บทความวชาการ

เศรษฐศาสตรแรงงานและพฒนา

5-1

สภาพปญหาและแนวทางในการจดการความขดแยงของแรงงานไทยและแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

Problems And Solution Guidelines For Conflict Management Of Thai And Burmese Migrant Workers In The Egg Business At Banglen, Nakhonpathom Province

ณฐกมล วระพนธยานนท1* และ พทกษ ศรวงศ2

Nutkamol Weerapunyanon1* and Phitak Siriwong2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค คอ เพอศกษาการยอมรบและการปรบตวของแรงงานไทยและแรงงานพมาทมตอกน เพอศกษาสภาพปญหาในการท างานของแรงงานไทยและแรงงานพมา เพอศกษาแนวทางในการจดการความขดแยงในแรงงานไทยและแรงงานพมาของผประกอบการและหวหนางานในธรกจฟารมไกไข ทสามารถแกไขปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ ใชวธการเกบขอมลโดยการสมภาษณเชงลกกบผใหขอมลหลก จ านวนทงหมด 17 คน ผลการวจยพบวา แรงงานไทยมการยอมรบและการปรบตวทดในการท างานและอยรวมกบแรงงานพมา เมอแรงงานพมาประสบปญหาตองการความชวยเหลอ แรงงานไทยมกใหความชวยเหลอเปนอยางด แตปญหาในการท างานของแรงงานไทยและแรงงานพมา พบวา การสอสารทขาดความเขาใจกนอยางแทจรงสงผลใหเกดความผดพลาดในการปฏบตงาน และเกดความสบสนในการสอสารท าใหความหมายเปลยน จนท าใหเกดความเขาใจผด น าไปสตนเหตของการทะเลาะววาท และความขดแยงทางดานความคด คอ การคดวาตนเองท างานหนกอยฝายเดยว ซงสงผลกระทบตอการท างาน และตองไดรบการแกไขปญหาทงสนโดยอาศยการเรยนรเพอแลกเปลยนความคดและปรบทศนคตในการอยรวมกนของแรงงานไทยและแรงงานพมาเพอใหท างานอยรวมกนอยางสงบสข

ค าส าคญ : การจดการความขดแยง, แรงงานพมา, แรงงาน

1นกศกษาปรญญาโท คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร 2รองศาสตราจารย ดร. ประจ าคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร *Corresponding author E-mail address: fml.famiily@hotmail.com

5-2

Abstract The objectives of this research were to study the acceptance and adjustment between Thai and Burmese Migrant workers in terms of positive and negative effects, to investigate the work problem of Thai and Burmese Migrant workers, and to study the guidelines for conflict management of Thai and Burmese migrant workers to help entrepreneurs and supervisors in the egg business to efficiently solved the problem. This qualitative research utilized a phenomenology method. Data was collected using in-depth interview with the main 17 informants, which were Thai workers and Myanmar workers, supervisor and entrepreneurs. The findings showed that Thai workers accepted and had well adjustment in working and living with Burmese Migrant workers. Thai workers always assisted Burmese Migrant workers when they needed help. However, the work problems found were related to inefficient communication, causing the mistake in work and the misinterpretation in meaning. As a result, it led to the misunderstanding that finally ended with arguments and the conflict of ideas; they thought they worked hard while the others did not so they evaded responsibilities. This problem affected the daily work and should be resolved by learning to exchange ideas and adjust the attitude towards the coexistence of Thai and Burmese Migrant workers for the peaceful work condition. Keywords: conflict management, Burmese Migrant, worker

บทน า

ในประเทศไทย ภาคเกษตรกรรมมบทบาททส าคญตอการเจรญเตบโตของเศรษฐกจไทยเปนอยางมาก เนองจากเปนแหลงทรพยากรและการผลตทส าคญของประเทศนบตงแตป 2500 แตเมอเขาสชวงทศวรรษท 2530 เปนตนมา แรงงานไทยในภาคเกษตรกรรมลดลงอยางมาก เนองจากประเทศไทย หนมาพฒนาดานอตสาหกรรม และภาคการผลตอน ๆ มากยงขน ท าใหสดสวนแรงงานในภาคเกษตรกรรมลดลงอยางเหนไดชด ซงแตกตางจากการท างานในภาคเกษตรกรรม ทมรายไดทไมตอเนอง ขนอยกบสภาพภมอากาศ ฤดกาลเกษตร หรอกลไกการตลาด เปนตน อกทงแรงงานรนใหมทจะเขามาสการท างานภาคเกษตรลดนอยลง สงผลใหแรงงานในภาคเกษตรมอายเฉลยสงขน ท าใหประสทธภาพในการท างานลดนอยลงเนองจากปญหาสขภาพของแรงงานทสงวย (ส านกงานสถตแหงชาต, 2555) จากขอมลดงกลาวจงพบวา แรงงานไทยนบวนยงออกจากภาคเกษตรมากขน และมแนวโนมทจะกลายเปนแรงงานในภาคอน ๆ สงผลใหภาคเกษตรกรรมของไทยก าลงขาดแคลนแรงงานอยางรนแรงและ

5-3

ชดเจน เปนสาเหตใหเกดการน าเขาแรงงานจากประเทศเพอนบาน เพอทดแทนแรงงานเหลานน (กรวทย ตนศร, 2556) ขณะทเศรษฐกจไทยก าลงขยายตวอยางรวดเรวในชวง 3 ทศวรรษทผานมา พรอมกบการขยายตวทางเศรษฐกจ และอตราคาจางแรงงานกขยบตวสงขนตามล าดบ จงเปนแรงดงดดใหแรงงานขามชาตจากประเทศเพอนบานเขามาทดแทนแรงงานเหลานนในประเทศไทย

ในเขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม เปนพนททมธรกจภาคเกษตรกรรมประเภทปศสตว คอ ฟารมไกไขอยเปนจ านวนมาก ฟารมบางแหงประสบปญหาการขาดแคลนแรงงานไทยอยพอสมควร ผประกอบการจงตองพงทางเลอกในการน าเขาแรงงานขามชาต โดยเฉพาะสญชาตพมา ซงหางาย พรอมทงมความสะดวกในการจดหาแรงงาน และเนองจากการรบอตราแรงงานขามชาตตอแรงงานไทยทเพมขน ท าใหเกดปญหาในการท างานรวมกน จนเกดเปนความขดแยงในระดบลางของแตละองคกร ซงสงผลตอคณภาพการท างาน การหยดงานโดยไมทราบสาเหตอยางตอเนอง การอยรวมกนในสงคม ไปจนถงการลาออก

ดวยเหตน ผวจยจงสนใจทจะศกษาเกยวกบสภาพปญหาและแนวทางในการจดการความขดแยงของแรงงานไทยและแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม ทสงผลตอการท างาน การอยรวมกน รวมถงปญหาการสอสาร ในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม เพอทจะน าไปวเคราะห และพจารณาแนวทางการแกไข ใหเปนไปอยางเหมาะสม ใหเกดการท างานและอยรวมกนอยางสนตสขภายในองคกร

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาการยอมรบและการปรบตวของแรงงานไทยและแรงงานพมาทมตอกน ในดานผลกระทบทงทางบวกและทางลบทเกดขน

2. เพอศกษาสภาพปญหาในการท างานของแรงงานไทยและแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไขในเขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

3. เพอศกษาแนวทางการจดการความขดแยงในแรงงานไทยและแรงงานพมาของผประกอบการและหวหนางาน ทสามารถแกไขปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

วธด าเนนการวจย ประชากรและผใหขอมลหลก

1. กลมแรงงานไทยและแรงงานพมาทอยในธรกจฟารมไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม ซงเปนแหลงขอมลโดยตรง โดยแบงไดเปน แรงงานไทยจ านวน 6 คน แรงงานพมาจ านวน 6 คน

5-4

2. กลมระดบผประกอบการและหวหนาสายงาน ทท างานอยในธรกจฟารมไกไข อ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม โดยผวจยจะเลอกสมภาษณหวหนางานทมประสบการณ และมปฏสมพนธกบแรงงานทงไทยและแรงงานพมาโดยตรง จ านวน 3 คน และผประกอบการจ านวน 2 คน

เครองมอทใชในการวจย

1. ตวผวจย (Researcher) ถอเปนเครองมอหลกทส าคญมากทสดในกระบวนการวจย เนองจากการวจยเชงคณภาพ ผวจยตอง

เขาไปใกลชดกบผถกวจยมากทสด เพอใหไดขอมลทตองการ ผวจยจะตองเรยนรวธการในการสมภาษณโดยการตะลอมกลอมเกลา และสรางความสมพนธทดเพอใหเกดความคนเคยและเชอใจกบผใหสมภาษณ เพราะการสมภาษณถอเปนวธการเกบขอมลทส าคญมาก ดงนนผวจยจงควรเตรยมความพรอมใหกบตวเองกอนทจะลงมอเกบขอมลจรง

2. การสมภาษณ (Interview) การสมภาษณในครงน ผวจยใชวธการสมภาษณแบบไมมโครงสราง เปนการสมภาษณทมความ

ยดหยนสง โดยผวจยมการเตรยมค าถามไวกอนลวงหนา เปนการเปดกวางในการตอบค าถาม และไมมความเปนทางการมาก ผวจยสามารถปรบเปลยนการซกถามใหเหมาะสมกบผใหสมภาษณแตละคนได โดยมอปกรณในทใชในระหวางการสมภาษณ ดงน

2.1 อปกรณบนทกเสยง เพอความสะดวกรวดเรวในการเกบขอมล และสามารถเกบขอมลไดอยางครบถวน ไมตกหลน

2.2 กลองถายรป ใชบนทกภาพเหตการณตาง ๆ ทงนผวจยตองไดรบการยนยอมจากผใหขอมลหลกดวย

2.3 สมดบนทก ส าหรบการบนทกขอมลระหวางการสมภาษณ และการสงเกตการณ เพอชวยเกบขอมลทส าคญในระหวางการวจย เพอใหไมเกดการตกหลนในขอมลทส าคญ

การวเคราะหขอมล

ขอมลทไดจากการสมภาษณและการสงเกตการณ จะถกน ามาเรยบเรยงจดล าดบเหตการณ และตรวจสอบขอมลภาคสนาม ซงจะท าการวเคราะหไปพรอมกบการเกบขอมลในแตละวน และพจารณาขอมลทไดวาเพยงพอตอการศกษาหรอไม ซงหากพบวามขอมลตกหลนหรอขอมลขดแยง กจะมการเกบขอมลเพมเตมทนทเพอใหไดขอมลทสมบรณทสด โดยน าขอมลทไดมาวเคราะหตามจดประสงคของการศกษา เพอใหไดขอมลทชดเจนเปนภาพรวม โดยอาศยแนวคดทฤษฎทไดจากการทบทวนวรรณกรรม มาเปนแนวทางในการศกษาครงน

5-5

ผลการวจย

ตอนท 1 ขอมลทวไป 1. ขอมลทวไปของแรงงาน

จากการสมภาษณและการสงเกต แรงงานพมาทไดเขามาท างานในธรกจฟารมไกไข มชวงอายตงแต 19-51 ป การเขามาในประเทศไทยโดยมลกษณะการลกลอบเขาทางตามเขตแนวชายแดนประเทศไทย ไมผานนายหนาแตเลอกวธทจะอพยพเขามาดวยตนเอง โดยมคาใชจายทเปนคารถตงแต 8,000-16,000 บาทมระยะเวลาอาศยท างานทฟารมไกไขต าสดคอ 1 ป สงสดคอ 9 ป ซงการเขามาท างานในฟารมไกไขของแรงงานพมาสวนใหญจะเปนการชกชวนและบอกตอกนของญาตพนองทท างานอยทฟารม นายจางจะเปนผท าบตรใหเปนแรงงานทถกกฎหมาย เหตผลของการเขามาท างานในประเทศไทยของแรงงานพมานนมจดมงหมายเดยวกน คอตองการหางานท าเพอทจะมรายไดในการสงเงนใหกบทางบานทประเทศพมา ไมตองการใหครอบครวตองอยอยางยากล าบาก และออมเงนเพอใหมชวตความเปนอยทดขนทงตนเองและครอบครว

2. สภาพการท างานของแรงงานไทยและแรงงานพมา จากการสมภาษณและสงเกตสภาพการท างานของแรงงานพมาพบวา ความสขในการท างานของ

แรงงานพมา คอ การทตนเองไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและมความเทาเทยมกบแรงงานไทย เปนแรงงานถกกฎหมาย โดยมการจางงานทเปนธรรม ไมเอาเปรยบ จายคาแรงขนต าตามทกฎหมายก าหนด มการจายพเศษหากมการท างานลวงเวลา โบนสประจ าป และหากเกดอบตเหตระหวางการท างานนายจางจะเปนผรบผดชอบคารกษาพยาบาลให โดยไมแบงแยกวาจะเปนคนไทยหรอพมา ซงท าใหแรงงานพมาไมรสกวาพวกเขาโดนเอาเปรยบ อกปจจยทท าใหทงแรงงานไทยและแรงงานพมามความสขกบการท างานเกดจาก การไดรบสวสดการทด มทพกอาศยใหไมเสยคาใชจาย มความปลอดภย และการไดท างานกบนายจางทด ดแลแรงงานทกคนอยางเทาเทยมกนเหมอนญาตพนอง ชวยเหลอยามทเดอดรอน ท าใหแรงงานไทยและแรงงานพมารสกอนใจและท างานอยทฟารมไดอยางยาวนาน

3. ทศนคตของคนไทยในการเขามาท างานในประเทศไทยของแรงงานพมา

ความคดเหนคนไทยเกยวกบการเลอกจางแรงงานพมาพบวา แรงงานไทยไมไดมความคดวาแรงงานพมาเขามาแยงงานแรงงานไทย เนองจากทราบดวาแรงงานไทยมนสยเลอกงาน งานบางประเภททหนกและสกปรก คนไทยมกไมคอยท าและมการโยกยายงานอยบอยครง สถานประกอบการจงจ าเปนตองมการจางแรงงานพมาเขามาเพอทดแทนแรงงานไทยทขาดแคลนในแตละต าแหนงงาน และมบางสวนเหนวาสถานประกอบการมทางเลอกทจะจางแรงงานพมามากขนเนองจากคาแรงต ากวาแรงงานไทย ในดานความขยนและอดทนในมมมองของแรงงานไทยทมตอการท างานของแรงงานพมายงมความคดเหนวา ไมวาจะแรงงาน

5-6

ไทยหรอแรงงานพมา กมทงคนทขยน และคนทขเกยจดวยกนทงหมด ในมมหวหนางานและผประกอบการเหนวาโดยเฉลยแรงงานพมาสวนใหญมความขยนและอดทนตอการท างานมากกวาแรงงานไทย

จากการสมภาษณในมมหวหนางานและผประกอบการ การเลอกจางแรงงานเขามาท างานในสถานประกอบการฟารมไกไขไมไดค านงถงเรองสญชาต และคาแรงเปนหลก แตมองเรองคณภาพจากการท างานทไดรบ และเนองจากประสบปญหาความขาดแคลนแรงงานบางสวน สถานประกอบการจงจ าเปนตองจางแรงงานพมาเขามาท างานรวมดวย เนองจากงานบางต าแหนง เชน การตอกไข การท าความสะอาดแผง การจดการมลไก แรงงานพมามกท างานในสวนนไดดกวาแรงงานไทย แตการจางแรงงานพมาเขามาท างานจะพบกบปญหาในความยงยากในการด าเนนเอกสารของการจางของแรงงานพมา และปญหาการสอสารทไมชดเจนระหวางแรงงานไทยและแรงงานพมา

ตอนท 2 ดานการยอมรบและการปรบตวของแรงงานไทยและแรงงานพมา จากการสมภาษณและการสงเกตพบวา แรงงานพมามการปรบตวไดดในการอยรวมกนใน

สงคมไทย เชน การฝกพด อาน เขยนภาษาไทย เพอใชในการตดตอสอสารในการด ารงชวตและการท างาน การเขามาอยในประเทศไทยในชวงแรกจะมปญหาเรองภาษา กบการตดตอสอสาร จงตองมการฝกการพดภาษาไทย โดยสวนมากจะเปนคนพมาทสามารถพดภาษาไทยไดเปนคนสอนพด รวมถงคนไทยกเปนคนสอนภาษาไทยใหกบพวกเขา และความคดเหนของแรงงานพมาสวนใหญใหความเหนตรงกนวา แรงงานชาวไทยทท างานอยรวมกน ไมเคยแสดงความไมชอบหรอรงเกยจแตอยางใด มนสยใจด เมอประสบปญหาขอความชวยเหลอ แรงงานไทยจะใหความชวยเหลออยางเตมท

การปรบตวของแรงงานไทย พบวา สวนใหญไมไดมความรสกหวาดกลวในแรงงานสญชาตพมาแตอยางใด แตกบางสวนทมความหวาดกลวบางในชวงแรกทพบ แตหลงจากไดท าความรจกและมการสอสารกน จะมพฤตกรรมการยอมรบการอยรวมกบแรงงานพมาได ในชวงแรกจะประสบปญหาดานการสอสารกบแรงงานพมา แตแรงงานไทยมการใหความรวมมอและความชวยเหลอในดานการสอนภาษาไทยกลาง รวมไปถงภาษาไทยทองถนบานเกดตนเอง นอกจากนยงมการใชภาษากายหรอภาษามอเปนตวชวยในการสอสารเพอใหเกดความเขาซงกนและกน ในเรองแรงงานไทยกบการยอมรบการท างานรวมกบแรงงานพมาพบวา แรงงานไทยไมไดมปญหาในการเลอกทจะไมท างานรวมกบแรงงานพมา ไมไดรสกรงเกยจ แตกมบางสวนทคดวาอยรวมกนได แตถาท างานอยดวยกนตลอดเวลา ประจ าต าแหนงเดยวกนเปนเวลานาน บางครงมกเกดปญหาเนองจากการสอสารกนทขาดความเขาใจอยางแทจรง

ตอนท 3 สภาพปญหาของแรงงานไทยและแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

1. สภาพปญหาจากการสอสาร การสอนงาน การสงงาน ใหกบแรงงานพมา

1.1 สภาพปญหาจากการสอสาร

5-7

จากการศกษาพบสภาพปญหาจากการสอสาร คอ เมอตกอยในสถานการณทเรงรบในการท างาน การสอสารทคดวาเขาใจกนท งสองฝายแลว บางครงอาจไมเปนอยางทคด แรงงานพมาบางคนมกท าเหมอนวาตนเองเขาใจในสงทหวหนางานหรอแรงงานไทยก าลงสอสารความหมาย แตจรงๆแลวเขาไมไดเขาใจในสงทแรงงานไทยหรอหวหนางานพด สงผลใหเกดความผดพลาดในการปฏบตงาน ทตองคอยแกไขตามหลง

1.2 สภาพปญหาจากการสอนงาน จากการสมภาษณเรองการสอนงานใหกบแรงงานพมาพบวา วธการสอสารของหวหนางานคนไทยไปจนถงแรงงานไทยในการสอนงานแรงงานพมา มการสอนงานทเปนไปในลกษณะทใหหวหนาเปนคนสอน โดยการท าใหดเปนตวอยางและใหแรงงานพมาเปนผปฏบตตาม พดเปนค าสน ๆ ชา ๆ ใหแรงงานพมาเขาใจ และมการใชแรงงานพมาทสามารถพดภาษาไทยได เปนลามในการสอสารระหวางกน อาจมการใชเอกสารทมรปภาพประกอบพรอมค าบรรยายภาษาพมาเพอใหเกดความเขาใจมากขน รวมถงใหแรงงานพมาทท างานทฟารมมากอนเปนผสอนงาน และจะมการทดสอบโดยใหแรงงานพมาปฏบตใหดวาสามารถท างานนนได หากแรงงานพมาไมเขาใจในสงทหวหนางานคนไทยสอสารเกยวกบการสอนงานนนจรง ๆ จะใหแรงงานพมาทสามารถพดภาษาไทยได เปนตวชวยในการสอสารและสอนงานใหกบแรงงานพมาคนอน ๆ

1.3 สภาพปญหาจากการสงงาน จากการสมภาษณ ผวจยพบสภาพปญหาจากการสงงาน คอ แรงงานไทยและแรงงานพมาจะมปญหา

เรองการเกยงงานพอๆกน แตแรงงานไทยจะรจกหลบหลก หาขออางตาง ๆในการเลยงทจะไมท างานตรงทหวหนาสง เชน อางวาตองรบไปท าธระ ไมสบายอยบอยครง สวนแรงงานพมาทเขาใจภาษาไทยจะสงงานงายกวาเพราะสามารถอธบายใหเขาเขาใจได แตกบแรงงานพมาทไมช านาญในการใชภาษาไทยและแรงงานพมาทสงวยมกชอบเขาใจวาตนเองถกเอาเปรยบ ท างานหนกอยฝายเดยว จงมกมปญหาเรองการเกยงงานมาก แตเมออธบายใหเขาใจแลวถงจะยนยอมปฏบตตาม

2. ปญหาในการท างานของแรงงานไทยกบแรงงานพมา จากการวเคราะหเรองปญหาในการท างานของแรงงานไทยกบแรงงานพมาในธรกจฟารมไกไข

พบวามปญหาเรองการสอสารเปนหลกในการท างาน เชน แรงงานไทยมนสยชอบหยอกเลน และแรงงานพมามนสยทชอบพดเสยงดง บางครงความไมเขาใจในภาษาอาจท าใหเกดการเขาใจผด จนน าไปสปญหาการทะเลาะกน ประกอบกบแรงงานคนไทยทเปนเพศหญงมกมนสยชอบนนทา ชอบพดกระทบกระทง และท ากรยาไมดใสเวลาไมพอใจ ซงการท างานรวมฟารมเดยวกนระหวางแรงงานไทยและแรงงานพมาไมไดเปนปญหา แตหากท างานประจ าต าแหนงทตองท างานรวมกนเปนเวลานาน มกจะเกดปญหาความขดแยงในเรองการสอสารทไมชดเจน ท าใหเกดการเขาใจผดอยบอยครง แตในปจจบนปญหานลดลงไปมากเมอมการสอสารทเขาใจกนมากขน และมการแยกพนทท างานกน อกทงยงมปญหาทางความคดของแรงงานพมาทมกคดวามความไมเสมอภาคของการท างานทวาตนเองท างานเยอะกวาคนอน คนอนท างานนอยกวาตนเอง ซง

5-8

เปนการสอสารทเกดจากความไมเขาใจกนและไมสามารถอธบายใหเขาใจไดเปนจดเรมตนของการเกยงงานกนท า ซงพบมากในแรงงานพมาทเปนเพศชาย อกทงปญหาทแรงงานพมาชอบท าเหมอนวาตนเองเขาใจทงทไมไดเขาใจ น าไปสความผดพลาดในการปฏบตงาน

การทะเลาะหรอการมปญหาขอขดแยง สวนใหญพบในแรงงานไทยดวยกนเอง และแรงงานพมาดวยกนเองเสยมากกวา เนองจากเจาของภาษาคยกนจะเขาใจกนงายกวาการพดกบคนตางภาษาตางวฒนธรรม ดวยการทภาษาทสอกนรเรอง บางครงกเปนจดเรมตนทท าใหเกดการทะเลาะกนเองไดงายกวาการไปทะเลาะกบคนตางภาษา แตเมอผานไปสวนใหญจะกลบมาคยกนตามปกตเหมอนเดม

นอกจากน ผวจยยงพบปญหาเรองการหยดงานของแรงงานไทย ซงสงผลกระทบตอการวางแผนและการท างาน คอการหยดงานแบบกะทนหน ไมแจงหยดลวงหนา ท าใหการปฏบตงานไมราบรน อกทงแรงงานพมาสวนมากอยท างานอยรวมกนเปนครอบครวในสถานประกอบการเดยวกน เมอท างานไดสกพกหนงและมเงนเกบ จะเรมมการลาหยดเพอกลบบานตามเทศกาลตาง ๆ ซงการลาหยดของแรงงานพมามระยะเวลานาน ตงแต 1 อาทตย ไปจนถงเกอบสองเดอน จ าเปนตองดงแรงงานจากแผนกอนมาเพอชดเชยแรงงานสวนทลาหยดไป ท าใหการปฏบตงานไมราบรนมากเทาทควร

ตอนท 4 แนวทางในการจดการความขดแยงของแรงงานไทยและแรงงานพมา ดานพฤตกรรมของแรงงานพมา พบวาพวกเขาไมตองการมปญหาหรอทะเลาะเบาะแวงกบคนไทย

โดยพยายามหลกเลยงการมปญหากบผอน และเลอกทจะอยเฉยๆ ไมโตตอบ แตจะเกบปญหาไวไปคยในกลมของตนเอง เนองจากไมตองการมเรอง และตองการอยท างานตอ และเมอเวลาผานไปสกพก พวกเขามกกลบมาคยกนดกนตามปกตเหมอนเดม

1. การแกปญหาดานการสอสารทขาดความเขาใจกนอยางแทจรง และดวยตนเหตของการเกดปญหาความขดแยงกนระหวางแรงงานไทยและแรงงานพมา คอ ปญหาเรองความบกพรองของการสอสารทขาดความเขาใจซงกนและกน สงผลใหเกดความเขาใจผดน ามาสปญหาความขดแยงตาง ๆ หวหนางานและผประกอบการมแนวทางจดการความขดแยงน คอ มการท าใหแรงงานทกคนรบรถงความรายแรงของการทะเลาะกนในสถานทท างานวาไมถกตอง และไมควรเกดขน มการเรยกมาคยกนเพอปรบทศนคต ตกเตอนและสอนใหเขาใจวาการคดไปเองของแตละฝายทสามารถกอใหเกดปญหาไดทงเรองการท างานและเรองสวนตว รวมไปถงมการจดกจกรรมตามเทศกาลวนขนปใหม รดน าผใหญในวนสงกรานต เลนเกมเพอสรางความสมพนธกระชบมตร และพาไปเลนกฬาฟตบอลในแตละอาทตยเพอสรางความสามคคกนในกลมพนกงาน ชวยใหสนทสนมและมการพดคยกนมากขน

2. ปญหาการสอสารในการท างาน เปนสงทตองไดรบการแกไขมากทสด เพอลดปญหาการอยรวมกนทงในและนอกเวลาท างาน การมลามชวยแปลภาษาในเวลาท างาน เปนการชวยท าใหงานด าเนนไปอยางราบรน มความรวดเรว และคลองตวขน การจดท าเอกสารการท างานทมรปภาพประกอบและค าอธบาย

5-9

เปนภาษาไทยและภาษาพมา จะชวยลดเวลาการอธบายงานตาง ๆไดมาก และชวยใหมความเขาใจรวมกนทงสองฝายไดอยางชดเจนมากขน

3. ในระดบหวหนางานทท างานเกยวของกบแรงงานพมาโดยตรง มขอเสนอแนะวา การจดกจกรรมสนทานาการเพอกระชบมตรบอย ๆเปนสงทควรท าเปนอยางมาก ซงการมกจกรรมรวมกนระหวางแรงงานไทยและแรงงานพมา เปนสงสามารถสรางความสนทสนมและความสมพนธไปในทางทด เชน จดกจกรรมการเลนเกมในวนปใหม มารวมรนสยกน ชวยเหลอกน คดวาจะท าใหแรงงานเขากนไดดมากขนทงในเวลาท างานและนอกเวลาท างาน และเพอพฒนาความสมพนธของแรงงานไทยและแรงงานพมาใหเปนไปในทางทด มความเขาอกเขาใจกน นอกจากนควรมการจดการฝกอบรมแรงงานในทกระดบทกสญชาตใหมวนยและใจรกในการท างาน ลบความคดทวาตนเองท างานหนกกวาผอนแลวจงไมอยากท าอก และปลกฝงใหมความคดทวา การท างานตองมการชวยเหลอซงกนและกน ผลงานจะไดออกมาด ฟารมจะไดพฒนา แรงงานทกคนจะไดมความเปนอยและการท างานทดขน

สรปและอภปรายผลการวจย

ตอนท 1 วเคราะหขอมลทวไป

1. ขอมลทวไปของแรงงานพมา ผลการวจยพบวา แรงงานพมาทเขามาท างานในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนคปฐม ทผวจยไดศกษา มชวงอายตงแต 19 ถง 51 ป การเขามาท างานในประเทศไทยสวนใหญจะไมผานกระบวนการนายหนา แตเปนการลกลอบเขาประเทศไทยดวยตนเองซงท าไดงายและมหลายชองทาง ผานแนวชายแดนทางจงหวดกาญจนบร จงหวดตาก และจงหวดระนอง ซงมความสอดคลองกบงานวจยของ กรต เชาวตฤษณาวงษ (2556) ทไดกลาวถงการอพยพเขามาของแรงงานขามชาตสประเทศไทย โดยมคาใชจายทเปนคารถตงแต 8,000-16,000 บาท ระยะเวลาการท างานทฟารมไกไขสงสดคอ 9 ป และต าสดคอ 1 ป การเขามาท างานในธรกจฟารมไกไข จะเปนการชกชวนและบอกตอกนของญาตพนองและคนรจกทท างานอยทฟารม โดยสาเหตทแรงงานพมาเขาท างานในประเทศไทยมาจาก ปญหาความยากจน ซงเปนปจจยหลกในการตองการสรางคณภาพชวตทดกวาประเทศของตนเอง เพอทจะท าใหมรายไดในการด ารงชวตตนเอง และจนเจอครอบครว นอกจากน ปจจยดงดดทแรงงานพมาตดสนใจเขามาท างานในประเทศไทยเนองจาก สภาพเศรษฐกจของประเทศไทยมโอกาสในการท างานและชองทางการหารายไดมากกวาประเทศพมา และไดคาตอบแทนจากการท างานสงกวาประเทศตน เมอแรงงานพมาเขามาท างานทประเทศไทยจงมกเชญชวนญาตพนองเขามาท างานดวยกน

