157

วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ
Page 2: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

วารสารบณฑตศกษาวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท ปท 77 ฉบบท ฉบบท 11 มกราคม มกราคม –– มถนายน มถนายน 25525566 JJOOUURRNNAALL OOFF GGRRAADDUUAATTEE SSCCHHOOOOLL,, PPIIBBUULLSSOONNGGKKRRAAMM RRAAJJAABBHHAATT UUNNIIVVEERRSSIITTYY

VVooll.. 7 7 NNoo.. 11 JJaannuuaarryy –– JJuunnee 20201133

วตถประสงค 1. เพอเปนสอกลางแลกเปลยนประสบการณดานการวจย และความรดานวชาการ 2. เพอเผยแพรผลงานวจย วทยานพนธ และบทความทางวชาการของคณาจารย นกศกษา ตลอดจนผทรงคณวฒในสาขาวชาตาง ๆ ของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามและหนวยงานอน 3. เพอประชาสมพนธการดาเนนงานของสานกงานประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

พบลสงคราม เจาของ สานกงานประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.พทกษ อยม รกษาราชการแทนอธการบด อาจารย ดร. สาคร สรอยสงวาลย รองอธการบดฝายบรหาร ผชวยศาสตราจารย ดร.คงศกด ศรแกว รองอธการบดฝายวางแผนและพฒนา ผชวยศาสตราจารย วราภรณ ซอประดษฐกล รองอธการบดฝายกจการนกศกษา ผชวยศาสตราจารย มงคล อกษรดษฐ รองอธการบดฝายกจการพเศษ คณะบรรณาธการ ผชวยศาสตราจารย ดร.พทกษ อยม รกษาราชการแทนอธการบด อาจารย ดร. สมหมาย อาดอนกลอย ผอานวยการสานกงานประสานการจดบณฑตศกษา อาจารย ดร. นงลกษณ ใจฉลาด รองผอานวยการสานกงานประสานการจดบณฑตศกษา

รวบรวมขอมล / รปเลม นางสาวธรรมสาคร รงนมตร

พสจนอกษร นางสาววนดา กลนใจ

พมพท :

Page 3: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

บทบรรณาธการ

วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม เปนวารสารทจดทาขนเพอเผยแพรผลงานวจย วทยานพนธ บทความทางวชาการของคณาจารยและนกศกษา ตลอดจนผทรงคณวฒของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามและหนวยงานอน สานกงานประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ไดจดทาวารสารนเปนปท 7 โดยทกบทความจะไดรบการประเมนคณภาพผลงานจากผทรงคณวฒกอนการตพมพภายหลงจากกองบรรณาธการคดกรองคณภาพเบองตนในดานรปแบบและความถกตองของผลงาน

วารสารฉบบนเปนวารสารปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556 กาหนดเผยแพรในเดอนกรกฎาคม 2556 โดยประกอบดวยบทความวชาการ จานวน 1 เรอง และบทความวจย จานวน 12 เรอง ซงสานกงานประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม หวงเปนอยางยงวาวารสารบณฑตศกษาฉบบนจะเปนประโยชนแกนกศกษา คณาจารยและบคคลทวไปทสนใจการนาความรจากงานวจยนไปพฒนาสงคมและประเทศชาตตอไป ตลอดจนจะรบไดการสนบสนนบทความวจยและบทความวชาการจากทานเพอจดพมพในฉบบตอไป

ดร.สมหมาย อาดอนกลอย ผอานวยการสานกงานประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

Page 4: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

รองศาสตราจารยสวาร วงศวฒนา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม อาจารย ดร.อษณย เสงพานช มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม อาจารย ดร. ลาเนา เอยมสะอาด มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม อาจารย ดร. นงลกษณ ใจฉลาด มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม รองศาสตราจารย ดร.วทยา จนทรศลา มหาวทยาลยนเรศวร ผชวยศาสตราจารย ดร. นวพร ประสมทอง มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค ผชวยศาสตราจารย ดร. สขแกว คาสอน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม อาจารญ ดร. ปณณวชญ ใบกหลาบ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม รองศาสตราจารย ดร.เทยมจนทร พานชยผลนไชย มหาวทยาลยนเรศวร ผชวยศาสตราจารย ดร.ศรวมล ใจงาม มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ศาสตราจารยศรยา นยมธรรม มหาวทยาลยศรนครนวโรฒประสานมตร

รายชอผทรงคณวฒประเมนบทความ วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

Page 5: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

สารบญ หนา บทความวชาการ บทบาทผบรหารสถานศกษาในศตวรรษท 21

ดร.สมหมาย อาดอนกลอย

1

บทความวจย

การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ โรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 39

อมรรตน พงนวม ผศ.ดร.สขแกว คาสอน และรศ.วราพร พงศอาจารย

8

โมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17

ลาพง นมนม ดร.ชนมชกรณ วรอนทร และ ดร.ปณณวชญ ใบกหลาบ

23

การสรางแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2

ศศธร บญญเขตต รศ. วราพร พงศอาจารย และผศ. พวงทอง ไสยวรรณ

37

แนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก

มยร วจตรพงษา อาจารย ดร. สวพชร ชางพนจ และผศ. พวงทอง ไสยวรรณ

49

แนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลางกลม 5

วชรพงศ ปรากฏ ดร.สวพชร ชางพนจ และผศ. พวงทอง ไสยวรรณ

62

Page 6: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

สารบญ (ตอ) หนา ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากร

ภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม วยะดา สเมธเทพานนท รศ.สวารย วงศวฒนา

75

คณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก

ววศนา ทบทม ดร.อษณย เสงพานช

และผศ. บษบา หนเธาว

91

ปญหาและแนวทางการบรหารจดการโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก

จตรา มคา ดร.กฤธยากาญจน โตพทกษ และดร. นคม นาคอาย

101

คณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนนในมหาวทยาลย ราชภฏพบลสงครามและแนวทางการพฒนา

มารน จนทรวงศ ดร.ลาเนา เอยมสะอาด และผศ.ดร. ผองลกษณ จตตการญ

112

กระบวนการในการจดการนาของสหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพจากด อาเภอพชย จงหวดอตรดตถ

บญธรรม ผลนา ดร.ลาเนา เอยมสะอาด

และผศ. ดร. ผองลกษณ จตตการญ

121

ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก

อทมพร ศตะกรมะ ผศ. ดร.ผองลกษม จตตการญ และผศ. ดร.ชมพล เสมาขนธ

130

Page 7: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

สารบญ (ตอ) หนา ปญหาและแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสด

มหาวทยาลยนเรศวร อรา วงศประสงคชย รศ.สวารย วงศวฒนา

และผศ. ดร. ผองลกษณ จตตการญ

140

Page 8: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

1 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

บทบาทผบรหารสถานศกษาในศตวรรษท 21

ดร.สมหมาย อาดอนกลอย1 1คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

บทนา จากสงคมยคอตสาหกรรมในศตวรรษท 19 และ 20 เปลยนผานเขาสสงคมยคความรในศตวรรษท 21 ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว เนองมาจากการใชเทคโนโลยเพอเชอมโยงขอมลตาง ๆ ของทกภมภาคของโลกเขาดวยกน พลงขบของเทคโนโลยยคดจตอลสงผลทาใหเกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรว และเปนความรวดเรวทนกวชาการเหนตรงกนวาเพงจะเรมตนเทานน ในระยะถดไปจะยงทวความรวดเรวมากยงขนเปนทวคณ ซงการเปลยนแปลงดงกลาวทาใหเกดการเปลยนแปลงทางการศกษาตามไปดวยอยางไมอาจหลกเลยงได สถานศกษาจงตองมความตนตวและเตรยมพรอมในการจดการเรยนรเพอเตรยมความพรอมใหนกเรยนมทกษะสาหรบการออกไปดารงชวตในโลกในศตวรรษท 21 ซงสงผลใหมการเปลยนแปลงการจดการเรยนรเพอเดกในศตวรรษท 21 การเรยนรในศตวรรษท 21 Prensky (2001) กลาววา นกเรยนในปจจบนมการเปลยนแปลงไปจากอดตมาก ไมวาจะเปนเรองการแตงตว รปแบบของการแสดงออก นกเรยนในปจจบนตงแตระดบอนบาลถงมหาวทยาลยแสดงใหเหนถงการเปนคนรนใหมทเตบโตมาพรอมกบเทคโนโลยใหม และมการใชเวลาสวนมากอยกบคอมพวเตอร เกมส อนเทอรเนต โทรศพทมอถอ รวมทงของเลนตาง ๆ ในยคดจตอล นอกจากนนยงเหนไดวา เดกในยคปจจบนมระบบคดและกระบวนการทางสารสนเทศทแตกตางจากคนรนกอนหนาอยางสนเชง คนรนกอนหนาน เปนกลมคนทไมมความรความสามารถในการใชคอมพวเตอร อนเทอรเนต หรอเทคโนโลยทเปนดจตอล สถานศกษาและบคลากรทางการศกษาในปจจบนของเรามความพรอมทจะรบมอตอการเปลยนแปลงทเกดขนแลวหรอไม ครมความรและทกษะพรอมทจะนาเทคโนโลยมาพฒนาการเรยนการสอนหรอไม ผบรหารโรงเรยนมความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงและพรอมรบมอกบการเปลยนแปลงหรอไม ผบรหารระดบนโยบายมความใสใจตอการเปลยนแปลงหรอยง Churches (2008) กลาววาการเปลยนแปลงหองเรยน คร หลกสตร และการเรยนรในศตวรรษท 21 น น ยงไมเพยงพอกบการเปลยนแปลงทเ ปนไปอยางรวดเรว สงสาคญทตองมการเปลยนแปลงดวยคอ ศาสตรการสอน (pedagogy) ทตองสะทอนถงวธการเรยนรของนกเรยน สะทอนถงโลกทพวกเขาจะตองเดนทางเขาไปในอนาคต ดงนนรปแบบและวธการสอนจงมความ

Page 9: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

2

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

จาเปนตองมงใหผเรยนสรางสรรคความร (create knowledge ) จากกระบวนการไดรบความร (knowledge acquisition) และการลงลกในความร (knowledge deepening) เปนการสรางสรรคความรจากกระบวนการเรยนรดวยการกระทา (Learning by doing) จากงานหรอจากกจกรรมในบรบทหรอปญหาในโลกทเปนจรง ซงเชอวากระบวนการเรยนรดงกลาวจะนาไปสการพฒนาทกษะการคด (thinking skills) จากทกษะขนตาไปสทกษะขนสงกวาตามลาดบขนการเรยนร ของ บลม(Bloom's taxonomy) คอจากทกษะการคดในระดบ ความจา ความเขาใจ และการประยกตใช ไปสทกษะการคดในระดบการวเคราะห การประเมนคา และการสรางสรรค ดงภาพท 1

ภาพท 1 รปแบบการเรยนรในศตวรรษท 21 กรอบแนวคดเชงมโนทศนสาหรบทกษะแหงศตวรรษท 21 (Model of 21st Century

Outcomes and Support Systems) ซงเปนทยอมรบอยางกวางขวางเนองดวยเปนกรอบแนวคดทเนนผลลพธทเกดกบผเรยน (Student Outcomes) ทงในดานความรสาระวชาหลก (Core Subjects) และทกษะแหงศตวรรษท 21 ซงประกอบดวย ทกษะการเรยนรและนวตกรรม ทกษะชวตและอาชพ และ 3.ทกษะดานสารสนเทศ สอและเทคโนโลย ทจะชวยผเรยนไดเตรยมความพรอมในหลากหลายดาน รวมทงระบบสนบสนนการเรยนร ไดแกมาตรฐานและการประเมน หลกสตรและการเรยนการสอน การพฒนาคร สภาพแวดลอมทเหมาะสมตอการเรยนในศตวรรษท 21 การเรยนรในศตวรรษท 21 ครจะเปนผสอนเพยงอยางเดยวไมได แตตองใหนกเรยนเปนผเรยนรดวยตนเอง โดยครจะออกแบบการเรยนร ฝกฝนใหตนเองเปนโคช (Coach) และอานวยความสะดวก (Facilitator) ในการเรยนร และตองเปนผออกแบบกระบวนการเรยนรทจะทาใหนกเรยนเกดทกษะในการแสวงหาความรดวยตนเอง ซงนอกจากความรในแตละสาขาวชาแลว นกเรยนยงตองมทกษะทสาคญ 3 ดาน คอ 1.ทกษะการเรยนรและนวตกรรม นนคอ การคด

การลงลกในความร

การสรางสรรคความร

กระบวนการไดรบความร

ความจา/ความเขาใจ

การนาความรไปประยกตใช การวเคราะห

การประเมนคาและการสรางสรรค

Page 10: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

3 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

วเคราะหเปน รจกการแกไขปญหา และมความคดสรางสรรค 2.ทกษะชวตและอาชพ โดยเนนการทางานรวมกบผอน มภาวะผนาและความรบผดชอบ มทกษะทางสงคมและเขาใจความแตกตางทางวฒนธรรม และ 3.ทกษะดานสารสนเทศ สอและเทคโนโลย กลาวคอ ความสามารถในการใชสอหรอเทคโนโลยในการคนหาขอมลรวมทงการผลตสอ หรอเทคโนโลยทเปนประโยชน ทง 3 ทกษะนเรยกรวมกนเปนทกษะแหงศตวรรษท 21 ซงถอเปนทกษะของกาลงคนทประเทศทวโลกและประเทศในกลมประชาคมอาเซยน มความตองการและใหการยอมรบ จากการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยและสภาพแวดลอมในยคปจจบน ทาใหการจดการเรยนการสอนตองมการเปลยนแปลงเกดขน โดยนกการศกษาไดมการนาเสนอหลกการเรยนรในศตวรรษท 21 ซงสามารถสรปประเดนสาคญของลกษณะการจดการเรยนรไดดงน (ศรวรรณ ฉตรมณรงเรอง และวรางคนา ทองนพคณ. 2557) 1. มนษยมรปแบบการเรยนรทแตกตางกน ผสอนจงตองใชวธการสอนทหลากหลาย หากผสอนนารปแบบการเรยนรแบบใดแบบหนงไปใชกบผเรยนทกคนตลอดเวลา อาจทาใหผเรยนบางคนเกดอาการตายดานทางสตปญญา 2. ผเรยนควรเปนผกาหนดองคความรของตนเอง ไมใชนาความรไปใสและใหผเรยนดาเนนรอยตามผสอน 3. โลกยคใหมตองการผเรยนซงมวนย มพฤตกรรมทรจกยดหยนหรอปรบเปลยนใหเขากบสถานการณไดอยางเหมาะสม ไมวาจะอยในสถานการณทเปนแบบเผดจการ แบบใหอสระ หรอแบบประชาธปไตย 4. เนองจากขอมลขาวสารในโลกจะทวเพมขนเปน 2 เทา ทกๆ 10 ป โรงเรยนจงตองใชวธสอนทหลากหลาย โดยใหผเรยนไดเรยนรในรปแบบตางๆ กน 5. ใหใชกฎเหลกของการศกษาทวา “ระบบทเขมงวดจะผลตคนทเขมงวด” และ “ระบบทยดหยนจะผลตคนทรจกคดยดหยน” 6. สงคม หรอชมชนทม งคง รารวยดวยขอมลขาวสาร ทาใหการเรยนรสามารถเกดขนไดในหลายๆ สถานท 7. การเรยนรแบบเจาะลก (Deep Learning) มความจาเปนมากกวาการเรยนรแบบผวเผน (Shallow Learning) หมายความวา จะเรยนอะไรตองเรยนใหรจรง ใหรลก รรอบ ไมใชเรยนแบบงๆ ปลาๆ ดงจะเหนจากในอดตวามการบรรจเนอหาไวในหลกสตรมากเกนไป จนผเรยนไมรวาเรยนไปเพออะไร และสงทเรยนไปแลวมความสมพนธอยางไร บทบาทของผบรหารในศตวรรษท 21 จากทกลาวมาจะเหนไดวาการเปลยนแปลงไดยางกาวมาสร วโรงเรยนอยางหลกเลยงไมได ถาผบรหารไมตงรบ หรอตงรบไมทน อะไรจะเกดกบเดกของเรา เดกของเราจะสามารถกาวเขาสโลกแหงยคดจตอลไดหรอไม ปเตอร เอฟ.ดรคเกอร กลาววาโลกในศตวรรษท 21 เปน

Page 11: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

4

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

โลกแหงการเปลยนแปลง การเปลยนแปลง คอ ความเปนจรงของสงคมใหมทมปญหาทาทายสาหรบผบรหารกระทรวงศกษาธการของนวซแลนด (New Zealand Ministry of Education, 2013 อางถงใน วโรจน สารรตนะ, 2556 หนา 70-75) กลาวถง โมเดลภาวะผนาทางการศกษา (Educational Leadership Model) ซงเปนโมเดลทกลาวถงเรองของ คณภาพ (qualities) ความร(knowledge) และทกษะ (skills) ของผนาทางการศกษา พอสรปไดวา ผบรหารสถานศกษาจาเปนตองนาสถานศกษาของตนเองเขาสศตวรรษท 21 และรบผดชอบตอผลการจดการศกษาในสถานศกษาของตนเองในดานตาง ๆ ดงน 1. ปรบปรงผลลพธของนกเรยนทกคน 2. รเรมการจดกจกรรมการเรยนรทมประสทธผล 3. สารวจและสนบสนนการใช ICT และ e - learning 4. พฒนาโรงเรยนใหเปนชมชนการเรยนร 5. สรางเครอขายเพอสงเสรมการเรยนรและความสาเรจ และ 6. พฒนาคนอนใหเปนผนา โมเดลภาวะผนาทางการศกษา ดงกลาว ไดกาหนดใหความสมพนธ (Relationship) เปนศนยกลาง มกจกรรมภาวะผนาและคณภาพของภาวะผนาทมประสทธผล (Qualities of effective leadership) เปนองคประกอบรายรอบอย ดงภาพท 2

ภาพท 2 โมเดลภาวะผนาทางการศกษา

ทมา : New Zealand Ministry of Education, 2013 อางถงใน วโรจน สารรตนะ, 2556 หนา 71

Page 12: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

5 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

จากโมเดลดงกลาวจะเหนไดวามองคประกอบของภาวะผนาทางการศกษา ไดแก ความสมพนธ (Relationship) ซงอยแกนกลาง และมพนทการปฏบต (areas of practice) ประกอบดวย วฒนธรรม (Culture) ศาสตรการสอน (Pedagogy) ระบบ(System) ความเปนหนสวนและเครอขาย (Partnership and net works) รวมทงกจกรรมภาวะผนาทประกอบดวย การนาการเปลยนแปลง (Leading change) และการแกปญหา (Problem solving) และวงนอกทเปนองคประกอบของคณภาพของผนาทมประสทธผล (Qualities of effective leadership) ดงรายละเอยด ความสมพนธ (Relationship) ลกษณะของความสมพนธเปนความสมพนธทงภายในและภายนอกสถานศกษา โดยลกษณะของความสมพนธนจะตองตงอยบนพนฐานของไววางใจทผบรหารสถานศกษาจะตองสรางใหเกดขนในองคกร เชน แสดงความสนใจและสรางแรงบนดาลใจใหเกดกบบคลากร กระตนใหพวกเขาแสดงบทบาทใหม ๆ และสรางโอกาสใหมการพฒนาวชาชพ สงเสรมสนบสนนการใชทรพยากรในการจดการเรยนการสอนและสรางสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนร สรางระบบการประเมนผลงานทเปดเผยและโปรงใส มการนเทศชนเรยนทกระตนบรรยากาศการเรยนร สงเสรมสนบสนนใหบคลากรมสวนรวมในการพฒนาวชาชพ และกระตนใหมการผลตนวตกรรมเพอพฒนาการเรยนรของนกเรยน วฒนธรรม (Culture) ผบรหารควรมบทบาทในการสนบสนนใหมการสรางสรรควฒนธรรมในทางบวก และสรางวฒนธรรมโรงเรยนโดยรวมใหเออตอการเรยนการสอน เชน สรางความมนใจวาการจดการศกษาของสถานศกษามคณภาพเชอถอได จดสภาพแวดลอมใหเหมาะสม ความปลอดภยและเออตอการเรยนร การสรางบรรยากาศทสนบสนนความสาเรจในการเรยนร สรางตวแบบการปฏบตงานทด มการชนชมในความสาเรจและกาวหนาของนกเรยนและบคลากร ศาสตรการสอน (Pedagogy) เปนเรองของความรและการปฏบตเพอสงเสรมการเรยนรของผเรยน ซงผบรหารควรสรางตนแบบการปฏบตการเรยนการสอนทมประสทธผลสาหรบผเรยน แสดงบทบาทในการเปนผนาในดานวชาการและควรแสดงบทบาทในการเปนผนาดานการวางแผน การพฒนา และประเมนหลกสตร เพอสงเสรมและกระตนใหครปรบเปลยนพฤตกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความเปลยนแปลง ระบบ (System) ผบรหารควรสรางสรรคระบบและเงอนไขการทางานทจะชวยใหบคลากรสามารถทางานและผเรยนสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพ เชน การวางแผนงาน การบรหารจดการทรพยากร การดาเนนการตามโครงการตาง ๆ ของสถานศกษา การตดตามผลการเรยนของนกเรยน การประเมนผล การรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการเอาใจใสตอนกเรยน ความเปนหนสวนและเครอขาย (Partnership and net works) เพอสนบสนนการเรยนรของผเรยนใหมประสทธภาพ ผบรหารควรตองมการสรางเครอขายการเรยนรทงภายในและภายนอก กรณเครอขายภายใน เชนสรางความเชอมโยงระหวางวชา และระหวางชนเรยน สราง

Page 13: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

6

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ความสมพนธและการปฏบตทสนบสนนตอการสอนของคร และการเรยนรของนกเรยน กรณเครอขายภายนอก เชน การเขารวมสมมนา การรวมในสมาคม เครอขายระหวางโรงเรยน การทางานรวมกบผปกครอง ปจจบนผบรหารจาเปนตองบรหารบคลากรเสมอนหนงเปนหนสวนของบรษท และโดยนยามของ หนสวน แลวหนสวนทกคนจะตองมความเทาเทยมกนและไมมใครสามารถสงงานหนสวนได หากแตผบรหารจะตองมวธการชกจงหนสวนใหดาเนนกจกรรมในสงทตองการดวยคาถามทวา กลมเปาหมายของเราตองการอะไร? นยมชมชอบในสงใด ? ตองการผลสดทายออกมาในรปแบบใด? เราควรจะตองหนมากาหนดขอบเขตของงานในองคกรอกครงหนง มนอาจจะไมใช การบรหารงานบคคล อาจจะตองเปนการบรหารเพอผลการปฏบตงาน การนาการเปลยนแปลง (Leading change) ผบรหารตองมทกษะและความสามารถในการบรหารการเปลยนแปลงใหไดอยางมประสทธภาพ ดงนนผบรหารจงมการใชขอมลและสารสนเทศเพอใชในการกาหนดยทธศาสตรและการนายทธศาสตรไปสการปฏบต ตระหนกถงศกยภาพของสถานศกษาตอการเปลยนแปลง การแกปญหา (Problem solving) ผบรหารตองนายทธศาสตรการมสวนรวมและเหตการณมาใชเปนฐานในการแกปญหาตาง ๆ ในองคกร ผบรหารควรมการศกษาในรายละเอยดของเหตการณ มการทดสอบสมมตฐาน การวเคราะห มการแกไขปญหาดวยนวตกรรมใหม โดยคานงถงการบรรลผลในวสยทศนและยทธศาสตรของโรงเรยนเปนหลก ดานคณภาพของผนาทมประสทธผล ทสนบสนนตอการพฒนาการสอนและผลลพธการเรยนรในโรงเรยน คอ ผนาตองนาโดยยดหลกคณธรรมในการบรหาร มความเชอมนในตนเอง เปนผเรยนรและพฒนาตนเองอยเสมอ รวมทงตองเปนผนาทางและเปนผสนบสนน สรป

ในการจดการศกษาในศตวรรษท 21 ซงสถานศกษาจะตองพฒนาผเรยนทงในดานความรสาระวชาหลก (Core Subjects) และทกษะแหงศตวรรษท 21 ซงประกอบดวย ทกษะการเรยนรและนวตกรรม ทกษะชวตและอาชพ และ 3.ทกษะดานสารสนเทศ สอและเทคโนโลย จงเปนภาระทสาคญของผบรหารทจะตองรบผดชอบจดการศกษาใหประสทธภาพ ซงผบรหารจะตองรเทาทนความเปลยนแปลง พฒนาตนเอง คดหายทธศาสตรในการบรหารจดการใหม ๆ ปรบเปลยนรปแบบการทางาน ใหความสาคญกบความสมพนธของผปฏบตงานในองคกร และนอกองคกร ใหความสนใจตอวฒนธรรมองคกรทมงผลลพธ ใสใจในเรองของศาสตรทางการสอนทเหมาะสม และตองเขามารบบทบาทในการเรงปรบเปลยนรปแบบการจดการเรยนการสอนของคร ปรบเปลยนเนอหาตามหลกสตรควบคไปกบการพฒนาทกษะใหม ๆ ใหกบครผสอน สงเสรมใหมการนาเทคโนโลยมาใชเพอพฒนาคณภาพทางการศกษาใหสงขน รวมทงปรบบทบาทในการสรางเครอขายการเรยนรทงภายในและภายนอกสถานศกษา เพอพฒนาผเรยนใหมความร

Page 14: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

7 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ความสามารถ และมทกษะทดเทยมเปนทยอมรบของชาตอน และสามารถดารงชวตไดอยางมความสข เอกสารอางอง ศรวรรณ ฉตรมณรงเรอง และวรางคนา ทองนพคณ. (2557). ทกษะแหงศตวรรษท 21

ความทาทายอนาคต. เอกสารประกอบการอบรม. สบคนเมอวนท 18 เมษายน 2557. http://wwwqlf.or.th วโรจน สารรตนะ (2556). กระบวนทศนใหมทางการศกษา กรณทศนะตอการศกษา

ศตวรรษท 21. กรงเทพฯ:ทพยวสทธ. Churches, A. (2008). 21ST century pedagogy. สบคนเมอวนท 5 มนาคม 2556. http://edorigami.edublogs.org. Prensky,M. (2001). Digital natives,digital immigrants in the horizon. (MCB University Press,Vol.9 No.5,October 2001). สบคนเมอวนท 18 เมษายน 2556. http://www.marcp rensky.com.

Page 15: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

8

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ โรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 39

อมรรตน พงนวม1 ผชวยศาสตราจารย.ดร.สขแกว คาสอน2 และรองศาสตราจารยวราพร พงศอาจารย2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2อาจารยทปรกษา บทคดยอ การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 จงหวดอตรดตถและจงหวดพษณโลก มจดมงหมายเพอประเมนปจจยพนฐานและสภาวะแวดลอมของโครงการ ประเมนกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการและประเมนผลผลตของโครงการ โดยประยกตใชรปแบบการประเมนของ CPO’S Evaluation Model กลมตวอยางทใชในการประเมนในครงน คอ ครผรบผดชอบโครงการ จานวน 126 คนและนกเรยนจานวน 397 คน เครองมอทใชในการประเมนโครงการ ไดแก แบบสอบถาม ชนดมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐาน ผลการประเมน พบวา ดานปจจยพนฐานและสภาวะแวดลอมของโครงการ ตามความคดเหนครผรบผดชอบโครงการ ในภาพรวมและรายขอมการดาเนนการอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ มการชแจงวตถประสงคใหกบผทมสวนเกยวของทราบกอนดาเนนโครงการ และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ โรงเรยนมการดาเนนโครงการสงเสรมสขภาพทชดเจน ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการ ตามความคดเหนของครผรบผดชอบโครงการ ในภาพรวมและรายขอมการดาเนนการอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ ปรมาณอาหารเพยงพอตอความตองการของนกเรยน และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ โรงเรยนไดจดเวลาใหนกเรยนและครไดออกกาลงกายรวมกน ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการ ตามความคดเหนของนกเรยน ในภาพรวมและรายขอมการดาเนนการอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ อาหารทจาหนายใหกบนกเรยนมความสะอาด และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ โรงเรยนมกองทนเพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหาดานการเงน ดานผลผลตของโครงการ ตามความคดเหนของครผรบผดชอบโครงการ ในภาพรวมและรายขอมการดาเนนการอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ นกเรยนรวธการปองกนสารเสพตด และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ชมชนมความพงพอใจตอการ

Page 16: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

9 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

จดกจกรรมของโครงการและดานผลผลตของโครงการตามความคดเหนของนกเรยน ในภาพรวมและรายขอมระดบการดาเนนการอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทม คาเฉลยสงทสดคอ นกเรยนมนาหนกและสวนสงตามเกณฑมาตรฐาน และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ นกเรยนมการปฏบตตนอยางเหมาะสมเพอใหตนเองมสขภาพแขงแรงอยเสมอ

คาสาคญ : การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ

The Evaluation of Health Promoting School Project in Secondary Evaluation Service Area Office 39

Amornrat Phungnuam1 Asst.Prof.Dr. Sukkaew Comesorn2 and Assoc.Prof. Wiraporn Pongajarn2

Abstract The Evaluation of Health Promoting School Project in secondary education

service area office 39. The object of this research were to evaluate context , process and outcome by using “CPO” CPO’S Model. The samples of this research were 126 teachers that work in the school and 397 students that study in the Office of Secondary Education Area 39 in Uttaradit and Phitsanulok. The instrument was a questionnaire with rating scales. The data were analyzed by Mean and Standard Deviation. The Result: 1. The results of context in the options of teachers was in high level and passed the standard. When we considered by the list, the highest of Mean was the list about to announce the objective before to evaluate the project. And the lowest of Mean was the list about the running of the school in this project was very clear. 2. The results of process in the options of teachers was in high level and passed the standard. When we considered by the list, the highest of Mean was the list about the food were prepared for the students enough. And the lowest was the list about the times table that can makes the students and the teacher to exercise together. 3. The results of process in the options of students was in high level and passed the standard. When we considered by the list, the highest of mean was the list about the food that were sold to the students was very heath and clean. And the lowest was the list about the scholarship to help the students.

Page 17: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

10

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

4. The results of outcome the options of teachers was in high level and passed the standard. When we considered by the list, the highest of mean was the list about the knowledge of the student to protect themselves from addictive substance. And the lowest was the list about the satisfaction in this project of the community. 5. The results of outcome the options of students was in high level and passed the standard. When we considered by the list, the highest of mean was the list about the weight and height of the student with following the standard. And the lowest was the list about the student makes themselves into a good health reasonably.

KEYWORD : The Evaluation of Health Promoting School Project

บทนา แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 ( พ.ศ.2550 - 2554 ) ดานวสยทศนและพนธกจ มงเนนพฒนาคนใหมคณภาพพรอมคณธรรมและรอบรอยางเทาทน โดยใหคนไทยทกคนไดรบการพฒนาทงรางกายและจตใจ ความร ความสามารถ ทกษะการประกอบอาชพ และมความมนคงในการดารงชวตครอบคลมทกกลมเปาหมายเพอเสรมสรางศกยภาพใหกบตนเองทจะนาไปสความเขมแขงของครอบครว ชมชนและสงคมไทย และการเสรมสรางสขภาวะคนไทยใหมสขภาพแขงแรงทงรางกายและจตใจ โดยเนนการพฒนาระบบสขภาพอยางครบวงจร มงการดแลสขภาพเชงปองกน การฟนฟสภาพรางกายและจตใจ เสรมสรางคนไทยใหมความมนคงทางอาหารและการบรโภคอาหารทปลอดภย ลด ละ เลกพฤตกรรมเสยงตอสขภาพ (สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต :ออนไลน) ในการพฒนาคนดงกลาวจะเหนวาวยเดกและเยาวชนซงเปนกลมเปาหมายของการพฒนาทสาคญยงกลมหนงเพราะเดกทมคณภาพจะนาไปสการเปนผใหญทมคณภาพและผใหญทมคณภาพกตองมาจากวยเดกทไดรบการพฒนาอยางถกตองเหมาะสมเชนเดยวกน สภาพสงคมและสงแวดลอมในปจจบนทเปนผลมาจากการพฒนาทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทาใหวถชวตของเดกวยเรยนและเยาวชนเปลยนไป สงผลกระทบตอพฤตกรรมของเดกและเยาวชนบางกลมทไดรบคานยมตามกระแสของสงคมตะวนตก นาไปสปญหาตางๆ ซงอาจเกดไดทงตวเดกเอง ครอบครว สงคม สภาพแวดลอมทงภายนอกและภายในโรงเรยน เชน ยาเสพตด เพอน เพศสมพนธ สอยวย สขภาพ อบตเหตและสงแวดลอม จากปญหาดงกลาวหากไมมการวางแผนการปองกนไวลวงหนา จะกอใหเกดผลเสย ดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง จงมความจาเปนในการใหความสาคญในการเรงสรางคณภาพทงทางดานการศกษาและดานสขภาพควบคกน เพอพฒนาศกยภาพของผเรยนใหมคณภาพชวตทดบรรลตามจดมงหมายและหลกการตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และท

Page 18: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

11 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

แกไขเพมเตม พ.ศ. 2542 (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรฐาน 6 ทกลาวไววาการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาเดกไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกายและจตใจ ภมปญญา ความรและคณธรรม จรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข การทจะใหผเรยนมคณภาพทางการศกษานน จะตองมองคประกอบ ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยน คณลกษณะทพงประสงค และสขภาพอนามย คอตองใหผเรยนแขงแรง เกง ด มความสข กลาวคอ แขงแรง หมายถงนกเรยนมสขภาพแขงแรงและมสขภาพจตด เกง หมายถง ผเรยนมความสามารถทางดานการเรยนและใชปญญาอยางมเหตผลด หมายถง นกเรยนมคณธรรม จรยธรรม และมความสขคอเมอผเรยนสามารถปฏบตไดอยางครบถวนจะสามารถดารงตนไดอยางมความสข (พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 : ออนไลน) การสงเสรมสขภาพถอเปนกลวธหนงในการทาใหบคคลมสขภาพแขงแรงซงมตของการสงเสรมสขภาพนน โรงเรยนจดเปนพนทเปาหมายในการดาเนนงานสงเสรมสขภาพสอดคลองกบแนวคดของระบบการสงเสรมสขภาพของประเวศ วส (2541: 8) ทกาหนดใหโรงเรยนเปนจดทควรสงเสรมสขภาพควบคไปกบการศกษาซงการสงเสรมสขภาพทเรมตนแตวยเดกจะเปนจดเรมตนทสาคญ นาไปสการมสขภาพดเมอเจรญเตบโตเปนผใหญ โดยเฉพาะวยเดกเปนวยทมการพฒนาการและเปลยนแปลงทางรางกาย สตปญญา อารมณและจตใจอยางรวดเรว ดงนนโรงเรยนจงเปนสถานทเหมาะสมในการดาเนนงานสงเสรมสขภาพ เพราะสามารถเขาถงกลมประชากรไดเปนจานวนมาก โรงเรยนสงเสรมสขภาพ (Health Promoting School, HPS) เกดจากขอเสนอแนะของคณะผเชยวชาญดานการสงเสรมสขภาพและสขศกษาขององคการอนามยโลกทตองการปรบเปลยนโครงสรางการดาเนนงานสงเสรมสขภาพในโรงเรยน เพอตอบสนองตอการปองกนปญหาสขภาพอนามยของประชาชน และตองการพฒนาสขภาพอนามยของเดกควบคไปกบการศกษาองคการอนามยโลกภาคพนเอเชยตะวนออกเฉยงใต (SEARO) จงไดรวมมอกบกระทรวงสาธารณสข และกระทรวงศกษาธการจดประชม Intercountry Consultation on Healthy Promotion School เมอตนเดอนธนวาคม 2540 ณ กรงเทพมหานคร ทประชมไดเสนอแนวคดหลกการและแนวทางการดาเนนโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ทกประเทศทเขารวมประชม เหนดวยในแนวทางทเสนอ พรอมทงรวมกนกาหนดวสยทศนการสรางเครอขายโรงเรยน สงเสรมสขภาพระดบประเทศเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและทรพยากรรวมกน ( กรมอนามย, 2544 : 9 ) ซงองคการอนามยโลกไดใหความหมายของโรงเรยนสงเสรมสขภาพวาเปนโรงเรยนทมขดความสามารถทแขงแกรง มนคงทจะเปนสถานททมสขภาพอนามยทดเพอการอาศยศกษา เรยนรและทางาน ( คมอการดาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ : ออนไลน) การดาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพครอบคลมองคประกอบทสาคญ 10 ประการ คอ นโยบายโรงเรยน (School Policies) การบรหารจดการในโรงเรยน (School Management Practices) โครงการรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชน (School/Community Projects) อนามย

Page 19: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

12

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

สงแวดลอมในโรงเรยน ( Healthy School Environment ) การใหบรการอนามยโรงเรยน (School Health Services) สขศกษาในโรงเรยน (School Health Education) โภชนาการและสขาภบาลอาหาร( Nutrition/Food Safety ) การออกกาลงกาย กฬา และสนทนาการ (PhysicalExercise ,Sport ,Recreation) การใหคาปรกษาและสนบสนนทางสงคม (Counselling / SocialSupport) และการสงเสรมสขภาพของบคลากรในโรงเรยน (Health Promotion for Staff) ทงนเพอใหโรงเรยนเปนจดเรมตน และเปนศนยกลางในการพฒนาสขภาพควบคไปกบการศกษา นอกจากนเพอใหเกดการพฒนาแบบองครวมในพนทของโรงเรยน สรางกลไกการประสานงานและการปฏบตงานรวมกน จงตองมการปรบเปลยนวธการดาเนนงาน โดยอาศยกลวธ 4 ประการ คอ 1) ชแนะในกลมผกาหนดนโยบาย สถาบนทางวชาการ ชมชน องคกรสวนทองถนผปกครอง โรงเรยน คร นกเรยนประชาชนทวไป เพอใหเกดความเขาใจ แนวคดและหลกการดาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ 2) การสรางหนสวนภาค เพอใหเกดกลไกทมประสทธภาพในการกาหนดวสยทศน แผนงานโครงการสงเสรมสขภาพรวมกน และชวยในดานวชาการ งบประมาณ รวมทงกลวธในการดาเนนการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของภาคสมาชก 3) การเสรมสรางความเขมแขงระดบทองถน เพอใหเกดเปนกาลงสาคญในการพฒนาโรงเรยนสงเสรมสขภาพในทองถนของตนอยางเปนจรง 4) การวจยและประเมนผลเพอพฒนาองคความร และรปแบบการดาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพทมประสทธภาพในพนท ตลอดจนการวจยทจะชวยในการกาหนดนโยบาย และทศทางของโรงเรยนสงเสรมสขภาพในอนาคต (คมอการดาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ : ออนไลน) สาหรบประเทศไทย กระทรวงสาธารณสขโดยกรมอนามยไดกาหนดโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพเปนยทธศาสตรทสาคญในการพฒนาศกยภาพการดแลสขภาพของเดกวยเรยนและผทเกยวของ โดยมวตถประสงคใหโรงเรยนเปนจดเรมตนและเปนจดศนยกลางในการพฒนาสขภาพควบคไปกบการศกษาดวยการบรณาการการงานสงเสรมสขภาพ ควบคมปองกนโรค และอนามยสงแวดลอมใหเกดการพฒนาแบบองครวมในโรงเรยน ในพนทโรงเรยนสรางกลไกการประสานงานและปฏบตรวมกนระหวางภาครฐ ภาคเอกชน องคการบรหารสวนทองถนและชมชน และมนโยบายใหพนทดาเนนงานโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพตงแตป พ.ศ. 2541 (กรมอนามย : 2544) จากการศกษาผลการประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ แมวาจะมการดาเนนงานมานานนบสบป แตสวนใหญจะเปนการประเมนโครงการในโรงเรยนใดโรงเรยนหนงและการประเมนระดบเขตพนทในภาคอนๆ แตในจงหวดพษณโลกและจงหวดอตรดตถยงไมมผทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ดงนนผวจยตองการประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ในโรงเรยนมธยมศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 ซงเปนโรงเรยนมธยมศกษาในจงหวดพษณโลกและจงหวดอตรดตถ โดยมจดมงหมายเพอศกษาผลการดาเนนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษาสงกดสานกงานเขตพนท

Page 20: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

13 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

การศกษามธยมศกษาเขต 39 วามการปฏบตงานในระดบมากนอยเพยงใด ซงจะเปนขอมลใหผบรหารของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 และหนวยงานทเกยวของทจะนาไปเปนสารสนเทศทไดไปแกไขและพฒนาโครงการใหมประสทธภาพใหมากขน จดมงหมายของการวจย

เพอประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ โรงเรยนมธยมศกษาในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 ซงผประเมนไดประยกตใชรปแบบการประเมน CPO’S Evaluation Model ใน 3 องคประกอบ ดงน 1 . เพอประเมนปจจยพนฐานและสภาวะแวดลอมของโครงการ (Context) 2 . เพอประเมนกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการ (Process) 3 . เพอประเมนผลผลตของโครงการ (Outcome) วธดาเนนการวจย ตวแปรทใชในการประเมนครงน ไดแก 1. ปจจยพนฐานดานสภาวะแวดลอมของโครงการ ไดแก ความตองการจาเปน ความเปนไปได วตถประสงคและความพรอมของโครงการ 2. กระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการ ไดแก การดาเนนงานเกยวกบการจดอนามยสงแวดลอมในโรงเรยน การใหบรการอนามยโรงเรยน สขศกษาในโรงเรยน โภชนาการและสขาภบาลอาหาร การออกกาลงกาย กฬาและสนทนาการ การใหคาปรกษาและการสนบสนนทางสงคมและการสงเสรมสขภาพบคลากรในโรงเรยน 3. ผลผลตของโครงการ ไดแก ผลกระทบและประโยชนของโครงการทมตอนกเรยน

ประชากรทใชในการประเมน ประชากรทใชในการประเมนในครงน ไดแก ครและนกเรยนโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 จงหวดอตรดตถและจงหวดพษณโลก เปนครจานวน 2,663 คนและนกเรยนจานวน 49,769 คน กลมตวอยางทใชในการประเมนในครง น คอ ครและนกเรยนทส งกดโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 จงหวดอตรดตถและจงหวดพษณโลก แบงเปน ครจานวน 126 คน จานวน นกเรยนจานวน 398 คน โดยใชวธการสมดงน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการเกบขอมลในการวจยครงน ประกอบดวยแบบสอบถามเกยวกบโรงเรยนสงเสรมสขภาพ แบบสอบถาม มจานวน 2 ฉบบ ดงน

Page 21: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

14

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

แบบสอบถามฉบบท 1 ใชสาหรบครผรบผดชอบโครงการ ความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ใน 3 ดาน คอ ดานปจจยพนฐานดานสภาวะแวดลอมของโครงการ ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการและดานผลผลตของโครงการ ซงมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ แบบสอบถามฉบบท 2 ใชสาหรบนกเรยน ความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานเกยวกบโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ใน 2 ดานคอ ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการและดานผลผลตของโครงการ ซงมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ

ขนตอนการสรางเครองมอ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ผประเมนไดดาเนนการสรางเครองมอตามขนตอนดงน 1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ 2. ศกษาทฤษฎแนวคดเกยวกบการประเมนโครงการและกาหนดรปแบบของการประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพตามรปแบบการประเมน CPO 3. ศกษาโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 แลวกาหนดตวชวดและกรอบประเดนในการประเมน 4. สรางแบบสอบถามใหครอบคลมตวชวดทกาหนดโดยแบบสอบถามทใชสอบถามครจะประกอบดวยดานปจจยพนฐานดานสภาวะแวดลอมของโครงการ ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการและดานผลผลตของโครงการและแบบสอบถามทใชสอบถามนกเรยนจะประกอบดวย ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการและดานผลผลตของโครงการ ตามรปแบบทใชในการประเมนคอรปแบบของ CPO 5. นาแบบสอบถามทสรางขนนาเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและนาไปปรบปรงแกไข 6. นาแบบสอบถามทปรบปรงแกไข ใหผเชยวชาญพจารณาพจารณาคา IOC (IOC : Item - Objective Congruenes) เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยใหผเชยวชาญจานวน 5 คนลงความเหนวาขอความในแตละขอวดไดตรงประเดนทตองการหรอไม โดยขอทมคาความสอดคลอง เทากบ +1 ไมแนใจ เทากบ 0 และขอทไมสอดคลอง เทากบ -1 ผเชยวชาญประกอบดวย 6.1 รองศาสตราจารยบญรกษ ตณฑเจรญรตน ขาราชการบานาญมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 6.2 ดร.ปณณวชญ ใบกหลาบ อาจารยประจาสาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษามหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

Page 22: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

15 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

6.3 ดร.ชนมชกรณ วรอนทร อาจารยประจาสาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษามหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 6.4 ดร.สมหมาย อาดอนกลอย อาจารยประจาสาขาวชาการบรหารการศกษามหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 6.5 นายประสงค สนเดช ผอานวยการโรงเรยนบานโคกวทยาคม อาเภอบานโคก จงหวดอตรดตถ 7. นาผลการพจารณาจากผเชยวชาญจานวน 5 คน มาคานวณตามสตรเพอหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคาถามกบประเดนทตองการถาม จากนนคดเลอกขอคาถามทมดชนความสอดคลองทมคาตงแต 0.5 ขนไป (พวงรตน ทวรตน, 2540 : 11) พบวาได คาดชนความสอดคลอง มคาระหวาง .60 - 1.00 ซงผานเกณฑทกาหนดไวทกขอ 8. ปรบปรงแกไขแบบสอบถามตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญและนาเสนอแกอาจารยทปรกษาเพอปรบปรงแกไข 9. นาแบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมตวอยางทเปนครทรบผดชอบโครงการและนกเรยนโรงเรยนสงเสรมสขภาพจานวน 30 คนทไมใชกลมตวอยางจรง เพอตรวจสอบความเชอมน (Reliability) ดวยวธการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบราค ( α ) โดยแบบสอบถามฉบบของครมคาความเชอมนเทากบ 0.96 และแบบสอบถามฉบบของนกเรยน มคาความเชอมนเทากบ 0.91 (ดงแสดงในภาคผนวก) 10. นามาปรบปรงแกไขแลวมาจดพมพเปนฉบบสมบรณและนาไปเกบขอมล

การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจยครงน ผวจยนาขอมลทไดจากแบบสอบถามทงหมดมาทาการวเคราะหขอมลดวยคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS ดงน ความคดเหนเกยวกบโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาเฉลย ( x ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. คาเฉลย ( x ) 2. คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลการวจย

1. การประเมนดานปจจยพนฐานดานสภาวะแวดลอมของโครงการ โรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 ตามระดบความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานของครผรบผดชอบโครงการ ในภาพรวมและรายขออยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ มการชแจง

Page 23: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

16

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

วตถประสงคใหกบผทมสวนเกยวของทราบกอนดาเนนโครงการ และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ โรงเรยนมการดาเนนโครงการสงเสรมสขภาพทชดเจน 2. การประเมนดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการ โรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 2.1 การประเมนดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพตามระดบความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานของครผรบผดชอบโครงการ ในภาพรวมและรายขออยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ ปรมาณอาหารเพยงพอตอความตองการของนกเรยน และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ โรงเรยนไดจดเวลาใหนกเรยนและครไดออกกาลงกายรวมกน 2.2 การประเมนดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการโรงเรยนในโรงเรยนของโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 ตามระดบความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานของนกเรยนในภาพรวมและรายขออยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ อาหารทจาหนายใหกบนกเรยนมความสะอาด และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ โรงเรยนมกองทนเพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหาดานการเงน 3. การประเมนดานผลผลตของโครงการ โรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 3.1 การประเมนดานผลผลตของโครงการ โรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 ตามระดบความคดเหนเกยวกบผลการดาเนนงานของครผรบผดชอบโครงการ ในภาพรวมและรายขออยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ นกเรยนรวธการปองกนสารเสพตด และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ชมชนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมของโครงการ 3.2 การประเมนดานผลผลตของโครงการ โรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 ตามระดบความคดเหนเกยวกบผลการดาเนนงานของนกเรยน ในภาพรวมและรายขออยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ขอทมคาเฉลยสงทสดคอ นกเรยนมนาหนกและสวนสงตามเกณฑมาตรฐาน และขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ นกเรยนมการปฏบตตนอยางเหมาะสมเพอใหตนเองมสขภาพแขงแรงอยเสมอ อภปรายผล การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของ โรงเรยนมธยมศกษาในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 39 ผประเมนอภปรายผลดงน

