คณภาพเครองมอ DSPM และ DAIM

รองศาสตราจารย พญ. นตยา คชภกค ศาสตราจารยเกยรตคณ พญ.ศรกล อศรานรกษ

คมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย Developmental Surveillance and Promotion Manual (DSPM)

(ส าหรบเจาหนาทสาธารณสข อสม และพอแม ผปกครอง

ตารางเปรยบเทยบระหวาง อนามย 55 และ DSPM ประเดน อนามย 55 DSPM ทมา ทก items คดจาก Denver

II ตามชวงอายท P75-90 เปน norm ของตางประเทศ

คดจาก TDSI (Thai developmental skills inventory), Denver II, แบบประเมนสถาบนเดกแหงชาตมหาราชน, Bright future,สมรรถนะเดก, อนามย 55 TDSI ศกษาคา Norm ของเดกไทยโดยสถาบนพฒนาการเดกราชนครนทร 2554

ขอทดสอบเฝาระวง

ม 4 domains ตอกลมอาย

ม 5 domains (ภาษาแบงเปน RL,EL) ตอกลมอาย

ขอทดสอบคดกรอง

ไมม ตองใชจาก Denver II

ครอบคลมทงการเฝาระวงและคดกรอง

การสงเสรมพฒนาการ

ไมม แลวแตเจาหนาทแนะน า

มวธกระตนพฒนาการชดเจนในแตละขอทดสอบ เพอใหพอแมไดฝกลก

เวลาทดสอบ สนกวา? นานกวา?

คณภาพเครองมอ: การเปรยบเทยบ การคดกรองพฒนาการเดก ดวยเครองมอ DSPM และ Denver II

ท าโดย นกวชาการสาธารณสขทผานการอบรม ของศนยอนามย 11 แหง เมอ มถนายน – ตลาคม 2557 อายเดก 9, 18, 30, 42 เดอน 150 คน ตอกลมอาย การแปลผล DSPM ตองผานทกขอ จงจะระบวาพฒนาการปกต

ขอมลของเดกททดสอบ จ านวน รอยละ อายของเดก (เดอน) 690 100.0

9 เดอน 182 26.4

18 เดอน 183 26.5 30 เดอน 166 24.1 42 เดอน 159 23.0

เพศ 686 100.0 ชาย 351 51.2 หญง 335 48.8

ผลการเปรยบเทยบ การคดกรองพฒนาการเดก ดวยเครองมอ DSPM และ Denver II

อายเดก n DSPM Denver II

Mean (SD) Min-max

Mean (SD) Min-max

9 เดอน 149 9.33 (6.10) 2 - 30 8.64 (6.73) 2 - 30

18 เดอน 154 11.86 (7.32) 3 - 40 10.22 (6.22) 2 - 30

30 เดอน 136 12.58 (6.87) 2 - 40 10.34 (5.77) 2 - 30

42 เดอน 127 10.44 (5.75) 2 - 35 10.15 (5.04) 1 - 30

รวมทกอาย 566 11.04 (6.67) 2 - 40 9.82 (6.04) 1 - 30

ระยะเวลาเฉลยในการทดสอบ แยกตามอายและเครองมอ

เดก n DSPM Denver II % ปกต % สงสยลาชา % ปกต % สงสยลาชา

9 เดอน 179 53.1 46.9 86.6 13.4 18 เดอน 183 62.3 37.7 90.2 9.8 30 เดอน 163 55.8 44.2 80.1 19.9 42 เดอน 149 49.0 51.0 82.2 17.8 รวมทกอาย 674 55.3 44.7 85.0 15.0 หญง 345 61.4 38.6 86.5 13.5 ชาย 325 49.2 50.8 83.5 16.5

การประเมนพฒนาการเดกโดยรวม แยกตามกลมอาย เพศ และ เครองมอ

พฒนาการ % sensitivity

% specificity

% FN % FP % PPV % NPV Kappa

Total all 96.04 64.67 3.96 35.33 32.55 98.92 0.337**

% sensitivity, % specificity, % FN, % FP, % PPV, % NPV, Kappa รวมทกอาย

Total 9 m 95.65 61.04 4.35 38.96 26.83 98.95 0.271**

Total 18m 88.89 67.88 11.02 32.12 23.19 98.25 0.251**

Total 30m 96.97 69.23 3.03 30.77 44.44 98.90 0.459**

Total 42m 100.00 60.00 0.00 40.00 36.00 100.00 0.355**

./โรงพยาบาลจตเวช

./โรงพยาบาลจตเวช

Poster คมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (DSPM) ส าหรบเจาหนาทสาธารณสข

DVD คมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (DSPM) ส าหรบเจาหนาทสาธารณสข