5-10

2. สภาพการท างานของแรงงานไทยและแรงงานพมา จากการสมภาษณและสงเกตสภาพการท างานของแรงงานพมาผวจยพบวา ความสขในการท างานของแรงงานพมา เกดจาก 3 ปจจย ไดแก ปจจยแรก คอการท างานในสถานททไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและไดรบการปฏบตตนเทาเทยมกบแรงงานคนไทย เปนแรงงานถกกฎหมาย โดยมการจางงานทเปนธรรม ไมเอาเปรยบ จายคาแรงขนต าตามทกฎหมายก าหนด จายคาลวงเวลา โบนสประจ าป และหากเกดอบตเหตระหวางการท างานนายจางจะเปนผรบผดชอบคารกษาพยาบาลให โดยไมแบงแยกวาจะเปนคนไทยหรอคนพมา ซงท าใหพวกเขาไมรสกวาโดนเอาเปรยบจากนายจาง ปจจยทสองทท าใหทงแรงงานไทยและแรงงานพมามความพอใจกบสถานทท างานทท าอยปจจบน ไมคดจะเปลยนงาน คอ การไดรบสวสดการทด ทอยอาศยมความปลอดภยและไมเสยคาใชจาย ปจจยทสาม คอเรองการไดรบการดแลจากนายจางทด ใหความเทาเทยมกนอยางเสมอภาค ไมถกกดดนจากนายจางหรอหวหนางานในระหวางปฏบตงาน ท างานกนเหมอนเปนครอบครว ท าใหแรงงานทกคนรสกอนใจและท างานอยทฟารมไดอยางยาวนาน ซงสอดคลองกบงานวจยของ เปวกา ชบรรจง และวรดา แดงสอน (2554) ทกลาวถงคณภาพชวตแรงงานตางดาวในภาคเกษตรกรรม ทไมคอยมความเสยง และไมถกกดดนจากนายจางในการท างาน เนองจากเปนงานทท ากนเหมอนครอบครว

ตอนท 2 ดานการยอมรบและการปรบตวของแรงงานไทยและแรงงานพมา

ผลจากการวจย พบวา แรงงานพมามการปรบตวในการอยรวมกบแรงงานไทยไดด เมอมการอพยพเขามาประเทศไทยใหมๆตองมการปรบตวคอนขางมากในการอยรวมกนในสงคมไทย เชน การฝกพด อาน เขยนภาษาไทย โดยเฉพาะเรองการฟงและการพด เนองจากมการใชภาษาทตางกน จงมความจ าเปนทตองเรยนรภาษาไทย เพอใหสามารถอยรวมกนกบคนไทยและสามารถสอสารกบคนไทยได ซงมความสอดคลองกบงานวจยของ ปรดา รอดนวล ( 2551) ทไดกลาวถงแรงงานขามชาตวาตองมวธการปรบตวหลายอยางเพอท าใหคนไทยยอมรบในการเขามาอยรวมกนของคนพมา โดยการเรยนรภาษาไทยจากคนพมาดวยกนเอง ซงความคดเหนของแรงงานพมาสวนใหญใหความเหนตรงกนวา แรงงานชาวไทยทท างานอยรวมกน ไมเคยแสดงความไมชอบหรอรงเกยจแตอยางใด เมอประสบปญหาตองการขอความชวยเหลอ แรงงานไทยจะใหความชวยเหลออยางด ไมเกยงวาตนเปนชาตใด รวมถงคนไทยมความยนดในการสอนภาษาไทยใหกบคนพมาไปจนถงการสอนภาษาถนบานเกดของตนเอง ดานการปรบตวของแรงงานไทยพบวา แรงงานไทยสวนใหญมการยอมรบการท างานรวมกบแรงงานพมาได ไมไดมความรงเกยจ แตอาจมบางทมปญหาเนองจากการสอสารทไมเขาใจกน และคนไทยสวนมากไมไดมความกลวและหวาดระแวงในแรงงานพมาแตอยางใด มบางคนทมความกลวในชาวพมาในชวงแรกพบ แตเมอมการไดท าความรจกและมการสอสารกน จะมพฤตกรรมการยอมรบการอยรวมกบแรงงานพมาได

5-11

ตอนท 3 สภาพปญหาของแรงงานไทยและแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม

1. สภาพปญหาจากการสอสาร การสอนงาน การสงงาน ใหกบแรงงานพมา 1.1 สภาพปญหาจากการสอสาร การสอสารทขาดความเขาใจอยางถองแท แรงงานพมามกปฏบตตนเหมอนวาตนเองเขาใจสงทหวหนางานหรอเพอนรวมงานคนไทยตองการจะสอความหมาย ทงทจรงไมไดเขาใจ น าไปสความผดพลาดในการปฏบตงานอนเนองมาจากความไมเขาใจในภาษาทตองการจะสอความหมายใหกนอยางถองแทระหวางหวหนางานกบแรงงานพมา ซงสอดคลองกบงานวจยของ พระมหาแพง เตชสโล (2556) ทกลาวถง ปญหาของการรบแรงงานตางดาวเขามาท างานโดยเฉพาะแรงงานพมา เมอพนกงานฟงภาษาไมออก จงยากตอการรบค าสงงาน ท าใหเกดความผดพลาดอยบอยครง 1.2 สภาพปญหาจาการสอนงาน ผลจากการวจย พบวา การสอนงานและการสงงานใหกบแรงงานพมาของหวหนางานคนไทยไปจนถงแรงงานไทยในการสอนงานแรงงานพมา เปนไปในลกษณะการท าใหดเปนตวอยางและใหแรงงานพมาเปนผปฏบตตาม มการสอสารโดยการใชค าพดส น ๆ ชา ๆ ไมใชประโยคทยาวและยากเกนไป รวมถงมการใชแรงงานพมาทสามารถพดภาษาไทยไดเปนลามชวยในการสอสาร เพอใหเกดความเขาใจกนทงสองฝาย และใชเอกสารทมรปภาพประกอบและค าบรรยายเปนภาษาพมาสนๆ เพอใหเกดความเขาใจมากขน รวมถงใหแรงงานพมาทท างานทฟารมมากอนเปนผสอนงาน และจะมการทดสอบโดยใหแรงงานพมาปฏบตใหดวาสามารถท างานนนได 1.3 สภาพปญหาจากการสงงาน การสงงานของแรงงานไทยและแรงงานพมา มปญหาเรองการเกยงงานกนท า แรงงานไทยมปญหาดานความรบผดชอบ การท างานไมสม าเสมอ มการองานโดยเลอกงานเบากอนงานหนก สงงานแลวมกหลบหลก หาขออางตาง ๆ ในการเลยงทจะไมท างานตามทสง สวนแรงงานพมาทเขาใจภาษาไทยจะสงงานงายกวาเพราะสามารถอธบายใหเขาเขาใจและรบฟงได แตกบแรงงานพมาทไมช านาญในการใชภาษาไทยและแรงงานพมาทสงวยมกมความคดวาวาตนเองท างานหนกอยฝายเดยว จงมกเกดปญหาเรองการเกยงงานมาก แตเมออธบายใหเขาใจแลวถงจะยนยอมปฏบตตาม

2. ปญหากบในการท างานของแรงงานไทยกบแรงงานพมา ผลจากการวจย พบวา ปญหากบและอปสรรคในการท างานของแรงงานไทยกบแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไข พบวามในชวงแรกมปญหาเรองการสอสารเปนหลกในการท างาน ดวยความไมเขาใจในภาษาเปนจดก าเนดของปญหาอน ๆ ทตามมา เชน เชน แรงงานไทยมนสยชอบหยอกเลน และแรงงานพมามนสยทชอบพดเสยงดง บางครงความไมเขาใจในภาษาอาจท าใหเกดการเขาใจผด จนน าไปสปญหาการทะเลาะววาท ประกอบกบแรงงานคนไทยทเปนเพศหญงมกมนสยชอบนนทา ชอบพดกระทบกระทง เมอไมพอใจจะแสดงออกดวยกรยาทไมด ซงการท างานรวมฟารมเดยวกนระหวางแรงงานไทยและแรงงานพมาไมไดเปนปญหา แตหากท างานประจ าต าแหนงทตองท างานรวมกนเปนเวลานาน มกจะเกดปญหาความขดแยงในเรองการสอสารทไมชดเจน ท าใหเกดการเขาใจผดอยบอยครง แตปจจบนปญหานลดลงไปมากเมอมการสอสารกนทรเรองมากขน และมการแยกพนทท างานกน ทงนยงมปญหาทางความคดของแรงงานพมาท

5-12

คดวามความไมเสมอภาคของการท างานทวาตนเองท างานเยอะกวาคนอน คนอนท างานนอยกวาตนเอง ซงการสอสารทไมสามารถอธบายใหเขาใจไดแตเปนจดเรมตนของการเกยงงานกนท าซงพบมากในแรงงานพมาทเปนเพศชาย

การเกดปญหาขอขดแยงทะเลาะววาท สวนมากจะพบในแรงงานไทยดวยกนเอง และแรงงานพมาดวยกนเอง เนองจากความเขาใจในการใชภาษาระหวางคนสญชาตเดยวกนมมากกวาการพดกบคนตางภาษาตางวฒนธรรม ดวยการทภาษาทสอกนรเรอง บางครงกเปนจดเรมตนทท าใหเกดการทะเลาะกนเองไดงายกวาการไปทะเลาะกบคนตางภาษา แตเมอผานไปสวนใหญจะกลบมาคยกนตามปกตเหมอนเดม ซงสอดคลองกบงานวจยของ พระมหาแพง เตชสโล (2556) ทกลาววา แรงงานตางดาวมกมปญหาเรองการทะเลาะววาทกนในกลมของแรงงานตางดาวเอง เนองจากไมคอยกลามปญหากบคนไทย เพราะรวาไมสามารถจะอยไดอยางปลอดภย

นอกจากน แรงงานไทยมปญหาเรองการหยดงานบอยแบบกะทนหน ไมแจงลวงหนา ท าใหการปฏบตงานไมราบรน เกดปญหาทตองตามแกไข และการเขามาท างานของแรงงานพมาในธรกจฟารมไกไขสวนใหญจะเขามาท างานกนเปนครอบครว เมอมความตองการลากลบไปเทยวบานทประเทศพมาตามเทศกาลตาง ๆ จะมระยะเวลาการลาหยดนานตงแตประมาณ 2 อาทตย ไปจนถง 1 เดอน จ าเปนตองดงแรงงานจากแผนกอนมาเพอชดเชยแรงงานสวนทลาหยดไป จงท าใหการปฏบตงานไมราบรนมากเทาทควร

ตอนท 4 แนวทางในการจดการความขดแยงของแรงงานไทยและแรงงานพมา ผลจากการวจย พบวา แรงงานพมาสวนใหญจะมพฤตกรรมทไมคอยอยากสรางความเดอดรอน

ใหกบคนไทยเนองจากคดวาตนเองเขามาอาศยท างานอยในประเทศผอน พยายามหลกเลยงการปญหาการมปญหาทะเลาะววาทกบคนไทย และเลอกทจะอยเฉยๆไมโตตอบ แตจะเกบปญหาไวไปคยกนในกลมของตนเอง และเมอเวลาผานไปสกพก คนไทยและคนพมากจะกลบมาคยกนดตามปกตเหมอนเดม ซงในระดบหวหนางานและผประกอบการมแนวทางในการแกไขจดการปญหาความขดแยงทสามารถแยกเปนประเดนตางได ดงน

1. แนวทางการแกปญหาดานการสอสารทขาดความเขาใจกนอยางแทจรง สงทเปนตนเหตของการเกดความขดแยงของแรงงานไทยและแรงงานพมา คอ ปญหาเรองความบกพรองของการสอสารทขาดความเขาใจซงกนและกน สงผลใหเกดความเขาใจผดน ามาสปญหาความขดแยงตาง ๆ หวหนางานและผประกอบการมแนวทางจดการความขดแยงน คอ มการท าใหแรงงานทกคนรบรถงความรายแรงของการทะเลาะกนในสถานทท างานวาไมถกตอง และไมควรเกดขน มการเรยกมาคยกนเพอปรบทศนคต ตกเตอนและสอนใหเขาใจวาการคดไปเองของแตละฝายทสามารถกอใหเกดปญหาไดทงเรองการท างานและเรองสวนตว

2. การจดกจกรรมสนทนาการเพอกระชบมตรเปนสงทควรท าเปนอยางมาก ซงการมกจกรรมรวมกนระหวางแรงงานไทยและแรงงานพมา สามารถสรางความสนทสนมและความสมพนธไปในทางทด

5-13

เชน จดกจกรรมการเลนเกมในวนปใหม มารวมรนสยกน ชวยเหลอกน คดวาจะท าใหแรงงานเขากนไดดมากขนทงในเวลาท างานและนอกเวลาท างาน และเพอพฒนาความสมพนธของแรงงานไทยและแรงงานพมาใหเปนไปในทางทด มความเขาอกเขาใจกน และพาไปเลนกฬาฟตบอลในแตละอาทตยเพอสรางความสามคคกนในกลมพนกงาน ชวยใหสนทสนมและมการพดคยกนมากขน ซงสงผลตอประสทธภาพการท างานและสภาพแวดลอมในการท างานของแรงงานไทยและแรงงานพมา

3. การจดอบรมพนกงานทกระดบอยบอย ๆ จะชวยสรางความเขาใจและความเตมใจในการท างาน ท าใหเกดความมวนย และปญหาเรองการเกยงงาน ตองฝกใหมการเรยนรการใชภาษาไทยมการสอสารทเขาใจกนมากขน และเรยนรวฒนธรรมขององคกร ในการปลกฝงใหทกคนในองคกรรจกการมน าใจ ชวยเหลอซงกนและกน ปญหาการเกยงงานกนท าจงจะกลายเปนการชวยเหลอกนท างานในทสด

4. การแกไขปญหาความขดแยงในระหวางแรงงาน โดยผประกอบการมการสรางกฎระเบยบ ขอบงคบ และก าหนดบทลงโทษในการทะเลาะววาท และการกระท าผดทไมเหมาะสม เพอลดปญหาทอาจเกดขนในระหวางการท างานของทงแรงงานไทยและแรงงานตางดาว

5. การจดใหมลามแปลภาษาในเวลาท างาน เปนตวชวยในการท างานใหมความรวดเรวและคลองตว อกท งชวยลดความผดพลาดจากการสอสารทเขาใจไมถองแท ชวยลดความผดพลาดจากการปฏบตงานได และชวยลดความเขาใจผดจากการสอสาร

6. การจดท าเอกสารทมรปภาพประกอบพรอมค าบรรยายเปนภาษาไทยและภาษาพมา จะชวยท าใหเกดความเขาใจทตรงกน ในการท างานมาก และชวยลดเวลาในการอธบายงานไดเปนอยางด และชวยใหมความเขาใจรวมกนทงสองฝาย าไดอยางชดเจนมากขน

การอภปรายผล จากการศกษาวจยเรอง “สภาพปญหาและแนวทางในการจดการความขดแยงของแรงงานไทยและแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม” เปนการวจยเชงคณภาพโดยการเกบขอมลดวยวธการสมภาษณแรงงานไทยและแรงงานพมาในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม จ านวนอยางละ 6 คน ผวจยมประเดนอภปรายผลดงน

1. การวเคราะหขอมลทวไปเกยวกบแรงงานไทยและแรงงานพมา ในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พบวา มการจางแรงงานทงสองสญชาตคอแรงงานไทยและแรงงานพมาท างานรวมกนเปนจ านวนมาก ซงพบวาผประกอบการสวนใหญมความพงพอใจตอแรงงานพมาในระดบปานกลางไปจนจนถงคอนขางด โดยแรงงานพมามความพงพอใจในงานทท าอย เนองมากจากการไดรบรายไดทสามารถท าใหตนเองมคณภาพชวตทดขนและสามารถสงเงนกลบไปจนเจอใหกบทางบาน ซง

5-14

สอดคลองกบทฤษฎการจงใจและการธ ารงรกษาของ Herzberg (1959) ทวาดวยเรองปจจยอนามย ทท าใหแรงงานทท างานทฟารมรสกพอใจในการท างาน

2. การท างานในธรกจฟารมไกไขเปนงานทหนกและสกปรกในบางต าแหนง แตไมเสยงอนตราย จงเปนปจจยทท าใหแรงงานรสกมความปลอดภยในการท างาน รวมไปถงนายจางมความเปนธรรม ไมเอาเปรยบ โดยจายคาแรงขนต าตามทกฎหมายก าหนด มการจายคาท างานลวงเวลา โบนสประจ าป และใหความชวยเหลอแรงงานทกคนอยางเทาเทยมกน และการใหขอมลของแรงงานพมาบางรายพบวา มบางรายไดรบคาจางนอยกวาทกฎหมายก าหนด แตมสวสดการทพก การท าบตร และการด าเนนเรองเอกสารตาง ๆ ของแรงงานพมาใหโดยไมเสยคาใชจาย ซงแรงงานพมายอมรบได และเตมใจท างานตอไป เนองจากนายจางมไดมการเอารดเอาเปรยบแตอยางใด ซงแตกตางจากผลการศกษาของ ปรดา รอดนวล (2551) ทกลาววา แรงงานขามชาตถกพดจาดถก ดาทอ รวมถงการกดคาแรงการท างานทต ากวากฎหมายก าหนด ผลการศกษาทแตกตางกนกน อาจสามารถอธบายไดวา ปจจบนผประกอบการไดมความคดทศนคตทเปลยนไปจากเดม อาจเนองจากกฎหมายคมครองแรงงานทมความเขมงวดมากขน และดวยจตส านกของผประกอบการทท าใหลกษณะการละเมดสทธมนษยชนของแรงานขามชาตไดเลอนหายไป

3. ธรกจฟารมไกไขมความจ าเปนตองการจางแรงงานพมาในการเขามาท างานทฟารม เนองจากงานบางประเภทมลกษณะทหนก และสกปรก เปนงานทแรงงานไทยสวนใหญไมเลอกท า ท าใหผประกอบการตองเลอกจางแรงงานพมาเขามาเพอทดแทนแรงงานไทยทขาดแคลนบางต าแหนงงาน ซงสอดคลองกบงานวจยของ ประชา วสประสาท (2555) ทพบวา “แรงงานไทยมทศนคตเชงลบตอการท างานประเภททใชทกษะต า”

4. การศกษาสภาพปญหาและแนวทางในการจดการความขดแยงของแรงงานไทยและแรงงานพมาในธรกจฟารมไกไข เขตอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม พบวา การสอสารสงผลกระทบตอการท างานมากทสด ซงสอดคลองกบงานวจยของ อนรธ พลอยหน (2556) ทกลาวา การสอสารทไมเขาใจกน เปนจดเรมตนของปญหาความขดแยงอน ๆ การสอสารโดยขาดความเขาใจกนอยางถองแทระหวางผสงสารและผรบสารเปนจดเรมตนของการเกดปญหาทงสน ไมวาจะเปนการแสดงออกทางค าพดหรอพฤตกรรม ซงมโอกาสใหเกดความเขาใจผดระหวางบคคลตางวฒนธรรมมาก ถงแมวาแรงงานไทยจะใหการยอมรบการท างานรวมกบแรงงานพมาแตเนองจากการสอสารซงตางภาษาและวฒนธรรม บางครงอาจท าใหเกดความสบสนในการสอสารหรอท าใหความหมายเปลยน จนท าใหเกดความเขาใจผด น าไปสปญหาการทะเลาะววาท และถงแมจะมพฤตกรรมทท าใหเกดความขดแยงดานความคดและทศนคต แตกมการปรบตวเรยนรซงกนและกน ซงท าใหสามารถท างานอยรวมกนได ซงในปจจบนปญหานลดลงไปมาก เนองจากปญหาทเกดขน ทผานมาผประกอบการและหวหนางานไดมการแกไขปญหาไปบางแลว โดยจะมการเรยกมาคยเพอปรบทศนคตทงแรงงานไทยและแรงงานพมา เพอใหมการปรบตวในการท างานอยรวมกนอยางสงบสข แตการกระบวนการแกไขปญหาเรองการสอสารตองเปนไปอยางตอเนองโดยอางองหลกทฤษฎการเพมประสทธภาพในการสอสาร ซงสอดคลองกบแนวคดของ Szilagyi and Wallace (1990) ทไดแนะน า

5-15

เทคนคการปรบปรงการตดตอสอสารเพอลดอปสรรคและขอผดพลาดในการสอสารใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

5. ผลจากการศกษา พบวา ปญหาแรงงานไทยกบการหลบหลกงานหรอองาน สวนแรงงานพมามปญหาในเรองการแสดงออกทางอารมณทรนแรง ทตองไดรบการแกไขการแสดงออกทางอารมณมากในกลมแรงงานพมาทเปนเพศชาย ซงสอดคลองกบการวจยของ อรรถสทธ อตโถปกร (2550) ทพบวา แรงงานไทยมปญหาเรองการหลบหลกและองาน สวนแรงงานตางดาวมปญหาเรอง อารมณรนแรง ระเบยบวนยนอย และมปญหาเรองการสอสารกบคนไทย

เอกสารอางอง กรวทย ตนศร. (2556). “แรงงานกบการเปลยนแปลงของภาคการเกษตรไทย.” ใน ตลาดแรงงานไทยและ

บทบาทในการสรางความแขงแกรงใหเศรษฐกจไทย . ขอนแกน: ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.

ประชา วสประสาท. (2555). วาระนโยบายแรงงานขามชาตของประเทศไทย: เสนทางสงความสามารถในการแขงขนระยะยาว. กรงเทพฯ: ส านกงานแรงงานระหวางประเทศ.

ปรดา รอดนวล. (2551). ชวตของแรงงานขามชาตของชมชนไทย กรณศกษาแรงงานสญชาตพมาในชมชนต าบลโคกขาม จงหวดสมทรสาคร. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาชนบทศกษาและการพฒนาส านกบณฑตอาสาสมคร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พระมหาแพง เตสโล. (2556). การบรหารจดการการใชแรงงานตางดาวของผประกอบการขนาดยอม ในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธพทธศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

พชราวลย วงศบญสน. (2552). การยายถน: ทฤษฏและความเปนไปในเอเชย . กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ส านกงานสถตแหงชาต. (2553). ส ารวจภาวะการท างานของประชากรป 2544 - 2553 และส ารวจแรงงานนอกระบบ. กรงเทพฯ: ส านกงานสถตแหงชาต.

ส านกงานสถตแหงชาต. (2555). ทศทางการท างานของแรงงานไทย. สบคนเมอ 12 มกราคม 2560, จาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/citizen/news/news_lfsdirect.jsp

อนรธ พลอยหน. (2556). สภาพการท างานของแรงงานขามชาตในบรษทโอเรยนเตลแคน จ ากด.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารธรกจ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

5-16

อรรถสทธ อตโถปกร. (2550). การเปรยบเทยบแรงงานไทยและแรงงานตางดาวในอตสาหกรรมกอสรางของไทย. การคนควาอสระวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, กรงเทพฯ.

5-17

การพฒนาเยาวสตรไทยและความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยน The Development of Young Thai Women and Readiness for the Realization of ASEAN

Community

เบญจวรรนร โชตชวงนรนดร1*

Benchawanaree Chodchaungnirun1*

บทคดยอ

บทความนเปนบทความทไดจากการท าวจยเรองการพฒนาเยาวสตรไทยและความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยน ซงมวตถประสงคเพอศกษาถงความพรอมของเยาวสตรไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน ซงผลการวจยจะแสดงใหเหนถงภาพรวมสถานการณของเยาวสตรไทยทงดานทนทางปญญา ทนทางสงคมและทนทางอารมณของเยาวสตรไทย โดยผวจยท าการศกษาขอมลตาง ๆ ทเกยวของ และท าการเกบขอมลจากแบบสอบถามและสมภาษณผเชยวชาญและนกวชาการ จนไดขอสรปวา การกาวสเปนประชาคมอาเซยน เยาวสตรไทยตองเตรยมความพรอมทงดานความร เจตคต ทศนคต อารมณและเอกลกษณวฒนธรรมแหงกลสตรไทย ซงจะเปนเครองมอทจะท าใหเยาวสตรของไทยสามารถน าศกยภาพทมอยออกมาใชเพอตนเองและประเทศชาตไดอยางเตมท สอดคลองกบ 3 เสาหลกของประชาคมอาเซยนทประกอบดวย 1. ประชาคมการเมองความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community หรอ APSC) ทเยาวชนไทยตองรจกบทบาทหนาทของตน ซงตองพฒนาทนทางอารมณ 2. ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community หรอ AEC) ทเยาวสตรไทยตองพฒนาทนทางปญญา ทกษะความรดานตาง ๆ ทหลากหลาย 3. ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community หรอ ASCC) ทเยาวสตรของไทยตองพฒนาทนทางสงคม ซงรวมถงเอกลกษณวฒนธรรมทงของตนเองและกลมอาเซยนใหมากขน

ค าส าคญ : ประชาคมอาเซยน, การพฒนา, เยาวสตร

1 อาจารย ดร. ประจ าคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง *Corresponding author E-mail address: dr.benchawanaree@gmail.com

5-18

Abstract

In this research investigation, the researcher examines the readiness of young Thai women for the realization of ASEAN Community. The findings present an overall picture of young Thai women in the aspects of intellectual capital, social capital, and emotional capital. The researcher studied related literature and collected data from a questionnaire, as well as from interviews of experts and academics. It can be concluded that for the realization of ASEAN Community, young Thai women have to be ready in the aspects of knowledge, attitudes, opinions, emotions, and identities, as well as in respect to the culture of being a Thai lady. These will be the means whereby young Thai women can actualize the potentialities of both themselves and their country. These findings are in consonance with the three pillars of ASEAN: (1) ASEAN Political-Security Community (APSC). Young Thai women must know their own roles and duties through developing emotional capital. (2) ASEAN Economic Community (AEC). Young Thai women must develop intellectual capital and a variety of skills as well as knowledge. (3)ASEAN Socio-Cultural Community (ASCC). Young Thai women must develop social capital including their own identities and culture and that of the ASEAN community as well. Keywords : ASEAN Community, Development , Young Thai Woman

บทน า

เมอโลกไดกาวล าหนายคโลกาภวตน การเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจและสงคมของโลกยอมมการเปลยนแปลงสยคตอไป นนคอยคทโลกไรพรมแดนเชนเดยวกบอาเซยนทวนนนบถอยหลงการเปนประชาคมอาเซยน ทงดานประชาคมความมนคงอาเซยน ประชาคมสงคมและวฒนธรรม และประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยมวตถประสงคหลกคอ เพอสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมในภมภาค เพอรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจและความมนคงในภมภาค และเพอใชเปนเวทแกไขปญหาความขดแยงภายในภมภาค

การพฒนาเศรษฐกจโดยไมละทงวฒนธรรมและกจกรรมทไมท าลายสงคม ภายใตบรบทดงกลาวจงเปนความทาทายส าหรบประเทศไทย ดงนนการพฒนาทเนนการมสวนรวมจากทกภาคสวน ผสานความรวมมอกบภาครฐในการขบเคลอนการพฒนา ปรบปรง เปลยนแปลงดานตาง ๆ ใหดขนทงดานเศรษฐกจและสงคม ถอเปนแนวทางทน าไปสการพฒนาทย งยน

5-19

จากสถตประชากรของประเทศไทย (พ.ศ.2556) จ านวน 65.90 ลานคนพบวาสดสวนของเพศหญงเปน 51% ของสงคมและจ านวนสตรทมมากขนาดนจงมความส าคญเปนอยางมากตอการพฒนาประเทศทงทางดานเศรษฐกจ สงคม และ การเมอง ในฐานะทเปนทรพยากรมนษยของชาตกลมใหญทสด แตถกละเลยมากทสด ดงจะเหนไดจากปญหาความรนแรงทางเพศทจ านวนสถตไมไดลดลง เพมขนถงรอยละ 81 ในป 2550 (เทยบกบป 2547) และในทกหนงชวโมงเศษ จะมเดกและเยาวชนถกขมขน 1 ราย เปนการเพมขนมากกวารอยละ 100 ทส าคญเยาวสตรไทยมปญหาการตงครรภไมพรอมทมแนวโนมรนแรงขนเรอย ๆ โดยประเทศไทยมสถตการตงครรภไมพรอมเปนท 1 ของเอเชย และเปนท 2 ของโลกรองจากประเทศแอฟรกา นอกจากนยงมปญหาดานยาเสพตดอกโดยเดกและเยาวชนหนมาเปนผเสพและผคามากขน ประเทศไทยมการจดท าแผนพฒนาสตรแหงชาตมาแลว 10 ฉบบ โดยปจจบนแผนพฒนาสตรแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ทใหความส าคญและก าหนดวตถประสงคของแผนพฒนาสตรฯ ในการสรางสงคมไทยเปนสงคมทเสมอภาค คนในสงคมมเจตคตทด ตระหนกและยอมรบถงบทบาทสตรในบรบทตาง ๆ ทงดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองอยางเทาเทยมกน เพอใหสงคมไทยมความเปนธรรม ยตธรรม โดยสตรทกกลมมโอกาส เขาถงและไดรบการศกษาทกระดบ มโอกาสเรยนรตลอดชวต รวมถงการพฒนาศกยภาพดานตาง ๆ อยางเหมาะสม สตรมสขภาวะ มความมนคงในชวตและมคณภาพชวตทดขน สตรมความมนใจและมศกยภาพในการเขารวมทางการเมอง การบรหารและการตดสนใจในระดบตาง ๆ รวมทงองคกรและกลไกสตรระดบตาง ๆ มความเขมแขง เปนแกนหลกในการขบเคลอนการพฒนาสตร โดยไดก าหนดยทธศาสตรการพฒนาสตรไว 5 ยทธศาสตร ดงตอไปน(ส านกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย , แผนพฒนาสตร ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ยทธศาสตรท 1 เสรมสรางเจตคตและการยอมรบดานความเสมอภาคระหวางหญงชาย ซงเนนสรางสงคมไทยทมความเสมอภาค คนในสงคมมเจตคตทด ตระหนกและยอมรบถงบทบาทสตรในบรบทตาง ๆ ทงดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองอยางเทาเทยมกน ยทธศาสตรท 2 การพฒนาศกยภาพและเพมโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมของสตรไทย เพอสรางสงคมไทยทมความเปนธรรม ยตธรรม โดยเนนใหสตรทกกลมมโอกาส เขาถงและไดรบการศกษาทกระดบ มโอกาสเรยนรตลอดชวต รวมถงการพฒนาศกยภาพดานตาง ๆ อยางเหมาะสม สตรไดรบการปฏบตอยางเสมอภาคและมโอกาสเขารวมทางเศรษฐกจ และสงคม ยทธศาสตรท 3 การพฒนาสขภาวะ คณภาพชวตและเสรมสรางความมนคงในชวต เพอเนนใหสตรมสขภาวะ มความมนคงในชวต และมคณภาพชวตทดขนกวาในชวงทผานมา โดยมสขภาวะทสมบรณ ทมงเนนการพฒนาใหสตรมความมนคงและปลอดภยในชวต ทงในระดบครอบครว ชมชนและสงคม ยทธศาสตรท 4 พฒนาศกยภาพสตรเพอเพมโอกาสในการเขารวมทางการ เมอง การบรหารและการตดสนใจในระดบตาง ๆ เพอสงเสรมและพฒนาใหสตรมความมนใจ มความร ความเขาใจในการเมอง

