การศึกษาเปรียบเทียบค ยม ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Ed_Mea/Yada_J.pdf · 2012-08-10 · การศึกษาเปรียบเทียบค

การศกษาเปรยบเทยบคานยมพนฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ทมความสามารถในการควบคมตนเองตางกน

ปรญญานพนธ ของ

ญาดา จนทรศกระ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา

เมษายน 2555


ปรญญานพนธ ของ



เมษายน 2555 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ


บทคดยอ ของ



เมษายน 2555

ญาดา จนทรศกระ. (2555). การศกษาเปรยบเทยบคานยมพนฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ทมความสามารถในการควบคมตนเองตางกน. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.คณะกรรมการควบคม: ดร.อรอมา เจรญสข, รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ.

การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทมระดบชน และการควบคมตนเองแตกตางกน และศกษาปฏสมพนธระหวางระดบชนและการควบคมตนเองของนกเรยนทสงผลตอคานยมพนฐานทงสามดาน กลมตวอยางทใชในการศกษาเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 5 โรงเรยน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 141 คน ชนมธยมศกษาปท 2 จานวน 130 คน และชนมธยมศกษาปท 3 จานวน 115 คน รวมทงหมด 386 คน ซงไดมาจากการสมแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Random Sampling) เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย แบบวดคานยมพนฐานประกอบดวย 3 ดานคอ ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยซงเปนแบบวดชนดสถานการณ 3 ตวเลอก จานวน 40 ขอ และแบบวดการควบคมตนเองชนดสถานการณ 3 ตวเลอก จานวน 40 ขอ ซงมคาความเชอมนเทากบ 0.94 และ 0.88 ตามลาดบ ทาการวเคราะหขอมลโดยใช คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหความแปรปรวนพหคณแบบสองทาง (Two-Way MANOVA) ผลการวจยสรปไดดงน 1) นกเรยนทมระดบชนตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต 2) นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอพจารณาคานยมพนฐานรายดานพบวานกเรยนทมระดบการควบคมตนเองสงกบนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองปานกลาง นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองสงกบนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตา และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองปานกลางกบนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตา มคานยมพนฐานดานการรกชาต แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองสงกบนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตา และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองปานกลางกบนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตา มคานยมพนฐานดานการรกศาสนาแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองสงกบนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตา และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองปานกลางกบนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตา มคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรยแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 3) จากการศกษาไมพบผลปฏสมพนธระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเอง ทสงผลตอคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

A COMPARATIVE STUDY THE BASIC VALUES OF THE MATHAYOMSUKSA I-III STUDENTS WITH DIFFERENT SELF-CONTROL UNDER BANGKOK METROPOLITAN ADMINISTRATION

AN ABSTRACT BY

YADA JANSUGRA

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Educational Measurement

at Srinakharinwirot University April 2012

Yada Jansugra. (2012). A Comparative Study the Basic Values of the Mathayomsuksa I-III Students with Different Self-control under Bangkok Metropolitan Administration. Master thesis, M.Ed. (Educational Measurement). Bangkok: Graduate School. Srinakharinwirot University. Advisor Committee: Orn-uma Charoensuk, Ph.D., Assoc. Prof. Chusri Wongrattana. The purposes of this research were 1) to compare the basic values of the patriotism, religiousness and loyalty of the monarchy of the Mathayomsuksa I-III students among different grade levels and self-control abilities, 2) to study the interaction between grade levels and students' self-control has effect to the three basic values. The sample, randomly selected using Multi-Stage Random Sampling, consisted of 386 Mathayomsuksa I-III students under Bangkok Metropolitan Administration at 1st semester of the academic year 2011 from 5 schools. The two research instruments were 1) the situation measuring the basic value of the patriotism, religiousness and loyalty of the monarchy with reliability of 0.94; 2) the situation measuring the students' self-control ability with reliability of 0.88. Data analyses were descriptive statistic and Two-Way Multivariate of Variance (Two-Way MANOVA). The research finding concludes as follows: 1) Students at different grade levels showed no statically significant of the basic values of the patriotism, religiousness and loyalty of the monarchy. 2) Students with different levels of self-control abilities displayed statistically significant value at .05 of the basic values of the patriotism, religiousness and loyalty of the monarchy. The study results indicated that a group of high self-control ability student has the basic values of the patriotism higher than the group of moderate and low self-control ability student. A group of moderate self-control ability student has the basic values of the patriotism higher than the group of low self-control ability student. A group of high self-control ability student has the basic values of the religiousness higher than the group of low self-control ability student. A group of moderate self-control ability student has the basic values of the religiousness higher than the group of low self-control ability student. A group of high self-control ability student has the basic values of loyalty of the monarchy higher than the group of low self-control ability student. A group of moderate self-control ability student has the basic values of loyalty of the monarchy higher than the group of low self-control ability student. 3) There was no interaction affecting the result of the basic values of the patriotism, religiousness and loyalty of the monarchy when research between different grade levels and the levels of self-control ability.

ปรญญานพนธ เรอง


ของ ญาดา จนทรศกระ

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

……....…………………………………………… คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล) วนท เดอน เมษายน พ.ศ. 2555

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา …….............................................. ประธาน ...…............................................... ประธาน (อาจารย ดร.อรอมา เจรญสข) (รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน) ...................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ) (อาจารย ดร.อรอมา เจรญสข) ....................................................กรรมการ (รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ) ................................................... กรรมการ (อาจารย ดร.สวมล กฤชคฤหาสน)

งานวจยนไดรบทนอดหนนการวจย จาก

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประจาปงบประมาณ 2554

ประกาศคณปการ ปรญญานพนธฉบบนสาเรจลลวงไปไดดวยด เปนเพราะไดรบกรณาความชวยเหลอจากอาจารย ดร. อรอมา เจรญสข ประธานควบคมปรญญานพนธ และรองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ กรรมการควบคมปรญญานพนธ ทไดสละเวลาอนมคาเพอใหคาปรกษาแนะนา พรอมทงใหขอคดเหนตลอดจนแนวทางในการจดทางานวจย และแนวทางในการแกไขขอบกพรองตางๆ ทกขนตอน ผวจยขอกราบขอบพระคณทานอาจารยทงสองเปนอยางสง ขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน และอาจารย ดร. สวมล กฤชคฤหาสน ทกรณาเปนกรรมการสอบปากเปลาเกยวกบปรญญานพนธ ซงทานไดใหคาแนะนาในการปรบปรงปรญญานพนธจนสาเรจสมบรณยงขน และขอกราบขอบพระคณอาจารยภาควชาการวดผลและวจยการศกษา ทกทานทไดใหคาแนะนาอบรมใหความรแกผวจย ขอขอบพระคณ ดร.สชาต ใจสถาน คณครมนทรา สงขะรมย คณครเพญแข ลอหาญ คณครขวญใจ จระรงสมนต และคณครวลภา นอยนาคา ทไดใหความกรณาเปนผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจยครงน ขอขอบพระคณ บณฑตวทยาลย ทใหทนอดหนนงานวจยครงน และขอขอบพระคณคณะผบรหารโรงเรยน คณคร และนกเรยนโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ทใหความรวมมอ ในการเกบขอมลเปนอยางด ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ญาตทกทาน และคณมงคล จนทรศกระ ทใหการสนบสนนและกาลงใจจนกระทงผวจยสาเรจการศกษา นอกจากน ผวจยยงไดรบความอนเคราะหจากอธการโรงเรยนลาซาล และเพอนครทกคน ทใหการสนบสนนตลอดมา คณคาและคณประโยชนทเกดจากปรญญานพนธฉบบน ผวจยขอมอบแดบพการของผวจย และครบาอาจารยทกทานทไดใหความรอบรมสงสอนผวจยทงในอดตจนถงปจจบน ญาดา จนทรศกระ

สารบญ

บทท หนา 1 บทนา 1

ภมหลง 1

จดมงหมายของการวจย 4

ความสาคญของการวจย 4

ขอบเขตของการวจย 5

ประชากรทใชในการวจย 5

กลมตวอยางทใชในการวจย 5

ตวแปรทศกษา 5

นยามศพทเฉพาะ 6

กรอบแนวคดในการวจย 7

สมมตฐานของการวจย 8

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 9

เอกสารทเกยวของกบหลกสตรและมาตรฐานการศกษา 10

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 10

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 11

สาระและมาตรฐานการศกษา 12

คณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 13

เอกสารทเกยวของกบคานยม 14

ความหมายของคานยม 14

ความสาคญของคานยม 17

แนวคดและทฤษฎคานยม 21

ประเภทของคานยม 25

คานยมพนฐาน 5 ประการ 29

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 2 (ตอ) แหลงทมาของระบบคานยม 35

การวดคานยม 36

เอกสารเกยวของกบคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา

และดานการรกพระมหากษตรย 39

คานยมดานการรกชาต 39

ความหมายของชาตและความรกชาต 39

ความสาคญของชาต 41

ลกษณะทแสดงถงการรกชาต 43

คานยมดานการรกศาสนา 46

ความหมายของศาสนา 46

ความสาคญของศาสนา 48

ลกษณะทแสดงถงการรกศาสนา 51

คานยมดานการรกพระมหากษตรย 52

ความหมายของพระมหากษตรย 52

ความสาคญของพระมหากษตรย 54

การปลกฝงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย 55

เอกสารทเกยวของกบการควบคมตนเอง 57

ความหมายของความสามารถในการควบคมตนเอง 57

ความสาคญของการควบคมตนเอง 60

ทฤษฎทเกยวของกบความสามารถในการควบคมตนเอง 62

แบบวดทใชวดการควบคมตนเอง 67

เอกสารทเกยวของกบระดบชน 69

งานวจยทเกยวของ 71

งานวจยตางประเทศ 71

งานวจยในประเทศ 72

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 3 วธดาเนนการวจย 75

การกาหนดประชากรและสมกลมตวอยาง 75

การสรางเครองมอทใชในการวจย 80

การเกบรวบรวมขอมล 91

ขนตอนการวเคราะหขอมล 91

สถตทใชในการวจย 92

4 ผลการวเคราะหขอมล 97

สญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล 97

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล 98

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลพนฐานของผตอบแบบวด 98

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบจดมงหมายการวจย 100

5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 115

สรปผลการวจย 115

อภปรายผลการวจย 117

ขอเสนอแนะ 121

บรรณานกรม 123

ภาคผนวก 134

ภาคผนวก ก 135

ภาคผนวก ข 137

ภาคผนวก ค 143

ประวตยอผวจย 158

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 แสดงรปแบบพฤตกรรมดานจตพสยตามทฤษฎของแครธโวลและคณะ 25

2 ทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบอรก 69

3 จานวนโรงเรยน และจานวนนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาปท 1-3

สงกดกรงเทพมหานคร แบงตามกลมเขตและสานกงานเขต 76

4 จานวนโรงเรยน และจานวนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1-3 แบงตาม

ขนาดของโรงเรยน 79

5 จานวนนกเรยนทเปนกลมตวอยาง จาแนกตามโรงเรยนและระดบชน 80

6 ขอมลพนฐานของผตอบแบบวด 99

7 จานวนและรอยละของนกเรยนแตละระดบจาแนกตามระดบการควบคมตนเอง 100

8 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานโดยรวม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3

จาแนกตามระดบชนและระดบการควบคมตนเอง 101

9 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานดานการรกชาตของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชนและระดบการควบคมตนเอง 103

10 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานดานการรกศาสนาของนกเรยน


11 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยน


12 คาความสมพนธรายคและผลการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรคานยม

พนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย 109

13 ผลการทดสอบความเปนเอกพนธของความแปรปรวนของตวแปรคานยมพนฐาน

ดานการรกชาต ดานการรกศาสนาและดานการรกพระมหากษตรย 110

14 ผลการวเคราะหความแปรปรวนพหคณแบบสอง (Two-Way MANOVA)

ของคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชน

และระดบการควบคมตนเอง 111

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 15 ผลการวเคราะหความแปรปรวนของคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนทม

ระดบการควบคมตนเองตางกน 112

16 เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกชาต ของนกเรยนทม


17 เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกศาสนา ของนกเรยนทม


18 เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย

ของนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน 114

19 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบวดคานยมพนฐาน ดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย 138

20 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนทดลองใช (Try Out) ของแบบวดคานยมพนฐาน

ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย 139

21 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนเกบจรง ของแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย 140

22 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนทดลองใช ของแบบวดการควบคมตนเอง 141

23 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนเกบจรง ของแบบวดการควบคมตนเอง 142

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย 8

2 อทธพลของคานยมตอพฤตกรรมมนษย 20

3 แสดงความสมพนธระหวางความรสก ความคด คานยม 22

4 แสดงลาดบขนตอนในการสรางและหาคณภาพของแบบวดคานยมพนฐาน

ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย 82

5 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานโดยภาพรวม จาแนกตามระดบชน


6 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกชาต จาแนกตามระดบชน


7 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกศาสนา จาแนกตามระดบชน


8 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย จาแนกตามระดบชน


บทท 1

บทนา

ภมหลง

ตงแตอดตจนถงปจจบนการจดการศกษาของไทยนอกจากจะสงเสรมดานความรใหกบ

นกเรยนแลว ยงตองการพฒนา ใหนกเรยนมคณลกษณะอนพงประสงคและมคานยมพนฐานทดใน

ดานตางๆ เหนไดจากนโยบายของคณะรฐมนตรและ แผนพฒนาเศรษฐกจและสง คมแหงชาตฉบบท

10 ปพ.ศ. 2550-2554 ทหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชนไดมนโยบายดาเนนการใหสอดคลอง

กบคาแถลงการณของรฐบาล ในสมยนน เพอใหประเทศไดขบเคลอนไปในทศทางเดยวกน

โดยเฉพาะกระทรวงศกษาธการมบทบาทอยางมากในการกาหนดใหโรงเรยนมภารกจในกา รสงเสรม

และพฒนา คณลกษณะอนพงประสงค เพราะจะทา ใหเกดคานยมพนฐานทดกบคนในสงคม

โดยเฉพาะผทจะตองเตบโตไปเปนอนาคตของชาต ทงนการททกๆ หนวยงานทงภาครฐและเอกชน

ไดใหความสาคญในเรองการสงเสรมคณลกษณะในดานตางๆ เพอใหเกดคานยมพนฐา นทด

เนองจากคานยมเปนสงทมอทธพลตอการดารงชวตของมนษย ตลอดจนความเจรญรงเรองและความ

มนคงของประเทศชาตเปนอยางยง เพราะคานยมเปนเรองของทศนคตหรอความรสกนกคด ซงเปน

เหตใหเกดการกระทาตาง ๆ ดงทกลาววา “จตใจเปนบอเกดของพฤต กรรม” ดงนนการพฒนาสงคม

และประเทศชาตจงตองใหความสาคญในเรองการพฒนาจตใจเปนอนดบแรก เพราะเปนเรองทม

หลกฐานยนยนโดยปราศจากขอสงสยไดวาหากประชาชนในชาตไดรบการพฒนาจตใจใหเปนผทถง

พรอมดวยคานยมพนฐานทสาคญตาง ๆ แลว เรองเศรษฐ กจและความมนคงตลอดจนความเจรญ

ดานอน ๆ ของประเทศชาตจะไดรบการพฒนาไปดวยอยางแนนอน (สานกงานคณะกรรมการ

วฒนธรรมแหงชาต. 2549: 10-12)

คานยมพนฐานทสาคญสรปไดจากคาแถลงนโยบายของคณะรฐมนตรตอรฐสภา ในวนจนทร

ท 29 ธนวาคม 2551 ซงไดกาหนดแนวทางพนฐานในการดาเนนภารกจหลก 4 ประการ คอ 1) ปกปอง

และเทดทนสถาบนพระมหากษตรยใหมความมนคงในการเปนศนยรวมจตใจและความรกสามคค

ของคนในชาต และเทดทนสถาบนพระมหากษตรยไวเหนอความขดแยงทกรปแบบ พรอมทง

ดาเนนการทกวถทางอยางจรงจงเพอปองกนมใหมการลวงละเมดพระบรมเดชานภาพ 2) สรางความ

ปรองดองสมานฉนท บนพนฐานของความถกตอง ยตธรรม และการยอมรบของทกภาคสวน

3) ฟนฟเศรษฐกจ ใหขยายตวอยางยงยน และบรรเทาผลกระทบของภาวะเศรษฐกจทประชาชน

จะประสบ 4) พฒนาประชาธปไตยและระบบการเมอง ใหมความมนคง มการปฏบตตามกฎหมาย

และบงคบใชกฎหมายอยางเสมอภาค เปนธรรม และเปนทยอมรบของสากล (สานกงานเลขาธการ

สภาการศกษา. 2551: ออนไลน ) จะเหนไดวา รฐบาลใหความสาคญ และมงเนนทง ในดาน ความ

รกชาต ศาสนา และ พระมหากษตรย โดยวถทางทจะดาเนนการเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาวไดนน

2

จะตองมกระบวนการและขนตอนตางๆ ซงสวนหนงจะตองดาเนนการตามแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาตฉบบท 10 ป พ.ศ. 2550 – 2554 ทไดกาหนดวสยทศนประเทศไทย ใหมงพฒนา

ประเทศไทยส “สงคมอยเยนเปนสขรวมกน (Green and Happiness Society) คนไทยมคณธรรมนา

ความรอบร รเทาทนโลก ครอบครวอบอน ชมชนเขมแขง สงคมสนตสข เศรษฐกจมคณภาพ เสถยรภาพ

และเปนธรรม สงแวดลอมมคณภาพ และทรพยากรธรรมชาตยงยนอยภายใตระบบบรหารจดการ

ประเทศทมธรรมาภบาล ดารงไวซงระบ อบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

และอยในประชาคมโลกไดอยางมศกดศร” (สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

2549: ปฐมบท ศ, 40)

สาหรบกระบวนการสงเสรมคานยมพนฐานทโรงเรยนดาเนนการนนจะตองปฏบตตาม

หลกสตร แกนกลาง การศกษา ขนพนฐาน พ .ศ. 2551 โดยเฉพาะสาระและมาตรฐานการเรยนร

ชนมธยมศกษาปท 1-3 สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม ใน มาตรฐาน

ส 2.1 คอ “เขาใจและปฏบตตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงามและธารงรกษาประเพณ

และวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข” (กระทรวงศกษาธการ.

2552: 16-17) ดงนนเพอใหผเรยนมความรและคานยมทดงามตามหลกสตรทกาหนด โรงเรยนจะตอง

ดาเนนการแบบบรณาการเขากบการจดการเรยนการสอนทกกลมสาระการเรยนร โดยเฉพาะกลมสาระ

การเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ซงเปนกลมสาระการเรยนรทมเนอหา สาระโดยตรง

และผานการ จดกระบวนการเรยนร จากกจกรรมตาง ๆ ทงในและนอกโรงเรยน เชน กจกรรมวน

พอแหงชาต การยนตรงเคารพธงชาต การศกษาประวตความเปนมาของชาตไทย สาหรบดานศาสนา

ไดมการสงเสรมใหผเรยนเปนคนด โดยผานกระบวนการเรยนรจากตวแบบ ความตรงตอเวลา

ความมระเบยบวนย เคารพกฎระเบยบของโรงเรยนและสงคม หากสถานศกษา สามารถสงเสรมให

นกเรยนเกดคานยมพนฐาน ดานการรกชาต ศาสนา พระมหากษตรย แลวกจะทาใหสงคม และ

ประเทศชาตมความเจรญรงเรอง เกดการพฒนาไปในทศทางทสรางสรรค และเกดความรกความสามคค

ภายในชาต ซงกระบวนการสงเสรมคานยมใหเกดกบนกเรยนสามารถทาไดโดยผานกระบวนการเรยนร

การซมซบ และการไดเหนแมแบบกระทาเปนแบบอยาง แต อยางไรกตาม หากนกเ รยนไมสามารถ

ควบคมตนเองใหสามารถประพฤตปฏบตตามในสงทไดรบร หรอเรยนรมา กจะไมเกดกระบวนการ

ซมซบเขาสตวนกเรยนและในทสดกจะไมสงผลใหเกดคานยมทไดรบรหรอไดเรยนรมา

ทฤษฎการเรยนรทางสงคมของอลเบรต แบนดราซงไดอธบายแนวคดทสาคญในการเรยนร

ทางสงคมโดยมประเดนทเกยวของกบการควบคมตนเองไววา ”การควบคมพฤตกรรมดวยการรคด

การรคดของบคคลในเชงประเมนคาทวางอยบนขอสมมตฐานความเชอมนอนเกดจากการเรยนรของ

มนษยนนจะทาใหเขาตดสนใจทจะกระทาหรอไมกระทาพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนงได และจะนาไปส

การควบคมตนเองใหประพฤตปฏบตตามทตนไดตงใจไว” (จรรจา สวรรณทต; ลาดทองใบ ภอภรมย;

และกมล สดประเสรฐ . 2533: 18; อางองจาก Bandura. 1969) การควบคมตนเองจะทาใหบคคล

สามารถรกษามาตรฐานในการแสดงพฤตกรรมของตนเอง คงทนขน เนองจากการควบคมตนเองนน

3

บคคลสามารถตดตามและควบคมพฤตกรรมของตนเองไดตลอดเวลา และทาใหพฤตกรรมเปลยนแปลง

ยาวนานกวาการควบคมภายนอก (ประทป จนง. 2540: 124) ดงนนเมอบคคลใดมการควบคมตนเอง

ใหกระทาพฤตกรรม ทพงประสงคพฤตกรรม ใดพฤตกรรมหน งอยางตอเนองเขากจะมคณลกษณะ

ตามทเขาไดแสดงพฤตกรรมนน ๆ จนในทสดกจะสงผลใหเกดคานยมของบคคลในการกระทานน ๆ

การศกษาวจยในครงนผวจยไดดาเนนการศกษากบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 เนองจาก

นกเรยนในชวงชนน มอายระหวาง 13-16 ป ซงตรงตามทฤษฎของโคลเบอรกทกลาวไววาในชวงอาย

10-16 ป มจรยธรรม อยในระดบท 2 ตามกฎเกณฑ กลาวคอ มพฤตกรรมโดยไดกระทาตามกฎเกณฑ

ของกลมยอย ๆ ของตนหรอทาตามกฎหมายและศาสนา ซงระดบจรยธรรมในขนนจะประกอบดวย

ขนการใชเหตผลเชงจรยธรรม 2 ขน โดยขนทสอดคลองกบชวงวยทผวจยศกษาคอ ขนท 4 หลกการ

ทาตามหนาทสงคม(13-16 ป) ซงขนนบคคลจะมความรถงบทบาทหนาทของตนในฐานะทเปนหนวย

หนงในสงคมจงถอวาททาตามกฎเกณฑตาง ๆ ทสงคมของตนกาหนดหรอคาดหมาย (ดวงเดอน

พนธมนาวน. 2524: 28-31; อางองจาก Kohlberg. 1969)

จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของของ กาญจนา สวรรณบรณ (2551: 58)

ไดศกษาเรองคานยมพนฐาน 5 ประการ ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย สงกดสานกงาน

คณะกรรมการ การศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษา ธการ กรงเทพมหานคร เขต 2 ผลการวจย

พบวา คานยมพนฐานดานการมความรกชาต ศาสน กษตรย มคานยมอยในระดบมาก ซงสอดคลอง

กบงานวจยของ วสน มณประสทธ (2548 : บทคดยอ ) ทศกษาคานยมพนฐานของนกเรยนระดบ

ชวงชนท 3 โรงเรยนคาทอลก สงกดอ ครสงฆมณฑลกรงเทพฯ เขตการศกษาท 3 โดยผลการวจย

พบวานกเรยนมคานยมพนฐานทางดานความรกชาต ศาสน กษตรย คอนขางสง สาหรบงานวจย

เกยวกบการควบคมตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ไดทาการศกษางานวจยของ ไชยยงค

วรนาม (2549: 81) ทศกษาเรองพฒนาการควบคมตนเองของนกเรยนชวงชนทสาม ทมมโนภาพแหง

ตนตางระดบกนในเขตพนทการศกษาสรนทรเขต 2 สรปผลการวจยไดดงน นกเรยนชวงชนท 3

ทกระดบชนมการควบคมตนเองอยในระดบสง และนกเรยนทกระดบชวงอาย ตงแตนอยกวา 13 ป

ถงอายมากกวา 15 ปมการควบคมตนเองในระดบสงเชนกน ผลการเปรยบเทยบลกษณะการควบคม

ตนเองไมแตกตางกน และอยในระดบสงทกกลม แสดงวาระดบชนเรยนและระดบชวงอายเปนตวแปร

ทสมพนธกนสง จงสงผลใหการควบคมตนเองเปนไปในลกษณะเดยวกน คอไมทาใหการควบค ม

ตนเองแตกตางกน นอกจากน ชอลดดา ตยะบตร (2550: 142) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง

การสงเสรมจรยธรรมความมวนยในตนเองกบการปฏบตตามคานยมพนฐานของนกเรยนในโรงเรยน

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษานครพนมเขต 2 ผลการวจยพบวา การปฏบตตามคานยมพนฐาน

ของนกเรยนในโรงเรยน ดานความรกชาต ศาสน กษตรย มระดบการปฏบตตามคานยมพนฐานของ

นกเรยนในโรงเรยน ตามความคดเหนของผบรหารและครผสอน โดยรวมและรายขออยในระดบมาก

และยงพบวาการสงเสรมจรยธรรมความมวนยในตนเองกบการปฏบตตามคานยมพนฐานของนกเรยน

ในโรงเรยน มความสมพนธกนในทางบวก

4

ดงนนในฐานะท ผวจยเปนครผสอน มบทบาทในการสงเสรมคณลกษณะอนพงประสงค

เพอใหเกดคานยมพนฐานทด จงมความสนใจศกษาวาในสถานการณปจจบนทมการกระตนและ

สงเสรมคณลกษณะอนพงประส งคใหกบนกเรยน แลวนกเรยนทไดรบการกระตนจะมคานยมอย

ในระดบใด โดยเฉพาะคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย และ

นกเรยนทมการควบคมตนเองแตกตางกนจะมคณลกษณะของคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการ

รกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยแตกตางกนหรอไม อยางไร

สาหรบขอคนพบจากการวจยในครงน จะทาใหผวจยไดขอมลเชงประจกษในคานยมพนฐาน

ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท

1-3 ไดทราบถงความสมพนธระหวางการควบคมตนเองกบคานยมพนฐาน เพอเปนประโยชนในการ

ประเมนและพฒนาคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยในตว

บคคล เพอความเจรญกาวหนาของสงคม และความมนคงของประเทศชาตสบตอไป

จดมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

2. เพอเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทมระดบชน และ

การควบคมตนเองแตกตางกน

3. เพอศกษาปฏสมพนธระหวางระดบชน และการควบคมตนเองของนกเรยนทสงผล ตอ

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

ความสาคญของการวจย

ผลจากการวจยครงนทาใหทราบวานกเรยนทมความแตกตางกนทางดานระดบชน และ

ระดบการควบคมตนเองจะมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยแตกตางกนมากนอ ยเพยงใด ซงจะเปนประโยชน ตอการเสนอแนวทางการควบคม

ตนเอง ของนกเรยน แกผปกครองและ ผบรหาร สถานศกษา ทเกยวของ เพอพจารณาสงเสรมหรอ

สนบสนนการจดกจกรรมการเรยนการสอน การคดเลอกเนอหาสาระรวมไปถงกระบวนการปลกฝง

ทเหมาะสม ใหนกเรยน เกดคานยมพ นฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยอยางแทจรง

5

ขอบเขตของการวจย

1. ประชากรทใชในการวจย

ประชากรท ใชในการศกษาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยน สงกด

กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 แบงเปน 6 กลมเขต จานวน 101 โรงเรยน

มหองเรยนจานวน 842 หอง จานวนนกเรยน 40,955 คน จาแนกเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

จานวน 13,736 คน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จานวน 13,662 คน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

จานวน 13,557 คน

2. กลมตวอยางทใชในการวจย

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกด

กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 5 โรงเรยน แบงออกเปนนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 จานวน 141 คน ชนมธยมศกษาปท 2 จานวน 130 คน และชนมธยมศกษาปท 3

จานวน 115 คน รวมทงหมด 386 คน ไดมาจากการสมแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Random

Sampling)

3. ตวแปรทศกษา

3.1 ตวแปรอสระ ไดแก

3.1.1 ระดบชนคอ

- ชนมธยมศกษาปท 1



3.1.2 การควบคมตนเองแบงเปน 3 ระดบคอ

- ความสามารถในการควบคมตนเองระดบสง

- ความสามารถในการควบคมตนเองระดบปานกลาง

- ความสามารถในการควบคมตนเองระดบตา

3.2 ตวแปรตาม ไดแก

คานยมพนฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ซงประกอบดวย

- ดานการรกชาต

- ดานการรกศาสนา

- ดานการรกพระมหากษตรย

6

นยามศพทเฉพาะ 1. คานยม หมายถง สงทบคคลแตละคนยดมนเปนแนวคด ความรสก ความเชอ ความ

ตองการ เปนแรงจงใจหรอสงทชวยกระตนใหบคคลสามารถตดสนใ จเลอกแนวทางในการดาเนนชวต

ของตน ใหมคณคาแกตนเองหรอสงคม คานยมจงเปนตวกาหนดพฤตกรรมของบคคลทงภายในจตใจ

และการกระทา ซงแสดงถงจดมงหมายของชวตของบคคลนน และคานยมสามารถเปลยนแปลงได

2. คานยมพนฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 หมายถง คณลกษณะทนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1-3 ควรจะยดมนเปนแนวคด ความรสก ความเชอความตองการ เปนแรงจงใจหรอ

สงทชวยกระตนใหตนเองสามารถตดสนใจเลอกปฏบตไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกบคณลกษณะ

อนพงประสงคทสงคมตองการ ซงคานยมพน ฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ประกอบดวย

คานยมพนฐาน 3 ดานไดแก ดานรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยโดยม

รายละเอยดดงน

2.1 คานยมพนฐานดานการรกชาต หมายถง คณลกษณะของนกเรยนทแสดงออก

ถงการเปนพลเมองดของชาต และธารงไวซงความเปนชาตไทย โดยมการแสดงออกมาทางพฤตกรรม

เชน การปฏบตตนตามสทธ และหนาทพลเมองดของชาต การเขารวมสนบสนนกจกรรมทสรางความ

สามคค เปนตน

2.2 คานยมพนฐานดานการรกศาสนา หมายถง คณลกษณะของนกเรยนทแสดงออกถง

ความศรทธา ยดมนและปฏบตตามหลกศาสนา โดยมการแสดงออกมาทางพฤตกรรม เชน การเขารวม

กจกรรมทางศาสนาทตนนบถอ ประพฤตปฏบตตนใหเปนแบบอยางทดของศาสนกชน เปนตน

2.3 คานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย หมายถง คณลกษณะของนกเรยน

ทแสดงออกถงการเคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรย โดยมการแสดงออกมาทางพฤตกรรม เชน

การเขารวมและมสวนรวมในการจดกจกรรมทเกยวกบสถาบนพระมหากษตรย การแสดงออกซง

ความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย เปนตน

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตร ยของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 สามารถวดไดโดยแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการ

รกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยทผวจยสรางขนโดยใช แนวคด ระดบจรยธรรมของ

โคลเบอร ก มาเปน แนวทางในการสรางขอคาถาม โดยผวจยแบง เกณฑการใหคะแนนในกา รให

เหตผลของการแสดงพฤตกรรมตาง ๆ ของนกเรยนประกอบดวยระดบคะแนน 3 ระดบคอคานยม

ระดบสง คานยมระดบปานกลาง และคานยมระดบตา

3. การควบคมตนเอง หมายถง ความสามารถของบคคลทจะละเวนการกระทาบางชนด

หรอความสามารถทจะกระทาพฤตกรรมดวยเหตผล ดวยควา มอดทนเพอใหเกดผลดตามทตองการ

หรอหลกเลยงสงทไมด ทอาจเกดขนและสามารถยบยงหรอควบคมอารมณเมอตองเผชญกบปญหา

อปสรรค หรออยในภาวะความขดแยงในจตใจ รวมทงรจกแสวงหาแนวทางในการแกปญหา

เพอเปาหมายในอนาคต อาศยนยามตามโครงสรางท โรเซนบม (Rosenbaum. 1980: 109 -121) ได

สงเคราะหขนจากทฤษฎการควบคมตนเองของบคคลจากนกวชาการหลายทาน ซงโครงสราง

องคประกอบของคณลกษณะการควบคมตนเองม 4 ลกษณะดงน

7

3.1 การชแจงตนเอง หมายถง คณลกษณะของบคคลทมความสามารถในการใช

ความคดอยางม เหตผล สามารถใชคาพดบอกตนเองในการควบคมการแสดงออกทางอารมณ และ

ควบคมการกระทาของตน สามารถอธบายใหบคคลอนเขาใจในการกระทาของตนไดอยางชดเจน

3.2 การวางแผนแกปญหา หมายถง คณลกษณะของบคคลทมความสามารถในการ

ประยกตวธการมาใชแกปญหาอยางเปนลาดบข นตอน มการวางแผน การประเมนตวเลอกในการ

แกปญหา และการคาดหมายถงสงทจะเกดตามมา

3.3 ความยบยงชงใจ หมายถง คณลกษณะของบคคลทมความสามารถในการควบคม

การกระทาตามใจตนเอง มสมาธและสต ยอมรบความคดเหนและความสามารถของผอน ไมทาตามใจ

ตวเอง

3.4 การรบรความสามารถของตน หมายถง คณลกษณะของบคคลทมความสามารถ

ในการรบรถงประสทธภาพในผลการกระทาของตนเอง

4. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 หมายถง นกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1 - 3

ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

กรอบแนวคดในการวจย

จากการศกษา หลกสตร แกนกลาง การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 กลมสาระ

การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม มาตรฐาน ส 2.1 คอ เขาใจและปฏบตตามหนาทของการ

เปนพลเมองด มคานยมทดงามและธารงรกษาป ระเพณและวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนใน

สงคมไทย และสงคมโลกอยางสนตสข (กระทรวงศกษาธการ. 2552: 16-17) และแนวทางการพฒนา

การวดและประเมนคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน . 2551: 10) รวมถงงานวจย

ทเกยวของทาใหไดคานยมพนฐานทสาคญ และควรสงเสรมใหเกดแกผเรยน 3 ดานไดแก ดานการรก

ชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ขณะทตวแปรการควบคมตนเองทศกษา

ในครงน ผวจยศกษาตามแนวทฤษฎการเรยนรทางสงคมของอลเบรต แบนดรา (Albert Bandura) และ

ทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบอรก (ดวงเดอน พนธมนาวน . 2524: 28-31; อางองจาก

Kohlberg. 1969) ซงจากกลมตวอยางทสนใจศกษาเปนนกเรยนในชนมธยมศกษาปท 1-3 สวนใหญจะ

มอายเฉลย 13 - 15 ป ซงสอดคลองกบระดบจรยธรรมของโคลเบอรกในระดบท 2 คอ ระดบตาม

กฎเกณฑ (10 - 16) โดยบคคลในกลมนจะมการกระทาตามกฎเกณฑของสงคมหรอกระทาตามความ

ตองการของสงคม จงเปนกลมทเหมาะสมตอการศกษาคานยมพนฐานทง 3 ดาน สาหรบลกษณะ

ความสมพนธระหวางการควบคมตนเองทมตอคานยม ผวจยไดแนวคดมาจากทฤษฎตนไมจรยธรรม

(ดวงเดอน พนธมนาวน . 2538: 2-3) ทกลาว วาการควบคมตนเองเปนสาเหต หนงททาใหเกด

พฤตกรรมตาง ๆ ทงในดานบวกและดานลบ ซงถาบคคลนนม การแสดงพฤตกรรมอยางสมาเสมอ

กจะมแนวโนมทจะเกดคานยมในดานนน ๆ ตามมา

8

ดงนนกรอบแนวคดในการ ศกษาวจยครงน ผวจยจงมความสนใจวานกเรยนในระดบชน

มธยมศกษาปท 1-3 ทมระดบการควบคมตนเองตางกนจะมคานยมพนฐานทง 3 ดานแตกตางกน

หรอไมและนกเรยนทมระดบชนตางกนมคานยมพนฐานทง 3 ดานแตกตางกนหรอไม รวมทงศกษา

ผลปฏสมพนธทเกดจากความแตกตางระหวางระดบชน และการควบคมตนเองทสงผลรวมกนตอ

ระดบการมคานยมพนฐานทง 3 ดาน

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานของงานวจย

จากการศกษาหลกการ แนวคด งานวจยทเกยวของ ผวจยไดตงสมมตฐานในการวจยดงน

1. นกเรยนทมระดบชน และการควบคมตนเองตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยแตกตางกน

2. มผลปฏสมพนธทเกดจากความแตกตางระหวางระดบชน และการควบคมตนเอง ท

สงผลรวมกนตอระดบการมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยของนกเรยน

ความสามารถในการควบคมตนเอง 1. ระดบสง

2. ระดบปานกลาง

3. ระดบตา

ระดบชน

-มธยมศกษาปท 1

-มธยมศกษาปท 2

-มธยมศกษาปท 3 คานยมพนฐาน

- ดานการรกชาต

- ดานการรกศาสนา

- ดานการรกพระมหากษตรย

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และไดนาเสนอ

ตามหวขอ ตอไปน

1. เอกสารทเกยวของกบหลกสตรและมาตรฐานการศกษา

1.1 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

1.2 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551

1.3 มาตรฐานการศกษา

1.4 การวดและประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

2. เอกสารทเกยวของกบคานยม

2.1 ความหมายของคานยม

2.2 ความสาคญของคานยม

2.3 แนวคดและทฤษฎคานยม

2.4 ประเภทของคานยม

2.5 คานยมพนฐาน 5 ประการ

2.6 แหลงทมาของระบบคานยม

2.7 การวดคานยม

3. เอกสารเกยวของกบคานยมดาน การรกชาต ดาน การรกศาสนา และดาน การรก

พระมหากษตรย

3.1 คานยมดานการรกชาต

3.1.1 ความหมายของชาต

3.1.2 ความสาคญของชาต

3.1.3 ลกษณะทแสดงถงการรกชาต

3.2 คานยมดานการรกศาสนา

3.2.1 ความหมายของศาสนา

3.2.2 ความสาคญของศาสนา

3.2.3 ลกษณะทแสดงถงการรกศาสนา

3.3 คานยมดานการรกพระมหากษตรย

3.3.1 ความหมายของพระมหากษตรย

3.3.2 ความสาคญของพระมหากษตรย

3.3.3 การปลกฝงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

10

4. เอกสารทเกยวของกบการควบคมตนเอง

4.1 ความหมายของความสามารถในการควบคมตนเอง

4.2 ความสาคญของการควบคมตนเอง

4.3 ทฤษฎทเกยวของกบความสามารถในการควบคมตนเอง

4.4 แบบวดทใชวดการควบคมตนเอง

5 เอกสารทเกยวของกบระดบชน

6. งานวจยทเกยวของ

6.1 งานวจยตางประเทศ

6.2 งานวจยในประเทศ

1. เอกสารทเกยวของกบหลกสตรและมาตรฐานการศกษา

1.1 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 นบเปนกฎหมายแมบทในการจดการศกษา

ของประเทศ ทมงเนนใหมการปฏรประบบบรหาร และการจดการทางการศกษาใหสอดคลองกบความ

เปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม สรางเสรมความรและปลกฝงจตสานกทถกตองเกยวกบ

การเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข (กระทรวงศกษาธการ.

2546: 37) โดยเฉพาะอยางยงในหมวดท 4 แนวการจดการศกษา มหลายมาตราทสาคญทเกยวของกบ

การจดทาหลกสตรการศกษาขนพนฐานและหลกสตรสถานศกษาทมงเนนใหผเรยนเกดคานยมพนฐาน

ดานการรกชาต ดาน การรกศาสนา และดาน การรกพระมหากษตรยดงน

มาตรา 23 การจดการศกษา ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษา

ตามอธยาศย ตองเนนความสาคญทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนรและบรณาการตามความ

เหมาะสมของแตละระดบการศกษาในเรองตอไปน ขอ 1. ความรเรองเกยวกบตนเอง และความสมพนธ

ของตนเองกบสงคม ไดแก ครอบครว ชมชน ชาตและสงคมโลกรวมถงความรเกยวกบประวตศาสตร

ความเปนมาของสงคมไทยและระบบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

ทรงเปนประมข และขอ3. ความรเกยวกบศาสนา ศลปวฒนธรรม การกฬา ภมปญญาไทย และการ

ประยกตใชภมปญญา

มาตรา 27 เปนมาตราทกาหนดใหมหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

ทสวนกลางเปนผกาหนดสาระทสรางเอกลกษณแหงความเปนไทย ความเปนพลเมองทดของชาต

การดารงชวตและการประกอบอาช พตลอดจนเพอการศกษาตอ และใหสถานศกษาขนพนฐานม

หนาทจดทาสาระของหลกสตร ในสวนทเกยวสภาพปญหาในชมชนและสงคม ภมปญญาทองถน

คณลกษณะอนพงประสงคเพอเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคมและ ประเทศชาต ฉะนน

จงถอไดวาเปนการกระจายอานาจให สถานศกษา โดยทสามารถพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพ

การศกษาของตนเองได (กระทรวงศกษาธการ. 2546: 11-13)

11

1.2 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

กระทรวงศกษาธการ (2552: คานา) ไดประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2544 ในโรงเรยนทวไปตงแตปการศกษา 2546 เปนตนมาจนถงปจจบน หนวยงานตางๆ

ทรบผดชอบ ไดตดตามและประเมนผลการใชหลกสตรเปนระยะเวลาอยางตอเนอง พบวายงมประเดน

ทเปนปญหาและความไมชดเจนของหลกสตรหลายประการ ดงนนคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ไดดาเนนการทบทวนหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 เพอพฒนาไปสหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยนาขอมลทไดจากการศกษาวจย และขอมลจาก

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 (พ.ศ. 2550 - 2554) มาใชในการพฒนาสตร

ใหมความเห มาะสมชดเจนยง ขน โดยไดมการกาหนดวสยทศน และจดหมาย ของหลกสตร ไวดงน

(กระทรวงศกษาธการ. 2552: 4-5, 21)

วสยทศน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคนซงเปนกาลง

หลกของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปน

พลเมองไทย และเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรง

เปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพ และ

การศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญบนพนฐา นความเชอวาทกคนสามารถเรยนร และ

พฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

จดมงหมาย หลกสตร แกนกลาง การศกษาขนพนฐาน มงพฒนาใหผเรยนเปนคนด

มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงกาหนดเปนจดหมาย

เพอให เกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐานดงน

1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนย

และปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง

2. มความรอนเปนสากล และมความสามารถในการสอสาร การคด การแ กปญหา

การใชเทคโนโลย และทกษะชวต

3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกกาลงกาย

4. มความรกชาต มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวต

และการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

5. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนา

สงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชน และสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคม

อยางมความสข

12

ระดบการศกษา

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน จดระดบการศกษาเปน 3 ระดบ ดงน

ระดบประถมศกษา (ชนประถมศกษาปท 1-6) การศกษาระดบนเปนชวงแรก

ของการศกษาภาคบงคบ มนเนนทกษะพนฐาน ดานการอาน การเขยน การคดคานวณ ทกษะการ

คดพนฐาน การตดตอสอสาร กระบวนการเรยนรทางสงคม และพนฐานความเปนมนษย การพฒนา

คณภาพชวตอยางสมบรณ และสมดลทงในดานรางกาย สตปญญา อารมณ สงคม และวฒนธรรม

โดยเนนจดการเรยนรแบบบรณาการ

ระดบมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1-3) เปนชวงสดทายของการ

ศกษาภาคบงคบ มงเนนใหผเรยนไดสารวจความถนดและความสนใจของตนเอง สงเสรมการพฒนา

บคลกภาพสวนตน มทกษะในการคดอยางมวจารณญาณ คดสรางสรรค และคดแกปญหา มทกษะ

ในการดาเนนชวต มทกษะในการใชเทคโนโลยเพอเปนเครองมอในการเรยนร มความรบผดชอบตอ

สงคม มความสมดลทงดานความร ความคด ความดงาม และมความภม ใจในความเปนไทย

ตลอดจนใชเปนพนฐานในการประกอบอาชพหรอการศกษาตอ

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย (ชนมธยมศกษาปท 4-6) การศกษาระดบนเนน

การเพมพนความรและทกษะเฉพาะดาน สนองตอบความสามารถ ความถนดและความสนใจของ

ผเรยนแตละคนทงดานวชาการ และวชาช พมทกษะในการชวทยาการ และเทคโนโลย ทกษะ

กระบวนการคดขนสง สามารถนาความรไปประยกตใชใหเกดประโยชนในการศกษาตอและการ

ประกอบอาชพ มงพฒนาตนและประเทศตามบทบาทของตน สามารถเปนผนา และผใหบรการ

ชมชนในดานตางๆ

1.3 สาระและมาตรฐานการศกษา

ในงานวจยครงนจะทาการศกษาคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา

และดานการรกพระมหากษตรยทเกยวของกบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม (กระทรวงศกษาธการ . 2552: 16-17) ซงผวจยไดสรปมาตรฐาน

การเรยนรข นพนฐานทเกยวของก บการศกษาคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา

และดานการรกพระมหากษตรย ดงน

สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม สงคม มมาตรฐานทเกยวของ คอ มาตรฐาน

ส 1.1 คอ รและเขาใจประวต ความสาคญ ศาสดา หลกธรรมของพระ พทธศาสนา หรอศาสนาทตน

นบถอ มศรทธาทถกตอง ยดมน และปฏบตตามหลกธรรม เพออยรวมกนอยางสนตสข มาตรฐาน

ส 1.2 คอ เขาใจตระหนกและปฏบตตนเปนศาสนกชนทด และธารงรกษาพระพทธศาสนาหรอศาสนาท

ตนนบถอ

13

สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม มมาตรฐานท

เกยวของคอ มาตรฐาน ส 2.1 คอ เขาใจและปฏบตตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทด

งามและธารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยาง

สนตสข มาตรฐาน ส 2.2 คอ เขาใจระบบการเมอ งการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และ

ธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

สาระท 4 ประวตศาสตร มมาตรฐานทเกยวของไดแก มาตรฐาน ส 4.3 คอ เขาใจ

ความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความภาคภมใจ และธารงความเปนไทย

กลาวโดยสรป จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ .ศ.2542 มหลายมาตราทให

ความสาคญตอความรเกยวกบ ระบบการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรง

เปนประมข และความรเกยวกบศาสนาศลปะ กฬา วฒนธรรม ภมปญญาไทย จงมการจ ดทาหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทมจดมงหมายสอดคลองกบพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต กลาวคอมงเนนใหนกเรยนปฏบตตามหลกธ รรมของศาสนา เขาใจประวตศาสตร

และการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมข นอกจากนยงได กาหนด

มาตรฐานการศกษา ในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา กลมสาระการเรยนรหนาทพลเมองและกลม

สาระการเรยนรประวตศาสตร เพอใหผเรยนมความรความเขาใจ ตลอดจนสามารถปฏบตตนไดตาม

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

1.4 คณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2551: 2-6, 51) ไดใหความหมายของ

คณลกษณะอนพงประสงค หมายถง ลกษณะทตองการใหเกดขนกบผเรยน อนเปนคณลกษณะท

สงคมตองการในดานคณธรรม จรยธรรม คานยม จตสานก สามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยาง

มความสข ทงในฐานะพลเมองไทยและพล เมองโลก ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 ไดกาหนดคณลกษณะอนพงประสงคไว 8 ประการ ไดแก รกชาต ศาสน กษตรย

ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนในการทางาน รกความเปนไทย มจตสาธารณะ

การนาคณลกษณะอนพงประสงคทง 8 ประการดงกลาว ไปพฒนาผเรยนใหมประสทธภาพ

และเกดประสทธผลนน สถานศกษาตองมความเขาใจเกยวกบคณลกษณะอนพง ประสงคอยาง

ชดเจน โดยพจารณาจาก นยาม ตวชวดพฤตกรรมบงช และเกณฑการใหคะแนนของคณลกษณะ

อนพงประสงค ซงการวจยครงนผวจยไดทาการศกษาเรองการรกชาต ศาสน กษตรย ซงมรายละเอยด

คณลกษณะอนพงประสงคดงน

14

ขอท 1 รกชาต ศาสน กษตรย หมายถง คณลกษณะทแสดงออกถงการเปนพลเมองด

ของชาต ธารงไวซงความเปนชาตไทย ศรทธา ยดมนในศาสนา และเคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรย

ผทรกชาต ศาสน กษตรย คอ ผทมลกษณะซงแสดงออกถงการเปนพลเมองดของชาต มความสามคค

ปรองดอง ภม ใจ เชดชความเปนชาตไทย ปฏบตตนตามหลกศาสนาทตนนบถอ และแสดงความ

จงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

ตวชวดและพฤตกรรมบงช

1.1 เปนพลเมองดของชาต

1.1.1 ยนตรงเคารพธงชาต รองเพลงชาต และอธบายความหมายของเพลงชาต

ไดถกตอง

1.1.2 ปฏบตตนตามสทธและ หนาทพลเมองดของชาต

1.1.3 มความสามคค ปรองดอง

1.2 ธารงไวซงความเปนชาตไทย

1.2.1 เขารวม สงเสรม สนบสนนกจกรรมทสรางความสามคคปรองดองทเปน

ประโยชนตอโรงเรยนชมชนและสงคม

1.2.2 หวงแหน ปกปอง ยกยองความเปนชาตไทย

1.3 ศรทธา ยดมนและปฏบตตนตามหลกศาสนา

1.3.1 เขารวมกจกรรมทางศาสนาทตนนบถอ

1.3.2 ปฏบตตนตามหลกของศาสนาทตนนบถอ

1.3.3 เปนแบบอยางทดของศาสนกชน

1.4 เคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรย

1.4.1 เขารวมและมสวนรวมในการจดกจกรรมทเกยวกบสถาบนพระมหากษตรย

1.4.2 แสดงความสานกในพระมหากรณาธคณของพระมหากษตรย

1.4.3 แสดงออกซงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

จากตวชวดและพฤตกรรมบงชของคณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ผวจยไดนาไปเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบคานยม

พนฐานดานการรกชาต ศาสน กษตรย

2. เอกสารทเกยวของกบคานยม

2.1 ความหมายของคานยม

คาวา คานยมหรอคณคา (Values) นนไดมผท สนใจศกษาอยางมากมายทงผเชยวชาญ

ดานจตวทยา สงคม วทยาศาสตร และดานการศกษา ดงนนคานยมจงมผใหความหมายไวหลากหลาย

แตกตางกนไปตามยคสมย และสาขาวชาดงน

15

วดรพ (ลวน สายยศ ; และ องคณา สายยศ . 2543: 126; อางองจาก Woodruff. 1952)

ใหความหมายของคานยมวา เปนสงทบคคลหรอสมาชกในสงคมยดถอและย อมรบวาเปนสงทม

ความหมายและมความสาคญสาหรบตน ยอมรบเอามาเปนเปาหมายมาตรฐานและอดมคตในชวต

กด (สมถวล ปตยง . 2537: 16; อางองจาก Good. 1956: 593) ใหความหมายของ

คานยมวาเปนความนยมชมชอบ เปนการประเมนคา และเปนการตดสนใจสงใดสงหนง โดยพจารณา

จากคณลกษณะของสงนนในเชงจตวทยา สงคมวทยา จรยศาสตร ความร ศาสนา และสนทรยภาพ

เพอบคคลพจารณา ประเมนคาและตดสนใจในสงนนๆ แลวกจะยดคณลกษณะนนตอไป

แกรเรทท (Garrett. 1961: 573) ใหความหมายวา คานยมเปนสงทมากอนความตองการ

เมอบคคลตองการสงหนงสงใดกแสดงวาสงนนเปนคานยมของเขา คานยมเปนเรองของจตใจเปนสงท

มองไมเหน

เแมคโดนลด (Mc.Donald. 1963: 280-281) ใหความหมายวา คานยมเปนความนยม

ชมชอบของบคคลตอสงหนงสงใด มความเกยวของกบทศนคตและทาหนาทเปนเกณฑในใจทบคคล

ใชตดสนวาสงใดเปนทพงปรารถนาใชเปนเกณฑในการเลอก กาหนดการกระทาสงทเขาเหนวาถกตอง

เหมาะสม

มลเลอร (Miller. 1965: 100) ใหความหมายวา คานยมเปนทศนคตและความเชอทฝงลก

ในชวตของบคคล และมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลทก ๆ ดานจากพฤตกรรมงาย ๆ และธรรมดา

