หนา 1

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

หนา 2

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

ขอบเขตเนอหา สวนท 1 ความรทวไปเกยวกบศาลปกครอง ความรทวไปเกยวกบศาลปกครอง 5 ตราสญลกษณศาลปกครองและสานกงานศาลปกครอง 5 วสยทศน 6 พนธกจ 6 แผนยทธศาสตรศาลปกครอง (ฉบบท 4) พ.ศ. 2558-2561 6 เปาประสงค กลยทธ และกรอบแนวทางการดาเนนงาน 7 ความรเกยวกบศาลปกครอง 36 เขตอานาจศาลปกครอง 36 ศาลปกครองสงสด 36 ศาลปกครองชนตน 37 โครงสรางศาลปกครอง 37 การฟองคดปกครอง 44 ลกษณะคดปกครอง 70 การดาเนนกระบวนการพจารณาคด 75 การบงคบคด 86 คาธรรมเนยมศาล 87 โครงสรางและภารกจของสานกงานศาลปกครอง 89

สวนท 2 ความรเฉพาะตาแหนง ความรทวไปเกยวกบงานธรการ 92 งานธรการ 92 บทบาทของเจาหนาทธรการ 92 แผนการบรหารงานเอกสาร 93 การจดทาบญชเอกสาร 96 ระบบการจดเกบเอกสาร 97

หนา 3

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

วธปฏบตในการจดเกบเอกสาร 98 การจาแนกประเภทรายงาน 101 งานพสด 103 การบรหารงานพสด 105 กลยทธการบรหารงานพสด 106 การจดมาตรฐานพสด 113 การจดหา 118 การบรหารพสดคงเหลอ 129 การจดการคลงพสด 131 การขนสง 143 การบารงรกษา 151 การจาหนายพสดออกจากบญช 157 การบรหารงานพสดและการจดหาของสวนราชการ 160 สรประเบยบงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และแกไขเพมเตม พ.ศ. 2548 172 การรางหนงสอราชการ 181 ระเบยบฯ วาดวยการพสด 188 ระเบยบฯ วาดวยพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส 262 แนวขอสอบระเบยบฯ วาดวยพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส 271 แนวขอสอบระเบยบฯ วาดวยพสด 295 แนวขอสอบ หลกการเขยนหนงสอราชการ 345 แนวขอสอบ ระเบยบงานสารบรรณ 350 ความรพนฐานเกยวกบคอมพวเตอร 373 แนวขอสอบคอมพวเตอร 405 แนวขอสอบงานธรการ 430

หนา 4

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

ความรทวไปเกยวกบศาลปกครอง ตราสญลกษณศาลปกครองและสานกงานศาลปกครอง

ศาลปกครองและสานกงานศาลปกครองไดรบพระมหากรณาธคณจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช พระราชทานพระบรมราชานญาตใหอญเชญ "พระคทาจอมทพ" ซงเปนพระคทาประจาพระองค ไปประกอบเปนสวนหนงของ "ตราสญลกษณศาลปกครองและสานกงานศาลปกครอง" เพอเปนการเทดพระเกยรตยศของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชใหสถตสถาพรตลอดไป โดยประกอบเปนแกนกลางดลพาหประดษฐานบนพานมชอชยพฤกษอยดานลาง ภายในขอบวงร ซงมความหมายของตราสญลกษณ ดงน

วงร วงรมาจากวงกลมทรเปนรปไข หมายถง วงกลมซงมการเคลอนไหวหมนไปตลอดเวลา เปนการพฒนาการอยางไมหยดนงมความกาวหนาอยเสมอ

ดลพาห ดลหรอตาชง เปนเครองหมายวดหาความเสมอกน หมายถง การสมดล เสมอภาคมความเปนธรรมและไมเอนเอยงแกฝายใด ทรงไวซงความยตธรรมเทยงตรง

พระคทาจอมทพ เปนพระคทาประจาพระองคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช เปนเครองหมายแสดงวาศาลปกครองและสานกงานศาลปกครองจดตงขนสาเรจในรชสมยของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภม พลอดลยเดช เพอใหความยตธรรมแกประชาชนในพระปรมาภไธยพระมหากษตรย กบทงเปนมงขวญเครองเตอนใจใหตลาการศาลปกครองและขาราชการฝายศาล ปกครองปฏบตหนาทใหบรรลเจตนารมณในการจดตงศาลปกครอง

