การศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวด สมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธ

โครงสรางเชงเสน : การวเคราะหกลมพห

ปรญญานพนธ ของ

รชนก ทมชาต

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา

ตลาคม 2551

การศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวด สมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธ

โครงสรางเชงเสน : การวเคราะหกลมพห

ปรญญานพนธ ของ

รชนก ทมชาต

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา

ตลาคม 2551 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

การศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวด สมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธ

โครงสรางเชงเสน : การวเคราะหกลมพห

บทคดยอ ของ

รชนก ทมชาต

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา

ตลาคม 2551

รชนก ทมชาต. (2551). การศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอ ปญหาสงแวดลอมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธ โครงสรางเชงเสน : การว เคราะหกลมพห . ปรญญานพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรว โรฒ . คณะกรรมการควบคม : รองศาสตราจารย ดร.บญเชด ภญโญอนนตพงษ, รองศาสตราจารย นภา ศรไพโรจน

การวจยครงน มจดมงหมายเพอแสดงหลกฐานความเทยงตรงเชงโครงสราง และทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม โดยใชแบบจาลองความสมพนธโครงสรางเชงเสน: การวเคราะหกลมพห ระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน และกลมนกเรยนทมเพศตางกน กลมตวอยางเปนนกเรยนชายหญงทกาลงศกษาในระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 จงหวดสมทรสาคร จากโรงเรยนสงกดรฐบาลจานวน 518 คน และโรงเรยนสงกดเอกชน จานวน 203 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา และแบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม วเคราะหขอมลพนฐานโดยใชโปรแกรม SPSS for Windows และวเคราะหองคประกอบเชงยนยนดวยโปรแกรม LISREL version 8.7 ซงผลการวจยสรปไดดงน แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม มคาความยาก (p) ตงแต 0.21 – 0.80 คาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.20–0.61 และมคาความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธ (rB) เทากบ 0.59 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม มคาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.20 – 0 .50 และมคาความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธ (rFR)เทากบ 0.78 แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา มคาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.33-0.56 และมความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธ (rFR)เทากบ 0.77 สวนแบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม คาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.21-0.56 และมความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธ (rFR)เทากบ 0.77 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนง พบวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ ) มความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในระดบ ด ซ งตวแปรสงเกตไดสวนใหญมคาความเทยงตรง (SC) ตงแต 0.19 ถง 0.77 มคาความเชอมน (R2) ตงแต 0.04 ถง 0.59 ซงการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดระหวางกลมทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน และกลมนกเรยนทมเพศตางกนนน ปรากฏวา มความไมแปรเปลยนในดานรปแบบของโมเดล แตมความแปรเปลยนในดานคาพารามเตอร

THE STUDY OF AWARENESS OF SCIENCE AND TECHNOLOGY IMPACT ON ENVIRONMENT PROBLEM OF MATHAYOMSUKSA 3 STUDENTS IN

SAMUTSAKHON USING LISREL MODEL: MULTIPLE GROUP ANALYSIS

AN ABSTRACT BY

RUDCHANOK TUMCHAT

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Education Degree in Educational Measurement

at Srinakharinwirot University. October 2008

Rudchanok Tumchat. (2008). The Study of Awareness of Science and Technology Impact on Environment Problems of Mathayomsuksa 3 Students in Samutsakhon Using LISREL Model: Multiple Group Analysis. Master’s Project, M.Ed. (Educational Measurement). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Adviser Committee: Assoc. Prof. Boonchird Pinyoanuntapong, Assoc. Prof. Nipa Sripairot.

The purposes of this research were to display the evidence of construct validity and to test the invariance of measurement model for the awareness of science and technology impact on environment problem using LISREL model and multiple group analysis among students with different school types and genders. The samples were Mathayomsuksa 3 male and female students in Samutsakhon Province in 2007 academic year. They comprised 518 students of public schools and 203 students of private schools. The instruments used in study were the test of knowledge about environment problems, the test of concern and recognition of environment values, the test of features and forms of stimulus, and the test of information about the environment. The data were analyzed by using SPSS for Windows Program and the confirmatory factor analysis was done by LISREL version 8.7 Program. The research results were as follows. Regarding the test of knowledge about environment problems, the difficulties (p) were from 0.21 to 0.80, the discriminations (r) were from 0.02 to 0.61, and the reliability (rB) was 0.59. For the test of concern and recognition of environment values, the discriminations (r) were from 0.20 to 0.50 and the reliability (rFR) was 0.78. For the test of features and forms of stimulus, the discriminations (r) were from 0.33 to 0.56 and the reliability (rFR) was 0.77. For the test of information about the environment, the discriminations (r) were from 0.21 to 0.56 and the reliability (rFR) was 0.77. According to the first confirmatory factor analysis, it was found that the measurement model for the awareness of science and technology impact on environment problem with four factors was fit with the empirical data. The validities (SC) of observed variables were from 0.19 to 0.77 while the reliabilities (R2) were from 0.04 to 0.59. From the test of invariance of measurement model among students with different school types and genders, it was found that the invariance was in the area of model forms and the variance was in the area of parameters.

ปรญญานพนธ เรอง

การศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวด สมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธ

โครงสรางเชงเสน: การวเคราะหกลมพห

ของ รชนก ทมชาต

ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

............................................................... คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล) วนท...........เดอน ตลาคม พ.ศ. 2551

คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา

......................................................ประธาน ...............................................ประธาน (รองศาสตราจารย ดร.บญเชด ภญโญอนนตพงษ) (อาจารย ดร.สวพร เซมเฮง)

......................................................กรรมการ ...............................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน) (รองศาสตราจารย ดร.บญเชด ภญโญอนนตพงษ)

...............................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน)

...............................................กรรมการ (อาจารย ดร.ละเอยด รกษเผา)

ประกาศคณประการ

ปรญญานพนธฉบบน สาเรจลลวงไดดวยความกรณาของรองศาสตราจารยดร.บญเชด ภญโญอนนตพงษ ประธานควบคมปรญญานพนธ ททานกรณาใหคาปรกษา แนะนา และแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใส เมตตา หวงใย และใหกาลงใจผวจยเสมอมา ผวจยจงขอกราบขอบพระคณมา ณ ทน และขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย นภา ศรไพโรจน กรรมการควบคมปรญญานพนธ ทกรณาใหคาปรกษา แนะนา และแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเมตตาและเอาใจใสอยางดยง ขอกราบขอบพระคณคณาจารยทกทานทไดประสทธประสาทความรแกผวจย จนทาใหผวจยมความรและสามารถทาปรญญานพนธไดสาเรจ ขอขอบพระคณ ผเชยวชาญดงรายชอในภาคผนวกทกทาน ทไดสละเวลาชวยเหลอในการพจารณาคณภาพเครองมอทใชในการวจย

ขอขอบพระคณ ดร.เรองอไร อมรไชย และพมง เทพคอนเมอง ทใหคาแนะนา เมอมขอสงสยในการวเคราะหขอมล ขอขอบคณ ผบรหารและคณะครกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” ทชวยเหลอและสอนแทนเวลาท ผวจยเดนทางไปเกบขอมล และขอขอบคณนองสจนต ดหนาย ทใหความชวยเหลอและใหกาลงใจในการเกบขอมลตามโรงเรยนตางๆ ขอกราบขอบพระคณ บดา-มารดา ทคอยเปนกาลงใจให และขอขอบคณ คณทวชย ทมชาต ทใหคาปรกษา แนะนา เกยวกบโปรแกรมตางๆ และเปนกาลงใจใหเสมอมา รชนก ทมชาต

สารบญ บทท 1. บทนา................................................................................................................... ภมหลง............................................................................................................... ความมงหมายของการศกษาคนควา..................................................................... ความสาคญของการศกษาคนควา........................................................................

ขอบเขตของการศกษาคนควา.............................................................................. นยามศพทเฉพาะ................................................................................................ กรอบแนวคดในการวจย....................................................................................... สมมตฐานในการวจย...........................................................................................

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของ.......................................................................... แนวคดเกยวกบความตระหนก............................................................................. ปจจยทมผลตอความตระหนก............................................................................. ตวแปรจดกลม................................................................................................... สงแวดลอม....................................................................................................... ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม................................. ปญหาสงแวดลอม..............................................................................................

การวเคราะหลสเรลกลมพห................................................................................. งานวจยทเกยวของ...........................................................................................

3. วธดาเนนการศกษาคนควา................................................................................ ประชากรและกลมตวอยาง................................................................................. เครองมอทใชในการทาวจย................................................................................. การเกบรวบรวมขอมล........................................................................................ การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล.........................................................

หนา 1

1

4

5 6

7 11

15

17 17 21 33 38 46 50 59 66

72 72 75 86 86

สารบญ (ตอ) บทท 4. ผลการวเคราะหขอมล............................................................................................. ตอนท 1 การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตได ในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตร และเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม.......................................................... ตอนท 2 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวด ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและ เทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม............................................................ .... ตอนท 3 การทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและ เทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม................................................................ 5. สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ........................................................................ บรรณานกรม............................................................................................................

ภาคผนวก.................................................................................................................... ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพเครองมอ......................................... ภาคผนวก ข คาวเคราะหตางๆ ในการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย................... ภาคผนวก ค แบบวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและ เทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม......................................................................... ภาคผนวก ง ผลการวเคราะหโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบ ของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม........................................... ประวตยอผวจย.........................................................................................................

หนา 92

94

99

109

117

128

144

145

147

152

162

180

บญชตาราง ตาราง 1 การคดเลอกตวแปรปจจยทมผลตอความตระหนก.................................................... 2 ความแตกตางของนกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐซงชวดโดย ระดบการศกษาของบดามารดา........................................................................... 3 ความแตกตางของนกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐซงชวดโดย ระดบของรายไดของครอบครว............................................................................ 4 ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย............................................................... 5 ประชากรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนในโรงเรยนของรฐบาล ปการศกษา 2550 ทใชในการศกษาจาแนกตามขนาดโรงเรยน.............................. 6 กลมตวอยางจานวนหองเรยน และจานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

ของโรงเรยนรฐบาลทใชในการศกษาจาแนกตามขนาดโรงเรยน............................. 7 กลมตวอยางจานวนหองเรยน และจานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

ของโรงเรยนเอกชนทใชในการศกษาจาแนกตามขนาดโรงเรยน.............................. 8 คาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดตระหนกถงผล กระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม จาแนกตามสงกดของสถานศกษา .....................................................................

9 คาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดตระหนกถงผล กระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม

จาแนกตามเพศ ............................................................................................. 10 คาสถตทไดจากการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง ของโมเดล การวดทมตวแปรแฝงเพยงตวเดยว (หนงองคประกอบ)........................................

หนา

24

37

38

48

73

74

74

95

97

100

บญชตาราง (ตอ) ตาราง 11 คาสถตทไดจากการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง

ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ).......................................... 12 คาสถตทไดจากการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทสอง

ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงในอนดบทหนงสองคประกอบ.............................. 13 ผลการทดสอบโมเดลพนฐาน (Baseline model) โมเดลการวด

ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ของกลมตวอยางแตละกลม ....................................................

14 การทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล และความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรของโมเดลการวด อนดบทหนงแบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ระหวางกลม นกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน.............................................................

15 การทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล และความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรของโมเดลการวด อนดบทหนงแบบทมตวแปรแฝงสตว) สองคประกอบ (ระหวางกลม นกเรยนทมเพศตางกน.................................................................................... 16 คาความยากงาย (p) และอานาจจาแนก (r) ของแบบวดความรเกยวกบ ปญหาสงแวดลอม........................................................................................... 17 คาอานาจจาแนก (r) ของแบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม................ 18 คาอานาจจาแนก (r) ของแบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา............................... 19 แบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม...................................................

หนา

104

107

110

112

114

148

149 150

151

บญชภาพประกอบ ภาพประกอบ 1 โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอมทมลกษณะเปนโมเดลการวเคราะหองคประกอบ เชงยนยนอนดบทหนงทมตวแปรแฝงเพยงตวเดยว ซงม 3 โมเดล.............................. 2 โมเดลการวดการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบท หนงทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ)……………………................................. 3 โมเดลการวดการองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง ทมตวแปรแฝงใน โมเดลอนดบทหนงสตวแปร (สองคประกอบ).............................. 4 ขนตอนและกระบวนการเกดความตระหนก............................................................. 5 ขนตอนตามลาดบของการสะสมความรและเจตคตเพอใหเกดเปน ความตระหนกในสงแวดลอมทเดนชด.................................................................. 6 แผนภมลาดบขนความตองการของมนษยตามทฤษฎการจงใจของมาสโลว…............ 7 แสดงเหตและผลเนองจากปญหาสงแวดลอม.......................................................... 8 ธรรมชาตและโครงสรางทางวทยาศาสตรเปรยบเทยบกบโครงสรางของตก................ 9 แสดงฝนรวมเฉลยรายปในกรงเทพมหานครและปรมณฑล ป พ.ศ. 2537-2547.......... 10 แสดงดชนคณภาพอากาศในกรงเทพมหานครและปรมณฑล ป พ.ศ. 2545-2547...... 11 แสดงคณภาพนาของแหลงนาจดทวประเทศ เปรยบเทยบป 2545 – 2547................. 12 แสดงระดบเสยงเฉลย 24 ชวโมง บรเวณรมถนนในกรงเทพมหานคร และปรมณฑล ในป 2540-2547........................................................................ 13 การกาหนดรปแบบและโครงสรางของแบบจาลองจากประชากรสองกลม................... 14 แผนภาพแสดงขนตอนการสรางเครองมอวดความตระหนก ถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม.................... 15 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดองคประกอบความรเกยวกบ ปญหาสงแวดลอม (Knowledge)........................................................................ 16 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดองคประกอบ ความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม (Attention).............................................

หนา

12

13 14

22

23 27 42 44 54 55 57

59 63

80

101

101

บญชภาพประกอบ (ตอ) ภาพประกอบ 17 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดองคประกอบความร เกยวกบลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics).................... 18 โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอ ปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ).................................................................. 19 โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทสอง (Second order) ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงในอนดบทหนงสองคประกอบ...............................

หนา

102

105

108

บทท 1 บทนา

ภมหลง

ในปจจบนเทคโนโลยไดเขามามบทบาทตอการดารงชวตของมนษยเปนอนมากจนดเหมอนวอยางทอยรอบตวมนษยตงแตเชาจรดเยนจะพบเทคโนโลยตลอดเวลา เมอตนนอนตองเกยวของกบพดลม เครองปรบอากาศ ตเยน เตาแกส หมอหงขาวไฟฟา เตาไมโครเวฟ เขาหองนากจะพบนาปเครองทานาเยน เครองสขภณฑ สบยาสฟน เครองโกนหนวด เครองเปาผม เครองสาอาง เออกไปทางานกจะเกยวกบของกบรถยนต ถนน สญญาณจราจร คอมพวเตอร ปากกา โทรศพท

ซงการพฒนาเทคโนโลยกอใหเกดความกาวหนาในสงคมมนษย เกดความรในสาขาตางๆ กวางขวาง และเกดความสบายขนกวาแตกอน มนษยจงขาดความรและทกษะในการดารงชวตพงพงอยกบธรรมชาตโดยตรงและการพฒนาความรเฉพาะทางในปจจบนทเปนไปเพอการคาและธการใชทรพยากรอยางฟมเฟอย ขาดความรอบรในสงทอยโดยรอบตนเอง นอกจากนนเมอการพเทคโนโลยกอใหเกดความเสอมโทรมของคณภาพสงแวดลอม โรคภยตางๆ กเกดมากขน การพวทยาศาสตรและเทคโนโลยดงกลาวอาจเรยกไดวาเปนการพฒนาแบบหมาหางดวนคอเปนการทาตนเอง และในขอเทจจรงแลว วทยาศาสตรเปนเพยงการคนหาความจรงในธรรมชาต และการทจะหเทคโนโลยตามกระแสทเปนอยตอไปมใชหนทางทจะนาความสขมาใหมนษย (วนย วระวฒนานนท. 2543 : 115-

อยางไรกตาม ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยกไดสงผลใหเกดปญหาสงแวดกบประเทศไทยเชนกน ซงปญหาสงแวดลอมในประเทศไทยไดกอตวมาชานาน แตเรมปรากฏชดประมาณ 5-6 ปทผานมา โดยทวความรนแรงและขยายตวออกไปอยางตอเนอง จนกลายเปนปญสาคญเรองหนงของประเทศไทย นกวชาการเชอวา ปญหาสงแวดลอมตางๆ ทเกดขนนสามารถจหรอแกไขไดดวยวธการ 3 อยาง คอการเมอง เศรษฐกจ และกระบวนการทางการศกษา โดยเกระบวนการทางการศกษาในฐานะทเปนเครองมอปองกนและแกไขปญหาสงคม โดยจะตองใหควความเขาใจเกยวกบธรรมชาตและสงแวดลอมตอคณภาพชวตของมนษยใหแกเยาวชนของชาต เพอใม ค ว า ม ต ร ะหน ก ต อ ปญห า ส ง แ ว ด ล อ ม ต า ง ๆ ท กา ล ง ค ก ค า ม ส ง คม โ ล ก อย ใ น ขณ(รเรองรอง รตนวไลสกล. 2542 : 98)

าทกไฟฟา ระปา สอผา ฯลฯ อยางทตองรกจ ฒนาฒนาลายวงพง122) ลอมเมอหาทดการฉพาะามรหเขาะ น

2

ดงนนจะเหนไดวาความตระหนกในสงแวดลอมเปนเรองเรงดวนทจาเปนตองมการสงเสรมและปลกฝงใหเกดแกประชากรทกหมเหลา เพราะสภาพแวดลอมในปจจบนกาลงเสอมโทรมเรอยๆ แนวทางทแกไขปญหาไดดทสด ตองเรมทมนษย โดยมนษยตองปรบเปลยนพฤตกรรมและแนวคด มองปญหาสงแวดลอมเปนปญหาททกคนตองรบผดชอบรวมกน ตระหนกและสานกในบญคณทธรรมชาตหยบยนชวตและปจจยเกอหนนการดารงชวตใหโดยปราศจากสงทดแทน ขอเพยงมนษยทกคนมความตระหนกในสงแวดลอม อนาคตชน ซงเปนลกหลานของเราคงไมตองเผชญวบากกรรมจากผลของการกระทาทเกดจากมนษยในยคปจจบนทสามญสานกแหงความรบผดชอบตอสงแวดลอมในวนขางหนา (กตตภม มประดษฐ. 2537 : 43)

จากแนวคดทกลาวมา ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 3 โดยมความเชอวาพฤตกรรมในการดแลสงแวดลอมนนจะเกดขนมาไดตองมความตระหนก ดงนนความตระหนกจงเปนสงทนาศกษาวามปจจยใดบางทสงผลตอความตระหนก เพอทจะไดนาไปใชอยางถกตองตอไป

