20

วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร
Page 2: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

วถแหงอ�ำนำจ

บเชกเทยน

Page 3: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร
Page 4: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

กรงเทพมหำนคร   ส�ำนกพมพมตชน   ๒๕๕๘

บเชกเทยนเสถยร จนทมาธร

วถแหงอ�านาจ

Page 5: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

วถแหงอ�ำนำจ บเชกเทยน • เสถยร จนทมำธรพมพครงแรก : ส�ำนกพมพมตชน, กนยำยน ๒๕๕๗

พมพครงทสอง : ส�ำนกพมพมตชน, มกรำคม ๒๕๕๘

รำคำ  ๒๔๐  บำท

ขอมลทำงบรรณำนกรม

เสถยร จนทมำธร. วถแหงอ�ำนำจ บเชกเทยน. พมพครงท ๒. --กรงเทพฯ : มตชน, ๒๕๕๘.๓๕๒ หนำ.--(สำรคด).  ๑. บเชกเทยน  I. ชอเรอง

๙๒๓.๒๕๑ ISBN  978 - 974 - 02 - 1328 - 4

บรษทมตชน จ�ำกด (มหำชน)  : ๑๒ ถนนเทศบำลนฤมำล ประชำนเวศน ๑ เขตจตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐โทรศพท ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ตอ ๑๒๓๕  โทรสำร ๐-๒๕๘๙-๕๘๑๘

แมพมพส-ขำวด�ำ  : กองงำนเตรยมพมพ บรษทมตชน จ�ำกด (มหำชน) ๑๒ ถนนเทศบำลนฤมำล ประชำนเวศน ๑ เขตจตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐  โทรศพท ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ตอ ๒๔๐๐-๒๔๐๒

พมพท :  โรงพมพมตชนปำกเกรด ๒๗/๑ หม ๕ ถนนสขำประชำสรรค ๒ ต�ำบลบำงพด อ�ำเภอปำกเกรดนนทบร ๑๑๑๒๐ โทรศพท ๐-๒๕๘๔-๒๑๓๓, ๐-๒๕๘๒-๐๕๙๖  โทรสำร ๐-๒๕๘๒-๐๕๙๗

จดจ�ำหนำยโดย  : บรษทงำนด จ�ำกด (ในเครอมตชน) ๑๒ ถนนเทศบำลนฤมำล ประชำนเวศน ๑ เขตจตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐  โทรศพท ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ตอ ๓๓๕๐-๓๓๕๓ โทรสำร ๐-๒๕๙๑-๙๐๑๒

Matichon Publishing House a division of Matichon Public Co., Ltd.12 Tethsabannarueman Rd, Prachanivate 1, Chatuchak, Bangkok 10900 Thailand

www.matichonbook.com

หนงสอเลมนพมพดวยหมกทเปนมตรกบสงแวดลอม

เพอปกปองธรรมชาต  ลดภาวะโลกรอน  และสงเสรมสขภาวะทดของผอาน

ทปรกษำส�ำนกพมพ  : อำรกษ   คคะนำท, สพจน แจงเรว, สชำต ศรสวรรณ,ปยชนน สทวทรพย, ไพรตน พงศพำนชย, นงนช สงหเดชะ

ผจดกำรส�ำนกพมพ  : กตตวรรณ เทงวเศษ • รองผจดกำรส�ำนกพมพ  : รจรตน ทมวฒนบรรณำธกำรบรหำร  : สลกษณ บนปำน • บรรณำธกำรส�ำนกพมพ  : พลลภ สำมส

บรรณำธกำรเลม  :  โมน สวสดศร • พสจนอกษร  : บญพำ มชนะกรำฟกเลยเอำต  : กรวลย  เจนกจณรงค • ออกแบบปก : สลกษณ บนปำนศลปกรรม : อรญชย ลมพำนช • ประชำสมพนธ  : สภชย สชำตสธำธรรม

 นกศกษำฝกงำนแผนกประชำสมพนธ  : ฐมำภรณ โพธขวญ

หำกทำนตองกำรสงซอหนงสอเลมนจ�ำนวนมำกในรำคำพเศษ 

เพอมอบใหวด หองสมด โรงเรยน หรอองคกรกำรกศลตำงๆ

โปรดตดตอโดยตรงท บรษทงำนด จ�ำกด โทรศพท ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ตอ ๓๓๕๓ โทรสำร ๐-๒๕๙๑-๙๐๑๒