Page 24: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

17 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

1. ดานปจจยพนฐานและสภาวะแวดลอมของโครงการ ตามความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานของครผรบผดชอบโครงการ ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว ดานทมคาเฉลยผลการดาเนนงานสงเปนอนดบแรกคอ ดานวตถประสงคของโครงการ รองลงมาคอ ดานความเปนไปไดของโครงการและดานทมคาเฉลยผลการดาเนนงานนอยทสด คอ ดานความเปนไปไดของโครงการและดานความพรอมของโครงการ ซงสอดคลองกบการประเมนของวนย จนทรลอย (2552) ทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพโรงเรยนสเหราซรอ (ราษฎรสามคค) สานกงานเขตสะพานสง กรงเทพมหานคร และธดา ฉมพล (2549) ทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาชลบร ความคดเหนของผบรหารสถานศกษาและครผร บผดชอบโครงการมผลการประเมนดานสภาพแวดลอมเกยวกบความเหมาะสมและสอดคลองของวตถประสงคและเปาหมายของโครงการตามมความเหมาะสมโดยรวมอยในระดบมาก ผานเกณฑการประเมน ทงนอาจเปนเพราะโรงเรยนมการชแจงวตถประสงคของโครงการใหผทมสวนเกยวของทราบกอนดาเนนโครงการ วตถประสงคของโครงการมความสอดคลองกบสภาพปญหาของนกเรยนและวตถประสงคของโครงการระบถงสงทตองการใหเกดขนหลงจากการดาเนนโครงการอยางชดเจน และสอดคลองกบการประเมนของอนนต นกนอย (2554) ทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนบานสระตาพรม ผลการประเมนโครงการภาพรวมมความเหมาะสมอยในระดบมาก เมอพจารณาในรายขอ พบวา การประเมนความเหมาะสมดานปจจยเบองตนของโครงการ ดานการประชม วางแผนและแตงตงคณะกรรมการฝายตางๆ ในการดาเนนงาน มความเหมาะสมอยในระดบมากทสด 2. ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการตามความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานของครผรบผดชอบโครงการและนกเรยน ในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมนทกาหนดไว 2.1 ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการตามคดเหนของครผรบผดชอบโครงการทมคาเฉลยสง คอ ดาน โรงเรยนมกองทนเพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหาดานการเงน ทงนเนองจากทางโรงเรยนอาจมงบประมาณทสนบสนนดานการเงนแกนกเรยนทเรยนดแตมปญหาดานการเงน โดยจดเปนเงนปจจยอดหนนของโรงเรยน คาอาหารกลางวน คารถเพอการเดนทางและทนการศกษา ซงตรงกบองคประกอบดานการใหคาปรกษาและการสนบสนนทางสงคมทควรมแนะแนวดานเศรษฐกจ สงคมและปญหาดานการเรยนแกนกเรยนและผปกครองและมกองทนสนบสนนและสงเคราะหนกเรยน ทมปญหา 2.2 ดานโรงเรยนมระบบระบายนาเพอไมใหนาทวมขง ทงนเนองจากโรงเรยนอยในพนททราบลมอาจสงผลใหเกดนาทวมขงในบรเวณตางๆของโรงเรยน โรงเรยนไดรบการจดสรรงบประมาณในการดาเนนงานดานตางๆ นอยไมเพยงพอตอการดาเนนงานการจดสงแวดลอมในโรงเรยน แตประกาศใชพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 มการจดสรรงบประมาณ

Page 25: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

18

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ในลกษณะรายหวทาใหโรงเรยนจะไดรบการจดสรรงบประมาณเพมขน แตการดาเนนการดงกลาว ผบรหารโรงเรยน คร นกเรยนและผปกครองตองใหความสาคญ มสวนรวมในการสนบสนนการจดสงแวดลอมในโรงเรยนทเออตอสขภาพของนกเรยนอยางเตมท ซงสอดคลองกบงานวจยของ ไชยยทธ คาแหง (2553) ทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนเทศบาลบานนาเหนอ โดยใชรปแบบการประเมนแบบซปป (CIPP Mode) ประเมนโครงการในดานกระบวนการ ความเหมาะสมของกระบวนการดาเนนงานตามโครงการทปฏบตจรง มความเหมาะสมโดยรวมอยในระดบมาก ผานเกณฑการประเมนและดานวสดอปกรณ มไมเพยงพอกบความตองการอนมผลมาจากงบประมาณมจากดทาใหขาดวสดอปกรณทเออตอการดาเนนงานโครงการไดดไมเทาทควร 2.3 ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการตามคดเหนของนกเรยนทมคาเฉลยสงคอ ดานอาหารทจาหนายใหกบนกเรยนมความสะอาดและปรงเสรจใหมๆ ทงนเนองจาก โรงเรยนมการควบคมการจาหนายและกระบวนการทาของผขายในโรงเรยนจงทาใหอาหารทไดมคณภาพ สะอาด ปลอดภยกบนกเรยน ซงตรงกบ องคประกอบของโรงเรยนสงเสรมสขภาพในดาน โภชนาการและสขาภบาลอาหาร ทกลาววา โรงเรยนตองมการดาเนนงานตามหลกสขาภบาลเกยวกบ สถานทรบประทานอาหารและบรเวณทวไป สถานทเตรยมและปรงอาหาร ภาชนะอปกรณและใหความรสขศกษาเรองสขาภบาลอาหารแกนกเรยน ผปรงอาหารและผจาหนายอาหาร สอดคลองกบการศกษาของธดา ฉมพล (2549) ทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาชลบร พบวา ผลการประเมนโครงการตามความคดเหนของนกเรยนมความเหมาะสมอยในระดบมาก และผานเกณฑการประเมน 2.4 ดานกระบวนการปฏบตระหวางดาเนนโครงการตามคดเหนของนกเรยนทมคาเฉลยนอย คอ โรงเรยนมหองสขาทถกสขลกษณะ โรงเรยนมการจดบรการแนะแนวดานสขภาพแกนกเรยน โรงเรยนมอางลางมอในโรงเรยนอยางเพยงพอ ทงนเนองจากโรงเรยนอาจมปญหาดานการเงนทไมมงบสนบสนนเพยงพอตอการจดสถานทและอนามยสงแวดลอมในโรงเรยน โรงเรยนบางโรงเรยนอาจจะอยในพนททไกลจากตวเมองจงทาใหการจดบรการดานแนะแนวสขภาพอาจจะไมทวถง ซงสอดคลองกบแนวทางการจดสงแวดลอมในโรงเรยนท ตองมการควบคมดแลปรบปรงสงแวดลอมตางๆใหโรงเรยนใหอยในสภาพทสามารถปองกนโรคและชวยลดอบตเหต เชน หองสขมจานวนเพยงพอและถกสขลกษณะ มอางลางมอบรเวณหองสวมและโรงอาหารทสะอาดและเพยงพอ 3. ดานผลผลตของโครงการ 3.1 นกเรยนรวธการปองกนสารเสพตด ทงนเนองจาก โรงเรยนสวนใหญรวมมอกบสถานตารวจทจดทาโครงการโรงพกจาลองและประกอบกบการสงเสรมระเบยบวนยในโรงเรยนซงบางโรงเรยนจดทาโครงการของกจการนกเรยนขน จงทาใหนกเรยนสวนใหญรจกวธการปองกนสารเสพตด อกทงโรงเรยนยงเผยแพรวธการดแลตนเองทเหมาะสมเพอใหนกเรยน

Page 26: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

19 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ปลอดภยจากสารเสพตด ซงตรงกบนโยบายของรฐบาลทตองการใหสถานศกษาปลอดภย และปราศจากสงเสพตด 3.2 ดานผลผลตของนกเรยน ตามความคดเหนของนกเรยนทมคาเฉลยสง คอ นกเรยนมนาหนกและสวนสงตามเกณฑมาตรฐาน ทงนอาจเปนเพราะผบรหาร ครและผปกครองใหความสนใจตอการดแลสขภาพของนกเรยน สงเสรมใหนกเรยนมภาวะการเจรญเตบโตตามวย จดอาหารทมคณคาตอสขภาพใหกบนกเรยน ผปกครองมการใหนกเรยนดมนมเปนประจา อกทงทางครประจาชนมการดาเนนการวดสวนสงและนาหนก ภาคเรยนละ 2 ครงเพอนาขอมลทไดแปลผลเปนขอมลในการดแลสขภาพของนกเรยนตอไป ซงสอดคลองกบการประเมนของฉววรรณ แซซ (2546) ทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพในจงหวดนครศรธรรมราช ทพบวา ดานโภชนาการและสขาภบาลอยในระดบด คอ นกเรยนไดรบการเฝาระวงการเจรญเตบโต โดยการชงนาหนก วดสวนสงและแปลผลปละ 2 ครง ในเดอนกรกฎาคมและเดอนมกราคม 3.3 ดานผลผลตของโครงการ ตามความคดเหนของครผรบผดชอบโครงการทมคาเฉลยอยในระดบนอยทสด คอ ชมชนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมของโครงการ อาจเนองมาจากการประสานงานและการใหความเขาใจดานของการใหขอมลโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพระหวางโรงเรยนและชมชนยงไมเพยงพอ ทงนทาใหทราบไดวาการสงเสรมสขภาพของนกเรยนจาเปนตองอาศยความรวมมอระหวางโรงเรยนและชมชนแตในกจกรรมโรงเรยน ชมชน มสวนรวมวเคราะหปญหา รวมวางแผน รวมดาเนนการ รวมตรวจสอบทบทวน และแกไขปญหาสขภาพทเกดขนในทองถนซงจะสอดคลองกบแนวคดโรงเรยนสงเสรมสขภาพทตองการพลงอานาจประชาชน ครอบครวและชมชน เพอเพมศกยภาพในการแกปญหาสขภาพ เกดสภาวะสขภาพทดแกประชาชน และชมชน และเกดความยงยนในการดาเนนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ และสอดคลองกบการศกษาของ ธรถยา พลซา (2546) ประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของอาเภอวงสะพง จงหวดเลย ทพบปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะวา บคลากรสวนใหญมความคดเหนสอดคลองกน ขาดการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของชมชนมสวนรวมนอย ขอเสนอแนะ สรางการมสวนรวมในโครงการของชมชน ดานกระบวนการ ขาดการประสานงานระหวางชมชนและหนวยงานทเกยวของ ขาดการวางแผนรวมกนระหวางคณะกรรมการ ซงสอดคลองกบการศกษาของ ฉววรณ แซซ (2546) ประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพในจงหวดนครศรธรรมราชทพบวา ปญหาและอปสรรคทพบในการดาเนนโครงการคอ ขาดความรวมมอจากชมชน บคลากรมนอย ขาดความร ขาดขวญและกาลงใจขาดทปรกษาแนะนาในการปฏบตงาน ขาดการประสานงาน 3.4 ดานผลผลตของโครงการตามความคดเหนของนกเรยน ขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ นกเรยนมวธการปฏบตตนอยางเหมาะสมเพอใหตนเองมสขภาพแขงแรงอยเสมอ ทงนเนองจากนกเรยนยงไมมความรความเขาใจเกยวกบการดแลสขภาพของตนเอง โรงเรยนควรสอดแทรกความรดงกลาวในการจดการเรยนการสอนและโรงเรยนควรรณรงคสงเสรมใหความร

Page 27: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

20

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

แกนกเรยนเรองประโยชนและโทษของการไมดแลสขภาพ เพอใหนกเรยนเกดความตระหนก ซงสอดคลองกบงานวจยของ ธระพนธ ชวนจตต (2549) ทประเมนผลการดาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนเทศบาล 2 (วดใน) เทศบาลนครสมทรปราการ จงหวดสมทรปราการและสอดคลองกบงานวจยของอบชย เวยนวน(2551) ทประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนบานตอแก อาเภอสะใคร จงหวดหนองคาย ทพบวา การประเมนภาวะโภชนาของนกเรยนมนาหนกสวนสงและสวนสงตามเกณฑมาตรฐาน และปญหาอปสรรคในการดาเนนงาน พบวา การแกไขพฤตกรรมดานสขภาพอนามยเปนสงทตองใชเวลานานและเหนผลชา การประชาสมพนธการดาเนนงานในกจกรรมตางๆยงไมทวถง และยงสอดคลองกบผลการดาเนนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพทง 10 องคประกอบสงผลใหนกเรยนไดรบการสงเสรมสขภาพใหมสขนสย สขภาพกายและสขภาพจตทดอยางเปนระบบตอเนองและยงยน ซงสอดคลองกบงานวจยของ สภาพร แซอง (2551)ทไดทาการประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพกลมโรงเรยนเอกชนสามญ อาเภอเบตง จงหวดยะลา ทพบวา ขอเสนอแนะทสาคญของโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพคอ ควรใหความรและสรางความตระหนกแกนกเรยนในดานการดแลสขภาพ ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1. โรงเรยนควรสารวจสภาพปญหาของนกเรยนกอนการดาเนนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ เพอวางแผนการจดกจกรรม กาหนดวธการแกไขปญหาของนกเรยนกอนการดาเนนโครงการและสามารถแกไขปญหาได 2. โรงเรยนควรจดการดานงบประมาณ อาคารสถานท บคลากร วสดอปกรณใหเพยงพอตอการจดกจกรรมโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ 3. โรงเรยนควรมการทาทอระบายนา ถงขยะ หองสขาทถกสขลกษณะและการปรบปรงบรเวณอาคารสถานทของโรงเรยน

4. โรงเรยนควรใหชมชนเขามามสวนรวมในการดาเนนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ตงแตการวเคราะหปญหา วางแผน ดาเนนการจนกระทงการแกไขปญหาดานสขภาพของผเรยน 5. โรงเรยนควรมการจดสถานท อปกรณทเออตอการออกกาลงกาย

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพซาโดยใชรปแบบการประเมน

(Evaluation Model) แบบอนๆโดยเจาะลกโรงเรยนใดโรงเรยนหนงโดยเฉพาะและศกษาขอมลเชงคณภาพ เพอใหไดขอมลสารสนเทศในแงมมอนทจะใชพฒนาโครงการใหมประสทธภาพตอไป

Page 28: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

21 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

2. ควรทาการประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยนในเขตพนทการศกษาอนๆ 3. ควรศกษาถงอปสรรคของการมสวนรวมของชมชนในการดาเนนงานโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ 4. ควรศกษาความร ความเขาใจ ของบคลากรเกยวกบการปฏบตงานโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ เอกสารอางอง กรมอนามย. กระทรวงสาธารณสข. (2544). แนวทางการดาเนนงานโรงเรยนสงเสรม

สขภาพ. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจากด. ฉววรรณ แซซ. (2546). การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพในจงหวด

นครศรธรรมราช. วทยานพนธศกษาศาสตร (สาขาวจยและวดผลการศกษา). บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร. เขาถงไดจาก :

http://kb.psu.ac.th/psukb/handle/2553/3143 (วนทคนขอมล 10 มนาคม 2554). ไชยยทธ คาแหง. (2553). การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของโรงเรยน

เทศบาล บาน นาเหนอ. เขาถงได จาก : www.kroobannok.com/48582 (วนทคน ขอมล 10 มนาคม 2554).

ธดา ฉมพล. (2549). การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพ สงกดสานกงาน เขตพนท การศกษาชลบร. ปรญญาการศกษามหาบณฑต (สาขาการบรหาร การศกษา). บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. เขาถงไดจาก : http://dcms.thailis.or.th/dcms/basic.php วนทคนขอมล 10 มนาคม 2554 ).

ธรถยา พลซา. (2546). การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของอาเภอวงสะพง จงหวดเลย. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต (สาขาบรหารการศกษา). มหาวทยาลย ราชภฏสกลนคร. เขาถงไดจาก : http://dcms.thailis.or.th/dcms/basic.php (วนท คนขอมล 10 มนาคม 2554 ).

ธระพนธ ชวนจตต. (2549). ประเมนผลการดาเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพของ โรงเรยนเทศบาล 2 (วดใน) เทศบาลนครสมทรปราการ จงหวดสมทรปราการ. เขาถงไดจาก : www.slideshare.net/omsnooo/5-15719537 (วนทคนขอมล 20 เมษายน 2554 ).

ประเวศ วะส. (2541). บนเสนทางสายใหมการสงเสรมสขภาพอภวฒนชวตและสงคม. กรงเทพฯ : สานกพมพหมอชาวบาน.

Page 29: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

22

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

วนย จนทรลอย. (2552). การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพโรงเรยนสเหราซรอ (ราษฎร สามคค) สานกงานเขตสะพานสง กรงเทพมหานคร. เขาถงไดจาก :

http://www.suraoseraw.ac.th/New%20Folder/kutyor.pdf (วนทคนขอมล 10 มนาคม 2554).

สภาพร แซอง. (2551). การประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพกลมโรงเรยนเอกชน สามญ อาเภอเบตง จงหวดยะลา. ศกษาศาสตรมหาบณฑต (การประเมน การศกษา). มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. เขาถงไดจาก :

http://dcms.thailis.or.th/dcms/basic.php (วนทคนขอมล 10 มนาคม 2554 ). อนนต นกนอย. (2554). รายงานการประเมนโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพของ

โรงเรยนบานสระตาพรม. เขาถงได จาก : www.vcharkarn.com/vcafe/198802 (วนทคนขอมล 20 เมษายน 2554).

Page 30: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

23 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

โมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17

ลาพง นมนม1 ดร.ชนมชกรณ วรอนทร 2 และ ดร.ปณณวชญ ใบกหลาบ 2

1 นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ บทคดยอ การวจยครงนมจดมงหมายเพอสรางโมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงาน ของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษาเขตตรวจราชการท 17 และตรวจสอบความสอดคลองของโมเดล กบขอมลเชงประจกษ กลมตวอยางทใชในการศกษา ไดแก บคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 จานวน 469 คน ตวแปรทใชในการวจย ไดแก ความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ ความพงพอใจในการปฏบตงาน และประสทธภาพการปฏบตงาน เครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ การวเคราะหขอมลใชวธการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) ผลการวจยพบวา โมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากผลการตรวจสอบคาสถต คาไค-สแควร เทากบ 28.97 p เทากบ 0.14 ทองศาอสระ เทากบ 22 คาดชนความสอดคลอง : GFI เทากบ 0.99 คาดชนวดระดบความสอดคลองทปรบแกแลว : AGFI เทากบ 0.97 คาดชนของกาลงสองเฉลยของเศษเหลอ : RMR เทากบ 0.005 คาความคลาดเคลอนในรปคะแนนมาตรฐานมคาเทากบ 2.60 ตวแปรในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวน ในตวแปรประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการ ท 17 ไดรอยละ 73 ตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานคอ ความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน โดยความรบผดชอบมอทธพลโดยรวมตอประสทธภาพการปฏบตงานมากทสด

คาสาคญ : โมเดลความสมพนธเชงสาเหต, ประสทธภาพการปฏบตงาน, บคลากรทางการศกษา

Page 31: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

24

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

A causal relationship model that influencing performance of educational personnel in the educational service area office.

Inspection region 17

Lumpoung Numnim1 Dr. Chonchakorn Worain2 and Dr. Punnawit Bailukarb2

Abstract The objectives of this research were to creating a causal relationship model that influence performance efficiency of educational personnel under the educational Service Area office, Inspection region 17. and inspecting the accordance of model and empirical data. The samples used for this study were 469 educational personnel under the educational Service Area office, Inspection region 17. The variables used for this research consisted of four latent variables: responsibility, achievement motivation, the job satisfaction and performance efficiency. The tools used for this research were 5 levels of rating scale questionnaires. Path analysis was used for data analysis. The result of the research found that the causal relationship model that influence performance efficiency of educational personnel under the educational Service Area office, Inspection region17, had a positive accordance with the empirical data, considering from statistic inspection, chi-square test = 28.97, p = 0.14 at df = 22, Goodness of Fit Index : GFI = 0.99, the adjusted Goodness of Fit Index : AGFI of 0.97, Root of Mean Square Residuals : RMR of 0.005, the deviation value in form of standard score was 2.60. The deviation in efficient variables could be explained by model variables toward the personnel operation under the educational service area office, inspection region 17 at 73%. It was found that responsibility had totally the most influence to the performance efficiency among variables included responsibility, achievement motivation and the job satisfaction.

Keyword : Causal Relationship, Influence Performance, Educational Personnel

Page 32: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

25 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

บทนา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มความมงหมายจะจดการศกษา เพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณ ซงการจดการศกษาใหบรรลเปาหมายอยางมพลงและมประสทธภาพนน จาเปนตองมการกระจายอานาจและใหทกฝายเขามามสวนรวม จงกาหนดใหมการจดระบบโครงสรางและกระบวนการจดการศกษาของไทย ใหมเอกภาพในเชงนโยบายและหลากหลายในทางปฏบต ดงนน กระทรวงศกษาธการจงไดกาหนดนโยบายและแนวทางในการกระจายอานาจการบรหารจดการศกษา ตามขอบขายการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทง 4 ดาน ประกอบดวย ดานการบรหารวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหารงานบคคลและดานการบรหารทวไป ไปใหแกคณะกรรมการเขตพนทการศกษา และสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรง นอกจากน ไดมอบหมายใหสานกงานเขตพนทการศกษามอานาจหนาทท งในการกากบ ดแล นเทศ ตดตามและสงเสรม สนบสนนใหสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานทกแหง สามารถบรหารจดการตามขอบขายการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทง 4 ดาน ใหบงเกดประสทธภาพสงสด และใหสถานศกษาขนพนฐานมระบบการบรหารงานทเปนนตบคคล กลาวคอ มความคลองตวขน และมอสระในการบรหารจดการศกษามากขน ซงเปนไปตามหลกการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (School – based Management) อนจะเปนการสรางรากฐานและสรางความเขมแขงใหแกสถานศกษาไดในทสด (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2549 : 1) การปฏบตงานตามบทบาท อานาจหนาทของเขตพนทการศกษา ในการกากบ ดแล นเทศ ตดตาม สงเสรมและสนบสนนใหสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานในสงกด สามารถบรหารจดการตามขอบขายการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทง 4 ดานดงกลาว มองคประกอบทเกยวของหลายประการ และองคประกอบสาคญประการหนง คอ ประสทธภาพการปฏบตงานของเจาหนาทในสานกงานเขตพนทการศกษา ทจะตองดาเนนการทกวถทางเพอใหสถานศกษาในสงกดทกแหง มระบบการบรหารจดการทด และมการพฒนาคณภาพการศกษาเปนไปตามมาตรฐานการศกษา ขณะเดยวกน การปฏบตงานของเจาหนาทสานกงานเขตพนทการศกษานนจาเปนตองสรางความตระหนก ความเขาใจ อานวยความสะดวก และตอบสนองตอความตองการของบคลากรทปฏบตงานภายในสถานศกษาในสงกดดวย จงสามารถทจะผลกดนใหสถานศกษาปฏบตภารกจตาง ๆ ใหบรรลจดหมายไดอยางมประสทธภาพ (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2551 : 3) จากการหลอมรวมหนวยงานเดม มาเปนสานกงานเขตพนทการศกษา ซงมบคลากรทปฏบตงานมาจากหนวยงานตาง ๆ ในสงกดกระทรวงศกษาธการเดม จากการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานประสบปญหาหลายประการ เชน ความร ทกษะและประสบการณของบคลากรแตละคนในแตละกลมแตกตางกน งานทรบผดชอบไมสอดคลองกบความรความสามารถ วฒนธรรมการทางานของบคลากรทมาจากแตละหนวยงานแตกตางกนซงยงไมมการหลอมรวมวฒนธรรมการทางานและปรบเปลยนวสยทศน

Page 33: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

26

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ในการทางานรวมกนขององคกรใหม สงผลใหการปฏบตงานเกดความลาชา และยงไมสามารถใหบรการไดอยางมประสทธภาพการบรหารจดการทดจะตองมงสรางระบบบรหารจดการทดใหเกดขน ในทกสวนของสงคมไทยทงภาครฐ ภาคธรกจ และภาคประชาชน โดยมกลไกการตรวจสอบทโปรงใสและเขมแขงควบคกนไป พรอมทงกาหนดเปาหมายการพฒนาใหภาคราชการมขนาดทเหมาะสม มการทางานอยางมประสทธภาพ (สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2544 : 7) การปฏบตงานตาง ๆ นนบคลากรทางศกษาเปนผทมหนาทในการประสานงาน ใหบรการ สนบสนน สงเสรม และอานวยความสะดวกใหแกขาราชการครและผตดตอราชการ โดยมลกษณะการปฏบตภารกจทเหมอนกบขาราชการในสงกดอน ๆ ทวไป โดยการบรหารงานทมคณภาพตองตระหนกถงความสาคญดานการบรหารบคลากร และปจจยอน ๆ ท เกยวของกบบคลากร หากบคลากรไมมความร ความสามารถ ขาดความพงพอใจในการปฏบตงาน ขาดขวญกาลงใจ คาตอบแทนในการปฏบตงานไมเหมาะสม ขาดความรบผดชอบในการปฏบตงานแลว การบรหารงานขององคกรจะไมประสบความสาเรจตามเปาหมายทวางไว (กรมการปกครอง, 2538 : 97) สานกงานคณะกรรมการพฒนาราชการไดดาเนนการปฏรประบบราชการและการพฒนาองคกร โดยไดวางเปาหมาย การปฏรประบบราชการไวหลายดาน เชน การยกระดบความสามารถและสรางประสทธภาพโดยรวมของหนวยพยากรณอยางมประสทธภาพคมคาและเปนประโยชนตอสวนรวม (สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2545 : 1, 3) สวนราชการ ตาง ๆ จงตองเรงพฒนาประสทธภาพใหเกดประสทธผลเปนรปธรรม ตองพฒนาขาราชการซงเปนตวจกรสาคญในการขบเคลอนระบบราชการ อนเปนกลไกในการพฒนาประเทศตามนโยบายของรฐบาล ตามความคาดหวงของประชาชนผร บบรการ ภายใตสภาพแวดลอมตาง ๆ ประสทธภาพเปนเรองของการใชปจจยและกระบวนการในการดาเนนงานโดยมผลผลตทได รบเปนตวกากบ ประสทธภาพของการดาเนนงานใด ๆ อาจแสดงคาของประสทธภาพในลกษณะการเปรยบเทยบระหวางคาใชจายในการลงทนกบผลกาไรทได รบซงถาผลกาไรมสงกวาตนทนเทาไรกยงแสดงถงประสทธภาพมากขน ประสทธภาพอาจไม แสดงเปนคาประสทธภาพเชงตวเลข แตแสดงดวยการบนทกถงลกษณะการใช เงน วสด คน และเวลาในการปฏบตงานอยางคมคา ประหยด ไม มการสญเปลาเกนความจาเปน รวมถงมการใช กลยทธ หรอเทคนควธการปฏบตทเหมาะสมสามารถนาไปส การบงเกดผลได เรว ตรงและมคณภาพ บคลากรทางการศกษา ซงเปนผมบทบาทสาคญในการสงเสรม สนบสนนใหสถานศกษาสามารถพฒนาคณภาพการศกษาใหบรรลเปาหมายของหลกสตรการศกษาไดอยางมประสทธภาพ จงจาเปนตองพฒนาประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษาใหสามารถปฏบตงานตามบทบาทหนาทใหเกดสมฤทธผลซงบคลากรจะตองรและเขาใจถงบทบาทหนาทของตนเอง ตามตาแหนงและมาตรฐานทไดกาหนดไว

Page 34: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

27 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ในแตละระดบของตาแหนงงาน ซงจะตองมการประเมนตนเองและวางแผนพฒนาตนเอง ใหมสมรรถนะทสอดคลองเปนไปตามมาตรฐานทกาหนด เพอผลสมฤทธของงานทตองขบเคลอน และเปนเครองมอสาหรบผบงคบบญชาในการพฒนาผใตบงคบบญชา เกดความเชยวชาญและความกาวหนาในวชาชพของตนเองใหสอดคลองกบนโยบายการพฒนาศกยภาพของบคลากรสการเปนสานกงานเขตพนทการศกษาทเปนองคกรแหงการเรยนร ผวจยในฐานะทเปนบคลากรทางการศกษาทปฏบตงานในสานกงานเขตพนทการศกษา ไดตระหนกและเหนถงความสาคญของประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรซงจะทาใหองคกรสามารถดาเนนงานตาง ๆ ตามภารกจหนาทไปสวตถประสงคไดอยางด จงมความสนใจทจะศกษาโมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 วามความสมพนธกบขอมลเชงประจกษ ทงนเพอเปนขอมลสาหรบการพฒนา และการจดระบบการวางแผนบรหารบคลากร ซงจะนาไปสการปฏบตงานเชงคณภาพดานประสทธภาพและประสทธผลตอไป

กรอบความคด จากการศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของแสดงถงตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 ผวจยไดนามาสรางเปนกรอบแนวคด ซงสามารถอธบายระบบความสมพนธของตวแปรตาง ๆ ทคาดวานาจะมอทธพลในรปทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาไดดงน

ภาพประกอบ 1 กรอบความคดในการวจย

แรงจงใจ ใฝสมฤทธ (2)

ความรบผดชอบ(1)

ความรบผดชอบตอตนเอง

ความรบผดชอบตอผอน

ความรบผดชอบตอองคกร

แรงจงใจภายใน

แรงจงใจ

ความพงพอใจ ในการปฏบตงาน

(3)

ประสทธภาพ การปฏบตงาน (4)

ความพงพอใจตอ ความพงพอใจตอผอน ความพงพอใจตอองคกร

ประสทธภาพการปฏบตงานของบคคล

ประสทธภาพการปฏบตงานของ

องคกร

Page 35: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

28

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

จดมงหมายของการวจย

1. เพอสรางโมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา ในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 2. เพอตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลทสรางขนกบขอมลเชงประจกษ และศกษาเปรยบเทยบอทธพลของตวแปรตาง ๆ ทมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 วธดาเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงน เปนบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 จานวน 980 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ บคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 จานวน 469 คน กาหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชตารางสาเรจรป Taro Yamane (พวงรตน ทวรตน, 2543: 303) ทระดบความเชอมน 95% ขนาดความคลาดเคลอน 5% จากนนดาเนนการสมอยางงายในแตละเขตพนทการศกษา โดยแบงตามกลมงาน (Simple Random Sampling) การคดจานวนกลมตวอยางในแตละเขตพนทการศกษาใชการเทยบสดสวนจากประชากรทงหมด

ตวแปรทใชในการวจยครงน คอ ตวแปรอสระ ไดแก ปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานประดวย 1) ความรบผดชอบ 2) แรงจงใจใฝสมฤทธ 3) ความพงพอใจในการปฏบตงานตวแปรตาม ไดแก ประสทธภาพการปฏบตงาน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลการวจยครงนเปนแบบสอบถาม แบงออกเปน 3 ตอน ประกอบดวย ตอนท 1 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบตรวจรายการ (Check List) ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยการปฏบตงานทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงาน มลกษณะเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ประกอบดวย แบบวดตวแปรความรบผดชอบ จานวน 10 ขอ, แบบวดตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ จานวน 10 ขอ และแบบวดความพงพอใจในการปฏบต จานวน 10 ขอ ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบประสทธภาพการปฏบตงาน มลกษณะเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ จานวน 20 ขอ ขนตอนในการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดดาเนนการสรางเครองมอตามขนตอนดงน

Page 36: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

29 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

1. ศกษา เอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบประสทธภาพการปฏบตงานและตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา ไดแก ความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ ความพงพอใจในการปฏบตงาน

2. สรางขอคาถามของแบบสอบถามโดยใหครอบคลมตวแปรความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน ตามโครงสรางของนยามเชงปฏบตการ

3. นาแบบสอบถามเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบความถกตองและใหคาแนะนาปรบปรงแกไข

4. นาแบบสอบถามเสนอผเชยวชาญเพอพจารณาความเทยงตรง (Validity) และพจารณาความเหมาะสมของเครองมอ โดยหาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence, IOC) จากผทรงคณวฒ 5 ทาน

5. เลอกขอคาถามทมคาดชนความสอดคลอง (IOC) ตงแต .60 ถง 1.00 มาเปนขอคาถาม

6. นาแบบสอบถามทสรางขนและไดรบการปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใช (Try out) กบบคลากรทางการศกษาทไมใชกลมตวอยาง จานวน 30 คน แลวคานวณ หาความเชอมน (Reliability) ของเครองมอวดตวแปรโดยใชสตรสมประสทธอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดดงน แบบวดประสทธภาพการปฏบตงาน ไดคาเทากบ 0.72 , แบบวดตวแปรความรบผดชอบ ไดคาเทากบ 0.70 , แบบวดตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ ไดคาเทากบ 0.72 และแบบวดความพงพอใจ ในการปฏบต ไดคาเทากบ 0.71

7. นาแบบสอบถามทผานการหาคณภาพแลวไปเกบขอมล การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยครงนผวจยไดดาเนนการจดสงแบบสอบถามทงหมดจานวน 474 ฉบบ โดยทางไปรษณย ไดรบแบบสอบถามคนจานวน 469 ฉบบ คดเปนรอยละ 98.95 โดยนาแบบสอบถามทเกบรวบรวมขอมลมาตรวจสอบความถกตองและสมบรณ และคดเลอกแบบสอบถามทสมบรณ มาตรวจใหคะแนนตามเกณฑทกาหนดไว และนาคะแนนทไดมาวเคราะหหาคาทางสถตเพอทดสอบสมมตฐานและรายงานผลการวจย การวเคราะหขอมลและสถตทใช การวจยครงน ผวจ ยวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสาเรจรปเพอประมวลผลขอมลและจดทาการวเคราะหทางสถตสาหรบการวจย ดงน 1. วเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยคานวณคารอยละ 2. วเคราะหลกษณะการแจกแจงของตวแปรสงเกตได โดยใชคาสถตพนฐาน ไดแก คามชฌมเลขคณต คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน คามธยฐาน คาความเบ คาความโดง 3. วเคราะหสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได โดยใชประสทธภาพในการปฏบตงานเปนตวแปรตาม และใช ตวแปรความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน เปนตวแปรอสระ

Page 37: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

30

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

4. วเคราะหตวแปรทมอทธพลตอการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา และตรวจสอบโมเดล ทพฒนาขน กบขอมลเชงประจกษ โดยใชวธการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) ผลการวจย 1. โมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงาน เขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 ม 3 ตวแปร ไดแก ความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน 2. ตวแปรทมอทธพลในรปทเปนสาเหตทางตรงอยางเดยวตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน ตวแปรทมอทธพลในรปทเปนสาเหตทงทางตรงและทางออมตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา คอ ความรบผดชอบ ดงภาพประกอบ ภาพประกอบ 2 เสนทางอทธพลระหวางตวแปรของรปแบบปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพ การปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 ทมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

Page 38: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

31 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

2

ผลการวเคราะหโมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา ในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 สามารถสรปไดดงตาราง 1 ตาราง 1 ผลการวเคราะหคาอทธพล คาสถตตรวจสอบ และคาสหสมพนธระหวางตวแปรแฝงของโมเดลความสมพนธ เชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของ บคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 ทมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษทวเคราะหดวยโปรแกรมลสเรล

ตวแปรตาม R2 อทธพล ตวแปรตน

RESPONS MOTIVE SATISS MOTIVE 0.79 DE 0.85* - -

IE - - - TE 0.85* - -

SATISS 0.96 DE - 1.08* - IE 0.91* - - TE 0.91* 1.08* -

EFFICE 0.73 DE 0.62 0.24 - 0.03 IE 0.20 - - TE 0.82* 0.24 - 0.03

*p<.05 คาสถต = 29.23 ; p = 0.14 , df = 22 , GFI = 0.99 , AGFI = 0.97 , RMR = 0.005 ตวแปร EFFICIE1 EFFICIE2 MOTIVE1 MOTIVE2 SATISS1 SATISS2 SATISS3 ความเทยง 0.91 0.78 0.55 0.58 0.52 0.43 0.25 ตวแปร RESPONS1 RESPONS2 RESPONS3 ความเทยง 0.70 0.35 0.32

Page 39: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

32

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

เมทรกซสหสมพนธระหวางแปรแฝง

ตวแปรแฝง MOTIVE SATISS RESPONS EFFICE MOTIVE 1.00 SATISS .631** 1.00 RESPONS .589** .598** 1.00 EFFICE .640** .677** .643** 1.00

** Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). จากตารางพบวา โมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา ในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากผลการตรวจสอบคาสถต คาไค-สแควร เทากบ 28.97 p เทากบ 0.14 ทองศาอสระ เทากบ 22 คาดชนความสอดคลอง : GFI เทากบ 0.99 คาดชนวดระดบความสอดคลองทปรบแกแลว : AGFI เทากบ 0.97 คาดชนของกาลงสองเฉลยของเศษเหลอ : RMR เทากบ 0.005 คาความคลาดเคลอนในรปคะแนนมาตรฐานมคาเทากบ 2.60 คาความเทยงในการวดตวแปรแตละตวทเปนตวแปรสงเกตไดภายใน มคาตงแต 0.25 - 0.91 คาความเทยงของตวแปรสงเกตไดภายนอก มคาตงแต 0.32 – 0.70 ตวแปร ในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวน ในตวแปรประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาในสานกงานเขตพนทการศกษา เขตตรวจราชการท 17 ไดรอยละ 73 ตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานคอ ความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน โดยความรบผดชอบมอทธพลโดยรวมตอประสทธภาพ การปฏบตงานมากทสด เมอพจารณาตารางเมทรกซสหสมพนธระหวางตวแปรแฝง พบวามคาสหสมพนธทวงบวกทงหมด และมความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาความสมพนธกนในชวง .589 - .677 อภปรายผล ตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาม 3 ตวแปร คอ ความรบผดชอบ แรงจงใจใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน 1. ความรบผดชอบ เปนตวแปรทมอทธพลทางตรงและทางออมตอประสทธภาพการปฏบตงานสงผานแรงจงใจ ใฝสมฤทธ และความพงพอใจในการปฏบตงาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบผลงานวจยของธรพงศ เจรญผอง (2548) ไดทาการศกษาวจยเรอง ปจจยทมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของขาราชการพลเรอนสามญ และ

Page 40: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

33 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ลกจางประจา สานกชลประทานท 6 พบวา ปจจยทมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของขาราชการพลเรอนสามญและลกจางประจา สานกชลประทานท 6 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จานวน 5 ตวแปร โดยเรยงลาดบความสาคญ คอ ความรบผดชอบ ความสาเรจในการทางาน นโยบายและการบรหาร ประสบการณในการทางาน และความสมพนธระหวางบคคล ดงท ดวงเดอน พนธมนาวน (2548 : 28) กลาวไววา ความรบผดชอบเปนลกษณะของความเปนพลเมองอยางหนง นอกจากความมวนยทางสงคม ความเออเฟอและความเกรงใจเนองจากความรบผดชอบเปนลกษณะนสย และทศนคตของบคคล ซงเปนเครองมอผลกดนใหบคคลปฏบตตามกฎระเบยบ เคารพสทธผอน ทาตามหนาทของตน และมความซอสตยสจรต 2. แรงจงใจใฝสมฤทธ เปนตวแปรทมอทธพลทางตรงตอประสทธภาพการปฏบตงาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ พกล ถตยอาไพ (2548 : 79-83) ไดศกษาวจยปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการสอนของครคณตศาสตรระดบมธยมศกษา จงหวดกาฬสนธ พบวา ปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพการสอนของครคณตศาสตรไดแก แรงจงใจในการปฏบตงาน สขภาพจตของคร ขวญกาลงใจในการปฏบตงาน ภาระงานอนทไดรบมอบหมายสภาพเศรษฐกจของคร ความสมพนธระหวางครกบนกเรยน และบคลกลกษณะของคร และสอดคลองกบ จรญ ลาใย (2546) ไดทาการศกษาวจยเรอง ปจจยทมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของเจาหนาทกลมงานชวยอานวยการนกบรหาร สงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผลการวจยพบวา ปจจยทมผลตอประสทธภาพการปฏบตงานของเจาหนาทปฏบตงานกลมงานชวยอานวยการนกบรหาร ไดแก การไดรบการสนบสนนทางสงคม การไดรบการฝกอบรม สขภาพจต แรงจงใจใฝสมฤทธ ขวญกาลงใจในการทางาน และทศนคตตอหนวยงานปจจบน ซงแมคเคลแลนด (Mcclelland, 1976) กลาวไววา แรงจงใจ ใฝสมฤทธ เปนสงสาคญทสดและสงผลตอความสาเรจสงสดในการทางาน บคคลผมแรงจงใจใฝสมฤทธจะมความปรารถนาทจะกระทาสงหนงใหสาเรจดวยความมงมนทจะเอาชนะปญหา อปสรรค สรางสงใหม ๆ ในการทางานมงมนทจะทาสงทยาก ซงจะนาไปสการปฏบตงานทมประสทธภาพของบคคล ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธจะพยายามกระทากจกรรมตาง ๆ ใหสาเรจเพอใหบรรลเปาหมายอยางเตมความสามารถและเตมตามศกยภาพของตน สอดคลองกบแมคเคลแลนดและวนเทอร (McClelland & Winter,1987) ทศกษาพบวา แรงจงใจใฝสมฤทธเปนสงสาคญทสดทมความสมพนธกบผลการปฏบตงานและสามารถทานายประสทธผลองคการได และสอดคลองกบวอลคเกอร และเกสต (Walker and Guest 1966: 99) ไดวจยเกยวกบหนาทในการทางานของคน ผลการวจยสรปไดวา 1) ผทางานมความรสกวา แรงจงใจเปนเครองวดผลรวมเกยวกบผทางานรวมกน โอกาสความกาวหนา ชอเสยง เงนและสวสดการ ถาจะใหเกดแรงจงใจในงาน กตองใหเกดแรงจงใจตอเพอนรวมงาน โอกาสกาวหนา ชอเสยง เงน สวสดการ

Page 41: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

34

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

2) ชวโมงทางานและสภาพการทางานทดนน มสวนเกยวของกบแรงจงใจดวย แตสภาพการทางานทดนน ถงแมจะเปนสงทพงปรารถนา ในความพอใจกจรง แตไมทาใหงานดเดนได 3) ความสขจากการทางานเปนสวนหนงของ แรงจงใจในการทางาน 4) หวหนางาน หรอผทางานรบผดชอบอนๆ เปนองคประกอบอนหนงของแรงจงใจในการทางาน 3. ความพงพอใจในการปฏบตงาน แรงจงใจใฝสมฤทธ เปนตวแปรทมอทธพลทางตรงตอประสทธภาพการปฏบตงาน อยางไมมนยสาคญ สอดคลองกบผลงานวจยของ ชมพนท วรรณคนาพล (2545) ไดศกษาถงประสทธภาพในการปฏบตงานพนกงานจาสานกงาน สาขาประจาประเทศ ฝายขาย บรษท การบนไทย จากด(มหาชน) ผลการศกษาพบวา ปจจยทม ผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน ไดแก ประสบการณในการทางาน บทบาทความรบผดชอบ ความรความเขาใจในงาน กระบวนการในการทางาน ความสมพนธกบเพอนรวมงาน ความพงพอใจในการปฏบตงาน และแรงจงใจในการทางาน สวนปจจยทไมมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน ไดแก เพศ อาย การศกษา รายไดและหนวยงานทสงกดซง Davis (1981) กลาววาการสนองตอบความตองการของผปฏบตงาน จนเกดความพงพอใจจะทาใหเกดแรงจงใจในการเพมประสทธภาพการทางานทสงกวาผไมไดรบการสนองตอบ สอดคลองกบกรนและคราฟ (Greene and Craft, 1979) ไดศกษาวจยเกยวกบความพงพอใจและการทางานพบวา ผทมความสขในการทางานดวยความพงพอใจจะมผลผลตจากงานด ดงท วรนารถ แสงมณ (2547 : 12-2) กลาววา ความพงพอใจในการทางานทาใหบคคลมความตงใจทางาน มความรบผดชอบตองาน เปนการเพมผลผลตของบคคล ทาใหองคการมประสทธภาพและประสทธผลใหบรรลเปาหมายองคการ ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป จากผลการวจยพบวา ตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา พบวา โดยภาพรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก และเมอพจารณาตวแปรแตละตวพบวาความรบผดชอบตอองคกรมคาเฉลยสงสด และความพงพอใจตอองคกรมคาเฉลยตาสด ผมวจยมขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการนาเสนอผลทไดจากการวจยไปใชในการเสรมสรางแรงจงใจใหบคลากรทางการศกษามความพงพอใจตอองคกร ดงน 1. ผบรหารควรสงเสรม สนบสนนใหบคลากรทางการศกษาตระหนกในความรบผดชอบ มเปาหมายในการทางานทชดเจน เพอสงเสรมใหเกดการปฏบตงานอยางมประสทธภาพยงขน มเปาหมายในการทางานชดเจน

Page 42: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

35 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

2. ผบรหารหรอผเกยวของควรสรางแรงจงใจใหบคลากรทางการศกษาเกดความพงพอใจในการปฏบตงานเพอกระตนใหมขวญและกาลงใจในการปฏบตงาน 3. ผบรหารหรอผเกยวของควรสรางแรงจงใจใหบคลากรทางการศกษามความภาคภมใจในวชาชพเพอทจะกระตนใหเกดการปฏบตงานดวยความเตมใจ เพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน 4. ผบรหารหรอผเกยวของควรสงเสรม และสนองความตองการของผปฏบตงาน ซงจะทาใหเกดความพงพอใจ ในการปฏบตงาน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการวจยศกษาถงองคประกอบหรอตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษา โดยศกษาตวแปรอน ๆ ทงนจากตวแปรทมอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของบคลากรทางการศกษาทนาเสนอนน ตวแปรทงหมดสามารถทานายประสทธภาพการปฏบตงานไดรอยละ 73 สวนทเหลอรอยละ 27 น นจะตองใช ตวแปรอน ๆ ทมไดคดเลอกมาใชในการวจยครงน เชน ลกษณะงาน ความสาเรจของงาน นโยบายและการบรหาร เปนตน 2. เนองจากการศกษาวจยในครงนเปนการศกษาถงโมเดลความสมพนธเชงสาเหตทม อทธพลตอประสทธภาพของบคลากรทางการศกษาในภาพรวม จงควรมการศกษาถงโมเดลความสมพนธเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพ การปฏบตงาน จาแนกตามบทบาทหนาท เชน ศกษานเทศกหรอจาแนกตามกลมงาน เชน กลมอานวยการ กลมบรหารงานบคคล เปนตน เอกสารอางอง กรมการปกครอง. (2538). คมอการบรหารงานบคคลของกรมการปกครอง โรงพมพทองถน. จรญ ลาไย. (2546). ปจจยทมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของเจาหนาทกลมงาน

ชวยอานวยการนกบรหาร สงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ. ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร.

ชมพนท วรรณคนาพล. (2545). ประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานประจาสานกงานสาขาประจาประเทศไทย ฝายขาย บรษท การบนไทย จากด(มหาชน). ภาคนพนธพฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ดวงเดอน พนธมนาวน. (2539). ทฤษฎตนไม จรยธรรมการวจยและการพฒนาจรยศกษาในสถานศกษา สงกดกระทรวงศกษาธการ. สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 43: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

36

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ธรพงษ เจรญผอง. (2548). ปจจยทมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของขาราชการพลเรอนสามญ และลกจางประจา สานกชลประทานท 6. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาสงคมศาสตรเพอการพฒนา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

พกล ถตยอาไพ. (2548). ปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอประสทธภาพการสอนของครคณตศาสตรระดบมธยมศกษา จงหวดกาฬสนธ. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยทางการศกษา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: พมพครงท 8. ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน..(2549). การบรหารงานเขตพนทการศกษา กระทรวงศกษาธการ. กรงเทพมหานคร.

_________. (2551). ปจจยทสงผลตอการพฒนาคณภาพการจดการศกษา. กรงเทพมหานคร. สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2545). รายงานพเศษภาพรวมการปรบเปลยน

ยคใหมขาราชการไทย. กรงเทพมหานคร. สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2544). แผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบทเกา พ.ศ. 2545 - 2549. กรงเทพมหานคร. Davis, Keith. (1981). Human Behaviot of Work : Organizational Behavior. New York :

McGraw-Hill. Greene, Charles N. and Craft, Robert E. Jr. (1979). The Satisfaction Performance

Controversy Revisited. New York : Mcgraw-Hill Book. McClelland. D.C. (1976). The Achieving Society. NY : Irvington. McClelland. D.C. & Winter. D. (1987). Human Motivation Cambridge. NY : Cambridge

University Press. Walker, Charles R. and Guest, Robert H. (1966). The Man on the Assembly Line.

Cambridge:Harvard University Press.