พาน ใชสาหรบอญเชญสงสาคญ ซงไดแก การอญเชญพระคทาจอมทพซงเปนพระคทาประจาพระองคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช

ชอชยพฤกษ เปนชอใบไมใชสวมหวเมอมชยชนะ หมายถง ความมชยชนะในการคดและการดาเนนการแหงสรรพกจทงปวงของศาลปกครอง และสานกงานศาลปกครอง

หนา 5

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

วสยทศน ศาลปกครองเปนสถาบนหลกทใชอานาจตลาการในการอานวยความ ยตธรรมทางปกครองตามหลกนตธรรม อยางมประสทธภาพ และมมาตรฐานในระดบสากลกอใหเกดบรรทดฐานการบรหารราชการแผนดนและสราง ความสมดลระหวางสทธและเสรภาพของประชาชนกบประโยชนสาธารณะ พนธกจ

ประกอบดวย ๕ พนธกจ ดงน พนธกจท ๑ พพากษาคดและบงคบคดปกครองดวยความถกตอง เปนธรรม รวดเรว และเกดสมฤทธผลทกภาคสวนในสงคมเขาถงการอานวยความยตธรรมทางปกครองไดโดยงาย และทวถง พนธกจท ๒ วางหลกปฏบตราชการทางปกครองทเปนบรรทดฐานในการใชอานาจทางปกครองทเปนธรรมเพอปองกนและลดการเกดขอพพาททางปกครอง พนธกจท ๓ ยกระดบการดาเนนงานของศาลปกครองใหมประสทธภาพ มคณภาพตามมาตรฐานสากลและมธรรมาภบาลเพอใหทกภาคสวนในสงคมไดรบการบรการอยางมคณภาพ พนธกจท ๔ เสรมสรางและเผยแพรความรความเขาใจดานสทธและหนาทตามกฎหมายปกครอง และหลกปฏบตราชการจากคาพพากษาของศาลปกครองใหแกทกภาคสวนในสงคม พนธกจท ๕ เสรมสรางความสมพนธและเครอขายความรวมมอทางวชาการทงในประเทศและตางประเทศ แผนยทธศาสตรศาลปกครอง (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๘ - ๒๕๖๑

แผนยทธศาสตรศาลปกครอง (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๘ - ๒๕๖๑ ประกอบดวย ๖ ยทธศาสตร ดงน

ยทธศาสตรท ๑ เสรมสรางและพฒนามาตรฐานการพจารณาพพากษาคดและบงคบคดปกครองทมประสทธภาพ รวมทงเพมรปแบบวธการ และชองทางทหลากหลาย

ยทธศาสตรท ๒ พฒนาแนวคา วนจฉยของศาลปกครองใหมมาตรฐานอยางตอเนองเพอวางหลกกฎหมายปกครองและหลกปฏบตราชการทางปกครองทเปนบรรทดฐานในการปฏบตราชการ รวมทงเสรมสรางและเผยแพรความรใหแกทกภาคสวนในสงคมอยางเปนระบบและทวถง

หนา 6

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

การจดทาบญชเอกสาร (Inventorying Records) การจดบญชเอกสาร หมายถง การจดทารายการสารวจเอกสารทกแฟม ซงควรจะประกอบดวยรายละเอยดดงน

1. ชอเอกสารนน เชน ชอแบบฟอรม หรอชอแฟม 2. เลขทแบบฟอรม 3. ประเภทของสาเนา 4. ใบแนบหรอเอกสารแนบ โดยระบประเภทของสาเนาดวย 5. ระบดชน เชน ตามระบบตวอกษรหรอตวเลข 6. ปรมาณและขนาดของแฟม 7. อายของแฟม 8. ทเกบแฟม 9. ขอบเขตและจดมงหมายของการเกบเอกสารนนไว