Page 6: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

   ค�ำน�ำส�ำนกพมพ ๑๐

ค�ำน�ำผเขยน : จำกวถแหง หลซอหมน ถงวถแหง บเชกเทยน ๑๒

๑.  ไฉนจงบเชกเทยน  ๑๗

  ๒.  เกดในตระกลอ  ๒๐

  ๓. มำแตตระกลพอคำ  ๒๓

  ๔. อซอเยย พอคำไม  ๒๖

  ๕.  โหงวเฮง คนเหนอคน  ๓๐

  ๖.  ไฉเหยน เมยเหนยง  ๓๓

  ๗. แผนสยบมำพยศ  ๓๖

  ๘.  โชคมำกบมำพยศ  ๔๐

  ๙.  ไทจอ หลเฉงเฉยน  ๔๓

  ๑๐. หลเฉงเฉยน หลไท  ๔๗

  ๑๑.  วำดวยมกฎรำชกมำร  ๕๐

  ๑๒. ตวตนของหลไท  ๕๔

สารบญ

Page 7: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

  ๑๓.  รชทำยำท หลจอ  ๕๗

  ๑๔. มมมองตอไทจอ  ๖๑

  ๑๕. สรำงเสรมฐำนหลจอ  ๖๔

  ๑๖. ถงไทจงสอนลก  ๖๘

  ๑๗. หญงงำม เมยเหนยง  ๗๑

  ๑๘. ดำวไทไปจนซง  ๗๔ 

  ๑๙. หยำดพรณเสนหำ  ๗๗

  ๒๐. ถลอดตำถงไทจง  ๘๐

  บทแทรก:รกเรนลบ ๘๓

  ๒๑. บทสรปสมพนธภำพ  ๘๖

 ๒๒.  เสนทำงอเมยเหนยง   ๘๙

 ๒๓. ศลธรรมยคแผนดนถง  ๙๒

 ๒๔.  ไฉเหยน ปดฟำขำมทะเล  ๙๖

 ๒๕. สญญำของฮองเต  ๙๙

  ๒๖. พระเจำถงเกำจง   ๑๐๓

 ๒๗. ๒ ป ชอเมยเหนยง  ๑๐๖

 ๒๘. ทกขของหวำงฮองเฮำ  ๑๐๙

 ๒๙.  เจตจ�ำนงรวม ๓ ฝำย  ๑๑๒

  ๓๐. ก�ำเนดเรนลบ หลหง  ๑๑๖

  ๓๑. ลวนสมอำรมณหมำย  ๑๑๙

 ๓๒. ซอนดำบในรอยยม  ๑๒๓

 ๓๓.  เดนแนวทำงมวลชน  ๑๒๖

 ๓๔.  เมยเหนยงสงหำรลก  ๑๓๐

 ๓๕.  ขมก�ำลงในรำชส�ำนก  ๑๓๓

  ๓๖. หลตำยแทนถำว   ๑๓๗

 ๓๗. ทวงท สขม เยอกเยน  ๑๔๐

 ๓๘. จำงซนอจ ขวำง   ๑๔๓

Page 8: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

  ๓๙.  ชะตำ หวำงฮองเฮำ  ๑๔๖

  ๔๐. ฝงรป ฝงรอย  ๑๔๙

  ๔๑. ตนไมผลดอก   ๑๕๒ 

 ๔๒. ๒ กระแสในรำชส�ำนก  ๑๕๕

 ๔๓.  เยอนบำนจำงซนอจ  ๑๕๘

 ๔๔.  วนท ๕ เดอน ๙  ๑๖๑

 ๔๕. ปลดจซยเหลยง  ๑๖๕

  ๔๖.  ฉมงกร หลจ   ๑๖๘

 ๔๗.  น�ำเสยงของหลจ   ๑๗๒

 ๔๘.  อ�ำนำจเกำ ใหม   ๑๗๕

 ๔๙.  บเชกเทยนฮองเฮำ   ๑๗๘

  ๕๐.  จดแถวขนนำงใหม   ๑๘๑

  ๕๑.  เสนทำงหวำงฮองเฮำ  ๑๘๔

 ๕๒.  บเชกเทยนโหด  ๑๘๗

 ๕๓.  แยงประวตศำสตร  ๑๙๐

 ๕๔.  อ�ำนำจอฮองเฮำ  ๑๙๓