Page 44: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

37 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

การสรางแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2

ศศธร บญญเขตต1 รองศาสตราจารยวราพร พงศอาจารย2 และผชวยศาสตราจารยพวงทอง ไสยวรรณ2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2อาจารยทปรกษา บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ (1) สรางแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 (2) หาคณภาพของแบบทดสอบ (3) สรางเกณฑปกต (Norm) ของแบบทดสอบ กลมตวอยางทใชในการสรางและหาคณภาพของแบบทดสอบ ไดแก เดกปฐมวย ปการศกษา 2555 จานวน 100 คน และกลมตวอยางทใชในการหาเกณฑปกต (Norm) ไดแก เดกปฐมวย ปการศกษา 2555 จานวน 350 คน

ผลการวจยพบวา 1. แบบทดสอบวดความพรอมทางดานการฟง สาหรบเดกปฐมวย ทสรางขนมจานวน 28 ขอ แบงเปน 4 ดาน คอ (1) ความเขาใจเสยงธรรมชาต ม จานวน 5 ขอ (2) การจาแนกเสยง พยญชนะ สระและวรรณยกต ม จานวน 8 ขอ (3) ความเขาใจความหมายของคา ม จานวน 9 ขอ (4) ความเขาใจความหมายของประโยค ม จานวน 6 ขอ 2. แบบทดสอบความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวย โรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 มคาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยการประเมนของผเชยวชาญ ( IOC ) ระหวาง .60 – 100 มคาความยาก รายขอ ระหวาง 0.53 ถง 0.78 คาอานาจจาแนก ระหวาง .199 ถง .452 คาความเชอมน (Reliability) เทากบ .7731 3. คะแนนเกณฑปกตของแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟงสาหรบเดกปฐมวย โรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 มชวงคะแนนทปกตอยระหวาง T22 ถง T74

คาสาคญ : แบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง, ปฐมวย

Page 45: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

38

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

Construction of measuring preparing listening readiness tests for preschoolers of schools attached to Phop Phra district, Tak educational

service area office 2

Sasitron Boonyakait1 Assoc. Prof. Wiraporn Pongajarn2

and Asst.Prof. Puangthong Saiyawan2 Abstract

The purposes of this research were (1) to construction of measuring preparing listening readiness tests for preschool of schools attached to Phop Phra district, Tak educational service area office 2 (2) to define the quality of tests (3) to construct norm of tests. The sample of construct and define the quality include 100 preschool in academic year 2012 and norm include 350 preschool in academic year 2012

The research findings revealed that 1. The measuring preparing listening readiness tests for preschool 28

item divided into 4 aspects. The first 5 item understand the nature (2) 8 item classification of the consonants, vowel and tones (3) 9 item comprehension the meaning of word (4) 6 item comprehension the meaning of sentence

2. The measuring preparing listening readiness tests for preschool of schools attached to Phop Phra district, Tak educational service area office 2 has content validity by expert evaluation IOC were in the range 0.60-100 difficulty were in the range 0.53 - 0.78 discrimination were in the range .199 - .452 item reliability .7731

3. Norm scores of the measuring preparing listening readiness tests for preschoolers of schools attached to Phop Phra district, Tak educational service area office 2 T-scores were in the range T22- T74

KEYWORD : Measuring preparing listening readiness tests, Preschoolers of schools บทนา กระทรวงศกษาธการไดใหความสาคญในการพฒนาเดกปฐมวย โดยถอวาการศกษาระดบปฐมวยมความสาคญอยางยงในการวางรากฐานของการพฒนาทงปวง เพราะเดกในวยนพรอมทจะเตบโตเปนพลเมองทด และมคณภาพ ถาไดรบการปลกฝงใหรจกคด รจกทา และกลาแสดงออก พฒนาการในทกดานของเดกปฐมวย ไมวาจะเปนดานรางกาย ดานอารมณ จตใจ ดานสงคม และดานสตปญญาจะตองไดรบการพฒนาไปพรอมๆ กบประสบการณดานอนๆ จะ

Page 46: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

39 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

เปนรากฐานของการพฒนาในวยตอไป(กระทรวงศกษาธการ 2546: 1-2) พฒนาการทางดานสตปญญาของเดกปฐมวยจะพฒนาไปอยางรวดเรวมาก โดยเฉพาะในชวง 4 ปแรกของชวต เดกจะมพฒนาการทางสตปญญาถงรอยละ 50 และใชภาษาเพอเพมทกษะสอดคลองไปกบระดบพฒนาการของเดก พฒนาทางสตปญญาในเดกปฐมวย ม 2 ดานคอ 1) พฒนาการทางการเรยนรและการปรบตว ไดแก ความสามารถในการจา การรคด การใชเหตผลการตความ จนตนาการ การจดแยกประเภทสงของ (Classification) ความเขาใจเกยวกบจานวน และการแกปญหาเปนตน 2) พฒนาการทางภาษา ซงมความสาคญตอชวตมนษยเปนอยางมากพฒนาการทางดานภาษาของมนษย เรมจากภาษาพดไปสภาษาเขยน ดงนนการเรยนรดานภาษาในเดกปฐมวยจงเนนทกษะทางภาษาดานการฟง และการใชภาษาไดอยางเหมาะสมกบกาลเทศะซงสวนสาคญยงตอการเรยนรของเดกตอไป (ทศนา แขมมณและคณะ, 2535 : 72)

พฒนาการทางภาษาของเดกปฐมวยประกอบดวย การเรยนรความหมายของคาใหมๆ ความเขาใจประโยคตางๆ ทซบซอน ความสามารถในการสรางประโยคทซบซอน การขยายความในสงทไดฟงเพอสอสารใหผอนเกดความเขาใจและเหมาะสมกบสถานการณทกาลงสอสาร และการใชภาษาเพอบรรลเปาหมาย นอกจากนพฒนาการทางดานภาษายงอาจหมายถงพฒนาการทางดานการฟง เพอใหเกดความเขาใจคาตางๆ (นภเนตร ธรรมบวร, 2544 : 111 – 112) การสงเสรมพฒนาการทางภาษาใหกบเดกเปนสงทมความสาคญ เพราะภาษาเปนเครองมอทจะชวยใหผอนเขาใจ ภาษาอาศยทกษะทง 4 ดานคอ การฟง พด อาน เขยน ซงเปนทกษะทสาคญในการรบและสงขอมล ทกษะทง 4 ประการน จะตองพงพาอาศยกน และควรไดรบการพฒนาไปพรอมๆ กน ภาษาไมใชเพยงเครองมอในการสอความหมายเทานน แตเปนแนวทางในการแสดงความคดรเรม ภาษาจะเปนกระบวนการตอเนองตลอดชวตมนษย การสงเสรมใหเดกรจกการใชภาษาทถกตองจะชวยใหเดกสามารถแสดงความคด ความเขาใจของตนใหผอนเขาใจได (เยาวพา เดชะคปต. 2542)

การเรยนรภาษาเปนพฒนาการทสาคญทสด ในบรรดาพฒนาการของเดก การเรยนรภาษาเรมตงแตหลงคลอดเพยงเลกนอย แมจะมแนวทางทจะชวยในการสงเกตพฒนาการทางภาษา ในชวงปฐมวยแตพฒนาการทางภาษาของเดกแตละคนกยงแตกตางกนไป ลาดบขนตอนตางๆ กเปนสงสาคญ แมวาระดบอายทพฒนาในแตละขนอาจไมตายตว ซงเดกอาจขามขนไปบางหรอมพฒนาการทชาบาง เรวบางกตาม การพฒนาทกษะการใชภาษา ดงกลาวจะชวยใหเดกเขาใจและเรยนรส งตางๆ ในสงแวดลอมไดดขน ตลอดจนการแสดงออกถงความตองการ การสงและรบขาวสาร การแสดงออกถงความรสกและการเขาใจผอน เดกเรยนการฟง และการพด โดยไมตองอาศยการสอนอยางเปนทางการ การทเดกไดมปฏสมพนธกบสงแวดลอมทางภาษาจะทาใหเดกเขาใจ และใชไวยากรณพนฐานของภาษาเมออายไดสหรอหาป สงทครสอนปฐมวยตองตระหนกถง และมความรเพอนาไปใชในการชวยพฒนาทางภาษาของเดกกคอ ความเขาใจ

Page 47: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

40

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

เกยวกบภาษาทงในดานภาษาศาสตร ดานการนาไปใชตลอดจนแนวปฏบตในการจดประสบการณทางภาษาใหแกเดก (หรรษา นลวเชยร, 2535 : 201)

อาเภอพบพระจงหวดตากเปนอาเภอทอยชายแดนประเทศไทยตดตอกบประเทศพมา ซงประชาชนประกอบดวยชาวเขาเผากระเหรยง เผามง และพมาอาศยอยเปนจานวนมาก และมกใชภาษาถนในการสอสาร การพด การฟงทใชในการสอสารทแตกตางกบภาษากลางตามแบบเรยน จงมผลกระทบตอการเรยนรมาก แนวทางการสรางแบบวดความพรอมดานการฟงจงประสบปญหาในเรองความหมายของคา และการสอสารในภาษากลาง เพราะเดกนกเรยนสวนใหญ เปนชาวเขาเผามง และคนไทยเชอสายกะเหรยง จงตดคาพดและภาษาทองถนของตนซงอาจทาใหผดเพยนไปจากความหมายตามหลกไวยากรณ การฟงเปนทกษะทางภาษาทสาคญและเปนพนฐานของทกษะทางภาษาดานการพด การอาน และการเขยน การฝกใหเดกรจกฟงเสยงตาง ๆ เชน เสยงพด เสยงเพลง เสยงเคาะ เสยงปรบมอ จะเปนจงหวะหรอไมเปนจงหวะกตาม เปนการกระตนเราใหสมองของเดกทางาน เมอเดกฟงเสยงตาง ๆ เดกจะรจกคา ใชความคด รจกแยกแยะประเภท สงทไดรบรไดดและแมนยาขนเรอย ๆ ฉะนนการฝกใหเดกรจกฟงตงแตยงเดกจงเปนพนฐานในการพฒนากระบวนการรบร ความคด หรอสตปญญา ไดวธหนง จงควรสงเสรมและจดกจกรรมพฒนาทกษะการฟงใหแกเดกปฐมวยเปนอยางยง อกทงยงขาดแบบวดความพรอมทกษะทางภาษาดานการฟงของเดกนกเรยน ระดบปฐมวย ในสงกดอาเภอพบพระ จงหวดตาก เพอเปนแนวทางพฒนาทกษะดานการฟงใหกบนกเรยนในระดบชนตอไป พฒนาการทางภาษาในสวนอนๆ ประกอบดวย การเรยนรความหมายของคาใหมๆ ความเขาใจประโยคตางๆ ทซบซอน ความสามารถในการสรางประโยคทซบซอน การขยายความในสงทไดฟงเพอสอสารใหผอนเกดความเขาใจและเหมาะสมกบสถานการณทกาลงสอสาร และการใชภาษาเพอบรรลเปาหมาย นอกจากนพฒนาการทางดานภาษายงอาจหมายถงพฒนาการทางดานการฟง เพอใหเกดความเขาใจคาตางๆ ถาฟงไมดจะสงผลกระทบตอการสอสารทาใหภาษาและความหมายทไมถกตอง

ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะสรางแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟงและสรางเกณฑปกตสาหรบเดกนกเรยนปฐมวย ของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตากเขต 2 ซงจะเปนประโยชนตอครและผบรหารการศกษาทจะนาไปใชฝกและพฒนาความพรอมดานการฟงของเดกใหมประสทธภาพตลอดจนใชเพอประเมนความพรอมในการฟงสาหรบเดกปฐมวยและนาไปสการพฒนาความพรอมในการฟงตอไป

จดมงหมายของการวจย

1. เพอสรางแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนใน สงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2

Page 48: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

41 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

2. เพอหาคณภาพของแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2

3. เพอสรางเกณฑปกตของแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2

ตวแปรทใชในการวจย ไดแก 1. คณภาพของแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟงประกอบไปดวย ความเทยงตรง

เชงเนอหา คาความยาก คาอานาจจาแนก คาความเชอมน 2. เกณฑปกตของเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2

ประชากร และกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษา เปนเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 ปการศกษา 2555 จานวน 3,030 คน กลมตวอยางทใชในการศกษา แบงเปน 2 กลม จานวน 100 คน และ 350 คน

1. กลมตวอยางทใชในการตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง ไดแก เดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกเขตพนทการศกษาตาก เขต 2 ปการศกษา 2555 จานวน 7 โรงเรยน ไดจานวนนกเรยน 100 คน ซงไดมาโดยการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling)

2. กลมตวอยางทใชในการหาเกณฑปกต ไดแก เดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกเขตพนทการศกษาตาก เขต 2 ปการศกษา 2555 จานวน 12 โรงเรยน จานวนนกเรยน 350 คน ซงไดมาโดยการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยกาหนดขนาดของกลมตวอยางจากตารางสาเรจรปของยามาเน ทระดบความเชอมน 95 % ความคลาดเคลอน ±.05 มข นตอนการสม ดงน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 ซงสรางเปนแบบทดสอบเชงรปภาพ (Non Verbal Test) โดยสรางเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ จานวน 3 ตวเลอก จานวน 60 ขอ แบงเปน 4 ดาน

ขนตอนการสรางเครองมอ ผวจ ยไดสรางแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง โดยดาเนนตามขนตอน

ดงตอไปน 1. ศกษาแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบความพรอมดานการฟงสาหรบเดก

ปฐมวย

Page 49: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

42

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

2. ศกษาหลกสตร การจดการเรยนการสอนความพรอมทางภาษาดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตากเขต 2

3. ศกษาแนวคดทฤษฎ และหลกการสรางแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวย

4. กาหนดขอบเขตของการทดสอบวดความพรอมในการฟง โดยแบงเปน 4 ดาน คอ (1) ความเขาใจเสยงธรรมชาต (2) การจาแนกเสยงพยญชนะ สระ และวรรณยกต (3) ความเขาใจความหมายของคา (4) ความเขาใจความหมายของประโยค

5. สรางแบบทดสอบ ทง 4 ดาน ๆ ละ 15 ขอ รวม 60 ขอ 6. นาแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยทสรางขนไปเสนอตอ

อาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบคณภาพเบองตนและปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา

7. นาแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง สาหรบเดกปฐมวยทสรางขนไปเสนอตอผเชยวชาญดานเนอหาและดานการวดผลประเมนระดบปฐมวยเพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity)

8. ใหผเชยวชาญแตละทานพจารณาแบบทดสอบเปนรายขอวาสอดคลองและครอบคลมกบตวชวดทกาหนดหรอไมโดยใหคะแนนดงน

จากนนนาคะแนนจากผลการประเมนของผเชยวชาญทงหมดมารวมกน และคานวณคาดชนความสอดคลอง (IOC) ไดคา IOC ระหวาง .60 - 1.00 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดทกขอแลวปรบปรงแกไขแบบทดสอบใหเหมาะสมตามคาแนะนาของผเชยวชาญ

10. นาแบบทดสอบทง 60 ขอไป ทดลองใชกบเดกปฐมวย โรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 จานวน 100 คน เพอนาผลการทดลองมาวเคราะหหาคาความยากงาย (Difficulty= p) และหาคาอานาจจาแนก (Discrimination) โดยพจารณาจาก สดสวนของจานวนผตอบถกแตละขอกบจานวนผสอบรายขอโดยใชสตรหาคาสหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม (Item –TotalCorrelation) คดเลอกขอสอบทมคาความยากงาย ( P ) อยระหวาง .20 - .80 และคาอานาจจาแนก (r) ทมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ไดจานวน 28 ขอ นาแบบทดสอบจานวน 28 ขอ ไปหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบ โดยใชสตร KR- 20 ของคเดอรรชารดสน (Kuder- Richardson ไดคาความเชอมนรวมทงฉบบ เทากบ .77 ซงถอวามความเชอมนดพอใชแบบทดสอบทมคณภาพไปใชกบกลมตวอยางจรง จานวน 350 คน

11. หาคาสถตพนฐานของแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง ไดแก คาเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) คามธยฐาน (Median) คาฐานนยม

Page 50: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

43 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

(Mode) คาความคลาดเคลอนในการวด คาความเบยงเบนมาตรฐาน คาความแปรปรวน คาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด คาความโดง และคาความเบ

12. หาเกณฑปกต (Norm) ไดคะแนนทปกต ตงแต 22-74 จดทาคมอการใชแบบทดสอบวดความพรอมดาน

การฟง สาหรบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2

การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจยครงน ผวจยนาขอมลทไดจากแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง ทงหมดมาทาการวเคราะหขอมลดวยคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS ดงน

สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. หาคาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบทดสอบความพรอมดานการฟงดวยการหาคาดชนความสอดคลองของความคดเหนของผเชยวชาญ (IOC) จากสตรของ แฮมฟลและเวสต (Hamphill และ Westie, 1950 อางถงในวราพร พงศอาจารย, 2542 : 167)

2. หาคาความยาก (Difficulty) 3. การหาคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบ โดยใชสตรสหสมพนธ ของเพยรสน

(Pearson Product Moment Correlation) ระหวางคะแนนของแตละขอกบคะแนนรวมทงฉบบ (I tem-total correlation) (ลวน สายยศ ; และองคณา สายยศ. 2539 : 210)

4. หาคาความเชอมนและแบบทดสอบ (Reliability) ผลการวจย

ตอนท 1 ผลการประเมนคณภาพของแบบทดสอบขนตน 1.1 รายละเอยดเบองตนของแบบทดสอบ

แบบทดสอบวดความพรอมทางดานการฟงของเดกปฐมวย โรงเรยนในอาเภอพบพระ สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตากเขต 2 ทผวจยไดสรางขนตามแนวการจดกจกรรมการเรยนการสอนสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตากเขต 2ซงสรางเปนแบบทดสอบเชงรปภาพ โดยสรางเปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ จานวน 3 ตวเลอก จานวน 28 ขอแบงเปน 4 ดาน ดงน

ดานท 1 ความเขาใจเสยงธรรมชาตจานวน 5 ขอ ดานท 2 ความสามารถในการจาแนก เสยงพยญชนะ สระและวรรณยกต

จานวน 8 ขอ ดานท 3 ความเขาใจความหมายของคาจานวน 9 ขอ

Page 51: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

44

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ดานท 4 ความเขาใจความหมายของประโยค จานวน 6 ขอ 1.2 ผลการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา ในการตรวจสอบความเทยงตรงเชง

เนอหาของแบบทดสอบความพรอมทางดานการฟง ของเดกปฐมวย โรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 ผวจยไดดาเนนการโดยนาเสนอผเชยวชาญดานการวดผลและประเมนผลทางการศกษา จานวน 5 คนเพอตรวจสอบความถกตองและความสอดคลองของแบบทดสอบเปนรายขอวาสอดคลอง และครอบคลมกบตวชวดของการวจยหรอไมมความเหมาะสมเพยงใด

ตอนท 2 ผลการวเคราะหรายขอของแบบทดสอบ และการปรบปรงคดเลอกแบบทดสอบ

ผวจยนาแบบทดสอบความพรอมดานการฟง ของเดกปฐมวยทสรางขนไปทดสอบกบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตากเขต 2 ทเปนกลมตวอยาง จานวน 100 คน จานวน 7 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนบานชองแคบ โรงเรยนอรณเมธา โรงเรยนปาไมอทศ 4 โรงเรยนบานรมเกลา 4 โรงเรยนมอเกอ โรงเรยนรวมไทยพฒนา 2 โรงเรยนหวยนาหนกวทยา เพอวเคราะหคาความยาก (p) และคาอานาจจาแนก (r)

จากตาราง 2 พบวาแบบทดสอบความพรอมทางดานการฟง สาหรบเดกปฐมวย จานวน 60 ขอ ไดจานวนขอคาถามทใชได กลาวคอมคาความยาก (p) และคาอานาจจาแนก (r) สอดคลองกบเกณฑทกาหนดไว จานวน 28 ขอ ตดทงไป 32 ขอ แบงเปน 4 ดาน คอ ดานท 1 จานวน 5 ขอ ดานท 2 จานวน 8 ขอ ดานท 3 จานวน 9 ขอ ดานท 4 จานวน 6 ขอ

ตอนท 3 ผลการวเคราะหหาคาความเชอมน (Reliability ) ของแบบทดสอบ จากตาราง 4 พบวา ผลการหาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใช สตร KR-20 จานวน

ขอสอบ 28 ขอ ไดคาความเชอมนรวมทงฉบบ เทากบ .77 ซงถอวามความเชอมนดพอใช เมอ จาแนกเปนรายดานพบวา ดานท 1 ไดคาความเชอมน เทากบ .40 ดานท 2 ไดคาความเชอมน เทากบ .42 ดานท 3 ไดคาความเชอมน เทากบ .45

ตอนท 4 ผลการวเคราะหหาคาสถตพนฐานของแบบทดสอบในการทดสอบฉบบจรง ผวจยไดนาแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟงไปทดสอบกบนกเรยนในโรงเรยนทเปนกลมตวอยางโดยนาไปทดสอบกบเดกปฐมวยของโรงเรยนในสงกดอาเภอพบพระ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 จานวน 12 โรงเรยน จานวน 350 คน ไดแก โรงเรยนไทยราษฎรคร โรงเรยนบานขนหวยชองแคบ โรงเรยนรวมไทยพฒนา 6 โรงเรยนบานรมเกลา 2 โรงเรยนบานปาคาใหม โรงเรยนรวมไทยพฒนา 3 โรงเรยนบานวาเลย โรงเรยนบานยะพอ โรงเรยนรวมไทยพฒนา 1 โรงเรยนรวมไทยพฒนา 4 โรงเรยนชมชนบานพบพระ โรงเรยนบานหมนฤาชย เพอหาคาสถตพนฐานและคะแนนเกณฑปกต (Norm) ดงปรากฏในตาราง 5-6

Page 52: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

45 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

จาก ตาราง 5 ในการทดสอบความพรอมดานการฟง ของนกเรยน 350 คน ไดคาสถตพนฐาน ทสาคญ ดงน

ในภาพรวมแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง จานวน 28 ขอ คาเฉลย เทากบ 21.83 มธยฐาน เทากบ 22.00 ฐานนยม เทากบ 22.00 คาการเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 3.43 ความแปรปรวน เทากบ 11.79 ดานท 1 แบบทดสอบความเขาใจเสยงธรรมชาต จานวน 5 ขอ คาเฉลย เทากบ 3.93 มธยฐาน เทากบ 4.00 ฐานนยม เทากบ 5.00 คาการเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 1.02 และคาความแปรปรวน เทากบ 1.03 ดานท 2 แบบทดสอบความสามารถในการจาแนก เสยงพยญชนะ สระ และวรรณยกตจานวน 8 ขอ คาเฉลย เทากบ 6.23 มธยฐาน เทากบ 6.00 ฐานนยม เทากบ 7.00 คาการเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 1.46 และคาความแปรปรวน เทากบ 2.13 ดานท 3 แบบทดสอบความเขาใจความหมายของคา จานวน 9 ขอ คาเฉลย เทากบ 6.96 มธยฐาน เทากบ 7.00 ฐานนยม เทากบ 8.00 คาการเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 1.45 และคาความแปรปรวน เทากบ 2.11 ดานท 4 แบบทดสอบความเขาใจความหมายของประโยค จานวน 6 ขอ คาเฉลย เทากบ 21.83 มธยฐาน เทากบ 22.00 ฐานนยม เทากบ 22.00 คาการเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 3.43 และคาความแปรปรวน เทากบ 1.07

จากตาราง 6 พบวา จากการทดสอบความพรอมทางดานการฟง สาหรบเดกปฐมวย จานวน 350 คน จากคะแนนเตม 28 คะแนน ผวจยสรางเกณฑปกต มคะแนนดบระหวาง 9-28 และคะแนนทปกตระหวาง 22 – 74 ซงแบงเปน 5 ระดบ ดงน นกเรยน ทมคะแนนดบ เทากบ 27 – 28 มคะแนนท ระหวาง 65 – 74 หมายถง มความพรอมในการฟงอยในระดบดมาก

นกเรยน ทมคะแนนดบ เทากบ 24 – 26 มคะแนนท ระหวาง 65 – 74 หมายถง มความพรอมในการฟงอยในระดบด

นกเรยน ทมคะแนนดบ เทากบ 20 – 23 มคะแนนท ระหวาง 43 – 53 หมายถง มความพรอมในการฟงอยในระดบปานกลาง

นกเรยน ทมคะแนนดบ เทากบ 16 – 19 มคะแนนท ระหวาง 32 – 42 หมายถง มความพรอมในการฟงอยในระดบพอใช

นกเรยน ทมคะแนนดบ เทากบ 9 – 15 มคะแนนท ระหวาง 22 – 31 หมายถง มความพรอมในการฟงอยในระดบควรปรบปรง

Page 53: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

46

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

อภปรายผล จากการวเคราะหผลขอมล ผวจยไดนาผลทไดมาอภปรายผลคาสถต แบบทดสอบวดความพรอมดานการฟงสาหรบเดกปฐมวยโรงเรยนในอาเภอพบพระ สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาตาก เขต 2 ตามลาดบดงน 1. ผลการวจยพบวา แบบทดสอบทสรางขนมความเทยงตรงเชงเนอหา กลาวคอ ผเชยวชาญทางดานการวดและประเมนผลการศกษาและการจดการศกษาระดบปฐมวย เหนวา มความสอดคลองกบตวชวดทกาหนด มคาดชนความสอบคลอง 0.60 -1.00 ซงสอดคลองกบงานวจยของ เกศนย อนอาย (2547) ทไดทาวจยแบบวดความพรอมทางภาษาในการศกษาตอระดบประถมศกษาปท 1 ของโรงเรยนทตงอยในเขตอาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ปการศกษา 2546 ทงนอาจเปนเพราะผวจยมข นตอนการสรางแบบทดสอบ ทรอบคอบและเปนขนตอน โดยศกษาทฤษฎ แนวคด งานวจยทเกยวของ แลวกาหนดนยามและตวชวด ตลอดจนจดประสงคทชดเจน สรางขอคาถามใหสอดคลองกบจดประสงคทกาหนด จากนนนาแบบทดสอบทสรางขนไปเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญแลวปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา และผเชยวชาญจงทาใหแบบทดสอบมคณภาพยงขน 2. ผลการวจยพบวาแบบทดสอบทสรางขนมคาความยากและคาอานาจจาแนกแบบทดสอบทมคาความยาก (P) อยระหวาง 0.53 ถง 0.78 แสดงวาแบบทดสอบสวนใหญอยในระดบคอนขางงาย สวนคาอานาจจาแนก (r) มคาระหวาง .19 ถง .45 แสดงวามอานาจจาแนกคอนขางสง ทงนอาจเปนเพราะแบบทดสอบทผวจยสรางขนเปนแบบวดทเปนรปภาพและสอดคลองกบพฒนาการของเดกปฐมวย สอดคลองกบงานวจยของ เกศนย อนอาย (2547) และ ศวพร ผาใหญ (2550) ซงไดตรวจสอบคาความยากและคาอานาจจาแนกของแบบทดสอบ และพบวามคาความยากอานาจจาแนกเหมาะสมเชนเดยวกน โดยมคาความสอดคลองของผเชยวชาญ เทากบ 1.00 สามารถวดไดตรงกบเนอหา การทแบบทดสอบทผวจยสรางขนสวนใหญ มคาความยากคอนขางสงซงถอวาแบบทดสอบคอนขางงายอาจเปนเพราะแบบทดสอบทผวจยสรางขนเปนแบบทดสอบทเปนรปภาพทใหเขาใจไดงายประกอบกบเวลาทนาไปทดสอบเปนเวลาปลายปการศกษาคอเดอน มกราคม 2556 ซงนกเรยนไดผานการเตรยมความพรอมมาแลวเกอบป จงทาใหนกเรยนมความพรอมในการเรยนสงกวาตนปการศกษา 3. ผลการวจยพบวาความเชอมนของแบบทดสอบวดความพรอมดานการฟง มคาความเชอมน เทากบ .77 และความเชอมนรายดาน อยระหวาง .3310 ถง 4479 สอดคลองกบงานวจยของ เสาวลย บญเรอง (2530) ซงไดสรางแบบทดสอบความพรอมดานสตปญญา ระดบชนเดกเลก โรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดตาก ปการศกษา 2530 มคาความเชอมน เทากบ .61 ถง .86 และ ศวพร ผาใหญ (2550) ไดสรางแบบวดความพรอมทางภาษา เพราะดานการรบรภาษาสาหรบเดกปฐมวย ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา อบลราชธาน เขต 2 มคาความเชอมนทงฉบบ เทากบ .96 ทงน

Page 54: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

47 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

อาจเปนเพราะ แบบทดสอบไดผานการตรวจสอบคณภาพทงดานการเทยงตรง ความยากงายและอานาจจาแนกมาแลว และคดเลอกเอาเฉพาะขอสอบทมคณภาพมาใช ในกรณทคาความเชอมนของรายดานอยในระดบคอนขางตาอาจเปนเพราะแบบทดสอบของแตละดานมจานวนนอยขอ 4. ผลการศกษาพบวา คาสถตพนฐานและเกณฑปกตของแบบทดสอบ มคะแนนเฉลย คามธยฐาน และฐานนยม ใกลเคยงกน แสดงวา แบบทดสอบมการแจกแจง เปนโคงปกต แตคาความเบตดลบเลกนอยแสดงวาแบบทดสอบคอนขางงายสาหรบนกเรยนกลมนซงอาจเปนเพราะผวจยทาการทดสอบในชวงเดอนมกราคมซงเปนชวงเกอบสนปการศกษา จงทาใหนกเรยนมความพรอมในการเรยนสงกวาปกต ดงทไดอภปรายแลวขางตน ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะทวไป 1. ผบรหารและครในสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตาก เขต 2 ควรนาแบบทดสอบไปใชเพอทราบความพรอมในดานการฟงของเดกปฐมวยวาสงหรอตาเพยงใด ซงจะสามารถนาไปใชสงเสรมความพรอมในการฟงใหแกเดกปฐมวยใหมากยงขน และมผลดตอการเรยนในระดบประถมศกษาตอไป

2. การนาแบบทดสอบวดไปใช ควรเปนสวนหนงของการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาความพรอมใหแกนกเรยนในแตละดานอยางมประสทธภาพเดกจะไดตงใจทาเตมความสามารถจะไดขอมลตรงตามสภาพความเปนจรงและมคณภาพยงขน

3. ควรศกษาคมอและทาความเขาใจเกยวกบแบบวดความพรอมดานการฟงและเลอกใชแบบวดความพรอมดานการฟงใหตรงกบจดประสงคทตองการวดในการทดสอบความพรอมดานการฟงไมควรชแนะขอสอบใหกบเดก ควรระมดระวงเรองการดาเนนการสอบและเวลาทใชในการสอบใหตรงตามคมอการดาเนนการสอบ ขอสอบควรสอดคลองกบบรบทของอาเภอพบพระ

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรนาแบบวดความพรอมดานการฟงสาหรบเดกปฐมวย ไปทดลองใชกบเดก

ในชวงตนปและปรบปรงขอสอบใหยากขนกลมอน ๆ เพอดความคงทของประสทธภาพของเครองมอตอไป

2. ควรมการสรางและหาคณภาพของแบบทดสอบวดความพรอมของเดกปฐมวยใน ดานอนหรอวชาอน ๆ เชน ความพรอมดานการอาน การเขยน หรอความพรอมดานคณตศาสตร

3. ควรมการนาแบบทดสอบนไปทดลองใชในตนปการศกษา เพอหาเกณฑปกตอก ครงหนงวาแตกตางจากงานวจยครงนหรอไม เพยงใด

Page 55: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

48

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ, กรมวชาการ. (2546). คมอหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช

2546 (สาหรบเดกอาย 3-5 ป). กรงเทพฯ: ครสภา. ทศนา แขมมณ และคณะ. (2535). การพฒนากระบวนการเรยนรของโรงเรยน:การศกษาพห

กรณ. รายงานการวจย. กรงเทพฯ: สานกงานโครงการ วพร. คณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นภเนตร ธรรมบวร. (2544). การพฒนากระบวนการคดในเดกปฐมวย. พมพลกษณ, กรงเทพ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เยาวพา เดชะคปต. (2542) กจกรรมสาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ: เจาพระยาระบบการพมพ ลวน สายยศและองคณา สายยศ. (2539). เทคนคการวจยทางการศกษา. (พมพครงท 4).

กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. วราพร พงศอาจารย. (2542). ความรพนฐานเกยวกบการวจย. สถาบนราชภฎพบล

สงคราม. ศวพร ผาใหญ. (2550) การสรางแบบวดความพรอมทางภาษาดานการรบรภาษา สาหรบ

เดกปฐมวย ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 2.

เสาวลย บญเรอง. (2530). การสรางแบบทดสอบดานสตปญญาระดบชนเดกเลก. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต : มหาวทยาลยเชยงใหม.

หรรษา นลวเชยร. (2535) .ปฐมวยศกษาหลกสตรและแนวปฏบต แผนกวชาประถมศกษา. ปตตาน :คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน

Page 56: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

49 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

แนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาพษณโลก

มยร วจตรพงษา1 อาจารย ดร. สวพชร ชางพนจ2 และผชวยศาสตราจารย พวงทอง ไสยวรรณ2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการศกษาพเศษ คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2อาจารยทปรกษาวทยานพนธ บทคดยอ

การวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาสภาพและแนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก กลมตวอยางคอ ผบรหาร ครสอนเสรม ประธานกรรมการสถานศกษาในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมจานวน 168 คนและผเชยวชาญดานการศกษาพเศษจานวน 7 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถามและแบบสมภาษณ สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาเฉลยรอยละ คาเบยงเบนมาตรฐานและการวเคราะหเนอหา

ผลการวจย พบวา 1. สภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาของโรงเรยนแกนนา จดการเรยนรวมทมการปฏบตในระดบนอยในไดแก (1) การมสวนรวมของบคคลากรดานแพทย และการจดกจกรรมเตรยมความพรอมหรอฟนฟสมรรถภาพและพฒนาการดานคณลกษณะทพงประสงค (2) การสงเสรมความรความเขาใจในการดาเนนงานตามขนตอน และการกาหนดบทบาทหนาทใหแกคณะกรรมการจดการเรยนรวมและบคลากรทเกยวของในการบรหารงานโดยใชโครงสรางซท(SEAT)และ (3)การนเทศตดตาม การจดการเรยนการสอนและการจดการเรยนรวมของโรงเรยน 2. แนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาของโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ไดแก (1) การจดการอบรมใหความรความเขาใจสรางความตระหนกแกบคคลทเกยวของเกยวกบกจกรรมการเรยนการสอน การบรหารงานโดยใชโครงสรางซท(SEAT)(2) การประสานงานกบหนวยงานอนทเกยวของ (3) การมแผนปฏบตการเพอใชในการวางแผนจดระบบพฒนาการดาเนนงาน และ(4)การปรบรปแบบการนเทศใหหลากหลายโดยทผนเทศมความรดานการจดการศกษาพเศษ

คาสาคญ : ประกนคณภาพการจดการศกษา โรงเรยนเรยนรวม

Page 57: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

50

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

Guidelines for the development of educational quality assurance activities in leading mainstreaming schools under Phitsanulok

primary educational service area

Mayuree Wijitpongsa1 Dr. Suwapatchara Changpinit2

and Asst. Prof. Puangthong Saiyawan2

Abstract

This research aims to study and to propose guidelines for the development of educational quality assurance activities in leading mainstreaming schools under the Office of Phitsanulok Primary Educational Service Area. A total of 168 school administrators, resource teachers and school committee chairman were used as a sample of this study. 7 experts in special education were also interviewed. Research instruments were a questionnaire and an interview protocol. Data were analyzed using means, standard deviations, and content analysis. The results showed that, 1. Three areas of educational quality assurance activities in the leading mainstreaming schools were found to be least practiced, including (1) involvement of medical staff in preparatory and rehabilitation activities for the development of students desirable characteristics; (2) enhancement of knowledge and understanding of the SEAT model on roles and responsibilities of those involved in implementation process; and (3) supervision and monitoring of teaching and learning in the schools. 2. Guidelines for the development of educational quality assurance activities included (1) providing a workshop to enhance awareness and understanding among all involved parties and to prepare for them on teaching and learning, and administration using SEAT model; (2) enhancement of collaboration among all involved agencies; (3) drawing up action plan for developing the implementation system; and (4) employment of various forms of supervision by those who are acknowledge for special education.

KEYWORDS : educational quality assurance, mainstreaming schools

Page 58: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

51 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

บทนา ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ซงมจดมงหมายหลกเพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพและเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวตทจะอยรวมกบผอนไดอยางมความสข จงมการปฏรปการศกษาเพอใหเกดระบบและปจจยทมคณภาพทด เออและเพยงพอตอการจดการศกษาใหบรรลตามจดมงหมาย (สานกงานปฏรปการศกษา, 2545 :7) การจดระบบโครงสรางของกระบวนการจดการศกษาโดยมการกาหนดมาตรฐานการศกษาและจดระบบประกนคณภาพการศกษาไวเพอใหสถานศกษาสรางความมนใจใหแกผเกยวของวาผเรยนทกคนจะไดร บการศกษาทมคณภาพ สามารถพฒนาความร ความสามารถและคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการศกษาทกาหนดในหลกสตรการศกษาขนพนฐานอยางเตมศกยภาพ ระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษาเปนสวนหนงของการบรหารการศกษาของสถานศกษาเปนกระบวนการพฒนาคณภาพการศกษาอยางตอเนอง โดยยดหลกการมสวนรวมของชมชนและหนวยงานทเกยวของซงจากการประเมนผลการปฏรปทผานมาประสบผลสาเรจบางเรองแตเรองทตองเรงพฒนา ปรบปรงและตอยอด โดยเฉพาะดานคณภาพผเรยน ซงมผลสมฤทธในสาขาวชาหลกตากวาเกณฑมาตรฐาน คณภาพคร การบรหารจดการ แนวทางการปฏรปการศกษารอบสอง (พ.ศ. 2552-2561) จงมเปาหมายในพฒนาการศกษาใหมคณภาพมากขนเพอใหสามารถตอบสนองตอความตองการของเดกแตละกลม โดยเฉพาะเดกพเศษและเดกดอยโอกาสใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงในปจจบน (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2552)จากรายงานการประเมนคณภาพภายนอกสถานศกษารอบสอง (พ.ศ.2549-2551) ระดบปฐมวยและขนพนฐานไดใหขอเสนอแนะเชงนโยบายตอสถานศกษาดานการพฒนาผเรยนทมความตองการพเศษตองจดกระบวนการเรยนรทสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ และผลการประเมนคณภาพภายนอกของสานกเขตพนทการศกษาจงหวดพษณโลกสถานศกษาทไมผานการรบรองเขต 1 รอยละ 47.41 เขต 2 รอยละ 44.09 เขต 3 รอยละ 9.52 (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา, 2552 : ว1-33)จากสรปผลการประเมนโครงการโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมของโรงเรยนบานหนองเจดบาท สานกงานเขตพนทการศกษาตรง เขต 1 มขอเสนอแนะควรมการประเมนเกยวกบปจจยทมอทธพลตอการดาเนนโครงการโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมเพอสามารถนาไปปรบปรงพฒนาการบรหารจดการได (พมพประกาย ศรไตรรตน, 2551 : 1) และงานวจยการศกษารปแบบของกระบวนการบรหารจดการการศกษาพเศษเพอนกเรยนพการ โดยโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมเขตตรวจราชการท 14 มขอเสนอแนะในการพฒนาและปรบปรงรปแบบของกระบวนการบรหารจดการการจดการศกษาพเศษเพอนกเรยนทมความบกพรอง (วชยชยโกศล, 2552 : บทคดยอ)

Page 59: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

52

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

จากสภาพความเปนมาและปญหาดงกลาวผวจยในฐานะทเปนผรบผดชอบโครงการจดการเรยนรวมของโรงเรยนวดยาง (มมานะวทยา) ซงเปนโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมจงมความสนใจทจะศกษาแนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยน แกนนาจดการเรยนรวมในสานกงานเขตพนทการศกษาจงหวดพษณโลก โดยใชการวเคราะหการสรปตามพระราชบญญตการจดการศกษา มาตรฐานในการจดการศกษาในโรงเรยนประถมศกษาและมาตรฐานการศกษาพเศษในโรงเรยนเรยนรวมเปนแนวทางในการศกษาสภาพและหาแนวทางการพฒนาการประกนคณภาพการศกษาในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมทงนผลการวจยจะสะทอนสภาพความเปนจรงของการดาเนนการซงจะเปนประโยชนกบทกฝายทเกยวของนาไปใชในการปรบปรงพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมสานกงานเขตพนทการศกษาพษณโลกใหมคณภาพตลอดจนใหบรรลตามเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และพระราชบญญตการจดการศกษาสาหรบนกเรยนทมความบกพรอง พ.ศ. 2551 ตอไป กรอบแนวคดในการวจย

กรอบแนวคดในการวจยครง น ผวจ ย ไดจากการวเคราะหการสรปตามพระราชบญญตการจดการศกษา มาตรฐานในการจดการศกษาในโรงเรยนประถมศกษาและมาตรฐานการศกษาพเศษในโรงเรยนเรยนรวมนนซงผวจยสามารถสรปเปนกรอบแนวคดดงภาพประกอบ

กฎหมาย นโยบาย และเกณฑมาตรฐานโรงเรยน พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2551 มาตรา 5 มาตรฐานการศกษาของโรงเรยนประถมศกษากาหนดมาตรฐานและตวบงช รวม3 มาตรฐานและ 11 ตวบงช มาตรฐานการศกษาพเศษโรงเรยนกาหนดมาตรฐานและตวบงชดานคณภาพนกเรยน ดานการเรยนการสอน ดานบรหารจดการ ดานปจจย รวม 13 มาตรฐาน และ 22 ตวบงช

สภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษา ในโรงเรยน แกนนาจดการเรยนรวม ดานคณภาพนกเรยนดานบรหารจดการดานการนเทศกากบตดตามประเมนผล

แนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษา ในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม

ดานคณภาพนกเรยนดานบรหารจดการดานการนเทศกากบตดตามประเมนผล

Page 60: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

53 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

จดมงหมายของการวจย 1. ศกษาสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก 2. ศกษาแนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก วธดาเนนการวจย ตอนท 1 ศกษาสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนา จดการเรยนรวม สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ไดแก ผบรหาร ครผสอนและประธานกรรมการสถานศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก จานวน 70 โรงเรยน กลมตวอยาง ไดแก ผบรหาร ครผสอน ประธานกรรมการสถานศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก จานวน 42 โรงเรยนไดจากการสมแบบชนภม (Stratified sampling) และทาการสมอยางงาย (Simple random sampling) โดยจบฉลากโรงเรยนทเปนกลมตวอยางแตละสานกงานเขตพนทและใชวธการสมแบบเจาะจงสาหรบผใหขอมลแตละโรงเรยน คอ ผบรหารโรงเรยนละ 1 คน ครผสอนเสรมโรงเรยนละ 2 คนและประธานกรรมการสถานศกษาโรงเรยนละ 1 คน รวมกลมตวอยางจานวน 168 คน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวมรวมขอมลไดแก แบบสอบถามสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาตามความคดเหนของผบรหารและครสอนเสรม ประธานกรรมการสถานศกษา โดยประเมนสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการศกษาในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม 3 ดาน คอ 1. ดานคณภาพนกเรยนนกเรยนทมความตองการพเศษทกคนไดรบโอกาสทางการศกษาการเตรยมความพรอมนกเรยนทมความตองการพเศษทกคนและนกเรยนทวไปนกเรยนทมความตองการพเศษทกคนไดรบการพฒนาศกยภาพตามแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) 2. ดานบรหารจดการจดทาแผนปฏบตงานรวมกนระหวาง สานกงานเขตพนทกบศนยการศกษาพเศษและโรงเรยนการบรหารจดการเรยนรวมโดยใชโครงสรางซท (SEAT)การบรหารจดการเรยนรวมโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (SBM)การบรหารจดการหลกสตร การพฒนาบคลากรการพฒนาสอ/นวตกรรม/เทคนควธการ การจดการเรยนการสอนนกเรยนทมความตองการพเศษแตละประเภทการสงเสรม สนบสนนการใชกระบวนการวจยเพอพฒนานกเรยนทม

Page 61: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

54

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ความตองการพเศษและนกเรยนทวไป สงเสรมและสนบสนนใหบคคล/องคคณะบคคลมสวนรวมในการจดการเรยนรวม 3. ดานการนเทศ กากบ ตดตามประเมนผลการนเทศ กากบ ตดตาม และประเมนผลตามแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) การแลกเปลยนเรยนรและการเผยแพรผลงานรายงานการประเมนตนเอง (SAR) ของสถานศกษา ขนตอนการสรางเครองมอในการวจย 1. ศกษาเอกสารและงานวจยและนามาสรางแบบสอบถามตามกรอบแนวคดครอบคลมองคประกอบมาตรฐาน ขอคาถามทงหมด 70 ขอ 2. นาเสนอตอประธานและคณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธ เสนอแนะปรบปรงพรอมผานการตรวจสอบของผเชยวชาญมาวเคราะหดชนความสอดคลอง(IOC : Index of item objective congruent) ขอคาถามโดยเลอกขอคาถามทมคาความสอดคลองตงแต 0.66 ถง 1.00 ขนไป ไดขอคาถาม 47 ขอ 3. นาแบบสอบถามไปหาคาความเชอมน ทดลองใชกบกลมตวอยาง คอ ครโรงเรยนเรยนรวมสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาจงหวดพษณโลกและสานกงานเขตพนทการศกษาจงหวดสโขทยทเรยนหลกสตรประกาศนยบตรบณฑต สาขาวชาการศกษาพเศษ จานวน 30 คนไดคาความเชอมนเทากบ 0.99 และนามาปรบปรงแกไขเสนอคณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธเพอใชในการเกบรวบรวมขอมลตอไป การเกบรวบรวมขอมล ประสานงานโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 1 เขต 2 และเขต 3ขอหนงสอจากสานกงานประสานการจดการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม พรอมสงแบบสอบถาม และเมอโรงเรยนสงกลบมาตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม การวเคราะหขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาเฉลย ( x ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)แลวนาไปเปรยบเทยบกบเกณฑทกาหนดไว โดยมเกณฑการแปลความหมายระดบการปฏบต ดงน 4.50 – 5.00 หมายถง มสภาพการดาเนนงานอยในระดบมากทสด 3.50 – 4.49 หมายถง มสภาพการดาเนนงานอยในระดบมาก 2.50 – 3.49 หมายถง มสภาพการดาเนนงานอยในระดบปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายถง มสภาพการดาเนนงานอยในระดบนอย 1.00 – 1.49 หมายถง มสภาพการดาเนนงานอยในระดบนอยทสด

Page 62: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

55 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ตอนท 2 ศกษาแนวทางพฒนาการดาเนนงานการประกนคณภาพการจดการศกษา โรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาคอ ผอานวยการศนยการศกษาพเศษประจาจงหวดพษณโลก ศกษานเทศก นกวชาการ ผบรหารในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก ประจาปการศกษา 2554 จานวน 70 โรงเรยน กลมตวอยางทใชโดยการเลอกแบบเจาะจง ผอานวยการศนยการศกษาพเศษจานวน 1 คน ศกษานเทศก ทรบผดชอบงานการศกษาพเศษ จานวน 1 คนผบรหารทบรหารงานประสบผลสาเรจและมผลงานดเดนจานวน 3 คน นกวชาการ/อาจารยในสถาบนอดมศกษา จานวน 2 คน รวมจานวน 7 คน เครองมอทใชในการวจย ใชแบบสมภาษณเกยวกบแนวทางการพฒนาการดาเนนงานการประกนคณภาพการจดการศกษา โรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ดานคณภาพนกเรยนดานบรหารจดการดานการนเทศ กากบ ตดตามประเมนผล ขนตอนการสรางเครองมอ นาผลการวเคราะหขอมลตอนท 1 โดยนาขอมลมาจดเรยงลาดบแตละดานแลวคดเลอกขอคาถามทมระดบการดาเนนงานอยในระดบนอยหรอนอยทสด และหรอ 3 อนดบสดทายของแตละดานมาสรางแบบสมภาษณ ใหครอบคลม สภาพและแนวทางพฒนาทง 3 ดาน เขยนขอคาถามหรอรายการทตองการสมภาษณ ใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบความถกตองและใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงแกไขและใหคณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธ ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา คอความสอดคลองระหวางขอคาถามกบนยาม และปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ การเกบรวบรวมขอมล 1. นาหนงสอขอความอนเคราะหในการสมภาษณไปยงผบรหาร ผอานวยการศนยการศกษาพเศษ ศกษานเทศก นกวชาการ/อาจารยในสถาบนอดมศกษา รวม 7 คน 2. ดาเนนการสมภาษณ โดยนาเสนอขอมลสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษา และสมภาษณแนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม

Page 63: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

56

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

การวเคราะหขอมล วเคราะหขอมลจากการสมภาษณเกยวกบแนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ดวยการวเคราะหเนอหา(Content Analysis) ผลการวจย 1. ดานคณภาพนกเรยน ผบรหาร ครสอนเสรม ประธานกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน มความคดเหนตอสภาพการดาเนนงานดานคณภาพผเรยนในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( x = 2.87) สภาพการดาเนนงานอยในระดบนอย เรยงคาเฉลย3 อนดบสดทาย คอ แพทยทเกยวของมสวนรวมดแลเดกทมความตองการพเศษ ( x = 2.01) โรงเรยนดาเนนการจดกจกรรมเตรยมความพรอมหรอฟนฟสมรรถภาพนกเรยนทมความตองการพเศษ ( x = 2.38)และโรงเรยนมกจกรรมเพอสงเสรมพฒนาการดานคณลกษณะทพงประสงคของเดกทมความตองการพเศษ( x = 2.49) 2. ดานบรหารจดการ ผบรหาร ครสอนเสรม ประธานกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน มความคดเหนตอสภาพการดาเนนงานดานบรหารจดการ ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง( x = 2.71 ) สภาพการดาเนนงานนอยเรยงคาเฉลย3 อนดบสดทาย คอ โรงเรยนสงเสรมความรความเขาใจใหแกคณะกรรมการจดการเรยนรวมและบคลากรทเกยวของโดยใชโครงสรางซท x = 2.31) โรงเรยนดาเนนงานตามขนตอนการบรหารงานจดการเรยนรวมโดยใชโครงสรางซท ( x = 2.33) โรงเรยนกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรมสวนรวมในการบรหารงานจดการเรยนรวมโดยใชโครงสรางซท อยางชดเจน ( x = 2.36) 3. ดานการนเทศ กากบ ประเมนผล ผบรหารโรงเรยน ครสอนเสรม ประธานกรรมการสถานศกษาขนพนฐานมความคดเหนตอสภาพการดาเนนงานดานการนเทศ กากบ ประเมนผล ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( x = 2.78) สภาพการดาเนนงานนอย เรยงคาเฉลย3 อนดบสดทาย คอ เขตพนทฯนเทศ ตดตามการจดการเรยนรวมในโรงเรยน( x = 2.21) ศนยการศกษาพเศษนเทศ ตดตามการจดการเรยนรวมในโรงเรยน( x = 2.30) ผบรหารนเทศ ตดตามผลการจดการเรยนการสอนเดกทมความตองการพเศษของครในโรงเรยน ( x = 2.45)

Page 64: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

57 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

แนวทางพฒนาพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษา 1.ดานคณภาพนกเรยน 1.1 โรงเรยนควรดาเนนการประสานงานกบทางโรงพยาบาล สถานพยาบาล ขอความรวมมอพรอมกบมขอมล ประวตพฤตกรรมของเดก ทจะทาใหแพทยวนจฉยความบกพรองและลงรายละเอยดทจะนามาพฒนาไดอยางรวดเรว เพราะแพทยทางดานนมนอย หรอแนะนาผปกครองทสามารถนาเดกไปรบ การตรวจกบโรงพยาบาลนอกเขตบรการทแพทยสามารถวนจฉยได 1.2 การจดกจกรรมเตรยมความพรอมหรอฟนฟสมรรถภาพโรงเรยนควรดาเนนงานตามกระบวนการของแผนงานมผรบผดชอบ โดยการประสานงานความรวมมอจากหลายฝายเพอการดาเนนงานทมประสทธภาพมากขนการพฒนาตองมทกษะเทคนค วธการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยสรางตระหนกกบบคคลากรในโรงเรยน สงทจาเปนคอ ผบรหาร คร ผปกครอง นกเรยนปกตและหนวยงานในชมชนตองเหนความสาคญ มความร ความเขาใจ พรอมชวยเหลอ ดแลพฒนาฟนฟดวยกน 1.3 โรงเรยนควรสรางความตระหนกใหครผสอนดาเนนการจดกจกรรมรวมกบเดกปกต ในรปแบบกจกรรมรวมหรอสอดแทรกในกจกรรมการเรยนการสอน เนนการจดประสบการณการแสดงออกทางคณธรรมทดมการสงเสรมสรางแรงจงใจ และแบบการประเมนควรแตกตางจากเดกปกตดวย 2. ดานบรหารจดการ 2.1 การดาเนนงานพฒนาดานบรหารจดการผบรหารและผทเกยวของควรมความรความเขาใจ อยางชดเจน มแผนการดาเนนการโดยใชการจดอบรม สมมนา ศกษาเอกสาร ศกษาดงานโรงเรยนทประสบผลสาเรจ รปแบบการจดอาจจะรวมตวกนในระดบกลม พรอมกบควรมการคดเลอกตวอยางโรงเรยนทบรหารจดการดเดนตามโครงสรางซท 2.2 ควรมการประชมแตงตงคณะกรรมการดาเนนงาน มอบหมายงาน ทาความเขาใจกบบคลากรในโรงเรยนกาหนดแนวทางกจกรรมพรอมดาเนนงานใน ดานผเรยน ดานการจดการเรยนการสอน ดานสภาพแวดลอม ดานสอสงอานวยความสะดวก งบประมาณสนบสนน พรอมทงนเทศ ตดตาม สรป ประเมนผล 2.3 ควรมการวางแผน กาหนดเปาหมาย และบทบาทหนาทของบคลากรใหมสวนรวมในการบรหารงานใชรปแบบโครงสรางซท หรอบรณาการ เพอการดาเนนการใหมประสทธภาพมากขน 3. ดานการนเทศ กากบ ตดตามประเมนผล 3.1 การกาหนดผรบผดชอบระดบเขต ควรมความเชยวชาญ หรอมความรดานการศกษาพเศษ เพอการออกนเทศและใหความรความเขาใจโรงเรยนเรยนรวม

Page 65: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

58

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

3.2 การนเทศควรมรปแบบทหลากหลาย เชน การแลกเปลยนเรยนร การนาเสนอ Best Practice โรงเรยนเครอขายมการเหยาเยอน เสนอแนวคด มเวบไซด หรอจดหมายขาว 3.3 ศนยการศกษาพเศษควร ออกนเทศเฉพาะโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมปละครง เพราะบคลากรมความร ความเขาใจแนวทางแกไขเดกทมความบกพรองโดยตรง 3.4 โรงเรยน เขตพนทฯและศนยการศกษาพเศษ ควรมการประสานงานกนดานการฝกอบรม ฟนฟ และสออปกรณทใชในการพฒนาเดกในสวนของผบรหารโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม 3.5 ผบรหารโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมควรไดรบการพฒนาเทคนค การบรหารงาน การนเทศ ตดตาม เชน การนเทศแบบกลยาณมตร การนเทศจากทมบรหารโดยตรง มปฏทนในการนเทศ และนาการนเทศไปปรบปรงแกไขพฒนา อภปรายผล

จากผลการศกษาแนวทางการพฒนาการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก ผวจยไดนามาอภปรายผล 3 ดาน ดงน

1. ดานคณภาพนกเรยน จากการศกษาสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษา พบวา การมสวนรวมของแพทยในการรบรองในความบกพรองแตละดานของเดกแตละประเภทเพอนามาเปนขอมลในการจดการเรยนการสอนและจดขอ สอ สงอานวยความสะดวก สงผลใหการจดการเรยนการสอน และแพทยทมความเชยวชาญดานนมจานวนไมเพยงพอ ทาใหการไดรบการวนจฉยลาชา ซงสอดคลองกบคากลาวของผบรหารคนท 1 (สรเชษฐ เรอนกอน : 2554 (สมภาษณ)) แพทย พยาบาลนกกายภาพบาบดมความจาเปนมากกวาครในดานความรความสามารถ วธการรวมทง ทกษะ และเทคนคทาใหผปกครองเชอมนเกดการยอมรบ และสอดคลองกบงานวจยของวระพงษ เทยมวงษ (2549 : 197) ไดกลาววาจากการวจยโรงเรยนเรยนรวมทวไปทเปนปญหาสงสดคอการประสานกบนกจตวทยา นกกายภาพบาบด เพอชวยแนะนาคร ผปกครองมนอยและ การดาเนนการจดกจกรรมเตรยมความพรอมหรอฟนฟสมรรถภาพนกเรยนทมความตองการพเศษสอดคลองกบคากลาวของ นงลกษณ มศลป (2548 : บทคดยอ) ทพบวาปญหาในดานการวางแผนพฒนานกเรยนเปนรายบคคล โดยการจดกจกรรมการเรยนการสอน กจกรรมการเตรยมความพรอมและหรอฟนฟสมรรถภาพนกเรยน และตรงงานวจยของ อดลศกด สนทรโรจน (2552 : 147) ทพบวาครผสอน มปญหา การดาเนนงานจดกจกรรมเพอเตรยมความพรอมและ/หรอฟนฟสมรรถภาพนกเรยน เพอการเรยนรวมในดานการฟนฟ พรอมกบการดาเนนกจกรรมเพอสงเสรมพฒนาการดานคณลกษณะทพงประสงคของเดกทมความตองการพเศษนน สอดคลองกบ

Page 66: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

59 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

คากลาวของ จารก โกษาพงษ (2545 : 83) ทพบวามปญหาดานผเรยนเกยวกบการสรางเจตคตทดของเดกพเศษเรยนรวม 2. ดานบรหารจดการ จากการศกษาสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาในดานบรหารจดการพบวา โรงเรยนมการดาเนนการนอยในการสงเสรมความรความเขาใจใหแกคณะกรรมการจดการเรยนรวมและบคลากรทเกยวของซงสอดคลองกบคากลาวของสทธวรรณ ยมสมบญ (2545 : 149) ไดศกษาปญหา พบวา การดาเนนงานการศกษาพเศษในดานการจดการเรยนไมกาวหนาเทาทควร ทงนอาจเปนเพราะบคลากรขาดความรความเขาใจในเรองการจดการศกษาพเศษ โดยเฉพาะผบรหารทมความรความเขาใจและประสบการณในการจดการศกษาพเศษ อยในระดบนอย พรอมกบการดาเนนงานตามขนตอนและการกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรมสวนรวมในการบรหารงานจดการเรยนรวมโดยใชโครงสรางซท ซงสอดคลองกบงานวจยของวระพจน ตนตปญจพร (2550: 9,15) ปญหาของการบรหารจดการเรยนรวมอยทกระบวนการทางานในสถานศกษาและการปรบปรงประสทธภาพในการบรหารจดการ ผบรหาร ครและผเกยวของไมไดรบการสงเสรมเกยวกบการเรยนรวมเทาทควรนนในการดาเนนการตามขนตอนทประสบผลสาเรจและการกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรมสวนรวมในการบรหารงานโดยใชโครงสรางซท 3. ดานการนเทศ กากบ ตดตามประเมนผล จากการศกษาสภาพการดาเนนงานประกนคณภาพการจดการศกษาดานการนเทศ กากบ ตดตามประเมนผลการจดการเรยนรวมในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมของเขตพนทการศกษา ศนยการศกษาพเศษ และผบรหารโรงเรยน ไมประสบผลสาเรจเทาทควรซงสอดคลองกบคากลาวของอาจารยสาขาบรหาร (นคม นาคอาย : 2554 (สมภาษณ)) ผทออกนเทศบางคนไมมความเชยวชาญเฉพาะทางดานการศกษาพเศษจงไมคอยไดออกนเทศ และใหความร ความเขาใจ ในการจดการเรยนรวมไดถกตองและสอดคลองกบคากลาวของ ผบรหารคนท 1 (สรเชษฐ เรอนกอน : 2554 (สมภาษณ)) ผบรหารโรงเรยนจะนเทศ ตดตามการจดการเรยนการสอนเดกทมความตองการพเศษนนเปนเรองยาก เพราะผบรหารโรงเรยนสวนมากจะไมใหความสาคญกบเดกทมความตองการพเศษ นอกจากน ผบรหารคนท 3 (อภศกด ฟองจางจาง : 2554 (สมภาษณ)) การออกนเทศของระดบเขตพนทฯ ไมมประเดนของการจดการเรยนรวมมานเทศตดตามดวย

Page 67: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

60

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป 1. ผบรหารและครผรบผดชอบดานจดการเรยนรวมควรตองมความรความเขาใจ ทงสงเสรม สนบสนน ประสานงานในกระบวนการ ขนตอนการบรหารงานจดการเรยนรวมใหบคลากรทมสวนเกยวของ เชนคร ผปกครอง แพทย นกจตวทยา นกกายภาพบาบดเหนความสาคญของเดกทมความตองการพเศษ และเขามามสวนรวมดแลในการจดการเรยนรวมมากขน 2. สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาควรมการประสานงานกบศนยการศกษาพเศษประจาจงหวดในการอบรมเชงปฏบตการใหกบผบรหารและครผสอนทกคนเกยวกบการจดการศกษาและเกณฑมาตรฐานและแตงตงคณะกรรมการระดบเขตพนท นเทศ กากบ ตดตาม ประเมนผลโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมเพอเปนการประกนคณภาพการจดการศกษาใหมคณภาพมากขน ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป ควรมการศกษาเกยวกบการดาเนนงานการนเทศ ตดตามประเมนผลการบรหารงานตามเกณฑมาตรฐานการเรยนรวม เพอประกนคณภาพภายในของโรงเรยนจดการเรยนรวมทมจานวนมากขนและเกณฑมาตรฐานการเรยนรวมของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดมการเปลยนแปลงเรมใชใหมปการศกษา 2555 เอกสารอางอง จารก โกษาพงษ. (2545). สภาพปญหาการจดการศกษาพเศษเรยนรวมในโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดสานกงานประถมศกษาจงหวดกระบ. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

นคม นาคอาย. (2554 : สมภาษณ) อาจารยสาขาบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลย ราชภฏพบลสงคราม สมภาษณวนท 14 ธนวาคม 2554.

นงลกษณ มศลป. (2548). การศกษาสภาพและปญหาการดาเนนงานตามมาตรฐาน การศกษาพเศษโรงเรยนเรยนรวม. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขา บรหารการศกษา, มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.

ปฏรปการศกษา,สานกงาน. (2545). แนวทางบรหารและการจดการศกษาในเขตพนท การศกษาและสถานศกษา. กรงเทพฯ : สานกงานปฏรปการศกษา.

พมพประกาย ศรไตรรตน. (2551). รายงานการประเมนโครงการโรงเรยนแกนนาจดการ เรยนรวมโดยใช SEMTHA โรงเรยนบานหนองเจดบาท. เขาถงไดจาก www.kroobannok.com สบคน 27 สงหาคม 2553.

Page 68: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

61 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา, สานกงาน. (2552). รายงานการประเมน คณภาพภายนอกสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน รอบท 2. กรงเทพฯ : สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.

เลขาธการสภาการศกษา, สานกงาน. (2552). การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (2552- 2561). เขาถงไดจาก http://www.onec.go.th สบคน 27 สงหาคม 2553. วชย ชยโกศล. (2552). การวจยเรองการศกษารปแบบของกระบวนการบรหารการจด

การศกษาพเศษเพอนกเรยนพการโดยโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม เขต ตรวจราชการท 14. ปงบประมาณ 2552.

วระพงษ เทยมวงษ. (2549). การศกษาปญหาและแนวทางในการพฒนาการจดการศกษา รปแบบการเรยนรวมตามความคดเหนของบคลากรในโรงเรยนประถมศกษา

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาบรรมย. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณทต, สาขาการบรหารการศกษา, มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.

วระพจน ตนตปญจพร. (2550). การศกษาสภาพและปญหาการบรหาร โรงเรยนแกนนา จดการเรยนรวม ในจงหวดชยภม. วทยานพนธครศาสตรมหาบณทต, สาขาการ

บรหารการศกษา, มหาวทยาลยราชภฏชยภม. สเชษฐ เรอนกอน. (2554: สมภาษณ) (ผบรหารคนท 1สมภาษณวนท 12 ตลาคม 2554) สทธวรรณ ยมสมบญ. (2545). แนวทางบรหารงานโรงเรยนทมการจดชนเรยนรวมระดบ

ประถมศกษาจงหวดพษณโลก. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขา บรหารการศกษา, มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม.

อดลยศกด สนทรโรจน. (2552). ปญหาการดาเนนงานการจดการศกษาสาหรบเดกทม ความตองการพเศษในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม สงกดเขตพนท

การศกษามหาสารคาม เขต 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหาร การศกษา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

อภศกด ฟองจางวาง. (2554: สมภาษณ) (ผบรหารคนท 3 สมภาษณวนท 20 ตลาคม 2554)

Page 69: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

62

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

แนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลางกลม 5

วชรพงศ ปรากฎ1 ดร.สวพชร ชางพนจ2 และผชวยศาสตราจารย พวงทอง ไสยวรรณ2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2อาจารยทปรกษา บทคดยอ

การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาสภาพและแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลางกลม 5 กลมเปาหมายในการวจยประกอบดวย ผใหบรการ ผรบบรการ ปการศกษา 2554 จานวน 16 โรงเรยน รวมทงสน 169 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามประมาณคา 5 ระดบ จานวน 2 ชด สาหรบผใหบรการ และ สาหรบผรบบรการ และแบบสมภาษณ สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจย พบวา ความคดเหนของผใหบรการ กบ ผรบบรการ ไมสอดคลองกน ความคดเหนผใหบรการ โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก และผานเกณฑทง 12 ดาน ความคดเหนผรบบรการ โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ผานเกณฑ เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ผานเกณฑ 6 ดาน ไมผานเกณฑ 1 ดาน เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มคาเฉลยตาสด 3 ขอ ไมผานเกณฑ คอ 1) การประสานความรวมมอกบบคลากรภายในโรงเรยน 2) มการจดโครงการทศนศกษาตามสถานทตางๆใหกบนกเรยนหองเรยนคขนาน และ 3) มการนาเสนอขอมลของนกเรยนใหกบผปกครอง ผลการศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนาน พบวา 1) การประสานความรวมมอกบบคลากรภายในโรงเรยนโดยประกาศเปนนโยบายของโรงเรยน 2) การจดทาแผนงาน/ปฏทนการดาเนนโครงการทศนศกษาดงานโดยมคณะกรรมการเพอใหโครงการเกดประสทธภาพตรงกบความตองการและเหมาะสมกบนกเรยน และ 3) การนาเสนอขอมลของนกเรยนใหกบผปกครองทเนนการจดทารายงานผลการเรยน หรอ ผลพฒนาศกยภาพของนกเรยน

คาสาคญ: แนวทางการจดการเรยนการสอน, หองเรยนพเศษ, นกเรยนออทสตก

Page 70: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

63 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

Proposed Guidelines of Teaching and Learning in Special Classrooms for Students with Autism in Regular Schools

in Lower Northern Provinces, Group 5

Watcharaphong Pragod1 Dr. Suwapatchara Changpinit2

and Assistant Professor Puangtong Saiyawan2

Abstract This research aimed to study conditions of and to propose guidelines of teaching

and learning in special classrooms for students with autism in Lower Northern Provinces, Group 5. 169 participants were research sample; service providers including school administrators, teachers in special classrooms for students with autism, and clients including parents or caregivers in 16 demonstrative mainstream schools in Lower Northern Province Group 5 the academic year 2011. Two sets of research instrument were employed including a 5-point-rating-scale questionnaire for service providers and a structured interview protocol for clients. The data were analyzed using mean, standard deviation, and content analysis.

The results were: Service providers’ and clients’ opinions on Teaching and learning conditions in

special classrooms for students with autism in Lower Northern Province Group 5, were not consistent. While the service providers considered the conditions at a high level with all 12 aspects that meet criteria, the clients considered the conditions at a moderate level with 5 aspects that meet criteria and 1 aspect that did not meet criteria. The lowest mean score found on three items were 1) cooperation among school staff members, 2) organizing study trips for students in special classrooms, 3) informing parents or caregivers with students’ progress. Proposed guidelines for teaching and learning in special classroom for students with autism in Lower Northern Provinces Group 5 were 1) Incorporate school staff members in the process of writing school policy documents. 2) School committee prepare for efficient study trip that meet the students’ needs. 3) Records on students’ academic achievement and personal development should be presented to parents and caregivers.

KEYWORDS: Guidelines of Teaching and Learning, Special Classrooms, Students with Autism

Page 71: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

64

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

บทนา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 หมวด 2 สทธและหนาททางการศกษา มาตรา 10 ไดกลาวไววา การจดการศกษา ตองจดใหบคคลมสทธและโอกาสเสมอกน ในการรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวาสบสองปทรฐตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ไดกลาวถงสทธโอกาสทางการศกษาของเยาวชนรวมถงเดกพการจะตองไดรบโอกาสทางการศกษาเปนพเศษพรอมทงไดรบเทคโนโลย สงอานวยความสะดวก สอบรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษาทสอดคลองกบความตองการเปนพเศษ ของคนพการแตละบคคล (กระทรวงศกษาธการ, 2546)

ภาวะออทสตก จดอยในเกาประเภทความพการ ทกระทรวงศกษาธการไดจดไวและตองไดรบสทธทางการศกษาเปนพเศษ พทธตา พมพลกษณ (2550 ) กลาววาในทางการแพทยภาวะออทสซม เปนโรคหรอกลมอาการทเกดขนในเดกเนองจากสมองผดปกตและจะมโลกสวนตวสง ขาดความสนใจทจะมสงคมรวมกบผอน ซงเรยกเดกทเปนโรคนวา “เดกออทสตก” บคคลดงกลาวจาเปนตองไดรบการดแลเปนพเศษทงดานการแพทย และ ทางการศกษาเพอใหบคคลออทสตก ไดศกษาเลาเรยนเหมอนกบบคคลทวไป รฐบาลจงมนโยบายใหโรงเรยนปกตทกโรงเรยนรบเดกพเศษเขาเรยนรวมกบเดกปกตทวไป เพอใหเดกพเศษสามารถเรยนโรงเรยนใกลบานและอยใกลครอบครว พรอมทงสรางความคนเคยกบสภาพแวดลอมทางครอบครว และชมชนในการดาเนนชวตประจาวน ตลอดจนตอบสนองตอนโยบายของรฐบาลทวา “คนพการทกคนทอยากเรยนตองไดเรยน” ในปการศกษา 2543 โรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ประสานความรวมมอกบศนยการศกษาพเศษ ประจาจงหวด จดตงหองเรยนคขนานสาหรบบคคลออทสตก ในโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม จรพนธ ตนมณ (2551) ไดอธบายถงความเปนมาของการจดการเรยนการสอนในชนเรยนพเศษแบบหองเรยนคขนานออทสตกในโรงเรยนทวไปวา จากการพยายามจะนาพากลมเดกออทสตก เขาสระบบโรงเรยนทวไปมาเปนเวลาเกอบ 10 ป นบตงแตป พ.ศ.2539 และจากฐานขององคความรทางดานการแพทยการบาบดเกยวกบเดกออทสตก ตงแตป 2535 ททาใหตระหนกวาการบาบดทางกายภาพดานการแพทย สาหรบกลมออทสตก สามารถจะถายโอน จากบคลากรทางดานการแพทย ไปยงบคลากรทางดานกลมวชาชพครได อนจะทาใหการจดการกบประชากรออทสตก สามารถอยในระบบภายในของโรงเรยนทวไปนบตงแตระดบอายชวงชนอนบาลไปจนจบชวงชนการศกษาขนพนฐาน 12 ปดวยการจดชนเรยนพเศษในรปแบบของการบรหารจดการทางการศกษาแบบหองเรยนคขนานบคคลออทสตกในโรงเรยนทวไปดวยกระบวนการบรหารภายในของโรงเรยน

โรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ไดจดการเรยนการสอนแบบหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ประกอบดวย 8 จงหวด ดงน จงหวดอทยธาน จงหวดพจตร จงหวดเพชรบรณ จงหวดตาก จงหวดนครสวรรค จงหวดสโขทย จงหวด

Page 72: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

65 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

กาแพงเพชร และจงหวดอตรดตถ ทงนในการจดการการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก จะดาเนนไปดวยความเรยบรอยตองไดรบความรวมมอจากหลายฝายทเกยวของทงภาครฐ เอกชน ชมชน และทสาคญ คอ ผปกครองของนกเรยนออทสตก ทจะตองเอาใจใสบตรของตนเองและใหความรวมมอกบบคลากรหองเรยนคขนาน รวมถงนกเรยนปกตในโรงเรยนนนๆ จะตองใหความชวยเหลอนกเรยนทมความตองการพเศษ ดวยความเตมใจและมเจตคตทดการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ไดดาเนนการจดการเรยนการสอนตามแบบของโครงสรางซท (SEAT Framework) สานกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ ไดมนโยบายจดระบบการบรหารจดการทครอบคลมทกดานตามแนวบรหารจดการเรยนรวมโดยใชโครงสรางซท ซงประกอบดวย คอ 1) S = Student การดาเนนงานดานนกเรยน 2) E = Environment การดาเนนงานดานสภาพแวดลอม 3) A = Activities การดาเนนงานดานกจกรรมการเรยนการสอน และ 4) T = Tools การดาเนนงานดานเครองมอ ซงในสภาพปจจบนการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 พบวา ยงไมสามารถดาเนนการจดการเรยนการสอนใหเปนไปตามรปแบบ ดานกจกรรมการเรยนการสอนซงประกอบไปดวย 1.การบรหารจดการหลกสตร 2.การจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) 3.การจดทาแผนการสอนเฉพาะบคคล (IIP) 4.การตรวจสอบทางการศกษา 5.เทคนคการสอน 6.การรายงานความกาวหนาของนกเรยน 7.การจดกจกรรมการสอนนอกหองเรยนและชมชน 8.การประกนคณภาพ 9.การรบนกเรยนพการหรอทมความบกพรองเขาเรยน 10.การจดตารางเวลาใหบรการสอนเสรม 11.การประสานความรวมมอ 12.การนเทศ ตดตาม ประเมนผลและปรบปรง (เบญจา ชลธานนท, 2546) ดงนน ผวจยในฐานะครการศกษาพเศษ ประจาจงหวดนครสวรรค ซงทาหนาทปฏบตการสอน หองเรยนคขนานสาหรบบคคลออทสตก จงมความสนใจทจะทาการวจยในเรองน เพอศกษาสภาพการจดการเรยนการสอน และ แนวทางการจดการเรยนการสอนของหองเรยนคขนานบคคลออทสตกโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ในการศกษาสภาพการจดการเรยนการสอน และ แนวทางการจดการเรยนการสอนของหองเรยนคขนานบคคลออทสตกเพอพฒนาหองเรยนคขนานของโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ใหเปนหองเรยนทมคณภาพทางดานการจดการเรยนการสอนสาหรบบคคลออทสตก และ เปนแบบอยางทดตอจงหวดอนๆ สบตอไป กรอบแนวคดในการวจย เพอใหการศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ในครงนบรรลตามวตถประสงค ผวจยไดกาหนดกรอบแนวคดในการวจยดงน

Page 73: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

66

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ตวแปรทศกษา ตวแปรตน ตวแปรตาม สภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนาน แนวทางการจดการเรยนการสอน บคคลออทสตก กจกรรมการเรยนการสอน (A : Activities) หองเรยนคขนาน บคคลออทสตก 1. การบรหารจดการหลกสตร 2. การจดทาแผนการศกษาเฉพาะบคคล(IEP) ในเขตภาคเหนอตอนลาง 3. การจดทาแผนการสอนเฉพาะบคคล (IIP) กลม 5 4. การตรวจสอบทางการศกษา 5. เทคนคการสอน 6. การรายงานความกาวหนาของนกเรยน 7. การจดกจกรรมการสอนนอกหองเรยนและชมชน 8. การประกนคณภาพ 9. การรบนกเรยนพการหรอทมความบกพรองเขาเรยน 10 การจดตารางเวลาใหบรการสอนเสรม 11.การประสานความรวมมอ 12.การนเทศ ตดตาม ประเมนผลและปรบปรง จดมงหมายของการวจย การศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 มจดมงหมายดงน 1. เพอศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 2. เพอศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 วธดาเนนการวจย การวจยครงนแบงออกเปน 2 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 ศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5

Page 74: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

67 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

1. กลมเปาหมาย กลมเปาหมายทใชในการศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 รวมทงสน จานวน 169 คน ประกอบดวย 1.1 ผใหบรการ ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา จานวน 16 คน ครผสอนประจาการหองเรยนคขนาน จานวน 34 คน รวม 50 คน 1.2 ผรบบรการ ประกอบดวย ผปกครองนกเรยนออทสตก จานวน 119 คน

2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถามสภาพการจดการเรยนการสอน

หองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ผวจยดาเนนการสรางขน จานวน 2 ชด ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ประกอบดวย

ชดท 1 แบบสอบถามสาหรบผใหบรการ ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา ครผสอนประจาการหองเรยนคขนานออทสตก มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ครอบคลมดานกจกรรมการเรยนการสอน ประกอบดวย 12 ดาน

ชดท 2 แบบสอบถามสาหรบผรบบรการ ประกอบดวย ผปกครองนกเรยน มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ดานกจกรรมการเรยนการสอน ประกอบดวย 7 ดาน

3. การเกบรวบรวมขอมล 1. สงหนงสอขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามจากสานกประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม เพอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลถงผบรหารสถานศกษาของโรงเรยนทเปนกลมเปาหมาย จานวน 16 โรงเรยน รวมทงสน 169 คน ไดตอบแบบสอบถาม ซงมผตอบกลบมาจานวน 162 คน คดเปนรอยละ 95.86 2. ผวจยดาเนนการตรวจสอบความถกตอง สมบรณของการตอบแบบสอบถามทกฉบบซงมความสมบรณแลว นาผลการตอบไปจดกระทา และวเคราะหขอมลตอไป

4. การวเคราะหขอมล

ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรและใชสถต ซงมรายละเอยด 1. ขอมลจากแบบสอบถามในสวนทเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ทาการตรวจให

คะแนนแลวนามาหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แลวนาไปเปรยบเทยบกบเกณฑทกาหนดไว โดยมเกณฑการแปลความหมายคาเฉลย (ไชยยศ เรองสวรรณ, 2533) ดงน

คาเฉลยตงแต 4.51 - 5.00 หมายถง มสภาพการปฏบตมากทสด คาเฉลยตงแต 3.51 - 4.50 หมายถง มสภาพการปฏบตมาก

Page 75: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

68

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

คาเฉลยตงแต 2.51 - 3.50 หมายถง มสภาพการปฏบตปานกลาง คาเฉลยตงแต 1.51 - 2.50 หมายถง มสภาพการปฏบตนอย

คาเฉลยตงแต 1.00 - 1.50 หมายถง มสภาพการปฏบตนอยทสด ผวจยไดกาหนดเกณฑการศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ไวทระดบการปฏบต ปานกลาง ขนไป คอ การปฏบตทมคาเฉลยมากกวา

2.50 ขนไป ถอวา ผาน

5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล ในการวจยครงนผวจยเลอกใชสถตทเหมาะสมกบขอมลเพอนามาวเคราะหขอมล ดงตอไปน

คาเฉลย ( x ) และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

ขนตอนท 2 ศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5

เมอไดขอมลเบองตนจากการวจยในขนตอนท 1 จะทาใหทราบถงสภาพการจดการเรยนการสอน แลวนาขอมลดงกลาวมาสงเคราะหเพอกาหนดเปนแนวทางการจดการเรยนการสอนของหองเรยนคขนานบคคลออทสตก

1. แหลงขอมล สรปผลการจากศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนาน จากขนตอนท 1 โดยคดเลอกขอคาถามทมสภาพการปฏบตงานอยในระดบนอยสด 3 ลาดบ มาพจารณาประเดนเพอนาไปศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคล ออทสตก

2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชคอแบบสมภาษณแบบมโครงสรางครอบคลมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนประกอบดวย 1) การประสานความรวมมอกบบคลากรภายในโรงเรยน 2) การจดโครงการทศนศกษาตามสถานทตางๆใหกบนกเรยนหองเรยนคขนาน และ 3) การนาเสนอขอมลของนกเรยนใหกบผปกครอง

3. การเกบรวบรวมขอมล การเกบขอมลจากผเชยวชาญดานการศกษาพเศษ ประกอบดวย อาจารยประจาสาขาวชาการศกษาพเศษ จานวน 1 คน ผบรหารศนยการศกษาพเศษ จานวน 3 คน ผบรหารโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม จานวน 1 คน และ ผปกครองนกเรยน จานวน 1 คน

Page 76: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

69 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

4. การวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ผวจ ยไดสรปผลจากการสมภาษณแบบมโครงสรางดวยวธพรรณนาวเคราะห และสรปเปนแนวทางการจดกจกรรมการเรยนการสอนของหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ผลการวจย

ผลการวจยแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลางกลม 5 สรปไดดงน ตอนท 1 ผลการศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ตาราง 1 คาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยภาพรวมสภาพการจดการเรยนการสอน หองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ความคดเหนของ ผใหบรการ

รายการปฏบต ( x ) S.D

ระดบการปฏบต

1. การบรหารจดการหลกสตร 2. การจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) 3. การจดทาแผนการสอนเฉพาะบคคล (IIP) 4. การตรวจสอบทางการศกษา 5. เทคนคการสอน 6. การรายงานความกาวหนาของนกเรยน 7. การจดกจกรรมการเรยนการสอนนอกหองเรยน และชมชน 8. การประกนคณภาพ 9. การรบนกเรยนพการหรอทมความบกพรองเขาเรยน 10. การจดตารางเวลาใหบรการสอนเสรม 11. การประสานความรวมมอ 12. การนเทศ ตดตาม ประเมนผลและปรบปรง

4.35 4.42 4.39 4.32 4.13 4.04 4.06 4.07 3.99 4.11 4.08 4.21

0.67 0.60 0.71 0.65 0.83 0.88 0.87 0.90 0.88 0.88 0.94 0.86

มาก มาก มาก มาก มาก มาก มาก มาก มาก มาก มาก มาก

รวม 4.18 1.13 มาก

Page 77: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

70

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ตาราง 2 คาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยภาพรวมสภาพการจดการเรยนการสอน หองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ความคดเหนของ ผรบบรการ

จากตาราง 1 และ ตาราง 2 พบวา ความคดเหนของผใหบรการ และ ความคดเหนของ

ผรบบรการ ไมสอดคลองกน ซงม 4 ดาน ประกอบดวย 1) ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนนอกหองเรยน และชมชน 2) ดานการประสานความรวมมอ 3) ดานการประกนคณภาพ และ 4) ดานการรายงานความกาวหนาของนกเรยน โดยความคดเหนของผใหบรการ พบวา ในภาพรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก และผานเกณฑทง 12 ดาน ความคดเหนของผรบบรการ พบวา โดยภาพรวมมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง และผานเกณฑ เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ผานเกณฑ 6 ดาน ไมผานเกณฑ 1 ดาน เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยตาสด 3 รายการ และไมผานเกณฑ ประกอบดวย 1) การประสานความรวมมอกบบคลากรภายในโรงเรยน 2) การจดโครงการทศนศกษาตามสถานทตางๆใหกบนกเรยนหองเรยนคขนาน และ 3) การนาเสนอขอมลของใหกบผปกครอง ตอนท 2 ผลการศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคล ออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 มดงน จากการคดเลอกขอคาถามทมสภาพการปฏบตงานนอยทสด 3 ลาดบ ของแตละดานมาเปนขอคาถามเพอศกษาแนวทางการพฒนางานดานกจกรรมการเรยนการสอนของหองเรยนคขนานบคคลออทสตกประกอบดวย 1) การประสานความรวมมอกบบคลากรภายในโรงเรยน 2) การจดโครงการทศนศกษาตามสถานทตางๆใหกบนกเรยนหองเรยนคขนาน และ 3) การนาเสนอขอมลของนกเรยนใหกบผปกครอง การศกษาแนวทางจากการสมภาษณผเชยวชาญดานการศกษาพเศษ จานวน 6 คน ประกอบดวย อาจารยประจาสาขาวชาการศกษาพเศษ ผบรหาร

รายการปฏบต ( x ) S.D

ระดบการปฏบต

1. การจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) 2. เทคนคการสอน 3. การรายงานความกาวหนาของนกเรยน 4 การจดกจกรรมการเรยนการสอนนอกหองเรยน และชมชน 5. การประกนคณภาพ 6. การจดตารางเวลาใหบรการสอนเสรม 7. การประสานความรวมมอ

4.16 3.75 3.34 2.45 3.07 3.68 2.85

0.79 0.74 1.11 0.93 0.95 0.71 1.05

มาก มาก

ปานกลาง นอย

ปานกลาง มาก

ปานกลาง

รวม 3.34 1.05 ปานกลาง

Page 78: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

71 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ศนยการศกษาพเศษ ประจาจงหวดสโขทย ผอานวยการศนยการศกษาพเศษ ประจาจงหวดลพบร รองผอานวยการศนยการศกษาพเศษ ประจาจงหวดนครสวรรค ผบรหารโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม และ ผปกครองนกเรยน พบวา

ตาราง 3 แนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอ ตอนลาง กลม 5

สภาพการดาเนนงานทตองไดรบการพฒนา

ผลการศกษาแนวทางการพฒนางานจดการเรยน

การสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก 1. ดานการประสานความรวมมอ - การประสานความรวมมอกบ บคลากรภายในโรงเรยน 2. ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนนอก หองเรยนและชมชน - การจดโครงการทศนศกษาตามสถานท ตางๆใหกบนกหองเรยนคขนาน 3. ดานการรายงานความกาวหนาของนกเรยน - การนาเสนอขอมลของนกเรยนใหกบ ผปกครอง

- ควรประกาศเปนนโยบายของโรงเรยนพรอมทงจดอบรมใหความรเกยวกบ ลกษณะของนกเรยนออทสตกเทคนคการจดกจกรรมการเรยนสอน พดคย แลกเปลยนประสบการณ/ ปญหา อยางเปนทางการและสรางแรงจงใจ - ควรจดทาแผนงาน/ปฏทนการดาเนนโครงการทศนศกษาดงานโดยม คณะกรรมการเพอใหโครงการเกดประสทธภาพตรงกบความตองการและ เหมาะสมกบนกเรยน คร ตองเตรยมการใหดและประสานความรวมมอกบ สถานทกอนเสมอ - ควรจดทารายงานผลการเรยน หรอ ผลพฒนาศกยภาพของนกเรยนเพอ เสนอผปกครอง คร ประจาหองเรยนคขนานสนทนากบผปกครองเปน ประจาหรอ ออกเยยมบานเดกนกเรยน จดประชมผปกครองเปนราย สปดาห/รายเดอน

Page 79: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

72

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

อภปรายผล ผลการวจยในครงนทาใหทราบถงสภาพการดาเนนงาน และ แนวทางการพฒนาหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 และไดพบประเดนทสาคญทผวจยขอนาเสนอการอภปรายผลซงมประเดนทนาสนใจดงน ผลการศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 พบวา ความคดเหนของผใหบรการ และ ความคดเหนของผรบบรการ ไมสอดคลองกน ซงม 4 ดานประกอบดวย 1) ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนนอกหองเรยน และชมชน 2) ดานการประสานความรวมมอ 3) ดานการประกนคณภาพ และ 4) ดานการรายงานความกาวหนาของนกเรยน อาจเนองจากผรบบรการยงไมเขาใจบรบทของการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชโครงสรางซททเปนปจจยสาคญในการจดกจกรรมการเรยนการสอนสาหรบเดกนกเรยนหองเรยนคขนาน สอดคลองกบ วนย รปขาด (2550) ไดศกษาความสมพนธของสภาพการบรหารและผลการดาเนนงานของโรงเรยนเรยนรวมโดยใชโรงเรยนเปนฐานตามแนวคดโครงสรางซท ในจงหวดกาแพงเพชร ประจาปการศกษา 2549 พบวา การมสวนรวมในการบรหารงานเรยนรวม ผบรหาร ครผสอนนกเรยนพการ ผปกครองนกเรยนทมความตองการพเศษ และนกเรยนปกต มสวนรวมในการดาเนนงานในภาพรวมอยในระดบปานกลาง สาหรบดานทมสวนรวมของทกคนในระดบมากไดแก ดานการเตรยมความพรอมสาหรบเดกทมความตองการพเศษและเดกปกต สวนผลการดาเนนงาน มผลพฒนาการทางดานสงคมเกยวกบการปรบตวของเดกทมความตองการพเศษและการไดรบการยอมรบจากบคคลทเกยวของอยในระดบมาก และพฒนาการทางดานการเรยนทเกยวกบความใฝรใฝเรยนของเดกทมความตองการพเศษและผลสมฤทธทางการเรยนทดข นตามศกยภาพของตนเองอยในระดบปานกลาง ผลในภาพรวมอยในระดบมาก

ผลการศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 1. การประสานความรวมมอกบบคลากรภายในโรงเรยน ควรประกาศเปนนโยบายของโรงเรยนพรอมทงจดอบรมใหความรเกยวกบลกษณะ ของนกเรยนออทสตกเทคนคการจดกจกรรมการเรยนสอน พดคยแลกเปลยนประสบการณ/ปญหา อยางเปนทางการ สรางแรงจงใจในการทางาน ดวยวธการตางๆ สอดคลองกบ กองการศกษาพเศษเพอคนพการ (2540) ไดประเมนและตดตามผลการจดการเรยนรวมในสภาพปจจบนในประเทศไทย พบวา สวนใหญครประจาชนยงไมไดเขารบการอบรมใหความรความเขาใจเกยวกบเดกพเศษ ตลอดจนวธการใหความชวยเหลอ การใชเทคนควธการสอนเฉพาะเชน การอาน เขยน

2. การจดโครงการทศนศกษาตามสถานทตางๆใหกบนกเรยนหองเรยนคขนาน ควรจดทาแผนงาน/ปฏทนการดาเนนโครงการทศนศกษาดงานโดยมคณะกรรมการเพอใหโครงการเกดประสทธภาพตรงกบความตองการและเหมาะสมกบนกเรยน ครตองเตรยมการใหดและ

Page 80: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

73 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ประสานความรวมมอกบสถานทกอนเสมอ สอดคลองกบ เบญจา ชลธานนท (2546) วา นอกจากกจกรรมการเรยนการสอนทครจดภายในชนเรยนและภายในโรงเรยนแลว ยงมกจกรรมนอกโรงเรยนซงทางโรงเรยนควรมการบรหารจดการในเรองเกยวกบความปลอดภย ยานพาหนะ ทพก เพอชวยในการเขารวมกจกรรมนอกสถานทของนกเรยนพการ

3. การนาเสนอขอมลของนกเรยนใหกบผปกครอง ควรจดทารายงานผลการเรยน หรอ ผลพฒนาศกยภาพของนกเรยนเพอเสนอผปกครอง ครประจาหองเรยนคขนานสนทนากบผปกครองเปนประจา หรอ ออกเยยมบานเดกนกเรยน จดประชมผปกครอง เปนรายสปดาห/รายเดอน/ภาคเรยน สอดคลองกบ เบญจา ชลธานนท (2546) วาการนาเสนอขอมลของนกเรยนใหกบผปกครองอาจนาเสนอ ในรปของกราฟแทง กราฟเสนประกอบการบรรยายหรอคดเปนคะแนนและเกรดในชนประถมศกษาครทวไป และ ครการศกษาพเศษทรวมกนสอนนกเรยนพการ อาจแยกกนประเมนผลนกเรยน กลาวคอ ครแตละคนประเมนผลและใหเกรดนกเรยนเฉพาะสวนของตนเอง พรอมทงมรายละเอยดเกยวกบพฒนาการของนกเรยนพการ

ขอเสนอแนะ จากผลการวจยและการอภปรายผล ผวจยใหขอเสนอแนะเพอการดาเนนงานการจดกจกรรมการเรยนการสอนหองเรยนคขนานบคคลออทสตก ในเขตภาคเหนอตอนลาง กลม 5 ไวดงน 1. สานกบรหารงานการศกษาพเศษ ศนยการศกษาพเศษ ประจาจงหวด และโรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ควรรวมมอกนการวางแผนพฒนางาน และมการนเทศตดตามผลความกาวหนาการดาเนนงานดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนของหองเรยนคขนานบคคลออทสตก อยางตอเนอง 2. โรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวม ควรประกาศเปนนโยบายการจดการศกษาแบบเรยนรวมพรอมทงพฒนาดานบคลากรภายในโรงเรยนโดยการจดโครงการอบรมเทคนควธการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหกบนกเรยนทมความตองการพเศษ 3. ผบรหาร ครการศกษาพเศษ และ ผปกครอง ควรมการจดการประชมเพอตดตามความกาวหนาของนกเรยนหองเรยนคขนานบคคลออทสตกอยางจรงจงและอยางตอเนอง เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2546. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. กองการศกษาพเศษเพอคนพการ, กรมสามญศกษา. (2540). คมอการจดการเรยนรวม

กรมสามญศกษา. กรงเทพฯ : กองการศกษาพเศษ.

Page 81: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

74

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

จรพนธ ตนมณ. (2551). กระบวนการจดชนเรยนพเศษแบบหองเรยนคขนานออทสตก. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก www.autisticthailand.com (30 เมษายน 2554). เบญจา ชลธารนนท. (2546). คมอบรหารจดการเรยนรวมโดยใชโครงสรางซท. กรงเทพฯ : หางหนสวนจากดเพทายการพมพ. พทธตา พมพลกษณ. (2550). บรณาการเพอลกออทสตก. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.google.co.th (25 มนาคม 2554). วนย รปขาด. (2550). การศกษาความสมพนธของสภาพการบรหารและผลการ

ดาเนนงานของ โรงเรยนแกนนาจดการเรยนรวมโดยใชโรงเรยนเปนฐานความคดโครงสรางซท (SEAT) ในจงหวดกาแพงเพชร ประจาปการศกษา 2549. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต (สาขาบรหารการศกษา). มหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม.

Page 82: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

75 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของ บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

วยะดา สเมธเทพานนท1 รองศาสตราจารยสวารย วงศวฒนา2

1 นกศกษาระดบบณฑตศกษาสาขาการจดการประยกต คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ บทคดยอ การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทางการบรหารจดการ 4 ดาน คอ บคลากร งบประมาณ อาคารสถานท และการจดการ และเพอเปรยบเทยบทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลย ทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม จาแนกตาม เพศ ระดบการศกษา ประสบการณในการทางาน ประเภทสายงาน และรายได กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ประจาปการศกษา 2554 จานวน 260 คน โดยใชวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถาม ซงมคาความเชอมน (Reliability) เทากบ 0.97 สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาท (t-test) การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One way anova) และเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยรายคตามวธของ Scheffe’

ผลการวจย พบวา 1. ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายใน

มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม อยในระดบมากทกดาน 2. ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายใน

มหาวทยาลยทมเพศตางกน มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในดานบคลากร งบประมาณ และการจดการสวนดานอาคารสถานท ไมแตกตางทางสถต

3. ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายใน

มหาวทยาลยทมระดบการศกษาตางกน ไมแตกตางทางสถตทกดาน

4. ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายใน

มหาวทยาลย ทมประสบการณในการทางานตางกน มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในดานงบประมาณ สวนดานบคลากร ดานอาคารสถานท และดานการจดการ ไมแตกตางทางสถต

Page 83: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

76

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

5. ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายใน

มหาวทยาลยสายวชาการและสายสนบสนน มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในดานอาคารสถานทสวนดานบคลากร ดานงบประมาณ และดานการจดการ ไมแตกตางทางสถต

6. ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายใน

มหาวทยาลยทมรายไดตางกน ไมแตกตางกนทางสถตทกดาน

7. บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ใหขอเสนอแนะเพอเปนแนวทาง

ในการบรหารจดการของมหาวทยาลยสวนใหญเหนวามหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมภาพลกษณด มศกยภาพในการดาเนนงาน สามารถพฒนาไปอกหลายดาน และเปนทยอมรบจากชมชนและสงคมมากขน รองลงมาคอ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม มการพฒนาอยางตอเนอง นาอย และนาศกษาเลาเรยน ทงน ควรมการจดหาอปกรณการเรยนการสอนและครภณฑททนสมย ใหเพยงพอกบความตองการของผใช

คาสาคญ : ภาพลกษณ, มหาวทยาลย

Image of Pibulsongkram Rajabhat University in the Perspectives of Personnel within Pibulsongkram Rajabhat University

Viyada Sumettephanan1 Assoc. Prof. Suwaree Wongwattana2

 

Abstract

This research aimed to study the image of Pibulsongkram Rajabhat University as perceived by personnel at the university in 4 aspects: personnel, budget, building and management, and to compare the personnel’s perspectives within the university in terms of the image of the university by genders, level of education, working experience, and incomes. The samples were 260 personnel in the academic year 2011 by using stratified random sampling. The research instruments were questionnaire which had reliability value 0.97. The data were analyzed by frequency, percentage, mean, standard deviation, t-test, One way ANOVA and mean comparison by Scheffe. The findings were as follows:

1. The image of Pibulsongkram Rajabhat University as perceived by personnel at the university was very good in all aspects.

2. The image of Pibulsongkram Rajabhat University as perceived by personnel

Page 84: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

77 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

at the university in terms of genders, it was statically significantly different at .05 in the aspects of budget and management, however, it was not statistically different in the aspect of building.

3. The image of Pibulsongkram Rajabhat University as perceived by personnel at the university in terms of level of education, it was not significantly different in all aspects.