ซงงานวจยทผานมานนมงทจะศกษาความสมพนธระหวางความตระหนกกบภาวะสนนษฐานอนๆ เชน ศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอ สงแวดลอมของครและนกเรยนชวงชนตางๆ และศกษาปจจยทสงผลตอความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม เปนตน มงานวจยนอยมากทศกษาเกยวกบการสรางและพฒนาแบบวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอปญหาสงแวดลอมรวมทงการตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสรางของเครองมอวดนน ๆ ดงการศกษาของ อลายโม (Alaimo) ( สชาดา ศ รลน . 2540 ; อางองจาก Alaimo. 1978) บณฑต จฬาศย (ทนงศกด ประสบกตตคณ. 2534 : 21-22 ; อางองจาก บณฑต จฬาศย. 2528 : 15 -18) และ งานวจยของทนงศกด ประสบกตคณ (2534 : 23) ซงศกษาเกยวกบปจจยทสงผลตอความตระหนกเหมอนกน แตพบวาจานวนองคประกอบของความตระหนกนนมจานวนองคประกอบตางกน มการเปลยนแปลงไปตามสถานการณในการแกปญหา ซงยงคงเปนปญหาทตองศกษาตอไป

ผวจยจงศกษาเกยวกบการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนหรอการว เคราะห ลสเรล (Linear Structure Relationship Model or LISREL Model) ซงจะทาใหผวจยสามารถตอบปญหาของผวจยได เนองจากเทคนคน เปนวทยาการหนงทนยมใชในการตรวจสอบโครงสรางของภาวะสนนษฐานวาเปนจรงตามทฤษฎหรอไม การวเคราะหลสเรลไดรวบรวมเทคนคการวเคราะหทางสถตทสาคญเอาไวเกอบทงหมด เชน การวเคราะหองคประกอบ การวเคราะหการถดถอยพหคณ และการวเคราะหอทธพล เปนตน

3

ดงนนเมอนกวจยตองการตรวจสอบสภาวะสนนษฐานตามทฤษฎทนา เสนอไมวาจะเขยนโครงสรางความสมพนธระหวางองคประกอบยอยๆ เชนไร กสามารถใชลสเรลวเคราะหได ตวแปรทใชในการวเคราะหนเมอแบงตามลกษณะการวดจะมสองลกษณะ คอ ตวแปรทสามารถวดไดโดยตรง เรยกวา “ตวแปรสงเกตได” และตวแปรทไมสามารถวดไดโดยตรง ตองอาศยกลมตวบงชของตวแปรแฝงนนจะเรยกวา “ตวแปรแฝง” สวนโครงสรางความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ ตามทฤษฎจะเรยกวา “แบบจาลองหรอโมเดลการวด” ซ งโมเดลการวดในลสเรลน มสองลกษณะคอโมเดลการวด (Measurement Model) ทใชแสดงความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดกบตวแปรแฝงและโมเดลการวดเชงโครงสราง (Structural Equation Model) ทใชแสดงความสมพนธระหวางตวแปรแฝง

นอกจากน การวเคราะหลสเรลยงสามารถตรวจสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดทไดจากกลมตวอยางหลายกลม หรอกลมตวอยางทไดมาจากประชากรทมความแตกตางกน โดยมเงอนไขวา สมาชกของแตละกลมตองเปนอสระจากกน (Joreskog & Sorbom. 1998 : 227) การวเคราะหสาหรบกลมตวอยางหลายกลมน เรยกวา การวเคราะหลสเรลกลมพห มจดเดนทเหนอกวาการวเคราะหลสเรลสาหรบกลมตวอยางเพยงกลมเดยว สองประการ ดงน คอ 1) ผลการวเคราะหลสเรลกลมพหจะใหคาพารามเตอรของตวแปรสงเกตไดทวดในแตละกลมประชากร และ 2) หลกการวเคราะหลสเรลกลมพหสามารถตรวจสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรของโมเดลการวดระหวางกลมประชากรทตางกน เปนภาวะสนนษฐานเดยวกนหรอตางกน (วรรณ แกมเกต. 2540 : 4-5)

นอกจากน บอลเลน (Bollen. 1989 : 356) ไดกลาวถงความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดในสองลกษณะทมความคาบเกยวกน ดงน ประการแรก คอ ความไมแปรเปลยนของรปแบบ (model form) ซงหมายถง การไมแปรเปลยนของจานวนองคประกอบและสถานะพารามเตอรตางๆ ไดแก การเปนพารามเตอรอสระ พารามเตอรกาหนด และพารามเตอรบงคบ เปนตน และประการทสอง คอ ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร (parameter value) ไดแก คานาหนกองคประกอบ ( factor loading) คาความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวด เปนตน

ในการวเคราะหลสเรลกลมพหนนนกวจยจะตงสมมตฐานวจยเกยวกบความไมแปรเปลยนระหวางกลมในหลายๆ ลกษณะ ตามประเดนการวจยทนาสนใจ โดยเรมตนจาก สมมตฐานขอทมเงอนไขบงคบนอยทสด และเพมเงอนไขเกยวกบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดมากขน จนกระทงถงสมมตฐานขอสดทายทมเงอนไขเกยวกบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดมากท สดหรออาจเรยกวาเปนสมมตฐานขอทมความเขมงวดเกยวกบการเทากนมากทสด การทจะสรปวาสมมตฐานขอใดเปนทยอมรบหรอไมเปนทยอมรบนน จะพจารณาจากคาไค-สแควรรวม และคาดชนอนๆ ทโปรแกรมลสเรลสรปไวให

4

นอกจากนจะตองพจารณาผลตางระหวางคาไค-สแควรรวมระหวางสมมตฐานดวย นนคอ ถาผลตางของคาไค-สแควรรวม ระหวางสมมตฐานขอ 1 และขอ 2 ไมมนยสาคญทางสถต โดยทคาไค-สแควรรวมของขอ 1 และขอ 2 ไมมนยสาคญทางสถต แสดงวาการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดตามสมมตฐานขอ 1 และขอ 2 ใหผลเปนแบบเดยวกน นนคอ โมเดลการวดมความไมแปรเปลยนระหวางกลม (นงลกษณ วรชชย. 2542 : 239)

จากรายงานการวจยทผานมา ยงไมพบหลกฐานวามการใชการวเคราะหลสเรลกลมพห ในการตรวจสอบโมเดลความตระหนกมากอน ดงนนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาแบบจาลองความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร โดยการประยกตใชการวเคราะหลสเรลกลมพห ในการตรวจสอบโมเดลการวดและทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม โดยกาหนดเกณฑในการแบงกลมประชากรสาหรบการทดสอบความไมแปรเปลยนสองลกษณะ คอ นกเรยนทเรยนในโรงเรยนรฐบาลและนกเรยนทเรยนในโรงเรยนเอกชน ซงจะทาใหไดขอมลทเปนประโยชนสาหรบครในการทาความเขาใจ เนองจากความตระหนกนนจดอยในหลกสตรสถานศกษาซงครจาเปนตองวดและประเมนผลความตระหนกของนกเรยน นอกจากนยงเปนประโยชนในการสรางเครองมอวดความตระหนกทมประสทธภาพตอไป

ความมงหมายของการศกษาคนควา

การวจยครงน มจดมงหมายหลกเพอศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธโครงสรางเชงเสน : การวเคราะหกลมพห และมจดมงหมาย ดงน

1. เพอศกษาโมเดลการวด (Measurement model) ของความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมสองรปแบบคอ

1.1 โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนง 1.2 โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง

5

2. เพอทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของรฐบาลและโรงเรยนของเอกชนในสองประเดน คอ

2.1 ความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด 2.2 ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร

3. เพอทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนทตางเพศกนในสองประเดน คอ

3.1 ความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด 3.2 ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร

ความสาคญของการศกษาคนควา การวจยครงน เปนการศกษาโมเดลการวดและทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร ดวยการวเคราะหลสเรลกลมพห ซงยงไมปรากฏหลกฐานการศกษาเกยวกบเรองนมากอน ดงนนจะทาใหไดขอมลใหมเพมเตมในเรองของการตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสรางของความตระหนกระหวางกลมประชากรทตางกน ทาใหทราบคาพาราม เตอรตางๆ จากประชากรตางกลมโดยใชการว เคราะหพรอมกนซงจะเปนประโยชนอยางย งตอผทสนใจจะศกษาเปรยบเทยบความแตกตางของความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมระหวางกลมตางๆ นอกจากนยงเปนประโยชนตอครและผเกยวของกบการจดการเรยนการสอนในการวดความตระหนกไดถกตองยงขน เนองจากความตระหนกนนมในหลกสตรการเรยนรของสถานศกษาตางๆ ซงจาเปนอยางยงทครผสอนตองวดใหได เพอใชในการพฒนาและสรางเสรมความตระหนกใหนกเรยนตอไป

ขอตกลงเบองตน งานวจยน เปนการมงศกษาปจจยทสงผลตอความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร ทเรยนในโรงเรยนรฐบาลและเรยนในโรงเรยนเอกชน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาสมทรสาคร ซงมความรใน

6

เรองปญหาสงแวดลอมภายใตหลกสตรการศกษาชวงชนท 3 และสงแวดลอมในงานวจยน คอ นา อากาศ และเสยง เทานน ขอบเขตของการศกษาคนควา

ประชากรทใชในการวจย ประชากร ไดแก นกเรยนชายและหญงทกาลงศกษาในระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 จงหวดสมทรสาคร โดยนกเรยนทเรยนในโรงเรยนรฐบาล มจานวน 3,336 คน และนกเรยนทเรยนในโรงเรยนเอกชน มจานวน 203 คน

กลมตวอยางทใชในการศกษา กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนชายและหญงทกาลงศกษาในระดบชน

มธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 จงหวดสมทรสาคร ของโรงเรยนรฐบาล จานวน 518 คน และนกเรยนโรงเรยนเอกชน จานวน 203 คน ดงนนขนาดกลมตวอยางทงหมด คอ 721 คน

ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรสงเกตไดทใชเปนเกณฑในการแบงกลม ไดแก 1.1 สงกดของสถานศกษา แบงเปน สงกดรฐบาลและสงกดเอกชน 1.2 เพศ แบงเปน เพศชายและเพศหญง

2. ตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม (Awareness of Science and Technology Impact to Environment Problem) ไดแก 2.1 ความรเกยวกบมลพษของนา (Water pollution) 2.2 ความรเกยวกบมลพษของอากาศ (Air pollution) 2.3 ความรเกยวกบมลพษของเสยง (Noise pollution) 2.4 ความตองการในสงทจะรบร (Need) 2.5 แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Motive) 2.6 การคาดหวงในสงนนๆ (Expectancy) 2.7 ความเขมของสงเรา (Intensity) 2.8 ขนาดของสงเรา (Size)

7

2.9 การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา (Contrast) 2.10 การทาซา (Repetition) 2.11 การเคลอนไหว (Movement) 2.12 แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) 3. ตวแปรแฝงในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม (Awareness of Science and Technology Impact to Environment Problem) ไดแก 3.1 ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม (Awareness of Science and Technology Impact to Environment Problem) 3.2 ความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) 3.3 ความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention)

3.4 ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) 3.5 แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) นยามศพทเฉพาะ 1. ความตระหนก (Awareness) หมายถง ลกษณะอาการของการรบร คดได เขาใจอยาง แจมแจงไดถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมในจงหวดสมทรสาคร 2. ผลกระทบ (Impact) หมายถง สงตางๆทเกดขนหรอปญหาทเกดขนจากอทธพลของสงใดสงหนงซงมผลทงทางตรงและทางออม 3. วทยาศาสตรและเทคโนโลย (Science and Technology) หมายถง วชาความรทไดจากการสงเกต จากการประจกษทางธรรมชาตโดยอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตรในการหาคาอธบาย และใหเหตผลตอความจรงทเกดขนและนาความรทางวทยาศาสตรนนมาประยกตใช ในการผลตและการปฏบตงานเพอการแกปญหาและเพมความสะดวกสบายในการดารงชวต ซ งสามารถเปลยนแปลงไปควบคกบความกาวหนาทางวทยาศาสตร

4. ปญหาสงแวดลอม (Environment Problem) หมายถง สภาวะสงแวดลอมทมสารพษหรอมลพษเจอปนอย ซงมผลตอสขภาพอนามยของมนษย พช และสตว ในการศกษาครงนปญหาสงแวดลอมทนามาศกษาม 3 ดาน คอ มลพษของอากาศ มลพษของนา และมลพษของเสยง

8

5. ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม (Awareness of Science and Technology Impact to Environment Problem) หมายถง ลกษณะอาการของการรบร คดได เขาใจอยางแจมแจง ถงปญหาทเกดขนจากอทธพลของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมผลกระทบทางดานลบตอสงแวดลอมในจงหวดสมทรสาคร ไดแก มลพษของนา มลพษของอากาศ และมลพษของเสยง ความตระหนกนเปนเจตนาทมตอพฤตกรรมทดแลสงแวดลอม ซงจะสามารถพยากรณตอไปไดวาคนทมความตระหนกนนจะมพฤตกรรมทดแลสงแวดลอมหรอไมในอนาคต ซงวดไดจากตวแปรดงน

5.1 ความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) หมายถง ความรในเรองปญหาสงแวดลอมภายใตหลกสตรการศกษาชวงชนท 3 ซงประกอบดวย 5.1.1 ความรเกยวกบมลพษของนา (Water pollution) หมายถง ความรหรอประสบการณเกยวกบมลพษของนา ทเรยนตามหลกสตรการศกษาชวงชนท 3 5.1.2 ความรเกยวกบมลพษของอากาศ (Air pollution) หมายถง ความรหรอประสบการณเกยวกบมลพษของอากาศ ทเรยนตามหลกสตรการศกษาชวงชนท 3 5.1.3 ความรเกยวกบมลพษของเสยง (Noise pollution) หมายถง ความรหรอประสบการณเกยวกบมลพษของเสยง ทเรยนตามหลกสตรการศกษาชวงชนท 3 5.2 ความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) หมายถง ความตงใจจดจอทจะรบรในเรองนนๆ และเขาใจถงประโยชนของสงแวดลอมทมตอมนษย ซงการจะเกดความใสใจนนจะตองประกอบดวยองคประกอบ ดงน

5.2.1 ความตองการในสงทจะรบร (Need) หมายถง พฤตกรรมทแสดงถงการขาดแคลน ซงเกดขนเมอไมมความสมดลทางสรระหรอจตใจ จะเกดความตองการสงทขาดนนใหไดมาตามปรารถนา ซงความตองการเหลานจะมมากบางนอยบางในแตละคน ถาบคคลตองเผชญอยกบสภาวะปญหาสงแวดลอมตางๆ กยอมจะมความตองการใหปญหานนลดลง หรอตองการแกไขปญหานนๆ ใหทเลาลง 5.2.2 แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Motive) หมายถง สภาวะทบคคลไดรบการกระตนจากปจจยททาใหเกดพลงและนาไปสการกระทาทแสดงถงการดแลส งแวดลอม เชน สงของ คาชมเชยจากครและเพอนๆ การไดรบการยอมรบ การไดรบผลตอบแทนตางๆ การตเตยน ซงจะทาใหบคคลไดกระทาหรอมพฤตกรรมทแสดงถงการดแลสงแวดลอมอยางมเปาหมาย

9

5.2.3 การคาดหวงในสงนนๆ (Expectancy) หมายถง สภาวะทางจต ซงเปนความรสกนกคด หรอเปนความคดเหนอยางมวจารณญาณของบคคลทคาดคะเน หรอคาดการณลวงหนาวาถาเราดแลสงแวดลอมตงแตวนน จะมผลดตอมนษยและสงมชวตอนๆ ในอนาคตอยางแนนอน 5.3 ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) หมายถง ลกษณะทนาสนใจของการนาเสนอขอมลเกยวกบสงแวดลอมทนาสนใจและกระตนใหบคคลเกดความสนใจทจะรบรขอมลนน ๆ

5.3.1 ความเขมของสงเรา (Intensity) หมายถง ความสนใจลกษณะของสงเราซงเปนสอตางๆ ทใชในการรณรงคเพอรกษาสงแวดลอมหรอในการเรยนการสอน ทมระดบความหนกเบาหรอความเขมจางของสงเรา ความหนกหนวงของปญหาสงแวดลอม หรอเสยงทดง จะเปนสวนหนงทชวยใหบคคลมการสนใจสงนนมากขน ซงจะกระตนใหเกดความตระหนกมากยงขน

5.3.2 ขนาดของสงเรา (Size) หมายถง ความสนใจลกษณะของสงเราซงเปนสอตางๆ ทใชในการรณรงคเพอรกษาสงแวดลอมหรอใชในการเรยนการสอนทมขนาดแตกตางกนไมวาจะเปนขนาดใหญ กลาง เลก ซงขนาดของสงเราแตละขนาดนนจะชวยสรางความสนใจทแตกตางกนออกไป ซงถาสอนนมขนาดใหญ ชดเจน จะทาใหนาสนใจมากยงขน และจะกระตนใหเกดความตระหนกมากยงขนรวมทงปรมาณของสงเรา ถามสอทหลากหลายกจะทาใหนาสนใจมากขน

5.3.3 การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา (Contrast) หมายถง ความสนใจลกษณะสงเราซงเปนสอตางๆ ทใชในการรณรงคเพอรกษาสงแวดลอมหรอใชในการเรยนการสอนทมการทาสงหนงสงใดใหผดแผกไปจากเดมจะทาใหเกดการสนใจในสงนนมากขน เชน ลกษณะของปายรณรงครกษาสงแวดลอม ถาเปนภาพทโดดเดน หรอภาพการตนกจะทาใหเกดความสนใจมากกวาขอความรณรงคธรรมดา หรอถาใชขอความกควรเปนขอความทนาสนใจ ซงอาจเปนวลทแปลกๆ เปนตน ซงจะกระตนใหเกดความสนใจและจะสรางความตระหนกมากยงขน

5.3.4 การทาซา (Repetition) หมายถง ความสนใจลกษณะสงเราทเปนการกระทาหรอการไดรบรในสงนนบอยๆ การเขารวมกจกรรมบอยๆ หรอหลายๆ ครง การทครพดเรองสงแวดลอมบอยๆ เปนตน ซงจะทาใหเกดความตระหนกมากยงขน 5.3.5 การเคลอนไหว (Movement) หมายถง ความสนใจลกษณะสงเราซงเปนสอตางๆ ทใชในการรณรงคเพอรกษาสงแวดลอมหรอใชในการเรยนการสอน ทเคลอนทหรอเปลยนแปลงไปมา การโฆษณารณรงคเพอรกษาสงแวดลอมโดยใชสอการสอน ถาใชภาพเคลอนไหวจะดงดดความสนใจไดดกวาภาพนง ปายโฆษณาทใชไฟประดบจะทาใหไฟวงไปวงมาหรอดบบางตดบาง ซงจะทาใหนาสนใจมากขน

10

5.4 แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) หมายถง ความสามารถในการรบขาวสารหรอขอมลของบคคลจากแหลงความรตางๆ เชน โทรทศน หองเรยนวทยาศาสตร วารสารสงพมพ บดามารดา การเรยนเกยวกบสงคมและหนงสอพมพ เปนตน

6. โมเดลการวด หมายถง โมเดลลสเรลทประกอบดวยตวแปรแฝง (Latent variables) และตวแปรบงชอนเปนตวแปรสงเกตได (Observed variables) ทใชวดตวแปรแฝงนน ในทนตวแปรแฝงเปรยบเสมอนตวแปรโครงสราง (Construct) ทนกวจยตองการวด แตธรรมชาตของตวแปรโครงสรางนนไมอาจวดไดโดยตรง ตองวดจากตวบงชอนเปนตวแปรสงเกตไดอกตอหนง

7. โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอปญหาสงแวดลอม หมายถง โมเดลลสเรลทแสดงความสมพนธระหวางความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมกบกลมตวแปรสงเกตไดท เปนตวบงชของความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม

8. ความเทยงตรงเชงโครงสรางของโมเดล หมายถง โมเดลความสมพนธทแทจรงของตวแปรทตรงกบสภาพขอเทจจรงและมการตรวจสอบโดยใชโปรแกรมลสเรลเพอตรวจสอบวาพาราม เตอรในโมเดลจะใหคาความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของโมเดลมความสอดคลองกบคาความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของขอมลเพยงใด ซงมการตรวจสอบดวยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบหนงและการศกษาความไมแปรเปลยนของโมเดลโดยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนดวยการวเคราะหกลมพห

9. ความไมแปรเปลยนของโมเดล หมายถง คณสมบตเฉพาะอยางของแบบจาลองไดแก รปแบบ (model form) และคาพารามเตอร (parameter value) ทจะมความไมแปรเปลยนระหวางกลมประชากรทแตกตางกน เมอทาการวเคราะหขอมลจากทกกลมพรอมกน โดยพจารณาจากคาความแตกตางของคาไค-สแควร และทดสอบนยสาคญทางสถตดวยความแตกตางของคาองศาอสระ 9.1 ความไมแปรเปลยนของรปแบบ หมายถง ความไมแปรเปลยนของจานวนองคประกอบ สถานะของพารามเตอรตางๆ และรปแบบทางพชคณตของเมตรกซ เชน เมตรกซเอกลกษณ เมตรกซศนย เปนตน

9.2 ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร หมายถง ความไมแปรเปลยนของคานาหนกองคประกอบหรอคาสมประสทธการถดถอยของตวแปรแฝงบนตวแปรสงเกตได คาสมประสทธอทธพลเชงสาเหต คาความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของตวแปรภายนอกแฝง และคาความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของความคลาดเคลอนในการวด

11

10. การวเคราะหกลมพห หมายถง การวเคราะหเพอเปรยบเทยบรปแบบ / คาพารามเตอรของโมเดลโดยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนระหวางประชากรทเปนอสระตอกน โดยวเคราะหขอมลจากทกกลมพรอมกน

กรอบแนวคดในการวจย ในการวจยในคร งน ผวจยไดศกษาแนวคดของหลายทาน ไดแก บณฑต จฬาศย , ทนงศกด ประสบกตตคณ, กตตภม มประดษฐ, คารเทอร ว. กด (Carter V. Good.), อลายโม (Alaimo) และแครทโฮล (Krathwohl) ซงตวแปรตางๆ ไดจากแนวคด ดงน บณฑต จฬาศย (ทนงศกด ประสบกตตคณ. 2534 : 21-22 ; อางองจาก บณฑต จฬาศย. 2528 : 15 -18) ซงไดกลาวถงปจจยทมผลตอการรบรของมนษยไว 3 ประการคอ 1) ประสบการณ หรอความร 2) ความใสใจและการใหคณคาในเรองทจะรบร 3) ลกษณะและรปแบบของเรองทจะรบร สวน ทนงศกด ประสบกตตคณ (2534 : 22-23) ไดสรปเกยวกบปจจยทสงผลตอความตระหนกไววา ปจจยทมผลตอความตระหนก คอ 1) ประสบการณทมตอการรบร 2) ความเคยชนตอสภาพแวดลอม 3) ความใสใจและการใหคณคา 4) ลกษณะและรปแบบของสงเรา 5) ระยะเวลาและความถในการรบร ซง กตตภม มประดษฐ (2537 : 40) ไดสรปวา ความตระหนกนนจะตองอาศยพนฐานความร (Knowledge) ทางสงแวดลอมอยางถกตองตามหลกการ แลวจงจะเกดความตระหนกในทสด รวมถง คารเทอร ว. กด (Carter V. Good. 1973 : 54) กลาววา ความตระหนกเปนผลของกระบวนการทางปญญา (Cognitive Process) กลาวคอ เมอบคคลไดรบการกระตนจากสงเราหรอรบสมผสจากสงเราแลวจะเกดการรบรขน และนาไปสความตระหนกในทสด ซงงานวจยของ อลายโม (Alaimo : 1969) ไดสรป เกยวกบผลการวเคราะหถดถอยพหคณ ซ งพบวาระดบชนของนกเรยนและแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอมมความสมพนธกบการตระหนกและความเขาใจในปญหาสงแวดลอม สวนของ แครทโฮล และคนอนๆ (จนทน เกยรตโพธา. 2542 : 10 ; อางองจาก Krathwohl and other. n.d.) กลาวถงความตระหนกไววาการเกดความตระหนกนนจะตองมความรเสยกอนอาจจะรมากหรอรนอยกได ซงจากการศกษาขอมลดงกลาว ผวจยจงไดนาแนวคดของ บณฑต จฬาศย, ทนงศกด ประสบกตตคณ, กตตภม มประดษฐ, คารเทอร ว. กด (Carter V. Good.), อลายโม (Alaimo) และแครทโฮล (Krathwohl) มาเปนฐานในการกาหนดโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ไว 3 แบบ ดงน

12

1. โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมทมลกษณะเปนโมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนง ทมตวแปรแฝงเพยง ตวเดยว (แยกวเคราะหทละองคประกอบ) ซงม 3 โมเดล ดงภาพประกอบ 1

โมเดลท 1

โมเดลท 2

โมเดลท 3

ภาพประกอบ 1 โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนง ทมตวแปรแฝงเพยง ตวเดยว (หนงองคประกอบ)

13

2. จากขอมลตางๆ ทไดศกษามา ลกษณะของความตระหนกนาจะรวมเปน 4 องคประกอบยอย ดงนนโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมแบบท 2 จะมลกษณะเปนโมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหน ง ทม ตวแปรแฝงส ตว (สองคประกอบ) ดงภาพประกอบ 2

ภาพประกอบ 2 โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนง ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ)

Kn

At

Sc

W

Ai

N

In

I

S

C

R

Inf

M

Ne

Mo

E

14

3. จากการศกษาแนวคดขางตนนน ทาใหทราบวา 4 องคประกอบยอยนน เปนผลมาจากความตระหนก ดงนนโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม แบบท 3 จงมลกษณะเปนโมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง ทมตวแปรแฝงในโมเดลอนดบทหนงสตวแปร (สองคประกอบ) ดงภาพประกอบ 3

ภาพประกอบ 3 โมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง ทมตวแปรแฝงในโมเดลอนดบทหนง สตวแปร (สองคประกอบ)

เมอ An หมายถง ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม (Awareness of Science and Technology Impact to Environment Problem) Kn หมายถง ความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge)

Kn

At

Sc

W

Ai

In

N

I

S

C

R

Inf

M

Ne

Mo

An

E

15

At หมายถง ความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) Sc หมายถง ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) In หมายถง แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) W หมายถง ความรเกยวกบมลพษของนา (Water pollution) Ai หมายถง ความรเกยวกบมลพษของอากาศ (Air pollution) N หมายถง ความรเกยวกบมลพษของเสยง (Noise pollution) Ne หมายถง ความตองการในสงทจะรบร (Need) Mo หมายถง แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Motive) E หมายถง การคาดหวงในสงนนๆ (Expectancy) I หมายถง ความเขมของสงเรา (Intensity) S หมายถง ขนาดของสงเรา (Size) C หมายถง การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา (Contrast) R หมายถง การทาซา (Repetition) M หมายถง การเคลอนไหว (Movement) Inf หมายถง แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information)

สมมตฐานในการวจย ผวจยไดกาหนดสมมตฐานในการวจยโดยเรยงตามลาดบวตถประสงคในการวจยเอาไว ดงน 1. โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอปญหาสงแวดลอม อนดบทสองมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษมากกวาโมเดลการวดอนดบทหนง 2. รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน 3. ภายใตโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ทกาหนดรปแบบเหมอนกน คาพารามเตอรของโมเดลมความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน 4. รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอปญหาสงแวดลอม มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน

16

5. ภายใตโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมทกาหนดรปแบบเหมอนกน คาพารามเตอรของโมเดลมความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน

บทท 2 เอกสารทเกยวของกบการวจย

การวจยครงน เปนการศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทปญหาสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร โดยใชความสมพนธโครงสรางเชงเสนของความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคปญหาสงแวดลอมทงในสวนของแบบจาลองการวดและแบบจาลองเชงโครงสราง โดยทดแปรเปลยนของแบบจาลองดวยการวเคราะหลสเรลกลมพห

1. แนวคดเกยวกบความตระหนก 2. ปจจยทมผลตอการเกดความตระหนก 3. ตวแปรจดกลม 4. สงแวดลอม 5. ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม 6. การวเคราะหลสเรลกลมพห 7. งานวจยทเกยวของ

แนวคดเกยวกบความตระหนก (Awareness) ไดมผศกษาและแปลความหมายของคาวา Awareness ไวหลายคา สาหรบงานใชความหมายของคา Awareness วา ความตระหนก ซงไดมนกการศกษาไดใหความหมตระหนกไว ดงน จรนทร ธานรตน (2517 : 64) ใหความหมายของความตระหนกไววา คอความรสานกหาเหตผลในพฤตกรรมทไดกระทาไปทกครง กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2521 : 25) ไดใหความหมายของความตระหนความรตวอยแลว คอ การทรตวอยวา สงนมอยหรอเปนอย แตไมรอยางละเอยดถองแท พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2525 : 322) ไดใหความหมายของคาตระหนกประจกษชด รแจง

วชย วงษใหญ (2525 : 138) ไดใหความหมายของคาวา ความตระหนก หมายถง นกคด ความรสกทเกดขนในสภาวะของจตใจ

คโนโลยทมตอแบบจาลองโนโลยทมตอสอบความไม

วจยฉบบนไดายของความ

สกหรอความ

กวา หมายถง

(กรยา) วา ร

ความสามารถ

18

ประภาเพญ สวรรณ (2526 : 20) กลาวถงความตระหนกวา ความตระหนกน เกอบจะคลายพฤตกรรมขนแรกของพฤตกรรมดานพทธปญญา (Cognitive domain) คอความรเกยวกบขอเทจจรง (knowledge) แตมขอแตกตางทวา ความตระหนกนไมไดเกยวของกบความจาหรอความสามารถทจะระลกได แตมการเกดขนในความรสกวามสงหนง มเหตการณหนง หรอสถานการณหนง ซงรสกวามสงใดสงหนงเปนความรสกทเกดขนในสภาวะจตใจ เสนห พบพาน (2528 : 14) กลาวถงความตระหนกวา เปนการแสดงออกซงความรสก ความสานก ความคดเหนหรอการรบรตอสงใดสงหนงหรอเหตการณใดเหตการณหนง หรอสภาพแวดลอมทางสงคมเปนสงชวยในการแสดงออกซงพฤตกรรมนน ขวญ สงวนเสรมศร (2529 : 16) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง การแสดงออกถงความสานก เปนภาวะทบคคลเขาใจและประเมนสถานการณทเกดขนเกยวของกบตนเองไดเมอเผชญกบเหตการณหรอสภาพแวดลอมอยางใดอยางหนง ทนงศกด ประสบกตตคณ (2534 : 19) ไดสรปความหมายของความตระหนกไววา หมายถง พฤตกรรมทแสดงถงความสานก การรบร ความรสก ความคดเหน หรอการฉกคดตอบางสงบางอยางของเหตการณ ประสบการณ หรอสถานททเกดขนได นพนธ สงหสมาน (2534 : 12) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง การทบคคลแสดงถงการมความร ความสานก และยอมรบตอสภาวการณใด ๆ เออน วเศษชาต (2534 : 13) กลาวถงความตระหนกวา การทบคคลแสดงวามความสานก มความรสก และยอมรบถงสภาวการณเหตการณใดเหตการณหนง ซงสภาพแวดลอมในสงคมเปนสงชวยในการแสดงออกซงพฤตกรรมนนๆ สชาดา ศรลน (2540 : 14) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง สภาวะของจตสานก ความรสก การรบร การลงความคดเหน หรอความโนมเอยงทจะแสดงพฤตกรรมตอปญหา หรอเหตการณใดเหตการณหนง

เสาวลกษณ ศรบญเรอง (2542 : 21) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง เปนสภาวะทางจตทเกยวกบความรสก ความคด และความปรารถนาตางๆ เกดจากการรบรและการสานก เปนสภาวะทบคคลไดรบรมากอน เมอมสงเรามากระตนจงเกดความตระหนกขน สดด งามภพนธ (2542 : 52-53) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง การแสดงออกซงความรสก ความคดเหน ความสานก เปนภาวะทบคคลเขาใจ และประเมนสถานการณทเกดขนเกยวกบ

19

ตนเองโดยอาศยระยะเวลา เหตการณ ประสบการณ หรอสภาพแวดลอม เปนปจจยททาใหบคคลเกดความตระหนก จนทน เกยรตโพธา (2542 : 13) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง การไดรบร และเกดการสานก ความรสก ตอสงหนงสงใดหรอเหตการณใดเหตการณหนงโดยอาศยระยะเวลา ประสบการณ หรอสภาพแวดลอมทางสงคม ชวยใหเกดความตระหนก ไพวรรณ ธรรมวฐาน (2544 : 12) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง สภาพภายในจตใจของแตละบคคลทมความรสก นกคด ความสานกตอสถานการณจากประสบการณ พชรภรณ เคยนยม (2545 : 19) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง ความคด ความรสก ของบคคลตอสงใดสงหนง ซงเปนการใชจตกลนกรอง สามารถสรป ประเมนเองโดยใชเวลา ประสบการณ การเรยนร ทเกดจากประสบการณ และระลกไดเสมอในเหตการณนนๆ พรจกร มณนาค (2545 : 15) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง สภาวะทางจตใจทเกยวกบความสานกของบคคลทมการรบรความรสกหรอเคยมความคด ความปรารถนา การรบรเกดขน และเมอไดรบการกระตนจากสงเราทาใหเกดความตระหนกขนมาได ความตระหนกจงเปนเรองของการตนตวทางจตใจตอเหตการณหรอสถานการณนนๆ กลวด ราชภกด (2545 : 38) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง ภาวการณทบคคลเกดความรสก ความสานก ความคดเหนหรอประสบการณจากเหตการณใดเหตการณหนง เปนภาวะทบคคลเขาใจ และประเมนสถานการณทเกยวกบตนเองได โดยเกดจากสภาวะจตทมการยอมรบถงภาวการณหรอความโนมเอยงทจะเลอกพฤตกรรม และปฏบตตนเพอแสดงตอปญหาหรอเหตการณหนงทไดประสบ เพญจนทร ธาตไพบลย (2546 : 23) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง สภาวะจตสานกของบคคลในความรบผดชอบ หรอใหความสาคญตอเหตการณใดเหตการณหนงทคาดวาจะเปนปญหาเกดขน นงลกษณ วงศถนอม (2547 : 11) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง การทบคคลมความรสกคดทเกดขนในสภาวะจตใจตอเหตการณหนงทไดประสบ แลวแสดงความรสกทเกดขนออกมาทางพฤตกรรม อนสรณ กาลดษฐ (2548 : 51) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง ความสานกซงบคคลเคยมการรบร หรอเคยมความรมากอน เมอมสงเรามากระตนจงเกดความสานกหรอความตระหนกขน ความตระหนกมความหมายเหมอนกบคาวาความสานก เปนสภาวะทางจตใจทเกยวของกบความรสก ความคด ความปรารถนาตางๆ อนเกดจากความรและความสานกตางๆ มาแลว โดยมการประเมนคา และตระหนกถงความสาคญของตนเองทมตอสงนน

20

โวลแมน (สชาดา ศรลน. 2540 : 13 ; อางองจาก Wolman. 1973 : 38) กลาวถงความตระหนกวา หมายถง ภาวการณทบคคลเขาใจหรอสานกถงบางสงบางอยางของเหตการณ ประสบการณหรอวตถสงของได เนลสน (Nelson) (สชาดา ศรลน. 2540 : 13 ; อางองจาก ขวญ สงวนเสรมศร. 2529 : 16) กลาวถงองคประกอบของความสานกวาประกอบดวย 3 สวน ดงน

1. สวนทเกยวกบความรความเขาใจ 2. สวนทเกยวกบความรสก 3. สวนทเกยวของกบความตองการหรอเจตนารมณ (will) ซงในสวนนจะทาใหม

พฤตกรรมแตกตางกนไป ไอเซน ,อารโนล และมไล (สชาดา ศรลน. 2540 : 13 ; อางองจาก Eysench, Arnold and Meili. 1979 : 110)

กลาวถงความตระหนกในแงของจตวทยาวาความตระหนกเปนความสมพนธของความสานก (Consciousness) และเจตคต (Attitude) ความตระหนกเปนภาวะของจตใจซงไมอาจจะแยกเปนความรสกหรอความคดเพยงอยางเดยวไดโดยเดดขาด

แครทโฮลต และคนอนๆ (จนทน เกยรตโพธา. 2542 : 10 ; อางองจาก Krathwohl and other. n.d.) กลาวถงความตระหนกไววา ความตระหนกเกอบจะเหมอนพฤตกรรมดานความจา เปนความรสกรบผดชอบของบคคล ทสานกถงสงตางๆ ในสถานการณหรอในเหตการณทเขาอย และความตระหนกทเกดขนนนเกดไดตงแตความตระหนกอยางผวเผนจนถงความตระหนกอยางลกซง

รนส (Runes) (1971 : 32) กลาวถงความตระหนกไววา เปนการกระทาทเกดจากความสานก บลม (Bloom) (1971 : 273) กลาวถงความตระหนกไววา หมายถง ขนตาสดของของอารมณและ

ความรสก ความตระหนก เกอบคลายความรตรงททงความรและความตระหนกตางกไมเนนลกษณะของสงเรา ความตระหนกตางจากความรตรงท ความตระหนกไมตองเนนปรากฏการณหรอสงใดสงหนง ความตระหนกจะเกดขนเมอมสงเรามากระทบตอบคคล

จากความหมายของ ความตระหนก ทนกวชาการในสาขาตางๆ ไดใหความหมายไวดงกลาวขางตน พอสรปไดวา ความตระหนก หมายถง ความสานก การรบร คดได เขาใจอยางแจมแจง และความรนนมอทธพลตอพฤตกรรม