 ๕๕.  จงหวะอฮองเฮำ  ๑๙๖

  ๕๖.  กำรสรำงทมงำน  ๒๐๐

 ๕๗.  หนเยยนออกโรง  ๒๐๔

 ๕๘.  ก�ำจดจำงซนอจ  ๒๐๗

 ๕๙.  บทบำทสจงจง  ๒๑๐

  ๖๐.  แผนลกอฮองเฮำ  ๒๑๓

  ๖๑.  ปลดจำงซนอจ  ๒๑๖

  ๖๒.  อ�ำนำจต�ำหนกกลำง  ๒๒๐

  ๖๓.  กระบวนกำรวำงแผน  ๒๒๓

  ๖๔.  สองพระบรมรำช  ๒๒๖

  ๖๕.  อ�ำนำจเปลยนมอ  ๒๒๙

Page 9: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

  ๖๖.  ถงเกำจงหงดหงด  ๒๓๒

  ๖๗. แผนปลดอฮองเฮำ  ๒๓๖

  ๖๘.  กรณทำนหญงฮน  ๒๓๙

  ๖๙.  เวยกวอฟเหรน  ๒๔๒

  ๗๐.  พธบวงสรวงฟำดน  ๒๔๖

  ๗๑.  ควำมนย ณ ไทซำน  ๒๔๙

 ๗๒.  ธรรมำจำรย เวยหลำง  ๒๕๒

 ๗๓.  พทธ กบ อฮองเฮำ  ๒๕๕

 ๗๔.  ฮองเฮำ เทยนโหว  ๒๕๘

 ๗๕. ซเตงซน ซกง  ๒๖๑

  ๗๖.  บญญต ๑๒ ประกำร  ๒๖๕

 ๗๗.  เปดตวตเหรนเจย  ๒๖๙

 ๗๘. อ�ำนำจอไทเฮำ  ๒๗๓

 ๗๙.  กำรตอตำนอฮองไทเฮำ  ๒๗๗

  ๘๐. ค�ำประกำศกำรตอส  ๒๘๐

  ๘๑. ปญหำหลจงเย  ๒๘๔

 ๘๒. ๕๐ วน กรำบคำบ  ๒๘๗

 ๘๓. มหำสโมสรสนนบำต  ๒๙๐

 ๘๔. หบทองแดงแหงควำมลบ  ๒๙๓

 ๘๕. พระแมเจำผศกดสทธ  ๒๙๖

  ๘๖. อองตระกลหลกบฏ  ๒๙๙

 ๘๗.  เซงเสน บเชกเทยน  ๓๐๓

 ๘๘. กระบวนทำตเหรนเจย  ๓๐๗

 ๘๙.  รำกฐำนตเหรนเจย  ๓๑๑

  ๙๐.  ช�ำระแคน ไหลจวนเฉน  ๓๑๔

  ๙๑.  รกในรำชส�ำนก  ๓๑๘

 ๙๒. สนมของฮองเต  ๓๒๒

Page 10: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

  ๙๓. ปกปองตเหรนเจย  ๓๒๕

 ๙๔. ๒ พนองสกลจำง  ๓๒๘

 ๙๕.  รฐประหำรบเชกเทยน  ๓๓๒

  ๙๖. ประเมนบเชกเทยน  ๓๓๕

 ๙๗. จนใหมมองบเชกเทยน  ๓๓๘

 ๙๘. ศกษำเปน ใชเปน  ๓๔๑

 ๙๙. บรหำรจดกำรเสนห  ๓๔๕

 ๑๐๐. มนคง เฉยบขำด แนวแน  ๓๔๘

Page 11: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

10 เสถยร จนทมาธร

ค�าน�าส�านกพมพ

ตรำบถงปจจบน ฮองเตหรอบรรพกษตรยในสมยโบรำณ

จกตองถอคตกำรสบทอดรำชบลลงกตำมรำชประเพณ ไมวำอ�ำนำจดงกลำว 

จะไดมำดวยควำมชอบธรรมหรอกำรแยงชง บคคลทไดเปนผน�ำกมกเปน 

ชำยชำตร

  เวนแตจกรพรรดนคนแรกและคนเดยวในประวตศำสตรแดนมงกร  

นนกคอ “พระนำงบเชกเทยน”

