Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Page1
บรรยาย โดย ศ. ดร. กฤช เพมทนจตต 11,12,13 ต.ค. 2545
กลาวนำาระบบทนนยมเรมตนประมาณ 200 ปทผานมา โดย Adam Smith เปน
ผเสนอ กลาวถง ระบบทนนยมนวา มความโลภเปนตวขบเคลอนทสำาคญ สงเสรมใหมนษยม ความหลง“ ” ในดานบรโภค เชนปจจบนม Internet ขยายการคา ทำาใหรจกสนคาและบรการไดกวางขวาง
ยคปจจบนเรยก The next economy จะเปนยคทใชการตลาดนำา และจะตองสรางความสมพนธทดกบลกคา ใหมความจงรกภกด (Loyalty) ตอสนคา
การเมองไทยปจจบนกยงมการใช การตลาด“ ” นำา การเมอง“ ” อางวาคดใหม ทำาใหม แตกยงทำาใหคนไทยหลงไปกบการบรโภค กอหนเหมอนเดม
สำานกความคดทางเศรษฐศาสตร จดกลมไดเปน 3 สำานกหลก ๆ :-1. เศรษฐศาสตรแนว นโอคลาสสก (neo-classical economics) หรอแบบดงเดม2. เ ศ ร ษ ฐ ศ า ส ต ร แ น ว พ ฒ น า (development economics) ห ร อ
เศรษฐศาสตรสถาบน (institute economy)
3. เศรษฐศาสตรการเมอง (political economy) หรอ เศรษฐศาสตรทมพนฐานมาจากปรชญาวตถนยมประวตศาสตร
¶ การพจารณาระบบเศรษฐกจในฐานะทเปนระบบสงคมเปนการมองอกแงมมหนง คอการนำาเอาตวแปรอยางหลากหลายทไมใช
ตวแปรทางเศรษฐศาสตรเขามาอธบายดวย เพอใหเรามองระบบเศรษฐกจท เปนองครวมมากขน สวนทมองระบบเศรษฐกจแบบ แยกสวน“ ” กคอ การมองในแงทเปนแงมม เศรษฐศาสตร“ ” อยางเดยว
ความสำาคญกคอ พลงทางเศรษฐกจและสถาบนทางเศรษฐกจ“ ” เปน ปจจยในสภาพแวดลอม“ ” ของการบรหารทมความสำาคญยง การเปนผ
บรหารทประสบความสำาเรจ จะตองอานสถานการณทางเศรษฐกจไดถกตองและแมนตรง สามารถวนจฉยไดวาสงทนกการเมองบอก เศรษฐกจฟ นในความเปนจรงมนคออะไร ซงถาบอกวาเศรษฐกจฟ น คนไทยกจะเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคและลงทน ดงนนการใหสญญาณทางเศรษฐกจทผดๆ
Page2
หรออานสญญาณทางเศรษฐกจทผดๆ จงนำาไปสการตดสนใจทผดพลาดคลอยตามกนไป
จดมงหมายของอาจารยคอ ใหอานสถานการณทางเศรษฐกจไดถกตองและแมนตรง ดวยทฤษฎตวแบบ แนวคดทเหมาะสมและถกตอง ไมควรใชแนวคดตามประเทศตะวนตกอยางเดยว ยกตวอยาง มหาธร โมฮมหมด ของมาเลเซย ทสามารถฟ นเศรษฐกจของประเทศได ทำาใหเกดการเคลอนยายทนจากประเทศไทยไปประเทศมาเลเซย เปนไปตามหลกทวา เงนจะเคลอนยายจากทตำาไปยงททใหผลตอบแทนสง
ประเทศตะวนตกมกอางวา ประชาธปไตยตองมเสรทางการคารฐบาลไทยไมควรทจะใหเงนอดหนนเกษตรกร แตประธานาธบดสหรฐกลบเสนอขอใหรฐสภาออกกฎหมาย Farm security and mural development act ใชเงน 100,000 ลานเหรยญ เพออมเกษตรกร เพมขดความสามารถในการแขงขนในตลาดโลกเปนเวลา 10 ป นนแสดงถงความไมมเสรจรง
ชวงทเกดวกฤตเศรษฐกจในประเทศไทย ประเทศตะวนตกมกจะอางใหบรษทมความโปรงใส good governance หรอธรรมรฐ แตประเทศสหรฐอเมรกากลบมการลมละลายของบรษท เอรอน ดงนนจะไปเชอประเทศตะวนตกไมได การอางตาง ๆ เปนการอางเพอโกงคนผวสอน
ระบบเศรษฐกจมความส ำาคญตอองคกรตอวถ ชวตคนไทยและครอบครวมากเราตองสราง วธการคดใหม“ ” เพอเปนวธทด ทถก และสามารถคดเปน สวนนโยบายของรฐทวา คดใหม ทำาใหมนนไมจรง เพราะนโยบายรฐบาลกยงเปนแบบเดมๆ คอกระตน Consumption เชน ธนาคารคนจน กองทนหมบาน ออกบตรเครดต กระตนความโลภ หวงความเตบโตทางเศรษฐกจ สรางแรงจงใจใหตางชาตมาลงทน หวง“trickle down effect” หรอผลกระทบของการกระจายในรปงานและโอกาสทางเศรษฐกจอน ๆ ในสงคมโดยรอบ
การคดระบบเศรษฐกจในฐานะทเปนระบบสงคม ตองคดวาประเทศไทยซงเปนประเทศกลมโลกทสาม มภมหลงทางประวตศาสตร วฒนธรรมแตกตางก บประเทศตะวนตกโดยส นเชง การเอาทฤษฎทางตะวนตก คอทฤษฎเศรษฐศาสตรแบบดงเดมมาอานสถานการณ จงไมถกตองและไมมเหตผล
Page3
ความหลากหลายทางชวภาพของทรพยากรไทย จากการคนพบวา โลกมพนททเปน อขาว อนำา รอยละ 7 โดยรอยละ 80 อยในเขต อนโดมาลายน ซ งประเทศไทยก รวมอยในเขต อข าว อน ำาของโลก น บต งแต จงหวดประจวบครขนธลงไป และสวนอน ๆ ของประเทศกมความหลากหลายทางชวภาพมากมาย เชน ลมแมนำาโขง ,ช ,มล มพนธปลานำาจด 285 ชนด แตหลงจากสรางเขอนปากมลพนธปลาเหลอไมถง 80 ชนด ความหลากหลายทางชวภาพของแมนำามลเปนบอเกดของวฒนธรรมแบบแผนการดำาเนนชวต และความสมพนธของมนษยในสงคม
ระบบเศรษฐกจของไทยตองพจารณาดวยทศนะทกวางขวางกวา เศรษฐศาสตรแบบดงเดม“ ” เพราะความหลากหลายทางชวภาพ ภมศาสตร
ประวต ภมศาสตรเศรษฐกจ ยอมแตกตางจากประเทศทางตะวนตกและประเทศญปน
เศรษฐศาสตรแบบดงเดม คอ เศรษฐศาสตรแนวคลาสสก และนโอคลาสสกทมมา 200 ป เรมตงแต การเสนอผลงานโดย Adam Smith ใน The Wealth of
the Nation ไดเสนอสนธสญญาทวาดวยการพฒนาการระบบเศรษฐกจทนนยม ตลาดเอกชนเสร“ ” โดยมพนฐานอยบนหลกความสำาคญอยางนอย 3 หลกการ
1. Invisible hand หมายถง มอทมองเหน (คอมอของรฐควรหดหายไป) ปลอยใหมอของเอกชนมาแทน ซงจะเปนวธปฏบตของระบบทนนยม
2. Laissez-Faire หมายถง ลทธไมเขาไปแทรกแซงหรอกาวกาย เปนนโยบายของรฐบาลทมตอการคา รฐใหอสรเสรไมควรแทรกแซงเขาไปในกลไกการตดสนใจของเอกชน “Lay your hand off me” และรฐตองไมเปนนายทนดวย
3. Division of Labor คอ การแบงแยกกนทำาเปนความชำานาญเพาะอยาง คดอยางแยกสวน ผลดคอ พฒนาองคความรอยางละเอยด ขอเสยคอ พามนษยไปสความแปลกแยกหลงทาง เพราะคดแบบองครวมไมเปน (อารยะธรรมทางตะวนออกจะสอนใหคดแบบองครวม เชน พระพทธองค เลาจอ ) การใชทฤษฎทางตะวนตกมาใชกบประเทศไทยตงแตวกฤตป 2540 จะเหนวา ฟ นฟเศรษฐกจไมได แตทรพยสนของคนไทยกลบถกแปลงเปนทรพยสนของตางชาต
Page4
การวเคราะหระบบเศรษฐกจของประเทศไทยตองมองแบบ ระบบ“เศรษฐกจของคนทงประเทศ” ไมควรคดเปนแบบชนสวน หรอ แยกสวน เชน คดเรองการพฒนาเศรษฐกจตองมพนฐานสรางจากคนกลมเดยว คอ กลมทนกอน ซงจะปรากฏใหเหนชดเจนในกฎหมายสงเสรมการลงทน ในยค นายธาร นทร ฯ เปนรฐมนตรคลง มแนวคดวา ถาแบงคด เศรษฐกจกจะด หรอ นโยบา“ยถวเฉลยเศรษฐกจสมบรณ” คอ นโยบายทกำาหนดขนจากสวนกลางหรอใครคนหนง แลวถวใชไปหมดทงประเทศ ซงมประสทธภาพ
การวเคราะหเศรษฐกจของไทยตองดทงภายในและบรษทระหวางประเทศ รวมทงป ญหาชายแดน วาควรจดการอยางไร กลไกตองมประสทธผล ประสทธภาพเพยงพอ จะทำาอยางไรกบกลมความรวมมอทางเศรษฐกจทเกดขนใหมอยางนอย 2 กลม คอ กลมสหภาพยโรปและสหภาพอเมรกา อาจารยมองวาไทยเราตองคบหากบจน เพราะในอดต ประเทศไทยมสมพนธภาพกบจน มาเปน 1,000 ป ตลาดจนใหญมาก และอกประเดนตองดทอนทวป ตองคาขายกบอนเดย ศรลงกา บงคลาเทศ หรอตะวนออกกลาง เพอสกบฝร ง 2 กลม ( สหภาพยโรปและสหภาพอเมรกา ) จะวเคราะหเศรษฐกจโดยแปลกแยก หรอโดดเดยวไมไดตองวเคราะหทกบรบท
ดงนนจงกลาวไดวา ระบบสงคม หมายถง ความสมพนธทพงพากนระหวางปจจยทางเศรษฐกจ และปจจยทไมใชเศรษฐกจตางๆ หรอปจจยนอกขอบเขตเศรษฐกจ
¶ การพจารณาระบบเศรษฐกจในรปทเปนระบบการเมองระบบการเมอง สถาบนทางการเมอง กฎหมาย นโยบาย สงคม
วฒนธรรม ศาสนา จะมปฏสมพนธกบความสมพนธทางการผลต อยางเชน ภายใตลทธการเมองแบบรฐนยมหรอสงคมนยม ความสมพนธในการผลตคอความสมพนธของรฐกบประชาชน และรฐกเปนเจาของปจจยการผลตแทนประชาชน ซงจะมผลตอการใชทรพยากรการผลตวามประสทธภาพหรอไม เราเรยกสวนนวา ฐานของระบบเศรษฐกจ ตงแตความสมพนธในการผลตกบการปฏสมพนธก บปจจยการผลต ปฏสมพนธก บมนษยและธรรมชาต แตเมอผนวกเอาโครงสรางสวนบน เรากเรยกทงหมดนวา ระบบโครงสราง
Page5
สงคม อยางเชน ระบบสงคมแบบทนนยม ระบบสงคมแบบสงคมนยม ตามทศนะของนกเศรษฐศาสตรพฒนากลาวไววา
ปจจยทไมใชเศรษฐกจตาง ๆ หรอปจจยนอกขอบเขตเศรษฐกจ ประกอบดวย
1. ทศนคตทมตอชวตมผลตอระบบเศรษฐกจหรอไม เชนคนไทยภายใตลทธเสรนยมเกดอยากรวยแบบฉาบฉวย งานหนกไมเอาเบาไมส งานจบกงไมอยากทำา ทำาใหเปนทมาของแรงงานตางดาวผดกฎหมาย หรอทศนคตของคนไทยทชอบของนอกทำาใหตองนำาเขาสนคาฟมเฟอยเขามาประเทศ
2. โครงสรางทางการบรหารองคการขนาดใหญ ทงภาครฐและเอกชนกมผลตอระบบเศรษฐกจ หรอการปฏรประบบราชการทผานมากมผลตอระบบเศรษฐกจ เพราะเปนการจดรปองคการใหมเพอผลประโยชนทางการเมอง ตราบใดทชนชนใดเขยนกฎหมายกเพอชนชนนน
3. แบบแผนการดำารงชวตกมผลตอระบบเศรษฐกจ คนไทยเคยอยแบบครอบครวขยายซงมตนทนในการด ำารงชวตทต ำา พอระบบทนนยมเขามาครอบงำาทำาใหระบบครอบครวขยายแตกสลาย กลายเปนครอบครวเดยว ทำาใหขาดการผลตสมาชกใหกบสงคม ซงสมาชกของสงคมในเชงเศรษฐศาสตร ก คอ กำาลงแรงงาน
4. ศาสนา กมผลตอระบบเศรษฐกจ เชนศาสนาพทธสอนใหคนไทยยดหลกจวแตแจว (Small is beautiful ) คอหลกการทวาไมทำาอะไรใหญเกนตวหรอสมถะตามทฤษฏเศรษฐกจพอเพยง หรอหลกการทวาดวย just price ของศาสนาครสตนกายโรมนคาทอลกทก ำาหนดโดย โปป หรอ สนตะปาปาแหงวาตกน เพอเปนการจำากดบทบาทของ กลมนายทนชาวยว
5. ระบบการถอครองทดน กเชนเดยวกนมผลตอระบบเศรษฐกจ การถอครองทดนแบบชนเลกชนนอย ในทศนะของเศรษฐศาสตรทนนยมบอกวามนไมเกดประโยชน การรวมตวเปนผนใหญจะทำาใหเกดประสทธภาพ
6. ความซอสตยสจรตของรฐและเอกชน กเชนเดยวกน ระบบทนนยมจะธำารงอยไดคนในระบบหรอนายทนจะตองมความซอสตย โดยเฉพาะอยางยงการจดทำาระบบบญชตองไมมการหมกเมด เชน บรษทเอรอนของสหรฐอเมรกาทมการหมกเมดการจดทำาระบบบญช จนในทสดฟองสบก แตก ทำาใหคน
Page6
อเมรกนจนลงครงหนง เนองจากคนคอนประเทศเลนหน เกงกำาไรจากหน นอกจากความซอสตยสจรตแลว ยงตองมจตวญญาณเยยงมนษยธรรม ตองยอมใหเอากำาไรนอยลง
7. สวนนกการเมองกเชนเดยวกนมผลตอระบบเศรษฐกจ ทเหนชด ๆ คอพอมาเปนนกการเมองกเรมแผลงตวไปเปนผรบเหมา เนองจากงานรบเหมาเปนงานททำาเงนหรอมการชกเปอรเซนต ฉอฉล
8. ระดบการมสวนรวมของประชาชนในขอวนจฉย กมทงผลดและผลเสยตอระบบเศรษฐกจ เชน การสงเสรมให NGO มาจดทะเบยนในการจดการสงแวดลอม แตในทสด NGO กขวางไปทกอยาง ตงแตสรางเขอน สรางโรงไฟฟานวเคลยร กเลยไมตองทำาอะไรเลย ทำาใหประเทศไทยเขาสภาวะจนตรอก หรอการทำาประชาวจารณกมทงผลดและผลเสย ผลดคอไดรบขอมลในอกดานหนงทจะใชประกอบคำาวนจฉย แตผลเสยกคอทำาใหเกดความลาชาในการทำาโครงการตาง ๆ นอกจากนนความแขงแกรงของชนชนทางเศรษฐกจและสงคม ชนชนใดเขยนกฎหมายกเพอชนชนนน ซงเปนสจจะธรรมในทก ๆ ระบบ
เปงกสขาน นกเศรษฐศาสตรการเมองกลาวเสรมวา ทฤษฏทางเศรษฐศาสตรหรอทางสงคมศาสตร องคกรและกฎเกณฑตาง ๆ ทตงขนมาในบรบทของสงคมไทย ในภมภาคหรอในโลกน ใครเปนคนไดประโยชนซงเราตองวเคราะหถงจดมงหมายและกลไกในการควบคมองคกรเหลาน และนกเปนการมองระบบเศรษฐก จ ในฐานะท เป นระบบสงคม นอกจากต วแปรทางเศรษฐศาสตรแลวเราตองมองตวแปรทนอกขอบเขตเศรษฐศาสตรอก จงจะทำาใหเราเขาใจปญหาของระบบเศรษฐศาสตรทนนยมไดอยางถองแท
องคประกอบหลกทจะศกษาในสวนอาจารยกฤช แบงออกเปน 4 สวนสวนท 1. ศกษาหลกการและแนวคดตาง ๆสวนท 2. ปญหาและนโยบายตาง ๆ ภายในประเทศสวนท 3. ปญหาและนโยบายตาง ๆ ในระดบระหวางประเทศสวนท 4. การแสวงความเปนไปไดตาง ๆ และโอกาสแหงความสำาเรจในอนาคต
Page7
สวนท 1. หลกการและแนวคดตาง ๆ1.1 เศรษฐศาสตรสถาบนและการพฒนา
1.1.1 วกฤตต มย ำาก งท เก ดข น ในเอเช ย จากบทความหนงสอพมพ Financial Time ไดกลาวถง ความลมเหลวและความสบสนของภาวะเศรษฐกจ และการเมองของประเทศตามขอบเอเชยแปซฟก และไดระบถงจดสำาคญของภาวะวกฤตอนนำาไปสความลมเหลวจนยากทจะแกไข และกลาววา วกฤตการณเร มตนจากการเมองทแบกรบภาระจนเกนก ำาลงของกลมประเทศเอเชยน ทไดรบสมญานามวาเปนเสอเศรษฐกจ ซง หมายถง ความสามารถทกอใหเกดความเตบโตทางเศรษฐกจไดอยางรวดเรว และในอตราทสง การพฒนาแบบนเปนการหวานพชแหงความยงยากเอาไว โดยทนกลงทนตางกไดหวานการลงทนททำาใหทดนและทรพยสนมมลคาสงขน กอใหเกดการเกงกำาไร และเกดเปนฟองสบทโปงพอง เกดเปนราคาทบดเบอน เกดการสรางอปสงคเทยม นอกจากนเงนจากตางประเทศกจะไหลทะลกเขามา และนายทนทสามารถกไดกตองเปนนายทนทมสายปานยาว เพราะตองลงทนในโครงการขนาดใหญ เชน สนามกอลฟ คอนโดฯ นนคอการ นำามาใชในโครงการทไมกอใหเกดผลผลตอยางแทจรง