21

ปจจยทมผลตอการเกดความตระหนก จากทไดกลาวมาแลวขางตนวาความตระหนกจะเกดขนไดนนมนษยจะตองมความรหรอรจกสงนนเสยกอน ซ งความตระหนกท เกดขนจะมานอยเพยงใดก ขนกบการรบ รของมนษยแตละคนบณฑต จฬาศย (ทนงศกด ประสบกตตคณ. 2534 : 21-22 ; อางองจาก บณฑต จฬาศย. 2528 : 15 -18)ไดกลาวถงปจจยทมผลตอการรบรของมนษยไว 3 ประการดงน 1. ประสบการณ การรบ รน นขนอย กบประสบการณท งในอดตทผานมาและในชวตประจาวน การรบรเรองราวใดๆ ขนอยกบความเกยวของในเหตการณนนๆ ประสบการณทไดพบเหนมผลกระทบโดยตรง ทาใหเกดการรบรระดบตางๆ เชน คนทประสบปญหานาทวมยอมรบรเรองนาทวมไดดกวาคนทอยในบรเวณทนาไมทวม คนทเคยอยในชมชนแออดจะไมยอมรบการอยอาคารสงเคราะหในหองเลกๆ บนอาคารสง เนองจากไมเคยมประสบการณมากอน คนทเคยอาศยอยในบานเมองทสบสนวนวายไรระเบยบ สกปรก ไมวาจะเปนบนพนถนนหรอบนทางเทาเตมไปดวยขยะ สองฟากถนนเตมไปดวยอาคารรปแบบตางๆ ปายประกาศ ปายโฆษณา สายไฟฟา สายโทรศพท ระโยงรยางคเกะกะเตมไปหมด กจะรบรสภาพดงกลาวอยทกวน ทาใหเกดความเคยชนและยอมรบในสภาพแวดลอมนนแมวาจะไรคณภาพกตาม สานกดงกลาวจะเปลยนแปลงกตอเมอมการเปรยบเทยบจากสงทไดรบรใหม เชน ไดไปเหนบานเมองอนๆ ทสะอาดเปนระเบยบเรยบรอยไมสบสนวนวาย 2. ความใสใจและการใหคณคาในเรองทจะรบร ความใสใจในเรองทจะรบรแปรเปลยนไดหลายระดบตงแตความจาเปน ความตองการ ความคาดหวง ความสนใจและอารมณ เชน บคคลทสญจรบนทองถนนจะมความตองการบานเมองทสะอาด รมรน มความเปนระเบยบเรยบรอย แตถาเขาขบรถยนตเขาจะรบรถงความสบสนของสงตางๆ ทเปนปญหาในการขบข ซงไดแก ความวนวายของปายจราจร ปายประกาศ ปายโฆษณา การขบขยวดยานพาหนะทไมเคารพกฎจราจร การขามถนนของคนทไมเปนระเบยบ ความทรดโทรมของทางเทา การตงวางสงกดขวางทางเดน หรอถาเขาตองการเดนทางเทาในเวลากลางวนกจะตองการรมเงาจากอาคาร ตนไม ดงนนเขากจะใสใจในเรองสภาพทางเทามากขน ในขณะทศลปนอาศยเพยงอารมณทจะใสใจรบรในเรองของความงามของสภาพแวดลอม นกอนรกษทมความสนใจในเรองสภาวะแวดลอมของบานเมองกจะใสใจและเหนคณคาของธรรมชาตและบานเมอง สวนนกทองเทยวมความหวงทจะไดพบธรรมชาตและบานเมองนนวาเปนอยางไร ดงนนจะเหนไดวาการรบรในเรองใดของแตละบคคลนน ขนอยกบวาเขาใสใจและใหคณคาในเรองนนมากนอยเพยงใด 3. ลกษณะและรปแบบของเรองทจะรบร นอกจากการรบรของบคคลจะขนอยกบประสบการณ ความใสใจและการใหคณคาในเรองทจะรบรแลว ยงขนอยกบวาสงนนหรอเรองทจะรบรมลกษณะรปแบบ

22

เปนอยางไร เชน การสรางความตระหนกในเรองขยะทไดรบความสนใจมาก เนองจากการใหความรความเขาใจไดกระทาอยางกวางขวางโดยอาศยวธการตางๆ เชน การใชดาราภาพยนตรผซงเปนทสนใจของบคคลทวไป โครงการตาวเศษกมทงบทเพลง คาขวญ มการเสนอขาวสารทงทางโทรทศนและวทย ปายโฆษณาถงขยะ การเสนอบอยครงและเลอกใชรปแบบทเหมาะสมทาใหเกดผลอยางมาก การรบรนนตองเกดจากการไดยนหลายๆ ครง ดงนนการทจะทาใหบคคลเกดการรบรเพอใหเกดความตระหนกนนตองใชระยะเวลานานพอสมควร ทนงศกด ประสบกตตคณ (2534 : 22-23) ไดสรปเกยวกบปจจยทสงผลตอความตระหนกไววา ปจจยทมผลตอความตระหนก คอ 1. ประสบการณทมตอการรบร 2. ความเคยชนตอสภาพแวดลอม ถาบคคลใดทมความเคยชนตอสภาพแวดลอมนนกจะมผลทาใหบคคลนนไมตระหนกตอสงทเกดขน 3. ความใสใจและการใหคณคา ถามนษยใสใจเรองใดมากกจะมความตระหนกในเรองนนมาก 4. ลกษณะและรปแบบของสงเรา ถาสงเรานนสามารถทาใหผไดพบเหนเกดความสนใจยอมทาใหผพบเหนเกดการรบรและการตระหนกขน 5. ระยะเวลาและความถในการรบร ถามนษยไดรบการรบรบอยครงเทาไรและนานเทาไร กยงทาใหมโอกาสเกดความตระหนกไดมากขนเทานน

ขนตอนและกระบวนการเกดความตระหนก จากความหมายของความตระหนกทกลาวไวขางตน จะเหนไดวาความตระหนกเปนความสานก

การรบร คดได เขาใจอยางแจมแจง และความรนนมอทธพลตอพฤตกรรม ดงนนความตระหนกจะเกดขนไดกตอเมอมความร และความรจะตองไดมาจากการสมผสจากสงเรา เมอเกดการรบร (Perceptions) จะนาไปสการเกดความคดรวบยอด การเรยนร และความตระหนก ตามลาดบ การเรยนรและความตระหนกจะนาไปสความพรอมท จะแสดงออกถงการกระทาหรอแสดงพฤตกรรม ดงภาพประกอบ 4

23

ความคดรวบยอด

การเรยนรความร

ความตระหนก การสมผส การรบร

พฤตกรรม

ภาพประกอบ 4 ขนตอนและกระบวนการเกดความตระหนก

ทมา : Carter V. Good. 1973 : 54

จากภาพประกอบ 4 แสดงวา ความตระหนกเปนผลของกระบวนการทางปญญา (Cognitive Process)

กลาวคอ เมอบคคลไดรบการกระตนจากสงเราหรอรบสมผสจากสงเราแลวจะเกดการรบรขน เมอเกดการรบรแลว ตอไปกจะเกดการนาไปสความเขาใจในสงเรานน คอเกดความคดรวบยอดเกยวกบสงเรานน และนาไปสการเรยนรในขนตอไป คอมความรในสงนน และเมอบคคลเกดความรแลว กจะมผลไปสความตระหนกในทสด และทงความรและความตระหนกนกจะนาไปสการกระทาหรอพฤตกรรมของบคคลทมตอสงเรา ดงภาพประกอบ 5

ความ

ตระหนก(awareness)

ความลมลก ชดแจง

(intelligibility)

เจตคต (attitude)

ความร (knowledge)

ภาพประกอบ 5 ขนตอนตามลาดบของการสะสมความรและเจตคตเพอใหเกดเปนความตระหนกใน สงแวดลอมทเดนชด

ทมา : กตตภม มประดษฐ. 2537 : 40

24

จากภาพประกอบ 5 แสดงขนตอนตามลาดบของการสะสมความรและเจตคตเพอใหเกดเปนความตระหนกในสงแวดลอม ซงในการสรางความตระหนกนนจะตองอาศยพนฐานความร (knowledge) ทางสงแวดลอมอยางถกตองตามหลกการ เมอเกดความรแลวจะตองมการสรางเจตคต (attitude) ทางสงแวดลอมทถกตอง และตองมความรอยางถองแท รวาสงใดถก สงใดผด สงใดด ไมด จงจะนาไปสขนความลมลกชดแจง (intelligibility) แลวจงจะเกดความตระหนกในทสด

จากความหมายของความตระหนก และปจจยทมผลตอความตระหนกทไดกลาวมาขางตนน ผวจยไดทาการคดเลอกตวแปรทเปนปจจยทสงผลตอความตระหนก ดงรายละเอยดดงตาราง 1

ตาราง 1 การคดเลอกตวแปรปจจยทมผลตอความตระหนก

ตวแปรปจจย Alaimo Krathwohl บณฑต จฬาศย

ทนงศกด ประสบกตคณ

กตตภม มประดษฐ

Carter V. Good รวม

1. ประสบการณหรอความร 4 2. ความใสใจและเหนคณคาใน เรองทรบร 2

3. ลกษณะรปแบบของเรองทจะ รบร (สงเรา) 3

4. แหลงขอมลเกยวกบ สงแวดลอม * 1

5. ความรบผดชอบในสงแวดลอม 1 6. โอกาสทจะแกปญหา สงแวดลอม 1

7. ความเคยชนตอสภาพแวดลอม 1 8. ความถในการรบร 1

จากตารางดงกลาวไดคดเลอกตวแปร ซงไดแก ความรหรอประสบการณ ความใสใจและเหนคณคาในเรองทจะรบร ลกษณะและรปแบบของสงเรา และแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (ผวจยเลอกตวแปรนเนองจากการวจยของ อลายโม (Alaimo : 1969) นน พบวา แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอมสมพนธกบความตระหนก) ซงจะใชในการวเคราะหองคประกอบตอไป

25

รายละเอยดเกยวกบตวแปรปจจยทมผลตอการเกดความตระหนก

ความร (Knowledge) ปจจยทมผลตอความรนน ตามแนวคดของอรสโตเตล มความเหนวาประสบการณของมนษยจะเปนพนฐานกอใหเกดความรโดยไดอธบายเพมเตมวา จดเรมตนของความรจะเรมจากการไดสมผสแลวใชจตใจไตรตรองสงทสมผสนน เพอหากฎเกณฑตางๆ กฎเกณฑทไดมานน ไมไดเกดจากประสบการณเพยงอยางเดยว แตตองประกอบดวย ความคดและเหตผลในจตใจดวย โดยสรป อรสโตเตล มความเชอวาความรจะเกดขนจากทงประสบการณ การสมผส และการคดในจตใจนนเอง ซงสอดคลองกบแนวความคดของฮอบ ทถอวาความรเกดจากประสบการณ ความรสกประทบใจของมนษย (ประสาท อสรปรดา. 2523 : 19) ความใสใจและเหนคณคา (Attention) การใสใจเปนปจจยทม อทธพลตอการรบร ดงท มอรแกนและคงส (ถวล ธาราโภชน และศรณย ดารสข. 2540 : 75-77 ; อางองจาก Morgan and King. 1971 : 256) ไดกลาววา การใสใจเปนองคประกอบพนฐานของการรบร นนหมายความวาการทบคคลจะมการรบรสงใดนนบคคลจะตองเกดการใสใจสงนน การใสใจเปนเสมอนการเตรยมพรอมทจะรบร ความใสใจนนเกดจากสภาพของตวบคคลทเปนผรบรวาขณะนนบคคลมสภาพเปนอยางไร เพราะบคคลแตละคนเกดมามสถานภาพแตกตางกน เจรญเตบโตมาในสงคมทตางกน ยอมทาใหความรสกนกคดแตกตางกนไปดวย ซงความแตกตางกนในดานความตองการ (need) แรงจงใจ (motives) และการคาดหวง (expectancy) นบวาเปนสงสาคญทเปนเหมอนตวกระตนใหบคคลเกดการใสใจ ซงความใสใจมองคประกอบดงน 1. ความตองการ (need)

มอรแกนและคงส (ถวล ธาราโภชน และศรณย ดารสข. 2540 : 75-77 ; อางองจาก Morgan and King. 1971 : 256) กลาววา เมอบคคลเกดภาวการณขาดสมดล คอการขาดสงตางๆ ทจะทาใหรางกายทางานไมเปนปกต เชน การขาดสภาพทเรยกวาทางดานรางกาย ไดแก อาหาร อากาศ นา ความตองการทางเพศ การขบถายของเสย หรอการขาดทางจตใจ และการขาดสภาพทางดานสงคม ไดแก ความรก ความสาเรจ ความมอานาจ ซงความตองการเหลานจะมมากบางนอยบางในแตละคน บางสงมความจาเปนตอบคคลคนหนงแตอาจจะไมจาเปนกบอกคนหนง ความตองการของบคคลจงตางกน ทาใหเกดการใสใจแตกตางกนดวย

วฒชย จานง (2523 : 220) กลาววา ความตองการ หรอความอยากได (Deprivation) คอความขาด ซงเปนความรสกของมนษยทเกดความตองการขนมาเมอใดกตาม ทสภาพทางดานสรระและจตใจไมอยในสภาพสมดล

26

ทรงพล ภมพฒน (2538 : 164) กลาววา ความตองการ (needs) เกดขนเมอบคคลเกดความตองการทจะกระทาสงใดสงหนง ถาเขาไดรบการตอบสนองความตองการ ยอมทาใหเกดความพงพอใจทจะทา นนหมายความวาความตองการจะเปนเสมอนแรงจงใจทสาคญอยางหนงทจะทางานนนใหประสบความสาเรจ เพราะถาความตองการสงใดมมาก ยอมสรางแรงจงใจใหเกดขนไดมาก แตถาความตองการนนมนอย แรงจงใจทจะทางานนนใหสาเรจยอมมนอยตามไปดวย

ศกดไทย สรกจบวร (2545 : 160) กลาววา ความตองการ (needs) หมายถง สภาพการขาดแคลน ซงเกดเมอใดกตามทไมมความสมดลทางสรระหรอจตใจ เชน เราคอแหงเนองจากพดมาก เนอเยอทลาคอขาดนา เราจะรสกกระหายนาขนมาทนท หรอเรารสกตองการอาหาร (หว) กเพราะเกดจากการขาดแคลนนาตาลในกระแสโลหต เปนตน

ทศนย ประจะเนย (2546 : 207) กลาววา ความตองการ (needs) หมายถง ภาวการณขาดอยางใดอยางหนง แลวตองการสงทขาดนนใหไดมาตามปรารถนา ซงความตองการของคนเรามมากมายแตกตางกนไปตามวย อาชพ เพศและระดบสงคม บางครงกตองการอยางเดยว บางครงกตองการหลายอยางพรอมๆ กน เชน อาหาร ทอยอาศย ยศ เกยรต เงนทอง ชอเสยง เพศตรงกนขาม ความรก ความอบอนใจ ความกาวหนา อานาจ การยอมรบ ความเปนตวของตวเอง ความเปนอสระ ความสาเรจ เปนตน จงทาใหพฤตกรรม การกระทาของคนเราเปลยนแปลงไปตามความตองการ ดงนน การกระตนบคคลใหเกดแรงจงใจ จงตองศกษาถงความตองการของบคคลเปนอนดบแรก ทฤษฎแรงจงใจของมาสโลว (Maslow ’s General Theory of Human Motivat ion) อมราฮม เอส มาสโลว (สรางค โควตระกล. 2541 : 116-117 ; อางองจาก มาสโลว. 1970 : 35-47) นกจตวทยาชาวองกฤษเปนคนแรก ทไดตงทฤษฎเกยวกบแรงจงใจไว ดงน 1. มนษยมความตองการ และความตองการทไมสนสด ขณะทความตองการไดรบการตอบสนองแลว ความตองการอยางอนจะตองเขามาแทนท ไมมวนสนสด 2. ความตองการทไดรบการตอบสนองแลว จะไมเปนสงจงใจพฤตกรรมอก 3. ความตองการของมนษย มลาดบขนตามความสาคญ (A Hierarchy of Needs) คอ เมอความตองการในระดบตาไดรบการตอบสนองแลว ความตองการระดบสงกจะเรยกรองใหมการตอบสนองทนท

27

มาสโลวไดแบงลาดบความตองการของมนษยไวดงน

ความ ตองการทจะ รจกตนเองอยางแท จรงและพฒนาอยางเตมท ตามศกยภาพของตน

ความตองการทจะรสกวาตนเองมคา

ความตองการความรกและเปนสวนหนงของหม

ความตองการความมนคงปลอดภย

ความตองการทางสรระ

ภาพประกอบ 6 แผนภมลาดบขนความตองการของมนษยตามทฤษฎการจงใจของมาสโลว

1. ความตองการทางสรระ หมายถง ความตองการพนฐานของรางกาย เชน ความหว ความกระหาย ความตองการทางเพศ การพกผอน เปนตน ความตองการเหลานเปนความตองการทจาเปนสาหรบการมชวตอย มนษยทกคนมความตองการทางสรระอยเสมอ จะขาดเสยมได ถาอยในสภาพทขาดจะกระตนใหตนมกจกรรมขวนขวายทจะสนองความตองการ

2. ความตองการความมนคงปลอดภยหรอสวสดภาพ หมายถง ความตองการความมนคงปลอดภยทงทางดานรางกายและจตใจเปนอสระจากความกลวขเขญบงคบจากผอนและสงแวดลอม เปนความตองการทจะไดรบการปกปองคมกน ความตองการนเรมตงแต วยทารก จนกระทงวยชรา ความตองการทจะมงานทาเปนหลกแหลงกเปนความตองการเพอสวสดภาพของผใหญอยางหนง

3. ความตองการความรกและเปนสวนหนงของหม หมายถง มนษยทกคนมความปรารถนาทจะไดเปนทรกของบคคลอน

4. ความตองการทจะรสกวาตนเองมคา 5. ความตองการทจะรจกตนเองอยางแทจรง

28

สรป จากแนวคดทไดกลาวมาขางตนนน ความตองการคอ สภาพการขาดแคลน ซงเกดเมอใดกตามทไมมความสมดลทางสรระหรอจตใจ แลวตองการสงทขาดนนใหไดมาตามปรารถนา ซงความตองการเหลานจะมมากบางนอยบางในแตละคน บางสงมความจาเปนตอบคคลคนหนงแตอาจจะไมจาเปนกบอกคนหนง ความตองการของบคคลจงตางกนไปตามวย อาชพ เพศและระดบสงคม จงทาใหเกดการใสใจแตกตางกนดวย นอกจากนยงรวมถงความตองการความมนคงปลอดภยทงทางดานรางกายและจตใจ เปนอสระจากความกลวขเขญ บงคบ จากผอนและสงแวดลอม เปนความตองการทจะไดรบการปกปองคมกน 2. แรงจงใจ (motives)

มอรแกนและคงส (ถวล ธาราโภชน และศรณย ดารสข. 2540 : 75-77 ; อางองจาก Morgan and King. 1971 : 256) กลาววา เปนเหมอนตวกระตนใหบคคลไดกระทาหรอมพฤตกรรมตางๆ อยางมเปาหมาย ดงเชน บคคลทมความหวจะมความเครยดในระบบของรางกาย ทาใหบคคลตองกระทาอยางใดอยางหนงเพอใหรางกายเขาสภาวะปกต การกระทาอยางใดอยางหนงในทนอาจเปนวาเขารบทางานใหจบตอนใดตอนหนงเพอจะไดไปหาอาหารกนทเขามพฤตกรรมแบบนเพราะมความหว ทาใหเกดการกระตนอนเปนแรงจงใจ หรอตวอยางทเหนไดงายขน คอ พนกงานของบรษทจะไมพยายามทจะขาดการมาทางาน เพราะบรษทมระเบยบวาพนกงานจะไดรบเงนคาตอบแทนเพมขนจานวนหนง ถาเดอนไหนไมขาดการมาทางานเลย หรอ นกศกษาพยายามขยนเรยนเพอใหผลการเรยนออกมาด เพราะรมาวามโอกาสทบรษทจะพจารณารบเขาทางานไดงายขน จะเหนไดวาการเกดแรงจงใจในสงใดยอมทาใหบคคลเกดการใสใจในสงนนมากขน คดด (สวฒน วฒนวงศ. 2533 : 102 ; อางองจาก Kidd. 1973 : 101) กลาววา แรงจงใจ (Motivation) หมายถง สงโนมนาวหรอมกจะชกนาใหบคคลเกดการกระทาหรอปฏบตการ ปฐม นคมานนท (2521 : 27) กลาววา แรงจงใจ หมายถง สภาวการณหรอสภาพของอารมณของบคคลทพรอมจะแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนง และมงไปสเปาหมายอยางใดอยางหนง กลฟอรด และเกรย (Guilford and Gray) (1979 : 12) ใหความหมายของแรงจงใจวา เปนสงเราทนาชองทางและเสรมสรางความปรารถนาในการประกอบกจกรรมของมนษย กด (Good) (1973 : 375) ไดใหความหมายวา แรงจงใจ หมายถง กระบวนการเราและสนบสนนใหบคคลกระทากจกรรมอยางมระบบ ฮลการด (Hilgard) (1962 : 314) ไดใหความหมายของแรงจงใจอกทศนะนงวา หมายถง ปจจยหรอองคประกอบทไปกระตนบคคลใหเกดพลงและนาไปสการกระทา