การโอนเอกสาร (Transfer of Records) การโอนเอกสาร หมายถง การยายเอกสารทปฏบตเสรจสนแลวไปเกบไวในททประหยดกวา ซงอาจจะอยทแตละแผนกหรออยทศนยเกบเอกสารได เพอใหมทวางสาหรบเอกสารใหม ๆ สาหรบหลกการโอนเอกสารนนมอย 2 วธ คอ 1. วธโอนเปนงวด ๆ (Periodic) หมายถง การโอนยายเอกสารทปฏบตเสรจสนแลวจาก Active File ไปเกบในInactive File ณ วนททกาหนดไว เชน ปละ 1 หรอ 2 ครง 2. วธโอนตดตอ (Perpetual) หมายถง การโอนยายเอกสารเฉพาะเรองใดเรองหนง หรอโครงการใดโครงการหนงจาก Active File ไปไวใน Inactive File ในทนททเรองนนหรอโครงการนนไดเสรจสนลงวธนจะมโอกาสโอนเอกสารอยเกอบตลอดเวลา จงไมคอยนยมใชกนมากเหมอนวธ Periodic ศนยเกบเอกสาร ธรกจขนาดใหญทมเอกสารปฏบตเสรจสนแลวจะตองเกบเปนจานวนมาก มกจดตงแผนกเกบเอกสารทปฏบตเสรจสนแลวขนเปนหนวยงานหนงโดยเอกเทศ ซงมกจะเรยกวา ศนยเกบเอกสาร โดยจดหาสถานทเกบใหอยในแหลงทราคาทดนหรอคาเชาราคาถกและตวอาคารอาจกอสรางอยางประหยด สาหรบการบรหารงานในศนยเกบเอกสารกจะตองมระบบและระเบยบทด

หนา 7

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

เชนเดยวกบการเกบเอกสารระหวางปฏบต (Active File) เพอใหตรวจคนไดงายและรกษามใหชารดเสยหายได การทาลายเอกสาร Disposable Files หมายถง เอกสารทไมมคาในการอางอง เปนเอกสารทหมดประโยชนแลว ซงอาจจะทาลายไดหลายวธ เชน ฉกใหขาดหรอสบใหละเอยด ซงอาจจะทาดวยมอหรอเครองจกร หรออาจจะขายเปนเศษกระดาษ หรออาจจะเผาทงหากเปนเอกสารลบ กอนทจะทาลายแฟมใดใหจดทาแบบฟอรมใบขออนญาตทาลายเอกสารขนกอน เพอใหทราบวา แฟมนน ๆ ไดทาลายเมอใด โดยวธใด ใครอนญาต ระบบการจดเกบเอกสาร การจดเกบเอกสาร (Filing) หมายถง กระบวนการจาแนกจดและเกบเอกสารไวเพอใหนามาใชไดทนทวงทในยามตองการ สวนวธการจดเกบนนยอมแตกตางกนตามความสามารถของผจดเกบ ระบบการจดเกบเอกสาร การจดเกบเอกสารนนม 4 ระบบคอ 1. ระบบตวอกษร 2. ระบบตวเลข 3. ระบบภมศาสตร 4. ระบบวนท การจดเกบเอกสารตามระบบตวอกษร (Alphabetic) การจดเกบเอกสารแบบนจะจดเรยงลาดบเอกสารโดยถอตามลาดบตวอกษร A B C D …หรอ ก ข ค ง … และ ะ า … ของชอเรอง ชอบคคล หรอชอบรษทหางราน เพอเกบเอกสารเขาแฟม หรอเขาต หรอ อปกรณอนทใชเกบเอกสาร นน ๆ ซงเอกสารประเภทใดกตามหากมจานวนไมถง 5 ฉบบ กไมควรเปดแฟมเฉพาะขนควรเกบไวในแฟมเบดเตลดกอน การจดเกบเอกสารตามระบบตวเลข (Numeric System)

หนา 8

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

“สาเนา” กระทาได 2 แบบ คอ “สาเนา” เปนสาเนาทสวนราชการจดทาขน อาจทาขนดวย การถาย คด อดสาเนา หรอ

ดวยวธอนๆแตสาเนาน จะตองมผรบรองสาเนา คาวา “สาเนาถกตอง” โดยใหเจาหนาทตงแตระดบ 2 ขนไปหรอเทยบเทา ลงลายมอชอรบรองตวบรรจง ตาแหนง วน เดอน ป ทรบรอง โดยปกตใหมคาวา สาเนาไวทกงกลางหนาเหนอบรรทดแรกของสาเนาหนงสอดวย

“สาเนาคฉบบ” คอสาเนาทจดทาพรอมกบตนฉบบ และเหมอนตนฉบบ มผลงลายมอชอหรอลายมอชอยอไวและใหผราง/พมพ/ตรวจ ลงลายมอยอไวขางทายขอบลางดานขวา ของหนงสอ ชนดของหนงสอราชการ ม 6 ชนด

