Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
หนวยการเรยนร/
แผนการจดการเรยนรชนประถมศกษาปท 1
9
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
หนวยกำรเรยนร/แผนกำรจดกำรเรยนร
เรอง รโรค ปลอดภย ชนประถมศกษาปท 1 เวลา 10 ชวโมง
หนวย
ท
ชอหนวย ตวชวดชนป สาระการเรยนร แผนการจดการ
เรยนรท/เรอง
จ�านวน
ชวโมง
1รโรค
ปลอดภย
พ 4.1 ป.1/2
บอกอาการเจบ
ปวยทเกดขน
กบตนเอง
ลกษณะอาการเจบปวยทเกดขนกบ
ตนเองแผนการจด
การเรยนรท 1
ความรเกยวกบ
พยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
3พ 4.1 ป.1/3
ปฏบตตนตามค�า
แนะน�าเมอม
อาการเจบปวย
วธปฏบตตนเมอมอาการเจบปวย
ทเกดขน
พ 4.1 ป.1/1
ปฏบตตนตาม
หลกสขบญญต
แหงชาตตามค�า
แนะน�า
การปฏบตตนตามหลกสขบญญต
แหงชาต 10 ประการ
แผนการจด
การเรยนรท 2
หลกสขบญญต
แหงชาต
10 ประการ
3พ 4.1 ป.1/2 บอก
อาการเจบปวยท
เกดขนกบตนเอง
ลกษณะอาการเจบปวยทเกดขนกบ
ตนเอง
พ 4.1 ป.1/3
ปฏบตตนตามค�า
แนะน�าเมอม
อาการเจบปวย
วธปฏบตตนเมอมอาการเจบปวยท
เกดขน
พ 4.1 ป.1/1
ปฏบตตนตาม
หลกสขบญญต
แหงชาตตามค�า
แนะน�า
การปฏบตตนตามหลกสขบญญต
แหงชาต
แผนการจด
การเรยนรท 3
การจดการสงแวดลอม
รอบตว
4
รวม 10
10
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
หนวยกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 1
หนวยท 1 รโรค ปลอดภย เวลาเรยน 10 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร / ตวชวดชนป
1.1 มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรค และ
การสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ
1.2 ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.1/1 ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาตตามค�าแนะน�า
พ 4.1 ป.1/2 บอกอาการเจบปวยทเกดขนกบตนเอง
พ 4.1 ป.1/3 ปฏบตตนตามค�าแนะน�าเมอมอาการเจบปวย
2. สาระส�าคญ / ความคดรวบยอด
บอกลกษณะโรคพยาธใบไมตบ ลกษณะของการมสขภาพด ความสะอาดของสงแวดลอมรอบๆ ตวชวยใหเรา
มสขภาพกายและสขภาพจตด จงควรปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ เปนพฤตกรรมทพงปฏบต
อยางสม�าเสมอจนเปนนสย เพอใหมสขภาพกาย จตใจ อารมณ และสงคม ทดขน อนจะสงผลใหรางกายเจรญเตบโต
แขงแรง พลานามยด ไมมโรคภยเบยดเบยน
3. สาระการเรยนร
3.1 ดานความร
3.1.1 ปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดในชมชน
3.1.2 ความเสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.3 วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.4 อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.5 การปฏบตตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.6 การจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.7 สขบญญตแหงชาต 10 ประการ
3.1.8 การจดการสงแวดลอมใหเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.2 ดานทกษะ/กระบวนการ
3.2.1 ทกษะการสงเกต
3.2.2 ทกษะการส�ารวจ
3.2.3 ทกษะการตรวจสอบ
3.2.4 ทกษะการคดวเคราะห
11
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3.3 ดานคณลกษณะอนพงประสงค
3.3.1 มวนย
3.3.2 มงมนในการท�างาน
3.3.3 ใฝเรยนร
3.3.4 มจตสาธารณะ
3.3.5 ซอสตยสจรต
4. การวดและประเมนผล
4.1 ประเมนผลรวบยอด (ชนงาน / ภาระงาน)
สมดรายงาน เรอง รโรคปลอดภยหางไกลโรคราย
4.2 ประเมนผลระหวางเรยน
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
- นกเรยนมความรเกยวกบโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอน�าด ปองกน
ตนเอง ครอบครว และชมชนจาก
การเกดโรคพยาธใบไมตบ และมะเรง
ทอน�าด
- นกเรยนบอกความหมาย และหลก
สขบญญตแหงชาต 10 ประการ
- นกเรยนบอกการจดการสงแวดลอม
รอบตวใหถกสขลกษณะ
- การท�าใบงานเรอง
การดแลผปวย โรค
พยาธใบไมตบและ
มะเรงทอน�าด
- การท�าใบงานเรอง
ปฏบตตนตามหลกสข
บญญตแหงชาต 10
ประการ
- การท�าใบงาน Mind
Mapping เรอง การ
จดการสงแวดลอมรอบ
ตวใหถกสขลกษณะ
- แบบประเมน
ใบงาน
- แบบประเมน
ใบงาน
- แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมนคะแนน
รอยละ 60 ขนไป
ผานการประเมนคะแนน
รอยละ 60 ขนไป
ผานการประเมนคะแนน
รอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคดสงเคราะห
แบบเชอมโยง
- นกเรยนปฏบตตนตามหลกสขบญญต
แหงชาต 10 ประการ
- นกเรยนสามารถจดการสงแวดลอม
รอบตวใหถกสขลกษณะ
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรมการ
ท�างานเปน
กลม
- แบบประเมน
การคด
วเคราะห
นกเรยนไดคะแนนจากการ
ประเมนดานทกษะ/
กระบวนการ (คะแนนเตม 20
คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
12
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
4.2 ประเมนผลระหวางเรยน (ตอ)
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
- การสงเกต - แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
5. กจกรรมการเรยนร
5.1 แผนการจดการเรยนรท 1 ความรเกยวกบพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด (เวลา 3 ชวโมง)
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. ครและนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบรปภาพและวดโอทดโดยครตงค�าถามในประเดน
- นกเรยนรจกพยาธไหม
- นกเรยนคดวาพยาธมลกษณะอยางไร
- ในชมชนนกเรยนมบคคลทชอบกนปลาดบหรอไม
- นกเรยนทราบหรอไมวาพยาธใบไมตบนนเปนสาเหตทท�าใหเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3. ครและนกเรยนรวมกนศกษารปภาพและวดโอเกยวกบโรคพยาธใบไมตบ
4. ครอธบายความหมายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง การดแลผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. ครและนกเรยนรวมกนสรปความหมายและการปองกนดแลรกษาผปวยโรคพยาธใบไมตบและ
มะเรงทอน�าด
ชวโมงท 2
1. นกเรยนดรปภาพพยาธใบไมตบ สอภาพมศพทภาษาองกฤษประกอบ
2. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบลกษณะรปรางของพยาธใบไมตบ
3. ครและนกเรยนรวมกนสรปลกษณะของพยาธใบไมตบ
ชวโมงท 3
1. ครเปดเพลงหมอล�ากลอน รณรงคลดมะเรงทอน�าด ใหนกเรยนฟง
(ทมา: http://www.odpc7.ddc.moph.go.th) ส�านกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดขอนแกน
2. นกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบเพลงทฟงในประเดน
- นกเรยนทราบหรอไมวาเพลงหมอล�ากลอนทฟงไปนน มเนอหาเกยวกบอะไร
- เนอหาในเพลงหมอล�ากลอนเกยวของกบใครบาง
13
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3. ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการเรยน
4. ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบโรคมะเรงทอน�าด พรอมกบทครเสนอภาพประกอบ
5. นกเรยนรวมกนตอบค�าถามจากบตรภาพมะเรงทอน�าดทครก�าหนดให
6. ครอธบายเชอมโยงถงความสมพนธของโรคมะเรงทอน�าด และโรคพยาธใบไมตบ
7. ครและนกเรยนรวมกนสรปความหมายของโรคมะเรงทอน�าด
5.2 แผนการจดการเรยนรท 2 หลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ (เวลา 3 ชวโมง)
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนฟงและฝกรอง เพลงสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
3. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาในประเดนตอไปน
- เพลงทนกเรยนฟงไปสกครน มเนอหาเกยวของกบอะไร
- สขบญญตแหงชาตทเยาวชนอยางนกเรยนพงปฏบตนมทงหมดกขอ อะไรบาง
4. นกเรยนดโปสเตอรหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ พรอมอธบายความหมายและความส�าคญ
ของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
5. ครและนกเรยนชวยกนสรปความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
6. นกเรยนรวมกนเขยนสรปความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
ชวโมงท 2
1. ทบทวน ความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
2. อธบายสรปความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ ใหนกเรยนฟงอกครงหนง
3. น�าเสนอตวอยางการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ใหนกเรยนฟงพรอมเสนอบตรภาพ
การตนประกอบ
4. นกเรยนรวมกนสรปความหมาย และการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
ชวโมงท 3
1. ทบทวนการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
2. นกเรยนแบงกลมตามความเหมาะสม จากนน เลนเกมส “สนก สขสนต กบหลกสขบญญตแหงชาต
10 ประการ” ใหนกเรยนฟง ดงน
- ในกลองจะมขอความการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ และขอความอนๆ
ปะปนอยในกลอง
- ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนหาขอความทแสดงถงการปฏบตตนตามหลกสขบญญ�ตแหงชาต
10 ประการ ภายในเวลาทก�าหนด
- เมอหมดเวลากลมใดทหาขอความเกยวกบการปฎบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
ไดมากทสด เปนผชนะ
- ครกลาวชมเชยนกเรยนทกกลมทชวยกนหาขอความการปฎบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10
ประการ และใหนกเรยนทกกลมปรบมอใหกลมทชนะ
14
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3. นกเรยนทกคนยกตวอยางการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ คนละ 1 ขอ
4. ครและนกเรยนรวมกนสรปความหมาย และการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
5.3 แผนการจดการเรยนรท 3 การจดการสงแวดลอมรอบตว (เวลา 4 ชวโมง)
ชวโมงท 1 – 2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครน�ารปภาพแมน�าล�าคลองทเตมไป
ดวยสงปฏกล และแมน�าล�าคลองทใสสะอาดใหนกเรยนด
2. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนวา สงแวดลอมในภาพใดสงผลด และมผลเสยตอสขภาพอยางไร
3. ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยน
4. ครอธบายความหมายของสงแวดลอมใหนกเรยนฟง
- สงแวดลอม หมายถง สงตาง ๆ ทอยรอบตวเราทงสงทมชวตและสงทไมมชวต รวมถงสงทเกดขน
เองตามธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน
- สงแวดลอมมผลกระทบตอสขภาพภายและสขภาพจตของคน กลาวคอ ถาคนอาศยอยในสงแวดลอม
ทด มความสะอาด ไมมเชอโรคจะท�าใหมรางกายแขงแรงและจตใจแจมใส แตถาเราอาศยอยในสงแวดลอมทไมด ม
ความสกปรก มเชอโรค กจะท�าใหเกดโรคภยไขเจบและขาดความสขในชวต
5. ครแบงนกเรยนออกเปนกลมตามความเหมาะสม นกเรยนแตละกลมวาดภาพสงแวดลอมทนกเรยน
ชอบ และอยากอาศยอยลงในกระดาษปรฟทครแจกให พรอมตกแตงใหสวยงาม
6. รวมกนสรปความหมาย และความส�าคญของสงแวดลอมทสงผลตอสขภาพและการด�ารงชวต
ชวโมงท 3-4
1. น�าภาพสวมทถกสขลกษณะ และไมถกสขลกษณะใหนกเรยนด
2. ใหนกเรยนรวมแสดงความคดเหนในประเดน
- นกเรยนทราบหรอไมวา ภาพทดคอภาพอะไร
- สองภาพนแตกตางกนอยางไร
- นกเรยนคดวาสวมแบบใดทถกสขลกษณะ และสวมแบบใดทไมถกสขลกษณะ อาจกอใหเกดมลภาวะ
ทางสงแวดลอม และเปนแหลงแพรกระจายของเชอโรคได
3. ครน�าเสนอภาพการการจดการสงแวดลอมรอบตวทถกสขลกษณะทนกเรยนสามารถกระท�าไดพรอม
อธบายใหนกเรยนฟง เชน การขบถายในทๆ ถกสขลกษณะ คอ สะอาด มประตปดมดชด มการบ�าบดหรอก�าจด สง
ปฏกลลงสทอบ�าบดน�าเสย
4. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดนการจดการสงแวดลอมรอบตวทถกสขลกษณะโดยครใช
ค�าถามประเดน ดงน
- นกเรยนคดวาถาในชมชนของนกเรยนมแหลงน�าทคนในชมชนสามารถใชในการด�ารงชพตนเองได
สามารถจบปลามาใชท�าอาหารได แตคนในชมชนบางคนขบถายรมแมน�าล�าคลอง หรอปลอยของเสยจากอจจาระส
แมน�าล�าคลอง จะเกดผลอยางไร
- นกเรยนคดวาคนในชมชนทอาศยแหลงน�าแหงน ในการด�ารงชพจะไดรบเชอพยาธใบไมตบ
ไดหรอไม อยางไร
5. นกเรยนรวมกนสรปประเดนการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดดวยการจดการสงแวดลอม
ใหถกสขลกษณะ
15
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
6. นกเรยนส�ารวจหองน�าในอาคารเรยนของนกเรยน ทงนเพอใหนกเรยนรจกการจดการสงแวดลอมให
ถกสขลกษณะ เพอปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7. ครสาธตการดแลรกษาความสะอาดหองสวม ใหสะอาด ถกสขลกษณะ และนกเรยนแตละกลมชวยกน
ท�าความสะอาดหองสวม เพอสขภาวะทดของผใช คอ ตวนกเรยนเอง
8. นกเรยนรวมกนสรปการจดการสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะ สามารถชวยปองกนการตดเชอ
พยาธใบไมตบ อนเปนสาเหตส�าคญทอาจกอใหเกดโรคมะเรงทอน�าดได
9. นกเรยนท�าใบงาน Mind Mapping เรอง การจดการสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะ
6. สอและแหลงเรยนร
6.1 ภาพตางๆ เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6.2 อนเทอรเนต