29

ชชพ ออนโคกสง (2522 : 39) ไดใหความหมายวา แรงจงใจเปนองคประกอบททาใหอนทรยเกดพลงทมทศทาง ซงหมายถง การกระตนใหเกดพฤตกรรมทมทศทาง เพอนาไปสจดหมายอนใดอนหนง สมพงษ เกษมสน (2521 : 419) ไดใหความหมายวา แรงจงใจเปนวธการทจะชกนาใหบคคลตดสนใจกระทาตามวตถประสงคทตงไว สวฒน วฒนวงศ (2533 : 39) ไดใหความหมายวา แรงจงใจเปนสงทโนมนาวทมอทธพลเปนแรงผลกดนใหบคคลแสดงพฤตกรรมออกมา จรญ โกมลบณย (2528 : 57) ไดใหความหมายวา แรงจงใจเปนภาวการณทอนทรยถกกระตนและชแนวทางใหอนทรยมการตอบสนองไปสเปาหมายหรอเปนเครองลอใจ ซงเปนความตองการเฉพาะอยาง ทใหความพงพอใจแกบคคล สรป จากแนวคดทไดกลาวมาขางตนนน แรงจงใจ หมายถง สภาวะทบคคลไดรบการกระตนจากปจจยหรอองคประกอบททาใหเกดพลงและนาไปสการกระทาสงเราภายนอก เชน สงของ เงนเดอน ความกาวหนา คาชมเชย การตเตยน ปญหาตางๆ ทาใหบคคลไดกระทาหรอมพฤตกรรมตางๆ อยางมเปาหมาย

3. การคาดหวง (expectancy) มอรแกนและคงส (ถวล ธาราโภชน และศรณย ดารสข. 2540 : 75-77 ; อางองจาก Morgan

and King. 1971 : 256) กลาววา เปนสงสาคญอกประการหนงทจะทาใหบคคลเกดการใสใจมากนอยเพยงใด การทบคคลมความตองการกเปนเสมอนการนาไปสแรงจงใจอนจะเปนตวกระตนใหเกดพฤตกรรม ซงพฤตกรรมจะมความเขมแขงหรอไมขนอยกบสงททาใหเขาเกดแรงจงใจนน ทาใหเขาเกดการคาดหวงอยางไร ถาเกดการคาดหวงสงพฤตกรรมกจะเขมแขงมาก แตถาเกดการคาดหวงตาพฤตกรรมกจะออนลง

ฟนน (Finn) (1962 : 390) กลาววา ความคาดหวง หมายถง การประเมนคาบคคลหรอตนเองดานจตรสานกและจตใตสานก และใชความหวงนนมาเปนแนวทางในการกาหนดพฤตกรรมทจะมตอบคคลทตนคาดหวง หรอตอตนเองในลกษณะทตนคดวาถกตอง

วทเทเกอร (Whittaker) (1965 : 635) กลาววา ความคาดหวงเปนวตถประสงคทบคคลตงไวสาหรบตนเอง และเปนสงทตนจะพยายามทาใหสาเรจ

ประเทน มหาขนธ (2521 : 24) ไดกลาวถงความคาดหวงในความหมายเดยวกนวา หมายถง ปณธาน หรอความมงหวงในชวต และความเปนอยในอนาคต

สรวรรค อศวกล (2528 : 13) กลาวถง ความคาดหวงโดยคาดหวงถงผลของความคาดหวงไววา “ความคาดหวงของมนษยเปนการคดลวงหนาไวกอน ซงอาจจะไมเปนไปตามทคดไว”

30

ทวชย วรยะโกศล (2541 : 14) ใหความหมายของความคาดหวงวา สามารถแบงความคาดหวงออกไดเปน 2 แบบ คอ

1. ความคาดหวงของบคคลอนทมตอตนเอง 2. ความคาดหวงของตนเองทมตอผลหรอพฤตกรรมในอนาคต

สรป จากแนวคดทไดกลาวมาขางตนนน การคาดหวง หมายถง สภาวะทางจต ซงเปนความรสกนกคด หรอเปนความคดเหนอยางมวจารณญาณของบคคลทคาดคะเน หรอคาดการณลวงหนาตอบางสงบางอยางวาควรจะม ควรจะเปนหรอควรจะเกดขน

ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus characteristics) เปนสงทบคคลไดพบ ไดรสก และจะทาใหบคคลเกดการใสใจมากนอยเพยงใด อาจจะพจารณา

ไดดงน (จตวทยาทวไป. 2540 : 75-77) 1. ความเขม (intensity) เปนระดบความหนกเบาหรอความเขมจางของสงเรา อาจเปนแสง ส

เสยง การดาเนนงานตางๆ ทงงานโดยทวไปและงานสวนตว การใชแสงทจา สทเขมฉดฉาด และเสยงทดงจะเปนสวนหนงทชวยใหบคคลมการใสใจในสงนนมากขน

2. ขนาด (size) สงเราทมขนาดใหญมกจะสรางความสนใจหรอใสใจไดดกวาสงเราทมขนาดเลก ดงจะเหนไดจากปายโฆษณาตางๆ แมกระทงวตถและสงกอสรางในสงคมจะทาใหมขนาดใหญเพอดงดดความสนใจ

3. ทาตรงกนขามหรอทาแปลกออกไป (contrast) การทาสงหนงสงใดใหผดแผกไปจากเดมจะทาใหเกดการใสใจในสงนนมากขน เชน หนงสอทเราอาน ถาหนาใดพมพตวใหญหรอตวหนาจะทาใหเกดความใสใจตรงนนมากเปนพเศษ หรอกรณการขายสนคามการกาหนดราคาใหแปลก มสนคาประเภทหนงมการกาหนดราคาใหเปน 49 บาท 99 บาท 199 บาท 299 บาท หรอ 999 บาทเปนตน

4. การทาซา (repetition) มความหมายวาทาในสงนนบอยๆ หรอหลายๆ ครง การโฆษณาสนคาทางวทยและโทรทศนเพอใหบคคลจาสนคาชนดนนได ใหดาราในสงกดของตนไดออกทวหรอโชวตวบอยๆ เปนตน

5. การเคลอนไหว (movement) เปนการทาใหสงเราเคลอนทหรอเปลยนแปลงไปมา การโฆษณาโดยใชภาพเคลอนไหวจะดงดดความสนใจไดดกวาภาพนง ปายโฆษณาทใชไฟประดบจะทาใหไฟวงไปวงมาหรอดบบางตดบาง แมแตขายสนคาในหางสรรพสนคามมประหยดบางวนสนคาประเภทนอยดานขวา อกวนเปลยนไปอยดานซาย เปนตน

31

แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม แหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอมนน เปนตวแปรทไดมาจากการศกษางานวจยของ อลายโม (สชาดา ศรลน. 2540 ; อางองจาก Alaimo, Samiul Joseph. 1969 : 39 : 5427 A.) ซงไดศกษาเกยวกบปจจยทสงผลตอการตระหนกและความเขาใจในปญหาสงแวดลอมในระดบมธยมศกษา ซงผลจากการศกษาพบวา ระดบชนและแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอมนนสงผลตอการตระหนกและความเขาใจในปญหาสงแวดลอมในระดบมธยมศกษา ซงแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอมนน ไดแก โทรทศน หองเรยนวทยาศาสตร วารสารสงพมพ บดามารดา การเรยนเกยวกบสงคมและหนงสอพมพ เปนตน ดงนนผวจยจงเลอกตวแปรนเปนตวแปรปจจยทสงผลตอความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม การวดความตระหนก ในการวดความตระหนก แครทโฮลและคนอนๆ (Krathwohl and Other. 1973 : 101-103) ไดใหแนวคดเกยวกบการวดความตระหนกวา “พฤตกรรมทจะใชวดความตระหนกจะตองเปนพฤตกรรมเกยวกบความสานกในบางสงบางอยางทแสดงวานกเรยนตระหนกในความเปนอยของปรากฏการณ เหตการณ หรอกจการบางอยาง ความตระหนกเปนเรองทตองอาศยสตปญญาเขามาเกยวของอยางมาก การตระหนกตอคนบางคนหรอของบางอยางกคอการรจกสงนนหรอคนนน ถงแมวาการรนนจะเปนการรบรแคผวเผนกตาม” นอกจากน แครทโฮล (Krathwohl) ยงไดกลาวถงขอบเขตของความตระหนกวา “เปนเรองสาคญทตองสงเกตวาชวงของความตระหนกจะปรากฏบนความตอเนองจากปลายสดทเปนความตระหนกอยางผวเผนหรอหยาบๆ จนถงความตระหนกอยางลกซงและละเอยด ในกรณทสอนวชาศลปะ ตวอยางความตระหนกอยางหยาบๆ คอ การสานกโดยรบรวามภาพวาดอย ซงความตระหนกเชนนนไมไดเคยมมากอน ความสานกอยางลกซงจะเกดขนเมอครชใหเหนความแตกตางของภาพวาดประเภทตางๆ ซงจะเปนไปตามขนตอนคอ ความตระหนกอยางผวเผนจะตองเกดขนกอนแลวความตระหนกแบบลกซงกเกดตามขนมา” สงทสาคญอกสงหนงในการวดความตระหนกท Krathwohl ไดเสนอไว คอ การสรางขอสอบสถานการณทแสดงความตระหนกตองปราศจากการชแนะหรอชกนาโดยตรงจากผใหการวดวามสงของหรอปรากฏการณนนอย จากแนวคดเกยวกบการสรางแบบวดความตระหนกของ Krathwohl พอสรปเปนขอๆ ไดดงน

32

1. การวดความตระหนกจะตองวดพฤตกรรมทเกยวของกบการสานกโดยการรบรหรอการยอมรบวามสงนน หรอเหตการณนนเกดขน 2. การทนกเรยนจะมความตระหนกในเรองใดเรองหนงนน นกเรยนจะตองมความรหรอเคยรจกสงนนมากอน แมจะเปนการรจกอยางผวเผนกตาม 3. ขอบเขตของความตระหนกมตงแตความตระหนกอยางผวเผนจนถงความตระหนกอยางลกซง 4. ความตระหนกทเกดขนจะเรมจากความตระหนกอยางผวเผนกอน แลวจงจะเกดความตระหนกทลกซงยงขน 5. ในการสรางแบบวดความตระหนก สถานการณทสรางเพอใหมความตระหนกเกดขนจะตองไมมการชแนะหรอชกนาโดยตรงจากผใหการวดวามสงของหรอมปรากฏการณนนอย ความตระหนกในเรองมลพษและความเสอมโทรมของสงแวดลอม (Pollution and Environmental Degradation) ปญหาสงแวดลอมโดยทวไปสามารถพจารณาไดจากสขภาพอนามยของมนษยทถกบนทอนและทาลายโดยมลพษตางๆ ความสขในชวต สวสดภาพและความปลอดภยกดเหมอนจะลดระดบลงไปดวย แมวาในแตละปญหาสงแวดลอม จะสามารถแกไขไดกตอเมอใหเกดการแพรกระจาย และเพมระดบความรนแรงจนตองใชกฎหมายการใชเทคโนโลยบาบด และสภาพความคมทนทางเศรษฐศาสตรมาประกอบการพจารณาแกปญหา แตปญหาบางปญหากถกหยดยงไดเพยงชวคราว ถาไมปองกนการเกดปญหาตอไป ปญหาสวนใหญในระดบนสามารถสนนษฐานไดวา เกดจากการไมระมดระวงในการสรางความเจรญทางเทคโนโลย และทางสงคมซงดาเนนไปอยางตอเนอง มปญหาใหญๆ อย 4 ประการทเกดจากการขาดความตระหนกในระดบน คอ (กตตภม มประดษฐ. 2537 : 41)

1. มมมองทยดมนษยเปนศนยกลาง โดยไมไดคานงถงวามนษยไมไดเปนสงมชวตชนดเดยวบนโลกใบน ซงแททจรงจะตองยดหลกการใหสงมชวตทงหมดเปนศนยกลางรวมกน

2. มนษยจะมองวามลพษตางๆ ทมแหลงกาเนดมาจากการกระทาของตนเองเปนเรองเลกนอย โดยไมไดสานกเลยวา ถาจากคนสรางมลพษคนละเลกละนอยจะเพมจานวนมากขนเปนจานวนมหาศาล

3. มมมองทวาปญหามลพษและปญหาการขาดแคลนทรพยากรจะสามารถขจดไดอยางรวดเรวโดยใชเทคโนโลย ทาใหเกดความเหนแกตวถงขนาดยอมซอเทคโนโลยตางๆ มาบาบดของเสยแตไมยอมเสยความสข ความสนก และความสบายในชวตประจาวน

33

4. มมมองของการพยายามหาวธตางๆ มาแกไขปญหามลพษ ซงมแนวโนมทเพมขนตลอดเวลา แทนทจะพยายามจากดขอบเขตและหาตนตอของปญหาเพอทาการแกไขปญหาใหหมดไป ซงถาปฏบตอยแบบนตลอดไป กเปรยบเสมอนการนาพลาสเตอรปดแผล มาใช รกษามะเรงทกาลง รกรานผวหนง ความสาคญของการมความตระหนกตอการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม การสงเสรมและรกษาสงแวดลอมใหมคณภาพดารงอยนน นอกจากกระบวนการใหความรความเขาใจแลวนน การปลกฝงหรอพฒนาความรสกซาบซงตอสงแวดลอมในทางทถกตอง นบวาเปนสงจาเปนอกประการหนงเชนกน เมอบคคลมพฤตกรรมสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแลว การทาลายทรพยากรกจะลดนอยลง ในทางตรงกนขามจะเกดการอนรกษทรพยากรทมอยใหคงท และเปนประโยชนตอคนรนหลงตอไป เชน การปลกและดแลรกษาตนไมตามสถานทตางๆ หรอสวนสาธารณะ นอกจากจะกอใหเกดความรมรนแลวยงชวยสรางสถานทพกผอนสาหรบบคคลโดยทวไปดวย การเปลยนแปลงพฤตกรรมทางดานความรสก อารมณ เปนเรองทเกดขนภายในจตใจของแตละบคคล ดงนนการปลกฝงในเรองความรสก อารมณ จงตองเปนเรองทตองพยายามสอดแทรกในทกเวลาในทกโอกาสเทาทจะกระทาได แมวาพฤตกรรมนจะไมเหนผลในทนททนใดกตาม ในกาลขางหนา ถาการเปลยนแปลงพฤตกรรมเปนไปตามทคาดหวงกจะเปนการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมทมคณภาพทางหนง ซงจะบงเกดผลดตอสภาพแวดลอมโดยสวนรวมตอไป

ตวแปรจดกลม ตวแปรจดกลมในงานวจยครงน คอ เพศ และสงกดของโรงเรยน ซงมรายละเอยด ดงตอไปน

ความแตกตางระหวางเพศ (Sex differentiation) ความแตกตางระหวางเพศนนพจารณาเปน 2 ประเดน คอ 1. ความแตกตางในดานการแสดงออก โดยผานการแสดงลกษณะของเอกลกษณแหง

บทบาททางเพศ (Sex role identity) 2. ความแตกตางในดานกจกรรม โดยแสดงจากการเนนประเภทของวตถประสงคแหง

กจกรรม (Task Orientation – People Orientation) การพจารณาความเปนหญงหรอชายนน การแยกความแตกตางโดยใชเพศทตดตวมาตงแตกาเนด

(Gender) เปนสงทชดเจน ทแยกไดวาเปนเพศชาย หรอหญง โดยใชหลกเกณฑทางชววทยา แตเมอพจารณาความแตกตางระหวางเพศโดยคานงถงวฒนธรรม และสงคมนน เกณฑทใชในการแยกคอ

34

เอกลกษณแหงบทบาททางเพศ (Sex role ident i ty) ซ ง ลปแมนและ ทคคาไมเออร (Lipman & Tickamyer) (1975 : 299) ไดเสนอวา ประกอบดวยพนฐาน 3 ประการ คอ

1. ความเชอในเบองตนวาเราเปนชายหรอหญง 2. มพฤตกรรมทวฒนธรรมในสงคมนนๆ เหนวาเหมาะสมกบเพศชาย (masculinity) และหญง

(femininity) 3. ความพอใจทจะเลอกคเปนเพศชายหรอหญง ในกระบวนการขดเกลาทางสงคม (Socialization) บคคลททาหนาทอบรมขดเกลาตงแตเดกคอ

พอแม และสถาบนตางๆ โดยทวๆ ไป ขบวนการนจะเรมสงสอนใหเดกมการแสดงความแตกตางทางเพศตงแตอายยงนอยๆ และเมอเดกอายมากขนกยงมการปฏบตใหเดกเหนวามความแตกตางระหวางเพศมากขน มการชใหเหนวาบทบาทของแตละเพศมความแตกตางกนทงในวธการและเปาหมาย เดกผชายจะไดรบแรงกดดนใหแสดงบทบาทและเอกลกษณความเปนชาย (masculinity) มากกวาผหญงทไดรบแรงกดดนใหแสดงบทบาทและเอกลกษณความเปนหญง (femininity) เสยอก และแรงบงคบนจะเพมมากขนเมอเดกยางเขาสวยรน

ชารป (Sharp. 1984 : 24) กลาวถง Sex role orientation วาเกดขนในกระบวนการขดเกลาทางสงคม ซงบคคลแตละคนจะไดเรยนรทจะแสดงพฤตกรรมทไดรบการยอมรบทางวฒนธรรมวาเปนบทบาททเหมาะสมเขามาเปนบทบาทแหงตน และในขบวนการนยงไดเรยนรการคาดหวงทางสงคมตอบทบาทนนๆ การขดเกลาจะเกดขนตงแตวยกอนเขาโรงเรยน ในระยะเวลาทผานไปบคคลจะผานการทดลองแสดงบทบาทตางๆ และไดคดเลอกเอาเฉพาะบางบทบาทเขามาเปนสวนหนงของพฤตกรรมประจาตว บทบาทใดทไมไดรบรางวลหรอไดรางวลนอยกจะถกตดออกไป ขบวนการเลอกสรรนจะเกดอยางราบรน และการเสรมแรงจากความสมพนธระหวาง พอแม-ลก, คร-นกเรยน, เครอญาต-เดก และกลมเพอน-บคคล

คาแกน (พรรณ ทรพยมากอดม. 2532 : 9 ; อางองจาก Kagan. n.d.) กลาววา การทจะไดมาซงเอกลกษณทวานตองผานการประทบตราใหกบตนเอง (Self) และมการยดถอการปฏบตในมาตรฐานของบทบาทแหงเพศ (Sex role standard) ตามทสงคมไดเหนชอบในมาตรฐานของความเปนชาย (masculinity) และ ความเปนหญง (femininity) การทบคคลจะสามารถกาหนดหรอรเนอหาของแตละมาตรฐานไดจากประสบการณตอไปน