ทสด เชน การแตงกาย จนถงพฤตกรรมทยากและซบซอน เชน การแสดงความคดเหนการเลอก

คครอง เปนตน

โรคช (สนทร โคมน; และ สน สมครการ. 2522: 13; อางองจาก Rokeach. 1968) ไดให

ความหมายของคานยม หมายถง รปแบบของความเชอทแตละคนยดถออย แตละคนปฏบตตนอยางไร

หรอสงใดใหมคณคาคานยมแตกตางจากเจตคตและความเชอเพราะคานยมมไดเกยวของกบสงของ

บคคลหรอกลมใดกลมหนงเฉพาะอยาง แตคานยมสมพนธกบทกสงโดยทวไปและมอทธพลตอ

พฤตกรรมของบคคล นอกจากนนคานยมยงมความหมายเปนมาตรฐานในการตดสนวาสงใดเลวหรอด

และใชในการตดสนพฤตกรรมของแตละบคคลดวย

ฟทเทอร (บงอร ภวภรมยขวญ. 2526: 122; อางองจาก Feather. 1975: 4-5) กลาวไววา

คานยมเปนสงทนยมเชอถอไวเปนแนวทางในการประพฤตยดถอปฏบต (Mode of conduct) หรอเปน

เปาหมายในการดาเนนชวตทตนเอง และสงคมเหนสมควรยดถอปฏบต (End state of Existence)

มากกวาวถปฏบตหรอเปาหมายอยางอน

คลเพทรค (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 126; อางองจาก Kilpatrick. 1954)

มองคานยมเปนความตองการทไดรบการประเมนอยางรอบคอบ มคาควรแกการเลอกไวเปนสมบต

ของตน

สาหรบในทรรศนะของนกการศกษาและผทรงคณวฒของไทย ไดใหความหมายของ

คานยมไวดงน

16

พจนานกรมศพทสงคมวทยาฉบบราชบณฑตยสถาน (2524: 411-412) ใหความหมาย

คานยมวา คอ วสยสามารถของสงใดกตามทเชอวาสนองความปรารถนาของมนษยไดหรอคณสมบต

ของสงใดกตามซงทาในสงนนเปนประโยชนนาสนใจแกบคคลหรอกลมคานยมขนอยกบความเชอ

ของมนษย ของอยางหนงซงโดยเนอแทไมมอรรถประโยชนอยางใดเลย อาจเปนท ยอมรบวามคา

สงสงไดเพราะมนษยเชอวาสงนนเปนประโยชนกบตน นอกจากนของอยางเดยวกนอาจมคาสาหรบ

แตละบคคลไมเหมอนกน จงไมสามารถวดออกมาไดแนนอนวาของนนมคาอยางไร ในทางสงคม

วทยานยมใชคา “คณคา” หรอ “คานยม” ใหหมายถง สงทบคคลยดถอเปนเครองชวยตดสนใจ และ

กาหนดการกระทาของตนเอง

สาโรช บวศร (2527: 8) ใหนยามคานยมวา เปนสภาพหรอการกระทาบางประการทเรา

เชอหรอนยมวา ควรยดถอหรอยดมน หรอวาควรกระทาหรอปฏบตเพอจะไดบรรลถงความมงหมาย

ของสงคมหรอตวเอง

เพญแข ประจนปจจนก และออมเดอน สดมณ (2529: 14) กลาววา คานยมหมายถง

ความรสกรวมทบคคลมตอสงใดสงหนงหรอเรองใดเรองหนง การทบคคลมคานยมในเรองใดเรองหนง

นนแสดงถงความรสก ความพอใจ ทศนคต และความตองการ ทบคคลมตอเรองนนและพร อมทจะ

แสดงออกเพอสนองตอคานยมนน บคคลจะขดขวางและตอตานการกระทาทขดตอคานยมทเขามอย

คานยมจดไดวาเปนแหลงทมาของพฤตกรรมของบคคลทงดานลบและดานบวก

บนลอ พฤกษะวน (2534: 157) ไดกลาววา คานยมคอ สงทบคคลในสงคมตางเหนวา

เปนสงทมคา ควรยดถอปฏบตเพอใหเกดการยกยองเชดชวาด กาวหนา มคณคาตอการดารงชวต

วฒพงษ ทองกอน (2537: 11) ไดกลาวถงคานยมโดยสรปวา ความเชอของบคคลทวา

สงใดเปนสงทปรารถนา มคณคามความสาคญ นาสนใจ กจะยดถอเปนเครองชว ยในการตดสนใจ

และกาหนดการกระทาโดยพรอมทจะปฏบตตามคณคาหรอสงทยดถอเปนหลก

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2543: 127) ใหความหมายวา คานยม หมายถง

ความรสกตอความเชอทสงคมเหนวาด- เลว มความสาคญ- ไมสาคญ พงปรารถนา- ไมพงปรารถนา

ซงเปนอดมการณหรอวถชวตของมนษย

ศกด ระพ (2543: 28) ทใหความหมายของคาวา คานยม เปนการตดสนใจทเรากระทา

ในชวตซงขนอยกบรากฐานของคานยมทเรายดถอเปนมาตรฐาน เปนบรรทดฐาน หรอเปนเกณฑท

กาหนดวาควรปฏบตอยางไร โดยคานยมพฒนาจากประสบการ ณทเรามจากอทธพลของมนษยจาก

สภาพแวดลอม

ลกขณา สรวฒน (2544: 66) ไดใหความหมายของคานยมวา คานยมคอความคดของ

บคคลทมตอสงใดสงหนงวาสงนนเปนสงทมคณคา ซงเปนผลใหบคคลใชเปนเกณฑหรอมาตรฐานท

นามาประเมนหรอตดสนใจในสงใดสงหนง อนเปนสงทกาหนดพฤตกรรมของบคคล

17

จากทกลาวมาทงหมดสามารถสรปไดวา คานยม หมายถง สงทบคคลแตละคนยดมน

เปนแนวคด ความรสก ความเชอ ความตองการ เปนแรงจงใจหรอสงทชวยกระตนใหบคคลสามารถ

ตดสนใจเลอกแนวทางในการดาเนนชว ตของตน ใหมคณคาแกตนเองหรอสงคม คานยมจงสามารถ

เปลยนแปลงได มทงดานลบและดานบวก ดงนนคานยมจงเปนตวกาหนดพฤตกรรมของบคคลทง

ภายในจตใจและการกระทา

2.2 ความสาคญของคานยม

สนทร โคมนและสนท สมครการ (2522: 68) ไดกลาวถงความสาคญของคานยมไวดงน

1. คานยมทาหนาทเปนเกณฑ (Criteria) หรอมาตรฐาน (Standard) ทใชนาพฤตกรรม

การปฏบตในหลายทาง เชน

1.1 เปนเกณฑในการประเมน ตดสน ชนชม ยกยอง หรอตเตยนตนเองหรอการ

กระทาของคนอน

1.2 เปนตวกาหนด ใหเราเลอกนยมอดมการณท างการเมอง บางอดมการณ

มากกวาอดมการณอน ๆ

1.3 จงใจใหเราแสดงจดยนของเราในเรองตาง ๆ

1.4 เปนบรรทดฐานทชวยในการชกชวน ทานาย คดคาน และถกเถยง หรอ

พยายามจะเปลยน

1.5 เปนบรรทดฐานสาหรบกระบวนการใหเหตผลตอความนกคดและการกระทา

ของตน

2. คานยมทาหนาทเปนตวอยางบงชถงความตองการและแรงจงใจของมนษย

3. คานยมทาหนาทเปนแรงจงใจหรอผลกดนของบคคล เชน บคคลทมคานยม

ในการมอายยาวนาน หรอสขภาพดกจะมแรงผลกดนใหอยากออกกาลงกาย เปนตน

สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแห งชาต (2528: 8-9) ไดระบถงความสาคญของ

คานยมไววา

1. คานยมทาหนาทเปนบรรทดฐาน หรอมาตรฐานของพฤตกรรมทงหลายของเรา

กลาวคอ คานยมจะเปนตวกาหนดการแสดงออกซงพฤตกรรมของเราวา เราควรจะทาในสงใด คานยม

จะชวยกาหนดจดยนในเรองตาง ๆ ไมวาจะเปนเรองเศรษฐกจ สงคม การเมอง ฯลฯ และคานยมจะชวย

ทาหนาทประเมนการปฏบตการตาง ๆ ท งของตวเราเองและของผอน

2. คานยมทาหนาทเปนแบบแผนสาหรบการตดสนใจ และการแกไขขอขดแยง

ตางๆ ในบางกรณบคคลตองเผชญกบสถานการณบางอยางทขดแยงกน ทา ใหเราตองเลอกทางใด

ทางหนง เชน การปฏบตตามคาสงของผบงคบบญชาอยางเครงครด กบความเปนตวของตวเอง

หรอการรกษาความเปนอสร ะเสรของตน การปฏบตงานดวยความซอสตยสจรตแตยากจนกบการ

ปฏบตงานบนทางทไมสจรตแตทาใหรารวย บคคลจะเลอกเดนทางไห นนนคานยมหรอระบบคานยม

ทบคคลมอยจะชวยกาหนดทางเลอกใหเขา

18

3. คานยมทาหนาทเปนแรงจงใจหรอผลกดนของบคคล เชน บคคลทมคานยม

ชมชอบในการมอายยาวนานหรอสขภาพด กจะมแรงผลกดนใหอยากออกกาลงกายอยางสมาเสมอ

ตลอดจนมความรอบคอบในการบรโภคอาหาร บคคลทมคานยมเกยวกบวตถนยมสง กมกจะมความ

ขยนขนแขงและเพยรพยายามในการทางานเพอใหไดมาซงเงนทองและสงของทตนพงปรารถนาเหลาน

เปนตน

ดวยเหตทคานยมเปนตวกาหนดความประพฤตและการปฏบตของตน และการประพฤต

การปฏบตของคนเปนตวกา รทาใหสงคมเปลยนไป เราจงอาจจะกลาวไดวา คานยมมสวนทาใหเกด

การเปลยนแปลงทางสงคมในขณะเดยวกนการเปลยนแปลงทางสงคม เชน การเปลยนแปลงทาง

เทคโนโลยกมสวนทาใหคานยมใหม ๆ เกดขนไดเหมอนกน พดอกนยหนงกคอ คานยมเปนไดทง

เหตและผลของการเปลยนแปลง ดงนนคานยมจงมความสาคญมาก เพราะสงผลกระทบกระเทอนถง

ความเจรญหรอความเสอมของสงคมและความมนคงของชาต กลาวคอ สงคมทมคานยมทเหมาะสม

ถกตอง เชน ความซอสตย ความขยนหมนเพยร ความเสยสละ ความมระเบยบวนย ความสามคค

เปนตน สงคมนนยอมจะเจรญกาวหนาอยางแนนอน สงคมใดทมคานยมไมเหมาะสม เชน ขาดระเบยบ

วนย ไรความสามคค เกยจคราน ฯลฯ สงคมนนจะเสอมลงและขาดความมนคงภายในชาต จงจาเปน

อยางยงทสงคมจะตองสรางคานยมทเหมาะสม และเปนคานยมทนาไปสการเปลยนแป ลงทพง

ปรารถนามากทสด

ธระพร อวรรณโณ (2535: 402) กลาววาคานยมเปนตวกอหรอขจดความขดแยงใน

ตนเองและผอน ประเดนทสาคญเกยวกบคานยมมดงน

1. คานยมเปนตวนาทางในการดาเนนชวต การทคนจะมโอกาสใชคานยมเปน

ตวนา ทางในการดาเนนชวตน นขนอยกบความตองการของแตละบคคลทมความตองการไม

เหมอนกน บางคนมคานยมทตองการมชอเสยงในสงคมกพยายามทกวถทางทจะทาใหตนเองม

ชอเสยง หรอบางคนมคานยมทตองการความสขสบาย กจะทาทกอยางแมกระทงการขายบรการทาง

เพศเพอใหตนเองมชวตทสบาย ฟงเฟอ

2. คานยมเปนมาตรฐานในการตดสนตนเองและผอน สรปไว 7 ประเดนคอ

2.1 คานยมนาบคคลใหมจดยนในเรองทโตแยงกนทางสงคม

2.2 คานยมกาหนดลวงหนาใหบคคลชอบอดมการณทางการเมองหรอศาสนา

บางแนวมากกวาบางแนว

2.3 คานยมชแนะการแสดงตอผอน

2.4 คานยมในการยกยองและตาหนตนเองและผอน

2.5 คานยมชวยใหบคคลเปรยบเทยบความสามารถและจรยธรรมของตนกบ

ผอน

2.6 คานยมเปนมาตรฐานใหบคคลมอทธพลตอคนอน

2.7 คานยมชวยใหบคคลหาเหตผลเขาขางตนเองได

19

3. คานยมเปนตวกอหรอขจดความขดแยงทงในตนเองและกบผอน

3.1 ความขดแยงในตนเองมลกษณะพนฐาน 3 ลกษณะคอ

3.1.1 ความขดแยงแบบรกพเสยดายนอ ง หมายถง การถกบงคบใหเลอก

ทางหนงทางใดในสองทางทชอบมากพอ ๆ กน

3.1.2 ความขดแยงแบบหน เสอปะจระเข หมายถง การถกบงคบใหเลอก

ทาในสงทไมชอบทงสองอยาง

3.1.3 ความขดแยงแบบเกลยดตวกนไข เกลยดปลาไหลกนนาแกง หมายถง

การถกบงคบใหทาในสงทตนชอบแตมคณสมบตทตนไมชอบ

3.2 คานยมเปนตวกอหรอขจดความขดแยงกบผอน บคคลตางมคานยมของตน

แลวนาคานยมของตนไปตดสนพฤตกรรมของผอนจนทาใหเกดการขดแยงกน

ทศนย ทองสวาง (2537: 63-64) ไดกลาวถงความสาคญของคานยมไว ดงน

1. คานยมเปนตวกาหนดพฤตกรรมของคนในสงคม สงคมจะเจรญกาวหนาหรอ

เสอมนนขนอยกบคานยมของคนในสงคมนน ๆ ดวยเหตนการสรางคานยมทถกตองและเหมาะสมจง

เปนสงจาเปนอยางยงในสงคม การปลกฝงใหบคคลรจกคณคาของความเปนมนษย เชน การปลกฝง

ใหมความรก ความเหนอกเหนใจชวยเหลอเกอกลกน ไมเอาเปรยบซงกนและกน รจกรบผด ชอบตอ

หนาทของตน เปนตน ผนาในการสรางคานยมทถกตองในสงคมไทยไดแก ครอบครว ผใหญบาน

กานน ผนาทางศาสนาตาง ๆ ผบรหารประเทศ ขาราชการ นายทนและปญญาชน ฯลฯ

2. คานยมมความสาคญมากและมผลกระทบตอความเจรญและความเสอมของ

สงคมตลอดความมนคง ของชาต กลาวคอ สงคมทมคานยมทเหมาะสมถกตอง เชน ซอสตย ความ

ขยนหมนเพยร ความเสยสละ ความมระเบยบวนย ความสามคค ฯลฯ สงคมนนยอมจะมความ

เจรญกาวหนาอยางรวดเรว สวนสงคมใดทมคานยมไมเหมาะสม เชน ขาดความสามคคกลมเกลยว

เปนอนหนงอนเดยวกน เลนการพนน ขาดระเบยบวนย เกยจครานการงาน ฯลฯ สงคมนนจะเสอม

ลงและเปนอนตรายตอความความมนคงของประเทศชาตได

3. คานยมมความเกยวพนกบวฒนธรรมอยางใกลชด โดยเฉพาะคานยมบางอยางได

สรางแกนของวฒนธรรม เชน คานยมความรกอสรภาพของคนไทยซงมมาตงแตสมยโบราณ ทาใหชาต

ไทยรกษาความเปนเอกราชมาไดจนถงปจจบน ความอสรเสรจงเปนแกนของวฒนธรรมไทย

4. คานยมบางอยางจะขนอยกบลกษณะและสภาพแวดลอมทางสงคมเมอสภาพ

ของสงคมเปลยนไปดวย เชน ในสมยกอนคนไทยสรางวดเพราะวดเปนศนยรวมพ ลงทางดานจตใจ

ของสงคมเปนสโมสรชาวบาน เปนศนยกลางการเมองการปกครอง เปนศนยกลางศลปวฒนธรรม

ของชาต เปนตน ปจจบนสภาพสงคมเปลยนไปจากเดมเนองจากอทธพลของอารยธรรมตะวนตกได

เผยแพรเขามาหลายอยางโดยเฉพาะวฒนธรรมทางวตถ มการสรางโรงเรยน โรงพยาบา ล สโมสร

ขาราชการ ศาลาประชาคม พพธภณฑ ฯลฯ คานยมในการสรางวดจงเปลยนไปกลาวคอ คนไทย

สมยปจจบนนยมสรางโรงเรยนและโรงพยาบาลแทนวด เปนตน

20

ฤกษชย ค ณปการ (2539: 82-83) ไดกลาวไววา คานยมมบทบาทเปนมาตรฐานใน

การดาเนนชวตของบคคล 2 ประการ คอ

1. คานยมเปนมาตรฐานความเชอ บคคลใชคานยมเปนพนฐานในการสรางความ

เชอตอสงตางๆในชวตประจาวน ซงมเรองความคด อารมณ ความรสก และเจตคต เปนองคประกอบ

ในการตดสนคณคาของสงตาง ๆ เหลานน คานยมเกยวของกบความคด หมายถง บคคลมค านยม

สงหนงไปในทศทางใดกแสดงวาเขามความคดทควรประพฤตปฏบตในทศทางนน ทานองเดยวกน

คานยมเกยวของกบจตใจ หมายถง บคคลมคานยมตอสงหนงสงใดกแสดงวาเขามอารมณความรสก

และเจตคตไปในทศทางนนดวย ดงนนเมอบคคลทราบคานยมของผอน ชดเจนมากเพยงใดแสดงวา

เขาสามารถเรยนรผนนไดชดเจนมากเพยงนน

2. คานยมเปนมาตรฐานความประพฤต บคคลมกใชคานยมเปนเปาหมายในการ

ตดสนใจวาควรประพฤตปฏบตหรอเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางไรจงจะเหมาะสมหรอมคณคา

เทพนม เมองแมน และสวง สวรรณ (2540: 9) ไดกลาวถงคานยมเปนองคประกอบ

สาคญสงหนงในดานจตวทยาของบคคล ทมอทธพลตอพฤตกรรมการแสดงออก คานยมเปน

กระบวนการทางความคดของบคคลทเปนตวกาหนด ตวตดสน ชนาใหบคคลปฏบตอยางใดอยางหนง

ซงอาจจะเปนการปฏบตทถกตองหรอไมถกตองกได บทบาทของคานยมม 2 ประการ คอ

1. เปนมาตรฐานทจะนาทางเพอเปนแนวทางใหบคคลประพฤตปฏบต ประเมนผล

วาสงใดดไมด

2. จะทาหนาทกระตนเพอใหเกดแรงจงใจในการปฏบต ตลอดจนเสรมสรางทศนคต

ความสนใจและความตงใจ ซงจะนาไปสการแสดงพฤตกรรมทสอดคลองกบคานยมนนในทสด ดงแสดง

ในภาพประกอบ 2

ภาพประกอบ 2 อทธพลของคานยมตอพฤตกรรมมนษย

คานยม แรงจงใจ

ทศนคต

ความสนใจ

ความตงใจ

หรอ ความ

คาดหวง

การกระทาท

มงตอสงท

นยม

ผลยอนกลบ

21

ลกขณา สรวฒน (2544: 67) ไดกลาวไววาคานยมมความสาคญในฐานะเปนตวนาทาง

ในการดาเนนชวต เปนมาตรฐานใน การตดสนตนเองและผอน และเปนตวกอหรอขจดความขดแยง

ทงในตนเองและกบผอน

จากความสาคญของคานยมทกลาวมาขางตนพอจะสรปไดวา คานยม เปนสงทบคคล

แตละคนยดมนเปนแนวคด ความรสก ความเชอ ความตองการ เปนแรงจงใจหรอสงทชวยกระตน

ใหบคคลสามารถตดสนใจเลอกแนวทางในการดาเนนชวตของตน ใหมคณคาแกตนเองหรอสงคม

คานยมจงเปนตวกาหนดพฤตกรรมของบคคลทงภายในจตใจและการกระทา ซงแสดงถงจดมงหมาย

ของชวตของบคคลนน และคานยมสามารถเปลยนแปลงได

2.3 แนวคดและทฤษฎคานยม

โรคช (สนทร โคมน; และสนท สมครการ. 2522: 11-19) ไดใหแนวคดเกยวกบคานยมไว

วาคานยมเปนความเชออยางหนงทมลกษณะยนยงถาวร ซงเปนแนวทางในการประพฤตปฏบต หรอ

เปนเปาหมายในการดาเนนชวต เปนสงทตนเองและสงคมเหนดเหนชอบ สมควรทจะยดถอ ปฏบต

มากกวาวธปฏบตหรอเปาหมายอยางอน และโรคชไดสรางกรอบทฤษฎจากฐานคตคานยมโดยเสนอ

แนวคดวา คานยมของมนษยตงอยบนฐานคตเกยวกบธรรมชาต แหงคานยมของมนษย 5 ประการ

ดงน

1. จานวนของ “คานยม” ทแตละคนนนอยในขายทนบและศกษาได

2. ความแตกตางของคานยมแสดงออกเปนระดบ (Degree)

3. คานยมตางๆ สามารถนามาจดรวมกนเขาเปนระบบคานยมได (Value System)

4. คานยมของมนษยสามารถจะสบสาวไปถงวฒนธรรม สงคม และสถาบนสงคม

ตาง ๆ ไปจนถงบคลกภาพได สงเหลานอาจถอไดวาเปนบอเกดของคานยม

5. ผลทตามมาถอวาคานยมของมนษยแสดงออกทางทศนคตและพฤตกรรมของ

มนษยในเกอบทกรปแบบ ทนกสงคมสงเคราะหสนใจ

จากแนวคดของโรคช (Rokeach) แสดงใหเหนวา คานยมของบคคลเปนสงทเปนไปได

และสามารถวดคานยมออกมาใหเหนระดบและความแตกต างของคานยมของแตละบคคลหรอแตละ

สงคมในรปของระบบคานยม และยงสามารถทานายถงวฒนธรรม ประเพณของกลมสงคมบคลกภาพ

หรอทศนคต และพฤตกรรมของบคคลได ซงเบลลนคา (Bellanca. 1975: 16, 64-67) มความเหน

สอดคลองกบแนวทฤษฎของโรคซ (Rokeach) โดยมองคานยมท สวนบคคล เบลลนคา (Bellanca)

ไดกลาวไววา คานยมกอใหเกดความรสกทม นคง และลาดบการคดในการตดสนใจแกปญหาอยใน

ทศทางทเหมาะสมตามความตองการของบคคล คานยมเปนขบวนการทแยกไมออกจากความคดและ

ความรสกโดยทความคด (Thinking) เปนขบวนการแกปญหา (Problem Solving) คานยม (Value)

เปนขบวนการตดสนใจทสาคญ (Deciding Important) ความรสก (Feeling) เปนขบวนการยอมรบอยาง

สมครใจ (Accepting Inclination) ซงแสดงความสมพนธดงน

22

ภาพประกอบ 3 แสดงความสมพนธระหวางความรสก ความคด คานยม

โรบนสน (โฉมสมร เหลอโกศล. 2531: 17-19; อางองจาก Robinnson.1978) กลาววา

คานยมไดมขนทกแหงในชวตของคน คานยมมบทบาททสาคญตอความเปนอยของมนษย คานยม

เปนสงทยากจะอธบาย และมกจะ ปรากฏอยในรปของความรสกท ซอนเรน และโรบนสน ไดเสนอ

รปแบบการไดมาซงคานยม (The Value Acquisition Model) โดยมขอตกลงเบองตนวา บคคลเปน

สงมชวตและมอารมณและความสมพนธดวย รปแบบของ โรบนสน ประกอบดวย 4 สวนคอ

1. องคประกอบในตวบคคล (Personal Component) ไดแก ความสามารถทงหมด

ของบคคลในการจดระเบยบขอมลทไดหรอรายละเอยดใหเปนไปตามลาดบ ขอมลขององคประกอบน

คอ ประสบการณจรง

2. ระบบโครงสรางในตวบคคล (Personal Consonal System) เปนระบบทเกดขน

หลงจากไดมการจดระเบยบของขอม ลใหเปนระบบ โดยอยในรปของโครงสรางของรปจาลองและ

แผนผง

3. องคประกอบทมปฏสมพนธรวมกน (Interaction Component)

4. ระบบคานยมในตวบคคล (Personal Value System)

แครธโวล และคนอนๆ (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ . 2543: 12-18; อางองจาก

Krathwohl; et al. 1964) ไดจาแนกพฤตกรรมดานจตพสยไดเปน 5 ระดบคอ

1. การรบร (Receiving) เปนขนแรกของความรสก แตขนนถาพดตามจรงแลว

กเหมอนกบขนความรความจาในการจดจาแนกดานสตปญญา ถอเปนการสมผสเบองตนเพยงได

เหนเทานนจะเรยกวาเปนขนการจดจาสงทไ ดรบการสมผสจากประสาทสมผสของเรากได แบงได

เปน 3 ขนคอ

1.1 การรจกหรอการยอมรบ (Awareness) เปนพฤตกรรมขนแรกทคนรจกกบ

สงเราวามนเปนอะไร เปนการรจกเบองตนผวเผนเทานน ยงมองไมเหนความสาคญเปนเพยงการ

สงเกตเหนปรากฏการณน นโดยปราศจากความสนใจ เชน รจกส รจกความงามในการแตงกายดวย

เครองประดบ การจดอนดบ สถาปตยกรรมตางๆ สงเหลานมอยในจตสานกของมนษย

ความรสก

คานยม ความคด

23

1.2 การตงใจทรบร (Willingness to Receive) ขนนเปนขนเตมใจหรอพอใจท

จะรบรมความโอนออนตอส งทพบเหนแตเปนเพยงการบงคบใจเทานนเชนการยอมรบอดทนรบ

วฒนธรรมและปฏบตตามวฒนธรรมนนๆ ฟงผอนพดดวยความเตมใจ อดทนทจะฟงอะไรใหจบ ฯลฯ

1.3 การควบคมและคดเลอกทจะรบร (Controlled or Selected Attention)

ความรสกตอเนองจากขนทแ ลว ทแตกตางออกไปกคอความรสกทจะบอกไดวา อะไรควรเอาใจใส

อะไรไมควรเอาใจใส เปนการควบคมความตงใจเพอคนหาสงเราทตนชอบ ซงปะปนอยกบสงอน เชน

การฟงดนตรแลวจาแนกเสยง ทานอง ฯลฯ ไปตามอารมณและความรสกทตองการ

2. การตอบสนอง (Responding) เมอขนแรกรบรส งใด เกดความพอใจแลว และ

เลอกพอใจสงใดสงหนงเรยบรอยกจะถงความรสกขนน เปนขนทมจตใจจดจอ นนคอการเกด ความ

สนใจ ชนชอบกจกรรมหนงมากกวากจกรรมอนๆ ความรสกดานนแบงได 3 ขนคอ

2.1 การยนยอมในการตอบสนอง (Acquiescence in Response) เปนความรสก

ขนเชอฟงหรอยนยอมทจะทา แตอาจจะยงไมพอใจเทาไรนก เชน การทาตามระเบยบของสถานทความ

ตงใจทจะบงคบตนเองใหรวมกจกรรมกบคนอน การทาการบานใหเสรจ ฯลฯ

2.2 ความเตมใจทจะตอบสนอง (Willingness to Response) เปนระดบ

ความรสกขนรวมกจกรรมดวยความตงใจ ความรวมมอทาตามความตองการหรอดวยความสมครใจ

เชน มความรบผดชอบตอหนาทของตน รวมมอในกจกรรมของกลมซงเปนสมาชก แสดงความสนใจ

ในการเขารวมโครงการ มความสนใจในงานใดงานหนงโดยอานรวบรวมทดล อง หรอคนควาตอบขอ

สงสย ฯลฯ

2.3 ความพงพอใจในการตอบสนอง (Sates Faction in Response) เปน

ความรสกพงพอใจในการรวมกจกรรม ขนตอบสนองตอนแรกๆ เปนเพยงยนยอมและเตมใจทา

แตอาจจะไมพงพอใจกได ความรสกในขนนจงลกลงไปอก เปนการยนยอมแบบเตมใจ แล ะพงพอใจ

จนเกดความสนกสนานและเพลดเพลน ตวอยางเชน การตอบสนองทางอารมณใหเกดความเพลดเพลน

และสนกสนานในทางดานดนตร ศลปะและการสนทนาการตางๆ ฯลฯ

3. การสรางคณคาหรอคานยม (Valuing) ขนนเปนความรสกรคณคาของสงของ

ปรากฏการณหรอพฤตกรรมซ งตนเองไดรบและซมซาบมาตงแตตน ความรสกอนนอาจยอมรบ

หรอไมยอมรบคณคากได ซงขนอยกบเกณฑทใชพจารณาคณคา พฤตกรรมระดบนคอนขางจะคง

เสนคงวาในการแสดงความรสกและรคณคาสงตางๆ เจตคตเปนความรสกระดบน ระดบนแบง

ความรสกออกเปน 3 ขน

3.1 การยอมรบในคณคา (Acceptance of Value) ระดบนมงหมายบรรยาย

คณคาของปรากฏการณ พฤตกรรม วตถสงของ ฯลฯ ในระดบความเชอ ซงอาจใหความหมายวา

เปนการยอมรบทางอารมณตอขอเสนอหรอคาสอนทเขามพนฐานอยางเพยงพอ ตวอยางเชน

การแสดงความปรารถนาอยางตอเนองในการพฒนาความสามารถในการพดและการเขยนอยางม

ประสทธภาพยอมรบวาในชวตมนษยควรมการนบถออะไรบางอยาง รสกวาการมเพอนเปนสงจาเปน

ในชวต การแตงงานทประสบความสาเรจ การสบบหรในอาคารเรยนเปนการกระทาทไมด

24

3.2 การนยมชมชอบในคณคา (Preference for Value) ในระดบนไมเพยงแตเปนการยอมรบคณคาแตเพมความรสกเอาใจใสในคณคาหรอคานยมนนเพมขนอก เรยกวาเปนขนตองการคณคาระดบน ตวอยางเชน แสดงความรบผดชอบในการทาใหคนในกลมทพดนอยหนมารวมสนทนาดวย แสดงความกลาหาญในการตรวจสอบประเดนตางๆ ทยงเปนปญหา พรอมทงแสดงความคดเหนเกยวกบปญหานนๆ แสดงบทบาททกระตอรอรน ในกจกรรมโดยหาความรแบบใหมๆเขาไปมสวนรวมอยางจรงจงในงานศลปะตางๆ การรบผดชอบตอการหาแงมมมาพจารณาอยางกวางขวางในเรองนนๆ เปนตน 3.3 การยอมรบหรอการสรางคณคา (Commitment) หมายถงความเชอศรทธาดวยอารมณแนนอน ผทมความรสกระดบนจะแสดงพฤตกรรมยดมนอยางเหนไดชด นอกจากนยงพยายามทาใหผอ นคลอยตามคานยมของตนเองดวย ตวอยางเชน ความซอสตยตอกลมทเปนสมาชก การยอมรบบทบาททางศาสนาในชวตสวนตวและครอบครว มความจงรกภกดตอจดมงหมายของสงคมอสระ งดสบบหรทนทเมอเขาบรเวณอาคารเรยนและตกเตอนเมอเหนผอนสบบหรบนอาคารเรยน 4. การจดระบบคณคา (Organization) หลงจากทบคคลไดสรางคานยมของตนขนมาแลวกพยายามนาคานยมนนมาจดระบบใหเกดระบบระเบยบขน ลกษณะการจดระบบคณคา ม 2 ลกษณะไดแก 4.1 การสรางความคดรวบยอดของคณคา หรอการสรางมโนภาพของคณคา (Conceptualization of Value) เมอบคคลไดสรางคณคาหรอคานย มยอยๆ ของตนเองหลายคณคา กจะเกดการจดระบบคณคาเหลานนเปนหมวดหมใหชดเจนขน ตวอยางเชน การพยายามบงชลกษณะของศลปวตถทเขาชนชอบ การอนรกษแหลงทรพยากรธรรมชาต (รบผดชอบตอสงคม ) การคนหาและวเคราะหถงขอตกลงเบองตนทเปนเครองบอกคณธรรม ฯลฯ 4.2 การจดระบบคณคา (Organization of Value) เปนการนาเอาหลาย ๆคณคามาจดระบบเพอสรางเปนลกษณะภายในตนทคงทแนนอน ตวอยางเชน พฒนาวธการควบคมความกาวราวในรปแบบทยอมรบกนทางวฒนธรรม การยอมรบความจรงในดานการปรบอารมณกบขอจากดของความถนด ความสามารถ ความสนใจและเงอนไขทางดานกายภาพของเขาเอง 5. การสรางลกษณะนสย (Characterization by a Value Complex) เปนการจดคณคาทมอยแลวเขาเปนระบบซงคงทแนนอนภายในตวบคคล คณคาทไดจากการจดระบบน จะเปนตวควบคมการแสดงออกของแตละบคคลไปเปนระยะเวลา เปนการปรบตนใหสอดคลองกบวถทางตามระบบการบรณาการของความเชอ ความคด เจตคต ทาใหเกดเปนลกษณะนสยแบงได 2 ขน 5.1 การสรางลกษณะนสยชวคราว (Generalized Set) เปนการทบคคลสามารถรวบรวมและจดลาดบความสาคญของเรองราวทตนจะแสดงออกอยางแนนอนและไดผล การรวบรวมและจดลาดบในเจตคต คานยม ความเชอนสาคญอยางมากตอการแกปญหาตางๆ คณลกษณะนมความสาคญตอบคคลในการกาหนดวธการแกปญหา นาสตปญญามาสมพนธกบคณลกษณะการรวมระบบคณคา ทาใหไดความพรอมทจะตดสนใจแกปญหาโดยคานงถงผลทจะเกดตามมาในสถานการณนนๆ มการเปลยนแปลงพฤตกรรมเพอแกไขตดสนใจใหสอดคลองกบหลกการและเชอมนในความสามารถทจะทาใหสาเรจ เชน การดารงชวตดวยคณธรรม ใชวธการทางวทยาศาสตรเพอหาคาตอบ มความเชอมนตนเองทจะเอาชนะได ฯล ฯ

25

5.2 การสรางลกษณะนสย (Characterization) เปนระดบความรสกขนสดยอด

ของกระบวนการเปลยนแปลงภายใน ซงถอระดบเปนการสรางคณลกษณะทรวมเอาทกสงทกอยางทมา

รวมเปนลกษณะนสยทสมบรณแบบ เชน การมปรชญาชวตทแนนอน การดารงชวตดวยคณธรรมการ

ยดอดมการณประชาธปไตย นสยรกความสะอาดเกดจากการเหนคณคาของความสะอาดแลวพยายาม

จดระบบระเบยบความเปนอยใหเรยบรอยจนเกดเปนนสย ฯลฯ

ตามทฤษฎพฤตกรรมดานจตพสยของแครธโวลและคณะ ไดสรปเปนแนวคดการ

จดจาแนกระดบความรสกดงตาราง 1

ตาราง 1 แสดงรปแบบพฤตกรรมดานจตพสยตามทฤษฎของแครธโวลและคณะ

จากทฤษฎเกยวกบคานยมดงไดกลาวมาน จะเหนไดวาทกทฤษฎเกยวของกบ

พฤตกรรมของบคคลในสงคม และจะสมฤทธผลไดตองเก ดจากการยอมรบของบคคลในแตละสงคม

จนถงยดตดเปนลกษณะคานยมททกคนยอมรบ แตการจะเกดเปนคานยมททกคนยอมรบไดนน เปน

เรองทเกดจากการถายทอดและใชเวลาในการถายทอด จนเกดเปนคานยมสบตอกนมา

2.4 ประเภทของคานยม

การจาแนกคานยมออกเปนประเ ภทตาง ๆ ของนกวชาการและผรแตละทานนน

อาจจะแตกตางกนออกไป ดงน

1. การรบร

1.1 การรจก

1.2 ความเตมใจในการรบ

1.3 ควบคมหรอคดเลอกสงทเอาใจใส

2. การตอบสนอง

2.1 การยนยอมในการตอบสนอง ความสนใจ

2.2 ความเตมใจทจะตอบสนอง

2.3 ความพงพอใจในการตอบสนอง ความซาบซง

3. การรคณคา

3.1 การรบรคณคา เจตคต

3.2 การชนชอบคณคา คานยม

3.3 การยนยอมรบคณคา การปรบตว

4. การจดระบบ 4.1 การสรางมโนภาพของคณคา

4.2 การจดระบบคณคา

5. ลกษณะนสย 5.1 การสรปอางองนยทวไปของคณคา

5.2 การสรางลกษณะนสย

26

ฟนกซ (Phinix. 1958: 549) ไดกลาวถงคานยมวาเปนสงทเกยวของกบความชอบและ

สามารถแยกความชอบอยางหนงออกจากความชอบอยางอน ๆ วธแสดงออกของคานยมทเหนไดชด

คอ ความสนใจและความปรารถนาของบคคลอน ๆ และไดแบงคานยมออกเปน 6 ชนดคอ

1. คานยมทางวตถ (Material values) เปนคานยมวาเปนสงทเกยวของกบปจจยส

ของมนษยอนไดแก อาหาร เครองนงหม ทอยอาศย และยารกษาโรค เปนตน

2. คานยมทางสงคม (Social values) เปนคานยมทชวยใหบคคลเกดความรก และ

ความสมพนธในสงคม

3. คานยมทางดานความจรง (Truth values) เปนคานยมทเกยวกบความจรง

ซงเปนคานยมทสาคญยงสาหรบผทตองการความร เชน นกปราชญ และนกวทยาศาสตรทคนควา

หากฎแหงธรรมชาต

4. คานยมทางจรยธรรม (Moral values) เปนคานยมทกอใหเกดความรบผดชอบ

เชนความยตธรรม ความซอสตย

5. คานยมทางสนทรยภาพ (Aesthetic values) เปนความซบซอนในความด และ

ความสวยงามของสงตาง ๆ

6. คานยมทางศาสนา (Religionsvalues) เปนคานย มทเกยวกบความปรารถนา

ความสมบรณของชวต รวมทงความรก และการบชาในทางศาสนาดวยความรสก คานยม ความคด

สวนโรคช (Rokeach. 1968) ไดแบงคานยมออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ ตางจากทกลาว

มาแลวในขางตนคอ คานยมปลายทาง และคานยมทเปนวถปฏบต

1. คานยมปลายทาง (Terminal values) เรยงความสาคญจากผลการศกษา นกศกษา

ชาวอเมรกา คานยมทสาคญมอย 18 อยาง ดงน

1.1 ความสขสบายในชวต (A comfortable life)

1.2 การใชชวตทตนเตน (An exciting life)

1.3 ความรสกภาคภมใจในความสาเรจ (A sense of accomplishment)

1.4 ความสงบสนตสขของโลก (A world of peace)

1.5 ความเปนผมสนทรยภาพ (A world of beauty)

1.6 ความเสมอภาค (Equality)

1.7 ความมนคงในครอบครว (Family security)

1.8 ความมเสรภาพ (Freedom)

1.9 ความสข (Happiness)

1.10 ความเปนนาหนงใจเดยวกนในกลม (Inner harmony)

1.11 ความพรอมดานความรก (Mature love)

1.12 ความมนคงของประเทศชาต (National security)

1.13 การใชชวตตามสบาย (Pleasure)

1.14 ความอยรอด (Salvation)

27

1.15 การเคารพตนเอง (Self-respect)

1.16 การไดรบการยอมรบในสงคม (Social recognition)

1.17 การมมตรแท (True friendship)

1.18 ความรอบร (Wisdom)

2. คานยมทเปนวถปฏบตหรอคานยมทเปนเครองมอในการปฏบต นาไปสความสาเรจ

ในจดหมายปลายทาง ซงเรยงลาดบความสาคญ 18 อยางดงน

2.1 ความทะเยอทะยาน (Ambitions)

2.2 การยอมรบฟงความคดเหนผอน (Broadminded)

2.3 ความสามารถ (Capable)

2.4 ความสนกสนาน (Cheerful)

2.5 ความสะอาด (Clean)

2.6 ความกลาหาญ (Courageous)

2.7 การรจกใหอภย (Forgiving)

2.8 การชวยเหลอเกอกล (Helpful)

2.9 ความซอสตย (Honest)

2.10 ความคดจนตนาการ (Imaginative)

2.11 การพงพาตนเอง (Independent)

2.12 ความเฉลยวฉลาด (Intellectual)

2.13 ความมเหตผล (Logical)

2.14 ความรก (Love)

2.15 ความเชอฟง (Obedient)

2.16 ความสภาพ (Polite)

2.17 ความรบผดชอบ (Responsibility)

2.18 การรจกควบคมตนเอง (Self-controlled)

สแปรงเจอร (ประสาร มาลากล ณ อยธยา . 2523: 48; อางองจาก Spranger. 1989)

ไดแบงคานยมออกเปน 6 ประเภท โดยมความเชอวาการดารงชวตของบคคลโดยทวไป ตองเปนไป

ตามคานยมประเภทใดประเภทหนงคอ

1. คานยมทางวชาการ หมายถง คานยมทเปนแรงจงใจใหบคคลตองการศกษาหา

ความรซงอาจกระทาโดยการทดลองทางวทยาศาสตร การคนควาวจยหรอการใชเหตผลทางตรรกศาสตร

เพอรวบรวมความรตาง ๆ เขากลมเปนระบบ พวกนมกเปนนกปราชญ หรอนกวทยาศาสตร เปนตน

2. คานยมทางเศรษฐกจ หมายถง คานยมทเปนแรงจงใจใหบคคลมความพงพอใจท

แสวงหาสงทอานวยความสะดวกสบายความมนคง มงสนใจทอานวยประโยชน พวกนมกเปนนกธรกจ

นกอตสาหกรรม นกการตลาดนกการคา เปนตน

28

3. คานยมทางสนทรยภาพ หมายถง คานยมททาใหบคคลเกดความพงพอใจชนชม

ในความงาม และความสมพนธกลมกลนตาง ๆ เชน ธรรมชาต ศลปะ ดนตร เปนตน

4. คานยมทางสงคม หมายถง คานยมทเปนแรงจงใจใหบคคลสรางสมพนธกบผอน

และเขาไปมสวนรวมในสงคม บคคลพวกนมจดมงหมายอยทบคคลอน จงมกเปนบคคลทมความรก

ในเพอนมนษย มความเอาใจใสกบความสขสวสดภาพของเพอนมนษยและสงคมสวนรวม บคคลพวกน

มกไดแก ผททางานดานสงคมสงเคราะห หรอทางานเกยวกบกจการดานบรการสงคม เปนตน

5. คานยมทางการเมอง หมายถง คานยมทเปนแรงจงใจใหบคคลแสวงหาอานาจ

อทธพลชอเสยง ชอบแขงขน หรอดนรนตอส ชอบทจะเปนผนาในกจกรรมตาง ๆ บคคลพวกนจงไดแก

นกการเมอง นกการปกครอง เปนตน

6. คานยมทางศาสนา หมายถง คานยมททาใหบคคลสนใจในเรองปรชญาของชวต

สงศกดสทธ ความดงามและแนวทางในการดาเนนชวต เพอทจะพบกบความสข หรอจดหมายอนสงสด

ตามหลกศาสนา บคคลพวกนจงมกไดแก พวกนกบวชในศาสนาตาง ๆ เปนตน

นอกจากน นกการศกษาหลายทานและหนวยงานดานวฒนธรรมของไทยไดจดกลม

ของประเภทคานยมไว ดงน

พนส หนนาคนทร (2526: 29) ไดแบงคานยมออกเปน 2 ประเภท คอ

1. ประเภทมคณคาในดานการใชสอยหรอเปนเครองมอ (Instrumental values)

หมายถงคณคาทเกดขนจากการทเราใชเพอใหเกดผลอยางอนสบตามมา

2. คณคาภายใน (Intrinsic values) หมายถง คณคาทมอยในตวเองของสงตาง ๆ

คานยมนน ๆ มอยในตวของมนเอง ไมไดพงสงอน และมลกษณะโดยเฉพาะของมน

เพญแข ประจนปจจนก และออมเดอน สดมณ (2529: 14) ไดสรปประเภทของคานยม

ไว 2 ประเภท คอ

1. คานยมทางวตถ หมายถง คานยมทจดไดวาเปนคานยมของบคคลในสงคม

พฒนา เชน นยมความขยนหมนเพยร การพงตนเอง การมเหตผล การแขงขนตอส ความสามารถ

สวนตนของบคคล เปนตน บคคลในสงคมพฒนา ถอวามคานย มเหลาน มอย ในระดบสง สาหรบ

บคคลในสงคมด อยพฒนามคานยมเหลานอยในระดบตา และบคคลในสงคมกาลงพฒนาม กมการ

ยอมรบคานยมเหลานมากขน

2. คานยมทางระเบยบประเพณ หมายถง คานยมทเปนคานยมดงเดมของสงคม

ใดสงคมหนง เปนคานยมทเปนหล กในการดาเนนชวตของบคคลในสงคมนน และใชเปนสงควบคม

ศาสนาหรอจารตสงคมสรางขนได คานยมทางการเมอง ประเพณ มความสาคญตอทงบคคลและ

สงคมมการปลกฝงใหยอมรบและบงคบใหมการปฏบตตามดวย

สมยศ แมนแยม (2540: 10) กลาววา การศกษาเพอคานยมของมนษย ไดกาหนดคานยม

เบองตน (Basic values) ไว 5 ประการ คอ

29

1. สจจะ คอ ความจรง (Truth)

2. ความประพฤตทถกตอง (Right action or Right conduct)

3. สนต (Peace)

4. ความรก (Love)

5. ความไมรนแรง (non - Violence)

จากทกลาวมาแลวสรปไดวา คานยมแบงออกเปนหลายประเภท แตผวจย ไดสรปเปน

2 ประเภทคอ. คานยมทยดถอ เปนคานยมทเกดจากความเชอของบคคลวาสงหนงสงใดเปนสงทด

และคานยมทปฏบต เปนคานยมทบคคลปฏบตเพอมงไปสความสาเรจ

2.5 คานยมพนฐาน 5 ประการ

ความเปนมาของคานยมพนฐาน 5 ประการ

สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต (2526: 14-21) ไดตระหนกถงความสาคญ

ของพฤตกรรมคนไทย ในปจจบนทมแนวโนมทจะแปรเปลยนและทวความรนแรงไปในทางทไมพง

ประสงคของสงคม ทงนสบเนองมาจากการเปลยนแปลงดานคานยม วธการทจะแกไขปญหาดงกลาวก

คอ การแสวงหาและกาหนดคานยมทเหมาะสมกบสภาพของสงคม เพอสรางสานกทางคานยมท

พงประสงคและใชคานยมเปนแนวทางกาหนดและควบคมพฤตกรรมรวมทงสกดกนและแกไขคานยม

ทไมพงประสงคใหลดนอยลง จงได เรมโครงการคานยมเพอชวตและสงคมไทยขนในป พ .ศ. 2522

การศกษาเรองนไดดาเนนการเปนขนตอนตางๆ จนในทสดไดคานยมพนฐาน 5 ประการ มข นตอนการ

ดาเนนงานดงน

เรมจากการประชมศกษาคนควา อภปราย เพอกาหนดคานยมทดของเยาวชนและ

ประชาชน จา กนนไดกาหนดประเภทของคานยมทสาคญซงนามาเปนหลกในการกาหนดคาได

6 ประเภท คอ คานยมเกยวกบ ตนเอง หมคณะ สงคม สงแวดลอม และมนษยชาต ไดกาหนดคานยม

ทสาคญและจาเปนเรงดวนทจะปลกฝง สงเสรม และเผยแพรแกเยาวชนและประชาชน โดยเรยกว า

"คานยมเพอชวตและสงคมไทย" ม 20 ประการ ดงตอไปน

1. การประหยดและประมาณตนเพอการดารงชวตเรยบงาย

2. การรกษาความจรงและกลากระทาเพอความเปนจรง

3. ความมงมนทางานเพองาน โดยตระหนกวางานคอชวต

4. การเคารพตนเอง พงตนเอง และไมยอทอตอปญหาชวต

5. การใฝหาความรและใชสตปญญา เพอยกระดบคณภาพชวต

6. การตระหนกในคณคาของธรรมชาตและสงแวดลอม ทมผลตอการดารงชวต

ทสงบสข

7. ความรบผดชอบในหนาทของตนเอง เคารพสทธ และความเหนของผอน

30

8. ความรบผดชอบในหนาทของตนทมตอสงคม โดยกระทาใหเปนประโยชน

กบหมคณะและไมทาใหผอ นเดอดรอน

9. การตระหนกในความสาคญของการทางานรวมกนดวยความสามคค รแพ

รชนะ รอภย

10. การเหนความสาคญของครอบครวในฐานะทเปนรากฐานสาคญของการ

พฒนาเยาวชนและสงคม

11. ความมงมนทจะชวยกนรกษาและเสรมสรางความเปนธรรม เสรภาพและ

ภารดรภาพในสงคม

12. การตระหนกในความสาคญของการพฒนาชวตและสงคมทเกยวกบจตใจ

คณธรรมขนบธรรมเนยมประเพณอนดงาม

13. การรกษาความเปนเอกราชของชาตไทย ภมใจในความเป นไทย รกไทย

นยมไทย ยนดเสยสละเพอชาตแมดวยชวต

14. การยดมนในศาสนา ธรรมะ เปนแนวทางประพฤตปฏบตในการดารงชวต

15. การยดมนในหลกการประชาธปไตย

16. การเทดทนองคพระมหากษตรยเปนองคประมข เปนมงขวญและเปนศนย

รวมนาใจของคนในชาต

17. การเคารพและปฏบตตามกฎหมาย ขอบงคบ กฎเกณฑ และระเบยบแบบ

แผนโดยเครงครดเพอความสงบสขของสงคม

18. การชวยรกษา หวงแหนสาธารณสมบต และมรดกทางวฒนธรรมของชาต

19. การปลกฝงสขนสย และรกษาสงเสรมสขภาพพลานามยของตนของครอบครว

และของชมชน

20. การยกยองสรรเสรญผกระทาความด ตอตานการกระทาชว

ตอมาคณะอนกรรมการสรางแบบสอบถามวดคานยม 20 ประการ แลวนาไปใช

กบกลมตวอยางทเปนตวแทนของประชากรจากสวนกลางและสวนภมภาค 10 จงหวด จากกลม 9 อาชพ

นามาพจารณาใหเหลอเพยงคานยมทสาคญและจาเปนเรงดวนในการปลกฝง 9 ประการคอ

1. การประหยดและประมาณตน เพอการดาคงชวตทเรยบงาย

2. ความมงมนทางานเพองานโดยตระหนกวางานคอชวต

3. การใฝหาความร และการใชสตปญหาเพอยกระดบคณภาพชวต

4. ความรบผดชอบในหนาทของตน เคารพสทธและความคดเหนของผอน

5. ความสามคคและความรบผดชอบในหนาทของตนทมตอสงคม โดยกระทา

ตนใหเปนประโยชนตอหมคณะและไมทาใหผอ นเดอดรอน

6. การรกษาเอกราชของชาตไทย ภมใจในความเปนคนไทย รกไทย นยมไทย

ยนดเสยสละเพอชาตแมดวยชวต

31

7. การยดมนในศาสนะธรรม เปนแนวทางประพฤต ปฏบตในการดารงชวต

8. การเคารพและปฏบตตาม กฎหมาย ขอบงคบ กฎเกณฑและระเบยบแบบ

แผนโดยเครงครดเพอความสงบสขของสงคม

9. การเคารพตนเอง พงตนเองและไมยอทอตอปญหาชวต

เพอนาคานยมทพงประสงคทง 9 ขอ ไปสการปฏบต คณะกรรมการวฒนธรรม

แหงชาตไดดาเนนการจดประชมสมมนา เพอนาคานยมทพงประสงคไปสการปฏบตโดยรวมกบสถาบน

ไทยคดศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตรจดขนในวนท 17-18 เมษายน พ.ศ. 2524 มวตถประสงค คอ