6.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
6.4 ภมปญญาทองถน
6.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
6.6 หนงสอ ความรพนฐานโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรองความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
6.8 ใบความร
6.9 รปภาพแมน�าล�าคลองทเตมไปดวยสงปฏกล และแมน�าล�าคลองทใสสะอาด
6.10 กระดาษปรฟ
6.11 สไม
6.12 ภาพสวมทถกสขลกษณะและไมถกสขลกษณะ
6.13 อปกรณการท�าความสะอาดหองน�า หองสวม
16
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 1
หนวยท 1 รโรค ปลอดภย จ�านวน 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 1 ความรเกยวกบพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด จ�านวน 3 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร/ตวชวดชนป
1.1 มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสราง
เสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ
1.2 ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.1/2 บอกอาการเจบปวยทเกดขนกบตนเอง
พ 4.1 ป.1/3 ปฏบตตนตามค�าแนะน�าเมอมอาการเจบปวย
3. สาระส�าคญ
โรคพยาธใบไมตบมสาเหตจากพยาธใบไมตบ ทมลกษณะของรปรางแบนคลายใบมะขาม ตวบางๆ สเนอใส เกด
จากการรบประทานอาหารประเภทปลาน�าจดเกลดขาวปรงดบหรอสกๆ ดบๆ ทมตวออนของพยาธปนเป อน
เชน ปลาสม กอยปลา ปลาปง เมอมพยาธสะสมมากๆ เปนเวลานาน ผปวยจะมอาการเเนนทอง ทองอด ท�าใหเกด
อาการอกเสบของทอน�าด มไข ตวเหลอง ตาเหลอง ระยะสดทายของโรค ผปวยจะผอมซด บวม และอาจเสยชวตได
4. สาระการเรยนร
4.1 ปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดในชมชน
4.2 ความเสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.3 วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.4 อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.5. การปฏบตตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.6 การจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. จดประสงคการเรยนร
5.1 นกเรยนมความรเกยวกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด ปองกนตนเอง ครอบครว และชมชนจาก
การเกดโรคพยาธใบไมตบ และมะเรงทอน�าด
5.2 นกเรยนมทกษะในการปฏบตดแลผปวยเบองตน
5.3 นกเรยนเหนความส�าคญของปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. กจกรรมการจดการเรยนร
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
17
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
2. ครและนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบรปภาพและวดโอทดโดยครตงค�าถามในประเดน
- นกเรยนรจกพยาธไหม
- นกเรยนคดวาพยาธมลกษณะอยางไร
- ในชมชนนกเรยนมบคคลทชอบกนปลาดบหรอไม
- นกเรยนทราบหรอไมวาพยาธใบไมตบนนเปนสาเหตทท�าใหเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
3. ครและนกเรยนรวมกนศกษารปภาพและวดโอเกยวกบโรคพยาธใบไมตบ
4. ครอธบายความหมายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง การดแลผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. ครและนกเรยนรวมกนสรปความหมายและการปองกนดแลรกษาผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 2
1. นกเรยนดรปภาพพยาธใบไมตบ สอภาพมศพทภาษาองกฤษประกอบ
2. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบลกษณะรปรางของพยาธใบไมตบ
3. ครและนกเรยนรวมกนสรปลกษณะของพยาธใบไมตบ
ชวโมงท 3
1. ครเปดเพลงหมอล�ากลอน รณรงคลดมะเรงทอน�าด ใหนกเรยนฟง
(ทมา: http://www.odpc7.ddc.moph.go.th) ส�านกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดขอนแกน
2. นกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบเพลงทฟงในประเดน
- นกเรยนทราบหรอไมวาเพลงหมอล�ากลอนทฟงไปนน มเนอหาเกยวกบอะไร
- เนอหาในเพลงหมอล�ากลอนเกยวของกบใครบาง
3. ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจในการเรยน
4. ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบโรคมะเรงทอน�าด พรอมกบทครเสนอภาพประกอบ
5. นกเรยนรวมกนตอบค�าถามจากบตรภาพมะเรงทอน�าดทครก�าหนดให
6. ครอธบายเชอมโยงถงความสมพนธของโรคมะเรงทอน�าด และโรคพยาธใบไมตบ
7. ครและนกเรยนรวมกนสรปความหมายของโรคมะเรงทอน�าด
7. สอและแหลงเรยนร
7.1 ภาพตางๆ เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.2 อนเทอรเนต
7.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
7.4 ภมปญญาทองถน
7.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
7.6 หนงสอ ความรพนฐานโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรองความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
7.8 ใบความร
18
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
8. การวด/ประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
- นกเรยนมความร เกยวกบโรค
พ ย า ธ ใ บ ไ ม ต บ แ ล ะ ม ะ เ ร ง
ทอน�าด ปองกนตนเอง ครอบครว
และชมชนจากการเกดโรคพยาธ
ใบไมตบ และมะเรงทอน�าด
การท�าใบงาน
เรอง การดแล
ผปวยโรคพยาธ
ใบไมตบและ
มะเรงทอน�าด
แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะ
ในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
การสงเกต แบบสงเกต
พฤตกรรม
นกเรยนไดคะแนน
จากการประเมนดานทกษะ/
กระบวนการ
(คะแนนเตม 20คะแนน)
คะแนน 9 - 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
-วนย
-มงมนในการท�างาน
-ใฝเรยนร
-มจตสาธารณะ
-ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
19
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.…………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....…………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....
(ลงชอ) .................................................ผบรหารสถานศกษา
(................................................)
.........../........................../............
20
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง กำรดแลผปวยโรคพยำธใบไมตบและมะเรงทอน�ำด
ค�าชแจง : ใหนกเรยนจนตนาการ แลววาดภาพหมอดแลผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชอ-สกล.......................................................................................ชน.........................เลขท...............
21
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 1
หนวยท 1 รโรค ปลอดภย จ�านวน 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 2 หลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ จ�านวน 3 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.1/1 ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาตตามค�าแนะน�า
พ 4.1 ป.1/2 บอกอาการเจบปวยทเกดขนกบตนเอง
พ 4.1 ป.1/3 ปฏบตตนตามค�าแนะน�าเมอมอาการเจบปวย
3. สาระส�าคญ
หลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ เปนขอก�าหนดทเดกและเยาวชน ตลอดจนประชาชนทวไป พงปฏบต
อยางสม�าเสมอจนเปนนสย เพอใหมสขภาพด ทงรางกาย และจตใจ อนจะสงผลใหมคณภาพชวตทดในสงคม
4. สาระการเรยนร
สขบญญตแหงชาต 10 ประการ
5. จดประสงคการเรยนร
5.1 บอกความหมาย และหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการได
5.2 ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการได
6. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนฟงและฝกรอง เพลงสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
3. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาในประเดนตอไปน
- เพลงทนกเรยนฟงไปสกครน มเนอหาเกยวของกบอะไร
- สขบญญตแหงชาตทเยาวชนอยางนกเรยนพงปฏบตนมทงหมดกขอ อะไรบาง
4. นกเรยนดโปสเตอรหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ พรอมอธบายความหมายและความส�าคญของหลก
สขบญญตแหงชาต 10 ประการ
5. ครและนกเรยนชวยกนสรปความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
6. นกเรยนรวมกนเขยนสรปความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
22
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ชวโมงท 2
1. ทบทวน ความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
2. อธบายสรปความหมายของหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ ใหนกเรยนฟงอกครงหนง
3. น�าเสนอตวอยางการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ใหนกเรยนฟงพรอมเสนอบตรภาพ การตน
ประกอบ
4. นกเรยนรวมกนสรปความหมาย และการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
ชวโมงท 3
1. ทบทวนการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
2. นกเรยนแบงกลมตามความเหมาะสม จากนน เลนเกม “สนก สขสนต กบหลกสขบญญตแหงชาต
10 ประการ” ใหนกเรยนฟง ดงน
- ในกลองจะมขอความการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ และขอความอนๆปะปน
อยในกลอง
- ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนหาขอความทแสดงถงการปฏบตตนตามหลกสขบญญ�ตแหงชาต 10 ประการ
ภายในเวลาทก�าหนด
- เมอหมดเวลากลมใดทหาขอความเกยวกบการปฎบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการไดมาก
ทสด เปนผชนะ
- ครกลาวชมเชยนกเรยนทกกลมทชวยกนหาขอความการปฎบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
และใหนกเรยนทกกลมปรบมอใหกลมทชนะ
3. นกเรยนทกคนยกตวอยางการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ คนละ 1 ขอ
4. ครและนกเรยนรวมกนสรปความหมาย และการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
7. เครองมอ/สอ/แหลงการเรยนร
7.1 ภาพโปสเตอรหลกสขบญญต 10 ประการ
7.2 เพลงสขบญญตแหงชาต 10 ประการ (https://www.youtube.com/watch?v=BX6ZEhVVmyA)
7.3 ภาพการตน ทเกยวกบการปฏบตตนตามสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
7.4 กลองขอความหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
7.5 ใบงาน เรอง ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
23
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
8. การวด / การประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
-นกเรยนบอกความหมาย
และหลกสขบญญตแหงชาต
10 ประการ
การท�าใบงาน
เรอง ปฏบต
ตนตามหลก
สขบญญต
แหงชาต
10 ประการ
แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
- นกเรยนปฏบตตนตามหลก
สขบญญตแหงชาต 10 ประการ
- นกเรยนสามารถจดการสงแวดลอม
รอบตวใหถกสขลกษณะ
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรม
- แบบประเมนการ
คดวเคราะห
นกเรยนไดคะแนนจากการประเมน
ดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
24
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
10. กจกรรมเสนอแนะ
น�านกเรยนไปศกษาเรองสขบญญตแหงชาต จากแหลงเรยนร เชน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล
อนเทอรเนต หองสมดโรงเรยน (http://www.odpc7.ddc.moph.go.th ส�านกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวด
ขอนแกน) เปนตน
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
11. บนทกผลหลงสอน
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
25
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง ปฏบตตนตำมหลกสขบญญตแหงชำต 10 ประกำร
ค�าชแจง : ใหนกเรยนจบครปภาพกบขอความการปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
…..คกบ….. …..คกบ….. …..คกบ….. …..คกบ….. …..คกบ…..
…..คกบ….. …..คกบ….. …..คกบ….. …..คกบ….. …..คกบ…..
A1
ปองกนอบตเหตดวยการไมประมาท
B2
ดแลรกษารางกายและของใชใหสะอาด
C
3
กนอาหารสก สะอาด
ปราศจากสารอนตรายและหลกเลยงอาหารรสจด
สฉดฉาด
D4
รกษาฟนใหแขงแรงและแปรงฟนทกวนอยางถกตอง
26
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
E
5
ลางมอใหสะอาด
กอนกนอาหารและหลงขบถาย
F 6
ท�าจตใจใหราเรงแจมใสอยเสมอ
G
7
งดบหร สรา สารเสพตด
การพนนและการส�าสอนทางเพศ
H8
สรางความสมพนธในครอบครวใหอบอน
I9
ออกก�าลงกายสม�าเสมอและตรวจสขภาพประจ�าป
J
10
มส�านกตอสวนรวม สรางสรรคสงคม
ชอ-สกล...........................................................................................................ชน.........................เลขท...............