1. ประสบการณในการเทยบเคยงตนเองกบพอแม, พนอง และกลมเพอน 2. ประสบการณจากการฝกฝนทกษะในงานของความเปนชาย (masculinity) หรอ

ความเปนหญง (femininity)

35

3. ประสบการณในการรบรบคคลอนๆ วามลกษณะทเหมาะสมกบเพศแหงตนหรอไม

นอกจากน คาแกน (Kagan) ยงกลาววา ความเปนชาย (masculinity) และความเปนหญง (femininity) เปนสงทแสดงอยในปรากฏการณ 3 ประการ คอ 1. แสดงอยในลกษณะแหงกายภาพ ทตดอยกบตวบคคลซงเมอตวบคคลไดเปนเจาของลกษณะแหงเพศนแลวจะเปลยนแปลงแกไขลกษณะดงกลาวไดยาก เชน ลกษณะของผชายทจะออกไปทาง ลาสนแขงแรง สวนผหญงกไปในทางบอบบางอรชร 2. แสดงอยในพฤตกรรมภายนอกทเหนไดชดเจน เชน เพศชายสามารถมการกระทาทมการใชความรนแรงและรกราน ในขณะทมาตรฐานทางสงคมไมนยมใหเพศหญงแสดงความกาวราว รนแรง แตมงหวงใหเพศหญงตองพงพาผอน เกบความรสก และยอมตาม เปนตน 3. แสดงอยภายในใจ เชน แรงจงใจ ความเชอ ความตองการ เชน เชอวาเพศหญงเปนเพศผใหความรก ใหการดแลเอาใจใสตอผเจบปวย เดก และคนชรา ออนโยน และเชอวาเพศชายเปนผใหความปลอดภย ความมนคง เปนผไมออนไหว และทนตอความกดดน โคลแมน (พรรณ ทรพยมากอดม. 2532 : 10 ; อางองจาก Coleman. 1980) พจารณาความแตกตางของวยรนไปในเรองความสนใจ และทศนคต วยรนชายใหความสนใจในการเตรยมตวสาหรบการเขาสโลกของการประกอบอาชพ ในระยะยาว จะใชความพยายามในเรองการเรยนมากขน ตองการผลการเรยนทดเพอใชเปนคณสมบตทจาเปนสาหรบการศกษาตอในระดบสงขนไป ทตรงกบสาขาอาชพทมงหวง และความพยายามดงกลาว ไดรบความชวยเหลอจากสถาบนการศกษาและผใหญทใกลชด ในวยรนหญง การสงเสรมในเรองนมนอยกวา ทาใหไมเกดแรงจงใจใหเกดปณธาน (aspiration) ในเรองอาชพ การไมไดรบการสนบสนน โคลแมน (Coleman) อธบายวา จากความเชอถอทมอย คอไมชากเรว วยรนหญงกจะแตงงานมครอบครว ดงนนความจาเปนในการทางานจงมนอยกวาผชาย โคลแมน (Coleman) เสนอวา ปญหาทนาศกษา คอ มระบบอะไรทลดคณคา และความสาคญของการทางานนอกบานของผหญง ซงมผลทาใหผหญงมการประเมนตวเองตา โดวแวน และอะเดลสน (พรรณ ทรพยมากอดม. 2532 ; อางองจาก Douvan & Adelson. 1966) ไ ด ศ ก ษ า แล ะส ร ป ล กษณะขอ ง ความเปนหญง (Feminine girls) ดงน

1. มการแสดงกจกรรมทางสงคมสงโดยใชเวลาวางสวนใหญในการน 2. มความสามารถในการตดสนใจในเรองทเกยวกบอนาคตไดไกลกวา และชดเจนกวา

ความเปนหญง (masculine girls)

36

3. มความมนใจสงกวาและมการเรยบเรยงทด 4. มความสามารถในการระบทมาของ self – esteem ไดมาก 5. สามารถระบบคคลทเปนแบบอยางในการสราง ego-ideal ไดแนนอน

สาหรบความแตกตางระหวางวยรนชายและวยรนหญงท โดวแวน (Douvan) พบคอ ในวยรนชายจะแสดงความคดเกยวกบเปาหมายทางอาชพ โดยความคดนมความสมพนธกบการใหความสาคญในเรองความเปนอสระจากการควบคมของผใหญ และยงมความสมพนธกบระดบความสามารถในการควบคมปกครองตนเอง สาหรบวยรนหญงไมพบความคดเรองเปาหมายทางอาชพมความสมพนธกบความเปนอสระและการควบคมตนเอง

จากแนวคดดงกลาวขางตน สามารถสรปถงความแตกตางกนระหวางเพศไดวา เพศหญงและเพศชายนนมความคดทแตกตางกนออกไป ขนอยกบการเลยงด การอบรมสงสอนจากโรงเรยน และวฒนธรรมของแตชมชน ซงสงผลตอการแสดงพฤตกรรมทแตกตางกน

ความแตกตางระหวาง โรงเรยนสงกดรฐบาลและสงกดเอกชน กรรณการ ภญญาคง (2535 : 29) กลาววา ในอดต ประเทศสหรฐอเมรกา ยอมรบกนวาโรงเรยน

เอกชนซงมอยมากมายหลายประเภท เชน โรงเรยนแคทอลก โรงเรยนขององคกรของศาสนานกายตางๆ และโรงเรยนอสระทวๆ ไป โดยภาพรวมมคณภาพดกวาภาครฐ ผเลอกเขารบบรการในโรงเรยนเอกชนเชอวาโรงเรยนเอกชนมโปรแกรมหรอหลกสตรทดสอดคลองกบความตองการของตน สามารถฝกอบรมจรยธรรมตามหลกศาสนาทตนนบถอ ตลอดจนสามารถฝกอบรมบตรหลานตนเพออยในสงคมเฉพาะกลมของตนไดด ดงนน การมโรงเรยนเอกชนประเภทตางๆ จานวนมากจงหมายถงทางเลอกอยางอสรเสรในการเขารบการศกษาของประชาชนในประเทศนน โดยเฉพาะในกลมผมเงน ซงนอกจากจะตองจายเงนภาษเพอการศกษาภาครฐแลว กสามารถเสยคาใชจายในการศกษาในโรงเรยนเอกชนไดอก

อลเบรต แชงเกอร (กรรณการ ภญญาคง. 2535 : 29 ; อางองจาก Albert Shanker. n.d.) ใหความเหนวาโรงเรยนเอกชนนาจะทางานไดดกวาทประจกษในขณะน คอ ควรจะมผลงานทเหนอกวาของภาครฐใหมากกวานเหตผลกคอ โรงเรยนเอกชนมความเปนตอ อยางนอยในปจจยหลกสองประการ คอ ผเรยนและหลกสตร

ประการแรก โรงเรยนเอกชนสามารถเลอกและตามขอเทจจรงกไดคดเลอกนกเรยนตามมาตรฐานทโรงเรยนตองการ เชน โรงเรยนเอกชนสวนใหญจะสอบคดเลอกเพอทดสอบความรทางวชาการ โรงเรยนคาทอลกระดบมธยมศกษาสวนใหญกกาหนดเรองระเบยบวนยเปนเกณฑสาคญในการรบนกเรยนและนกเรยนตองมผลการเรยนดในปทลวงมา สรปแลวกคอ โรงเรยนเอกชนจะไมรบนกเรยนทกๆ คนทมาสมคร

37

ในขณะทภาครฐตองรบทกคนทตองการเขาเรยน นอกจากนนโรงเรยนเอกชนมอสระในการทจะใหนกเรยนทไมสามารถเรยนไดดออกจากโรงเรยนซงนกเรยนเหลานนกจะลงเอยดวยการเขาเรยนในโรงเรยนภาครฐ

ความแตกตางของนกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐทสาคญอกประการหนงกคอ ฐานะทางเศรษฐกจและสงคมของครอบครวนกเรยน ซงชวดโดยระดบการศกษาของบดา-มารดาและรายไดของครอบครว ขอมลจากกลมตวอยางของ NAEP (National Assessment of Educational Progress) ระบวา ในโรงเรยนเอกชนมนกเรยนทมบดา-มารดาจบการศกษาระดบอดมศกษาเปนสดสวนทมากกวาในโรงเรยนภาครฐประมาณกงเทาตว และขอมลระดบประเทศสาหรบนกเรยนประถมศกษา-มธยมศกษา ในโรงเรยน 3 กลม คอ 1) โรงเรยนภาครฐ 2) โรงเรยนเอกชนของศาสนา และ 3) โรงเรยนเอกชนอสระ ปรากฏดงตาราง 2

ตาราง 2 ความแตกตางของนกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐ ซงชวดโดยระดบการศกษาของบดา-มารดา

รอยละของนกเรยน ระดบการศกษาของบดามารดา ภาครฐ เอกชนของศาสนา เอกชนอสระ

ตากวามธยมศกษา 25 10 8 มธยมศกษา 38 35 21 อดมศกษา (1-3 ป) 18 25 14 อดมศกษา (4 ปขนไป) 19 30 57

รวม 100 100 100

ขอมลเหลานแสดงใหเหนวานกเรยนโรงเรยนเอกชนสวนใหญมาจากครอบครวทบดา-มารดามการศกษาสง สวนนกเรยนภาครฐสวนใหญมาจากครอบครวทบดา-มารดามการศกษาระดบมธยมศกษาหรอตากวา นอกจากนน ในเรองรายไดของครอบครวกมปรากฏการณในทานองเดยวกบเรองระดบการศกษาของบดา-มารดา กลาวคอ โรงเรยนเอกชนโดยเฉพาะโรงเรยนอสระมนกเรยนทมาจากครอบครวทมรายไดสง ในสดสวนมากกวาในโรงเรยนภาครฐ ดงตาราง 3

38

ตาราง 3 ความแตกตางของนกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐ ซงชวดโดยระดบของรายไดของครอบครว

รอยละของนกเรยน ระดบของรายไดของครอบครว (เหรยญสหรฐ) ภาครฐ เอกชนของศาสนา เอกชนอสระ

ตากวา 15,000 31 12 10 15,000 – 34,999 42 47 32 34,999 – 49,999 16 21 20 50,000 ขนไป 11 20 38

รวม 100 100 100 ความแตกตางอกประการหนงระหวางโรงเรยนเอกชนและภาครฐ คอ เรองของหลกสตร/สายวชาทนกเรยนเรยน เชน ขอมลจากกลมตวอยางของ NAEP ทกลาวขางตน พบวา ประมาณรอยละ 81 ของนกเรยนชน ม.ปลาย ในโรงเรยนเอกชน เลอกเรยนในสายวชาสามญ แตในโรงเรยนภาครฐมเพยงประมาณรอยละ 56 เทานน การไดเรยนวชาสามญจานวนมากมความสมพนธอยางชดเจนกบคะแนนผลสมฤทธทสง แตจากขอเทจจรงจากผลการสอบกลบพบวานกเรยนทงภาครฐและเอกชนทาไดใกลเคยงกนมาก

จากแนวคดดงกลาวขางตน สามารถสรปถงความแตกตางกนระหวางนกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐ ไดวา นกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐนนมความแตกตางกนทงทางดานของหลกสตรของโรงเรยน ฐานะทางครอบครวของบดา-มารดา และความสามารถในการเลอกนกเรยนเพอเขาเรยนในสถานศกษา

สงแวดลอม (Environment)

สงแวดลอมมรากศพทเคมจากภาษาฝรงเศส Environ แปลวา around ฉะนน Environment จงหมายถง Totality of man’s surroundings ในภาษาไทยหมายถง ทกสงทกอยางทอยรอบตวมนษย ทงทเกดโดยธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน ทงทมชวตและไมมชวต ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม จากความหมายนสามารถกลาวไดอกนยหนงวา สงแวดลอม หมายถง “สงตางๆ ทอยรอบตวเรา” เปนคานยามทสนๆ งายตอการเขาใจและชใหเหนวาสงทอยบนโลกนเปนสงแวดลอมทกอยาง ไมวาจะเปนสงของหรอบานเรอน ถนน ดน นา ปาไม วฒนธรรม ประเพณ ฯลฯ ความหมายของสงแวดลอมคาหลงน จ ง ส ะ ท อ น ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง ค ว า ม ห ม า ย แ ร ก อ ย า ง ช ด เ จ น แ ล ะ ถ ก ใ ช ใ น ท ก ว ง ก า ร

39

(ราตร ภารา. 2543) สงแวดลอมหรอสรรพสงทอยรอบตวเรานน ไมวาจะเปนอะไรกตามตางมสมบตเฉพาะตว 7 ประการ ดงน 1. สงแวดลอมทกชนดมเอกลกษณทเดนชดเฉพาะตว (Unique) แมจะอยทใดกตามเอกลกษณดงกลาวจะบงบอกอยางชดเจน เชน ตนไม มนษย นา บาน ถนน ฯลฯ 2. สงแวดลอมไมอยโดดเดยวในธรรมชาต แตจะมสงแวดลอมอนเสมอ เชน ตนไมอยกบดน ปลากบนา มนษยกบสงคม ฯลฯ 3. สงแวดลอมประเภทหนงตองการสงแวดลอมอนอยเสมอ เชน ปาตองการดนและนา ปลาตองการนา มนษยตองการทอยอาศย ฯลฯ 4. สงแวดลอมจะอยรวมกนเปนกลมหรอเปนระบบ ทเรยกวาระบบนเวศ เชน ระบบนเวศปาไม ระบบนเวศนา ฯลฯ 5. สงแวดลอมทงหลายยอมมความเกยวของหรอสมพนธตอกนเปนลกโซ ดงนนเมอทาลายสงแวดลอมหนงแลวจะสงผลตอสงแวดลอมอนเปนลกโซเสมอและเกดขนหลายๆ ขนตอน เชน การทาลายปาจนเสอมโทรม จะสงผลใหเกดการพงทลายของดน ดนขาดความอดมสมบรณ อางนา ลาธารตนเขน สตวปาไมมทอยอาศย ฯลฯ 6. สงแวดลอมแตละทจะมความเปราะบาง แขงแกรง และทนทานแตกตางกนไป บางชนดบางประเภทจะมความคงทนไดด บางชนดเปราะงาย เชน ดนมกถกชะลางไดงาย 7. สงแวดลอมมการเปลยนแปลงตามเวลาทเปลยนแปลงไป การเปลยนแปลงนนอาจจะเปนการเปลยนแปลงแบบชวคราวหรอแบบถาวรกได เชน เมองทกเมองจะคอยๆ เตบโต การทาลายปาแลวเผาจะคอยๆ มพชขนมาทดแทน

ประเภทของสงแวดลอม

ประเภทของสงแวดลอมนนสามารถแบงออกไดเปนประเภทใหญๆ ได 2 ประเภท คอ 1. สงแวดลอมทเกดขนเองตามธรรมชาต (Natural environment) อาจจะแบงออกเปน 2 ประเภท

1.1. สงมชวต (Biotic environment) เชน พชหรอปาไม สตวและมนษย เปนตน 1.2 สงทไมมชวต(Abiotic environment) เชน ดน นา อากาศ เมฆ เสยง เปนตน

2. สงแวดลอมทมนษยสรางขน (Man-made environment) เชน บาน ถนน สะพาน โตะ เกาอ วตถมพษ เสยง อารมณ วฒนธรรม ประเพณ ศาสนา การศกษา ฯลฯ ซงสงแวดลอมทมนษยสรางขนอาจแบงออกเปน 2 ประเภทคอ

40

2.1 สงแวดลอมทางกายภาพ (Physical environment) เปนสงทมนษยสรางขนและเปนสงทมองเหนได เชน บาน ถนน สะพาน โตะ เกาอ เครองบน เจดย วด สงกอสราง หรอสถาปตยกรรม เปนตน

2.2 สงแวดลอมทางสงคม (Social environment) อาจจะสรางขนโดยตงใจหรอไมตงใจหรอสรางขนเพอความเปนระเบยบเรยบรอยของการอยรวมกนในสงคม เชน วฒนธรรม ประเพณ ศาสนา กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ กฎเกณฑ รวมไปถง การทะเลาะววาท การสงเสยงดาทอ พฤตกรรมลกษณะทาทางนกเลง เปนตน จากทกลาวมาแลวขางตนพอสรปไดวาสงแวดลอม หมายถง สงตางๆ ทอยรอบตวเราซงมทงสงทมชวตและไมมชวต ซงสงแวดลอมในงานวจยน คอ นา อากาศ และเสยง เทานน

สาเหตททาใหสงแวดลอมถกทาลาย ทรพยากรและสงแวดลอมถกทาลายและสญเสยได 3 ทาง คอ (1) มนษย (2) สตวและโรคตางๆ (3) ปรากฏการณธรรมชาต ซงการสญเสยเนองจากมนษยเปนปจจยทสาคญทสด เนองจากสาเหตดงตอไปน 1. การเพมของประชากร ปจจบนการเพมขนของประชากรโดยเฉลยทวโลกมแนวโนมสงขน แมวาการรณรงคเรองการวางแผนครอบครวจะไดผลด แตปรมาณการเพมของประชากรยงเพมขนในอตราทวคณ (Exponential growth) ความตองการบรโภคทรพยากรเพมขนทกทาง การนาทรพยากรมาใชเปนปจจยในการดารงชวต ปจจยการผลต ซงนาไปสความสะดวกสบายของมนษย จะเหนไดจากป พ.ศ. 2400-2480 ซงเปนยคทมการปฏวตอตสาหกรรม มการทาลายทรพยากรธรรมชาตอยางมากมายมหาศาล ยคนจงเรยกอกชอหนงวา “ยคประชากรระเบด” หรอยคทาลาย และเมอประชากรเพมขน อาชพตางๆ กมการเปลยนแปลง จากการทาอตสาหกรรมในครวเรอนจะเปลยนเปนโรงงานอตสาหกรรม ซงตองการวตถดบในการปอนโรงงานเพมขน สงผลใหมนษยแสวงหาและนาทรพยากรธรรมชาตมาใชทกวถทาง 2. การขยายตวทางดานเศรษฐกจ ความเจรญทางดานเศรษฐกจนนทาใหมาตรฐานในการดารงชวตของประชากรสงขนตามไปดวย มการบรโภคทรพยากรจนเกนความจาเปนขนพนฐานของชวตในสงคมปจจบนทเนนระบบเศรษฐกจการตลาด การทาการเกษตรของมนษยจงเกดการเปลยนแปลงจากเดมซงเคยทาเกษตรกรรมแบบหลากหลาย เมอระบบเศรษฐกจเปลยนแปลงไปกหนมาทาเกษตรกรรมเชงเดยว เชน ปลกขาวอยางเดยว ปลกออยอยางเดยว ปลกมนสาปะหลงอยางเดยว ซงตองมการทาลายปา ตองซอปย สารพษฆาแมลงเพอเพมผลผลต นอกจากนการบบคนทางเศรษฐกจเปนแรงผลกดนใหคนบาง