1. เพอเสนอผลการวจยคานยมทพงประสงค 9 ประการ

2. ผเขารวมสมมนาจะไดเสนอแนะแนวทาง และวธการปลกฝงคานยมท

พงประสงคในกลมอาชพและสงคมตางๆ

3. เพอเสนอแนะวธการปลกฝง สงเสรมและ เผยแพรคานยมทพงประสงค

9 ประการไปสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

4. เพอนาผลการสมมนาไปเปนขอมลในการจดทาคมอวธปฏบตในการปลกฝง

คานยมทพงประสงค

ผลการประชม ไดรบความรวมมอ และสนบสนนแนวทางการดาเนนการตอไป แตใน

การประชาสมพนธเผยแพรนนไดถกทวงตง วาคานยมทพงประสงคควรจะสนงาย และมจานวนไมมาก

ซงยากแกการจดจา คณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาตจงไดรวมคานยมทพงประสงค 9 ประการ ลดให

เหลอ 5 ประการ เรยกวาคานยมพนฐาน 5 ประการ และไดเสนอตอคณะรฐมนตรเพอประกาศเชญชวน

ใหประชาชนรวมกนเสรมสรางปลกฝงและปฏบตตาม เมอวนท 17 มนาคม พ.ศ. 2525 ดงน

1. การพงพาตนเอง ขยนหมนเพยร และมความรบผดชอบ

2. การประหยดและออม

3. การมระเบยบวนยและเคารพกฎหมาย

4. การปฏบตตามคณธรรมของศาสนา

5. การมความรกชาต ศาสน กษตรย

ความหมายของคานยมพนฐาน 5 ประการ

คณะกรรมการวฒธรรมแหงชาต (2530: 25-103) ไดใหความหมายของคานยม

พนฐาน 5 ประการไวดงน

ประการท 1 การพงพาตนเองขยนหมนเพยร และมความรบผดชอบ มความหมาย

ดงน การพงพาตนเอง หมายถง การทบคคลมความเชอมนในความสามารถท จะกระทาการใดๆ ให

สาเรจไดดวยตนเอง สามารถดารงชพอยไดโดยราบรนไมเดอดรอนหาปจจย ทจาเปนในการดารงชพ

มาไดดวยความสามารถของตนเองไมเปนภาระใหผอ นตองคอยอปถมภสงเคราะห ขยนหมนเพยร

หมายถง ความมมานะพยายามในการประกอบงานทสจรตดวยความขยนขนแขง อดทน เอาใจใสอย

32

เปนนจ และเสมอตนเสมอปลาย โดยใชสตปญญาเพอใหงานททาบรรลผลสาเรจภายในเวลาอนสน

และไดรบผลดสงสด นอกจากนนยงรจกใชเวลาวางใหเกดประโยชนอกดวย ความรบผดชอบ หมายถง

การมความสานกและปฏบตหนาทของตน ทงทเปนภา รกจสวนตว ภารกจทไดรบ มอบหมายและ

ภารกจทางสงคม โดยจะตองกระทาจนบรรล ผลสาเรจไมหลกเลยงภาระดงกลาวและยอมดบผลใน

การกระทาของตน

ประการท 2 การประหยดและออม มความหมายดงน การประหยด และอดออม

หมายถง การรจกใชรจกออมทรพยสน เวลา ทรพยากร ทงสวนตนและสงคมตามความจาเปนใหเกด

ประโยชนและคมคาทสด รวมทงการรจกดารงชวตใหเหมาะสมกบสภาพฐานะความเปนอยสวนตนและ

สงคม

ประการท 3 การมระเบยบวนยและเคารพกฎหมาย มความหมายดงน

การม ระเบยบวนยและเคารพกฎหมาย หมายถง การควบคมตนเอง ใหประพฤตปฏบตตามกฎหมาย

ขอตกลง ระเบยบแบบแผน และขนบธรรมเนยมประเพณอนดงาม เพอความสงบสขในชวตของตน

และความเปนระเบยบเรยบรอยของสงคม

ประการท 4 การปฏบตตามคณธรรมของศาสนา มความหมายดงนการปฏบต

ตามคณธรรมของศาสนา หมายถง การใหประชาชนม ศรทธาและยดถอปฏบตในแบบแ ผนความ

ประพฤตทต งอยในความดงามและหลกธรรมของศาสนา

ประการท 5 การมความรกชาต ศาสน กษตรย มความหมายดงน ความรกชาต

หมายถง การมความรกไทย นยมไทย สานก และภมใจในความเปนคนไทย มความผกพนหวงแหน

มาตภม มงม นสงเสรมความเจรญกาวหนาและความมนคงของประเทศ รวมทงการรกเกยรตภม

ของชาต ความรกสถาบนศาสนา หมายถง การมความรก ความภมใจ ความศรทธา ในศาสนาทตน

นบถอ รแกนแทของศาสนา และยดถอเปนแนวทางในการประพฤตตนเพอ พรอมทจะดารงไวซง

สถาบนศาสนา คว ามรกสถาบนพระมหากษตรย หมายถง การมความจงรกภกด และศรทธาใน

พระมหากษตรยไทย ซงเปนศนยรวมจตใจของคนทงชาต

แนวปฏบตตามคานยมพนฐาน 5 ประการ

สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต (2530: 9-10) ไดวางแนวทางปฏบต

คานยมพนฐานไวดงน

1. การพงตนเอง ขยนหมนเพยร และมความรบผดชอบ ทเอาคานยมสามประการ

มาอยในประเภทเดยวกน เพราะมพฤตกรรมการแสดงออกและความรสกเชอศรทธาแนวเดยวกน

แบงเปนลกษณะยอยไดดงน

1.1 ศกษาหาความรอยเปนเนองนจ

1.2 ฝกฝนตนเองใหมความสามารถและความชานาญ

1.3 ใชความรความสามารถของตนเองใหเตมทกอนขอความชวยเหลอจากคนอน

33

1.4 มความเขมแขงอดทน ไมยอทอตออปสรรคและปญหาทงปวง

1.5 ใชเวลาวางใหเปนประโยชน

1.6 คดชอบ ทาชอบ และแกปญหาได

1.7 ขวนขวายประกอบอาชพสจรตไมเลอกงาน

1.8 รบผดชอบตอตนเอง ตอสวนรวม ตอหนาทและการกระทา

1.9 ปฏบตงานใหสาเรจเรยบรอย

2. การประหยดและออม เปนการรจกใชทรพยสน เวลา ทรพยากรทงสวนตนและ

สงคมตามความจาเปนใหเกดประโยชนและคมคา รจกดารงชวตใหเหมาะสมกบสภาพ ฐานะความ

เปนอยของตนและสงคม แบงลกษณะยอยไดดงน

2.1 มความเปนอยอยางเรยบงาย

2.2 มความพอดในการบรโภค

2.3 ใชทรพยากรและเวลาใหเปนประโยชนมากทสด

2.4 คานงถงฐานะและเศรษฐกจ คดกอนทจะจาย ใชเทาทจาเปน

2.5 ไมใชจายสรยสราย ฟมเฟอย หรอตระหนถเหนยวเกนไป

2.6 จดงานและพธตาง ๆ โดยใชจายเทาทจาเปน

2.7 เพมพนทรพยดวยการเกบและนาไปทาใหเกดประโยชน

2.8 รจกใช ดแลรกษาและบรณะทรพยทงของตนและสวนรวมวางแผนการใช

จายใหรอบคอบ มสดสวนการออมไวพอสมควร

3. การมระเบยบวนยและเคารพกฎหมาย คานยมขอนชดเจนอยแลววาเปนการ

ควบคมตนเองใหปฏบตตอกฎหมาย ขอบงคบ ระเบยบแบบแผนและขนบธรรมเนยมประเพณอนด

งาม เพอความสงบสขแกตนเองและสวนรวม แบงลกษณะยอยไดดงน

3.1 รกษาความสะอาดของบานเมอง ทอยอาศยและสาธารณะสถาน

3.2 ชวยกนรกษาและไมทาลายสาธารณะสมบตและสงแวดลอม

3.3 รจกสทธหนาทและละเวนการใชอภสทธ

3.4 รบบรการและใหบรการตามลาดบกอนหลง

3.5 สนบสนนและสงเสรมเจาหนาทผปฏบตตามกฎหมาย

3.6 ไมแกปญหาโดยวธรนแรงหรอไมชอบดวยกฎระเบยบวนยและกฎหมาย

3.7 มมารยาทในการขบขยานพาหนะ ปฏบตตามกฎจราจร และชวยดแลรกษา

ทางสญจรไปมา

3.8 ทาหนาทพลเมองด โดยแจงตอเจาหนาท เมอรเหนการกระทาผดระเบยบ

วนยและกฎหมาย

3.9 รบผดชอบและปฏบตตามระเบยบวนยและกฎหมายในฐานะเจาหนาท

34

4. การปฏบตตามคณธรรมของศาสนา หมายถง ความมศรทธาและยดถอปฏบต

ตามแบบแผนการประพฤต ซงตงอยในความดงามตามหลกธรรมของศาสนา แบงลกษณะยอยไดดงน

4.1 ไมเบยดเบยนประทษรายตอคนและสตว

4.2 มความเมตตากรณา

4.3 ไมเหนแกได เออเฟอเผอแผและเสยสละ เหนแกประโยชนสวนรวมยงกวา

ประโยชนสวนตว

4.4 ไมพดปด ไมพดยยงใหแตกราว ไมพดหยาบคาย ไมพดเหลวไหล

4.5 มความประพฤตดในความสมพนธทางครอบครวและทางเพศ

4.6 เวนสงเสพตด มสตสมปชญญะ

4.7 มความละอายและเกรงกลวตอการกระทาชว

4.8 มความอดทน อดกลน

4.9 มความกตญ�กตเวท

4.10 ความซอสตยสจรต ไมฉอราษฎรบงหลวง

4.11 ละชว ประพฤตดทาจตใจใหผองใส

4.12 เชอกฎแหงกรรม เชน ทาดไดด ทาชวไดชว

5. ความรกชาต ศาสน กษตรย ประกอบดวยลกษณะยอยดงน

5.1 สถาบนชาต

5.1.1 ศกษาใหเขาใจประวตและการดารงอยของชาต

5.1.2 สอดสองปองกนภย และแกไขความเสยหาย ทกระทบกระเทอน

ความมนคงของชาต

5.1.3 ปองกนและรกษาผลประโยชนของชาต

5.1.4 สงเสรมและรกษาเกยรตของชาตภาคภมใจในความเปนไทยและ

นยมไทย

5.1.5 สรางเสรมความสามคคแหงชาต

5.1.6 เสยสละประโยชนสขแหงตนและแมชวตเพอประเทศชาต

5.1.7 ปฏบตหนาทของพลเมองด โดยการรบราชการทหาร ประกอบอาชพ

สจรต และเสยภาษาอากรเพอพฒนาประเทศ

5.1.8 ยกยองใหเกยรตผทาหนาทปองกนและเสยสละเพอประเทศชาต

5.2 สถาบนศาสนา ประกอบดวยลกษณะยอยดงน

5.2.1 ศกษาศาสนาใหมความรความเขาใจถกตอง

5.2.2 ปลกฝงความเชอความเลอมใสในศาสนาดวยปญญา

5.2.3 ปฏบตตามคาสงสอนของศาสนาในชวตประจาวน

35


ความมนคงของสถาบนศาสนา

5.2.5 ชวยสงเสรมทานบารงศาสนา

5.2.6 ไมทาลายปชนยสถาน ปชนยวตถและศลปกรรมทางศาสนา

5.2.7 เผยแพรความรและการบญญตตามหลกศาสนา

5.2.8 เคารพเทดทนศาสนาและไมกระทาการใด ๆ ในทางดหมน

5.2.9 สรางความเขาใจอนดระหวางผนบถอศาสนาตาง ๆ

5.3 สถาบนพระมหากษตรย ประกอบดวยลกษณะยอยดงน

5.3.1 ศกษาความร ความเขาใจอนดเกยวกบสถาบนพระมหากษตรย

5.3.2 รกษาและสงเสรมระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปน

ประมข


ความมนคงของสถาบนพระมหากษตรย

5.3.4 แสดงความจงรกภกด เ ทดทนพระเกยรต และเผยแพรพระราช

กรณยกจ

5.3.5 รวมกนประกอบความด เพอถวายเปนพระราชกศลโดยเฉพาะในวน

สาคญทเกยวกบพระมหากษตรย

จากคานยมพนฐาน 5 ประการทกลาวมาแลวในขางตน ผวจยสนใจทจะศกษาคานยม

พนฐานดาน การรกชาต การรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ในสถานการณปจจบนวา

เดกนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3 มคานยมดานดงกลาว แตกตางกนหรอไม อยางไร

2.6 แหลงทมาของระบบคานยม

พนส หนนาคนทร (2520) ไดกลาววา คานยมของแตละคนนนเกดจาก 2 ประการ

ดวยกนคอ ประการแรกประสบการณทไดรบการตรวจสอบแลวของเขา และเนองจากประสบการณ

ทแตกตางกนของแตละบคคล จงทาใหคานยมของแตละบคคลผดแผกแตกตางกนออกไป ถงแมวาเขา

จะอยในวฒนธรรมหรอสงคมเดยวกนกตาม เมอประสบการณของแตละบคคลมเพมมากขน กจะม

ผลกระทบกระเทอนทาใหเขาเปลยนแปลงหรอปรบปรงคานยมเดมของเขาขน ประการทสองการคด

รอบคอบ การวเคราะหอยางถถวน ถงผลทจะตามมาในชวต

สมเดจพระญาณสงวร (ผองพรรณ เกดพทกษ. 2536; อางองจาก สมเดจพระญาณสงวร.

2531) คานยมเกดขนเพราะบคคลมศรทธาตอสง ใดสงหนง ซงเปนสงทเกดการกระทาหรอปฏบต

ตามมา ศรทธาคอความเชอ ความเลอมใสทบคคลมตอสงหนงสงใดทเหนวาดมประโยชนสามารถ

ชวยชวตเราได คนจะลงมอทา อะไรกเพราะมความเชอวาสงททาไปนนมประโยชน มผลดตอตนเอง

ความเชอจงเปนแรงจงใจใหคนทาสงตาง ๆความเชอนอาจเปนความเชอภายนอก หรอเปนความเชอใน

ตนเอง ความเชอตอสงภายนอก อาจเปนสงทตนเองนบถอวาเปนสงทมอานาจอนอาจดลบนดาลให

36

ชวตมความสขความเจรญ เชน พระ รตนตรย เทพเจา เทวดาอนรกษ เปนตน สวนความเชอในการ

กระทาของตนเอง เชน เชอวาเมอตนทาดยอมไดรบผลกรรมด ทาสงชวไดรบ ผลกรรมชว ความเชอ

ในตนเองจะทาใหเกดกาลงใจทจะทางานไดสาเรจ

สาโรช บวศร (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2543: 128; อางองจาก สาโรช บวศร.

2524) ไดอธบายเพมเตมวา การเรยนรนนควรเรมทความจาเปน (Need) หรอความตองการ (Desire)

เมอเกดความตองการแลว ขนตอไปกทาใหเกดความชนชอบหรอความสนใจตามมา ความชน

ชอบนจะกระตนใหมความนยมชมชอบหรอเขาใจในคณคา สงนกจะกลายเปนคานยม (Value)

ขนมา และยงไดอางคาสอนใ นพระพทธศาสนาจาก “ปฏจจสมปบาท ” วาความรสกของคนทสาคญ

เรมจากการไดสมผสกระตนใหเกดความรสก ความรสกกระตนใหเกดความอยากได ความอยาก

ไดกระตนใหเกดความยดมนถอมน อนนกคอคานยมนนเอง การทคนยดมนถอมนในสงใด กเพราะเขา

มองเหนความสาคญ มองเหนคณคาของสงนน ความด - ความไมด ความถก - ความผด ความ

ปรารถนา - ความไมปรารถนา ฯลฯ จงเปนการมองเหนคณคาเปนสาคญ

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2543: 128-130) คานยมเกดจากความเชอของบคคล

เกดจากความศรทธาตอสงทมประโยชนแก ตน คานยมของแตละคนจงแตกตางกนไป แหลงทมาของ

คานยมสวนใหญจงเปนครอบครว โรงเรยน เพอนสนทและสอตางๆ จะเหนวาคานยมนนสรางสมมา

ตงแตเดกเลกๆในสถาบนครอบครว มพอแม ปยา ตายายพนอง เปนคนสาคญในการใหความรและ

ปลกฝงอยประจา จะสอนว าอะไรทวาด อะไรทวาไมดอะไรทวาถก อะไรทวาผด และอะไรทควร

อะไรทไมควร สงเหลานปลกฝงมาตงแตเลก สะสมตกผลกมาเปนของตนเอง เมอเขาโรงเรยนม คร

มเพอน ไดพบเหนสอลกษณะตางๆ กเกดการเรยนรเพมอก แตกจะนาเอาคานยมพนฐานทร บ

จากครอบครว มาพจารณาอกครงหนง และจะเกดการเพมพนคานยมขนเรอยๆ เปนของตนเอง โดย

หลกการแลวคานยมแตละคนจะเปลยนแปลงยากมความคงทน

จากสงทกลาวมาจะเหนไดวาคานยมเกดจากความเชอของบคคลมทงความเชอภายนอก

คอการไดรบการปลกฝงคานยม จากครอบครว โรงเรยน เพอนสนท และสอตางๆ และความเชอใน

ตนเอง เชน เชอวาเมอตนทาดยอมไดรบผลกรรมด ทาสงชวยอมไดรบผลกรรมชว ซงสอดคลองกบ

ตวแปรทผวจยทาการศกษาคอการควบคมตนเอง บคคลทมการควบคมตนเองกจะสงผลตอคานยมทด

2.7 การวดคานยม

นนแนลล (Nunnally. 1978) กลาววาการศกษาหรอการวดคานยมกมลกษณะคลายคลง

กบการวดความสนใจ หรอแมแตเจตคต ทงนเพราะคานยม ความสนใจ และเจตคตมลกษณะใกลเคยง

กนถงแมจะไมใชอยางเดยวกนกตาม แมเครองมอ (Instrument) ทใชวดความสนใจหรอเจตคต ก

สามารถนามาใชกบการวดคานยม โดยเฉพาะเครองมอประเภทมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale)

เปนเครองมอทนยมใชกบเรองดงกลาวไดด เนองจากคานยมเปนความเชอทสงคมเหนวาด -เลว

มความสาคญ- ไมสาคญ พงปรารถนา- ไมพงปรารถนา เห นคณคา-ไมเหนคณคา เปาหมายทจะวด

ควรพจารณาใหด วธดาเนนการวดจงควรเรมดงน (ลวน สายยศ; และ องคณา สายยศ. 2543: 141-142)

37

1. กาหนดคานยมทจะวด ขนนผจะวดคานยมจะตองกาหนดคานยมทจะวดใหชดเจนกอนวาจะวดคานยมอะไร 2. ศกษาเอกสารทเกยวของ กคอการศกษานยามทกาหนดไวแลว วามความหมายอยางไรมทฤษฎ มการศกษาวจยคนควาเกยวกบคานยมทกาหนดแลวอยางไรบาง 3. นยามคานยมทกาหนด การนยามกคอการลอมกรอบความหมายของคานยมทจะศกษาวามความหมายอยางไร มลกษณะอยางไร ในขนนจะตองนยามใหกระจางชด ไมเชนนนแลวจะไมสามารถสรางเครองมอวดคานยามนนไดอยางเทยงตรงตามตองการ 4. เลอกแบบการสรางเครองมอ ในการสรางเครองมอวดคานยมสามารถทาไดหลายรปแบบ เชน 4.1 การสมภาษณ หมายถง การพดคยกนอยางม จดหมาย ถาเปนการวดคานยมใดคานยมหนงจะตองพยายามสรางคาถามพอทจะวดคานยมนนไดซงตองทดลองกอน และผใชแบบสอบสมภาษณกจะตองฝกไวอยางด จดออนของแบบวดลกษณะนอยทผตอบชอบแสดงความตองการตอบอยางตรงไปตรงมาหรอไม ถาผทถกสมภาษณไมชอบพดจะไดขอมลลาบาก 4.2 การสงเกต หมายถง การเฝามองดสงใดสงหนงอยางมจดหมาย วธนจะไดความจรงคอนขางสง แตตองมขอตกลงวา ผถกสงเกตตองแสดงพฤตกรรมความเปนจรงออกมาการสงเกตทดจะตองใชเวลาจากด ใชแบบตรวจสอบรายการททาไวสาหรบส งเกตคานยมนนโดยเฉพาะพฤตกรรม ใบแบบตรวจสอบรายการควรเปนตวอยางของพฤตกรรมคานยมนน ๆ ไดอยางด ไมควรมจานวนขอไวสงเกตมากนกและการสงเกตทดไมควรใหผถกสงเกตรตว เพอปองกนความบกพรองมกจะทาการสงเกต 2 คน ตอผถกสงเกต 1 คน แลวนาผลมาเปรยบเทยบกน ถาผลการสงเกตของผทาการสงเกต 2 คนสอดคลองกน แสดงวา ผลการสงเกตใชได แตตองแนใจวาผสงเกตทงสองมการรบรเปนปกตดทงค 4.3 แบบรายงานตนเองหรอแบบสอบถาม เครองมอแบบนมการออกแบบหลายอยางอาจเปนภาษาหรอภาพ มตวเราเปนคาถาม หรอเปนสถานการณ แลวพยายามใหผสอบแสดงความรสกตนเองออกมาโดยการเขยนตอบ จากตวเราหรอคาถามเหลานน ซงจะมรปแบบตาง ๆ แลวแตผตองการวดคดแบบของการวดนน ๆ 5. เขยนขอสอบวดคานยมตามแบบ ผสรางขอสอบจะตองเลอกแบบของการเขยนคาถามและคาตอบให ดกอน เมอเลอกไดแบบใดกเอาไปเขยนเปนลกษณะขอคาถามและคาตอบในคานยมนน และในการเขยนขอสอบจะตองสรางกฎเกณฑการใหคะแนนไวดวยวาจะใหคะแนนการตอบแตละอยางเทาไร 6. ตรวจสอบขอความ ขนนเปนขนตรวจสอบปรบปรงแกไขเบองตน โดยพจารณาดวาขอคาถ าม สถานการณ ตลอดจนคาตอบกระจางชดจนสามารถวดคานยมนนไดหรอไม ถาม ผชานาญดานคานยมนนชวยตรวจสอบกจะเปนการชวยตรวจสอบวาขอคาถามนนวดได ไมแนใจ วดไมได และควรเพมเตมคาวาควรแกไขอยางไรไวดวย เพอผตรวจสอบจะไดเสนอความคดเหนเพอจะทาใหขอสอบขอนนมคณภาพเบองตนดขน การพจารณาเอาความคดเหนสวนใหญเปนเกณฑ นนคอถาขอคาถามนนมผลการตรวจสอบเบองตนเหนดวยวาสามารถวดคานยมนนไดเกน 50 เปอรเซนตขนไป ควรนามาทดลองได

38

7. ศกษาคาอานาจจาแนกรายขอ ขนนเพ อจะดวาขอคาถามแตละขอจาแนกผทม

คานยมกบผทไมมคานยมไดหรอไม ถาคาอานาจจาแนกสงแสดงวาจาแนกไดจงควรเลอกขอนนไว

ใช ถาคาอานาจจาแนกตาควรปรบปรงหรอตดทงไป การออกขอสอบวดคานยมควรออกจานวนเผอ

ไวกคอออกเกนกวาทตองการอยางนอย 25 เปอรเซนตขนไป

8. เครองมอวดคานยม ม 2 ลกษณะ คอ

8.1 แบบวดคานยมเดยว คอ วดคานยมดานเดยว ม 3 แบบ คอ

8.1.1 แบบมคาถามหรอสถานการณ แลวใหเตมคาลงไปแบบนไมมตวเลอกให

8.1.2 แบบมคาถามหรอสถานการณ แลวใหตวเลอกไวใหตอบ แบบนอาจ

มคาถามหรอสถานการณเกยวกบคานยมทตองการวด แลวเขยนตวเลอกทเกยวกบคานยมนน

โดยอาศยหลกการใหคะแนน 0, 1 หรอ 0, 1, 2 ถอวา 0 ไมมคานยมนนเลย 1 มคานยมนนบาง 2 ม

คานยมนนมาก

8.1.3 ใชมาตราแบบนยจาแนก (Semantic Differential Scale) เปนเทคนค

ของออสกด (osgood) และคณะสรางขนเพอวดเจตคตของมโนภาพใด มโนภาพหนง เชน พอหรอแม

เปนตน หลกการในการวดคานยม โดยเอาคานยมทตอ งการวดเปนเปาหมายของความรสก ดงนน

คานยมจงเปนมโนภาพ จากนนศกษาคาทมความหม ายเกยวกบคานยมนน แลวหาคาทเปนคา

ตรงขามกนเปนค ๆ อยางนอย 5 คข นไป ซงคาตรงขามนนจะตองมความหมาย หรอลกษณะเปนคา

วดคานยมนน ๆ ซงแตละคานยมอาจจะใชคาตรงขามแตกตางกน นาคาแตละคมาเขยนเปนมาตรให

คะแนนโดยจดอนดบจากทมองในดานบวกไปสดานลบ ทางดานบวกจะใหคามาก สวนดานลบจะใหคา

นอยมาตราเปนไดตงแต 3 ถง 7 ชองแลวแตผสรางตองการ มาตราดงเดมของออสกด 7 ชอง เมอนาไป

ทดสอบจะใหผถกทดสอบกากบาทลงในชองทตรงกบความรสก

8.2 แบบวดคานยมเปนกลม คอ คานยมนนได มนกศกษาวจยบางคนจดกลม

คานยมไวแลว เชน ของ สแปรงเจอรทจดกลมคานยมเปน 6 ดาน คอ ดานหวความคด ดานหว

เศรษฐกจ ดานหวสนทรยะ ดานหวสงคม ดานหวการเมอง และดานหวศาสนา สวนการศกษาของไทย

สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต จดกลมคานย มพนฐาน 5 ประการ คอการพงตนเอง

ขยนหมนเพยรและมความรบผดชอบ การประหยดและออม การมระเบยบวนยและเคารพกฎหมาย

การปฏบตตามคณธรรมของศาสนา และความรกชาต ศาสน กษตรย การวดคานยมเปนกลมน

ถาตองการวดครงเดยวใหหมดเลยตองออกแบบเครองมอวดใหวดครงเดยวไดครบทกคานยม

จากทกลาวมาขางตนอาจสรปไดวา ในการสรางเครองมอสอบวดคานยมจะตองคานงถง

การกาหนดนยามทชดเจน รปแบบเครองมอทใชวดคานยมมหลายรปแบบ ไดแก การสมภาษณ

การสงเกต และแบบรายงานตนเองหรอแบบสอบถาม การจะเลอกใช แบบใดขนอยกบความตองการ

ของผวด คณภาพของเครองมอทใชควรมคาอานาจจาแนกสงและเนอหาทใชในการสอบวดจะตองบงช

ถงคานยมได สาหรบงานวจยในครงนผวจยไดเลอกเครองมอวดคานยมแบบมคาถามหรอสถานการณ

ชนด 3 ตวเลอกใชสาหรบวดคานยมพ นฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก


39

3. เอกสารเกยว ของกบคานยมดาน การรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการ

รกพระมหากษตรย

3.1 คานยมดานการรกชาต

3.1.1 ความหมายของชาตและความรกชาต

ชาต (Nation) มรากเหงามาจากภาษาละต น Nasci แปลวา การเกดหรอกาเนด

และ Natio ซงแปลวาเปนของหรอมาจากสถานทใดสถานทหนงโดยกาเนด ดงนนการเรยกบคคลใด

วาเปนคนชาตใดจงตองดวาเขาเกดจากคนชนดใด และในสถานทแบบไหน หลงการปฏวตฝรงเศส

ค.ศ.1789 คาวาชาต มความหมายถงองครวมของประ ชาชน ซงมลกษณะเฉพาะตวทแตกตางจาก

องครวมอนๆ องครวมนถกมองวาเปนดจบคคลขนาดใหญคนหนง ซงมเจตนจานงเดยว มเปาประสงค

รวมเพยงหนงเดยว และทสาคญคอเปนทมาของอานาจอธปไตย (สมเกยรต วนทะนะ. 2544: 70-71)

นอกจากนหลวงวจตรวาทการ (2522: 33) ไดใหคาอธบายเพมเตมวา ชาตนยมเปน

ลทธทถอชาตเปนจดหมายปลายทาง และถอประโยชนของชาตเปนสาคญยงกวาประโยชนใด ๆ

หรอพดใหเขาใจงายขนอกกคอลทธชาตนยมเปนลทธความรกชาต แตความรกชาตตามความเขาใจ

ของฝรงมอยสองชนด ชนดหนงเรยกวา Patriotism หมายถงความรกบานเกดเมองบดร อกชนดหนง

เรยกวา Nationalism เปนความรกคน Patriotism มาจากคาละตนวา Pater แปลวาเกด แตใชวาชาต

เปนคาทถกตองทสด เพราะชาตแปลวาเกดนนเอง จงหมายความวารกสงทเกดคอคนดงนนจงตองแปล

Patriotism วาเปนความรกประเทศชาต และ Nationalism วาความรกประชาชาต นนคอลทธชาตนยม

จงหนกไปทางรกคน คอรกคนทสบสายโลหตและมประวตศาสตรรวมกนมา โดยไมจากดเขตวาคน

เชนนนจะอยในประเทศใด

กรมยทธศกษาทหารบก (2523: 6) กลาววาชาต คอ ป ระชาชนทรวมกนอยใน

อาณาเขต เดยวกนและอยในรฐบาลเดยวกน ซงรฐบาลนนจะเปนเอกราชไมขนกบประเทศใด และม

อานาจปกครองบงคบคนในอาณาเขตนนได

ฉว นาคสนธ (2525: 11,124) อธบายวาความรกชาต หมายถง ความผกพนและ

หวงใยในผลประโยชนสวนรวมของชาตโดย อทศตนเพอปกปองเอกราชและความมนคงของชาตชวย

ทานบารงสงเสรม ศลปวฒนธรรม อนดงามใหความรวมมอในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม

เผยแพรและเทดทนเกยรตคณของชาต

เสาวภา ไพทยวฒน (2538: 208) ไดใหความหมายของชาต คอ อาณาเขตแวนแควน

ของคนไทยและความเปนไทยทงหมด ดงนนความรกชาต จงหมายถง การมความรกไทย นยมไทย

สานกและภาคภมใจในความเปนไทย มความผกพนหวงแหนมาตภมหรอแผนดนถนทอยกนมาตงแต

อดตและจะเปนทอยของอนชนไทยรนตอไปในอนาคต

สพตรา สภาพ (2541: 27) ไดใหความหมายวาชาต คอกลมคนทมเชอชาต ศาสนา

วฒนธรรมและมความเปนมาในประวตศาสตรอยางเดยวกน ชาตจงเปนสมบตของสวนรวม เราจงตอง

รกและยกยองเทดทน

40

พวงเพชร สรตนกวกล และสพตรา เพชรมน (2521: 9) ไดกลาววา ความรกชาต

หมายถง ความชอบพอ ชนชมยนดและตองการทจะมความผกพน และมความหวงดตอประเทศหรอ

ชนชาตของตน โดยตองการใหประเทศหรอชนชาตของตนมความเจรญกาวหนาทกวถทาง ความรสก

รกชาตมกจะเกดขนกบบคคลทกคนโดยธรรมชาต แตความรสกจะมมากหรอนอยกแลวแตบคคล

รวมทงการอบรมเลยงดและสภาพแวดลอมของบคคลนน

นอกจากนยงมผใหความหมายของความรกชาตไวดงน

กรมยทธศกษาทหารบก (2523: 18-19) ไดกลาวถงความรกชาตไวสรปดงน

1. ชาตไทย หมายถง

1.1 คนไทยทรวมกนอยบนผนแผนดนไทย

1.2 สบเชอสายมาจากบรรพบรษไทยดวยกน

1.3 พดภาษาไทย

1.4 มรปรางลกษณะ ขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรมทคลายคลงกน

2. การพจารณาความเปนคนชาตไทย ยงมขอพจารณาพเศษอก 2 ประการ คอ

2.1 คนไทยทอ พยพถนฐานไปทามาหากนในตางประเทศ ยงถอวาเปน

ชนชาตไทยอย

2.2 บคคลทบดาหรอมารดาเปนคนตางชาตแตเกดในราชอาณาจกรไทย

ใหถอวาเปนชนชาตไทยเหมอนกน

3. กลมคนทจะมฐานะเปน “ชาต” ไดนนจะตองมองคประกอบครบทง 8 ประการ

ดงนคอ

3.1 จะตองมประชาชนจานวนมาก

3.2 จะตองมเชอชาตเดยวกน หรอมสญชาตเดยวกนตามกฎหมาย

3.3 จะตองพดภาษาเดยวกน

3.4 จะตองมศาสนาประจาชาต

3.5 จะตองมขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรมอนเดยวกนหรอ

คลายคลงกน

3.6 จะตองรวมตวอยในดนแดนอาณาเขตเดยวกน

3.7 ตองมรฐบาลเดยวกนเปนผปกครอง

3.8 รฐบาลจะตองมความเปนเอกราชไมขนกบประเทศใด

41

กรมสามญศกษา (2529: 2) ไดใหความหมายของความรกชาตวา หมายถง การม

ความรกไทย นยมไทย สานกและภมใจในความเปนคนไทย มความผกพนหวงแหนมาตภม มงมน

สงเสรมความเจรญกาวหนาและความมนคงของประเทศ รวมทงการรกษาเกยรตของชาต

บรรเทา รอดวฒนกล (2530: 10) ไดใหความหมายของคาวา ความรกชาต ดงน

รกชาต หมายถง ความจงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย โดยยอมเสยสละสวนตนเพอ

ประโยชนสวนรวมของชาต มความสามคค รวมแรงรวมใจ มวนย ซอตรงตอห นาท ชวยทานบารง

สงเสรมศลปวฒนธรรมอนดงามของชาต ใหความรวมมอ เผยแพรและเทดทนเกยรตคณของชาต

รวมทงความรสกรกชาตบานเมอง ความจงรกภกดตอประเทศชาต และหมชนทมชาตพนธเดยวกบตน

ตลอดจนมความปรารถนาทจะรกษาไวซงความเปนอสระทางก ารเมอง ความมนคงปลอดภยและ

เกยรตภมของชาต

มย สขเอยม (2537: 102) เหนวา ความรกชาต คอ ความรสกภาคภมใจในชาต

กาเนดของตน และความรสกผกพนหวงแหนในมาตภมของตน อนกอใหเกดความคดทจะยอมเสยสละ

ประโยชนและความสขของตนเพอทานบารงและป กปองคมครองและรกษาประเทศชาตของตน ใหม

ความมนคง ใหมความเจรญรงเรอง

ราศ ทองสวสด (2542: 7-8) ไดใหความหมายของ ความรกชาต ในดานการสอนเดก

วา หากรกชาตกตองเปนคนด รจกวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณของชาต ใหภาคภมใจในความ

เปนชาตเอกร าช ควรมทงคณธรรม จรยธรรม และเทดทนพระมหากษตรย นอกจากนซคอมลนสก

(สงบ ประเสรฐพนธ. 2543: 68-69; อางองจาก Zucomlinsky. n.d.)ไดกลาววา การทจะทาใหเดกรก

ภมใจ และหวงแหนบานเกดเมองนอนของตน ตองใหการศกษาทถกตอง ใหเดกไดเรยนร ไดเขาใจ ได

สมผสและไดเหนคณคา

สรปไดวา คานยม ดานความรกชาต คอ ลกษณะของคานยมทแสดงออกถงการ

เปนพลเมองดของชาต และธารงไวซงความเปนชาตไทย โดยยอมสละสวนตนเพอสวนรวมของชาต

และทานบารงสงเสรมศลปวฒนธรรมอนดงามของชาต ใหความรวมมอ เผยแพรและเทดทนเกยรต

ของชาต

3.1.2 ความสาคญของชาต

กรมยทธศกษาทหารบก (2523: 20-21) ไดกลาวถงความสาคญของชาต ตอคนใน

ชาตไวดงน

1. ชาตเปนตนกาเนดของคนทกคน คนเราทกคนจะตองเกดขน ณ สถานท

แหงใดแหงหนง เมอเราเกดอยในชนชาตใด ก ตองถอวาชาตนนเปนตนกาเนดแหงเรา ถาชาตนนม

ความเปนอสรภาพมากอน เรากยอมมความเปนไทแกตวมาตงแตเกด ไมเปนทาสของชนชาตใด

เชนพวกเราทกคนนไดมชวตเกดมาแตบรรพบรษของชนชาตไทย ซงมเอกราชและเสรภาพมาโดย

ตลอด เราจงดารงอยไดอยางมอสรภาพเชนทกวนน

42

2. ชาตเปนสงเกอกลใหคนทกคน และวงศตระกลอยไดอยางผาสขความเปน

ปกแผนของคนในชาตทไดสรางสมมาไวแตในอดตยอมเปนสงยดมนใหคนรนตอ ๆ มารวมตวดารง

อยตอไปไดดวยความผาสก และเมอถาชาตนนเปนชาตทมชอเสยงเปนทรจกของชนชาตอน ๆ ในโลก

มาชานาน เชน ชนชาตไทยของเรานเปนตน กยอมจะทาใหคนในชาตทก ๆ คนไดรบความยกยอง

นบถอจากชนชาตอนดวย

3. ชาตเปนจดรวมทกอใหเกดความเปนปกแผน การทคนมสายโลหตถายทอด

มาจากบรรพบรษเดยวกน หรอเผาเดยวกนยอมจ ะมความรสกวาเปนพวกเดยวกนและมสวนไดเสย

เกยวกบความอยรอดแหงชาตตระกลของคนรวมกน จงเปนจดรวมจดหนงของคนในชาตทจะชกนา

ไปสความเปนนาหนงใจเดยวกน จนสรางความเปนปกแผนขนได เมอชาตมความเปนปกแผนกจะ

สามารถตอสขาศกศตรได ถามความเปนนาหนงใจเดยวกนกจะสามารถปกครองกนอยไดอยางม

อสรภาพ

4. ชาตมความสมพนธตอคนในชาตทงทางทกขและสขในเมอชาตมฐานะเปน

จดรวมของคนในชาต กเปรยบเสมอนหนงวาชาตเปนหนวยงานหนวยหนง ทมสมาชกหรอคนในชาต

มความผกพนกนทางใจอยางใกลชดสนทสนม เมอหนวยใหญ คอ ชาตมความเจรญรงเรอง คนในชาต

ทเปนสมาชกกยอมจะอยเยนเปนสข ถาชาตมขาศกมารกราน ตองเกดศกสงครามขน คนในชาตตาง

กไดรบความเดอดรอนไปตาม ๆ กน จงกลาวไดวา ถาชาตมสขเราสขดวย ถาชาตทกขเราจะ เปนสข

อยางไร จงเปนหนาทของคนในชาตทจะตองชวยกนทะนบารงชาตของตนใหเจรญรงเรองเพอความ

สงบสขของตนและเพอนรวมชาต

กรมยทธศกษาทหารบกไดอธบายถงสาเหตทตองรกชาตไวดงน

1. เพอความดารงอยของชาต ชาตยอมประกอบขนจากคนเปนจานวน มาก

ซงถอวาคนแตละคนเปนหนวยหนงของชาต ถาคนภายในชาตไมมความรกใครกลมเกลยวกน เชน

แตกความสามคคกน มการแบงแยกแตกเปนกกเปนเหลา เปนตน ชาตจะดารงอยไมได

2. เพอความดารงอยของชนในชาต การทคนในชาตตองรกใครกลมเกลยวกน

กเพอความดารงอยของชาตนน ถาไมมชาต คนในชาตกอยไมได ซงเปนสงทมความสมพนธกน

ชาตเปรยบเสมอนหนงเปนทอยอาศยใหพวกเรา และวงศตระกลของเราดารงชวตอยได ซงถอวา

ไดประโยชนอยางยงสาหรบพวกเราอยางหนง เพราะฉะนนเราจงตองรกและหวงแหนชาตของเราเพอ

ความอยรอดของตนเองดวย

3. เพอสถาปนาใหชาตมความเจรญรงเรอง จากทไดกลาวมาแลววาชนในชาต

ยอมมสวนไดสวนเสยกนกบชาตกลาวคอ ชาตทกขเราทกขดวย ชาตสขเราสขดวย ทกชวตของชนใน

ชาตตางปรารถนาสขดวยกนทงนน คงไมมผใดพดออกมาไดวา ขาพเจาตองการความทกขเปนแนแท

ชาตใดกตามทชนในชาตมความสานกถงประโยชนสขสวนรวมแลว ชาตนนยอมมความเจรญรงเรอง

เมอชาตเจรญรงเรองกยอมหมายถงวา คนในชาตตางมความสขอยางทวหนากนดวย เพราะฉะนน

ชนในชาตตองมความร กใครกน ซงเรยกวารกชาตนนเอง จงจะเปนสงผลกดนใหชาตของตน

เจรญรงเรองได

43

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว พระองคทรงมพระปรชาสามารถในการ

ปลกฝงความรกชาตใหแกพลเมองไดเปนผลสาเรจโดยงาย ทงนพระองคไดทรงชใหประชาชนเหน

ความสาคญและความจาเปนของสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย อนเปนทยดเหนยวและเปนท

รวมจตใจของประชาชน ตามท ธงชย หวานแกว (2522: 71) ไดกลาววา บทละครพระราชนพนธของ

พระบาทสามเดจพระมงกฎเกลาฯ มก ปรากฏแนวความคดทวา ชาวไทยทกคนพงปฏบตตอสถาบน

ดงน

1. ทกคนตองมความจงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย โดยตองสานก

ในความเปนชาต และเกดความภาคภมใจทไดเกดมาเปนคนไทย

2. ทกคนตองเปนผรจกเสยสละประโยชนสวนตน เพอประโยชนอนแทจรง

ใหชาต ศาสนา พระมหากษตรย

3. ทกคนตองเปนผกลาหาญ เพอปองกนรกษาชาตของตน

4. ทกคนตองมความสามคค รกพวกพอง และรวมแรงรวมใจกน

5. ทกคนตองมวนย

6. ทกคนจะตองซอตรงตอหนาท และตงใจทาหนาทของตนอยางทสด

7. ทกคนตองบาเพญตนใหอยในศลธรรม และชวยบาเพญเพยรรกษาธรร ม

แหงชาตใหมนคงอยตอไป

นอกจากน บรรเทา รอดวฒนกล (2530: 12) กลาววา พระองคยงไดทรงดาเนน

วธการปลกใจพลเมองใหเกดความรกชาต ทงโดยทางตรงและทางออม คอ ทางตรง ไดแก การสถาปนา

เสอปา และลกเสอโดยเฉพาะทมพระราชดารสตงกองลกเสอเพอใชฝกหดเดกใหมพลานามยด มจตใจ

กลาหาญ ซอสตย สจรต จงรกภกดตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย ฝกหดใหมระเบยบ และรจก

หนาทชวยเหลอชาตตามกาลงความสามารถของเด ก เพอจะไดเปนพลเมองดในโอกาสตอไป สวน

ทางออมคอ พระองคไดทรงพระราชนพนธตาง ๆ ซงมทงทเปนรอยแกว และรอยกรอง บทความ

สารคด และทเปนบทเพลงกม พระองคจะทรงสอดแทรกขอคดเหนอนเปนคตเตอนใจเพอปลกฝงความ

รกชาตใหแกคนไทยเสมอ ถาพระองคทรงเหนวามชองทางทจะสอดแทรกลงไปไดแลวเปนตองกระทา

ทนท

3.1.3 ลกษณะทแสดงถงการรกชาต

กนก จนทรขจร (2523: 72-74) ไดกลาววา การแสดงความเคารพตอสถาบนสงสด

ของชาต คอการปฏบตหนาทของตนอยางเตมกาลงความสามารถ และการปฏบตตามหนาทของ

พลเมองทด แสดงออกไดดงน ดานกาลงกาย ดวยการปฏบตหนาทใหดทสด ทางานตามหนาทอยาง

เตมกาลงความสามารถ ใหความรวมมอชวยเหลอชมชนและสงคมตามโอกาสทกครงทมงานเพอ

สวนรวม ดานกาลงใจ ดวยการประพฤต ปฏบตตนเปนคนดมคณธรรม และมวฒนธรรมอน ดงาม

การประพฤตด ปฏบตชอบ คอ เปนคนดมศลธรรม กระทาแตสงทเปนความเจรญงอกงามของหมคณะ

44

คอ เปนคนมวฒนธรรม การทาแตคณงามความด มความเสยสละ คอ เปนคนมคณธรรมดานความคด

ดวยการทมเท สตปญญา ความคด ความรความสามารถทางานใหมประสทธภาพ ค อ ทางานเตม

ความสามารถและไดผลเปนทพอใจ ทางานใหไดประสทธผล คอ ไดผลงานตามเปาหมายทกาหนด

ชวยคดและทางานเพอพฒนาโรงเรยน ชมชนและสงคมใหเจรญกาวหนา ดานทรพย วตถ ชวยเหลอ

ประเทศชาต ดวยการเสยภาษ ปฏบตตนตามระเบยบแบบแผนและกฎหมาย มความเส ยสละตาม

โอกาสอนควร การใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยด การดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต สมบต

สวนรวม

กรมยทธศกษาทหารบก (2523: 21) ไดกลาวถงการปฏบตตนเพอความรกชาต

พลเมองทดจะไดชอวามความรกชาต จะตองปฏบตตนดงตอไปนคอ

1. จะตองมความรกใครกลมเกลยวกนเปนอยางดในระหวางชนชาตไทยดวยกน

โดยมความปรารถนาดตอกนฉนทพนอง

2. จงเวนเสยซงการเบยดเบยนประทษรายหรอทาลายประโยชนของกนและกน

3. ตองรจกชวยเหลอเกอกลกนใหมความสขความเจรญ พนจากความทกขและ

ความเสอมทงปวง

4. ตองชวยกนบารงรกษาสมบตของชาต เชน ภาษา ขนบธรรมเนยมประเพณ

ทรพยากร ฯลฯ เปนตน ใหมความเจรญรงเรองสบไป

5. จะตองขนขวายกระทาและอดหนนสงเสรมกจการตางๆ ทจะทาใหคนในชาตม

ความเจรญรงเรองและไมกระทาการใด ๆ อนจะเปนการบอนทาลายคนในชาตเดยวกนโดยเดดขาด

6. จงพยายามฝกฝนอบรมตนใหเปนคนดมศลธรรมและมความร ความสามารถ

ในกจการตาง ๆ เพอเปนกาลงอนมนคงของชาตสบไป

7. จะตองยอมสละประโยชนสขสวนตนตลอดจนชวต เพอบารงรกษาและปองกน

ประเทศชาตใหมกาลงเขมแขงและมนคง และดารงไวซงความเปนเอกราช

8. ผรกชาตจะตองรกเครองอปถมภบารงชาต ซงไดแก ประเทศชาต ศาสนา

พระมหากษตรย และรฐธรรมนญดวย

กรมวชาการ (2528: 101ก, 114ข) ไดกลาวถงการปฏบตตนใหไดชอวาเปนคนรก

ชาตและพฤตกรรมทแสดงถงการมความรกชาตไวพอสรปไดดงน

1. แสดงความเคารพตอธงชาตและเพลงชาต

2. รองเพลงชาตไดถกตอง

3. ไมทาลายธงชาต

4. ประดบธงชาตทอาคารบานเรอนในวนสาคญ ๆ เกยวกบชาต ศา สนา


45

5. ไมนาธงชาตไปเหยยบยาหรอใชถพนอาคารบานเรอน

6. ไมประพฤตผดกฎหมายบานเมอง เชอฟงและปฏบตตามคาสงของพนกงาน

เจาหนาท

7. รกษาสาธารณสมบตของชาต เชน ถนน สะพาน ปชนยสถาน

8. ประพฤตตนเปนคนดมคณคา ทาหนาทของตนใหดทสด

9. เสยภาษอากรใหแกรฐบาล (เมอมรายได)

10. รบใชชาตโดยเปนทหาร (เมอถงเวลา)

11. บรจาคทรพยหรอสงของชวยทหารตารวจตระเวนชายแดน

12. ซอและใชสนคาไทยทผลตขนในประเทศไทย

13. ชวยสอดสองดแลคนแปลกหนาทจะมาบอนทาลายชาต

14. ไมยยงสงเสรมใหคนในชาตแตกความสามคค

15. ไมสนบสนนและหลงเชอคาปลกระดมของพวกบอนทาลายชาต

16. เมอพบผกระทาผดกฎหมาย แจงใหพนกงานเจาหนาทบานเมองทราบ

17. ใชสทธเลอกตงสมาชกสภาจงหวด สมาชกสภาเทศบาล และสมาชกสภา

ผแทนราษฎร (เมอมสทธ)

ประกาศสานกงานคณะกร รมการวฒนธรรมแหงชาต (2530: 272-273) เรองแนวทาง

ปฏบตตามคานยมพนฐาน ลงวนท 22 มนาคม พทธศกราช 2525 ทไดวางแนวทางปฏบตตามคานยม

พนฐานเรองความรกชาตไวดงน

1. ศกษาใหเขาใจถงประวตและการดารงอยของชาต

2. สอดสอง ปองกนภย และแกไขความเสยหายทกระทบกระเทอนตอความ

มนคงของชาต

3. ปองกน และรกษาผลประโยชนของชาต

4. สงเสรมและรกษาเกยรตของชาต ภาคภมใจในความเปนไทยและนยมไทย

5. สรางเสรมความสามคคของคนในชาต

6. เสยสละประโยชนสขสวนตว แมชวตเพอประเทศชาต

7. ปฏบตหนาทเปนพลเมองด โดยเขารบราชการทหาร ประกอบอาชพสจรต

และเสยภาษอากรเพอพฒนาประเทศ

8. ยกยองใหเกยรตผทาหนาทปองกน และเสยสละเพอประเทศชาต

9. ปฏบตตามคตพจนทวา “การรกษาวฒนธรรม คอการรกษาชาต”

ยนต ชมจต (2531: 113) ไดกลาวถงพฤตกรรมทครอาจารยและนกศกษาควร

ประพฤตปฏบตเกยวกบความรกชาตไว 11 ประการคอ

1. ศกษาความเปนมา ความเปนอยและความเปนไปของชาตเสมอ

2. ยนตรงเมอมการบรรเลงเพลงชาตหรอเชญธงชาตทกครง

46

3. ใหอาหารเครองนงหมบรจาคโลหตหรอสงของอนๆเพอชวยเหลอรวของชาต

4. นยมไทย เชนใชของทผลตในประเทศไทยฟงเพลงไทย และใชเลขไทย

5. ปฏบตตามธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมไทย เชน การเคารพแบบไทย

จดพธสมรสแบบไทย ฯลฯ

6. ชวยเหลอเพอนรวมชาตทตกทกขไดยากหรอประสพเคราะหกรรม

7. รบใชชาตดวยการเปนทหาร

8. เคารพยกยองผกระทาประโยชนแกชาตบานเมอง

9. ไมปลกระดมหรอยยงใหเกดความแตกแยกระหวางคนในชาต

10. สอดสองภยพบตอนอาจเกดมแกชาตบานเมอง

11. เสยภาษอากรใหแกชาตตามความเปนจรง

จากทกลาวมาทงหมดในขางตนน การแสดงออกถงการเปนพลเมองดของชาต และ

ธารงไวซงความเปนชาตไทย โดยมการแสดงออกมาทางพฤตกรรม เชน การปฏบตตนตามสทธ

และหนาทพลเมองดของชาต การเขารวมสนบสนนกจกรรมทสรางความสามคค เปนตน จากนน

ผวจยไดนาขอมลมาสงเคราะห เปนนยามเชงปฏบตการของคานยมทางดานรกชาตเพอใชในการ

สรางแบบวดคานยมดานการรกชาตตอไป

3.2 คานยมดานการรกศาสนา

3.2.1 ความหมายของศาสนา

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดใหความหมายของคาวา ศาสนา

ไววา คอลทธความเชอถอของมนษยอนมหลก คอ แสดงกาเนดและสนสดของโลก อนเปนไปในฝาย

ปรมตถประการหนง แสดงหลกธรรมเกยวกบบาปบญอนเปนในฝายศลธรรมประการหนง พรอมทง

ลทธพธทกระทาตามความเหนหรอตามคาสงสอนในความเชอถอนน ๆ

รพพรรณ สวรรณณฐโชต (2531: 141) ไดกลาววา สถาบนศาสนา หมายถงแบบ

ในการคด การกระทาทเกยวกบตวมนษย และความสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอม ซงแบบของ