5-20

ระบอบประชาธปไตย และมศกยภาพในการเขารวมทางการเมอง การบรหารและกระบวนการตดสนใจในระดบตาง ๆ ยทธศาสตรท 5 การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพกลไกและองคกรสตรทกระดบ เพอพฒนาองคกรและกลไกสตรระดบตาง ๆ ทงในภาครฐ ภาคธรกจเอกชน ภาคประชาสงคม องคกรพฒนาเอกชน และเครอขายสตรตาง ๆ ใหมความเขมแขง มศกยภาพสง และเปนแกนหลกในการขบเคลอนการพฒนาสตรทกระดบ หากเราใหความส าคญตอการพฒนาเยาวสตรไทยอยางจรงจงกจะเปนการสรางทรพยากรมนษยทสมบรณแบบไดในอนาคตซงตอสอดคลองกบการเปลยนแปลงภายใตประชาคมอาเซยนทก าลงจะเกดขนในป 2558 โดยเฉพาะเยาวชนสตรรนใหมทงหลายทจะไดรบผลกระทบทงทางบวกในแงของโอกาส และทางลบในแงของอปสรรคหากไมมการเตรยมความพรอมทด จากเหตผลดงกลาวขางตน จงมความจ าเปนทตองด าเนนการศกษาวจยวา เยาวสตรของไทยมการพฒนาอยางไรในปจจบน และเตรยมพรอมการกาวสประชาคมอาเซยนทงดานความมนคง สงคมและวฒนธรรมอยางไร

วตถประสงค

1. เพอศกษาการพฒนาเยาวสตรไทยในปจจบน 2. เพอศกษาความพรอมของเยาวสตรไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน

วธด าเนนการวจย ในการด าเนนการวจย ไดแบงขนตอนการวจย เปน 5 ขนตอน ดงน 3.1 ขนการก าหนดรปแบบการวจย โดยเปนการวจยทงเชงคณภาพจากแบบสมภาษณและแบบสอบถามกลมตวอยางทเกยวของและศกษาขอมลเชงปรมาณประกอบการวเคราะหขอมล ดงน

1) ศกษาขอมลการพฒนาเยาวสตรไทยทงในอดตและปจจบนจากกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย รวมถงงบประมาณทใชด าเนนนโยบายเกยวกบเยาวสตรจากงบประมาณแผนดนประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2545-2555

2) ศกษาความพรอมของเยาวสตรไทยในการทประเทศไทยก าลงเขาสการเปนประชาคมอาเซยนในปพ.ศ. 2558 ท งดานเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม และการเมอง โดยการวเคราะหและสงเคราะหขอมลจากขอมลดงตอไปน

5-21

2.1) ขอมลจากผใหขอมลส าคญ ประกอบดวย กลมเยาวสตร กลมผน าสตรและเครอขายสตร กลมนกวชาการ และกลมประชาชนทวไป โดยใชทงแบบสอบถามและแบบสมภาษณเชงลก เกยวกบการพฒนาเยาวสตรไทยในบรบทของการเปนประชาคมอาเซยน 2.2) ขอมลเชงปรมาณ เปนการใชขอมลเชงตวเลขจากงบประมาณเกยวกบการพฒนาสตรและเดก ระดบรายได รายจาย ภาวะหนสน ระดบรายไดประชาชาตและปจจยอน ๆ ทเกยวของ โดยจะน าตวแปรทเกยวของมาวเคราะหเชอมโยงและพฒนาไปสแบบจ าลองการพฒนาเยาวสตรไทย

3.2 ขนการเกบรวบรวมขอมล ท าการเกบขอมลทงขอมลทตยภมและปฐมภม จากตวแทนเยาวสตรไทย กลมผน าเครอขายสตร กลมนกวชาการ โดยมขอบเขตการศกษา ดงน

1) ขอมลปฐมภม เกบขอมลจากกลมเยาวสตร กลมผน าสตร และกลมนกวชาการ โดยใชแบบสอบถามกบกลมเยาวสตรในเขตกรงเทพฯและปรมณฑลจ านวน 700 ชด (จากการค านวณตามสตรของทาโรยามาเน) และแบบสมภาษณเชงลกกบกลมผน าสตรและนกวชาการ จ านวน 10 คน

2) ใชขอมลทตยภมเกยวกบ รายไดเฉลยครวเรอน ระดบหนสนเฉลยครวเรอน ระดบรายจายเฉลยครวเรอน งบประมาณเกยวกบเดกและเยาวชน ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ยอนหลง 10 ป ตงแตป พ.ศ. 2545-2555

3) ตวแปรทใชในการศกษา มดงน 1. งบประมาณแผนดนเกยวกบการพฒนาเดก เยาวชนและสตร 2. ระดบรายไดเฉลยครวเรอน 3. ระดบรายจายเฉลยครวเรอน 4. ระดบหนสนสวนครวเรอน 5. เจตคตทางวฒนธรรม 6. การรกษาสทธมนษยชนของเยาวสตร 7. การพงพาตนเองของเยาวสตร 8. ความสมพนธของครอบครว 9. ความปลอดภยในชวตและทรพยสน 10. อ านาจในการตดสนใจ/ภาวะผน า 11. การมสวนรวมทางการเมองระดบทองถน , ระดบชาต 12. การมสวนรวมในภาคประชาชน, องคกร 13. ทศนคตตอการพฒนาตนเองในการเขาสประชาคมอาเซยน

5-22

3.3 ขนการวเคราะหขอมล ท าการวเคราะหเชงพรรณนาแสดงความสมพนธระหวางสภาพเศรษฐกจ สงคมและการมสวนรวมทางการเมอง เพอการพฒนาเยาวสตรไทย และวเคราะหเชอมโยงถงความพรอมของเยาวสตรในการเปนประชาคมอาเซยน โดยมกรอบแนวคดดงน

3.4 ขนการสงเคราะหขอมล เพอใหไดรปแบบการพฒนาสตรไทยและการเตรยมพรอมสการเปนประชาคมอาเซยนในการทจะสงผลตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของไทยตอไป ซงถอเปนองคความรใหมทจะไดจากการวจยในครงน 3.5 ขนการประยกตใช ผลการวจยทไดจะน าไปสการตดสนใจใชงบประมาณในการเรงพฒนาเยาวสตรไทยและการพยากรณผลไดในเชงเศรษฐกจ สงคมและการเมอง

ตวแปรทศกษา ขอมลทตยภม

- งบประมาณแผนดนเกยวกบการพฒนาเดก เยาวชนและสตร - ระดบรายไดเฉลยครวเรอน

- ระดบรายจายเฉลยครวเรอน

- ระดบหนสนสวนครวเรอน

ขอมลปฐมภม

- เจตคตทางวฒนธรรม

- การรกษาสทธมนษยชนของเยาวสตร - การพงพาตนเองของเยาวสตร - ความสมพนธของครอบครว - ความปลอดภยในชวตและทรพยสน

- อ านาจในการตดสนใจ/ภาวะผน า - การมสวนรวมทางการเมองระดบทองถน , ระดบชาต - การมสวนรวมในภาคประชาชน ,องคกร - ทศนคตตอการพฒนาตนเองในการเขาสประชาคมอาเซยน

การพฒนาเยาวสตรไทยและความพรอมสประชาคมอาเซยน

5-23

ผลการวจย จากผลการวจยพบวาสถานการณการพฒนาเยาวสตรไทยในปจจบน ในดานตาง ๆ เปนดงน

1) จากการสมภาษณผเชยวชาญดานเยาวสตรพบวา เยาวสตรไทยในปจจบนมความรความ สามารถในดานวชาการดอยแลว แตสงทตองเตรยมพรอมมากขนคอ ดานภาษาและทกษะการใชชวต ซงการผลกดนใหสตรน าความรความสามารถทมอยออกมาใชใหเตมประสทธภาพไดนนตองอาศยกลไกทงภาครฐและเอกชนควบคกนผานระบบการศกษา ซงหากท าไดเยาวสตรจะกลายเปนทรพยากรทส าคญของชาตสามารถเพมผลตภณฑมวลรวมภายในชาตไดมากขน ปญหาสงคมกจะสามารถบรรเทาเบาบางลง โดยเฉพาะปญหาทเกดกบเพศหญงทดวาออนแอ นอกจากนเหนวาเยาวสตรไทยมความเชอมนในตวเองสงขน อยางไรกตามแมวาในชวงหลายปทผานมาจะเหนววฒนาการของเยาวสตรไทยในเรองของความกลาแสดงออกมากขนอยางมาก แตไมไดหมายความวาเยาวสตรไทยจะมภาวะความเปนผน าทเพมขนมาก เพราะยงพบวาทศนคตเกยวกบการเปนผน าในปจจบนนยงไมแตกตางจากเมอ 30 ป ทผานมาทเพศหญงยงยกใหเพศชายเปนผน าทงในระบบครอบครว ระบบสงคม ระบบการปกครอง และระบบเศรษฐกจ และเยาวสตรไทยยงขาดการพฒนาทนทางอารมณอยมาก โดยเฉพาะทกษะการใชชวต ซงเปนเหตผลส าคญทท าใหเยาวสตรไทยประสบปญหาในการจดการชวตในแตละชวงวยทเหมาะสม เชนเกดปญหาตงครรภในวยทไมพรอม ปญหาเขาสการคาประเวณ ปญหายาเสพตด การถกกระท าความรนแรงและอนาจาร

2) จากการส ารวจความเหนจากแบบสอบถามเกยวกบการพฒนาเยาวสตรไทยสการเปนประชาคมอาเซยนในดานตาง ๆ จากเยาวสตรจ านวน 700 คน มประเดนทส าคญดงน 2.1) ดานความรความสามารถเทยบเทากบนานาประเทศ ผตอบแบบสอบถามรอยละ 78 เหนวาเยาวสตรไทยในปจจบนมความรความสามารถเทยบเทานานาประเทศ 2.2) ในประเดน เยาวชนสตรไทยตองพฒนาความรทางดานภาษาใหมากขน เพอเตรยมพรอมการเปนประชาคมอาเซยน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ รอยละ 86.14 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 7.29 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 6.57 2.3) เยาวสตรไทยมความกลาแสดงออกเพมขน โดยรอยละ 83.6 ผตอบแบบสอบถามเหนวาเยาวชนโดยเฉพาะสตรของไทยมความเกงและกลาแสดงออกมากขน และรอยละ 83.1 ผตอบแบบสอบถามรอยละ 84 เหนวาเยาวชนสตรไทยตองมความเปนผน ามากขน 2.4) ในประเดน เยาวชนของไทยจะสามารถเปนทรพยากรทส าคญของชาตตอไป พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ รอยละ 85.71 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 10.71 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 3.57

5-24

2.5) ในประเดน การเตรยมพรอมใหเยาวชนสตรของไทยเปนก าลงหลกในการพฒนาประเทศเปนสงจ าเปน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเหนดวย รอยละ 85.0 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 9.9 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 5.1 2.6) ในประเดน เยาวชนสตรไทยตองพฒนาความรทางดานวชาการทหลากหลายใหมากขน เพอเตรยมพรอมการเปนประชาคมอาเซยน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เหนดวย รอยละ 85.86 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 7.14 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 7.0 2.7) ในประเดน พลงของเยาวชนสตรไทยสามารถเปลยนแปลงสงคมได พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เหนดวย รอยละ 78.57 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 14.29 ล าดบสดทาย คอ ไมเหนดวย รอยละ 7.14 2.8) ในประเดน เยาวชนไทยสามารถดแลตวเองไดด พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เหนดวย รอยละ 72.71 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 18.86 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 8.43 2.9) ในประเดน เมอถกกระท าอนาจารเยาวชนไทยกลาทจะลกขนมาเอาผดกบผกระท าอนาจาร พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เหนดวย รอยละ 71.71 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 20.71 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 7.57 2.10) ในประเดน เมอถกลวงละเมดเยาวชนสตรไทยจะลกขนตอส พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เหนดวย รอยละ 70.71 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 20.29 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 9.0 2.11) ในประเดนเยาวชนสตรไทยในปจจบนละเลยประเพณและเอกลกษณกลสตรของไทย พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เหนดวย รอยละ 82.86 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 10.26 และล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 7.29 2.12) ในประเดนเยาวชนไทยตองหนกลบมาคงเอกลกษณกลสตรไทยไว พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เหนดวย รอยละ 89.26 รองลงมา คอ ไมแนใจ รอยละ 7.14 ล าดบสดทายคอ ไมเหนดวย รอยละ 3.57

4.2 การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ดานงบประมาณแผนดนเกยวกบการพฒนาเดกและสตร การจดสรรงบประมาณแผนดนทใชส าหรบการพฒนาเดกและสตร ในสวนนประกอบดวยงบประมาณดานการศกษา (จากกระทรวงศกษาธการ) และงบประมาณเกยวกบเดก เยาวชนและสตร (จากกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย) ยอนหลง 10 ป พบวางบประมาณดานการศกษา 10 ปทผานมา (ปพ.ศ.2545-2555) เฉลยอยท 332,183 ลานบาท โดยมแนวโนมทเพมสงขนทกป จากปพ.ศ. 2545 งบประมาณดานการศกษาอยท 222,989.80 ลานบาท และในปพ.ศ. 2555 งบประมาณดานการศกษาอยท 445,527.50 ลานบาท สงเกตวาเพมขนมา 222,537.70 ลานบาท หรอเพมขนคดเปน 99.8%

5-25

ภาพท 1 แสดงสถตงบประมาณรายจายดานเดก เยาวชนและสตร ทมา : ส านกงบประมาณ

ส าหรบงบประมาณเกยวกบการพฒนาเดก เยาวชนและสตรของกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย พบวาในชวง 8 ปทผานมา (ปพ.ศ. 2547-2555) มงบประมาณดานนเฉลยอยท 705.87 ลานบาท ซงมแนวโนมทเพมขนทกปเชนกน โดยในปพ.ศ. 2547 กระทรวงฯไดจดสรรงบประมาณดานเดก เยาวชนและสตรเปนจ านวน 291.122 ลานบาท และในปพ.ศ. 2555 งบประมาณดานเดก เยาวชนและสตรไดรบจดสรรเปนจ านวน 981.11 ลานบาท เพมขน 689.988 ลานบาท หรอเพมขนคดเปนรอยละ 237%

ภาพท 2 แสดงการเปรยบเทยบสถตงบประมาณแผนดนประจ าปกบงบประมาณรายจายดานการศกษา เดก เยาวชนและสตร

ทมา : ส านกงบประมาณ

0

200

400

600

800

1000

1200

2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555

สถตงบประมาณแผนดนรายจายดานเดก เยาวชน และสตร ลานบาท

ปพ.ศ.

0

500000

1000000

1500000

2000000

2500000

2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555

งบประมาณแผนดนประจ าป

เปรยบเทยบงบประมาณแผนดนประจ าปกบงบประมาณรายจายดานการศกษา เดก เยาวชนและสตรลานบาท

ปพ.ศ.

5-26

จากภาพท 1 - 2 จะพบวางบประมาณเ กยวกบการพฒนาเดก เยาวชนและสตร ท งจากกระทรวงศกษาธการและกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ตลอดระยะเวลา 10 ปทผานมา มแนวโนมเพมสงขนเรอย ๆ แตหากจะมองภาพรวมงบประมาณดานนเทยบกบงบประมาณแผนดนทงหมด จะพบวามสดสวนทคอนขางคงท ดงภาพท 2 จะสงเกตวางบประมาณเกยวกบการพฒนาเดก เยาวชนและสตร (รวมงบประมาณทงสองกระทรวงคอ กระทรวงศกษาธการและกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย) คดเปนสดสวน 22% ตองบประมาณแผนดนประจ าป โดยงบประมาณแผนดนประจ าป 2545 อยท 1,023,000 ลานบาท สวนงบประมาณรายจายดานการพฒนาเดก เยาวชนและสตรอยท 222,989.80 ลานบาท คดเปน 21.8% ของงบประมาณทงหมด สวนงบประมาณแผนดนประจ าป 2555 อยท 2,380,000 ลานบาท สวนงบประมาณรายจายดานการพฒนาเดก เยาวชนและสตรอยท 446,508.61 ลานบาท คดเปน 18.76% ของงบประมาณทงหมด

4.3 การวเคราะหความพรอมของเยาวสตรไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน พบวา 1) ดานการพฒนาทนทางปญญา ( Intellectual Capital) แมวาเยาวสตรไทยจะมความร

ความสามารถในดานนอยแลว แตสงทตองเตรยมพรอมใหมากขนคอ ทกษะดานภาษา และทกษะดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยผตอบแบบสอบถามรอยละ 86.4 เหนวาเยาวชนสตรไทยตองพฒนาความรทางดานภาษาใหมากขน เพอเตรยมพรอมการเปนประชาคมอาเซยน และรอยละ 84.9 เหนวาเยาวชนสตรไทยตองพฒนาความรทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหมากขน เพอเตรยมพรอมการเปนประชาคมอาเซยน นอกจากนเพอใหเยาวสตรไทยมศกยภาพทมากขนในการกาวสอาเซยนนน ผตอบแบบสอบถามรอยละ 85.7 เหนวาเยาวชนสตรไทยตองพฒนาความรทางดานวชาการทหลากหลายใหมากขนเพอเตรยมพรอมการเปนประชาคมอาเซยน

2) การพฒนาทนทางสงคม (Social Capital) ซงประกอบดวยเครอขายความสมพนธในการเรยนรสงตาง ๆของสงคม คานยม แนวคดหรอความเชอของคนทเราตดตอสมพนธดวยเพอใหเขาใจและเขาถงความคดของบคคลนน ๆ ไดอยางถกตอง รวมถงการพฒนาสมพนธภาพกบผอนอยางมวฒภาวะ (Developing Mature Interpersonal Relationships) การยอมรบและชนชมความแตกตางระหวางบคคล และความสามารถในการใกลชดผกพนกบผอน การยอมรบความแตกตาง ยงหมายความรวมถงในบรบททมความแตกตางระหวางวฒนธรรมดวย ซงในการเปนประชาคมอาเซยนนน เสาหนงกคอเรองของความมนคงทางวฒนธรรม เยาวสตรไทยจงตองเรยนรและพฒนาในสงนเพมเตม โดยเรมตนจากการใหความส าคญตอเอกลกษณวฒนธรรมของตนเอง ซงจากผตอบแบบสอบถามรอยละ 82.8 เหนวาเยาวชนสตรไทยในปจจบนละเลยประเพณและเอกลกษณกลสตรของไทย และรอยละ 89.3 เหนวาเยาวชนไทยตองหนกลบมาคงเอกลกษณกลสตรไทยไว

5-27

3) การพฒนาทนทางอารมณ (Emotional Capital) ในการเตรยมความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยน พบวาเยาวสตรไทยควรพฒนาทนทางอารมณในเรองของจตส านก รบรบทบาทหนาทของตนเองมากขน

การอภปรายผล ผลการวจยทไดมความสอดคลองกบทฤษฎทนมนษย โดย Lynda Gratton และ Sumantra Ghoshal (ปยนนท สวสดศฤงฆาร, 2556) ทไดใหความหมายของ “ทนมนษย” วาหมายถงสวนผสมของ 3 สง คอ

1. ทนทางปญญา (Intellectual Capital) ประกอบดวย ความรและความ สามารถในการเรยนร ความเชยวชาญเฉพาะ ทกษะ ประสบการณทคนสะสมไว รวมท งความรทอยในตวเราทเรยกวา Tacit Knowledge

2. ทนทางสงคม (Social Capital) ประกอบดวยเครอขายความสมพนธ 3. ทนทางอารมณ (Emotional Capital) ประกอบดวยคณลกษณะตาง ๆ เชน การรบรตนเอง (Self

Awareness) ความมศกดศร (Integrity) การมความยดหยน (Resilience) และเปนไปตามกบทฤษฎทน 8 ประการ (8K’s) ซงเปนทนพนฐานในการพฒนาทรพยากรมนษย (พทยา หรญตรพล, 2556.)ประกอบดวย

1. Human Capital ทนมนษย คอ ทนเรมตนของคนแตละคนทเกดมามรางกาย รปรางหนาตา สตปญญาทแตกตางกน

2. Intellectual Capital ทนทางปญญา คอ ทนทเกดจากการศกษาเรยนรทท าใหคนคดเปน วเคราะหเปน และสามารถน าความรทมไปใชใหเปนประโยชนได

3. Ethical Capital ทนทางจรยธรรม คอ ทนภายในสวนลกหรอสามญส านกของจตใจคน ซงจะสงผลตอทนทางปญญาทจะคดวเคราะหดวยความด มศลธรรม มงประโยชนสวนรวมเปนหลก

4. Happiness Capital ทนแหงความสข คอ ทนทอยภายในจตใจของคน ในการลงมอท าสงใดสงหนงจากแรงบนดาลใจ ทจะสงผลใหเกดความสขความอมเอมใจในการกระท าสงเหลานน เปนแรงผลกดนใหการท างานมเปาหมายทชดเจน

5. Social Capital ทนทางสงคม คอ ทนทไดรบอทธพลจากสภาพแวดลอมรอบตว ไมวาจะเปนครอบครว หรอสงคมภายนอกในการหลอหลอมตวตนของแตละบคคลใหเปนไปในทางดหรอทางเสอมขนอยกบทนทางจรยธรรมของแตละบคคลทจะมงสรางคณงามความด หรอจะกระท าความเดอดรอนใหแกคนรอบขางและสงคม

6. Sustainability Capital ทนแหงความยงยน คอ ทนทเกดจากการกระท าของคนทมงหวงผลในระยะยาวโดยเรมตนจากการกระท าความดตาง ๆ อยตลอดเวลา

7. Digital Capital ทนทางไอท คอ ทนความรเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศทสามารถน าเครองมอเครองใชดานไอทตาง ๆ มาใชใหเกดประโยชนตอตนเอง และสงคมโดยรวมได

5-28

8. Talented Capital ทนทางความสามารถพเศษ คอ ทนทไดจากการสงสมประสบการณ ทกษะความรบมเพาะจนเปนผเชยวชาญมความช านาญในดานตาง ๆ ตามแตความถนดและทศนคตของแตละบคคล

รวมถงทฤษฎทนใหม 5 ประการ (5K’s New) ซงเปนทนทส าคญส าหรบทรพยากรมนษยในยคโลกาภวฒน ประกอบดวย

1. Knowledge Capital ทนทางความร คอ ทนในการแสวงหาความรเพมเตม เจาะลกความรทวไปภายใต มตเดยว ไปสการรอบรอยางลกซงในหลากหลายมต

2. Creativity Capital ทนทางความคดสรางสรรค คอ ทนในการคดดดแปลง คดประยกตใช คดขนใหม และคดพฒนาโดยมงใหเกดความเจรญในทางบวก

3. Innovation Capital ทนทางนวตกรรม คอ ทนในการพฒนาตอยอดจากของเดมไปสสงใหม สรางมลคาเพมใหเกดขน

4. Cultural Capital ทนทางวฒนธรรม คอ ทนในการเรยนร คานยม แนวคดหรอความเชอของคนทเราตดตอสมพนธดวยเพอใหเขาใจและเขาถงความคดของบคคลนนๆ ไดอยางถกตอง

5. Emotional Capital ทนทางอารมณ คอ การบรหารจดการ EQ ซงจะสงผลถงทนในดานตางๆ ใหพฒนาไปอยางย งยน

สรปผล

การกาวสเปนประชาคมอาเซยน เยาวสตรไทยตองเตรยมความพรอมทงดานความร เจตคต ทศนคต อารมณและเอกลกษณวฒนธรรมแหงกลสตรไทย ซงจะเปนเครองมอทจะท าใหเยาวสตรไทยสามารถน าศกยภาพทมอยออกมาใชเพอตนเองและประเทศชาตไดอยางเตมท สอดคลองกบ 3 เสาหลกของประชาคมอาเซยน คอ

1) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community หรอ AEC) สงทเยาวสตรตองพฒนาคอ ตองพฒนาทนทางปญญา ทกษะความรดานตางๆ ทหลากหลาย

2) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community หรอ ASCC) สงทเยาวสตรตองพฒนาคอ ตองพฒนาทนทางสงคม ซงรวมถงเอกลกษณวฒนธรรมทงของตนเองและกลมอาเซยนใหมากขน

3) ดานประชาคมการเมองความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community หรอ APSC) สงทเยาวสตรตองพฒนาคอ ตองรจกบทบาทหนาทของตน ซงหมายถงตองพฒนาทนทางอารมณ สามารถสรปไดดงภาพ

5-29

ภาพท 3 Model การพฒนาศกยภาพเยาวสตรไทยสอาเซยน

ทมา : จากการสงเคราะหขอมล

สรป รปแบบการพฒนาศกยภาพเยาวสตรไทยภายใตบรบทการเปนประชาคมอาเซยน เปนดงน 1) ดานประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community หรอ AEC) สงทเปนศกยภาพ

ของดานนคอทนทางปญญา นนหมายความวาสงทเยาวสตรตองพฒนาใหเกดทนทางปญญานคอ ทกษะความรดานตางๆทหลากหลาย ไมวาจะเปนทกษะทางวชาการ ทกษะทางภาษา ทกษะทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย และทกษะเกยวกบการประกอบอาชพ

2) ดานประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community หรอ ASCC) สงทเปนศกยภาพของดานนคอ ทนทางสงคม นนหมายความวาสงทเยาวสตรตองพฒนาใหเกดทนทางสงคมนคอ การสรางเครอขายความสมพนธระหวางเยาวสตร การเหนคณคาและรกษาไวซงคานยมและความเปนกลสตรไทย การปรบเปลยนทศนคตระหวางเพศ บทบาทของสมาชกในครอบครว การยอมรบและชนชมความแตกตางทงระหวางเพศ อาชพ สถานภาพตาง ๆ การพฒนาสมพนธภาพกบผอนอยางมวฒภาวะ ซงรวมถงเอกลกษณวฒนธรรมทงของตนเองและกลมอาเซยนใหมากขน

3) ดานประชาคมการเมองความมนคงอาเซยน (ASEAN Political-Security Community หรอ APSC) สงทเปนศกยภาพของดานนคอ ทนทางอารมณ นนหมายความวาสงทเยาวสตรตองพฒนาใหเกดทน

ผลลพธ

แนวทางการพฒนา

ศกยภาพเยาวสตรไทย

3 เสาหลก

บรบท ประชาคมอาเซยน

AECทนทางปญญา

ความเจรญรงเรองของชาต

ASCC

ทนทางสงคม

APSC

ทนทางอารมณ

Model การพฒนาศกยภาพเยาวสตรไทยสอาเซยน

• การเรยนรวชาการดาน ตางๆ ทหลากหลาย

• ทกษะดานภาษา

• ทกษะดานวทยาศาสตร และเทคโนโลย

• ทกษะการประกอบอาชพ

• เครอขายความสมพนธ

• คานยม/กลสตรไทย

• แนวคด/ความเชอ/ทศนคต

• การยอมรบและชนชมความแตกตาง

• การพฒนาสมพนธภาพกบผอนอยางมวฒภาวะ

• การรบรตนเอง

• รบรบทบาทหนาทของตน

• การมคณธรรมจรยธรรม

• การมศกดศร

• มความยดหยน

• ทกษะการใชชวต

5-30

ทางอารมณนคอ ตองรจกบทบาทหนาทของตน การรบรตนเอง การมคณธรรมจรยธรรม การมศกดศร การมความยดหยนในการใชชวต และทส าคญคอการมทกษะในการใชชวต

กตตกรรมประกาศ งานวจยเรองการพฒนาเยาวสตรไทยและความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยนนน ท าใหทราบไดวา เยาวสตรนนมความส าคญตอระบบเศรษฐกจไทยในฐานะทเปนทรพยากรมนษย ซงเปนปจจยการผลตทส าคญของชาต ดงนนเพอใหประเทศสามารถใชประโยชนในทรพยากรดงกลาวนอยางเตมประสทธภาพในขณะทเรา กาวเขาสประชาคมอาเซยน จงตองมการเตรยมความพรอมเยาวสตรใหสอดคลองกบสถานการณทางเศรษฐกจและสงคมทก าลงเปลยนไปน หวงเปนอยางยงวาผลของการวจยและขอเสนอแนะในงานชนนจะเปนประโยชนไมมากกนอยตอผ ทสนใจและผก าหนดนโยบาย ในการพฒนาเยาวสตรไทยใหเขมแขงและมศกยภาพทเตมประสทธภาพตอไป ทายทสดน ผวจยขอขอบพระคณมหาวทยาลยรามค าแหง สถาบนวจยและพฒนา ทไดกรณาสนบสนนทนวจยใหส าเรจลลวงไปดวยด ขอบพระคณ ทญ.ศรญาดา ปาลมาพนธ ทปรกษางานวจยฉบบน ผใหขอมลส าคญทกทาน และขอขอบพระคณผทรงคณวฒทไดกรณากลนกรองรายงานวจยฉบบนใหมความสมบรณมากทสด หากมขอผดพลาดประการใดในงานวจยฉบบน ผวจยขอนอมรบส าหรบการปรบปรงงานวจยดานอน ๆ ตอไป

เอกสารอางอง ปยนนท สวสดศฤงฆาร. (2556). ทนมนษยกบการพฒนาทรพยากรมนษยแนวคดใหม. สบคนเมอ 9

พฤษภาคม 2556, จาก www.hrtraining.co.th. พทยา หรญตรพล. (2556). ทฤษฎ 8K’s+5K’s : ทนมนษยคนไทยรองรบประชาคมอาเซยน . สบคนเมอ 9

พฤษภาคม 2556, จาก www.km.mut.ac.th/.../8K's+5K's%20ทนมนษยคนไทยรองรบประชาคม. เอกสารงบประมาณ ฉบบท 1 รายรบรายจายเปรยบเทยบ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2553.

ส านกงบประมาณ, ส านกนายกรฐมนตร. เอกสารงบประมาณ ฉบบท 1 รายรบรายจายเปรยบเทยบ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2554.

ส านกงบประมาณ, ส านกนายกรฐมนตร. เอกสารงบประมาณ ฉบบท 1 รายรบรายจายเปรยบเทยบ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2555.

ส านกงบประมาณ, ส านกนายกรฐมนตร.