41

กลมฉวยโอกาสกอบโกยผลประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต จนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมถกทาลาย 3. ความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย เปนสงทชวยเสรมใหวธการนาทรพยากรธรรมชาตมาใชไดงายและมากขน การคดคนและการนาเครองมอเครองใชททนสมยสะดวกตอการใชงานตลอดจนประสทธภาพการทางานสงขน เชน การใชอาวธสงครามรายแรง อาวธทมประสทธภาพสงในการลาสตวปา การใชเลอยจกรโคนปาไม การจบสตวดวยอวนตาถ เปนตน การนาเทคโนโลยมาใชดงกลาวนบวาเปนผลดทางเศรษฐกจ แตสงผลเสยตอการคงอยของทรพยากรธรรมชาต 4. ความไมรหรอรเทาไมถงการณ หลายๆ ครงทเราทาลายสงแวดลอมโดยทเราไมรถงสาเหตและผลกระทบ ขาดขอมลความเขาใจทถกตอง ทาใหเราเขาถงและสมพนธกบสงแวดลอมทตางกน ในขณะทนกอน รกษนกถงสงแวดลอมในรปของระบบนเวศของธรรมชาตปาไมและสตวปา แตภาคอตสาหกรรมกลบนกถงวตถดบทเปนปจจยการผลตเปนตนทน นกเศรษฐศาสตร จะนกถงทรพยากรทตองใชใหคมคา ชาวนาจะนกถงฝน ภาคทองเทยวจะนกถงเงน การทาการเกษตรทไมถกตองของเกษตรกร สงคมยงขาดความเขาใจถงสงแวดลอมในลกษณะรวมทเปนความสมพนธของสงตางๆ ทเมอเกดความเสยหายทใดทหนงกจะมผลกระทบแกกนและกน สรปไดวามนษยเปนตวการสาคญทสดในการทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมโดยมเทคโนโลยเปนเครองมอ ดงนนวธการแกปญหาสงแวดลอมทตรงจดทสดคอ การแกพฤตกรรมของคนอนเปนตนเหตแหงปญหา จากสาเหตดงกลาวทาใหเกดปญหาสงแวดลอมทสาคญ 2 ประการ คอ 1. ทรพยากรธรรมชาตรอยหรอ (Resource Depletion) เนองจากใชทรพยากรอยางไมประหยด 2. ภาวะมลพษ (Pollution) เชน มลพษในนา มลพษในอากาศและเสยง มลพษในอาหาร การใชสารเคม ฯลฯ อนเปนผลทางดานการเรงรดพฒนาทางดานเศรษฐกจ อตสาหกรรมและการเพมของประชากร ซงเหตผลเนองมาจากปญหาสงแวดลอม อาจเขยนเปนแผนภมไดดงภาพประกอบ 7

42

ร

ร

ภาพประกอบ

ทมา : ราตร ภารา. 2538 : 14

วทยาศาสตรและเทคโนโลย

ความหมายของวทยาศาสต

ความหมายของวทยาศาสตร (S มงกร ทองสขด (2521 : 3) กลหรอมระบบนนเอง โดยเฉพาะอยางยงกญแจสาคญเพอใหไดมาซงความรใหมวทยาศาสตรเปนขบวนการทรวบรวมหร สทศน ยกสาน (2530 : 13) สามารถเรยนรได โดยการสงเกต ตงสม

BIOSPHERE

การเพมประชาก

7 แสดงเหตและผลเนองจากปญหาสงแวด

ร (Science)

cience) ไดมผใหความหมายไวดงตอไปนาววา วทยาศาสตรเปนวชาทวาดวยการตอนกวทยาศาสตรมกมคาวาอยางไร (How) ๆ อนเกยวเนองถงความสมพนธและทศนอจดระเบยบเพอความร (Organization of สรปไดวา วทยาศาสตร คอ ระบบความรมตฐาน คนควา ทดลอง เพอใหไดคาตอบ

ภาวะมลพษ

การพฒนาเศรษฐกจและเทคโนโลย

ทรพยากรอยหรอ

คน

ชวาลย

คน

โลก

ลอม

บปญหาอนมแบบฉบบและทาไม (Why) เปนคตของมนษย สรปวา Knowledge) นนเอง ทเกยวกบธรรมชาตซงทตองการ

43

สวฒน นยมคา (2531 : 106-108) ไดสรปความหมายของคาวาวทยาศาสตรวา วทยาศาสตรคอองคความรของธรรมชาต ซงจดรวบรวมไวอยางมแบบแผน และวธการทางวทยาศาสตรทใชในการสบเสาะหาความรนนตงอยบนพนฐานของการสงเกต กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและการพลงงาน (2531 : 174) ใหความหมายไววา วทยาศาสตร หมายถง วชาหรอประมวลความรทเปนจรง ซงไดจากการสงเกต ศกษา และคนควา ทดลอง นามาจดเรยงกนอยางมระเบยบและสรปเปนกฎเกณฑได ภพ เลาหไพบลย (2534 : 31) ใหความหมายของวทยาศาสตรวา หมายถง วชาหรอความรทเกดจากการศกษาเรองราวความเปนไปตามธรรมชาตและประกอบไปดวยสวนทเปนกระบวนการแสวงหาความร และสวนทเปนผลตผลตวความรนน สปปนนท เกตทต (2536 : 110) ไดใหความหมายของวทยาศาสตรไววา วทยาศาสตร คอ การบรรยายถงความสมพนธระหวางสวนตางๆ ในธรรมชาต ทงในสภาพนง และสภาพการเปลยนแปลงตามกาลเวลา และตามสภาพการกระตนทงจากภายในหรอจากสภาพภายนอก วทยาศาสตรจงมความเปนสากลเพราะเปนการสงเกตปรากฏการณธรรมชาตซงเปนสากล ชยวฒน คปตระกล (2537 : 143) กลาวถง ความหมายของวทยาศาสตร คอ ความร ความเขาใจ ของมนษยตอตวมนษยเอง ตอธรรมชาตรอบตวทงใกลและไกล และการประยกตใชความรความเขาใจนนใหเปนประโยชนตอมนษยชาต แสตปฟอรด และคณะ (สวฒน นยมคา. 2531 : 106 ; อางองจาก Stafford and other. n.d.) ใหความหมายของวทยาศาสตรไว 6 ประการ คอ 1. วทยาศาสตรเกยวของกบการมประสบการณตรงกบปรากฏการณธรรมชาต(วตถและเหตการณทแวดลอมเราอย) แลวมการรวบรวมรายละเอยดปลกยอยเกยวกบวตถและเหตการณ 2. วทยาศาสตรเกยวของกบการจดกระทาขอมล การตความหมายขอมลทได 3. วทยาศาสตรมธรรมชาตเปนคแฝด ดานหนงนนเปนการสะสมความรทไดผานการทดลองแลว และอกดานหนงเปนวธการคนหาความร 4. วทยาศาสตรมธรรมชาตททาทายความอยากรอยากเหนของมนษย 5. วทยาศาสตรเกยวของกบความพยายามทจะอธบายปรากฏการณทเกดขนหรออธบายกฎเกณฑทไดจากปรากฏการณนนๆ รวมทงการขยายความรใหกวางขวางออกไปเลยจากประสบการณทไดรบ

44

6. ความรวทยาศาสตรทไดรบเพมขนนน มลกษณะสบตอจากความรเกาทมคนทคนพบไว แลวนกวทยาศาสตรคนใหมจะอาศยความรและความคดของนกวทยาศาสตรคนกอนๆ เปนบนไดกาวไปหาความรใหมตอไป จาคอรบสน และเบรกแมน (สวฒน นยมคา. 2531 : 107 ; อางองจาก Jacobson and Bergman. n.d.) ไดอธบายธรรมชาตและโครงสรางของวทยาศาสตรวาประกอบดวย 3 สวนคอ

1. สวนทเปนความจรงพนฐานไมตองพสจน 2. สวนทเปนวธการและกระบวนการทางวทยาศาสตร 3. สวนทเปนตวความร

เขาไดเปรยบเทยบสวนทง 3 กบตวอาคาร ดงภาพประกอบ 8

)

ภาพประกอบ 8

ทมา : สวฒน นยม จากแผนภาพและจาจรงพนฐาน) จะเหลอสวนประกอบดวยสวนทเปนตวค บราว และแอนเดอรเสนอวา วทยาศาสตร คอ กวทยาศาสตรเปนทงวธการห

ธรรมชา

คา. 253

กคาอธทเปนเสวามรทางสน (สวฒารคนหาาความร

ตและโค

1 : 107

บายของา และควทยาศาน นยมคาอธบและเปนต

)

รงสรางทางวทยาศาส

สวฒน นยมคา ทวาถานประสานกนอยเปสตรกบสวนทเปนกรคา. 2531 : 108 ; อาายสงทเราไดสงเกตจวความรของธรรมชา

วธการและวธการทางวทยาศาสตร (คาน)

ความจรงพนฐานทไมตองพสจน(ฐาน

ต

านะบงอากต

ตวความรทางวทยาศาสตร (เสา

รเปรยบเทยบกบโครงสรางของตก

เรายกเอาฐานของอาคารออก (ความวทยาศาสตร ฉะนน วทยาศาสตรวนการทางวทยาศาสตร งจาก Brown and Anderson. n.d.) ธรรมชาต หรอกลาวอกอยางหนงวา

45

จากความหมายของคาวา วทยาศาสตร ทมผใหความหมายไวดงขางตน พอสรปไดวา วทยาศาสตร หมายถง ศาสตรทเกยวของกบการศกษาธรรมชาตโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการคนหาคาตอบ ซงคาตอบนนสามารถนามาสรางเปนกฎและทฤษฎได

ความหมายของเทคโนโลย (Technology) นกการศกษาและนกวทยาศาสตรไดใหความหมายของเทคโนโลยไวดงน นดา สะเพยรชย (2526 : 4-5) ไดกลาววา เทคโนโลยมาจากคาภาษาอง กฤษ วา technology ซงคานมตนกาเนดมาจากภาษากรกวา techno logia หมายถง การกระทาทมระบบ สวสด บษปาคม (2527 : 1) กลาววา เทคโนโลย คอ การนาเอาวทยาศาสตรมาประยกตใชในสาขาตางๆ ทาใหเกดการเปลยนแปลงระบบงานทมประสทธภาพสงขน ลงทนนอย แตไดผลผลตมาก และประสทธภาพสง นวต เรองพานช (2528 : 8) ไดใหความหมายของ เทคโนโลย ไววา หมายถง ศลปะในการประยกตเอาความรทางวทยาศาสตรไปใชใหเกดประโยชนในทางปฏบตตามวตถประสงคเฉพาะอยาง เจรญ วชระรงษ (2529 : 254) ไดใหความหมายของเทคโนโลยไววา คอความรวชาการรวมกบความรวธการและความชานาญ ทสามารถนาไปปฏบตภารกจใหมประสทธภาพสงสด

สทศน ยกสาน (2530 : 13) กลาววา เทคโนโลย คอ สงทเรานาไปใชใหเกดประโยชนแกการดารงชวต กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและการพลงงาน (2531 : 174) ไดใหความหมายของเทคโนโลย ไววา เทคโนโลย หมายถง วทยาการ เทคนค สาหรบควบคมหรอใชประโยชนจากธรรมชาตแวดลอม อนเปนผลทไดจากการศกษา วเคราะห วจย ทดสอบ ทดลอง หรอพฒนา ทสามารถนาไปใชในการผลตสนคา นนคอ ความรทจะบอกวาจะทาสงนนสงนอยางไร เชน วธการหรอเทคนคในการผลต เปนตน ภพ เลาหไพบลย (2534 : 32) ใหความหมายเทคโนโลยไววา หมายถง ความรตางๆ เกยวกบเทคนคการผลต การสราง หรอการพฒนาผลตภณฑ สงประดษฐ ระบบ ตลอดจนวธการตางๆ เพอใหไดผลตภณฑ สปปนนท เกตทต (2536 : 110) ใหความหมาย เทคโนโลยวา คอการนาความรวทยาศาสตรและศาสตรอนๆ มาผสมผสานประยกตเพอสนองเปาหมายเฉพาะ ตามความตองการของมนษย ดวยการนาทรพยากรตางๆ มาใชในการผลตและจาหนายอยางตอเนองตลอดทงกระบวนการ

46

กด (Good) (1973 : 592) ไดใหความหมายของเทคโนโลยไวดงน 1. ระบบทางวทยาศาสตรทเกยวกบเทคนค 2. การนาเอาวทยาศาสตรมาแกไขปญหาในทางปฏบต 3. การจดระบบของขอเทจจรงและหลกการจนเปนทยอมรบเพอจดมงหมายในทาง

ปฏบตและอาจจะรวมไปถงหลกการตางๆ 4. ความรทางวทยาศาสตรและระบบทใชในดานอตสาหกรรมศลป โดยเฉพาะอยางยง

ในการการนามาประยกตในโรงงานตางๆ 5. การนาความรทางตรรกศาสตร คณตศาสตร วทยาศาสตร มาทาใหเกดความ

เจรญกาวหนาทางวตถ ฮลเซ (ทนงศกด นยมนา. 2543 ; อางองจาก Halsay. 1974 : 935) ไดใหความหมายของ

เทคโนโลยไวดงน 1. การนาเอาความรทางวทยาศาสตรไปใชเพอใหเกดผลในทางปฏบต เพอใหเปนไป

ตามจดมงหมายทวางไว ซงจะเหนไดจากการนาเอาเทคโนโลยมาใชในดานอตสาหกรรมตางๆ

2. ระเบยบวธ กระบวนการและสงประดษฐท เปนผลมาจากการใชความรทางวทยาศาสตร

3. การใชวสด วตถบรการ และสงประดษฐตางๆ จากการคนควาเอกสารดงกลาวขางตน สามารถสรปไดวา เทคโนโลย คอ การนาเอาความรทาง

วทยาศาสตรมาประยกตใชในการปฏบตจรงในชวตประจาวน

ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอส งแวดลอม (Science and Technology Impact to Environment)

ปจจบนมนษยนาเอาวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชและไดกอใหเกดผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม ซงมนกการศกษา นกวทยาศาสตรและบคคลทเกยวของไดใหความคดเหนไวดงน วนย วระวฒนานนท (2530 : 5) ใหความคดเหนไววา การดารงชวตของมนษยตองอาศยปจจยพนฐานคอ อาหาร อากาศ นา และทรพยากรธรรมชาตอนๆ ซงเปนปจจยในการดารงชวตปจจยดงกลาวนไดมาจากแหลงทไดมาจากธรรมชาต หรอสงแวดลอมนนเอง ในปจจบนมนษยไดเพมปรมาณ

47

การใชทรพยากรธรรมชาตขนเปนอนมาก อนเนองมาจากการเพมจานวนของประชากร และความเพยรพยายามในการยกมาตรฐานการดารงชวตของมนษย จนทาใหทรพยากรรอยหรอ และสงผลกระทบทาใหเกดมลภาวะในลกษณะตางๆ กน หรอกลาวอกนยหนงคอ การนาทรพยากรธรรมชาตมาใชอยางรวดเรวเกนไป จงสงผลทาใหสงแวดลอมไมสามารถปรบตวไดทนจนทาใหเกดปญหาสงแวดลอมเสอมโทรม สมทรง อนสวาง (2531 : 164) ไดกลาวถงผลกระทบของการใชเทคโนโลยซงสรปไดวา มนษยพยายามคนควาศกษาวจยเพอทจะนาเทคนควทยาการใหมๆ มาพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนา เพอการเพมผลผลต เพอพฒนาคณภาพชวต และความเปนอยใหดขน แตมนษยมไดตระหนกถงผลกระทบจากการพฒนาและการใชเทคโนโลยเหลานน จงเกดการทาลายธรรมชาตจนกลายเปนปญหามลพษทางสงแวดลอมได ตวอยางการพฒนาและการใชเทคโนโลยทางดานอตสาหกรรม มการนาสารบางชนดทเปนอนตรายตอมนษยมาใชในการผลต เชน สารกมมนตรงส ตะกว ปรอท แคดเมยม เปนเหตใหสารเหลานตกคางอยในดน แหลงนา และบรรยากาศ กลายเปนปญหามลพษขน โรงงานอตสาหกรรมทจดตงขนมกขาดมาตรการในการปองกนสงแวดลอมเปนพษ หรอไมยอมลงทนสรางระบบกาจดของเสย ตรงกนขามมกระบายถายของเสยและสงปฏกลลงสแหลงรองรบทงดน นา และอากาศ จนเกดเปนความสกปรกและพษภยขน การพฒนาและการใชเทคโนโลยทางดานการเกษตรกเชนเดยวกน ในปจจบนมการใชปยเคมและสารกาจดศตรพชกนอยางแพรหลาย เพอเพมผลผลตทางการเกษตรใหสงขน แตการใชปยและสารเคมดงกลาว ยงขาดเทคนควธทเหมาะสม เกษตรกรผใชไมรจกควบคมและใชในปรมาณทพอดเปนเหตใหสารเคมตกคางอยในดนและถกชะลางลงสแหลงนา ทาใหระดบความเขมขนของสารพษในธรรมชาตสงมาก ซงเปนอนตรายตอหวงโซอาหารและมผลกระทบมาถงมนษยทเปนผบรโภคดวย สวฒน นยมคา (2531 : 357-359) ไดสรปผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงในดานบวกและดานลบ ซงสรปไวดงน

48

ตาราง 4 ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานบวก

ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานลบ

ดานเกษตร ดานการปรบปรงดนดวยการใชปยเคม การสงเสรมการขยายพนธสตว การผลตอาหารสตว การปราบศตรพชดวยนายาเคม ฯลฯ

ดานพลงงาน การสรางพลงงานไฟฟาจากนาตก ลม ถานหน และพลงงานจากนวเคลยร การนาพลงงานไฟฟา พลงงานลม พลงงานแสงแดดไปใชในอตสาหกรรมและในชวตประจาวน ดานอตสาหกรรม การนาความรวทยาศาสตรไปใชในอตสาหกรรมเหลกกลา อตสาหกรรมเหมองแร อตสาหกรรมแกว อตสาหกรรมอเลคทรอนคส ฯลฯ ดานสอสาร วทย โทรทศน โทรเลข การสอสารผานดาวเทยม รถยนต รถไฟ เรอ รถจกรยานยนต เครองบน ฯลฯ

ดานเกษตร ปยเคมชะลงไปในแมนาลาคลองทาใหนาเปนพษ สตวนาอาจจะตายได พชผกทฉดดวยสารปราบศตรพชมอนตรายตอชวตมนษยเชนกน

ดานพลงงาน อนตรายจากไฟฟา อนตรายจากนวเคลยรทรวไหลออกมาจากโรงงาน ฯลฯ

ดานอตสาหกรรม นาเสยจากโรงงาน สารเคมทปะปนออกมา กาซคารบอนไดออกไซดทออกมาจากโรงงาน ลวนแต เปนพษและทาให เกดมลภาวะ ดานสอสาร อนตรายจากรถยนต รถไฟ และเครองบนชนกน กาซทปลอยออกมาทาใหเกดมลภาวะ

49

ตาราง 4 ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย (ตอ)

ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานบวก

ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานลบ

ดานสขภาพ การปองกนโรค การรกษาโรค การผาตดดวยเครองมอททนสมย การวนจฉยโรคดวยเครองมอททนสมย การผลตยารกษาโรค ฯลฯ ดานอาหาร การผลตอาหาร การผลตเครองดม การเกบรกษา และการถนอมอาหาร ฯลฯ ดานทอยอาศยและความสะดวกสบายตางๆ การกอสรางอาคารหลายๆชน การผลตวสดอปกรณ การกอสรางตเยน พดลม เครองปรบอากาศ เครองดดฝน เครองซกผา ฯลฯ