พฤตกรรมทมนษยแสดงออกจะเปนไปตามลทธความเชอของศาสนานน ๆ

อมรา พงศาพชญ (2533: 27) เราอาจพจารณาศาสนาไดใน 2 ระดบ คอ ศาสนาใน

ระดบความเชอ ซงถอเปนวฒนธรรมทไมใชวตถ และอาจรวมความเชอรปแบบตางๆ ไวดวยกน และ

อกระดบหนง คอ สถาบนศาสนาซงมทงความเชอ การจดองคกร และผประกอบพธกรรม ศาสนาใน

ระดบความเชออาจแบงไดเปน 2 แบบ คอ ศาสนาตามหลกพระคมภร ตามคาสงสอนของศาสดา และ

ศาสนาแบบชาวบาน คอ แบบทผสมผสานกบความเชออยางอนจนชาวบานแยกไมได

47

แสง จนทรงาม (2534: 2-13) ศาสนา หมายถงหลกการอนถกตองและสอดคลองกบ

กฎจกรวาลทพระศาสดาคนพบและสงสอนไวใหคนปฏบตตาม เพ อจะไดดารงชพอยอยางเปนสข

ในโลกน และเมอตายไปแลวกจะไดบรรลถงฝ งโลกตตระอนเปนนรนดร ซงความหมายนใชกบศาสนา

ทางตะวนออก เชน ศาสนาพราหมณ ฮนด และพทธ เปนตน อกความหมายหนง ศาสนา หมายถง

ความสมพนธระหวางมนษยกบเทพเจาเสมอ การปฏบตของศาสนกชนกเปนการเอาอกเอาใจและรบใช

เทพเจาโดยวธตางๆ ซงเปนความหมายทใชกบศาสนาทางตะวนตก เชน ศาสนาครสต ศาสนาอสลาม

เปนตน

สจตรา รณรน (2538: 2) ใหความหมายของศาสนาวา คอ คาสอนทศาสดานามา

เผยแพรสงสอนแจกแจง แสดงใหมนษยละเวนจากคว ามชว กระทาแตความด เพอประสบส นตสข

ในชวต ทงในระดบธรรมดาสามญ และความสงบนรนดร ซงมนษยยดถอปฏบตตามคาสอนนนดวย

ความเคารพเลอมใสและศรทธา คาสอนดงกลาวนจะมลกษณะเปนสจธรรมทมอยในธรรมชาต แลว

ศาสดาเปนผคนพบหรอจะเปนโองการทศาสดารบมาจากพระเจากได

พทยา สายห (2540: 63) ไดกลาววา สถาบนศาสนา หมายถงบคคลหรอกลมองคกร

ทมระเบยบ วธการตามจดประสงคเฉพาะเรองเกยวกบศาสนา ซงเปนสถาบนทควบคมจตใจของมนษย

ใหแสดงออกในรปแบบของพฤตกรรมของแตละศาสนานน ๆ

พรชย พชรนทรตนะกล (2554: ออนไลน) คาวา “ศาสนา” มความหมายแตกตางกน

ตามสงคมและชมชนตางๆ ในปจจบนคาวา “ศาสนา” มสองความหมายหลก ขนอยกบวาศาสนานนๆ

เชอวามพระเจาเปนผสรางโลกและจกรวาล หรอไม ในศาสนาทมพระเจา คาวา “ศาสนา” มกจะ

หมายถงคาสงของพระเจาใหทาตามททานตองการ ซงสวนใหญมกจะเปนการกระทาทดและการพด

ทด ทแสดงตอมนษยรวมโลก และบางทกอาจแสดงตอสตวรวมโลกดวย ผทปฏบตตามคาสอนของ

ศาสนาประเภทนอยางเครงครด หรอบางทกไมเครงครดมาก แตสวนใหญปฏบตตาม หรอบางทอาจ

ปฏบตตามไดนอย หรอไมปฏบตตามเลย แตสวดออนวอนขอใหพระเจาชวย เมอตายแลวกจะไดไป

อยกบพระเจาในสวรรคอยางมความสขตลอดไป แตถาปฏบตตามคาสงของพระเจาไมได หรอ ไมสวด

ออนวอนขอตอพระเจา เมอตายแลวกจะไดไปอยในนรกอยางมความทกขตลอดไปเช นกน มนษยใน

โลกสวนใหญในปจจบนจะนบถอศาสนาประเภทน เชน ศาสนาพราหมณ ศาสนาครสต ศาสนายดา

ศาสนาอสลาม เปนตน

สาหรบในศาสนาทไมมพระเจา คาวา “ศาสนา” หมายถงคาสอนของศาสดา ซงสวน

ใหญมกจะสอนใหคดด พดด และทาด ทงตอมนษยและตอสตวรวม โลก ผทปฏบตตามคาสอนของ

ศาสนาประเภทนได กจะไดความดเกดขนในตวเองมากกวาความชว ซงจะสงผลดตอตนในชาตน

และชาตตอๆ ไป แตผทปฏบตไมไดหรอปฏบตไดนอย กจะสะสมความชวในตวมากกวาความด ซง

จะสงผลเสยตอตนในชาตนและชาตตอๆ ไปเชนกน มนษยในโลกสวนนอยในปจจบนจะนบถอศาสนา

ประเภทน เชน ศาสนาพทธ ศาสนาเชน เปนตน

48

จากทกลาวมาขางตน อาจสรปไดวา ศาสนาเปนคาสอนทไดมาจากศาสดาผคนพบ

คาสอนนน โดยศาสดาไดรบมาจากสงศกดสทธสงสด หรอโดยการคนพบดวยตนเอง และไดนา คาสอน

นนมาเผยแพรแกผคนในสงคม จนแพรหลายกลายเปนสงยดเหนยวในการดา เนนชวตแกผคนหลายยค

หลายสมย และหลกคา สอนนนจะเกยวของกบหลกในการดา เนนชวตอยางมความสขในโลกนและ

โลกหนาหรอโลกหลงความตาย ผปฏบตตามคา สอนหรอสาวกจะปฏบตตามคา สอนดวยความศรทธา

และความเชอมนในหลกการทศาสดาไดบญญตขน

3.2.2 ความสาคญของศาสนา

บรรพต วระสย (2527: 191 – 192) กลาววาศาสนามความสาคญในทกๆ ระดบ

ตงแตระดบตวบคคล ครอบครว ไปจนถงสงคมระดบชาต และระดบโลกในทสดดงน

1. ความสาคญระดบบ คคล ศาสนามความสาคญในระดบ ปจเจกบคคลเปน

อยางมาก เพราะเปนเครองยดเหนยวจตใจ ทาใหเกดความอบอน ผอนคลายความกลว ความวตกกงวล

ลดทอนความทกขโศก และเปนเครองนาทางชวต หากศาสนาไมสามารถชนาในระดบบคคลได กจะไม

มผลทแทจรงตอสงคมหรอชาตบานเมอง เพราะแทจรงแลวชาตบานเมองกคอทรวมของปจเจกบคคล

นนเอง ศาสนาบางศาสนาจะเนนในการปฏบตธรรมเฉพาะบคคลมากกวาศาสนาอน แตศาสนาทก

ศาสนาจะเหนพองตองกนวา ศาสนามความสาคญยงตอการพฒนาทางจตใจของบคคล

2. ความสาคญระดบสงคม ศาสนาเปนเครองยดเหนยวจตใจของบคคลในสงคม

ใหเขามารวมกนเปนสงคม พธฮจญของศาสนาอสลามนน นอกจากจะรวมศาสนกแลวยงสรางความ

เสมอภาคและเอกภาพแหงภราดรภาพใหเกดขนในสงคมมสลมดวย พธกรรมตางๆ ในศาสนาลวนม

จดประสงคทจะกระชบความกลมเกลยว และการทางานของสมาชกในสงคม เพอประโยชนสขแกสงคม

สวนรวม

3. ความสาคญในระดบประเทศ ศาสนาเปนมงขวญและเอกลกษณของประเทศ

เปนพนฐานของขนบธรรมเนยมประเพณของชาต ยกตวอยางเชน ประเทศไทยมศาสนาพทธเปน

พนฐานความเชออนนาไปสประเพณ ขนบธรรมเนยมและวฒนธรรมไทย เราจะไมสามารถเขาใจคนไทย

หรอวฒนธรรมไทยไดเลยหากไมทาความเขาใจกบพทธศาสนาเสยกอน

4. ความสาคญในระดบสากล ศาสนาเปนมรดกอนลาคาของมนษยชาต ศาสนา

ทาใหศาสนกเคารพซงกนและกน มนษยทกคนควรมสทธในการนบถอศาสนา และศาสนาแตละศาสนา

พงใหความเคารพในสทธข นพนฐานน

รชนกร เศรษโฐ (2528: 240) ไดสรปความสาคญของศาสนาไวดงนคอ เปนสอของ

การอบรมใหรระเบยบของสงคม ชวยใหบคคลมการเรยนรเพอปรบตวใหสอดคลองกบบรรทดฐาน

และคานยมในสงคม และชวยใหบคคลในสงคมมอดมการณในการดารงชวต เป นสอของการกาหนด

สถานภาพ จะชวยใหกาหนดสถานภาพของสมาชก และจาแนกความแตกตางของชนชนทางสงคม

ชวยใหเกดความรสกวามตนอยในสงคมเดยวกน กลาวคอ บคคลทนบถอศาสนาเดยวกนมความรสก

49

สนทสนมและใกลชดกนทางอารมณ มการใหความชวยเหลอ ซงกอใหเกดความอบอนระหวางสมาชก

ชวยใหสงคมเปนปกแผน เปนแหลงรวมทสมาชกในสงคมไดมาประกอบกจกรรมรวมกน ศาสนาชวยให

เกดการตกลงและความเหนรวมกนเกยวกบขอบงคบทางสงคม โดยทหลอหลอมคานยมและทศนคต

ของคนในศาสนาเดยวกน ใหรวมเปนอนหนงอนเดยวกนได

กรมหลวงวชรญาณวงศ , สมเดจพระสงฆราชเจา (2531) ศาสนามความสาคญตอ

สงคมมนษย คอ

1. ศาสนาเปนสถาบนหลกในการสงเสรมความมนคงของประเทศคกบสถาบน

ชาตและสถาบนพระมหากษตรย เชน พระมหากษตรยไทยทรงยดมนและดาเนนนโยบายในการ

ปกครองประเทศดวยหลกทศพธราชธรรม 10 ประการ

2. ศาสนาทาใหมนษยอยรวมกนอยางสงบสข เพราะทกศาสนาลวนมงหวงให

ศาสนกชนของตนเปนคนด และเมอศาสนกชนเปนคนดแลว สงคมกยอมจะปราศจากความเดอดรอน

3. ศาสนาเปนบอเกดแหงธรรมจรรยาและขนบธรรมเนยมประเพณทดงาม และ

หากบคคลในสงคมประพฤต ปฏบต ตามหลกทางศลธรรมทศาสนานนๆ วางไวยอมทาใหสงคมม

ความสข

4. ศาสนาเปนแนวทางในการดาเนนชวต เพราะศาสนกชนสามารถดาเนนชวต

ตามแบบอยางของพระศาสดา หรอปฏบตตามหลกคาสอนทางศาสนา

5. ศาสนาจะชวยใหมนษยทราบวาสงใดดชว ถกผด ตามมาตรฐานของศาสนา

นนๆ และทราบถงผลแหงการกระทานนๆ เชน คาสอนเรองหลกธรรมในพระพทธศาสนาวาทาดไดด

หรอทาชวไดชว เปนตน

6. ศาสนาเปนแหลงรวมศลปวทยาการ และถายทอดวทยาการ เนองจากจะเปน

แหลงความรของศาสตรแขนงตางๆ และถายทอดศาสตร เหลานนไปสมนษยในสงคม ความรทาง

การแพทยศลปกรรม สถาปตยกรรม การชาง การดนตร เปนตน

7. ศาสนาเปนทพงทางใจ เมอปถชนเกดความทกขรอนใจ กลาวคอ เมอคนเรา

เกดความทกขกายและใจกยอมจะหาทางออกใหกบปญหาทเกดขน และรปแบบหนงของการแกไข

ปญหาคอการนาหลกธรรมมาใชเปนแนวทางในการแกไขปญหาศาสนาเปนบอเกดแหงธรรมจรรยา

ขนบธรรมเนยมประเพณทดงาม และเปนเครองสงเสรมความมนคงในการปกครองประเทศ หากบคคล

ในสงคมประพฤตปฏบตตามหลกทางศลธรรมทศาสนานนๆ วางไวยอมทาใหสงคมอยรวมกนอยาง

สงบสข เพราะทกศาสนาลวนมงใหศาสนกชนของตนเปนคนด มคณธรรม และเมอศาสนกชนเปนคนด

แลวสงคมกยอมจะปราศจากความขดแยง มแตความสมานฉนทเปนหนงเดยว รวมทงมสวนสาคญใน

การสงเสรมใหมกจกรรมระหวางศาสนาและ ศาสนกชนทนบถอศาสนาอนๆ ทงนเพอให เกดความ

เขาใจอนดระหวางกน และเพอประสานความชวยเหลอกนในอนาคต

ภทรพร สรกาญจน (2537: 5) ไดกลาวถงความสาคญของสถาบนศาสนาทมตอ

สงคมดงน

50

1. ระดบบคคล สถาบนศาสนามความสาคญตอระดบบคคลเปนอยางมากเพราะ

เปนทยดเหนยวจตใจ เปนเครองดบทกข เปนเครองนาทางชวต และสงสอนใหประพฤตปฏบตในทางท

ด ทาใหสงคมสงบสข

2. ระดบสงคม สถาบนศาสนาเปนเครองยดเหนยวจตใจของบคคลในสงคมให

เขามารวมกนเปนสงคม โดยมจดประสงคทจะกระชบความกลมเกลยว และการทางานของสมาชกใน

สงคม เพอประโยชนสขแกสงคมสวนรวม

3. ระดบประเทศ สถาบนศาสนาเปนมงขวญ และเอกลกษณของประเทศเปน

พนฐานของขนบธรรมเนยมประเพณของชาต

ศาสนาในประเทศไทยและองคประกอบของศาสนา

ศาสนาในประเทศไทยทรฐบาลใหความอปถมภ มทงหมด 5 ศาสนา ไดแก ศาสนา

พทธศาสนาอสลาม ศาสนาครสต ศาสนาพราหมณ -ฮนด และศาสนาซกข โดยมหนวยงานภาครฐท

กากบดแลและใหการสนบสนนการดาเนนกจกรรมทางศาสนา โดยมองคประกอบหลกทสาคญ ๆ 5 ประการ

คอ ศาสดา ศาสนธรรม ศาสนกชน ศาสนสถาน และศาสนพธ

1. ศาสดา หมายถงองคศาสดาทมตวตนอยจรง สามารถตรวจสอบยนยนไดทาง

ประวตศาสตรฐานะของศาสดาจะเปนทเคารพสกการะของศาสนกชน

2. ศาสนธรรม เปนผลสบเนองมาจากศรทธา หรอ สบเนองมาจากปญญาของ

ศาสดา ศาสนกชนนบถอในฐานะสงสงสด จะตองใหความเคารพสกการะเทอดทน แมแตตวคมภรทใช

จารกคาสอน

3. ศาสนกชน คอ ปวงชนทใหการยอมรบนบถอในคาสงสอนศาสนานน ๆปกต

ม 2 ประการหลก คอ นกบวชและผครองเรอน หรอบางศาสนาแมจะไมมนกบวช แตมคนทาหนาท

ฝกอบรม สงสอนศาสนก

4. ศาสนสถาน ใชเปนทอยอาศยของนกบวช การประกอบพธกรรมทางศาสนา

จนถงเปนทรวมองคประกอบหลกของศาสนาทงหมดในศาสนสถาน ฐานะของศาสนสถาน จงเปนสมบต

ของศาสนา

5. ศาสนพธ พธกรรมทถกกาหนดขนจากศาสดาโดยตรง หรอศาสนกชนคดคน

ขน มเนอหาโดยสรปคอ มงขจดความไมร ความกลว ความอตคด สนองตอบความตองการในสงทตน

ขาดแคลนจาเปนตองมวตถประสงคของการศกษา คนควาปฏบตตามหลกของศาสนา

จะเหนไดวา ศาสนามความจาเปนตอสงคมมาก อยางนอยกเปนเครองยดเหนยว

ของจตใจ หรอเปนเครองชวยพยงใหกาลงใจแกสงคมในการทจะทาอยางใดอยางหนง เพอใหเกดความ

มนใจขน เพราะฉะนนศาสนาจงทรงความสาคญไวในฐานะเครองยดเหนยวทางใจ เพอเปนตวกระตน

ใหมนษยไดสาเรจในความประสงค (กรมการศาสนา. 2548: 9)

51

3.2.3 ลกษณะทแสดงถงการรกศาสนา

ลกษณะของผรกศาสนา คอ ผนบถอศาสนาดวยชวตจตใจ ไมใชผนบถอด วยปาก

หรอ ไมใชผนบถอศาสนาตามประเพณของวงศตระกล แตเปนผเครงครดตอศาสนา กลาวคอ เปนผ

นาเอาพระศาสนธรรมคาสงสอนไปประพฤตปฏบตในชวตประจาวนอยางแทจรง ดงนนคนผรกศาสนา

นนยอมมศรทธาเลอมใสยนดพอใจในการบาเพญตนใหเปนประโยชนแกพระศาสนาทกวถทางเทาทตน

จะสามารถทาได ยนดพอใจยอมเสยสละประโยชนสขสวนตว เพอความมนคงดารงอย และเพอความ

เจรญรงเรองของพระศาสนา และยนดพอใจในการเสยสละทกสงทกอยางโดยทสดแมชวตของตน

เพอปกปองคมครองปองกนรกษาพระศาสนาไว เมอถงคราวจาเปน และสรางความเขาใจอนดระหวาง

ผนบถอศาสนาตางกน (กรมการศาสนา. 2546: 59-60)

ประโยชนของความรกศาสนา

1. มความรเทาทนสภาวะของโลก

2. ยอมไมหลงไปตามกระแสของโลก

3. ยอมมความประพฤตปฏบตเวนสงทควรเวนบาเพญสงทควรบาเพญ

4. ยอมไดรบประโยชนอนเปนสาระแหงชวตทแทจรง

ลกษณะทแสดงถงความรกศาสนา (ยงยง เรองทอง. 2542: 164 -165; อางองจาก

สานกคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. 2525)

1 ศกษาศาสนาใหมความร ความเขาใจอนถกตอง

2 ปลกศรทธาในศาสนาดวยปญญา

3 ปฏบตตามคาสงสอนของศาสนาในชวตประจาวน

4 สอดสองปองกน และแกไขความเสยหายทจะกระทบกระเทอนความมนคงของ

สถาบนศาสนา

5 ชวยกนสงเสรมทานบารงศาสนา

6 เผยแพรความรและปฏบตตามหลกศาสนา

7 เคารพเทดทนศาสนา และไมกระทาการใด ๆ ในทางดหมนเหยยดหยาม

8 สรางความเขาใจอนดระหวางผนบถอศาสนาตาง ๆ

หนาทพลเมองตอศาสนา (คลงปญญาไทย. 2554: ออนไลน)

1. ศกษาหลกธรรมและปฏบตตามคาสอนของพระศาสดาตลอดจนนาหลกธรรม

มาใชในการดาเนนชวตประจาวนเพอใหเกดประโยชนแกตนเองและผคนในสงคม

2. ศกษาความสาคญของศาสนาทมตอสงคมไทย และประชาชนชาวไทย โดยให

เหนคณคา ของศาสนาทตน นบถอ ตลอดจนคณคาของศาสนาทคนอน ๆ นบถอ เพอนาหลกจรยธรรม

ในศาสนา มาประยกตใชในการพฒนาประเทศ และทาใหสงคมมความสงบสข

52

3. ศกษาและเขารวมประกอบศาสนพธตามโอกาส ซงการประกอบพธกรรมทาง

ศาสนานน ไมควรขดตอ ความสงบเรยบรอยของกฎหมายบานเมอง ตลอดจนไมขดกบจารตประเพณ

อนดงาม ของสงคมไทยทสบทอดกนมา

4. เผยแผศาสนาทตนนบถออย ไปยงศาสนกชนผนบถอศาสนาเดยวกน และ

ศาสนกชนตางศาสนา เพอสรางความเขาใจทถกตองเกยวกบศาสนา และเปนการแลกเปลยนความร

ทางดานศาสนาระหวางกน

5. ปกปองและรกษาศาสนาทตนเองนบถอ ตลอดจนสถาบนและองคกรทาง

ศาสนาตาง ๆ มใหผใดสรางความ เสอมเสยใหได และหากมผใดเกดความเขาใจผดในศาสนาทเรานบ

ถอ กควรใหความกระจางและสรางความเขาใจทถกตอง

6. ไมลบหลดหมนศาสนาอน ๆ กลาวคอ ไมดหมนหลกคาสอน ศาสดา คมภร

ศาสนกชน และ พธกรรม ทางศาสนา ตลอดจนไมทาลายรปเคารพ หรอโบราณสถานและโบราณวตถ

ของศาสนาอน ๆ

7. สงเสรมใหมกจกรรมระหวางศาสนาและศาสนกชนทนบถอศาสนาอนๆ ทงน

เพอใหเกด ความเขาใจอนดระหวางกน และเพอประสานความชวยเหลอกนในอนาคต

8. ชวยพฒนาศาสนสถาน เนองจากศาสนสถานเปนทประกอบพธกรรม และ

เปนทพานกของ นกบวช ตลอดจนเปนศนยรวมของศลปวฒนธรรมของศาสนาตาง ๆ ดงนน ศาสนกชน

ทดควรชวยกนพฒนา ศาสนสถานของตนใหสะอาดเรยบรอย และทานบารงสวนทเสยหายใหมความ

มนคงแขงแรงตอไป

จากการศกษาเอกสารเกยวกบศาสนาและความรกศาสนาดงกลาวมาแลว พอสรป

ไดวาผทมคานยมดานการรกศาสนาจะมพฤตกรรมการแสดงออกดงนคอ มความรความเขาใจเกยวกบ

ศาสนา นาคาสงสอนของศาสนามาปฏบตในชวตประจาวน เผยแพรความรเกยวกบศาสนา สงเสรม

ทานบารงศาสนา เคารพเทดทนศาสนา และไมกระทาการใด ๆ ในทางดหมนเหยยดหยาม ยอมเสย

ประโยชนสขสวนตว เพอความเจรญรงเรองของศาสนา รวมถงการสรางความเขาใจอนดระหวางผนบ

ถอศาสนาตางกน

3.3 คานยมดานการรกพระมหากษตรย

3.3.1 ความหมายของพระมหากษตรย

ความหมายของพระมหากษตรยตามรปศพท สถาบนพระมหากษตรยนน เราแปล

มาจากศพท Monarchy ในภาษาองกฤษคาวา “กษตรย” เปนภาษาสนตกฤต สวนภาษาบาลใชคาวา

“ขตตยะ” คาวา “พระมหากษตรย” หากแปลตามรปศพทหมายความวา “นกรบผย งใหญ” ทงนเพราะคา

วา “มหา” แปลวายงใหญและ “กษตรย” แปลวานกรบ แตถาจะถอตามความหมายทใชกนอยท วไป

และตามความเขาใจธรรมดาแลว พระมหากษตรยกคอ พระเจาแผนดน คตทเรยกพระเจาแผนดนวา

“พระมหากษตรย ” นน เรารบมาจากภาษาสนสกฤต ซงมความหมาย สองนย สบเนองมากจาก

53

ธรรมเนยมการใชวรรณะในอนเดยซงถอวา “กษตรย” รวมถงพวกนกรบดวย และคตทสอง หมายถง

ผปกครองแผนดนซงสบเนองมาจากคต “มหาสมบต” ซงถอวามหาชนเปนผเลอกกษตรย (ส. ศวรกษ.

2539: 5) นอกจากน พนศกด วรรณพงษ (2538: 11-15) ไดใหความหมายตามรปศพทของคาวา

“พระมหากษตรย ” หมายความวา “นกรบผย งใหญ ” แตพจารณาตามความหมายโดยทวไปแลวคน

ทวไปมกจะนกถง “พระเจาแผนดน ” (Lords of Earth) หรอ “เจาชวต” (Lords of Life) ดงนนคาวา

“กษตรย” ไดรบอทธพลมาจากธรรมเนยมการใชวรรณะในประเทศอนเดย ซงถอวากษตรยรวมถงพวก

นกรบดวยความหมายอยางอนตามพจนานกรมและสารานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ใหความหมาย

ไปถง ผปกครองแผนดนซงสบเนองมาจากคตนยมอนเปน “มหาสมมต” ซงถอวามหาชนเปนผเลอก

“กษตรย”

ธานนทร กรยวเชยร (2519: 1-2) กลาววา ศพทสาหรบเรยกพระมหากษตรยม

หลายรป หลายคตนยม แตกตางกนไป เชน ราช ราชา หรอราชน หมายถงผชบนอมจตใจของผอนไว

ดวยธรรมมหาสมมต หรออเนกชนนกรสโมสรสมมตซงมนยดงกลาวแลวขางตน จกรพรรด มความหมาย

ใกลเคยงกบธรรมราชา อนหมายถง ผรกษาและปฏบตธรรม ทงเปนตนเหตแหงความยตธรรมทงมวล

นอกจากนนกมคาวา พระเจาอยหว หมา ยถง พระผเปนผนา หรอประมขของประเทศทายทสดกคอ

คาวา พระเจาแผนดน ซงสบเนองมาจากคตนยมทวาพระมหากษตรยเปนเจาของแผนดน ซงอาจดได

จากกฎหมายลกษณะเบดเสรจทประกาศในรชสมยพระเจาอทองเมอ พ.ศ. 1903 สาหรบประเทศไทยท

มพระมหากษตรย เปนประมขแลว รปแบบของคาทใชขนานนามพระมหากษตรยมอยหลายคา เชน

พระเจาอยหว พระเจาแผนดนหรอในหลวง ซงทกคาลวนมความหมายเดยวกนทงสน แมจะมผพยายาม

แสดงใหเหนวา ราชากษตรย และ จกรพรรด ตางกน แทจรงแลวนาจะแตกตางกนในแงรากศพทและ

คาแปลตามรากศพทเทานน แตความหมายแทจรงไมนาจะแตกตางกน คาแปลตามรากศพทท

แตกตางกนน แสดงใหเหนถงหนาทตาง ๆ ทพระมหากษตรยมแตเดม ตามคตนยมตาง ๆ ซง

ผสมผสานเขาดวยกนในปจจบน ไมวาคาแปลตามรากศพทของคาเหลาน จะเปนอยางไรกตาม สาหรบ

ประชาชนทวไปแลว “ในหลวง” กคอ “ในหลวง” ทเขาจงรกภกดตลอดชวกาลนานนนเอง

แนวความคดในทางการเมองและการปกครองทเกยวกบพระมหากษตรยแตเดมนน

ม 2 ประการ ประการแรก ถอวาพระมหากษตรยคอหวหนาครอบครวใหญทมความสมพนธกนทาง

สายเลอดกบหมคณะ ประการทสอง ถอวาพระมหากษตรยเปนประมขของรฐในทางการเมอง หรอเปน

ผมอานาจปกครองสงสด ในตางประเทศโดยเฉพาะยโรปนน ถอหลกเทวสทธ อยางเครงครด กลาวคอ

ถอวาพระมหากษตรยเปนพระผทรงไวซงอานาจอธปไตยอยางเดดขาด และมอานาจลนพ น แตใน

ประเทศไทยนนคตนยมสมยสโขทย มลกษณะหนกไปในแนวแรก คอถอวา พระมหากษตรยเปน “พอ

เมอง” มคาขนตนพระนามวา “พอขน” ราษฎรมความใกลชดกบพระองคถงขนาดสนกระดงถวายฎกา

ได ครนถงสมยอยธยาคตนยมกเปลยนไป เพราะรบอทธพลจากขอมมากขน พระมหากษตรยจงเปน

“อเนกชนนกรสโมสรสมมต” คอประชาชนและเสนาอามาตยเลอกพระองคขนปกครองประเทศ อยางไร

กด แมคตทสองนจะสบเนองมากจากสมยอยธยาจนถงสมย กรงรตนโกสนทร กเปนทนาสงเกตวา

54

แนวความคดของไทยตางกบของยโรปตรงทวาพระมหากษตรยไ ทย มลกษณะผสมทง 2 แนวคด

กลาวคอ พระองคไมใชเทวดาอยางเขมรหรอฝรง และขณะเดยวกนกไมใชคนธรรมดาสามญ จงอาจ

กลาวไดวาประเทศไทยไมเคยม ”เทวสทธของพระมหากษตรย ” ดงทเปนอยในยโรปเลย ทงนเพราะ

พระมหากษตรยไทยมนตราชประเพณ ทศพธราชธรรม และพระมโนธรรมกากบอย และทรงประทบอย

กบราษฎรเสมอมา

ในปจจบนอาจกลาวไดวา พระมหากษตรยไทยในระบอบประชาธปไตยกคอ ประมข

ของประเทศ ซงเปนองคพระแทนของมวลชนในการใชอานาจอธปไตยทางรฐสภาคณะรฐมนตรและศาล

ทรงมพระราชอานาจและพระราชภารกจดงทกาหนดไว ในรฐธรรมนญ ยงไปกวานนยงทรงเปนพระผ

เอออานวยความสงบรมเยนแกพสกนกรทงดบรอนผอนทกขเขญ เมอมมหนตภยมากลากราย ทรงเปน

ศนยรวมผองไทยทงชาต ดงทสมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระยาวชรญาณวโรรส ไดทรงแสดงธรรม

วาดวยอานภาพแหงพระมหากษตรยไวต อนหนงวา เราทงหลายรวบรวมกนตงอยไดเปนอาณาจกร

อยางน เพราะมพระราชาปกครอง และตางคนตางทาหนาทของตน นอกจากพระมหากษตรยจะเปนจด

รวมแหงความสามคค ยงทรงเปนสถาบนทเกอหนนชาต และศาสนาอกดวยคอ ในดานเกอหนนชาต

นนกไดพระราชทานพระราชดารสใหเหนความสาคญของชาตเสมอ ดงทวาธงเปนเครองหมายเตอนใจ

เราวาเรามชาต เครองหมายนแสดงใหเหนวาทกคนมความเปนไทย แตคนไทยทกคนไมใชอยทธงทจะ

ปลวสะบดอยขางหนา อยทใจเปนไทย รวาประเทศนมความสาคญอยางไร ไดอยเปนเอกราชมาเป น

เวลานบรอย ๆ ป และไดอานวยใหเรามความสข มเกยรต ฉะนน ขอใหทกคนระลกถงวา ทกคนม

หนาทท งนนทจะรกษาความเปนไทยไวในใจ ทงหมคณะ ทงชาต

วษณ เครองาม (2523: 151) ไดอธบายไววา พระมหากษตรยภายใตรฐธรรมนญ

(Constitutional Monarchy) ซงมในระบอบประชาธปไตยทมพระมหากษตรยเปนประมข ในระบอบการ

ปกครองนพระมหากษตรยจะทรงเปนประมขของประเทศนนไมทรงเปนประมขของฝายบรหารดวย

เพราะฝายบรหารมนายกรฐมนตรเปนหวหนาอยแลว ดงนนในการปกครองแบบนพระมหากษตรยไม

ตองรบผดชอบในทางการเมองแตประการใด การใชพระราชอานาจทงในฐานะประมขของประเทศและ

ในฐานะอน ๆ ยอมกาหนดโดยรฐธรรมนญเทานน ดวยเหตนจงเรยกรปแบบประมขของรฐแบบนวา

“Constitutional Monarchy”

3.3.2 ความสาคญของสถาบนพระมหากษตรย

ประเทศไทยมพระมหากษตรยท รงเปนประมขของประเทศตลอดมา ทรงปกครอง

แผนดนดวยทศพธราชธรรม ไดทรงบาบดทกขบารงสขของประชาชน ไดทรงทานบารงบานเมองให

มความเจรญมนคงกาวหนาในดานตางๆ บางพระองคไดทรงกอบกเอกราชของชาตดวยความกลา

หาญและเสยสละ อาท สมเดจพระนเรศวรมหาราช สมเดจพร ะเจาตากสนมหาราช บางพระองคได

ทรงดาเนนวเทโศบายทชาญฉลาดทาใหประเทศไทยสามารถรกษาเอกราชอธปไตยไวไดจนทกวนน

เชนพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว พระปยมหาราช ชาตไทยของเรามการววฒนาการมา

55

ตงแตเรมรวมชาตรวมแผนเดน กอรางสรางเมองตงแต อดต จนมาเปนประเทศชาตทกวนนกเพราะ

สถาบนพระมหากษตรย สถาบนพระมหากษตรยยงเปนสถาบนทอยในหวใจของประชาชน เปน

สถาบนทเคารพ สกการะเหนอเกลาเหนอกระหมอมของปวงชนชาวไทยทกๆ คน ผใดหรอใครจะมา

ลวงเกนพระราชอานาจไมได ในสมยสโขทยสถาบนพระมหา กษตรยเปรยบเสมอนพอของประชาชน

ฐานะของพระองค เปนพอขน มความใกลชดประชาชน พอเขาสมยกรงศรอยธยาฐานะของสถาบน

พระมหากษตรย ทรงเปนสมมตเทพหรอเปนเทวดาโดยสมมตและทรงมพระราชอานาจในการ

ปกครองทรง เปนองคอธปตยสงสดในการปกครองบานเมอง ทรงปกครองบ านเมองดวยหลกธรรมะ

โดยมทศพธราชธรรม และธรรมะหลกสาคญตางๆ ในการปกครองจนทาใหไพรฟาประชาราษฏอย

เยนเปนสข ทรงครองราชยปองเมอง ทานบารงบานเมอง ศาสนา และสงคมมาจนถงทกวนน (สานก

ขาวเจาพระยา . 2554: ออนไลน) โดยเฉพาะพระมหากษตรยแหงราชวงศจ กรทกพระองคททรงนา

ประเทศชาตสความเจรญมนคงทงดานการศกษา การคนควาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยให

ทนสมยทดเทยมนานาอารยประเทศ พรอมกบ การปรบปรงกฎหมายและการปกครองสระบอบ

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมข ดวยการทรงเลกทาส การฝก ประชาชนใน

การมสวนรวมในการปกครองจนนามาสการพระราชทานรฐธรรมนญแกปวงชนชาวไทย สถาบน

พระมหากษตรยของไทย เปนสญลกษณของความเปนอนหนงอนเดยวกนของคนไทยทงชาต

พระมหากษตรยทกพระองค ทรงไวซงทศพธราชธรรมใหอาณาประชาราษฎรอยอยางสงบรมเยน

เปนสข สถาบนพระมหากษตรยจงเปนทเคารพเทดทน และเหลาพสกนกรไดแสดงออกถงความ

จงรกภกดและสานกในพระมหากรณาธคณเสมอมา (กองอานวยการรกษาความมนคงภายใน

ราชอาณาจกร. 2553: 20)

3.3.3 การปลกฝงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

ความจงรกภกดตอสถาบ นพระมหากษตรย เปนสวนหนงในคานยมพนฐาน

5 ประการ ทรฐบาลไดประกาศเชญชวนใหประชาชนรวมกนสรางเสรม ปลกฝงและปฏบตตาม เมอวนท

17 มนาคม 2525 เพอใหประชาชนไดมสงยดเหนยว และมแนวทางป ฏบตเปนอนหนงอนเดยวกน

การปลกฝงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย แมจะเปนเรองทเปนนามธรรมเปนคานยม และ

การจะพฒนาใหเกดผลในทางปฏบตอยางแทจรงนนตองอาศยเวลา และวธการหลายอยางประกอบกน

แตกเปนสงทจะละเลยมได ตองเรงปลกฝง และพฒนาใหเกดมในประชาชน โดยเฉพาะอยางยงเดกและ

เยาวชนของชาต เนองจากเขาเหลานนจะเตบโตเปนผใหญในวนขางหนา และจะเปนผรบภาระใน

การพฒนาสงคม ธารงรกษาแผนดน สบทอดความเปนเอกลกษณ และมรดกทางศลปะและวฒนธรรม

ของประเทศ (ไชยยศ เหมะรชตะ; และ สมโภค จลประภา. 2530: 52)

ลกษณะทแสดงถงความรกสถาบนพระมหากษตรย (ยงยง เรองทอง . 2542: 165;

อางองจากคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. 2525)

56

1. ศกษาใหมความรความเขาใจอนดเกยวกบสถาบนพระมหากษตรย

2. รกษาและสงเสรมระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยเปนประมข

3. สอดสองปองกนและแกไขความเสยหายทกระทบกระเทอนความมนคง ของ

สถาบนพระมหากษตรย

4. แสดงความจงรกภกด เทดทนพระเกยรตและเผยแพรพระเกยรต

5. รวมกนประกอบความดเพอเปนพระราชกศล โดยเฉพาะในวนสาคญทเกยว

กบพระมหากษตรย

นอกจากน สมพร เทพสทธา (2554: ออนไลน) ไดกลาวถงปญหาเกยวกบความ

มนคงของสถาบนพระมหากษตรยและวธการสงเสรมสถาบนพระมหากษตรยดงน

1. ปญหาการบอนทาลายความศรทธาและความจงรกภกด มผไมปรา รถนาด

ไดพยายามทาลายความศรทธา และความจงรกภกดของประชาชนโดยเฉพาะเยาวชนตอ สถาบน

พระมหากษตรย และพระบรมวงศานวงศ อาท มการปลอยขาวลอตางๆ จนบางคนไดตกเปนเครองมอ

ของผไมปรารถนาดโดยไมรตว

2. ปญหาความไมรไมเขาใจ ประชาชนและเยาวชนไมสนใจในประวตศาสตรของ

ชาตไทย ขาดความรความเขาใจ และความซาบซงในพระราชประวต พระราชกรณยกจ และพระมหา

กรณาธคณของพระมหากษตรย

3. ปญหาการหาประโยชนสวนตน มการนาเอาสถาบนพระมหากษตรยไปหา

ประโยชนสวนตน เชน มการทจรตเกยวกบเครองราชอสรยาภรณ การทาโครงการหรอกจกรรมเพอหา

ประโยชนสวนตนโดยอางความจงรกภกดบงหนา

4. ปญหาความไมเหมาะสม มการชกชวนใหแสดงความจงรกภกดในทางท

ไมเหมาะสมและไมถกตอง กอใหเกดความเดอดรอยแกผอน เชน มการเรยไรเชงบงคบ

5. ปญหาการไมเจรญรอยตามพระยคลบาท นบเปนโชคดของคนไทยและ

ประเทศไทยทมพระมหากษตรย ผทรงคณธรร มอนประเสรฐ แ ตเปนทนาเสยใจทนกการเมอง

ขาราชการ นกธรกจ และประชาชนหลายคนไมไดปฏบตตามรอยพระยคลบาท ไมไดปฏบตตามพระ

บรมราโชวาท ไมไดเหนแกประโยชนและความสขของประชาชน ยงมการทจรตและประพฤตมช อบ

มการเบยดเบยนประชาชน เหนแกประโยชนสวนตนมากกวาประโยชนของประชาชนและประเทศชาต

จงทาใหสงคมและประเทศชาตของเราตองประสบปญหาเพมมากขนและรนแรงยงขน ทงปญหา

เศรษฐกจ ปญหาสงคม และปญหาการเมอง

การสงเสรมสถาบนพระมหากษตรย

1. ทกคนทมความจงรกภกดตอสถาบนชาต ศาสนา พระมหา กษตรย ตองถอ

เปนหนาททจะตองสงเสรมความมนคงของสถาบนพระมหากษตรย ชวยสอดสองปองกนภย และความ

เสยหายทกระทบกระเทอนตอความมนคงของสถาบนพระมหากษตรย เชน ขจดขาวราย สลายขาวลอ

ททาลายความศรทธาและความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรยและพระบรมวงศานวงศ

57

2. แสดงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย และแสดงความเคารพตอ

พระบรมวงศวานวงศทงกายกรรม วจกรรม และมโนกรรม

3. ศกษาใหมความรความเขาใจในประวตศาสตรของชาตไทยใหมความซาบซง

ในพระราชประวต พระราชกรณยกจ และพระมหากรณาธคณของพระมหากษตรย

4. เผยแพรความสาคญของสถาบนพระมหากษตรย พระราชประวต พระราช

กรณยกจ และพระมหากรณาธคณของพระมหากษตรย โดยเฉพาะในวนสาคญ ควรมการจดกจกรรม

ตางๆ และเผยแพรทางสอมวลชน อยางกวางขวาง

5. รวมกนปฏบตความดตามรอยพระยคลบาท และพระบรมราโชวาท

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธกา ร (ม.ป.ป.: 21- 23) ไดกลาวถงพฤตกรรมท

แสดงออกถงการมวถชวตประชาธปไตยดานการเคารพในสถาบนพระมหากษตรยไวดงน

1. การแสดงความเคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรยในทกโอกาส

2. การรวมกจกรรมตาง ๆทจดเพอแสดงความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

ในโอกาสวนสาคญตางๆ

3. การไปรบเสดจเมอพระมหากษตรย หรอพระบรมวงศานวงศเสดจไปในถน

ทอย หรอบรเวณใกลเคยง

4. การปฏบตตอสญลกษณทแสดงถงสถาบนพระมหากษตรย เชน ธงชาต

พระบรมฉายาลกษณ เพลงสรรเสรญพระบารม ฯลฯ ดวยความเคารพ เมอไดยน หรอเหนบคคลใด

แสดงกรยาวาจา หรอมการกระทาอนไมสมควรตอสถาบนพระมหากษตรย ตองกลาวตกเตอนและหาม

ไมใหปฏบตเชนนนอก

จากการศกษาเอกสารเกยวกบพระมหากษตรยและความรกพระมหากษตรยดงกลาวมาแลว

พอสรปไดวาผทมคานยมดานการรกพระมหากษตรยจะมพฤตกรรมการแสดงออกดงน มความเขาใจ

อนดเกยวกบสถาบนพระมหากษตรย รกษาและสงเสรมระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรย

เปนประมข คอยสอดสองปองกนและแกไขความเสยหายทกระท บกระเทอนความมนคงของสถาบน

พระมหากษตรย และแสดงความจงรกภกด เทดทนพระเกยรตและเผยแพรพระเกยรต รวมกนทาความด

เพอเปนพระราชกศล โดยเฉพาะในวนสาคญทเกยวกบพระมหากษตรย

4. เอกสารทเกยวของกบการควบคมตนเอง

4.1 ความหมายของความสามารถในการควบคมตนเอง

การควบคมตนเอง เปนแนวทางในการแกปญหาตางๆ ได โดยเรมจากบคคลกอน

เพราะถาบคคลสามารถควบคมตนเองไดบคคลสามารถทจะประสบผลสาเรจไมวาจะเปนดานการงาน

ครอบครว หรอแมแตการศกษา และกอนทจะกลาวถงแนวทางในการควบคมตนเองนน ควรทาความ

เขาใจเกยวกบความหมายการควบคมตนเอง ซงมนกวชาการไดใหความหมายไวดงน

58

สกนเนอร (Skinner. 1953: 230) ไดใหความหมาย ของการควบคมตนเองไววา การ

ควบคมตนเองหมายถง การทบคคลควบคมพฤตกรรมของตนเองเมอทาพฤตกรรมแลวใหผลกรรม

ทขดแยงกนกลาวคอพฤตกรร มนนกระทาแลวนาไปสท งผลกรรมทางบวกและผลกรรมทางลบ นนก

หมายความวาบคคลจะตองเลอกกระทาพฤตกรรมสองอยางซงใหผลกรรมทขดแยงกน ผลกรรมหนง

เปนผลกรรมทไดรบทนท แตมความนาพอใจนอย สวนอกผลกรรมหนงเปนผลกรรมทตองรอคอยแตม

ความนาพอใจมาก

ไรท (Wright. 1975: 92) ไดใหความหมายของการควบคมตนเองวา หมายถง การท

บคคลสามารถทจะบงคบนสยหรอพฤตกรรมของตนเอง เมอตองเผชญกบสงยวยและสถานการณ

กดดน โดยปราศจากรางวลหรอการสนบสนนจากภายนอกและเนนดวยวา การควบคมตนเองเปน

ลกษณะอยางหนงของพฤตกรรมทางสงคมและจรยธรรม

มสเชลและไอเซน (Mischel; & Eisen. 1976: 84) อธบายความหมายของการควบคม

ตนเองวา เปนความสามารถทจะละเวนการกระทาบางชนด หรอเปนความสามารถทจะกระทา

พฤตกรรมทตองใชความอดทนและการคดตดสนใจอยางมเหตผลในปรมาณและคณภาพทเหม าะสม

เพอใหไดรบผลดตามทตนตองการ และหลกเลยงสงไมดอนอาจเกดขนกบตนเอง

คอรเมยและคอรเมย (Cormier; & Cormier. 1979: 477) ไดใหแนวคดวา การควบคม

ตนเอง หมายถง ความสามารถในการควบคมพฤตกรรมของตนเอง เพอใหไดรบผลกรรมตามทตน

ตองการ นอกจากนการควบคมตนเองเปนการเปดโอกาสใหบคคลไดควบคมตนเอง โดยทบคคลเปนผ

กาหนดพฤตกรรมเปาหมาย กระบวนการทจะนาไปสเปาหมาย และการควบคมตวแปรทงภายในและ

ภายนอกของบคคล ตลอดจนประเมนเปาหมายดวยตนเอง ทงนเพอเปนการตอบสนองการแกไขปญหา

อยางเปนระบบ อนจะมผลตอพฤตกรรมทพงประสงคนนดวยตนเอง และมผลระยะยาวตอพฤตกรรมท

เปลยนแปลงนนมความคงทนถาวร ซงการกระทาดงกลาวนเทากบเปนการลดความสาคญของอทธพล

ภายนอกลง และทาใหบคคลมอสระทจะกาหนดพฤตกรรมของตนเองไดมากขน

โรเซนบม (Rosenbaum. 1980: 109-121) ไดทาการศกษาเกยวกบพฤตกรรมการ

ควบคมตนเอง โดยอาศยแนวความคดพนฐานมาจากหลกการควบคมพฤตกรรมดวยความคด

(Cognitive Control) ตามทฤษฎการเรยนรทางสงคม ตลอดจนแนวคดและผลงานวจยทเกยวของกบ

การควบคมตนเอง เพอสรางแบบวดการควบคมตนเอง แ ละไดสรปความหมายการควบคมตนเองวา

เปนความสามารถของบคคลทจะละเวนการกระทาบางชนด หรอความสามารถทจะกระทาพฤตกรรม

ดวยเหตผล และความอดทนเพอใหเกดผลดตามทตองการหรอหลกเลยงสงทไมด ทอาจเกดขน

ตลอดจนความสามารถในการจดสภาพแวดลอม เพอใหเกดพ ฤตกรรมตามทบคคลมงหวงไว แมเมอ

บคคลนนตองเผชญกบปญหา อปสรรค หรออยในภาวะทเกดความขดแยงในจตใจ ความสามารถ

ดงกลาวประกอบดวย

1. การใชความคดอยางมเหตผล และคาพดบอกตนเองในการควบคมการแสดงออก

ทางอารมณและการกระทา

59

2. การประยกตวธกา รมาใชแกปญหาอยางเปนลาดบขน เชน การวางแผนการ

ใหคาจากดความของปญหา การประเมนตวเลอก การคาดหมายถงสงทจะเกดตามมา

3. ความสามารถทจะยบยงการกระทาตามอาเภอใจ

4. การรบรถงประสทธภาพในผลการกระทาของตนเอง (Self-Efficiency) เชน

สามารถสงเกตเหนถงคณสมบต และความสามารถของตนในการควบคมสงแวดลอม หรอควบคมผล

การกระทาดวยตน

แคชดน (Kazdin. 1984: 96) ไดใหความหมายของการควบคมตนเองไววา การควบคม

ตนเอง หมายถง พฤตกรรมทบคคลกระทาเพอใหไดมาซงพฤตกรรมทเหมาะสมทตนตองการโดยสงนน

เปนสงทตนเองพจารณาตดสนใจเลอกดวยตนเอง

นงนช โรจนเลศ (2533: 18-19) กลาววา การควบคมตนเอง หมายถง ความสามารถของ

บคคลทจะละเวนการกระทาบางชนด หรอความสามารถทจะกระทาพฤตกรรมดวยเหตผลและความ

อดทน เพอใหเกดผลดตามทตองการ หรอหลกเลยงสงไมดทอาจเกดขนตลอดจนความสามารถในการ

จดสภาพแวดลอม เพอใหเกดพฤตกรรมตามทบคคลมงหวงไว แมเมอบคคลนนตองเผชญกบปญหา

อปสรรค หรออยในภาวะทเกดปญหาความขดแยงในจตใจ

ผองพรรณ เกดพทกษ (2536: 111) ไดใหความหมายของการควบคมตนเองวา เป น

วธการทพงประสงคทสดของการปรบพฤตกรรม เพราะหากวาผรบการปรบพฤตกรรมทมพฤตกรรมท

พงประสงคแลวรจกควบคมตนเอง สามารถเขาใจกระบวนการเรยนรเง อนไขผลกรรมกจะชวยใหเขา

สามารถแสดงพฤตกรรมหรอมการกระทาทเหมาะสม ตลอดทงสามารถตระหนกถงผลกรรมทจะเกดขน

ตามมาจากการแสดงพฤตกรรมตางๆ ของเขา และเมอผรบการปรบพฤตกรรมทพฤตกรรมของเขา

ไดรบการปรบแลวนนสามารถรจกการควบคมตนเอง ความจาเปนทจะตองอาศยผปรบพฤตกรรมตอไป

อกนนกยตลง

กรมวชาการ (2539: 5) ใหความหมายของการควบคมตนเองวา การควบคมตนเองเปน

กระบวนการทใหนกเรยนใชในการปรบเปลยนพฤตกรรมของตนเองเพอนาไปสเปาหมายทพงประสงค

โดยนกเรยนจะกาหนดเปาหมาย และเลอกวธการทจะนาไปสเปาหมายนนดวยตนเอง

กาญจนา พนสข (2541: 54) ไดกลาวแยงวา การควบคมตนเอง หมายถง การทบคคลหนง

จะถกควบคมนมกจะเกยวของกบผลทตามมา ทงในดานทพงปรารถนาและไมพงปรารถนา สวนพฤตกรรม

ทไมตองการควบคมนนจะเกยวของกบผลลพธในปจจบนทมความสข ความพอใจ แตผลในระยะหลงแลว

จะเปนผลลพธทไมพงปรารถนา

จากขอความดงกลาว ขางตนสามารถสรปไดวา การควบคมตนเอง คอ ความสามารถ

ของบคคลทจะละเวนการกระทาบางชนด หรอความสามารถทจะกระทาพฤตกรรมดวยเหตผล ดวย

ความอดทนเพอใหเกดผลดตามทตองการหรอหลกเลยงสงทไมด ทอาจเกดขนและสามารถยบยง

หรอควบคมอารมณเมอตองเผ ชญกบปญหา อปสรรค หรออยในภาวะความขดแยงในจตใจ รวมทง

รจกแสวงหาแนวทางในการแกปญหาเพอเปาหมายในอนาคต

60

4.2 ความสาคญของการควบคมตนเอง

สมโภชน เอยมสภาษต (2526: 145) กลาววา การควบคมตนเองถอไดวาเปนเปาหมาย

ทสาคญทสดของการปรบพฤตกรรม เพราะวามปญหาเกดขนมากมายอนเปนผลเนองมาจากการทม

บคคลอนมาควบคมพฤตกรรม โดยเฉพาะอยางยงในกรณทบคคลอนนนไมสามารถทจะสงเกต

พฤตกรรมของผทตองการปรบพฤตกรรมหรอผทถกปรบพฤตกรรมไดตลอดเวลา การทพฤตกรรม

ของคนเรานนถกควบคมโดยผอนยอมจะตองมปญหาอยบาง ซงปญหาทเกดขนสามารถจาแนกออก

ไดดงตอไปน

1. นกปรบพฤตกรรม อาจจะไมเหนพฤตกรรมบางอยางของบคคลทตนเอง

ตองการจะปรบพฤตกรรม โดยเฉพาะอยางยงในการดาเนนการปรบพฤตกรรมบคคลเปนกลมใหญ

จงเปนเหตทาใหไมสามารถทจะใหการเสรมแรงหรอลงโทษไดทนทวงท ซงอาจเปนผลทาใหการปรบ

พฤตกรรมนนไมไดผลเทาทควร

2. ในโปรแกรมการปรบพฤตกรรมทวไป นกปรบพฤตกรรมจะเปลยนเปนคณลกษณะ

ของตนเองไปเปนสงทแยกแยะได (Discriminative Stimulus) ตอการแสดงพฤตกรรมทพงประสง ค

ของผทถกปรบพฤตกรรม ซงเปนผลเนองมาจากการทนกปรบพฤตกรรมนนเปนผใหการเสรมแรง

หรอการลงโทษ เมอผถกปรบพฤตกรรมเหนความสมพนธระหวางนกปรบพฤตกรรมกบการเสรมแรง

และการลงโทษ กจะทาใหผท ถกปรบพฤตกรรมแสดงพฤตกรรมเปาหมายนนเมอนก ปรบพฤตกรรม

อยในสถานการณนนเทานน แตการแสดงพฤตกรรมเปาหมายนน จะไมเกดขนกบบคคลอนใน

สถานการณเดมนนเลยอยางเชนการทครสมชายเสรมสรางพฤตกรรมการยกมอถามตอบของนกเรยน

ชน ม .4 ครสมชายอาจจะพบวาพฤตกรรมการยกมอถามตอบของนกเรยนชน ม . 4 นนจะเกดขน

เฉพาะในชวโมงทครสมชายสอนเทานน แตจะไมเกดขนในชวโมงทครอนสอนเลย

3. เมอผถกปรบพฤตกรรมสามารถแยกแยะไดวา พฤตกรรมใดทตนเองแสดงออกจะ

ไดรบการเสรมแรง ผทถกปรบพฤตกรรมจะเลอกแสดงเฉพาะพฤตกรรมนนเทานน และจะไมพยายามท

จะแสดงพฤตกรรมทพงปรารถนาอน ๆ ทไมมโอกาสจะไดรบการเสรมแรงเลย อยางเชน การทคร

ตงเปาหมายทจะพฒนาพฤตกรรมการตงใจเรยนของเดกชายรกด เดกชายรกดจะเลอกแสดงพฤตกรรม

การตงใจเรยน ทคาดคดวาครจะใหการเสรมแรงเมอแสดงพฤตกรรมนน และจะ ไมแสดงพฤตกรรมท

พงปรารถนาอน ๆ อกเลย เนองจากพบวาเมอแสดงพฤตกรรมทพงปรารถนาเหลานนแลวจะไมไดรบ

การเสรมแรงใด ๆ

4. การทผถกปรบพฤตกรรมไดมสวนรวมในการกาหนดพฤตกรรมเปาหมายและ

วางแผนในการพฒนาพฤตกรรมเปาหมายของตนเองนน จะทาใหผท ถกปรบพฤตกรรมพฒนา

พฤตกรรมนนไดดกวาทมบคคลอนมาเปนผกาหนดพฤตกรรมเปาหมายและดาเนนการวางแผนพฒนา

พฤตกรรมนนให

61

นอกจากนแลวนกปรบพฤตกรรม อาจจะตองเผชญกบปญหาทอาจจะเกดขนอนเนอง มาจากลกษณะของพฤตกรรมเปาหมายอกดวยเพราะวาพฤต กรรมเปาหมายบางพฤตกรรมนนไมสามารถทจะสงเกตได หรอทาการสงเกตเหนไดโดยบคคลภายนอก นอกจากตวผแสดงพฤตกรรมนนเอง พฤตกรรมเชนนอาจไดแก พฤตกรรมการรบประทานอาหารมากกวาปกต พฤตกรรมเบยงเบนทางเพศ ความกลว ความวตกกงวล เปนตน พฤตกรรมเหลานอาจ ไมสามารถสงเกตเหนได หรอไมเกดขนในขณะทนกปรบพฤตกรรมยงอยในสภาพแวดลอมนน นอกจากพฤตกรรมดงกลาวแลว ยงมพฤตกรรมอกประเภทหนงทเรยกวาพฤตกรรมภายใน (Covert Behavior) ซงอาจไดแก ความคด จนตนาการ ความฝน หรอการเหนภาพหลอนตาง ๆ เปนตน พฤตกรรมดงกลาวน นกปรบพฤตกรรมไมมโอกาสทจะรวามนเกดขนเลย ซงผท รดท สดนนเหนจะไดแกผทแสดงพฤตกรรมนนเอง ในการกาหนดตวเสรมแรงทจะนามาใชเสรมแรงพฤตกรรมเปาหมายของผทถกปรบพฤตกรรมนน ผทจะกาหนดตวเสรมแรงทมประสทธภาพในการเสรมแรงพฤตกรรมเปาหมายไดดทสดคอ ผทถกปรบพฤตกรรมนนเอง ดงนนจงอาจกลาวไดวา วธการควบคมตนเองนนเปนวธการทม ประสทธภาพมากทสด ประทป จนง (2540: 124) กลาวถงขอดของการควบคมตนเองไวดงน 1. การควบคมตนเองนน บคคลทเปนผแสดงพฤตกรรมมสวนรวมในการกาหนดพฤตกรรมเปาหมายและวางแผนในการพฒนาพฤตกรรมเปาหมายของตน ทาใหบคคลไดพฒนาพฤตกรรมนนไดดกวาการทบคคลอนเปนผกาหนดเปาหมายและดาเนนการวางแผนพฒนาพฤตกรรมนนให 2. การควบคมตนเองทาใหบคคลสามารถรกษามาตรฐานในการแสดงพฤตกรรมของตนเองคงทนขน ซงทาใหพฤตกรรมเปลยนแปลงไดยาวนานกวาการปรบพฤตกรรมดวยวธการควบคมภายนอก 3. การควบคมตนเองนน บคคลสามารถตดตามและควบคมพฤตกรรมของตนเองไดตลอดเวลา เพราะบคคลสามารถสงเกตพฤตกรรมเปาหมายดวยตนเองได ไม วาจะเกดขนในสภาพแวดลอมใด จงทาใหบคคลสามารถใหการเสรมแรงตนเองหรอการลงโทษไดอยางทนทวงท 4. การควบคมตนเองนนทาใหบคคลสามารถกาหนดตวเสรมแรงทมประสทธภาพตอพฤตกรรมเปาหมายไดตรงกบความตองการมากทสด 5. การปรบพฤตกรรมดวยวธการควบคม ตนเองและวธการควบคมภายนอกใหผลไมแตกตางกน แตวธการควบคมตนเองนนประหยดคาใชจายและบคลากรมากกวาวธการควบคมภายนอก จากทกลาวมาจะเหนไดวาการควบคมตนเองเปนสงทมความสาคญยงตอการปรบพฤตกรรมทเหมาะสมของบคคล ทาใหบคคลไดพฒนาพฤตกรรมไดด ถาบคคลมการควบคมตนเองสง จะเปนผทมลกษณะดานอน ๆ ของบคลกภาพสงดวย เชน ความรบผดชอบตอสงคม การปรบตวใหเขากบสงคมกจะสามารถทาไดงาย นอกจากนการควบคมตนเองจะนาตนเองไปสเปาหมายทประสบความสาเรจตามทบคคลคาดหมายไว นอกจากนการปรบพฤตกรรมดวยการควบคมตนเองทาใหบคคลสามารถรกษามาตรฐานในการแสดงพฤตกรรมไดคงทนยาวนานกวาการปรบพฤตกรรมดวยวธการควบคมภายนอก