4. The image of Pibulsongkram Rajabhat University as perceived by personnel at the university in terms of working experience, it was statistically significantly different at .05 in the aspect of budget; however, it was not significantly different in statistics in the aspects of personnel, building and management.

5. The image of PibulsongkramRajabhat University as perceived by personnel at the university both from academic and supportive divisions, it was statistically significantly different at .05 in the aspect of building; however, it was not significantly different in statistics in the aspects of personnel.

6. The image of Pibulsongkram Rajabhat University as perceived by personnel at the university in terms of income, it was not significantly different in all aspects.

7. The personnel in the university gave recommendations for the university’s management as follows: most of them agreed that the image of the university is good, the university has the potential in operation, is capable to develop the university more and it is more recognized by community and society. The other recommendation is that the university is continuously developed, lively and a good place for education. However, the university should provide enough instructional materials and modernized equipment for the users.

Keyword : Image, Pibulsongkram Rajaphat University

บทนา มหาวทยาลยราชภฏเปนสถาบนอดมศกษาเพอการพฒนาทองถน มแหลงทต งกระจายอยในทกภมภาคของประเทศรวม 40 แหงเปนสถาบนอดมศกษาทตอบสนองความตองการทางการศกษาของประชาชนไดอยางกวางขวาง

มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม เปนหนงในมหาวทยาลยราชภฏ 40 แหงทวประเทศ ไดทาหนาทผลตบณฑตทมความรคคณธรรม และปฏบตตามพนธกจของมหาวทยาลยเพอสนองความตองการของทองถนมาอยางตอเนองสมาเสมอ และเปนสถาบนอดมศกษาทต งอยในจงหวด

Page 85: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

78

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

พษณโลกมาเปนเวลายาวนานกวา 86 ป ไดทาหนาทผลตบณฑตออกไปรบใชสงคมและสรางคณประโยชนใหแกทองถนเปนจานวนมาก มการพฒนาองคกรอยตลอดเวลา เพอใหองคกรมภาพลกษณทด เปนทนาเชอถอศรทธาตอประชาชนในระดบทองถนและระดบประเทศไดมการเผยแพรขอมลขาวสารของมหาวทยาลยสสาธารณชนผานทางสอมวลชนทกประเภท ทงภายในและภายนอกองคกร แตการทประชาชนจะเกดทศนคตทางดานบวกหรอดานลบ หรอมภาพลกษณตอมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามอยางไรนน ขนอยกบประสบการณและการเปดรบขาวสารของแตละบคคล

ปรชญาของมหาวทยาลยราชภฏ คอการเปนสถาบนอดมศกษาเพอการพฒนาทองถน การสรางภาพลกษณทถกตอง ตลอดจนการสรางความเชอถอ ศรทธาใหเกดขนในประชาชนในทองถนจงเปนเรองทนาสนใจ เพราะภาพลกษณของของมหาวทยาลยราชภฏ คอวทยาลยครหรอสถาบนราชภฏซงเปนสถาบนการศกษาทมความเชยวชาญในการทาหนาทผลตครมาตงแตอดต แตในปจจบนมหาวทยาลยราชภฏมความเชยวชาญทางวชาการดานอนๆ อยางหลากหลาย

ทามกลางสภาวะทมการแขงขนทางดานการศกษาในอตราทสงขนโดยเฉพาะในระดบอดมศกษามหาวทยาลยราชภฏทง 40 แหงทวประเทศ จะตองเรมมการวางแผนและพฒนาศกยภาพของมหาวทยาลย เพอใหมภาพลกษณทด ใหเปนทยอมรบของทองถนและคนในสงคมมากขน ซงภาพลกษณ มผลตอการดาเนนงานของหนวยงานหรอองคกร และตอบคคลในองคกรหากองคกรใดมภาพลกษณทด ประชาชนจะเกดความ ศรทธา ยอมรบ ไววางใจ และใหความรวมมอสนบสนน แตในทางตรงกนขาม หากหนวยงานหรอองคกรใดมภาพลกษณในเชงลบ นอกจากประชาชนจะไมไววางใจแลว ยงจะไมยอมรบนบถอและไมใหความรวมมอสนบสนนอกดวย ดงนนภาพลกษณ จงมความสาคญและจาเปนอยางยงตอทกองคกร

การสรางภาพลกษณขององคกร หนวยงาน สถาบนตางๆ จงควรมพนฐานมาจากความเปนจรงหรอควรเปนจนตนาการมาจากความเปนจรงนกสรางสรรคภาพลกษณทมจรรยาบรรณจงควรตระหนกในขอน ทงน เพราะภาพลกษณสามารถสรางขนจากรากฐานจรงหรอเทจกได แตทวาในบางครงอาจเปนเพราะความกดดนทางการตลาด คแขง หรอสายตาของบคคลภายนอก ทาใหผบรหารหรอผสรางสรรคลม หรอเพกเฉยตอความจรงไปไดการสรางสรรคภาพลกษณจงควรตองทาความเขาใจอยางถกตองในเรองทมาของภาพลกษณ และภาพลกษณทตองการมากกวาภาพลกษณทจะคาดการณ หรอเหมาคดเอาเองวาผรบสารหรอกลมเปาหมาย จะมความคดความเขาใจ หรอรสกไดวาตรงกบทหนวยงานตองการ (วนทนา จรธนา, 2537 : 3)

องคกรตางๆ เปรยบไดกบมนษย ซงตางกมบคลกทแตกตาง มคณสมบตเฉพาะตวและมประวตความเปนมาอนนาภาคภมใจ รวมถงการมปรชญาในการดาเนนชวตทแตกตางกน องคกรตางๆ กเชนเดยวกน ลวนแลวแตมความแตกตางกนทงสน ดงนนการทบคคลทวไปจะไดมโอกาสรบรและเขาใจถงองคกรนนๆ จงตองอาศยการแสดงออกอยางเปนรปธรรมทชดเจน และการแสดงถงภาพลกษณ (Image)ขององคกรนนๆ ไดเปนอยางด (สมตรา ศรวบลย, 2547 : 25)

Page 86: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

79 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ซงภาพลกษณเปนเรองทสาคญ และนบวนจะยงทวความสาคญมากขนเรอยๆ การจะรบทราบภาพลกษณขององคกร นอกจากบคคลภายนอกแลวบคคลภายในถอไดวามความสาคญอยางยง เพอจะนาไปสการบรหารจดการทมประสทธภาพ และพฒนามหาวทยาลยไปสเปาหมาย

ดงนนการวจยเรองภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ซงไดปรบเปลยนสถานะจาก “โรงเรยนฝกหดคร” เปน “วทยาลยคร” กาวสการเปน “สถาบนราชภฏ” และเปน “มหาวทยาลยราชภฏ” ในปจจบน ถอไดวามความสาคญและจาเปนอยางยง โดยเฉพาะการศกษาภาพลกษณของกลมบคลากรภายในมหาวทยาลย เพอจะนาไปสการบรหารจดการทมประสทธภาพ และพฒนามหาวทยาลยไปสเปาหมาย นอกจากน ผลการศกษาวจยทได ยงสามารถนาไปใชในการวางแผน ปรบปรง พฒนา และประชาสมพนธ เพอเสรมสรางภาพลกษณทดและถกตองใหเกดขนแกบคลากรภายในมหาวทยาลย และประชาชนภายนอก เพอใหไดแนวทางทสามารถยกระดบคณภาพของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ใหทดเทยมกบมหาวทยาลยของรฐและเอกชนอนๆ โดยการหาขอมลเกยวกบภาพลกษณโดยรวมของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม และในการศกษาวจยครงน จะรวบรวมจากบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม โดยแบงกลมเปาหมายเปนบคคลสายวชาการ และบคลากรสายสนบสนน ซงจะสะทอนใหเหนถงภาพลกษณทแทจรงขององคกรตอไป จดมงหมายการวจย

1. เพอศกษาภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทางการบรหารจดการ 4 ดาน คอดานบคลากร ดานงบประมาณ ดานอาคารสถานท และดานการจดการ

2. เพอเปรยบเทยบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลย จาแนกตาม เพศ ระดบการศกษา ประสบการณในการทางาน ประเภทสายงาน และรายได วธดาเนนการวจย

การศกษาภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฎพบลสงครามในครงน มจดมงหมายเพอศกษาภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม ดานการบรหารจดการ 4 ดาน คอ ดานบคลากร ดานงบประมาณ ดานอาคารสถานท และดานการจดการ และเพอเปรยบเทยบความแตกตางในทศนะของบคลกรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม จาแนกตามเพศ ระดบการศกษา ประสบการณในการทางาน ประเภทสายงาน และรายได

Page 87: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

80

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ประชากรทใชในการศกษาวจยครงน ไดแก บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ซงปฏบตหนาทอยในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ประจาปการศกษา 2554จานวน 741 คน โดยแบงออกเปนบคลากรสายวชาการ และบคลากรสายสนบสนนกลมตวอยาง จานวน 260 คน ซงผวจยกาหนดขนาดกลมตวอยางโดยคานวณตามสตรของ ทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95%โดยใชวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling)เครองมอทใชในการวจยในครงนคอ แบบสอบถามเรอง ภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ซงเปนแบบสอบถามทเปนคาถามปลายปด ชนดมาตราสวนประมาณคา และคาถามปลายเปด ผวจยไดดาเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง แลวนาไปประมวลผลดวยคอมพวเตอรและวเคราะหผลโดยใชโปรแกรมสาเรจรป โดยการวเคราะหขอมล โดยใชการแจกแจงความถ คารอยละ คานวณหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)การเปรยบเทยบคาเฉลยสาหรบประชากร 2 กลม (t-test) และความแปรปรวนทางเดยว และใชการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยเปนรายคตามวธของ Scheffe’ ผลการวจย

การศกษาภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม ในครงน สรปผลการศกษาไดดงน

1. ผลการศกษาภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม ดานการบรหารจดการ 4 ดาน คอ ดานบคลากร ดานงบประมาณ ดานอาคารสถานท และดานการจดการปรากฏผลดงน

1.1 ดานบคลากร พบวา ในดานบคลากร สายวชาการ ในทกประเดนคาถามในภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาในรายขอพบวา ประเดนคาถามมระดบความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลาดบมากสามลาดบ ไดแก อาจารยผสอนมความรความสามารถ รองลงมาอาจารยผสอนมคณวฒตรงตามสาขาทเปดสอน และอาจารยผสอนเปนบคคลทมคณวฒสงตามลาดบ

สวนดานบคลากรสายสนบสนน ในทกประเดนคาถามในภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาในรายขอพบวา ประเดนคาถามมระดบความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลาดบมากสามลาดบ ไดแก บคลากรปฏบตงานในหนาทดวยความซอสตยสจรตรองลงมา บคลากรมมนษยสมพนธด และบคลากรมคณธรรมจรยธรรมตามลาดบ

1.2 ดานงบประมาณ พบวา บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมความคด เหนต อภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในดานงบประมาณ ในทกประเดนคาถามในภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 3.71, S.D.=0.60) และเมอพจารณาในรายขอพบวา ประเดนคาถามมระดบความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลาดบมากสาม

Page 88: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

81 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ลาดบ ไดแก มหาวทยาลยมการจดทารายงานทางการเงนทเปนระบบ( x = 3.90,S.D.=0.71) รองลงมา มหาวทยาลยมการบรหารจดการทางการเงนทโปรงใสตรวจสอบได ( x = 3.84, S.D.=0.81) และมการจดสรรงบประมาณใหตรงตามแผนการใชเงนงบประมาณของมหาวทยาลย ( x = 3.80, S.D.=0.65) ตามลาดบ

1.3 ดานอาคารสถานท พบวา บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามสวนมากมความคดเหนตอภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในดานอาคารสถานท ในทกประเดนคาถามในภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 3.82, S.D.=0.58) และเมอพจารณาในรายขอพบวา ประเดนคาถามสวนมากมระดบความคดเหนอยในระดบมาก โดยเรยงลาดบมากสามลาดบ ไดแก มหาวทยาลยตงอยในทาเลทเหมาะสม ( x = 4.41, S.D.=0.70) รองลงมา มอาคารสถานทเพยงพอ สามารถรองรบนกศกษาไดจานวนมาก ( x = 4.14, S.D.=0.76) และม ถนนกวางขวาง มชองทางการจราจรทสะดวก ปลอดภย ( x =4.08, S.D.=0.76) สวนประเดนทอยในระดบปานกลางมเพยงสองประเดน ไดแก มอปกรณการเรยนการสอนและครภณฑททนสมย( x =3.17, S.D.=0.88) และมครภณฑ หองแลปเพยงพอกบความตองการ( x =3.08, S.D.=0.85)

1.4 ดานการจดการ พบวา บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมความคดเหนตอภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในดานการจดการ ในทกประเดนคาถามในภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 3.84, S.D.=0.59) และเมอพจารณาในรายขอพบวา ประเดนคาถามมระดบความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลาดบมากสามลาดบ ไดแก ผนามวสยทศนกวางไกล ( x = 4.19, S.D.=0.69) รองลงมา ผบรหารมความเสยสละ ทาเพอประโยชนแกสวนรวม ( x = 4.13, S.D.=0.74) และผนามความรความสามารถในการบรหารจดการในองคกร ( x = 4.10, S.D.=0.68) ตามลาดบ

2. ผลการเปรยบเทยบความแตกตางในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานการบรหารจดการ 4 ดาน ซงจาแนกตามเพศ ระดบการศกษา ประสบการณ ประเภทสายงาน และรายได ปรากฏผลดงน

2.1 การเปรยบเทยบความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางเพศชายกบเพศหญงทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทง 4 ดาน พบวา

2.1.1 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางเพศชายกบเพศหญงทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานบคลากร แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.1.2 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน

Page 89: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

82

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางเพศชายกบเพศหญงทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานงบประมาณ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.1.3 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางเพศชายกบเพศหญงทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานอาคารสถานท ไมแตกตางกน

2.1.4 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางเพศชายกบเพศหญงทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานการจดการ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2.2 การเปรยบเทยบความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมการศกษาระดบปรญญาตรและตากวา และการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอกทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทง 4 ดาน พบวา

2.2.1 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมการศกษาระดบปรญญาตรและตากวา และการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอก ทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานบคลากรไมแตกตางกน

2.2.2 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมการศกษาระดบปรญญาตรและตากวา และการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอก ทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานงบประมาณ ไมแตกตางกน

2.2.3 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมการศกษาระดบปรญญาตรและตากวา และการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอก ทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานอาคารสถานท ไมแตกตางกน

2.2.4 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมการศกษาระดบปรญญาตรและตากวา และการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอก ทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานการจดการ ไมแตกตางกน

2.3 การเปรยบเทยบความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางบคลากรสายงานวชาการกบสายงานสนบสนนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทง 4 ดาน พบวา

Page 90: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

83 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

2.3.1 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางบคลากรสายงานวชาการกบสายงานสนบสนนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานบคลากร ไมแตกตางกน

2.3.2 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางบคลากรสายงานวชาการกบสายงานสนบสนนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานงบประมาณ ไมแตกตางกน

2.3.3 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางบคลากรสายงานวชาการกบสายงานสนบสนนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานอาคารสถานท แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.3.4 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามระหวางบคลากรสายงานวชาการกบสายงานสนบสนนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานการจดการ ไมแตกตางกน

2.4 การเปรยบเทยบความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมประสบการณในการทางานตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทง 4 ดาน พบวา

2.4.1 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมประสบการณในการทางานตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานบคลากร ไมแตกตางกน 2.4.2 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมประสบการณในการทางานตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานงบประมาณ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยกลมบคลากรทมประสบการณในการทางาน 1 –5 ป มความคดเหนแตกตางกบกลมบคลากรทมประสบการณในการทางาน 16 ปขนไป

2.4.3 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมประสบการณในการทางานตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานอาคารสถานท ไมแตกตางกน

2.4.4 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมประสบการณในการทางานตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานการจดการ ไมแตกตางกน

2.5 การเปรยบเทยบความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมรายไดตอเดอนตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทง 4 ดาน พบวา

Page 91: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

84

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

2.5.1 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมรายไดตอเดอนตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานบคลากร ไมแตกตางกน

2.5.2 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมรายไดตอเดอนตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานงบประมาณ ไมแตกตางกน

2.5.3 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมรายไดตอเดอนตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานอาคารสถานท ไมแตกตางกน

2.5.4 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายใน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมรายไดตอเดอนตางกนทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ดานการจดการ ไมแตกตางกน

3. ความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในมมมองของบคลากรภายในมหาวทยาลย ปรากฏผลดงน

3.1 ขอเสนอแนะในการพฒนามหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม จาแนกตามทศนะของบคลากร สายวชาการ พบวาบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม โดยเรยงลาดบมากสามลาดบ ไดแก มหาวทยาลยราชภฏมภาพลกษณด มศกยภาพในการดาเนนงาน สามารถพฒนาไปอกหลายดาน และเปนทยอมรบจากชมชน และสงคมมากขนซงผบรหารและทกฝายจะตองชวยกนทมเทตอไป จานวน 11 คน คดเปนรอยละ 16.42 รองลงมา คอมหาวทยาลยมอาคารสถานท และภมทศนทสวยงาม รมรน นาอย/ สงแวดลอมด อากาศบรสทธจานวน 6 คน คดเปนรอยละ 8.96 และควรพฒนาดานอาคารสถานทใหมากขน และเตรยมความพรอมเรองคณภาพสงแวดลอมภายในมหาวทยาลย โดยเฉพาะความปลอดภย ทงการคมนาคม อบตภายจากไฟฟา ฯลฯควรมการวางมาตรการในการคดเลอกนกศกษาเพอควบคมคณภาพนกศกษาใหมคณลกษณะทเหมาะสมควรบรหารงานบคลากรดวยความโปรงใส และควรมการสงเสรมและพฒนางานดานวชาการใหมากขนจานวน 4 คน คดเปนรอยละ 5.97 ตามลาดบ

3.2 ความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม จาแนกตามทศนะของบคลากรทศนะของบคลากร สายสนบสนน พบวา บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมขอเสนอแนะตอภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามโดยเรยงลาดบมากสามลาดบ ไดแก มหาวทยาลยทมการพฒนาอยางตอเนอง นาอย และนาศกษาเลาเรยน ดทกดานจานวน 10 คน คดเปนรอยละ 17.86 รองลงมา คอมหาวทยาลยมความโดดเดนดานภมทศน อาคารสถานท และ

Page 92: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

85 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

สภาพแวดลอมทสวยงาม รมรนจานวน 9 คน คดเปนรอยละ 16.07 และมหาวทยาลยมภาพลกษณและมการบรหารจดการทดมการพฒนาทงในดานการเรยนการสอน ใหมคณภาพและการบรการทองถนอยางยงยนจานวน7 คน คดเปนรอยละ 12.50 ตามลาดบ อภปรายผล

1. การศกษาภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากร ภายในมหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม ในครงน ผวจยพบประเดนทสาคญ ดงน

ผลการศกษาภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในทศนะของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม พบวา บคลากรมความคดเหนตอภาพลกษณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบดงน ไดแก ดานการจดการดานอาคารสถานท ดานบคลากร และดานงบประมาณ ตามลาดบ ทงนอาจเปนเพราะการบรหารงานทดของมหาวทยาลย เนองจากมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามเปนมหาวทยาลยทองถนทดาเนนการจดการศกษาและพฒนาทองถนมายาวนาน จนไดรบการยกฐานะเปนมหาวทยาลยทใหความรและผลตบณฑตทมคณภาพใหกบสงคมมาอยางตอเนอง บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามและประชาชนไดรบทราบถงความสาเรจของการบรหารงานของมหาวทยาลยมาอยางตอเนอง ทาใหเกดความเชอมนในการดาเนนงานจงสงผลใหภาพลกษณการบรหารจดการของมหาวทยาลยทงดานการจดการ ดานอาคารสถานท ดานบคลากร และดานงบประมาณอยในระดบมาก ซงภาพลกษณทบคคลหรอประชาชนมตอองคการจะเปนเชนไรนน ขนอยกบประสบการณ ขอมลขาวสารทประชาชนชนไดรบดวยและสงเหลานยอมกอตวขนเปนความประทบใจ ซงอาจจะเปนความประทบใจทดหรอไมดกได แลวแตพฤตกรรม หรอการกระทาขององคการ หนาทสาคญของการประชาสมพนธกคอ การสรางสรรคภาพลกษณใหกบองคการ ซงเปนงานทตองทาอยางตอเนอง สมาเสมอ และภาพลกษณดงกลาว นอกจากจะเปนเรองของพฤตกรรมหรอการกระทาขององคการแลว ยงตองอาศยการใหขาวสารความร และประสบการณอยางเพยงพอแกประชาชนดวย (Smith, 1965 : 67 อางถงใน กรกนก วโรจนศรสกล, 2546 : 14)

2. ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏ พบลสงครามทมตอภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม พบวาบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมเพศ ประเภทสายงาน และประสบการณในการทางาน ทแตกตางกน มความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามในการบรหารจดการแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ยกเวนบคลากรทมระดบการศกษา และรายไดตางกน มความคดเหนไมแตกตางกน รายละเอยดดงน

2.1 บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมเพศตางกนมความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในดานบคลากร ดาน

Page 93: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

86

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

งบประมาณ และดานการจดการ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ยกเวน ดานอาคารสถานท มความคดเหนไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะบคลากรชายและหญงมการรบรและมมมมอง ตลอดจนความตองการเกยวกบการบรหารจดการของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามแตกตางกน ซงหากบคลากรไดรบประสบการณในการทางานทงทางตรงหรอทางออมเกยวกบงานดานบคลากร ดานงบประมาณ และดานการจดการ ของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทแตกตางกน แตละบคคลกอาจมองภาพลกษณทดหรอไมดของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามแตกตางกนตามการรบรของแตละบคคลได ดงทพรทพย พมลสนธ(2540 : 37) ใหความหมายของภาพลกษณไววา เปนภาพทเกดขนในจตใจของบคคลตามความรสกนกคดทมตอองคกร สถาบน บคคล หรอการดาเนนงาน ภาพทเกดขนในจตใจนอาจจะเปนผลมาจากการไดรบประสบการณโดยตรงหรอทางออมทบคคลนนรบรมา และเสร วงษมณฑา (2542ก:83) กลาวไววา ภาพภาพลกษณเปรยบประดจหางเสอกาหนดทศทางพฤตกรรมของปจเจกชนทมตอสงใดสงหนงทอยรอบตว จะมแนวโนมทแสดงพฤตกรรมเชงบวก แตถาหากเขามภาพลกษณเชงลบตอสงเหลานน เขากจะมแนวโนมจะแสดงพฤตกรรมเชงลบออกมาเชนกน สวนในดานอาคารสถานท บคลากรชายและหญงมความคดเหนไมแตกตางกน อาจเปนเพราะอาคารสถานทซงเปนภมทศนและสภาพแวดลอม ตลอดจนวสดครภณฑทใชในการเรยนการสอนทเปนอยในปจจบนมความเหมาะสมกบความกาวหนาและเตบโตของมหาวทยาลยจงมความคดเหนไปในแนวทางเดยวกน

2.2 บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมระดบการศกษาทแตกตาง กน มความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในการบรหารจดการ ทง 4 ดาน คอ ดานบคลากร ดานงบประมาณ ดานอาคารสถานท และดานการจดการ ไมแตกตางกน ทงน อาจเปนเพราะความเชอมนในการบรหารจดการของมหาวทยาลยทมมายาวนานจนสรางชอเสยงและภาพลกษณทดใหกบมหาวทยาลยมาอยางตอเนอง รวมทงมการประชาสมพนธขอมลขาวสารแกบคลากรภายในอยางตอเนองสมาเสมอประกอบกบบคลากรทกระดบการศกษาไดรบการปฏบตจากผบรหารในระดบตาง ๆ อยางเสมอภาคกนในทก ๆ ดาน ดงท ดวงพร คานญวฒน และวาสนา จนทรสวาง (2536 : 83) ไดกลาวไววา ภาพลกษณจะเกดขนไดจะตองอาศยการสอสารขอมลทมประสทธภาพ และระยะเวลาทยาวนานเพยงพอสาหรบการสอสารในลกษณะซาหลายครง และผานสอหลายชองทาง

2.3 บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมประเภทสายงานท แตกตางกน มความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในดานอาคารสถานท แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ยกเวนดานบคลากร ดานงบประมาณ และดานการจดการ มความคดเหนไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะความแตกตางของสถานทในการปฏบตงานระหวางบคลากรสายวชาการ กบบคลากรสายสนบสนน เนองจากบคลากรสายวชาการจะตองปฏบตหนาทโดยทาการสอนนกศกษาในหองเรยน หรออาคารเรยน

Page 94: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

87 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ตาง ๆ แตกตางกนไป สวนบคลากรสายสนบสนนจะปฏบตงานในหองทางานเทานน จงทาใหมทศนคตเกยวกบการบรหารงานดานอาคารสถานทแตกตางกน ดงทฟอสเตอร (Foster, 1952 : 34 อางถงใน นพรตน เถอนเนาว, 2549 : 29 - 30) กลาวไววา สาเหตทบคคลจะเกดทศนคตประการหนงคอประสบการณทบคคลมตอสงของ บคคล หรอสถานการณ กอใหเกดทศนคตในตวบคคลจากการทไดพบเหน คนเคย ทดลอง ซงเปนประสบการณตรง (Direct Experience) นอกจากนนยงมประสบการณออม (Indirect Experience) ซงเกดจากการไดยนไดฟง หรอไดอานเกยวกบสงนน แตไมไดพบเหน หรอทดลองกบของจรงดวยตวเองกทาใหเกดทศนคตไดเชนกนเนองจากบคลากรของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมลกษณะงานแตกตางกน จงมความความคดเหนเกยวกบ ความเพยงพอและเหมาะสมของอาคารสถานทแตกตางกนตามความรและประสบการณทเคยรบรมา ซงบคลากรแตละประเภทสายงานยอมมความตองการในการใชงานของตนเองไดดกวาสายงานอน ดงท ฟรแมน (Freeman, 1970อางถงใน กรกนก วโรจนศรสกล, 2546 : 34-35) อธบายวา การทบคคลมทศนคตตอสงใดสงหนงแตกตางกน กเนองมาจากบคคลมความเขาใจ มความรสก หรอมแนวคดแตกตางกน ดงนน สวนประกอบดานความคด หรอความรความเขาใจจงนบวาเปนสวนประกอบขนพนฐานของทศนคต และสวนประกอบนจะเกยวของสมพนธกบความรสกของบคคล อาจออกมาในรปแบบแตกตางกนทงในทางบวกและทางลบ ซงขนอยกบประสบการณและการเรยนร

2.4 บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมประสบการณในการ ทางานทแตกตางกน มความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในดานงบประมาณ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอเปรยบเทยบคาเฉลยเปนรายคความคดเหนของบคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามพบวา โดยกลมบคลากรทมประสบการณในการทางาน 1 –5 ป มความคดเหนดานงบประมาณแตกตางกบกลมบคลากรทมประสบการณในการทางาน 16 ปขนไปนอกนนทงดานบคลากร ดานอาคารสถานท และดานการจดการ บคลากรมความคดเหนไมแตกตางกน อาจเปนเพราะบคลากรมอายในการทางานแตกตางกนจงอาจมมมมองเกยวกบการบรหารจดการดานงบประมาณและดานการจดการตางกนตามประสบการณและความคดเหนของแตละบคคล กลาวคอ บคลากรทมอายในการทางานมากกวายอมมประสบการณในการทางานมากกวาผทมอายในการทางานนอยจงอาจมองเหนสงตางๆ แตกตางกน ดงท จราภรณ สขาว (ม.ป.ป.)ใหคานยามคาวา ภาพลกษณ ไววา เปนภาพทเกดขนในจตใจของบคคลตามความรสกนกคดทมตอองคกร สถาบน บคคล หรอการดาเนนงานภาพทเกดขนในจตใจนอาจเปนผลมาจากการไดรบประสบการณโดยตรง หรอประสบการณโดยออมทบคคลนนรบรมาดงนนบคลากรมหาวทยาลยอาจใหความสาคญในเรองของการบรหารจดการดานงบประมาณมากกวาการบรหารดานบคลากรดานอาคารสถานท และดานการจดการ เพราะตองใชความรความสามารถ ประสบการณและทกษะของผบรหารและบคลากรวทยาลยเปนพลงขบเคลอนใหมหาวทยาลยประสบความสาเรจตามวตถประสงคของ

Page 95: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

88

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

สถาบน ซงสอดคลองกบ อานวย วรวรรณ (2540:91-92) ไดใหทศนะเกยวกบภาพลกษณขององคกรทสงคมตองการ หรอองคกรในอดมคตนน จะตองมภาพลกษณประการหนงคอ เปนองคกรทมระบบบรหารและฝายจดการทสงดวยประสทธภาพ องคกรทมระบบบรหารและฝายจดการทสงดวยประสทธภาพ ยอมสามารถใชทรพยากรทมอยอยางจากด ผลตสนคาหรอบรการทมประสทธภาพใหแกสงคมดวย นอกจากน องคกรในลกษณะดงกลาวยอมมแนวโนมทจะเจรญกาวหนา เปนองคกรทม นคงในทสด ซงการมองคกรทม นคงมากๆ ยอมเปนผลใหเศรษฐกจของประเทศมความมนคงดวย

2.5 บคลากรภายในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทมรายไดทแตกตางกน มความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในการบรหารจดการทง 4 ดานคอดานบคลากร ดานงบประมาณ ดานอาคารสถานท และดานการจดการ ไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะรายไดของบคคลไมสงผลตอภาพลกษณการบรหารจดการของมหาวทยาลย กลาวคอบคลากรของมหาวทยาลยอาจมความเชอมนในการบรหารจดการของมหาวทยาลยจงมองภาพลกษณทดของการบรหารจดการของมหาวทยาลยไมแตกตางกน เนองจากมหาวทยาลยไดดาเนนการบรหารจดการองคการภายใตปจจยในการบรหารจดการทง4 ประการ คอ คน เงน วสดสงของ และความรดานการจดการ ทาใหการดาเนนงานของมหาวทยาลยเกดประสทธภาพและประสทธผล มความกาวหนาและมนคงอยางตอเนอง ซงการบรหารจดการทรพยากรดงกลาวเปนสงจาเปนสาหรบการจดการขององคการ เพราะประสทธภาพและประสทธผลของการจดการขนอยกบความสมบรณและคณภาพของปจจยดงกลาว (สมคด บางโม, 2550 : 61)ดงนนมหาวทยาลยตองใชระยะเวลาในการสรางภาพลกษณยาวนานและตอเนองเพอใหประชาชนเกดความประทบใจ ซงการสรางภาพลกษณขององคกรทดจะไดรบความนยมชมชอบ เชอถอ ศรทธา และไววางใจจากประชาชน ตลอดจนบคลากรของมหาวทยาลยกพรอมทจะใหการสนบสนนและความรวมมอแกสถาบนนนอยางด (Bernays, 1961 : 128 อางถงใน ประภาส ทรงหงษา, 2552 : 15-16) ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะทวไป 1. มหาวทยาลยควรมการบรหารจดการดานอาคารสถานท ใหมอปกรณการเรยนการ

สอน และครภณฑททนสมย 2. หนวยงานและผทเกยวของ ควรมการจดหาครภณฑ หองปฏบตการ ใหเพยงพอกบ

ความตองการของผใช 3. ควรมการนาผลการประเมนในทกๆ ดานไปใชในการปรบปรงกระบวนการทางาน

และวางแผนเพอพฒนางานของมหาวทยาลยใหมประสทธภาพตอไป

Page 96: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

89 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาและเปรยบเทยบภาพลกษณของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

ตามพนธกจของมหาวทยาลยในดานตาง ๆ นอกเหนอจากดานการบรหารจดการ 2. เพมกลมประชากร และกลมตวอยางหลายๆ กลม เชน นกศกษา เพอเปนแนวทาง

ในการปรบปรงแกไขในการบรหารจดการดานตางๆ ของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามใหมประสทธภาพตอไป

เอกสารอางอง กรกนก วโรจนศรสกล. (2546). ภาพลกษณของจฬาลงกรณมหาวทยาลยในสายตา

ประชาชนเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา นเทศศาสตรพฒนาการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จราภรณ สขาว. (ม.ป.ป.). ภาพลกษณ. เขาถงไดจาก: http://www.Idea.go.th/~nithitad/image.html. (วนทคนขอมล: 25 กนยายน 2553).

ดวงพร คานญวฒน และวาสนา จนทรสวาง. (2536). สอสารการประชาสมพนธ. (พมพครง ท 2). กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นพรตน เถอนเนาว. (2549). ทศนคตกบการใชนวตกรรมมลตมเดยในโทรศพทเคลอนท เพอการสอสารของวยรนในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต, คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ประภาส ทรงหงษา. (2552). ภาพลกษณของสานกงานสถตแหงชาต. วทยานพนธ วารสารศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการสอสารองคกร, คณะวารสารศาสตร และสอมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พรทพย พมลสนธ. (2540). ภาพพจนนนสาคญยง : การประชาสมพนธกบภาพพจน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ : ประกายพรก.

วนทนา จรธนา. (2537). กลยทธการสรางภาพลกษณของบรษทโตโยตามอเตอรประเทศ ไทย จากด. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมตรา ศรวบลย. (2547). การออกแบบอตลกษณ. (พมพครงท 2). นนทบร : Core Function. สมคด บางโม. (2550). องคการและการจดการ. กรงเทพฯ : วทยพฒน. เสร วงษมณฑา. (2542).การประชาสมพนธ : ทฤษฎและปฏบต. กรงเทพฯ :ธระฟลมและ

แทกซ. อานวย วรวรรณ. (2540). “การแกวกฤตการณและสรางภาพพจนใหแกองคกร” ภาพพจนนน

สาคญยง : การประชาสมพนธกบภาพพจน. (พมพครง ท 4). กรงเทพฯ : ประกายพรก.

Page 97: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

90

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

คณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก

ววศนา ทบทม1 ดร.อษณย เสงพาณช2

และผชวยศาสตราจารยบษบา หนเธาว2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการจดการประยกต คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

บทคดยอ งานวจยน มวตถประสงคเพอศกษาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได เทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก และเปรยบเทยบระดบคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลกจาแนกตามสถานภาพสวนบคคล กลมตวอยาง ไดแก ประชาชนทมาใชบรการของเจาหนาทจดเกบรายได เทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก จานวน 246 คน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาท(t-test) การทดสอบคาความแปรปรวนทางเดยว (0ne-Way ANOVA) และทดสอบความแตกตางรายคดวยวธการของเชฟเฟ (Scheffe’s Method)

ผลการวจยพบวา ผใชบรการของเจาหนาทจดเกบรายได เทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก มความคดเหนตอคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมอยในระดบด เรยงลาดบจากมากไปนอยคอ ดานความสภาพ ดานการตดตอสอสาร ดานความเชยวชาญ ดานการเขาถงบรการได ดานความกระตอรอรน และดานความเขาใจลกคา ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ผใชบรการทมเพศ และอาชพ แตกตางกน มความคดเหนตอคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได ไมแตกตางกนทางสถต แตผใชบรการทมระดบการศกษาแตกตางกน มความคดเหนตอคณภาพการใหบรการแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

คาสาคญ : คณภาพการใหบรการ,เจาหนาทจดเกบรายได

Page 98: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

91 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

Service Quality of Revenue official Arunyik Municipality, Phitsanulok Province

Wiwisana Tabtim1 Dr.Usanee Seangpanich2

and Assistant Professor Bussaba Hinthao2

Abstract This research aims to study of service quality of Revenue official Arunyik

Municipality, Phitsanulok province and compare them in terms of gender, education, and occupation. The population includes 638 elderly and 246 persons were sampled by systematic random sampling. Data analysis included Percentage, Arithmetic Mean, Standard Deviation, t-test (Independent Sample t-test), The F-Test (One way ANOVA) And test different methods of Scheffe pair (Scheffe's Method)..

The research result were that users of the service quality of Revenue official Arunyik Municipality, Phitsanulok province. Opinion on the quality of service overall, a good level. Sort is descending the courtesy, the communication, expertise, access to the service, the enthusiasm and understanding the customer. Test results showed that the hypothesis, Users with different gender and occupation opinion on the service quality of Revenue official Arunyik Municipality, Phitsanulok province did not different statistically. However, users with different levels of education. Opinion on the service quality of Revenue officer different statistically at the .05 level.

KEYWORDS: Service Quality, Revenue official บทนา

พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ไดกาหนดแนวทางการปฏบตราชการมงใหเกดประโยชนสขแกประชาชนโดยยดประชาชนเปนศนยกลาง (Citizen Center) เพอตอบสนองความตองการของประชาชนใหเกดความผาสกและความเปนอยทดของประชาชน ความสงบและภยของสงคมสวนรวม และประประโยชนสงสดของประเทศ การยกระดบคณภาพการใหบรการของภาครฐเปนความพยายามอยางหนงทจะเปลยนแปลงสภาพแวดลอมการใหบรการขององคกรภาครฐ ซงจะชวยสนบสนนและสงเสรมความเปนเลศในการใหบรการเพอตอบสนองตอผรบบรการ โดยสรางความรสกรวมแรงรวมใจจากทกๆ ฝายในหนวยงาน รวมทงองคกรเอกชนในการรวมคด รวมทา รวมวางแผน รวมตดสนใจ และรวมรบผลประโยชน

Page 99: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

92

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

การใหบรการทถอเอาประชาชนหรอผรบบรการเปนศนยกลาง เปนการปรบเปลยน กลยทธและวธปฏบตงานของหนวยราชการในการบรหารและการใหบรการแกประชาชน เปนการปรบเปลยนทศนคตและพฤตกรรมการทางานของขาราชการและพนกงานของรฐในการใหบรการแกประชาชน โดยยดหลกทวา การบรหารราชการและการใหบรการขององคกรภาครฐทด มประสทธภาพทประชาชนพงพอใจ ตองยดถอเอาความตองการของผรบบรการเปนตวกาหนด คอการใหบรการตามความตองการและเงอนไขเฉพาะของกลมผรบบรการ และสงเสรมสนบสนนใหเจาหนาทผปฏบตงานทกคนไดรวมกนคด และเลอกประยกตใชแนวคดและเทคนควธการปฏบตงานและการใหบรการในรปแบบตางๆทจะนาไปสการปรบปรงคณภาพของการบรการและสรางความสมพนธทด ทนาประทบใจกบประชาชน ทงในฐานะทเปนผรบบรการและในฐานะผม สวนไดสวนเสย วธการปฏบตงานทดในการใหบรการแกผรบบรการนนจะตองมลกษณะทเหมาะสมสอดคลองกบวตถประสงคของงานบรการแตละประเภท สามารถนาไปสการปรบปรงคณภาพของการบรการ ทาใหผรบบรการมความพงพอใจเพมขน และมวธการทจะชวยใหผบรหารของหนวยงานรบรไดโดยเรวถงระดบความพงพอใจของผรบบรการแลผมสวนไดสวนเสย เพอใหมการปรบปรงคณภาพของการบรการของหนวยงานอยางตอเนอง

การบรการของภาครฐมกมลกษณะผกขาด และไมมการแขงขนเหมอนกบภาคเอกชนประชาชนไมมทางเลอกในการรบบรการ แรงจงใจในการบรการภาครฐมจากด แรงกดดนของประชาชนมไมเพยงพอทจะทาใหเกดการปรบปรงบรการไดด การพฒนาการบรการของรฐ จดเนนของการพฒนา คอ บรการคณภาพ ทมท งประสทธภาพ ประสทธผล สอดคลองกบความคาดหวงของประชาชน ดงนนภาครฐตองกาหนดนโยบายสงเสรมบรการเปนสาคญคอยตดตามผล และตองคานงถงผลการบรการมากกวาคานงถงขนตอนกระบวนการบรการ หรอรายงานของเจาหนาทแตเพยงอยางเดยว ในการใหการบรการแกประชาชนซงเปนบคคลทสาคญยง ผบรหารควรใหความสนใจแกการสรางความสมพนธทดกบประชาชนมากทสด เพราะคณภาพของการบรการเปนหวใจหลกของการพฒนาทองถน ดวยเหตนผบรหารจงควรคานงถงวธการทาใหประชาชนพงพอใจ สรปไดดงน เอออาทร ใหความเคารพ ใชความละเอยดออน มหลกการ ตอบสนอง ไมปดบง ใจกวาง ซอสตย ตอนรบด มสวนรวมและใสใจเสมอ สารวจ ชนชม (สพตรา สภาพ, 2541 : 52)

หนวยงานภาครฐมบทบาทในการพฒนาการบรการใหแกประชาชน ถงแมวาจะมการสงเสรมผลกดนการพฒนาบรการอยางตอเนองแลวกตาม กยงมเสยงวพากษวจารณจากประชาชน สวนใหญวาการบรการของรฐยงมคณภาพไมดพอ การใหบรการประชาชนทขาดประสทธภาพและประสทธผลอาจเนองมาจากกฎระเบยบขนตอนทยงยากซบซอน ไมสอดคลองกบสถานการณปจจบน พฤตกรรมผใหบรการมความไมเหมาะสมตอการใหบรการ ขาดจตสานกในหนาท หรอทรพยากรทสนบสนนไมมคณภาพ หรอมไมเพยงพอ หรอขาดความทนสมย ไมสามารถรองรบประชาชนผมาตดตอไดด

Page 100: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

93 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

เทศบาลเมองอรญญก เปนหนวยงานทใหบรการแกประชาชนในทองถนในเขตตาบลอรญญก อาเภอเมอง จงหวดพษณโลก และเปนหนวยงานทไดตระหนกถงความสาคญในการใหบรการแกประชาชน รวมทงมนโยบายในการปรบปรงการปฏบตงานการบรการประชาชน โดยเฉพาะดานการจดเกบรายไดจากประชาชนในเขตพนทรบผดชอบ ซงนบไดวาเปนหนาทหลกหรอหนาทสาคญของเทศบาล เพราะเปนงานบรการทเกยวของกบประชาชนจานวนมากกวางานบรการดานอนๆ ดงนน เพอเปนการอานวยความสะดวกใหกบประชาชนไดอยางสอดคลองกบความตองการของประชาชนในพนทอยางแทจรง เพอเปนการสรางความสมพนธอนดใหเกดขนระหวางประชาชนกบองคการบรหารสวนตาบล และเพอใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 จงนบเปนความสาคญทเทศบาลควรตองมการรบฟงความคดเหนและความพงพอใจของประชาชนผรบบรการ วาการใหบรการแกประชาชนของเทศบาลเมองอรญญกเปนบรการทมคณภาพหรอไม สรางประโยชนหรอความพงพอใจใหแกประชาชนไดหรอไม ซงขอมลทไดจะไดนามาเปนขอมลเพอปรบปรงหรอเสนอแนะตอผบงคบบญชา ใหมการปรบปรงวธปฏบตราชการใหเหมาะสมยงขนตอไป

การปกครองทองถนเปนการกระจายอานาจจากรฐบาลกลางใหกบประชาชนในทองถน ไดปกครองตนเอง โดยรฐบาลกลางจะเปนผกาหนดและแบงวารายไดประเภทใดบางทาใหเปนทองถน และรายไดประเภทใดบางยงคงเปนของรฐบาลกลาง โดยกาหนดในรปของกฏหมาย ทงทเปนของพระราชบญญต พระราชกฤษฎกา กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง รวมถงระเบยบและขอบงคบตางๆ เทศบาลในปจจบนจะมแหลงรายไดสาคญ 3 ดาน ทจะมาพฒนาทองถนของตน อนไดแก ภาษ อากร คาธรรมเนยมและคาปรบตาง ๆ ทงทเทศบาลจดเกบเอง หรอรฐบาลจดเกบใหแลวสงคนใหกบเทศบาล หรอ ภาษทรฐบาลแบงสดสวนให เปนตน รายไดจากเงนอดหนน ซงแบงเปนเงนอดหนนทวไป และเงนอดหนนเฉพาะ และรายไดจากกจการอน ๆ ของเทศบาลเอง เชน โรงรบจานา กจการเทศพาณชย เปนตน ซงภาษโรงเรอนและทดน ภาษบารงทองท และภาษปาย เปนรายไดหลกของเทศบาล ทเทศบาลดาเนนการจดเกบเอง

งานจดเกบรายไดมหนาทดาเนนการจดเกบภาษใหถกตอง ครบถวน เปนธรรม การอานวยความสะดวกแกประชาชนในการชาระภาษ รวมถงการสรางความประทบใจแกประชาชนทมาใชบรการ ทงนเพอทจะสามารถนาเงนมาพฒนาและสรางความเจรญใหแกทองถน

ดงนน การพฒนาการใหบรการประชาชน จงเปนปจจยสาคญทสงผลตอประสทธภาพ ประสทธผลการทางาน และเปนการวดระดบความคณภาพในการใหบรการแกประชาชนวาอยในระดบใด ตองการใหปรบปรงแกไข พฒนาในสวนใดบาง ผวจยไดเหนความสาคญของการใหบรการ จงตองการศกษาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได เทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก เพอใหทราบถงความพงพอใจของผรบบรการทมตอการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได ตลอดจนปญหาและขอเสนอแนะในการใหบรการ ทงน เพอเปนแนวทาง

Page 101: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

94

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ในการพฒนาประสทธภาพการใหบรการใหสอดคลองกบความตองการและความพงพอใจของประชาชนตอไป จดมงหมายการวจย

เพอศกษาคณภาพการใหบรการและเพอเปรยบเทยบระดบคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได เทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก

วธการดาเนนการวจย ในการดาเนนการวจยนนผวจยไดดาเนนการในขนตอนตางๆ ดงน 1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทศกษา ไดแก ประชาชนทมาใชบรการของเจาหนาทจดเกบรายได เทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก จานวน 638 คน กาหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชสตรของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95% ไดกลมตวอยาง จานวน 272 คน และไดกลมตวอยางมาโดยใชวธสมตวอยางแบบงาย (Simple random sampling)

2. การสรางเครองมอทใชในการวจยและตรวจสอบคณภาพเครองมอ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถามชนดตรวจสอบรายการ

(Check List) และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ซงผวจยสรางขนเอง โดยมข นตอนการสรางเครองมอและตรวจสอบคณภาพเครองมอ คอ ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการสรางขอคาถามใหเหมาะสมกบวตถประสงคของงานวจย ปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาแลวผวจยนาแบบสอบถามเสนอใหผเชยวชาญจานวน 5 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objectives Congruence: IOC) ของนยามศพทเฉพาะกบประเดนคาถามโดยเกณฑในการเลอก คอ มคา IOC ตงแต 0.5 ขนไป จากนนปรบปรงแกไขขอความตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญแลวนาไปหาคาความเชอมน (Reliability) โดยนาไปทดลองใชกบประชากรทไมใชกลมตวอยางจานวน 30 คน คานวณหาคาความเชอมนใชสตรหาคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha (ธานนทร ศลปจาร, 2548 : 28) ซงไดคาเทากบ 0.85 นาแบบสอบถามทผานการตรวจสอบคณภาพและปรบแกไขแลว ไปเปนแบบสอบถามฉบบสมบรณ

3. การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมล ไดนาหนงสอขออนญาตเกบขอมลจากบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามไปยงนายกเทศมนตรเมองอรญญก อาเภอเมอง จงหวดพษณโลก เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลจากประชาชนทมารบบรการจากเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก จากนนทาการแจกแบบสอบถาม

Page 102: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

95 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ไปยงผตอบแบบสอบถามทเปนกลมตวอยาง ไดแบบสอบถามกลบคน จานวน 246 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 รวบรวมแบบสอบถามทไดรบคนมา ตรวจสอบและคดเลอกแบบสอบถามทมความสมบรณ เพอนาไปดาเนนการวเคราะหขอมลตามขนตอนตอไป 4. การวเคราะหขอมล

ผวจยวเคราะหขอมล โดยโปรแกรมสาเรจรป ใชสถตเพอการวเคราะห ดงน วเคราะหขอมลสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม โดยการหาความถ และคารอยละ และวเคราะหระดบคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมผสงอาย โดยใชสถตทดสอบท (t–test) และสถตทดสอบเอฟ (F–test) และเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยรายคโดยวธของ Scheffe ผลการวจย

ผลการวจยสรปตามวตถประสงคการวจย ไดดงน 1. คณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวด

พษณโลก 1.1 ดานความสภาพ ผใชบรการเหนวาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบ

รายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมมคณภาพการใหบรการอยในระดบมาก เรยงลาดบคณภาพรายขอคอ เจาหนาททใหบรการมมนษยสมพนธและยมแยมแจมใส เจาหนาทจดเกบรายได ใหบรการดวยสหนายมแยมแจมใส และเจาหนาทจดเกบรายไดมกรยา วาจาทสภาพในการใหบรการ ตามลาดบ