  ไมวำผเขยนประวตศำสตรในยคหลงจะบดเบอน ปกปด หรอปอง 

ปรำมมใหควำมเปนมำของพระนำงบเชกเทยนไดรบกำรเปดเผยสกแคไหน  

สดทำยเมอสงคมสมยใหมไดครอบคลมทวถงกน  เสยวประวตศำสตรท 

ผหญงเปนใหญจงไดรบกำรวเครำะหวจำรณอกครง

  เนองจำกพระนำงบเชกเทยนนน คอบคคลทเตบโตมำในยครำชวงศ 

ถง อนเปนหนงในยคสมยทชำยเปนใหญเฉกเชนในรำชวงศตำงๆ ของจน  

ทงทบเชกเทยนเปนเพยงลกสำวพอคำ หำกแตเมอมวำสนำเพรำะรำงรป 

สวยงำมจงไดรบกำรคดเลอกใหเปนพระสนมของพระเจำถงไทจง เกบซอน 

ควำมสำมำรถอนรำยกำจของเธอไปพรอมกบแอบลกลอบไดเสยกบรช 

ทำยำท

Page 12: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

วถแหงอ�านาจ บเชกเทยน 11

  แมหลงจำกพระเจำถงไทจงเสดจสวรรคต  เธอจ�ำตองบวชเปนช 

ตำมธรรมเนยมประเพณโบรำณ เพยงไมนำนเธอกไดมโอกำสกลบเขำมำ 

รบใชถงเกำจงซงเปนฮองเตองคใหม พรอมทงก�ำจดฝำยตรงขำมทำงกำร 

เมองอยำงเลอดเยน  โดยอำศยควำมออนดอยของฮองเตทหมกมนใน 

กำมำรมณและไมสนใจบำนเมองเปนชองทำงท�ำใหผหญงธรรมดำสำมญ 

คนนกำวขนสบลลงกมงกรไดส�ำเรจ

  หนงสอ  “วถแหงอ�ำนำจ บเชกเทยน”  จำกกำรเรยบเรยงของ  

“เสถยร จนทมำธร” จงเปรยบประดจเขมทศทชใหเหนวถทำงกำรขนส 

อ�ำนำจทำงกำรเมองของหญงธรรมดำสำมญคนหนงซงมใชเรองชงรกหก 

สวำทเพยงเทำนน แตเธอไดทมเทกลยทธในหมำกเกมกำรตอสทำงกำร 

เมองไวอยำงเปนระบบ ยงเฉพำะฝำยตรงขำมซงเปนกลมอนรกษนยม 

ขนนำงเกำ กอดเกำะอ�ำนำจมำตงแตสมยพระเจำถงไทจงดวยแลว หญง 

สำมญผนมวธกำรอยำงไรในกำรผลกดนขนนำงเหลำนนใหตองประสบ 

พบภย

  แตขณะเดยวกน ทำมกลำงภำพลกษณทดเลวรำยของพระนำง 

กลบปรำกฏควำมเปนธรรมในกำรบรหำรรำชกำรแผนดน จนกลำยเปน 

หนงในยคสมยหนงของจนทประชำชนมควำมสขสมบรณ แมแต  “ตเหรน 

เจย” กเปนหนงในขนนำงตงฉนทจงรกภกดกบพระนำง

  หนงสอเลมนจงมใชแครวมบทควำมธรรมดำ หำกแตเปนจดหมำย 

เพอใหคนรนหลงไดเรยนรและศกษำอ�ำนำจของผหญงคนหนงในอดต 

อยำงนอยกเพอน�ำมำเทยบเคยงกบกำรเมองไทย สอดคลองกบกำรตง 

ค�ำถำมถงวำทกรรม “ชำย-หญงเทำเทยมกน” ในสงคมปจจบนอกดวย

  ส�ำนกพมพมตชน

Page 13: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

12 เสถยร จนทมาธร

จากวถแหง หลซอหมน

ถงวถแหง บเชกเทยน

หลงจำก “วถแหงอ�ำนำจ หลซอหมน” กลงมอเขยน “วถ

แหงอ�ำนำจ บเชกเทยน” อยำงมควำมสข

  สข ๑  เพรำะสะสมควำมรบรมำจำกหลซอหมน

  ในหวงทเขยนเรองรำวของหลซอหมนไดผำนควำมรบรอนเกยวกบ 

รำชวงศสย รำชวงศถง โดยเฉพำะอยำงยงผคนในตระกลหล

  เหนภำพของชำวฮนในหวงแหง  “กลยค”