อปกรณส าหรบคมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (DSPM) ส าหรบเจาหนาทสาธารณสข

9 เดอน 18 เดอน 30 เดอน 42 เดอน

ประเดน อนามย 55 DSPM อปกรณ นอยกวา (9 รายการ)

ลกบอลไหมพรมแดง กอนไม 4 ส 10 กอน ลกเทนนส หรอลกบอลขนาดเดยวกน กระดาษเปลา ดนสอ ถวยพลาสตก อาจมเพมจากการตรวจ Denver II

ขวดใบเลกปากแคบ ลกเกด ตกตาพลาสตก ชอน

มากกวา (20 รายการ) ลกบอลผาสแดง, กรงกรง, ตกตาผา, หนงสอรปภาพ, ผาขนาด 30X30 ซม. มรตรงกลาง ลกบอลยางบบ,กอนไม 10 กอน วตถชนเลกยาว 2 ซม และ 1 ซม. ของเลนตามประโยชน (ถวยน า ชอน หว แปรงสฟน รถ) ,กลองและเชอกลาก,ดนสอ สมด ลกบอลขนาดเสนผาศนยกลาง 20 ซม. รปทรงเรขาคณต,รปภาพตดออก 3 ชน รปภาพหญงชาย, บตรภาพ อาหาร สตว เสอผา, กรรไกรปลายมน กระดาษขนาด 10 ซม.,รปภาพตดออก 8 ชน,รปภาพกลางวนกลางคน หนงสอนทาน

ตารางเปรยบเทยบระหวาง อนามย 55 และ DSPM

อายเดก อนามย 55 DSPM

O-1 m

PS

FM

RL

EL

GM

จองหนา

มองตามถงกงกลาง

ล าตว

สงเสยง

ยกศรษะ

มองจองหนาไดนาน 1-2 วนาท

มองตามถงกงกลางล าตว

สะดงหรอเคลอนไหวรางกายเมอได

ยนเสยงพด

สงเสยงออแอ

ทานอนคว ายกศรษะและหนไปขางใด

ขางหนงได

ตารางเปรยบเทยบ ขอทดสอบระหวางอนามย 55 และ DSPM

อายเดก อนามย 55 DSPM

1-2 m

PS

FM

RL

EL

GM

ยมทก มองตามผานกงกลางล าตว ท าเสยงออา ยกศรษะ 45 องศา

ยมตอบหรอสงเสยงโตตอบไดเมอผ ประเมนยมและพดคยดวย มองผานกงกลางล าตว มองหนาผพดคยไดนาน 5 วนาท ท าเสยงในล าคออยางชดเจน(เสยงอหรออา) ทานอนคว ายกศรษะตงขนได 45 องศา นาน 3 วนาท

ตารางเปรยบเทยบ ขอทดสอบระหวางอนามย 55 และ DSPM

อายเดก อนามย 55 DSPM

3-4 m

PS

FM

RL

EL

GM

มองมอตนเอง มองตาม 180 องศา ท าเสยงสงๆต าๆ ทานอนคว ายกอกพนพน

ยมทกคนทคนเคย มองตามสงของทเคลอนทไดเปนมม 180 องศา หนตามเสยงได ท าเสยงสงๆต าๆ เพอแสดงความรสก ทานอนคว ายกศรษะและอกพนพน

ตารางเปรยบเทยบ ขอทดสอบระหวางอนามย 55 และ DSPM

อายเดก อนามย 55 DSPM

5-6 m

PS

FM

RL

EL

GM

หยบของปอนเอง มองตามของตก หนหาเสยงเรยก ดงขนนงศรษะไมหอย

สนใจฟงคนพด และสามารถมองไปทของเลนทผทดสอบเลนกบเดกนาน 1 นาท เออมมอหยบและถอวตถไวขณะอยในทานอนหงาย หนหาเสยงเรยก เลยนแบบการเลนท าเสยงได ยนตวขนจากทานอนคว าโดยเหยยดแขนตรงทงสองขางได

