ววิัฒนาการของการบัญชี (ต่อ)

ประวัตยิาวนานมาก่อน ค.ศ.1,000 ปีแล้ว ตัง้แต่สมัยอียปิต์ หลักฐานการจดบนัทกึในท้องพระคลัง เช่น พชืผล สิ่งทอ

สมัยบาบโิลเนียพบบนัทกึข้อมูลแสดงการรับ การผลิต และหนีส้ินในสมัยกรีกพบ หลักฐานแสดงรายรับ รายจ่าย ยอดคงเหลือของรายการ และยอดคงเหลือของสินค้า

สมัยราชวงศ์ชางรัฐใช้การจัดทําบัญชีเป็นเครื่องมือในการควบคุมการครอบครองทรัพย์สินของประชาชน

ววิัฒนาการของการบัญชี (ต่อ)

สมัยโรมันพบหลักฐานการบนัทกึรายการไว้ทัง้สองด้านคล้ายบญัชีคู่

ในสมัยฟิวดลัลิซมึในยุโรปมีการจดบนัทกึข้อมูลเกี่ยวกับค่าเช่าที่ดนิ

ศตวรรษที่ 13 ในปี ค.ศ.1494 หรือประเทศไทยเริ่มมีตัง้แต่สมัยอยุธยา ในช่วง ตรงกับสมัยสมเดจ็พระนารายณ์มหาราช บญัชีที่ถูกจัดทาํขึน้ เป็นบญัชีแรก คือบญัชีเงนิสดและได้ปฏบิตัมิา ถงึสมัยรัชกาลที่ 5 ได้เริ่มจัดทาํบญัชีเงนิพระคลัง เป็นหมวดหมู่ และวชิาการบญัชีเริ่มมี การศกึษาครัง้แรกในสมัยรัชกาลที่ 5

ววิัฒนาการของการบัญชี (ต่อ)

สมัยรัชกาลที่ 6 พระองค์ทรงโปรดคัดเลือกบุตรราชการส่งไปเรียนด้านพาณิชย์และบญัชีที่ประเทศอังกฤษ จากนัน้ทรงโปรดให้ตัง้โรงเรียนพาณิชยการขึน้ 2 แห่ง คือโรงเรียนพาณิชยการวัดสามพระยาและโรงเรียนพาณิชยการวัดแก้วฟ้า โดยมีการสอนบัญชีคู่เป็นครัง้แรกในโรงเรียน มีบัญชีเพียง 3 เล่ม คือสมุดบัญชีเงนิสด สมุดรายวันและสมุดแยกประเภท ปี พ.ศ. 2481 ได้จัดตัง้คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชีขึน้ในจุฬาลงกรณ์มหาวทิยาลัยและมหาวทิยาลัยธรรมศาสตร์

ววิัฒนาการของการบญัชี (ต่อ)

ในปี 2491 ได้จัดตัง้สมาคมนักบัญชีแห่งประเทศไทย ในปี 2518 ได้เปลี่ยนชื่อเป็นสมาคม นักบัญชีและผู้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทย ปี 2505 มีพระราชบัญญัติผู้สอบบัญชีเป็นกฎหมายว่าด้วยผู้สอบบัญชีฉบับแรก ปี 2547 เกิดสภาวิชาชีพบัญชีตมพระราชบัญญัตวิิชาชีพบัญชี และปี 2548 ได้โอนสินทรัพย์สุทธิไปยังสภาวิชาชีพบัญชีโดยมีศาสตราจารย์เกษรี ณรงค์เดช เป็นนายกสภาวิชาชีพบัญชีคนแรกของประเทศไทย

การบัญชีหมายถงึ “ ศิลปะของการจดบันทกึรายการหรือ

เหตุการณ์ทีเ่กีย่วกบัการเงนิในรูปของเงนิตรา การจัดหมวดหมู่

หรือจําแนกประเภทของรายการทีบ่ันทกึไว้โดยนํามาสรุปผลใน

รูปแบบของรายงานทางการเงนิและแปลความหมายของผล

นั้นๆ ”

ความหมายของการบัญชี

การบญัชี สามารถสรุปเป็นขัน้ตอนตามลาํดับ ดังนี ้

1.การจดบนัทกึ (recording)