1.2 ดานการตดตอสอสาร ผใชบรการเหนวาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมมคณภาพการใหบรการอยในระดบมาก เรยงลาดบคณภาพรายขอคอ ผรบบรการสามารถตดตอสอบถามเจาหนาทจดเกบรายได ไดงาย สะดวก รวดเรว เจาหนาทจดเกบรายไดสามารถอธบายขนตอนตาง ๆ ในการชาระภาษใหแกผรบบรการไดอยางชดเจน และเจาหนาทจดเกบรายได ใหขอมลกบผรบบรการดวยภาษาทชดเจน งายตอการเขาใจ ตามลาดบ

1.3 ดานความเชยวชาญ ผใชบรการเหนวาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมมคณภาพการใหบรการอยในระดบมาก เรยงลาดบคณภาพรายขอคอ เจาหนาทจดเกบรายได มความคลองแคลวและรวดเรวในการปฏบตงาน เจาหนาทมความร ความสามารถเกยวกบภาษประเภทตางๆ และสามารถชแจงขอมลไดเปนอยางด และเจาหนาทจดเกบรายได สามารถแนะนาการเตรยมเอกสารและหลกฐานไดอยางชดเจนและถกตอง ตามลาดบ

Page 103: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

96

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

1.4 ดานการเขาถงบรการได ผใชบรการเหนวาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมมคณภาพการใหบรการอยในระดบมาก เรยงลาดบคณภาพรายขอคอ ผรบบรการไดรบความสะดวกรวดเรวและเปนระบบ ไมตองรอนาน มระบบการใหบรการตามลาดบกอนหลง และทานสามารถตดตอขอรบบรการไดอยางสะดวก ตามลาดบ

1.5 ดานความกระตอรอรน ผใชบรการเหนวาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมมคณภาพการใหบรการอยในระดบมาก เรยงลาดบคณภาพรายขอคอ เจาหนาทจดเกบรายได ใหบรการดวยความรวดเรว เจาหนาทจดเกบรายไดมความกระตอรอรนและแสดงความพรอมทจะบรการ และเจาหนาทจดเกบรายได ใหคาปรกษาเกยวกบการชาระภาษไดอยางถกตองชดเจนตามความตองการของทานอยางเหมาะสม ตามลาดบ

1.6 ดานความเขาใจลกคา ผใชบรการเหนวาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมมคณภาพการใหบรการอยในระดบมาก เรยงลาดบคณภาพรายขอคอ เจาหนาทจดเกบรายได สามารถใหบรการแกทานไดอยางถกตอง เจาหนาทจดเกบรายไดเอาใจใสตอผรบบรการตลอดระยะเวลาการใหบรการ และเจาหนาทจดเกบรายได มความเขาใจความตองการของผรบบรการไดอยางชดเจน ตามลาดบ

2. ผลการเปรยบเทยบคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก จาแนกตามสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ ระดบการศกษา และอาชพ มดงน

2.1 ผใชบรการทมเพศแตกตางกน มความคดเหนตอคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได เทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกนทางสถต

2.2 ผใชบรการทมระดบการศกษาแตกตางกน มความคดเหนตอคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณารายดาน พบวาไมแตกตางกนทางสถต

2.3 ผใชบรการทมอาชพแตกตางกน มความคดเหนตอคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก โดยภาพรวมไมแตกตางกนทางสถต และเมอพจารณารายดาน พบวาดานความเชยวชาญผตอบแบบสอบถามมความคดเหนวา คณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอเปรยบเทยบรายคพบวาผตอบแบบสอบถามทมอาชพเกษตรกรรม และอาชพรบจาง/ลกจาง มความคดเหนแตกตางกน

Page 104: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

97 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

อภปรายผล จากการศกษาคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได อาจอภปรายผลใน

ประเดนทสาคญได ดงน 1. คณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวด

พษณโลก โดยภาพรวมอยในระดบด ทงนอาจเปนเพราะวา เจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก สวนใหญไดผานการคดเลอกดานบคลกภาพและความรความสามารถจงมความสภาพ มมนษยสมพนธ ใหบรการดวยสหนายมแยมแจมใส ใหบรการขอมลดวยภาษาทชดเจน เขาใจงาย ผรบบรการสามารถตดตอสอบถามไดงาย สะดวก รวดเรว และเจาหนาทจดเกบรายไดมความเชยวชาญ มความรระเบยบเกยวกบการจดเกบภาษ แนะนาการเตรยมเอกสารและหลกฐานไดอยางชดเจน ถกตอง สอดคลองกบผลการศกษาของ อนนต โคตรมน (2553 : 63) ทไดศกษาความพงพอใจเกยวกบการใหบรการของผเสยภาษทมตอองคการบรหารสวนตาบลยางนอย อาเภอโกสมพสย จงหวดมหาสารคาม พบวาผเสยภาษมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก เชนเดยวกบผลการศกษาของ จรรยา จนทรเตย (2553 : 96) ทศกษาความพงพอใจของของผชาระภาษตอการใหบรการจดเกบภาษขององคการบรหารสวนตาบลขเหลก อาเภอปทมรตต จงหวดรอยเอด ทพบวาผชาระภาษมความพงพอใจอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการศกษาของ ชตมนต หนอแกว (2554 : 76) ทกลาววา ประสทธภาพการจดเกบรายไดเกดขนจากผลความพงพอใจของประชาชนทมการจดเกบรายไดของเทศบาล ซงปจจยทมผลตอการจดเกบรายได คอ ดานการเผยแพรประชาสมพนธ โดยจดทาปายแสดงขนตอนการเสยภาษอยางชดเจน การประชาสมพนธผานคลนวทยชมชน การจดทาแผนพบ ใบปลวประชาสมพนธเกยวกบการชาระภาษ ดานการบรการ บคลากรใหการตอนรบดวยอธยาศยทด ยมแยมแจมใส ชาระภาษไดงายและสะดวกรวดเรว และดานความรความสามารถของบคลากร โดยใหคาชแจงในการกรอกเอกสาร ตอบคาถามขอสงสย และใหความกระจางในเรองกฎหมาย ระเบยบทเกยวของกบภาษ

2. คณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก จาแนกตามเพศ และอาชพ โดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกนทางสถต และจาแนกตามระดบการศกษาถงแมวาโดยภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนอาจเปนเพราะวา เจาหนาทจดเกบรายไดเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก ใหบรการกบผชาระภาษทกคนดวยความสภาพ กระตอรอรน อยางเทาเทยมกนทกคน ไมเลอกปฏบตวาจะเพศ หรออาชพ ทแตกตางกน ใหบรการดวยความรวดเรว เปนระบบไมตองรอนาน และใหบรการดวยความถกตอง สวนระดบการศกษาทแตกตางกน โดยภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 อาจเปนเพราะวา ผทมระดบการศกษาสงกวาทราบขนตอนในการชาระภาษ จดเตรยมเอกสารหลกฐานไดอยางถกตองครบถวน ทาใหไดรบบรการไดอยางรวดเรว สวนผทมระดบการศกษาตากวาอาจไมเขาใจขนตอนการปฏบตงาน มความรเกยวกบภาษนอย จดเตรยม

Page 105: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

98

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

เอกสารหลกฐานไมครบถวน เจาหนาทตองใชเวลาในการอธบายชแจง อาจใชเวลาในการรบบรการนาน สอดคลองกบผลการศกษาของ จรรยา จนทรเตย (2553 : 97) ทศกษาความพงพอใจของของผชาระภาษตอการใหบรการจดเกบภาษขององคการบรหารสวนตาบลขเหลก อาเภอปทมรตต จงหวดรอยเอด ซงพบวาผชาระภาษทมเพศ อาย อาชพ รายได/ป และระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจตอการใหบรการจดเกบภาษขององคการบรหารสวนตาบลขเหลก อาเภอปทมรตต จงหวดรอยเอด ไมแตกตางกน และสอดคลองกบผลการศกษาคณภาพการใหบรการจดเกบภาษ : กรณศกษาเทศบาลตาบลตะกด อาเภอเมอง จงหวดสระบร ของ สมสข ฐานะวร (2552 : 65) ทพบวา ผชาระภาษทมเพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ สถานภาพ รายได และประเภทภาษทแตกตางกน มความเหนตอคณภาพการจดเกบภาษในภาพรวมไมแตกตางกน

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการวจยครงน แบงเปน 2 ประเดน ไดแก

1. ขอเสนอแนะเพอการนาผลการวจยไปใช คอ ควรจดเจาหนาทจดเกบรายไดไวใหบรการเพมมากขน โดยเฉพาะในหวงเวลาทมผมาชาระภาษประจาป ควรมการประชาสมพนธขอมลขาวสารของเทศบาลใหมากขน ทงผานเสยงตามสาย ปายประชาสมพนธ อนเตอรเนต และควรใหความร กาชบ และเนนยาเจาหนาทจดเกบรายไดใหบรการกบผชาระภาษทสอดคลองกบความตองการและความคาดหวง

2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป คอ ควรศกษาวจยปจจยทมผลตอการใหบรการจดเกบภาษของเทศบาลเมองอรญญก จงหวดพษณโลก ควรศกษาวจยถงคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายได ขององคกรปกครองถนอนเพอเปนขอเปรยบเทยบผลการปฏบตงานตอไป ควรศกษาถงขวญและกาลงใจของเจาหนาทจดเกบรายไดซงเปนผปฏบตงานโดยตรงในเรองการจดเกบรายได ควรศกษาถงปญหาในการจดเกบรายไดและแนวทางแกปญหา ควรศกษาวจยตอเนองถงสาเหตททาใหผใชบรการทมระดบการศกษาและอาชพแตกตางกน มความคดเหนตอคณภาพการใหบรการของเจาหนาทจดเกบรายไดแตกตางกน ทงนเพอใหทราบถงสาเหตและวธการดาเนนการเพอใหการบรการทตรงกบความตองการของประชาชน เอกสารอางอง จรรยา จนทรเตย. (2553). ความพงพอใจของผชาระภาษตอการใหบรการจดเกบภาษของ

องคการบรหารสวนตาบลขเหลก อาเภอปทมรตต จงหวดรอยเอด. การคนควาอสระ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

Page 106: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

99 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ชตมนต หนอแกว. (2554). ประสทธภาพการจดเกบรายไดของเทศบาลปาไหน อาเภอพราว จงหวดเชยงใหม. ปญหาพเศษ บรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาวชาบรหารธรกจ สานกบรหารและพฒนาวชาการ มหาวทยาลยแมโจ.

ธานนทร ศลปจาร. (2548). การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS. กรงเทพฯ : ว.อนเตอร ปรนท. สมสข ฐานะวร. (2552). คณภาพการใหบรการจดเกบภาษ : กรณศกษาเทศบาลตาบล

ตะกด อาเภอเมอง จงหวดสระบร. ภาคนพนธ บรหารธรกจมหาบณฑต, สาขา วชาบรหารธรกจ บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ.

สพตรา สภาพ, (2541). จบใจคน จบใจงาน เลม 2-3. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพาณช. อนนต โคตรมน. (2553). ความพงพอใจเกยวกบการใหบรการของผเสยภาษทมตอ

องคการบรหารสวนตาบลยางนอย อาเภอโกสมพสย จงหวดมหาสารคาม. วทยานพนธ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขารฐประศาสนศาสตร, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

Page 107: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

100

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ปญหาและแนวทางการบรหารจดการโครงการสงเสรมคณภาพการศกษา ของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวน

ชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก

จตรา มคา1 ดร.กฤธยากาญจน โตพทกษ2

และดร.นคม นาคอาย2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการจดการประยกต คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

บทคดยอ การวจยครงนมจดมงหมาย เพอศกษาปญหาและแนวทางในการบรหารจดการโครงการ

สงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก จานวน 7 ดาน คอ ดานการวางแผน ดานการจดองคกร ดานการจดคนเขาทางาน ดานการสงการ ดานการประสานงาน ดานการรายงานผลการปฏบตงาน และดานงบประมาณ ในการดาเนนงานโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน 7 กจกรรม ไดแก 1) การพฒนาประสทธภาพการจด การเรยนการสอนของคร 2) การปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอม 3) การจดหาวสด อปกรณ และสอการเรยนการสอน 4) กจกรรมสมพนธชมชน 5) การจดการเรยนการสอนรวมหลกสตร และการบรณาการ การเรยนการสอนกบโครงการพระราชดารฯ 6) จดการเรยนการสอนทางไกลจากโรงเรยนไกลกงวล อาเภอหวหน จงหวดเพชรบร และ 7) จดหองสมดใหเปนทสาหรบการศกษาคนควาของนกเรยนและชมชน ประชากรทศกษา คอ ครใหญโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนและครผรบผดชอบโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก ซงเปนผใหขอมลสาคญ จานวน 8 คน เครองมอในการเกบรวบรวมขอมลคอ แบบสมภาษณ วเคราะหขอมลโดยใชวธการวเคราะหเนอหาแบบลงขอสรป

ผลการวจยสรปไดวา โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนในเขตพนทจงหวดพษณโลก มปญหาในการดาเนนงานโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยน จานวน 6 ดาน คอ ดานการวางแผน โรงเรยนขาดการวางแผนในการดาเนนงานโครงการ ดานการจดคนเขาทางาน โรงเรยนมจานวนบคลากรไมเพยงพอในการปฏบตงาน ประกอบกบบคลากรสวนใหญไมไดสาเรจการศกษาในระดบปรญญาตรและไมมวฒทางดานการศกษา จงทาใหปฏบตงานไม

Page 108: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

101 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

สอดคลองกบความรความสามารถของตนเอง ดานการสงการ ครใหญไมมอานาจในการสงการ ตองไดรบอนญาตและรอผลการสงการจากกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 จงจะสามารถปฏบตงานได การประสานงาน เนองจากโรงเรยนอยหางไกล และอปกรณการสอสารไมเอออานวยการในการตดตอประสานงาน จงตองประสานงานผานทางกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ดานการรายงานผลการปฏบตงาน มการรายงานผลการปฏบตงานดวยวาจาตอผบงคบบญชาตามสายการบงคบบญชา แตยงขาดการรายงานผลการปฏบตงานเปนลายลกษณอกษร ดานงบประมาณ โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนขาดงบประมาณสนบสนนในการดาเนนงานในทกกจกรรม แนวทางการบรหารจดการ คอ ควรมการวางแผนการดาเนนโครงการ ควรจดใหบคลากรทมวฒการศกษามาปฏบตหนาทเกยวกบการจดการศกษาในโรงเรยน หนวยงานตนสงกดควรใหอานาจครใหญในการสงการภายในโรงเรยน การตดตอประสานงานควรประสานผานกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนเพอความสะดวกและรวดเรวในการปฏบตงาน ควรมการรายงานผลการปฏบตงานทเปนลายลกษณอกษรใหผบงคบบญชาทราบ และควรจดสรรงบประมาณในการดาเนนงานใหแกทางโรงเรยนเพอความสะดวกในการปฏบตงานใหมประสทธภาพ

คาสาคญ : การบรหารจดการ, โครงการสงเสรมคณภาพการศกษา, โรงเรยนตารวจตระเวน ชายแดน

Problems and guidelines of application for educational quality promotion project of border patrol police schools under the border patrol police

headquarters 31 in Phitsanulok province

Jittra Meekham1 Dr.Krittayakan Topithak2 and Dr.Nikom Naka Ai

Abstract This research aims to study the problems and guidelines of Application for

educational quality promotion project of Border Patrol Police Schools under the Border Patrol Police Headquarters 31 in Phitsanulok Province in 7 aspects : planning, organizing, staffing, directing, coordinating, reporting and budgeting for educational quality promotion project of border patrol police school in 7 activity for example. 1) Efficiency arrangement development instruction education of a teacher. 2) Building adaptation, place, and the environment. 3) The arrangement seeks the inventory

Page 109: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

102

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

equipment and the instructional media. 4) The activity is related to the community. 5) The administration studies the instruction shares the course and something the integration , instruction education and royal thought or idea project. 6) Manage study long distance instruction of Kai Kangvon school in amphur Huahin Phetchburi province. 7) very a library to that for the research of a student and the community. Thecontrol population is headmaster and responsible man for educational quality promotion project of Border atrol Police Schools 8 keyinformants. A tool in the saving collects the data were interviewed and content analysis was used for conclusion.

The study concluded of the border patrol police school in Phitsanulok province have a problems for educational quality promotion project in 6 aspects : The school torn planning in operating project. There is personnel not enough amount in work practice. The majority personnel no graduate in bachelor's degree level and have no the seniority of the education. The headmaster has no the power in commanding must permitted and wait for commanding of the border patrol police headquarters 31. The school stays far , and the communication tool doesn't provide something in the connection coordinates activities. Have no practice work report in writing and have no the budget in operating. Administration trend manages be supposed to laying plans proceeds the project, should very give the personnel who have the educational background comes to perform one's duty about the administration studies in the school, should authorize a headmaster in commanding, the connection coordinates activities should join to change a stack controls something the border patrol police headquarters 31 for the convenience and fast in work practice, be supposed to practice work report in writing give an immediate superior knows, and should allocate the budget in operating to school way for the convenience in work practice have the efficiency.

KEYWORDS : Application, Educational quality promotion project, Border Patrol Police Schools บทนา

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงเรมงานโครงการเพอเดกและเยาวชนในถนทรกนดาร ในโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนมาตงแตป พ.ศ. 2523 โดยทรงมงเนนการพฒนาโดยผานกระบวนการเรยนร มการพฒนาทงทางดานองคความร ทกษะพนฐานเเละเจตคตทดใหเเกเดกเเละเยาวชน ควบคไปกบการเเกปญหาพรอมกบการอนรกษวฒนธรรมท

Page 110: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

103 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ดงามของทองถนดวย นอกจากนทรงพยายามคนหาวธการเเละรปเเบบกจกรรมทจะพฒนาเดกเเละเยาวชน ใหเหมาะสมสอดคลองตามความหลากหลายในเเตละชมชนเเละวฒนธรรมของทองถน โครงการพฒนาเดกเเละเยาวชนในถนทรกนดารตามพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดดาเนนการตอเนองมาเปนเวลากวา 30 ป จดมงหมายเพอใหผทอยในถนทรกนดารหางไกลเเละมภาวะทยากลาบากตางๆ มชวตความเปนอยทดขน การดาเนนงานพฒนาไดครอบคลมพนทในถนทรกนดารทมความหลากหลายเเตกตางกน มกจกรรมการดาเนนงานทสอดคลองกบสภาพปญหาของพนท อกทงมผเชยวชาญของหนวยงานทงภาครฐเเละเอกชนทรวมดาเนนการเเละใหการสนบสนนการดาเนนงานจานวนมาก เปนการพฒนาเเบบองครวมทครอบคลมทงในดานสขภาพ การศกษา การอาชพ การอนรกษสงเเวดลอมเเละวฒนธรรมทองถน โดยกลมเปาหมายครอบคลมตงเเตทารกในครรภมารดาไปจนถงเดกวยเรยนเเละเยาวชน โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนเปนโรงเรยนในสงกดกองบญชาการตารวจตระเวนชายแดน สานกงานตารวจแหงชาต มทตงกระจายอยตามแนวชายแดนในพนททรกนดาร หางไกลการคมนาคมทวทกภาคของประเทศ โดยในปการศกษา 2555 มโรงเรยนในสงกดกองบญชาการตารวจตระเวนชายแดนทดาเนนงานโครงการพฒนาเดกและเยาวชน ตามพระราชดารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทงหมด 178 แหง เปนโรงเรยนประถม 170 เเหง โรงเรยนมธยม 2 เเหง เเละศนยการเรยน ตชด. 16 แหง เพอจดการศกษาใหแกเดกและประชาชนในถนทรกนดาร ตามปรชญาของโรงเรยน ไดแก "สรางภมปญญา พฒนาคณภาพชวต สมฤทธผลความมนคง" นอกจากน โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนยงมภารกจทสาคญอกคอการดาเนนงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดารในสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จานวน 8 โครงการ ไดแก โครงการเกษตรเพออาหารกลางวน โครงการควบคมโรคขาดสารไอโอดน โครงการสงเสรมโภชนาการสขภาพอนามยแมและเดกในถนทรกนดาร โครงการสงเสรมคณภาพการศกษา โครงการนกเรยนทนในพระราชานเคราะหฯ โครงการ ฝกอาชพ โครงการสงเสรมสหกรณ และโครงการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงโครงการดงกลาว เปนโครงการทสงเสรมและสนบสนนใหโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนสามารถดาเนนงานจดการศกษาไดอยางมคณภาพและมประสทธภาพมากยงขน (สานกงานโครงการสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร, 2553 : 1)

ในการบรหารจดการโครงการตาง ๆ ของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนไดยดแผนพฒนาเดกและเยาวชนในถนทรกนดารตามพระราชดารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารเปนแนวทางสาคญในการปฏบตงานของโรงเรยน โดยเนนหลกการพฒนาแบบองครวมทยดเดกและเยาวชนเปนศนยกลางของการพฒนาโดยผานกระบวนการเรยนรเปนสาคญ

Page 111: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

104

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

(ธนชย มะธปไขย, 2550 : 1) การดาเนนงานโครงการตาง ๆ ของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนนน ไดมหนวยงานราชการหลายหนวยงานนอมรบพระราชดารในสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร มาปฏบตโดยการสนบสนนและสงเสรมการดาเนนงานโครงการของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนใหประสบผลสาเรจ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามเปนหนวยงานหนงทไดนอมรบพระราชดารในสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในการดาเนนงานโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน โดยไดใหการสนบสนนในดานการสงเสรมคณภาพการศกษาของนกเรยน และสงเสรมคณภาพครในเรองของการจดการเรยนการสอนทงระดบปฐมวย และระดบประถมศกษา โดยเนนทจะพฒนาและฝกอบรมครผสอนใหมความรความสามารถและทกษะในการจดการเรยนการสอนใหเดกนกเรยนไดตามระดบชวงชน ดาเนนการอยางตอเนองเปนประจาทกป ซงมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม รบผดชอบโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนในพนทจงหวดพษณโลก จานวน 4 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนบานลาดเรอ โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนบานนชเทยน โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนบานรกไทย อาเภอชาตตระการ จงหวดพษณโลก และโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนอาทรอทศ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก

จากการดาเนนงานโครงการดงกลาว ไดมการพฒนาครดานตาง ๆ อาท การเขยนแผนการสอน การจดทาสอเรยนการสอน เทคนคการสอน การวดและประเมนผล มการพฒนานกเรยน เชน จดกจกรรมคายวชาการ และจดกจกรรมตวเขมเพอยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนใหสงขน และมการพฒนาผบรหาร ดานการประกนคณภาพ และการเขยนรายงานการประเมนตนเอง ซงในการพฒนามทงการอบรมเชงปฏบตการ การศกษาดงาน การสาธต การแลกเปลยนเรยนรกบครโรงเรยนสาธตของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม นอกจากการพฒนาบคลากรของโรงเรยนแลว ยงมการพฒนาบรรยากาศ การเรยนร อาคารสถานท ซงการดาเนนงานดงกลาวไดทาเปนประจาและตอเนองทกป แตยงพบปญหาในบรหารจดการโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนอย จงทาใหผวจยสนใจทจะทาการศกษาปญหาและแนวทางในการบรหารจดการโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก ทง 4 แหง จดมงหมายการวจย

เพอศกษาปญหาและแนวทางในการบรหารจดการโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก

Page 112: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

105 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

วธการดาเนนวจย การศกษาปญหาและแนวทางในการบรหารจดการโครงการสงเสรมคณภาพการศกษา

ของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก เปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) มวธดาเนนการวจยคอ กาหนดผใหขอมลสาคญจากครใหญโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก จานวน 4 คน และครผรบผดชอบโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชาย สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก จานวน 4 คน ใชเครองมอในการวจยเปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ซงผานการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาจากผเชยวชาญ จานวน 5 ทานแลว ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการสมภาษณดวยตนเอง และการวเคราะหขอมลใชการวเคราะหเนอหาตรวจสอบความเชอถอไดของขอมลโดยการพจารณาจากความสอดคลองตรงกนของขอมล ผลการวจย

ผลการวจยสรปตามวตถประสงคการวจยไดดงน 1. การพฒนาประสทธภาพการจดการเรยนการสอนของคร

ปญหาทพบ คอ 1) ขาดการวางแผนในการพฒนาประสทธภาพการจดการเรยนการสอนของคร 2) ครขาดความรความสามารถในการปฏบตงาน ขาดทกษะและเทคนคในการถายทอดความรใหแกเดกนกเรยน 3) เกดความซาซอนและขาดความชดเจนในการสงการ ตองรอการสงการจากหนวยงานตนสงกด 4) โรงเรยนอยหางไกล การตดตอประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ เกดการลาชา อปกรณอเลกทรอนกสทใชในการตดตอสอสารไมเออตอการตดตอประสานงาน 5) ครขาดความรในเรองการเขยนรายงานผลการปฏบตงาน และขาดการรายงานผลการปฏบตงานทเปนลกษณะลายลกษณอกษร และ 6) ขาดงบประมาณสนบสนนในการดาเนนกจกรรมพฒนาประสทธภาพการจดการเรยนการสอนของคร แนวทางในการบรหารจดการ คอ 1) ควรใหมการประชมรวมกนระหวางกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 กบหนวยงานรวมสนองโครงการพระราชดารฯ เพอจดทาแผนพฒนาประสทธภาพการจดการเรยนการสอนของครใหชดเจน 2) ควรสงเสรมและสนบสนนใหครตารวจตระเวนชายแดนศกษาตอในระดบทสงขนและใหศกษาตอในสาขาวชาการศกษาใหมากขน ควรใหครเขารบการอบรมเพอใหมความรความสามารถในการจดการเรยนการสอนตามกลมสาระใหมากขน 3) ควรมอบอานาจในการสงการใหกบครใหญเพอความคลองตวในการบรหารจดการงานภายในโรงเรยน 4) ควรใหหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกบการจดการศกษาประสานงานผานกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 เพอใหทางกอง

Page 113: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

106

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

กากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ทราบและประสานตอไปยงโรงเรยน 5) ควรใหหนวยงานทเกยวของกบการจดการศกษาจดอบรมใหความรแกครในเรองการจดทารายงานผลการปฏบตงาน โดยมการกาหนดรปแบบการเขยนรายงานใหชดเจน 6) ควรมการจดสรรงบประมาณเพอสนบสนนใหครไดรบการพฒนาตนเองโดยขอความรวมมอจากหนวยงานรวมสนองโครงการพระราชดารฯ ทเกยวของในการจดการอบรมเพอพฒนาประสทธภาพการจดการเรยนการสอนของครตารวจตระเวนชายแดน 2. การปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอม ปญหาทพบ คอ 1) ไมมการจดทาแผนปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอมของโรงเรยน 2) ครในโรงเรยนมจานวนนอยและไมมความรความสามารถในการดแลปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอม และ 3) โรงเรยนไมมงบประมาณในการปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอม แนวทางในการบรหารจดการ คอ 1) ควรมการประชมเพอจดทาแผนปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอมของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนรวมกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ 2) ควรใหกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 จดกาลงพลเพอมาชวยในการพฒนาปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอมภายในโรงเรยน และควรขอรบการสนบสนนแรงงานและวสดอปกรณในการปรบปรงอาคาร สถานทและสงแวดลอมจากหนวยงานและสถาบนการศกษาทเกยวของ 3) ควรมการจดตงงบประมาณในการปรบปรงอาคาร สถานท และสงแวดลอมใหแกโรงเรยน

3. การจดหาวสดอปกรณและสอการเรยนการสอน ปญหาทพบ คอ 1) การประสานงานระหวางหนวยงานทมหนาทรบผดชอบในการจดซอวสด อปการณ และสอการเรยนการสอนตาง ๆ ของกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 กบทางโรงเรยนแตละแหง บางครงส งซอวสด อปกรณ และสอการเรยนการสอนไมตรงตามความตองการของโรงเรยนและไมเพยงพอตอจานวนในโรงเรยน และ 2) โรงเรยนไมมงบประมาณในการจดซอวสด อปกรณ และสอการเรยนการสอน แนวทางในการบรหารจดการ คอ ควรทาความเขาใจกบหนวยจดซอของกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 วาโรงเรยนมความตองการใหจดซอวสด อปกรณ และสอการเรยนการสอนในลกษณะใด พรอมทงแจงจานวนและรายชอนกเรยนใหทางหนวยจดซอทราบเพอทจะไดจดซอไดอยางถกตองและเพยงพอตอจานวนนกเรยนในโรงเรยน

4. กจกรรมสมพนธชมชน ปญหาทพบ คอ ดานงบประมาณ ซงทางโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน ไมมงบประมาณสนบสนนในการดาเนนกจกรรมของโรงเรยน

Page 114: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

107 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

แนวทางในการบรหารจดการ คอ หนวยงานตนสงกดควรมการจดสรรงบประมาณสนบสนนการดาเนนกจกรรมใหแกโรงเรยนเพอจะไดสะดวกในการดาเนนงาน และควรขอความรวมมอจากชมชนใหมสวนรวมในการดาเนนกจกรรมสมพนธชมชนกบทางโรงเรยน

5. การจดการเรยนการสอนรวมหลกสตร/ การบรณาการการเรยนการสอนกบโครงการพระราชดารฯ ปญหาทพบ คอ 1) ครไมมความรในเรองการจดทาหลกสตรแบบบรณาการ และขาดความสามารถในการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ 2) ไมมการรายงานผลการปฏบตงานทเปนรปเลม และ 3) ไมมงบประมาณสนบสนนในการดาเนนงาน

แนวทางในการบรหารจดการ คอ 1) ควรประสานหนวยงานทเกยวของใหการสนบสนนชวยดแลพฒนาและจดทาแผนการพฒนาอยางมระบบ 2) ควรใหครเขารบการอบรมดานบรรณารกษรวมกบหนวยงานทเกยวของ 3) หนวยงานตนสงกดควรจดสรรงบประมาณในการพฒนาหองสมดเพอใหนกเรยนและชาวบานไดใชประโยชน

6. การจดการเรยนการสอนทางไกลจากโรงเรยนไกลกงวล อาเภอหวหน จงหวดเพชรบร ปญหาทพบ คอ โรงเรยนไมมแผนการจดการเรยนรในการจดการเรยนการสอนทางไกลผานดาวเทยมทชดเจน แนวทางในการบรหารจดการ คอ ควรใหครจดแผนการเรยนการสอนตามหลกสตรใหสอดคลองกบการเรยนการสอนทางไกลผานดาวเทยม และควรจดตารางเรยนใหสอดคลองกบชวงเวลาการถายทอดสญญาณของโรงเรยนวงไกลกงวล

7. การจดหองสมดใหเปนทสาหรบการศกษาคนควาของนกเรยนและชมชน ปญหาทพบ คอ โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนทง 4 แหง มปญหาในการดาเนนกจกรรมการจดหองสมดใหเปนทสาหรบการศกษาคนควาของนกเรยนและชมชน คอ 1) โรงเรยนยงไมมแผนพฒนาหองสมดทชดเจน 2) ครไมมความรเรองระบบหองสมด และ 3) โรงเรยนไมไดรบงบประมาณสนบสนนดานการพฒนาหองสมด แนวทางในการบรหารจดการ คอ ควรประสานหนวยงานทเกยวของใหการสนบสนนชวยดแลพฒนาและจดทาแผนการพฒนาอยางมระบบ 2) ควรใหครเขารบการอบรมดานบรรณารกษรวมกบหนวยงานทเกยวของ 3) หนวยงานตนสงกดควรจดสรรงบประมาณในการพฒนาหองสมดเพอใหนกเรยนและชาวบานไดใชประโยชน

Page 115: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

108

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

อภปรายผล จากการศกษาปญหาและแนวทางในการบรหารจดการโครงการสงเสรมคณภาพ

การศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก มประเดนสาคญทจะนามาอภปราย ดงน

1. โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ในพนทจงหวดพษณโลก ทง 4 แหง มการดาเนนงานโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาตามกจกรรมหลกของโครงการ จานวน 7 กจกรรม ซงในแตละกจกรรมมการบรหารจดการ 7 ดาน คอ 1) การวางแผน 2) การจดองคกร 3) การจดคนเขาทางาน 4) การสงการ 5) การประสานงาน 6) การรายงานผลการปฏบตงาน 7) งบประมาณ ซงเปนไปตามหลกการบรหารจดการแบบ POSDCoRB ทสอดคลองแนวคดทฤษฎดานการบรหารของกลค และ เออรวค (Gulick Luther and Urwich Lundall, 1937).

2. ปญหาในการดาเนนงานโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน ผลการวจยพบวา โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนในเขตพนทจงหวดพษณโลก มปญหาในการดาเนนงานโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยน จานวน 6 ดาน คอ ดานการวางแผน โรงเรยนขาดการวางแผนในการดาเนนงานโครงการ ดานการจดคนเขาทางาน โรงเรยนมจานวนครไมเพยงพอในการปฏบตงาน ประกอบกบครสวนใหญไมไดสาเรจการศกษาในระดบปรญญาตรและไมมวฒทางดานการศกษา จงทาใหปฏบตงานไมสอดคลองกบความรความสามารถของตนเอง ดานการสงการ โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนตองรอผลการสงการจากกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 จงจะสามารถปฏบตงานได การประสานงาน เนองจากโรงเรยนอยหางไกล และอปกรณการสอสารไมเอออานวยการในการตดตอประสานงาน จงตองประสานงานผานทางกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ดานการรายงานผลการปฏบตงาน มการรายงานผลการปฏบตงานดวยวาจาตอผบงคบบญชาตามสายการบงคบบญชา แตยงขาดการรายงานผลการปฏบตงานเปนลายลกษณอกษร ดานงบประมาณ โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนขาดงบประมาณสนบสนนในการดาเนนงานในทก ๆ กจกรรม ซงสอดคลองกบ ประทน ปนอน (2545) ทไดกลาวถงผลการดาเนนงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดารในโรงเรยนเรยนตารวจตระเวนชายแดน เกยวกบปญหาหรออปสรรคของครโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนวา มปญหางบประมาณทใชในการจดทาโครงการพระราชดารฯ และสอดคลองกบท ธนชย มะธปไขย (2550) ไดกลาวถงผลการดาเนนงานโครงการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนวางบประมาณในการดาเนนงานมนอยและไมเพยงพอตอการปฏบตงาน

Page 116: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

109 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป

1. กองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ควรพจารณาในการจดสรรงบประมาณใหแกโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนในสงกด เพอใชในการบรหารจดการและดาเนนกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน

2. กองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 31 ควรมการประชมรวมกบหนวยงานรวมสนองโครงการพระราชดารฯ ทเกยวของในการสงเสรมและสนบสนนโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน เพอรวมกนกาหนดแนวทางและจดทาแผนการปฏบตงานโครงการทชดเจน

3. กองบญชาการตารวจตระเวนชายแดนควรพจารณาคดเลอกบคลากรทมวฒทางการศกษาเขามาปฏบตหนาทในโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน หรอสงเสรมสนบสนนใหบคลากรทยงไมสาเรจการศกษาในระดบปรญญาตรศกษาตอในระดบปรญญาตร สาขาวชาทตรงตามกลมสาระการเรยนร

4. หนวยงานรวมสนองโครงการพระราชดารฯ หรอหนวยงานทเกยวของในการสงเสรมสนบสนนโครงการสงเสรมคณภาพการศกษาของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนควรใหการสนบสนนและมการตดตามผลการดาเนนกจกรรมตาง ๆ ของโครงการอยางตอเนอง ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการศกษาเกยวกบความตองการในการพฒนาตนเองของครโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน

2. ควรมการศกษาและพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดนในสาระการเรยนร 8 กลมสาระ

3. ควรมการศกษาการมสวนรวมของชมชนในการบรหารจดการโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน เอกสารอางอง ธนชย มะธปไขย. (2550). การศกษาการดาเนนงานโครงการอนรกษทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอมของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน สงกดกองกากบการ

ตารวจตระเวนชายแดนท 31. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลย

ราชภฏพบลสงคราม.

Page 117: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

110

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

สานกงานโครงการสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร. (2552). แผนพฒนาเดกและเยาวชนในถนทรกนดาร ตามพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ฉบบท 4 พ.ศ. 2550 – 2559. (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร.

ประทน ปนอน. (2545). รายงานการวจยผลการดาเนนงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดารในโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน. อตรดตถ : สถาบนราชภฏอตรดตถ.

Gulick, Luther., and Urwich, Lundall., (1937). Paper on the Science of Administration. New York : Instittute of public Administration

Page 118: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

111 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

คณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนน ในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามและแนวทางการพฒนา

มารน จนทรวงค1 ดร.ลาเนา เอยมสอาด2 และผชวยศาสตราจารย ดร.ผองลกษม จตตการญ2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการจดการประยกต คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2อาจารยทปรกษาวทยานพนธ บทคดยอ

การวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาคณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม และเพอศกษาแนวทางการพฒนาคณภาพชวตการทางานตามความคดเหนของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ประชากรทศกษา คอ บคลากรสายสนบสนนทปฏบตงานในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปการศกษา 2555 จานวน 421 คน ใชวธการสมตวอยางแบบแบงชน ไดกลมตวอยาง จานวน 201 คน โดยจาแนกตามประเภทบคลากรสายสนบสนน เครองมอทใชในการเกบขอมลคอ แบบสอบถาม การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามปลายปดใชคาความถ คารอยละ คาเฉลย ( ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวเคราะหขอมลเชงคณภาพจากคาถามปลายเปดใชการวเคราะหเนอหาแบบลงขอสรปและพรรณนาความ ผลการวจยโดยสรป พบวา 1. คณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในภาพรวมทกดานอยในระดบด เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทคาเฉลยสงทสดซงอยในระดบดเชนกน ไดแก ดานความสมพนธทดในองคการ รองลงมา คอ ดานความภาคภมใจในองคการ สวนดานทอยในระดบพอใช คอ ดานคณภาพชวตการทางานม 3 ดาน ซงมคาเฉลยตาทสด ไดแก ดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรมรองลงมา คอ ดานความกาวหนาและความมนคงในงาน และ ดานความสมดลระหวางชวตกบการทางาน ตามลาดบ

2. บคลากรใหขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพชวตการทางาน คอ ดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรม ไดแก ควรเพมคาแรงและปรบฐานเงนเดอนใหเทาทนกบหนวยงานอน ควรเพมคาครองชพและเงนพเศษในตาแหนงเฉพาะทางใหเหมาะสมเพยงพอ ยตธรรม และกระจาย ใหทวถง ดานความกาวหนาและความมนคงในงาน ไดแก ควรมวธการทหลากหลายในการปรบปรงแผนใหเหมาะสม และดานความสมดลระหวางชวตกบการทางาน ไดแก ควรมการกระจายงานใหเหมาะสมกบบคคล และจดใหมโอกาสพกจรงในเวลาทางาน

คาสาคญ : คณภาพชวตการทางาน, บคลากรสายสนบสนน, แนวทางการพฒนา

Page 119: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

112

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

QUALITY OF WORK LIFE FOR SERVICE STAFF IN PIBULSONGKRAM RAJABHAT UNIVERSITY AND DEVELOPMENT APPOACH1

Marin Juntrawong1 Dr. Lamnao Iamsa-art2

and Asst. Prof. Dr. Phongluck Jitgaroon2

Abstract The purposes of this study were to examine the quality of work life of supporting

staff in Pibulsongkram Rajabhat University and to study the possible guidelines on their quality of work life. The population was 421 service staff and 201 staff was selected as samples by stratified random sampling method. The data were collected by using questionnaires, including close-ended and open-ended questions. The data from close-ended questions was analyzed by means, standard deviation, t-test, while the data from open-ended questions were analyzed by content analysis.

The study revealed that 1) on average, supporting staff’s perception towards the conditions of their quality of work life as a whole was at good level, including the organizational relationship and organizational pride, respectively. The finding on perception were also at fair level, including the balance between individual and work life, opportunity to continued growth and employment security, and fair and suitable wages, respectively. 2) The guidelines on improving their quality of work life were suggested as the following; first the university should provide adequate and fair wages and welfare for its staff, such as increasing wages and base salary as high as other universities, increasing cost of living and emoluments, should also be adequate, fair and be dispersed; second there should be various ways on improving progress with work and employment security; finally the university should put the right man on the right job and provide them breaking time for rest during office hours.

KEYWORDS : Quality of Work Life, Service Staff, Development Approach บทนา ในปจจบน คณภาพชวตการทางานมความสาคญอยางยงในการทางาน เพราะคนคอทรพยากร ทสาคญในการขบเคลอนเปาหมายหรอภารกจขององคการใหบรรลตามวตถประสงค ดงนน คณภาพชวตการทางาน คอ สงตางๆ ทเกยวของกบชวตการทางานทาใหเกดความรสกทดตอตนเอง ตองาน และตอองคการ รวมถงความพงพอใจในงานและการมสวนรวมตอการตดสนใจ

Page 120: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

113 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ตอสภาพการทางานของตนเอง ซง จาลกษณ ขนพลแกว (2552 : ออนไลน) ไดกลาววา คณภาพชวตการทางาน หรอ QWL (Quality of Work Life) เปนสงสะทอนความผกพนและความพงพอใจของบคลากรในทกระดบชนทมตอองคการ นอกจากนยงสงผลถงความรสกพงพอใจทแตกตางกน จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา คณภาพชวตการทางานของบคลากรตางเปนตวแปรสาคญทจะชวยใหองคการปฏบตภารกจของตนไดและบรรลเปาหมาย มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม เปนองคการหนงทเปนสถาบนอดมศกษาทมปรชญาวา “เปนสถาบนอดมศกษาเพอการพฒนาทองถน” ซงภายในป พ.ศ.2565 มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม มเปาหมายจะเปนมหาวทยาลยสมบรณแบบ (Comprehensive University) ในการกากบของรฐทมการบรหารจดการศกษาทกพนธกจอยางมคณภาพ โดยมหนวยงานทรบผดชอบในสงกดระดบ สานก สถาบน และระดบคณะ (มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม, 2555 : 13-14) ในขณะทมหาวทยาลยมเปาหมายในการพฒนามการเปลยนแปลงทจาเปนตองใชความสามารถของบคลากรรวมแรงรวมใจในการปฏบตงานดงกลาว แตจากการสารวจอตรากาลงคนของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ณ วนท 15 มถนายน 2555 พบวา มบคลากรสายสนบสนนจานวนทงสน 421 คน และในระหวางป พ.ศ. 2552 – 2555 พบวา มบคลากรสายสนบสนนของมหาวทยาลยลาออกเปนจานวนถง 121 คน (กองบรหารงานบคคล มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม, 2 กรกฎาคม 2555) แสดงวา ถงแมวามหาวทยาลยมนโยบายสนบสนนคณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนนในดานตางๆ แลวกตาม แตปรากฏวาการลาออกของบคลากรยงมอตราสงอย ซงอาจเปนเพราะบคลากรของมหาวทยาลยยงมคณภาพชวตการทางานทไมเพยงพอตอความตองการหรอมหาวทยาลยยงไมใหความสาคญอยางจรงจงในการพฒนาคณภาพชวตการทางานของบคลากร หากปญหาดงกลาวไมไดรบการแกไขยอมสงผลกระทบตอการปฏบตภารกจขององคการได คอ บคลากรอาจเกดความไมพงพอใจในการทางานและอาจทาใหบคลากรปฏบตงานไดไมเตมความสามารถของตน มผลทาใหการปฏบตงานขององคการอาจเกดความลาชา และไมมประสทธภาพในทสด จากเหตผลและความเปนมาดงทไดกลาวมาขางตน ประกอบกบยงไมมการศกษาวจยเกยวกบคณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามไวโดยเฉพาะ ผวจยจงสนใจศกษาวาบคลากรสายสนบสนนของมหาวทยาลยมคณภาพชวตการทางานในระดบใด และแนวทางการพฒนาคณภาพชวตการทางานของบคลากรเปนอยางไร สารสนเทศทไดจากการวจยผบรหารของมหาวทยาลยสามารถนาไปใชเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพชวตการทางานของบคลากรได ซงใชเปนแนวทางสาหรบนาไปใชทางการปรบใหบคลากรเกดความพงพอใจในการทางานเพมขน มการปฏบตภารกจตามหนาทเปนไปอยางมประสทธภาพ และเกดความจงรกภกดตอองคการมากยงขน

Page 121: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

114

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

กรอบแนวคดในการวจย ในการศกษาคณภาพชวตการทางานครงนผวจยมฐานแนวความคดเกยวกบคณภาพ

ชวตการทางานของฮวและคมมง (Huse and Cummings,1985 : 199-200 อางถงใน มนสชา อนกล, 2553 : 21-22) มาเปนกรอบในการวจย 8 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรม ดานสงแวดลอมทถกสขลกษณะและปลอดภย ดานการพฒนาความรความสามารถของบคลากรในการปฏบตงาน ดานความกาวหนาและความมนคงในงาน ดานความสมพนธทดในองคการ ดานลกษณะการบรหาร ดานความสมดลระหวางชวตกบการทางาน และดานการภาคภมใจในองคการ จดมงหมายของการวจย เพอศกษาคณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม และแนวทางการพฒนา วธดาเนนการวจย ในการดาเนนการวจยนนผวจยไดดาเนนการในขนตอนตางๆ ดงน 1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทศกษาไดแก บคลากรทปฏบตงานในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 5 ประเภท ประกอบดวย ขาราชการ ลกจางประจา พนกงานราชการ พนกงานมหาวทยาลย และเจาหนาทประจาตามสญญา จานวน 421 คน กาหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชสตรของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95% ไดขนาดกลมตวอยาง จานวน 201 คน 2. การสรางเครองมอทใชในการวจยและตรวจสอบคณภาพเครองมอ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน คอ แบบสอบถาม ปลายปดและปลายเปด โดยมข นตอนการสรางเครองมอและตรวจสอบคณภาพเครองมอ คอ ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของเพอกาหนดนยามศพทเฉพาะใหชดเจนโดยประยกตจากแนวความคดเกยวกบคณภาพชวตการทางานของฮวและคมมง (Huse and Cummings,1985 : 199-200) หลงจากสรางขอคาถามในแบบสอบถามใหสอดคลองกบคานยามศพทเฉพาะและแกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาแลวผวจยนาแบบสอบถามเสนอใหผเชยวชาญจานวน 5 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity)โดยหาคาความสอดคลอง (IOC: Item Objective Congruence Index) ของขอคาถามกบนยามศพทเฉพาะไดแบบสอบถามฉบบสมบรณ 44 ขอคาถาม จากนนนาแบบสอบถามไปทดลองใชกบกลมบคลากร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทไมใชกลมตวอยาง จานวน 30 คน โดยคานวณหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาค ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .93

Page 122: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

115 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

3. การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมลผวจยตดตอประสานงานกบผบรหาร และเจาหนาทโดยมหนงสอแนะนาตวขอความอนเคราะหจากมหาวทยาลยแลวดาเนนการแจกแบบสอบถามและเกบคนดวยตนเอง ไดแบบสอบถามคนทงหมดรอยละ 100 4. การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป กลาวคอ ขอมลทวไปของผตอบวเคราะหโดยใชคาความถ และคารอยละ สวนความคดเหนของบคลากรดานคณภาพชวตการทางาน โดยใชคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) และวเคราะหขอมลเชงคณภาพจากแบบสอบถามปลายเปดโดยการวเคราะหเนอหาแบบลงขอสรปและพรรณาความ ผลการวจย ผลการวจยทพบสรปได ดงน 1. คณภาพชวตการทางานของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ในภาพรวม ทกดานอยในระดบด เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทคาเฉลยสงทสด ไดแก ดานความสมพนธทดในองคการ รองลงมา คอ ดานความภาคภมใจในองคการ สวนดานทคาเฉลยอยในระดบพอใช ม 3 ดาน ซงดานทคาเฉลยตาทสด ไดแก ดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรม รองลงมา คอ ดานความกาวหนาและความมนคงในงาน และ ดานความสมดลระหวางชวตกบการทางาน ตามลาดบ 2. บคลากรใหขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพชวตการทางาน คอ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ควรปรบปรงดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรม ไดแก ควรเพมคาแรงและปรบฐานเงนเดอนใหเทาทนกบหนวยงานอน ควรเพมคาครองชพและเงนพเศษในตาแหนงเฉพาะทางใหเหมาะสมเพยงพอ ยตธรรม และกระจาย ใหทวถง ดานความกาวหนาและความมนคงในงาน ควรมวธการทหลากหลายในการปรบปรงแผนใหเหมาะสม และดานความสมดลระหวางชวตกบการทางาน คอ ควรมการกระจายงานใหเหมาะสมกบบคคล และจดใหมโอกาสพกจรงในเวลาทางาน อภปรายผล ในการอภปรายผลการวจยนน ผวจยขอนาเสนอในประเดนทพบวา คณภาพชวตการทางานอยในระดบพอใช ซงม 3 ดาน คอ 1. ดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรม บคลากรคดวาคณภาพชวตการทางานดานนในภาพรวมอยในระดบพอใช แมวาบคลากรจะใหขอคดเหนวาลกษณะทดของคณภาพชวตการทางานดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรม คอ มหาวทยาลยมการจดสรรดานเงนเดอน