27
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 1
หนวยท 3 รโรค ปลอดภย จ�านวน 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 3 การจดการสงแวดลอมรอบตว จ�านวน 4 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.1/1 ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาตตามค�าแนะน�า
3. สาระส�าคญ
ความสะอาดของสงแวดลอมรอบๆตวชวยใหเรามสขภาพกายและสขภาพจตดหากเราอาศยอยในสงแวดลอม
ทดจะสงผลใหมสขภาพกายและสขภาพจตทปราศจากโรคภย ดงนนเราจงควรชวยกนดแลรกษาความสะอาดของ
สงแวดลอม
4. สาระการเรยนร
การจดการสงแวดลอมใหเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. จดประสงคการเรยนร
5.1 นกเรยนบอกการจดการสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะได
5.2 นกเรยนสามารถจดสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะได
6. กจกรรมการจดการเรยนร
ชวโมงท 1 – 2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนนครน�ารปภาพแมน�าล�าคลองทเตมไปดวย
สงปฏกล และแมน�าล�าคลองทใสสะอาดใหนกเรยนด
2. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนวา สงแวดลอมในภาพใดสงผลด และมผลเสยตอสขภาพอยางไร
3. ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะ พฒนาการเรยน
4. ครอธบายความหมายของสงแวดลอมใหนกเรยนฟง
- สงแวดลอม หมายถง สงตาง ๆ ทอยรอบตวเรา ทงสงทมชวตและสงทไมมชวต รวมถงสงทเกดขนเอง
ตามธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน
- สงแวดลอมมผลกระทบตอสขภาพภายและสขภาพจตของคน กลาวคอ ถาคนอาศยอยในสงแวดลอม
ทดมความสะอาด ไมมเชอโรคจะท�าใหมรางกายแขงแรงและจตใจแจมใส แตถาเราอาศยอยในสงแวดลอมทไมด
มความสกปรก มเชอโรค กจะท�าใหเกดโรคภยไขเจบและขาดความสขในชวต
5. ครแบงนกเรยนออกเปนกลมตามความเหมาะสม นกเรยนแตละกลมวาดภาพสงแวดลอมทนกเรยนชอบ และ
อยากอาศยอยลงในกระดาษบรฟทครแจกให พรอมตกแตงใหสวยงาม
28
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
6. รวมกนสรปความหมาย และความส�าคญของสงแวดลอมทสงผลตอสขภาพและการด�ารงชวต
ชวโมงท 3-4
1. น�าภาพสวมทถกสขลกษณะ และไมถกสขลกษณะใหนกเรยนด
2. ใหนกเรยนรวมแสดงความคดเหนในประเดน
- นกเรยนทราบหรอไมวาภาพทดคอภาพอะไร
- สองภาพนแตกตางกนอยางไร
- นกเรยนคดวาสวมแบบใดทถกสขลกษณะ และสวมแบบใดทไมถกสขลกษณะ อาจกอใหเกดมลภาวะ
ทางสงแวดลอม และเปนแหลงแพรกระจายของเชอโรคได
3. ครน�าเสนอภาพการการจดการสงแวดลอมรอบตวทถกสขลกษณะทนกเรยนสามารถกระท�าไดพรอมอธบาย
ใหนกเรยนฟง เชน การขบถายในทๆ ถกสขลกษณะ คอ สะอาด มประตปดมดชด มการบ�าบดหรอก�าจด สงปฏกล
ลงสทอบ�าบดน�าเสย
4. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดนการจดการสงแวดลอมรอบตวทถกสขลกษณะโดยครใชค�าถาม
ประเดน ดงน
- นกเรยนคดวาถาในชมชนของนกเรยนมแหลงน�าทคนในชมชนสามารถใชในการด�ารงชพตนเองได สามารถ
จบปลามาใชท�าอาหารได แตคนในชมชนบางคนขบถายรมแมน�าล�าคลอง หรอปลอยของเสยจากอจจาระสแมน�าล�าคลอง
จะเกดผลอยางไร
- นกเรยนคดวาคนในชมชนทอาศยแหลงน�าแหงน ในการด�ารงชพจะไดรบเชอพยาธใบไมตบไดหรอไม
อยางไร
5. นกเรยนรวมกนสรปประเดนการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดดวยการจดการสงแวดลอม
ใหถกสขลกษณะ
6. นกเรยนส�ารวจหองน�าในอาคารเรยนของนกเรยน ทงน เพอใหนกเรยนรจกการจดการสงแวดลอมใหถก
สขลกษณะ เพอปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7. ครสาธตการดแลรกษาความสะอาดหองสวม ใหสะอาด ถกสขลกษณะ และนกเรยนแตละกลมชวยกนท�าความ
สะอาดหองสวม เพอสขภาวะทดของผใช คอ ตวนกเรยนเอง
8. นกเรยนรวมกนสรปการจดการสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะ สามารถชวยปองกนการตดเชอพยาธ
ใบไมตบ อนเปนสาเหตส�าคญทอาจกอใหเกดโรคมะเรงทอน�าดได
9. นกเรยนท�าใบงาน Mind Mapping เรอง การจดการสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะ
10. นกเรยนท�าชนงาน/ภาระงาน รวบยอด สมดรายงาน เรอง รโรคปลอดภยหางไกลโรคราย
7. เครองมอ/สอ/แหลงการเรยนร
7.1 รปภาพแมน�าล�าคลองทเตมไปดวยสงปฏกล และแมน�าล�าคลองทใสสะอาด
7.2 กระดาษปรฟ
7.3 สไม
7.4 ภาพสวมทถกสขลกษณะและไมถกสขลกษณะ
7.5 อปกรณการท�าความสะอาดหองน�า หองสวม
29
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
8. การวด / การประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
นกเรยนบอกการจดการสงแวดลอม
รอบตวใหถกสขลกษณะ
ก า ร ท� า ใ บ ง า น
Mind Mapping
เรอง การจดการ
สงแวดลอมรอบตว
ใหถกสขลกษณะ
แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะ
ในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
การสงเกต แบบสงเกต
พฤตกรรม
นกเรยนไดคะแนน จากการประเมน
ดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20คะแนน)
คะแนน 9 - 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
30
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
31
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
Mind Mapping เรอง กำรจดกำรสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะ
ค�าชแจง : ใหนกเรยนท�า Mind Mapping เรอง การจดการสงแวดลอมรอบตวใหถกสขลกษณะ
ชอ-สกล.........................................................................................................ชน.........................เลขท...............
32
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ชนงำน/ภำระงำน รวบยอด สมดรำยงำน เรอง รโรคปลอดภยหำงไกลโรครำย
หนวยการเรยนร/
แผนการจดการเรยนรชนประถมศกษาปท 2
35
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
หนวยกำรเรยนร/แผนกำรจดกำรเรยนร
เรอง ปฏบตตนด ชวมสข ชนประถมศกษาปท 2 เวลา 10 ชวโมง
หนวย
ทชอหนวย ตวชวดชนป สาระการเรยนร
แผนการจดการเรยน
รท/เรอง
จ�านวน
ชวโมง
1 ปฏบตตนด
ชวมสข
พ 4.1 ป.2/4
อธบายอาการและ
วธปองกนการเจบ
ป วยการบาดเจบ
ทอาจเกดขน
อาการและวธการปองกน
การเจบปวยโรคพยาธใบไม
ตบและมะเรงทอน�าด
แผนการจดการเรยนร
ท 1 โรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
3
พ 4.1 ป.2/1
บอกลกษณะของ
การมสขภาพด
ลกษณะของการมสขภาพด
- รางกายแขงแรง
- จตใจราเรงแจมใส
- มความสข
- มความปลอดภย
แผนการจดการเรยนร
ท 2 หลกสขบญญต
แหงชาต 10 ประการ
2
พ 4.1 ป.2/2
เลอกกนอาหาร
ทมประโยชน
เลอกกนอาหารทมประโยชน
ไมเสยงตอการเปนโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอน�าด
แผนการจดการเรยนร
ท 3 การบรโภค
ทถกสขลกษณะ
2
พ 4.1 ป.2/3
ระบของใชและ
ของเลนทมผลเสย
ตอสขภาพ
ของใชและของเลนทมผลเสย
ตอสขภาพ
ทเสยงตอการเปนโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอน�าด
แผนการจดการเรยนร
ท 4 สงแวดลอมทเออ
ต อการป องกนโรค
พยาธ ใบไม ตบและ
มะเรงทอน�าด
3
รวม 10
36
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
หนวยกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 2
หนวยท 1 ปฏบตตนด ชวมสข เวลาเรยน 10 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร / ตวชวดชนป
1.1 มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรค และ
การสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ
1.2 ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.2/1 บอกลกษณะของการมสขภาพด
พ 4.1 ป.2/2 เลอกกนอาหารทมประโยชน
พ 4.1 ป.2/3 ระบของใชและของเลนทมผลเสยตอสขภาพ
พ 4.1 ป.2/4 อธบายวธการและวธปองกนการเจบปวย การบาดเจบทอาจจะเกดขน
2. สาระส�าคญ / ความคดรวบยอด
ความสมารถในการอธบายอาการและวธการปองกนการเจบปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดยอมสงเสรม
ใหเรามสขภาพด เลอกกนอาหารทมประโยชน ตลอดจนสามารถใชสงของทไมสงผลเสยตอสขภาพอนเสยงตอการเปน
โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3. สาระการเรยนร
3.1 ดานความร
3.1.1 ลกษณะการมสขภาพด
3.1.2 อาหารทไมมความเสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.3 วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.4 ของใชและของเลนทเสยงตอการเปนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.5. การปฏบตตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.6 การจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.7 สขบญญตแหงชาต 10 ประการ
3.2 ดานทกษะ/กระบวนการ
3.2.1 ทกษะการสงเกต
3.2.2 ทกษะการส�ารวจ
3.2.3 ทกษะการตรวจสอบ
3.2.4 ทกษะการคดวเคราะห
3.3 ดานคณลกษณะอนพงประสงค
3.3.1 มวนย
3.3.2 มงมนในการท�างาน
37
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3.3.3 ใฝเรยนร
3.3.4 มจตสาธารณะ
3.3.5 ซอสตยสจรต
4. การวดและประเมนผล
4.1 ประเมนผลรวบยอด (ชนงาน / ภาระงาน)
สมดรายงาน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
4.2 ประเมนผลระหวางเรยน
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
- นกเรยนมความรเกยวกบการปฏบตตน
ในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและ
มะเรงทอน�าด
- นกเรยนมความรเกยวกบวงจรการเกด
โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
- นกเรยนบอกรายการอาหารทไมมความ
เสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอ
น�าด
- นกเรยนจดสงแวดลอมทเออตอการ
ปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอ
น�าด
- การท�าใบงาน
เรอง ถกผด คดได
หางไกลโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
- การท�าใบงาน
เรอง วงจรการเกด
โรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
- การท�าใบงาน
เรอง นกสบพาขาว
- การท�าใบงาน
เรอง การจดสภาพ
แวดล อมภายใน
โรงเรยน
- แบบประเมน
ใบงาน
- แบบประเมน
ใบงาน
- แบบประเมน
ใบงาน
- แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรม
- แบบประเมน
การคด
วเคราะห
นก เรยนได คะแนนจากการ
ประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
38
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
4.2 ประเมนผลระหวางเรยน (ตอ)
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
- การสงเกต - แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
5. กจกรรมการเรยนร
5.1 แผนการจดการเรยนรท 1 ความรเกยวกบพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด (เวลา 3 ชวโมง)
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนแบงกลมตามความเหมาะสม
3. นกเรยนแตละกลมท�าใบงาน เรอง รวธหนไกลโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 2
1. นกเรยนดรปภาพพยาธใบไมตบ สอภาพมศพทภาษาองกฤษประกอบ
2. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบวธหนไกลโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3. นกเรยนรวมกนสรปการปฏบตตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 3
1. ครเปดเพลงหมอล�ากลอน รณรงคลดมะเรงทอน�าด ใหนกเรยนฟง
(ทมา: http://www.odpc7.ddc.moph.go.th) ส�านกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดขอนแกน
2. ครและนกเรยนรวมกนสรปปญหาและอนตรายทเกดจากการปวยเปนโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด (ทมา: http://www.odpc7.ddc.moph.go.th) ส�านกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดขอนแกน
3. นกเรยนจดปายนเทศ ใบงาน เรอง รวธหนไกลโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5.2 แผนการจดการเรยนรท 2 หลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ (เวลา 2 ชวโมง)
ชวโมงท 1-2
1. นกเรยนสนทนาเรองการดแลรกษาสขภาพของนกเรยน
2. นกเรยนรองเพลง สขบญญต 10 ประการ (วดทศนเพลงสขบญญต 10 ประการท�านองสาวหมอล�าซง
web link : www.youtube.com/watch?v=La3ZWpSylT8 )
3. ใหนกเรยนแสดงกจกรรมเขาจงหวะเพลง สขบญญต 10 ประการ อยางอสระ
4. นกเรยนศกษาสบคนความร เรอง วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
39
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
5.3 แผนการจดการเรยนรท 3 การบรโภคทถกสขลกษณะ (เวลา 2 ชวโมง)
ชวโมงท 1 – 2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง
2. สนทนาถงพฤตกรรมการรบประทานอาหารของนกเรยน
3. น�าเสนอภาพผปวยโรคพยาธใบไมตบ มะเรงทอน�าดและภาพพยาธใบไมตบ
4. นกเรยนอภปรายพฤตกรรมการกนอาหาร รายการอาหาร ทผปวยโรคพยาธใบไมตบ มะเรงทอน�าด
ชอบรบประทานบอยๆ
5. นกเรยนบอกรายการอาหารทไมมความเสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. นกเรยนท�าใบงาน เรอง นกสบพาขาว
7. นกเรยนน�าเสนอผลงาน ใบงาน เรอง นกสบพาขาว
8. อภปราย ซกถาม และแสดงความคดเหนเพมเตม เรอง พฤตกรรมการบรโภคทสงผลกระทบตอสขภาพ
9. รวมกนสรปองคความรการบรโภคทถกสขลกษณะ
5.4 แผนการจดการเรยนรท 4 สงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
(เวลา 3 ชวโมง)
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนนรวมกนสนทนาเกยวกบพฤตกรรม
ในชวตประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยงตอโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
2. ครจดหาภาพ สภาพสงแวดลอม และพฤตกรรมทเสยงการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดและ
สนทนาเกยวกบภาพ และสอดแทรกศพทภาษาองกฤษประกอบสอภาพ
3. นกเรยนรวมกนสนทนา อภปราย ซกถามเกยวกบพฤตกรรมในชวตประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยง
ตอโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4. นกเรยนรวมกนสรปพฤตกรรมในชวตประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยงตอโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง การจดสภาพแวดลอมภายในโรงเรยน
ชวโมงท 2
1. แบงนกเรยนเปนกลมตามจ�านวนความเหมาะสม จากนนใหนกเรยนลงพนทส�ารวจสภาพแวดลอม
ภายในโรงเรยนและบนทกผลการส�ารวจ
2. นกเรยนผแทนกลมน�าเสนอผลงานหนาชนเรยน
3. ครและนกเรยนรวมกนอภปราย สรป พรอมบนทกองคความรทไดรบจากการเรยน
ชวโมงท 3
1. นกเรยนท�าชนงาน/ภาระงาน รวบยอด สมดรายงาน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
2. นกเรยนน�าเสนอองคความรแบบสรปดวยวาจาจากสมดรายงาน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
3. ครประเมนผล สมดรายงาน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
40
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
6. สอและแหลงเรยนร
6.1 ภาพตางๆ เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6.2 อนเทอรเนต
6.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
6.4 ภมปญญาทองถน
6.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
6.6 หนงสอ ความรพนฐาน เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรอง ความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
6.8 ใบความรเกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
41
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 2
หนวยท 1 ปฏบตตนด ชวมสข จ�านวน 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 1 ความรเกยวกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด จ�านวน 3 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.2/3 ระบของใชและของเลนทมผลเสยตอสขภาพ
พ 4.1 ป.2/4 อธบายวธการและวธปองกนการเจบปวย การบาดเจบทอาจจะเกดขน
3. สาระส�าคญ
โรคพยาธใบไมตบมสาเหตจากพยาธใบไมตบ มรปรางแบนคลายใบมะขาม ตวบางๆ สเนอใส เกดจากการรบ
ประทานอาหารประเภทปลาน�าจดเกลดขาวปรงดบหรอสก ๆ ดบ ๆ ทมตวออนของพยาธปนเปอนเชนปลาสม กอยปลา
ปลาปง เมอมพยาธสะสมมากๆ เปนเวลานานจะมอาการจะมอาการเเนนทอง จะมอาการอกเสบของทอน�าด มไข ตว
เหลองตาเหลอง ระยะสดทายของโรคผปวยจะผอมซด บวม และอาจเสยชวตได
4. สาระการเรยนร
4.1 ปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดในชมชน
4.2 ความเสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.3 วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.4 อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.5 การปฏบตตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4.6 การจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. จดประสงคการเรยนร
5.1 นกเรยนมความรเกยวกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด ปองกนตนเอง ครอบครว และชมชนจาก
การเกดโรคพยาธใบไมตบ และมะเรงทอน�าด
5.2 บอกตวอยางของใชและของเลนทมผลเสยตอสขภาพ
5.3 นกเรยนมทกษะในการปฏบตดแลผปวยเบองตน
5.4 นกเรยนเหนความส�าคญของปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ
เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนแบงกลมตามความเหมาะสมท�าใบงาน เรอง รวธหนไกลโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
42
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ชวโมงท 2
1. นกเรยนดรปภาพพยาธใบไมตบ สอภาพมศพทภาษาองกฤษประกอบ
2. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบวธหนไกลโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด ตลอดจนสามารถบอก
ตวอยางของใชและของเลนทมผลเสยตอสขภาพ
3. นกเรยนรวมกนสรปการปฏบตตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 3
1. ครเปดเพลงหมอล�ากลอน รณรงคลดมะเรงทอน�าด ใหนกเรยนฟง
(ทมา: http://www.odpc7.ddc.moph.go.th) ส�านกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดขอนแกน
2. ครและนกเรยนรวมกนสรปปญหาและอนตรายทเกดจากการปวยเปนโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด (ทมา: http://www.odpc7.ddc.moph.go.th) ส�านกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดขอนแกน
3. นกเรยนจดปายนเทศ ใบงาน เรอง รวธหนไกลโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7. สอและแหลงเรยนร
7.1 ภาพตางๆ เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.2 อนเทอรเนต
7.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
7.4 ภมปญญาทองถน
7.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
7.6 หนงสอ ความรพนฐาน เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรอง ความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
7.8 ใบความรเกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
8. การวด/ประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
นกเรยนมความรเกยวกบการปฏบต
ตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
การท�าใบงานเรอง
ถกผด คดไดหางไกล
โรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
43
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
8. การวด/ประเมนผล (ตอ)
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะ
ในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรม
- แบบประเมน
การคด วเคราะห
นกเรยนไดคะแนนจากการประเมน
ดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
44
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
45
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง ถกผดคดไดหำงไกลโรคพยำธใบไมตบและมะเรงทอน�ำด
ค�าชแจง : ใหนกเรยนท�าเครองหมาย หลงขอความทถกและท�าเครองหมาย X หลงขอความทผด
ขอความ เครองหมาย
1. โรคพยาธใบไมตบสามารถตดตอกนไดโดยผานทางน�ามก น�าลาย และการสมผส
2. การรบประทานยาถายพยาธบอยๆ สามารถปองกนโรคมะเรงทอน�าดได
3. มะเรงทอน�าดถาเปนแลวไมสามารถรกษาใหหาย
4. การรบประทานกอยปลาถาจะใหปลอดภยจากพยาธใบไมตบตองใสมะนาวมากๆ
5. พบผปวยโรคมะเรงทอน�าดมากทสดในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
6. รบประทานอาหารปรงสกๆ ดบๆ จะไมเปนโรคพยาธใบไมตบ
7. การรบประทานกอยปลาใสมดแดงจะไมมพยาธเพราะมดจะไปกนไขพยาธ
8. การขบถายอจจาระลงแมน�าล�าคลองเปนสาเหตการระบาดของโรคพยาธใบไมตบ
9. ปลาเกลดสขาวเปนพาหนะของพยาธใบไมตบ
10. โรคมะเรงทอน�าดมสาเหตเกดจากพยาธใบไมตบเปนสวนใหญ
ชอ-สกล.........................................................................................................ชน.........................เลขท...............
46
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 2
หนวยท 1 ปฏบตตนด ชวมสข เวลา 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 2 หลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ เวลา 2 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.2/1 บอกลกษณะของการมสขภาพด
3. สาระส�าคญ
การปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ เปนพฤตกรรมทพงปฏบตอยางสม�าเสมอจนเปนนสย
เพอใหมสขภาพกาย จตใจ อารมณ และสงคม ดขน ซงจะสงผลใหคนเรามรางกายเจรญเตบโต แขงแรง ไมมโรคภย
เบยดเบยน โดยเลอกบรโภคอาหารปรงจากปลาน�าจดเกลดขาวทถกสขลกษณะ ท�าใหปลอดภยจากโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
4. สาระการเรยนร
ลกษณะของการมสขภาพด รางกายแขงแรง จตใจราเรงแจมใส มความสข และมความปลอดภย จากการ
ปฏบตตนตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
5. จดประสงคการเรยนร
นกเรยนสามารถดแลสขภาพตนเอง ตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ ได
6. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท 1-2
1. นกเรยนสนทนา เรอง การดแลรกษาสขภาพของนกเรยน
2. นกเรยนรองเพลง สขบญญต 10 ประการ ตามวดทศนเพลงสขบญญต 10 ประการ ท�านองสาวหมอล�าซง
(web link : www.youtube.com/watch?v=La3ZWpSylT8 )
3. นกเรยนแสดงกจกรรมเขาจงหวะเพลง สขบญญต 10 ประการ อยางอสระ
4. นกเรยนศกษาสบคนความร เรอง วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด และศกษาศพทภาษา
องกฤษทส�าคญและเกยวของ
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด แลวน�าความรมาเชอมโยงกบ
การดแลสขภาพตนเองตามหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
47
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
7. สอและแหลงเรยนร
7.1 เนอเพลงล�าซงสขบญญต 10 ประการ
7.2 อนเทอรเนต / เครองฉายวดทศน
7.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
7.4 ภมปญญาทองถน
7.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
7.6 หนงสอ ความรพนฐาน เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรอง ความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
7.8 ใบความรเกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
8. การวด/ประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
นกเรยนมความรเกยวกบวงจร
การเกดโรคพยาธใบไมตบและ
มะเรงทอน�าด
การท�าใบงาน เรอง วงจร
การเกดโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะ
ในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรม
- แบบประเมน
การคด
วเคราะห
นกเรยนได คะแนน จากการ
ประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
48
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
49
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง วงจรกำรเกดโรคพยำธใบไมตบและมะเรงทอน�ำด
ค�าชแจง : ใหนกเรยนดภาพวงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด แลวตอบค�าถาม
1. ไขพยาธใบไมตบมมากบสงใดบาง ตอบ…………………………………………………………………………................
2. พยาธใบไมตบอาศยอยในหอยอะไร ตอบ…………………………………………………………………………..............
3. พยาธใบไมตบจะอยสวนใดของปลาน�าจด ตอบ………………………………..……………………………..................
4. ตวออนพยาธใบไมตบจะอาศยอยสวนใดของคน ตอบ……………………………………………………………………
5. หลกสขบญญตแหงชาต ประการใด สอดคลองกบการตดวงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ตอบ…………………………………………………………………….........................................................……................
ชอ-สกล.........................................................................................................ชน.........................เลขท...............
50
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 2
หนวยท 1 ปฏบตตนด ชวมสข เวลา 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 3 การบรโภคทถกสขลกษณะ เวลา 2 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.2/2 เลอกกนอาหารทมประโยชน
3. สาระส�าคญ
การปฏบตตนในการบรโภคอาหารใหถกสขลกษณะโดยเลอกบรโภคอาหารปรงจากปลาน�าจดเกลดขาว
ทปรงสก ถกสขลกษณะ ท�าใหปลอดภยจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4. สาระการเรยนร
การบรโภคอาหารอยางถกสขลกษณะ
5. จดประสงคการเรยนร
บรโภคอาหารทถกสขลกษณะไดอยางเหมาะสม
6. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท 1 – 2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง
2. สนทนาถงพฤตกรรมการรบประทานอาหารของนกเรยน
3. น�าเสนอภาพผปวยโรคพยาธใบไมตบ มะเรงทอน�าดและภาพพยาธใบไมตบ
4. นกเรยนอภปรายพฤตกรรมการกนอาหาร รายการอาหาร ทผ ปวยโรคพยาธใบไมตบ มะเรงทอน�าด
ชอบรบประทานบอยๆ
5. นกเรยนบอกรายการอาหารทไมมความเสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. นกเรยนท�าใบงาน เรอง นกสบพาขาว
7. นกเรยนน�าเสนอผลงาน ใบงาน เรอง นกสบพาขาว
8. อภปราย ซกถาม และแสดงความคดเหนเพมเตม เรอง พฤตกรรมการบรโภคทสงผลกระทบตอสขภาพ
9. รวมกนสรปองคความรการบรโภคทถกสขลกษณะ
7. สอและแหลงเรยนร
1. ภาพตางๆเกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
2. Website สบคน เมนรายการอาหารทท�าจากปลาน�าจด
3. แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
51
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
8. การวด/ประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
นกเรยนบอกรายการอาหารทไมมความ
เสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
การท�าใบงานเรอง
นกสบพาขาว
แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะ
ในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรม
- แบบประเมน
การคด
วเคราะห
นกเรยนได คะแนน จากการ
ประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
52
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
53
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง นกสบพำขำว
ค�าชแจง : ใหนกเรยนส�ารวจรายการอาหารในครอบครว และในชมชน และบนทกลงในตาราง
รายการอาหาร ลกษณะภายนอก
(สก – ดบ)
ความเหนในการบรโภค
ท�าเครองหมาย ในชอง ควร/ไมควร
ควร ไมควร
ชอ-สกล.........................................................................................................ชน.........................เลขท...............