2.การจดัหมวดหมู่ของรายการ (classifying)

3.การสรุปผล (summarizing)

4.การวเิคราะห์และแปลความหมาย (analysis and interpreting)

หน้าที่ผู้ทาํบญัชีและนักบญัชี

ผู้ทาํบญัชี (bookkeeper) หมายถงึ ผู้ทาํหน้าที่บนัทกึรายการค้าของธุรกจิ

นักการบญัชี (accountant) หมายถงึ ผู้วางระบบในรูปของงานการบญัชี

การวางระบบบญัชี จัดทาํรายงานทางบญัชี จัดทาํงบประมาณและตรวจสอบ

การบญัชี

รายงานทางบญัชี

รายงานงบการเงนิ (financial statements)เพื่อให้ทราบถงึผล

การดาํเนินงานและฐานะทางการเงนิของธุรกจิ

รายงานทางการบริหาร (managerial reports) เพื่อนําไปใช้

ประโยชน์ต่อการตดัสินใจ การวางแผน การควบคุมและการ

ประเมนิผลการปฏบิัตงิาน

รายงานเฉพาะ (special reports) เพื่อเสนอหน่วยงานภาครัฐ

ผู้ใช้ข้อมูลทางบญัชี

ผู้ใช้ข้อมูลทางการบญัชี ประโยชน์ที่ได้รับ

1. เจ้าของ, ผู้ ถือหุ้น 1. ประเมินผลการดําเนินงานของธรุกิจ

2. นกัลงทนุที่มีศกัยภาพ, เจ้าหนี ้ 2. ตดัสนิใจเพื่อการลงทนุ

3. ผู้บริหาร 3. วางแผนและการควบคมุ

4. ลกูจ้าง, สหภาพแรงงาน 4. ใช้ในการเจรจาตอ่รองสญัญาตา่งๆ

5. ผู้ให้กู้ , ผู้จดัหา 5. ประเมินการให้สนิเชื่อ

6. สว่นราชการ นกัวางแผนด้านเศรษฐกิจ กลุม่ลกูค้า 6. ประเมินภาษีที่จะต้องจา่ยพิจารณาการออก

หุ้นสามญัและหุ้นกู้ ใหม่

ประโยชน์ของข้อมูลทางการบญัชี

เพื่อให้มีการจดบนัทกึหลักฐานต่างๆ

เพื่อให้ทราบฐานะการเงนิของธุรกจิ

เพื่อเกบ็รวบรวมข้อมูลไว้เป็นสถติิ

เพื่อเป็นข้อมูลให้สถาบันการเงนิสามารถนําข้อมูลมาใช้ในการพจิารณา

การให้สินเชื่อแกธุรกจิ

เพื่อสามารถควบคุมและดแูลรักษาสินทรัพย์ของกจิการได้

ข้อมูลทางการเงนิขงิกจิการตดัสินใจในการลงทนุ

หลักฐานในการเสียภาษีให้กับสรรพากร

เพื่อให้บุคคลภายนอกทราบข้อมูลทางการเงนิเพื่อใช้ประโยชน์ในการซือ้

ขายสินค้าได้

อาชีพของนักบญัชี

1.การบญัชีส่วนบุคคล (private accounting)

2.การบญัชีสาธารณะ (public accounting)

3.การบญัชีรัฐบาล (government accounting)

4.การบญัชีเพื่อการศึกษา (accounting education)