สวนใหญ เงนตราในภมภาคเอเชย กยดตดกบเงนดอลลาร สหรฐ ซงชวงนนไทยไดจด ระบบตะกราเงน (income budget) ทำาใหมลคาเงนบาทแขง พอมาในป 35 สมยรฐบาลชวนกไดทำาการยกเลกระบบตะกราเงน และเอาเงนไทยไปองสกลดอลลารสหรฐเพยงสกลเดยว เงนบาทไทยกเลยออนไหว และนายธารนทร ฯ กนำาเอา BIBF คอการกเงนนอกอยางถกตองตามกฎหมาย ทามกลางความไมพรอมของสถาบนทางการเงน ซงเปนการวางกบดกของความหายนะใหเงนบาทไทยและงายตอการเขามาเกงกำาไร
อกหลาย ๆ ประเทศกเผชญกบภาวะทเรยกวา ระบบทนนยมพวกพอง คอ ธนาคารนำาเอาเงนออมของประชาชนไปปลอยสนเชอใหพรรคพวก โดย bank มงแสวงกำาไรจากดอกเบยมากจนเกนไปจนลมหรอขาดการเอาใจใสตอการบรหารของเอกชนของผก และบางคร ง bank กปลอยสนเชอใหกบ
Page8
นกการเมองทมอำานาจ และนำาเอาหลกทรพยทมมลคาไมมากมาเปนหลกทรพยคำาประกน เชน กรณ BBC ในระบบเศรษฐกจของไทยยงมการตงบรษทกระดาษขนมา เพอสรางหลกฐานวาสงออก ถงกบมการสงตคอนเทนเนอรเปลาออกไป เพอใหดเหมอนจรง เพอเอาหลกฐานนนมาขอ VAT ฉะนน อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในบางยคจงสงมาก จนนาสงสย จงไมแปลกใจเลยทนกวเคราะหบอกวา ประเทศทเตบโตอยางรวดเรว เชน ไทย อนโดนเซย มาเลเซย ไดกาวไปสภาวะยงยากของวกฤตทางการเงน และไดสงผลกระทบอยางกวางขวาง ประเทศไทยเปนตนกำาเนดของวกฤตและทำาใหเกดผลกระทบเปนโดมโนในภมภาคจนกลาวไดวา 25 ม.ย. 2540 ปาฏหารยของเศรษฐกจในเอเชยมาถงจดสนสด
หนงสอพมพ ฐานเศรษฐกจในฉบบวนท 27- 28 ต.ค. 2524 ไดลงหวขอขาวอเมรกนอนตราย แฉแผนลบพฆาตเอเชย เพราะมการใชเครอขายทวโลก มงถลมกลมเอเชยนและประเทศไทยกเปนเปาหมายแรก เหตผลเพอหยดยงอตราการเจรญเตบโตของประเทศในเอเชย เพราะในชวงนนประเทศในเอเชยมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจสงมาก เปนแผนลบพฆาตเอเชย ซงดไดจากเอกสารเค าโครง(และขอมลหนา 23 ด เพ มเต ม) จากแผนนกล าววาวกฤตการณการเงนในเอเชย กลมทอยเบองหลงของวกฤตทเกดขนคอ สหรฐ ซงเปนมหาอำานาจการเมองโลก การตงพนธมตรในรปกลมความรวมมอทางเศรษฐกจหรอ NAFTA โดยอาศยนโยบายการเปดเสรทางการเงน การคาและบรการ ผานหนวยงานขององคการการคาโลก และมการจดประชมกลมเอเปค เพอสลายขวอาเซยน และตดกำาลงสหภาพยโรป
มลเหตทอเมรกาจะตองทำาลายระบบตลาดเงนของเอเชยนกวชาการชอ โจเซฟ จอฟฟ จากมหาวทยาลย Harvard เขยน
บทความตพมพในวารสาร Foreign Affaires ฉบบเดอนกนยายน 1997 “How
America does it” โดยวเคราะหอทธพลและบทบาทของอเมรกาถงการรกษาความเปนมหาอำานาจหนงเดยว โดยไรคแขงเอาไวอยางเหนยวแนนเพราะใชนโยบายการสรางสมดลแหงอำานาจ ซงแบงออกเปน 2 อำานาจแลวแตจะใชอำานาจอะไร
Page9
1. อำานาจกระดาง ( Hard Power ) หมายถง กำาลงพล ขปนาวธ ยทโธปกรณตางๆ
2. อำานาจละมน ( Soft Power ) หมายถง การใชอำานาจแหงเงนตราและวฒนธรรม
อำานาจแหงเงนตราใหผลตอบแทนทดกวา เพราะชาตทถกรกรานมกจะปฏบตตามคำาสงอเมรกา เชน การออกกฎหมาย 11 ฉบบ ( พ.ร.บ. ขายชาต ) ของประเทศไทยหลงจากทรบเงนชวยเหลอจาก IMF นอกจากนยงรกรานดวยอำานาจเศรษฐกจและวฒนธรรม เชน เทคโนโลยสารสนเทศ , สอสารจากวฒนธรรมตะวนตก การเขามาถอหนในบรษทตาง ๆ การเขามาของหางสรรพสนคา , การใหทน AFS เพอใหเยาวชนของชาตอนไปดในอเมรกา เพอเรยนร วฒนธรรมของอเมรกา ดงนน ประเทศไทยจงตกเปนอาณานคมทางเศรษฐกจของอเมรกาโดยสนเชง
สาเหตทอเมรกายดเอเชย1. ยคจกรวรรดนยมสมยใหม กระตนใหตลาดในเอเชยเปดการคา
และการลงทน เพอซอกจการทลมละลายในราคาถก ๆ แลวขายเอากำาไร
2. การลมละลายของสหภาพโซเวยต ทำาใหไรคแขงขน3. อางวากลมทนของตนเองตองขาดดลการคากบกลมประเทศ
เอเชย เนองจากการดำาเนนนโยบายปดประเทศ4. ความหวาดระแวงทอเมรกามตอจน เพราะหากจนมการปรบตว
และพฒนาเศรษฐกจอยางรวดเรว หรอหากจนกบญปนและประเทศอน ๆ ในภมภาคตางผนกกำาลงกน ภมภาคแถบนกจะกลายเปน ผกำาหนดชะตากรรมเศรษฐกจโลกแทนอเมรกาและยโรป และจะนำาภยเศรษฐกจมาสอเมรกา จอหน ไนทบรค เสนอผลงานชอ MEGA TREND OF ASIA เคยคนพบวาคนจนเปนผประกอบการทเปนเลศทสดในโลก และถาหากคนจนสามารถสรางเครอขายระหวาง องคกร สมาคมตางๆ โยงใยขนในภมภาค องคกรกจะเปนฐานอนสำาคญในการกำาหนดชะตากรรม
Page10
เศรษฐกจในภมภาคนและเปนปญหาสำาคญในการคาอนมหาศาลระหวางอเมรกาและประเทศในยโรปตะวนตกกบประเทศในภมภาคเอเชย
หลงจากทเกดวกฤตเศรษฐกจในประเทศไทยแลว ประเทศไทยตองขอรบความชวยเหลอจาก IMF และตองปฏบตตามคำาแนะนำาของ IMF
1. การสรางเสถยรภาพใหกบนโยบายการเงน โดยการคงไวซ งดอกเบยสง
2. การลดกฎระเบยบ โดยใหตางชาตเขามาทำาอะไรไดสะดวกขน3. การเปดเสรใหตางชาตเขามาลงทน4. การแปรรปรฐวสาหกจ5. การกำาหนดมาตรการใหธนาคารพาณชยตองเพมทนแตการดำาเนนนโยบายการเงนการคลงของประเทศตามคำาแนะนำา
ของ IMF กไมสามารถทำาใหเศรษฐกจฟ นไดคำาถาม ถามวาเศรษฐกจของประเทศไทยพนหรอยง ภายใตการ
บรหารของรฐบาลชวน(เศรษฐกจป 2543 เมอเทยบกบป 2540)
1. ราคาพชผลทางการเกษตรลดลงรอยละ 62. ราคาขาวเปลอกลดลงจากเกวยนละ 5,680 บาท เหลอ 4,833 บาท
ลดลงรอยละ 15
3. อตรากำาลงการผลตลดลงรอยละ 17.5
4. ดลการคาขาดดล รอยละ 54.7
5. เงนทนไหลออก รอยละ 114.5
6. สนเชอธนาคารลดลง รอยละ 19.3
7. อตราดอกเบยเงนฝากลดลงรอยละ 45
8. จำานวนคนตกงานเพมข นรอยละ 200 โดยรฐบาลจะตองแกปญหาคนวางงานในสวนของ Real Sector แตกลบไมทำา กลบไปแกปญหาสถาบนการเงนกอน โดยคดวา ถาสถาบนการเงนดขนแลวในสวนของ Real Sector กจะดขน แตไมไดเปนไปตามทรฐคด
Page11
อนทจรงแลวเศรษฐกจไทยยงไมฟ น คาดชนตาง ๆ ตกลงเทาไหร หนสาธารณะ และเอกชนทกอขนมากเกนกวาครงของ GDP และสามารถอธบายไดโดยทฤษฎวฎจกรธรกจ และทฤษฎ LAGs
PeakExpansion
Though
** ทฤษฎว ฏ จกรเศรษฐกจ เศรษฐกจจะเร มมการเตบโตมากขน เมอเกดนวตกรรมใหมข น
กราฟชนขน ในระยะ Expansion จนกระทงถง Peak และจะเกดการลดลงของการเจรญเตบโต ในชวงหดตว (Contraction ) และลงตำาในชวง Though หรอ ภาวะซบเซา และจะทรงตวอยในระดบคนหาอยชวงหนง จนกวาจะเก ดนวตกรรมใหม ทำาใหเกดการกระตน C (บรโภค), I (การลงทน) , G (การลงทนภาครฐ) เนน X> M และตองเนนนโยบายประชานยม
ดงนน หากนำาเอาทฤษฎดงกลาวมาพจารณาสถานะทางเศรษฐกจของไทย จงเปนไปไดยากทจะฟ นตวในระยะเวลาสน ๆ ตามทรฐบาลกลาวอาง
ทฤษฎ LAGs (การลาชาในการนำานโยบายเศรษฐกจมหภาคไปปฏบต)
1. Recognition LAGs การวนจฉยปญหาผดพลาด ตงสมมตฐานของการแกปญหาผด
2. Administration LAGs การบรหารงานลาชา การมวาระซอนเรน การเลอกปฏบต
3. Impact LAGs เมอการบรหารงานลาชาปญหากกอเกดเปนผลกระทบตามมา (Impact)
Page12
1.1.2 การศกษาดานเศรษฐศาสตรและการพฒนา : Michael P. Todaro
Michael P. Todaro กลาวถงการศกษาดานเศรษฐศาสตรและการพฒนาวา เปนแขนงใหมของวชาการ ซงเศรษฐศาสตรพฒนาของสำานกความคดหนงท Todaro สงกดอย โดยทเศรษฐศาสตรพฒนาไมเหมอนกบเศรษฐศาสตรของประเทศทนนยมกาวหนา เชน สหรฐอเมรกา ยโรปตะวนตก และประเทศญปน แตบางประเทศในยโรปกเปนประเทศรฐสวสดการ เชนเยอรมน สแกนดเนเวย เดนมารค สวเดน ประเทศทเปนรฐสวสดการคอประเทศทรฐจดเกบภาษจากคนทไดกำาไรมากไปตงเปนสวสดการใหกบคนยากคนจน ซงในประเทศทนนยมกาวหนากมเชนกน แตจะขนอยกบนโยบายของพรรคการเมองทไดรบการเลอกตงเขาไปเปนฝายบรหารประเทศ เชน สหรฐอเมรกา ถาพรรคเดโมแคตจะจดสวสดการใหกบคนยากจน แตอเมรกากยงไมถงขนเปนรฐสวสดการ กรณของประเทศทนนยมกาวหนา Todaro กลาววาสามารถใชเศรษฐศาสตรแนว NeoClassic และเศรษฐศาสตรพฒนากไมเหมอนกบเศรษฐศาสตรพฒนาแบบรวมศนย ซงหมายถงรฐจะเปนเจาของปจจยการผลตแทนประชาชน และรฐจะวางแผนการผลต การกระจายรายไดแทนประชาชนเชนประเทศจน ประชาชนเปนผปลกพชโดยทรฐบาลเปนผรบซอในราคาทไมขาดทน
Todaro เปรยบเทยบกบเศรษฐศาสตร 2 สาขา คอ*เ ศ ร ษ ฐ ศ า ส ต ร แ บ บ ด ง เ ด ม ห ร อ National Economic ซ ง ก ค อ
เศรษฐศาสตรแนว Classic หรอแนว NeoClassic ซ งเศรษฐศาสตรแบบดง เด มมกรอบแนวค ดค อการจดสรรทรพยากรท มอย และหายากใหม ประสทธภาพและตนทนตำาทสด
*เศรษฐศาสตรพฒนาคอ เศรษฐศาสตรทเสนอหลกการทกอใหเกดการเจรญเตบโตทดทสดของทรพยากรการผลต เพอการผลตและกอใหเกดระดบของสนคาและบรการใหขยายตวใหมากทสดในเวลาใดเวลาหนงเศรษฐศาสตรแบบดงเดม คอเศรษฐศาสตรทเสนอภาพลกษณหรอโฉมหนาของโลกของระบบทนนยมกาวหนาทตงอยบนพนฐานหรอฐานคตดงตอไปน
1. กลไกตลาดสมบรณ ซงหมายถง ผผลตและผบรโภคตางคนตางกมขอมลขาวสารซงกนและกนอยางหลากหลาย
Page13
2. อำานาจอธปไตยของผบรโภค คอ การทผบรโภคเปนผทมสวนกำาหนดราคาของสนคาและบรการ ซงจะเหนไดจากราคานำามน ซงถกกำาหนดราคาดวยคาการตลาด
3. ระบบทนนยมกาวหนาจะตองมการปรบตวของราคา (Price) โดยอตโนมต เนองมาจากการมคแขงขน เชน คาหนวยกจของนดา จะตองมการปรบตวของราคาคาหนวยกจแขงกบสถาบนอน
4. ขอวนจฉยการตดสนใจใด ๆ ตองอยบนพนฐานของการคำานวณเกยวกบอรรถประโยชนสวนเกน ทเรยกวา Maginal abitility และผลกำาไรของเอกชนสวนหนง
5. ผลลพธทมดลยภาพของตลาดผลผลตและทรพยากร 6. ความมสมเหตสมผล ของเศรษฐกจหรอสมเหตสมผลของกลไก
ตลาด หมายถง การผลตสนคาหรอบรการจะตองบวกกำาไร หรอความสมเหตสมผลของกลไกตลาดจะออกมาในรปของการตดสนใจในการแสวงหาอตราสวนของทนกบแรงงาน เชนโรงงานบรษท ไทยเกรยง เดมเปนอตสาหกรรมเลก รฐเขาโอบอมโดยรฐตงกำาแพงภาษ ลดอตราภาษศลกากร ทำาใหการสงออกสามารถสกบตางประเทศได เนองจากเครองจกรลาสมยสโรงงานทเปดใหมในระบบเศรษฐกจใหมในตางประเทศไมได และขดความสามารถในการสราคากตกตำา แทนทนายทนโรงงานจะตองหาอตสาหกรรมใหมมาทดแทน แตไทยเกรยงทำาการ Reinvestment โดยการลงทนใหมในเครองจกรซงทำาใหมผลกระทบกบคนงานโดยปลดคนงานออก 500 คน นกเศรษฐศาสตรแบบดงเดมจะมองวาทำาไปตามความสมเหตสมผลของกลไกของตลาดหาไมแลวจะไมสามารถอยได
*เศรษฐศาสตรการเมอง เปนเศรษฐศาสตรของอกสำานกหนง ทมตนกำาเนดมากจาก ทาวฮารด และเฟดเดอรรค เองเกลส Frederick Engels นกเศรษฐศาสตรการเมองเสนอองคความรเกยวกบกระบวนการตาง ๆ ทางสงคมและสถาบน ซ งกระบวนการเหลาน เป นกระบวนการทกล มชนช นน ำาทางเศรษฐกจและการเมอง มอทธพลครอบงำาการจดสรรทรพยากรการผลตทหายาก ทงนทงนน การตดสนใจของชนชนนำากเพอผลประโยชนของกลมของตนเปนการเฉพาะ เชน พ.ร.บ.กจการโทรคมนาคมทจะงดจายสมปทานใหกบรฐ เปน
Page14
เงนถง 300,000 ลานบาท และเพอประโยชนของประชาชนสวนใหญเพอสรางความชอบในการดำารงอำานาจของตน ซงเปนไปตามนกเศรษฐศาตรการเมองทจะวเคราะหความสมพนธของระบบการเมองและระบบเศรษฐกจ โดยมจดเนนทบทบาทของอำานาจในการตดสนใจหรอสงการทางเศรษฐกจ
*เศรษฐศาสตรพฒนา ของ Todaro เสนอองคความรดงน1. การจดสรรทรพยากรการผลตทหายากทมอยใหมประสทธภาพและการกอใหเกดการเตบโตทยงยนในชวงเวลาใดเวลาหนง2. การวเคราะหเกยวกบกลไกตาง ๆ ทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และสถาบนทงทางภาครฐและภาคเอกชน
ซงชใหเหนวา นกเศรษฐศาสตรพฒนาใชองคความรเพอคนสวนใหญทเสยเปรยบ จงทำาใหนกเศรษฐศาสตรพฒนามความกาวหนาในเชงอดมการณ ซงแตกตางจากนกเศรษฐศาสตรแบบดงเดมทใชองคความรเพอรบใชคนกลมนอยกอนหรอกลมนายทน โดยเชอวาเมอคนกลมนอยมการลงทนจะกอใหเกดกลไกลทแผผลประโยชนไปสมวลชนตาง ๆ เปนหลกการทสรางคนกลมนอยกอน แตนกเศรษฐศาสตรพฒนาจะเหมอนกบนกเศรษฐศาสตรการเมองคอจะตองสรางเพอคนสวนใหญดวย
นกเศรษฐศาสตรพฒนาจะมฐานคต ดงน1. กลไกลตลาดสนคาและทรพยากรไมสมบรณ 2. ขอมลขาวสารทจำากดระหวางผบรโภคและผผลต3. การเปลยนแปลงทางโครงสรางหลก ๆ ทเกดขนในระบบสงคม ในระบบ