62

4.3 ทฤษฎทเกยวของกบความสามารถในการควบคมตนเอง

การควบคมตนเองตามทฤษฎจตวทยาวเคราะหของ ซกมนด ฟรอยด (Sigmund

Freud)

ทฤษฎจตวเคราะห (Psychoanalytic Theory) ซง ฟรอยด (จรรจา สวรรณทต; ลาดทองใบ

ภอภรมย; และ กมล สดประเสรฐ. 2533: 15; อางองจาก Freud. 1937) เปนผสรางขนนมสาระสาคญท

เกยวของกบการควบคมตนเองของบคคลกคอ ฟรอยด อธบายวามนษยเกดมาพร อมกบแรงกระตน

หรอแรงขบตามธรรมชาต ซงสามารถทาลายบคคลและสงคมได หากไมมการควบคมทดซงกจะนาไปส

พฤตกรรมเบยงเบนออกนอกกรอบปทสถานของสงคม ฟรอยด ไดแบงบคลกภาพของบคคลออกเปน

3 สวน ไดแก จตไรสานก (Ed หรอ Libido) ตวเราทอยในจตสานก (Ego) หรอSelf และมโนธรรม

(Superego)

ในสวนทเปนจตไรสานก ฟรอยดอธบายวา คนเราเกดมาพรอมดวยจตไรสานกทเตมไป

ดวยกเลสหรอความปรารถนา ซงจดวาเปนแรงผลกดนภายในตวสาคญ ทชนาใหบคคลกระทาสงทตน

ปรารถนาซงอาจเปนอนตรายตอตนเองและสงคมได ถาสงทปรารถนานนไมไดอยในทานองคลองธรรม

สาหรบสวนทเปนตวเราทไดรบการขดเกลาใหพนจากสภาพทอยในจตไรสานกนน จดเปนสวนทได

ผานการอบรมขดเกลาใหเรยนรทจะคดและประพฤตปฏบตอยในกรอบปทสถานทางสงคม ตวเราทอย

ในจตสานกจะตองผานกระบวนการอบรมขดเกลาเพอใหเปนเหมอนคนอนๆ แมวาบคคลผถกขดเกลา

อาจตองฝนใจประพฤตใหอยในกรอบของบคคลนนไปได สวนทเปนมโนธรรมนนถอวาเปนสวนท

สาคญยงคอเปนตวแทนของกฎขอบงคบตางๆ ทางศลธรรมทงหมด การสรางใหเกดมโนธรรมในจตใจ

จงเปนเรองทสาคญอยางมากในกระบวนการฝกอบรม เพราะทาใหเกดความสานกในภาวะความเปน

มนษยอยางสมบรณคอเรยนรศลธรรม คานยม ตลอดจนเรยนรวาสงใดผดสงใดถก อะไรควรทาอะไรไม

ควรทาผทไดรบการอบรมขดเกลามาอยางดจนเขาใจเปาหมายของปทสถานทางสงคมยอมจะไมกระทา

ผดหรอออกนอกลนอกทาง ทงตอหนาและลบหลง

การควบคมตนเองตามทฤษฎของ วอลเตอร ซ เรคเลสซ (Walter C.Reckless)

เรคเลสซ (จรรจา สวรรณทต; ลาดทองใบ ภอภรมย; และ กมล สดประเสรฐ. 2533: 16;

อางองจาก Reckless. 1943) เชอวาคนเรามพลงท ผลกดนจากภายในใหมพฤตกรรมเบยงเบน ซง

อาจจะเกดจากปจจยตางๆ จากภายนอก เชน ความยากจน หรอถกจากดสทธเสรภาพความขดแยง

การเขากนไมได การถกควบคม การอยในสถานภาพของชนกลมนอย การถกกดกนจากโอกาสทตน

พงม นอกจากนคนเรายงถกผลกดนใหมพฤตกรรมเบยงเบน จากจตใจภายใน เชน แรงขบ แรงจงใจ

ความคบของใจ ความกระวนกระวายใจ ความผดหวง ความรสกทาทาย ความรสก เปนปรปกษตอกน

และความรสกมปมดอย เปนตน

63

เมอคนเราตองเผชญกบสถานการณและปญหาตางๆ อนเปนปจจยผลกดนทงภายใน

และภายนอกด งกลาว คนเรากจะมแนวโนมทจะมพฤตกรรมเบยงเบนไปจากปทสถานของสงคม

อยางไรกตามเมอเผชญสถานการณอยางเดยวกนบางคนกมพฤตกรรมเบยงเบนไป แตบางคนสามารถ

ควบคมตนเองไดเปนอยางด จดนเองททาใหเรคเลสซตงเปนสมมตฐาน แลวทาการวจยเดกนกเรยนท

ครแยกประเภทไวระหวางกลม “เดกด” และ “เดกเกเร” เรคเลสซ ไดทาการวจยในถนทมปญหาเดก

วยรนมากทสดในเมองโคลมบส มลรฐโอไฮโอในสหรฐอเมรกา ซงเปนการวจยอยางตอเนองเปนเวลา

4 ปผลปรากฏวาเดกดกระทาผดเพยงรอยละ 4 ในกลมของตน แตกลมเ ดกเกเรทาผดถงรอยละ 39

เรคเลสซ จงเชอวาเดกมความสามารถในการควบคมจากภายในตนเองสง เชน ความเคารพตนเอง

ความสานกในความรบผดชอบของตน แตเดกเกเรสวนมากจะมความสามารถในการควบคมจากภายใน

ตนเองตา เชน ไมมความเคารพตนเองหรอมนอย และมความรบผดชอบในตนเองนอย

สภาพแวดลอมภายนอกกมสวนในการควบคมพฤตกรรมของเดก ไดแก การแนะนา

สงสอนจากพอแม การทากจกรรมทมประโยชน และมเพอนฝงทด เปนตน ซงมสวนทาใหเดกเปนคนด

ไมกระทาพฤตกรรมเบยงเบนซงตรงขามกบเดกเกเร มกจะขาดสภาพแวดลอมทดดงกล าว ดงนนใน

การควบคมตนเอง เรคเลสซ จงไดวางหลกทฤษฎดงน

การควบคมจากภายใน เปนพลงในจตใจของแตละคน ซงอาจจะมมากนอยตางกน ไดแก

1. ความสานกทสามารถยบยงควบคมได

2. ความสานกทดงาม

3. ความเคารพตนเอง

4. มโนธรรมทไดรบการพฒนาอยางด

5. ความอดกลนตอความคบของใจ

6. ความสามารถในการตอสกบอารมณฝายตา

7. ความสานกรบผดชอบสง

8. ความมงมนตอเปาหมาย

9. การหาความพงพอใจอยางอนชดเชย

10.การใหเหตผลในการถายโยงความเครยด

การควบคมจากภายนอก เปนพลงผลก ดนใหเกดการควบคมตนเองมาจากภายนอก

ซงเปนปจจยทางสงคมทควบคมตวบคคลอยางใกลชด ไดแก ความยดมนในจารตประเพณ ความ

คาดหวงของสงคม ภาระผกพนทจะตองปฏบตตามปทสถานของสถาบน และตามเปาหมายความ

รบผดชอบทไดรบมอบหมาย โอกาสทจะไดรบการยอมรบ และความสานกเปนสวนหนงของกลมท

ตนสงกดอย

64

การควบคมตนเองตามทฤษฎของ เอฟ อแวน ไนย (F. Ivan Nye)

ในการควบคมตนเองของบคคล ไนย (จรรจา สวรรณทต ; ลาดทองใบ ภอภรมย ; และ

กมล สดประเสรฐ . 2533: 18; อางองจาก Nye. 1958) เหนวาสงคมเปนองคก รสาคญในการควบคม

และสรางความสานกความผกพนใหเกดแกสมาชกของสงคม ซงแบงออกไดเปน 4 อยาง คอ

1. การควบคมภายในสงคมโดยผานสถาบนตางๆ ไดอบรมบมนสยสมาชกของ

สถาบนโดยเฉพาะสถาบนครอบครว พอแมอบรมบมนสยลกใหเกดความสานกยดมนในคานยมและ

ปทสถานของสงคม จนทาใหคานยมและปทสถานของสงคมฝงลกเขาไปอยในจตสานกของลก และ

จตสานกนเอง ทเปนพลงภายในทควบคมบคคลไมใหมพฤตกรรมเบยงเบน

2. การควบคมโดยตรง พอแมเปนตวแทนสถาบนครอบครว ตารวจเปนตวแทน

สถาบนปกครอง เพอนเปนตวแทนกลมปฐมภมเปนผหามปราม ไมใหบคคลกระทาพฤตกรรมเบยงเบน

ออกนอกกรอบ ถอวาเปนการควบคมโดยตรงจากบคคลภายนอก

3. การควบคมโดยทางออม การทคนเราอยในสถาบนครอบครวมานาน ทาใหเกด

ความผกพนความรกตอบสนองพอแมซงเปนตวแทนสถาบน ชวยใหบคคลไมทาอะไรนอกลน อกทาง

ดวยกลวพอแมจะเสยใจ นอกจากนนกยงมความรกความผกพนตอบคคลภายนอกเปนพลงยบยง

พฤตกรรมนอกรปแบบของคนเราไดอกดวย

4. ความตองการทจะไดรบความพงพอใจทชอบธรรมในสงคม คนเราตองการดาเนน

ชวตทชอบธรรมเพอจะไดมาซงสงทตนปรารถนา เชน ความรก ความยอมรบนบถอ และความมนคงใน

ชวตความตองการดงกลาวจะเปนพลงควบคมปองกนไมใหคนเรามพฤตกรรมเบยงเบน

การควบคมตนเองตามหลกพทธศาสนา

สมเดจพระมหาสมณเจาพระวชรญาณวโรรส (จรรจา สวรรณทต; ลาดทองใบ ภอภรมย;

และ กมล สดประเสรฐ . 2533: 20 - 22; อางองจาก สมเดจพระมหาสมณเจาพระวชรญาณวโรรส .

2520) ไดกลาววา ธรรมสาคญทควบคมและคมครองชาวโลกมอย 2 อยาง คอ

1. หร คอ ความละอายตอการกระทาผดทเกดขนภายในใจของตน เมอคนเรา

ไดรบการอบรมบมนสยใหเขาใจและรซงถงสงทควรทาไม ควรทา สงใดททางศาสนาถอวาเปน บาป

อกศล หรอนอกกรอบปทสถานของสงคม เชน การดาวาผอน ทารายผอนหรอฆาผอน หากจะเกด

ความรสกหรอความอยากจะทาในสงดงกลาว คนเรากจะเกดความรสกละอายแกใจทจะกระทา ถงจะ

ไมมคนรเหนกควบคมตนเองและไมทา ในสงทเปนบาปอกศล หรอลวงละเมดปทสถานของสงคมคน

ทขาดหรนสามารถจะกระทาความผด ความชวทรายแรงไดทกอยาง หรจงเปนความรสกทแยกแยะ

ความเหมาะสมออกจากความไมเหมาะสม ความชวออกจากความด และความถกตองตามระเบยบ

กฎเกณฑของสงคมจากความผด (ละเมดระเบยบกฎเกณฑของสงคม) ดงนนในการฝกฝนจตใจใหใฝ

คณธรรม คนเราจะตองสรางพลงหรใหเกดใหมข นภายในจตใจอยางมาก มฉะนนจะไมสามารถ

ตานทานอารมณฝายตาทชกนาใหคนเรากระทาบาปและความผดได ปกตจตใจของมนษยมกจะ

ถกแรงกระตนจากสงไมดไม งามคอยฉดรงใหกระทาในสงผดเสมอ การดารงชวตของคนเราก

65

เปรยบเสมอนพายเรอทวนกระแสนา ถาเราไมออกแรงพายคอการสรางพลงใหเกดหรภายในจตใจแลว

เรากไมมอะไรทควบคมตนเองไดดงนนหรไมเพยงแตเปนพลงทสามารถควบคมยบยง ไมใหคนเรา

กระทาการละเมด ศลธรรมเทานน แตหรยงสามารถจาแนกแยกแยะจาแนกประเภทของพฤตกรรม

ออกจากกนวาอะไรเปนสงดหรอไมดดวย

2. โอตตปปะ คอ ความเกรงกลวตอผลแหงการกระทาผดชวราย ตอการรเหนของ

คนอน ซงเปนปจจยผลกดนจากภายนอก เปนการควบคมตนเองทมลกษณะเปนความ สะดงกลวตอ

สงทตนเองจะกระทาลงไป เมอไดใครครวญถงผลแหงการกระทาทจะตามมาหรอเกรงคนอนจะเหน

วาตนเปนคนบาปหรอตวมารรายของสงคมหรและโอตตปปะมกจะถกนาไปกลาวควบคกน คอหร

เปนภาวะการควบคมตนเองจากความสานกจากสวนลกของจตใจ สวนโอตตปปะเปนกา รควบคม

ตนเองในชวงตอไป ถาคนเราขาดหรแตไมขาดโอตตปปะกยงสามารถยบยงการกระทาของตนเองได

ถงแมจะไดพยายามกระทาไปบางสวนแลวทงในแงของความคดวางแผนและการลงมอกระทา แตถา

คนทมหรทม นคงแลวการกระทาความผดละเมดปทสถานของสงคมกจะไมเกดขน ดงนน จงเหนได

วาหลกการควบคมพฤตกรรมของพระสงฆในทางพทธศาสนานน ไดมการปลกฝงพระภกษใหม

หรโอตตปปะ ทจะเปนตวควบคมโดยมสต ทเปรยบเสมอนยามประจาตวคอยตกเตอนจตใหระวง

สงวรในจรยาวตรของพระภกษและสามเณรอยเสมอ

จากหลกธรรมของพระพทธเจา ทไดใหแนวคดเกยวกบความสาคญของการควบคม

ตนเองเพอชวยใหบคคลสามารถปรบตวใหอยในสงคมไดอยางเปนสข ขณะเดยวกนทการควบคม

ตนเองเรมจากการควบคมภายนอก บคคลกยงจาเปนจะตองสรางพลงจตใจใหเขมแขงเพอตอตาน

แรงกระตนจากสงไมดไมงามทคอยฉ ดรงใหกระทาพฤตกรรมทไมถกไมควร การควบคมตนเอง

จงเปนลกษณะพนฐานทสาคญยงในการเลอกและตดสนใจทจะกระทาพฤตกรรมของบคคล ทงทเปน

พฤตกรรมตอตนเองและพฤตกรรมทางสงคม

ทฤษฎการเรยนรทางสงคมของ อลเบรต แบนดรา (Albert Bandura)

ทฤษฎการเรยนรทางสงคมไดพฒนามาจากแนวคดของนกจตวทยาหลายคน โดยเฉพาะ

ทสาคญคอ แบนดรา (จรรจา สวรรณทต ; ลาดทองใบ ภอภรมย ; และกมล สดประเสรฐ . 2533: 18;

อางองจาก Bundura. 1969) ซงพยายามอธบายแนวคดทสาคญในการเรยนรทางสงคมไวดงตอไปน

1. พฤตกรรมทงหลายทงสนของมนษยนอกจากปฏกรยาสะทอน ลวนเปนผลทไดรบ

จากการเรยนร

2. สงทมนษยเรยนรไดแก ความสมพนธระหวางสงตาง ๆ โดยเรยนรจากผลทจะ

เกดตามมา กลาวคอ เรยนรวาเมอเหตการณหนงเกดขนจะมเหตการณใดเกดต ามมาหรอเมอกระทา

พฤตกรรมใดแลวผลทไดรบตามมาจากการกระทานนจะเปนเชนไร อยางแรกจดเปนความสมพนธ

ระหวางเหตการณกบเหตการณ อยางทสองเปนความสมพนธระหวางพฤตกรรมและผลทเกดจาก

พฤตกรรม ความรทมนษยเรยนรจากสงตาง ๆ เหลานจะกลายเปนคว ามเชอทมผลตอการควบคม

พฤตกรรมของบคคล

66

3. การเรยนรความสมพนธดงกลาวเกดจากการเรยนรดวยประสบการณและ

การเรยนรจากการสงเกต

4. การเรยนรจากการทาตามตนแบบหรอแบบอยาง โดยเฉพาะตวแบบทใกลชด คอ

พอแมและการเรยนรจากกระบวนการสงเกต

5. ผลจากการเรยนรของมนษยจะกลายมาเปนความเชอ ซงเปนตวกาหนดพฤตกรรม

ทสาคญ และควบคมพฤตกรรมของมนษยใหสอดคลองกบความเชอดวย

6. การควบคมพฤตกรรมดวยการรคด การรคดของบคคลในเชงประเมนคาทวางอย

บนขอสมมตฐานความเชออนเกดจากการเรยนรของมนษยนนจะทาใหเขาตดสนใจทจะกระทาหรอไม

กระทาพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนงได และจะนาไปสการควบคมตนเองใหประพฤตปฏบตตามทตนได

ตงใจไว

7. พลงจากการเรยนร มนษยจกเลอกเรยนแบบเฉพาะพฤตกรรม ทตนเหนคณคา

มากกวาพฤตกรรมทถกลงโทษหรอไมไดรบรางวลหรอแรงเสรม การเหนผลจากการกระทาในเชงบวก

ยอมเปนสงจงใจใหบคคลกระทาพฤตกรรมนนอก ตลอดจนเกดความคาดหวงแตแรงเสรมทจะไดรบ

การคาดหวงนจะทาใหบคคลตดสนใจกระทาหรอไมกระทาพฤตกรรม เพอใหผลบงเกดขนตามความ

ตองการ คอ ตองการมการควบคมตนเองและประเมนตนเอง

8. พฤตกรรมสวนใหญของบคคลถกควบคม โดยผลทตามมาจากการประเมนตนเอง

ซงจะมทงทางดและไมด ทาใหเกดการรบรตนเองในแตละดานแตกตางกนออกไป การประเมนตนเอง

นจะทาใหบคคลสามารถควบคมตนเองใหกระทาพฤตกรรมทเหมาะสมได

9. พฤตกรรมหรอการกระทาทบคคลทาตอตนเองอนเนองมาจากการประเมนตนเอง

กด และจากปฏกรยาตอตนเองทงทางบวกและลบ ลวนเปนผลมาจากการเรยนรจากประสบการณ

ตรงและมตนแบบหรอแบบอยาง การใหแรงเสรมตอตนเอง เปนเรองสาคญเพราะจะมผลตอการ

พยายามของบคคลทจะกระทาใหถงมาตรฐานทตนตงไวและทาใหสามารถพฒนาทกษะในการควบคม

ตนเอง สามารถปรบปรงและคงรกษาพฤตกรรมนนตอไปไวได

สาระสาคญทงหมดในทฤษฎของการเรยนรทางสงคมของแบนดราน สามารถนาไป

อธบายการเรยนรหรอทมาของพฤตกรรมการควบคมตนเองและการควบคมพฤตกรรมดงกลาวไดเปน

อยางดและชดเจน

การควบคมตนเองในทรรศนะทฤษฎการเรยนรทางสงคมของแบนดรา พฒนามาจาก

การเรยนรกฎเกณฑในการประเมนพฤตกรรม โดยทมนษยมความนกคดและสามารถใชสญลกษณแทน

สงตาง ๆทเรยนร ดงนนมนษยจงสามารถทจะนาสญลกษณตางๆ เหลานมาคดไตรตรองทาใหสามารถ

มองเหนวธการทจะทาใหเกดผลกรรมตาง ๆ ทคนปรารถนา และมองเหนวธการทจะหลกเลยงผลกรรม

ทเลวรายตางๆ มนษยสามารถคดในเชงประเมนวาพฤตกรรมหนง ๆ จะทาใหเกดผลกรรม อะไรบาง

และผลกรรมตางๆ มความปรารถนานอยเพ ยงใด การคดในเชงประเมนเชนนนาไปสการตดสนใจท

จะทาหรอไมทาพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนง และนาไปสการควบคมตนเองใหประพฤตปฏบตตามทตน

ตงไว

67

จากทไดศกษาทฤษฎทเกยวของกบความสามารถในการควบคมตนเองซงไดแก ทฤษฎ

จตวเคราะห (Psychoanalytic Theory) ของซกมนด ฟรอยด ทฤษฎของวอลเตอร ซ เรคเลสซ (Walter

C. Reckless) ทฤษฎของเอฟ อแวน ไนย (F. Ivan Nye) และทฤษฎการเรยนรทางสงคมของอลเบรต

แบนดรา (Albert Bandura) ซงผวจยมความสนใจทจะศกษาการควบคมตนเองตามแนวทฤษฎ

การเรยนรทางสงคม ของอลเบรต แบนดรา เนองจากมความสอดคลองกบผลการวจยของโรเซนบม

(Rosenbaum. 1980: 109-121) ซงไดศกษาเกยวกบพฤตกรรมการควบคมตนเองโดยอาศยแนวคด

พนฐานมาจากหลกการควบคมพฤตกรรมดวยความคด (Cognitive Control) ตามทฤษฎการเรยนร

ทางสงคมของแบนดรา ตลอดจนแนวคดและผลงานวจยทเกยวของกบการควบคมตนเอง ซงแบง

องคประกอบคณลกษณะของการควบคมตนเองเปน 4 ลกษณะ ไดแก ดานการชแจงตนเอง ดานการ

วางแผนแกปญหา ดานความยบยงชงใจ และดานการรบรความสามารถของตน

4.4 แบบวดทใชวดการควบคมตนเอง

ตามแนวทฤษฎการเรยนรทางสงคม การควบคมตนเอง เปนความสามารถหรอลกษณะ

การกระทาของบคคลในการกาหนดตนเองดานความคด อารมณ ความรสก และการกระทา เพอให

เกดผลทดและเปนไปในทศทางทบคคลนนตองการ แมอยในสถานการณทมปญหาขดแยงทางดาน

จตใจ จงสามารถว ดการควบคมตนเองไดจากลกษณะการกระทาและพฤตกรรมของบคคลในการ

ควบคมตนเองดงกลาว

โรเซนบม (Rosenbaum. 1980: 109-121) ไดพฒนาเครองมอวดการควบคมตนเองเพอ

ใชกบวยรนและผใหญเปนแบบรายงานตนเองจานวน 36 ขอ ใชชอเครองมอวา The Self-Control

Schedule (SCS) ซงประกอบดวยขอความเกยวกบการควบคมตนเอง 4 ลกษณะ คอ

1. การใชความคดอยางมเหตผล และคาพดบอกตนเองในการควบคมการแสดงออก

ทางอารมณ และการกระทา

2. การประยกตวธการมาใชแกปญหาอยางเปนลาดบขน เชน การวางแผน การให

คาจากดความของปญหา การประเมนตวเลอก การคาดหมายสงทจะเกดตามมา

3. ความสามารถทจะยบยงการกระทาตามอาเภอใจตนเอง

4. การรบรถงประสทธภาพในผลการกระทาของตน (Self-efficacy)

ลกษณะเครองมอเปนมาตราสวนประมาณคาแบบลเครท (Likert format) 6 อนดบ

ประกอบดวยขอความท างบวก 25 ขอ และขอความทางลบ 11 ขอ กลมตวอยางทใชเปนนกเรยน

นกศกษา และบคคลทวไป อายประมาณ 15-62 ป จานวน 600 คน โดยแบงกลมตวอยางออกเปน

6 กลม ในแตละชวงอาย เมอตรวจสอบคณภาพเครองมอแลว มคาความเชอมนเทากบ .86 คาความ

เทยงตรงของเครองมอน โรเซนบมไดหาความสมพนธกบแบบวดความเชออานาจภายในตน -นอกตน

ของรอตเตอร (Rotter s I-E Scale) พบวามคาสหสมพนธทางบวกกบคะแนนความเชออานาจภายใน

ตน และคาสหสมพนธทางลบกบคะแนนความเชออานาจนอกตน อยางมนยสาคญทางสถต และหาคา

68

สหสมพนธกบแบบวดความเชอทไรเหตผล (Irrational Beliefs Test) ของโจนส (Johnes. 1968) พบวา

มคาสหสมพนธทางลบ อยางมนยสาคญทางสถต และยงหาความเทยงตรงของเครองมอในสถานการณ

ทดลอง พบวา ผทไดคะแนนจากแบบวดการควบคมตนเองสง สามารถทนตอสงเราทใหโทษไดดกวา

ผทไดคะแนนตา อยางมนยสาคญทางสถต

แบบวดทสรางวดการควบคมตนเอง โดยนงนช โรจนเลศ (2533: บทคดยอ) ททาการ

วจยเรอง การศกษาตวแปรทเกยวของกบการควบคมตนเองของนกเรยนวยรน ไดสรางแบบวดการ

ควบคมตนเองโดยแปล และปรบปรงมาจากแบบวดการควบคมตนเอง ของโรเซนบม (Rosenbaum.

1980: 109-121) เมอตรวจสอบคณภาพของเครองมอแลวผลปรากฏวา มคาอานาจจาแนกอยระหวาง

1.81-7.08 คาความเชอมนทงฉบบมคาเทากบ .84 และคาความเทยงตรงตามสภาพโดยวธการหา

สหสมพนธแบบจดลาดบ โดยนาเอา ลาดบทไดจากการทดสอบการควบคมตนเองของนกเรยนวยรน

ซงมลกษณะคลายกลมตวอยาง ไปหาความสมพนธกบลาดบคะแนนทไดจากการจดลาดบของ

อาจารยประจาชนไดคาสมประสทธสหสมพนธของลาดบคะแนนทไดจากการทดสอบการควบคม

ตนเองกบ ลาดบคะแนนทไดจากการจดของอ าจารยประจาชนแตละชน ดงน ชนมธยมศกษาปท 2

ไดคาสมประสทธสหสมพนธ .87 ชนมธยมศกษาปท 4 ไดคาสมประสทธสหสมพนธ .88 และชน

มธยมศกษาปท 6 ไดคาสมประสทธสหสมพนธ .80

แบบวดการควบคมตนเองทสรางโดยไชยยง ค วรนาม (2549: 53) ททาการวจยเรอง

พฒนาการควบคมตนองของนกเรยนชวงชนทสาม ทมมโนภาพแหงตนตางระดบกนในเขตพนท

การศกษาสรนทรเขต 2 ไดสรางแบบวดชนดสถานการณ 3 ตวเลอก จานวน 52 ขอ มคาอานาจจาแนก

อยระหวาง .212 - .628 และมคาความเชอมนเทากบ .91 และมคาคาความแปรปรวน สหสมพนธของ

แบบวดการควบคมตนเอง มคาอยระหวาง 0.04 - 0.30 จากนนไดทาการทดสอบความสอดคลองของ

โครงสรางทฤษฎและผลการรวบรวมขอมลเชงประจกษโ ดยการทดสอบไคสแควร ไดเทากบ 1.3316

และดชนวดระกบความกลมกลน (GFI) เทากบ 0.92 ดชนวดระดบความกลมกลนทปรบคาแลว (AGFI)

เทากบ 0.90 คาดชนรากทสองของกาลงสองเฉลยของเศษเหลอ (RMR) เทากบ 0.90 แสดงวาโมเดล

CFA ในทกองคประกอบสอดคลองกลมกลนกนกบขอมลเชงประจกษ แสดงวาตวแปรทใชในการวด

แตละองคประกอบมความสอดคลองเหมาะสมกบแตละองคประกอบของการควบคมตนเองอนแสดงถง

ความเทยงตรงตามโครงสรางของแบบวดการควบคมตนเองทใชในการวจย

จากทกลาวมาจะเหนไดวาการควบคมตนเองเปนสงทมความสาคญตอการปรบ

พฤตกรรมทเหมาะสมของบคคล ทาใหบคคลไดพฒนาพฤตกรรมไดด ถาบคคลทมการควบคมตนเอง

สงจะเปนผทมลกษณะดานอน ๆ ของบคลกภาพสงดวย เชน ความรบผดชอบตอสงคม การปรบตวให

เขากบสงคมกจะสามารถทาไดงาย นอกจากนการควบคมตนเองจะนาตนเองไปสเปาหมายท ประสบ

ความสาเรจตามทคาดหวงไว

69

5. เอกสารทเกยวของกบระดบชน

โคลเบอรก (ดวงเดอน พนธมนาวน. 2524: 28-31; อางองจาก Kohlberg. 1969) ไดศกษา

จรยธรรมตามแนวทฤษฎของเพยรเจทและพบความจรงวา ในพฒนาการทางจรยธรรมของมนษยนน

สวนมากมไดบรรลจดสมบรณในบคคลอาย 10 ป แตมนษยในสภาพปกตจะมพฒนาการทางจรยธรรม

อกหลายขนตอน จากอาย 11 ป จนถง 25 ป ซงการบรรลเชงจรยธรรมของบคคลนนจะแสดงออกใน

การใชเหตผลเชงจรยธรรม โคลเบอรกไดแบงระดบจรยธรรมออกเปน 3 ระดบ ซงสามระดบนนจดเปน

พฒนาการเหตผลเชงจรยธรรมได 6 ขนดงตารางสรปและรายละเอยดดงตอไปน

ตาราง 2 ทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบอรก

ขนการใชเหตผลเชงจรยธรรม ระดบของจรยธรรม

ขนท 1 หลกการหลบหลกการถกลงโทษ (2 - 7 ป)

ขนท 2 หลกการแสวงหารางวล (7 - 10 ป)

1.ระดบกอนกฎเกณฑ (2 - 10 ป)

ขนท 3 หลกการทาตามทผอ นเหนชอบ (10 - 13 ป)

ขนท 4 หลกการทาตามหนาทสงคม (13- 16 ป)

2.ระดบตามกฎเกณฑ (10 - 16 ป)

ขนท 5 หลกการทาตามคามนสญญา (16 ปขนไป)

ขนท 6 หลกการยดหลกอดมคตสากล (ผใหญ)

3. ระดบเหนอกฎเกณฑ (16 ปขนไป)

ระดบท 1 คอ ระดบกอนเกณฑ หมายถงการตดสนใจเลอกกระทาในสงทจะเปนประโยชน

แกตนเอง โดยไมคานงถงผลประโยชนทจะเกดแกผอน ประกอบดวย

ขนท 1 คอการมงทจะหลบหลกมใหตนเองโดนลงโทษทางกาย เพราะกลวความ

เจบปวดทจะไดรบ และยอมทาตามคาสงของผใหญเพราะเปนผทมอานาจทางกายเหนอตนเอง

ขนท 2 คอการเลอกกระทาสงใดทจะนาความพงพอใจมาใหตนเองเทานน เรมรจก

การแลกเปลยนกนแบบเดก ๆ คอ เขาทามาฉนตองทาไป เขาใหฉนมา ฉนตองใหเขาไป

ระดบท 2 คอ ระดบตามกฎเกณฑ หมายถง การกระทาตามกฎเกณฑของกลมยอย ๆ

ของตนหรอทาตามกฎหมายและศาสนา บคคลทมจรยธรรมในระดบท 2 นยงตองการการควบคมจาก

ภายนอกแตกมความสามารถในการเอาใจเขามาใสใจเราและความสามารถทจะแสดงบทบาททางสงคม

ไดประกอบดวย

ขนท 3 บคคลยงไมเปนตวของตวเองชอบคลอยตามการชกจงของผอน โดยเฉพาะ

เพอน

ขนท 4 บคคลมความรถงบทบาทหนาทของตนในฐานะทเปนหนวยหนงในสงคม

จงถอวาททาตามกฎเกณฑตาง ๆ ทสงคมของตนกาหนดหรอคาดหมาย

70

ระดบท 3 คอ ระดบเหนอกฎเกณฑ หมายถงการตดสนขอขดแยงตาง ๆ ดวยการ

นามาคดตรกตรองชงใจโดยตนเอง แลวตดสนไปตามแ ตวาจะเหนความสาคญของสงใดมากกวากน

ประกอบดวย

ขนท 5 คอการเหนความสาคญของคนหมมาก ไมทาตนเองใหขดตอสทธอนพงม

พงไดของผอน สามารถควบคมบงคบใจตนเองได

ขนท 6 เปนขนสงสด แสดงทงการมความรสกสากลเหนอจากกฎเกณฑในสงคม

ของตน และการมความยดหยนทางจรยธรรมเพอจดมงหมายในบนปลายอนเปนอดมคตทย งใหญ ซง

สอดคลองกบหลก หร โอตตปปะ คอ ความละอายตอการกระทาชว และกลวบาป

โคลเบอรกเชอวาพฒนาการทางจรยธรรมของบคคลจะดาเนนเปนลาดบตงแตขนท 1 ถง

ขนท 6 โดยไมมการขามขน โดยใชสตปญญาการเรยนรจากสงคม เปนพนฐานในการคดหาเหตผล

ทางจรยธรรม และจากการวจยของโคลเบอรกพบวามบคคลจานวนนอยมากทจะมพฒนาการทาง

จรยธรรมไปสข นสงสด บคคลสวนใหญจะพฒนาเพยงขนทตากวานน

สโท เจรญสข (2520: 45) ไดใหแนวคดวา ผทผานการเรยนชนสงทาใหมความรมากเหนมาก

คดมากและทามากกวาเปนธรรมดา ดงนน พฒนาการและอดมคตจงเปนไปไดดกวาคนทมการศกษา

ในระดบตา ระดบการศกษาของบคคลนเปนเรองประจาตวของแตละบคคล สาหรบผทอยในระบบ

การศกษา เมอมการศกษาสงขนอายกจะเพมขนตามไปดวยเชนกน นนคอ ความเจรญทงทางรางกาย

และความคดเหนของคนกเจรญตามวย จากไมรผดถกมาเปนการเคารพและมศลธรรม ซงตรงกบ

ทองหลอ สวรรณกาฬ (2531 : 37) ไดกลาวไววา เดกทมอายมากจะมสตปญญาและความคดท

เจรญกาวหนากวางขวางออกไป มความสนใจในวชาความรใหมๆ เรมเขาใจความสวยงามความไพเราะ

ความดงาม ความเจรญมากขน

นอกจากนสนองศร รดดษฐ (2523: 86) ทไดวเคราะหเปรยบเทยบคณธรรมดานพรหมวหาร

ส ของนสตทมระดบชนปตางกน พบวาในทศนคตตอการรบรมาตรฐานสงคม (การรบรวาบคคลทวไป

ในสงคมมมาตรฐานทางคณธรรมสงหรอตาเพยงใด) นนนสตชนปท 4 มทศนคตวาคนอนๆ มมาตรฐาน

ทางคณธรรมดานมทตาสงมากกวาทนสตชนปท 1 มทศนคตแตไมพบความแตกตางอยางมนยสาคญ

ทางสถตในทศนคตตอคณธรรมดานเม ตตา กรณา และอเบกขา สวนในทศนคตตอตนตามอตภาพ

(ความตงใจของบคคลทจะปฏบตตนในสถานการณตางๆ ) พบวา นสตชนปท 4 มทศนคตวาตน

จะปฏบตตนดวยคณธรรมดานเมตตา กรณา มทตา และอเบกขา สงกวานสตชนปท 1 ซงตรงกบ

พฤฒพล นมพราว (2547: 61) ไดศกษาปจจยทสงผลตอการประหยดของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยน

นวมนทราชทศ สตรวทยา พทธมลฑล เขตทววฒนา กรงเทพมหานคร พบวาปจจยทสงผลตอการ

ประหยดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มจานวน 6 ปจจย โดยเรยงลาดบจากมากทสดไป

71

หานอยทสด คอ สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบบดามารดา สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบเพอน

ลกษณะมงอนาคต การใชเวลาวาง บคลกภาพ และอาย (อายสงผลตอการประหยดของนกเรยนชวงชน

ท 3 เปนอนดบท 6 แสดงวา นกเรยนทมอายมากทาใหมการประหยดมาก) ซงสอดคลองกบ ชยวชต

เชยรชนะ (2548: 113) ไดศกษาพฒนาการของความมวนยในตนเองของนกเรยนชวงชนท 3 กรณศกษา

จงหวดนครนายก พบวา พฒนาการความมวนยในตนเองของนกเรยนมลกษณะคงทจากระดบ

ชนมธยมศกษาปท 1 สปท 2 และเพมสงขนเลกนอยในชนมธยมศกษาปท 3 โดยนกเรยนหญงมวนย

สงกวานกเรยนชาย

จากผลงานวจยทกลาวมา ทาใหผวจยเชอวาระดบชนเรยนมอทธพลตอคานยมดาน การรก

ชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย เนองจากผทมระดบชนเรยนสงกวาสวนมาก

จะมระดบอายมากกวาผทมระดบชนเรยนตากวา และอาจจะมจดมงหมายในการดารงชวตและการอย

รวมกนอยางมความสขในสงคมกวาตอนทยงเรยนอยในระดบตากวา จงเกดการพฒนาทางดานคานยม

สงขนไปดวย จากเหตผลดงกลาวผวจยจงสนใจนาระดบชนเรยนมาเปนตวรวมในการศกษาครงน

6. งานวจยทเกยวของ

6.1 งานวจยตางประเทศ

แอนเดรน (Andrain. 1971: 4-8) ไดทาการศกษา พบวาปกตแลวผใหญมกไมยอมรบ

ความคดเหนเกยวกบการบานการเมองของเดก แตในตวของเดกทกคนมความสนใจทางการเมองและ

หนาทของตน ในฐานะเปนพลเมองคนหนงตงแตเรมรจกและจาความได แตความคดใดๆ ในรปธรรมนน

จะยงไมเกดขนจนกวาเดกจะมอายประมาณ 9-13 ป ความรเกยวกบเรองนจะคอยๆ มากขน และจะ

เปนระยะทเดกเรมเขาสไฮสกล ความสานกทางคณธรรมแหงความเปนพลเมองดของเดกจะสงขน

อยางมาก ความรทเดกจะไดมาเกยวกบเรองนนน ไมเพยงแตจะไดมาจากเนอหาวชาในหนาทพลเมอง

เทานน เดกจะไดมาจากคาสนทนาของบคคลในครอบครว จากหนงสอพมพ จากวทยและโทรทศน

นอกจากน แอนเดรนยงไดกลาวตอไปอกวา ความรความสานกในหนาทพลเมองหรอคณธรรมแหง

พลเมองดนน มทงในดานความร ความคด และทางดานความสนใจ คณคาทศนคตและแรงจงใจ

บซ (Beech. 1976: 1125-A) ไดศกษาเกยวกบระบบคานยม เจตคต และสงดงดดใน

ระหวางบคคล จากผลการวจยพบวา ยงบคคลไดรบสงตาง ๆ จากผอนทคลายตนเองมากเทาไร

สงเหลานนกจะเปนเครองดงดดใหเขามแนวโนมเหมอนกบผนนมากยงขน แตสงทเขาไดรบมาจาก

ผอนนน จะตองตรงกบเจตคตและระบบคานยมทเขามอย โดยทวไปแลวคานยมของบคคลจะแสดงออก

มาตามเจตคตของเขา บคคลจะมคานยมเหมอนกบผอนกตอเมอบคคล เหลานนมระบบคานยมท

คลายคลงกน และมพฤตกรรมโตตอบกนในระยะยาว

72

ฮารอน (Aharon. 2002) ไดทาการศกษาเรอง การสอนความรกชาตโดยการสอนผาน

ทางนโยบายสงคมในศตวรรษท 20 ของการศกษาในตรกและอยปต พบวา การสอนในชนประถมศกษา

จะเนนการสอนโดยการใชหวข อทางประวตศาสตร กฎหมาย ภาษาและวฒนธรรม รวมทงหลกสตร

ในชนมธยมศกษาตอนตน แตการสอนนนจะไดผลหรอไมไดผลมาจากภมหลงของครอบครวของผเรยน

6.2 งานวจยในประเทศ

กนกวรรณ ววฒนธนศษฏ (2545: 112-115) ศกษาองคประกอบคณธรรมและคานยม

ของนกเรยนช นประถมศกษาปท 6 สงกดกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2544 จานวน 1,208 คน

เครองมอทใชเปนแบบสอบถามวดคณธรรมจรยธรรมและคานยมชนดขอความทสรางขนตามแบบ

ฮารเตอร มาตราสวนประมาณคา 4 ระดบ ผลการวจยพบวาคณธรรมจรยธรรมและคานยมของนกเรยน

โดยรวมและจา แนกตามเพศมองคประกอบรวมกนคอ จรยธรรม และผลการเปรยบเทยบคณธรรม

จรยธรรมและคานยมแตละดานของนกเรยนชายและนกเรยนหญง พบวาดานความเมตตากรณา

เออเฟอเผอแผ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดานวนยและความรบผดชอบ

ดานความซอสตย ดานประหยด และดานกตญ� แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

มลนทรา ยนดสข (2547: 127-144) ไดทาการวจยเรองรปแบบการปลกฝงคานยมความ

รกชาตสาหรบเดกปฐมวย โดยสมผเชยวชาญแบบเจาะจงจานวน 18 คนและนาแนวความคดของ

ผเชยวชาญเกยว กบการจดกจกรรมเพอปลกฝงคานยมความรกชาตสาหรบเดกปฐมวย และนามา

กาหนดเปนรปแบบการปลกฝงคานยมความรกชาตสาหรบเดกปฐมวย ผลการวจยพบวาการปลกฝงให

รกชาต ศาสนา พระมหากษตรยและราชวงศ ประกอบดวยกจกรรมวดทศนเกยวกบประเทศไทยเพอให

ความรความเปนมา ประวตศาสตร กจกรรมการรองเพลง การปฏบตตนตอเพลงชาตไทยและธงชาต

ไทย กจกรรมการรจกศาสนาทตนนบถอ การแสดงความเคารพและการปฏบตตนตอศาสนาของตน

กจกรรมการรจกและรความสาคญของพระมหากษตรยและราชวงศ และการปลกฝงใหรกวฒนธรรม

ไทย ประกอบดวย ภาษาไทย ประเพณไทย มารยาทไทย อาหารไทย การแตงกายไทย ดนตรไทย และ

ภมปญญาทองถน

วสน มณประสทธ (2548: บทคดยอ) ศกษาคานยมพนฐานของนกเรยนระดบชวงชนท 3

โรงเรยนคาทอลก สงกดอครสงฆมณฑลกรงเทพฯ เขตการศกษาท 3 จานวน 300 คน เครองมอทใช

เปนแบบสอบถามวดการอบรมเลยงดบตรของบดามารดา ผลการวจยพบวานกเรยนมคานยมพนฐาน

ทางดานความรกชาต ศาสน กษตรย คอนขางสง สวนคานยมพนฐานดานการพงตนเอง ขยนหมนเพยร

และมความรบผดชอบ ดานการประหยดและออม ดานการมระเบยบวนย และการเคารพกฎหมาย และ

คานยมพนฐานดานการปฏบตตามคณธรรมทางศาสนา มคานยมปานกลาง

สรอยหวาย พดเงน (2550: 94-97) ศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบ

คานยมในการพงตนเองของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สาขาพาณชยกรรม สงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาเอกชน ในเขตกรงเทพมหานคร เขต 1. จานวน 694 คน ผลการวจยพบวา

ปจจยดานแรงจงใจใฝสมฤทธ ความรบผดชอบ บคลกภาพการแสดงตว การรบรความสามารถของตน

73

และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย มความสมพนธทางบวกกบคานยมในการพงตนเอง อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยปจจยดานแรงจงใจใฝสมฤทธ สงผลตอคานยมในการพงตนเองมาก

ทสด รองลงมาคอ ดานดานบคลกภาพการแสดงตว และความรบผดชอบ มคานาหนกความสาคญ

ในรปคะแนนมาตรฐานเทากบ .301, .298, และ .223 ตามลาดบ สวนการรบรความสามารถของตน

และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยสงผลตอคานยมในการพงตนเองอยางไมมนยสาคญทางสถต

ภณญามล กระตายแกว (2550: 108-109) ไดทาการวจยเรองปจจยทสงผลตอคานยม

ความเปนไทยของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาชวงชนท 4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพ

มหานคร เขต 1 จานวน 575คน เครองมอทใชม 2 ฉบบคอ แบบสอบถามวดปจจยในแตละดาน ม

ลกษณะเปนมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) 4 ระดบ และแบบสอบถามวดคานยมความเปนไทย

ซงเปนแบบสอบถามแบบสถานการณ ผลการวจยพบวา ปจจยดานเอกลกษณแหงตน การไดร บการ

ปลกฝงความเปนไทยในครอบครว การไดรบการปลกฝงความเปนไทยในโรงเรยน อทธพลของเพอน

และอทธพลของสอมวลชน มความสมพนธทางบวกกบคานยมความเปนไทยของนกเรยนทงหมด

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาความสมพนธอยระหวาง .22 - .51 และมคาสมประสทธ

สหสมพนธพหคณเทากบ .54 ซงสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมคาสมประสทธ

ของการวดรวมกนเทากบ .29 แสดงวาตวแปรปจจยทกตวรวมกนอธบายคานยมความเปนไทยของ

นกเรยนทงหมดได รอยละ 29

เพญนภา พมหม (2550: 89-90) การศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการ

กบคานยมประชาธปไตย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สงกดกรงเทพมหานคร จานวน 452 คน

เครองมอทใชเปนแบบสอบถามวดความสมพนธในแตละดาน ผลการวจยพบวาตวแปรปจจย ไดแก

การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย ทกษะทางสงคม สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร สมพนธ

ระหวางนกเรยนกบเพอน บรรยากาศประชาธปไตย และอทธพลของสอ มความสมพนธกบคานยม

ประชาธปไตย อยางมนยสาคญทางสถตระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนพหคณเทากบ .429

โดยตวแปรปจจยทง 6 ตวแปรรวมกนอธบายความแปรปรวนของคานยมประชาธปไตยรอยละ 18.7

คานาหนกความสาคญของปจจยดานสมพนธภาพระหวางนกเรยนกบเพอน และอทธพลของสอสงผล

ทางบวกตอคานยมประชาธปไตย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และปจจยดานบรรยากาศ

ประชาธปไตยสงผลทางลบตอคานยมประชาธปไตย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สว นปจจย

ดานการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย ทกษะทางสงคม สมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร สงผลตอ

คานยมประชาธปไตยอยางไมมนยสาคญทางสถต

รงรตน สนธขนธ (2551: 94-96) ศกษาคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงคตาม

มาตรฐานการศกษาขนพนฐานของนกเรยนชวงชนท 2 ในโรงเรยนกลมสนามชย สงกดกรงเทพมหานคร

ทมความสามารถในการคดวเคราะหตางกน จานวน 826 คน เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย

แบบสอบถามวดคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงค และแบบทดสอบความสามารถในการคด