การบญัชีการเงนิและการบญัชีบริหาร

1.การบญัชีการเงนิ หมายถงึ การทาํบญัชีเพื่อบนัทกึ สินทรัพย์ หนีส้ิน

ส่วนของเจ้าของ รายได้และค่าใช้จ่ายรวมถงึผลกาํไรและขาดทุนที่เกดิขึน้

จากการดาํเนินงานของกจิการ ตามมาตรฐานการบญัชี เพื่อจัดทาํงบการเงนิ

เสนอต่อเจ้าของกจิการ หรือบุคคลภายนอก

2.การบญัชีบริหาร เป็นการบญัชีที่จัดทาํขึน้เพื่อการจัดทาํรายงานทางการ

เงนินําเสนอต่อฝ่ายบริหารในองค์กร และข้อมูลทางการเงนิเพื่อช่วยในการ

บริการงานของฝ่ายต่างๆ ทัง้ทางด้านการวางแผนและควบคุมกจิการ

ประเภทของธุรกจิ1. การแบ่งประเภทธุรกจิโดยยดึตามกฎหมาย แบ่งได้ 3 ประเภท

1.1 กจิการเจ้าของคนเดยีว

1.2 ห้างหุ้นส่วน

1.2.1 ห้างหุ้นส่วนสามัญ

1.2.1.1 ห้างหุ้นส่วนสามัญ มีฐานะเป็นบุคคลธรรมดา

1.2.1.2 ห้างหุ้นส่วนสามัญนิตบิุคคลมีฐานะเป็นนิตบิุคคล

1.2.2 ห้างหุ้นส่วนจาํกัด

1.2.2.1 หุ้นส่วนประเภทจาํกัดความรับผิดชอบ

1.2.2.2 หุ้นส่วนประเภทไม่จาํกัดความรับผิดชอบ

1.3 บริษัทจาํกัด

1.3.1 บริษัทเอกชน

1.3.2 บริษัทมหาชนจาํกัด

ประเภทของธุรกจิ (ต่อ)

2. การแบ่งประเภทของธุรกจิตามรูปแบบขององค์กรธุรกจิ แบ่งได้ 3

ประเภทดงันี ้

2.1 ธุรกจิบริการ เช่น สาํนักงานรับทาํบญัชี สาํนักงานทนายความ

ร้านตดัผม โรงแรม ธนาคาร เป็นต้น

2.2 ธุรกจิพาณิชยกรรม หรือธุรกจิซือ้มาขายไป เช่น ห้างสรรพสินค้า

ร้านขายเสือ้ผ้าสาํเร็จรูป ร้านขายนาฬิกา เป็นต้น

2.3 ธุรกจิอุตสาหกรรม ธุรกจิผลิต ธุรกจิประเภทนีจ้ะมีการผลิต

สินค้าขึน้เองแล้วนําออกจาํหน่าย เช่น โรงงานผลิตเสือ้ผ้า

โรงงานผลิตอาหารสาํเร็จรูป โรงงานผลิตหลอดไฟฟ้า

โรงงานผลิตรถยนต์ เป็นต้น

แม่บทการบญัชี

1. วัตถุประสงค์ของแม่บทการบญัชี

1.1 เพื่อเป็นแนวทางในการพฒันามาตรฐานการบัญชี

1.2 เพื่อเป็นแนวทางให้องค์กรที่จดัทาํมาตรฐานการบญัชี

1.3 เพื่อเป็นแนวทางสาํหรับผู้จัดทาํงบการเงนิในการนํามาตรฐาน

การบญัชีมาปฏบิตัิ

1.4 เพื่อเป็นแนวทางสาํหรับผู้สอบบญัชี

1.5 เพื่อให้ผู้สนใจได้ทราบข้อมูล ในการกาํหนดมาตรฐานการบญัชี

แม่บทการบญัชี (ต่อ)

2. ขอบเขตของแม่บทการบญัชี

2.1 วัตถุประสงค์ของงบการเงนิ

2.2 ลักษณะเชิงคุณภาพ

2.3 การรับรู้และวัดมูลค่า

2.4 แนวคดิเกี่ยวกับทุนและการรักษาระดบัทุน

3. ผู้ใช้งบการเงนิและความต้องการข้อมูล

4. วัตถุประสงค์ของงบการเงนิ

แม่บทการบญัชี (ต่อ)5. ข้อสมมตใินการจดัทาํงบการเงนิ

5.1 เกณฑ์คงค้าง

5.2 การดาํเนินงานต่อเนื่อง

6. ลักษณะเชิงคุณภาพของงบการเงนิ

6.1 ความเข้าใจได้

6.2 ความเกี่ยวข้องกับการตดัสินใจ

6.3 ความเชื่อถือ

6.3.1 การเป็นตัวแทนอันเที่ยงธรรม

6.3.2 เนือ้หาสาํคัญกว่ารูปแบบ

6.3.3 ความเป็นกลาง

6.3.4 ความระมัดระวัง

6.3.5 ความครบถ้วน

6.4 การเปรียบเทยีบกันได้

แม่บทการบญัชี (ต่อ)