54
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 2
หนวยท 1 ปฏบตตนด ชวมสข เวลา 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 4 สงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด เวลา 3 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.2/1 บอกลกษณะของการมสขภาพด
3. สาระส�าคญ
สงแวดลอมและการด�ารงชวตในชมชนมผลตอสขภาพ จงตองปองกน ดแลสขภาพใหด ปลอดภยจากโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอน�าด โดยการน�าความรทมไปจดการสงแวดลอมใหถกสขลกษณะ ลดความเสยงของการเกดโรค
พยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4. สาระการเรยนร
สงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. จดประสงคการเรยนร
จดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดได
6. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนนรวมกนสนทนาเกยวกบพฤตกรรมในชวต
ประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยงตอโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
2. ครจดหาภาพ สภาพสงแวดลอม และพฤตกรรมทเสยงการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดและ
สนทนาเกยวกบภาพ และสอดแทรกศพทภาษาองกฤษประกอบสอภาพ
3. นกเรยนรวมกนสนทนา อภปราย ซกถามเกยวกบพฤตกรรมในชวตประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยงตอโรค
พยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4. นกเรยนรวมกนสรปพฤตกรรมในชวตประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยงตอโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง การจดสภาพแวดลอมภายในโรงเรยน โดยใหสอดแทรกค�าศพทภาษาองกฤษ
ทตองรลงในใบงานดวย
ชวโมงท 2
1. แบงนกเรยนเปนกลมตามจ�านวนความเหมาะสม จากนน ใหนกเรยนลงพนทส�ารวจสภาพแวดลอมภายใน
โรงเรยนและบนทกผลการส�ารวจ
2. นกเรยนผแทนกลมน�าเสนอผลงานหนาชนเรยน
55
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3. ครและนกเรยนรวมกนอภปราย สรป พรอมบนทกองคความรทไดรบจากการเรยน
ชวโมงท 3
1. นกเรยนท�าชนงาน/ภาระงาน รวบยอด สมดรายงาน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
2. นกเรยนน�าเสนอองคความรแบบสรปดวยวาจาจากสมดรายงาน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
3. ครประเมนผล สมดรายงาน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
7. สอและแหลงเรยนร
7.1 ภาพตางๆ เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.2 อนเทอรเนต
7.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
7.4 ภมปญญาทองถน
7.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
7.6 หนงสอ ความรพนฐาน เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรอง ความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
7.8 ใบความรเกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
8. การวด/ประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)นกเรยนจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
การท�าใบงานเรอง การจ ดสภาพแวดล อมภายในโรงเรยน
แบบประเมน ใบงาน
ผานการประเมนคะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)- นกเรยนมทกษะ ในการคดวเคราะห - นกเรยนมทกษะในการคด สงเคราะหแบบเชอมโยง
- การสงเกต - การประเมน
- แบบสงเกต พฤตกรรม- แบบประเมน การคด วเคราะห
นกเรยนได คะแนน จากการประเมนดานทกษะ/กระบวนการ (คะแนนเตม 20 คะแนน)คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม คะแนน 7 – 8 ระดบดมากคะแนน 5 – 6 ระดบผานคะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)- วนย - มงมนในการท�างาน - ใฝเรยนร - มจตสาธารณะ- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก การสงเกต
ผานการประเมนทกคณลกษณะอนพงประสงค
56
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
57
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง กำรจดสภำพแวดลอมภำยในโรงเรยน
ค�าชแจง : ใหนกเรยนส�ารวจสภาพแวดลอมภายในโรงเรยน และบนทกลงในตาราง จากนน ตอบค�าถาม ใตตางราง
สถานท ลกษณะสภาพทพบ
ความเหนในการบรโภค
ท�าเครองหมาย ในชอง ถก/ไมถก
ถกสขลกษณะ ไมถกสขลกษณะ
หองเรยน
หองสมด
สนามเดกเลน
โรงอาหาร
หองน�าหองสวม
สถานทใดจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดไดบาง
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………......
ชอ-สกล.........................................................................................................ชน.........................เลขท...............
58
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ชนงำน/ภำระงำน รวบยอด สมดรำยงำน เรอง สขบญญตปฏบตตนดชวมสข
หนวยการเรยนร/
แผนการจดการเรยนรชนประถมศกษาปท 3
61
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
หนวยกำรเรยนร/แผนกำรจดกำรเรยนร
เรอง สขใจ สดใส ไรทกข สข ชนประถมศกษาปท 3 เวลา 10 ชวโมง
หนวย
ท
ชอหนวย ตวชวดชนป สาระการเรยนร แผนการจดการเรยนร
ท/เรอง
จ�านวน
ชวโมง
1สขใจ สดใส
ไรทกข สข
พ 4.1 ป.3/1
อธบายการตดตอ
และวธการปองกน
และแพรกระจาย
ของโรค
การตดตอและวธการ
ปองกนแพรกระจาย
ของโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
แผนการจดการเรยนร
ท 1 โรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
3
พ 4.1 ป.3/2
จ�าแนกอาหารหลก
5 หม
พ 4.1 ป.3/3
เลอกกนอาหาร
ทหลากหลาย
ครบ 5 หม
ในสดสวนทเหมาะสม
-อาหารหลก 5 หม
-การเลอกกนอาหาร
ทปลอดภยจากโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอ
น�าด
แผนการจดการเรยนร
ท 2 พฤตกรรมการ
บรโภคทถกสขลกษณะ
3
พ 4.1 ป.3/1
อธบายการตดตอ
และวธการปองกน
และแพรกระจาย
ของโรค
การตดตอและวธการ
ปองกนแพรกระจาย
ของโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
แผนการจดการเรยนร
ท 3 การสรางภมคมกน
โรคสครอบครว ชมชน
และสงคม
4
รวม 10
62
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
หนวยกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 3
หนวยท 3 สขใจ สดใส ไรทกข สข เวลาเรยน 10 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร / ผลการเรยนร
1.1 มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรค และ
การสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ
1.2 ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.3/1 อธบายการตดตอและวธการปองกนและแพรกระจายของโรค
พ 4.1 ป.3/2 จ�าแนกอาหารหลก 5 หม
พ 4.1 ป.3/3 เลอกกนอาหารทหลากหลายครบ 5 หมในสดสวนทเหมาะสม
2. สาระส�าคญ / ความคดรวบยอด
ความสามารถในการจ�าแนกและเลอกกนอาหารทหลากหลายครบ 5 หมในสดสวนทเหมาะสม เปนแนวทางหนง
ทชวยลดการตดตอและปองกนการแพรกระจายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3. สาระการเรยนร
3.1 ดานความร
3.1.1 ปญหาโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดในชมชน
3.1.2 ความเสยงของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.3 วงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.4 อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.5 การปฏบตตนในการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.6 การจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.7 พฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะ
3.1.8 การปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดโดยอาศยหลกสขบญญตแหงชาต 10 ประการ
3.1.9 การจดการสงแวดลอมใหเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3.1.10 การสรางภมคมกนสครอบครว ชมชน และสงคม ตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
3.2 ดานทกษะ/กระบวนการ
3.2.1 ทกษะการสงเกต
3.2.2 ทกษะการส�ารวจ
3.2.3 ทกษะการตรวจสอบ
3.2.4 ทกษะการคดวเคราะห
63
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3.3 ดานคณลกษณะอนพงประสงค
3.3.1 มวนย
3.3.2 มงมนในการท�างาน
3.3.3 ใฝเรยนร
3.3.4 มจตสาธารณะ
3.3.5 ซอสตยสจรต
4. การวดและประเมนผล
4.1 ประเมนผลรวบยอด (ชนงาน / ภาระงาน)
สมดรายงาน เรอง สขใจ สดใส ไรทกข สข
4.2 ประเมนผลระหวางเรยน
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
- นกเรยนมความรเกยวกบการตดตอ
วธการปองกนและแพรกระจายของ
โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
- นกเรยนสามารถจ�าแนกและเลอก
กนอาหารทหลากหลายครบ 5 หม
ในสดสวนทเหมาะสม
-สอสารแนวทางทชวยลดการตดตอ
และปองกนการแพรกระจายของ
โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
- การท�าใบงาน เรอง
แผนภมวงจรการเกดโรค
พยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
- การท�าใบงานเรอง
พฤตกรรมการบรโภค
ทถกสขลกษณะ
- การท�าใบงานเรอง การ
ออกแบบปายรณรงค
การลดการตดตอและ
ปองกนการแพรกระจาย
ของโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
- แบบประเมน
ใบงาน
- แบบประเมน
ใบงาน
- แบบประเมน
ใบงาน
- ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
- ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
- ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
- นกเรยนปฏบตตนตามหลกสข
บญญตแหงชาต 10 ประการ
- นกเรยนสามารถจดการสงแวดลอม
รอบตวใหถกสขลกษณะ
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรม
การท�างานเปน
กลม
- แบบประเมนการ
คดวเคราะห
นกเรยนไดคะแนนจากการ
ประเมนดานทกษะ/
กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
64
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
4.2 ประเมนผลระหวางเรยน (ตอ)
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
- การสงเกต - แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ท ก ค ณ ล ก ษ ณ ะ อ น พ ง
ประสงค
5. กจกรรมการเรยนร
5.1 แผนการจดการเรยนรท 1 ความรเกยวกบพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด (เวลา 3 ชวโมง)
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนรองเพลง “โรคภยใกลตว” แลวรวมกนอภปรายเกยวกบเนอเพลง
3. นกเรยนชวยกนบอกสาเหตและอนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดตามทนกเรยนเขาใจ
4. นกเรยนดภาพผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด จากนนใหนกเรยนศกษาใบความรเรอง
อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. นกเรยนรวมกนเขยนแผนผงความคดบนกระดาน เรอง อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าดจากทนกเรยนไดเสนอไว
6. ครและนกเรยนรวมกนสรปเรองอนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 2
1. นกเรยนสนทนาเกยวกบสงแวดลอมและการด�ารงชวตของคนในชมชนถามนกเรยนวาสงแวดลอมและ
วถการด�ารงชวตในชมชน
2. แบงนกเรยนเปนกลม ใหรวมกนอภปรายวา โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดมวงจรการเกดได
อยางไร แลวเขยนเปนแผนภาพความคดตามความเขาใจของแตละกลมในกระดาษทครแจก
3. นกเรยนแตละกลมน�าผลงานมาตดทหนาชน ครน�านกเรยนตรวจสอบเปรยบเทยบความคดเกยวกบ
วงจรการเกดโรคของแตละกลมวามความเหมอนและความตางอยางไร ครใหค�าแนะน�าเพมเตม
4. นกเรยนท�าใบงาน เรอง แผนภมวงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 3
1. นกเรยนทบทวนความรในชวโมงทผานมา
2. นกเรยนรวมกนสรปความร เรอง การปฏบตตนเพอใหปลอดภยจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
3. นกเรยนแตละกลมน�าผลงานของกลม ตกแตงใหสวยงามแลวน�าไปตดทปายนเทศในชนเรยน หรอปาย
นเทศตางๆ ภายในบรเวณโรงเรยน
65
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
5.2 แผนการจดการเรยนรท 2 พฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะ (เวลา 3 ชวโมง)
ชวโมงท 1-2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนรวมกนสนทนา เรอง การรบประทานอาหารเชาของนกเรยนวานกเรยนทางอาหารประเภท
สก หรอสกๆ ดบๆ หรอไม นกเรยนทราบหรอไมวามนมอนตรายอะไรบางทเกดจากการทานอาหารสกๆ ดบๆ
3. เลน เกมอะไรเอย
“โรคอะไรเอย ตดตอทางอาหาร ชาวภาคอสานเปนมากทสด”
“โรคอะไรเอย เกดจากการกนปลาดบ อยาท�างบงบ ตอบมาเรวไว”
“โรคอะไรเอย ตวคลายใบไม อาศยอยในคน”
4. นกเรยนดวดทศน เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. รวมกนสนทนาถงเรองอนตรายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด และขอเทจจรงทเกดในชมชน
ของนกเรยน
6. นกเรยนท�าใบงาน เรอง พฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะ
ชวโมงท 3
1. นกเรยนรองเพลง “โรคพยาธใบไมตบ” โดยครรองใหฟง 1 จบ แลวใหนกเรยนรองตาม และฝกรอง
เองจนคลอง แลวทบทวนบทเรยนจากทเรยนมาแลว
2. นกเรยนน�าเสนอใบงาน เรอง พฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะ หนาชนเรยน แลวน�าไปจด
ปายนเทศ
5.3 แผนการจดการเรยนรท 3 การสรางภมคมกนโรคสครอบครว ชมชน และสงคม (เวลา 4 ชวโมง)
ชวโมงท 1-2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนรวมกนสนทนาทบทวนเกยวกบกจกรรมในชวตประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยงตอโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3. ครน�าเสนอประเดนสการอภปรายเกยวกบการจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าด
4. แบงนกเรยนเปนกลม ตามความเหมาะสม ศกษาเอกสารความร เรอง การจดสงแวดลอมทเออตอ
การปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. นกเรยนแตละกลมเขยนแผนผงความคด เรอง การจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไม
ตบและมะเรงทอน�าดแลวสงตวแทนน�าเสนอผลงานของกลมหนาชนเรยน
ชวโมงท 3-4
1. ครน�าภาพทเตรยมมาใหนกเรยนดเกยวกบครอบครว ชมชน สงคม ทเปนระเบยบเรยบรอย สวยงาม
กบภาพทครอบครว ชมชน สงคม ทไมมระเบยบ สกปรก พรอมสอดแทรกค�าศพทภาษาองกฤษทนกเรยนตองร
2. ใหนกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบภาพทน�ามาใหด
3. ครและนกเรยนรวมกนรองเพลง “เสนหสาวละวา”
66
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
4. แบงนกเรยนออกเปนกลม ใหเสนอแนวทางเกยวกบการสรางภมคมกนสครอบครว ชมชน และสงคม
โดยเขยนในลกษณะของค�าคลองจองหรอค�าขวญ
ยกตวอยาง “ความสกปรกท�าใหเกดโรคราย ความมกงายท�าใหเกดสกปรก”
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง การออกแบบปายรณรงคการลดการตดตอและปองกนการแพรกระจายของ
โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนน�าเสนอหนาชนเรยน คร และนกเรยนรวมกนแนะน�า แกไข
7. นกเรยนน�าผลงานไปตดปายนเทศในโรงเรยน
8. นกเรยนท�าชนงานรวบยอด สมดรายงาน เรอง สขใจ ลดใส ไรทกข สข
6. สอและแหลงเรยนร
6.1 ภาพตางๆ เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6.2 อนเทอรเนต
6.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
6.4 ภมปญญาทองถน
6.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
6.6 หนงสอ ความรพนฐานโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรองความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
6.8 ใบความร
67
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 3
หนวยท 3 สขใจ สดใส ไรทกข สข จ�านวน 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 1 โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด จ�านวน 3 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.3/1 อธบายการตดตอและวธการปองกนและแพรกระจายของโรค
3. สาระส�าคญ
โรคพยาธใบไมตบ คอ โรคทเกดจากการรบประทานอาหารประเภทปลาน�าจดปรงดบหรอปรงไมสก ทมตวออน
ของพยาธปนเปอน อนเปนสาเหตใหเกดมะเรงทอน�าดตามมา การปฏบตตนทเหมาะสมสามารถปองกนอนตราย ทเกด
จากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดได
4. สาระการเรยนร
การตดตอและวธการปองกนและแพรกระจายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. จดประสงคการเรยนร
เขยนแผนภมวงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดได
6. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท 1
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ
เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนรองเพลง “โรคภยใกลตว” แลวรวมกนอภปรายเกยวกบเนอเพลง
3. นกเรยนชวยกนบอกสาเหตและอนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดตามทนกเรยนเขาใจ
4. นกเรยนดภาพผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด จากนน ใหนกเรยนศกษาใบความรเรอง อนตราย
จากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. นกเรยนรวมกนเขยนแผนผงความคดบนกระดาน เรอง อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดจาก
ทนกเรยนไดเสนอไว
6. ครและนกเรยนรวมกนสรปเรองอนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 2
1. นกเรยนสนทนาเกยวกบสงแวดลอมและการด�ารงชวตของคนในชมชนถามนกเรยนวาสงแวดลอมและวถการ
ด�ารงชวตในชมชน
2. แบงนกเรยนเปนกลม ใหรวมกนอภปรายวา โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดมวงจรการเกดไดอยางไร
แลวเขยนเปนแผนภาพความคดตามความเขาใจของแตละกลมในกระดาษทครแจก
68
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3. นกเรยนแตละกลมน�าผลงานมาตดทหนาชน ครน�านกเรยนตรวจสอบ เปรยบเทยบความคดเกยวกบ
วงจรการเกดโรคของแตละกลมวามความเหมอนและความตางอยางไร ครใหค�าแนะน�าเพมเตม
4. นกเรยนท�าใบงาน เรอง แผนภมวงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
ชวโมงท 3
1. นกเรยนทบทวนความรในชวโมงทผานมา
2. นกเรยนรวมกนสรปความร เรอง การปฏบตตนเพอใหปลอดภยจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
3. นกเรยนแตละกลมน�าผลงานของกลม ตกแตงใหสวยงาม แลวน�าไปตดทปายนเทศในชนเรยน หรอปาย
นเทศตางๆ ภายในบรเวณโรงเรยน
7. เครองมอ / สอ / แหลงเรยนร
7.1 แผนภมเพลง “โรคภยใกลตว”
7.2 ภาพผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.3 ใบความร เรอง อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
8. การวด / การประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
นกเรยนมความรเกยวกบการตดตอ วธ
การปองกนและแพรกระจายของโรค
พยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
การท�าใบงาน
เรอง แผนภม
วงจรการเกด
โรคพยาธใบไม
ตบและมะเรง
ทอน�าด
แบบประเมน
ใบงาน
- ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคดสงเคราะห
แบบเชอมโยง
- นกเรยนปฏบตตนตามหลกสขบญญต
แหงชาต 10 ประการ
- นกเรยนสามารถจดการสงแวดลอมรอบ
ตวใหถกสขลกษณะ
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบส ง เ กต
พฤตกรรมการ
ท�างานเปนกลม
- แบบประเมน
การคดวเคราะห
นกเรยนได คะแนน จากการ
ประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
69
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
8. การวด / การประเมนผล (ตอ)
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
70
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
71
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง แผนภมวงจรกำรเกดโรคพยำธใบไมตบและมะเรงทอน�ำด
ค�าชแจง ใหนกเรยนเขยนแผนภมวงจรการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด พรอมวาดภาพประกอบ
ชอ-สกล.................................................................................................เลขท....................ชน.......................................