5-31

การเลอกปฏบตตอคาจางระหวางชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษาไทย Gender Wage Discrimination in the Thai Education Sector

พฐชญาณ วรยะธนาธรกล1* และ ธญมฌช สรงบญม2

Pitchaya Wiriyathanateerakul1* and Tanyamat Srungboonmee2

บทคดยอ งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาในประเดนการเลอกปฏบตตอคาจางระหวางชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษาไทย โดยแยกการศกษาเปน 2 สวน คอ ปจจยทมผลตอคาจาง และสาเหตความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญง ซงใชขอมลทตยภมจากโครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร ส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ศกษาจากกลมตวอยางของผทอยในก าลงแรงงานท งเพศชายและหญงอายระหวาง 25-60 ป โดยประยกตใชแนวความคดในการจ าแนกสาเหตความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงของ Oaxaca-Blinder สามารถแบงเปนสองสวนคอ สวนทสามารถอธบายได คอ ความแตกตางของคณสมบต และสวนทอธบายไมไดทเกดจากความแตกตางของผลตอบแทนจากคณสมบต อาจเรยกสวนนวาเกดจากการเลอกปฏบต ผลการศกษาพบวาแรงงานหญงไดรบคาจางนอยกวาแรงงานชายทไมไดเกดจากคณสมบตทดอยกวาชาย แตมาจากผลตอบแทนจากคณสมบต การคนพบนจงเปนหลกฐานทวาอาจมการเลอกปฏบตในอตสาหกรรมการศกษาไทย ค าส าคญ: คาจาง, การเลอกปฏบตตอคาจาง, การจ าแนกสาเหตความแตกตางของคาจางระหวางชายและหญง

1 นกศกษาระดบปรญญา สาขาเศรษฐศาสตรธรกจ คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 2 อาจารย ดร. ประจ าคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน *Corresponding author E-mail address: pitcharita@gmail.com

5-32

Abstract This paper explores the issue of wage discrimination between males and females in the Thai

education sector. It consists of two sections, namely the study on the factors affecting wages and the

investigation of the causes of wage differential between male workers and female workers using Oaxaca-

Blinder Decomposition. The secondary data is obtained from the Labor Force Survey (LFS) of National

Statistical Office’s whole kingdom employment survey data reported in the third quarter (July-September)

of 2015. The sample includes male and female salary workers age 25- 60. The Oaxaca- Blinder

decomposition of gender wage differentials separates the difference into two parts. First, the explained is

caused by differences in terms of characteristics. Second, the unexplained is caused by differences in returns

to characteristics which may be due to discrimination. The findings reveal that female workers receive lower

wages than male workers, not because of inferior observable characteristics but because of the difference in

returns to characteristics. These findings give some evidence to wage discrimination in the Thai education

sector.

Keywords: wage, wage discrimination, decomposition of gender wage differentials

บทน า

แนวโนมการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศไทยสงขน สงผลใหภาคอตสาหกรรมทงในและตางประเทศมอตราการจางแรงงานทเพมขนตามไปดวย แรงงานคอปจจยการผลตหลกทมความส าคญในการขบเคลอนอตสาหกรรม และมความส าคญตอการพฒนาในทกระดบ แตการเขาสตลาดแรงงานไทยยงคงมปญหาอยในปจจบน ถงแมวาผชายและผหญงจะมโอกาสเทาเทยมกนมากขนในการเขาสตลาดแรงงาน แตยงมประเดนเรองคาจางระหวางชายและหญงทยงคงมใหเหนวามความเลอมล ากนอย บทบาททางเพศในสมยกอนผหญงตองอยบานมหนาทดแลสาม ลก ๆ และอ านวยความสะดวกทก อยางภายในบานเทานน ซงผชายมหนาทออกไปท างานนอกบานเพอหารายไดจนเจอครอบครวเพยงคนเดยว แตปจจบนยคสมยเปลยนไปเมอการหารายไดของผชายอยางเดยวอาจไมเพยงพอเลยงดครอบครว ผหญงจงมบทบาทภาวะความเปนผน าหาเลยงชพใหครอบครวมากขน แตเมอผหญงท างานนอกบานมากขนอปสรรคบางอยางทผหญงตองเผชญอาจท าใหขาดโอกาสเพอไปสความส าเรจในอาชพหรอการสรางรายไดทมากขน เพราะใน

5-33

บางอาชพทมรายไดสงมกจะจ ากดใหเฉพาะผชายเขาท างานมากกวา หรอแมแตเลอกการปฏบตของนายจางทเหนวาผหญงมโอกาสสงทจะท าใหสญเสยผลตอบแทนจากการท างานของลกจาง เชน ผหญงเปนเพศทตองตงครรภและเลยงดบตรท าใหนายจางเลอกรบชายเขาท างานมากกวา และนอกจากนการกระจกตวของเพศหญงในอาชพใดอาชพหนงอนเกดจากแบบแผนและคานยมทางสงคมทก าหนดบทบาทหญงและชายไวแตกตางกน สงผลใหผหญงยากทจะเขาสอาชพทไดรบคาจางทสงกวาเชนกน

รายงานวจยของตางประเทศหลายฉบบทชใหเหนถงความเลอมล าของคาจางทแตกตางกนระหวางชายและหญงซงชวยสนบสนนใหความไมเทาเทยมดงกลาวสมควรลดลงในตลาดแรงงาน Bertrand, M., Hollack, K.F. (2001) ไดอธบายถงผลการศกษาในตลาดแรงงานของอเมรกาวา แนวโนมตลาดแรงงานอเมรกาในชวงสองทศวรรษทผานมา รายไดระหวางชายและหญงบรรจบเขาหากน หากมองไปทความแตกตางดานรายไดแสดงใหเหนวาผหญงมการปรบปรงในเรองต าแหนงหนาทการงาน สวนผชายทมประสบการณท างานมรายไดลดลง ขณะทคาจางของผหญงเพมขนอยางรวดเรว สงเหลานแสดงถงการหดตวของชองวางในการจายคาตอบแทนระหวางเพศ ซงสามารถอธบายไดโดยการปรบปรงทนมนษยในเพศหญง โดยเฉพาะอยางยงในรปของประสบการณในตลาดแรงงาน นอกจากนยงมปจจยอนทส าคญในการอธบายการลดลงของชองวางระหวางเพศ เชน การเปลยนแปลงประเภทสาขาอาชพของผหญง ดงตวอยางงานวจยอน ๆ ทไดท าการศกษาเกยวกบอาชพแพทยทมความหลากหลายในสาขาวชาซงมความสามารถแตกตางกนไป แตถงกระนนแลวคาจางของผหญงยงคงนอยกวาผชายถงแมจะมการปรบปรงดานคณสมบตใหทดเทยมผชายแลวกตาม

จากรายงานของส านกงานสถตแหงชาตแสดงการส ารวจภาวะการท างานของประชากร ขอมลแสดงถงจ านวนลกจาง คาจางเฉลย และสดสวนคาจางหญงตอชายทจ าแนกตามเพศทวราชอาณาจกร ในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) ป พ.ศ. 2554 – 2558 พบวาตวเลขของจ านวนแรงงานหญงในตลอดระยะเวลา 5 ป มจ านวนนอยกวาแรงงานชายในทกอตสาหกรรมเฉลยรอยละ 45.15 ท าใหเหนในระดบหนงวาการเขารวมในตลาดแรงงานงานของเพศหญงยงนอยกวาเพศชาย และคาจางเฉลย (บาท/เดอน) ระหวางชายและหญงมความแตกตางกน ซงคาจางเฉลยของผชายมมากกวาผหญงและมแนวโนมสงทคาจางยงคงแตกตางกนอยเชนน โดยทสดสวนคาจางหญงตอชายเฉลยอยทรอยละ 96.48

5-34

ตารางท 1 แสดงจ านวนลกจางและคาจางเฉลยทจ าแนกตามเพศทวราชอาณาจกร ในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) ป พ.ศ. 2554 – 2558

ทมา: รายงานการส ารวจภาวะการท างานของประชากร รวบรวมโดยส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ป พ.ศ. 2554-2558

ภาพท 1 กราฟแสดงแนวโนมคาจางเฉลยของแรงงานชายและหญง ในไตรมาสท 3 พ.ศ. 2554-2558

ทมา: รายงานการส ารวจภาวะการท างานของประชากร รวบรวมโดยส านกงานสถตแหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ป พ.ศ. 2554-2558

0

5,000

10,000

15,000

2554 2555 2556 2557 2558ค าจางเฉ

ลย (บ

าท/เด

อน)

ป พ.ศ.

คาจางเฉลยในไตรมาสท 3 พ.ศ. 2554-2558

ชาย หญง

เพศ (Sex) 2554 2555 2556 2557 2558 จ านวนลกจาง (พนคน) 16,543 16,396 16,037 17,318 17,717 ชาย (รอยละ) 54.68 54.85 55.37 54.76 54.61 หญง (รอยละ) 45.32 45.15 44.63 45.24 45.39 คาจางเฉลย (บาท / เดอน) 10,340 11,184 12,255 13,386 13,599 ชาย 10,599 11,404 12,394 13,559 13,762 หญง 10,028 10,917 12,083 13,177 13,403 สดสวนคาจางหญงตอชาย (รอยละ) 94.61 95.73 97.50 97.18 97.40 สดสวนคาจางหญงตอชายเฉลย (รอยละ) 96.48

5-35

จากภาพแสดงใหเหนวาคาจางเฉลยชายและหญงตงแตป พ.ศ. 2554-2558 มความแตกตางกนเพยงเลกนอย โดยทผชายมคาจางเฉลยมากกวาผหญง และมแนวโนมทคาจางระหวางชายและหญงจะบรรจบเขาหากน และสมควรจะเปนเชนนน เพราะปจจบนถงแมคณสมบตการรบเขาท างานของชายและหญงจะไมแตกตางกน และโดยเฉพาะผหญงมการปรบปรงและพฒนาดานทนมนษยไปในทางทดและมแนวโนมสงขน เชน การยกระดบการศกษา การมประสบการณท างานทสงขน การมชวโมงการท างานทมากขน หรอแมแตจ านวนแรงงานหญงทมากกวาในบางอตสาหกรรมแลวกตาม แตกยงมอปสรรคบางอยางทมองไมเหนทคอยกดกนไมใหผหญงไดรบคาจางตามคณสมบตทควรจะเปนและไมสามารถอธบายไดชดเจนถงคาจางระหวางชายและหญงทไมเทากน ปจจบนหนงในอตสาหกรรมส าคญทผหญงมสดสวนแรงงานมากกวาชาย คอ อตสาหกรรมการศกษา เมอรฐบาลประกาศนโยบายไทยแลนด 4.0 ซงมเปาหมายใหประเทศไทยกาวออกจากวงจรรายไดปานกลาง และกาวไปสประเทศรายไดสงโดยใชนวตกรรมทางเศรษฐกจสงคมและการพฒนาทรพยากรมนษยทมคณภาพสงเพอการขบเคลอนประเทศ และการศกษาคอโครงสรางพนฐานในการพฒนาทรพยากรมนษยเพอยกระดบคณภาพชวตใหแกประชาชน ดงนนเมอเลงเหนถงความส าคญของอตสาหกรรมศกษา จากทกลาวมาขางตนสาเหตความแตกตางของคาจางทผหญงไดรบนอยกวาผชายมาจากสวนใดยงไมปรากฏชดเจน ผศกษาจงมความสนใจเลอกศกษาในอตสาหกรรมน เพอจะตอบสมมตฐานทวามความแตกตางของคาจางระหวางชายและหญงนอกเหนอจากการมคณสมบตตางกน

วตถประสงคการวจย

1. เพอวดความแตกตางทางคาจางระหวางชายและหญงของบคคลทท างานในอตสาหกรรมการศกษา

2. เพอศกษาปจจยทสงผลกระทบตอความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษา

วธการด าเนนการ

ขอมล ใชขอมลทตยภม (Secondary Data) จากการส ารวจภาวะการท างานของประชากร ซงมลกษณะ

ขอมลเปนภาคตดขวาง และเปนขอมลระดบจลภาคเฉพาะบคคลซงมรายละเอยดเกยวกบลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยเลอกกลมตวอยางทท างานในอตสาหกรรมการศกษาของผทอยในก าลงแรงงานทงเพศชายและหญงทมอายระหวาง 25-60 ป และไมไดเรยนหนงสออย พจารณาในไตรมาสท 3 (เดอนกรกฎาคม – เดอนกนยายน) พ.ศ. 2558 ทวราชอาณาจกรไทย จ านวนทงสน 4,328 ตวอยาง

5-36

ขนตอนการศกษา ขนท 1 ประมาณการสมการคาจางขนพนฐานของผชายและผหญงโดยใช linear regression model

ซงจะท าการ regression คาจางตอเดอนทไดรบในรปของลอการทมซงเปนตวแปรตาม (y) และอธบายดวยตวแปรอสระ (X) โดยอางองมาจากสมการคาจางของ Mincer (1974) ในรปสมการทวไป ดงน

nmnmmmmmm XXXW ....22110 สมการคาจางของแรงงานชาย

nfnffffff XXXW ...22110 สมการคาจางของแรงงานหญง

และตวแปรอสระ (x) ในสมการคาจางประกอบไปดวย ตวแปรหน (Dummy Variable) ม 4 ตวแปร

ดงน X1 = ระดบการศกษา 6 ระดบ ไดแก ประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย ปวช./

ปวส. ปรญญาตร และปรญญาโท/ปรญญาเอก (กลมอางอง: ต ากวาระดบประถมศกษา/ระดบประถมศกษา) X2 = ภ มภาคทท างานอย 5 ภ มภาค ไดแ ก ก รง เทพมหานคร ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคใต (กลมอางอง: กรงเทพมหานคร) X3 = กลมอาชพ 9 กลมอาชพ ไดแก ผจ ดการ ขาราชการระดบอาวโส และผบ ญญตกฎหมาย

ผประกอบวชาชพดานตาง ๆ เจาหนาทเทคนคและผประกอบวชาชพทเกยวของกบดานตาง ๆ เสมยน พนกงานบรการและผจ าหนายสนคา ผปฏบตงานทมฝมอในดานการเกษตร ปาไม และประมง ชางฝมอและผปฏบตงานทเกยวของ ผปฏบตการเครองจกรโรงงานและเครองจกร และปฏบตงานดานการประกอบ และ ผประกอบอาชพงานพนฐาน (กลมอางอง: ผจดการ ขาราชการระดบอาวโส และผบญญตกฎหมาย)

X4 = เขตปกครอง ไดแก ในเขตเทศบาล และนอกเขตเทศบาล (กลมอางอง: ในเขตเทศบาล) และตวแปรตอเนองม 3 ตวแปร ดงน X5= ชวโมงการท างาน/สปดาห X6= ประสบการณท างาน (อาย-อายมาตรฐานตามระดบการศกษา) X7= ประสบการณท างานยกก าลงสอง ขนท 2 จ าแนกสาเหตความแตกตางของคาจางระหวางชายและหญง โดยวธของ Oaxaca-Blinder

(1973) โดยแสดงใหเหนวาความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงสามารถแบงออกเปนสองสวนดวยกน คอ สวนทอธบายไดทเกดจากความแตกตางของคณสมบต และสวนทอธบายไมไดทเกดจากความแตกตางในสวนของผลตอบแทนจากคณสมบต ซงสามารถอธบายไดตามสมการดงน

5-37

fmfmfmfm XXXWW ˆˆˆ

(1)

fmmffmfm XXXWW ˆˆˆ

(2)

โดยท mW = คาจางเฉลยของแรงงานชายในรปของลอการทมธรรมชาต fW = คาจางเฉลยของแรงงานหญงในรปของลอการทมธรรมชาต m = เวกเตอรของคาสมประสทธทประมาณไดของแรงงานชาย f = เวกเตอรของคาสมประสทธทประมาณไดของแรงงานหญง mX = เวกเตอรของคาเฉลยตวแปรคณลกษณะสวนบคคลของแรงงาน

ชาย fX = เวกเตอรของคาเฉลยตวแปรคณลกษณะสวนบคคลของแรงงาน หญง

จากสมการในสวนของ mfm XX

และ ffm XX

แสดงถงความแตกตางของคาจางทเกดจากความแตกตางของคณสมบตในขณะท fmfX ˆˆ และ fmmX ˆˆ แสดงถงวาความแตกตางในสวนของผลตอบแทนจากคณสมบต ซงสมการท (1) แสดงถงโครงสรางคาจางในกรณทไมมการเลอกปฏบตทางเพศควรเทากบโครงสรางคาจางของเพศชายในปจจบน ในทางกลบกนสมการท (2) แสดงถงวาโครงสรางคาจางในกรณทไมมการเลอกปฏบตทางเพศควรมคาเทากบโครงสรางของเพศหญงในปจจบน โดยในงานวจยนจะใช สมการท (2) เปนกรณอางอง

การแปลผลการศกษา ในการศกษาความแตกตางของคาจางระหวางชายและหญง สามารถอธบายได 2 สวน ไดแก 1. Explained

พจนทหนงในสมการท 2 คอ ffm XX

หมายความวาถา

ffm XX

ผล + (มาก/นอย) = ผลตอบแทนจากคณสมบตเทากน ในคณสมบตทมองเหน ไดผหญงดกวาผชาย ผล – (มาก/นอย) = ผลตอบแทนจากคณสมบตเทากน ในคณสมบตทมองเหน ไดผหญงแยกวาผชาย

2. Unexplained

พจนทสองในสมการท 2 คอ fmmX ˆˆ หมายความวาถา fmmX ˆˆ ผล + (มาก/นอย) = คณสมบตเดยวกน ผหญงได

ผลตอบแทนจากคณสมบตมากกวาผชาย (เลอกปฏบตดาน คาจางเออประโยชนใหกบผหญง)

5-38

ผล - (มาก/นอย) = คณสมบตเดยวกน ผหญงได ผลตอบแทนจากคณสมบตนอยกวาผชาย (เลอกปฏบตดาน คาจางเออประโยชนใหกบผชาย)

3. คาของพจนท 1 และพจนท 2 เมอมเครองหมายตางกน สมการ พจนท 1 พจนท 2 หมายความวา

fmmffmfm XXXWW ˆˆˆ

(สมการคาจางของแรงงานหญง)

+ - คณสมบตของผหญงดกวาผ ช า ย แ ต ผ ห ญ ง ไ ดผลตอบแทนจากคณสมบตนอยกวาผชาย

- + คณสมบตของผหญงแยกวาผ ช า ย แ ต ผ ห ญ ง ไ ดผลตอบแทนจากคณสมบตมากกวาผชาย

ผลการวจย

ในสวนของความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษาไทย จากขอมลโครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากร ส านกสถตแหงชาต ทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) ป 2558 พบวาคาจางเฉลยตอเดอน (เงนเดอน + โบนส/12 + เงนจากการท างานลวงเวลา (OT) + เงนสวนอน ๆ) ของผชายอยทประมาณ 28,548.19 บาท/เดอน ขณะทผหญงอยทประมาณ 25,083.89 บาท/เดอน โดยสดสวนคาจางหญงตอชายเทากบรอยละ 87.87

ตารางท 2 คาจางเฉลย (บาท/เดอน) ของแรงงานชายและหญง และสดสวนคาจางเฉลยหญงตอชาย

ของอตสาหกรรมการศกษา ในไตรมาสท 3 พ.ศ. 2558 เพศ คาจางเฉลย (บาท/เดอน)

ชาย หญง

28,548.19 25,083.89

สดสวนคาจางหญงตอชาย (รอยละ) 87.87 ทมา: โครงการส ารวจภาวการณท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

5-39

จากคาจางเฉลยของแรงงานชายและหญงในตารางท 2 แสดงใหเหนขางตน เปนเพยงภาพรวมภายในอตสาหกรรมการศกษาเทานน เพอใหเหนคาจางเฉลยทหลากหลายมากขนผวจยจะแสดงใหเหนเมอแบงตามภมภาค เขตการปกครอง ระดบการศกษา และกลมอาชพ ดงน ตารางท 3 คาจางเฉลย (บาท/เดอน) ของแรงงานชายและหญง และสดสวนคาจางเฉลยหญงตอชาย

ของอตสาหกรรมการศกษา แยกตามภมภาค ในไตรมาสท 3 พ.ศ. 2558

ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

คาจางเฉลยในอตสาหกรรมการศกษาเมอแยกตามภมภาคทอาศย ผชายไดคาจางเฉลยสงกวาผหญงในทกภมภาค ซงสดสวนคาจางหญงตอชายอยระหวางรอยละ 80-95 และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ผหญงไดรบคาจางเฉลยประมาณ 30,122 บาท/เดอน นอยกวาผชายทมคาจางเฉลยอยทประมาณ 32,178.44 บาท/เดอน แตสดสวนคาจางหญงตอชายมมากถงรอยละ 93.61 ซงมากกวาทกภมภาค ตารางท 4 คาจางเฉลย (บาท/เดอน) ของแรงงานชายและหญง และสดสวนคาจางเฉลยหญงตอชาย

ของอตสาหกรรมการศกษา แยกตามเขตการปกครอง ในไตรมาสท 3 พ.ศ. 2558

เพศ ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล ชาย 28,838.95 28,140.72 หญง 26,331.01 23,606.24 คาจางหญงตอชาย (รอยละ) 91.30 83.89 ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

ภมภาค ชาย หญง คาจางหญงตอชาย

(รอยละ) กรงเทพมหานคร 29,325.84 24,114.16 82.23 ภาคกลาง 26,276.17 23,362.17 88.91 ภาคเหนอ 28,166.18 25,605.43 90.91 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 32,178.44 30,122 93.61 ภาคใต 23,583.66 20,640.62 87.52

5-40

คาจางเฉลยในอตสาหกรรมการศกษาเมอแยกตามเขตการปกครอง พบวาผชายไดรบคาจางมากกวาผหญงทงในและนอกเขตเทศบาล แตสดสวนคาจางหญงตอชายในเขตเทศบาลยงมากกวานอกเขตเทศบาลคดเปนรอยละ 91.30 ตารางท 5 คาจางเฉลย (บาท/เดอน) ของแรงงานชายและหญง และสดสวนคาจางเฉลยหญงตอชาย

ของอตสาหกรรมการศกษา แยกตามระดบการศกษา ในไตรมาสท 3 พ.ศ. 2558 ระดบการศกษา ชาย หญง คาจางหญงตอชาย (รอยละ)

ต ากวาระดบประถมศกษา/ประถมศกษา 9,971.08 7,647.11 76.69 มธยมศกษาตอนตน 12,586.76 9,756.71 77.52 มธยมศกษาตอนปลาย 14,476.36 11,158.71 77.08 ปวช./ปวส. 18,170.50 13,277.02 73.07 ปรญญาตร 29,234.85 26,517.69 90.71 ปรญญาโท/ปรญญาเอก 41,075.00 32,540.66 79.22

ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

คาจางเฉลยเมอแยกตามระดบการศกษา พบวาผชายไดรบคาจางมากกวาผหญงในทกระดบ

การศกษา โดยระดบการศกษาสงแรงงานจะไดรบคาจางสงขนตามไปดวย และสดสวนคาจางหญงตอชายในระดบปรญญาตรมมากทสดคดเปนรอยละ 90.71

ตารางท 6 คาจางเฉลย (บาท/เดอน) ของแรงงานชายและหญง และสดสวนคาจางเฉลยหญงตอชาย

ของอตสาหกรรมการศกษา แยกตามกลมอาชพ ในไตรมาสท 3 พ.ศ. 2558

กลมอาชพ ชาย หญง คาจางหญงตอชาย

(รอยละ) ผจดการ ขาราชการระดบอาวโส และผบญญตกฎหมาย 5,7423.05 40,758.52 70.98 ผประกอบวชาชพดานตาง ๆ 31,463.71 28,181.85 89.57 เจาหนาทเทคนค และผประกอบวชาชพทเกยวของกบดานตาง ๆ 18,274.74 16,551.51 90.57 เสมยน 16,700.58 15,118.33 90.53 พนกงานบรการและผจดจ าหนายสนคา 11,672.88 8,018.69 68.70 ผปฏบตงานฝมอในดานการเกษตร ปาไม และประมง 8463.47 10,726.29 126.74 ชางฝมอและผปฏบตงานทเกยวของ 13844.62 9,000 65.01

5-41

ตารางท 6 (ตอ)

กลมอาชพ ชาย หญง คาจางหญงตอชาย

(รอยละ) ผปฏบตการเครองจกรโรงงาน และผปฏบตงานดานการประกอบ 13893.59 6,000 43.19 ผประกอบอาชพพนฐาน 10738.48 8,247.41 76.80

ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

คาจางเฉลยเมอแยกตามกลมอาชพ พบวาสดสวนคาจางหญงตอชายอยระหวางรอยละ 70-99 มอาชพผปฏบตการเครองจกรโรงงาน และผปฏบตงานดานการประกอบทผหญงไดคาจางนอยกวาผชายมาก โดยมสดสวนคาจางหญงตอชายเพยงรอยละ 43.19 เทานน ซงถอวาเปนสดสวนทอยในเกณฑต ามาก และมกลมอาชพผปฏบตงานฝมอในดานการเกษตร ปาไม และประมงทผหญงไดรบคาจางมากกวาผชายโดยมสดสวนคาจางหญงตอชายรอยละ 126.74 ซงถอวาอยในเกณฑทสง

ลกษณะของกลมตวอยางในอตสาหกรรมการศกษา การวเคราะหความแตกตางของคาจางระหวางชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษา จะใชการ

ประมาณสมการคาจางของแรงงานชายและหญง ในรปของลอการทมธรรมชาต โดยศกษาปจจยทมผลตอคาจางของแรงงาน ประกอบไปดวยภมภาค และเขตการปกครองทแรงงานอาศยอย ชวโมงการท างานตอสปดาห คดจากจ านวนชวโมงการท างานหลกบวกกบชวโมงการท างานนอกเวลาทท าใน 1 สปดาห ประสบการณท างาน ค านวณจากอายของผตอบแบบสอบถามมาลบกบจ านวนปทไดรบการศกษาสงสด โดยจ านวนปการศกษาดงกลาวเทยบมาจากอายมาตรฐานการไดรบการศกษาตามทส านกความสมพนธตางประเทศ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการไดระบเอาไว ประสบการณท างานยกก าลงสอง ระดบการศกษาสงสดทแบงเปน 6 ระดบ และกลมอาชพ 9 กลมอาชพ ซงในตารางท 7 จะสรปลกษณะของกลมตวอยาง ตามตวแปรทน ามาวเคราะห ดงน

ตารางท 7 คาเฉลยและรอยละของลกษณะกลมตวอยาง

ตวแปร (Variable) ชาย หญง ชวโมงการท างานตอสปดาห (เฉลย) 37.74 36.12 ประสบการณท างาน (เฉลย) 23.54 20.40 ประสบการณท างานก าลงสอง (เฉลย) 554.13 416.16

5-42

ตารางท 7 (ตอ) ตวแปร (Variable) ชาย หญง

ภมภาค กรงเทพมหานคร (รอยละ) 3.81 3.92 ภาคกลาง (รอยละ) 23.72 28.05 ภาคเหนอ (รอยละ) 22.51 21.72 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (รอยละ) 33.38 26.18 ภาคใต (รอยละ) 16.58 20.13 ใน/นอกเขตเทศบาล ในเขตเทศบาล (รอยละ) 70.21 67.88 นอกเขตเทศบาล (รอยละ) 29.79 32.12 ระดบการศกษา ต ากวาระดบประถมศกษา/ประถมศกษา (รอยละ) 5.98 5.40 มธยมศกษาตอนตน (รอยละ) 3.70 1.35 มธยมศกษาตอนปลาย (รอยละ) 8.92 3.63 ปวช./ปวส. (รอยละ) 2.63 2.45 ปรญญาตร (รอยละ) 52.77 66.87 ปรญญาโท/ปรญญาเอก (รอยละ) 26.01 20.32 กลมอาชพ ผ จดการ ขาราชการระดบอาวโส และผ บญญตกฎหมาย (รอยละ)

9.92 1.88

ผประกอบวชาชพดานตาง ๆ (รอยละ) 67.35 81.49 เจาหนาทเทคนค และผประกอบวชาชพทเกยวของกบดานตาง ๆ (รอยละ) 1.59 1.73 เสมยน (รอยละ) 2.08 5.77 พนกงานบรการและผจดจ าหนายสนคา (รอยละ) 14.13 6.66 ผปฏบตงานฝมอในดานการเกษตร ปาไม และประมง (รอยละ) 0.66 0.11 ชางฝมอและผปฏบตงานทเกยวของ (รอยละ) 0.72 0.03 ผปฏบตการเครองจกรโรงงาน และผปฏบตงานดานการประกอบ (รอยละ) 3.35 0.03 ผประกอบอาชพพนฐาน (รอยละ) 0.20 2.30 จ านวนตวอยาง (N) 1,501 2,827

ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

5-43

จากการค านวณคาเฉลยและรอยละของลกษณะกลมตวอยาง มสาระส าคญเกยวกบขอมลดงตอไปน 1. ผชายมชวโมงการท างานตอสปดาหเฉลยมากกวาผหญง โดยผชายคดเปน 37.74 ชวโมงตอ

สปดาห และผหญง 36.12 ชวโมงตอสปดาห

2. ประสบการณท างานมคาเทากบอายลบกบจ านวนปทไดรบการศกษาสงสด พบวาผชายม

ประสบการณท างานเฉลย 23.54 ป มากกวาผหญงทมประสบการณท างานเฉลย 20.40 ป

3. เ มอแบงตามพนทอาศยและท างานอย พบวาผ ชายมการกระจกตวมากทสดในภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอรอยละ 33.38 ของจ านวนผชายทงหมด สวนผหญงอาศยอยมากในพนทภาคกลางรอย

ละ 28.05 ของจ านวนผหญงทงหมด

4. เมอแบงตามเขตการปกครอง พบวาแรงงานมการกระจกตวอยในเขตเทศบาลมากกวานอกเขต

เทศบาล โดยในผชายคดเปนรอยละ 70.21 ของผชายทงหมด และผหญงคดเปนรอยละ 67.88 ของผหญง

ทงหมด

5. ผชายและผหญงทมการศกษาต ากวาระดบประถมศกษา/ระดบประถมศกษา มสดสวนไม

แตกตางกน และในระดบมธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย และระดบอนปรญญา ผชายไดรบ

การศกษาคดเปนสดสวนมากกวาผหญงตางกนเพยงเลกนอย เมอดในระดบปรญญาตร จะเหนวาผหญงม

สดสวนมากกวาผชายอยางเหนไดชด ผหญงไดรบการศกษาในระดบนมมากถงรอยละ 66.87 ของจ านวน

ผหญงซงมากกวาผชายทคดเปนรอยละ 52.77 ของจ านวนผชาย แตในระดบปรญญาโท/ปรญญาเอกผชาย

กลบมจ านวนจบการศกษาในระดบนมากกวาคดเปนรอยละ 26.01 ของผชายทงหมด โดยผหญงคดเปนรอย

ละ 20.32 ของผหญงทงหมด

6. เมอแยกตามกลมอาชพ ผชายและผหญงสวนใหญท างานในกลมอาชพผประกอบวชาชพดาน

ตาง ๆ คดเปนรอยละ 67.35 และรอยละ 81.49 ของผชายและผหญงทงหมดตามล าดบ

เพอส ารวจความแตกตางของคาจางชายและหญงในระดบเบองตน ผวจยจะประมาณสมการคาจางของชายและหญงพรอมกน โดยคาจางดงกลาวจะอยในรปของของลอการทมธรรมชาต และศกษาปจจยทมผลตอคาจางของแรงงานชายและหญง และเพมตวแปรหน (Dummy variable) แทนผหญง ซงคาสมประสทธของตวแปรหนนจะเปนคาประมาณความแตกตางของคาจางทวาผลตอบแทนจากคณสมบตเหมอนกนทงชายและหญง ผลการวเคราะหดงกลาวจะแสดงใหเหนไดในตารางท 8 ดงน