  ขณะเดยวกน สข ๑  เพรำะเรองรำวอนเกยวกบบเชกเทยนนนเยำ 

ยวนใจอยำงเปนพเศษ  ไมวำจะผำนสอของภำพยนตร  ไมวำจะผำนสอ 

ของหนงสอ

  เยำยวนใจเพรำะเปนเรองของ “คนหญง”

  เยำยวนใจเพรำะวำคนหญงรำยนไมธรรมดำ ไมเพยงแตไตระดบ 

จำกสนมระดบไฉเหยนขนไปถงฮองเฮำ หำกแตยงเปนฮองเต

  ไมธรรมดำยง

  เพรำะ “ฮองเต” มกเปนคนชำย แตนบเชกเทยนเปนคนหญง

Page 14: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

วถแหงอ�านาจ บเชกเทยน 13

  ขณะเดยวกน สข ๑  เพรำะเรองรำวของบเชกเทยนด�ำเนนไปใน 

ทำมกลำงควำมขดแยงถกเถยงกนอยำงแหลมคม ตงแตอดตตรำบกระทง 

ปจจบน

สสนจงเพรศแพรวพรรณรำย

หำกประเมนผำนรปของกำรน�ำเสนอในแบบ “นวนยำย” เอำเฉพำะ

ทเรยกวำรวมสมยกมใหอำนเปนจ�ำนวนมำก

  ทง  “จกรพรรดนโหด” อน กตมำ อมรทต แปลจำกงำนของ ลนยถง

  ยงทเปนของจนกมตงแตยค  “คณะไทยหนม”  สมยรชกำลท  ๖ 

กระทงสมยรชกำลท ๙ อน น. นพรตน และ  เรองชย  รกศรอกษร แปล 

จำกตนฉบบภำษำจน

  เปนไปตำมมมมองของแตละคน

  ควำมโนมเอยงทเหนไดจำก “นวนยำย” มกไมคอยจะยกยองบเชก 

เทยนในควำมเปนฮองเต หำกเนนเปนพเศษในเรองของควำมเปนคนหญง

  ในดำนของสำรคดเชงชวประวตกเชนเดยวกน

  มเพยง บญศกด แสงระว กบ “เลำชวนหว” เทำนนทสะทอนใหเหน 

ถงควำมพยำยำมในกำรแกตำงใหกบอเมยเหนยง

  เหนหรอไมวำ  “ก�ำแพง” อนขวำงกนบเชกเทยนด�ำรงอยอยำงแนน 

หนำ

  บเชกเทยนตองประสบกบกำรเตะสกดขำตงแตยคของตนทควำม 

เชอในแนวทำงของขงจอมควำมแขงแกรงเปนสดมภหลกในสงคมจน 

ประสำนกบระบอบอนเรยกเปนศพทแสงวำ “ปตำธปไตย” คอชำยเปนใหญ

  ทนำจะเปน“บวก”จงกลำยเปน“ลบ”

กระนน หำกตดควำมเปน “คนหญง” ของบเชกเทยนออกไป และ

มองเหนควำมเปนนกบรหำร นกกำรเมอง กนำจะตองยอมรบ

  ยอมรบในควำมเกง

Page 15: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

14 เสถยร จนทมาธร

  ยงพนฐำนของเธอคอควำมเปน “คนหญง” ควำมเปนคนเกง ควำม 

เปนคนมควำมสำมำรถ จงยอมจะไมธรรมดำ

  ตองมมำกอยำงเปนพเศษ

  ตรงนจงกลำยเปนสภำวะแหงควำมเยำยวนอยำงเปนทบเทำทวคณ 

ท�ำใหกำรท�ำงำนเกยวกบบเชกเทยนด�ำเนนไปอยำงมควำมสข

  เปนควำมสขในเชง “อคต”