เศรษฐกจ ประสบกบภาวะความไมมดลยภาพ หรอไมมความสมดลอยเสมอ กลาวคอราคามใชเกดขนมาจากจดตดทดลยภาพระหวางอปสงคและอปทาน
4. การประมาณการทางเศรษฐกจถกครอบงำาโดยลำาดบความสำาคญทางการเมองและสงคม เชน คณะราชยยดอำานาจจากพระมหากษตรย
5. ในระดบสวนบคคลขอพจารณาของครอบครว ชนเผาและศาสนากลายมาเปนประเดนเปนขอพจารณาทสำาคญเหนอกวาหลกการทวาดวย หลกการประมาณการในการแสวงหากำาไรสงสดของสวนตนทางวตถ หรอเปนขอ
Page15
พจารณาทเหนอกวา การประมาณการในการแสวงหาผลประโยชนสวนเกนในการบรโภคสงสด แตคนในทวปเอเชยและอาฟรกายงมขอพจารณาอน ๆ อก ไมเหมอนฝรง ซงฝรงถาจะเอากำาไรสงสดกจะเอากำาไรสงสด
ดงนน Todaro จงกลาววาเศรษฐศาสตรพฒนาจะตองเกยวของกบการกำาหนดเงอนไขตาง ๆ ทงทางดานเศรษฐกจ ทางวฒนธรรมและทางการเมอง ซงตางจากเศรษฐศาสตรแบบดงเดมทวา รฐตองหดมอหดแขนใหสน ไมควรเขาไปแทรกแซงในระบบเศรษฐกจทงทางดานอปสงคและอปทาน เชน การต งส ำาน ก BOI ซ ง เป นการกระต นอปทาน ด งน น หล กการทางเศรษฐศาสตรทเปนสากลมนอยมาก ซงหมายถง ทฤษฎทสรางจากพนทหนงสามารถนำาไปใชไดในสถานทอน ๆ ไดเชนกน
(ฉะนนเพอเพมพนความเขาใจในเศรษฐศาสตรการเมอง ใหอานบทความของ อาจารยวนจ ทรงประทม ถาจะทำาความเขาใจเศรษฐศาสตรพฒนา ตองอานบทความของอาจารย Todaro)
ความหมายของการพฒนาและมาตรวดเศรษฐกจแบบดงเดมมาตรวดแบบดงเดมนกเศรษฐศาสตรบอกวา ประเทศจะมการพฒนาไดตองดทตวชวด ดงน1. การใชมาตรวดแบบดงเดม เปนการวดทสนคาและบรการมลคา
ของสงของทเพมขนในอตรารอยละ 5 สมรรถนะของระบบเศรษฐกจของประเทศทกอใหเกด และธ ำารงไวซ งการเพมขนของรายไดประชาชาต หรอ Gross National Product หรอ GNP ตอป ในอตรารอยละ 5 ขนไป
วดไดจาก Yi = I + C + G + ( X-M ) Yi = GNP I = Investment (มลคาในการลงทน ) C = Consumption (มลคาในการบรโภค ) G = Government Expenditure ( งบประมาณรายจาย
ของรฐ ) X = มลคาในการสงออก M = มลคาในการนำาเขา
Page16
ภายใต ต วแบบ EAEM ( East Asain Economic Model ) แบบเศรษฐกจเอเชยตะวนออก ซงประเทศทางเอเชยตะวนออกใช รวมทงประเทศไทยตงแตสมยจอมพล สฤษด โดยมแนวคดทสำาคญ คอ มงไปขางนอก ( Look outward ) เพ อสรางแรงจงใจใหต างชาตมาลงทนในประเทศไทย โดยการชใหเหนถงศกยภาพของการลงทนภายในประเทศ หรอความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทตนทนดานแรงงานตำา
2. การใชมาตรวดทางสงคม เปนการวดความอยดกนดทางเศรษฐกจของประชากรโดยรวมจะวดทระดบและอตราความเตบโตของรายไดประชาชาตตอหวทแทจรง ซงวดโดยการเอาความเตบโตทเปนตวเงนทมมลคาเปนเงนของรายไดประชาชาตตอหว ลบออกจากอตราเงนเฟอ อตราเงนเฟอกจะเปนอตรารอยละ เชน อตราเงนเฟอรอยละ 1.5 หมายความวา เงนทเราไดเทาเดม แตไปซอรายไดทแทจรง กคอ สนคาและบรการ ไดนอยลงรอยละ 1.5
แนวคดเศรษฐกจใหมเกยวกบการพฒนาในทศวรรษท 2 ของการพฒนาประเทศเรมจากแผนท 3 แผนชาตกกลายเปน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต การพฒนาเศรษฐกจจงไดรบค ำานยามใหม ในฐานะทเปนการขจดหรอแกไขปญหาของความยากจน ความไมเทาเทยมกนและการวางแผน
1. Professor Dudley Seer ใน ค.ศ.1970 ภายในบรบทของระบบเศรษฐกจทกำาลงเตบโต ไดมการเรยกรองโดยตงคำาถามทเปน กรอบในการแสวงหาคำานยามของการพฒนาเศรษฐกจใหมวา อะไรเกดขนกบความยากจน อะไรเกดขนกบการวางงาน อะไรเกดขนกบความไมเทาเทยมกนในสงคม
2. Denis Goulet ชใหเหนวาในประเทศดอยพฒนา กอใหเกดวฒนธรรมความยากจนขนมา เรยกวา Culture of poverty ซงดทความเสอมถอยหรอความไรสมรรถภาพของสวนบคคลหรอสงคม ในการเผชญหนากบปญหาทวาดวยการไมรหนงสอ ความยากจนและความเจบไขไดปวย ทเรยกวา วฏจกรของความยากจน
Page17
3. Edgar Owen ในป 2530 หรอ ค.ศ.1987 ไดออกหนงสอเรยกรอง การพฒนาเปนการพฒนาของคนมากกวาสงของ กคอ The development of people rather than the development of thing. เพราะสตร Yi = I+C+G+( X-M ) เปนสงของ มลคาทตเปนตวเงนหรอสงของทผลตไดมากขน ตองมาดทคน ใหคนเปนหวใจสำาคญในการพฒนา
4. ศาสตราจารย ดร. กฤช เพมทนจตต ในป พ.ศ.2527 ไดรบเชญจากกระทรวงสาธารณะสขและกลมเคลอนไหวความจำาเปนพนฐาน ใหเสนอบทความวาประเทศไทยหรอรฐบาลไทยจะตอบสนองตอความจำาเปนพนฐานของมนษยไดอยางไร (ดในเอกสารประกอบการสอนของอาจารย บทความท 2 และ 3 พฒนาการของกลยทธการพฒนาภายใตแนวความคดความจำาเปนพนฐาน) อาจารยเปนผบกเบกใหประชาชนของไทยสนใจในเร อง ความจ ำาเปนพนฐาน ความหมายของการพฒนา กระบวนการทมมตเชงทวภาค มตทหลากหลายมากมาย ในทศนะของอาจารย ในยคนความหมายของการพฒนา คอ ตองผนกกำาลงเพอการปลดแอกคนไทยใหพนจากการครอบงำาของจกรวรรดนยม จะตองเรมดำาเนนนโยบายเศรษฐกจชาตนยม เร มทจะกระตนการพงพาตนเอง ตองสรางรานสหกรณขนมา นเปนทางออกรปธรรม
คณคาหลก 3 ประการของการพฒนา 1. วธการยงชพหรอการบำารงเลยงชพ Sustenance ( The
ability to meet basic needs ) หรอความสามารถในการตอบสนองตอความจำาเปนพนฐาน ความนยอนนกคลายกบทฤษฎเศรษฐกจพอเพยงของในหลวง ร.9 ปรชญากลาววา มเพยงพอเพอใหเปนมากวาเดม ( To have enough in order to be more )
2. การเปนบคคลทไดรบเคารพในตว ( Self-esteem ) บคคลในสงคมพงไดรบความเคารพในฐานะความเปนมนษย
3.Freedom from Servitude (To be able to choose) ความมเสรภาพจากความเปนทาสหรอภาวะจ ำายอม มนษยในสงคมพงมความสารถในการเลอกดำาเนนชวต โดยเฉพาะ
Page18
อยางยงการถกสรางกบดกของความเปนทาสในเรอนเบย เชน การกยมเงนเรยนของเดกยากจน เปนวธการทไมเหมาะสม มองดนโยบายการศกษาของไทย นโยบายสวสดการยงไมลงตว เปนเพยงประชานยม เปนการสรางใหประชานยมชมชน เพอหวงเสยง
ฉะนน คณคาหลก 3 ประการ ตองนำาไปบรรจอยในนโยบายการพฒนาตางๆ
บทบาททสำาคญของคณคาหรอคานยมในเศรษฐศาสตรพฒนา ( Value )
เศรษฐศาสตรเปนสงคมศาสตรเบองตน ซงเกยวของกบมนษยและการจดตงระบบสงคมขนมา เพอใหมนษยจดตงองคกรการดำาเนนกจกรรมตางๆ เพอตอบสนองตอความจำาเปนทางวตถขนพนฐาน (Basic Material need) ประการหนงและความตองการทไมใชวตถ (None-Material want) อกประการหนงเรองราวการศกษา ทางเศรษฐศาสตรจงมรากฐานมาจากบรบทของสงคม ซงอาจารยไมเหนดวยกบประโยคตอไปน ซงไมเหมอนกบวทยาศาสตรทางกายภาพ เพราะปจจบนวทยาศาสตรทางกายภาพไดลวงเขามากบบรบทสงคม การทมนษยประสบความสำาเรจ ในการถอดรหสพนธกรรมของมนษย ถอด DNA ตอไปมนษยจะสามารถสรางมนษยขนมาเอง เรมกาวลวงเขามาบรบทสงคมและปญหาจรยธรรม หรอการตดแตงพนธกรรมของพช (GMO) ซงแมแตนกฟสกส ทชอ จอหน ฮอรตน กลาววา GMO ควรจะเปนการทดลองในหองทดลองเทานนไมควรนำามาขยายผลในเชงพาณชย เพราะกาวลวงเขามาในบรบทจรยธรรมของมนษยแลวเพราะมนตอบสนองตอความรำารวยของบรษทขามชาต แตอยางไรกตาม Todaro กกลาววา เศรษฐศาสตรในฐานะทเปนสงคมศาสตร จงไมสามารถยนยน หรออางสทธเพอเปนกฎเกณฑทางวทยาศาสตรหรอความเปนจรงทเปนสากล เพราะเศรษฐศาสตรมนจะเปลยนไปตาม Need ของมนษย ตามคานยมของมนษย เมอเปนเชนนนแลว การวจยและการวเคราะหทางเศรษฐศาสตร จงไมสามารถแยกหรอลอยตวจากบรบททางสถาบนสงคมและการเมอง โดยเฉพาะอยางยงเมอมนษยจะตองเผชญกบสถานการณทบบบงคบใหเลอก ทเรยกวา ทางสองแพรงของ
Page19
มนษย (Human Dilemma) ทางหนงคอ ความหวโหย ความยากจน ความเจบไขไดปวย อกทางหนงคอ ความอมหนำาสำาราญ ความรำารวย ความมสขภาพด
แนวคดหรอกระบวนทศนของการพฒนาเศรษฐกจ และการกอใหเกดภาวะทนสมย:(Modernization)
เฟดเดอรรก ลก นกวชาการชาวอเมรกน ไดเขยนวเคราะหเศรษฐกจประเทศไทย สรปวา ประเทศไทยมการกอใหเกดภาวะทนสมยทปราศจากการพฒนา(Modernization without development) แนวคดหรอกระบวนทศนของการพฒนาเศรษฐกจและการกอใหเกดภาวะทนสมย จงสะทอนในคตทวาดวยคานยม และเกยวกบจดมงหมายทพงปรารถนาสำาหรบการบรรลถงสงททานมหาตมะคานธ เรยกวา การตระหนกถงศกยภาพมนษย ท เมกเกอร กเรยนรจากทานมหาตมะคานธ ในการเสนอผลงานทชอวา Small is beautiful และทานชใหเหนถงมนษยคนอนเดยหรอคนผวเหลองเปนมนษยทมศกยภาพ สามารถปกครองตนเอง สามารถมอสรภาพได เพราะฉะนน การพฒนาเศรษฐกจเพอไปสภาวะทนสมย(Modernization) จงอยภายใตจดมงหมายตาง ๆ ดงนน
1. ความเทาเทยมกนทางเศรษฐกจและสงคมจะทำาอยางไรถงจะทำาใหเกดความเทาเทยมทางเศรษฐกจและสงคม 2. การขจดปญหาความยากจน ซงตองแกทโครงสรางและตนเหตเพราะปญหาความยากจนเปนปญหาโครงสรางเชงประวตศาสตร ไมสามารถแกไขไดดวยนโยบายการเงนการคลงเฉพาะหนาทเรงดวน แกทโครงสราง แกทกฎหมาย และตองแกทความคด คานยม วฒนธรรม 3. การกอใหเกดการขยายโอกาสทางการศกษาทเปนสากล เชน อาจารยวจารณนโยบายออกนอกระบบของ ทานอนนต ปนยารชน ททำาใหคนไทยจำานวนมากขาดโอกาสทางการศกษา ซงการปฎรปการศกษา คร อาจารย ตองไดรบการฝกอบรมอยางเขมขน และจะตองยกยองสถานภาพของคร อาจารย ใหสงสง
Page20
4 . การยกระดบการดำารงชวต ความมเอกราชหรออสรภาพของชาต ทเรยกวา (National Independent) ขณะนประเทศเรามเอกราชใหม เราถกครอบงำาโดยจกรวรรดนยม โดยบรษทขามชาตยกษใหญ โดยมกฎหมายทเออประโยชนตอบรษทขามชาตเหลาน
5. การกอใหเกดภาวะทนสมยในสถาบนตางๆ6. การมสวนรวมทางการเมองและเศรษฐกจ การมสวนรวม
ทางการเมองทงในแนวราบและแนวตงในแนวราบ คอ ประชาชนพงมเสรภาพในการแสดงออกดวยการเดนขบวน การมสวนรวมทางเศรษฐกจ คอ การมสวนรวม คด ทำา รบ ฟง มสวนรวมในการกำาหนดนโยบาย มสวนรวมในการนำานโยบายไปปฏบต มสวนรวมในการรบฟงประโยชนจากนโยบายนน และมสวนรวมในการประเมนผลลพธ คอ การรบฟง
7. ประชาธปไตยในระดบรากหญาประเทศไทย ตอนทเกดภาวะความไมมเสถยรภาพของสถาบนการเมอง ของสถาบนการปกครองทองถน เชน อบต. จดตงขนมาทามกลางความไมพรอมทจะยกฐานะ ซงผลลพธทเกดขนคอ ความไมมเสถยรภาพทางการเมองในระดบรากหญา
8. การพงพาตนเอง ระบบเศรษฐกจของไทยเปนระบบเศรษฐกจนยมแบบพงพาและแบบผสมดอย คอแสดงใหเหนถงความเปนเจาของทรพยากรการผลตทงในภาครฐและเอกชน เปนระบบทนนยมพงพา พงพาตางชาตในเรองของการลงทน ในเรองของเทคโนโลย ในเรองของวตถดบ
Page21
สรปแลวฐานคต ทวาดวยคานยม นโยบายคานยมมนแฝงอยดวยฐานคตอะไร กลมแรกองคนกลมใหญ กลมสององคนกลมเลก ดงนนฐานคตทวาดวยคานยมจงเปนองคประกอบทจำาเปนสำาหรบการวเคราะหเศรษฐกจ และนโยบายเศรษฐกจ เศรษฐศาสตรจงไมสามารถปลอดจากคานยมได ฉะนนเราตองวนจฉย ถงคณคาทแฝงอย และเราสามารถทำานายถงผลทได วาใครไดประโยชน อยางเชนในสมยของรฐบาลชวน ทกฎหมายกลาวภายใตกฎเกณฑวาเมอ ธนาคาร มเศรษฐกจด จะทมทนไปททรพยากรไปทธนาคาร แลวภายใตหลกการทวา อมคนรวย ชวยตางชาต พฆาตคนจน ดงนนความมเหตผล ในการวเคราะหเศรษฐกจ ความแมนตรง ตลอดจนความถกตอง ของบทบญญตตาง ๆ ทปรากฏในรปของ กฎหมาย นโยบาย มาตรการ กลยทธ แผน โครงการ จงมการประเมนภายใตพนฐานของฐานคต ทวาดวยคานยมดงกลาว เราวนจฉยคานยมได เรากสามารถอานสถานการณ และเขาใจไดวา นโยบายมนเออประโยชนตอใคร ผลลพธออกมาอยางไร
1.2 โครงสรางตาง ๆ ทหลากหลาย และลกษณะสามญของชาตกำาลงพฒนา 1.2.1 การจดประเภทบางประการของประเทศกำาลงพฒนา แบงเปน 4
ประเภท1. LICs ( Low Income Countries ) ประเทศทมรายไดเฉลยของประชากรตอคน
ตำาทสด2. MICs ( Middle Income Countries ) ประเทศทมรายไดเฉลยของประชากรตอ
คน ปานกลาง3. NICs ( Newly Industrializing ) ประเทศทมองคประกอบของอตสาหกรรมเกน
กวาครง คอ มเกณฑตาง ๆ ตามมาตรฐานกำาหนด เชน สดสวนของมลคาภาคอตสาหกรรมกบรายไดเฉลยของประชากรในประเทศ
4. OPEC ( Organization of Petroleum Exporting Countries ) ประเทศทสงออกผลตภณฑปโตรเลยม
Page22
1.2.2 โครงสรางของระบบเศรษฐกจโลกทสาม (ดรายละเอยดเพมเตมทบทความ Todaro, Michael P.)