วเคราะหของนกเรยน ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนทมความสามารถในการคดวเคราะหสงมคณธรรม

จรยธรรมและคานยมทพงประสงคในระดบสง สวนนกเรยนทมความสามารถในการคดวเคราะหระดบ

ปานกลางและตามคณธรรมจรยธรรม และคานยมทพงประสงคอยในระดบปานกลาง 2) คณธรรม

74

จรยธรรมและคานยมทพงประสงคของนกเรยนทมความสามารถในการคดวเคราะหตางกนมคาตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .01 และคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงคของนกเรยน

ในระดบชนตางกนมคาตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต 3.ปฏสมพนธของความสามารถในการคด

วเคราะหกบระดบชนมผลตอคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงคของนกเรยนอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05

ประภาพร คนซอ (2552: บทคดยอ) ศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบ

ความสามารถในการควบคมตนเอง ของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 3 ในเขตพนทการศกษาลพบร

เขต 2จานวน 217 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามวดความสามารถในการควบคมตนเองดาน

อารมณและดานพฤตกรรม ลกษณะมงอนาคต ความเชอมนในตนเอง สมพนธภาพระหวางเพอน และ

อทธพลของของตวแบบสญลกษณ ผลการวจยพบวา ปจจยทสงผลตอการควบคมตนเองดานอารมณ

ไดแกสมพนธภาพระหวางนกเรยนกบเพอน อทธพลของตวแบบสญลกษณ และความเชอมนใน

ตนเอง สงผลทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ปจจยทสงผลตอความสามารถในการ

ควบคมตนเองดานพฤตกรรมไดแก ลกษณะมงอนาคต และอทธพลของตวแบบสญลกษณ สงผล

ทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา

และดานการรกพระมหากษตรย โดยผวจยเลอกสรางแบบวดช นดสถานการณแบบ 3 ตวเลอก และ

ทาการศกษาความสมพนธระหวางระดบชน และการควบคมตนเองของนกเรยนทสงผลตอคานยม

ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย โดยอาศยแนวคด และทฤษฎ

ตามทกลาวมาแลวเปนพนฐานในการกาหนดจดมงหมายและตงสมมตฐานของการวจย

บทท 3 วธดาเนนการวจย

การวจยครงนเปนการศกษาเปรยบเทยบคานยมพนฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ทมความสามารถในการควบคมตนเองตางกน ซงผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน

1. การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง

2. การสรางเครองมอทใชในการวจย

3. การเกบรวบรวมขอมล

4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล

5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 แบงเปน 6 กลมเขต จานวน 101 โรงเรยน มหองเรยนจานวน 842 หอง จานวนนกเรยน 40,955 คน จาแนกเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 13,736 คน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 จานวน 13,662 คน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จานวน 13,557 คน รายละเอยดดงตาราง 3

76

ตาราง 3 จานวนโรงเรยน และจานวนนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาปท 1-3 สงกดกรงเทพมหานคร แบงตามขนาดโรงเรยน กลมเขตและสานกงานเขต

กลมเขต สานกงานเขต จานวน โรงเรยน

ขนาดโรงเรยน จานวนนกเรยน รวมทงสน

เลก กลาง ใหญ ม.1 ม.2 ม.3

กลมกรงเทพกลาง

หวยขวาง 1 1 - - 106 106 106 318

ราชเทว 1 1 - - 105 105 105 315

ดนแดง 2 1 1 - 352 352 352 1056

กลมกรงเทพ ตะวนออก

บางกะป 1 1 - 276 276 276 828

มนบร 4 3 1 - 499 499 499 1497

ลาดกระบง 9 8 1 - 887 887 887 2661

หนองจอก 6 4 2 - 852 852 852 2556

บงกม 2 1 1 - 263 263 263 789

สะพานสง 2 2 - - 138 138 138 414

คลองสามวา 3 1 2 - 606 606 606 1818

กลมกรงเทพใต

ปทมวน 2 2 - - 135 135 135 405

พระโขนง 1 1 - 178 178 178 534

คลองเตย 1 1 - - 136 136 136 408

ประเวศ 4 3 - 1 688 688 688 2064

สวนหลวง 3 1 2 - 473 473 473 1419

วฒนา 2 2 - - 196 177 136 509

บางนา 3 2 1 - 363 363 363 1089

กลมกรงเทพเหนอ

บางเขน 1 - - 1 351 351 351 1053

ดอนเมอง 3 3 - - 307 307 307 921

จตจกร 3 1 - 1 951 896 832 2679

ลาดพราว 2 2 - - 250 250 250 750

บางซอ 1 1 - - 126 126 126 378

หลกส 5 5 - - 459 459 459 1377

สายไหม 3 2 1 - 401 401 401 1203

77

ตาราง 3 (ตอ)

กลมเขต สานกงานเขต จานวนโรงเรยน

ขนาดโรงเรยน จานวนนกเรยน รวมทงสน

เลก กลาง ใหญ ม.1 ม.2 ม.3

กลมกรงธนใต

ภาษเจรญ 5 4 1 - 567 567 567 1701

หนองแขม 4 2 2 - 576 576 576 1728

บางขนเทยน 7 4 3 - 931 931 931 2793

ราษฎรบรณะ 2 1 1 - 332 332 332 996

บางแค 4 2 2 - 480 480 480 1440

ทงคร 1 1 - - 246 246 246 738

บางบอน 2 2 - - 202 202 202 606

กลมกรงธนเหนอ

คลองสาน 3 3 - - 340 340 340 1020

บางกอกนอย 1 1 - - 79 79 79 237

ตลงชน 1 1 - - 127 127 127 381

บางพลด 1 1 - - 68 68 68 204

จอมทอง 3 2 1 - 434 434 434 1302

ทววฒนา 2 1 1 - 256 256 256 768

รวม 101 72 25 3 13736 13662 13557 40955

ทมา: กองวชาการ สานกการศกษา กรงเทพมหานคร. (2554). สถตจานวนนกเรยน โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2554. กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 จานวน 5 โรงเรยน แบงออกเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 141 คน ชนมธยมศกษาปท 2 จานวน 130 คน และชนมธยมศกษาปท 3 จานวน 115 คน รวมทงหมด 386 คน ไดมาจากการสมแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Random Sampling) รายละเอยดและขนตอนการกาหนดขนาดกลมตวอยาง และการสมกลมตวอยาง มดงน 1. ทาการสารวจขอมลประชากรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จากแหลงขอมลทตยภม คอ สานกการศกษา กรงเทพมหานคร แลวจดทากรอบของการสม (Sampling Frame) โดยอาศยลกษณะการแบงขนาดของโรงเรยน จาแนกตามเกณฑของสานกการศกษากรงเทพมหานคร ทไดกาหนดไว ดงน

78

โรงเรยนขนาดเลก จานวนนกเรยนตงแต 1 - 400 คน โรงเรยนขนาดกลาง จานวนนกเรยนตงแต 401 - 800 คน โรงเรยนขนาดใหญ จานวนนกเรยนตงแต 801 คนขนไป 2. การกาหนดขนาดของกลมตวอยาง ผวจยไดใชวธการคานวณหาขนาดของกลมตวอยางเพอการประมาณคาเฉลยของประชากร ซงใชสตรการกาหนดตวอยางสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) ทระดบความเชอมน .95 (มยร ศรชย. 2538: 105) โดยประกอบไปดวยขอมลตางๆ ทใชในการคานวณ ดงน 2.1 กาหนดระดบความเชอมน (Level of Confidence: 1 - α ) ท .95 2.2 กาหนดขนาดของความคลาดเคลอน (Error) ในการสมเทากบ 1.10 คะแนนสาหรบในการศกษาวจยในครงนผวจยยอมรบคาสถตจากกลมตวอยาง ซงคอคะแนนเฉลยX จากแบบวดคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา ดานการรกพระมหากษตรย แตกตางจากคาพารามเตอรของประชากร μ ไดมากทสดท 1.10 ซงผวจยไดพจารณาแลวเหนวาขนาดของความคลาดเคลอนดงกลาวพอเพยงสาหรบการไดมาของขนาดกลมตวอยางทเหมาะสม เมอความคลาดเคลอน (Error) หมายถง ในการสมตวอยางนนๆ จะยอมใหคาสถตทไดจากกลมตวอยางแตกตางจากคาพารามเตอรของประชากรไดมากทสดเทาไหร ซงโดยทวไปจะใหเทากบ e เชน ให Y - μ = e (มยร ศรชย. 2538: 41) 2.3 คาประมาณความแปรปรวนของกลมประชากร ( 2σ ) ไดจากการนาแบบวดคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา ดานการรกพระมหากษตรย มลกษณะเปนแบบวดชนดสถานการณ 3 ตวเลอก โดยนาไปทดลองใช (Try Out) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 โรงเรยนวดบณยประดษฐ กลมกรงธนใต สงกดกรงเทพมหานคร จานวน 120 คนทไมใชกลมตวอยางในงานวจย แบงออกเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 40 คน ชนมธยมศกษาปท 2 จานวน 40 คน และชนมธยมศกษาปท 3 จานวน 40 คน ไดคาประมาณความแปรปรวนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มคาเทากบ 44.130 ชนมธยมศกษาปท 2 มคาเทากบ 158.171 และชนมธยมศกษาปท 3 มคาเทากบ 133.174 2.4 คานวณหาขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตรการกาหนดขนาดของกลมตวอยางของการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) ในระดบความเชอมนท .95 (มยร ศรชย. 2538: 105)

2

1

221

22

4 g

K

gg

K

g g

gg

SNeNw

SN

n∑

∑

=

=

+=

ไดขนาดกลมตวอยางทเหมาะสมในการวจยจานวน 366 คน

79

3. ทาการสมอยางงาย (Simple Sampling) เนองจากตามเกณฑของสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา กาหนดวาทกโรงเรยน ตองผานเกณฑการประเมน มาตรฐานท 1 ผเรยนมคณธรรม จรยธรรมและคานยมอนอนพงประสงค จากผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบท 3 (2549-2553) พบวา โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ผานการรบรองคณภาพการศกษาทกโรงเรยน และเมอพจารณาผลการประเมนในมาตรฐานท 1 ไดผลคะแนนไมแตกตางกนมากนก อยในระดบ ด - ดมาก (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. 2554ค: ออนไลน) ดงนนผวจยจงทาการสมกลมตวอยางมา 1 กลมเขตโดยใชวธการสมอยางงาย ไดกลมกรงธนใตเปนกลมตวอยาง แบงออกเปน โรงเรยนขนาดกลาง 9 โรงเรยน และโรงเรยนขนาดเลก 16 โรงเรยน 4. ทาการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชขนาดของโรงเรยน เปนชน (Strata) และมโรงเรยนเปนหนวยการสม (Unit) ทาการสมมารอยละ 20 ของแตละขนาด ไดจานวน 5 โรงเรยน แบงออกเปนโรงเรยนขนาดกลาง จานวน 2 โรงเรยน โรงเรยนขนาดเลก จานวน 3 โรงเรยน รายละเอยดดงตาราง 4 ตาราง 4 จานวนโรงเรยน และจานวนนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1-3 แบงตามขนาดของโรงเรยน

ขนาดของโรงเรยน โรงเรยน ม.1 ม.2 ม.3 รวม

หอง รวม นร. หอง นร. หอง นร. หอง นร.

กลาง นาหลวง 5 246 4 198 3 148 12 592 วดสะแกงาม 5 183 4 166 4 143 13 492

เลก วดแสมดา 3 143 3 127 3 130 9 400 บานนายเหรยญ 3 80 3 97 3 89 9 266 วดทองศาลางาม 2 60 2 65 2 69 6 194

รวมทงหมด 18 712 16 653 15 579 49 1944

5. ทาการสมอยางงาย (Simple Sampling) โดยสมมารอยละ 20 ของจานวนนกเรยนในแตละระดบชน ไดจานวนนกเรยนทใชเปนกลมตวอยางสาหรบการวจยดงรายละเอยดในตาราง 5

80

ตาราง 5 จานวนนกเรยนทเปนกลมตวอยาง จาแนกตามโรงเรยนและระดบชน

ขนาดของโรงเรยน โรงเรยน

จานวนนกเรยน รวม

ม.1 ม.2 ม.3

กลาง นาหลวง 49 39 29 118

วดสะแกงาม 36 33 28 98

เลก

วดแสมดา 28 25 26 79

บานนายเหรยญ 16 19 18 53

วดทองศาลางาม 12 13 14 39

รวม 141 130 115 386

6. การตรวจสอบความเหมาะสมของกลมตวอยาง ผวจยไดเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จานวน 386 คน และนามาหาคาความแปรปรวนของกลมตวอยาง ไดคาความแปรปรวนของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 มคาเทากบ 127.03 ระดบชนมธยมศกษาปท 2 มคาเทากบ 88.32 และระดบชนมธยมศกษาปท 3 มคาเทากบ 132.39 เมอพจารณาถงความคลาดเคลอนมาตรฐานในการประมาณคา (

XS ) ในภาพรวมเทากบ .551 และ /2Zα ทระดบความเชอมน 95% เทากบ 1.96

จะไดคาความคลาดเคลอน (X.05/2 SZe = ) เทากบ 1.08 และเมอนามาเปรยบเทยบกบขนตอนการ

กาหนดคาความคลาดเคลอนทผวจยไดประมาณคาไวเทากบ 1.10 พบวามคาใกลเคยงกน ดงนนจงสรปไดวากลมตวอยางทใชในการวจยครงนมขนาดทเพยงพอทจะสามารถนาขอมลอางองไปสกบประชากรไดอยางเหมาะสม

การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวยเครองมอในการวจยจานวน 2 ฉบบคอ แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย และแบบวดการควบคมตนเอง มลกษณะการวดแบบสถานการณ 3 ตวเลอก รายละเอยดดงน ฉบบท 1 แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ประกอบดวย ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบวด ไดแก เพศและระดบชนเรยน ตอนท 2 แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย มลกษณะเปนแบบวดชนดสถานการณ 3 ตวเลอก จานวน 40 ขอ ซงแบงออกเปนลกษณะของขอคาถามวดคานยมพนฐานดงน

81

- ดานการรกชาต จานวน 20 ขอ - ดานการรกศาสนา จานวน 10 ขอ - ดานการรกพระมหากษตรย จานวน 10 ขอ ฉบบท 2 แบบวดการควบคมตนเอง ประกอบดวย ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบวด ไดแก เพศและระดบชนเรยน ตอนท 2 แบบวดการควบคมตนเองชนดสถานการณ 3 ตวเลอก จานวน 40 ขอ ครอบคลมดานตางๆ ทง 4 ดานดงน - ดานการชแจงตนเอง จานวน 10 ขอ - ดานการวางแผนแกปญหา จานวน 10 ขอ - ดานความยบยงชงใจ จานวน 10 ขอ - ดานการรบรความสามารถของตน จานวน 10 ขอ

82

ขนตอนการสรางและหาคณภาพแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ในการวจยครงน ผวจยดาเนนการสรางเครองมอแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยดงภาพประกอบ

ภาพประกอบ 4 แสดงลาดบขนตอนในการสรางและหาคณภาพของแบบวดคานยมพนฐาน ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

กาหนดจดมงหมายในการสรางแบบวด

คดเลอกขอคาถาม จากคา r ≥ 0.2

ไมผาน

ผาน

ไมผาน

ไมผาน ไมผาน

ผาน

คดเลอกขอคาถาม จากคา

IOC ≥ 0.5คดออก

ศกษาทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของ

เขยนนยามปฏบตการและกาหนดแผนการเขยนขอคาถาม

เขยนขอคาถามตามนยามปฏบตการและตามแผนการเขยนขอคาถาม

วพากษและปรบแกขอคาถามรวมกบอาจารยผควบคมปรญญานพนธ

นาแบบวดคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรย ใหผเชยวชาญตรวจสอบความเทยงตรงเชงพนจ

ทดลองใชครงท 1 เพอตรวจสอบคณภาพของแบบวดดานอานาจจาแนก

ปรบปรงขอคาถาม

ปรบปรงขอคาถาม

ตรวจสอบคณภาพของแบบวดดานความเชอมน

คดออก

จดพมพเปนรปเลมเพอนาไปเกบขอมลในการวจย

83

แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ผวจยมแนวทางในการสรางเครองมอ เปนลาดบขนตอนดงตอไปน 1. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการวดและประเมนดานการมคานยมพนฐานดานตางๆ เพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย 2. เขยนนยามศพทเฉพาะและนยามเชงปฏบตการ จากเอกสารและงานวจยทเกยวของ ใหครอบคลมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ตามคณลกษณะทตองการวด 3. เขยนขอคาถามตามนยามปฏบตการ และตามแผนการเขยนขอคาถามคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ใหมความครอบคลมตามโครงสรางของนยามปฏบตการและเปนไปตามแผนการเขยนขอคาถามดงน 3.1 กาหนดจานวนขอคาถามของแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย รวมจานวน 60 ขอ ดงน 3.1.1 ดานการรกชาต จานวน 30 ขอ 3.1.2 ดานการรกศาสนา จานวน 15 ขอ 3.1.3 ดานการรกพระมหากษตรย จานวน 15 ขอ 3.2 สรางแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แบบสถานการณ 3 ตวเลอก 4. นาแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ทสรางขนมาวพากษและพจารณาปรบแกขอคาถามรวมกบอาจารยผควบคมปรญญานพนธเพอใหขอคาถามมความเทยงตรงและครอบคลมตามโครงสรางและทฤษฎ 5. ตรวจสอบความเทยงตรงเชงพนจ (Face Validity) โดยใหผเชยวชาญซงเปนครผสอนสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมจานวน 2 ทาน และดานการวดผลการศกษาจานวน 3 ทาน รวมจานวน 5 ทาน เปนผตรวจสอบคณภาพแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ดานความเทยงตรงเชงพนจ พจารณาความสอดคลองของขอคาถามกบนยามศพทเชงปฏบตการ ตรวจสอบความถกตองและเหมาะสมของการใชภาษาและความเหมาะสมของรปแบบของแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แลวนาไปหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) 6. พจารณาคดเลอกขอคาถามทมคาดชนความสอดคลอง (IOC) ตงแต .50 ขนไป จงถอวาแบบวดนนวดไดสอดคลองกบนยามปฏบตการ ผลการวเคราะหพบวาขอคาถามของแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย มคาดชนความสอดคลอง (IOC) ทงฉบบตงแต 0.60-1.00 จานวน 54 ขอ ประกอบดวยคานยมพนฐานดานการรกชาตจานวน 26 ขอ ดานการรกศาสนาจานวน 15 ขอ และดานการรกพระมหากษตรย จานวน 13 ขอ

84

7. นาแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยทคดเลอกไวจานวน 54 ขอไปทดลองใช (Try Out) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 โรงเรยนวดบณยประดษฐ กลมกรงธนใต สงกดกรงเทพมหานคร จานวน 120 คน จากนนนาผลการตอบแบบวดมาวเคราะหหาคาอานาจจาแนกเปนรายขอ โดยการหาคาสหสมพนธแบบไบซเรยล (Biserial Correlation) แลวพจารณาคดเลอกขอคาถามทมคาอานาจจาแนกมากกวาหรอเทากบ 0.20 ขนไป ไดขอคาถามแบบวดแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย จานวน 40 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.29-0.70 ประกอบดวยคานยมพนฐานดานการรกชาตจานวน 20 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.29-0.70 ดานการรกศาสนาจานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนก อยระหวาง 0.42-0.61 และดานการรกพระมหากษตรยจานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.43-0.69 8. นาขอคาถามทคดเลอกไวจานวน 40 ขอมาวเคราะหหาคาความเชอมนโดยใชสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) พบวาแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย มความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.94 เมอพจารณารายดานพบวา คานยมพนฐานดานการรกชาต มความเชอมน 0.89 ดานการรกศาสนา มความเชอมน 0.79 และดานการรกพระมหากษตรย มความเชอมน 0.89 สรประดบความเชอมนอยในระดบสง ตามเกณฑการแปลผลความเชอมน (เกยรตสดา ศรสข. 2552: 144) 9. จดพมพแบบวดและนาแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย จานวน 40 ขอ เพอนาไปใชเกบขอมลกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทเปนกลมตวอยางจานวน 386 คน 10. ภายหลงจากเกบรวบรวมขอมลจรง ผวจยไดนาแบบวดมาหาคาอานาจจาแนกเปนรายขอ โดยการหาคาสหสมพนธแบบไบซเรยล (Biserial Correlation) และวเคราะหหาคาความเชอมนโดยใชสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) อกครง พบวาแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยมคาอานาจจาแนกทงฉบบจานวน 40 ขอ อยระหวาง 0.24-0.62 ประกอบดวยคานยมพนฐานดานการรกชาตจานวน 20 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.24-0.54 ดานการรกศาสนาจานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.28-0.60 และดานการรกพระมหากษตรยจานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.36-0.62 และมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.92 เมอพจารณารายดานพบวา คานยมพนฐานดานการรกชาต มความเชอมน 0.84 ดานการรกศาสนา มความเชอมน 0.78 และดานการรกพระมหากษตรย มความเชอมน 0.85

85

ตวอยางแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ตอนท 1 ขอมลนกเรยน คาชแจง ใหนกเรยนอานขอความตอไปนแลวทาเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรงกบความเปนจรงของนกเรยนมากทสด 1. เพศ ชาย หญง 2. ระดบชนทศกษา มธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2 มธยมศกษาปท 3 ตอนท 2 แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทตรงใจนกเรยนมากทสดแลวทาเครองหมาย X ลงในตวเลอกทตรงกบคาตอบของนกเรยนเพยงขอเดยว คานยมพนฐานดานการรกชาต (0) วนนโกวทยไดรบคดเลอกเปนตวแทนนารองเพลงชาตหนาเสาธง ถานกเรยนเปนโกวทย นกเรยนออกไปนารองเพลงชาตเพราะเหตใด ก. เปนหนาทของนกเรยนในโรงเรยนทพงปฏบต ( 2 คะแนน) ข. เปนมตของหองจงจาเปนตองออกไปนารองเพลงชาต ( 1 คะแนน) ค. อยากใหทกคนในสงคมเหนความสาคญของเพลงชาต ( 3 คะแนน) คานยมพนฐานดานการรกศาสนา (0) เมอโรงเรยนจดกจกรรมทางศาสนาขน นกเรยนเขารวมกจกรรมเพราะเหตใด? ก. เพอน ๆ ในกลมทกคนเขารวม ( 1 คะแนน) ช. เพอสบทอดกจกรรมทางศาสนาใหคงอย ( 3 คะแนน) ค. โรงเรยนไดกาหนดใหนกเรยนทกคนเขารวม ( 2 คะแนน) คานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย (0) ปยะไดสงเรยงความเรอง “พอของแผนดน” เขารวมประกวดแขงขนในงานวนพอแหงชาต ถานกเรยนเปนปยะ นกเรยนสงเรยงความเขาประกวดเพราะเหตใด? ก. ตองการสรางชอเสยงใหกบโรงเรยน ( 2 คะแนน) ข. เพอนทกคนในหองเรยนสงเรยงความเขาประกวด ( 1 คะแนน) ค. อยากใหคนทอานไดตระหนกถงพอของแผนดน ( 3 คะแนน)

86

เกณฑการใหคะแนนแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ผวจยใชทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบอรก ขนการใชเหตผลเชงจรยธรรม ขนท 4 หลกการทาตามหนาทสงคม (13-16 ป) ในการกาหนดเกณฑการใหคะแนนดงน 3 คะแนนหมายถง บคคลทมคานยมระดบสง มเหตผลในการตดสนใจเลอกกระทากจกรรมตาง ๆ ดวยความตระหนกในบทบาทหนาททางสงคมทพงปฏบต 2 คะแนน หมายถง บคคลทมคานยมระดบปานกลาง มเหตผลในการตดสนใจเลอกกระทากจกรรมตาง ๆ เพราะเปนสงทปฏบตเปนประจาหรอเปนกจกรรมททาอยางสมาเสมอดวยความเคยชนตามระเบยบขอบงคบหรอระบบของสงคม 1 คะแนน หมายถง บคคลทมคานยมระดบตา มเหตผลในการตดสนใจเลอกกระทากจกรรมตาง ๆ ดวยความจาเปน หรอกระทาเพอใหไดรบการยอมรบจากผอน เกณฑการแปลความหมายจากแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย โดยรวม ระดบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย หมายถง ระดบคะแนนเฉลยทไดจากแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยน จานวน 40 ขอ คะแนนระหวาง 40-120 คะแนน คะแนนเฉลย 93.34-120.00 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย อยในระดบสง คะแนนเฉลย 66.67-93.33 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย อยในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 40.00-66.66 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย อยในระดบตา เกณฑการแปลความหมายจากแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ระดบคานยมพนฐานดานการรกชาต หมายถง ระดบคะแนนทไดจากแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาตของนกเรยน จานวน 20 ขอ คะแนนระหวาง 20-60 คะแนน คะแนนเฉลย 46.68-60.00 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกชาต อยในระดบสง คะแนนเฉลย 33.34-46.67 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกชาต อยในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 20.00-33.33 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกชาต อยในระดบตา

87

เกณฑการแปลความหมายจากแบบวดคานยมพนฐาน ดานการรกศาสนา ระดบคานยมพนฐานดาน ดานการรกศาสนา หมายถง ระดบคะแนนเฉลยทไดจากแบบวดคานยมพนฐานดานการรกศาสนาของนกเรยน จานวน 10 ขอ คะแนนระหวาง 10-30 คะแนน คะแนนเฉลย 23.34-30.00 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกศาสนา อยในระดบสง คะแนนเฉลย 16.67-23.33 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกศาสนา อยในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 10.00-16.66 หมายถง คานยมพนฐานดานการรกศาสนา อยในระดบตา เกณฑการแปลความหมายจากแบบวดคานยมพนฐาน ดานการรกพระมหากษตรย ระดบคานยมพนฐานดาน ดานการรกพระมหากษตรย หมายถง ระดบคะแนนเฉลยทไดจากแบบวดคานยมพนฐานดานการพระมหากษตรยของนกเรยนจานวน 10 ขอ คะแนนระหวาง 10- 30 คะแนน คะแนนเฉลย 23.34-30.00 หมายถง ระดบคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย อยในระดบสง คะแนนเฉลย 16.67-23.33 หมายถง ระดบคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย อยในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 10.00-16.66 หมายถง ระดบคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย อยในระดบตา แบบวดการควบคมตนเอง ในการวจยครงนผวจยไดปรบปรงแบบวดการควบคมตนเองชนดสถานการณ 3 ตวเลอกจานวน 52 ขอ จากงานวจยของไชยยงค วรนาม (2549: 103) ครอบคลมดานตาง ๆ ทง 4 ดานดงน

- ดานการชแจงตนเอง จานวน 13 ขอ - ดานการวางแผนแกปญหา จานวน 13 ขอ - ดานความยบยงชงใจ จานวน 13 ขอ - ดานการรบรความสามารถของตน จานวน 13 ขอ

ซงมคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.17 - 0.60 และมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .91 โดยมขนตอนการปรบปรงแบบวดการควบคมตนเองดงน 1. กาหนดจดมงหมายการวจยในการปรบปรงแบบวดการควบคมตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร 2. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการควบคมตนเองเพอใชเปนแนวทางในการปรบปรงแบบวดการควบคมตนเอง 3. เขยนนยามเชงปฏบตการ จากแนวทางการศกษาเอกสารทเกยวของ ใหครอบคลมการควบคมตนเอง ตามคณลกษณะทตองการวด

88

4. ปรบปรงขอคาถามของแบบวดการควบคมตนเองชนดสถานการณ 3 ตวเลอกจานวน 52 ขอ ของไชยยงค วรนาม (2549: 103) ใหสอดคลองกบนยามเชงปฏบตการทกาหนด 5. นาแบบวดการควบคมตนเองทปรบปรงมาวพากษและปรบแกขอคาถามกบอาจารยผควบคมปรญญานพนธ เพอใหไดขอคาถามทมความเทยงตรงและครอบคลมโครงสรางทฤษฎ ไดจานวนขอคาถามทงหมด 40 ขอ ครอบคลมดานตางๆ ดงน

- ดานการชแจงตนเอง จานวน 10 ขอ - ดานการวางแผนแกปญหา จานวน 10 ขอ - ดานความยบยงชงใจ จานวน 10 ขอ - ดานการรบรความสามารถของตน จานวน 10 ขอ

6. นาแบบวดการควบคมตนเองไปทดลองใช (Try Out) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 โรงเรยนวดบณยประดษฐ กลมกรงธนใต สงกดกรงเทพมหานคร จานวน 120 คน จากนนนาผลการตอบแบบวดมาวเคราะหหาคาอานาจจาแนกเปนรายขอ โดยการหาคาสหสมพนธแบบไบซเรยล (Biserial Correlation) 7. พจารณาคดเลอกขอคาถามทมคาอานาจจาแนกตงแต 0.20 ขนไป พรอมทงปรบปรงขอคาถามทไมผานเกณฑ ใหมความสมบรณและสอดคลองกบโครงสรางนยามปฏบตการ โดยแบบวดการควบคมตนเองทคดเลอกไวมคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.20-0.63 มจานวน 39 ขอ ประกอบดวยดานการชแจงตนเองจานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.21-0.43 ดานการวางแผนแกปญหา จานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.24-0.53 ดานความยบยงชงใจจานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.22-0.59 และดานการรบรความสามารถของตน จานวน 9 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.20-0.64 สาหรบขอทไมผานเกณฑคอขอ 32 มคาอานาจจาแนก 0.199 ตากวาเกณฑเพยงเลกนอย แตเพอใหครอบคลมกบโครงสรางนยามปฏบตการ ผวจยจงนาขอนมาใช โดยทาการปรบปรงขอความใหมความสมบรณและสอดคลองกบโครงสรางนยามปฏบตการ 8. นาขอคาถามของแบบวดการควบคมตนเองทคดเลอกไวจานวน 40 ขอ มาหาคาความเชอมน โดยใชสตรสมประสทธแอลฟา (Alha Coeffecient) ของครอนบาค (Cronbach) ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.88 เมอพจารณารายดานพบวา ดานการชแจงตนเอง มคาความเชอมนเทากบ 0.63 ดานการวางแผนแกปญหา มคาความเชอมนเทากบ 0.73 ดานความยบยงชงใจ มคาความเชอมนเทากบ 0.72 และดานการรบรความสามารถของตน มคาความเชอมนเทากบ 0.72 สรประดบความเชอมนอยในระดบสง ตามเกณฑการแปลผลความเชอมน (เกยรตสดา ศรสข. 2552: 144) 9. จดพมพแบบวดและนาแบบวดการควบคมตนเอง จานวน 40 ขอ เพอนาไปใชเกบขอมลกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทเปนกลมตวอยางจานวน 386 คน

89

10. หลงจากเกบรวบรวมขอมลจรง ผวจยไดนาแบบวดมาหาคาอานาจจาแนกเปนรายขอโดยการหาคาสหสมพนธแบบไบซเรยล (Biserial Correlation) และวเคราะหหาคาความเชอมนโดยใชสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) พบวาแบบวดการควบคมตนเองมคาอานาจจาแนกทงฉบบจานวน 40 ขอ อยระหวาง 0.20-0.52 ประกอบดวยดานการชแจงตนเอง จานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.56-0.64 ดานการวางแผนแกปญหา จานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.68-0.71 ดานความยบยงชงใจ จานวน 10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.71-0.74 และดานการรบรความสามารถของตน จานวน10 ขอ มคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.71-0.74 และมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.89 เมอพจารณารายดานพบวา ดานการชแจงตนเอง มคาความเชอมนเทากบ 0.63 ดานการวางแผนแกปญหา มคาความเชอมนเทากบ 0.72 ดานความยบยงชงใจ มคาความเชอมนเทากบ 0.74 และดานการรบรความสามารถของตน มคาความเชอมนเทากบ 0.75

ตวอยางแบบวดการควบคมตนเอง ตอนท 1 ขอมลนกเรยน

คาชแจง ใหนกเรยนอานขอความตอไปนแลวทาเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรงกบความเปนจรงของนกเรยนมากทสด 1. เพศ ชาย หญง 2. ระดบชนทศกษา มธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2 มธยมศกษาปท 3 ตอนท 2 แบบวดการควบคมตนเอง คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมาย X ลงในตวเลอกทตรงกบความรสกนกคดของนกเรยนมากทสด ดานการชแจงตนเอง (0) ปยะไดรบมอบหมายใหออกมาอภปรายหนาชนเรยน ขณะทปยะกาลงพดอภปรายอยนนเพอนๆ บางคนกาลงลอเลยนปยะอยหลงหอง ซงคณครไมเหน ถานกเรยนเปนปยะ นกเรยนจะทาอยางไร ก. หยดการอภปรายแลวลอเลยนเพอนกลบทนท (1 คะแนน) ข. อภปรายตอไปโดยไมสนใจเพอทลอเลยน (3 คะแนน) ค. อภปรายตอไปพรอมกบหาโอกาสลอเลยนเพอนกลบถาครเผลอ (2 คะแนน)

90

ดานการวางแผนปญหา (0) ในวนศกรอาจารยทสอนสมศรใน 3 รายวชาไดมอบหมายใหสมศรทารายงานสงพรอมกน ทง 3 วชาในวนจนทร ซงถาไมสงจะสงผลตอการเรยน ถานกเรยนเปนสมศรนกเรยนจะทาอยางไร ก. วางแผนการทารายงานทง 3 เรองใหเสรจในเวลาทกาหนด ( 3 คะแนน) ข. ขอเลอนวนสงรายงานกบอาจารยทมอบหมายเพราะคดวาทาไมทน ( 2 คะแนน) ค. ทารายงานตามทอาจารยมอบหมาย แตทาไดแคไหนกสงแคนน ( 1 คะแนน) ดานความยบยงชงใจ (0) ชตมากาลงอานหนงสอเพอเตรยมตวสอบในเชาวนรงขน ขณะนนเปนเวลาทรายการโทรทศน ทชตมาชนชอบมากกาลงนาเสนอพอด ถานกเรยนเปนชตมา นกเรยนจะทาอยางไร ก. ตงใจอานหนงสอตอไปโดยไมสนใจรายการโทรทศน ( 3 คะแนน) ข. อานหนงสอพรอมกบดโทรทศนไปดวย ( 2 คะแนน) ค. ดโทรทศนใหจบรายการกอนแลวคอยอานหนงสอ ( 1 คะแนน)

ดานการรบรความสามารถของตน (0) อาจารยแนะนาใหปรชาประกวดคดลายมอเพอคดเลอกเปนตวแทนโรงเรยนไปประกวดระดบอาเภอ เนองจากปรชาเปนคนลายมอสวย ถานกเรยนเปนปรชา นกเรยนจะทาอยางไร ก. ไปประกวด เพราะมนใจในฝมอของตน ( 3 คะแนน) ข. ไมไปประกวด เพราะคดวาลายมอคงสคนอนไมได ( 1 คะแนน) ค. ไปลองประกวดดแตไมแนใจวาจะไดรบคดเลอกหรอไม ( 2 คะแนน)

เกณฑการใหคะแนนการควบคมตนเอง 3 คะแนน คอ บคคลทมความสามารถในการควบคมตนเองสง เพอประโยชนตอตนเองและสวนรวมสงสด โดยไมเกดผลกระทบตอตนเองและผอน 2 คะแนน คอ บคคลทมความสามารถในการควบคมตนเองปานกลาง เพอประโยชนตอตนเองและสวนรวมบางสวน และอาจเกดผลกระทบตอตนเองและผอนบาง 1 คะแนน คอ บคคลทมความสามารถในการควบคมตนเองตา ไมเกดประโยชนตอตนเองและสวนรวม ทาใหเกดผลกระทบตอตนเองและผอน

เกณฑการแปลความหมายจากแบบวดการควบคมตนเอง ระดบการควบคมตนเอง หมายถง ระดบคะแนนทไดจากแบบวดการควบคมตนเองของนกเรยน จานวน 40 ขอ คะแนนระหวาง 40-120 คะแนน คะแนน 115.00-120.00 หมายถง ระดบการควบคมตนเองสง คะแนน 107.00-114.00 หมายถง ระดบการควบคมตนเองปานกลาง คะแนน 40.00-106.00 หมายถง ระดบการควบคมตนเองตา

91

การเกบรวบรวมขอมล วธการเกบรวบรวมขอมล วธการดาเนนการเกบรวบรวมขอมลมาวเคราะหนน ผวจยดาเนนงานเปนขนตอนดงน 1. ตดตอขอใบรบรองเพอขออนญาตเกบขอมลกลมตวอยาง จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2. ตดตอโรงเรยนทใชเปนกลมตวอยาง เพอขออนญาตเกบรวบรวมขอมลจากผบรหาร สถานศกษาเพอกาหนดวนเวลาเพอทดสอบ 3. นาแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย และแบบวดการควบคมตนเองไปทาการเกบขอมลกบนกเรยนทเปนกลมตวอยาง ระดบชนมธยมศกษาปท 1-3 ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2554 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ระหวางวนท 12-30 กนยายน 2554 ใชเวลาในการเกบขอมลประมาณ 1 ชวโมง 4. ดาเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยผวจยเปนผดาเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง พรอมทงอธบายวตถประสงค และวธการทาแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย และแบบวดการควบคมตนเองเพอใหนกเรยนทกคนมความเขาใจในการทาแบบวด 5. เกบรวบรวมแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย กบแบบวดการควบคมตนเอง จากโรงเรยนทใชเปนกลมตวอยาง จากนนทาการตรวจใหคะแนนและใชเปนขอมลในการวเคราะหขอมลโดยวธการทางสถตตอไป

ขนตอนการวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ไดมวธการจดกระทาและการวเคราะหขอมลดงน 1. ตรวจใหคะแนนแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย และแบบวดการควบคมตนเอง 2. จดกลมนกเรยนตาม ระดบชนเรยน และระดบการควบคมตนเอง 3. วเคราะหหาคาสถตพนฐานและประมาณคาสถตจากคะแนนของแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย และแบบวดการควบคมตนเอง 4. วเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางและวเคราะหปฏสมพนธระหวางตวแปรระดบชนกบตวแปรการควบคมตนเองทมผลตอคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย โดยใชสถตวเคราะหปฏสมพนธความแปรปรวน 2 ทางกรณตวแปรอสระ 2 ตว และตวแปรตามมากกวา 1 ตว (Two-way MANOVA)

92

สถตทใชในการวจย 1. สถตทใชในการกาหนดกลมตวอยาง การกาหนดขนาดของกลมตวอยาง เพอใชในการประมาณ คาเฉลยของประชากร โดยใชสตรการสมกลมตวอยางแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) ทระดบความเชอมน .95 (มยร ศรชย. 2538: 105)

2

1

221

22

4 g

K

gg

K

g g

gg

SNeNw

SN

n∑

∑

=

=

+=

เมอ n แทน ขนาดของกลมตวอยาง N แทน จานวนประชากรทงหมด K แทน ขนาดของชนเรยน 2

gS แทน แทนความแปรปรวนของคะแนนแบบวดคานยมพนฐานดาน การรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย e แทน ความคลาดเคลอนในการประมาณคา gN แทน จานวนนกเรยนในแตละชน gw แทน อตราสวนจานวนนกเรยนในแตละชน 2. สถตทใชหาคณภาพเครองมอ 2.1 หาคาความเทยงตรงเชงพนจ (Face Validity) โดยหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC) ดงน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 73)

IOC = N

R∑

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองความเหนของผเชยวชาญ

∑R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N แทน จานวนผเชยวชาญทงหมด

93

2.2 การหาคาอานาจจาแนกของแบบวดเปนรายขอ โดยการหาคาสหสมพนธแบบ ไบซเรยล (Biserial Correlation: rbis.) ดงน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 241)

r bis = ypq

SXX

t

LH ×−

เมอ r bis

แทน คาอานาจจาแนกของขอสอบ HX แทน คะแนนเฉลยของกลมทมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย สง LX แทน คะแนนเฉลยของกลมทมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ตา tS แทน คะแนนเบยงเบนมาตรฐานของแบบวดทงฉบบ p แทน สดสวนของกลมสง q แทน สดสวนของกลมตา y แทน คา Ordinate เปดจากตารางโคงปกตตาม 2.3 หาคาความเชอมนของแบบวด โดยใชวธหาคาสมประสทธแอลฟา (α -Coefficient) (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 200)

α = ⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛−

−∑

2

2

11 t

i

SS

nn

เมอ α แทน สมประสทธของความเชอมน N แทน จานวนขอของเครองมอวด S 2

i แทน คะแนนความแปรปรวนเปนรายขอ S 2

t แทน คะแนนความแปรปรวนของเครองมอวด

94

3. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 3.1 สถตพนฐาน (ชศร วงศรตนะ. 2550: 60) 3.1.1 คาเฉลย ( X ) 3.1.2 คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S) 3.2 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน (Marascuilo. 1983: 357-371) 3.2.1 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนระหวางคะแนนเฉลยของตวแปรแบบม 2 ตวประกอบ มาวเคราะหความแปรปรวนแบบตวแปรอสระ 2 ตว (Two-way Multivariate of Variance: Two –Way MANOVA) ดวยคาสถต Wilks’ Λ 3.2.2 เปรยบเทยบคาเฉลยของคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนทมระดบชนตางกน (Main effect) ดวยสถตทดสอบ F จากสตร

F = ⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛ΛΛ−

bA

bA

/1

/1

1

2 1νν

โดยท AΛ = ∏= +

s

p p1 11λ

1ν = Aν P

2ν = ab - ⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ PAν21 +1

Aν = I-1 sReν = Rν = N-IJ

a = Rν + Aν - ( )121

+− RP ν

b = 5

422

22

−+−

PP

A

A

νν

S = min [ ]PA ,ν เมอ P แทน จานวนของตวแปรตาม I แทน จานวนระดบของตวแปรการควบคมตนเอง J แทน จานวนระดบของตวแปรระดบชน และ sλλλ ,....,, 21 เปนคาไอเกนของสมการ ( ) ( ) ISSSS BW λ−−1 = 0

95

3.2.3 เปรยบเทยบคาเฉลยของคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนทมการควบคมตนเองตางกน (Main effect) ดวยสถตทดสอบ F จากสตร

F = ⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛ΛΛ−

bB

bB

/1

/1

1

2 1νν

โดยท BΛ = ∏= +

s

p p1 11λ

1ν = Bν P

2ν = ab - ⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ PBν21

+1

Bν = I-1 sReν = Rν = N-IJ

A = Rν + Bν - ( )121

+− RP ν

B = 5

422

22

−+−

PP

B

B

νν

S = min [ ]PB ,ν 3.2.4 ศกษาผลปฏสมพนธระหวางตวแปรระดบชนกบตวแปรการควบคมตนเองทมผลตอคานยมดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย โดยรวมของนกเรยน (Interaction Effect in a two-factor MANOVA) จากสตร

96

F = ⎟⎟⎠

⎞⎜⎜⎝

⎛ΛΛ−

bAB

bAB

/1

/1

1

2 1νν

โดยท ABΛ = ∏= +

s

p p1 11λ

1ν = ABν P

2ν = ab - ⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ PABν

21

+1

ABν = I-1 sReν = Rν = N-IJ

a = Rν + ABν - ( )121

+− RP ν

b = 5

422

22

−+−

PP

AB

AB

νν

S = min [ ]PAB ,ν 3.2.5 ทดสอบนยสาคญระหวางคาเฉลยโดยวธการเปรยบเทยบพหคณ ดวยวธการ LSD ของฟชเชอร (Fisher) (นคม ตงคะพภพ. 2543: 75-76; อางองจาก Fisher. 1935)

LSD = ( ) ( )

⎥⎥⎦

⎤

⎢⎢⎣

⎡+

'

'22

,2 j

j

j

jerror n

c

nc

MSt να

เมอ LSD แทน คาความแตกตางวกฤตของการเปรยบเทยบแตละค ทขนาดของกลมตวอยางไมเทากน

να ,2

t แทน คาอตราสวนทระดบความคลาดเคลอน α ทกาหนด

โดยมความเปน อสระ ( ν ) เทากบคาความเปนอสระของ MS error ของการทดสอบรวมโดยสถต F MS error แทน ความแปรปรวนสวนทเปนเทอมของความคลาดเคลอน ของการทดสอบรวมโดย F ซงในกรณการวเคราะหความ แปรปรวนแบบตวแปรทดลองตวเดยวคอ MSW c j และ c 'j แทน สมประสทธของคาเฉลยคทนามาเปรยบเทยบ ในกรณนจะม

คา 1 และ -1 ตามลาดบ n j และ n 'j แทน ขนาดของกลมตวอยางของคทนาคาเฉลยมาเปรยบเทยบกน

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

สาหรบการศกษาวจยครงน ผวจยกาหนดจดมงหมายของการวจย 3 ประการคอ ประการ

แรกเพอศกษาคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ประการทสองเพอเปรยบเทยบ

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทมระดบชน และการควบคมตนเองแตกตางกน

ประการทสาม เพอศกษาปฏสมพนธระหวางระดบ ชน และการควบคมตนเองของนกเรยนทสงผล

ตอคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ดงนนเพอตอบจดมงหมายการวจยครงน

ไดอยางครอบคลม ผวจยไดเลอกใชสถต Two-way MANOVA ในการวเคราะหขอมล สาหรบในบทน

เปนการนาเสนอผลการวเคราะหขอมล รายละเอยดดงจะกลาวถงตอไปน

สญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล การนาเสนอผลการวเคราะหขอมลสาหรบการวจยครงน เพอใหเกดความเขาใจเกยวกบ

ความหมายในการนาเสนอผลการวเคราะหทตรงกน ผวจยจงไดกาหนดสญลกษณและอกษรยอทใช

ในการวเคราะหขอมล ดงตอไปน

X แทน คะแนนเฉลย

n แทน จานวนนกเรยน

SD แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

MIN แทน คะแนนตาสด

MAX แทน คะแนนสงสด

Sk แทน คาความเบ

Ku แทน คาความโดง

F แทน คาสถตทดสอบเอฟ

df แทน ชนความเปนอสระ

SS แทน ผลบวกกาลงสองของคาความแตกตางระหวางขอมล

และคาเฉลยของกลมขอมล (Sum of Squares)

MS แทน คาเฉลยของผลบวกกาลงสอง (Mean Square)

SSCP แทน เมทรกซผลบวกของกาลงสองและของผลคณระหวาง

กลมขอมล (Sum of Squares and Cross Products)

p แทน ระดบนยสาคญของการทดสอบ

* แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

98

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล

ผลการวเคราะหขอมลเพอศกษาเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา

และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

ทมระดบการควบคมตนเองตางกน แบงการนาเสนอออกเปน 2 ตอนดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลพนฐานของผตอบแบบวด

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบจดมงหมายการวจย

2.1 ผลการวเคราะหคานยมพนฐานโดยรวม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3

2.2 ผลการวเคราะหคานยมพนฐานดานการรกชาต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3

2.3 ผลการวเคราะหคานยมพนฐานดานการรกศาสนา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3

2.4 ผลการวเคราะห คานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1-3

2.5 ผลการทดสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหความแปรปรวนพหคณ

2.6 ผลการเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการ

รกพระมหากษตรย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชน และระดบการควบคม

ตนเอง

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลพนฐานของผตอบแบบวด

จากการวเคราะหขอมลพนฐานของกลมตวอยางจานวน 386 คน พบวา กลมตวอยาง

สวนใหญเปนเพศหญง รองลงมาเปนเพศชาย (คดเปนรอยละ 60.40 และ 39.60) สวนใหญกาลงศกษา

อยในระดบชนมธยมศกษาปท 1 รองลงมากาลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาปท 2 และกาลงศกษา

อยในระดบชนมธยมศกษาปท 3 ตามลาดบ (คดเปนรอยละ 36.50, 33.70 และ 29.80) สาหรบระดบ

การควบคมตนเองพบวากลมตวอยางสวนใหญมระดบการควบคมตนเองอยในระดบปานกลาง รองลงมา

มระดบการควบคมตนเองอยในระดบตา และ ระดบปานสง ตามลาดบ (คดเปนรอยละ 38.60, 34.20

และ 27.20) รายละเอยดดงตาราง 6

99

ตาราง 6 ขอมลพนฐานของผตอบแบบวด

ขอมลพนฐาน จานวน (n) รอยละ

เพศ

ชาย 153 39.60

หญง 233 60.40

รวม 386 100.00

ระดบชน

ม.1 141 36.50

ม.2 130 33.70

ม.3 115 29.80

รวม 386 100.00

ระดบการ

ควบคมตนเอง

สง 105 27.20

ปานกลาง 149 38.60

ตา 132 34.20

รวม 386 100.00

เมอจาแนกนกเรยนแตละระดบช นตามระดบการควบคมตนเอง พบวา นกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 1 สวนใหญมระดบการควบคมตนเองอยในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 15.28

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 สวนใหญมระดบการควบคมตนเองอยในระดบปานกลาง คดเปน

รอยละ 12.69 และนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 สวนใหญมระดบการควบคมตนเองอยในระดบตา

คดเปนรอยละ 12.18 และในภาพรวมพบวานกเรยนสวนใหญมระดบการควบคมตนเองอยในระดบ

ปานกลาง คดเปนรอยละ 38.60 รายละเอยดดงตาราง 7

100

ตาราง 7 จานวนและรอยละของนกเรยนแตละระดบจาแนกตามระดบการควบคมตนเอง

ระดบชน ระดบการควบคมตนเอง

รวม สง ปานกลาง ตา

ม.1 35 59 47 141

(9.07) (15.28) (12.18) (36.53)

ม.2 43 49 38 130

(11.14) (12.69) (9.84) (33.68)

ม.3 27 41 47 115

(6.99) (10.62) (12.18) (29.79)

รวม 105 149 132 386

(27.20) (38.60) (34.20) (100.00)

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบจดมงหมายการวจย

2.1 ผลการวเคราะหคานยมพนฐานโดยรวม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3

ผลการวเคราะหคานยมพนฐานโดยรวม พบวานกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3 มคานยม

พนฐานโดยรวมอยในระดบสง

เมอพจารณาคานยมพนฐานโดยรวมของนกเรยนแตละระดบชน พบวานกเรยนในระดบชน

มธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2 และ มธยมศกษาปท 3 ทมการควบคมตนเอง อยในระดบสง

ระดบปานกลาง และระดบตา ม คานยมพนฐานโดยรวมอยในระดบ สงทกกลม โดยนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 1 มคะแนนเฉลย คานยมพนฐานโดยรวม เทากบ 109.05 สวนเบยงเบนมาตรฐาน

เทากบ 11.27 นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานโดยรวมเทากบ 111.86

สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 9.39 และ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 มคะแนนเฉลยคานยม

พนฐานโดยรวมเทากบ 108.53 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 11.50 ซงจะเหนวานกเรยนทกระดบชน

ทมการควบคมตนเองระดบสง และระดบปานกลาง มคานยมพนฐานโดยรวมใกลเคยงกน

เมอพจารณาลกษณะการกระจายของขอมลพบวา ขอมลสวนใหญเบซาย และ คอนขางโดง

แสดงวานกเรยนสวนใหญมคานยมพนฐานโดยรวมใกลเคยงกน รายละเอยดดงตาราง 8

101

ตาราง 8 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานโดยรวม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนก

ตามระดบชนและระดบการควบคมตนเอง

ระดบชน


ควบคม

ตนเอง

คาสถตพนฐาน ระดบ

คานยม

พนฐาน n X SD MIN MAX Sk Ku

ม.1

สง 35 113.49 8.37 78 120 -3.15 10.77 สง

ปานกลาง 59 113.78 5.00 98 120 -1.66 2.69 สง

ตา 47 99.83 13.15 66 119 -0.42 -0.65 สง

รวม 141 109.05 11.27 66 120 -1.56 1.75 สง

ม.2

สง 43 117.63 3.61 97 120 -4.61 26.09 สง

ปานกลาง 49 112.22 6.99 92 120 -1.44 1.71 สง

ตา 38 104.87 11.86 72 118 -1.13 0.62 สง

รวม 130 111.86 9.39 72 120 -1.89 3.69 สง

ม.3

สง 27 114.26 7.30 93 120 -1.60 1.69 สง

ปานกลาง 41 111.83 8.84 81 120 -2.14 4.77 สง

ตา 47 102.36 12.73 80 119 -0.43 -1.13 สง

รวม 115 108.53 11.50 80 120 -1.16 0.26 สง

รวม

สง 105 115.38 6.72 78 120 -3.14 11.73 สง

ปานกลาง 149 112.73 6.89 81 120 -2.05 5.05 สง

ตา 132 102.18 12.71 66 119 -0.59 -0.66 สง

รวม 386 109.84 10.82 66 120 -1.52 1.62 สง

จากตาราง 8 เพอใหเหนความสอดคลองระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเองของ

นกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1 - 3 ผวจยจงนาเสนอคานยมพนฐานโดยรวม ในรปของกราฟ แทง

แสดงดงภาพประกอบ 5

102

คานยมพนฐานโดยภาพรวม

ภาพประกอบ 5 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานโดยภาพรวม จาแนกตามระดบชน

และระดบการควบคมตนเอง

2.2 ผลการวเคราะห คานยมพนฐานดานการรกชาต ของนกเร ยนชนมธยมศกษา

ปท 1-3

ผลการวเคราะหคานยมพนฐานดานการรกชาต พบวานกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3

มคานยมพนฐานดานการรกชาต อยในระดบสง

เมอพจารณาคานยมพนฐานดานการรกชาตของนกเรยนแตละระดบชน พบวานกเรยน

ในระดบชนมธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2 และ มธยมศกษาปท 3 ทมการควบคมตนเอง อยใน

ระดบสง ระดบปานกลาง และระดบตา ม คานยมพนฐานดานการรกชาตอยในระดบ สงทกกลม โดย

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกชาตเทากบ 54.35 สวน

เบยงเบนมาตรฐานเทากบ 5.47 นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดาน

การรกชาตเทากบ 55.67 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.39 และนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3

มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกชาตเทากบ 54.26 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 5.79 ซงจะ

เหนวานกเรยนทกระดบชนทมการควบคมตนเองระดบสง และระดบปานกลาง มคานยมพนฐานดาน

การรกชาตใกลเคยงกน

เมอพจารณาลกษณะการกระจายของขอมลพบวา ขอมลสวนใหญเบซาย และคอนขางโดง

แสดงวานกเรยนสวนใหญมคานยมพนฐานดานการรกชาตใกลเคยงกน รายละเอยดดงตาราง 9

ระดบการควบคมตนเอง

103

ตาราง 9 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานดานการรกชาต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3

จาแนกตามระดบชนและระดบการควบคมตนเอง

ระดบชน


ควบคม

ตนเอง


คานยม


ม.1

สง 35 56.26 4.18 39 60 -2.77 9.03 สง

ปานกลาง 59 56.25 3.08 46 60 -1.40 2.32 สง

ตา 47 50.55 6.65 31 60 -0.90 0.54 สง

รวม 141 54.35 5.47 31 60 -1.72 3.15 สง

ม.2

สง 43 58.53 1.39 55 60 -0.67 -0.41 สง

ปานกลาง 49 55.27 3.67 46 60 -0.87 0.29 สง

ตา 38 52.95 5.51 35 60 -1.26 1.77 สง

รวม 130 55.67 4.39 35 60 -1.71 3.78 สง

ม.3

สง 27 57.63 3.10 49 60 -1.74 2.13 สง

ปานกลาง 41 55.17 4.96 38 60 -2.02 4.25 สง

ตา 47 51.53 6.43 35 60 -0.85 -0.12 สง

รวม 115 54.26 5.79 35 60 -1.41 1.43 สง

รวม

สง 105 57.54 3.14 39 60 -3.11 13.36 สง

ปานกลาง 149 55.63 3.87 38 60 -1.73 4.02 สง

ตา 132 51.59 6.29 31 60 -0.96 0.46 สง

รวม 386 54.76 5.26 31 60 -1.65 2.80 สง

จากตาราง 9 เพอให เหนความสอดคลอง ระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเอง

ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาปท 1-3 ผวจยจงนา เสนอคานยมพนฐานดานการรกชาต ในรปของ

กราฟแทง แสดงดงภาพประกอบ 6

104

คานยมพนฐานดานการรกชาต

ภาพประกอบ 6 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกชาต จาแนกตามระดบชนและ


2.3 ผลการวเคราะหคานยมพนฐานดานการรกศาสนา ของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1-3

ผลการวเคราะหคานยมพนฐานดานการรก ศาสนา พบวานกเรยนระดบมธยมศกษา

ปท 1-3 มคานยมพนฐานดานการรกศาสนาอยในระดบสง

เมอพจารณาคานยมพนฐานดานการรกศาสนาของนกเรยนแตละระดบชน พบวานกเรยน

ในระดบชนมธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2 และ มธยมศกษาปท 3 ทมการควบคมตนเอง

อยในระดบสง ระดบปานกลาง และระดบตา มคานยมพนฐานดานการรกศาสนาอยในระดบสงทกกลม

โดยนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกศาสนาเทากบ 27.10

สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.45 นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 มคะแนนเฉลยคานยม

พนฐานดานการรกศาสนาเทากบ 27.80 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.10 และ นกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 3 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรก ศาสนา เทากบ 26.68 สวนเบยงเบน

มาตรฐานเทากบ 3.46 ซงจะเหนวานกเรยนทกระดบชนทมการควบคมตนเองระดบสง และระดบ

ปานกลาง มคานยมพนฐานดานการรกศาสนาใกลเคยงกน


แสดงวานกเรยนสวนใหญมคานยมพนฐานดานการรกศาสนาใกลเคยงกน รายละเอยดดงตาราง 10


105

ตาราง 10 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานดานการรกศาสนา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3

จาแนกตามระดบชนและระดบการควบคมตนเอง

ระดบชน


ควบคม

ตนเอง


คานยม


ม.1

สง 35 28.34 2.84 17 30 -2.83 8.58 สง

ปานกลาง 59 28.59 1.53 24 30 -1.21 0.94 สง

ตา 47 24.32 3.93 16 30 -0.37 -1.12 สง

รวม 141 27.10 3.45 16 30 -1.47 1.30 สง

ม.2

สง 43 29.42 1.18 23 30 -4.08 21.05 สง

ปานกลาง 49 27.90 2.90 19 30 -1.65 2.21 สง

ตา 38 25.84 3.75 17 30 -0.78 -0.40 สง

รวม 130 27.80 3.10 17 30 -1.66 2.03 สง

ม.3

สง 27 27.81 3.25 18 30 -1.90 3.01 สง

ปานกลาง 41 27.98 2.12 22 30 -1.33 1.27 สง

ตา 47 24.91 3.80 18 30 -0.23 -1.34 สง

รวม 115 26.68 3.46 18 30 -0.99 -0.19 สง

รวม

สง 105 28.65 2.51 17 30 -2.92 8.95 สง

ปานกลาง 149 28.19 2.23 19 30 -1.79 3.55 สง

ตา 132 24.97 3.85 16 30 -0.42 -1.06 สง

รวม 386 27.21 3.36 16 30 -1.36 0.89 สง

จากตาราง 10 เพอใหเหนความสอดคลอง ระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเอง

ของนกเรยน ระดบมธยมศกษาปท 1-3 ผวจยจงนา เสนอคานยมพนฐานดานการรกศาสนา ในรป

ของกราฟแทง แสดงดงภาพประกอบ 7

106

คานยมพนฐานดานการรกศาสนา

ภาพประกอบ 7 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกศาสนา จาแนกตามระดบชนและ


2.4 ผลการวเคราะห คานยมพนฐานดานการรก พระมหากษตรย ของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1-3

ผลการวเคราะหคานยมพนฐานดานการรก พระมหากษตรย พบวานกเรยนระดบ

มธยมศกษาปท 1-3 มคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรยอยในระดบสง

เมอพจารณาคานยมพนฐานดานการรก พระมหากษตรย ของนกเ รยนแตละระดบชน

พบวานกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2 และ มธยมศกษาปท 3 ทมการควบคม

ตนเองอยในระดบสง ระดบปานกลาง และระดบตา มคานยมพนฐานดานการรก พระมหากษตรย

อยในระดบสงทกกลม โดยนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการ

รกพระมหากษตรยเทากบ 27.59 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.53 นกเรยนระดบชนมธยมศกษา

ปท 2 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรยเทากบ 28.39 สวนเบยงเบนมาตรฐาน

เทากบ 3.36 และนกเรยนระดบชน มธยมศกษาปท 3 มคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรก

พระมหากษตรยเทากบ 27.58 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.83 ซงจะเหนวานกเรยนทกระดบชน

ทมการควบคมตนเองระดบสง และระดบปานกลาง มคานยมพนฐานดานการรก พระมหากษตรย

ใกลเคยงกน


แสดงวานกเรยนสวนใหญมคานยมพนฐานดานการรกชาตใกลเคยงกนและอยในระดบสง รายละเอยด

ดงตาราง 11


107

ตาราง 11 คาสถตพนฐานของคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชนและระดบการควบคมตนเอง

ระดบชน


ควบคม

ตนเอง


คานยม


ม.1

สง 35 28.89 2.52 19 30 -3.24 10.56 สง

ปานกลาง 59 28.93 2.24 18 30 -3.17 11.42 สง

ตา 47 24.96 4.05 16 30 -0.14 -1.15 สง

รวม 141 27.59 3.53 16 30 -1.42 0.83 สง

ม.2

สง 43 29.67 1.98 17 30 -6.50 42.46 สง

ปานกลาง 49 29.06 2.01 19 30 -3.18 12.60 สง

ตา 38 26.08 4.66 16 30 -1.01 -0.34 สง

รวม 130 28.39 3.36 16 30 -2.42 5.09 สง

ม.3

สง 27 28.81 2.84 19 30 -2.65 6.51 สง

ปานกลาง 41 28.68 2.94 18 30 -2.65 6.14 สง

ตา 47 25.91 4.43 17 30 -0.69 -1.02 สง

รวม 115 27.58 3.83 17 30 -1.48 0.77 สง

รวม

สง 105 29.19 2.42 17 30 -3.71 13.53 สง

ปานกลาง 149 28.91 2.38 18 30 -3.00 9.28 สง

ตา 132 25.62 4.36 16 30 -0.58 -0.99 สง

รวม 386 27.86 3.58 16 30 -1.71 1.76 สง

จากตาราง 11 เพอใหเหนความสอดคลอง ระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเอง

ของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3 ผวจยจงนาเสนอคานยมพนฐานด านการรกพระมหากษตรย

ในรปของกราฟเสน แสดงดงภาพประกอบ 8

108

คานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย

ภาพประกอบ 8 แสดงคะแนนเฉลยคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย จาแนกตามระดบชน

และระดบการควบคมตนเอง

2.5 ผลการทดสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหความแปรปรวนพหคณ

มรายละเอยดของการวเคราะหขอมล ดงน

1. ทดสอบความสมพนธภายในกลมของตวแปรตามทงหมด โดยการหาคาสหสมพนธ

แบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation) และตรวจสอบขอตกลงเบองตนวาดวย

ความสมพนธระหวางตวแปรตามขอ งการวเคราะหความแปรปรวนพหคณ (MANOVA) โดยใชการ

วเคราะหตามวธการของ Bartlett’s Test of Sphericity ผลการทดสอบความสมพนธพบวา คานยม

พนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย มความสมพนธกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทกค และเมอทดสอบความสมพนธโดยรวม ไดคา Bartlett’s

Test of Sphericity = 474.42 ซงมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ผลดงกลาวแสดงใหเหนวาขอมล

มลกษณะเปนไปตามขอตกลงเบองตนของการวเคราะหความแปรปรวนพหคณวาดวยความสมพนธ

ของตวแปรตามทองคประกอบยอยของตวแปรตามตองมความสมพนธกน รายละเอยดดงตาราง 12


109

ตาราง 12 คาความสมพนธรายคและผลการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรคานยมพนฐาน

ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ตวแปร ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา ดานการรก


ดานการรกชาต - .72* .61*

ดานการรกศาสนา - .69*

ดานการรกพระมหากษตรย -

Bartlett’s Test of Sphericity = 474.42** , p = .00

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2. ทดสอบความเปนเอกพนธของความแปรปรวนของขอมลคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ดวยสถตทดสอบ Lavene’s Test และทดสอบ

ความเปนเอกพนธของเมทรกซความแปรปรวน - ความแปรปรวนรวมของคานยมพนฐานดานการ

รกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ดวยสถตบอกซ (Box’s M Test) ผลการ

ทดสอบพบวา ความแปรปรวนของตวแปรตามแตละตว (Univariate Variance of Homogeneity)

ระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเอง แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05

จงกลาวไดวา คาความแปรปรวนในแตละตวแปรตาม จากกลมตวอยางไมมความเปนเอกพนธก น

และเมอทาการทดสอบความเปนเอกพนธของเมทรกซความแปรปรวน -ความแปรปรวนรวมของ

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ดวยสถตบอกซ

(Box’s M Test) ไดคาสถต Box’s M = 331.36 คา F = 6.69 และม p =.00 ซงแสดงวามนยสาค ญ

ทางสถตนนคอ เมตรกซความแปรปรวน - ความแปรปรวนรวม(Variance - Covariance) มคาไมเทากน

ในทกกลม ซงไมเปนไปตามขอตกลงเบองตนของการทดสอบสาหรบการใชเทคนคการวเคราะห

ความแปรปรวนพหคณ (MANOVA) แตทงนการละเมดขอตกลงจะมผลนอยมากในกรณทกลมตวอยาง

มขนาดเทากนหรอใกลเคยงกน (Hair; et al. 2006) รายละเอยดดงตาราง 13

110

ตาราง 13 ผลการทดสอบความเปนเอกพนธ ของความแปรปรวนของตวแปรคานยมพนฐาน


คานยมพนฐาน F p

ดานการรกชาต 9.74* .00

ดานการรกศาสนา 15.26* .00

ดานการรกพระมหากษตรย 16.75* .00

Box's M = 331.36, F=6.69*, p=.00


2.6 ผลการเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดาน

การรกพระมหากษตรย ของนกเ รยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชน และระดบ

การควบคมตนเอง

การเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชน และระดบการควบคมตนเอง

และศกษาผลปฏสมพนธระหวางระดบชน และการควบคมตนเองทสงผลรวมกนตอระดบการมคานยม

พนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ดวยการวเคราะหความ

แปรปรวนพหคณแบบสองทาง (Two–Way MANOVA) เปรยบเทยบคานยมพนฐานของนกเรยน

ในแตละดานตามตวแปรอสระ ดวยการวเคราะหความแปรปรวนหนงตวแปร (Univariate Test) และ

ทดสอบภายหลงดวยวธการ LSD ของฟชเชอร (Fisher) ซงมรายละเอยดของการวเคราะหขอมล ดงน

ผลการเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชน และระดบการควบคมตนเอง

และศกษาผลปฏสมพนธระหวางระดบชน และการควบคมตนเองทสงผลรวมกนตอระดบการมคานยม

พนฐานทง 3 ดาน พบวา นกเรยนทมระดบชนตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรก

ศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการ

รกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย อยางนอย 1 ดาน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ .05 โดยมคา Λ'Wilks = 0.72 และมคา F = 22.60

และไมพบปฏสมพนธระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเอง ตอคานยมพนฐาน

ดานการรกชาตดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย รายละเอยดดงตาราง 14

111

ตาราง 14 ผลการวเคราะหความแปรปรวนพหคณแบบสองทาง (Two-Way MANOVA)ของคานยม

พนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนกตามระดบชน และระดบการควบคมตนเอง

แหลงความแปรปรวน df คานยมพนฐาน

Λ'Wilks การทดสอบ

F p

A B C

ระดบชน

6 101.58 .98 1.36 .23

57.96 45.22

56.53 32.92 31.50


6 2081.43 .72 22.60* .00

1351.90 928.71

1358.34 941.20 955.08

ปฏสมพนธระหวาง

ระดบชนและระดบ

การควบคมตนเอง

12 187.58 .96 1.33 .20

101.89 78.84

46.58 37.63 24.98


จากความแตกตางทพบในตาราง 14 จงตองทดสอบวานกเรยนทมระดบการควบคมตนเอง

ตางกน มคานยมพนฐานแตกตางกนดานใดบาง ดวยการวเคราะหความแปรปรวนหนงตวแปร

(Univariate Test) โดยพบวา นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน มคานยมพนฐานดานการ

รกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ .05 ทกดาน รายละเอยดดงตาราง 15

112

ตาราง 15 ผลการวเคราะหความแปรปรวนของคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และ

ดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน

ระดบการควบคมตนเอง SS df MS F p

การรกชาต 2081.43 2 1040.72 48.04* .00

การรกศาสนา 928.71 2 464.36 54.32* .00

การรกพระมหากษตรย 955.08 2 477.52 46.34* .00


จากผลการวเคราะหความแปรปรวนทพบความแตกตางดงกลาว ผวจยจงทาการวเคราะห

เปรยบเทยบเปนรายคดวยวธการ LSD ของฟชเชอร (Fisher) เพอหาวาระดบการควบคมตนเอง

ระดบใดของนกเรยนทอยในระดบชนเดยวกนททาใหนกเรยนมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการ

รกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกน ดงน

ผลเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกชาต ของนกเรยนทมระดบการ

ควบคมตนเองตางกน พบวา นกเรยนทมระดบการควบ คมตนเองในกลมสงมคาเฉลย คานยม

พนฐานดานการรกชาตสงกวานกเรยนในกลมปานกลาง และสงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมปานกลางมคาเฉลยคานยมพนฐาน

ดานการรกชาตสงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 รายละเอยดดงตาราง 16

ตาราง 16 เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกชาต ของนกเรยนทมระดบ

การควบคมตนเองตางกน


คานยมพนฐานดานการรกชาต ความแตกตางระหวางคาเฉลย

สง ปานกลาง ตา

ระดบการควบคมตนเอง X 57.54 55.63 51.59

สง 57.54 - 1.91* 5.95*

ปานกลาง 55.63 - 4.04*

ตา 51.59 -

113

ผลการเปรยบเทยบคาเฉล ยรายคของคานยมพนฐานดานการรกศาสนา ของนกเรยนทม

ระดบการควบคมต นเองตางกน พบวา นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมสงมคาเฉลย

คานยมพนฐานดานการรกศาสนา สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมปานกลางมคาเฉลยคานยมพนฐานดานการรกศาสนา

สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 รายละเอยดดงตาราง 17

ตาราง 17 เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกศาสนา ของนกเรยนทมระดบ

การควบคมตนเองตางกน


ผลการ เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย ของ

นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน พบวา นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมสงม

คาเฉลยคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมปานกลางมคาเฉลยคานยมพนฐานดานการ

รกพระมหากษตรย สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 รายละเอยด ดง

ตาราง 18

ดานการรกศาสนา ความแตกตางระหวางคาเฉลย



สง 28.65 - .45 3.68*

ปานกลาง 28.19 - 3.22*

ตา 24.97 -

114

ตาราง 18 เปรยบเทยบคาเฉลยรายคของคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนทม

ระดบการควบคมตนเองตางกน

ดานการรกพระมหากษตรย ความแตกตางระหวางคาเฉลย



สง 29.19 - .28 3.57*

ปานกลาง 28.91 - 3.28*

ตา 25.62 -


บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาครงนมจดมงหมาย เพอศกษาเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกด

กรงเทพมหานครทมระดบชน และการควบคมตนเองแต กตางกน และศกษาปฏสมพนธระหวาง

ระดบชน และการควบคมตนเองของนกเรยนทสงผลตอคานยมพนฐานทงสามดาน กลมตวอยาง

ทใชในการวจยเปนนกเรยนมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2554 จานวน 5 โรงเรยน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 141 คน ชนมธยม

ศกษาปท 2 จานวน 130 คน และชนมธยมศกษาปท 3 จานวน 115 คน รวมทงหมด 386 คน ไดมาจาก

การสมแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Random Sampling) ผวจยดาเนนเกบรวบรวมขอมลโดยใช

แบบวดคานยมพนฐานดานประกอบดวย 3 ดานคอ ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรย ซงเปนแบบวดชนดสถานการณ 3 ตวเลอก จานวน 40 ขอ และแบบวดการควบคม

ตนเองชนดสถานการณ 3 ตวเลอก จานวน 40 ขอ ซงมคาความเชอมนเทากบ 0.94 และ 0.88

ตามลาดบ

เมอผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา

และดานการรกพระมหากษตรย และการควบคมตนเอง จากกลมตวอยางแลว จงไดดาเนนการจาแนก

กลมตวอยางตามระดบชนและระดบการควบคมตนเอง แลวนาขอมลทไดมาวเคราะหเพอตอบคาถาม

การวจยและทดสอบสมมตฐาน โดยการหาคาสถตพนฐาน ทาการเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการ

รกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ของนกเรยนมธยมศกษาปท 1-3 จาแนก

ตามระดบชน และระดบการควบคมตนเอง พรอมทงศกษาปฏสมพนธระหวางระดบชน และการควบคม

ตนเองทสงผลรวมกนตอการมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยของนกเรยนมธยมศกษาปท 1-3 ทาการวเคราะหขอมลโดยใช คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน และความแปรปรวนพหคณแบบสองทาง (Two-Way MANOVA)

สรปผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลจากกลมตวอยางทใชในการวจย สามารถสรปผลการวจยไดดงน

1. ผลการศกษาคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

1.1 ผลการศกษาคานยมพนฐา นโดยรวม พบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3

มคานยมพนฐานโดยรวมอยในระดบสง โดยนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2

และมธยมศกษาปท 3 ทมการควบคมตนเองอยในระดบสง ระดบปานกลาง และระดบตา ม คานยม

พนฐานโดยรวมอยในระดบสงทกกลม

116

1.2 ผลการศกษาคานยมพนฐานดานการรกชาต พบวานกเรยนระดบมธยมศกษา

ปท 1-3 มคานยมพนฐานดานการรกชาตอยในระดบ สง โดยนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1

มธยมศกษาปท 2 และ มธยมศกษาปท 3 ทมการควบคมตนเองอยในระดบสง ระ ดบปานกลาง และ

ระดบตา มคานยมพนฐานดานการรกชาตอยในระดบสงทกกลม

1.3 ผลการศกษาคานยมพนฐานดานการรก ศาสนา พบวานกเรยนระดบมธยมศกษา

ปท 1-3 มคานยมพนฐานดานการรกศาสนาอยในระดบสง โดยนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 1

มธยมศกษาปท 2 และ มธยมศกษาปท 3 ทมการควบคมตนเองอยในระดบสง ระดบปานกลาง และ

ระดบตา มคานยมพนฐานดานการรกศาสนาอยในระดบสงทกกลม

1.4 ผลการศกษาคานยมพนฐานดานการรก พระมหากษตรย พบวานกเรยนระดบ

มธยมศกษาปท 1-3 มคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรยอยในระดบสง โดยนกเรยนในระดบ

ชนมธยมศกษาปท 1 มธยมศกษาปท 2 และ มธยมศกษาปท 3 ทมการควบคมตนเองอยในระดบสง

ระดบปานกลาง และระดบตา ม คานยมพนฐานดานการรก พระมหากษตรย อยในระดบ สงทกกลม

เชนกน

2. ผลการเปรยบเทยบคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3 ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทมระดบชน

และการควบคมตนเองแตกตางกน

2.1 นกเรยนทมระดบชนตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา

และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

2.2 นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ทกดาน โดยนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมสงมคาเฉลย คานยมพนฐานดานการรกชาต

สงกวานกเรยนในกลมปานกลาง และสงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมปานกลางมคาเฉลย คานยมพนฐานดา นการรกชาต

สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนทมระดบการควบคมตนเอง

ในกลมสงมคาเฉลยคานยมพนฐานดานการรกศาสนา สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกล มปานกลางมคาเฉลย คานยมพนฐาน

ดานการรกศาสนา สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทม

ระดบการควบคมตนเองในกลมสงมคาเฉลยคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย สงกวานกเรยน

ในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมปานกลาง

มคาเฉลยคานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .05

117

3. ผลการศกษาปฏสมพนธระหวางระดบชน และการควบคมตนเองของนกเรยนทสงผลตอ

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาปท 1-3 ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร พบวา ไมมปฏสมพนธระหวางระดบชนและ

ระดบการควบคมตนเอง ทสงผลตอคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก


อภปรายผลการวจย จากผลการวจย สามารถอภปรายผลในประเดนทสาคญ ดงน

1. ผลการศกษาคานยมพนฐานโดยรวม ทพบวา นกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3 ทกระดบ

ชนทมระดบการควบคมตนเองระดบสง ระดบปานกลาง และระดบตามคาน ยมพนฐานโดยรวมอยใน

ระดบสงทกกลม โดยมคะแนนเฉลยอยในระดบสงเมอเทยบกบคะแนนเตม ทงนเนองมาจากในปจจบน

สงคมไทยไดตระหนกและใหความสาคญถงการสงเสรมคณธรรม จรยธรรมและคานยมอนพงประสงค

ดงจะเหนไดจากนโยบายของคณะรฐมนตรและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท10 พ.ศ.

2550 – 2554 ทไดกาหนดวสยทศนประเทศไทย ใหมงพฒนาประเทศไทยส “สงคมอยเยนเปนสข

รวมกน (Green and Happiness Society) คนไทยมคณธรรมนาความรอบร รเทาทนโลก ครอบครว

อบอน ชมชนเขมแขง สงคมสนตสข เศรษฐกจม คณภาพ เสถยรภาพ และเปนธรรม สงแวดลอมม

คณภาพ และทรพยากรธรรมชาตยงยนอยภายใตระบบบรหารจดการประเทศทมธรรมาภบาล ดารงไว

ซงระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข และอยในประชาคมโลกไดอยางมศกดศร”

ซงสอดคลองกบเปาหมายการพฒนาคณภาพคนในยทธศาสตรการพฒนาประเทศขอท 1 และขอท 7

(สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2549: ปฐมบท ศ, 40) ทาใหหนวยงาน

ทางการศกษาตองมนโยบายและแนวทางในการจดการศกษาดงจะเหนไดจาก หลกสตร แกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พ .ศ. 2551 โดยเฉพาะสาระ และมาตรฐานการเรยนรช นมธยมศกษาปท 1-3

สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม ใน มาตรฐาน ส 2.1 คอ “เขาใจและ

ปฏบตตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงามและธารงรกษาป ระเพณและวฒนธรรมไทย

ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข” (กระทรวงศกษาธการ. 2552: 16-17)

จากนโยบายตางๆ ดงกลาว สถานศกษาจงตองมการปรบตว และจดกจกรรมการเรยนการ

สอนทงในและนอกหองเรยน เพอพฒนาใหผเรยนมคณลกษณะและคานยมพนฐานทดและสอดคลอง

กบความตองการของสงคม และยงตองทาใหสถานศกษามคณภาพโดยจะตองผานการประเมนคณภาพ

ภายใน และการประเมนคณภาพภายนอก ซงการประเมนทมผลโดยตรงกบการพฒนาคานยมพนฐาน

ทง 3 ดาน คอ มาตรฐานดานผเรยน ในมาตรฐานท 1 ผเรยนมคณธรรม จรยธรรม และคานยมท

พงประสงค (สานกงานรบรองมา ตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา . 2549: 19-20) ซงจากผล

การดาเนนการของโรงเรยนเพอใหนกเรยนมคณภาพและผานการประเมนภายนอก รวมถงการให

ความสาคญดงกลาวจากหนวยงานตางๆ จงทาใหนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 1-3 มคานยมทพง

ประสงค ในระดบทสง

118

นอกจากกระบวนการสงเสรมและขดเกลาทางสงคมแลว การท นกเรยนชน มธยมศกษาปท 1-3 มคะแนนคานยมอยในระดบสง เนองมาจากนกเรยน ทศกษาอยในระดบชนน มการพฒนาคณธรรมจรยธรรมทสอดคลองกบทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบอรกทกลาวไววา ในชวงอาย 10-16 ป มจรยธรรม อยในระดบท 2 ตามกฎเกณฑ กลาวคอ มพฤตกรรมกระทาตามกฎเกณฑของกลมยอย ๆ ของตนหรอทาตามกฎหมายและศาสนา ซงระดบจรยธรรมในขนนจะประกอบดวยขนการใชเหตผลเชงจรยธรรม 2 ขน โดยขนทสอดคลองกบชวงวยทผวจยศกษา คอ ขนท 4 หลกการทาตามหนาทสงคม (13-16 ป) ซงขนนบคคลจะมความรถงบทบาทหนาทของตนในฐานะทเปนหนวยหนงในสงคมจงถอวาททาตามกฎเกณฑตางๆ ทสงคมของตนกาหนดหรอคาดหมาย (ดวงเดอน พนธมนาวน. 2524: 28-31; อางองจาก Kohlberg. 1969) ซงนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 จะมอายประมาณ 13-15 ป เปนชวงวยทจะกระทาตามกฎเกณฑตาง ๆ ทสงคมของตนกาหนดหรอคาดหมายจงทาให นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 มคณลกษณะคานยมพนฐานในระดบทสง ผลการวจยดงกลาวยงสอดคลองกบผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบท 3 (2549-2553) ในตวบงชท 2 นกเรยนมคณธรรม จรยธรรมและคานยมทพงประสงค โดยผลการประเมนของโรงเรยนนาหลวง มผลรวมคะแนนตวบงชท 2 อยในระดบดมาก (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. 2554ก: 46) และโรงเรยนวดนมมานรดมผลรวมคะแนนตวบงชท 2 อยในระดบดมากเปนตน (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา . 2554ข: 54) นอกจากนผลการวจย ยงสอดคลองกบงานวจยของ กาญจนา สวรรณบรณ (2551: 58) ไดศกษาเรองคานยมพนฐาน 5 ประการ ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย สงกดสานกงานคณ ะกรรมการ การศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ กรงเทพมหานคร เขต 2 ผลการวจยพบวา คานยมพนฐานดานการมความรกชาต ศาสน กษตรย มคานยมอยในระดบมาก สอดคลองกบ วสน มณประสทธ (2548: บทคดยอ) ทศกษาคานยมพนฐานของนกเรยนระดบชวงชนท 3 โรงเรยนคาทอลก สงกดอครสงฆมณฑลกรงเทพฯ เขตการศกษาท 3 จานวน 300 คน โดยผลการวจยพบวานกเรยนมคานยมพนฐานทางดานความรกชาต ศาสน กษตรย คอนขางสง 2. ผลการวจยทพบวา นกเรยนทมระดบชนตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต อาจเนองมาจากกลมประชากรทผวจยศกษาเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 โดยจะมอายเฉลยประมาณ 13-15 ป เมอเทยบเคยงกบทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบอรก (ดวงเดอน พนธมนาวน. 2524: 28-31; อางองจาก Kohlberg. 1969) แลวพบวากลมประชากรทผวจยดาเนนการศกษาทเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 มความสอดคลองกบ ระดบของจรยธรรมระดบท 2 ระดบตามกฎเกณฑ (มอายระหวาง 10-16 ป) ซงบคคลทอยในกลมนจะมพฤตกรรมหรอการกระทาตามกฎเกณฑของกลมยอย ๆ ของตนหรอทาตามกฎหมายและศาสนา และยงตองการการควบคมจากภายนอกแตกมความสามารถในการเอาใจเขามาใสใจเรา และความสามารถทจะแสดงบทบาททางสงคมได จากทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของโคลเบอรกดงกลาว จะเหนไดวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-3 เปนกลมทมพฤตกรรมหรอการกระทาตามทผอ นเหนชอบหรอทาตามหนาทสงคมเปนหลก ซงเปนเหตผลหนงททาใหนกเรยนทมระดบชนตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ไมแตกตางกน

119

เมอพจารณาจากคะแนนเฉลยแลวพบวา นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 มธยมศกษา

ปท 2 และมธยมศกษาปท 3 มคะแนนคานยมพนฐานโดยรวมเฉลย อยในระดบสงเม อเทยบกบ

คะแนน เตม และยงสอดคลองกบรปแบบการจดการเรยนการสอนทดาเนนอยในปจจบนทมการมงเนน

ใหนกเรยนเกดคณลกษณะตางๆ และมคานยมทสงคมตองการ ซงทกโรงเรยนจะตองดาเนนการและ

พฒนาเพอใหโรงเรยนมมาตรฐานทอยในระดบทด โดยมเกณฑทเปนมาตรฐานในการประเมน

คณลกษณะตางๆ โดยเฉพาะคณลกษณะของผเรยน ดงจะเหนไดจากการประเมนคณภาพ

ภายนอกท ไดใหความสาคญและไดกาหนดคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนหรอผทผาน

กระบวนการศกษาและไดพจารณาหลกการสาคญของการจดการศกษาขนพนฐาน คอ ยดหลกท

สอดคลองกบอดมการณ ในขอท 1) หลกการพฒนาผเรยนอยางครบถวนสมบรณ ทงรางกาย จตใจ

สตปญญา ความร และคณธรรม เปนผทมจรยธรรมในการดาเนนชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยาง

มความสข ใฝร มทกษะในการแสวงหาความรทพอเพยงตอการพฒนางานอาชพ และคณภาพชวต

สวนตน สามารถเผชญความเปลยนแปลงไดอยางเทาทนและชาญฉลาด และมความเปนประชาธปไตย

ขอท 2) หลกการจดการศกษาเพอความเปนไทย ใหมความรกและภาคภมใจในทองถนและ

ประเทศชาต มความรและทกษะ พนฐานสาหรบการประกอบอาชพสจรต มความมงมน ขยน ซอสตย

ประหยด อดทน มลกษณะนสยและทศนคตทพงประสงคเพอเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน

สงคมไทยและสงคมโลก และสอดคลองกบมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา ในมาตรฐานท 1

ผเรยนมคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมน

คณภาพการศกษา. 2549: 19-20)

จากมาตรฐานตางๆ ดงกลาวทาใหโรงเรยนตองดาเนนการโดยบรณาการเขากบการจดการ

เรยนการสอน รวมถงกจกรรมตางๆ ทดาเนนการทงภา ยในโรงเรยนและภายนอกโรงเรยนเพอให

นกเรยนมคณลกษณะทผานเกณฑดงกลาว จงทาใหนกเรยนในชนมธยมศกษาปท 1-3 มการปรบตว

และเปลยนแปลงพฤตกรรมหรอคานยมไปในทศทางทสงคมหร อโรงเรยนตองการ ซงจากผลตางๆ

ดงทกลาวมาทาใหนกเรยนในแตละระดบชนมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และ

ดานการรกพระมหากษตรยทไมแตกตางกน และมคะแนนคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรก

ศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยเฉลยในระดบทสงเมอเทยบกบคะแนนเตม และผลการวจยนม

ความสอดคลองกบงานวจยของวระวรรณ กรษนยรววงค (2547: บทคดยอ) ทศกษาคานยมพนฐาน 5

ประการของเยาวชนสมาคมศลปะเพอเยาวชน สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาตซงผลการวจย

พบวาเยาวชนสมาคมศลปะเพอเยาวชน สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต ทมระดบชนเรยน

ตางกน มการปฏบตตามคานยมพนฐาน 5 ประการ โดยรวมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

3. ผลการวจยทพบวา นกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน มคานยมพนฐานดานการ

รกชาต ดานการรกศา สนา และดานการรกพระมหากษตรย แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 ทกดาน โดยนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมสงมคาเฉลยคานยมพนฐานดานการ

รกชาตสงกวานกเรยนในกลมปานกลาง และสงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตท

120

ระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมปานกลางมคาเฉลยคานยมพนฐานดานการ

รกชาตสงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนทมระดบการควบคม

ตนเองในกลมสงมคาเฉลยคานยมพนฐานดานการรกศาสนา สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองในกลมปานกลางมคาเฉลย คานยม

พนฐานดานการรกศาสนา สงกวานกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยน

ทมระดบการควบคมตนเองในกลมสงมคาเฉลย คานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย สงกวา

นกเรยนในกลมตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทมระดบการควบคมตนเอง

ในกลมปานกลางมคาเฉลย คานยมพนฐานดานการรกพระมหากษตรย สงกวานกเรยนในกลมตา

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากผลความแตกตางดงกลาวแสดงใหเหนวาเมอนกเรยนทมระดบการควบคมตนเองสงขน

จะมแนวโนมการพฒนาคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ทเพมขนเชนกน ซงผลดงกลาวนสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรทางสงคมของอลเบรต แบนดราซงได

อธบายแนวคดทสาคญในการเรยนรทางสงคมโดยมประเดนทเกยวของกบการควบคมตนเองไววา

“การควบคมพฤตกรรมดวยการรคด การรคดของบคคลในเชงประเมนคาทวางอยบนขอสมมตฐาน

ความเชอ มน อนเกดจากการเรยนรของมนษยนน จะทาใหเขาตดส นใจทจะกระทาหรอไมกระทา

พฤตกรรมใดพฤตกรรมหนงได และจะนาไปสการควบคมตนเองใหประพฤตปฏบตตามทตนไดตงใจไว”

(จรรจา สวรรณทต ; ลาดทองใบ ภอภรมย ; และกมล สดประเสรฐ . 2533: 18; อางองจาก Bundura.

1969) ซงการควบคมตนเองจะทาใหบคคลสามารถรกษามาตรฐานในการแสดงพฤตกรรมของตนเอง

คงทนขน เนองจากการควบคมตนเองนนบคคลสามารถตดตามและควบคมพฤตกรรมของตนเอง

ไดตลอดเวลา และทาใหพฤตกรรมเปลยนแปลงยาวนานกวาการควบคมภายนอก (ประทป จนง .

2540: 124) ดงนนเมอบคคลใดทมการควบคมตนเองใหกระทาพฤตกรรมใด พฤตกรรมหนงอยาง

ตอเนองแลวเขากจะมคณลกษณะตามทเขาไดแสดงพฤตกรรมนน ๆ ออกมาจนในทสดกอาจจะทาให

เกดคานยมในการกระทาออกมาได ซงจากแนวคดดงกลาวแสดงใหเหนวาเมอนกเรยนทระดบการ

ควบคมตนเองในระดบทสงขนจะทาใหมพฤตกรรมหรอคานยมทสงขนตามไปดวย

ผลการวจยดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของชอลดดา ตยะบตร (2550: 142) ไดศกษาเรอง

ความสมพนธระหวางการสงเสรมจรยธรรมความมวนยในตนเองกบการปฏบตตามคานยมพนฐานของ

นกเรยนในโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษานครพนมเขต 2 ผลการวจยพบวา การปฏบต

ตามคานยมพนฐานของนกเรยนในโรงเรยน ดานความรกชาต ศาสน กษตรย มระดบการปฏบตตาม

คานยมพนฐานของนกเรยนในโรงเรยน ตามความคดเหนของผบรหารและครผสอน โดยรวมและราย

ขออยในระดบมาก และยงพบวาการสงเสรมจรยธรรมความมวนยในตนเองกบการปฏบตตามคานยม

พนฐานของนกเรยนในโรงเรยน มความสมพนธกนในทางบวก อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

121

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะสาหรบการนาผลการวจยไปใช

1. จากงานวจยทพบวานกเรยนทมระดบการควบคมตนเองตางกน มคานยมพนฐ าน

ดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยแตกตางกนโดยจะมคะแนนเพมขน

ตามระดบการควบคมตนเองนน แสดงวา คานยมพนฐานสามารถทจะพฒนาไปตามระดบการควบคม

ตนเอง ดงนนผท มสวนเกยวของกบการพฒนาคณลกษณะหรอคานยมของผเรยนอาจใชวธการสงเสรม

การควบคมตนเองของผเรยนใหอยในระดบทสงขนโดยใชรปแบบวธการตางๆ เชน การควบคมภายใน

สงคมโดยผานสถาบนตางๆ เชนครอบครว การควบคมโดยตรง หรอการควบคมโดยทางออม เปนตน

ซงเมอผเรยนสามารถทจะควบคมตนเองไปในทศทางทเหมาะสมแล วเขากจะมพฤตกรรมหรอม

คณลกษณะทสงคมตองการตอไป

2. จากงานวจยทพบวานกเรยนทมระดบชนตางกน มคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย ไมแตกตางกนนนแสดงใหเหนวานกเรยนในชน

มธยมศกษาปท 1-3 มคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ทเหมอนๆ กน ดงนนครหรอผทเกยวของควรจะจดกจกรรมหรอโครงการตางๆ เพอใหนกเรยนได

แสดงพฤตกรรมอนพงประสงคนออกมา เนองจากนกเรยนในชนมธยมศกษาปท 1-3 มคานยมพนฐาน

ทง 3 ดานอยในระดบสง ซงแสดงวานกเรยนมความพรอมทจะกระทากจกรรมตางๆ และในกรณท

โรงเรยนไดเปดสอนตงแตชน ประถมศกษา จนถงชนมธยมศกษา ตอนตน หรอสงกวา ครหรอผท

เกยวของอาจใหนกเรยนในชนมธยมศกษาปท 1-3 เปนแบบอยางใหกบนกเรย นทอยในระดบชน ท

ตากวาในการแสดงคณลกษณะดงกลาวใหเหน หรอนานกเรยนรนนองทากจกรรมทจดขน

3. จากผลทไมพบปฏสมพนธระหวางระดบชนและระดบการควบคมตนเอง ทสงผลตอ

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย นน ใหสงเสรม

คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยโดยผานการควบคม

ตนเอง ครหรอบคลากรทางการศกษาจะเลอกทจะสงเสรมใหกบนกเรยนในระดบใดระดบหนงหรอจะ

สงเสรมโดยผานกจกรรมตางๆ ไปพรอมๆกนทง 3 ระดบ ซงผลจากการสงเสรมการควบคมตนเองกจะ

ทาใหนกเรยนมคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรยท

สงขนไมแตกตางกน

2. ขอเสนอแนะสาหรบการทาวจยครงตอไป

2.1 ควรจะศกษาตวแปรคณลกษณะดานอนๆ ทสงผลตอคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย เชน สตปญญา ประสบการณทางสงคม ลกษณะ

การมงอนาคต ความเชออานาจในตน หรอแรงจงใจใฝสมฤทธเปนตน

2.2 ควรจะศกษาวามตวแปรอนอกหรอไมทมปฏสมพนธกบระดบชนทสงผลตอคานยม

พนฐาน เชน ตวแปรทางดาน สตปญญา ประสบการณทางสงคม ลกษณะการมงอนาคต ความเชอ

อานาจในตน หรอแรงจงใจใฝสมฤทธเปนตน

122

2.3 ควรจะศกษาคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยระดบอนๆ เชน ในระดบประถมศกษา หรอในพนทอนๆ เชน โรงเรยนสงกดสานกงาน

การศกษาเอกชน เปนตน เพอจะไดมขอมลทครอบคลมและเปนประโยชนกบทก ๆฝายทเกยวของ

บรรณานกรม

124

บรรณานกรม

กนก จนทรขจร. (2523). ความรและจรยธรรมเพอชวต. กรงเทพฯ: เพชรสยามการพมพ.

กนกวรรณ ววฒนธนศษฏ. (2545). การศกษาองคประกอบคณธรรมจรยธรรมและคานยมของ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สงกดกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม.

(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถายเอกสาร.

กรมการศาสนา กระทรวงวฒนธรรม. (2546). สรปผลกจกรรมงานวนศาสนกสมพนธแหงชาต ครงท 1 ประจาป 2546. กรงเทพฯ: การศาสนา.

-----------. (2548). แนวทางการดาเนนงานศาสนกสมพนธ. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคา

และพสดภณฑ.

กรมยทธศกษาทหารบก. (2523). หลกฐานเตรยมฝกระเบยบและหลกสตรการฝกทหารใหมสาหรบ ทกเหลาวชาการปองกนประเทศชาต. ประจวบครขนธ: ศนยการทหารราบ.

กรมวชาการ. (2528). แผนการสอนกลมสรางเสรมลกษณะนสย ชนประถมศกษาปท 4.

กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

-----------. (2539). คมอการพฒนาโรงเรยนเขาสมาตรฐานการศกษา การควบคมตนเองและการปรบตว. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

-----------. (ม.ป.ป.). เยาวชนบนเสนทางประชาธปไตย. กรงเทพฯ: ส.แสงนครการพมพ.

กรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2529). ชดการสอนการปลกฝงและสรางเสรมพนฐาน

การประหยดและออม. กรงเทพฯ: ครสภา.

กรมหลวงวชรญาณวงศ สมเดจพระสงฆราชเจา. (2531). วาดวยเรองคน ศาสนาและคตธรรม. สารนพนธ. กรงเทพฯ: มหามกฎราชวทยาลย.

กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท2) พ.ศ. 2545 พรอมกฏกระทรวงทเกยวของ และพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

-----------. (2552). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: ชมนม

สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

125

กองอานวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร. (2553). หลกสตรฝกอบรมเรอง : การใหความสาคญตอสถาบนพระมหากษตรยและการปกปองสถาบนพระมหากษตรย. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร.

กาญจนา พนสข. (2541, ก.ค.-ธ.ค.). การควบคมตนเอง. วารสารการแนะแนวและจตวทยา การศกษา. 1(1): 46-54.

กาญจนา สวรรณบรณ. (2551). คานยมพนฐาน 5 ประการของนกเรยนระดบชนมธยมศกษา ตอนปลาย สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ กรงเทพมหานคร เขต2. ปรญญานพนธ ศษ.ม. (การวดและประเมนผลการศกษา).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง. ถายเอกสาร.

เกยรตสดา ศรสข. (2552). ระเบยบวธวจย. เชยงใหม: ครองชาง.

คลงปญญาไทย. (2554). ศาสนา. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2554, จาก

http://www.panyathai.or.th/wiki/index.php

จรรจา สวรรณทต; ลาดทองใบ ภอภรมย; และ กมล สดประเสรฐ. (2533). รายงานการวจย ฉบบท 44 เรองความสามารถในการควบคมตนเองของเดกไทยในแงของความสมพนธ ระหวาง องคประกอบทางการศกษา การฝกทกษะ และการพฒนาจตลกษณะเพอการสราง พลเมองทมประสทธภาพ. กรงเทพฯ: สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

ฉว นาคสนธ. (2525). การทดลองสอนเรองความรกชาตแกเดกทมระดบการพฒนาการทาง สตปญญาแตกตางกนโดยวธกลมสมพนธ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาพฒนาการ).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

โฉมสมร เหลอโกศล. (2531). คานยมพนฐานเรองการพงตนเองกบการอบรมเลยงด. วทยานพนธ สส.ม. (สงคมสงเคราะหศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.


ชอลดดา ตยะบตร. (2550). ความสมพนธระหวางการสงเสรมจรยธรรมความมวนยในตนเองกบการปฏบตตามคานยมพนฐานของนกเรยนในโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษานครพนมเขต 2. ปรญญานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). สกลนคร: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. ถายเอกสาร.

126

ชยวชต เชยรชนะ. (2548). การพฒนาแบบวดความมวนบในตนเองของนกเรยนชวงชนท 3: กรณศกษาจงหวดนครปฐม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ชศร วงศรตนะ. (2550). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 10. กรงเทพฯ: ไทเนรมตกจ

อนเตอร โปรเกรสซฟ.

ไชยยงค วรนาม. (2549). พฒนาการการควบคมตนเองของนกเรยนชวงชนทสาม ทมมโนภาพแหงตนตางระดบกนในเขตพนทการศกษาสรนทรเขต 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผล

การศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ไชยยศ เหมะรชตะ; และ สมโภค จลประภา. (2530). กฎหมายเกยวกบเดกในปจจบน. กรงเทพฯ:

สมาคมสวสดการเดกในประเทศไทย.

ดวงเดอน พนธมนาวน (2524). พฤตกรรมศาสตร เลม 2 จตวทยาจรยธรรมและจตวทยาภาษา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

-----------. (2538). ทฤษฎตนไมจรยธรรม: การวจยและการพฒนาบคคล. กรงเทพฯ: สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ทองหลอ สวรรณกาฬ. (2531). จตวทยาวยรน. อบลราชธาน: วทยาลยครอบลราชธาน. ทศนย ทองสวาง. (2537). สงคมไทย. กรงเทพฯ: ภาควชาสงคมวทยา คณะสงคมศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เทพนม เมองแมน; และสวง สวรรณ. (2540). พฤตกรรมองคการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

ไทยวฒนาพานช.

ธงชย หวานแกว. (2522). การปลกฝงความรกชาตตามทปรากฏในบทละครพระราชนพนธของ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว. วทยานพนธ กศ.ม. (ประถมศกษา).


ธานนทร กรยวเชยร. (2519). พระมหากษตรยไทยในระบอบประชาธปไตย. กรงเทพฯ:

กรมวชาการ กระทรวงสาธารณสข.

ธระพร อวรรณโณ. (2535). เจตคต: การศกษาตามแนวทฤษฎหลก. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย .

นงนช โรจนเลศ. (2533). การศกษาตวแปรทเกยวของกบการควบคมตนเองของนกเรยนวยรน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาพฒนาการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

127

นคม ตงคะพภพ. (2543). สถตเพอการวจยทางการศกษา: มโนทศนและการประยกตการวเคราะห ความแปรปรวน การวเคราะหความแปรปรวนรวมและการออกแบบการวจยทางการศกษา. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.

บรรเทา รอดวฒนกล. (2530). การทดลองสอนความรกชาตแกนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โดย การเลานทานในรปแบบตาง ๆ. นครนายก: สานกงานประถมศกษาจงหวดนครนายก.

บรรพต วระสย. (2527). หลกทางพทธศาสนากบประชาธปไตย. กรงเทพฯ: องคการยวพทธ

ศาสนกสมพนธแหงโลก (ยพสล).

บงอร ภวภรมยขวญ. (2526). การวดบคลกภาพ. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

บนลอ พฤกษะวน. (2534). ยทธศาสตรการสอนตามแนวหลกสตรใหม. กรงเทพฯ: ไทยวฒนา

พานช.

ประทป จนง. (2540). เอกสารประกอบการสอน การวเคราะหพฤตกรรมและการปรบพฤตกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ประภาพร คนซอ. (2552). การศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบความสามารถ ในการควบคมตนเองของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตพนทการศกษาลพบร เขต 2.

ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวจยและสถตทางการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ประสาร มาลากล ณ อยธยา. (2523). รายงานผลการวจยคานยมและความคาดหวงของเยาวชนไทย. จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กรงเทพฯ: ม.ป.พ.

ผองพรรณ เกดพทกษ. (2536). การปรบพฤตกรรมเบองตน. กรงเทพฯ: โครงการสงเสรมการแตง

ตาราทบวงมหาวทยาลย.

พนส หนนาคนทร. (2520). การสอนคานยม. พษณโลก: โครงการตารามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

พษณโลก.

-----------. (2526). การสอนคานยมและจรยธรรม. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: พฆเนศ.

พรชย พชรนทรตนะกล. (2554). ศาสนากาลงจะสญพนธ. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2554,

จาก http://drpornchai.com/

128

พฤฒพล นมพราว. (2547). ปจจยทสงผลตอการประหยดของนกเรยน ชวงชนท 3 โรงเรยน นวมนทราชทศ สตรวทยา พทธมณฑล เขตทววฒนา กรงเทพมหานคร. สารนพนธ กศ.ม.

(จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.


พวงเพชร สรตนกวกล; และสพตรา เพชรมน. (2521). ความคดเหนของนกเรยนประโยค มธยมศกษา ตอนปลายทมตอการปลกฝงความรกชาต. กรงเทพฯ: สานกงาน

คณะกรรมการการวจยแหงชาต.

พทยา สายห. (2540). กลไกของสงคม. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พนศกด วรรณพงษ. (2538). พระราชอานาจของพระมหากษตรย. กรงเทพฯ: เค.พพรนตง.

เพญแข ประจนปจจนก; และออมเดอน สดมณ. (2529). คานยมของชาวชนบทไทย:เปรยบเทยบ คานยมทางวตถกบคานยมทางระเบยบประเพณ รายงานการวจย ฉบบท 35. กรงเทพฯ:

สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เพญนภา พมหม. (2550). การศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบคานยม ประชาธปไตยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สงกดกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวจยและสถตทางการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย


ภณญามล กระตายแกว. (2550). ปจจยทสงผลตอคานยมความเปนไทยของนกเรยนระดบชน มธยมศกษา ชวงชนท 4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 1.

ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย


ภทรพร สรกาญจน. (2537). ความรพนฐานทางศาสนา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

มยร ศรชย. (2538). เทคนคการสมตวอยาง. กรงเทพฯ: วเจพรนตง.

มย สขเอยม. (2537). การพฒนาประสบการณชวตและสงคม. กรงเทพฯ: วงอกษร.

มลนทรา ยนดสข. (2547). รปแบบการปลกฝงคานยมความรกชาตสาหรบเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

บรพา. ถายเอกสาร.

ยนต ชมจต. (2531). ความเปนคร. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

ยงยง เรองทอง. (2542). พนฐานวฒนธรรมไทย. อบลราชธาน: คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

สถาบนราชภฎอบลราชธาน.

129

รพพรรณ สวรรณณฐโชต. (2531). สงคมวทยาและวฒนธรรมไทย. สงขลา: มหาวทยาลย

สงขลานครนทร คณะวทยาการจดการ.