1. หนงสอภายนอก 2. หนงสอภายใน 3. หนงสอประทบตรา 4. หนงสอสงการ เชน คาสง ระเบยบ ขอบงคบ 5. หนงสอประชาสมพนธ เชน ประกาศ แถลงการณ ขาว 6. หนงสอทเจาหนาทจดทาขนหรอรบไวเปนหลกฐานในราชการ

ความแตกตางของหนงสอภายใน ภายนอก บนทก

หนงสอภายนอก หนงสอภายใน บนทก 1. ตดตอระหวางกระทรวง หรอบคคลภายนอก 2. ผลงนามเปนหวหนาสวนราชการระดบกระทรวงหรอผทไดรบมอบหมาย 3. ใชรปแบบหนงสอภายนอก “กระดาษครฑ” มเรอง เรยน อางถง สงทสงมาดวย 4. เปนพธการเตมรปแบบ ออกเลขททกครง 5. ตองพมพใหเรยบรอย 6. มสาเนาคฉบบ และสาเนาครบถวน

ความหมายของหนงสอภายใน

หนงสอภายใน คอ หนงสอตดตอราชการทเปนแบบพธนอยกวาหนงสอภายนอกเปนหนงสอตดตอภายในกระทรวง ทบวง กรม หรอจงหวดเดยวกน ใชกระดาษบนทกขอความ

หนา 9

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

ความหมายของหนงสอบนทก หนงสอบนทก คอ หนงสอทผใตบงคบบญชาเสนอตอผบงคบบญชา หรอบงคบบญชาสง

การผใตบงคบบญชาหรอขอความทเจาหนาท หรอหนวยงานระดบตากวากรมตดตอกนในการปฏบตราชการ (จะจดอยในหนงสอราชการชนดท 6) จะใชกระดาษบนทกขอความ หรอไมกได ความหมายของหนงสอประทบตรา

หนงสอประทบตรา คอ หนงสอตดตอราชการทใชประทบตราแทนการลงชอของหวหนาสวนราชการระดบ กรมขนไป โดยใหหวหนาสวนราชการระดบกองหรอผทไดรบมอบหมายจากหวหนาสวนราชการระดบกรมขนไป หนงสอบนทก ม 3 ประเภท

1. บนทกเสนอผบงคบบญชา 2. บนทกสงการผใตบงคบบญชา 3. บนทกตดตอราชการระหวางเจาหนาท หรอระหวางหนวยงานทตากวากรม

การรางหนงสอราชการ

การราง คอการเรยบเรยงขอความขนตนตามเรองทเราจะแจงใหผรบทราบตรงตามจดประสงคทเราตองการ กอนทจะจดทาเปนตนฉบบ

หลกการราง จะตองเขาใจแจมแจง แยกประเดน ความเปนเหต เปนผล และความมงหมายทจะมหนงสอไป โดยจะตองตงเปนหวขอๆ ไว เพอมใหหลงประเดน และจะไดครบทกประเดน เชน อะไร เมอไหร ทไหน ใครทาไม อยางไร จากนน กมาเรยบเรยงความสาคญโดยใหเรมใจความทเปนเหตผลกอน และตามดวยจดประสงคทมหนงสอไป และสรป

การเลอกใชภาษา จะตองใชอยางถกตอง อานเขาใจงาย สนมความหมายชดเจน การสะกดการนตอกขรวธ ตวสะกด วรรคตอน ภาษาสภาพ ใชใหเหมาะสมกบฐานะของผรบและทสาคญจะตองระลกถงผรบวาเขาใจถกตองตรงจดประสงค หรอความประสงคของเราหรอไม

การรางหนงสอโตตอบ ผรางจะตองรางตามรปแบบทกาหนด และจะตองทราบวาเราจะมหนงสอถงใครบางหรอจะทาสาเนาใหใครทราบบาง

หนา 10

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

119.การซอ การจาง หรอการแลกเปลยนโดยวธตกลงราคา หรอการจางทปรกษาโดยวธตกลงทมวงเงนไมเกนเทาใด ใหอยในดลพนจของหวหนาสวนราชการได

ก. ไมเกน 100,000 บาท ข. ไมเกน 200,000 บาท ค. ไมเกน 500,000 บาท ง. ไมเกน 1,000,000 บาท ตอบ ก. ไมเกน 100,000 บาท

120.การทาสญญาหรอขอตกลงเปนหนงสอ นอกจากการจางทปรกษาใหกาหนดคาปรบเปนรายวนในอตราตายตวระหวางรอยละเทาใดของราคาพสดทไมไดรบมอบ