1. ขนาดและระดบรายได ในเบองตนนกเศรษฐกจไดศกษา ความสมพนธระหวางประเทศทมภมศาสตรจะทำาใหประชากรมรายไดดหรอ? ประเทศทมพนทใหญจะทำาใหคนในชาตนนตองมรายไดสงขนตามจรง? ปรากฏวา ในความเปนจรงแลว ขนาดทางกายภาพมไดอธบายถงปจจยของการมระดบรายไดดของคนในประเทศวามากหรอนอย เชน สงคโปร เปนเมองเลกแตสามารถอยในตำาแหนงทางเศรษฐกจเปนอนดบ 2 ของโลก สวนไทยอยในอนดบท 46
2. ภมหลงประวตศาสตรและการเปนอาณานคม เอเชย แอฟรกา และละตนอเมรกน เปนอาณานคมของประเทศตะวนตก และไดรบอทธพลแนวคดทางการเมองเกอบทงนน สวนไทยสมยกอน ไดมการผกสมพนธการคาและผกมตรกบจน มการถวายเครองราช ฯ และจนกตอบแทนโดยการมอบเครองราช ฯ 3 เทา รวมถงสทธในการคาขาย และไทยยงยดจนเปนฐานในการสรางนโยบายการสมดลแหงอำานาจ แมแตพระเจาตากกเชนเดยวกน ใน รชกาลท 1, รชกาลท 2 และ รชกาลท 3 กยงมการคาขายกบจนอย และในทสดรชกาลท 3 กนำาเร องการเงนของตางชาตเขามาศกษา สมยรชกาลท 4 เรมเปดประตการคากบตางชาต จนกระทงในสมยรชกาลท 5
ยอมเสยดนแดนเพอแลกเอกราชของชาต ตอมาสมยจอมพลสฤษด ฯ กนำาประเทศไทยไปเปนบรวารของสหรฐอเมรกา และขาดสมพนธกบจนไปร ะ ย ะ ห น ง ม า ถ ง ท า น ห ม อ ม ห ล ว ง -ค ก ฤ ท ธ ฯ เ ป น น ก ต อ ต า นจกรวรรดนยม(ตอตานอเมรกา) จนในทสดกถกนกการเมองจากพรรคหนงกลมหนงพาประเทศไทยไปเปนอาณานคม พวกจกรวรรดนยมสมยใหม โดยสนเชงในป 2540 เปนตนมา
3. ทรพยากรธรรมชาตและมนษย ประเทศไทยมทรพยากรของมนษยทตำามาก เพราะเดกไทยไอควตำามากไมเกงคณตศาสตร-วทยาศาสตร เดกไทยมแตเลนอนเตอรเนต ขาดสมาธในการเรยน ในขณะเดยวกนทรพยากรทางกายภาพของประเทศไทยกยงเปนพนฐานอนสำาคญ ถงแมวาความหลากหลายทางชวภาพ จะถกทำาลายไปโดยไมรตว แตประเทศไทยกยงเปน
Page23
ประเทศทมความหลากหลายทางชวภาพสง เพราะเปนเขตอขาวอนำาอยมากทสดของโลกเชนกน ซงไทยมสงมชวตมากมายและมความหลากหลายทางพนธกรรม ททำาใหมขาวนบรอยสายพนธ มสายพนธไมในปาไมมากกวา 54
ชนด ปาเตงรง 31 ชนด ปาดบชนมากกวา 100 ชนด กอใหเกดความหลากหลายของระบบนเวศนซงเปนทอยอาศยของสงมชวตเนองจาก การทไทยมปาไมมากกวา 10 ประเภท นบตงแตปาชายเลนไปจนถงปาดงดบ ประเทศไทยตงอยในเขตรอนชน มสรรพสตวนานาชนด และจลนทรยมากมาย ประเทศไทยเรามพชพนธประมาณ 15,000 ชนด คดเปนรอยละ 8 ของพนธพชทวโลก ในขณะทประเทศทางยโรปเหนอ เชน นอรเวย สว เดน มพนธ พ ชประมาณ 1,800 ชน ดเท าน น แตสามารถสงออกเฟอรนเจอรทมชอเสยงเชนเดยวกน ประเทศไทยเปนประเทศทมสตวกระดกสนหลง เปนสตวเลยงลกดวยนม นก สตวเลอยคลาน และสตวครงนำาครงบกรวมแลวประมาณ 1,625 ชนด ในขณะทนอรเวยและสวเดนม 299 ชนด และ 328 ชนดตามลำาดบ ในทองทะเลไทย พบวามปลาทะเลไทยประมาณไมตำากวา 2,000 ชนด คดเปนรอยละ 10 ของทวโลก หอยประมาณ 2,000 ชนด สตวไมมกระดกสนหลงอน ๆ 11,900 ชนด จากแมนำามลจงหวดอบลราชธานปลานำาจดจำานวน 285 ชนด ไมรวม แมนำาปาสก แมนำานาน ปง วง ยม ช สงครามนคอความหลากหลายทางชวภาพทไทยมแตกลบไมนำาเอาความหลากหลายทางชวภาพ ทมอยมาเปนพนฐานในการกำาหนดกลยทธการพฒนาเศรษฐกจแตกลบไปลอกเลยนแบบการพฒนาเศรษฐกจตามความชำานาญของตางชาต และเพอตอบสนองแตพวกชาต เราตองดวาเหมาะสมหรอไม และสำาคญอยางไร
4. ความสำาคญเปรยบเทยบระหวางรฐกบเอกชน ระบบเศรษฐกจทนนยมแบบพงพา แบบผสม ( NICs ) หมายถง การพจารณาวา เศรษฐกจของไทยเปนเศรษฐกจแบบผสม สามารถพจารณาไดจากความเปนเจาของปจจยการผลต ดวยเหตทไทยถกครอบงำาลทธ ม 2 ลทธ คอ ลทธรฐนยมสายสงคมนยม ป 2475 -2510 และ 2503 จอมพลสฤษดกนำาลทธเสรนยมเขามา ดงนนไทยจงถกครอบงำาโดย 2 ลทธ แบบคขนานมาตงแต พ.ศ 2503 จนถง ณ ตอนน 2-3 ปทผานมา มการครอบงำาจากลทธเสรนยม โดยการเกดจาก
Page24
การแปรรปรฐวสาหกจ คอ การเอาทรพยสนของรฐขายใหกบเอกชน เราตองดสดสวนอนไหนมากกวากน โครงสรางของอตสาหกรรมของเราเปนแบบการผลตสนคาบรโภค สนคาทไมคอยผลตกนโดยเฉพาะสนคาทเปนทนใหกบภาคเกษตร เชน ปย ไทยยงมการสงปยนำาเขาโดยทจรงแลวไทยนาจะผลตเอง เพราะวตถดบกมอยแลว
5. การพงพาภายนอกทางเศรษฐกจการเมอง และวฒนธรรม ประเทศไทย ไทยเปนประเทศระบบทนนยมพงพาโดยแทจรง กอใหเกดการตกเปนอาณานคมทางปญญาของตางชาต และมการสรางพรรคพวกทกอตงขนเพอกออทธพลเปนใหญทางการเมอง ทำาใหกอเกดเปนอำานาจผลประโยชนทางการเมองสวนใหญมาจากกลมนายทน กลมผมอทธผลเพอมายดอำานาจของรฐเพอขยายโอกาสทางผลประโยชนของกลมตน จงมบทบาทในการกำาหนดนโยบายเศรษฐกจ
1.2.3 ลกษณะสามญของชาตกำาลงพฒนา1. มาตรฐานการครองชพตำา รายไดประชากรตำา ความไมเสมอภาค และ การ
ศกษาอยในระดบตำา2. ระดบการผลตทางการเกษตรตำา มการนำาเขา เชน ถวเหลอง GMO เขามาป
หนง 3 แสนตน3. อตราการเจรญเตบโตของประชากรตำา ถาสงเกดจากการอพยพของ
แรงงานตางดาวและภาวะการพงพาสง4. ระดบการวางงานตำา ระดบการของระบบทนนยมทมการวางงานการจาก
งานเกดขนไมเตมท5. การพงพาผลผลตทางการเกษตรและการสงออกจำานวนตำามาก ประเทศไทย
มมลคาการสงออกสงมากจากสนคาการเกษตร คอ ขาว แตกลบมสดสวนของสนคาอตสาหกรรมสงออกสงมาก เราจะเหนขอมลสนคาการสงออกวาการสงออกสงมากคอ อปกรณอกเลกทรอนกส การสงขาวทเคยเปนอนดบ 1 ของโลกเหลอเพยงรอยละ 3.5 ของมลคาการสงออกทงหมด กลยทธของทานอ.จ ในการแกไขคอ การพฒนาเศรษฐกจโดยการนำาทฤษฎแหงมลคาเพมมาใช วาเราจะนำามาแกไขใหเรามการพฒนาโดยการนำาเอาวตถดบมาพฒนาเพอสรางมลคาเพมอยางไร
Page25
6. ประเทศไทยของเราถกครอบงำา ตองพงพา และดอยความสามารถในการปองกนตนเองในความสมพนธระหวางประเทศ ฉะนน นโยบายตางประเทศของไทย ในเชงเศรษฐกจการเมองตองมความชาญฉลาด ตองมการนงจบเขาคยกน เชน องคการ ACD เพอแสวงหาผลประโยชนรวมกนระหวางประเทศในการปองกนตนเอง แตอาจารยมงมองไปไกลกวานนคอ มองดวาตอไปแผนดนสวรรณภมอาจเปนศนยกลางของโลก มองไปทาง จน, ญปน อนทวป และเชอมรวมตะวนออกกลาง วาเราจะดำาเนนการกนอยางไร ในการผลตอาหารเพอสงออกไป (โดยใหศกษาเพมเตมจากหนงสอของ โทโดโร)
1.3 ทฤษฏการพฒนาตางๆ : การวเคราะหเปรยบเทยบ1.3.1 ทฤษฏการพฒนาการเศรษฐกจกระแสหลก 4 แนวทาง
การศกษาทฤษฏเพอทจะทราบวา ทฤษฏตางๆ นนมฐานคตอะไร แฝงคานยมหรอคณคาอะไร ในประวตศาสตรการพฒนา นกเศรษฐศาสตรคดอยางไรเกยวกบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ และแตละกระแสทครอบงำาประเทศตางๆ นน มนมจดออน – จดแขง ประการใด เพราะทฤษฏนอกจากจะเปนแนวทางในการวเคราะหหรออานสถานการณแลว ยงเปนแนวทางในการกำาหนดทางเลอกสำาหรบการแกไขปญหา หรอการพฒนา
ในบทความของ Torado ในสวนทวาดวย Theory of Development เปนการศกษาทฤษฏการพฒนาการเศรษฐกจกระแสหลก 4 แนวทาง
1. ทฤษฏขนตอนแบบเสนตรง2. ตวแบบการเปลยนแปลงทางโครงสราง3. การปฏบตการพงพาระหวางประเทศ4. การตอตานการปฏวตแนวนโอคลาสสก
นอกจาก 4 กระแสหลกกมกระแสท 5 เกดขน ทเรยกวา ทฤษฏการเตบโตแนวใหม : การเกดของแนวทางทหา(The New Growth Theory : An Emerging Fifth Approach)
1.3.1.1 ทฤษฎขนตอนแบบเสนตรง (The Linear – Stagec Theory)
Page26
ใน ค.ศ. 1950 และตน ค.ศ. 1960 นกทฤษฏในยคนนพจารณากระบวนการในฐานะทเปนอนกรมของขนตอนความเตบโตทางเศรษฐกจทมความตอเนองสมพนธ ขนตอนเหลานนทกประเทศตองผานอยางหลกเลยงไมได มนกวชาการทเกยวของคอ
- Rostow’s stages of Growth : Rostow เสนอผลงาน Non Communist
Manifesto เพ อตอตานผลงานของ Karl Marx คอ The Communist Manifesto
โดยเสนอวา การพฒนาจะเกดขนไดกตอเมอ ประเทศนนมปรมาณทเหมาะสมของสดสวนเงนออม(Saving) และการลงทน(Investment) หากขาดแคลน S,I ก คอ การชวยเหลอจากตางประเทศ Foreign – Aid
แนวคด การพฒนาเศรษฐกจของประเทศดอยพฒนาไปสประเทศพฒนานนตองมการเปลยนแปลงอยางตอเนอง ตามลำาดบ 5 ขนตอน คอ
ขนตอนท 1 การเปนสงคมแบบดงเดม (The Traditional Society)
ขนตอนท 2 Pre Condition for Take – off มการวางเงอนไขเบองตนสำาหรบการทะยานออก
ขนตอนท 3 Take – off การทะยานออก เรมมการลงทน สงเสรมเอกชนในการลงทน เงนออมภาคเอกชนไมเพยงพอและเทคโนโลยตำา รฐกดำาเนนการกเงนจากตางชาต หรอไมกสงเสรมตางชาตใหเขามาลงทน
ขนตอนท 4 การขบเคลอนไปสการมวฒภาวะ (Drive to maturity)
ขนตอนท 5 สงคมอดมโภคา (Hight Mass Consumption Society)
- The Harrod – Domar Growth Model : แนวคดของ Harrod Domar
เนนการสะสมทนทงภายในและภายนอกประเทศ เพอการพฒนาทรวดเรว กลไกของระบบเศรษฐกจตองมการลงทนเพม และตองรกษารายไดใหอยในสดสวนทเหมาะสม กจะนำาไปสการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ
1.3.1.2. ตวแบบการเปล ยนแปลงทางโครงสราง (Structural Change Models)
ค.ศ. 1970 ตวแบบนเขามามบทบาทแทนตวแบบชนดเสนตรง เนนกลไกซงทำาใหระบบของชาตทดอยพฒนาเปลยนแปลงโครงสรางการเกษตรยงชพไปสเศรษฐกจใหม ประกอบดวย ภาคอตสาหกรรม และบรการขนาดใหญ ทฤษฏ
Page27
นวาดวยแบบแผนของการเปลยนแปลงโครงสราง มการใชทฤษฏทางเศรษฐศาสตรททนสมยและการวเคราะหทางสถตเพอพยายามทจะแสดงใหเหนถงการพฒนาภายในกระบวนพฒนาของการเปลยนแปลงทางโครงสรางซงประเทศ ทกำาลงพฒนาจะตองดำาเนนการรวดเรว และยงยน แบงเปน 2 ทฤษฏยอย คอ
1. The Lewis Theory of Development Lewis ไดเสนอแนวความคด Two Sectors Model ตวแบบแรงงาน
สวนเกน ของ 2 สาขาการผลตของระบบเศรษฐกจประเทศทกำาลงพฒนาวา- สาขาเกษตรทมแรงงานสวนเกน หากเคลอนยายแรงงานสวนเกน
(Surplus labor) นไป สาขาเกษตร กจะไมทำาใหผลผลตลดลง- สาขาการผลตในภาคอตสาหกรรม ซงอยในชมชนเมอง สามารถ
รองรบการเคลอนยายแรงงานจากภาคเกษตรได ทำาใหเกดการเพมคาจางงาน และเพมผลผลต
2. การเปลยนแปลงทางโครงสราง และแบบแผนของการพฒนา (Structural Change and Patterns of Development) Hollis B Cheneng
ศกษารปแบบการพฒนาโลกทสาม
1.3.1.3 การปฏวตพงพาระหวางประเทศ (The International – Dependence Revolution)
เกดขนระหวางป ค.ศ. 1970 มอดมการณทางการเมองทมความกาวหนา มองดความสมพนธในเร องของอำานาจทงภายในประเทศ และระหวางประเทศ ศกษาวจยและวเคราะหในเชงวจารณ
- The Neocolonial Dependence Modelการทประเทศถกครอบงำาโดยนโยบายการพฒนาจากธนาคารโลก และ
รฐบาลสหรฐอเมรกา การไหลเขามาโดยการลงทนของตางชาต ทำาใหรฐบาลไทยไมสามารถกำาหนดแนวทางในการพฒนาทเหมาะสมสำาหรบตนเอง ในทสดรฐกมขอจำากดในการสรางกระบวนการพฒนาทสมเหตสมผล เพราะผลพวงหรอผลประโยชนของการพฒนาตกอยทคนกลมนอย คอ กลมทนขามชาต กลมทนในประเทศทเกยวของ ตลอดจนกลมทนนายหนา สวนภาระทเกดขนผลกใหก บคนสวนใหญของประเทศ และในทสดเกดเปนอาณานคมทางเศรษฐกจสมยใหมของประเทศทเจรญแลว
Page28
- The False Paradigm Modelการทประเทศดอยพฒนาตองขอความชวยเหลอทางเทคนค (วชาการและ
การเงน) จากตางชาต นำาเอาแบบแผน หรอทฤษฎทผดพลาดมาใช พวกนจะไมเขาใจสถานการณทแทจรง เชน IMF ไมเขาใจสถานการณในประเทศไทย นำาไปสการอานสถานการณทผดเปรยบเหมอนการใหยารกษาทผด
- The Dualistic – Development Thesis : แนวคดการพฒนาแบบทวลกษณ