5-44

ตารางท 8 ผลการประมาณสมการคาจางของแรงงานในรปของลอการทมธรรมชาตของแรงงาน ในอตสาหกรรมการศกษา

ตวแปรอสระ Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 Model 5 ผหญง -0.092**

(0.022) -0.099**

(0.022) -0.168**

(0.018) -0.060**

(0.013) -0.052**

(0.013) ภมภาค ควบคม ควบคม ควบคม ควบคม ควบคม นอกเขตเทศบาล -0.179**

(0.023) -0.178**

(0.023) -0.087**

(0.019) -0.024

(0.013) -0.027**

(0.013) ชวโมงการท างาน/สปดาห - -0.010**

(0.002) -0.003**

(0.001) -0.001

(0.001) 0.000

(0.001) ระดบการศกษา - - ควบคม** ควบคม** ควบคม**

ประสบการณท างาน - - -

0.039**

(0.002) 0.038**

(0.002) ประสบการณท างานก าลงสอง - -

- 0.000 (0.000)

0.000 (0.000)

กลมอาชพ - - - - ควบคม Constant 10.086**

(0.057) 10.483**

(0.083) 9.210**

(0.078) 7.636** (0.059)

8.215**

(0.075) จ านวนตวอยาง (N) 4,243 4,243 4,221 4,221 4,219 R2 0.034 0.044 0.361 0.695 0.710

หมายเหต: (…) คอ Std. Err คาคลาดเคลอนมาตรฐาน ** มระดบนยส าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95 ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

โมเดลท 1 จะเหนไดวาเมอควบคมตวแปรภมภาคและเขตปกครองเดยวกนเดยวกน ซงเปนปจจยภายนอกเหนอจากคณสมบตสวนบคคลทสงผลตอคาจาง คาสมประสทธของตวแปร “ผหญง” เทากบ -0.092 ประมาณไดวาผหญงเสยเปรยบดานคาจางประมาณรอยละ 9.2 (-0.092 * 100) โมเดลท 2 การคาดการณคาจางในโมเดลท 1 อาจเปนไปไดวาผหญงมชวโมงการท างานนอยกวาผชาย ดงนนในโมเดลท 2 จงเพมตวแปรใหเปนชวโมงการท างานตอสปดาหเทากน พบวาผหญงเสยเปรยบทางคาจางเพมขนเลกนอยเพยง 0.007 หนวยรอยละเทานน นนหมายความวาถงแมผหญงจะมชวโมงการท างานตอสปดาหเทากบผชาย แตผหญงยงคงไดรบคาจางต ากวาผชายประมาณรอยละ 0.7 โมเดลท 3 เมอเปรยบเทยบคาจางของชายและหญงจากโมเดลท 2 แลวยงพบวาถงแมจะมคณสมบตสวนบคคลทเปนชวโมงการท างานตอสปดาหเทากนกตาม ผหญงกยงคงมคาจางนอยกวาผชายอย ดงนนในโมเดลท 3 จงเพมตวแปรระดบการศกษา โดยใหมระดบการศกษาเทากนท งชายและหญง พบวาคา

5-45

สมประสทธของตวแปรหน (Dummy variable) ทกระดบการศกษามนยส าคญทางสถต กลาวคอทกกลมระดบการศกษาไดรบคาจางมากกวากลมอางองอยางมนยส าคญ สวนคาสมประสทธของตวแปร “ผหญง” ปรบสงขน (ตดลบมากขน) เปน -0.168 และมนยส าคญทางสถต แสดงถงการเสยเปรยบทางคาจางของผหญงทปรบสงขนถงรอยละ 16.8 ดงน นหากไมมการควบคมตวแปรดงกลาว จะท าใหการประมาณความเสยเปรยบทางคาจางของผหญงนอยกวาทควรจะเปน แสดงใหเหนวาการศกษาเปนปจจยส าคญทอธบายถงความไมแตกตางของคาจางระหวางชายและหญงในโมเดลท 1 และ 2 โมเดลท 4 ใชตวแปรประสบการณท างาน โดยใหผชายและผหญงมประสบการณท างานเทากน และจากโมเดลนแสดงใหเหนวาประสบการณท างานมสวนในการลดความเสยเปรยบทางคาจางของผหญงลงจากโมเดลท 3 อยทรอยละ 6

และโมเดลท 5 การคาดการณคาจางในโมเดลท 4 เปนไปไดวาผชายอยในกลมอาชพทมคาจางสงกวาผหญง ดงนนในโมเดลนจงใหผชายและผหญงมกลมอาชพเดยวกน พบวาการเสยเทยบทางคาจางของผหญงปรบลงมากจากโมเดลท 4 เพยงเลกนอยคดเปนรอยละ 5.2

ผลการวเคราะหขางตนแสดงใหเหนวาภายใตคณสมบตสวนทมองเหนทคลายคลงกน ยงคงมความไมเทาเทยมกนดานคาจางของแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษา แตเราไมสามารถบอกไดวาความแตกตางดงกลาวเปนผลมาจากความแตกตางกนในคณสมบตทมองไมเหนระหวางหญงและชาย หรอเปนผลมาจากผลตอบแทนทตางกนจากคณสมบตทเรามองเหนระหวางผชายและผหญง ในล าดบตอไปหลงจากทไดคาจางของแรงงานชายและหญงในรปลอการทมธรรมชาต ดงในตารางท 9 จะท าการแยกสวนความแตกตางของคาจางดวยวธ Oaxaca-Blinder Decomposition เพอแสดงใหเหนสวนประกอบของคาจางทตางกนมาจากความแตกตางของคณสมบต (explained difference) และความแตกตางของผลตอบแทนจากคณสมบต (unexplained difference) โดยมาจากคาจางของผชายลบดวยคาจางผหญงแลว ในตารางท 10 ดงน

ตารางท 9 ผลการประมาณคาปจจยตาง ๆ ทมผลตอคาจางของแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรม

การศกษา

ตวแปรอสระ คาสมประสทธ

ชาย หญง คาจางในรปของลอการทม 10.050**

(0.026) 9.929** (0.018)

ภาคกลาง -0.129** (0.066)

-0.082** (0.040)

ภาคเหนอ -0.147** (0.070)

-0.093** (0.042)

5-46

ตารางท 9 (ตอ)

ตวแปรอสระ คาสมประสทธ

ชาย หญง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ -0.086

(0.065) 0.012 (0.041)

ภาคใต -0.236** (0.072)

-0.161** (0.042)

นอกเขตเทศบาล -0.003 (0.027)

-0.057** (0.021)

ชวโมงการท างาน/สปดาห 0.002 (0.002)

-0.002 (0.002)

ประสบการณท างาน 0.037** (0.005)

0.035** (0.004)

ประสบการณท างานยกก าลงสอง 0.000 (0.000)

0.000 (0.000)

มธยมศกษาตอนตน 0.409** (0.094)

0.611** (0.105)

มธยมศกษาตอนปลาย 0.605** (0.080)

0.646** (0.095)

ป.ว.ช./ป.ว.ส. 0.787** (0.099)

0.991** (0.107)

ปรญญาตร 1.135** (0.102)

1.511** (0.104)

ปรญญาโท/ปรญญาเอก 1.480** (0.109)

1.819** (0.108)

ผประกอบวชาชพดานตาง ๆ -0.212** (0.048)

-0.122** (0.064)

เจาหนาทดานเทคนค -0.376** (0.111)

-0.382** (0.111)

เสมยน -0.486** (0.075)

-0.314** (0.072)

พนกงานบรการและผ จดจ าหนายสนคา

-0.701** (0.091)

-0.438** (0.106)

5-47

ตารางท 9 (ตอ)

ตวแปรอสระ คาสมประสทธ

ชาย หญง ผปฏบตงานฝมอในดานการเกษตร ปาไม และประมง

-0.733** (0.137)

-0.098 (0.117)

ชางฝมอและผปฏบตงานทเกยวของ -0.649**

(0.142) -0.693**

(0.071) ผปฏบตการเครองจกรโรงงาน และผปฏบตงานดานการประกอบ

-0.636** (0.103)

-0.768** (0.092)

ผประกอบอาชพพนฐาน -0.361** (0.164)

-0.286** (0.122)

Constant 8.531**

(0.149) 8.188** (0.147)

จ านวนตวอยาง (N) 1,467 2,752 R2 0.723 0.673

ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจใน ไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย หมายเหต: (…) คอ Std. Err คาคลาดเคลอนมาตรฐาน ** มระดบนยส าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95

ตารางท 10 ผลการจ าแนกความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษา พ.ศ. 2558

การจ าแนกความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญง คาสมประสทธ ชาย 10.050**

(0.026) หญง 9.929**

(0.018) ชาย-หญง 0.121**

(0.032) Explained 0.023

(0.029) Unexplained 0.098**

(0.020) Constant 0.343

(0.209)

5-48

ทมา: โครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากรทวราชอาณาจกร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 ประมวลโดยผวจย

หมายเหต: (…) คอ Std. Err คาคลาดเคลอนมาตรฐาน ** มระดบนยส าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95

ผลการประมาณคาปจจยตาง ๆ ทมผลตอคาจางของแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษา

ในตารางท 9 พบวาตวแปรทมนยส าคญทางสถตทมผลตอท งคาจางของแรงงานชายและหญง ไดแก ประสบการณท างาน และระดบการศกษาสงสด อธบายไดวาประสบการณท างานมผลเชงบวกตอคาจางทงแรงงานชายและหญง โดยคาจางจะเพมขนตามประสบการณท างานทมากขน และคาจางจะเพมขนในอตราทลดลง สวนระดบการศกษาสงสดมผลตอคาจางเพมขนอยางมนยส าคญ ซงแรงงานทจบการศกษาสงสดในระดบปรญญาโท/ปรญญาเอกจะไดรบคาจางมากทสด

จากการจ าแนกสาเหตความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษาตามแนวคดของ Oaxaca-Blinder (1973) ผลการศกษาพบวาคาความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงทไดจากการประมาณสมการคาจางมความแตกตางกนอยทประมาณรอยละ 12.1 (คาจางผชาย-คาจางผหญง =10.050-9.929 = 0.121) มาจากสวนทอธบายได (Explained) คอ คาประมาณทไดจากการมคณสมบต (ทมองเหนได) คดเปนรอยละ 2.3 และไมมนยส าคญทางสถต จากคาสมประสทธของ constant ซงอาจเกดจากการละเลยตวแปรทไมไดศกษา พบวาความไดเปรยบจากคาสมประสทธตวนท าใหผชายไดคาจางสงกวาผหญงถงรอยละ 34.3 แตมความแปรปรวนสง (coefficient = 0.343, standard error = 0.209) จงไมมนยส าคญทางสถต และในสวนทอธบายไมได (Unexplained) คอ คาประมาณทไดจากผลตอบแทนจากคณสมบต คดเปนรอยละ 9.8 และมนยส าคญทางสถต ซงในสวนทอธบายไมไดมคามากกวาแสดงใหเหนในระดบหนงวามความไมเทาเทยมกนดานคาจาง ทเกดจากผลตอบแทนทตางกนจากคณสมบตของชายและหญง สาเหตดงกลาวคอกลไกการจายเงนคาจางทงชายและหญงทตองเผชญ แตอาจถกตความจากนกวชาการวาอาจมการเลอกปฏบตเนองจากอตราผลตอบแทนจากคณสมบตไมเทากน ซงในความเปนจรงแลวชายและหญงอาจมคณสมบตไมเทากนในบางสวน (Nakavachara, 2010) ดงนนการทแรงงานหญงในอตสาหกรรมการศกษาไดรบคาจางนอยกวาแรงงานชาย อาจไมใชผลจากการเลอกปฏบตเพยงอยางเดยว

สรปและอภปรายผลการวจย

การศกษาการเลอกปฏบตตอคาจางระหวางแรงงานชายและหญงในอตสาหกรรมการศกษาไทย ใชขอมลจากโครงการส ารวจภาวะการท างานของประชากร จากส านกงานสถตแหงชาตทส ารวจในไตรมาสท 3 (กรกฎาคม-กนยายน) พ.ศ. 2558 โดยศกษาเฉพาะผทอยในก าลงแรงงานทงเพศชายและหญงอายระหวาง

5-49

25-60 ป โดยประมาณสมการคาจางของแรงงานชายและหญง และใชแนวความคดในการจ าแนกสาเหตความแตกตางของคาจางระหวางแรงงานชายและหญงของ Oaxaca และ Blinder

ผลการศกษาพบวาคาจางของแรงงานชายมากกวาแรงงานหญงรอยละ12.1 ซงเหตผลหลกทแรงงานหญงไดรบคาจางนอยกวาแรงงานชายไมไดเกดจากความแตกตางของคณสมบตทคดเปนรอยละ 2.3 (ไมมนยส าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95) แตเกดจากสวนของผลตอบแทนจากคณสมบตทคดเปนรอยละ 9.8 (มนยส าคญทางสถตทระดบความเชอมนรอยละ 95) กลาวไดวาอาจมการเลอกปฏบตตอคาจางทแตกตางกนนอกเหนอจากการมคณสมบตตางกนระหวางชายและหญง ท าใหแรงงานหญงเสยเปรยบทางคาจาง เพราะมการเออประโยชนทางคาจางใหผชายมากกวา ซงรายงานการวจยนยงแสดงใหเหนอกวาถงแมผชายและผหญงจะมคณสมบตไมแตกตางกน หรอผหญงอาจจะมคณสมบตดกวาผชายดวยซ า โดยเฉพาะระดบการศกษาทชใหเหนวาผหญงมการกระจกตวในระดบการศกษาสงมากกวาผชาย และผหญงสมควรไดรบคาจางมากกวาผชายแตกลบไมเปนเชนนน

ในมมมองของนายจางหรอผบงคบบญชาอาจมองวาผหญงมความผกพนกบงานนอยกวาผชาย เนองจากลกษณะทางกายภาพทจ ากดของผหญง เชน สภาวะทางอารมณย าแยขณะมประจ าเดอน ท าใหผหญงมศกยภาพในการท างานลดลง หรอการลาคลอดบตรทตองใชระยะเวลานานถง 3 เดอนในการลาคลอด ท าใหนายจางคดวาไมคมคากบการจางงานผหญงกเปนได รฐบาลควรใหความส าคญกบเรองนอยางจรงจรง เพราะถงแมวาจะมนโยบายทสงเสรมใหเกดความเทาเทยมกนของชายและหญงในสงคม และพระราชบญญตคาจางทก าหนดวาแรงงานชายและหญงตองไดรบคาจางเทากนแลวกตาม แตในความเปนจรงแลวอาจมการเลอกปฏบตตอคาจางของนายจางหรอผบงคบบญชาทมมมมองตอแรงงานชายและหญงทไมเหมอนกนรวมดวย ซงหากรฐบาลมการก าหนดสดสวนแรงงานในแตละเพศเพอใหเกดสมดลกนของแรงงานชายและหญงกจะอาจจะท าใหแรงงานหญงไมเสยเปรยบทางคาจางกเปนได

ขอเสนอแนะ

การศกษาในอนาคตเพอตอยอดงานวจยนอาจมการศกษาความหนาแนนของแรงงานชายและหญงทแตกตางกนในแตละกลมอาชพวามผลตอการเลอกปฏบตตอคาจางทแตกตางกนหรอไมมากนอยเพยงใด รวมถงสถานภาพสมรส ประเภทครวเรอน และความเกยวพนกบหวหนาครวเรอน เปนตน เพราะลกษณะสวนบคคลดงกลาวสะทอนความผกพนตองานวาแรงงานนนมความตองการเจรญกาวหนาในหนาทการงานดวยเชนกน และเพอใหเกดมมมองของการเลอกปฏบตทางคาจางอกมตหนงอาจน าไปสการสอบถามเชงลกของเหลาพนกงานทท างานในองคกรตาง ๆ เพอสอบถามความคดเหนถงเรองดงกลาว และขอเสนอแนะทจะสามารถลดการเลอกปฏบตตอคาจางระหวางเพศได

5-50

เอกสารอางอง คณะกรรมการผลตและบรหารชดวชาเศรษฐศาสตรทรพยากรมนษย. (2545). เศรษฐศาสตรทรพยากร

มนษย. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. จนตนา พรพไลพรรณ. (2548). เศรษฐศาสตรทรพยากรมนษย 1 (Human resource Economics 1).

กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง. จฑา มนสไพบลย. (2537). การวเคราะหตลาดแรงงาน แนวคดเชงทฤษฎ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. จฬาลกษณ นมไชยนนท, & รสรน โอสถานนตกล. (2013). การเลอกปฏบตทางดานคาจางระหวางเพศใน

ระดบภมภาคของตลาดแรงงานไทย. วารสารเศรษฐศาสตร มหาวทยาลย เชยงใหม (Journal of Economics Chiang Mai University), 17(1), 44-71.

นวลพรรณ ไมทองด. (2553). การเลอกปฏบตและความแตกตางของคาจางระหวางชายและหญง :กรณลกจางเอกชน ในวชาชพชนสง. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

สมาล ปตยานนท. (2539). เศรษฐศาสตรแรงงาน. กรงเทพฯ: คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. Becker, G. S. (1971). The economics of discrimination. University of Chicago press. Baker, L. C. (1996). Differences in earnings between male and female physicians. New England Journal

of Medicine, 334(15), 960-964. Bertrand, M., & Hallock, K. F. (2001). The gender gap in top corporate jobs. ILR Review, 55(1), 3-21. Blinder, A. S. (1973). Wage discrimination: reduced form and structural estimates. Journal of Human

resources, 436-455. Bronfenbrenner, M. ( 1939) . The Economics of Collective Bargaining. The Quarterly Journal of

Economics, 53(4), 535-561. Bui, M. T. T. , & Permpoonwiwat, C. K. (2015) . Gender Wage Inequality in Thailand: A Sectoral

Perspective. International Journal of Behavioral Science (IJBS), 10(2).Jacobsen, J. P. (1998). The economics of gender (Vol. 631207279). Malden, MA: Blackwell.

Khorpetch, C., & Kulkolkarn, K. (2011). การเลอกปฏบตทางเพศดานคาจางในตลาด แรงงานไทย. Applied Economics Journal, 18(2), 17-31.

Mincer, J. (1958). Investment in human capital and personal income distribution. Journal of political economy, 66(4), 281-302.

Mincer, J. (1974). Schooling, Experience, and Earnings. Human Behavior & Social Institutions No. 2.

5-51

Nakavachara, V. (2010) . Superior female education: Explaining the gender earnings gap trend in Thailand. Journal of Asian Economics, 21(2), 198-218.

Oaxaca, R. (1973) . Male- female wage differentials in urban labor markets. International economic review, 693-709.

5-52

อตราคาจางทตางกนระหวางแรงงานชายและหญงในสถาบนการเงนของประเทศไทย Gender Wage Gap In Thailand’s Financial Intermediation Sector

สทธณย วรรณค ำ1* และ ธญมชฌ สรงบญม 2

Suttinee Wannakon1* and Tanyamat Srungboonmee2

บทคดยอ กำรศกษำน มวตถประสงคเพอศกษำอตรำคำจำงทตำงกนระหวำงแรงงำนชำยและหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงนของประเทศไทย โดยใชขอมลจำกกำรส ำรวจภำวะกำรท ำงำนของประชำกรทวรำชอำณำจกร ในไตรมำสท 3 ผวจยใชเทคนค Oaxaca decomposition (Oaxaca, 1973) ตงอยบนพนฐำนของกำรใชสมกำรถดถอย (Regression Model) เพอจ ำแนกควำมแตกตำงของอตรำคำจำงระหวำงแรงงำนชำยและหญง แบงเปนสองสวน ไดแก สวนทอธบำยได เกดจำกควำมแตกตำงดำนคณสมบตของบคคลหรอทนมนษย และสวนทอธบำยไมได เกดจำกควำมแตกตำงของผลตอบแทนตอคณสมบตนน ๆ หรอเรยกกนวำเปนสวนทอำจเกดจำกกำรเลอกปฏบต ผลกำรศกษำพบวำ แรงงำนชำยไดรบอตรำคำจำงมำกกวำแรงงำนหญงอยท รอยละ 11.85 ซงสวนแรกมำจำกกำรทแรงงำนชำยมคณสมบตทดกวำ รอยละ 0.43 สวนทสองเกดจำกกำรทแรงงำนมคณสมบตทมองเหนไดเหมอนกนทกประกำร แรงงำนชำยไดรบผลตอบแทนตอคณสมบตดกวำ รอยละ 11.42 อยำงมนยส ำคญทำงสถต ณ ระดบ 0.05 ผลกำรวจยเหลำนรวมกบกำรสมภำษณแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนแสดงใหเหนมำกขนวำมกำรเลอกปฏบตตอแรงงำนหญงในสถำบนกำรเงน ค าส าคญ: อตรำคำจำงทตำงกนระหวำงแรงงำนชำยและหญง, จ ำแนกควำมแตกตำงของอตรำคำจำง,

กำรเลอกปฏบตตอแรงงำนหญง

1 นกศกษำระดบปรญญำโท สำขำเศรษฐศำสตรธรกจ คณะเศรษฐศำสตร มหำวทยำลยขอนแกน 2 อำจำรย ดร. ประจ ำคณะเศรษฐศำสตร มหำวทยำลยขอนแกน *Corresponding author E-mail address: suttinee_095@hotmail.com

5-53

Abstract The purpose of this paper is to examine the difference in wages between male and female workers in Thailand’ s financial intermediation sector using data from The Thai Labor Force Survey (LFS) 2015 drawn from quarter 3. The researchers apply the Oaxaca decomposition technique (Oaxaca, 1973) base on Regression Model to separate the wage differences between male and female workers into 2 parts. First, the “ explained” part is caused by differences in terms of human capital or characteristics. Second, the unexplained part is caused by differences in returns of human capital or characteristics, often referred to as discrimination. The results show that on average males earn higher wages than females by about 11.85%. The “explained” part accounts for only 0.43% of the difference, while the remaining 11.42% is due to different returns to characteristics between males and females. The “unexplained” difference is statistically significant. These findings, combined with field interviews with workers from the financial intermediation sector, provide substantial evidence of wage discrimination against female workers in Thailand’ s financial intermediation sector. Keywords: the difference in wages between male and female, separate the wage differences,

discrimination against female workers บทน า ในอดตสงคมไทย ผทท ำงำนหำรำยไดและเปนผน ำหลกใหกบครอบครวคอ เพศชำย สวนเพศหญงจะเปนผทท ำงำนบำนและคอยสนบสนนผน ำครอบครว ดงสภำษตไทยทไดกลำวไววำ “ผชำยคอชำงเทำหนำ ผหญงคอชำงเทำหลง” (นวลพรรณ ไมทองด, 2557) โดยมแนวคดวำเพศชำยจะมภำวะผน ำ กำรตดสนใจแกไขปญหำและสำมำรถท ำงำนทใชแรงมำกกวำเพศหญง ขณะทเพศหญงเองยงคงมบทบำทเกยวกบเรองในครอบครว กำรท ำงำนบำน กำรเลยงดบตร ดงนนกำรท ำกจกรรมนอกบำนของเพศหญงยงคงถกจ ำกดอย จงท ำใหบทบำททจะไดรบต ำแหนงเทยบเทำกบเพศชำยยงนอยอย เชน กำรเปนผบรหำรหนวยงำน กำรเปนผน ำระดบชมชน กำรเปนสมำชกสภำผแทนรำษฎร รวมไปถงกำรเปนแกนน ำรฐบำล เปนตน

อำจมองไดวำกำรรบภำระงำนทงภำยในบำนและนอกบำนของเพศหญงนนสงผลกระทบตอกำรตดสนใจในเรองกำรท ำงำนได โดยจะเหนวำหลกกำรดงกลำวมกำรแบงแยก กดกน หรอจ ำกดสทธในกำรยอมรบและกำรใหโอกำสแกเพศหญง ทงดำนกำรเมอง เศรษฐกจ กำรศกษำ และวฒนธรรม เรยกไดวำ มกำร

5-54

เลอกปฏบตทำงดำนสงคมตอเพศหญงอย แตในปจจบน สงคมไทยนนไดมกำรเปลยนแปลงไปจำกเดม ไมวำจะเปนทำงดำนเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ซงกำรเปลยนแปลงดงกลำวตงอยบนพนฐำนของหลกประชำธปไตย โดยทรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย ปพทธศกรำช 2540 ไดมกำรระบวำทกคนมควำมเสมอภำคและอสรภำพเทำเทยมกน จำกตวบทกฎหมำยดงกลำวท ำใหเพศหญงมโอกำสและควำมเสมอภำคเพมมำกขน ไมวำจะเปนโอกำสดำนกำรศกษำททดเทยมกนกบเพศชำยมำกขน ตลอดจนโอกำสในกำรประกอบอำชพและโอกำสกำรเขำสตลำดแรงงำน ตลำดแรงงำนงำนของประเทศไทยประกอบไปดวยหลำยอตสำหกรรม อำทเชน อตสำหกรรมภำคบรกำร อตสำหกรรมภำคเกษตรกรรม อตสำหกรรมกอสรำง ฯลฯ โดยแตละภำคอตสำหกรรมนนมควำมตองกำรแรงงำนทมทกษะแตกตำงกน แรงงำนเพศชำยและแรงงำนเพศหญงเองนนกมควำมสำมำรถทำงดำนทกษะและฝมอทแตกตำงกนออกไป ดงจะเหนไดจำกบำงอตสำหกรรมแรงงำนเพศหญงมควำมถนดในงำนมำกกวำแรงงำนเพศชำย ท ำใหมจ ำนวนเพศหญงท ำงำนมำกกวำเพศชำยในอตสำหกรรมนน ๆ อำทเชน อตสำหกรรมบรกำร แตในทำงตรงกนขำม บำงอตสำหกรรมแรงงำนเพศชำยมควำมถนดในงำนมำกกวำแรงงำนเพศหญงท ำใหมจ ำนวนเพศชำยท ำงำนมำกกวำเพศหญง อำทเชน อตสำหกรรมเหมองแร และในอตสำหกรรมบำงประเภท แรงงำนเพศหญงและแรงงำนเพศชำยนนมควำมสำมำรถในงำนทใกลเคยงกน จงท ำใหมจ ำนวนเพศหญงและเพศชำยทท ำงำนในสดสวนทเกอบเทำกน นนคอ อตสำหกรรมสถำบนกำรเงน โดยมเพศชำยทท ำงำนอยจ ำนวนประมำณ 0.21 ลำนคน และเพศหญงจ ำนวนประมำณ 0.28 ลำนคน ในเดอนกนยำยน พ.ศ. 2558 (ส ำนกงำนสถตแหงชำต, 2558) ปจจบนสถำบนกำรเงนนนเปนอตสำหกรรมทมบทบำทส ำคญตอระบบเศรษฐกจไทยเปนอยำงมำก โดยสถำบนกำรเงนท ำหนำทส ำคญ ในกำรเปนตวกลำงระดมเงนทนและจดสรรทรพยำกรทำงเศรษฐกจไปสภำคเศรษฐกจตำง ๆ รวมไปถงกำรใหบรกำรดำนกำรช ำระรำคำสนคำและบรกำร ระบบสถำบนกำรเงนทมกำรพฒนำอยำงมประสทธภำพและเสถยรภำพยอมสงผลในกำรสนบสนนใหเศรษฐกจเตบโตไดอยำงย งยน (ธนำคำรแหงประเทศไทย, 2558) ดงนนเมอสถำบนกำรเงนมบทบำททส ำคญแลว แรงงำนซงเปนปจจยในกำรผลตทส ำคญในสถำบนกำรเงนเองกมควำมส ำคญเปนอยำงมำก

จำกงำนวจยทเกยวของกบควำมแตกตำงของอตรำคำจำงระหวำงเพศชำยและเพศหญงในประเทศไทยลำสดของ (Minh Tam Thi Bui, 2015) พบวำชองวำงระหวำงคำจำงเพศชำยและเพศหญงในประเทศไทยไดแคบลงในชวงทศวรรษทผำนมำ ซงลดลงรอยละ 14 ในป 1996 , รอยละ 10 ในป 2006 และรอยละ 1 ในป 2013 อยำงไรกตำมผวจยไดอธบำยถงชองวำงของอตรำคำจำงทลดลงวำเกดจำกแรงงำนเพศหญงไดมกำรปรบปรงมำกพฒนำมำกขนในดำนกำรศกษำและทกษะตำง ๆ ซงเปนกำรลงทนในลกษณะของ“ทนมนษย”มำกขน แตผลจำกควำมพยำยำมเหลำนนยงถกจ ำกดโดยกำรปฏบตทไมเทำเทยมกน ซงเพศหญงนนยงไดรบคำจำงนอยกวำเพศชำยแมวำอตสำหกรรมนน ๆ เพศหญงจะมควำมสำมำรถควำมถนดในงำนมำกกวำเพศชำย

5-55

จงเปนประเดนทนำสนใจวำ มกำรใหควำมส ำคญในควำมเทำเทยมกนระหวำงเพศแลว มตวบทกฎหมำยระบควำมเทำเทยมกนอยำงชดเจน และในงำนทมควำมสำมำรถทเทำกน โอกำสในกำรท ำงำนเทำ ๆ กนแตในตลำดแรงงำนจงมควำมไมเทำกนของอตรำคำจำงอย ดงนนผวจยจงมควำมสนใจทจะศกษำอตรำคำจำงทแตกตำงกนของแรงงำนเพศชำยและเพศหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงน ทมอำยระหวำง 25 ถง 60 ป ประกอบไปดวยผทท ำงำนเกยวกบกำรใหบรกำรกจกรรมทำงกำรเงนและกำรประกนภยทงหมด ยกเวนกำรประกนภยดำนกองทนบ ำเหนจบ ำนำญและกำรประกนสงคมภำคบงคบ โดยจะศกษำในประเดนอตรำคำจำงรวมของเพศหญงและเพศชำยในสถำบนกำรเงนวำมควำมแตกตำงกนหรอไมอยำงไร เพออธบำยรำยละเอยดเพมเตมไดชดเจนมำกขนจำกงำนวจยทผำนมำทมกำรศกษำในหลำยๆอตสำหกรรม โดยใชขอมลของป พ.ศ 2558 ซงเปนขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต

วตถประสงคของการวจย

เพอศกษำอตรำคำจำงทตำงกนระหวำงแรงงำนชำยและหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงนของประเทศไทย

วธด าเนนการวจย ขอมลทใชในกำรวจยน ประกอบดวยขอมลปฐมภม (Primary Data) และขอมลทตยภม (Secondary Data) โดยมรำยละเอยด ดงน

ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทไดจำกกำรสมภำษณโดยตรงจำกแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงน จ ำนวนทงสน 7 คน ประกอบไปดวย ผบรหำรระดบสง จ ำนวน 2 คน ระดบผจดกำรสวน จ ำนวน 2 คน และระดบพนกงำนปฏบตกำร จ ำนวน 3 คน โดยทขอมลทไดจำกกำรสมภำษณมทงหมด 3 ประเดน ไดแก ประเดนท 1 มมมองนำยจำงเกยวกบแรงงำนเพศชำยและเพศหญง ประเดนท 2 มมมองระดบหวหนำงำน และประเดนท 3 มมมองแรงงำนระดบปฏบตกำร จำกนนจงน ำขอมลทไดมำวเครำะหและสรปผลกำรศกษำ

ขอมลทตยภม (Secondary Data) จำกกำรส ำรวจสภำวะกำรท ำงำนของประชำกรทวรำชอำณำจกร The Labor Force Survey (LFS) มลกษณะเปนขอมลระดบจลภำคของเฉพำะบคคลซงมรำยละเอยดเกยวกบคณสมบตทวไปของผตอบแบบสอบถำม ดงน ระดบคำจำง ระดบกำรศกษำ สถำนภำพโสดหรอสถำนภำพอน ๆ กำรท ำงำนในอำชพตำง ๆ กำรท ำงำนในอตสำหกรรมตำง ๆ ซงในกำรศกษำครงนเลอกศกษำเฉพำะแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงน มอำยอยในชวงทเปนก ำลงแรงงำนระหวำง 25 ถง 60 ป ชวงไตรมำสท

5-56

สำมของป พ.ศ 2558 ตำมเวลำทกำรศกษำครงนเรมตนทชดขอมลทมอยลำสดของ LFS ตพมพโดยส ำนกงำนสถตแหงชำตของประเทศไทย ขนตอนท 1 อนมำนสมกำรคำจำงโดยใชกำรวเครำะหแบบถดถอย (regression analysis) และสรำงแบบจ ำลองเพอศกษำคำจำงแรงงำนเพศชำยและเพศหญงในสถำบนกำรเงน จำกแบบจ ำลอง Mincer wage equation (Mincer, 1974) ดงตอไปน

Wm = β0m + βim Xim (1) สมกำรคำจำงของเพศชำย Wf = β0f + βif Xif (2) สมกำรคำจำงของเพศหญง โดยท β0m หมำยถง คำจำงของเพศชำยโดยทไมไดพจำรณำตวแปรอน ๆ เลย β0f หมำยถง คำจำงของเพศหญงโดยทไมไดพจำรณำตวแปรอนๆ เลย Wm หมำยถง คำจำงเฉลยของแรงงำนชำยทอยในรปของลอกำรทมธรรมชำต Wf หมำยถง คำจำงเฉลยของแรงงำนหญงทอยในรปของลอกำรทมธรรมชำต βim หมำยถง เวกเตอรของคำสมประสทธทประมำณไดของแรงงำนชำย βif หมำยถง เวกเตอรของคำสมประสทธทประมำณไดของแรงงำนหญง β* หมำยถง คำจำงในกรณท ไมมกำรเลอกปฏบตทำงเพศ

X หมำยถง เวกเตอรตวแปรทมผลตอคำจำง จำกทฤษฎทนมนษย (Becker, 1962) แสดงควำมสมพนธระหวำง กำรเรยนและกำรพฒนำองค

ควำมรทเพมขน กบผลผลตของแรงงำนทมปรมำณเพมสงขนตำมไปดวย ซงเมอผลผลตของแรงงำนเพมสงขนจะท ำใหผลตอบแทนทแรงงำนจะไดรบเพมสงขนดวยเชนกน และในงำนวจยของ (อำลสำ ทรพยเสรมศร, 2550) ศกษำเกยวกบปจจยทก ำหนดควำมแตกตำงของอตรำคำจำงระหวำงแรงงำนเพศชำยและแรงงำนเพศหญง พบวำระดบกำรศกษำเองกยงเปนปจจยทมผลตอคำจำงมำกทสดดวย โดยในกำรศกษำครงนจะใหควำมส ำคญกบ 7 ตวแปร หลก ไดแก X1 คอ ระดบกำรศกษำ (ตวแปรหน) X2 คอ ประสบกำรณกำรท ำงำน X3 คอ ประสบกำรณกำรท ำงำนก ำลงสอง X4 คอ กลมอำชพ (ตวแปรหน) X5 คอ ชวโมงกำรท ำงำนตอสปดำห X6 คอ ภมภำค (ตวแปรหน) X7 คอ นอกเขตเทศบำล (ตวแปรหน)

5-57

ขนตอนท 2 ใชผลจำกสมกำรคำจำงมำจ ำแนกอตรำคำจำงทตำงกนของแรงงำนเพศชำยและหญงในสถำบนกำรเงน (Oaxaca, 1973) Oaxaca Decomposition = Wm - Wf

Wm - Wf = (β0m + βim Xim) - (β0f + βif Xif) Wm - Wf = (β0m - β0f ) + (βim – βif ) Xif + (Xim – Xif) βim (3)

หรอ Wm - Wf = (β0m - β0f ) + (βim – βif) Xim + (Xim – Xif) βif (4)

จำกสมกำรในสวนของ (Xim – Xif ) βim และ (Xim – Xif ) β1f แสดงถงควำมแตกตำงของ คำจำงทเกด

จำกควำมแตกตำงของคณสมบตสวนบคคล ในขณะท (β0m-β0f )+(βim– βif) Xif และ (β0m- β0f )+(βim – βif) X1m แสดงถงควำมแตกตำงของคำจำงทเกดจำกกำรเลอกปฏบตทำงเพศ ซงสมกำร ท (3) แสดงใหเหนถงสมมตฐำนวำโครงสรำงคำจำงในกรณทไมมกำรเลอกปฏบตทำงเพศ ควรเทำกบโครงสรำงคำจำงของเพศชำยในปจจบน (β* = βm) ในทำงกลบกนสมกำรท (4) แสดงถงขอสมมตฐำนวำโครงสรำงอตรำคำจำงถำกรณทไมมกำรเลอกปฏบตทำงเพศควรมคำ เทำกบโครงสรำงคำจำงของเพศหญงในปจจบน (β* = βf) (จฬำลกษณ นมไชยนนท และรสรน โอสถำนนตกล, 2555) ซงในขนตอนท 2 นจะมกำรอธบำยทงผลรวมของควำมแตกตำงของอตรำคำจำงและรำยละเอยดแตละตวแปร

ขนตอนท 3 เพอเปนกำรอธบำยผลกำรศกษำไดชดเจนยงขนนนจะมกำรศกษำแบบ Mixed Method โดยจะมกำรสมภำษณแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนในรปแบบของกำรสมภำษณอยำงไมเปนทำงกำร จ ำนวนทงหมด 7 คน ประกอบไปดวย ผบรหำรระดบสง จ ำนวน 2 คน ระดบผจดกำรสวน จ ำนวน 2 คน และระดบพนกงำนปฏบตกำร จ ำนวน 3 คน ในประเดนตำง ๆ ดงตอไปน

ประเดนท 1 มมมองนายจางเกยวกบแรงงานเพศชายและเพศหญง - สมภำษณระดบผบรหำรระดบสง เกยวกบควำมตองกำรแรงงำนเปนไปในทศทำงไหน ระดบ

อตรำคำจำงมควำมแตกตำงกนหรอไมอยำงไร - ประเดนกำรพจำรณำเงนเดอนทงเงนเดอนรบเขำและพจำรณำกำรขนเงนเดอนมควำมแตกตำง

กนหรอไมอยำงไร - ใหควำมส ำคญกบปจจยอะไรในกำรเลอกแรงงำน - หำกระดบผบรหำรระดบสงตองประเมนศกยภำพกำรท ำงำนพนกงำน เพศชำยและเพศหญงจะ

ไดรบกำรพจำรณำเหมอนกนหรอไมอยำงไร

“Unexplained” ควำมแตกตำงของอตรำคำจำงใน สวนทไมสำมำรถอธบำยไดหรอเกดจำกกำรเลอก

ปฏบตทำงเพศ

“Explained” ควำมแตกตำงของอตรำคำจำงในสวนทเกดจำกควำมแตกตำงของคณสมบตสวนบคคล

5-58

ประเดนท 2 มมมองระดบหวหนางาน - สมภำษณระดบผจดกำรสวน เกยวกบควำมสบำยใจในกำรรวมงำน กำรชกชวนเพอนพนกงำน

ผใตบงคบบญชำ รวมท ำกจกรรมขององคกรหรอไมอยำงไร - ควำมสนทสนมของคนภำยในองคกร/ วธกำรเขำงำนของแรงงำนสวนใหญ มกำรชกชวนและ

รวมกลมกนของแรงงำนหรอไมอยำงไร - หำกระดบหวหนำงำนตองประเมนศกยภำพกำรท ำงำนพนกงำนเบองตน เพศชำยและเพศหญง

จะไดรบกำรพจำรณำเหมอนกนหรอไมอยำงไร

ประเดนท 3 มมมองแรงงานระดบปฏบตการ - สมภำษณระดบพนกงำน เกยวกบควำมสบำยใจในกำรท ำงำน ไดรบกำรชกชวนจำกเพอน

พนกงำน หรอหวหนำงำนในกำรรวมท ำกจกรรมขององคกรหรอไมอยำงไร - ควำมสนทสนมของคนภำยในองคกร/ วธกำรเขำงำนของแรงงำนสวนใหญ มกำรชดชวนและ

รวมกลมกนของแรงงำนหรอไมอยำงไร - มควำมพงพอใจในกำรประเมนกำรท ำงำนของแรงงำนเองหรอไมอยำงไร

ผลการวจย

ภาพรวมทวไปของแรงงานเพศชายและเพศหญงทท างานในสถาบนการเงน จำกขอมลกำรส ำรวจภำวะกำรท ำงำนของประชำกรทวรำชอำณำจกร“ The Labor Force Survey

(LFS) 2015” ของส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 ของป พ.ศ 2558 กลมตวอยำงของคนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนทมอำยอยในชวงทเปนก ำลงแรงงำนระหวำง 25 ถง 60 ปนน มจ ำนวนทงหมด 1,237 คน โดยมแรงงำนเพศชำยจ ำนวน 511 คน และแรงงำนเพศหญง 726 คน คดเปนรอยละ 41 ตอ 59 จะเหนวำก ำลงแรงงำนเพศหญงมมำกกวำ และอตรำคำจำงรวมเฉลยของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนอยท 24,920.64 บำทตอเดอน โดยแรงงำนเพศหญงไดรบอตรำคำจำงรวมเฉลยอยท 22,962.37 บำทตอเดอน และแรงงำนเพศชำยไดรบอตรำคำจำงรวมเฉลยอยท 27,868.04 บำทตอเดอน ซงอตรำคำจำงรวมเฉลยของแรงงำนเพศชำยนนจะมมำกกวำแรงงำนเพศหญง เทยบเปนอตรำคำจำงรวมเฉลยเพศชำยตอเพศหญง อยท 1 ตอ 0.82 บำทตอเดอน ดงตำรำงท ตำรำงท 1

5-59

ตารางท 1 อตรำคำจำงรวมเฉลย (บำทตอเดอน) ของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนจ ำแนกตำมเพศ ไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558

อตรำคำจำงรวมเฉลย (บำทตอเดอน) (เงนเดอน+ โบนส+โอท+อนๆ) ชำย 24,920.64 หญง 27,868.04 ทงหมด 22,962.37 ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยผวจย

กำรศกษำของแรงงำนในสถำบนกำรเงนนนจะแบงเปน 6 ระดบ ไดแก ประถมศกษำ มธยมศกษำตอนตน มธยมศกษำตอนปลำย วทยำลย/สำยอำชพ ปรญญำตร และปรญญำโท/ปรญญำเอก จะเหนวำในระดบกำรศกษำปรญญำตรนนมปรมำณมำกทสด และแรงงำนเพศหญงนนจะมจ ำนวนมำกกวำแรงงำนเพศชำย เปนทนำสนใจอยำงยงทในระดบกำรศกษำทสงขนไปนนแรงงำนเพศหญงมจ ำนวนมำกกวำแรงงำนเพศชำย ดงตำรำงท 2

ตารางท 2 กำรศกษำของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนจ ำแนกตำมเพศ ไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558

จ ำนวนแรงงำน ระดบกำรศกษำ แรงงำน/คน รอยละ เพศชำย เพศหญง สดสวน ช:ญ

ประถมศกษำ 62 5.0 31 31 50:50 มธยมศกษำตอนตน 61 4.9 32 29 52.48 มธยมศกษำตอนปลำย 154 12.4 85 69 55:45 วทยำลย/สำยอำชพ 123 9.9 53 70 43:57 ปรญญำตร 703 56.8 260 443 37:62 ปรญญำโท/ปรญญำเอก 134 10.8 50 84 37:63

1237 100.0 ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยผวจย

ในขณะทอตรำคำจำงรวมเฉลย (บำทตอเดอน) ของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนทงเพศชำยและเพศหญงกมควำมแตกตำงกนในแตละระดบกำรศกษำ ซงทกระดบกำรศกษำแรงงำนเพศชำยจะไดรบอตรำคำจำงมำกกวำแรงงำนเพศหญง ในระดบกำรศกษำปรญญำโท/ปรญญำเอก แรงงำนเพศชำยมรำยไดรวมเฉลยมำกกวำแรงงำนเพศหญงสงสด คอ 1 ตอ 0.64 บำทตอเดอน และรองมำคอระดบกำรศกษำมธยมศกษำตอนปลำยทแรงงำนเพศชำยมรำยไดอตรำคำจำงเฉลยมำกกวำแรงงำนเพศหญง คอ 1 ตอ 0.70

5-60

บำทตอเดอน และนอยทสดจะเปนในระดบประถมศกษำ ทแรงงำนเพศชำยมอตรำคำจำงรวมเฉลยมำกกวำแรงงำนเพศหญง คอ 1 ตอ 0.81 บำทตอเดอน จำกขอมลขำงตนสำมำรถบอกไดวำเพศหญงมจ ำนวนแรงงำนทจบปรญญำโท/ปรญญำเอกมำกกวำแรงงำนเพศชำยแตยงไดรบผลตอบแทนหรออตรำคำจำงรวมนอยกวำแรงงำนเพศชำยอย ดงตำรำงท 3

ตารางท 3 อตรำคำจำงรวมเฉลย (บำทตอเดอน) ของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนจ ำแนกตำมเพศ

และระดบกำรศกษำ ไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558 ระดบกำรศกษำ/อตรำคำจำงรวมเฉลย (บำทตอเดอน)

ระดบกำรศกษำ เพศชำย เพศหญง อตรำคำจำง ญ/ ช ประถม 12,601.11 10,260.95 0.81 มธยมตน 13,682.29 10,663.03 0.78 มธยมปลำย 18,146.24 12,651.53 0.70 วทยำลย/สำยอำชพ 18,040.77 13,870.10 0.77 ปรญญำตร 29,367.01 23,460.88 0.80 ปรญญำโท/เอก 54,147.71 34,876.58 0.64 ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยนกผวจย

ในสวนของระดบอำชพนนมกำรแบงเปน 9 กลม ไดแก 1. ผจดกำร ขำรำชกำรระดบอำวโส และผบญญตกฎหมำย 2. ผประกอบวชำชพดำนตำง ๆ 3. เจำหนำทเทคนคและผประกอบวชำชพทเกยวของกบดำนตำง ๆ 4. เสมยน 5. พนกงำนบรกำรและผจ ำหนำยสนคำ 6. ผปฏบตงำนทมฝมอในดำนกำรเกษตร ปำไม และประมง 7. ชำงฝมอและผปฏบตงำนทเกยวของ 8. ผปฏบตกำรเครองจกรโรงงำนและเครองจกร และผปฏบตงำนดำนกำรประกอบ 9. ผประกอบอำชพงำนพนฐำน พบวำกลมอำชพทมแรงงำนปฏบตงำนอยมำกทสดนนคอ เจำหนำทเทคนคและผประกอบวชำชพท

เกยวของกบดำนตำง ๆ คดเปนรอยละ 38.57 และนอยทสดจะเปนกลมอำชพผปฏบตงำนทมฝมอในดำนกำรเกษตรปำไมและประมง ควำมหนำแนนของแรงงำนทงเพศชำยและเพศหญงนนกมควำมแตกตำงกนไปแตละกลมอำชพ โดยแรงงำนเพศชำยนนจะมสดสวนทมำกกวำแรงงำนเพศหญง คอ กลมผจดกำรขำรำชกำร

5-61

ระดบอำวโสและผบญญตกฎหมำย ชำงฝมอและปฏบตงำนทเกยวของ และกลมผปฏบตกำรเครองจกรโรงงำนและเครองจกรและผปฏบตงำนดำนกำรประกอบ นอกเหนอจำกกลมอำชพเหลำนนแลวแรงงำนเพศหญงจะมสดสวนทมำกกวำแรงงำนเพศชำย จำกขอมลดงกลำวพบวำในต ำแหนงระดบสงนนแรงงำนเพศชำยจะมมำกกวำแรงงำนเพศหญง ในขณะทเพศหญงจะมมำกในงำนทใชควำมละเอยด งำนเอกสำรและงำนดำนบรกำร ดงตำรำงท 4

ตารางท 4 อตรำคำจำงรวมเฉลย (บำทตอเดอน) ของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนจ ำแนกตำมเพศและ

ระดบกำรศกษำ ไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558 จ ำนวนแรงงำน

กลมอำชพ แรงงำน รอยละ เพศชำย เพศหญง สดสวน ช:ญ

ผจดกำรขำรำชกำรระดบอำวโสและผบญญตกฎหมำย

193 15.64 106 87 55:45

ผประกอบวชำชพดำนตำง ๆ 82 6.65 40 42 49:51 เจำหนำทเทคนคและผประกอบวชำชพทเกยวของกบ-ดำนตำง ๆ

476 38.57 176 300 37:63

เสมยน 316 25.61 89 227 28:72 พนกงำนบรกำรและผจ ำหนำยสนคำ 68 5.51 33 35 48:53 ผปฏบตงำนทมฝมอในดำนกำรเกษตรปำไม และประมง

4 0.32 4 0 -

ชำงฝมอและผปฏบตงำนทเกยวของ 11 0.89 10 1 91:9 ผปฏบตกำรเครองจกรโรงงำนและเครองจกรและ-ผปฏบตงำนดำนกำรประกอบ

48 3.89 45 3 94:6

ผประกอบอำชพงำนพนฐำน 36 2.92 5 31 14:86

รวมทงหมด 1,234 100.00 ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยผวจย

แรงงำนเพศชำยจะไดรบอตรำคำจำงทมำกกวำแรงแรงเพศหญงในทกระอำชพ ยกเวนกลมพนกงำนบรกำรและผจ ำหนำยสนคำ ทแรงงำนเพศหญงนนไดรบอตรำคำจำงมำกกวำแรงงำนงำนเพศชำยจ ำนวน คดเปน 1.34 ตอ 1 บำทตอเดอน และพบวำในกลมผประกอบอำชพงำนพนฐำน แรงงำนเพศชำยจะไดอตรำคำจำงมำกกวำแรงงำนเพศหญงสงทสดจ ำนวน คดเปน 1 ตอ 0.65 บำทตอเดอน และในกลมอำชพทเปนเสมยนนนแรงงำนจะไดรบอตรำคำจำงรวมทเทำกน คอ 1 ตอ 1 บำทตอเดอน ดงตำรำงท 5

5-62

ตารางท 5 อตรำคำจำงรวมเฉลย (บำทตอเดอน) ของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนจ ำแนกตำมเพศและ ระดบอำชพ ไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558

ระดบอำชพ/อตรำคำจำงรวมเฉลย(บำทตอเดอน)

กลมอำชพ เพศชำย เพศหญง อตรำคำจำง ญ/ช

ผจดกำรขำรำชกำรระดบอำวโสและผบญญตกฎหมำย 50,330.14 44,509.86 0.88

ผประกอบวชำชพดำนตำง ๆ 34,186.79 24,547.83 0.72

เจำหนำทเทคนคผประกอบวชำชพทเกยวของกบดำนตำง ๆ 24,012.57 21,521.70 0.90

เสมยน 18,449.04 18,380.39 1.00

พนกงำนบรกำรและผจ ำหนำยสนคำ 11,637.40 15,641.60 1.34

ผปฏบตงำนทมฝมอในดำนกำรเกษตร ปำไม และประมง 11,408.89 - -

ชำงฝมอและผปฏบตงำนทเกยวของ 17,325.48 15,000.00 0.87 ผปฏบตกำรเครองจกรโรงงำนและเครองจกรและผปฏบตงำนดำนกำรประกอบ

15,133.26 11,595.45 0.77

ผประกอบอำชพงำนพนฐำน 12,587.58 8,169.57 0.65

ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยผวจย

ชวโมงกำรท ำงำนตอสปดำหเฉลยของแรงงำนเพศชำยและเพศหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงนนนจะอยท 41.54 ชวโมงตอสปดำห เฉลยเพศหญงอยท 41.30 ชวโมงตอสปดำห เฉลยเพศชำยอยท 41.87 ชวโมงตอสปดำห ซงชวโมงกำรท ำงำนของแรงงำนเพศชำยและแรงงำนเพศหญงนนพอๆ กน

ประสบกำรณกำรท ำงำนของทงแรงงำนเพศหญงและแรงงำนเพศชำยทท ำงำนในสถำบนกำรเงนนนเฉลยอยท 17.05 ป เพศชำยเฉลยจะอยท 18.96 ป และเพศหญงเฉลยอยท 15.71 ป ซงจะพบวำประสบกำรณกำรท ำงำนของแรงงำนเพศชำยมมำกกวำแรงงำนเพศหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงนเฉลยอยทประมำณ 1 ป

ภมภำคของแรงงำนนนจะสำมำรถแบงออกเปน 5 ภมภำค ไดแก กรงเทพฯ ภำคกลำง ภำคเหนอ ภำคตะวนออกเฉยงเหนอและภำคใต พบวำแรงงำนทงเพศชำยและเพศหญงจะกระจกตวกนทภำคกลำง และภำคเหนอเปนจ ำนวนมำกคดเปนรอยละ 29 และ 22 ตำมล ำดบ นอยทสดจะเปนภำคตะวนออกเฉยงเหนอและภำคใต คดเปนรอยละ 17 และ 16 สวนจงหวดกรงเทพฯ มแรงงำนกระจกตวอย รอยละ 16 ในสวนของอตรำคำจำงรวมเฉลยนน ในเขตกรงเทพฯ จะไดอตรำคำจำงรวมเฉลยสงทสด รองมำคอภำคใต ภำคกลำง ภำคตะวนออกเฉยงเหนอและภำคเหนอตำมล ำดบ ซงล ำดบคำของอตรำคำจำงรวมจะตำงกนกนในภำพรวมทงตลำดแรงงำน

5-63

แรงงำนสวนใหญท ำงำนในเขตเทศบำลคดเปนรอยละ 77 และท ำงำนในเขตเทศบำลอกรอยละ 23 สวนคำเฉลยของอตรำคำจำงรวมในเขตเทศบำลนนมมำกกวำคำเฉลยของอตรำคำจำงรวมของแรงงำนทท ำงำนนอกเขตเทศบำล คดเปน 1 ตอ 0.77 บำทตอเดอน

ผลของกำรอนมำนสมกำรคำจำงโดยใชกำรวเครำะหแบบถดถอย (regression analysis) แรงงำนเพศชำยและเพศหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงน (1) สมกำรคำจำงของเพศชำย Wm,i = β0m+ β1m การศกษาm,i+ β2mประสบการณm,i+ β3mประสบการณ 2

m,i+ β4m กลมอาชพm,i + β 5m ชวโมงการท างาน/สปดาหmi+ β6m ภมภาคmi+ β7m การท างานนอกเขตเทศบาลmi

+ error m,i

(2) สมกำรคำจำงของเพศหญง Wf,I = β0f + β1f การศกษาf,i + β2f ประสบการณf,i + β3f ประสบการณ 2

f,i + β4f กลมอาชพf,i + β 5f ชวโมงการท างาน/สปดาหf,i + β6f ภมภาคf,i + β7f การท างานนอกเขตเทศบาลf,i

+ error f,i ตารางท 6 ผลกำรประมำณคำของตวแปรตำง ๆ ทมผลกระทบตออตรำคำจำงรวมจ ำแนกตำมเพศ

ของแรงงำนในสถำบนกำรเงน ไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558

อตรำคำจำงรวม (ln)/ตวแปรอสระ Coef. เพศชำย Std.rr. Coef. เพศหญง

กำรศกษำ มธยมศกษำตอนตน 0.0127 0.1843 (0.1196) (0.1203) มธยมศกษำตอนปลำย 0.3786** 0.2880** (0.1078) (0.1188) วทยำลย/สำยอำชพ 0.3831** 0.4464** (0.1186) (0.1205) ปรญญำตร 0.6999** 0.8270** (0.1120) (0.1178) ปรญญำโท/ปรญญำเอก 1.0915** 1.0996** (0.1294) (0.1279) ประสบกำรณกำรท ำงำน 0.0278** 0.0176** (0.0075) (0.0057) ประสบกำรณกำรท ำงำนก ำลงสอง -0.0000 0.0000 (0.0002) (0.0002)

5-64

ตารางท 6 (ตอ)

อตรำคำจำงรวม (ln)/ตวแปรอสระ Coef. เพศชำย Std.r. Coef. เพศหญง กลมอำชพ ผประกอบวชำชพดำนตำงๆ -0.2652** -0.3353** (0.0790) (0.0732) เจำหนำทเทคนคและผประกอบวชำชพทเกยวของกบดำนตำง ๆ -0.4358** -0.3925** (0.0569) (0.0519) เสมยน -0.4760** -0.4650** (0.0696) (0.0535) พนกงำนบรกำรและผจ ำหนำยสนคำ -0.8193** -0.5346** (0.1006) (0.0840) ผปฏบตงำนทมฝมอในดำนกำรเกษตรปำไม และประมง -1.0946** - (0.2286) - ชำงฝมอและผปฏบตงำนทเกยวของ -0.5408** -0.0129 (0.1374) (0.3818) ผปฏบตกำรเครองจกรโรงงำนและเครองจกรและผปฏบตงำนดำนกำรประกอบ

-0.7396**

-0.7061**

(0.0822) (0.2231) ผประกอบอำชพงำนพนฐำน -0.9351** -0.9159** (0.2098) (0.1006) ภมภำค ภำคกลำง -0.1604** -0.0977** (0.0639) (0.0474) ภำคเหนอ -0.3280** -0.2604** (0.0662) (0.0508) ภำคตะวนออกเฉยงเหนอ -0.2554** -0.1848** (0.0682) (0.0521) ภำคใต -0.1644** -0.2041**

(0.0715) (0.0511) เขตกำรปกครอง (นอกเขตเทศบำล) 0.0168 -0.0566 (0.0488) (0.0361) ชวโมงกำรท ำงำนตอสปดำห -0.0063** -0.0049** (0.0025) (0.0021)

5-65

ตารางท 6 (ตอ)

หมำยเหต: (..) คอ Std. Err คำคลำดเคลอนมำตรฐำน ** คอ ณ ระดบนยส ำคญท 0.05

จำกตำรำงท 6 พบวำตวแปรแตละตวแปรนนสงผลกระทบตออตรำคำจำงรวมในระดบทแตกตำงกน ในสวนของระดบกำรศกษำนน จะเหนวำระดบปรญญำโท/ปรญญำเอก มผลตออตรำคำจำงรวมมำกทสดเมอเทยบกบกำรศกษำระดบประถมศกษำ ซงของเพศชำยอยทรอยละ 109.15 และเพศหญงอยท รอยละ 109.9 อยำงมนยส ำคญทำงสถต ณ ระดบ 0.05 ในสวนของประสบกำรณกำรท ำงำนนน ของเพศชำยจะสงผลตออตรำคำจำงรวมอยท รอยละ 2.78 เพศหญงอยท รอยละ 1.76 จำกขอมลกบอกไดเบองตนวำถำเพศชำยมประสบกำรณกำรท ำงำนนนสงผลตออตรำคำจำงรวมสงกวำแรงงำนเพศหญง

กลมอำชพของแรงงำนนนพบวำ ทก ๆ กลมอำชพสงผลตออตรำคำจำงรวมนอยกวำกลมทเปนอำชพผจดกำรขำรำชกำรระดบอำวโสและผบญญตกฎหมำย ซงนอยทสดจะเปนกลมอำชพผประกอบอำชพงำนพนฐำน โดยของแรงงำนเพศชำยจะอยท รอยละ 93.51 และแรงงำนเพศหญงจะอยท รอยละ 91.59 กำรท ำงำนในแตละภมภำคกสงผลตออตรำคำจำงรวม ซงทก ๆ ภมภำคจะสงผลตออตรำคำจำงรวมนอยกวำกรงเทพมหำนคร ทงในแรงงำนเพศชำยและเพศหญง ในสวนของชวโมงกำรท ำงำนนนใหผลทเปนลบตออตรำคำจำงรวมของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนทงแรงงำนเพศชำยและเพศหญง โดยของเพศชำยอยทรอยละ 0.63 และเพศหญงอยท รอยละ 0.49 อยำงมนยส ำคญทำงสถต ณ ระดบ 0.05 ขนตอนตอไปจะเปนกำรจ ำแนกควำมแตกตำงของอตรำคำจำงแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนไทย

การจ าแนกความแตกตางของอตราคาจางรวม ในแรงงานทท างานในสถาบนการเงน ใชผลจำกสมกำรคำจำงแบบถดถอย (regression analysis) มำจ ำแนกอตรำคำจำงทตำงกนของ

แรงงำนเพศชำยและหญงในสถำบนกำรเงน (Oaxaca, 1973) Oaxaca Decomposition = Wm - Wf

อตรำคำจำงรวม (ln)/ตวแปรอสระ Coef. เพศชำย Std.r. Coef. เพศหญง _cons 9.7372** 9.5730** (0.1913) (0.1766) R-squared 0.6504 0.5663 Obs. 511 726

5-66

ตารางท 7 แสดงผลรวมของกำรจ ำแนกควำมแตกตำงของอตรำคำจำงรวม Oaxaca Decomposition ในแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558

อตรำคำจำงรวม (ln) Coef. Robust

z P>z [95%Conf.Interval] Std. Err.