รชนกร เศรษโฐ. (2528). สงคมวทยาชนบท. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

ราชบณฑตยสถาน. (2524). พจนานกรมศพท สงคมวทยา องกฤษ - ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน. กรงเทพฯ: รงศลปการพมพ.

-----------. (2542). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

ราศ ทองสวสด. (2542). หลกการจดการศกษาระดบกอนประถมศกษา. ในเอกสารประกอบการ อบรมครโรงเรยนเอกชน ระดบกอนประถมศกษา. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

รงรตน สนธขนธ. (2551). การศกษาคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงคตามมาตรฐาน การศกษาขนพนฐานของนกเรยนชวงชนท 2 ในโรงเรยนกลมสนามชย สงกดกรงเทพมหานคร

ทมความสามารถในการคดวเคราะหตางกน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา).


ฤกษชย คณปการ. (2539). หลกการและทฤษฏการปลกฝงจรยธรรม. พษณโลก: ภาควชา

จตวทยาและการแนะแนว สถาบนราชภฏพบลสงคราม.

ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. (2538). เทคนควจยทางการศกษา. พมพครงท 5. กรงเทพฯ:

สวรยาสาสน.

-----------. (2543). การวดดานจตพสย. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

ลกขณา สรวฒน. (2544). จตวทยาในชวตประจาวน. ภาควชาจตวทยาการศกษาและการแนะแนว. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

วจตรวาทการ, หลวง. (2522). ชาตนยม. กรงเทพฯ: พฆเณศ.

วษณ เครองาม. (2523). กฎหมายรฐธรรมนญ. กรงเทพฯ: แสวงสทธการพมพ.

วสน มณประสทธ. (2548). การศกษาคานยมพนฐานของนกเรยนระดบชวงชนท 3 โรงเรยน คาทอลก สงกดอครสงฆมณฑลกรงเทพฯ เขตการศกษาท 3. วทยานพนธ ศษ.ม.

(การวดและประเมนผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง.


วระวรรณ กรษนยรววงค. (2547). คานยมพนฐาน 5 ประการของเยาวชนสมาคมศลปะเพอเยาวชน สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาผใหญ).


130

วฒพงษ ทองกอน. (2537). การสรางแบบทดสอบวดคานยมพนฐาน 5 ประการ สาหรบนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3 ในกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา).


ศกด ระพ. (2543). กระบวนการกระจางนยม. วชาการ. 3(9): 26-39

ส. ศวรกษ. (2539). สถาบนพระมหากษตรยกบอานาจของประเทศไทย. กรงเทพฯ: สองสยาม.

สงบ ประเสรฐพนธ. (2543). รวมกนสรรคสรางคณภาพโรงเรยน. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

สนองศร รดดษฐ. (2523). การศกษาความสมพนธระหวางคณธรรมดานพรหมวหารสกบความสามารถ ในการเปนผนาดานการตดสนใจแบบประชาธปไตยของนสต มหาวทยาลย. ปรญญานพนธ

กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สมเกยรต วนทะนะ. (2544). อดมการณทางการเมองรวมสมย. นครปฐม: ศนยสงเสรมและ

ฝกอบรมการเกษตรแหงชาต.

สมถวล ปตยง. (2537). การวเคราะหองคประกอบคานยมในการเลอกอาชพของนกเรยนชน มธยมศกษาปท 3 ในจงหวดนครราชสมา. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สมพร เทพสทธา. (2554). ความสาคญของสถาบนพระมหากษตรย. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2554,

จาก http://www.chaoprayanews.com/

สมโภชน เอยมสภาษต. (2526). การปรบพฤตกรรม. กรงเทพฯ: พระพธนา.

สมยศ แมนแยม. (2540, เมษายน). การศกษาเพอสรางคานยมของมนษย. วารสารครเชยงราย. 83(178): 10.

สรอยหวาย พดเงน. (2550). การศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบคานยมในการ พงตนเองของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สาขาพาณชยกรรม สงกดสานกงาน คณะกรรมการการศกษาเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร เขต 1. ปรญญานพนธ กศ.ม.

(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.


สาโรช บวศร. (2524). สรปคาบรรยายเรอง Moral Education.ฟายเดลตาแคปปาไทย.

กรงเทพฯ: ม.ป.พ. ถายเอกสาร.

-----------. (2527). จรยธรรมศกษา. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

สานกขาวเจาพระยา. (2554). ความมนคงของสถาบนพระมหากษตรย. สบคนเมอ 10 ตลาคม 2554,

จาก http://www.chaoprayanews.com/

131

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2551). แนวทางการพฒนา การวดและประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ตามหลกสตรแกนกลางศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2549). แผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต ฉบบทสบ (พ.ศ. 2550-2554). กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการ

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. (2526). คมอปลกฝงคานยมกลมนกวชาการ. กรงเทพฯ: กราฟฟคอารต.

----------. (2528). วทยากรกบการปลกฝงและสรางเสรมคานยม. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

-----------. (2530). วทยากรกบการปลกฝงและสรางเสรมคานยม. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

ครสภาลาดพราว.

-----------. (2549). คานยม และสภาพแวดลอมทพงประสงคของสงคมไทยในสายตาเยาวชน. กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต.

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. (2549). มาตรฐานตวบงชและเกณฑการ พจารณาเพอการประเมนคณภาพภายนอกระดบการศกษาขนพนฐานรอบท 2 (พ.ศ.2549-

2553). กรงเทพฯ: สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.

-----------. (2554ก). รายงานผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบท 3: โรงเรยนนาหลวง. กรงเทพฯ:

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.

-----------. (2554ข). รายงานผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบท 3: โรงเรยนวดนมานรด. กรงเทพฯ: สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา.

-----------. (2554ค). การประเมนคณภาพภายนอก ระดบขนพนฐาน. สบคนเมอ 25 ธนวาคม 2554,

จาก http://www.onesqa.or.th/onesqa/th/Report/index.php

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2551). คาแถลงนโยบายของคณะรฐมนตร นายอภสทธ เวชชาชวะ แถลงตอรฐสภาวนจนทรท 29 ธนวาคม 2551. สบคนเมอ 25 สงหาคม 2553, จาก

http://www.onec.go.th/cms/admin/admin_cat/Content/uploaded/Policy/policy_apisit.pdf

สจตรา รณรน. (2538). ศาสนาเปรยบเทยบ. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: สหธรรมก.

สโท เจรญสข. (2520). จตวทยาวยรน ฉบบมาตรฐาน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

สนทร โคมน; และสนท สมครการ. (2522). คานยมและระบบคานยมไทย. กรงเทพฯ: สานกวจย

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

132

สพตรา สภาพ. (2541). สงคมไทยและวฒนธรรมไทย คานยม ครอบครว ศาสนา ประเพณ. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

เสาวภา ไพทยวฒน. (2538). พนฐานวฒนธรรมไทย: แนวทางอนรกษและการพฒนา. กรงเทพฯ:

สานกงานสถาบนราชภฏ.

แสง จนทรงาม. (2534). ศาสนศาสตร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

อมรา พงศาพชญ. (2533). วฒนธรรม ศาสนา และชาตพนธ: วเคราะหสงคมไทยแนวมานษยวทยา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Aharon, B. S. (2002). Pedagogies of patriotism Teaching socio-political community in twentieth-century Turkish and Egyptian education. Cambridge: Harvard University

Press.

Andrain, F. (1971). Political protest and social change: Analyzing politico. New York:

New York University.

Beech, P.R. (1976). Value systems attitudes and international attraction. Dissertation Abstracts International. 28, 15.

Bellanca, James A. (1975). Values and the Search for self. Washington, D.C: National

Education Association.

Cormier, William H.; & Cormier, Sherilyn L. (1979). Interviewing Strategies for Helpers: A

Guilde for Assessment, Treatment and Evaluation. California: Brooks/Cole.

Garrett. (1961). General Psychology. New York: American Book Company.

Hair, J. F.; R. E. Anderson; B. Tatham; & W. M. Black. (2006). Multivariate Data Analysis. 6th ed. New York: Prentice Hall

Kazdin, Alan F. (1984). Behavior Modification in Applied Setting 3rd ed. Homewood

lllinois: TheDorsey Press.

McDonald,F.J. (1963). Educationl Psychology. Belmont Calif: Wardsworth Phblishing Co.

Marascuilo, Leonard A. (1983). Multivariate Statistics in the Social Science. California:

rooks-Cole.

Miller,C.H. (1965). Guidance Services an Introduction. New York: Harper and RowPublishers.

133

Mischel, Raymond; & Eisen, Mavin. (1976). “A Cognitive Social-Learning Approarch to

Morality and Self-Regulation,” in Thomas Lickona(Ed). Moral Development and

Behavior. Theory Research and Socialissues. 84 – 107.

Nunnally,J.C. (1978). Psychometric Theory. New York: McGraw – Hill.

Phinix,P.H. (1958). Philosophy of Education. New York: Henry Holt and company.

Rokeach,Milton. (1968). Beliefs, Attitudes and Values. A Theory of Organization and Change. London: Jossey – Bass

Rosenbaum, Michael. (1980, January). A Schedule for Assessing Self-Control Behaviors: Prelimminary Findings. Behavior Therapy. 11. 109-121.

Skinner,B.F. (1953). Science and Human Behavior. New York: Macmillan.

Wright, D. (1975). The Psychology of Moral Behavior. Middle, England: Penguin Book.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

รายชอผเชยวชาญทตรวจคณภาพเครองมอ

136

รายนามผเชยวชาญทตรวจแบบวด คานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และ

ดานการรกพระมหากษตรย

1. ดร.สชาต ใจสถาน อาจารยพเศษภาควชาวจยและจตวทยาประยกต

มหาวทยาลยบรพา

ปร.ด. วจยวดผลและสถตการศกษา

2. นางมนทรา สงขะรมย รองผอานวยการฝายบรหารบคคล

โรงเรยนวดบงทองหลาง สานกงานเขตบางกะป กรงเทพฯ

ค.ม. การวดและประเมนผลการศกษา

3. นางเพญแข ลอหาญ คร วทยฐานะชานาญการพเศษ

โรงเรยนนาหลวง สานกงานเขตทงคร กรงเทพฯ

กศ.ม. การวดผลการศกษา

4. นางขวญใจ จระรงสมนต คร วทยฐานะชานาญการพเศษ

หวหนากลมสาระการเรยนรสงคมศกษาและวฒนธรรม


วท.บ. จตวทยาการใหคาปรกษาและแนะแนว

5. นางวลภา นอยนาคา คร วทยฐานะชานาญการพเศษ


ค.บ. ภาษาไทย

ภาคผนวก ข

คณภาพของเครองมอรายขอ

138

ตาราง 19 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

รายดาน ขอท คา IOC การพจารณา รายดาน ขอท คา IOC การพจารณา

ดานการ

รกชาต

1 1.00 คดเลอกไว ดานการ

รกศาสนา

31 1.00 คดเลอกไว

2 0.40 ตดทง 32 0.80 คดเลอกไว

3 1.00 คดเลอกไว 33 1.00 คดเลอกไว













16 0.40 ตดทง ดานการรก








22 0.80 คดเลอกไว 52 0.40 ตดทง









139

ตาราง 20 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนทดลองใช (Try Out) ของแบบวดคานยมพนฐาน


รายดาน ขอท คา (r) การพจารณา รายดาน ขอท คา (r) การพจารณา

ดานการ

รกชาต

1 0.106 ตดทง ดานการ





4 -0.012 ตดทง 30 0.053 ตดทง

5 0.269 ตดทง 31 0.387 ตดทง


7 0.275 ตดทง 33 0.358 ตดทง







14 0.627 คดเลอกไว 40 0.364 ตดทง


16 0.452 คดเลอกไว ดานการรก


42 0.405 ตดทง





21 0.496 คดเลอกไว 47 0.432 ตดทง







54 0.414 ตดทง

คาความเชอมนทงฉบบ 0.94

140

ตาราง 21 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนเกบจรง ของแบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต

ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

รายดาน ขอ

ท คา (r)

การ

พจารณา รายดาน

ขอ

ท คา (r)

การ

พจารณา

ดานการ

รกชาต

1 0.355 คดเลอกไว ดานการ












11 0.478 คดเลอกไว ดานการรก













141

ตาราง 22 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนทดลองใช ของแบบวดการควบคมตนเอง

ขอท คา (r) ทดลองใช การพจารณา ขอท คา (r) ทดลองใช การพจารณา






















142

ตาราง 23 คาอานาจจาแนก (r) ขนตอนเกบจรง ของแบบวดการควบคมตนเอง

ขอท คา (r) ทดลองใช การพจารณา ขอท คา (r) ทดลองใช การพจารณา






















ภาคผนวก ค

เครองมอทใชในการวจย

144

แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

ตอนท 1 ขอมลนกเรยน

คาชแจง

ใหนกเรยนอานขอความตอไปนแลวทาเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรงกบ

ความเปนจรงของนกเรยนมากทสด

1. เพศ ชาย หญง

2. ระดบชนทศกษา

มธยมศกษาปท 1



ตอนท 2 แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

1. แบบวดคานยมพนฐานดานการรกชาต ดานการรกศาสนา และดานการรก

พระมหากษตรยของนกเรยนชวงชนท 3 มทงหมด 40 ขอ ใชเวลาในการทา 30 นาท

คาชแจง

2. แบบวดนเปนสถานการณสมมตเรองราวทว ๆ ไป ใหนกเรยนอานแลวพจารณาวาหาก

นกเรยนอยในสถานการณนนนกเรยนจะตดสนใจปฏบตตนอยางไร โดยเลอกตอบจากคาตอบท

กาหนดให ทงนไมมคาตอบใดถกหรอผด ดงนน นกเรยนสามารถเลอกตอบไดอยางสบายใจ

ขอใหตอบใหตรงกบความรสกและความคดของนกเรยนมากทสด ขอมลทไดจากการตอบจะ

ไมมผลกระทบใด ๆ ตอการเรยนของนกเรยน แตจะเปนประโยชนตอตวนกเรยนทไดรจกตนเองและ

เปนประโยชนตอการวจยอยางยง

3. ในแตละขอม 3 ตวเลอก ใหนกเรยนเลอกตอบเพยงคาตอบเดยว จากขอ ก ข หรอ ค

แลวทาเครองหมาย X ใหตรงกบอกษรชอง ก ข หรอ ค ทนกเรยนเลอกตอบในกระดาษคาตอบ

4. หามนกเรยนขดเขยน หรอทาเครองหมายใด ๆ ลงในแบบวดคานยมพนฐานดานการรก

ชาต ดานการรกศาสนา และดานการรกพระมหากษตรย

145

(0) เมอนกเรยนไดยนเพลงชาตขณะทนกเรยนกาลงเดนอยบนทางเทา นกเรยนหยดยนตรงเพราะ

เหตใด

ตวอยาง

ก. เปนหนาททควรปฏบต

ข. ตองการแสดงถงความรกชาต

ค. ทกคนรอบตวนกเรยนเขาหยดยนตรง

กระดาษคาตอบ

ขอ ตวเลอก

ก ข ค

1 X

2

ถานกเรยนพยายามทาการบานดวยตนเองอยางเตมท เลอกขอ ข.

หมายเหต ถานกเรยนตองการเปลยนคาตอบจาก ข. เปน ค. ใหทาดงน


ก ข ค

1 X X

2

146

1. อาจารยไดกาชบใหนกเรยนทกคนรองเพลงชาต

ใหพรอมเพรยงกนซงนกเรยนในหองกปฏบตตาม

ถานกเรยนเปนสวนหนงของหองเรยน นกเรยนจะ

ปฏบตตามเพราะเหตใด

ก. เปนหนาทของคนไทยทตองปฏบต

ข. เพราะตองการไดรบคาชมจากอาจารย

ค. โรงเรยนไดกาหนดใหปฏบตเชนนเปนประจา

อยแลว

2. นกเรยนคดเหนอยางไร หากมเพอนนาหนงสอท

ชอบอานในหองสมดไปซอนเพราะกลวจะมคนอนยม

ไปอาน

ก. ไมควรทา เพราะถาบรรณารกษรจะโดน

ตาหน

ข. หนงสอในหองสมดเปนสมบตสวนรวมควรใช

รวมกน

ค. ถามคนอนยมไป รออก 2-3 วน คอยมายมใหมกได

3. วนยไมขดขดตโทรศพทสาธารณะและใชโทรศพท

สาธารณะดวยความระมดระวงทกครง นกเรยนคด

วาวนยทาเชนนนเพราะเหตใด

ก. ทกครงกปฏบตเชนน

ข. ตองการไดรบคาชมเมอมผอนมาพบเหน

ค. โทรศพทสาธารณะเปนของใชสวนรวมควร

ชวยกนดแลรกษา

4. สมศกดไดรบแจกนม 2 กลองขณะทเพอน ๆ

ในหองไดคนละ 1 กลอง เนองจากสมศกดสนทกบ

คนทมาแจกนม แตสมศกดปฏเสธขอรบเพยง 1

กลอง นกเรยนคดวาสมศกดทาเชนนนเพราะเหตใด

ก. ทกคนควรปฏบตตามสทธทควรจะไดรบ

ข. ปฏบตตามกฎของโรงเรยน

ค. กลวเพอนตาหน

5. ขณะทวกานดาและเพอน ๆ กาลงใชสนามกฬาอยได

มเพอน ๆ อกกลมหนงมาขอใชสนามกฬาดวย วกานดา

และเพอน ๆ ตอบตกลง นกเรยนคดวาวกานดาทา

เชนนนเพราะเหตใด

ก. ไมตองการมปญหากนระหวางกลม

ข. ทาตามระเบยบของการใชสนามกฬา

ค. สนามกฬาเปนของใชสวนรวมทกคนมสทธ

ใชเทาเทยมกน

6. ถาผสมครรบเลอกตงมาชกชวนใหนกเรยนชวย

แจกเงนหาเสยงใหเขาโดยใหรางวลตอบแทนอยาง

งาม นกเรยนไมชวยหาเสยงเพราะเหตใด

ก. กลวผอนร

ข. ไมอยากใหคนทจรตเขาไปอยในสภา

ค. คานงถงประโยชนสวนรวมเปนหลก

7. เมอมการเชญชวนใหบรจาคทรพย เพอสงนาใจ

ชวยตารวจตระเวนชายแดน นกเรยนยนดสนบสนน

ดวยเหตใด

ก. อยากมสวนรวมในการชวยเหลอสงคม

ข. เหนเพอน ๆ บรจาคกเลยบรจาคดวย

ค. ตองการแสดงนาใจใหผอนเหน

8. สมใจรวมบรจาคเงนเพอบรณะบานทรงไทยทกครง

เมอมโอกาส นกเรยนคดวาสมใจทาเชนนนเพราะเหตใด

ก. ปกตกบรจาคเปนประจาอย

ข. เหนเพอนบรจาคกเลยบรจาคดวย

ค. บานทรงไทยเปนเอกลกษณของคนไทยควร

อนรกษไว

147

9. ถามโอกาสนกเรยนจะชกชวนเพอนชาวตางชาต

มารบประทานอาหารไทยเพราะเหตใด

ก. สะดวกหารบประทานไดงาย

ข. อยในประเทศไทยกควรรบประทานอาหารไทย

ค. ตองการสงเสรมใหอาหารไทยเปนทรจก

ของชาวตางชาต

10. หากมโอกาสนกเรยนจะเขารวมแสดงรามวย

ไทยประกอบจงหวะในงานกฬาระดบจงหวดเพราะ

เหตใด

ก. พอแมไดชนชม

ข. เพอสงเสรมศลปะมวยไทยใหคนไดรจก

ค. เปนหนาททไดรบมอบหมาย

11. วชาภาษาไทยครมอบหมายใหนกเรยนทกคน

อานวรรณกรรมเรองรามเกยรตเปนหนงสออานนอก

เวลา นกเรยนปฏบตตามเพราะเหตใด

ก. ตองการไดคะแนนจากคร

ข. ปฏบตตามคาสงทไดรบมอบหมาย

ค. เปนโอกาสทจะไดเรยนรเกยวกบ

วรรณกรรมของไทย

12. โรงเรยนไดกาหนดใหนกเรยนทกคนแตงกาย

ดวยชดผาไทยทกวนศกร นกเรยนปฏบตตามเพราะ

เหตใด

ก. ปฏบตตามนโยบายของโรงเรยน

ข. ตองการอนรกษการแตงกายแบบไทยเอาไว

ค. ถาไมแตงกายดวยผาไทยเหมอนเพอน ๆ จะ

โดนลอ

13. นกเรยนไดรบคดเลอกใหเปนตวแทนเขารวม

ประกวดวาดภาพลายไทย นกเรยนจะเขารวม

ประกวดเพราะเหตใด

ก. ทาตามหนาททไดรบมอบหมาย

ข. ตองการสรางชอเสยงใหกบตนเองและพอ

แม

ค. ตองการสงเสรมกจกรรมทแสดงออกถง

ความเปนไทย

14. หากครมอบหมายใหนกเรยนและเพอน ๆ

รวมกนจดบอรดเพอเผยแพรประเพณลอยกระทง

นกเรยนปฏบตตามเพราะเหตใด

ก. เพอนในกลมกปฏบตเชนกน

ข. ปฏบตตามหนาททไดรบมอบหมาย

ค. ตองการสงเสรมกจกรรมทแสดงออกถง

ความเปนไทย

15. เพอน ๆ ในกลมของจรพรรณเขยนตวอกษรไทย

แบบไมมหวเพราะเปนแฟชน แตจรพรรณไมทา

เชนนน ถานกเรยนเปน จรพรรณไมทาเชนนนเพราะ

เหตใด

ก. อาจจะโดนครหกคะแนน

ข. อนรกษการเขยนตวอกษรไทยทถกตอง

เอาไว

ค. ไมอยากใหตวอกษรไทยผดเพยน

16. นพพร พยายามออกเสยงควบกลาชดทกคาใน

ขณะทพด ถานกเรยนเปนนพพรทาเชนนนเพราะเหต

ใด

ก. อนรกษการอานออกเสยงภาษาไทยท

ถกตอง

ข. เปนการเสรมสรางบคลกภาพของตนเอง

ค. ถาพดไมชดเจนอาจถกเพอน ๆ ลอเลยน

148

17. นกเรยนเหนดวยกบคากลาวทวา “สนคาไทยส

สนคาตางประเทศได” เปนเพราะเหตผลในขอใด

ก. สนคาไทยมราคาถกกวาสนคาตางประเทศ

ข. คนไทยควรอดหนนสนคาของคนไทย

ดวยกน

ค. สนคาไทยมคณภาพทดเทยมสนคา

ตางประเทศ

18. ถานกเรยนไดรบคดเลอกเปนตวแทนในการแสดง

การละเลนของเดกไทยใหชาวตางชาตไดรบชม

นกเรยนรวมแสดงเพราะเหตผลในขอใด

ก. เปนสงหนงททาใหพอแมภาคภมใจ

ข. ปฏบตตามหนาททไดรบมอบหมาย

ค. ตองการเผยแพรวฒนธรรมการละเลนของ

เดกไทยใหชาวตางชาตไดรจก

19. นกเรยนไปเขาชมจตรกรรมฝาผนงแลวมคา

เตอนเขยนไววา “หามจบ” นกเรยนปฏบตตาม

เพราะเหตใด

ก. ปกปองจตรกรรมฝาผนงใหคงอย

ข. ปฏบตตามกฎ

ค. กลวผอนตาหน

20. นกเรยนเหนดวยกบคากลาวทวา “การพดและเขยน

ภาษาไทยไดถกตองเปนสงสาคญมาก” เพราะเหตใด

ก. เปนคนไทยกตองใชภาษาไทยใหถกตอง

ข. การพดและเขยนภาษาไทยเปนการแสดง

ถงเอกลกษณ ความเปนไทย

ค. สงคมไทยชนชมคนทพด-เขยนภาษาไทย

ไดถกตอง

21. เมอโรงเรยนจดกจกรรมทางศาสนาขน นกเรยน

เขารวมกจกรรมเพราะเหตใด

ก. เพอน ๆ ในกลมทกคนเขารวม

ข. เปนโอกาสดทจะไดรวมสงเสรมกจกรรมทาง

ศาสนาใหคงอย

ค. ตองการมสวนรวมในกจกรรมททางโรงเรยนไดจด

ขน

22. ในวนสาคญทางศาสนา นกเรยนเขารวม

กจกรรมเพราะเหตใด

ก. เพราะครอบครวไดเขารวม

ข. ปกตกเขารวมเปนประจาอยแลว

ค. เพราะเปนสงทพทธศาสนกชนควรปฏบต

23. คณพอคณแมชวนนกเรยนไปรวมทากจกรรมใน

วนสาคญทางศาสนา นกเรยนไปรวมกจกรรมทกครง


ก. ตองการสบทอดกจกรรมทางศาสนา

ข. อยากใหคนอนเหนวาเปนเดกด

ค. ไมอยากขดใจพอแม

24. เพราะเหตใดนกเรยนจงตองปฏบตตามคาสง

สอนของศาสนาอยางสมาเสมอ

ก. หากไมปฏบตจะเปนบาปและตกนรก

ข. ผลของการทาตามคาสงสอนของศาสนาจะ

ชวยใหสงคมสงบสข

ค. การทาตามคาสงสอนของศาสนาทาใหไดรบ

การยอมรบจากคนในสงคม

149

25. มงคลบรจาคเงนทกครงเมอมโอกาส นกเรยนคด

วามงคลทาเชนนนเพราะเหตใด

ก. อยากจะชวยเหลอดวยความเตมใจ

ข. เพอน ๆ กบรจาคทกครง

ค. ปฏบตเปนประจาอยแลว

26. วชยทาแจกนของคณครตกแตก ซงขณะนนไมม

ใครอยในหองเลยแตวชยกยอมรบผดกบคณคร

นกเรยนคดวาวชยทาเชนนนเพราะเหตใด

ก. กลวครจบไดแลวจะโดนทาโทษ

ข. เมอทาความผดเราควรยอมรบดวยความ

เตมใจ

ค. ทกครงเมอทาความผดกจะยอมรบ

ผดอยแลว

27. ทกวนหลงจากเลกงานนาตยาจะรบอาสาพสาว

ไปดแลแมซงปวยอยทโรงพยาบาล นกเรยนคดวา

นาตยาทาเชนนนเพราะเหตใด

ก. ไมอยากใหพสาวลาบาก

ข. ภมใจเมอไดดแลแมเมอปวย

ค. เปนหนาทของลกทดทตองปฏบตตอพอแม

28. ปรชาเจอกระเปาสตางคทมเงนจานวนมากตก

อยหนาหองนา แตปรชากนากระเปาสตางคไปมอบ

ใหกบคณคร นกเรยนคดวาปรชาทาเชนนนเพราะ

เหตใด

ก. เมอทาความดแลวจะไดรบคาชมเชย

ข. กลวเจาของกระเปาสตางคจะเดอนรอน

ค. การนาของผอนมาเปนของตนเปนสงไมดไมควร

ทา

29. ธนพรแตงกายสภาพทกครง เมอไปรวมทา

กจกรรมทางศาสนา นกเรยนคดวาธนพรทาเชนนน


ก. ตองการไดรบคาชมจากผอน

ข. การรวมทากจกรรมทางศาสนาควรแตงกาย

สภาพเพอแสดงความใหเกยรตสถานท

ค. ทกครงกแตงกายสภาพเมอไปรวมกจกรรม

ทางศาสนา

30. ธรเดชขนอาสาเปนผนาในการนาเพอน ๆ เขา

รวมกจกรรมวนสาคญทางศาสนาททางโรงเรยนได

จดขน นกเรยนคดวาธรเดชทาเชนนนเพราะเหตใด

ก. ตองการการยอมรบจากเพอน ๆ

ข. เมอมกจกรรมทกครงกยนดปฏบตอยแลว

ค. ตองการใหเพอนคนอนมความตระหนกถง

ความสาคญของวนสาคญทางศาสนา

เชนกน

31. หอศลปกรงเทพไดจดนทรรศการ “พระอจฉรยภาพ

ของในหลวง” นกเรยนจะไปรวมชมนทรรศการเพราะ

เหตใดเปนสาคญ

ก. ตองการชนชมพระอจฉรยภาพของในหลวง

ข. ครสงใหหาขอมลไปทารายงานสง

ค. ไมอยากอยบานคนเดยว

32. ทางโรงเรยนไดจดใหมการไปลงนามถวายพระ

พรทโรงพยาบาลศรราช สมใจไดเขารวมกจกรรม

ครงน ถานกเรยนเปนสมใจ นกเรยนจะเขารวม

กจกรรมครงนเชนกนเพราะเหตใด

ก. เพอน ๆ ทกคนเขารวม

ข. ปฏบตตามกจกรรมของทางโรงเรยน

ค. ตองการแสดงความสานกในพระมหา

กรณาธคณของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

150

33. ปยะไดสงเรยงความเรอง “พอของแผนดน” เขา

รวมประกวดแขงขนในงานวนพอแหงชาต นกเรยน

คดวาปยะสงเรยงความเขาประกวดเพราะเหตใด

ก. ตองการสรางชอเสยงใหกบโรงเรยน

ข. เพอนทกคนในหองเรยนสงเรยงความเขาประกวด

ค. อยากใหคนทอานไดตระหนกถงบญคณของ

พอของแผนดน

34. ในวนพอแหงชาตทางหมบานไดจดกจกรรม

พฒนาหมบานขน พอแมและนกเรยนไดไปเขารวม

ดวย นกเรยนปฏบตเชนนนเพราะเหตใด

ก. พอแมบงคบใหไปเขารวม

ข. ตองการทาความดเพอถวายแดในหลวง

ค. เพอนบานจะไดชมวาเปนเดกขยน

35. เปาหมายสาคญของในการทาความดเพอถวาย

เปนพระราชกศล คอเหตผลในขอใด

ก. ปฏบตตามเพอน

ข. ตองการใหพอแมภาคภมใจ

ค. ตองการแสดงความสานกในพระมหา

กรณาธคณของในหลวง

36. นกเรยนไดรบมอบหมายใหทางานกลมในหวขอ

“พอหลวงของปวงชน” นกเรยนทางานทไดรบ

มอบหมายอยางเตมกาลงความสามารถเพราะเหต

ใด

ก. ตองการเผยแพรพระราชกรณยกจของใน

หลวง

ข. ตองการไดรบคาชมจากเพอน ๆ และคร

ค. เพอใหไดคะแนนสง ๆ

37. ในกจกรรมวนแมแหงชาต เพอนชวนนกเรยนไมให

เขารวมกจกรรม แตนกเรยนพยายามชวนเพอนเขารวม

กจกรรมเพราะเหตใด

ก. กลวโดนทาโทษ

ข. ตองการแสดงออกถงความจงรกภกด

ค. เพอน ๆ สวนใหญเขารวมกจกรรม

38. นกเรยนตองการเขาเฝารบเสดจฯในหลวง-พระ

ราชนทกครงทมโอกาสเพราะเหตใด

ก. ตองการแสดงออกถงความจงรกภกด

ข. คนอนกเฝารบเสดจฯเชนกน

ค. โรงเรยนบงคบใหเขารวม

39. นกเรยนขนอาสาไปปลอยโคมลอยเพอเฉลม

ฉลองในวนพอแหงชาตเพราะเหตใด

ก. เพอนชกชวนใหไปเขารวม

ข. ตองการแสดงออกถงความจงรกภกด

ค. ทกปกปฏบตเชนนเปนประจาอยแลว

40. นกเรยนประดบภาพพระบรมฉายาลกษณของ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไวทบานเพราะเหตใด

ก. อาจารยบอกใหทา

ข. ทกคนในหมบานกประดบเชนกน

ค. เพอเปนมงขวญและตองการแสดงออกถง

ความจงรกภกด

151

แบบวดการควบคมตนเอง

ตอนท 1 ขอมลนกเรยน

คาชแจง

ใหนกเรยนอานขอความตอไปนแลวทาเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรง

กบความเปนจรงของนกเรยนมากทสด

1. เพศ ชาย หญง

2. ระดบชนทศกษา




ตอนท 2 แบบวดการควบคมตนเองของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

คาชแจง

1. แบบวดการควบคมตนเองสาหรบนกเรยนชวงชนท 3 มทงหมด 40 ขอ ใชเวลาในการ

ทา 30 นาท

2. แบบวดนเปนสถานการณเรองราวทว ๆ ไป ใหนกเรยนอานแลวพจารณาวานกเรยนอย

ในสถานการณนนนกเรยนจะทาอยางไร โดยเลอกตอบจากคาตอบทกาหนดให ซงคาตอบเหลานน

ไมมคาตอบใดถกหรอผด ดงนน นกเรยนสามารถเลอกตอบไดอยางสบายใจเพราะไมม

ผลกระทบใด ๆ ตอการเรยนของนกเรยน ควรตอบใหตรงกบความรสกและความคดของ

นกเรยนมากทสด อนจะนามาซงประโยชนตอตวนกเรยนทไดรจกตนเองและเปนประโยชนตอการ

วจย

3. ในแตละขอม 3 ตวเลอก ใหนกเรยนเลอกตอบเพยงคาตอบเดยว จากขอ ก ข หรอ ค

แลวทาเครองหมาย X ใหตรงกบอกษรชอง ก ข หรอ ค ทนกเรยนเลอกตอบในกระดาษคาตอบ

4. หามนกเรยนขดเขยน หรอทาเครองหมายใด ๆ ลงในแบบวดการควบคมตนเอง

152

(0) วนนสมชายมการบานในวชาทไมชอบเรยน ถานกเรยนเปนสมชาย นกเรยนจะทาอยางไร

ตวอยาง

ก. ยมสมดการบานเพอนมาดเปนตวอยาง

ข. พยายามทาการบานเองอยางเตมท

ค. ทาเทาททาได ขอไหนไมไดกใหเพอนชวยทา

กระดาษคาตอบ


ก ข ค

1 X

2

ถานกเรยนพยายามทาการบานดวยตนเองอยางเตมท เลอกขอ ข.

หมายเหต ถานกเรยนตองการเปลยนคาตอบจาก ข. เปน ค. ใหทาดงน


ก ข ค

1 X X

2

153

1. โกวทกบวนย ขดแยงกนในการเลอกหวขอทา

รายงาน ถานกเรยนเปนโกวท นกเรยนจะทา

อยางไร

ก. ไมทารายงานรวมกบวนย

ข. ใหวนยทารายงานตามทตนเองเลอก

ค. วางแผนแกปญหารวมกบวนยเพอเลอก

หวขอ

2. ธดา ไดรบมอบหมายใหทารายงานในหวขอท

ธดาไมเขาใจ ถานกเรยนเปนธดา นกเรยนจะทา

อยางไร

ก. ใหเพอนทารายงานแทนให

ข. ขอเปลยนหวขอทารายงานเพอเลอกหวขอท

เขาใจ

ค. วางแผนทารายงานโดยศกษาในสวนทไม

เขาใจอยางเตมท

3. รชนไดรบมอบหมายจากอาจารยใหเปนตวแทน

นกเรยนกลาวขอบคณผมอบทนการศกษาใหกบ

โรงเรยน ถานกเรยนเปนรชน นกเรยนจะเลอกตามขอ

ใด

ก. กลาวขอบคณผมอบทนดวยความมนใจ

ข. กลาวขอบคณแตไมมนใจวาจะกลาวไดด

หรอไม

ค. ใหเพอนกลาวขอบคณแทนเพราะตนคงพดไมได

4. วนนกตตเดชอยบานคนเดยว ขณะนนเพอนของ

กตตเดชมาชวนไปเทยวขางนอก กตตเดชอยากไป

มาก ถานกเรยนเปนกตตเดช นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ออกไปกบเพอนแลวรบกลบบาน

ข. ไมออกไปกบเพอนเพราะตองเฝาบาน

ค. รอใหคนอนในบานมากอนแลวคอยออกไป

5. มณมาชวนมรกตไปเทยวในวนหยด แตพอแมไม

อนญาต ใหมรกตไป ถานกเรยนเปนมรกต นกเรยน

จะทาอยางไร

ก. เสยใจ แตไมไปเทยว

ข. ไมไปเทยวตามทพอแมบอก

ค. เสยใจและไปเทยวกบมณถาพอแมไมอย

6. ชไมพร ไดรบคดเลอกใหแสดงผลงานวาดภาพ

และในวนทชไมพรเสนอผลงาน เพอนของชไมพร

บอกวาภาพของเธอไมสวย ถานกเรยนเปนชไมพร

นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ยอมรบคาตชมของเพอน

ข. นงเฉยไมสนใจคาพดของเพอน

ค. ตอวาเพอนใหไปเอาผลงานมาแสดงเอง

7. เมอภาคเรยนทผานมา สมชายสอบตกวชา

ภาษาองกฤษ เนองจากเปนวชาทไมชอบ ในภาคเรยนนก

ตองเรยนวชานอก ถานกเรยนเปนสมชาย นกเรยนจะทา

อยางไร

ก. เรยนตอไปตามปกต

ข. พยายามตงใจเรยนในหองเรยน

ค. ตงใจเรยนและพยายามศกษาเพมเตมใหมากขน

8. คารณกาลงนงทารายงานอยในหอง ขณะนนหอง

ขาง ๆ เรยนฟอนราแลวเปดเพลงเสยงดง ถา

นกเรยนเปนคารณ นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ไปดหองขาง ๆ เรยนฟอนรา

ข. นงทารายงานตอไปอยางมสมาธ

ค. นงทารายงานไปดวยฟงเพลงไปดวย

154

9. สดามาโรงเรยนสายในวนทเปนเวรรกษาความ

สะอาดหองเรยน เนองจากเกดอบตเหตจงไมไดทา

ความสะอาดหอง เพอนๆ จงตอวาสดาวาไมมความ

รบผดชอบ ถานกเรยนเปนสดานกเรยนจะทา

อยางไร

ก. ไมพอใจเพอนทไมเขาใจ

ข. ขอโทษเพอน และชแจงเหตผลทมาสายให

เพอนเขาใจ

ค. ขอโทษเพอน แตไมยอมรบวาเปนคนไมม

ความรบผดชอบ เพราะไมไดตงใจมาสาย

10. สชากาลงนงทางานทอาจารยมอบหมายอยใน

หองเรยนในตอนพกเทยง ขณะนนเพอนของสชาก

เขามาวงเลนกนในหอง ทาใหสชาไมมสมาธทางาน

ถานกเรยนเปนสชา นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ออกไปทางานนอกหอง จะไดไมมใครรบกวน

ข. หยดทางานและตอวาเพอนทมารบกวนสมาธ

ค. บอกใหเพอนทราบถงความจาเปนทตองรบ

ทางาน และขอรองใหเพอนไปเลนนอกหอง

11. นตและสชาต เปนเพอนทสนทกนมาก วนหนงม

เพอนมาบอกนตวาณฐนนทานตใหเพอนๆ ฟง

ถานกเรยนเปนนต นกเรยนจะทาอยางไร

ก. เลกคบกบสชาต

ข. คบกบสชาตตอไปแตไมสนทใจ

ค. ปรบความเขาใจและแกปญหากบสชาต

12. นนทยากาลงเดนไปโรงเรยนกบนาร ซงวนนน

นารไมสบาย และเปนลมขนมากระทนหน ถา

นกเรยนเปนนนทยา นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ตกใจจนทาอะไรไมถก

ข. ตกใจรบรองใหคนมาชวยนาร

ค. ตงสต แลวชวยปฐมพยาบาลใหนาร

13. ขณะทอมกาลงทาการบานเพอสงในตอนเชาอย

นนไฟเกดดบกระทนหน ถานกเรยนเปนอม


ก. จดเทยนทาการบานตอใหเสรจ

ข. ไมสงการบานแลวบอกครวาไฟดบ

ค. เขานอนกอนแลวคอยทาสงในตอนเชา

14. อรนชกลาวหาจามรวาเปนคนทาสมดของอรนช

หาย ทง ๆ ทจามรไมไดเปนคนทา ถานกเรยนเปน

จามร นกเรยนจะทาอยางไร

ก. โกรธอรนชและไมคยดวยเลย

ข. บอกใหอรนชหาหลกฐานมายนยน

ค. อธบายใหอรนชเขาใจวาไมไดเปนคนทา

15. การตนไดรบมอบหมายจากพอซงกาลงไมสบาย

ใหรดนาผกและตนไมแทน กอนไปโรงเรยนทกวน

จนกวาพอจะหายปวย ถานกเรยนเปนการตน

นกเรยนจะเลอกตามขอใด

ก. ไมแนใจวาจะรดนาไดทนกอนไปโรงเรยน

ข. มนใจวาสามารถรดไดกอนไปโรงเรยนทกวน

ค. ใหเพอนมาชวยรดนาเพราะคดวาคงรดนาไมทน

16. อาจารยมอบหมายใหวระพงษทาแบบฝกหด

เปนการบานจานวน 10 ขอ เพอสงในวนถดไป ถา

นกเรยนเปนวระพงษ นกเรยนจะเลอกตามขอใด

ก. มนใจวาทาได 10 ขอแนนอน

ข. จะพยายามทาใหได 10 ขอแตไมมนใจ

ค. ถาทาเองคงทาไมไดถง 10 ขอแนนอน

155

17. วชราใหวระยมสมดแบบฝกหดไป และวนน

จะตองสงสมดแบบฝกหดแตวระไมไดเอาสมด

แบบฝกหดมาใหวชรา ถานกเรยนเปนวชรา


ก. ไมเขาเรยนในวชาวทยาศาสตร

ข. กลบไปเอาสมดแบบฝกหดทบานวระมาสง

ค. ปรกษาปญหากบอาจารยและขอเลอนการสง

18. อาจารยไดมอบหมายใหนกเรยนทาโครงงาน

กลมละ 1 โครงงาน กลมของณภทรตางเสนอความ

คดเหนแตกตางกนไป ถานกเรยนเปนณภทร


ก. ใหประธานกลมเปนผตดสน

ข. ยดความคดทตรงกบความคดของตน

ค. ยดเสยงขางมากของกลมเปนหลกในการ

ตดสน

19. ในการประกาศผลสอบวชาภาษาองกฤษ

สมควรไดเกรด 1 และในเทอมนกตองเรยนวชานอก

ถานกเรยนเปนสมควร นกเรยนจะเลอกตามขอใด

ก. เทอมนกคงไดเกรด 1 เหมอนเดม

ข. มนใจวาเทอมนตองไดคะแนนดกวาเดม

ค. ไมแนใจวาคะแนนจะดขนกวาเดมหรอไม

20. ธนพรมรปรางอวน เขาไดดโฆษณาผลตภณฑ

ลดความอวนชนดหนง ซงทาใหนาหลกลด 10 กก.

ภายใน 1 สปดาห ถานกเรยนเปนธนพร นกเรยนจะ

ทาอยางไร

ก. ไปซอผลตภณฑนใช

ข. รอดผลจากคนอนทใชกอน

ค. ศกษาขอมลและพจารณาความเปนไปได

21. อภรกษจะสอบปลายภาคในอาทตยหนา แต

อภรกษยงไมไดเตรยมตวในการสอบเลย ถานกเรยน

เปนอภรกษ นกเรยนจะทาอยางไร

ก. อานหนงสอในวนทใกลจะสอบจะไดจาได

ข. วางแผนเตรยมตวอานหนงสอตามตารางสอบ

ค. ไมตองเตรยมตว ถงวนสอบกเขาสอบไดเลย

22. ขณะทมะลพดรายงานหนาหอง เพอนๆ ในหอง

ไมตงใจฟง ถานกเรยนเปนมะล นกเรยนจะทา

อยางไร

ก. รายงานตอไปโดยไมสนใจเพอนเชนกน

ข. บอกใหเพอนเงยบกอนแลวคอยรายงานตอไป

ค. ชแจงประโยชนทไดรบในการฟง แลวรายงานตอไป

23. ชนกาไดรบมอบหมายใหออกมาอภปรายหนาหอง

ถานกเรยนเปนชนกา นกเรยนจะเลอกตามขอใด

ก. ไมสามารถพดอภปรายไดดแนนอน

ข. ไมมนใจวาจะสามารถพดอภปรายไดด

ค. พดอภปรายหนาหองไดดวยความมนใจ

24. จนดาเปนคนรปรางด อาจารยจงมอบหมายให

ถอปายในการเดนขบวนพาเหรดของโรงเรยน ถา

นกเรยนเปนจนดา นกเรยนจะทาอยางไร

ก. เดนถอปายดวยความมนใจ

ข. ไมกลาถอเพราะคดวาคงทาไดไมด

ค. ถอปายตามทไดรบมอบหมายแตไมมนใจ

25. เพอนของสมชายมความคดเหนขดแยงกน ใน

การเลอกการแสดงรอบกองไฟของกจกรรมลกเสอ

ถานกเรยนเปนสมชาย นกเรยนจะทาอยางไร

ก. วางตวเปนกลางไมเขาขางฝายใด

ข. เขาขางฝายทมความคดตรงกบตน

ค. หาทางประนประนอมใหทกฝายเขาใจกน

156

26. ในการแขงขนวง 100 ม. ชยเปนตวเตงในการ

แขงขน แตบาดเจบไมสามารถลงแขงได ทาใหวฒนได

อนดบ 1 ถานกเรยนเปนชย นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ยนดกบวฒนตามมารยาท

ข. ยนดและยอมรบความสามารถของวฒน

ค. ไมยนดกบวฒนเพราะถาตนแขงตองชนะแน

27. บวผนเปนนกกฬาโรงเรยน ถาใกลถงชวงแขงขน

บวผนตองตนมาวงตงแตต 5 ทกวนตามคาสงของคร

ฝก ถานกเรยนเปนบวผน นกเรยนจะทาอยางไร

ก. คงตนมาวงต 5 ไมไหว

ข. ตนมาวงต 5 ไดทกวน

ค. ตนมาวงต 5 ไดเปนบางวน

28. วทยาอวนแตไมชอบออกกาลงกาย เขาไดด

รายการโทรทศนมนกกฬามาพดถงประโยชนของการ

ออกกาลงกายทกวน ถานกเรยนเปนวทยา นกเรยนจะ


ก. เรมตนออกกาลงกายอยางสมาเสมอ

ข. เรมตนออกกาลงกายบางเปนบางครง

ค. ไมออกกาลงกายเชนเดม เพราะคดวา

แขงแรงอยแลว

29. อาจารยแบงกลมใหนกเรยนชวยกนระดม

ความคดในการใชภาษาไทย สมาชกในกลมอารกษ

ตางเสนอแนวคดกนทกคน ถานกเรยนเปนอารกษ


ก. ยดแนวคดของตนเองเปนหลก

ข. ยอมรบเฉพาะแนวคดทตนปฏบตไดเทานน

ค. ยอมรบแนวคดของเพอนสมาชกทกคนและ

พรอมปฏบตตาม

30. ในการประกวดวาดภาพ ผลงานของนกเรยนใน

แตละชนโดดเดนพอ ๆ กน ผลการตดสนผลงาน

ของจรนทรไดรบรางวลชนะเลศ สวนภาพของ

สมบรณไดรบรางวลรองชนะเลศ ถานกเรยนเปน

สมบรณ นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ไมยอมรบวาจรนทรมความสามารถดกวา

ข. ยนดกบจรนทรและหาโอกาสประกวดกนอก

ค. ยอมรบความสามารถและแสดงความยนด

กบจรนทร

31. ขณะทอาจารยกาลงบรรยายพเศษใหความรกบ

นกเรยนในหองประชม เพอนๆ ของวฒคยกนอยาง

สนกสนาน และมาชวนวฒคยดวย ถานกเรยนเปน

วฒ นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ฟงครไปดวย และคยกบเพอนไปดวย

ข. ไมคยกบเพอน และฟงครบรรยายตอไป

ค. ไมคยกบเพอน พรอมทงเตอนใหเพอนหยด

คยเพอฟงครบรรยาย

32. ในชวงพกกลางวน มารษาชวนปยะพรไป

หองสมด แตปยะพรอยากไปหองดนตร ถานกเรยน

เปนปยะพร นกเรยนจะทาอยางไร

ก. ไปหองสมดเปนเพอนมารษาและกลบมาหอง

ดนตร

ข. ใหมารษาไปหองดนตรกบตน

ค. ใหมารษาไปหองสมดสวนตนเองไปหองดนตร

33. สภาวดไดรบมอบหมายใหเขยนเรยงความเกยวกบ

พระคณแม สงในวนแม ถานกเรยนเปนสภาวด


ก. มนใจวาจะเขยนออกมาไดดแนนอน

ข. ไมมนใจวาจะเขยนออกมาไดดหรอไม

ค. ใหเพอนชวยเขยนเพราะคงเขยนไดไมด

157

34. เบสกบบาส เปนเพอนสนทกน หลงจากททางาน

รวมกนบอยๆ ทาใหทงคมกจะขดแยงกนเนองจากเหน

ขอเสยของกนและกน ถานกเรยนเปนบาส นกเรยนจะทา

อยางไร

ก. คยกบเบสเทาทจาเปนเทานน

ข. คยกบเบสปกตแตไมสนทเหมอนเดม

ค. หาเวลาปรบความเขาใจซงกนและกน

35. คณาเปนคนเรยนเกง ปราโมทยจงขอรองให

ชวยอธบายโจทยปญหาใหฟง ถานกเรยนเปนคณา


ก. ไมสามารถอธบายใหปราโมทยเขาใจได

ข. ไมแนใจวาจะสามารถอธบายใหปราโมทย

เขาใจ

ค. มนใจวาสามารถอธบายใหปราโมทยเขาใจได

36. มงคลเรยนวชาคณตศาสตรไมคอยเขาใจ จงทา

แบบฝกหดไมได ถานกเรยนเปนมงคล นกเรยนจะ


ก. ใหเพอนทเขาใจอธบายใหฟง

ข. ยมแบบฝกหดเพอนมาดเปนตวอยาง

ค. ทบทวนเนอหาดวยตนเองอกครง ถามปญหา

ปรกษาคร

37. ธนโชตเปนประธานนกเรยน ไดจดทาโครงการ

ทาความสะอาดโรงเรยน ซงเพอนบางกลมไมเหน

ดวยกบโครงการน ถานกเรยนเปนธนโชต นกเรยน

จะทาอยางไร

ก. ใหเพอนทเหนดวยชวยชแจง

ข. ไมสนใจเพอนในกลมทไมเหนดวย

ค. ชแจงถงเหตผลใหเพอนเขาใจดวยตนเอง

38. ไพลนไดรบมอบหมายจากแมใหซกผาเปนจานวน

มากในตอนเชา ซงเชาวนนนอากาศหนาวมาก ไพลน

ไมอยากซกผา ถานกเรยนเปนไพลน นกเรยนจะทา

อยางไร

ก. ซกผาใหเสรจในตอนเชา

ข. แบงซกเทาทจาเปนบางสวน

ค. บอกวาอากาศหนาว ขอไปซกผาในวนถดไป

39. ในการสอบเกบคะแนนวชาภาษาไทย ธนากร

เตรยมตวสอบมาเปนอยางด ถานกเรยนเปนธนากร


ก. คงทาขอสอบออกมาไดไมด

ข. ไมแนใจวาจะทาขอสอบไดดหรอไม

ค. มนใจวาทาขอสอบออกมาไดดแนนอน

40. ในการทดลองวทยาศาสตร อาจารยมอบหมายให

ชยรตนเตรยมอปกรณทดลองใหเรยบรอยในชวโมง

แรก ถานกเรยนเปนชยรตน นกเรยนจะเลอกตามขอ

ใด

ก. เตรยมอปกรณไดถกตองตามทไดรบ

มอบหมาย

ข. ใหเพอนชวยเตรยมใหเพราะเตรยมไมถกแนนอน

ค. เตรยมอปกรณทดลองไดแตไมมนใจวาจะถก

หรอไม

ประวตยอผวจย

159

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางญาดา จนทรศกระ

วนเดอนปเกด 12 สงหาคม 2517

สถานทเกด อาเภอสงหนคร จงหวดสงขลา

สถานทอยปจจบน 4353/114 ถ.สขมวท แขวงบางนา

เขตบางนา กรงเทพมหานคร 10260

ตาแหนงหนาทการงานในปจจบน คร

สถานททางานปจจบน โรงเรยนลาซาล

เขต บางนา กรงเทพมหานคร

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2540 ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) วชาเอก การบญช

จากโรงเรยนอานวยวทยบรหารธรกจ จงหวดสงขลา

พ.ศ. 2543 ศลปศาสตรบณฑต (ศศ.บ.) วชาเอก การจดการทวไป

จากมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

พ.ศ. 2555 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.)

สาขาวชาการวดผลการศกษา

จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Documents

การศึกษาเปรียบเทียบค ยม ...thesis.swu.ac.th/swuthesis/Ed_Mea/Yada_J.pdf · 2012-08-10 · การศึกษาเปรียบเทียบค