แสดงใหเหนถงภาพลกษณ และลกษณะของสงคมดอยพฒนาทมลกษณะทวลกษณวา การพฒนาไปตามแนวทไดรบอทธพลจากตางชาตหรอ ตะวนตก แสดงใหเหนถงภาพททนสมยคอ ภาพอตสาหกรรมในเมอง และภาพทลาหลงคอ ชนบท ลกษณะทวลกษณอกอยางคอ ความร ำารวย และความยากจน ม 2 ลกษณะในระบบเดยว
นกทฤษฏพงพาบางคนกลาววา เมอประเทศดอยพฒนาดำาเนนการคาระหวางประเทศกบประเทศทพฒนาแลว กอใหเกดการแลกเปลยนทไมเทาเทยมกน ดงนนนกทฤษฏพงพาจงมกแสดงใหเหนถงความจำาเปนของการกำาหนดนโยบายใหม เพอขจดปญหาความยากจนสงเสรมใหมการจางงานทหลากหลาย และทสำาคญมงไปสการพฒนาทตงอยบนพนฐานการพงพาตนเอง ประเทศทใชทฤษฏพงพา คอ เวเนซเอลา และประเทศไทยในยคตอไปกมความจำาเป นตองใช เพอก ำาหนดนโยบายสรางความเปนเอกราชใหก บระบบเศรษฐกจของประเทศ
1.3.1.4 ก า ร ต อ ต า น ก า ร ป ฏ ว ต แ น ว น โ อ ค ล า ส ส ก (The Neoclassical Counterrevolution)ค.ศ. 1980 ทฤษฏนมจดเนนทชใหเหนถง
1. บทบาททมประโยชนของตลาดเสร (Free Market)
2. การเปดระบบเศรษฐกจแบบเปด (Open Economy)
3. การแปรรปรฐวสาหกจ (Privatization)
4. การลดบทบาทของรฐ5. การสงเสรมการสรางเสถยรภาพของคาเงน
Page29
6. ผอนคลายกฎระเบยบทเขมงวดเพอเออตอการลงทนของตางชาตปจจบน IMF และกลมกองทนทงหลายทกอตงขนมาโดยประเทศทพฒนา
แลว ถกครอบงำาโดยทฤษฏน ซงลกษณะของประเทศไทยอยภายใตการดำาเนนการภายใตทฤษฏนเหนไดอยางชดเจน ความลมเหลวทจะพฒนาประเทศกำาลงพฒนาตางๆ ไมใชเกดขนจากพลงภายนอกและภายใน หรอกลมทนจากภายนอกและภายใน แตเปนผลลพธทเกดจากการทรฐบาลดำาเนนบทบาททแทรกแซงเขามาในกลไกตลาดมากเกนไป และมการกำาหนดกฎหมายและระเบยบทครอบคลมระบบเศรษฐกจมากเกนไป
1.3.1.5 ทฤษฏการเตบโตแนวใหม : การเกดของแนวทางทหา ( เปนแนวทาง ของอาจารยคดเสรมขนมา ) (The New Growth Theory : An Emerging Fifth Approach)
ปลาย ค.ศ. 1980 ตน ค.ศ. 1990 นกเศรษฐศาสตร แนวนโอคลาสสก และนกเศรษฐศาสตรพฒนา เรมตนพฒนาทฤษฏน โดยพยายามทจะปรบปรงและขยายทฤษฏความเตบโต แบบดงเดมไปในแนวทางทสามารถอธบายวา
“ทำาไมบางประเทศจงมการพฒนาอยางรวดเรว และบางประเทศประสบภาวะชะงกงนมสาเหตมาจากอะไร”
พวกนมแนวคดทแตกตางจากนกเศรษฐศาสตรทตอตานการปฏวตใน แนวทางนโอคลาสสก ทมฐานคตเปนสากลเหมอนกนทกประเทศ ถงแมวาพวกนมความเชอในเร องตลาดเอกชนหรอตลาดเสร แตยงยอมรบวารฐบาลยงมบทบาทสำาคญในกระบวนการพฒนา
(การมอบหมายงานกลมของอาจารย)(กลมละ 10-13 คน กำาหนดสง 1 เดอน หรอ 2 เดอน หลงสอบ แตควรทำาใหเสรจกอนสอบ1. ใหดำาเนนการศกษาสาระสำาคญของทฤษฏเศรษฐศาสตร 5 แนวทางทบรรจอยในบทความท 1 ของเอกสารประกอบการสอนฉบบท 1 บทความของอาจารย Torado2. สาระสำาคญของแตละทฤษฏมอะไรบาง
Page30
3. มตวแบบมสตรหรอไม ตวอยางเชน The Harrod – Domar Growth Model มสตรอยางไร?4. มฐานคตประการใด มประสทธผลหรอไม เขามามอ ทธพลครอบง ำาประเทศไทยหรอไม5. แตละทายบทและทายทฤษฏของ Torado เสนอขอวพากษวจารณทมตอแตละทฤษฏ กใหทำาการศกษาดดวย เพราะขอวพากษวจารณเปนการททำาใหเราเขาใจวา ทฤษฏแตละทฤษฏนนสามารถนำามาประยกตใชในประเทศไทยไดหรอไม6. มทฤษฏอะไร หรอแนวทาง เศรษฐกจอะไรทสามารถนำามาใชเพอสรางภมคมกนทางเศรษฐกจของไทย)
สวนท 2 ปญหาและนโยบายภายในประเทศถาเราทำาความเขาใจทฤษฏและสามารถเลอกใชทฤษฏทเหมาะสม
การอานสถานการณหรอการระบปญหาซงเปนขนตอนแรกๆ ของกระบวนการบรหาร ขนตอนนมความสำาคญมากเพราะเมอเลอกใชทฤษฏในการวเคราะหปญหาผด อานสถานการณผดกจะนำาไปสการกำาหนดจดมงหมายทผดพลาด เพราะในการบรหารโดยเฉพาะการวางแผนตองมการกำาหนดจดมงหมาย หลงจากทวเคราะหและระบปญหาแลว
ประเทศไทยมการใชพนฐานทฤษฏทผดพลาดในการวเคราะหปญหา มองแบบแยกสวนไมมองแบบรวมทงหมด จงนำาไปสการกำาหนดเจตจำานงกบ IMF ทผด ทำาใหนโยบายหรอมาตรการผดพลาดคลอยตามไปดวย เชน มาตรการ 14 สงหาคม 2541 มจดมงหมายใหธนาคารเพมทนแตกอใหเกดความไรประสทธผลในการปลอยสนเชอ ถงแมวาจะมการเพมทนแลว สบเนองมา
Page31
จาก NPL ทมอยางมหาศาลกอใหเกด กบดกสภาพคลอง และสถาบนการเงนถงแมวาจะเพมทนแลวแตสถาบนการเงนกเปนกบดกของสภาพคลอง ผลลพธทซอนเรนคอการเปลยนแปลงสนทรพยของคนไทยใหเปนของตางชาต ตางชาตเขามาควบคมสถาบนการเงน ซงระบบทนนยมในยคนถอวาทนการเงนมววฒนาการสงสดและกาวหนาทสดในระบบทนนยม วถชวตของคนไทยจงถกครอบงำาโดยทนเหลาน
ความเตบโต ความยากจน และการกระจายรายไดGrowth Controversy : ความเตบโต ความยากจนและการกระจายรายได
สตรสำาเรจของการพฒนาภายใตกรอบทฤษฎขนตอนแบบเสนตรง คอ การพฒนาตองประกอบดวย
เงนและคำาปรกษาแนะนำา เชน
เงน = มการระดมเงนทนจากภายในประเทศ (กภายใน,ระดมเงนออม,ขายพนธบตร)
หรอจากภายประเทศ ( กโดยตรง IMF,ADB, ธนาคารโลก ) คำาปรกษาแนะนำา = ในรปแบบการเสนอใหทนศกษา , ดงาน , ฝกอบรมหรอ การขอความชวยเหลอโดยตรงการพฒนาหมายถง การเตบโต เปนการเตบโตทวดจากการเตบโตของรายไดประชาชาตหรอผลตภณฑมวลรวมซงหากเกนรอยละ 5 ตอป ถอวามประสทธภาพ ซงถอวาเปนจดมงหมายสงสดของระบบทนนยมและจะนำาไปสความเทาเทยมกนทางสงคม ดงนน ความเชอถอของนกเศรษฐศาสตรดงเดม เชอวาความเทาเทยมกนทางสงคมจะเกดขนไดเมอมความเตบโตทางเศรษฐกจ หรอ การเตบโตทมประสทธภาพ และความเทาเทยมกนทางสงคมเกดขนโดยอาศยผลของการแผกระจาย (Trickle down effect ) ทำาใหเหนวานก เศรษฐศาสตรดงเดม (1950-1960 ) ไมไดใหความสนใจเรองการกระจายอำานาจมากนก ฉะนนในชวง ค.ศ. (1950-1960) ประเทศไทยและประเทศอน ๆ จงไดรบแนวคดเศรษฐศาสตร
Page32
แนวขนตอนแบบเสนตรง โดยไมใหความสำาคญกบ การ กระจายรายได กลาง ค.ศ. 1960
(ปลายแผนพฒนาเศรษฐกจฯ ฉบบท 2) เร มเหนขอมลเชงประจกษ คอ ทำาไมประชาชนทยากจนจงเพมขนจงศกษาผลลพธของการใชแผนพฒนาเศรษฐกจ ฯ ทผานมาโดยไดศกษาถง ความยากจนในเชง สมบรณ และในเชง สมพนธ 1. ความยากจนเชงสมบรณ (Absolute Poverty ) คอการวดรายไดประชาชนทวประเทศเฉลยรายไดตอหว โดยสรางเสนความยากจนขนมา (Poverty Line ) ใครตำากวาเสนถอวายากจน 2. การวดโดยเชงสมพนธ ( Reality Poverty ) คอการเปรยบเทยบระหวางกลม เชน อตราสวนของรายไดคนรวยและคนจน หรอคนเมองกบคนชนบท เปน 5:1 , 10:1 เปนตน ในชวงนน นกเศรษฐศาสตร Kunetch เสนอสมมตฐานตว U หรอระฆงควำา สมมตฐานตว U คอ ความแตกตางของรายไดขนอยกบระดบการขยายตว เมอมความเตบโตทางเศรษฐกจ จะเกดความแตกตางกนของรายไดซงเปนเร องปกตของกลไก การมความแตกตางกนของรายไดมากขนจะเปนสญญาวาระบบเศรษฐกจกำาลงจะกาวไปสความยงยน จนถงจดสงสด จะเกดแรงเหวยงตวลงตามระดบการขยายตวทางเศรษฐกจทตอเนองจนในทสดจะลดลงไปจนถงระดบตำาสด ประเทศไทยอยจดไหนในเสนโคง ยงตอบไมไดหากไมนำาเอาขอมลมาพจารณา จากขอมลเอกสารเร อง “ ปญหาความยากจนและการพฒนาประเทศ“ วเคราะหไดดงน ป 2510-2520 ความแตกตางของรายไดคนรวยและคนจน= 5:1
ตนป 2535 นายวจตร สขพนจ ผวาฯ ธนาคารแหงประเทศไทยไดเปดเผยขอมลเชนเดยวกนสดสวนของรายไดคนรวยและคนจน = 12:1 ตนป 2537 อาจารยไดวเคราะห = 15.8 :1
Page33
ขอมลน แสดงใหเหนวาสดสวนคนรวยคนจนถหางมากยงขนและพจารณาจากขอมล , เรองการกระจกตวของรายไดจะเหนวา
- ในป 2518-2519
กลมคนรวยสดรอยละ 20 เปนสดสวนรายได 49.26 %
กลมคนจนสดรอยละ 20 เปนสดสวนรายได 6.05 %
- ในป 2533-2534
รายไดกลมรวยสดรอยละ 20 เพม สดสวนเปน 56.48 %
รายไดกลมจนสดรอยละ 20 ลด ลงเปน 4.05 %จากขอมลนชใหเหน ชองวาง คนรวยคนจนเพมมากขนๆ และยงสามารถคาดการณ ผลลพยทจะเกดขนในอนาคตได หากเปรยบเทยบกบสหรฐ อตราการกระจกตวของรายได สงกวา ไทย มากประมาณกลมคนรวยรอยละ 10 เปนเจาของสดสวนของรายไดไมตำากวารอยละ 85
สาเหตของการเกดปญหาความยากจนและการกระจายรายไดทไมเปนธรรม ปญหาของความยากจนเปน ปญหาของโครงสรางเชงประวตศาสตร เปนการสะสมทนความรำารวยของกลมทนเดมและกลมทนใหมทอาศยการผกขาดตดตอนของสมปทาน โครงสรางทเอออำานวยกลมคนบางกลมเทานนระบบทนนยมจงเปนระบบททรงประสทธภาพแตไมสามารถกอใหเกดความ ยตธรรม และการจดวางโครงสรางอำานาจภายในและระหวางประเทศทำาใหเกดความแตกตางทางรายได โดยใชตวแบบโลกแบบชนภมวเคราะห วเคราะหโดยการสรางตวแบบขนมาเพออธบายสาเหตและผลกระทบ ตวแปรสองแบบคอ
ตวแปร Y คอ ความสามารถในการชวงชงหรอไดมาซงสวนเกนในสงคมของกระบวนการสะสมทน ผลประโยชนของการพฒนา เปนตวแปรตาม
ตวแปร X คอระยะทางทมประสทธผลจากศนยกลางของอำานาจ เปนตวแปรอสระ
ตวแปร X จะเปนศนยกลางอำานาจ สามารถจำาแนกเปนตวแปรยอย ๆ ตาง ๆ ดงน
Page34
1. ศนยกลางอำานาจทางการเมอง คอ ใกลผมอำานาจทางการเมอง เชน กลมบรษทขามชาตจากสหรฐมความใกลชดกบศนยกลางแหงอำานาจของสหรฐ ( วอชงตนดซ )
2. ศนยกลางอ ำานาจทางเศรษฐกจ คอ ใกลแหลงเง นทน เชน IMF
ธนาคารโลก ADB โอกาสทจะชวยใหกลมทนของตนเองไดรบความชวยเหลอหรอผลประโยชนในการสะสมทน
3. ศนยกลางอำานาจทางเทคโนโลย คอ การสรางเทคโนโลย ขนมากเพอตองการใชเทคโนโลย นนแสวงหาทน เชน ไทยทตองพงพาเทคโนโลย ตางชาตจงตกเปนเบยลาง สหรฐ และ ญปน
4. ศนยกลางอำานาจทางกฎหมาย คอ เปนไปตามหลกการทวา ชนชนใดบญญตกฎหมายกเพอผลประโยชนของชนชนนน เชน เหนวามการออกกฎหมายเอออำานวยแกชนชนนายทนและทนตางชาต หลาย ๆ ฉบบ
5. ศนยกลางแหงขอมลขาวสาร ใครใกลขอมลขาวสารหรอมขอมลขาวสารกจะใชขอมลขาวสารแสวงหาทน
ดงนน การกระจายผลประโยชนของสงคม จงขนอยกบภมชน สง
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Page35
1. สงคมโลกแบบมช นภม ซงหมายถงในกระบวนการสะสมทนในบรบทเศรษฐกจการเมองโลกและเมอจำาแนกกลมชนชนบรบทของสงคมโลกหรอระบบเศรษฐกจการเมองของไทยกบระบบทนนยมโลกจะประกอบดวย
1.1บรษทขามชาต 1.2นายทนในชาต1.3กลมชนชนกลาง (ทนทองถน)แบงเปนทนอตสาหกรรม ทนการเงน
นายหนาซงยดระบบทนในไทยเปนศนยกลางแหงอำานาจ1.4 ผขายแรงงาน1.5 เกษตรกร
แตละกลมจะมความสามารถใกลชดศนยกลางแหงอำานาจ ตางกนนำาไปสการอธบายรายไดทแตกตางกน เปนทมาของผลประโยชนทแตกตางกน โดยกลมบรษทขามชาตและนายทนในชาตจะมสดสวนการชวงชงทนมากกวากลมอน นกเศรษฐศาสตรชาวอนเดยทานหนงไดพยากรณไววา ระบบทนนยมแบบฟองสบ ( เกงกำาไร)จะลมสลาย ในป ค.ศ. 2010 โลกอาจจะเปลยนสถาบนการเงนแบบใหม เงนอาจจะไมใชวถทางเขาสอำานาจทางการเมอง 2. หลกการกระจายผลประโยชนในสงคม 3 หลกการ คอ
- มความสามารถเทาไรรบประโยชนไปตามสทธ (ศกดนา)- มความสามารถเทาไร รบประโยชนตามงานททำา (ทนนยม)- มความสามารถเทาไร รบประโยชนตามความจำาเปน (คอมมวนสต)
3. เนนการสะสมทน และชนชนนายทน การสะสมทนใหมากขน และมการแบงชนชนตงแต ผขายแรงงาน นกบรหาร , นายทน เปนตน4. นายทนยดครองอำานาจรฐ เกดจากความขดแยงทางชนชนกบรฐ นำาไปส การแสวงหาความสมานฉนทกนระหวางรฐกบนายทน ปจจบนกรณของไทย รฐ กบนายทนเปนคนคนเดยวกน5. ภาวะแปลกแยกทเกดขนในขบวนการผลต แบบเนนผลผลตจงเกดมความชนชมกบผลงานเดยวของ สนคาทตนผลตในทสดชนชนกรรมมาชพกจะเกดความรสกแปลกแยก จตฟ นเฟอน
Page36