72
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 3
หนวยท 3 สขใจ สดใส ไรทกข สข จ�านวน 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 2 พฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะ จ�านวน 3 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.3/2 จ�าแนกอาหารหลก 5 หม
พ 4.1 ป.3/3 เลอกกนอาหารทหลากหลายครบ 5 หมในสดสวนทเหมาะสม
3. สาระส�าคญ
ความสามารถในการจ�าแนกและเลอกกนอาหารทหลากหลายครบ 5 หมในสดสวนทเหมาะสม เปนแนวทางหนง
ทชวยลดการตดตอและปองกนการแพรกระจายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
4. สาระการเรยนร
การจ�าแนกและเลอกกนอาหารทหลากหลายครบ 5 หมในสดสวนทเหมาะสม
5. จดประสงคการเรยนร
5.1 บอกพฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะและวธปฏบตตนตามสขบญญตแหงชาตได
5.2 สามารถเลอกบรโภคอาหารทถกสขลกษณะได
6. กจกรรมการเรยนการสอน
ชวโมงท 1-2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนรวมกนสนทนา เรอง การรบประทานอาหารเชาของนกเรยนวานกเรยนทางอาหารประเภทสก หรอ
สกๆ ดบๆ หรอไม นกเรยนทราบหรอไมวามนมอนตรายอะไรบางทเกดจากการทานอาหารสกๆ ดบๆ
3. เลน เกมอะไรเอย
“โรคอะไรเอย ตดตอทางอาหาร ชาวภาคอสานเปนมากทสด”
“โรคอะไรเอย เกดจากการกนปลาดบ อยาท�างบงบ ตอบมาเรวไว”
“โรคอะไรเอย ตวคลายใบไม อาศยอยในคน”
4. นกเรยนดวดทศน เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. รวมกนสนทนาถงเรองอนตรายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด และขอเทจจรงทเกดในชมชนของ
นกเรยน
6. นกเรยนท�าใบงาน เรอง พฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะ
73
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ชวโมงท 3
1. นกเรยนรองเพลง “โรคพยาธใบไมตบ” โดยครรองใหฟง 1 จบ แลวใหนกเรยนรองตาม และฝกรองเอง
จนคลอง แลวทบทวนบทเรยนจากทเรยนมาแลว
2. นกเรยนน�าเสนอใบงาน เรอง พฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะ หนาชนเรยน แลวน�าไปจด
ปายนเทศ
7. เครองมอ / สอ / แหลงเรยนร
7.1 แผนภมเพลง “โรคภยใกลตว”
7.2 ภาพผปวยโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.3 ใบความร เรอง อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
8. การวด / การประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
นกเรยนสามารถจ�าแนกและเลอกกน
อาหารทหลากหลาย ครบ 5 หมใน
สดสวนทเหมาะสม
การท�าใบงาน เรอง
พฤตกรรมการบรโภค
ทถกสขลกษณะ
แบบประเมน
ใบงาน
- ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคด
สงเคราะหแบบเชอมโยง
- นกเรยนปฏบตตนตามหลก
สขบญญตแหงชาต 10 ประการ
- นกเรยนสามารถจดการสงแวดลอม
รอบตวใหถกสขลกษณะ
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรมการ
ท�างานเปนกลม
- แบบประเมน
การคดวเคราะห
นกเรยนได คะแนน จากการ
ประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
การสงเกต แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
74
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
75
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
เรอง พฤตกรรมกำรบรโภคทถกสขลกษณะ
ค�าชแจง ใหนกเรยนตอบค�าถามตอไปน
1. จงบอกพฤตกรรมการบรโภคทถกสขลกษณะมาอยางนอย 3 ขอ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………
2. จากการศกษาสขบญญตแหงชาต 10 ประการ นกเรยนคดวา ขอใดมความสมพนธกบการเกดโรคพยาธใบไมตบบาง
เพราะเหตใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ชอ-สกล.................................................................................................เลขท....................ชน.......................................
76
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แผนกำรจดกำรเรยนร
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 3
หนวยท 3 สขใจ สดใส ไรทกข สข จ�านวน 10 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 3 การปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด จ�านวน 4 ชวโมง
1. มาตรฐานการเรยนร
พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด�ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรม
สมรรถภาพเพอสขภาพ
2. ตวชวดชนป
พ 4.1 ป.3/1 อธบายการตดตอและวธการปองกนและแพรกระจายของโรค
3. สาระส�าคญ
การมสขภาพทดขนอยกบการมพฤตกรรมทางดานสขภาพ และสงแวดลอมทด การมพฤตกรรมสขภาพทถก
สขลกษณะ ท�าใหรางกายแขงแรงชวยปองกนโรคทอยรอบตวเรา
4. สาระการเรยนร
การตดตอและวธการปองกนและแพรกระจายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. จดประสงคการเรยนร
สามารถออกแบบปายรณรงคการลดการตดตอและปองกนการแพรกระจายของโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าดได
6. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท 1-2
1. นกเรยนท�ากจกรรม Brain Gym ขยบกาย ขยายสมอง จากนน ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยน
ทราบ เพอกระตนใหนกเรยนเกดแรงจงใจทจะพฒนาการเรยนใหผานเกณฑทตงไว
2. นกเรยนรวมกนสนทนาทบทวนเกยวกบกจกรรมในชวตประจ�าวนและสงแวดลอมทเสยงตอโรคพยาธใบไม
ตบและมะเรงทอน�าด
3. ครน�าเสนอประเดนสการอภปรายเกยวกบการจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
4. แบงนกเรยนเปนกลม ตามความเหมาะสม ศกษาเอกสารความร เรอง การจดสงแวดลอมทเออตอการ
ปองกนโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
5. นกเรยนแตละกลมเขยนแผนผงความคด เรอง การจดสงแวดลอมทเออตอการปองกนโรคพยาธใบไมตบ
และมะเรงทอน�าดแลวสงตวแทนน�าเสนอผลงานของกลมหนาชนเรยน
ชวโมงท 3-4
1. ครน�าภาพทเตรยมมาใหนกเรยนดเกยวกบครอบครว ชมชน สงคม ทเปนระเบยบเรยบรอย สวยงาม กบ
ภาพทครอบครว ชมชน สงคม ทไมมระเบยบ สกปรก พรอมสอดแทรกค�าศพทภาษาองกฤษทนกเรยนตองร
2. ใหนกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบภาพทน�ามาใหด
77
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
3. ครและนกเรยนรวมกนรองเพลง “เสนหสาวละวา”
4. แบงนกเรยนออกเปนกลม ใหเสนอแนวทางเกยวกบการสรางภมคมกนสครอบครว ชมชน และสงคม
โดยเขยนในลกษณะของค�าคลองจองหรอค�าขวญ
ยกตวอยาง “ความสกปรกท�าใหเกดโรคราย ความมกงายท�าใหเกดสกปรก”
5. นกเรยนท�าใบงาน เรอง การออกแบบปายรณรงคการลดการตดตอและปองกนการแพรกระจายของโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอน�าด
6. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนน�าเสนอหนาชนเรยน คร และนกเรยนรวมกนแนะน�า แกไข
7. นกเรยนน�าผลงานไปตดปายนเทศในโรงเรยน
8. นกเรยนท�าชนงานรวบยอด สมดรายงาน เรอง สขใจ ลดใส ไรทกข สข
7. สอและแหลงเรยนร
7.1 ภาพตางๆ เกยวของกบโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.2 อนเทอรเนต
7.3 แหลงเรยนรตางๆ ในชมชน
7.4 ภมปญญาทองถน
7.5 เวบไซด www.livercare.kku.ac.th
7.6 หนงสอ ความรพนฐานโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
7.7 สอความรส�าหรบเดก เยาวชนและประชาชน เรองความรเรองโรคพยาธใบไมตบ
7.8 ใบความร
8. การวด / การประเมนผล
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานความร (K)
สอสารแนวทางทชวยลดการตดตอ
และปองกนการแพรกระจายของโรค
พยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด
การท�าใบงานเรองการ
ออกแบบปายรณรงคการ
ลดการตดตอและปองกน
การแพรกระจายของโรค
พยาธใบไมตบและมะเรง
ทอน�าด
แบบประเมน
ใบงาน
ผานการประเมน
คะแนนรอยละ 60 ขนไป
78
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
8. การวด / การประเมนผล (ตอ)
สงทวด วธการ เครองมอ เกณฑการประเมน
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
- นกเรยนมทกษะในการคดวเคราะห
- นกเรยนมทกษะในการคดสงเคราะห
แบบเชอมโยง
- นกเรยนปฏบตตนตามหลกสขบญญต
แหงชาต 10 ประการ
- นกเรยนสามารถจดการสงแวดลอมรอบ
ตวใหถกสขลกษณะ
- การสงเกต
- การประเมน
- แบบสงเกต
พฤตกรรมการ
ท�างานเปนกลม
- แบบประเมน
การคดวเคราะห
นกเรยนได คะแนน จากการ
ประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
(คะแนนเตม 20 คะแนน)
คะแนน 9 – 10 ระดบดเยยม
คะแนน 7 – 8 ระดบดมาก
คะแนน 5 – 6 ระดบผาน
คะแนน 0 – 4 ระดบปรบปรง
ดานเจตคต (A)
- วนย
- มงมนในการท�างาน
- ใฝเรยนร
- มจตสาธารณะ
- ซอสตยสจรต
- การสงเกต - แบบบนทก
การสงเกต
ผานการประเมน
ทกคณลกษณะอนพงประสงค
9. การบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ
สามารถบรณาการกบกลมสาระการเรยนรอนๆ ไดตามความเหมาะสม เชน ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ เปนตน
10. กจกรรมเสนอแนะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
79
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
11. บนทกผลหลงสอน
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………
.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) .................................................ครผสอน
(................................................)
12. ความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(ลงชอ) ...............................................ผบรหารสถานศกษา
(...............................................)
.........../........................../............
80
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบงำน
กำรออกแบบปำยรณรงคกำรลดกำรตดตอและปองกนกำรแพรกระจำย
ของโรคพยำธใบไมตบและมะเรงทอน�ำด
ค�าชแจง ใหนกเรยนเขยนขอความของปายรณรงคการลดการตดตอและปองกนการแพรกระจายของโรคพยาธ
ใบไมตบและมะเรงทอน�าด
กลมท.............................................................ชอกลม.....................................................................................................
ชอสมาชกกลม….
1. ...................................................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................................................
3. ...................................................................................................................................................................................
4. ...................................................................................................................................................................................
5. ...................................................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
81
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ชนงำน/ภำระงำน รวบยอด สมดรำยงำน เรอง สขกำย สดใส ไรทกข สข
115
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบความร
รปภาพเกยวของกบโรคพยาธใบไมตบ
ภาพท 8 พยาธใบไมตบตวเตมวย
ทมา: http://www.med.cmu.ac.th/dept/
116
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ภาพท 9 ผปวยมะเรงทอน�าด
ทมา: http://www.tm.mahidol.ac.th/hospital/hospital-p-opisthorchis-th.php
ภาพท 10 โรคมะเรงของทอน�าด
ทมา: http://www.manager.co.th
117
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบความร
โรคพยาธใบไมตบ
โรคพยาธใบไมตบ (Liver fluke) คอ โรคทเกดจากทอน�าดภายในตบตดเชอพยาธ ทเรยกวา พยาธใบไมตบ ซง
สงผลใหทอน�าดเกดการอกเสบเรอรงรวมกบเกดการอดตนของทอน�าดในตบจากตวและไขของพยาธ จงสงผลใหเกด
ภาวะตบโต ตว ตาเหลอง (โรคดซาน) แนนทองจากตบโตและมน�าในทอง/ทองมาน โรคพยาธใบไมตบในประเทศไทย
เกดจาก พยาธใบไมตบ ชนด Opisthorchis viverrini ซงมรปรางแบนคลายใบไม สวนหวและทายเรยวมน ขนาด ยาว
7-12 มม. กวาง 2-3 มม. สแดงเรอคลายสโลหตจางๆ พบมากทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอ สวนภาค
อนๆ พบนอย โรคนเปนสาเหตหลกของโรคมะเรงทอน�าดในคนไทยซงเกดจากกนอาหารประเภทปลาน�าจดเกลดขาว
เชน ปลาซว ปลาสรอย ปลาขาว ปลาตะเพยนฯลฯ ทปรงไมสก เชน กอยปลา ปลาหมกไฟ ปลารา ปลาสม ฯลฯ
ภาพท 11 ปลาทมพยาธใบไมตบอาศยอย
วงจรชวต
พยาธใบไมตบทอาศยอยในทอน�าดทงของคนและสตวเปนโรค เมอพยาธออกไข ไขจะออกมาในล�าใส และ
ปนออกมากบอจจาระลงแหลงน�า เมอหอยไซกนไขนเขาไป พยาธจะเจรญเปนตวออนอยในหอยไซ(Bithynia spp.) ตว
ออนระยะตอมาจะออกจากหอยไปเจรญตอในปลาเปนตวออนระยะตดตอ เมอคนกนปลาทปรงไมสก ตวออนนจะเจรญ
เปนพยาธตวเตมวยในทอน�าดของตบ
ระยะเวลาตงแตคนกนตวออนระยะตดตอของพยาธเขาไปจนเจรญเปนตวเตมวย และตรวจพบไขในอจจาระ
ใชเวลาประมาณ 4-8 สปดาห
118
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบความร
พยาธใบไมตบและลกษณะของการเกดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนาด
ภาพท 12 ไขพยาธใบไมตบทออกมากบอจจาระผปวย ภาพท 13 พยาธใบไมตบชนดตางๆ
คนกนปลาทมพยาธตวออน (ระยะตดตอ)โดยไมท�าใหสกเสยกอน
พยาธตวออนออกมาเจรญเปนตวเตมวยในตบ
พยาธตวเตมวยออกไขททอน�าดลงสล�าไสเลก
ไขพยาธปนออกมากบอจจาระลงสแหลงน�าจด
หอยไซหรอบไทเนย กนไขพยาธ ไขจงเจรญเปนตวออนระยะท 1 ในตวหอย
ตวออนออกจากหอยไชเขาปลาน�าจด
แลวเจรญเปนตวออนระยะท 2 (ระยะตดตอ)ขดตวเปนถง ฝงอยในเนอปลา
119
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ภาพท 14 มะเรงของทอน�าด
ทมา: http://www.manager.co.th
120
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
กอยปลาดบ
ปลาราดบ
กอยปลาซวใสมดแดง
ปลาสมดบ
ภาพท 15 อาหารทเสยงตอพยาธใบไมตบ
121
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบความร
เรอง อนตรายจากโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนาด
คนตดโรคพยาธใบไมตบจากการกนอาหารทปรงจากปลาน�าจดเกลดขาว ทมตวออนพยาธใบไมตบอยในเนอ
ปลาแบบปรงดบๆ หรอ ดบ ๆ สก ๆ เมอคนกนอาหารทปรงดบหรอดบๆ สกๆ เขาไปเทากบคนนนไดกนเอาตวออน
พยาธใบไมตบเขาไปดวย เมอถงล�าไสเลก ตวออนพยาธจะเดนทางตอไปจนถงทอน�าดสวนปลายทอยในตบแลวเจรญ
เปนพยาธใบไมตบตวเตมวย จากนนพยาธจะวางไข ไขพยาธใบไมตบจะผานออกมากบน�าดแลวถกขบถายออกมาปน
กบอจจาระของคนทเปนโรค ไขพยาธในอจจาระทมตวออนอยภายในจะถกกนโดยหอยน�าจด เรยก หอยบไทยเนย หรอ
หอยไซ เมอหอยกนพยาธแลว ตวออนพยาธจะเจรญเตบโตแลวไชออกมาจากตวหอยวายในน�าบรเวณตนๆ (เมอพบปลา
น�าจดเกลดขาวตระกลปลาตะเพยนทมอยในประเทศไทยประมาณ 110 ชนด) จะไชเขาทางใตครบ แลวเขาอยในเนอ
ปลาและทเกลดปลา รวมระยะเวลาชวงจากคนเปนโรคพยาธใบไมตบผานหอยและเขาปลา แลวแพรโรค โดยตดตอเขา
สคนอกครง ใชเวลาประมาณ 3 เดอน คนทเปนโรคพยาธใบไมตบ สามารถแพรกระจายไขพยาธใบไมตบออกมาจาก
รวงกายไดนานถง 30 ป อยางไรกตามโรคพยาธใบไมตบนไมตดตอโดยตรงจากคนสคน
คนกนปลาทมพยาธตวออน (ระยะตดตอ) โดยไมท�าใหสกเสยกอน
พยาธตวออนออกมาเจรญเปนตวเตมวยในตบ
พยาธตวเตมวยออกไขททอน�าดลงสล�าไสเลก
ไขพยาธปนออกมากบอจจาระลงสแหลงน�าจด
หอยไซหรอบไทเนยกนไขพยาธ ไขจงเจรญเปนตวออนระยะท 1 ในตวหอย
ตวออนออกจากหอยไชเขาปลาน�าจด
แลวเจรญเปนตวออนระยะท 2 (ระยะตดตอ)ขดตวเปนถง ฝงอยในเนอปลา
อนตรายของโรคพยาธใบไมตบ
เมอพยาธใบไมตบอยในรางกายคนแลวอนตรายจะเกดขนมากหรอนอย ขนอยกบจ�านวนตวพยาธทสะสม พยาธ
ดดเกาะผนงของทอน�าดท�าใหเกดการระคายเคอง สารทพยาธใบไมตบขบถายท�าใหทอน�าดอกเสบ และเยอบผนงทอน�าด
หนาขน ถาพยาธหรอสารทพยาธปลอยออกมาจากทอน�าดเขาสกระแสเลอด จะท�าใหโลหตเปนพษ ซงผปวยจะมอาการ
ดซาน มไข ตบโต ระยะนถารกษายงมโอกาสหาย แตถาตบถกท�าลายถาวร ทางเดนน�าดอดตน อาการดซานเพมมากขน
ตบโตมากขน ถงน�าดโปงพอง มโอกาสเกดเปนมะเรงทอน�าดและ เสยชวตได
122
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบความร
เรองวงจรโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอนาดในชมชน
วงจรชวตของพยาธใบไมตบพยาธตวเตมวยอาศยอยในทอทางเดนน�าดทอยในตบของคน สนขและแมวพยาธ
ตวเตมวยผสมพนธแลวสรางไขจ�านวนมากซงไขของพยาธชนดนมขนาดเลกสน�าตาลเหลองไขทออกมาจะปะปนมากบ
น�าดและลงสล�าไสเลกจากนนออกสภายนอกรางกายโดยการถายอจจาระหากไขตกลงสน�าจะถกหอยน�าจดขนาดเลก
บางชนดทมความสามารถเปนพาหะขนท 1กนเขาไป ตวออนทอยในไขพยาธจะใชเวลาเจรญในหอยประมาณ 6-8 สปดาห
จงออกจากหอยและวายน�าไปไชเขาใตเกลดของปลาน�าจด (เชนปลาตะเพยน ปลาขาว ปลาสรอย ปลากะสบ ปลาแม
สะแดง ปลาซว ปลาแกมช�าปลาขาวนา) แลวเจรญเปนพยาธตวออนระยะตดตอในเนอปลาซงใชเวลาประมาณ 4 สปดาห
เมอคนหรอสนข และแมวกนเนอปลาทปรงไมสกหรอดบๆ สกๆ กจะไดรบตวออนพยาธระยะตดตอเขาไปและเมอ
น�ายอยในกระเพาะอาหารและล�าไสเลกยอยเนอปลาและผนงหมตวออนของพยาธ กจะท�าใหตวออนของพยาธออกมา
และคบคลานเขาไปในระบบทอน�าดผานทางรเปดทล�าไสเลกและเจรญเตบโตเปนพยาธตวเตมวยตอไป
อาหารกอโรค ทเสยงตอพยาธใบไมตบทประชาชนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอนยมกนทท�าจากปลาทปรง
ไมสก เชน กอยปลา ปลาสด ปลาสม ปลาจอม หม�าปลา ปลาหมกไฟปลาปง ลาบปลา ปลารา แจวบองซงตวออนของ
พยาธระยะตดตอยงมชวตอย และสามารถเจรญเตบโตเปนพยาธตวเตมวยในทอน�าดภายในตบไดนอกจาก
พยาธใบไมตบทเปนสาเหตส�าคญทท�าใหเกดมะเรงของทอน�าดแลวยงพบวามสารไนโตรซามน (Nitrosamine) ซงเปน
สารกอมะเรงในอาหารพวกโปรตนหมก เชนปลารา ปลาสม หมสม แหนมและอาหารพวกเนอสตวทผสมดนประสว เชน
กนเชยง ไสกรอก เนอเคมปลาเคมกเปนปจจยเสรมกอโรคได
123
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ใบความร
เรอง สขบญญตแหงชาต (National Health Disciplines) 10 ประการ
สขบญญตแหงชาต หรอทคนไทยรจกในอดตวา “กตกาอนามย” เปนแนวทางปฏบตตวดานสขภาพขนพนฐาน
เพอสรางเสรมสขภาพ และลดความเสยงจากโรคภยไขเจบ รวมทงอนตรายตอสขภาพทอาจเกดขนในชวตประจ�าวน
ซงคณะรฐมนตรฝายสงคมไดมการอนมตใหเปนนโยบายระดบชาตเมอวนท 18 พฤษภาคม 2539 และก�าหนดใหวนท 28
พฤษภาคมของทกปเปนวนสขบญญตแหงชาต โดยมเปาหมายใหคนไทยทกคน โดยเฉพาะเดกและเยาวชน ไดรบ
การปลกฝงและสรางเสรมสขภาพทถกตองตงแตเยาววย เพราะผทปฏบตตามสขบญญต 10 ประการ จะเปนคนมสขภาพ
ด ทงรางกาย จตใจ และสงคม ซงจะสงผลใหมสขภาพแขงแรง มสมรรถภาพในการเรยน การท�างาน และยงชวยให
มภมตานทานโรค ไมเจบปวยงายๆ ดวย
ขอก�าหนดทเดกและเยาวชน ตลอดจนประชาชนทวไป พงปฏบตอยางสม�าเสมอ จนเปนสขนสย เพอให
มสขภาพทงรางกาย จตใจ และสงคม 10 ประการไดแก
1. ดแลรกษารางกายและของใชใหสะอาด
2. รกษาฟนใหแขงแรงและแปรงฟนทกวนอยางถกตอง
3. ลางมอใหสะอาดกอนกนอาหารและหลงการขบถาย
4. กนอาหารสก สะอาดปราศจากสารอนตราย และหลกเลยงอาหารรสจดสฉดฉาด