  เปนอคตอยำงทเรยกวำ  “ฉนทำคต” นยมชมชอบแมไมถงกบหลง 

ใหลแตกโนมเอยงทจะแกตำงใหดวยควำมเตมอกเตมใจ

  และเหนกำรตดสนใจของเธอเปนธรรมชำต ๑ แหงควำมเปนนก 

กำรเมอง

  เปนกำรตดสนใจแบบนกกำรเมอง  เปนกำรตดสนใจแบบนกบรหำร 

ทตองกำร  “ประสทธผล” มำกกวำอำรมณควำมรสก  โดยเฉพำะอำรมณ 

ควำมรสกอยำงทจะประเมนวำมำจำกควำมเปนคนหญง

และเหนวำทกอยำงลวนเปนผลภำยในกระบวนกำรตอสทำงกำร

เมอง

กำรน�ำเสนอภำพของบเชกเทยนเชนนมไดเปนเรองใหม ตรงกนขำม

ยคหลงมควำมเอนไปในแนวนมำกยงขนเปนล�ำดบ

  โดยเฉพำะในสงคมจน “ใหม”

  ทนำสนใจกคอ ประวตศำสตรด�ำรงอยในลกษณะแหง  “อดต” ไม 

สำมำรถแกไขอะไรไดอกแลว ขณะทกำรประเมนผลเปนเรองของ “ปจจบน”

  ปจจบนจงมสวนในกำรก�ำหนดอดต

เสถยร จนทมำธร

สงหำคม ๒๕๕๗

Page 16: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

บเชกเทยนวถแหงอ�านาจ

Page 17: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร
Page 18: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

วถแหงอ�านาจ บเชกเทยน 1

ใน ำนะ “จกรพรรดน” องคแรกและหนงเดยวของจน นำม

ของบเชกเทยนกเปนควำมนำสนใจอยำงยงยวดอยแลว ประเดนยงอย

ทวำ

๑  เหตปจจยอนใดท�ำใหหญงคนนสำมำรถไตเตำจำกสนมระดบ

ไฉเหยนไปสระดบจำวหยและด�ำรงต�ำแหนงเปนฮองเฮำได

  ๑  เหตปจจยอนใดท�ำใหฮองเฮำผนสำมำรถทะยำนไปสสมญญำ

แหงเออเซง อนตรงกบภำษำไทยวำ ๒ ธรรำช หรอผวเศษค  อนเปนเหมอน

กระดำนหกอยำงมนยส�ำคญท�ำใหเธอทะยำนไปอยในสถำนะแหง

  “บเชกเทยนฮองเต”