6. ความไมเทาเทยมกนในกระบวนการยตธรรม คนกลมนอย ( นายทน ) มนำาหนกมาก ( มอำานาจตอ รองมาก ) ในกระบวนการยตธรรม7. เกดการกดขทางเพศ 8. เกดการเหยยดสผว9. การไรเหตผลในการผลต สรางมลภาวะ10. สรางอาณานคมทางเศรษฐกจ เกดลทธ จกรวรรดนยม หรออาณานคมทางเศรษฐกจ11. มวกฤตเศรษฐกจควบค เปน วฎจกรทางเศรษฐกจ มทงขาขนขาลง การกระจายรายได แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 1-6 ลมเหลวในเรองของการกระจายอำานาจ แมจะมการกำาหนดพนทเปาหมาย 36 จงหวดในการแกไขปญหาความยากจน ( PLACE POVERTY
นโยบายการพฒนาชนบทและกระจายความเจรญไปสภมภาคในแผนฯ 7 ออกเปน 2 แผน 1. แผนการพฒนาชนบท ซงเปนแผนงานปกตของกระทรวงทบวงกรมตางๆ ซงพสจนแลววาลมเหลวเกดการคอรปชนสงถอนโยบายถวเฉลยสมบรณ
2. ดานการกระจายความเจรญไปสภมภาค โดยมาตรการสงเสรมการลงทน แบงเปนโซนการสงเสรมการลงทนเขตยากจนไดรบการสงเสรมจากการลงทนจาก BOI
แผนฯ 7 ผานไปครงแผนมการประเมน ดร.สเมธ ตนตเวชกล สรปการประเมนแมประเทศไทยจะประสบความสำาเรจในการขยายตวทางดานเศรษฐกจ โดยวดจากตวเลขความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเฉลยสงถงรอยละ 8 ตอป แตภายใตการพฒนากอใหเกดความไมสมดลหลาย ๆ ดาน เกดชองวางระหวางการกระจายรายได ความเหลอมลำาของรายไดซงประเทศไทยตดอนดบ 6 ของโลกและปญหาคอรปชนอยในอนดบ 80 คณภาพชวตเลวลงสงแวดลอม
Page37
เสอมโทรมความสามารถของรฐทจะเขาไปแกไขเพราะมการสะสมปญหาเพมมากขนและไมสามารถวนจฉยโครงสรางได
ชาวนาไทยกยงจนอย แตพวกทรวยคอพวก 4 ขาประสานกน 1. บรษทขามชาต 2. นกธรกจการเมอง 3. ขาราชการประจำา 4. พอคานายหนา แนนอนผลสดทายกคอ การพฒนานนจะประสบความสำาเรจหรอความลม
เหลวเปนสงทจะตองประเมนผลกน ในทสดความสำาเรจหรอความลมเหลวของการพฒนากมปฏสมพนธกบความเสอมโทรมของสงแวดลอม ฉะนน ตนทนทางดานสงแวดลอม จงมปฏสมพนธตอกจกรรมทางเศรษฐกจตาง ๆ และเปนสวนทจะตองนำามาบรณาการในการรเร มนโยบายตางๆ ใหพวกเราคดอยางเปนกระบวนการถงปฏสมพนธของสงแวดลอมและผลลพธในเร องของความยากจนหรอความรำารวย คณภาพของสงแวดลอมมนยสำาคญในระยะยาวตอการวเคราะหทางเศรษฐกจ
สงแวดลอมและการพฒนา
1. แนวคดของการพฒนาทยงยน ไมใชสารเคมการพฒนาทยงยน : ความหมายคอการทำาใหประชากรมคณภาพสงขน
และกอใหเกดการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและแกไขปญหาความยากจน ยกตวอยางกรณของ พอใหญจนทร สาดสน ท อำาเภอวารน-ชำาราบ จ.อบล ใชแนวคดของการพฒนาทยงยนทำาใหสามารถแกไขปญหาความยากจนของตน และทำาใหตนทนทางเศรษฐกจไมสง เพราะทกวนนสงมาก ยงใชพลงงานการใชพลงงาน กยงตองเอาฟอสซลมาใช ในอเมรกากบยโรปเลกสรางเขอนผลตไฟฟาโดยไมทราบเหตผล มการทำาสตยาบนทโตเกยวเกยวกบ ประเทศอตสาหกรรมจะปลอยคารบอนไดออกไซดไดไมเกนรอยละ 15 แตผนำาสหรฐคน
Page38
ปจจบนไดฉกสตยาบนโตเกยว เพราะแรงกดดนของพวกนายทน เพราะพลงงานไมพอและสหรฐฯ เกดวกฤตพลงงาน ไฟฟาดบทแคลฟอรเนย โอโกยาโฮมา ไมนาเชอวาประเทศเจรญทสดในโลกกลบประสบวกฤตพลงงาน ไทยกอยากอยากแปรรปเหมอนฝรง เมอแปรแลวเอกชนจะทำาดไหม? เมอมการแปรรปแลว ในเมองไทยพนกงานรสกไมมนคงวาจะโดนออกจากงานเมอไหร ราคาหนเมอแปรรปแลวจะขายเทาไรกไมทราบ อาจเปนเปาหมายทรมต.คลงจะขายเพอเอาไปใชหน หากอยกบรฐจตสำานกในการใชหนยงม มการคำานงถงผลประโยชนของชาต แปรรปไปแลวเปนเร องของผลกำาไร จตสำานกความรบผดชอบตอสงคม หากมอของรฐยงหดไปยงมปญหา การกระจายรายไดจะไมเปนธรรมมากขน นนเปนขอเสนอ แนวคดทวารฐวสาหกจยงมยงสนเปลองและไมมประสทธภาพ บรษทเอกชนหลายบรษทพยายามสมหวกนโกงแผนดน เชน บรษทกจการโทรคมนาคมทไมตองจายใหรฐ 300,000 ล านบาท จำานวนนนหากยงอยเอามาทำา สวสดการใหรฐไดมหาศาล การศกษา เดกไทยไดเรยนฟรอยางสบาย รกษาพยาบาลฟรสำาหรบคนจน 30-40 ลานคน เมอแปรรปแลวเอกชนเขายดอำานาจรฐ เหนชด ๆ แนวคดการพฒนาทยงยนยอมทำาใหเกดวฒนธรรมเขยวในชนบท ใชปจจยนำาเขาทปลอดสารพษหรอ สารเคม แมวาผลตคณภาพตำาแตเราไดพชผก เนอ ทปลอดสารตกคางทำาใหชวตคนดขน ทำาใหกระบวนการพฒนาเมองเปนกระบวนการทไมทำาใหเกดภาระกบคนอน
ระบบเศรษฐกจในระดบโลกกเชนเดยวกนมนทำาใหมตนทนสง การผลตกระแสไฟฟาดวยฟอสซล สงผลกระทบเรอนกระจกกทำาใหภมอากาศแปรปรวน ตวอยางปรากฏการณ ลานยาเอล (การไหลของกระแสนำาเยนทเสนศนยสตร) มการเตอนภยจากสหประชาตวาเอลนโย จะมาแทนทจะรอน ไมนานกหายไปลานยาเอลยงคงอย แสดงวาระบบนเวศนแปรปรวนไมเปนตามกระแสทงทมนเคยเกดขนตงสองแสนปทผานมา นำามามากกวาปกต นำาทวม หนาว พชผลเกษตรเสยหาย สขภาพคนแยเพราะเจอความชน
ฉะนน แนวคดของการพฒนาทยงยนกคอการดำาเนนการใดๆ ทจะไม ทำาใหตนทนในการดำารงชวตของคนสงไปกวาเดม จากการตดตามการป ร ะ ช ม World Summit on Sustainable Development ท โ ย ฮ น เ น ส เ บ ร ก
Page39
แอฟรกาใต (เมอปลายสงหาคมถงตนกนยายนทผานมา ใหตดตามขาววามการทำาอะไรบาง และ “SSD”เปนความพยายามทจะตอกยำาสตยาบนทเกยวโต)
2. ผลกระทบความเสอมโทรมของสงแวดลอม ซงมผลกระทบตอสขภาพ ทำาใหตนทนในการดำารงชวตสงขน ตองใชเงนรกษาโรค ทำางานกไมมประสทธภาพ สงผลตอผลตภาพ ผลผลตลดตำาลง นนเปนตวแบบผลกระทบตอสงแวดลอมทมผลกระทบตอการดำารงชวตของเราอยางงายๆ ประเทศเราทำาอะไรบางเกยวกบความเสอมโทรมของสงแวดลอม ออกกฎหมาย พรบ.วาดวยการรกษาและสงเสรมคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ 2535 , ปฏรปราชการมหนวยงานใหมทเกยวของมากมาย 6 กระทรวง 10 หนวยงาน ทเกยวกบ การจดการสงแวดลอม และ กม. ป 2535 กแบงอำานาจใหผวาดวย เปนเจาพนกงานทองทเกยวกบการจดการสงแวดลอม มอบอำานาจใหนายกเทศมนตร และยงมอบหมายให NGO เปนตวแทนของอำานาจหนาท ถา NGO
ใด ไปจดทะเบยนกมสทธเลยใชสทธคานไปทกเรอง ทำาใหประเทศไทยจนตรอกในเร องการพฒนาพลงงาน ไทยตดอนดบ 7 ของประเทศทมมลพษสงแวดลอมในเอเชย และทผานมาการจดการของเรายงไมถกตองเพราะ แกไขปญหาทปลายเหต เชน กำาจดขยะโดยโรงงานทเพมมลพษ กลบฝงตองใหถกตองตามหลกวชาการ อาจารยกใหนกศกษาทลำาพนศกษา ทภเกตสงผลพษจากไดออกซล ทไมมสไมมกลน ตนทนสงมากในการทำาใชกไมเตมท อาจารยแนะวาควร คดแยกขยะ แลวใหไสเดอนมายอยสลาย พชสดใหเปนปย ท เหลอกลบฝง ทสมยทำาผดหลกวธ ตนมะพราวตายหมด ลกมากกเจอตานำา นอกจากนยงมผลเสยตอความหลากหลายทางชวภาพ ซงกลายเปนตนทนของสงคมนน ๆ วถการดำารงชวตของคนมผลอยางยงตอความเสอมโทรมของสงแวดลอม และระบบนเวศนกเขาขนวกฤต เพราะเรานำาเอาพนธพชตางถนเขามา เชน รากหญา หอยเชอร ไมยราบ กลายมาเปนปญหาอยางหนก ในปจจบน บางอยางกใชภมปญญาเอามาทำาประโยชนสรางรายได เชน ผกตบชวา
ตอไปปญหาสงแวดลอม อาจกอใหเกด นำาแขงละลาย นำาในโลกเพมจำานวน มากขนสงผลกระทบใหแผนดนบางสวนจมหาย ยกเวนพนทสง อกประเดนหนงทนานำาไปคด คอการเพมความสามารถในการแขงขน เพอใหสงคมไทย ไมมตนทนสง และเปนภาระกบคนอน การทำาใหสงคมไทยมความ
Page40
ซอสตยสจรต จากความฉอฉลกอใหเกดตนทน เชนทจรตปย คาคอรปชนจะลดไดอยางไรหากสามารถลดคาฉอฉลการ 4 ขาประสานกนได งบประมาณกตำาลงเกอบครง การจดเกบภาษอาจนอยลงได ควรเนนสงเสรมการศกษาในทองถน นโยบายใหมทมหลกสตรกลางแลวใหโรงเรยนเปนผออกแบบหลกสตรใหสอดคลองกบทองถนของตน ทำาใหการขยายโอกาสทางการศกษา มการจำาแนกไมใชถวเฉลยสมบรณอยางปจจบน ควรมการนำา IT มาใชโดยรฐจดสรรให การเรยนอนเทอรเนต มาประยกตกบการเกษตร สอบราคาพชผลชวยครอบครว เทคโนโลยถกสรางขนมาเพอรบใชชนชน แตกขนอยกบจตสำานก แนนอนมนสรางความเจรญใหทนนยม
สวนท 3 ปญหาและนโยบายตาง ๆ ในระดบระหวางประเทศ(นโยบายฯ คอ นโยบายทผมอำานาจจะตองมงมองออกไปนอกประเทศ
เพอหาลทางในการทำาการคาเพอความเหมาะสม ศกษาเคาโครงหนา 14 ม 4 เคาโครง)
3.1 ทฤษฎการคาและประสบการณในการพฒนาประเทศ 3.1.1 ความสำาคญของการคาระหวางประเทศและการเงน
ระหวางประเทศ จะเหนวาประเทศทเปนสงคมแบบดงเดม สวนใหญดำาเนนการคาหรอสงออกสนคาปฐมภม หรอ Primary Product
ไทยสงออกสนคาประเภทนมาเปนเวลา 1 พนปแลว เพราะจากการศกษาการคาระหวางประเทศในประวตศาสตรการคากบจน ในสมยราชวงศหยวน มการสงเกลอสนเธาวเปนสนคาสงออก และทกวนนบอเกลอกยงคงอย สมยสโขทย มการพบเครองปนดนเผาสมยราชวงศฮน ระหวางป พ.ศ 337 376 สมยพระเจาอโศกมหาราช สงพระโสนะและพระอตระมาเผยแผพทธ
Page41
ศาสนาในสวรรณภม มหลกฐานปรากฏอยแถวเพชรบร ราชบร มอาณาจกรไทยแล วมข นตะวนอธราช เป นหวหน าช มชน จนเข ามาค าขายก อนหน าน เครองป นดนเผาสมยฮนมจำานวนนอยมา แสดงวาการคาระหวางจน+ไทย นอยมาก หลกฐานการพบเครองป นดนเผามาก แสดงความสมพนธเดนชดสมยราชวงษถง คอ พ.ศ 1161 ถง 1450 ถงไทจง ฮองเต จนเชอสายไหหลำา เปนผมความสามารถสงคนหนงในประวตศาสตรจน กลาเอาทปรกษาพชายตนเองทวางแผนฆาตนมาเปนเสนาบดฝายทกทวง(ฝายคาน) แสดงวาเปนคนหไมบอด การใชอำานาจยอมเปนไปอยางมเหตผล สนคาทนำามาแลกกน จน มผาแพร ผาไหม ถวยชาม ไทยสวนใหญเปนของพนเมอง เชน เครองหอม ขผง หนงสตว เขาสตว เคร องเทศ รายการสนคาแทบไมเคยเปลยนมาเปนพนป เทากบไมมการปฏบตอตสาหกรรม แนวการคาเปนไปในรป ถวายเคร อง จมกอง(หรอ จมกอง) หรอเครองราชบรรณาการ เนองจาก การคาขายกบจนตองไดรบอนญาตจากฮองเตเสยกอน หากรบเครองราชบรรณาการกมธรรมเนยมวาจะประทานคนให 3 เทา ฉะนน กษตรยไทยจงทำาการคาอยางตอเนอง นอกจากไดรบอนญาตคาขาย ยงมผลทางการเมอง แสดงวาไทยเปนทยอมรบจากจน สมยตนอยธยาสมยพระเจาอทอง การคากบจนกวางขวางขน มการตราในกฎหมายลกษณะเบดเสรจ ป พ.ศ 1903 มาตราท 1 มความวา ทวยราษฎรทงหลายจะฝากสนคาใหทานไปขายตางเมองกด ฝากลงสำาเภากด ฝากใหซอขายแตกลางเมองกด ใหผเถาผแกเพอนฝง คดราคาทนทรพย วชาเศรษฐศาสตรมมานานแลวกวา 2 รอยลานป การคากบจนรงเรองมากในสมย สมเดจพระนครนทรทราธราช พ.ศ 1947 จกรพรรดหยงเลอะไดสงเจนแตฮว มหาขนท คมกองทพตระเวนไป แอฟรกา 7 ครง แวะไทย 2 ครง ในไทย ตงศาลซำาปอกงใหแตฮว
การคากบฝร ง สมยพระเจาปราสาททอง พ.ศ 2137-2229 วรรณฤทธ ฯ เขยนวา พระเจาแผนดนผกขาดการคากบตางประเทศมากเกนไป เออประโยชนใหพอคาจนบางคนร ำารวย การคาสมยนจงไมคอยราบรนเพราะจนกตอตาน การคากบจนมาชะงกสมยเสยกรงครงทสอง เพราะฮองเตเฉยนหลงไมแนใจในฐานะพระเจาตาก จนถงปลายรชกาลเมอพระเจาตากชวยจนรบพมา จบแมทพพมาจากเชยงใหมไปถวายถงจน จงยอมรบความสมพนธ ปจจบนการ
Page42
จะปราบวาแดงหากใชความสมพนธกบจนอนยาวนานใหจนชวยจะประสบผลมาก แตเราทำาไมไดเพราะนกการเมองใหญคายาบา