Page 123: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

116

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

เปนไปตามเกณฑมาตรฐานจายตรงตามเวลาทกาหนด มการปรบตามวฒการศกษาตามตาแหนงงานทรบผดชอบ มรายรบเพยงพอตอรายจายและเปนธรรมกบทกตาแหนง แตแทจรงแลวกยงคดวาเปนคณภาพชวตทอยในระดบพอใช โดยอาจเปนเพราะปจจบนมคาครองชพทสงขนรายจายมากกวารายรบประกอบกบลกษณะการจายคาตอบแทนของอตราคาจางเงนเดอนของบคลากรยงคงมความแตกตางกนตามประเภทบคลากรสายสนบสนน ซงสอดคลองกบประกาศมหาวทยาลย เรอง การจายเงนเพมการครองชพชวคราวของพนกงานมหาวทยาลย ซงมสาระสาคญ คอ พนกงานมหาวทยาลยทไดรบการบรรจและแตงตงในวฒการศกษาระดบปรญญาตรขนไปทมคาจางไมถงเดอนละหนงหมนหาพนบาทใหไดรบเงนเพมเปนคาครองชพชวคราวเพมขนจากคาจางอกจนถงเดอนละหนงหมนหาพนบาท โดยใชงบประมาณแผนดน หมวดเงนอดหนน (มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม, 13 กนยายน 2555) แตในขณะเดยวกนยงมบคลากรทไดรบเงนเดอนนอย ไดแก เจาหนาทประจาตามสญญาทมวฒการศกษาตากวาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา และไมไดรบสวสดการการจายคาครองชพชวคราวเหมอนบคลากรสายสนบสนนประเภทอนๆ ถงแมวาจะมการปรบอตราเงนเดอนขนตามเกณฑมาตรฐานของมหาวทยาลยกาหนดไวแลวในแตละปตามประกาศมหาวทยาลยแลวกตาม (มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม, 10 ตลาคม 2555) นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของปยรตน ประทมสนธ (2553) ทศกษาคณภาพชวตการทางานของบคลากรองคการบรหารสวนจงหวดนครพนม พบวา อตราเงนเดอน และผลประโยชนทไดรบในปจจบนแตละเดอนเปนไปตามกรมการสงเสรมการปกครองกาหนด อกทงยงสอดคลองกบแนวคดฮวส และคมมงส (Huse and Cummings, 1985 : 199-200) ทกลาววา ผปฏบตงานมความรสกวามความเหมาะสมและเปนธรรมเมอเปรยบเทยบกบรายไดจากงานอน ๆ ซงถาจะมการพฒนาใหเกดการมคณภาพชวตดานนเพมขนจนถงระดบด ควรนาขอคดของบคลากรในลกษณะทควรปรบปรงและขอเสนอแนะในดานนสรปไดวา คอ ควรเพมคาแรงและปรบฐานเงนเดอนใหเทาทนกบหนวยงานอนควรเพม คาครองชพและเงนพเศษในตาแหนงเฉพาะทางใหเหมาะสมเพยงพอ ยตธรรม และกระจายใหทวถงในเรองของการบรรจเปนพนกงานมหาวทยาลยควรพจารณาจากอายในการทางานประสบการณทางานเปนธรรมมข นตอนทชดเจน และ ควร ใหความสาคญเสรมแรงจงใจใหกบบคลากร สรปวา ในดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรม มหาวทยาลยควรใหความสาคญกบผลตอบแทนของบคลากรและเกณฑในการพจารณาการเพมคาแรงและการบรรจอยางเปนธรรมและการปรบฐานเงนเดอนใหเทาเทยมกบหนวยงานอน 2. ดานความกาวหนาและความมนคงในงาน บคลากรคดวาคณภาพชวตการทางานดานนในภาพรวมอยในระดบพอใช แมวาบคลากรจะใหขอคดเหนวาลกษณะทดของคณภาพชวตการทางานดานความกาวหนาและความมนคงในงาน คอ ในเรองความกาวหนาของบคลากร นน มหาวทยาลยไดจดระเบยบรองรบไวอยางชดเจน ไดแก การกาหนดอตรากาลง การเชอฟงผบงคบบญชาตามลาดบขน การตอสญญาระยะยาวและการจดสวสดการ แตแทจรงแลวกยงคด

Page 124: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

117 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

วาเปนคณภาพชวตทอยในระดบพอใช โดยอาจเปนเพราะวาในปจจบนบคลากรสวนใหญเปนประเภทเจาหนาทประจาตามสญญาซงยงไมม นคงในหนาทการงานถงแมวามหาวทยาลยจะมการปรบอตราเงนเดอนขนตามเกณฑมาตรฐานของมหาวทยาลยกาหนดไวแลวในแตละป ตามประกาศมหาวทยาลยแลวกตาม ซงโดยปกตแลวเจาหนาทประจาตามสญญาทมหาวทยาลยจาง ไดกาหนดวฒการศกษาไวตงแตระดบตากวา ปวช.จนถงระดบการศกษาปรญญาตรเทานน จงทาใหเจาหนาทประจาตามสญญาไมไดร บเงนคาครองชพชวคราวตามประกาศของรฐบาล (มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม, 10 ตลาคม 2555)

นอกจากน มหาวทยาลยมการกาหนดเกณฑการเขาสตาแหนงตางๆ ในระดบทสงมากสาหรบพนกงานมหาวทยาลยและพนกงานราชการ กลาวคอ บคลากรสายสนบสนนทจะดารงตาแหนงชานาญระดบ 6,7,8 ไดนนจะตองมหลกเกณฑ วธการ เงอนไขการแตงตงและคณสมบตตามทมหาวทยาลยกาหนด (สรชย ขวญเมอง, 2555 : ออนไลน) ทาใหเปนการยากทบคลากรจะมคณสมบตไดถงเกณฑ สอดคลองกบงานวจยของสทศน ปญสวรรณ (2551) ทพบวา การทางานในระบบราชการทาใหขาราชการรสกวามความกาวหนาไดรบการเลอนลาดบตามความร ความสามารถ และมความมนคงในงานถงแมวาจะมรายไดตากวาหนวยงานเอกชน และสอดคลองกบงานวจยของปยรตน ประทมสนธ (2553) ทศกษาคณภาพชวตการทางานของบคลากรองคการบรหารสวนจงหวดนครพนม พบวา องคการมแนวนโยบายทจะสงเสรมใหบคลากรมโอกาสทจะเจรญกาวหนาในตาแหนงหนาทการงานไมวาจะโดยการพจารณาความดความชอบหรอการปรบเปลยนตาแหนง หรอศกษาตอ และพจารณาความดความชอบจากการปฏบตงานเปนหลก อกทงยงสอดคลองกบทฤษฎการจงใจดวยสองปจจยของเฮอรซเบอรก (Herzberg) ของ บญมน ธนาศภวฒน (2553 : 197-198) ทกลาววา ความกาวหนาในการทางานเปนสวนประกอบหนงของปจจยจงใจททาใหเกดแรงจงใจในการทางานหากตนไดร บการตอบสนองหรอเกดความพงพอใจในการทางานแลวยอมทาใหการทางานมประสทธภาพมากขน ซงถาจะมการพฒนาใหเกดการมคณภาพชวตดานนเพมขนจนถงระดบด ควรนาขอคดเหนของบคลากรในลกษณะทควรปรบปรงและขอเสนอแนะ คอ ควรมการวางแผนงานทเหมาะสมสอดคลองตามหลกธรรมาภบาล และมการจดสวสดการทเหมาะสมใหครอบคลมถงบคคลในครอบครว

3. ดานความสมดลระหวางชวตกบการทางาน บคลากรคดวาคณภาพชวตการทางานดานนในภาพรวมอยในระดบพอใช แมวาบคลากรจะใหขอคดเหนวาลกษณะทดของคณภาพชวตการทางานดานความสมดลระหวางชวตกบการทางาน คอ เวลาทางานและเวลาพกมความสมดล แตแทจรงแลวกยงคดวาเปนคณภาพชวตทอยในระดบพอใช โดยอาจเปนเพราะจากสภาพการทางานของบคลากรในการใหบรการแกนกศกษาหรอบคคลทวไปทมาตดตอประสานงานมความแตกตางกน บางหนวยงานมบคคลมาตดตอนอย แตในขณะทหนวยงานอนมบคคลมาตดตอเปนจานวนมาก จงทาใหบคลากรมเวลาพกจรงทแตกตางกนตามสภาพการทางานของแตละบคคล ซงสอดคลองกบขอมลทไดจากการสมภาษณผอานวยการกองบรหารงานบคคล มหาวทยาลยราช

Page 125: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

118

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ภฏพบลสงคราม เกยวกบความสมดลระหวางชวตกบการทางาน คอ ในเรองนบางหนวยงานตางๆ ของมหาวทยาลยยงไมใหความสาคญตอบคลากรมากนก ยงมการทางานแบบหามรงหามคาอยโดยไมคานงถงความมชวตสวนตวแตกลบมงงานเปนสวนใหญ (บษยมาศ แสงเงน, 27 สงหาคม 2555) นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของนชนาถ ป นคม (2551) ทศกษาคณภาพชวตการทางานของพนกงานของบรษทมนแบอเลกทรอนกส จงหวดลพบร พบวา บคลากรรสกวาสามารถแบงเวลาในการทางานสาหรบสวนตวครอบครวอยางเหมาะสม ซงถาจะมการพฒนาใหเกดการมคณภาพชวตดานนเพมขนจนถงระดบด ควรนาขอคดของบคลากรในลกษณะทควรปรบปรงและขอเสนอแนะในดานนสรปไดวา คอ ควรมการกระจายงานใหเหมาะสมกบบคคล และจดใหมเวลาพกทเหมาะสมในเวลาพก และควรมกจกรรมเสรมนนทนาการใหกบบคลากร ขอเสนอแนะ

สบเนองมาจากการวจยครงนผวจยมขอเสนอแนะ 2 ประเดน ไดแก 1. ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใชทสาคญ คอ มหาวทยาลยควรใหความสาคญ

กบการสรางขวญกาลงใจและความผกพนในองคการโดยการจายคาตอบแทนเหมาะสมกบปรมาณงาน ความรบผดชอบของบคลากร และความรความสามารถของบคลากร มหาวทยาลยควรใหความสาคญการพฒนางานในหนาทและความรบผดชอบของบคลากร คอ ควรเปดโอกาสใหกบบคลากรไดรบการเลอนตาแหนงอยางเหมาะสมและเปนธรรม มโอกาสทจะกาวหนาในตาแหนงหนาทการงาน ไดรบการบรรจมากขน และการจดสรรเวลาคลายเครยด มความสมดลระหวางชวตการทางานและชวตสวนตวใหเหมาะสม 2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป คอ ควรศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตการทางานของบคลากรสายวชาการของมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม และเครองมอในการศกษาวจยเกยวกบคณภาพชวตการทางานควรหลากหลาย มการรวบรวบรวมขอมลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ และควรมการศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตการทางานของบคลากรมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามกบมหาวทยาลยราชภฏอนๆ

เอกสารอางอง จาลกษณ ขนพลแกว. (2552). คณภาพชวตในการทางาน. เขาถงไดจาก:

http://www.nidambe.11.net/ekonomiz/2009q3/2009august03p8.htm (วนทคนขอมล : 13 กรกฎาคม 2555).

ธนาสทธ เพมเพยร. (2550). ศกษาเรองคณภาพชวตในการทางานกบความผกพนตอองคการของพนกงานในกลมอตสาหกรรมชนสวนอเลกทรอนกสในเขตนคมอตสาหกรรม นวนคร จงหวดปทมธาน. กรงเทพ ฯ : มหาวทยาลยศรปทม.

Page 126: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

119 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

นชนาถ ป นคม (2551). คณภาพชวตการทางานของพนกงานปฏบตการของบรษทมนแบอเลกทรอนกส จากด จงหวดลพบร. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑตสาขาวชาการจดการทวไป มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.

บษยมาศ แสงเงน. (2555, 27 สงหาคม). ผอานวยการกองบรหารงานบคคล. สมภาษณ. บญมน ธราศภวฒน. (2553). จตวทยาธรกจ. กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตง เฮาส. ปยรตน ประทมสนธ (2553). คณภาพชวตการทางานของบคลากรองคการบรหารสวนจงหวด

นครพนม จงหวดนครพนม. การคนควาอสระปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

มนสชา อนกล. (2553). ศกษาเรองคณภาพชวตในการทางานกบความผกพนตอองคกรของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ. ปทมธาน : มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณในพระบรมราชปถมภ.

มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม. (2555, 13 กนยายน). ประกาศมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม เรองการจายเงนเพมการครองชพชวคราวของพนกงานมหาวทยาลย พ.ศ. 2555.

________. (2555, 10 ตลาคม). ประกาศมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม เรอง อตราเงนอาจารยประจาตามสญญาและเจาหนาทประจาตามสญญา พ.ศ. 2555.

________. (2555, 2 กรกฎาคม). เอกสารขอมลของบคลากรสายสนบสนนระหวางป พ.ศ. 2552 – 2555 มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

ราชภฏพบลสงคราม, มหาวทยาลย. (2555). คมอนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม. พษณโลก : กองบรการการศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม.

สทศน ปญสวรรณ (2551). คณภาพชวตการทางานของขาราชการราชทณฑในจงหวดเชยงใหม. การศกษาอสระบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการทวไป มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

สรชย ขวญเมอง (2555). ความกาวหนาของขาราชการพลเรอนสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม. เขาถงไดจาก : http:www.khonkaenlink.

info/ebook/data/bookforward/Su1.ppt. (วนทคนขอมล : 27 เมษายน 2556).

Page 127: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

120

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

กระบวนการในการจดการนาของสหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟา บานดอนโพ จากด อาเภอพชย จงหวดอตรดตถ

บญธรรม ผลนา1 ดร.ลาเนา เอยมสอาด2 และผชวยศาตราจารย ดร.ผองลกษม จตตการญ2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการจดการประยกต คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ บทคดยอ

การวจยครงนมจดมงหมาย เพอศกษากระบวนการในการจดการนาของสหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพ จากด อาเภอพชย จงหวดอตรดตถ 4 ดาน คอ ดานการวางแผน ดานการจดองคกร ดานการอานวยการ และดานการควบคม ประชากรทศกษา คอ คณะกรรมการสหกรณ ของสหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพ จากด ซงเปนผใหขอมลสาคญ จานวน 13 คน เครองมอในการเกบรวบรวมขอมลคอ แบบสมภาษณ วเคราะหขอมลโดยใชวธการวเคราะหเนอหาแบบลงขอสรป ผลการวจยสรปไดวา สหกรณผใชนาไดมการดาเนนงานอยาง “มระบบ” ใชวธการบรหารจดการแบบ “มสวนรวม” และ “จดคนดาเนนงานทเหมาะสมกบงาน” และมการดาเนนงานในดานตางๆดงน ดานการวางแผน สหกรณผใชนา ไดดาเนนการวางแผนลวงหนาในเรองการสงนา การระบายนา การบารงรกษา และกจกรรมอนๆทเกยวของกบการจดการนาทงในเรองบคลากร งบประมาณ ระยะเวลา และอปกรณ อยางตอเนองซงกจกรรมอนๆทพบไดแกการม “พธกรรม” ทาบายศรเซนไหวแมยานางเครองสบนาเปนประจาทกป ดานการจดองคกร สหกรณ ผใชนาไดดาเนนการจดองคกรสหกรณ อนประกอบไปดวยคณะกรรมการดาเนนงาน 13 คนซงไดมาจากการเลอกของสมาชก มตาแหนงคณะกรรมการอานวยการ คณะกรรมการฝายประชาสมพนธ คณะกรรมการฝายใหบรการ สบนาซงเรยกวา “หวหนาโซน” และคณะกรรมการฝายใหเงนก ดานการอานวยการ สหกรณผใชนาไดดาเนนการดานการอานวยการคอการตดตอสอสารและการวนจฉยสงการทงในเวลาปกตและกรณเมอเกดปญหา รปแบบการสอสารสวนมากเปนแบบจากลางขนบนโดยเรมจากเกษตรกร กรณมปญหา “หวหนาโซน” จะเปนผประสานงานถาเปนเรองเลกนอย “หวหนาโซน” จะดาเนนการแกไขเอง ถาเปนปญหาใหญ จะดาเนนการนาเสนอใหทประชมคณะกรรมการพจารณา ดานการควบคม สหกรณผใชนามการตดตามผลการทางานและการใชจายงบประมาณรวมไปถงการใชอปกรณและการแกไขปญหาในการจดการนาตงแตเรมตน โดยคณะกรรมการอานวยการ ในลกษณะทไมเปนทางการคอพดคยสอบถามและเปนทางการคอใหมการรายงานในทประชม

คาสาคญ : กระบวนการจดการนา, สหกรณผใชนา, สถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพ

Page 128: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

121 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

The water management process of water users cooperative form water pumping stations of electric bandonpho limited, phichai

district, uttaradit province.

Boontam Polna1 Dr. Lamnao Iamsa-art2 and Asst. Prof Dr. Phongluck Jitgaroon2

Abstract The aim of this research was to study the water management process of water

users cooperative from water pumping station of Electric Bandonpho Limited, Phichai District, Uttaradit Province in four aspects: planning, organizing, directing and controlling. The population was 13 key informants from the board of the cooperative. The board was interviewed and content analysis was used for conclusion.

The study concluded that the operation of water users had an actual organization system and involved users’ participation as follows:

Planning: Cooperative water users had to plan ahead in terms of water drainage, maintenance, and other activities. The activities related to water management including budget, time, personnel and equipment were deployed continually. The other related activities such as folk rites were held annually.

Organizing: The committee consisted of 13 people derived from the cooperative member selection. They were divided into four groups including directing, public relations, pumping services, and loan.

Directing: The activities of directing were communication and decision making. In the normal case, when a problem occurred a form of communication usually was a bottom-up one. In case of unusual problems, at the beginning, the farmer who was a chief in a zone would make decision to solve the problems. If it were a big problem, the chief would present it to the board.

Controlling: The board director monitored the performance and budget spending by using equipment and solutions in water management from the beginning to the end process. The direction board had formal and informal meetings with the members and wrote meeting reports.

KEYWORDS : The water management process, water users cooperative, water pumping stations of electric bandonpho limited.

Page 129: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

122

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

บทนา ประเทศไทยมพนทชลประทานทสนบสนนการใชนาภาคการเกษตรประมาณ 29 ลานไรหรอประมาณรอยละ 26 สวนพนทการเกษตรทเหลออกรอยละ74 จะตองพงพานาฝนจากธรรมชาต ซงมความไมแนนอน ปรมาณนาทเกดจากนาฝนทง 25 ลมนาประมาณ 197,085 ลานลกบาศกเมตร นนสามารถสรางระบบเกบกกไดเพยง 75,813 ลานลกบาศกเมตร หรอเพยงรอยละ 38 เทานน สวนนาทเหลอกจะไหลลงทายนาและไหลลงสทะเลตอไป และบางครงนาทไหลลงทายนากจะทาใหเกดอทกภยสงผลใหผลผลตทางการเกษตรเสยหาย ขณะทนาชลประทานทเกบกกไวในปจจบนประมาณ 75,813 ลานลกบาศกเมตรนน สามารถนามาใชงานไดเพยง 45,000 ลานลกบาศกเมตร ซงไมเพยงพอทจะสามารถสนบสนนการใชนาในภาคการเกษตรในฤดแลงได ทาใหไมสามารถใชทดนเพอทาการเกษตรในฤดแลงไดเตมศกยภาพ สงผลใหเกษตรกรมรายไดนอย (กรมชลประทาน, 2553 : 15) กรมชลประทานไดมการพฒนาระบบชลประทานเพอสนบสนนการใชนาภาคการเกษตรรวมพนทชลประทานทงหมด 29 ลานไร แมกรมชลประทานจะเรงพฒนาระบบชลประทานใหมจานวนมากขนแตกไมสามารถตอบสนองความตองการนาของเกษตรกรไดเพยงพอ (กรมชลประทาน, 2553 : 17) โครงการชลประทานขนาดเลกมทงหมด13,143 แหง ทกระจายอยในภาคตางๆเปนโครงการทสามารถพฒนาใหเปนแหลงผลตอาหารชมชนได แตจากดในเรองของปรมาณนาเพอการเกษตรในฤดแลง เพราะเปนการพฒนาแหลงนาทมงเนนตอบสนองความตองการใชนาเพอ อปโภค บรโภค เปนลาดบแรก ดงนนควรจะตองมการสงเสรมเพอปลกจตสานกของเกษตรกรใหทราบวาระบบชลประทานนน เปนเครองมอในการทาการเกษตร โดยมมาตรการการใชนาอยางประหยดน อาจตองมการพจารณาสนบสนนใหเกษตรกรไดมการบรหารจดการนาอยางเปนระบบ เพอเพมประสทธภาพในการใชนา (วชย สภาโสด, 2549 : 5)

สหกรณผใชนาชลประทาน เกดขนเปนครงแรกในเขตโครงการสงนาและบารงรกษาทมการจดรปทดนเพอการเกษตรกรรมโดยมวตถประสงค เปนตวกลางประสานงานเกยวกบการจดการระบบชลประทาน ระหวางรฐกบเกษตรกร ใหเกษตรกรรจกหลกของประชาธปไตย สทธและหนาทของตน รจกการบรหารการใชนาโดยแบงสรรปนนาตามสวนใหเกษตรกรชวยแบงเบาภาระหนาท คาใชจาย และงบประมาณของรฐ ในการบารงรกษาซอมแซมอาคารชลประทาน ใหเกษตรกรรวมมอกบเจาหนาทชลประทานปรบปรงแกไขปญหาและอปสรรคในเรองเกยวกบนาชลประทานในพนท องคกรผใชนาชลประทานทกประเภท ณ วนท 31 ธนวาคม 2547 มจานวนกลมผใชนาชลประทาน 14,930 กลม กลมบรหารการใชนาชลประทาน 7,414 กลม สมาคมผใชนาชลประทาน 1,854 กลม และสหกรณผใชนาชลประทาน 2,453 กลม การดาเนนงานของสหกรณผใชนา จะประกอบไปดวยกจกรรมทางดานธรกจ หลายๆประเภท เชนการใหเงนกแกสมาชก การรบฝากเงน การจดสนคามาจาหนาย การรวบรวมผลผลต และงานทจาเปนอยางยงท

Page 130: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

123 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

สหกรณจะตองดาเนนการกคอกจกรรมดานการใหบรการและสงเสรมการเกษตรโดยการจดการนาเพอการเพาะปลกพชซงจะสงผลใหเกษตรกรมผลผลตเพมมากขน รายไดเพมขนจนสามารถรวมกจกรรมดานธรกจกบสหกรณผใชนาชลประทานไดครบวงจรสงผลใหสหกรณผใชนามความกาวหนา (กรมชลประทาน, 2548 : 51) การจดการนาของสหกรณผใชนาประสบผลสาเรจแตกตางกนไป สหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพ จากด อาเภอพชย จงหวดอตรดตถ เปนสหกรณแหงหนงทประสบผลสาเรจในดานการจดการนา กลาวคอ การบรหารงานของสหกรณมผลการดาเนนงานในดานการจดการนาไดผลกาไร ผลผลตดานการเกษตรมปรมาณมาก เกษตรกรมรายไดเพม สงผลใหธรกจทกประเภทของสหกรณดขน ทาใหทนดาเนนการเพมขนจากปกอนเปนเงนถง 1,614,400 บาทหรอเพมขนรอยละ 21 (สานกงานตรวจบญชสหกรณอตรดตถ, 2554 : 1) การทสหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพ จากด มความสามารถในการจดการนาจนประสบผลสาเรจ ไดผลงานเปนทประจกษแสดงวา การจดการนา ของสหกรณ มประสทธภาพ สามารถเปนตวอยางทดของสหกรณในประเภทเดยวกน ทาใหผวจยสนใจ ทจะศกษาวาสหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพ จากด มกระบวนการจดการนาอยางไรซงผลการศกษาทไดสามารถเปนสารสนเทศ ในการจดการนาเพอการเกษตรของสหกรณอนๆใหเกดประสทธภาพมากยงขน และยงประโยชนตอชมชนใหเกดความเขมแขงเพมมากขน จดมงหมายการวจย เพอศกษากระบวนการในการจดการนาของสหกรณผใชนาสถานสบนาดวยไฟฟาบานดอนโพ จากด อาเภอพชย จงหวดอตรดตถ วธดาเนนการวจย

การศกษากระบวนการจดการนาของสหกรณผใชนาดวยไฟฟาบานดอนโพ จากด อาเภอพชย จงหวดอตรดตถ เปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) มวธดาเนนการวจยคอ กาหนดประชากรผใหขอมลหลกจากคณะกรรมการดาเนนงานของสหกรณผใชนาในป พ.ศ.2554 จานวน 13 คน ใชเครองมอในการวจยเปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ซงผานการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาจากผเชยวชาญจานวน 5 ทาน เพอหาคา IOC ไดคา IOC เทากบ 1 ซงแสดงวาแบบสมภาษณมความเทยงตรงเชงเนอหา ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการสมภาษณดวยตนเอง และการวเคราะหขอมลใชการวเคราะหเนอหาตรวจสอบความเชอถอไดของขอมลโดยการพจารณาจากความสอดคลองตรงกนของขอมล

Page 131: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

124

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ผลการวจย ผลการวจยสรปตามวตถประสงคการวจยคอ กระบวนการในการจดการนาของสหกรณ

ผใชนา ใน 4 ดาน ไดแก การวางแผน การจดองคกร การอานวยการและการควบคม มดงน 1. การวางแผน (Planning) เปนการกาหนดไวลวงหนาในเรองการสงนา การระบาย

นา การบารงรกษา และการวางแผนอนๆทเกยวกบการจดการนา ซงประกอบดวย การกาหนดคนในการทางาน การกาหนดงบประมาณ การกาหนดระยะเวลาในการทางาน และการกาหนดวสดอปกรณทตองใช สรปไดวา การกาหนดคนในการทางานไดกาหนดคนรบผดชอบเปนคณะกรรมการฝายใหบรการสบนาคอ “หวหนาโซน” หรอ “คนเดนนา” ซงอาจจะมหรอไมมผชวยกได ถามหวหนาโซนจะเปนผเลอกเอง จากเกษตรกรหรอคนในหมบาน ทาหนาทเปนหลกทงในการสงนา ระบายนา และการบารงรกษา โดยงบประมาณทใชกาหนดรวมไวทสหกรณ ระยะเวลาในการสงนาแบงเปน 3 ชวงตามฤดกาลของการทานา สวนระยะเวลาในการระบายนา จะดาเนนการหลงจากทเกษตรกร “ใชนาพอแลว” ซงวสดอปกรณทสาคญทใชในเรองการสงนาไดแก เครองสบนา จานวน 4 เครอง เพอสบนาลงค สาหรบการระบายนานน เกษตรกรใชจอบเสยมของตนเอง “เปดนาลงค” สวนในเรองของการบารงรกษานน หวหนาโซนและพนกงานสบนาเปนผตรวจสอบกอนการดาเนนการสงนาซงสงทตรวจสอบไดแกตวอาคารชลประทาน เครองสบนา คสงนา กรณมการชารดเสยหาย ทาการซอมบารงโดยชางจากชลประทานอตรดตถและขดลอกคโดยใชรถขด ในการวางแผนอนๆนอกเหนอจากเรองของการสงนา ระบายนา และบารงรกษา พบวาเปนเรองเกยวกบ “พธกรรม” คอมการจดพธกรรมบชา “แมยานาง” ไดแก การทาบายศรเครองเซนไหว “แมยานาง” เครองสบนาเปนประจาทกปและเปนโอกาสพบปะเลยงกนเอง โดยใชเงนทไดมาจาก การชวยกนออกคาใชจาย

2. การจดองคกร (Organizing) ประกอบดวย โครงสรางของสหกรณผใชนา และ โครงสรางของงานบรหารจดการนาสรปไดวาในการจดองคกรของสหกรณผใชนาไดมโครงสรางขององคกรประกอบดวย คณะกรรมการดาเนนงาน 13 คน ซงไดมาจากการเลอกของสมาชกมตาแหนงประธานและคณะกรรมการฝายตางๆอนไดแก คณะกรรมการอานวยการ ซงมหนาทกากบดแลการทางานของทกฝายอนประกอบดวย คณะกรรมการฝายประชาสมพนธ คณะกรรมการฝายเงนก คณะกรรมการฝายใหบรการสบนา คอ “หวหนาโซน” 3 โซน ซงเปนผดาเนนงานหลกของการบรหารจดการนากลาวคอ มหนาทพจารณาสงนา ระบายนาและบารงรกษาโดยมการประสานงานกบเกษตรกร นอกจากนยงมฝายจดการ ประกอบดวย 2 งานคอ งานการเงนและการตลาด

3. การอานวยการ (Leading) คอ ลกษณะการตดตอสอสารและการวนจฉยสงการทง ในเวลาปกตและกรณ เมอเกดปญหาสรปไดวา รปแบบการสอสารมแบบไมเปนทางการและเปนทางการ ทงแนวตงและแนวนอนโดยสวนมากจะเปนลกษณะการสอสารจากลางขนบน คอ จะเรมตนจากเกษตรกรซงในเวลาปกตจะเปนการแจงเรองความตองการนาสวนกรณเมอเกดปญหา

Page 132: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

125 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

สวนมากหวหนาโซนจะเปนผประสานงานหลก ทงจากเกษตรกรไปยงคณะกรรมการและจากคณะกรรมการผานไปยงเกษตรกร สวนการวนจฉยสงการปกตจะสงการโดยตรงจากประธานคณะกรรมการอานวยการถงหวหนาโซน กรณทมปญหาเกดขนถาเปนเรองเลกนอย หวหนาโซน จะเปนผประสานงานในการแกไขปญหาเอง ถาเปนเรองใหญหรอตองใชเงนมาก จะเปนการนาเสนอในทประชมพจารณา และสงการโดยประธานคณะกรรมการ

4. การควบคม (Controlling) ประกอบดวยการตดตามผลการทางาน และการใชจาย งบประมาณของบคลากร การตดตามผลการใชอปกรณและการแกไขปญหาในการจดการนา สรปไดวาในการควบคมการทางานของสหกรณผใชนา มคณะกรรมการอานวยการเปนฝายตดตามการดาเนนงาน ทงแบบไมเปนทางการและเปนทางการ กลาวคอคณะกรรมการอานวยการ สอบถามจากคณะกรรมการฝายใหบรการสบนาหรอ “หวหนาโซน” ตงแตเรมปฏบตงาน โดยการพดคย และใหมการนาเสนอรายงานในทประชม กรณทมปญหาขาดแคลนอปกรณจะมการทาหนงสอขอความอนเคราะหไปยงองคการบรหารสวนตาบล และชลประทานจงหวด สวนการตดตามผลการใชจายงบประมาณจะมผตดตามตรวจสอบกจการ 2 คน และฝายจดการรายงานผลสรปการใชจายตอทประชมทกเดอน อภปรายผล ศกษากระบวนการในการจดการนาของสหกรณผใชนามประเดนสาคญทจะนามาอภปราย ดงน

1. สหกรณผใชนามกระบวนการบรหารจดการใน 4 ดาน คอ การวางแผน การจด องคกร การอานวยการและการควบคม ซงเปนไปตามหลกของการบรหารจดการ สอดคลองแนวคดทฤษฎดานการบรหารทงของสโตนเนอร และคณะ (Stoner,D.C. et al.,1995 ) คอ 1. การวางแผน 2.การจดองคกร 3.การอานวยการ 4.การควบคม และของกลค และ เออรวค (Gulick Luther and Urwich Lundall, 1937) คอ 1. การวางแผน 2. การจดองคกร 3.การจดหาบคลากรมาปฏบตงาน 4. การอานวยการ 5. การประสานงาน 6. การรายงาน 7. งบประมาณ แสดงวามการบรหารจดการอยางเปนระบบซงอาจเปนปจจยสาคญปจจยหนง ททาใหสหกรณแหงนประสบผลสาเรจในการบรหารจดการนา

2. ดานการวางแผน ผลการวจย พบวาม “พธกรรม” บายศรเซนไหว “แมยานางเครอง สบนา” ในกระบวนการจดการนาเปนประจาทกปโดยคณะกรรมการรวมกนเสยสละเงนในการจดพธ แสดงวาพธกรรมนนสาคญและมความหมายในการดาเนนงาน ซงเปนความเชอเปนความรสกยดมนถอมนศรทราของมนษยในสงตางๆ วาจะบนดาลอะไรได หากกระทาและปฏบตตอความเชอในทางทถกทควรแลวความสขกจะเกดตามมา หากละเลยความทกขรอนกอาจจะเกดขนได ดวยเหตนความเชอจะบนดาลทกขสขใหเกดขนได เชนการบวงสรวงบชาหรอการกระทาใดๆททาใหเกดอานาจเรนลบทแฝงอยในแตละความเชอใหเกดความพงพอใจทคด ดงนนความเชอท

Page 133: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

126

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

มนษยปฏบตเชนนเปนความเชอทเหนอธรรมชาต เชน เทวดา ภตผ วญญาณ (กมลรตน สรธรงศร,2556 : ออนไลน) โดยอาจเปนสอทจะนาพาความสาเรจตามทคาดหวง กอใหเกดกาลงใจและสบายใจสอดคลองกบคาอธบายในเรองพธกรรม พธกรรมคอ “ การกระทาทคนเราสมมตขน เปนขนเปนตอน มระเบยบวธ เพอใหเปนสอหรอหนทางทจะนามาซงความสาเรจในสงทคาดหวงไว ซงทาใหเกดความสบายใจและมกาลงใจ..” ปรากฏในเอกสารอางอง ป พ.ศ.2556

3. ดานการจดองคกร ผลการวจยพบวาสหกรณผใชนาบรหารงานในรปของ คณะกรรมการฝายตางๆ โดยมการรายงานผลในทประชมเปนประจาและใชมตทประชมในการพจารณาตดสนปญหาสาคญ แสดงวายดหลกการบรหารจดการแบบมสวนรวม กลาวคอ มการบรหารโดยใหบคคลในองคกรหรอผทมสวนเกยวของในกระบวนการตดสนใจ ใชความคดสรางสรรค และความเชยวชาญ ในการบรหารงานใหบรรลวตถประสงค หรอแกไขปญหาตางๆ ทเกดจากการบรหารงาน ซงอาจเปนปจจยสาคญปจจยหนงททาใหสหกรณนประสบผลสาเรจในการบรหารจดการ สอดคลองกบท ศภชย ธรรมวงศ (2556) อธบายถง ความสาคญของการบรหารแบบมสวนรวมวา กอใหเกดความเขาใจรวมกนในการปฏบตงานทมงหวง กระบวนการตดสนใจสามารถเกดการยอมรบได ลดชองวางของกระบวนการสอสารในองคกรและขจดปญหาความขดแยง

4. ดานการอานวยการ ผลการวจยพบวาสหกรณผใชนาไดกาหนดคนดาเนนงานหลก คอ “หวหนาโซน” หรอ “คนเดนนา” ซงทกคนเปนเกษตรกรอยในหมบาน อนเปนการกาหนดคนทางานใหเหมาะสมกบงาน (Put the right man on the right job) ดาเนนการตดตอสอสารกบเกษตรกรตลอดเวลา ระยะเวลาในการสงนายดเอาความจาเปนตามความตองการนาของเกษตรกร และการระบายนาดาเนนการหลงจากทเกษตรกร “ใชนาพอแลว” โดยเกษตรกรใชจอบเสยมของตนเอง “เปดนาลงค” แสดงวาในการดาเนนการของสหกรณผใชนาสอดคลองกบท นตกรณ วงคชย (2553) พบวา มคณะกรรมการผใชนาทาหนาทกาหนดระเบยบ ประสานการใชนา กาหนดแผนการใชนา และประสานงานระหวางกลมกบหนวยงานภาครฐ ซงอาจเปนปจจยสาคญปจจยหนงททาใหสหกรณนประสบผลสาเรจในการบรหารจดการ

5. ดานการควบคม ผลการวจยพบวา การตดตามผลการทางาน ซงเปนขนตอนของ การควบคมไดตงงบประมาณของบคลากร การตดตามผลการใชอปกรณและการแกไขปญหาในการจดการนาทงแบบไมเปนทางการและเปนทางการ ตงแตเรมปฏบตงานแสดงวาถามปญหาจะสามารถแกไขปญหาไดตงแตเรมตน ซงเปนกระบวนการตดตามผลทสอดคลองเปนไปตามหลกการและความหมายของการควบคมของ ร และไบอส (Rue and Byars,1995 : 454) ซงผวจยสรปไววาเปนการเปรยบเทยบการปฏบตงานจรง กบมาตรฐานหรอวตถประสงคทวางเอาไววาการดาเนนงานไดตรงตามแผนหรอเบยงเบนไปจากแผนหรอไม

Page 134: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

127 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเพอการนาผลการวจยไปใช

1. กรมชลประทานควรพจารณาในการสงเสรมสนบสนนใหกลมผใชนาและสหกรณผใชนาดาเนนการโดย

ยดหลกการจดการทมกระบวนการ 4 ขนตอน คอ การวางแผน การจดองคกร การอานวยการ และการควบคม และดาเนนงานแบบมสวนรวมรวมไปถงการกาหนดคนทเหมาะสมกบลกษณะงาน เพอประโยชนขององคกรผใชนาตางๆ

2. กรมสงเสรมสหกรณซงเปนหนวยงานสนบสนนสหกรณผใชนาควรจดโอกาสใหองคกรผใชนาทกาลง

พฒนาไดศกษาเรยนรจากองคกรผใชนาทเขมแขงประสบผลสาเรจในการดาเนนงาน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยและพฒนาเกยวกบความรความเขาใจของเจาหนาทในการจดการนา เพอจะไดปรบปรง

ใหความรเพมเตมเปนการเพมประสทธภาพในการจดการนา 2. ควรศกษาเกยวกบการมสวนรวมในการจดการนาของสมาชกสหกรณในประเดน

ตางๆ เชน ระดบการ มสวนรวม ปญหาของการมสวนรวม เอกสารอางอง กมลรตน สรธรงศร. (2556) ความเชอของคนไทยในสมยโบราณ. : เขาถงไดจาก

http://www.stou.ac.th/study/sumrit/7-55/page2-7-55.html (วนทคนขอมล : 9 พฤษภาคม 2556 ).

ชลประทาน, กรม. กระทรวงเกษตรและสหกรณ, (2553). ขอมลสารสนเทศ โครงการ ชลประทาน 2553 กรงเทพฯ : กลมงานตรวจสอบและตดตามผลงาน กองแผนงาน กรมชลประทาน. , กรม.กระทรวงเกษตรและสหกรณ, (2548). การบรหารจดการนาชลประทานโดย เกษตรกรมสวนรวม ดานการสงนาและบารงรกษา กรงเทพฯ : กลมงานพฒนาการบรหารจดการนา สวนบรหารจดการนา สานกอทกวทยาและบรหารนา กรมชลประทาน.

ตรวจบญชสหกรณอตรดตถ,สานกงาน. กรมตรวจบญชสหกรณ, (2554). รายงานผลการ ตรวจสอบบญชอตรดตถ : สานกงานตรวจบญชสหกรณอตรดตถ กรมตรวจบญช สหกรณ.

Page 135: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

128

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

นตกรณ วงคชย. (2553). การจดการนาระบบเหมองฝายทาศาลา อาเภอเมอง จงหวด เชยงใหม. วทยานพนธ ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาการจดการมนษยกบ สงแวดลอม. มหาวทยาลยเชยงใหม.

วชย สภาโสด. (2549). แนวคดการพฒนาทรพยากรนาเพอการเกษตร. เขาถงไดจาก : www.rid.go.th/thaicid/_5_article/2549/03Water_Agri.pdf (วนทคนขอมล : 24 มถนายน 2555 ).

ศาสนา,กรม. กระทรวงวฒนธรรม (2556) พธกรรมและประเพณ. เขาถงไดจาก : http://www.dra.go.th/module/attach_media/sheet5920091214030344.pdf (วนทคนขอมล : 27 เมษายน 2556 ).

ศภชย ธรรมวงศ. (2556). การบรหารแบบมสวนรวม. เขาถงไดจาก : http://www.kriwoot.com/flpha/modules/newlist1/uploadfile/jufe.ppt (วนทคนขอมล : 27 เมษายน 2556 ).

Gulick, Luther., and Urwich, Lundall., (1937). Paper on the Science of Administration. New York : Instittute of public Administration

Rue, L.W. and Byars, L.L., (1995). Management Skill And Application (7th ed.). Chicago : Von Hoffman Press.

Stoner, D.C. Pietri, P.H. and Megginson L.C., (1995). Management : Leadership in Action. New York : Harper Collin Colled Publishers.

Page 136: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

129 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก

อทมพร ศตะกรมะ1 ผชวยศาสตราจารยดร.ผองลกษม จตตการญ2 และผชวยศาสตราจารย ดร.ชมพล เสมาขนธ2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการจดการประยกต คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ บทคดยอ การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาความตองการสวสดการสงคมและเพอเปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก จาแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพการสมรส อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน ประชากร ไดแก ผสงอายตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก จานวน 848 คน ใชกลมตวอยาง จานวน 272 คน ไดมาโดยการสมอยางมระบบ (Systematic Random Sampling) เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบสารวจรายการ (Check List) และแบบประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ประเดนตอไปน คอ ความตองการสวสดการสงคม 7 ดาน ไดแก 1) ดานสขภาพอนามย 2) ดานการศกษา 3) ดานทอยอาศย 4) ดานการม งานทา มรายไดและสวสดการแรงงาน 5) ดานความมนคงทางรายได 6) ดานนนทนาการ และ 7) ดานบรการสงคมทวไป การวเคราะหขอมลประกอบดวย คาความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน คาสถต t-test (Independent Sample t-test) และคา F-test (One Way ANOVA) ผลการวจยพบวา ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ผสงอายมความตองดานการมงานทา มรายไดและสวสดการแรงงานมากทสด ดานอนๆ นน ผสงอายมความตองการระดบมาก สวนผลการเปรยบเทยบ พบวา ผสงอายทมเพศ และสถานภาพการสมรสตางกนมความตองการสวสดการสงคมไมแตกตางกน สวนผสงอายทมอาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอนตางกน มความตองการสวสดการสงคมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

คาสาคญ : ความตองการสวสดการสงคม, ผสงอาย

Page 137: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

130

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

Social Welfare Needs of The Elderly in Boepho Subdistrict, Nakhonthai District, Phitsanulok Province

Utoomporn atakurama1 Asst Prof Dr. Phongluck Jitgaroon2

and Asst Prof Dr. Chumpol Semakhun2

Abstract The purposes of this study were study needs of the elderly for social welfare in

Boepho Subdistrict, Nakhonthai District, Phitsanulok Province and to compare them in terms of gender, age, education attainment, marriage status, occupation and income per month. The population includes 848 elderly and 272 persons were sampled by systematic random sampling. Collecting data by question naire with check list and rating scale. The five level rating scale asked for needs of social welfare in 7 types of needs includes 1) health 2) education 3) residence 4) job opportunities, earnings and labor welfare 5) stability of income 6) recreations and 7) social services in general. The data analysis included percentage, mean, standard deviation, t-test (Independent Sample t-test) and The F-test (One way ANOVA). The research result were that the needs for social welfare of the elderly in general was high. Considering each type of needs, it showed that the highest was the need for job opportunities. The other types were high. The comparing result of the elderly’ s needs for social welfare in different genders and marriage status were not different while comparision of the elderly’s needs in different educational level, occupation and income per month were different at .05 level of significance.