ตารางเปรยบเทยบ ขอทดสอบระหวางอนามย 55 และ DSPM

Denver II DSPM

9 m

Screening

• หยบของปอนเอง • เออมมอหยบของไกล

• ถอกอนไมมอละกอน

• เปลยนมอถอกอนไม

• เขยลกเกด

• มองตามของตก

• เลยนเสยงพดคย

• ท าเสยงหลายพยางค

• ปาปามามาไมม

ความหมาย

• เลยนเสยง

• ท าเสยงพยางคเดยว

• หนหาเสยงเรยก

• ลกขนนง

• ลกขนยนจากทานง

• เกาะยน

• นงไดมนคง

• ใชนวหยบอาหารกนได

• หยบกอนไมจากพน และถอไวมอละชน

• ใชนวหวแมมอและนวอนๆหยบของขนจากพน

• ท าตามค าสงงายๆเมอใชทาทางประกอบ

• รจกปฏเสธดวยการแสดงทาทาง

• เลยนเสยงค าพดทคนเคยไดอยางนอย 1 เสยง

• ลกขนนงไดจากทานอน

• ยนอยไดโดยใชมอเกาะเครองเรอนสงระดบอก

ผลการเปรยบเทยบระหวาง

Denver II DSPM

18 m

Screening

• ใชชอนกนอาหาร

• ชวยงานบาน

• ถอถวยดมน าเอง

• เลยนแบบทาทาง

• เลนบอลกบผทดสอบ

• โบกมอลา

• แสดงความตองการ

• ตอกอนไม 2 ชน

• เทลกเกดตามแบบ

• ขดเสนยงๆ

• พดได 3 ค า

• วง

• เดนถอยหลง

• สนใจ/มองตามสงทผใหญชทอยไกล

ออกไปอยางนอย 3 เมตร

• ดมน าจากแกวโดยไมหก

• เปดหนาหนงสอทท าดวยกระดาษแขงทละ

แผนไดเอง

• ตอกอนไม 2 ชน

• เลอกวตถตามค าสงไดถกตอง 3 ชนด

• ชอวยวะได 1 สวน

• พดเลยนค าทเดนหรอค าสดทายของค าพด

• พดเปนค าๆได 4 ค า

• วงได

• เดนถอลกบอลไปไดไกล 3 เมตร

ผลการเปรยบเทยบระหวาง

• Denver II DSPM

30 m

Screening

• ลางและเชดมอไดเอง

• แปรงฟนเองโดยตอง

ชวยเหลอ

• ใสเสอผา

• ปอนนองตกตา

• ถอดเสอผา

• ตอกอนไม 6 ชน

• พดใหคนอนเขาใจ

ครงหนง

• ชรปตามค าบอก 4 รป

• ชอวยวะ 6 สวน

• บอกชอรปได 1 รป

• พด 2 ค าตอกน

• โยนบอล

• กระโดดอยกบท

• รองเพลงไดบางค าหรอรองเพลงคลอตาม

ท านอง

• รจกรอใหถงรอบตนเองในการเลนโดยม

ผใหญคอยบอก

• ตอกอนไม 8 ชน

• ยนวตถใหผทดสอบได 1 ชน ตามค าสง

• สนใจฟงนทานไดนาน 5 นาท

• วางวตถไว ขางบน และขางใต ตามค าสง

ได

• พดตดตอกน 2 ค าขนไปอยางมความหมาย

โดยใชค ากรยาไดถกตอง อยางนอย 4

กรยา

• กระโดดขามเชอกบนพนไปขางหนาได

• ขวางลกบอลขนาดเลกไดโดยยกมอขน

เหนอศรษะ

ผลการเปรยบเทยบระหวาง

• Denver II DSPM

42 m

Screening

• ใสเสอสวมศรษะ

• บอกชอเพอน

• ลางและเชดมอไดเอง

• ชนวหวแมมอ

• ตอกอนไม 8 ชน

• เลยนแบบวาดเสนตง

• พดใหคนอนเขาใจ

ทงหมด

• รกรยา 4 อยาง

• บอกประโยชนวตถ 3

อยาง

• บอกได 1 ส

• ยนขาเดยวนาน 2

วนาท

• ใสเสอผาหนาไดเองโดยไมตองตดกระดม

• บอกเพศตนเองไดถกตอง

• แยกรปทรงเรขาคณตได 3 แบบ

• ประกอบชนสวนรปภาพทถกตดออกเปน 3

ชนได

• เขยนรปวงกลมตามแบบได

• วางวตถไวขางหนาและขางหลงไดตาม

ค าสง

• เลอกจดกลมวตถตามประเภทเสอผาได

• พดถงเหตการณทเพงผานไปใหมๆ ได

• พดขอหรอขอบคณ หรอใหไดเอง

• ยนขาเดยวนาน 5 วนาท

• ใชแขนรบลกบอลได

ผลการเปรยบเทยบระหวาง

คมอประเมนและสงเสรมพฒนาการเดกกลมเสยง Developmental Assessment for Intervention Manual (DAIM)

DVD คมอประเมนและสงเสรมพฒนาการเดกกลมเสยง (DAIM)

อปกรณประเมนพฒนาการเดกกลมเสยง DAIM

ขอบคณผใหญใจงาม

จบตวใหทน ใส intervention ทนท

ระบบตดตามด เจาหนาทไดบญ

นายแพทยวลลภ ไทยเหนอ