การคาไทยจนเร มตนฟ นฟอกครงตนรตนโกสนทร และรงเรองสดสมยรชกาลท 3 จอหนคลอเฟด ทตการคาองกฤษในอนเดย บนทกไวเมอ พ.ศ 2365 วา มเรอสนคาจากเมองตาง ๆ เขามาเปนจำานวนมาก มเรอสนคาหลวง+เอกชน เฉพาะทไปคาขายทจนมถง 80 ลำาตอป ไทยไปมากทสด มเรอของ รชกาลท 3 จำานวน 2 ลำา ขนนาง+ขาราชการ 20 ลำา ทเหลอเปนของพอคาและเอกชน แสดงวามการกระจายอำานาจการคาใหเอกชนแลว กษตรยมฐานะ มเงนในทองพระคลงมาก ประทานสวนหนงใหขาราชบรพารศกษาฝรง และสวนหนงรชกาลท 5 นำามาจายเปนคาปฏกรรมสงครามใหกบฝรงเศส สนคายงเปนประเภทเดม primary product เชน ฝาง พรกไทย ดบก ตะกว เนอไม งาชาง เปนตน ในสนคาทงหมด ฝางมจำานวนมากทสด ชาวจนนำาไปยอมผาใหเปนสแดง จรง ๆ แลวไทยมวตถดบทสามารถนำามาใชในอตสาหกรรมเคมภณฑ ทปอนอตสาหกรรมสงทอ แตกลบไมไดมการพฒนา ในรชกาลท 2 จนซอฝางจากไทยปละ 3 หมน หาบคดเปน 1,800 ตน ถงรชกาลท 3 ความตองการเพมขนปละ 1 แสนหาบ 6 พนตน สวนสนคาจากจนกยงเหมอนเดม ทงทนกเศรษฐศาสตรคนหนงบอกวา เมอ 7 – 8 รอยปทผานมา จนนาจะปฏวตอตสาหกรรมได และความสมพนธทางการคากบจนสนสดเมอสมยรชกาลท 4 เพราะถ งต นร ชกาลท 5 จนและ ไทยเก ดความย งยากทางการเมอง เนองจากการรกรานของจกรวรรดนยมองกฤษและฝรงเศส จะใชประโยชนนไดอยางไร ราชวงศไทยไดดำาเนนตอ โดยสมยชวน ฯ พระราชน ไดเสรจประพาสจน เจยงเจอหมง มาเยอนประเทศไทย สมเดจพระเทพฯ กปลอมพระองคเปนนกศกษาไปเจรญสมพนธไมตร เพอสรางความสมพนธเยยงกษตรโบราณ ไทยไดประโยชนจากจนแตยงใหความชวยเหลอไทย หากมพรรคการเมองทดำาเนนกศโลบายทเปนกลาง เขาจะชวยพฒนาประเทศอยางสดๆ
โครงสรางสนคาสงออกของไทย สงออกเฉพาะสนคาปฐมภม ไทยจงเสยงตอการกดกนทางการคาหรอ Trade Barriers 2 วธ ไดแก
1. การกดกนดวยการตงกำาแพงภาษศลกากร เพออมสนคาตนเอง
Page43
2. Non-Tariff Trade Barrier ไมใชพกดกำาแพงภาษศลกากร แตใชโควตา GSP (Generalize system of Preference) และสทธมนษยชน-ใชแรงงานเดก สงแวดลอม เชน กดกนกงจากไทย,กดกนการนำาเขาฝายจากไทย 29 ป โดยไมทราบสาเหต เพงมายกเลกเมอตนป 45 ,ใช ISO
14000 บงคบสารตกคาง ยงปรากฏในรปกลมความรวมมอ (Regional
block) สหภาพทวปตาง ๆ นอกจากภาวะความเสยงตาง ๆ ดงกลาวแลว การสงออกสนคาปฐมภมยงประสบภาวะความไมแนนอนของราคา (Risk and Uncertainty)ของแนวคดเร องการคา (ใหศ กษาในบทความของ Todaro เพมเตม)
เมอสงออกสนคาปฐมภม นำาเขาเครองจกร สนคาทน สนคาคนกลางเพอผผลตช นส วนอะ ไหล และส นค าบร โภค (Consumer Goods) เพ อน ำา ไป ขยายอตสาหกรรมตอบสนองตอแรงจงใจในการบรโภคทเพมสงขน เมอไหรกตามทมลคาการนำาเขามากกวาการสงออก เกดการขาดดลบญชเดนสะพดเงนทเรอรง (ดจากเอกสารหนา 26-28) จะเหนวาไทยขาดดลการช ำาระมาตงแต พ.ศ 2504 สงผลตอดลบญชเดนสะพด ดลบญชการช ำาระเงนของประเทศ ม Current Account ดลบญช เดนสะพด , บญชทน(capital Account)
ใน ทศวรรษท 1980 ชวง พ.ศ 2523-33 จนทำาสงครามสงสอนญวนทชายแดนเพอชวย ประเทศไทย เกดขบวนการดาวเขยวหลายสหาย ใน ค.ศ. 1900 ชวง 2523-2533 ป 2523 ไทยเร มเสยดลการคามากขน 5 หมนกวาลานเพมมากลดลงป 2529 เพราะสงออกมากขน และเมอป 2524-2527 สมยพลเอกเปรม ฯ ไทยเกดกรณ
1. ขาดดลการคา (Trade Deficit) มาก2. หนตางประเทศเพมมากขน (Growing Foreign Debt)
3. เกดการไหลออกของเงนทน(Capital Flight)ตางประเทศ ในรปคนเงนตน จายดอกเบยใหตางประเทศ, เงนไหลไปลงทนในประเทศอน, ทองเทยวตางประเทศ
เมอเมองไทยเกดการชะลอตวทางเศรษฐกจ กเกดปญหาวางงานมากขน ปญหาความยากจน ทำาใหการพฒนาลาชาลง ซงจำาเปนตองเขาใจการเงนและ
Page44
การคาระหวางประเทศในทศนะทกวางขวางมากกวาการไหลเขาไหลออกระหวางประเทศ ระหวางสนคาและทรพยากรการเงน เพราะการเปดประตประเทศตองถายโอนสนคา, บรการ, ทรพยากร ระหวางประเทศไปกบประเทศคคา และนำาเอาปจจยทมอทธพลสงเสรมและอปสรรคตอการพฒนา
อปสรรคตอการพฒนา1. เทคโนโลย ในการผล ต เน องจากเราไมมการท ำา R&D
( Research and Development ) ตองพงทางเทคโนโลยจากตางชาต เชน ญปน , สหรฐ และยงดอยพฒนาการวจย
2. การนำาเขาถายโอนแบบแผนการบรโภคเยยงตะวนตก ตองเสยเงนใหตางชาตมาก รวมทงคาใชจายเพอรกษาโรคภยไขเจบทตามมา เนองจากการบรโภคอาหาร Fast Food ของตางชาต
3. การจดสถาบนเยยงตะวนตก4. การจดระบบสารธารณสขเยยงตะวนตก ทงๆ ทประเทศไทย
กมดเหมอนกน เปรยบเทยบหรออปมาอปมยไดกบ ทฤษฎ ไข ,หน กบแสงแดด ซ งเกยวกบโครงสรางภายในและภายนอก หรอปจจยภายในกบปจจยภายนอก อะไรสำาคญกวากน ถาไขกบหนไมวางไวกลางแดด ไขกยงฟกออกมาเปนตวได แตหนกยงเปนหนเหมอนเดม เปรยบใหเหนวา ปจจยภายในมความสำาคญตอการกำาหนดรปแบบการพฒนาของระบบสงคม แมจะไดรบพลงจากภายนอก คนภายในตองกำาหนดเศรษฐกจของตนเอง ไมใชตกอยภายใตตางชาต ถกบงการโดย IMF ทำาใหชาตตองเสยเปรยบบรษทขามชาตถงทกวนน
Page45
ผลกระทบนอกจากจะเปลยนไปตามปจจยภายใน มการนำาไปสทางเลอก 3 ทาง ดงน
1. การมองไปขางหนา ( Look outward ) เพอสงเสรมการสงออกใหมากขน ม 3 แบบ คอ
1.1 มองออกไปข างนอกระบบป ฐมภม ค อ ม งขายส นค าเกษตรกรรม, ขายผลไม 4-5 ประเภทใหสหรฐ ฯ
1.2 มองออกไปขางนอกระบบทต ยภม คอ มงสงออกสนค าอตสาหกรรมทสงเสรมใหตางชาตมาลงทน สรางแรงจงใจสงออก มงมลคาสนคาสงออกสทธสงขน
1.3 มองออกไปขางนอกระบบตตยภม โดยสงออกแรงงานไปขายตางประเทศ แตละปทำาเงนเขาประเทศหลายหมนลาน
2. แลเขามาขางใน ( Look Inward ) ม 3 ทาง คอ 2.1 สงเสรมใหผลตในประเทศ เชน ปลกองน, แคนตาลป 2.2 สงเสรมใหผลตสนคาอตสาหกรรม เพอทดแทนการนำาเขา แต
ยงประสบปญหาอย ยงตองนำาเขา การสงเสรมใหผลตเองทำาไดโดย
- ตองพงพาตนเอง - ตองใชหลกการ Learning by Doing เขาสงเสรม SME
- สงเสรมการทำา R and D จะกอใหเกดการพฒนาเทคโนโลยดวยตนเอง
2.3 สงเสรมการใชบรการภายในประเทศ เชน บรการทปรกษาของไทย สมยทานนายกชวน ฯ ตองจางท ปรกษาจาก ตางประเทศ เสยคาใชจายไปมากมาย ซงบางครงชาวตางชาตกสไทยไมได
3. บรณาการทางเลอกทง 2 เขาดวยกน แตตองตงเปนกลมความรวมมอทางเศรษฐกจ (Riginal Block) ตงเปนเขตการคาเสรรวมกบประเทศใดประเทศหนง ( ทวภาค ) หรอหลายประเทศ ( พหภาค ) หรอ 3 ประเทศ ( ไตรภาค ) เชน การเกดสหภาพยโรป, สหภาพอเมรกา สวนอาเซยนควรจะผนกกบจน
Page46
3.1.2 การคาตอการพฒนาประเทศ กอนป 2503 ประเทศไทยสงออกเฉพาะสนคาปฐมภม เชน พชผก ผลไม
ฯลฯ กลมสนคา ประกอบดวย& อเลคโทรนคและเครองใชไฟฟา 30% ของการสงออกทงหมด& สงทอ 10%& อาหารทะเลกระปอง, ผกผลไมแปรรป 8.5%& ขาว 3.5 %& เครองประดบ 3.2%& ยานพาหนะ 2.8%
ตลาดการสงออกของไทยไมมความหลากหลาย มผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ และไทยมเศรษฐกจใตดน ( Underground Economy ) เชน แหลงคาประเวณ , บอน , หวย , ยาบา เป นตน ทไมมการจายภาษใด ๆ และเปนเศรษฐกจแบบ Informal Sector เชน หาบเร แผงลอย
มลคาของเงนเศรษฐกจใตดนเทากบ GDP ประเทศ ( ประมาณ 7 – 8 แสนลานบาท )ในป 2541 เศรษฐกจไทยยค นายกชวนฯ ไมเปนไปตามเปาหมาย เปนการถดถอยทางเศรษฐกจอยางรนแรง อยในขนวกฤต อตราการนำาเขาเพอผลตลดลง
โครงสรางการนำาเขาสนคาสนคานำาเขาแบงออกเปน 4 ประเภท& อปโภค บรโภค& สนคาขนกลางและวตถดบ& สนคาทน& อนๆ
ป 2539 สนคาทนมการนำาเขาสงมาก นนคอ ขาดดลการคามาก ชใหเหนวามสาเหตมาจาก
Page47
§ การพงพาสนคาประเภททน§ สนคาขนกลาง เพอผผลตและวตถดบในสดสวนโดยเฉลยนำาเขา
สงเมอตลาดสงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ การนำาเขากเชนเดยวกน ไทย
เปนประเทศเศรษฐกจแบบเปด ซงวดไดจากสดสวนมลคานำาเขา จากเดม 21.97% (2529) เปน 58.79 (2539) ชใหเหนวา ไทยนำาเขาสนคามากและเปนมาโดยตลอด
การสงออกมากๆ เมอมองแบบแลออกไปขางนอก (Look outward) ทำาใหเศรษฐกจไมมเสถยรภาพ และไมตงอยบนการพงพาตนเอง วตถดบยงตองนำาเขา รวมทงชนสวนอะไหลทนำามาประกอบในไทย
ประเทศไทยจงเปนตวอยางในการกำาหนดกลยทธการพฒนาเศรษฐกจทผดพลาดมาตลอด เพราะลมนกถงทฤษฎความไดเปรยบ โดยเปรยบเทยบขนพนฐานไมถงขนสมบรณ
3.1.3 หาวธประคบประคองเศรษฐกจโดย เชญตวแทนผใชแรงงานมาปรกษาหารอ ชวยลดคาจางแรงงานลงได
โดยผขายแรงงานเหนผนำาประเทศขอรองกยอม ความไดเปรยบระบบเศรษฐกจสงคโปรกพงขนทนท บรษทกหนไปลงทนในสงคโปรแทน ดงนนนายกรฐมนตรกหาตวแทนผขายแรงงานโดยการลดภาษบรโภคและคาธรรมเนยม การใชโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจสงคม การลดคาจางทเปนตวเงนเทากบวา ไมไดลดรายไดทแทจรง สวนประเทศไทยมกจะผลกภาระไปใหคนสวนใหญของประเทศ โดยจะเพมภาษมลคาเพมเปน 10 % นคอลกษณะของความโงเขลาเบาปญญาของนกการเมองสวนหนงทอยากเปนผมอำานาจในการบรหารประเทศ และเมอลดภาษลดคาธรรมเนยมในการใชมนกเพมพนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบยงขน
ตวแทนปจจยตวแปรเดยวแบบสถตของ David Ricardo กถกปรบปรงในทศวรรษท 21 โดยนกเศรษฐศาสตรชาวสวเดน 2 คน ซ งนกเศรษฐศาสตรทง 2 กไดนำาเอา ความแตกตางของอปทานปจจย การผลต มาใชในการพจารณาการพฒนา ความชำานาญเฉพาะอยางระหวางประเทศ เชน ท
Page48
ระดบแรงงานและทนซงรฐบาลชดนกนำามาใช เชน ใหชาวตางชาตสามารถเชาทดนเปนเวลา 99 ป แตปญหาทเกดขนคอ ปญหาสทธภายนอกอาณาเขต บางคนกตงวา ตวอยางจนใหเชาฮองกง หรอ มาเกา หรอแมแตมญปน เกาหลใต มาเชาสนามกอลฟ โดยไมยอมใหคนไทยไปเลนดวย ชวงหลงจากป 2540 รฐบาลชวน หลกภย หวงวาฝร งจะนำาเงนมาลงทน แตการดำาเนนนโยบายการเงนไมเหมาะสมถกตอง โดยการปลอย Inter Bank Loan โดย Bank ตางชาต คอ Chesmanhatan สามารถกใหตางชาตโดยเฉพาะสหรฐอเมรกากในอตราดอกเบยทถก มนกไมมการนำาเงนทนไหลเขามา ซงทฤษฎของ เธกเชอร โฮรน กเรยกวา ทฤษฎการคาทตงอยบนพนฐานของความพรอมเพรยงของปจจยการผลตแนว Neo Classic และตงอยบนพนฐานของขอเสนอแนะ 2 ประการ คอ
1. ผลตภณฑทมความแตกตางกน ตองอาศยปจจยการผลตทมสดสวนแตกตางกนโดยสมพนธ
2. ประเทศตางๆ ตางกมความพรอมเพรยง หรอ (Endowment) ของปจจยการผลตทแตกตางกน หมายถง ประเทศตาง ๆ ควรมการคาระหวางกน แตจะคาอะไรตองดพนฐานความพรอมเพรยงของงาน วามปจจยผลตอะไรบาง ถงจะผลตสนคานน เชน ไมมทรพยากรเหลก แตอยากจะตง หรอผลกดนใหประเทศโดยเปนศนยกลางการผลตรถยนต กไมใชความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของประเทศไทย ฉะนน ผบรหารหรอนกเศรษฐศาสตรทชาญฉลาด กควรจะดวาประเทศไทยควรผลตอะไร และควรจะทำาเปนการแลกเปลยนกบประเทศใด ทมสนคาทเราตองการ แตถาไมอยากจะผลต เพราะการแลกเปลยนมนไมเปนธรรม เราจะทำาอยางไร อยางกรณทกลาววา มขอมลในเร องการประมาณการมลคาของสนคาวาถาจะแลกรถเบนซราคา 13 ลานบาท มาหนงคน ชาวนาไทยจะตองใชทนาถง 200,000 ไร เพอปลกขาวใหได 200,000 ตน เพอแลกรถเบนซ 13
ลานบาทมาได 1 คนนกทฤษฎการคาเสรนยม กพยายามทจะเสนอขอโตแยงและเสนอแนะ
วาการคาระหวางประเทศÖ เปนตวกระตนใหเกดความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจÖ เปนตวสงเสรมความเทาเทยมกนของราคาปจจยการผลตทงภายใน
ประเทศและระหวางประเทศ
Page49
Ö เปนตวททำาใหเกดสมฤทธผลในการพฒนาÖ เปนตวกำาหนดปรมาณทประเทศควรคานกการคาเสรกบอกวา เพอเปนพนฐานสงเสรมความเจรญเตบโตและการ
พฒนา ประเทศตาง ๆ ควรดำาเนนนโยบายการคาทมงมองออกไปขางนอก คอ การคาขายซงกนและกนนนเอง
แตปจจบนฝรงอเมรกน คอบรษท Morgan stanley ซงเปนวณชธนกจ กไดกลาวเชยชม ดร.ทกษณ ชนวตร วาเปนผทนำาเอาตวแบบทเหมาะสมมาใช และมงมองออกไปขางนอกแบบมดบอดเหมอนอยางเคยคอไมใช (Blind out ward
looking) แตอาจจะเปนการศกษานโยบายทองไมถองแทกเปนได และจะเหนวาประธานาธบดฟลปปนสกนำาตวแทนของรฐบาลชดนไปใช กตองดกนตอไปวาตวแทนนโยบายสองเสนทาง( two directional policy) ทำาคอ
1. มงพฒนาศกยภาพการผลตและการบรโภคภายในประเทศ ควบคกนไปกบการดำาเนนนโยบายประชานยม