7.ข้อจาํกัดของข้อมูลที่มีความเกี่ยวข้องกับการตัดสินใจและความเชื่อถือได้

7.1 ทนัต่อเวลา

7.2 ความสมดุลระหว่างประโยชน์ที่ได้รับกับต้นทนุที่เสียไป

7.3 ความสมดุลของลักษณะเชิงคุณภาพ

7.4 การแสดงข้อมูลที่ถูกต้องตามควร

8.องค์ประกอบของงบการเงนิ

8.1 องค์ประกอบที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการวัดฐานะการเงนิ ได้แก่

สินทรัพย์ หนีส้ิน และส่วนของเจ้าของ

8.2 องค์ประกอบที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการวัดผลการดาํเนินงาน

ได้แก่ รายได้ และค่าใช้จ่าย

แม่บทการบญัชี (ต่อ)

9. การรับรู้รายการขององค์ประกอบของงบการเงนิ การรวมรายการเข้เป็น

ส่วนหนึ่งของงบการแสดงฐานะการเงนิหรือ งบกาํไรขาดทุนเบด็เสร็จ

10. การวัดมูลค่าองค์ประกอบของงบการเงนิ กระบวนการกาํหนดจาํนวนที่

เป็นตวัเงนิเพื่อรับรู้องค์ประกอบของงบการเงนิในงบแสดงฐานะการเงนิ

และงบกาํไรขาดทุนเบด็เสร็จ

10.1 ราคาทุนเดมิ

10.2 ราคาปัจจุบนั

10.3 มูลค่าที่ได้รับ (จ่าย)

10.4 มูลค่าปัจจุบนั

แม่บทการบญัชี (ต่อ)

11. แนวคดิเกี่ยวกับทุนและการรักษาระดบัทนุ

11.1 แนวคดิเกี่ยวกับทุน เป็นแนวคดิเกี่ยวกับทุนทางการเงนิที่ใช้ใน

การจัดทาํงบการเงนิ

11.2 แนวคดิการรักษาระดบัทุนและการวัดผลกาํไร เป็นแนวคดิที่

กจิการต้องการรักษาระดบัทุน โดยการเชื่อมโยงแนวคดิ

เกี่ยวกับทุนและกาํไร

สรุป - การบันทกึบัญชีมีประวัติมายาวนานแล้วซึ่งเกิดขึน้ประมาณ 5,000 ปี

มาแล้ว ประเทศไทยเริ่มมีการศกึษาวชิาบญัชีในสมัยรัชกาลที่ 5

- การบัญชี ศิลปะของการวิเคราะห์ จดบันทกึ จาํแนก จัดหมวดหมู่สรุป

เหตุการณ์ต่างๆ และแปลความหมายของผลการดําเนินงานที่ เกิดขึน้เพื่อ

นําเสนอข้อมูลต่อผู้บริหารและบุคคลภายนอก

- ผู้ทาํบัญชี แตกต่างจากนักบัญชี คือผู้ทาํบัญชีเป็นผู้รวบรวมข้อมูลตาม

เหตุการณ์ที่เกิดขึน้ตามขัน้ตอนที่ได้กําหนดไว้ ส่วนนักบัญชีจะเป็นผู้จดวาง

ระบบและควบคุมการบนัทกึข้อมูลเพื่อยืนยันความถูกต้อง

- การบญัชีการเงนิ เป็นการเสนอข้อมูลทางการเงนิให้แก่บุคคลภายนอก

เพื่อใช้ในการตดัสินใจลงทุนและให้บริการด้านสินเชื่อ

- การบัญชีบริหาร เป็นการเสนอข้อมูลให้ผู้บริหารของกิจการทราบ

เพื่อที่จะปรับปรุงและแก้ไขการดาํเนินงานของกจิการ

- รายงานทางบัญชี ประกอบด้วย รายงานการเงนิ รายงานทางการบริหาร

รายงานเฉพาะประเภทของธุรกจิ

- แม่บทบัญชี สมาคมนักบัญชีและผู้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งประเทศ

ไทย วางแผนแนวคดิที่เป็นพืน้ฐานในการจัดทาํและนําเสนองบการเงนิต่อผู้ใช้

งบการเงนิที่เป็นบุคคลภายนอก

..............จบ..............