ก.รอยละ 0.01 - 0.20 ข.รอยละ 0.01 - 0.10 ค.รอยละ 0.01 - 0.50 ง.รอยละ 0.01 - 0.90 ตอบ ก.รอยละ 0.01 - 0.20

121.การทาสญญาหรอขอตกลงเปนหนงสอ นอกจากการจางทปรกษาใหกาหนดคาปรบเปนรายวนในอตราตายตวแตตองไมตากวาวนละเทาใด ก. ไมตากวาวนละ 100 บาท ข. ไมตากวาวนละ 500 บาท ค. ไมตากวาวนละ 1000 บาท ง. ไมตากวาวนละ 5000 บาท

ตอบ ก. ไมตากวาวนละ 100 บาท 122.การทาสญญาหรอขอตกลงเปนหนงสอ สาหรบงานกอสรางสาธารณปโภคทมผลกระทบตอการจราจร ใหกาหนดคาปรบเปนรายวนในอตรารอยละเทาใด

ก. รอยละ 10 ข. รอยละ 15 ค. รอยละ 25 ง. รอยละ 50 ตอบ ค. รอยละ 25

123.ในการทาสญญาจางทปรกษา ผจดทาสญญากาหนดคาปรบเปนรายวนในอตราหรอจานวนเงนตายตวในอตรารอยละเทาใด

ก.รอยละ 0.01 - 0.20 ข.รอยละ 0.01 - 0.10 ค.รอยละ 0.01 - 0.50 ง.รอยละ 0.01 - 0.90

หนา 11

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........

ตอบ ข.รอยละ 0.01 - 0.10 การทาสญญาหรอขอตกลงเปนหนงสอ นอกจากการจางทปรกษาใหกาหนดคาปรบเปน

รายวนในอตราตายตวระหวางรอยละ 0.01 - 0.20 ของราคาพสดทยงไมไดรบมอบ เวนแตการจางซงตองการผลสาเรจของงานทงหมดพรอมกน ใหกาหนดคาปรบเปนรายวนเปนจานวนเงนตายตวในอตรารอยละ 0.01 - 0.10 ของราคางานจางนน แตจะตองไมตากวาวนละ 100 บาท สาหรบงานกอสรางสาธารณปโภคทมผลกระทบตอการจราจร ใหกาหนดคาปรบเปนรายวนในอตรารอยละ 0.25 ของราคางานจางนน แตอาจจะกาหนดขนสงสดของการปรบกได ทงน ตามหลกเกณฑท กวพ. กาหนด 124.หวหนาสวนราชการตองจดสงสาเนาสญญาหรอขอตกลงเปนหนงสอ ซงมมลคาตงแตหนงลานบาทขนไป ใหหนวยงานใดนบแตวนทาสญญาหรอขอตกลง

ก.สานกงานตรวจเงนแผนดน ข. สานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาค ค. กรมสรรพากร ง. ถกทกขอ ตอบ ง. ถกทกขอ ใหหวหนาสวนราชการสงสาเนาสญญาหรอขอตกลงเปนหนงสอ ซงมมลคาตงแตหนงลาน

บาทขนไป ใหสานกงานตรวจเงนแผนดนหรอสานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาค แลวแตกรณ และกรมสรรพากร ภายใน 30 วน นบแตวนทาสญญาหรอขอตกลง 125.ในกรณทคสญญาไมสามารถปฏบตตามสญญาหรอขอตกลงได และจะตองมการปรบตามสญญาหรอขอตกลงนน หากจานวนเงนคาปรบจะเกนรอยละเทาใดของวงเงนคาพสดหรอคาจาง ใหสวนราชการพจารณาดาเนนการบอกเลกสญญาหรอขอตกลง

ก. รอยละ 10 ข. รอยละ 15 ค. รอยละ 25 ง. รอยละ 50 ตอบ ก. รอยละ 10 ในกรณทคสญญาไมสามารถปฏบตตามสญญาหรอขอตกลงได และจะตองมการปรบตาม

สญญาหรอขอตกลงนน หากจานวนเงนคาปรบจะเกนรอยละสบของวงเงนคาพสดหรอคาจาง ใหสวนราชการพจารณาดาเนนการบอกเลกสญญาหรอขอตกลง เวนแตคสญญาจะไดยนยอมเสย

หนา 12

ศาลปกครอง..... โดยนกวชาการเตรยมสอบราชการ

....... เจาพนกงานธรการ ..........