Prediction_เพศชำย 10.01701 0.042613 235 0.000 9.933486 10.10052

Prediction_เพศหญง 9.89850 0.029017 341 0.000 9.841629 9.955373

อตรำคำจำงรวมทตำงกน 0.11850 0.051554 2.3 0.022 0.01746 0.219548

กำรจ ำแนกควำมแตกตำงของอตรำคำจำงรวม 11.85%

อตรำคำจำงรวม (ln) Coef. ชำย-หญง Robust

z P>z [95%Conf.Interval] Std. Err.

Explained 0.00435 0.043487 0.1 0.920 -0.08089 0.089577

Unexplained 0.11416 0.038842 2.9 0.003 0.038031 0.190287

ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยผวจย

ผลกำรศกษำของกำรแยกควำมแตกตำงอตรำคำจำงดวยวธ Oaxaca Decomposition (Oaxaca, 1973) พบวำแรงงำนเพศชำยทท ำงำนในสถำบนกำรเงนไดรบอตรำคำจำงรวมมำกกวำแรงงำนเพศหญงอยท รอยละ 11.85 ซงจะประกอบดวย 2 สวน คอ ของสวนทอธบำยได (Explained) อยท รอยละ 0.43 แตไมมนยส ำคญทำงสถต ณ ระดบ 0.05 ของสวนทอธบำยไมได (Unexplained) อยท รอยละ 11.42 นนแสดงวำในคณสมบตเดยวกนแรงงำนชำยทท ำงำนในสถำบนกำรเงนไดผลตอบแทนจำกคณสมบตมำกกวำแรงงำนหญงท ำใหไดรบอตรำคำจำงรวมมำกกวำอยท รอยละ 11.42 อยำงมนยส ำคญทำงสถต ณ ระดบ 0.05

เมอพจำรณำทละตวแปร (ทละคณสมบต) สวนทสำมำรถอธบำยไดนน พบวำบำงตวแปรหรอบำงคณสมบตผชำยดกวำ และบำงคณสมบตผหญงดกวำ แตคณสมบตเดนทสำมำรถเหนไดชดเลยคอ ประสบกำรณ นนหมำยถง กำรทเพศชำยมประสบกำรณมำกกวำเพศหญงท ำใหไดอตรำคำจำงมำกกวำ รอยละ 7 สวนคณสมบตเดนชดของเพศหญงทมมำกกวำเพศชำยจะเปนระดบกำรศกษำ อำท ระดบปรญญำโท/เอก ซงเมอบวกลบกนทงคณสมบตอน ๆ แลวท ำใหไดคำสวนทอธบำยไดดวยคณสมบตอยท รอยละ 0.43 ดงตำรำงท 8

5-67

ตารางท 8 รำยละเอยดกำรจ ำแนกควำมแตกตำงของอตรำคำจำงรวม Oaxaca Decomposition เฉพำะสวนทอธบำยได ในแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558

Coef. ชำย-หญง

Robust z P>z [95% Conf.Interval]

Explained Std. Err.

ประสบกำรณ 0.07564 0.02970 2.55 0.011 0.01743 0.133854

ประสบกำรณ2 -0.02128 0.02582 -0.82 0.410 -0.07189 0.029326

กำรศกษำ มธยมตน

0.00064

0.00216

0.30

0.768

-0.00361

0.004891

มธยมปลำย 0.01765 0.01260 1.40 0.161 -0.00705 0.042353

วทยำลย/สำยอำชพ 0.00388 0.00530 0.73 0.464 -0.00651 0.014279

ปรญญำตร -0.09221 0.03328 -2.77 0.006 -0.15745 -0.026970

ปรญญำโท/เอก -0.02318 0.02833 -0.82 0.413 -0.07871 0.032341

กลมอำชพ กลมอำชพ_2

-0.01211

0.01368

-0.89

0.376

-0.03893

0.014709

กลมอำชพ_3 0.00840 0.01706 0.49 0.622 -0.02503 0.041847

กลมอำชพ_4 0.11336 0.02645 4.29 0.000 0.06152 0.165213

กลมอำชพ_5 0.00249 0.01018 0.24 0.807 -0.01748 0.022463

กลมอำชพ_6 (omitted)

กลมอำชพ_7 -0.00366 0.00381 -0.96 0.337 -0.01114 0.00381

กลมอำชพ_8 -0.07865 0.02486 -3.16 0.002 -0.12739 -0.02991

กลมอำชพ_9 0.02517 0.00802 3.14 0.002 0.00945 0.040904

ภมภำค ภำคกลำง

-0.00164

0.00376

-0.43

0.664

-0.00902

0.005744

ภำคเหนอ -0.00622 0.00667 -0.93 0.351 -0.01929 0.006858

ตะวนออกเฉยงเหนอ -0.00579 0.00627 -0.92 0.357 -0.01808 0.006513

ภำคใต 0.00406 0.00406 1.00 0.316 -0.00389 0.012027

ชวโมงท ำงำน -0.00243 0.00301 -0.81 0.421 -0.00833 0.003479

นอกเขตเทศบำล 0.00017 0.00128 0.14 0.890 -0.00234 0.002694

Total 0.00434 0.04348 0.10 0.920 -0.08089 0.089577

ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยผวจย

5-68

ในสวนทอธบำยไมไดหรอผลตอบคณสมบตตำงๆ (ทละคณสมบต) พบวำสวนทเปนคงท Constant มผลเปนบวกนนอำจจะมำจำก 1)คณสมบตของเพศชำยทเรำมองไมเหนนนเพศชำยดกวำ 2) ผลตอบแทนตอคณสมบตของเพศชำยทเรำมองไมเหนนนเพศชำยดกวำ 3) อำจจะเปนไปไดทงสองขอ หรอวำ 4) อำจจะเกดจำกสวนทเปนคณสมบตทเรำมองไมเหนนนเพศหญงดกวำมคำเปนลบ สวนผลตอบแทนตอคณสมบตของเพศชำยทเรำมองไมเหนนนเพศชำยอำจจะดกวำมผลเปนบวก ซงทงหมดสงผลใหสวนนทงหมดมเพยง รอยละ 3 แตไมมนยส ำคญทำงสถต ณ ระดบ 0.05 ดงตำรำงท 9

ตารางท 9 รำยละเอยดกำรจ ำแนกควำมแตกตำงของอตรำคำจำงรวม Oaxaca Decomposition เฉพำะ สวนท

อธบำยไมได ในแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนไตรมำสท 3 ป พ.ศ. 2558

Unexplained Coef.

ชำย-หญง

Robust Z P>z [95% Conf.Interval]

Std. Err.

ประสบกำรณ 0.16935 0.186337 0.91 0.363 -0.19586 0.534574

ประสบกำรณ2 -0.00275 0.114864 -0.02 0.981 -0.22788 0.222382 กำรศกษำ มธยมตน -0.00194 0.011058 -0.18 0.860 -0.02362 0.01973

มธยมปลำย 0.01730 0.02821 0.61 0.540 -0.03798 0.072597

วทยำลย/สำยอำชพ 0.00650 0.016428 0.40 0.692 -0.02569 0.038705

ปรญญำตร -0.02408 0.089733 -0.27 0.788 -0.19995 0.151792

ปรญญำโท/เอก 0.01892 0.025831 0.73 0.464 -0.03170 0.069556 กลมอำชพ กลมอำชพ_2 0.02960 0.017858 1.66 0.097 -0.00539 0.064607

กลมอำชพ_3 0.00821 0.039364 0.21 0.835 -0.06894 0.085361

กลมอำชพ_4 0.01268 0.016091 0.79 0.430 -0.01885 0.044224

กลมอำชพ_5 -0.00798 0.008352 -0.96 0.339 -0.02435 0.00839

กลมอำชพ_6 -0.01189 0.008068 -1.47 0.141 -0.02770 0.003927

กลมอำชพ_7 -0.01248 0.007656 -1.63 0.103 -0.02748 0.002528

กลมอำชพ_8 -0.00116 0.023408 -0.05 0.961 -0.04703 0.044723

กลมอำชพ_9 0.00016 0.000266 0.61 0.544 -0.00036 0.000682 ภมภำค ภำคกลำง -0.01860 0.020186 -0.92 0.357 -0.05817 0.020960

5-69

ตารางท 9 (ตอ)

Coef.

ชำย-หญง Robust Z P>z [95% Conf.Interval]

ภำคเหนอ -0.01542 0.014095 -1.09 0.274 -0.04304 0.012206

ตะวนออกเฉยงเหนอ -0.00032 0.01283 -0.02 0.980 -0.02547 0.024829

ภำคใต 0.00140 0.009377 0.15 0.881 -0.01698 0.019781

ชวโมงท ำงำน -0.09594 0.178112 -0.54 0.590 -0.44504 0.253147

นอกเขตเทศบำล 0.01251 0.018165 0.69 0.491 -0.02309 0.048118

Constant 0.03003 0.312649 0.10 0.923 -0.58275 0.642814

Total 0.11415 0.038842 2.94 0.003 0.03803 0.190287

ทมำ: ขอมลจำกส ำนกงำนสถตแหงชำต ไตรมำสท 3 พ.ศ. 2558 ประมวลผลโดยผวจย

เมอพจำรณำทละคณสมบตแลว กไมสำมำรถบอกไดชดเจนวำผลตอบแทนตอคณสมบตไหนทมมำกทสด แตสำมำรถบอกไดวำถำแรงงำนมคณสมบตเดยวกนแรงงำนชำยทท ำงำนในสถำบนกำรเงนไดผลตอบแทนจำกคณสมบตมำกกวำแรงงำนหญง ท ำใหไดรบอตรำคำจำงรวมมำกกวำอยท รอยละ 11.42 อยำงมนยส ำคญทำงสถต ณ ระดบ 0.05 บอกไดในระดบหนงวำมกำรเลอกปฏบต ดงนนจงน ำไปสกำรสมภำษณแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงน จ ำนวนทงหมด 7 คน เพอทจะไดอธบำยค ำถำมของงำนวจยไดอยำงชดเจนและสะทอนขอเทจจรงของแรงงำนในสถำบนกำรเงน

ผลจากการสมภาษณของแรงงานทท างานในสถาบนการเงน จำกกำรตอบแบบสมภำษณของแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนในเชงลกแบบไมเปนทำงกำร

รำยบคคล ซงด ำเนนกำรโดยผวจยและใชค ำถำมไปในเชงเดยวกน พบขอมลทไดสวนใหญไปในทำงเดยวกนและมบำงสวนทแตกตำงกนดงตอไปน

ประเดนทหนง ในผบรหำรระดบสง แนวทำงกำรจำงแรงงำนในมมมองผบรหำรระดบสง มองวำกำรจำงงำนแรงงำนนนจะมกำรตงในสวนของอตรำคำจำงทเหมำะสมกบต ำแหนงไวชดเจน ในสวนทจะไดเพมไปนนจะขนอยกบประสบกำรณของแรงงำนเปนส ำคญ กำรพจำรณำปรบเงนเดอนหรอปรบต ำแหนงของแรงงำนนนเปนไปตำมผลงำนของแรงงำน โดยจะแบงเปน 2 สวน ไดแก สวนทหนง เปนดชนชวดผลงำนหรอควำมส ำเรจของงำนนน ๆ หรอ Key Performance Indicator (KPI) รอยละ 80 มเกณฑกำรวดทชดเจน แรงงำนสำมำรถตรวจสอบไดดวยตนเอง อำทเชน ยอดขำย ปรมำณรำยกำรทท ำระหวำงวน ยอดเงนฝำก เปนตน สวนทสอง จะเปนในสวนของคะแนนจตพสย รอยละ 20 มกำรแบงจตพสยเปน 4 สวน ไดแก คะแนนทศนคต สภำวะผน ำ สภำวะกำรรวมงำนกบผอน สภำวะรบผดชอบตองำนและด ำเนนกำรตำม

5-70

นโยบำยองคกร ซงจะเหนไดวำมสวนทไมสำมำรถวดไดอยำงชดเจนวำแรงงำนเพศไหนอยในระดบทดกวำ กคอในสวนของคะแนนจตพสย มำตรฐำนกำรประเมนจงขนอยกบทศนคตของทำนผบรหำรนน ๆ วำจะมองไปในทำงไหน

ประเดนทสอง ระดบผจ ดกำรสวน เกยวกบควำมสบำยใจในกำรรวมงำน มโอกำสไดชกชวนแรงงำนในกำรท ำกจกรรมตำง ๆ กจะใหควำมส ำคญทงแรงงำนเพศชำยและเพศหญง มองถงควำมสำมำรถของแรงงำนแลวเหนวำเพศชำยและเพศหญงมควำมสำมำรถพอๆกน สวนทตำงกนมเพยงควำมตำงทำงกำยภำพ ควำมแขงแรง ควำมอดทนตองำนทใชแรงทแรงงำนเพศชำยมมำกกวำ วธกำรเขำท ำงำนหำกมต ำแหนงวำงกจะแจงใหคนทมสำมำรถและผจ ดกำรรจกกอน เพองำยแกกำรรวมงำนและสอสำรแกผใตบงคบบญชำไดงำยขน เรองควำมยดหยนในกำรท ำงำนมองวำเพศชำยสำมำรถมควำมยดหยนไดมำกกวำ อำทเชน กำรท ำงำนเกนเวลำ ทไมไดมกำรลงเวลำในระบบ กำรทเพศชำยสำมำรถสละเวลำวนหยดในกำรเขำพบลกคำไดเปนตน โดยเพศหญงอำจจะมในเรองของควำมรบผดชอบดแลงำนบำน ดแลบตร อำจจะมขอจ ำกด ไมสะดวกในกำรท ำงำนในชวงวนหยด กำรประเมนผลงำนผใตบงคบบญชำเบองตน กเปนไปตำม KPI และระดบควำมใสใจรบผดชอบในงำนหรอจตพสย

ประเดนทสำม ระดบเจำหนำทปฏบตกำรไดควำมเหนมำสองแนวทำง แนวทำงแรกมองวำแรงงำนเพศหญงมควำมเกงในดำนงำนกำรเงน กำรเขำหำลกคำไดเปนอยำงด รวมไปถงกำรขำยผลตภณฑธนำคำร จงอยำกรวมงำนกบเพศหญง เพรำะจะท ำใหผลงำนโดยรวมของสวนงำนดขนหำกไดแรงงำนทมควำมสำมำรถ แนวทำงทสองมองวำแรงงำนเพศหญงมควำมออนไหวทำงอำรมณ ลกษณะคลำยๆ กบวำมกำรใชอำรมณในกำรตดสนใจในกำรท ำงำน เพศชำยบำงสวนจงไมคอยมควำมสบำยใจในกำรรวมงำน รวมไปถงแรงงำนเพศหญงดวยกนเองกมควำมคดเหนไปในทำงดงกลำว

สรปและการอภปรายผลงานวจย

กำรศกษำน ไดศกษำถงอตรำคำจำงรวมทแตกตำงกนและไดท ำกำรแยกควำมแตกตำงของอตรำคำจำงรวมระหวำงแรงงำนเพศชำยและเพศหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงนโดยใชขอมลทตยภม (Secondary Data) จำกกำรส ำรวจสภำวะกำรท ำงำนของประชำกรทวรำชอำณำจกร โดยใชวธ Oaxaca Decomposition (Oaxaca, 1973) ซงอยบนพนฐำนของสมกำรแบบถดถอย (Regression Model) พบวำอตรำคำจำงของเพศชำยมำกกวำเพศหญงอยท รอยละ 11.85 ซงเมอแยกออกมำแลวจะไดควำมแตกตำงของอตรำคำจำงรวมทแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนทหนงมำจำกควำมแตกตำงของคณสมบตตำง ๆ ทมองเหนได รอยละ 0.43 สวนทสองมำจำกควำมแตกตำงของผลตอบแทนตอคณสมบตตำง ๆ รอยละ 11.42 จำกผลกำรศกษำเองสำมำรถบอกไดในระดบหนงวำในสถำบนกำรเงนนนอำจมกำรเลอกปฏบตตอแรงงำนเพศหญง ซงสอดคลองกบงำนวจยของ (Nakavachara, 2010) ในเรอง Superior female education: Explaining the gender earnings gap

5-71

trend in Thailand พบวำกำรเพมขนของกำรศกษำของแรงงำนเพศหญงเปนสำเหตหลกของกำรลดลงของชองวำงรำยไดระหวำงเพศชำยและเพศหญง อยำงไรกตำมกำรศกษำทสงกวำของแรงงำนเพศหญงไมไดสงผลใหแรงงำนเพศหญงมรำยไดสงกวำเพศชำยเนองจำกมผลกระทบจำกปจจยทไมสำมำรถอธบำยไดหรอกำรเลอกปฏบตอยนนเอง ในสวนของผลจำกกำรสมภำษณแรงงำนทท ำงำนในสถำบนกำรเงนเพมเตมพบวำแรงงำนในสถำบนกำรเงนมมำตรฐำนกำรใหประเมนกำรปรบระดบหรอโอกำสกำวหนำทชดเจน คอ KPI และสวนทไมสำมำรถใหระดบไวอยำงชดเจนได คอ จตพสย ในสวนควำมคดเหนนนมองวำแรงงำนเพศหญงมควำมเกงควำมสำมำรถทมองวำอำจจะดกวำเพศชำย แตในขณะทแรงงำนเพศชำยนนมควำมสำมำรถในงำนทตองควำมแขงแรง ควำมอดทน ควำมยดหยนทำงดำนเวลำ และในสวนทอธบำยไมไดวำเหตใดแรงงำนเพศชำยไดรบอตรำคำจำงมำกกวำแรงงำนเพศหญงนนอำจจะถกรวมอยในสวนทเปนคะแนนจตพสย ซงเปนไปตำมควำมคดเหนของผบงคบบญชำหรอนำยจำงนนเอง

จำกผลกำรศกษำทงหมดท ำใหเชอมำกขนวำมกำรเลอกปฏบตตอแรงงำนเพศหญงทท ำงำนในสถำบนกำรเงน จงเปนประเดนทส ำคญอยำงยงหำกยงคงมกำรเลอกปฏบตอย ซงจะท ำใหมผลตอกระทบตอแรงจงใจในกำรพฒนำตนเองหรอกำรลงทนในทนมนษยของแรงงำนเพศหญง รวมไปถงโอกำสควำมกำวหนำและรำยไดของแรงงำนเพศหญง และแรงงำนเพศหญงเองกเปนก ำลงส ำคญอยำงยงของตลำดแรงงำนไทย

ขอจ ากดและขอเสนอแนะ

ผลกำรศกษำครงนมำจำกกำรใชขอมลทำงสถตทเปนแรงงำนทกกลมอำชพและทกระดบกำรศกษำในกำรค ำนวณ ในขณะทก ำลงแรงงำนในสถำบนกำรเงนสวนใหญนนเปนแรงงำนทมทกษะกำรท ำงำนและอยในระดบกำรศกษำทเปนระดบปรญญำตรขนไป ถำหำกมกำรเจำะจงกลมตวอยำงทอยในก ำลงแรงงำนสวนใหญของสถำบนกำรเงนกจะสำมำรถอธบำยผลไดชดเจน อกทงตวแปรทยงไมไดน ำมำพจำรณำในกำรประมำณสมกำรคำจำง ซงเปนตวแปรทส ำคญในสถำบนกำรเงน อำทเชน KPI สถำบนกำรศกษำทจบมำ สถำนภำพสมรส รวมไปถง Non cognitive skills (ทกษะดำนพฤตกรรม) เปนตน หำกในกำรศกษำครงถดไปมกำรน ำตวแปรเหลำนมำประมำณกำรดวยกจะสำมำรถอธบำยควำมแตกตำงของอตรำคำจำงทชดเจนและคลอบคลมมำกขน

ปญหำกำรเลอกปฏบตนนอำจจะดเหมอนนอยลงเนองจำกมตวบทกฎหมำยและกำรยอมรบทำงสงคมมำกขนเกยวกบควำมเทำเทยมของแรงงำนเพศชำยและเพศหญง แตกำรเลอกปฏบตตอแรงงำนเพศหญงนนกยงคงมใหเหนอย ดงนนแนวทำงกำรแกไขปญหำกคอ กำรกระตนใหคนในสงคมไทยนนเขำใจถงหลกสทธมนษยชน เคำรพในศกดศรของกนและกน ตระหนกถงควำมซบซอนละเอยดออนของเพศหญง

5-72

เขำใจถงควำมเสมอภำคเทำเทยมกนไมวำจะเปนดำนสงคม กำรท ำงำน หรอแมกระทงกำรไดรบสทธตำง ๆ เทำเทยมกนกบเพศชำย

เอกสารอางอง Becker, G. S. (1962). Investment in Human Capital : A Theretical Analysis. The Journal of political

economy, 70(5), 9-49. Becker, G. S. (1971). The Economics of discrimination. Chicago: University of Chicago Press. James J. Heckman, L. J. L., Lance J. Lochner,. (2003). Fifty Years of Mincer Earnings Regressions.

IZA Discussion Paper series, 775. Jann, B. (2008). A Stata implementation of the Blinder-Oaxaca decomposition The Stata Journal, 8(4),

453-479. Mahatthanasomboon, P. (1983). Male-female Wage Differentials in Urban Labor Market: Bangkok

Metropolis: Faculty of Economics, Thammasat University. Mincer, J. (1974). Introduction to "Schooling, Experience, and Earnings" Schooling, Experience, and

Earnings (pp. 1-4): National Bureau of Economic Research, Inc. Minh Tam Thi Bui, C. K. P. (2015). Gender Wage Inequality in Thailand : A Sectoral Perspective.

International Journal of Behavioural Science, 10(2), 19-36. Nakavachara, V. (2010). Superior female education: Explaining the gender earnings gap trend in

Thailand. Journal of Asian Economics, 21(2), 198-218. Oaxaca, R. (1973). Male-Female Wage Differentials in Urban Labor Markets. International Economic

Review, 14(3), 693-709. จฬำลกษณ นมไชยนนท และรสรน โอสถำนนตกล. (2555). การเลอกปฏบตทางดานคาจางระหวางเพศใน

ระดบภมภาคของตลาดแรงงานไทย. Journal of Economics, 44-71. ธนำคำรแหงประเทศไทย. (2558). โครงสรางระบบสถาบนการเงนไทย. สบคนเมอ 16 มกรำคม 2560: จำก

https://www.bot.or.th/Thai/FinancialInstitutions/FIStructure/Pages/default.aspx นวลพรรณ ไมทองด. (2553). การเลอกปฏบตและความแตกตางของคาจางระหวางชายและหญง: กรณ

ลกจางเอกชนในวชาชพชนสง. สถำบนบณฑตพฒนบรหำรศำสตร กรงเทพฯ. นวลพรรณ ไมทองด. (2557). การเลอกปฏบตตอสตร. วำรสำรเศรษฐศำสตรและกลยทธกำรจดกำร

มหำวทยำลยเกษตรศำสตร (1), 92-103.

5-73

ส ำนกงำนสถตแหงชำต. (2558). สรปผลการส ารวจ ภาวะการท างานของประชากร. สบคนเมอ 26 กมภำพนธ 2560: จำก http://service.nso.go.th/nso/web/survey/surpop2-2-1-58.html

อำลสำ ทรพยเสรมศร. (2550). ความแตกตางของรายไดและปจจยทก าหนดรายไดระหวางแรงงานหญงและแรงงานชาย. สถำบนบณฑตพฒนบรหำรศำสตร, กรงเทพฯ.

5-74

ปจจยทางเศรษฐกจและการทองเทยวทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย โดยการวเคราะหการถดถอย

Economic and Tourism Factors Affecting to Gross Domestic Product of Thailand by Regression Analysis

อนรกษ ทองขาว1* และ สยานนท สหนนต2

Anurak Tongkaw1* and Sayanon Sahunan2

บทคดยอ การศกษานมวตถประสงคเพอสรางสมการแสดงความสมพนธระหวางปจจยทางเศรษฐกจและปจจยทเกยวของกบการทองเทยวกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ดงนนสมการถดถอยทไดจากการศกษานจะแบงเปน 2 สมการ ดงน 1. สมการแสดงความสมพนธระหวางปจจยทางเศรษฐกจกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย 2. สมการแสดงความสมพนธระหวางปจจยทเกยวของกบการทองเทยวกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ขอมลทใชในการศกษานเปนขอมลทตยภมแบบอนกรมเวลา (Time Series Data) โดยการศกษาปจจยทางเศรษฐกจใชขอมลจากธนาคารแหงประเทศไทย (www.bot.or.th) ตงแตปพ.ศ. 2539 - พ.ศ. 2558 โดยใชการวเคราะหสมการถดถอยเชงซอน ผลจากการศกษาพบวาปจจยทางเศรษฐกจทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ไดแก อตราเงนเฟอในประเทศไทย และหนรฐบาลประเทศไทย ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 โดยอตราเงนเฟอมความสมพนธทศทางเดยวกนกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย และหนรฐบาลประเทศไทยมความสมพนธในทศทางตรงขามกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย สวนปจจยทเกยวของกบการทองเทยวทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ไดแก จ านวนนกทองเทยวชาวอนเดย และชาวจน ทระดบนยส าคญทางสถต 0.01 โดยจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดยและชาวจนมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย จากผลการศกษาสามารถน ามาใชประกอบการวางแผนนโยบายของรฐบาลโดยใหความส าคญในการจดการอตราเงนเฟอและหนของรฐบาลใหอยในระดบทเหมาะสม และองคกรทเกยวของกบการทองเทยวควรรวมมอกนสรางนโยบายในการดงดดนกทองเทยวทมศกยภาพสงจาก

1 อาจารย ประจ าภาควชาศกษาทวไป วทยาลยดสตธาน พทยา 2 อาจารย ประจ าภาควชาบรหารธรกจ วทยาลยดสตธาน พทยา *Corresponding author E-mail address: Anurak.to@dtc.ac.th

5-75

นกทองเทยวชาวอนเดยและชาวจนอยางจรงจงเพอใหภาคการทองเทยวมการเจรญเตบโตและพรอมทจะรองรบนกทองเทยวกลมนไดอยางมประสทธภาพ ค าส าคญ: ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย, อตราเงนเฟอในประเทศไทย, หนรฐบาลประเทศไทย

Abstract This study aimed to develop the equation showing the relationship between economic factors and the factors related with tourism and Gross Domestic Products (GDP) in Thailand. Therefore, regression equation has been derived from the study were as 1) the equation showed the relationship between economic factor and GDP in Thailand and 2) the equation showed the relationship between factors related with tourism and GDP in Thailand. Data used in this study were the primary data from Time Series based on studying economic factor data from Bank of Thailand (www.bot.or. th) from the year 1996 to 2015 by analyzing multiple regression equation.

The result of the study found that economic factors influencing GDP in Thailand were Thai inflation rate, Thai government debt at a statistical significance level of 0.01. To this, the inflation rate has positive relationship with GDP in Thailand and government debt in Thailand has negative relationship with GDP in Thailand. The factors related with tourism influencing on GDP in Thailand were numbers of Indian and Chinese tourists at a statistical significance level of 0.01. The Indian and Chinese tourists have positive relationship with GDP in Thailand. The result of the study can be applied to incorporate with the government planning policy as prioritizing in managing inflation rate and government debt at the appropriate level and organizations related with tourism should collaborate to develop policy to attract high potential tourists from India and China seriously in order that tourism sector will grow and be ready to support these tourists efficiently.