5. งดสบบหรสรา สารเสพตด การพนน และการส�าสอนทางเพศ
6. สรางความสมพนธในครอบครวใหอบอน
7. ปองกนอบตภยดวยการไมประมาท
8. ออกก�าลงกายสม�าเสมอและตรวจสขภาพประจ�าป
9. ท�าจตใจใหราเรงแจมใสอยเสมอ
10. มส�านกตอสวนรวม รวมสรางสรรคสงคม
124
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
เพลงลางมอบอยๆ(จาก https://www.youtube.com/watch?v=vl-za6wEG0E)
ขอถามสกนด ขอถามสกนด ท�าไมตองลางมอ อยากจะร อยากจะร กขยบกขยบเขามาเลย
จะเปนยงไง จะเปนยงไง ถาเราไมลางมอ จะมเชอโรคตางๆตดอย มนจะเขาสรางกายเธอ
(ซ�า) ลางแบบไหนด ถงจะถก ถก ถกวธ ไมยากเลยจรงๆ 7 ขอนท�างายเหลอเกน
(ซ�า2) เรมทขอท 1 เอาฝามอมาถกน ขอท 2 นนตองเอาฝามอถหลงมอ
ขอท 3 ตองเอาฝามอถฝามอ ขอท 4 ตองเอาหลงนวมอถฝามอ
แลวมาขอท 5 ตองถนวหวแมมอ ขอท 6 เอาใบนวถควานฝามอ
และขอท 7 ถวนรอบๆขอมอ ท�าประจ�า กจะด ด ด (ซ�า 2)
ลางมอบอยๆ ลางมอบอยๆ ลางมอบอยๆ ไมยากสกนด ไมยากสกนด มา มา มาลางมอ
เขาหองน�ากนอาหารอยาประมาท อาจตดเชอโรคมา เรมตนวนน เรมตนวนน ชวนกนใหลางมอ
ปองกนเชอโรคตางๆตดอย มนจะเขาสรางกายเธอ (ซ�า)
เพลงปลาสกแซบหลาย (สกกะแซบ)ขบรองโดย ไมค ภรมยพร
(โครงการมหกรรมรณรงคสญจร การก�าจดโรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าด ป 2556)
แซบแซบแซบ สกกะแซบสกกะแซบ
แซบแซบแซบ สกกะแซบสกกะแซบ
มาเดอกนต�าบกหงมาเดอกนต�าบกหง
ต�าบกหงใสปลาราสก ต�าบกหงใสปลาราสก
กนด อยด มสขปลาราสกแซบหลาย แซบหลาย
แซบแซบแซบ สกกะแซบสกกะแซบ
แซบแซบแซบ สกกะแซบสกกะแซบ
ปลาขาวเฮดปลาราหมกเกลอ ปลาขาวเฮดปลาราหมกเกลอ
หมกไหเกบไวหลายเดอน หมกไหเกบไวหลายเดอน
แลวเอามาตมใหสก แลวเอามาตมใหสก
แลวเทลงคลกใสต�าบกหงแลวเทลงคลกใสต�าบกหง
แซบแซบแซบ สกกะแซบสกกะแซบ
แซบแซบแซบ สกกะแซบสกกะแซบ
ปลาขาวชนนอยๆควไฟปลาขาวชนนอยๆควไฟ
เตมเครองลงใสคลกใหเขากน เตมเครองลงใสคลกใหเขากน
ชมเบงเถกใจแซบหลาย ชมเบงเถกใจแซบหลาย
กนดปลอดภยตองกนใหสก
แซบแซบแซบ สกกะแซบสกกะแซบ (ซ�า)
(จบเพลง)
125
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
เพลงปลาราสกสข ศลปน ไมค ภรมยพร
จะปรงอาหารครงใด ตองใสใจใสปลาราสก
จะไดกนไดแซบไดสก (ซ�า)
ปลาราสกสะอาดปลอดภย(ซ�า)
ปลาดบใชท�าปลารา ทตดมากคอพยาธ
เมอกนกมโอกาสเปนโรคภยในทอน�าด
ปลาราปลาดบปลาเกลดพยาธใบไมมากม
อยากใหดตองปรงใหสกกอนกนลงไป
(ซ�า*) จะปรงอาหารครงใด ตองใสใจปลาราสก
จะไดกนไดแซบไดสข
ปลาราสกสะอาดปลอดภย
(ซ�า**) พนองทกนปลารา
ความแซบตองมาพรอมความสะอาด
โรคภยอยาไดประมาท
ทกพยาธมอนตราย
พยาธใบไมตบ ตดมากบปลาราทวไป
จะใหปลอดภย ตองตมใหสกทกตอนปลารา
พยาธใบไมตบ มากบปลาราไมสก
ตองตมใหสก กนกปลอดโรค ปลอดภย
(ซ�า**)
126
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
เพลงล�าซงสขบญญต 10 ประการเนอรอง นกศกษาสาธารณสข วทยาลยแพทยศาสตรและการสาธารณสข จงหวดอบลราชธาน
ท�านองเพลง ขาขาวสาวล�าซง
บญบานเฮามวนแทนอพอกน มารวมกนฟงเพอจะน�าไปใชนาน
สขบญญตนนม 10 ประการ มนเปนพนฐานของการดแลรางกาย
เรมขอ 1 นนกะเฮดไดแสนงาย ดแลรางกาย ของใชใหสะอาด
ขอสองนน แปรงฟนทกวนอยาไดขาด บ แมนเรองยาก อยางนอยมอละ 2 เทอ
ฮอดขอสาม ลางมอใหเปนประจ�า เราตองหมนท�าแมกระทง หลงขบถาย
ตอไปขอสกนอาหารทปลอดภย เฮดไดงายๆ กนตามหลกโภชนาการ
* ยาว ยาว ยาว ยาว ยาว ละวา ยาว ยาว ละวา ยาว ยาว เดออายเดอ เดออายเดอ เดอเดออายเดอ
ขอหายงด บ เลนการพนน เปนเรองส�าคญงดบหร ดมสรา
ขอหกใกลตว เพอครอบครวหรรษา บ มปญหา รวมกนสรางสรรคสามคค
ขอเจดนนหนา รวมกนปองอบตภย เพอใหปลอดภยหางไกล อบตเหต
ขอแปดท�างายออกก�าลงกาย หมนสงเกต บ มขอบเขตตรวจสขภาพเปนประจ�า (ซ�า *)
ขอเกาแมนบอ อยากขอใหรนรมย จตใจสขสม หาวธผอนคลาย
สดทายขอสบไมใชของสงอนตราย สงคมปลอดภย ส�านกดตอสวนรวม (ซ�า *)
เพลง โรคภยใกลตว เนอรอง สมาล เทยงภกด
ท�านอง เพลงคณล�าไย
เรามาเรยนเรอง โรคภยใกลไกลตวเรานหนา
เกดจากตดเชอนานา หนอนพยาธนหนาพาใหเปนโรคตบ
โรคมะเรงในทอน�าด มากมคนตายลาลบ
ปองกน รกษา ก�ากบ จะไมลวงลบลาโลกไปโดยงาย
(พด) โรคพยาธใบไมในตบ เรามาก�ากบใหมนหมดไป
อยากนปลาดบเดดขาด โรคพยาธระบาดรวดเรวทนใด
ปลารา กอยปลา ปลาหมก กนแลวทกขหนกเพราะเกดโรคภย
ปลาน�าจดกนสกเถดอาย(ซ�า) อายจะไดยนยาวตอไป
พวกเรามาชวยกนเถด อยาใหโรคเกดขนได
127
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
เพลงโรคพยาธใบไมตบ เนอรอง สมาล เทยงภกด
ท�านอง เพลงนมจากเตา
นโรคอะไรรไหมเธอจา โรคเกดจากปลาน�าจดไงเลา
ปลามเกลดขาวน�าเชอไมเบา ท�าสกเถอะเราคณคาสารพด
พยาธใบไมตบนนนากลว โรคระบาดทวทงคนและสตว
มาเถอะพวกเรามารบก�าจด โรคไมสะพดถาท�าสกเอย
เพลง เสนหสาวละวา ค�ารอง นายทนกร แสงนกล
ท�านอง เพลงปลาคอใหญ
...ฮอดยาม เดอนส เดอนหา บานละวากน�าลงขอดแกง
น�า สแหงขอดสาย น�าจตน�าใจเฮาบแหงคอแกง
ยงมเออเฟอเผอแบงจตใจแฝงดวยประเพณอนดงาม....
มาเดอ มายามบานนอง ใหมาลองกนขาวปลาน�า
มากนปลาหนาแลง ปลารมแกงมแตโตอ�าหล�า
ไผมาอยเปนทฮทถามวาแกงละวางามสดลกหลกตา....
โอ..เด เอ เอ..เอ..เอโอ..เด..เอ..เอ เอ..เอ…เอ..
โอเด..อายคนไกลเอย โอเด....อายคนไคเอย
อายเอย แกงละวานนเดออาย
ใหอาย หนอ..อดสาใสดางไว
โอย สไดกนปลา โตใหญ…ผแพงเอย
อายเอย ปลาโตใหญมาฮอดแลว
ปลาโตใหญมาฮอดแลว สเฮดสกสอายกน
สเฮดสกสอายกน
เออ…เออ…เอย…นนนา…อายเอย
ฮอยยมพมพใจหวานฉ�า มากนขาวน�าอยาลมจ�าแจวขา
มาซอยต�าหกเขนฝาย วางามหลายสาวละวาคนสา
นองสต�าหมเสอผาไหมไวถา
สมบตล�าคา แตปยาตายาย
สมบตล�าคา แตปยาตายาย.......
โอ..เด เอ เอ..เอ..เอโอ..เด..เอ..เอ เอ..เอ…เอ..
128
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
โอเด..อายคนไกลเอย โอเด....อายคนไคเอย
อายเอย แกงละวานนเดออาย
ใหอาย หนอ..อดสาใสดางไว
โอย สไดกนปลา โตใหญ…ผแพงเอย
อายเอย ปลาโตใหญมาฮอดแลว
ปลาโตใหญมาฮอดแลว สเฮดสกสอายกน
สเฮดสกสอายกน
เพลง คนบานเฮา บ กนปลาดบ เนอรอง ศภฤกษ รตนถา
ท�านอง เพลงคนบานเดยวกน
คนอสานบานเฮา ถาไมกนกอยปลา สขภาพแขงแรง
แตถาหากมอได หลงกนมนเขาไป กจะท�าใหปวย
ปวยเปนโรคนากลว มะเรงในทอน�าด และมหนอนใบไม เขาไปชอนไชในตบของเรา
โอย นอ นอ คนบานเฮา ใหเซาใหเลก บ ตองกนปลาดบ ถาสกนกอยปลา สตองเฮดให
สก เดอครบพนอง
คนบานเฮา คนบานเดยวกน
เพลงเดกรนใหม ไมกนดบ เนอรอง ศภฤกษ รตนถา
ท�านอง เพลงลอยกระทง
เดกๆ จงจ�าเอาไว วาโทษพษภยของการกนดบ
มอนตรายและนากลว พวกเราอยามวเผอเรอไปกน
เพราะมนมพยาธมากมาย จะเกดภย ตอรางกายเราเอง
ยงไปทาน กอยปลา และยงไปทานสมปลา บสก
เราจงพงระวงอนตราย อาจปวยตายดวยโรคมะเรง
เปนมะเรงในทอน�าด ชวเราตองดบสญไป
129
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ภาพโปสเตอร “สขบญญตแหงชาต 10 ประการ”
130
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
ตวอยางโปสเตอรลางมอ 7 ขนตอน
131
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แบบสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรม (ในชนเรยน)
ค�าชแจง ใหท�าเครองหมาย ลงในชองรายการสงเกตพฤตกรรมทนกเรยนปฏบต
เลขท ชอ-สกล
รายการ
สรปผลการ
ประเมนรวมมอในการท�า
กจกรรม
กลาออกมา
แสดงความ
สามารถ
สงงานตรง
ตามเวลาท
ก�าหนด
ผาน ไมผาน ผาน ไมผาน ผาน ไมผาน ผาน ไมผาน
เกณฑการประเมน
ผานตงแต 2 รายการถอวา ผาน ผาน 1 รายการถอวา ไมผาน
ลงชอ _________________ผประเมน
( _________________ )
132
หนวยการเรยนร เรอง โรคพยาธใบไมตบและมะเรงทอน�าดระดบชนประถมศกษาปท 1-3 (ฉบบปรบปรงครงท 2 พทธศกราช 2560)
กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
แบบประเมนพฤตกรรมการท�างานกลม
กลม ......................................................................................................................................................................
สมาชกในกลม
1. ..................................................................................................................................................................
2. ..................................................................................................................................................................
3. ..................................................................................................................................................................
4. ..................................................................................................................................................................
5. .................................................................................................................................................................
6. .................................................................................................................................................................
ค�าชแจง : ใหนกเรยนท�าเครองหมาย ในชองทตรงกบความเปนจรง
พฤตกรรมทสงเกตคะแนน
3 2 1
1. มสวนรวมในการแสดงความคดเหน
2. มความกระตอรอรนในการท�างาน
3. รบผดชอบในงานทไดรบมอบหมาย
4. มขนตอนในการท�างานอยางเปนระบบ
5. ใชเวลาในการท�างานอยางเหมาะสม
รวม
เกณฑการใหคะแนน
พฤตกรรมทท�าเปนประจ�า ให 3 คะแนน
พฤตกรรมทท�าเปนบางครง ให 2 คะแนน
พฤตกรรมทท�านอยครง ให 1 คะแนน
เกณฑการใหคะแนน
ชวงคะแนน ระดบคณภาพ
13-15 ด
8-12 ปานกลาง
5-7 ปรบปรง