2. พยายามทำาใหทวโลกหรอตางประเทศเขาใจวารฐบาล ดร.ทกษณ ชนวตร ยงเปดกวางใหกบการลงทนและการคาเสร เพราะเมอกลางป พ.ศ.2544
ฯพณฯ ทานนายก ดร.ทกษณ ชนวตร ไดไปปาฐกถาทประเทศฮองกง และสงคโปร ซงสอมวลชนตางชาต ทเคยกลาวชนชม นายชวน หลกภย กพยายามวพากษวจารณวา ดร .ทกษณ ฯ กำาล งด ำาเน นนโยบายป ดประเทศ แด ดร.ทกษณ ชนวตร โดยดำาเนนนโยบายเศรษฐกจไปตามตวแบบ EAEM (East
Asia Economic Model) คอเปดกวางใหกบการลงทนและการคาเหมอนเคยไมเปลยนแปลง โดยมงมองไปขางนอกเพอสรางแรงจงใจใหตางชาตมาลงทน และสงเสรมใหตวเลขของความเตบโตทางเศรษฐกจ ซงนโยบายสองเสนทางนจะกอใหเกดการกระจายรายไดมากนอยเพยงใด หรอเปนธรรมมากขนหรอไม
3.1.4 การมขอวพาก ษ วจารณตอทฤษฎการคาแบบดงเดม โดยนกเศรษฐศาสตรพฒนาหรอการเมอง กลาววา โดยพจารณาจากพนฐานของขอมลเชงประจกษ คอ สงททำาเกดขนจรงเปนทประจกษวา ทฤษฎการคาเสร แนว Neo Classic มนมผลกระทบตอ1. ประสทธภาพ (Efficiency)
2. ความเทาเทยมกน (Equity)
Page50
3. ความมเสถยรภาพของระบบเศรษฐกจ (Stability)
4. ความเตบโตซงผลกระทบจะเปนไปในลกษณะใดแบบพลวตร (Dynamic)
หรอแบบสถต(Static) โดยแบบผลวตรกอใหเกดการกระจายรายไดอยางเปนธรรม เกดสถานการณเงอนไข Non Zero Sum game หรอ Non Zero Sum Society
คอสงคมทมรวมไมเปนศนย กลมทกกลมในสงคมไดเปนผลวตรแตถาคนกลมเดยวไดกเปนลกษณะแบบสถต เชนกรณนโยบายประชานยม ธนาคารคนจน กองทนหมบานละ 1 ลานบาท พอคนกไปแลวเมอใชหนสนเสรจ กไปออกโทรศพทมอถอ วางดาวนมอเตอรไซค โดยสรยะกได หรอพานทองแทกได ถอผลประโยชนเปนของคนกลมใดกลมหนง ฉะนนขอพากวจารณทมตอทฤษฎการการคาเสรมอยวามนกเปนเชนกบฐานคต
1. ทวาดวยตลาดเสร การคาเสรเปนตวสงเสรมประสทธภาพทางเศรษฐกจแบบสถต (Zero Sum policy) คอนโยบายผลรวมทเปนศนยเพราะมกลมเดยวกลมหนงได จงไมสอดคลองกบผลวตรของโลกแหงความเปนจรง
2. ฐานคตทวาดวยกลไกตลาดเสรและการแขงขนแบบสมบรณ Free market
Mechanism and Perfect competition) ขอวพากษวจารณมอยวาการคาเสรดำารงอยในฐานะทเปนทฤษฎมากกวาการปฏบต เพราะประเทศทกำาลงพฒนาทงหลายรวมทงประเทศไทย ตองดำาเนนบทบาทหนาทในโลกแหงความจรงของการคาระหวางประเทศ ทไมเทาเทยมกบและไมสมบรณ
3. การใชตวแบบเดม การคาเสร จะเกดการแบงกน นกเศรษฐศาสตร การเมอง อยาง มหาธร กมองเหนวา ในความเปนจรง มนตองใชตวแบบการคาทางเลอกใหม เปน Alternative Trade Model) ในการวเคราะหกใชตวแบบเหนอ – ใต (North – South Model) หมายถง การแบงประเทศออกเปน 2 กลมหลกๆ กลมประเทศทางเหนอกคอประเทศทร ำารวย กลมใตคอประเทศทยากจน จงตองพจารณาดวาจะดำาเนนการคากบประเทศรำารวยหรอไม เปนไปตามตวแบบเหนอ-ใต หรอไม ประเทศไทยจะเสยเปรยบอะไรบางใต-ใต โดยดำาเนนการการคาขายกบประเทศทมสถานภาพทางเศรษฐกจและการเมองทเทาๆกน เพราะโลกทกวนนไมใชการแขงขนแบบสมบรณอยางแทจรง และเกดสงทเรยกวาการคาทไมเทาเทยมกน (Un Equal Trade) ตลอดจนการพฒนาหรอความเตบโตของทรพยากร
Page51
มนษยและเทคโนโลยทแตกตางกน จงนำาไปสความไดเปรยบ – เสยเปรยบ ในการคาระหวางประเทศแตกตางกน
ในรายงานของ Unstuck ป ค.ศ.1998 รายงานวา รอยละ 86 ของธรกจการสอสารโทรคมนาคม รอยละ 34 ของธรกจการผลตและจำาหนายยารกษาโรครอยละ 85 ของธรกจการผลตและจำาหนายยากำาจดศตรพช รอยละ 70 ของอตสาหกรรมคอมพวเตอรรอยละ 60 ของยารกษาโรคสตวของโลกรอยละ 32 ของธรกจการคาการผลตเมลดพนธพชปรากฎวา ตกอยในการควบคมของบรษทขามชาตในแตละสาขาเพยง 10
บรษทเทานน ฉะนน เราจงมองดในเรองกระแสความคดความนยมในโลกจงนาไหลไปในทศทางเดยวกนเพราะวา มบรษทขามชาตเพยง 10 บรษท ไดเขาควบคมเครอขายของการสอสารมวลชนไวทงหมด บรษทเหลานไดเขาควบคม ตงแตสำานกขาว สำานกพมพ สถานวทยกระจายเสยง สถานโทรทศน เครอขายดาวเทยม เคเบลทว รายการวทย-โทรทศนบนเทง กฬา ภาพยนตร วดโอเพลง เปนตน ซงบรษทไดสรางโมหะ สรางความหลงใหแกคนทงโลก กตองมแผน ท เรยกวา แผนตามสถานการณ และทเราประสบภาวะนำาทวม ตองจดเกบขอมลหาตนเหตทเปนองครวม ไมใชเฉพาะจงหวดใดจงหวดหนง ตองแกไขทตนเหตวาเขอนพอไหม จะสรางตองรบสรางเพราะภมอากาศมนจะเปลยนแปลง และยงถาสหรฐอเมรกาสรางโรงไฟฟา อก 1,300 โรง ภมอากาศยงแปรปรวน คารบอนไดออกไซดในอากาศกยงมาก Green House Effect กยงหนาแนน ผลกระทบเรอนกระจก
นโยบายการคาและอตสาหกรรมของประเทศไทย- ทศวรรษท 1960 (2503-2513) ขนวนการพฒนาอตสาหกรรมไดเรม
ขน โดยอาศยกลยทธการผลตสนคาเพอทดแทนการนำาเขาทมการตงกำาแพงภาษสง หรอ Import Substitution กเกดขนในชวงแผน 1 และ แผน 2 การพฒนาอตสาหกรรมใดกอใหเกดอตราความเตบโตของมลคาเพมอตสาหกรรมกลดลงจากรอยละ 60-40 สงทเขามาแทนทกคอสนคาบรโภค (Consumer goods)
Page52
ผลตภณฑปโตรเลยม และสนคาขนกลางเพอผผลต และสมยนนกมการสรางถนนมตรภาพโดย บรษท เรยมอนด จำากด เสนทางสายพษณโลก – เพชรบรณ และสระบร – โคราช
- ทศวรรษท 1970 เปนชวงระยะเวลาเตรยมการทะยานออก (pre
take – off) โดยตลาดมอปสงค ไมมประสทธผลเพยงพอ ขายของแลวมเหลอ ฝรงกบอกใหมการสงเสรมการสงออก โดยการลดคาเงนบาท หรอใหสทธพเศษทางภาษหรอไมเกบภาษนำาเขาหรอสงออกกไมเกบ มฉะนน จะไมมการลงทน เมอถงแผน 3 กเรมตนการสงเสรมการสงออก สงผลใหอตสาหกรรมการผลตมความเตบโตถงรอยละ 10 ตอปอยางตอเนอง ตลอดทศวรรษท 1970
โดยมสนคาประเภท เครองนงหม และเครองใชไฟฟา เคมภณฑ อปกรณยานยนต และสงทอ
- ทศวรรษท 3 ค.ศ.1980 ในชวงครงแรกของทศวรรษน พ.ศ.2523
เปนตนมา กเปนเวลาของภาวะความวนวายทางเศรษฐกจเกดตกตำาทวโลก ระบบเศรษฐกจของไทยกมภาวะทไมสมำาเสมอ และหลงจากทมการลดคาเงนบาทในป 2524 ครงหนงและ ป 2527 อกครงหนง ทำาใหมผลในป 2529 เกดความเตบโตทางเศรษฐกจอยางระเบดเถดเทง ในสนคาทสงออกไดมากยงขนจากการลดคาเงน มการลงทนเกดขนใหมๆ เหมอนทเกดขนในปลายปทศวรรษ 1970
ซ งในชวงนนก เป นท หวงของขนนาง นกวชาการ และนายกชาตชายวา ประเทศไทยจะกลายเปนเสอเศรษฐกจตวท 5 ของเอเชยตะวนออก (East Asia
Tiger ตวท 5)เพราะในป 2531 – 2533 สมยนายกชาตชาย ประเทศไทยไดกอใหเกดผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ สงทสดในโลกเกนกวารอยละ 11 ตอป ประธานาธบด บล คลนตน ยงไดกลาวชมเชยหลงจากทนายกชาตชายไดเสยชวตแลววานายกชาตชาย ทำาใหสงคมโลกอจฉาประเทศไทย เพราะทำาให ประเทศไทยเปนผนำาโลกในเร องความเตบโตทางเศรษฐกจ แตเมอเกดภาวะความวนวายทางการเมอง เกดการปฏวตรฐประหาร (รสช.) ในป 2534-2535 ก ทำาใหความเตบโตลดลงเหลอรอยละ 7 แตพอชวงกลางทศวรรษท 1990 (ตงแต2533 เปนตนมา) อตราความเตบโตทางเศรษฐกจจะอยทประมาณรอยละ 8
โดยอาศยการสงออกสนคาอตสาหกรรม เปนแกนแหงความสำาเรจ (ขอมลทวาดวยการสงออกสดสวนของการสงออกของสนคาอตสาหกรรมในป 2508 ม
Page53
เพยงรอยละ 4 ของมลคาการสงออกทงหมด รอยละ 96 คอสนคาปฐมภมแตพอ ป 2533 สดสวนการสงออกของสนคาอตสาหกรรมเพมเปนรอยละ 64) และมความพยายามทจะประมาณการตวเลขของความเตบโตทางเศรษฐกจทคณสรรเสรญ วงศชะอม อดตเลขาธการสภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ทำาไมไดเพราะเปนการฝนใจทสรางตวเลขทไมเปนจรงได กเลยตองเปลยนเปนคณจกรกมล ตวเลขของความเตบโตกเปลยนทนท และทผานมา เศรษฐกจของประเทศไทยใน 4 ทศวรรษหนสาธารณะ (หนสนระหวางประเทศ)
สวนท 4 ความเปนไปไดตาง ๆ และโอกาสสำาหรบความสำาเรจในอนาคต
ประเทศอตสาหกรรมใหม (NIC) : Newly Industrialization Country ไดแก1. การผลตสนคาเพอทดแทนการนำาสนคาเขาในประเทศ เปลยนเปนการ
พฒนาอตสาหกรรมเพอการสงออก ทำาใหไทยกลายเปนประเทศทนนยมแบบพงพา
2. การพฒนาเมองเปนการกระจายผลประโยชนสชนบท ใหเมองเปนทตงของอตสาหกรรม เพราะกลยทธสนคาทมงไปสการบรโภคเปนสำาคญ เลอกกรงเทพฯและปรมณฑลเปนทตงของฐาน
3. การพฒนาโดยอาศยเครองมอคอ กลไกตลาด หมายถงการทำาอะไรตองมกำาไร
Page54
4. วดความสำาเรจทรายไดประชาชาตตอหว วดทGDP 5. เพอกอใหเกด GDP มาก ๆ ใชทนเขมขนในการผลต6. วางแผนแบบรวมอำานาจไวทสวนกลาง7. อยในภาวะตองพงพาตางชาต กำาหนดมาตรการ BOI ขนมา8. กอใหเกดการเตบโตแบบไมสมดล คอ ไมมการถายโอนเทคโนโลย9. เชอในระดบแรกไมสมดล แตตอไปจะกระจายไปสภาคการผลต10. มผลดตอภาคเกษตรกรรมนอยมาก11. ไมสนใจเรองผลทางสงคม
ผลการพฒนา ประเทศไทยเปนเพยงฐานการผลตเพอสงออกของทนตางชาต และทนของไทยเปนระบบทนนยม ระบบพงพา อกทงยงเปนอาณานคมเศรษฐกจ กอใหเกดผลการพฒนา คอ
1. ขยายตวเศรษฐกจขาขน แตกเรยกไดวาเขาสเศรษฐกจขาลง2. เกดความไมสมดลในดาน
2.1 ปญหาสงคม2.2 ความเหลอมลำาของรายได2.3 ความเสอมโทรมของทรพยากรและสงแวดลอม2.4 เกดชองวางของการออมและการลงทน2.5 แนวโนมของวตถนยมในการบรโภคของนอกมากขน2.6 แมการลงทนสง แตตองพงพาเทคโนโลยทไมมการถายโอน2.7 แมระบบกาวหนา แตสงคมยงมปญหามากมาย2.8 เศรษฐกจอตสาหกรรมขยายตว ทำาใหภาคเกษตรกรรมตองรบภาระ
ประเทศเกษตรกรรมใหม (NAC) : Newly Agricultural Country
Page55
เปนการสรางเกษตรกรรมใหเขมแขง ใหเปนไปตามทฤษฎใหมของในหลวง ซงมองคประกอบดงนคอ
1. พฒนาเกษตรกรรม โดยรฐสนบสนนงบประมาณ2. พฒนาชนบทอยางแทจรง มงสวสดการ สหกรณออมทรพย3. กำาหนดความจำาเปนพนฐานโดยใชกลไกทางการเมองระดบทองถนเปนผ
กำาหนด4. วดความสำาเรจตองวดจากระดบสวสดการสำาหรบบคคลทพงอยไดอยางม
ประสทธภาพ(ไมวดจาก GDP)
5. เพอใหทกคนมงานทำา ตองใชแรงงานเขมขนในกระบวนการผลต6. ตองอาศยการมสวนรวมของประชาชน คอ สวนรวมในการคด ในการทำา
และในการรกฟง7. เนนพงพาตนเอง ไดแก สงเสรม สบสาน วจย 8. ใชเทคโนโลยทเหมาะสมในทองถน (Local Wisdom)
9. พฒนาสาขาการผลตแบบผสมผสาน10.พฒนาเศรษฐกจสงคม การเมองควบคกนไป
บรณาการตวแบบ NIC กบ NAC มาเปนตวแบบใหมคอ NAIC คอประเทศ เกษตรกรรมอตสาหกรรมใหม
ตวอยางคอ การทำาใหผลตภณฑทเหลอจากการบรโภคมาแปรรปแนวคด 1. เปนการเนนเกษตรกรรมนำา อตสาหกรรมหนน บรการเสรม
2. เปนความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบของไทย(ดานธรรมชาต)3. พฒนาเปนศนยกลางการผลตอาหารใหเปนอาหารของโลก4. ผลตภณฑผลปฐมภมมมลคาสงขนมาก5. ปรบโครงสรางความคดใหมใหนยมใชของไทย6. ความไดเปรยบจากแรงงานถก7. การพฒนาอตสาหกรรมทมพนฐานการเกษตรจะมผลชวยให
7.1 ดลยภาพในระบบเศรษฐกจ เพราะเปนการผลตเพอคนทกกลม
7.2 มอำานาจในการตอรอง (แขงแกรง)
Page56
7.3 มผลกระทบหรอเชอมโยงไปภาคเกษตรกรรม7.4 ชะลอการเคลอนยายจากภาคเกษตรกรรม7.5 กระจายแหลงทตงของอตสาหกรรมไปสชนบท7.6 สรางอำานาจซอใหคนในประเทศ7.7 สงเสรม SME ในชนบท7.8 ทำาใหคนสวนใหญไดรบประโยชนจากการพฒนา
ตวแบบ NAIC 1. การพฒนาอตสาหกรรมการเกษตร2. การพฒนาเมองกบชนบท3. การกำาหนดความจำาเปนพนฐาน4. จดสวสดการใหทกคนและสามารถสรางวฒนธรรมเขยว5. การใชทนหรอแรงงานเขมขนอยทความเหมาะสม6. การพงพาตนเองเปนหลก7. พฒนาเทคโนโลยทเหมาะสม8. การวางแผนโดยการใชหลกการมสวนรวมของประชาชน9. การพฒนาการผลตโดยสงเสรมสาขาเกษตรอตสาหกรรม10. การบรรลผลคอ เศรษฐกจ สงคมการเมอง ชนบทและวฒนธรรมสเขยว