Keywords: Gross Domestic Product in Thailand, Thai Inflation Rate, Thai Government Debt

5-76

บทน า

ในสภาวะเศรษฐกจปจจบนของโลกทมการเปลยนแปลงจากวกฤตการณทางเศรษฐกจอยหลายครง เชน วกฤตการณแฮมเบอรเกอรในสหรฐอเมรกา วกฤตการณหนสาธารณะของกรซในกลมยโรโซน และการออกจากยโรโซนขององกฤษ เปนตน สงผลใหแตละประเทศตองมความพรอมในการรบมอกบเหตการณเหลานใหมากขน ภายใตการแขงขนทสงขน แตละประเทศจงมความจ าเปนอยางยงทตองเพมขดความสามารถดานการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศตนเองใหสงขน เพอแขงขนกบประเทศอน ๆ โดยเศรษฐกจของแตละประเทศจะถกก าหนดจากปจจยพนฐานทางเศรษฐกจ โดยกรรณกา จะกอ (2555, น.8) ไดศกษาพบวาปจจยพนฐานทางเศรษฐกจ ไดแก อตราเงนเฟอ อตราแลกเปลยน คาจางแรงงาน งบประมาณรายจายของรฐบาล ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ใชเปนตวชวดการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและวเคราะหภาวะเศรษฐกจในระดบประเทศ

โดยใหความหมายของค าวา ปจจยพนฐานทางเศรษฐกจ คอ ปจจยทมการเคลอนไหว เมอมการกระท าทกอใหเกดกจกรรมการผลต การจ าหนาย การบรโภค การซอขายแลกเปลยน การลงทน และ อน ๆ ในรปของมลคา จากทกลาวมาคณะผวจยเหนวาผลตภณฑมวลรวมในประเทศถอเปนตวชวดภาวะเศรษฐกจทส าคญ เนองจากแตละประเทศใชผลตภณฑมวลรวมในประเทศเปนตวชวดการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ และจากขอมลธนาคารแหงประเทศไทยแสดงใหเหนวาในป พ.ศ. 2554 - 2558 ประเทศไทยมคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศเพมขน แสดงตามตารางท 1 ตารางท 1 ผลตภณฑมวลรวมในประเทศไทยในป พ.ศ. 2554 - 2558

ป ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย (พนลานบาท) 2554 8,301.6 2555 8,902.8 2556 9,146.1 2557 9,229.8 2558 9,501.2

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย

ในปพ.ศ. 2559 ประเทศไทยมการขยายตวของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยเบองตนในอตรารอยละ 3.2 โดยแรงขบเคลอนหลกมาจากภาคการทองเทยวทเตบโตทดและมบทบาทส าคญตอการขยายตวทางเศรษฐกจสงผลใหธรกจบรการทเกยวกบการทองเทยวขยายตว โดยภาคทองเทยวไทยยงขยายตวไดดตอเนอง การสงออกบรการทองเทยวในปพ.ศ. 2559 คดเปนรอยละ 12.5 ของผลตภณฑมวลรวมใน

5-77

ประเทศ ซงอตราการขยายตวของไทยนนถอวาสงกวาคาเฉลยของโลกมากสอดคลองกบทไทยมสวนแบงตลาดของนกทองเทยวทเดนทางเขามาในภมภาค Asia Pacific เพมขนจากรอยละ 7.8 ในป พ.ศ. 2553 เปนรอยละ 10.7 ในปพ.ศ. 2558 การบรโภคในภาคเอกชนยงขยายตวอยางตอเนองจากมาตรการกระตนเศรษฐกจของภาครฐทออกมาเปนระยะ นอกจากนการใชจายของรฐบาลยงขยายตวอยางตอเนองโดยเฉพาะการลงทนทางดานพนฐานในการคมนาคม (รายงานสภาวะเศรษฐกจไทยของธนาคารแหงประเทศไทย, 2559) ในป พ.ศ. 2557 - 2559 ประเทศไทยมจ านวนนกทองเทยวและรายไดจากนกทองเทยงตางชาตมาเทยวในประเทศไทย แสดงตามตารางท 2

ตารางท 2 จ านวนนกทองเทยวและรายไดจากนกทองเทยวตางชาตมาเทยวในประเทศไทยใน

พ.ศ. 2557 - 2559 ป จ านวนนกทองเทยวตางชาต (คน) รายไดจากนกทองเทยวตางชาต (ลานบาท)

2557 24,809,683 1,172,798.17 2558 29,923,185 1,457,150.28 2559 32,573,545 1,637,832.43

ทมา: รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว ฉบบท 6, 2559

จากตารางท 2 จะเหนไดวามนกทองเทยวชาวตางชาตมาเทยวในประเทศไทยเพมขนทก ๆ ป และรายไดทไดจากนกทองเทยวคอนขางสงและเพมขนทกปเชนเดยวกน ดงนน นอกเหนอจากปจจยพนฐานทางเศรษฐกจทเปนตวชวดการเจรญเตบโตของประเทศแลวปจจยทางการทองเทยวน น กเปนตวชวดการเจรญเตบโตของเศรษฐกจทส าคญเชนเดยวกน

จากทกลาวมาจะเหนไดวาปจจยทางการทองเทยวนนมบทบาทส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศไทยอยางชดเจน รวมทงการด าเนนงานตาง ๆ ของการทองเทยวแหงประเทศไทยในฐานะท เ ปนองคกรของภาครฐบาลทมบทบาทส าคญในการขบเคลอนอตสาหกรรมการทองเทยวสตลาดแนวใหมเพอทจะกาวเปนผน าดานตลาดการทองเทยวในประชมคมเศรษฐกจอาเซยนและในระดบโลก โดยเนน ในเรองการบรหารจดการจ านวนนกทองเทยวและคณภาพของนกทองเทยวจากประเทศกลมเปาหมาย เชน จน อนเดย และรสเซย เพอศกษาท าความเขาใจตลาดของกลมนกทองเทยวในประเทศ จน อนเดยและรสเซย ซงเบองตนไดก าหนดไววาเปนกลม “นกทองเทยวศกยภาพสง” และจากรายงานสรปผบรหารโครงการศกษานกทองเทยวทมศกยภาพสง จน อนเดย และรสเซย (2558) พบวา คณลกษณะนกทองเทยวศกยภาพสงของชาวจนอยในชวงวยท างานตอนกลางอายระหวาง 35 - 54 ป สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 97 ของนกทองเทยวทมศกยภาพสงมรายไดต งแต 50,000 บาทตอเดอนขนไป โดยเฉลยแลวคาใชจายในการทองเทยวจะมากกวากลมทวไปถง 3 เทา โดยเฉพาะคาใชจายในการซอสนคาสงกวากลมทวไปถง 4 เทา สวนคณลกษณะนกทองเทยวศกยภาพสงของชาวอนเดยกลมใหญอยในชวงวยท างานตอนกลางอายระหวาง 35 -

5-78

54 ป สวนใหญเปนเพศชาย รอยละ 88 ของนกทองเทยวทมศกยภาพสงมรายไดตงแต 50,000 บาทตอเดอนขนไป โดยเฉลยแลวคาใชจายในการทองเทยวจะมากกวากลมทวไปประมาณ 2 เทา โดยเฉพาะในหมวดทพกทสงกวาเกอบ 3 เทา และคณลกษณะนกทองเทยวศกยภาพสงของชาวรสเซยสวนใหญอายนอยกวา 45 ป สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 89 ของนกทองเทยวทมศกยภาพสงมรายไดตงแต 50,000 บาทตอเดอนขนไปโดยเฉลยแลวคาใชจายในการทองเทยวจะมากกวานกทองเทยวทวไปประมาณ 2 เทา โดยเฉพาะในดานทพกทสงกวาเกอบ 3 เทา โดยจะเหนไดวานกทองเทยวทมศกยภาพสง คอ นกทองเทยวจากประเทศจนและอนเดย ซงเปนประเทศทประชากรจ านวนมากและมขนาดเศรษฐกจทใหญในภมภาคเอเชย

เนองจากนกทองเทยวในภมภาคเอเชยมพฤตกรรมการทองเทยวทหลากหลายและแตกตางกน ซง ศรชย กาญจโนภาส (2557) ไดท าการวจยเกยวกบแรงจงใจและพฤตการณการทองเทยวของชาวเอเชยใตทเดนทางมาประเทศไทย พบวาสวนใหญเปนเพศหญงทมภมล าเนาอยทประเทศอนเดยมากทสด โดยมรายไดเฉลยตอเดอนอยท 30,001 – 50,000 รป และนบถอศาสนาฮนดมากทสด สวนใหญเดนทางมาประเทศไทยครงแรกและมากบคณะทวรเพอรวมงาน สวนแรงจงใจในการทองเทยวอนดบแรก คอ ตองการเรยนร สงใหมๆ พรอมประสบการณทองเทยวทแปลกใหม นอกจากน น อจฉรา สมบตนนทนา (2555) ไดท าการศกษาพฤตกรรมนกเทยวชาวจนทเดนทางเขามาทองเทยวในประเทศไทย พบวา เปนนกทองเทยวเพศชายรอยละ 51.5 เพศหญงรอยละ 48.5 สวนใหญเดนทางมากบบรษททวร โดยมวตถประสงคเพอการพกผอน มคาใชจายตอครงตอคนในการทองเทยวจ านวน 4,000 - 6,000 หยวน สวนใหญนยมมาชวงวนหยดเทศกาล โดยแหลงทองเทยวและการสงเสรมการทองเทยวของรฐบาลมผลตอพฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวจนในระดบมาก จากเหตผลดงกลาวขางตนในการศกษานจงสนใจศกษาจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดย และชาวจน ซงถอไดวาเปนนกทองเทยวทมศกยภาพสงในภมภาคเอเชย โดยตลอดระยะเวลาทผานมาประเทศไทยไดพยายามศกษาและก าหนดนโยบายมาตรการตาง ๆ โดยเฉพาะนโยบายทส าคญจากภาครฐบาล ท งในดานปจจยทางเศรษฐกจและปจจยภาคบรการทเนนการทองเทยวเปนหลก ลงในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทง 12 ฉบบ โดยฉบบท 12 (ป พ.ศ. 2560 - 2564) ใหความส าคญกบการก าหนดทศทางการพฒนาทมงสการเปลยนผานประเทศไทยจากประเทศทมรายไดปานกลางไปสประเทศทมรายไดสง มความมนคง และยงยน โดยผานมาตรการตาง ๆ ทก าหนดไวในแผนพฒนาเศรษฐกจ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ เพอใหประเทศมเสถยรภาพทางเศรษฐกจและกระตนใหเกดการขยายตวของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยเบองตน

จากทกลาวมาทงหมดนนคณะผวจยเหนวาปจจยทางเศรษฐกจและปจจยทเกยวของกบการทองเทยวมความส าคญตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศไทย จงใชการวเคราะหสมการถดถอยเชงซอน (Multiple regression) โดยงานวจยนไดแบงการวเคราะหสมการถดถอยเปน 2 สมการ โดยสมการแรกมนเนนศกษาปจจยทางเศรษฐกจทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศไทย และสมการทสอง มงเนนศกษาปจจยทเกยวของกบการทองเทยวทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศไทย โดยงานวจยชนนมขอแตกตางจากงานวจยอน ๆ คอการแบงวเคราะหสมการถดถอยเปน 2 สมการ เพอแยกใหเหนชดเจนวาปจจยทาง

5-79

เศรษฐกจและปจจยทเกยวของกบการทองเทยวมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศไทยอยางไร ดงนน การศกษาปจจยทางเศรษฐกจและปจจยทเกยวของกบการทองเทยวทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศไทย จงเปนสงทส าคญอยางยงเพอน าผลการศกษาไปใชประกอบการวางแผนในการขบเคลอนประเทศไทยสความมงคง มนคง และยงยนในยคไทยแลนด 4.0 ทเปลยนโครงสรางเศรษฐกจไปส “Value–Based Economy” หรอ “เศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม” โดยการขบเคลอนประเทศดวยเทคโนโลย ความคดสรางสรรค และนวตกรรม ทเนนภาคบรการดานการทองเทยวใหมากขน (พมพเขยว Thailand 4.0 โมเดลขบเคลอนประเทศไทยสความมงคง มนคง และ ย งยน, 2559)

คณะผวจยหวงเปนอยางยงวาผลจากการศกษานจะเปนประโยชนตอภาครฐ เอกชน และทกองคกรทมสวนเกยวของในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยใหเจรญเตบโตอยางมนคงและยงยน

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาปจจยทางเศรษฐกจและปจจยทเกยวของกบการทองเทยวทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศของประเทศไทย

2. เพอสรางสมการแสดงความสมพนธระหวางปจจยทางเศรษฐกจและปจจยทางการทองเทยวกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศของประเทศไทยไทย

วธด าเนนงานวจย เศรษฐกจถอวาเปนแรงขบเคลอนหลกในการพฒนาประเทศในทก ๆ ดาน โอปอ ค าเกษม (2552) กลาววา Classical Growth Theory เปนทฤษฎทมมมมองวาการเตบโตทางเศรษฐกจจะเกดขนแบบชวคราว และเมอไรกตามทมการเตบโตของรายไดสทธตอบคคลสงเกนกวาระดบของรายไดทจ าเปนตอการด ารงชวตอนเปนผลมาจากมการคนพบและพฒนาเทคโนโลยใหม ๆ ประชากรกจะเพมขนอยางรวดเรว ท าใหรายจายตอบคคลเพมขนเนองจากตองน าไปเลยงดบตรทเกดขนใหม และทายทสดรายจายทเพมขนจะกดดนรายไดสทธตอบคคลใหลดลงจนกระทงไปเทากบระดบรายไดทจ าเปนตอการด ารงชวตและจะวนเวยนเปนวฎจกรอยางนตอไปเรอย ๆ ไมมทสนสด จากแนวคดของคณะผวจยทเหนวาการเตบโตของเศรษฐกจนนจะขบเคลอนดวยปจจยทางเศรษฐกจและสวนหนงมาจากปจจยทเกยวของกบการทองเทยวเพราะแรงขบเคลอนหลกของเศรษฐกจไทยมาจากภาคการทองเทยว (รายงานสภาวะเศรษฐกจไทยของธนาคารแหงประเทศไทย, 2559) ดงนน เพอใหเหนภาพอยางชดเจนในการศกษานจงสรางสมการถดถอย 2 สมการ โดยแยกตามปจจยทางเศรษฐกจและปจจยทเกยวของกบการทองเทยว การศกษาปจจยทางเศรษฐกจ และปจจยทเกยวของกบการทองเทยวทมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ใชขอมลทตยภมแบบอนกรมเวลา (Time

5-80

Series Data) โดยการศกษาปจจยทางเศรษฐกจใชขอมลจากธนาคารแหงประเทศไทย (www.bot.or.th) ตงแตป พ.ศ. 2539 - พ.ศ. 2558 และการศกษาปจจยทางการทองเทยวใชขอมลจากส านกงานสถตแหงชาต (www.nso.go.th) ใชการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Analysis) คอ การวเคราะหสมการถดถอยเชงซอน (Multiple Regression) โดยแบบจ าลองสมการถดถอยทศกษาแบงเปน 2 ตวแบบตามปจจยทศกษา กรณ ศกษาปจจยทางเศรษฐกจ แบบจ าลองทใชในการศกษาคอ

EX) W,GOVD, f(INF,GDP W คอ อตราคาจางแรงงานขนต า ใชเกณฑของกรงเทพมหานคร (หนวย: บาท) Ex คอ อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (บาท: ดอลลารสหรฐ) INF คอ อตราเงนเฟอภายในประเทศ (ดชนราคาผบรโภคทวไป) GDP คอ คาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย แบบปรมาณลกโซ (หนวย: พนลานบาท) GOVD คอ ยอดหนคงคางภาครฐบาล (หนวย: พนลานบาท) (ไมรวมหนธนาคารแหงประเทศไทย

และหนกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน) กรณ ศกษาปจจยทเกยวของกบการทองเทยว แบบจ าลองทใชในการศกษาคอ

CHI) f(IND,GDP GDP คอ คาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย แบบปรมาณลกโซ (หนวย: พนลานบาท) IND คอ นกทองเทยวชาวอนเดยทเขามาในประเทศไทย (หนวย: คน) CHI คอ นกทองเทยวชาวจนทเขามาในประเทศไทย (หนวย: คน)

โดยในแตละแบบจ าลองจะคดเลอกตวแบบทดทสดดวยวธ Stepwise และมการแปลงขอมลเพอใหไดแบบจ าลองหรอสมการถดถอยทมประสทธภาพสงทสด โดยพจารณาจากคา Adjusted R square, R square, Std. Error of the Estimate คาสถตและคาสถตทดสอบ อน ๆ รวมทงตรวจสอบขอตกลงเบองตนเกยวกบการวเคราะหสมการถดถอยเชงซอน โดย ศรชย พงษวชย (2558, น.385) และ ณหทย ราตร (2554, น. 343) ไดกลาวเชนเดยวกนวาขอตกลงเบองตนส าหรบการวเคราะหสมการถดถอยเชงซอน คอ การแจกแจงของคาความคลาดเคลอนส าหรบทกคาสงเกตมการแจกแจงปกต โดยมคาเฉลยเทากบ 0 ความแปรปรวนของคาคลาดเคลอนส าหรบทกคาสงเกตมคาคงท (Homoscedasticity) และคาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตเปนอสระตอกน (Non-Auto Correlation) ในการตรวจสอบการแจกแจงของคาความคลาดเคลอนจะพจารณาจากกราฟ Normal P-P Plot คาเฉลยของความคลาดเคลอนพจารณาจากคา Mean of Residual และการตรวจสอบความเปนเอกภาพของความแปรปรวนของคาความคลาดเคลอนหรอความแปรปรวนของคาคลาดเคลอนส าหรบทกคาสงเกตมค าคง ทพ จ ารณาจากกราฟการกระจายระหว าง Regression Standardize Residual และ Regression Standardize Predicted Value และการตรวจสอบคาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตเปนอสระตอกน (Non-Auto Correlation) โดยพจารณาจากคา Durbin-Watson ซง

Durbin-Watson < dL คาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตความมสมพนธกนทางบวก

5-81

Durbin-Watson > 4 - dL คาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตมความสมพนธกนทางลบ dU <Durbin-Watson < 4 - dU คาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตเปนอสระตอกน

นอกเหนอจากกรณดงกลาวยงไมสามารถสรปไดวาคาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตมความสมพนธกน ในกรณทใชเกณฑดงกลาวแลวไมสามารถสรปไดวาคาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตมความสมพนธกน จะพจารณาจากเกณฑของ ยทธ ไกยวรรณ (2556, น.145) ทไดกลาววา ถาคา Durbin-Watson มคาใกล 2 หรอ มคาอยในชวง 1.5 - 2.5 แสดงวาคาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตเปนอสระตอกน ถาคา Durbin-Watson < 1.5 แสดงวาคาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตความมสมพนธกนทางบวก ถาคา Durbin-Watson > 2.5 แสดงวาคาความคลาดเคลอนของแตละคาสงเกตความมสมพนธกนทางลบ และเมอเกดปญหาเกยวกบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหสมการถดถอยเชงซอนหรอ คาสถต และคาสถตทดสอบตาง ๆ จะท าการแกไขโดยการแปลงคาของขอมลตามสถานการณตาง ๆ เพอใหไดสมการถดถอยเชงซอนทมประสทธภาพมากทสด

ผลการวจย จากการประมวลขอมล ในการสรางแบบจ าลองหรอสมการถดถอยเชงซอนหลายตวแปร (Multiple Regression) โดยคณะผวจยไดเลอกสมการถดถอยเชงซอนทดทสดดวยวธ Stepwise สรปผลไดดงตอไปน ผลการประมาณสมการถดถอยแสดงความสมพนธระหวางปจจยทางเศรษฐกจกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย คอ GOVD1048.919ln-nINF12526.294l39499.972- P1DG ˆ … (1) (-17.633)** (14.432)** (-4.012)** Adjusted R square = 0.963 F-Statistic = 251.183** โดยใหคา P-value = 0.000 R square = 0.967 Std. Error of the Estimate = 299.042 Derbin-Watson = 1.504 Mean of Residual =0.000 จากตาราง Durbin-Watson ทระดบความเชอมน 95% พบวา dL =1.1, dU=1.54 โดย ตวเลขในวงเลบคอคา t-statistics ของสมประสทธการถดถอยของแตละปจจย ** มนยส าคญ ทระดบความเชอมน 99% P1DGˆ คอ ตวประมาณคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย จากสมการถดถอย (1) lnINF คอ อตราเงนเฟอในประเทศไทย lnGOVD คอ หนรฐบาลประเทศไทย

จากผลทได พบวาคา R square เทากบ 0.967 ซงมคาเขาใกล 1 มาก ๆ แสดงวาอตราเงนเฟอและหนรฐบาลประเทศไทยสามารถอธบายการเปลยนแปลงผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยถง 96.7% หรอ

5-82

เมอพจารณาทคา Adjusted R square ทมคาเทากบ 0.963 จะไดวาอตราเงนเฟอและหนรฐบาลประเทศไทยสามารถอธบายการเปลยนแปลงคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยถง 96.3% และเมอพจารณาจากคา F-Statistic ทมคาเทากบ 251.183 โดยใหคา P-value = 0.000 ซงนอยกวา 0.01 แสดงวาตวแปรอสระในการวเคราะหการถดถอยสามารถใชพยากรณคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยไดทระดบความเชอมน 99% และเมอพจารณาจากคา t-statistics พบวาตวแปรอสระทกตวสามารถใชพยากรณคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยไดทระดบความเชอมน 99% ในการพจารณาขอตกลงเบองตนของสมการถดถอยเปนดงน จากคา Derbin-Watson มคาเทากบ 1.504 เมอพจารณาจากคา dL =1.1, dU=1.54 พบวายงไมสามารถสรปไดวาคาความคลาดเคลอนเปนอสระตอกนทก ๆ คาสงเกต แตเมอใชเกณฑของยทธ ไกยวรรณ (2556, น.145) คอ 1.504 อยในชวง 1.5 - 2.5 สามารถสรปไดวาคาความคลาดเคลอนเปนอสระตอกนทก ๆ คาสงเกต และเมอพจารณากราฟ Normal P-P Plot ส าหรบความคลาดเคลอนมาตรฐานของสมการถดถอยท (1) มแนวโนมเปนเสนตรงแสดงวาคาความคลาดเคลอนมการแจกแจงปกตและ Mean of Residual มคาเทากบ 0.000 แสดงวาคาความคลาดเคลอนมคาเฉลยเปน 0 เมอพจารณาจากกราฟการกระจายระหวาง Regression Standardize Residual และ Regression Standardize Predicted Value ของสมการถดถอยท (1) พบวามการกระจายโดยสมรอบคา 0 แสดงวาความแปรปรวนของคาคลาดเคลอนมคาคงท จากสมการถดถอยท (1) กลาวไดวาเมออตราเงนเฟอในประเทศไทย (lnINF) มความสมพนธในทศทางเดยวกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย โดยเมออตราเงนเฟอในประเทศไทยเพมขน 1 หนวยจะสงผลใหผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยจะเพมขน 12,526.294 พนลานบาท และหนรฐบาล (lnGOVD) มความสมพนธในทศทางตรงขามกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยโดยคาหนรฐบาล เพมขน 1 หนวยจะสงผลใหผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยจะลดลง 1,048.919 ลานบาท สมการนแสดงใหเหนวาอตราเงนเฟอและหนรฐบาลจะสงผลตอการเปลยนแปลงของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย

ภาพท 1 กราฟ Normal P-P Plot ของคาความคลาดเคลอนมาตรฐานของสมการถดถอยท (1)

5-83

ภาพท 2 กราฟการกระจายระหวาง Regression Standardize Residual และ Regression Standardize

Predicted Value ของสมการถดถอยท (1)

ผลการประมาณสมการถดถอยแสดงความสมพนธระหวางปจจยทางการทองเทยวกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย คอ HI359.510lnCIND1787.110ln21049.351- P2DG ˆ … (2) (-11.832)** (7.966)** (2.686)* Adjusted R square = 0.962 F-Statistic = 164.906** โดยใหคา P-value = 0.000 R square = 0.968 Std. Error of the Estimate = 299.741 Derbin-Watson = 1.846 Mean of Residual =0.000

จากตาราง Durbin-Watson ทระดบความเชอมน 95% พบวา dL =0.91, dU=1.55 โดย ตวเลขในวงเลบคอคา t-statistics ของสมประสทธการถดถอยของแตละปจจย

** คอ มนยส าคญ ทระดบความเชอมน 99% * คอ มนยส าคญ ทระดบความเชอมน 95% P2DGˆ คอ ตวประมาณคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยจากสมการถดถอย (2) lnIND คอ จ านวนนกทองเทยวชาวอนเดย lnCHI คอ จ านวนนกทองเทยวชาวจน จากผลทได พบวาคา R square เทากบ 0.968 ซงมคาเขาใกล 1 มาก ๆ แสดงวาจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดยและจ านวนนกทองเทยวชาวจน สามารถอธบายการเปลยนแปลงคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยถง 96.8% หรอ เมอพจารณาทคา Adjusted R square ทมคาเทากบ 0.962 จะไดวาจ านวน

5-84

นกทองเทยวชาวอนเดยและจ านวนนกทองเทยวชาวจน สามารถอธบายการเปลยนแปลงคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยถง 96.2% และเมอพจารณาจากคา F-Statistic ทมคาเทากบ 164.906 โดยใหคา P-value = 0.000 ซงนอยกวา 0.01 แสดงวาตวแปรอสระในการวเคราะหการถดถอยสามารถใชพยากรณคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยไดทระดบความเชอมน 99% และเมอพจารณาจากคา t-statistics พบวาจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดย สามารถใชพยากรณคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยไดทระดบความเชอมน 99% และจ านวนนกทองเทยวชาวจน สามารถใชพยากรณคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยไดทระดบความเชอมน 95% ในการพจารณาขอตกลงเบองตนของสมการถดถอยเปนดงน จากคา Derbin-Watson มคาเทากบ 1.864 ซงมากกวา dU=1.55 และนอยกวา 4- dU=2.45 จงสามารถสรปไดวาคาความคลาดเคลอนเปนอสระตอกนทกคาสงเกต (Non-Auto Correlation) และเมอพจารณากราฟ Normal P-P Plot ของความคลาดเคลอนมาตรฐานของสมการถดถอยท (2) มแนวโนมเปนเสนตรงแสดงวาคาความคลาดเคลอนมการแจกแจงปกตและ Mean of Residual มคาเทากบ 0.000 แสดงวาคาความคลาดเคลอนมคาเฉลยเปน 0 เมอพจารณาจากกราฟการกระจายระหวาง Regression Standardize Residual และ Regression Standardize Predicted Value ของสมการถดถอยท (2) พบวามการกระจายโดยสมรอบคา 0 แสดงวาความแปรปรวนของคาคลาดเคลอนมคาคงท จากสมการถดถอยท (2) กลาวไดวาจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดยทเขามาในประเทศไทย (lnIND) และจ านวนนกทองเทยวชาวจนทเขามาในประเทศไทย (lnCHI) มความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย โดยคาจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดยทเขามาในประเทศไทยเพมขนหนง 1 หนวยจะสงผลใหผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยจะเพมขน 1781.110 พนลานบาท และเมอคาของจ านวนนกทองเทยวชาวจนทเขามาในประเทศไทย (lnCHI) เพมขน 1 หนวยจะสงผลใหผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศจะเพมขน 359.510 พนลานบาท สมการนแสดงใหเหนวาจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดยและชาวจนจะสงผลตอการเปลยนแปลงของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย

ภาพท 3 กราฟ Normal P-P Plot ของคาความคลาดเคลอนมาตรฐานของสมการถดถอยท (2)

5-85

ภาพท 4 กราฟการกระจายระหวาง Regression Standardize Residual และ Regression Standardize Predicted Value ของสมการถดถอยท (2)

สรปและอภปรายผลการวจย จากการวเคราะหการถดถอยเชงซอนเพอใหไดซงสมการถดถอยทดทสดซงแสดงความสมพนธระหวางปจจยทางเศรษฐกจและปจจยทเกยวของกบการทองเทยวกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ผลของการศกษาเปนไปตามวตถประสงคทคาดหวงวาอตราเงนเฟอและหนรฐบาลจะมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย โดยอตราเงนเฟอมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยและหนรฐบาลมความสมพนธในทศทางตรงขามกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ดงนนรฐบาลจงควรใหความส าคญในการก าหนดอตราเงนเฟอและหนของรฐบาลใหอยในระดบทเหมาะสมตอการเปลยนแปลงของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย และผลการวจยอกประการทเปนไปตามวตถประสงคทคาดหวงคอจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดยและชาวจนนนมอทธพลตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยอยางชดเจน โดยจ านวนนกทองเทยวชาวจนและอนเดยมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ซงจ านวนนกทองเทยวชาวอนเดยมความสมพนธกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทยสงกวาจ านวนนกทองเทยวชาวจน ซงผลจากการวจยสอดคลองกบเหตการณปจจบน คอในป พ.ศ. 2557 - พ.ศ. 2559 ประเทศไทยมนกทองเทยวตางชาตมาเทยวในประเทศไทยเพมขนทกปและมปรมาณทสงมาก ๆ รวมทงมรายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาตเพมขนทกปเชนเดยวกน (รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว ฉบบท 6, 2559) จากผลการศกษาสามารถบอกไดวาจ านวนนกทองเทยวชาวจนและอนเดย ทเปนนกทองเทยวศกยภาพสงนนเปน

5-86

ปจจยส าคญทสงผลตอการเปลยนแปลงของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศไทย ขอมลทไดจากการศกษานสามารถน ามาประกอบการวางแผนนโยบายดานการทองเทยวทจะท าใหประเทศไทยเปนผน าดานตลาดการทองเทยวในประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและในระดบโลก โดยมงเนนเจาะตลาดกลมนกทองเทยวทมศกยภาพสง จากนกทองเทยวชาวจนและอนเดยอยางจรงจง รวมถงสรางนโยบายในการรองรบนกทองเทยวกลมนไดอยางมประสทธภาพ จนท าใหนกทองเทยวทมศกยภาพสงจากนกทองเทยวจนและอนเดยกลบมาเทยวเมองไทยซ าอกหลาย ๆ ครง ขอเสนอแนะในการศกษาเพมเตมตองานวจยในอนาคต คอการวเคราะหการถดถอยเชงซอน ปจจยทางการทองเทยว ไดแก จ านวนนกทองเทยวชาว จน อนเดย และ รสเซย กบการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (Foreign Direct Investment : FDI) ซงมความจ าเปนตอประเทศทก าลงพฒนาอยางประเทศไทย โดยการศกษากรณดงกลาวจะไดขอมลทเปนประโยชนแกประเทศในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยตอไป และขอเสนอแนะเชงนโยบาย คอ การก าหนดนโยบายของภาครฐและหนวยงานทเกยวของเพอรองรบนกทองเทยวทมศกยภาพสง พรอมทงศกษาปจจยทท าใหนกทองเทยวกลมนกลบมาเทยวซ า เพอน าผลทไดไปวางแผนและพฒนาแนวทางในการสรางนโยบายการรองรบนกทองเทยวทมศกยภาพสงในอนาคตตอไป

เอกสารอางอง กรรณกา จะกอ. (2555). ปจจยทางเศรษฐกจทมผลกระทบตอการเปลยนแปลงปรมาณเงนฝากของธนาคาร

พาณชยทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (รายงานวจย). วทยาลยราชพฤกษ. สบคนจาก http://www.rpu.ac.th/Library_web/doc/RC_RR/2555_Account_Kannika.pdf

กองบรหารงานวจยและประกนคณภาพการศกษามหาวทยาลยพะเยา. (2559). พมพเขยว Thailand 4.0 โมเดล ขบเคลอนประเทศไทยสความมงคง มนคง และยงยน. สบคนจาก http://www.libarts.up. ac.th/v2/img/Thailand-4.0.pdf

การทองเทยวแหงประเทศไทย. (2558). รายงานสรปผบรหารโครงการศกษานกทองเทยวทมศกยภาพสง จน อนเดย รสเซย. สบคนจาก https://etatjournal.files.wordpress.com/2015/05/china-india-russia_high_potential.pdf

กระทรวงการทองเทยวและกฬา. (2559). รายงานภาวะเศรษฐกจประเทศไทย ฉบบท 6. สบคนจาก http://www.mots.go.th/ewt_dl_link.php?nid=8265

ณหทย ราตร. (2554). สถตเบองตนและทฤษฎ. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ธนาคารแหงประเทศไทย. (2559). รายงานภาวะเศรษฐกจไทย 2559. สบคนจาก https://www.bot.or.th ยทธ ไกยวรรณ (2556). การวเคราะหสถตหลายตวแปรส าหรบงานวจย. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

5-87

ศรชย กาญจโนภาส. (2557). แรงจงใจและพฤตกรรมการทองเทยวของนกทอองเทยวชาวเอเชยใตทเดนทางมาประเทศไทย. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยธรกจบณฑต, คณะการทองเทยวและโรงแรม. สบคนจาก http://libdoc.dpu.ac.th/thesis/154410.pdf

ศรชย พงษวชย. (2558). การวเคราะหขอมลทางสถตดวยคอมพวเตอรเนนส าหรบงานวจย. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. อจฉรา สมบตนนทนา. (2555). พฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวจนทเดนทางเขามาทองเทยวใน

ประเทศไทย. (สารนพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, คณะเศรษฐศาสตร. สบคนจาก http://thesis.swu.ac.th/swuthesis/Man_Econ/Atchara_S.pdf

โอปอ ค าเกษม. (2552). ปจจยทางเศรษฐกจทมผลตอผลประกอบการของบรษทในกลมอตสาหกกรมการขนสงและโลจสตกทจะทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. มหาวทยาลยกรงเทพ. คณะบรหารธรกจ. สบคนจาก http://dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/571/1/Aorpor_kamk.pdf