KEYWORDS: Social Welfare Needs, The Elderly บทนา

ในปจจบนจานวนประชากรผสงอายเพมสงขนและมแนวโนมวายงคงสงขนเรอยๆ ผลสบเนองจากความสาเรจของการวางแผนครอบครวและความเจรญกาวหนาทางการแพทยและการสาธารณสขทาใหประชากรทวโลกรวมทงประเทศไทยมอายยนยาวขน ซงจากการสารวจของสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต หรอ สศช. ในป 2543 ประเทศไทยมประชากรผสงอายรอยละ 9.38 ของประชาชน ทงประเทศ และคาดวาจะเพมเปนรอยละ 11.89 ในป 2553 หรอรอยละ 17.31 ในป 2563 (กรมพฒนาสงคมและสวสดการ, 2553 : 2) ซงจากการเปลยนแปลงดงกลาวน จะสงผลกระทบตอระบบตางๆ ของประเทศเปนอยางมาก

Page 138: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

131 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ปรากฏการณทางประชากรผสงอายดงกลาวน ความสาคญของประเดนผสงอายไมไดขนอยกบสดสวนเทานน ยงมประเดนการเปลยนแปลงสภาพสงคม สภาพรางกาย ซงทาใหเกดผลกระทบตอชวตความเปนอยของผสงอาย สภาพปญหาและการเปลยนแปลงทเกดขนทาใหผสงอายมความตองการพงพาบคคลอน เพอใหไดรบการตอบสนองความตองการดานตางๆ ซงเปนความตองการดานพนฐานของผสงอาย

ในประเทศไทยระบบและรปแบบการจดสวสดการสงคมผสงอายมขอบขายจากด จากการศกษาของวไลพร สตนไชยนนท พบวา การดาเนนงานดานสวสดการสงคมสาหรบผสงอายในประเทศไทยทผานมาจนถงปจจบนพบวา มปญหาอปสรรคหลายประการ คอ บรการทมอยไมสนองความตองการและบรการทผสงอายตองการแตรฐไมสามารถจดใหไดอยางเหมาะสม เพยงพอ ทวถง เปนธรรม แมวาจะมนโยบายทชดเจนตอการจดสวสดการสงคมสาหรบผสงอาย แตมขอจากดในการบรหารจดการดานบคลากร งบประมาณ ทรพยากร ทางสงคม และการขาดแคลนขอมลผสงอายจงสงผลใหการดาเนนงานสวสดการสงคมไมสามารถดาเนนการไดอยางจรงจงและตอเนองไมตอบสนองตอนโยบายของรฐ และจาเปนอยางยงทภาครฐตองชวยเหลอรวมมอกนตอบสนองความตองการในการจดสวสดการดานตางๆ ได เชน ดานความมนคงของรายไดและการทางาน ดานการศกษา ดานสขภาพอนามย ดานสงคมและวฒนธรรม และดานสวสดการสงคม (วไลพร สตนไชยนนท, 2547 : 7)

ตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก ม 13 หมบาน จากการสารวจในเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2555 มประชาชนเปนผสงอาย จานวน 848 คน (กรมการปกครอง, 2555: 1-14) ซงนบวามจานวนคอนขางมาก เมอเทยบกบตาบลใกลเคยง ตาบลบอโพธเปนชมชนชนบททอยหางไกลความเจรญ ลกษณะ ภมประเทศมสภาพพนทเปนทราบสลบกบเชงเขา มกจะประสบปญหาภยแลงและภยหนาว (กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย, 2554 : 2) อาชพสวนใหญของประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรม เชน ขาวโพด ขาว เปนตน ซงไมเหมาะ แกการประกอบอาชพของผสงอาย (องคการบรหารสวนตาบลบอโพธ, 2554 : 6-7) ในปจจบนผสงอายตาบลบอโพธ ไดรบสวสดการเกยวกบการจายเบยยงชพใหกบผสงอาย ตามระดบขนบนได คอตามอายทกาหนดในระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยหลกเกณฑการจายเบยยงชพผสงอายขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2552 ซงยงไมมการศกษาขอมลเบองตนเกยวกบความตองการสวสดการสงคมของผสงอายอยางชดเจน โดยเฉพาะสวสดการดานอนๆ ไดแก ดานสขภาพอนามย ดานมการศกษา ดานทอยอาศย ดานมงานทา มรายได และสวสดการแรงงาน ดานความมนคงทางรายได ดานนนทนาการ และดานบรการสงคมทวไป (กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2545 : 6-7) ทงน การทไดทราบถงความตองการของผสงอายจะเปนประโยชนอยางยง สาหรบองคการบรหารสวนตาบลบอโพธและผมหนาทรบผดชอบเกยวของในการจดสวสดการสงคมใหสอดคลองกบความตองการจาเปนของกลมผสงอายอยางแทจรง

Page 139: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

132

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

จากความสาคญของปญหาดงกลาว จงทาใหผวจยศกษาความตองการสวสดการสงคมของผสงอายตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก ตามกาหนดของกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคง ของมนษย 7 ดาน อนไดแก ดานสขภาพอนามย ดานมการศกษา ดานทอยอาศย ดานมงานทา มรายได และสวสดการแรงงาน ดานความมนคงทางรายได ดานนนทนาการ และดานบรการสงคมทวไป และสนใจการเปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก ทมสถานภาพตางกนจาแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพการสมรส อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน วามความตองการสวสดการสงคมแตกตางกนหรอไม ซงผลการศกษาครงนจะสามารถเปนสารสนเทศทเปนแนวทางใหองคการบรหารสวนตาบลบอโพธและหนวยงานทเกยวของในการวางแผนจดสวสดการสงคมของผสงอายในหมบาน/ชมชน ไดเหมาะสมนาไปเปนแนวทางการจดสวสดการดานตางๆ เพอสงเสรมคณภาพชวตทดและเหมาะสมกบผสงอายในตาบลบอโพธและตอยอดไปยงการพฒนารปแบบการจดสวสดการใหมความเหมาะสม ในสงคมทเปลยนแปลงทสาคญ คอ ใหเหมาะสมกบผสงอายในตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลกตอไป

จดมงหมายการวจย

เพอศกษาความตองการสวสดการสงคมและเพอเปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก

วธดาเนนการวจย

ในการดาเนนการวจยนนผวจยไดดาเนนการในขนตอนตางๆ ดงน 1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทศกษา ไดแก ผสงอายทมอายตงแต 60 ปขนไป อาศยในตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก จานวน 848 คน กาหนดขนาดกลมตวอยางโดยวธการสมอยางมระบบ (Systematic Random Sampling) โดยใชสตรของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95% ไดกลมตวอยาง จานวน 272 คน 2. การสรางเครองมอทใชในการวจยและตรวจสอบคณภาพเครองมอ

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถามชนดตรวจสอบรายการ (Check List) และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) โดยมข นตอนการสรางเครองมอและตรวจสอบคณภาพเครองมอ คอ ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการสรางขอคาถามใหเหมาะสมกบวตถประสงคของงานวจย ซงผวจยประยกตมาจากจนทรเพญ ลอยแกว (2555) จมพล ศรจงศรกล และคณะ (2555) และสมพล นะวะกะ (2555) และแกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาแลว ผวจยนาแบบสอบถามเสนอใหผเชยวชาญจานวน 5 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) โดยการหาคาดชนความ

Page 140: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

133 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

สอดคลอง IOC และการหาคาความเชอมน (Reliability) โดยใชสตรหาคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha (ธานนทร ศลปจาร, 2548 : 28) ซงไดคาเทากบ 0.84 นาไปเปนแบบสอบถามฉบบสมบรณ

3. การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยตดตอประสานงานขออนญาตเกบขอมลจากองคการบรหารสวนตาบลบอโพธ จากนนผวจยนาแบบสอบถามไปอธบาย ชแจงใหกบสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลบอโพธ เพอสรางความเขาใจและสามารถนาไปชแจงอธบายใหแกผสงอาย และไดดาเนนการแจกแบบสอบถาม ในวนทองคการบรหารสวนตาบลบอโพธออกไปแจกเบยยงชพผสงอาย 4. การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมล โดยโปรแกรมสาเรจรป ใชสถตเพอการวเคราะห ดงน วเคราะหขอมลทวไปของผสงอาย โดยการหาความถ และคารอยละ และวเคราะหระดบความตองการ โดยการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมผสงอาย โดยใชสถตทดสอบท (t–test) และสถตทดสอบเอฟ (F–test) และเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยรายคโดยวธของ Scheffe ผลการวจย

ผลการวจยสรปตามวตถประสงคการวจย ไดดงน 1. ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย

ผลการวจยพบวาความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย โดยรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ผสงอายมความตองการสวสดการสงคม ดานการมงานทา มรายไดและสวสดการแรงงานมากทสด สวนดานอนๆ นน ผสงอายมความตองการสวสดการสงคมในระดบมาก และเมอวเคราะหขอมลเปนรายดานและรายขอ มขอคนพบดงน

1.1 ดานสขภาพอนามย โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผสงอายมความตองการใหสถานบรการของรฐมการจดบรการใหคาปรกษาดานสขภาพกายและสขภาพจตสาหรบผสงอายมากทสด สวนดานอนๆ นน ผสงอายมความตองการสวสดการสงคมในระดบมาก

1.2 ดานการศกษา โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผสงอายมความตองการอยในระดบมากทกขอ

1.3 ดานทอยอาศย โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผสงอายมความตองการใหมการจดบรการครอบครวอปการะสาหรบผสงอายทอยคนเดยวไรทพง

Page 141: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

134

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

และตองการใหรฐจดสวสดการสถานสงเคราะหผสงอายประเภทไมเสยคาใชจายมากทสด สวนดานอนๆ นน ผสงอายมความตองการสวสดการสงคมในระดบมาก

1.4 ดานการมงานทา มรายไดและสวสดการแรงงาน โดยรวมอยในระดบมากทสด เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผสงอายมความตองการใหรฐจดเบยยงชพเพมขน และตองการใหมการจดหางานทเหมาะสมแกผสงอายมากทสด สวนดานอนๆ นน ผสงอายมความตองการสวสดการสงคมในระดบมาก

1.5 ดานความมนคงทางรายได โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผสงอาย มความตองการอยในระดบมากทกขอ

1.6 ดานนนทนาการ โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผสงอายมความตองการอยในระดบมากทกขอ

1.7 ดานบรการสงคมทวไป โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผสงอาย มความตองการใหมการจดเครองอปโภคบรโภคสาหรบผสงอายทยากจน ดอยโอกาส และตองการใหมเงนชวยเหลอในการจดการศพและฌาปนกจศพสาหรบผสงอายทยากจนมากทสด สวนดานอนๆ นน ผสงอาย มความตองการสวสดการสงคมในระดบมาก

2. การเปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมของผสงอายจาแนกตามเพศ อาย สถานภาพการสมรส อาชพ ระดบการศกษา และรายไดเฉลยตอเดอน

2.1 ผลการเปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย จาแนกตามเพศ พบวา ผสงอายเพศชายกบเพศหญง มความตองการสวสดการสงคม โดยรวม ไมแตกตางกน

2.2 ผลการเปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ทมอายแตกตางกน ซงแบงเปน 2 กลม ไดแก 1) 60-74 ป 2) 75 ปขนไป พบวา มความตองการสวสดการสงคม แตกตางกนทงโดยรวม และ รายดานทกดาน

2.3 ผลการเปรยบเทยบ ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ทมสถานภาพการสมรสแตกตางกน ซงแบงเปน 3 กลม ไดแก 1) โสด 2) สมรส 3) หมาย/หยาราง พบวา มความตองการสวสดการสงคม ไมแตกตางกน

2.4 ผลการเปรยบเทยบ ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ทมอาชพแตกตางกน ซงแบงเปน 4 กลม ไดแก 1) ไมไดประกอบอาชพ 2) คาขาย 3) รบจาง และ 4) เกษตรกรรม พบวา มความตองการสวสดการสงคม โดยรวมแตกตางกน และเมอพจารณารายดาน พบวา ความตองการดานการศกษา ดานนนทนาการ และดานบรการสงคมทวไป แตกตางกน

2.5 ผลการเปรยบเทยบ ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ทมระดบการศกษาแตกตางกน ซงแบงเปน 5 กลม ไดแก 1) ไมไดเรยนหนงสอ 2) ประถมศกษา 3) มธยมศกษา 4) อาชวศกษา และ 5) ปรญญาตร พบวา มความตองการสวสดการสงคม โดยรวมไมแตกตางกน แตเมอพจารณารายดาน พบวา มเพยงดานเดยวทแตกตางกน คอ ความตองการดานการศกษา

Page 142: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

135 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

2.6 ผลการเปรยบเทยบ ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ทมรายไดเฉลยตอเดอนแตกตางกน ซงแบงเปน 3 กลม ไดแก 1) รายไดเฉลยตากวา 1,000 บาท 2) รายได 1,001 – 2,000 บาท 3) รายได 2,001 บาท ขนไป พบวา มความตองการสวสดการสงคม โดยรวมแตกตางกน และเมอพจารณารายดาน พบวา ความตองการดานการศกษา ดานการมงานทา มรายไดและสวสดการแรงงาน และดานบรการสงคมทวไป แตกตางกน อภปรายผล

จากการศกษาความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย อภปรายผลในประเดนทสาคญได ดงน

1. ผลการวจย พบวา ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย โดยรวม มความตองการสวสดการสงคมอยในระดบมาก แสดงใหเหนวาผสงอายยงขาดสวสดการสงคมทตนตองการ เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการมงานทา ดานมรายได และดานสวสดการแรงงาน มความตองการสวสดการสงคมมากทสด และจากผลวจยรายขอ พบวา ตองการใหรฐจดเบยยงชพเพมขน เปนขอทมความตองการสงสด แสดงถงความขาดแคลนในหลายเรอง จงทาใหผสงอายตองการเงน คอ เบยยงชพใหเพมมากขน ซงเปนตามทฤษฎความตองการของมาสโลว ขอ 1 คอ ความตองการทางกายภาพ (Physiological Needs) อนเปนความตองการขนตาสดของมนษย ไดแก ความตองการอาหาร นา อากาศ อณหภมทเหมาะสม การบรรเทาความเจบปวดตางๆ เปนตน โดยการไดมาซงความตองการทางกายภาพนตองอาศยเงนเปนสวนประกอบสาคญ ซงสอดคลองกบการศกษาของจนทรเพญ ลอยแกว (2555) ทศกษาความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของผสงอายในเขตเทศบาลเมองอโยธยา พบวา ผสงอายในเขตเทศบาลเมองอโยธยา มความตองการสวสดการสงคม โดยรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของ สมพล นะวะกะ (2555) ทไดศกษา ความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของผสงอายในเขตองคการบรหารสวนตาบลอาวลกใต อาเภออาวลก จงหวดกระบ พบวา ผสงอายในเขตองคการบรหารสวนตาบลอาวลกใต มความตองการสวสดการสงคม โดยรวมอยในระดบมาก แสดงใหเหนวา หนวยงานทเกยวของยงไมอาจจดสวสดการสงคมไดเพยงพอ เหมาะสม และตรงกบความตองการของผสงอาย ทงนอาจเปนเพราะสถตของประชากรผสงอายในประเทศไทยทเพมมากขน (กรมพฒนาสงคมและสวสดการ, 2553 : 2)

2. จากการเปรยบเทยบความตองการสวสดการสงคมของผสงอายจาแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพการสมรส อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน ซงมประเดนทพบกลาวคอ

2.1 ผสงอายเพศชายและเพศหญง มความตองการสวสดการสงคมโดยรวมไมแตกตางกน และเมอพจารณารายดาน พบวา ความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ในเพศชายกบเพศหญง ไมแตกตางกน ในทกดาน แสดงวาเพศซงเปนสญลกษณสวนบคคลไมมผลตอความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย ซงสอดคลองกบงานวจยของจนทรเพญ ลอยแกว

Page 143: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

136

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

(2555) ทศกษาความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของผสงอายในเขตเทศบาลเมอง อโยธยา พบวา ความตองการของกลมตวอยางผสงอายในเขตเทศบาลเมองอโยธยา ตามลกษณะสวนบคคลไมมความแตกตางกน ยกเวน ในดานรายไดและลกษณะทอยอาศย

2.2 ผสงอายในแตละกลมอาย มความตองการสวสดการสงคมแตกตางกนทงโดยรวม และรายดาน ทกดาน อนเปนเพราะอายทเพมขนนาจะสงผลตอความตองการหลกประกนหรอสงททาใหตนเองมความมนคงในชวตความเปนอย ซงสอดคลองกบงานวจยของ สมพล นะวะกะ (2555) ทไดศกษาความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของผสงอายในเขตองคการบรหารสวนตาบลอาวลกใต อาเภออาวลก จงหวดกระบ พบวา ปจจยดานอายจะมผลตอความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย

2.3 ผสงอายในแตละกลมระดบการศกษา พบวา มความตองการสวสดการสงคม โดยรวมไมแตกตางกน แตเมอพจารณารายดาน พบวา มเพยงดานเดยวทแตกตางกน คอ ความตองการดานการศกษา ซงสอดคลองกบงานวจยของ มณฑนา จรยรตน ไพศาล และอรอนงค แจมผล (2551) ทไดศกษาปญหาและความตองการการจดสวสดการผสงอายในจงหวดกาแพงเพชร พบวา ปจจยดานดานการประมวลและพฒนาองคความรดานผสงอายจะมผลตอความตองการของผสงอาย

2.4 ผสงอายทมสถานภาพการสมรสแตกตางกน มความตองการสวสดการสงคมโดยรวมไมแตกตางกนและเมอพจารณารายดาน พบวา ความตองการสวสดการสงคม ไมแตกตางกนในทกดาน แสดงวา สถานภาพการสมรสไมมผลใดๆ ตอความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย

2.5 ผสงอายในแตละกลมอาชพ มความตองการสวสดการสงคมโดยรวมแตกตางกน เนองจากอาชพนาจะมผลตอการดารงชวตประจาวน อาชพทตางกนยอมสงผลตอรายไดดวย ดงนนความตองการสวสดการจงแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของสมพศ มสข (2554) ทไดศกษาความตองการเกยวกบการจดสวสดการของผสงอายในตาบลหวยสาราญ อาเภอกระสง จงหวดบรรมย พบวา ผสงอายตองการใหองคการบรการสวนตาบลจดอบรมอาชพใหกบผสงอาย เพอเปนการเพมรายได

2.6 ผสงอายในแตละกลมรายได มความตองการสวสดการสงคมโดยรวมแตกตางกน และเมอพจารณารายดาน พบวา ความตองการดานการศกษา ดานการมงานทา มรายไดและสวสดการแรงงาน และดานบรการสงคมทวไป แตกตางกน แสดงวา ผสงอายทรายไดแตกตางกน จะมความตองการสวสดการสงคมทแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะรายไดของผสงอายมผลอยางยงตอความตองการสวสดการสงคม เพราะถาบคคลมรายไดมากเพยงพอทจะสามารถจดหาปจจยตางๆ อนเปนความจาเปนพนฐานของตนเองตามทฤษฎความตองการของมนษยของมาสโลว ทแสดงถงความตองการของมนษย ซงสอดคลองกบงานวจยของ จนทรเพญ ลอยแกว (2555) ทไดศกษาความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของผสงอายในเขตเทศบาล

Page 144: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

137 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

เมองอโยธยา พบวา ความตองการของกลมตวอยางผสงอายในเขตเทศบาลเมองอโยธยา ตามลกษณะสวนบคคลดานรายไดและลกษณะทอยอาศยมความแตกตางกน ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการวจยครงน แบงเปน 2 ประเดน ไดแก 1. ขอเสนอแนะเพอการนาผลการวจยไปใช คอ รฐบาลควรพจารณาหาแนวทาง

จดสรรงบประมาณ เพอเพมเบยยงชพใหแกผสงอายใหเหมาะสมกบฐานะความเปนอย ควรมการลดหยอนภาษเงนไดแกบตร ซงเปนผอปการะเลยงดผสงอายใหมากขน และควรมการจดสวสดการเกยวกบสถานสงเคราะหใหแกผสงอายอยางทวถง สวนองคการบรหารสวนตาบลและหนวยงานทเกยวของควรจดใหมศนยการเรยนรชมชน ศนยถายทอดภมปญญาทองถน ลานหรอสถานทออกกาลงกายสาหรบผสงอายใหมากกวาทมอย ควรมเครองอปโภคบรโภคสาหรบผสงอายทยากจน ดอยโอกาส ควรมบรการใหคาปรกษาดานสขภาพกายและสขภาพจตสาหรบผสงอายโดยเฉพาะ ตลอดจนควรมการจดหางาน อาชพ ทเหมาะสมกบผสงอาย

2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป คอ ควรทาการวจยเชงคณภาพเกยวกบความตองการสวสดการสงคมของผสงอายของตาบลบอโพธ อาเภอนครไทย จงหวดพษณโลก เพอใหไดขอมลในเชงลก ควรศกษาเกยวกบการปฏบตงานของผบรหารและเจาหนาทในองคกรปกครองสวนทองถนตางๆ ในการจดสวสดการสาหรบผสงอาย เพอเปนแนวทางปรบปรงการทางานใหเหมาะสมและมประสทธภาพ ควรทาการศกษาเรองการมสวนรวมของภาคประชาชนในการจดสวสดการสาหรบผสงอาย เพอใหภาคประชาชนไดมสวนรวมในการดาเนนการเกยวกบความตองการสวสดการสงคมของผสงอาย และควรศกษาความตองการสวสดการสงคมของผสงอายของพนทอนๆ เพอสรปผล เปนภาพรวม ของ อาเภอ จงหวด และประเทศ ตอไป

เอกสารอางอง จนทรเพญ ลอยแกว. (2555). การศกษาความตองการในการไดรบสวสดการสงคมของ

ผสงอายในเขตเทศบาลเมองอโยธยา. การศกษาอสระ ปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชารฐประศาสนศาสตร บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏ

วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ. จมพล ศรจงศรกล และคณะ. (2555). ศกษามาตรการทางกฎหมายของตางประเทศในการ

จดสวสดการและสงอานวยความสะดวกใหแกผสงอาย. กรงเทพฯ : สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ.

ธานนทร ศลปจาร. (2548). การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS. กรงเทพฯ : ว.อนเตอร ปรนท.

Page 145: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

138

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ปองกนและบรรเทาสาธารณภย, กรม. (2554). ประกาศพนทประสบภยพบตกรณฉกเฉนในพนทอาเภอ นครไทย. พษณโลก.

มณฑนา จรยรตนไพศาล และ อรอนงค แจมผล. (2551). การศกษาปญหาและความตองการการจดสวสดการผสงอายในจงหวดกาแพงเพชร. กาแพงเพชรฯ : มหาวทยาลยราชภฏกาแพงเพชร.

พฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, กระทรวง. (2545). แผนพฒนางานสวสดการสงคมและสงคมสงเคราะหแหงชาต ฉบบท 4 (พ.ศ. 2545-2549). เขาถงไดจาก: http://www.m-society.go.th/ masterplan/plan4.htm. (วนทคนขอมล 31 พฤษภาคม 2555).

พฒนาสงคมและสวสดการ, กรม. (2553). ผสงอาย. เขาถงไดจาก :http://61.19.50.61/dsdw2011/ module.php?module=service& pg=servicedetail&ser_id=3. (วนทคนขอมล 31พฤษภาคม 2555)วไลพร สตนไชยนนท. (2547). ประชากรโลก : ประชากรไทย 2547. เขาถงไดจาก: http://www.dentistry.kku.ac.th (วนทคนขอมล 14 พฤษภาคม 2555).

สมพล นะวะกะ. (2555). ความตองการไดรบสวสดการของผสงอายในเขตองคการบรหารสวนตาบลอาวลกใต อาเภออาวลก จงหวดกระบ. วทยานพนธปรญญา

รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ. สมพศ มสข. (2554). การศกษาความตองการเกยวกบการจดสวสดการของผสงอายในตาบล

หวยสาราญ อาเภอกระสง จงหวดบรรมย. ในการประชมวชาการเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษาครงท 23. วนท 23-24 ธนวาคม 2554. นครราชสมา : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน.

องคการบรหารสวนตาบลบอโพธ. (2554). แผนพฒนาสามป พ.ศ.2555-2557. พษณโลก. Maslow, A. H. (1943). A Theory of Human Motivation, Psychological Review : 50.

Page 146: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

139 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ปญหาและแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวร

อรา วงศประสงคชย1 รองศาสตราจารยสวารย วงศวฒนา2 ผชวยศาสตราจารย ดร.ผองลกษม จตตการญ2

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการจดการประยกต คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม

2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ บทคดยอ การวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาปญหาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสดมหาวทยาลยนเรศวร 3 ดาน คอ ดานการจดหาพสด ดานการควบคมพสด และดานการจาหนายพสด และเพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดในมหาวทยาลยนเรศวร ตามความคดเหนของผปฏบตงานพสด 3 ดาน โดยทาการศกษากบกลมประชากรทงหมด คอ ผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวร จานวน 102 คน 4 กลมงาน คอ กลมงานสนบสนนการจดการศกษา กลมสงคมศาสตร กลมวทยาศาสตรและเทคโนโลย และกลมวทยาศาสตรสขภาพ เครองมอทใชเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม วเคราะหขอมลโดยใชคาความถ คารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) แบบลงขอสรป ผลการวจยพบวา 1. ปญหาการบรหารงานพสด โดยภาพรวมมปญหาอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน ปรากฏวามปญหาอยในระดบปานกลางทกดานเชนกน คอ 1) ดานการจดหาพสด ไดแก มข นตอนและกระบวนการในการจดซอจดจางทมากเกนไป และมระบบโปรแกรมทางคอมพวเตอรทใชสาหรบการจดซอจดจางมากเกนไปทาใหเกดความสบสนและลาชา 2) ดานการควบคมพสด ไดแก การเคลอนยายพสดโดยไมแจงผรบผดชอบหรอผปฏบตงานพสดทาใหเกดการสญหายของพสด 3) ดานการจาหนายพสด ไดแก สถานทจดเกบพสดทเสอมสภาพรอจาหนายมไมเพยงพอ 2. ผปฏบตงานพสดใหขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการบรหารงาน คอ 1) ดานการจดหาพสด ควรลดขนตอนการจดซอจดจาง ลดกระบวนการดาเนนงานดานเอกสาร หนวยงานควรมแผนการจดซอจดจางใหชดเจน และลดระบบโปรแกรมการทางานใหนอยลง รวมถงควรจดอบรมงานดานพสดแกเจาหนาทพสดใหม 2) ดานการควบคมพสด ควรมแนวปฏบตและมสมดเอกสารทระบวน-เวลาในการเบก-จาย/ยม-คนพสดใหชดเจน และมระเบยบปฏบตใหผใชพสดแจงเจาหนาทพสดเปนลายลกษณอกษรเมอมการเคลอนยายพสด ไมควรเปลยนเจาหนาทพสดบอย และควรจดทาระบบออกเลขครภณฑเปนระบบบารโคด 3) ดานการจาหนายพสด ควรสารวจพสด

Page 147: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

140

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ทชารดเสอมสภาพอยางจรงจงและจาหนายออก โดยการจาหนายพสดควรมากกวาปละ 1 ครง และรวบรวมพสดทชารดรอการจาหนายไวทเดยวกน

คาสาคญ : แนวทางการพฒนา, ปญหาการบรหารงานพสด

Problems and Development Guidelines on Material Administration for Material Officials in Naresuan University

Ura Vongprasongchai1 Assoc. Prof. Suvaree Wongwattana2

and Asst. Prof. Dr. Phongluck Jitgaroon2

Abstract The purposes of this research are to investigate the problems of material

administration in Naresuan University and to determine guidelines for material officials. The material administration consists of three aspects; material supply management: procurement, control and distribution. The data for this study were collected from 102 material officials who worked for Naresuan University in 2012. The respondents of the study consisted of four groups; educational support, social science, science Technology and health science. The research tool was questionnaire and the analytical tools in data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation and context analysis.

The results show that: Firstly, the average level of the material administration problems as a whole

picture and each aspect was medium, consecutively from maximum to minimum as the following. 1) Material supply; the procurement of material were too complex. There were too many computer programs involving the process and which caused confusing and delayed. 2) Control of material; moving material without informing the related officials caused loss of material. 3) Distribution of material; there were inadequate store for decayed material

Secondly, guidelines and development of material administration suggested by material officials were; 1) Material supply; the procurement of material should be minimized, reduce the paperwork. Agencies should have a clear plan; the program of work for less; training should include the parcel to procurement for new officials. 2) Material control; guidelines on distribution should be provided; identifying time of borrowing and returning material should be made; and the writing form should be

Page 148: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

141 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

provided for users to inform the procurement officials when moving supplies; the material officials should not be changed too often; and the system for barcode should be made out of a durable barcode number. 3) Material distribution; examining material should be done seriously and distributing; disposal of material should be done more than once a year; and decayed material should be collected in the same place.

KEYWORDS : Development Approach, Problems on Material Administration

บทนา การบรหารงานพสดมความสาคญตอการบรหารปจจยสความสาเรจของการบรรลวสยทศน (Vision) ขององคกร ทงในองคกรขนาดเลกจนถงองคกรขนาดใหญ จาเปนอยางยงทตองมการบรหารงานพสดทมประสทธภาพและมประสทธผล ความสาคญของพสดระดบประเทศนน รฐบาลไดใหความสาคญโดยวางระเบยบเปนแนวเดยวกนทวประเทศ เรยกวา “ระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม” ซงสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ไดใหความสาคญกบการบรหารงานพสดโดยกาหนดใหจดทาโครงการอบรมความรความเขาใจเกยวกบระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม เพอใหบคลากรไดนาไปใชในการปฏบตงานดานการพสดไดอยางถกตองและมประสทธภาพ (สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, กรกฎาคม 2553) มหาวทยาลยนเรศวร เปนสถาบนอดมศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ตงอยระหวางภาคเหนอตอนลางและภาคกลางตอนบนของประเทศ ไดใหความสาคญเกยวกบการบรหารงานพสดในมหาวทยาลย โดยยดระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม สาหรบการบรหารงานพสดในมหาวทยาลย เพอใหเกดความคลองตวในการบรหารจดการงานในดานอนๆ (งานพสด 1 มหาวทยาลยนเรศวร, 12 เมษายน 2549) เพราะงานพสดเปนปจจยสาคญในการสนบสนน การบรหารงานในดานอนๆ ใหสามารถดาเนนงานไปดวยความสะดวกรวดเรวและมประสทธภาพมากขน ชยชนะ กาญจนอกษร (2548 : 1) ไดกลาววา การบรหารงานพสดในสถานศกษา เปนสงจาเปนอยางยง เพราะพสดเปนเครองชวยอานวยความสะดวกในการบรหารงานภายในสถานศกษาใหมประสทธภาพมากยงขน แตในการปฏบตงานจรงกมกจะมปญหาและอปสรรคในการดาเนนงานเกยวกบงานพสดอยมาก ทางผบรหารสถานศกษาจะตองใหความสาคญในการบรหารงานพสดเพอใหปญหาทจะเกดขนนนเกดนอยทสด จากการสมภาษณหวหนางานพสดของมหาวทยาลยนเรศวร พบวา ปญหาหนงในการบรหารงานพสดมหาวทยาลยนเรศวร เกดจาก ขนตอนการดาเนนงานและกระบวนการบรหารงานพสดทขาดประสทธภาพ จงกอใหเกดปญหาอนตามมา เชน ปญหาการขาดสารวจขอมลความ

Page 149: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

142

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ตองการใชพสดของผใชจรง ทาใหการไดมาของพสดไมตรงตามความตองการใชงาน ปญหาการจดหาพสดไมเปนไปตามแผนทกาหนด ทาใหงบประมาณทตงมไมเพยงพอ ปญหาการลงบญชและทะเบยนคมไมเปนปจจบน เนองจากมพสดจานวนมาก รวมถงเจาหนาทพสดยงขาดความรความเขาใจในกฎระเบยบ ขอบงคบอนทเกยวกบการปฏบตงานพสดอย (หวหนางานพสด มหาวทยาลยนเรศวร, 20 สงหาคม 2555) จากการทไดทราบวาในการบรหารงานพสดของมหาวทยาลยนเรศวร ซงเปนมหาวทยาลย ขนาดใหญในภาคเหนอตอนลางยงมปญหาประกอบกบยงไมมการศกษาวจยทเกยวกบปญหาและแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวรไว ผวจยจงสนใจศกษาวาผปฏบตงานพสดในมหาวทยาลยนเรศวร มปญหาในการปฏบตงานพสดอยางไรบาง และผปฏบตงานพสดคดวามแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดในปญหานนๆ อยางไร ซงสารสนเทศทไดจะเปนประโยชนอยางยงตอผบรหารสถานศกษา หนวยงาน และผทเกยวของ สามารถนาผลการวจยทไดเปนแนวทางในการปรบปรงการบรหารงานพสดในมหาวทยาลยนเรศวร ใหมประสทธภาพมากยงขน กรอบแนวคดในการวจย ในการศกษาครงน ผวจยศกษาเอกสารแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ นามาเปนแนวทางในการกาหนดกรอบแนวคดในการวจย เพอศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวร โดยประเดนทศกษา ไดแก ปญหาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวร 3 ดาน คอ ดานการจดหาพสด ดานการควบคมพสด และดานการจาหนายพสด ตามกรอบระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม และแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสด 3 ดาน จดมงหมายของการวจย การวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาปญหาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวร และแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดตามความคดเหนของผปฏบตงานพสด วธดาเนนการวจย ในการดาเนนการวจยนน ผวจยไดดาเนนการในขนตอนตางๆ ดงน 1. การกาหนดกลมประชากร ประชากรทศกษา ไดแก ผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวร จานวน 4 กลมงาน ประกอบดวย กลมงานสนบสนนการจดการศกษา กลมสงคมศาสตร กลมวทยาศาสตรและเทคโนโลย และกลมวทยาศาสตรสขภาพ รวมประชากรทงสน จานวน 102 คน

Page 150: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

143 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

2. การสรางเครองมอทใชในการวจยและตรวจสอบคณภาพเครองมอ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน เปนแบบสอบถาม ปลายปด และปลายเปด โดยมข นตอนการสรางเครองมอและตรวจสอบคณภาพเครองมอ คอ ผวจยกาหนดประเดนปญหาในการวจยจากตามกรอบระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ตามแนวปฏบตงานพสด 3 ดาน ไดแก ดานการจดหาพสด ดานการควบคมพสด และดานการจาหนายพสด ซงการกาหนดประเดนปญหาในการสรางขอคาถาม ผวจยไดจากการสมภาษณผปฏบตงานพสดในมหาวทยาลยนเรศวร 4 กลมงาน จานวนกลมงานละ 2 คน รวมทงสน จานวน 8 คน จากนนนาปญหาของการบรหารงานพสดทไดจากการสมภาษณมาวเคราะห สงเคราะห สรปเปนประเดนปญหาทจะสรางในแบบสอบถาม และกาหนดนยามศพทเฉพาะใหสอดคลองกบประเดนปญหาทสรปไดจากการสมภาษณ หลงจากสรางขอคาถามในแบบสอบถามใหสอดคลองกบคานยามศพทเฉพาะและแกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาแลว ผวจยนาแบบสอบถามเสนอใหผเชยวชาญจานวน 5 ทาน เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) และนามาหาคาความสอดคลองของขอคาถามโดยวเคราะหหาคา IOC (Item Objective Conguence Index) ซงเกณฑการพจารณาขอคาถามทใชไดคอ > .60 ไดแบบสอบถามฉบบสมบรณ 50 ขอคาถาม จากนนนาแบบสอบถามไปทดลองใชกบผปฏบตงานพสดในมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม จานวน 30 คน เพอหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยคานวณหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .98 3. การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยนาหนงสอขอความอนเคราะหในการเกบขอมล จากสานกประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม มาตดตอประสานงานกบเจาหนาพสด ของแตละหนวยงานในมหาวทยาลยนเรศวร แลวดาเนนการแจกแบบสอบถามใหกบกลมประชากร จานวน 102 ฉบบ และผวจ ยดาเนนการเกบคนดวยตวเอง โดยไดรบแบบสอบถามกลบคน จานวน 98 ฉบบ คดเปนรอยละ 96 4. การวเคราะหขอมล ผวจ ยวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามปลายปดโดยใชโปรแกรมสาเรจรปทางคอมพวเตอร กลาวคอ ขอมลทวไป วเคราะหโดยใชคาความถ และคารอยละ สวนปญหาการบรหารงานพสดของผปฏบตงานพสด มหาวทยาลยนเรศวร 3 ดาน ใชคาเฉลย (Mean - μ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation - ) และวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามปลายเปด โดยการวเคราะหเนอหา แจกแจงความถ และลงขอสรป

Page 151: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

144

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ผลการวจย ผลการวจยโดยสรปพบวา 1. ปญหาการบรหารงานพสด โดยภาพรวมมปญหาอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน ไดขอคนพบวามปญหาอยในระดบปานกลางทกดานเชนกน ซงเรยงลาดบจากคะแนนเฉลยสงไปตา ดงน 1) ดานการจดหาพสด ไดแก มข นตอนและกระบวนการในการจดซอจดจางทมากเกนไป มระบบโปรแกรมทางคอมพวเตอรทใชสาหรบการจดซอจดจางมากเกนทาใหเกดความสบสนและลาชา และการกาหนดคณลกษณะครภณฑคอมพวเตอรมข นตอนทยงยากทาใหการจดหาพสดไดไมทนตอการใชงาน 2) ดานการควบคมพสด ไดแก การเคลอนยายพสดโดยไมแจงผรบผดชอบหรอผปฏบตงานพสดทาใหเกดการสญหายของพสด หนวยงานมสถานทจดเกบพสดไมเพยงพอเนองจากพสดมจานวนมาก และหนวยงานขาดชางผเชยวชาญในการบารงรกษาพสดและจดเตรยมพสดสารองไวอยางเพยงพอตอการใชงาน 3) ดานการจาหนายพสด ไดแก สถานทจดเกบพสดทเสอมสภาพรอจาหนายมไมเพยงพอ ผปฏบตหนาทตรวจสอบพสดเพอจาหนายมเวลาไมตรงกน และขาดความจรงจงในการดาเนนการ ทาใหไมทราบวามพสดชารดหรอสญหาย 2. ผปฏบตงานพสดใหขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสด คอ 1) ดานการจดหาพสด ควรลดขนตอนการจดซอจดจาง ลดกระบวนการดาเนนงานดานเอกสาร หนวยงานควรมแผนการจดซอจดจางใหชดเจนและจดซอพสดเทาทจาเปน ลดระบบโปรแกรมการทางานใหนอยลง รวมถงควรจดอบรมงานดานพสดแกเจาหนาทพสดใหม 2) ดานการควบคมพสด ควรมแนวปฏบตการเบก-จาย/ยม-คนพสด และมสมดเอกสารทระบวน-เวลาในการเบก-จาย/ยม-คนพสดใหชดเจน และมระเบยบปฏบตใหผใชพสดแจงเจาหนาทพสดเปนลายลกษณอกษรเมอมการเคลอนยายพสด ไมควรเปลยนเจาหนาทพสดบอย และควรจดทาระบบออกเลขครภณฑเปนระบบบารโคด 3) ดานการจาหนายพสด ควรสารวจพสดทชารดเสอมสภาพอยางจรงจงและจาหนายออก โดยการจาหนายพสดควรดาเนนการมากกวาปละ 1 ครง และควรรวบรวมพสดทชารดรอการจาหนายไวทเดยวกน อภปรายผล จากผลการวจยทได ผวจยอาจอภปรายในประเดนสาคญไวดงน 1. ดานการจดหาพสด พบวา ปญหาทมคาเฉลยอยในระดบมากมสองประเดน คอ 1) มข นตอนและกระบวนการในการจดซอจดจางทมากเกนไป ทงนอาจเปนเพราะวาการจดซอจดจางในแตละครงมข นตอนในการปฏบตงานทยงยาก ตองดาเนนการหลายขนตอน และการดาเนนการแตละขนตอนกมความสลบซบซอน ทสาคญตองเปนไปตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ .ศ . 2535 และทแกไขเพมเตม และระเบยบอนททาง

Page 152: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

145 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

มหาวทยาลยกาหนด ซงอาจกอใหเกดความยงยากในการปฏบตงาน ประกอบกบเอกสารทมจานวนมากจาเปนตองใชความละเอยดรอบคอบสง จงทาใหการจดหาพสดในขนตอนการดาเนนการจดซอจดจางมปญหาอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบผลการวจยของกนกรตน คลายทองคา (2541) ทศกษาปญหาและแนวทางแกไขการบรหารงานพสด มหาวทยาลยบรพา และพบวา ปญหาการบรหารงานพสดดานการจดหาพสดมข นตอนการจดหาพสดมากเกนไป 2) มระบบโปรแกรมทางคอมพวเตอรทใชสาหรบการจดซอจดจางมากเกนไป ทาใหเกดความสบสนและลาชา ทงนอาจเปนเพราะวาระบบโปรแกรมทางคอมพวเตอรทมไวใชสาหรบเฉพาะงานในดานพสดโดยตรงมหลายระบบ เชน ระบบ e-GP และระบบ GFMIS เปนระบบจดซอจดจางภาครฐดายระบบอเลกทรอนกสทสวนราชการ รฐวสาหกจ และหนวยงานอนของรฐทกหนวยงานตองนามาใชในการปฏบตงานดานพสดทกระบบ และระบบ 3 มต กเปนอกระบบททางมหาวทยาลยนเรศวรไดนารองนามาใชงานในดานพสดเพมอกระบบ ถงแมวาจะมระบบโปรแกรมทางคอมพวเตอรทไวใชงานในดานพสดอยแลว แตการดาเนนงานดานเอกสารนอกระบบกยงมการดาเนนงานอยเปนบางสวน จงทาใหมปญหาในการดาเนนงานจดซอจดจางอยในระดบมาก และการทผปฏบตงานพสดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรง ไดแก ควรลดขนตอนกระบวนการในการจดซอจดจาง ลดกระบวนการดาเนนงานดานเอกสาร หนวยงานควรมแผนการจดซอจดจางใหชดเจน และจดซอพสดเทาทจาเปน ลดระบบโปรแกรมในการทางานใหนอยลง เพอใหการทางานรวดเรวขน รวมไปถงควรมการจดอบรมงานดานพสดแกเจาหนาทพสดใหม สอดคลองกบผลการวจยของสพรรณ สวรรณวาล (2550) ทศกษาเกยวกบรปแบบทพงประสงคของการบรหารงานพสดมหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา และพบวา ดานการจดหาพสด ไดแก ปรบปรงระเบยบของมหาวทยาลยใหสอดคลองกบระเบยบของรฐทเกยวของกบการพสดใหมากขน มกรรมการกาหนดคณลกษณะเฉพาะครภณฑ ควรลดขนตอนในการจดหาและการกระจายอานาจลงสหนวยงานระดบลางใหมากขน พรอมใหความรแกทกฝายทเกยวของอยางเปนระบบ ซงเปนไปตามทฤษฎการบรหารคณภาพของเดมมง (ปรยาวด ผลอเนก, 2553) ในขนตอนการวางแผน (Plan) สวนหนง คอ กาหนดวธการทางานเพอบรรลเปาหมายทต งไว และขนตอนการปฏบต (Do) คอ ทาการศกษาและฝกอบรมใหเขาใจวธการทางานในแตละครง 2. ดานการควบคมพสด พบวา ปญหาทมคาเฉลยสงทสดอยในขนตอนการเกบรกษาพสด คอ การเคลอนยายพสดโดยไมแจงผรบผดชอบหรอผปฏบตงานพสด ทาใหเกดการสญหายของพสด ทงนอาจเปนเพราะวาหนวยงานมพสดจานวนมาก และมสถานทสาหรบจดเกบไมเพยงพอและไมเปนระบบ ขาดความเปนสดสวน จงทาใหยากตอการควบคมดแล สงผลใหการตรวจสอบไดไมทวถง ซงสอดคลองกบผลการวจยของ ศรดา แสงนก (2551) ทศกษาปญหาและขอเสนอแนะการพฒนาการบรหารงานพสด ของมหาวทยาราชภฏเพชรบรณ และพบวา ปญหาในการบรหารงานพสดคอสถานทเกบรกษาพสดไมเพยงพอ การเกบรกษาพสดไมเปนระบบ และมการเคลอนยายพสดโดยไมแจงพสดกลางใหเปลยนผรบผดชอบ และการทผปฏบตงานพสดให

Page 153: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

146

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

ขอเสนอแนะเพอการปรบปรง ไดแก ควรมแนวปฏบตการเบก-จาย/ยม-คนพสด และมสมดเอกสารทระบวน-เวลาในการเบก-จาย/ยม-คนพสดใหชดเจน เพอใหสามารถตรวจสอบได และมระเบยบปฏบตใหผใชพสดแจงเจาหนาทพสดเปนลายลกษณอกษรเมอมการเคลอนยายพสด ไมควรเปลยนเจาหนาทพสดบอย เพราะทาใหขาดความตอเนองในการดาเนนงาน และควรจดทาระบบพสดการออกหมายเลขครภณฑเปนระบบบารโคด สอดคลองกบผลการวจยของ ปรชาต อนทรพก (2546) ทไดศกษาปญหาและวธการแกปญหาการดาเนนงานพสดของผบรหารและเจาหนาทพสดในสถาบนราชภฏ และพบวา แนวทางในการแกปญหาการดาเนนงานพสดดานการเกบรกษาพสด คอใหมสถานทเกบรกษาพสดทเปนระเบยบ ปลอดภย และจดเกบพสดจาแนกประเภทใหเปนหมวดหม เพอความสะดวกในการตรวจสอบและการเกบรกษา 3. ดานการจาหนายพสด พบวา ปญหาทมคาเฉลยสงทสดอยในขนตอนการตรวจสอบพสด คอ สถานทจ ดเกบพสดทเสอมสภาพรอจาหนายมไมเพยงพอ ทงนอาจเปนเพราะวาหนวยงานมพสดทชารดเสอมภาพ ไมสามารถใชงานได รอการจาหนายออกจากบญชมจานวนมาก และอยกระจายตามตกอาคารทาใหการสารวจตรวจสอบไมทวถง ประกอบกบการจาหนายพสดในแตละปมเพยงครงเดยว ทาใหไมสามารถจาหนายพสดทชารดเสอมสภาพ ออกจากบญชคมไดหมด จงทาใหเปนภาระสาหรบการหาสถานทจดเกบเพอรอการจาหนายในรอบปตอไป ซงสอดคลองกบผลการวจยของลดดา ทองทา (2552) ทไดศกษาปญหาการบรหารงานพสดขององคการบรหารสวนจงหวดพะเยา และพบวา ดานการจาหนายวสดครภณฑภาพรวมอยในระดบปานกลาง คอการเขาใจระเบยบการปฏบตในการจาหนายวสดครภณฑ และความสมาเสมอในการสารวจตรวจสอบพสดทเสอมสภาพชารด และการจดหาสถานทเกบวสดครภณฑทรอการจาหนายและการทผปฏบตงานพสดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรง ไดแก ควรสารวจพสดทชารดเสอมสภาพอยางจรงจง และจาหนายออกจากบญชหรอทะเบยนคม โดยการจาหนายพสดควรดาเนนการมากกวา ปละ 1 ครง นอกจากนนควรรวบรวมพสดทชารดรอการจาหนายไวทเดยวกน สอดคลองกบผลการวจยของสพรรณ สวรรณวาล (2550) ทไดศกษารปแบบทพงประสงคของการบรหารงานพสดมหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา และพบวา ดานการจาหนายพสด ควรมการวารแผนสารวจตรวจสอบยอดบญชพสดทชารดและจาหนายออกจากบญชอยางนอยปละ 2 ครง ซงเปนไปตามทฤษฎการบรหารคณภาพของเดมมง (ปรยาวด ผลอเนก, 2553) ในขนตอนการตรวจสอบ (Check) คอ การตรวจสอบและการประเมนเปนสงสาคญทจะตองทาควบคไปกบการดาเนนงาน เพอจะไดทราบขอมลทแทจรงและเปนประโยชนสาหรบการนามาปรบปรงพฒนาคณภาพของงานตอไป ขอเสนอแนะ การวจยครงน มขอเสนอแนะ 2 ประเดน คอ ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช และขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ไดแก 1. ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

Page 154: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

147 วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม – มถนายน 2556

ในการนาผลทไดจากการวจยไปใชประโยชน ผวจยมขอเสนอแนะ ดงน 1.1 ควรกาหนดรปแบบพรอมทงรายละเอยดและขนตอนในการปฏบตงานใหมความชดเจนเปนแนวปฏบตเดยวกนลดขนตอนทไมจาเปน เพอทาใหสามารถปฏบตไดรวดเรว และมประสทธภาพเพมขน 1.2 ควรมระบบโปรแกรมทางคอมพวเตอรสาหรบงานในดานพสดเทาทจาเปนเทานน เพอชวยลดการปฏบตงานนอกระบบในดานเอกสารและชวยใหการปฏบตงานไมซบซอน 1.3 ควรมการตดตามประเมนการใชพสดอยางสมาเสมอ เพอปองกนการเคลอนยายพสด ทาใหการตรวจสอบพสดประจาปรวดเรวไมยงยาก 1.4 ควรจดหาสถานทสาหรบจดเกบพสดทชารดเสอมสภาพรอการจาหนายไวเปนทเดยวกน เพอใหงายตอการสารวจตรวจสอบพสดทเกนความจาเปนและเพอปองกนการสญหายของพสด 2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาวจยเกยวกบผลกระทบของปญหาการปฏบตงานพสดในขนตอนตางๆ ของผปฏบตงานพสด 2.2 ควรมการศกษาวจยเกยวกบคณภาพชวตของผปฏบตงานพสดในมหาวทยาลยนเรศวร 2.3 ควรมการประเมนประสทธภาพในการปฏบตงานดานพสด ของผปฏบตงานพสดในมหาวทยาลยนเรศวร 2.4 ควรมการศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาการบรหารงานพสดของผบรหารแตละหนวยงานในมหาวทยาลยนเรศวร เอกสารอางอง กนกรตน คลายทองคา. (2541). ปญหาและแนวทางแกไขการบรหารงานพสด มหาวทยาลยบรพา. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต, สาขาวชาการ บรหารการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา. คณะกรรมการการอดมศกษา, สานกงาน. (2553). เอกสารประกอบการปฏบตงานเกยวกบ ระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535. กรงเทพฯ : สานกงาน คณะกรรมการการอดมศกษา. ชยชนะ กาญจนอกษร. (2548). ความรเกยวกบการบรหารงานพสดของเจาหนาทพสด มหาวทยาลยเกษตรศาตร. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขา รฐศาสตร, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

Page 155: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

148

Journal of Graduate School, Pibulsongkram Rajabhat University Vol. 7 No. 1 January – June 2013

นเรศวร, มหาวทยาลย. (2553). สารสนเทศมหาวทยาลยนเรศวร มหาวทยาลยแหง นวตกรรม. พษณโลก : มหาวทยาลยนเรศวร. ปรยาวด ผลอเนก. (2553). การจดการคณภาพ. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยราชภฏธนบร. ปารชาต อนทรพก. (2546). การศกษาปญหาและวธการแกปญหาการดาเนนงานพสด ของผบรหาร และเจาหนาทพสดในสถาบนราชภฏ. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา, สภาบนราชภฎพบลสงคราม. ลดดา ทองทา. (2552). ปญหาการบรหารงานพสดขององคการบรหารสวนตาบลพะเยา. ปรญญานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการทวไป, มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. ศรดา แสงนก. (2551). ปญหาและขอเสนอแนะการพฒนาการบรหารงานพสด ของ มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา, บณฑตศกษา, มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ. สพรรณ สวรรณวาล. (2550). รปแบบทพงประสงคของการบรหารงานพสดมหาวทยาลย ราชภฏบานสมเดจเจาพระยา. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา, มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา. หวหนางานพสด มหาวทยาลยนเรศวร. (2555, 20 สงหาคม). หวหนางานพสด. สมภาษณ.

Page 156: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ

วารสารบณฑตศกษาวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ปท ปท 77 ฉบบท ฉบบท 22 กรกฎาคมกรกฎาคม –– ธนวาคมธนวาคม 25525566

JJOOUURRNNAALL OOFF GGRRAADDUUAATTEE SSCCHHOOOOLL,, PPIIBBUULLSSOONNGGKKRRAAMM RRAAJJAABBHHAATT UUNNIIVVEERRSSIITTYY VVooll.. 77 NNoo.. 22 JJuullyy –– DDeecceemmbbeerr,, 20201133

ปรชญา รกษามาตรฐานบณฑตศกษา พฒนาคณภาพทองถน วสยทศน สานกงานประสานการจดบณฑตศกษา จะเปนหนวยงานรกษาและพฒนาคณภาพบณฑตศกษาทไดมาตรฐาน พนธกจ

1. กากบมาตรฐานการศกษาระดบบณฑตศกษาของมหาวทยาลยฯใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน

2. สนบสนนและประสานงานการจดการศกษาระดบบณฑตศกษาเพอสรางความเขมแขงวชาการ

3. เสรมสรางวสยทศน เพมพนความร ความสามารถใหแกนกศกษา คณาจารย และบคลากรบณฑตศกษา

4. สรางเครอขายความรวมมอทางวชาการระดบบณฑตศกษา ปณธาน มงมนผลตมหาบณฑตและดษฎบณฑตใหเปนนกวจยและเปนผนาทางวชาการใหมความรคคณธรรม นาไปสการพฒนาทองถนและประเทศชาต

สานกงานประสานการจดบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 66 ถ.วงจนทน ต.ในเมอง อ.เมอง จ.พษณโลก 65000

โทรศพท/โทรสาร 0-5524-1711 http://graduate.psru.ac.th

พมพท :

Page 157: วารสารบณฑัิตศึกษาึgraduate.psru.ac.th/pdf/service/journal56ep1.pdf.pdfสารบญ (ต อ) หน า ปญหาและแนวทางการพ