  เปลยนจำกรำชวงศถง  เปนรำชวงศโจว

  กำรครองอ�ำนำจของบเชกเทยนจงเปนกำรครองอ�ำนำจในทำมกลำง

ควำมขดแยงอนแหลมคมยง ทงในทำงควำมคด ทงในทำงกำรเมอง

  โดยเฉพำะในสงคมทชำยเปนใหญ  โดยเฉพำะในสงคมจนทอยใต

อทธพลของขงจอ

  กำรประเมนบทบำทและควำมหมำยของบเชกเทยนในทำงประวต

นจงบเชกเทยน 

1

Page 19: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

1 เสถยร จนทมาธร

ศำสตรจงตองแหวกผำนขอมลอนมำกดวยควำมสบสน มำกดวยควำม ขดแยง มทง ำยทประณำมหยำมหมนมทง ำยทตนตะลงหนงสอ แลหลงแดนมงกร เลม   ส�ำนวนแปล ถำวร สกขโก ล สรปในตอนเปดประเดนวำ   บเชกเทยนเปนผ หญงคนเดยวในประวตศำสตรจนทตงตวเปน ฮองเตและเปลยนรำชวงศใหมไดส�ำเรจ  เปนนกกำรเมองหญงทปรชำสำมำรถทสดของจน  ขณะทเมอเรยบเรยงหนงสอ  รฐศำสตรถงไทจง ขนเมอ พ.ศ.๒๕๔๙ กอศกด  ไชยรศมศกด  ลงควำมเหนวำกำรชวงชงรำชสมบตเพอขนเปน พระเจำแผนดนของอสตรนนขดกบหลกควำมคดและควำมเชอของจน อยำงรนแรง  ดงนน มชำวจนทอยในยคเดยวกนหรอนกประวตศำสตรร นหลง นอยคนนกทจะชนชมหรอจะวจำรณดวยควำมยตธรรม  จงท�ำใหมหลกฐำนไมเพยงพอส�ำหรบกำรคนหำควำมจรงอนเกด ขนในประวตศำสตรยคนน ตวอยำงทดทสดกคอปำยศลำไรอกษรของ พระนำงบเชกเทยนซงตงอยทสสำนของถงเกำจงและบเชกเทยน  ทแปลกตำกคอบนปำยหนสง ๗  เมตรกวำปำยน ไมมตวอกษรแม แตตวเดยว  กอควำมสบสนใหกบคนรนหลงอยำงมำกเกยวกบเหตผลทวำง ปำยหนไรอกษรไวหนำสสำน กำรคำดเดำและค�ำเลำลอจงมหลำยอยำง บำงคนลอกนวำควำมเชอมนในควำมสำมำรถสวนพระองคท�ำใหพระนำง ทรงเหนวำไมมค�ำพดใดสำมำรถพรรณนำควำมส�ำเรจซงสรำงใหกบชำต บำนเมองจงปลอยแทงหนใหวำงเปลำ  แตคนทมควำมเหนตรงกนขำมใหเหตผลวำ ในทสดพระนำงกตระ หนกถงควำมผดอนทรงกอขนจงตดสนพระทยไมเขยนอะไรบนปำยศลำ

เพรำะอบอำย

Page 20: วิถีแห่งอ ำนำจ บูเช็กเทียน · 2016-02-12 · ข้อมูลทำงบรรณำนุกรม เสถียร จันทิมำธร

วถแหงอ�านาจ บเชกเทยน 1

นคอควำมข แยงแมกระทงบนปำยศลำหนำสสำน

แตจำกมมมองของบญ กด แสงระว ซงเรยบเรยง ฮองเตหญงบเชก

เทยน หนงเดยวในประวตศำสตรจน ตงแตเมอ พ.ศ.๒๕๒๗ ค�ำน�ำอน

ปรำกฏในกำรตพมพเปนเลมเมอเดอนมถนำยน ๒๕๔๙ กลำวในตอน

หนงวำ

  บเชกเทยนอยในสมยศกดนำทยดถอขนบประเพณอยำงเขมงวด

กวดขน โดยเฉพำะอยำงยงอ�ำนำจของผชำยตองอยเหนอผหญง

  ขงจอแมจะเปนนกคดทนำยกยองแตตอผหญงแลวกมอคตอยำง

รนแรง  เชน ผหญงตองประกอบดวย ๓ เชอฟง ๔ คณธรรม คอยงไมออก

เรอนตองเชอฟงบดำ ออกเรอนแลวตองเชอฟงสำม สำมสนชวตแลวตอง

เชอฟงบตรชำย

  ตองมศลธรรม พดจำเรยบรอย กรยำมำรยำทด กำรฝมอด

  บเชกเทยนตอตำนควำมไมเปนธรรมตอผหญงอยำงสดชวต ตอ

ตำนอทธพลไมเปนธรรมของอ�ำนำจผชำย ตอตำนกบกรอบประเพณทจะ

ใหผหญงอยกบเหยำเฝำกบเรอน และตอตำนขนบประเพณตำงๆ อนๆ

อกมำกทมงแตจะบบคนกดหวผหญงทกอยำง

นยอมข กบควำมเชอของสงคมจนในขณะนนและนยอมข กบ

ควำมเชอของสงคมทผชำยเปนให

กำร กษำเสนทำงแหงอ�ำนำจอนบเชกเทยนไดมำ จงเทำกบเปนกำร

ศกษำกระบวนกำรเตบใหญในทำงควำมคด  ในทำงกำรเมองของผหญง

คนหนงทมหวใจกบฏ

  ๑ ตองกำรควำมเสมอภำค โอกำสอนเทำเทยมกน

  ๑ ตองกำรอ�ำนำจ ตองกำรควำมยงใหญ ตองกำรแสดงออกถง

ควำมสำมำรถในฐำนะทตนเปนหญง

นคอลกษณะอน “ทวนกระแส” ของบเชกเทยน