ดานสขภาพ การตดตอกนดวยความสะดวกรวดเรวจากยานพาหนะตางๆกอใหเกดการแพรเชอโรคอยางรวดเรวมาก ดานอาหาร อาหารกระปองเปนพษจากกระปองและสารกนบด อาหารท เตมผงชรสเปนพษ อาหารทผสมส ดานทอยอาศยและความสะดวกสบายตางๆ อนตรายจากการพงทลายของอาคาร การเกดไฟไหมเนองจากไฟฟาลดวงจร

ทมา : สวฒน นยมคา. 2531 : 357-359

นยพนจ คชภกด (2532 : 2) กลาววา วทยาศาสตรและเทคโนโลย เปนปจจยทสาคญททาใหชวตมนษยและสงแวดลอมเปลยนแปลงไปจากเดม การเปลยนแปลงทเกดขนจากวทยาศาสตรและเทคโนโลยน ในดานหนงกเปนไปในทางสรางสรรค เพอทาใหชวตมนษยเรามความเปนอยทดขน หรอสะดวกสบายขน แตในอกดานหนงการนาเอาวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชอยางไมเหมาะสม หรอในดานการทาลายกมผลใหเกดปญหาทางดานชวตความเปนอยและสงแวดลอมมากขนทกท จนอาจจะเปนภยนตรายทคกคามการอยรอดของมนษยชาตและสงมชวตอนๆ ตอไปได การใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยขาดการประเมนการณอยางรอบคอบจะกอใหเกดโทษมหนตตอมนษยและสงมชวตทงหลาย มหาตมคานธ ไดเคยกลาวไววา “ธรรมชาตนนสรางสรรคทรพยากรมาใหมนษยทกคนอยไดอยางพอด แตไมมมากพอใหมนษยแตละคนฉกฉวยหาประโยชน”

50

สชาดา ศรลน (2540 : 27) กลาววา ความเจรญกาวหนาของวทยาศาสตรและเทคโนโลยจะไมมโอกาสหยดยงได มแตจะเพมการใชเทคโนโลยมากขน ปญหาสภาวะแวดลอมอนเกดจากความเฉลยวฉลาดของมนษยในการประดษฐคดคนในดานการพฒนาทกดาน โดยไมไดหาทางปองกนใหรดกมทาใหเกดการเปลยนแปลงสภาวะแวดลอมทางธรรมชาต เชน อากาศ นา ดน ฯลฯ ไดสงผลกระทบอยางรนแรงตอมนษยชาต ดงนน ในการนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใช จงควรตองใชใหเกดประโยชนมากทสด ขณะเดยวกนตองควบคมปองกนมใหเกดผลกระทบทเปนปญหาตอสงแวดลอมหรอพยายามใชดวยความระมดระวงและรอบคอบ เพอใหเกดผลกระทบนอยทสด จากแนวคดของนกวทยาศาสตรและนกการศกษาดงกลาวพอจะสรปไดวา ปจจบนความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยกาวหนาไปอยางไมหยดยง และครอบงามนษย มนษยสวนใหญทใชเทคโนโลยมไดมความรอยางแจมแจง มไดมความรเทาทนวทยาศาสตรและเทคโนโลย เพราะคนทกคนตองการความสะดวกสบายจนเกนไปจนลมใหความสาคญกบสงแวดลอมทาใหเกดการเปลยนแปลงตอสงแวดลอมและเกดมลพษตางๆ มากมาย เชน มลพษทางอากาศ มลพษทางนา และมลพษทางเสยง เปนตน ซงการแกไขปญหาสงแวดลอมตางๆ นนขนอยกบมนษยเทานนทจะตระหนกถงคณคาของสงแวดลอม และสามารถใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางระมดระวงและรอบคอบ ดวยประเดนปญหานผวจยจงอยากมสวนรวมในการแกปญหาสงแวดลอม ถงแมจะเปนสวนเลกๆ กตาม ซงผวจยคดวาสงนเปนสงทสาคญในการทจะเปนแนวทางในการนาไปปฏบตเพอปลกฝงเยาวชนตอไปได ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบองคประกอบของความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธโครงสรางเชงเสน : การว เคราะหกลมพห เนองจากจงหวดสมทรสาครเปนเขตอตสาหกรรมและมประชากรอยเปนจานวนมาก ซงจะตองประสบกบปญหาสภาวะแวดลอมทกาลงมปญหาอยางหลกเลยงไมได

ปญหาสงแวดลอม (Environment Problem)

ปญหาสงแวดลอม เปนสถานการณของสภาพแวดลอมทไมนาพงพอใจ เปลยนแปลงไปจนอาจเกดอนตรายได สภาพแวดลอมเสอมโทรมไปทงดานคณภาพและปรมาณ ไมวาจะเปนสงแวดลอม เชน แหลงนา ปาไม แรธาต ปญหาสงแวดลอมมกเกดจากการกระทาของมนษยทงทางตรงและทางออม ทางตรง เชน การตดไมทาลายปา ขดเจาะทาเหมองแร เปนตน ทางออม ไดแก ผลกระทบทเกดจากการ

51

พฒนาอตสาหกรรม เกษตรกรรม เปนตน (สธลา ตลยะเสถยร และคณะ. 2544 : 40-41) ปญหาสงแวดลอมโดยทวไปแบงไดเปน 3 ดาน ดงน

1. ปญหาสงแวดลอมธรรมชาตเสอมโทรมและขาดแคลน (Depletion) เนองจากถกนามาใชในการขยายตวทางเศรษฐกจโดยขาดการวางแผน การจดการ

ทรพยากรธรรมชาตทดอยางตอเนองและจรงจง ทรพยากรธรรมชาตบางชนดใชแลวหมดสนไป (Exhaustible resources) ไมสามารถทดแทนได หรอตองใชเวลานานในการทดแทน

2. ปญหาสงแวดลอมเปนพษ (Pollution) เมอทรพยากรธรรมชาตถกบรโภคขนทกวนๆ ยอมเปนปฏภาคโดยตรงกบการขบถาย

ของ เสย มของเสยทถกขบออกมาสธรรมชาตมากขน การใชเทคโนโลยทไมคานงถงผลกระทบตอสงแวดลอม โดยเฉพาะทาใหทรพยากรประเภทใชไมหมดสน (Inexhaustible resources) เชน นา อากาศ เกดมลภาวะทเปนพษขน ปญหาสงแวดลอม โดยมากแลวมนษยเปนผทกอใหเกดขน ดงนน การปองกนและแกไขควรจะเรมตนทมนษย เพอกอใหเกดความเขาใจและสรางความสานกรวมกนในการแกไขปญหาและรวมกนดาเนนการ

ปญหาสงแวดลอมโดยทวไปสามารถพจารณาไดจากสขภาพอนามยของมนษยทถกบนทอนและทาลายโดยมลพษตางๆ ความสขในชวต สวสดภาพ และความปลอดภยกดเหมอนจะลดระดบลงไปดวย แมวาในแตละปญหาสงแวดลอม จะสามารถแกไขไดกตอเมอไมใหเกดการแพรกระจาย และเพมระดบความรนแรง จนตองใชกฎหมายทใชเทคโนโลยบาบด และสภาพความคมทนทางเศรษฐศาสตรมาประกอบการพจารณาแกปญหา แตปญหาบางครงกถกหยดยงไดเพยงชวคราว ถาไมปองกนการเกดปญหาตอไป ปญหาสวนใหญในระดบนสามารถสนนษฐานไดวา เกดจากการไมระมดระวงในการสรางความเจรญทางเทคโนโลย และทางสงคมทดาเนนไปอยางตอเนอง มปญหาใหญๆ อย 4 ประการทเกดจากการขาดความตระหนก (กตตภม มประดษฐ. 2537 : 41) คอ

1. มมมองทยดมนษยเปนศนยกลางโดยไมไดคานงถงวามนษยไมไดเปนสงมชวตชนดเดยวบนโลกใบน ซงแททจรงจะตองยดหลกการใหสงมชวตทงหมดเปนศนยกลางรวมกน

2. มนษยจะมองวามลพษตางๆ ทเกดจากการกระทาของตนเปนเรองเลกนอย โดยไมไดสานกเลยวา ถามคนสรางมลพษคนละเลกละนอยจะเพมมากขนเปนจานวนมหาศาล

3. มมมองทวาปญหามลพษและปญหาการขาดแคลนทรพยากรจะสามารถขจดไดอยางรวดเรวโดยใชเทคโนโลย ทาใหเกดความเหนแกตวจนถงขนาดยอมเสยเงนซอเทคโนโลยตางๆ มาบาบดของเสยแตจะไมยอมเสยความสข ความสนก ความสบายในชวตประจาวน

52

4. มมมองของการหาวธตางๆ มาแกไขปญหามลพษ ซงมแนวโนมทเพมขนตลอดเวลาแทนทจะพยายามจากดขอบเขตและหาตนตอของปญหาเพอทาการแกไขปญหาใหหมดไป ซงถาปฏบตอยแบบนตลอดไป กเปรยบเสมอนกบการนาพลาสเตอรปดแผล มาใชรกษามะเรงทกาลงรกรานผวหนง

ปญหามลพษสงแวดลอมทสาคญในจงหวดสมทรสาคร ปจจบนพอสรปไดคอ ปญหามลพษของนา มลพษทางอากาศ และมลพษทางเสยง

มลพษทางอากาศ (Air Pollution)

ความหมายของมลพษทางอากาศกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม. (2549) ไดใหความหมายของ มลพษของอากาศ หมายถง

ภาวะอากาศทมสารเจอปนอยในปรมาณทสงกวาระดบปกตเปนเวลานานพอทจะทาใหเกดอนตรายแกมนษย สตว พช หรอทรพยสนตางๆ อาจเกดขนเองตามธรรมชาต เชน ฝนละอองจากลมพาย ภเขาไฟระเบด แผนดนไหว ไฟไหมปา กาซธรรมชาต อากาศเสยทเกดขนโดยธรรมชาตเปนอนตรายตอมนษยนอยมาก เพราะแหลงกาเนดอยไกลและปรมาณทเขาสสภาพแวดลอมของมนษยและสตวมนอย มลพษทางอากาศกรณทเกดจากการกระทาของมนษย ไดแก มลพษจากทอไอเสยของรถยนต จากโรงงานอตสาหกรรม จากขบวนการผลตจากกจกรรมดานการเกษตร จากการระเหยของกาซบางชนด ซงเกดจากขยะมลฝอยและของเสย เปนตน สานกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต (2522 : 514) ไดใหคาจากดความของมลพษของอากาศไววา หมายถง สภาวะทมสงเจอปนอยในอากาศเปนปรมาณมาก จนถงระดบทจะเปนอนตรายตอมนษยและทรพยสนตลอดจนสตวและพชโดยทวไป สงเจอปนในอากาศมอยหลายประเภท เชน กาซบางชนด ฝนละออง กลน ควน เขมา และกมมนตภาพรงส เชน ออกไซดของคารบอน ออกไซดของกามะถน ออกไซดของไนโตรเจน ไฮโดรคารบอน สารปรอท กมมนตภาพรงส และตะกว สเตรน (สมบญ ศลปรงธรรม. 2540 : 31 ; อางองจาก Stern. 1976 : 19-25) ใหคาจากดความของมลพษทางอากาศไววา หมายถง อากาศทมสวนประกอบของสารหรอกาซชนดอนเจอปนอยหรอมปรมาณมากกวาทควรจะมอยในอากาศบรสทธและสงเจอปนเหลาน เปนอนตรายตอการดารงชวตของมนษย สตวและพช บชอป (สมบญ ศลปรงธรรม. 2540 : 31 ; อางองจาก Bishop. 1957 : 147-152) ใหคาจากดความของมลพษทางอากาศไววา หมายถง อากาศของบรรยากาศภายนอกอาคารมมลสารเจอปนอย

53

ตงแตหนงชนด หรอเกนกวาหนงชนดขนไป เชน ฝนละออง ละอองไอ ไอควน ไอระเหย กาซ กลนควน โดยปรมาณ คณลกษณะ และระยะเวลา จะทาใหเกดเปนอนตรายตอชวตมนษย พช และสตว หรอทรพยสน หรอเปนการรบกวนอยางขาดเหตผลอนสมควร ซงเปนผลกระทบตอความสขสบายในชวตความเปนอย หรอมผลกระทบตอทรพยสน

สธลา ตลยะเสถยร และคณะ (2544 : 71) กลาววา อากาศเสย คอ อากาศไมบรสทธ เพราะมสงเจอปนบางอยาง เชน ฝนละออง เขมาควนจากการเผาไหม ไอเสยจากรถยนต ควนจากโรงงานอตสาหกรรม กลนเนาเหมนตางๆ ซงทาใหอากาศเปนพษ และอาจจะเปนอนตรายตอสงมชวตได

แหลงกาเนดสารมลพษทางอากาศ แหลงกาเนดสารมลพษทางอากาศ แหลงกาเนดมลพษทางอากาศทสาคญของประเทศไทย

แบงเปน 2 กลมใหญ ๆ ดงน 1. แหลงกาเนดจากยานพาหนะ ในบรเวณทใกลถนนทมการจราจรตดขด จะมปญหามลพษทางอากาศทรนแรงกวาใน

บรเวณทมการจราจรคลองตว สารมลพษทระบายเขาสบรรยากาศทเกดจากการคมนาคมขนสง ไดแก กาซคารบอนมอนอกไซด กาซออกไซดของไนโตรเจน สารประกอบไฮโดรคารบอน ฝนละอองขนาดเลกกวา 10 ไมครอน สารตะกวและกาซซลเฟอรไดออกไซด

2. แหลงกาเนดจากโรงงานอตสาหกรรม มลพษทางอากาศจากแหลงกาเนดอตสาหกรรม เกดจากการเผาไหมเชอเพลงและ

กระบวนการผลตซงเปนตวการสาคญทกอใหเกดผลกระทบตอคณภาพอากาศในบรรยากาศและอาจสงผลกระทบตอสขภาพอนามยของประชาชนในชมชนโดยทวไปหรอกอใหเกดความเดอดรอนราคาญ

54

ภาพประกอบ 9 แสดงฝนรวมเฉลยรายปในกรงเทพมหานครและปรมณฑล ป พ.ศ. 2537-2547

ทมา : กรมควบคมมลพษ .2547

ดชนคณภาพอากาศ

ดชนคณภาพอากาศ (Air Quality Index : AQI) เปนรปแบบหนงในการนาเสนอขอมลสถานการณคณภาพอากาศ เพอใหเกดความเขาใจไดงายขน ดชนคณภาพอากาศแบงออกเปน 4 ระดบ ไดแก ด ปานกลาง มผลกระทบตอสขภาพ และอนตราย ในป พ.ศ. 2547 ดชนอากาศในภาพรวมทวประเทศมเพยง 2 ระดบเทานน คอ ปานกลาง ถง มผลกระทบตอสขภาพ โดยพนทกรงเทพมหานคร มดชนคณภาพอยระดบปานกลางรอยละ 55.2 และมผลกระทบรอยละ 44.8 และเมอเปรยบเทยบกบปทผานมา พบวาปญหามลพษทางอากาศมแนวโนมความรนแรงเพมขน โดยสารมลพษทมดชนคณภาพอากาศในระดบทมผลกระทบตอสขภาพสวนใหญ ยงคงเปนฝนขนาดเลกกวา 10 ไมครอน เชนเดยวกนทกป ดงแผนภาพประกอบ 10

55

ภาพประกอบ 10 แสดงดชนคณภาพอากาศในกรงเทพมหานครและปรมณฑล ป พ.ศ. 2545-2547

ทมา : กรมควบคมมลพษ .2547

มลพษทางนา (Water Pollution) ความหมายของมลพษทางนา

ความหมายของมลพษทางนา มนกวชาการใหคาจากดความหรอความหมายของมลพษทางนาไว ดงน เปยมศกด เมนะเศวต (2525 : 116) ไดใหคาจากดความของมลพษทางนา คอ นาทมสภาพผดไปจากธรรมชาตโดยการเตมบางสงบางอยางลงไป ทาใหสงมชวตทอาศยอยบรเวณนนไมสามารถรบนาตามธรรมชาตทควรไดรบ สธลา ตลยะเสถยร และคณะ (2544 : 225) กลาววา มลพษของนา หมายถง ภาวะทนาเสอมคณภาพ หรอนามคณสมบตเปลยนแปลงไปจากเดมทเคยอยตามธรรมชาต เนองจากมสารพษเจอปน จนทาใหมนษย สตว และพช ไดรบอนตรายทงทางตรงและทางออม

56

แหลงทมาของมลพษทางนา

แหลงทสาคญไดแก 1. จากแหลงชมชน เชน นาโสโครกจากอาคารบานเรอน สวนใหญเปนสารประกอบอนทรยท

สามารถสลายตวไดในธรรมชาตโดยจลนทรยทอาศยอยในนา ถามปรมาณมากเกนไปจะทาใหออกซเจนทจะละลายในนา (DO) ลดลง ทาใหนาเนาเสยได

2. จากโรงงานอตสาหกรรม จะมสารมลพษทางนาปะปนอยหลายชนดแลวแตประเภทของอตสาหกรรม เชน โรงงานอตสาหกรรมผลตอาหารและโรงฆาสตว นาทงสวนใหญประกอบดวยสารอนทรย จะทาใหนาเนาเสยเชนเดยวกบนาจากแหลงชมชน

3. โรงงานผลตสารเคม นาทงจะประกอบดวยสารเคมทใชเปนวตถดบ เคมภณฑจากการผลต ซงอาจจะมโลหะเปนพษหรอสารพษตางๆ ซงอาจจะทาใหสงมชวตในนาหยดการเจรญเตบโต อาจถงแกความตายทนท หรอมการสะสมสารพษไวในรางกายเพมขนเรอยๆ จนทาใหเกดอนตรายในระยะตอมา นอกจากนนยงมความรอนทเกดจากการหลอเยนในขบวนการอตสาหกรรมอกดวย

4. จากการเกษตรกรรม ไดแก พวกยาฆาแมลง ยากาจดวชพช ปย ซงถกชะลงสแหลงนา เปนสาเหตหนงททาใหเกดมลภาวะทางนาได

5. จากการคมนาคมขนสงทางนา ไดแก ปญหาจากนามนบนผวนา เชน กรณทเรอขนสงนามนเกดชนกนในทะเล ทาใหมนามนลอยเปนฝาปกคลมผวนาทาใหเกดอนตรายตอสตวนาและปรมาณออกซเจนละลายในนาไดลดลง

สภาวะนาเสยในประเทศไทย

ปจจบนแหลงนาทสาคญๆ ของประเทศไทยทอดมสมบรณหลายสาย เชน แมนา เจาพระยา แมนาทาจน แมนาแมกลอง ตลอดจนอาวไทยตอนบน ตกอยในสภาวะทเปนอนตรายตอสตวนาทงหลาย บางชวงกเกดการเนาเสยทาใหเกดผลเสยหายตอการเกษตร การประมง การอตสาหกรรม ฯลฯ

ผลการสารวจคณภาพนาในแมนา 3 สาย โดยกรมควบคมมลพษ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สธลา ตลยะเสถยร และคณะ . 2544 : 273-274) มรายละเอยดดงน 1. คณภาพแมนาแมกลอง ยงไมประสบปญหานาเสย เพราะยงไมคอยมโรงงานอตสาหกรรม มเพยงออยและนาตาลเลกนอย ชมชนปลอยนาทงนอย

57

2. คณภาพแมนาทาจน แมนาทาจนมการเนาเสย สวนใหญมาจากการเกษตรอนดบหนง รองลงมาคอ อตสาหกรรมชมชนทจงหวดนครปฐม มการพบวามการเลยงสกรมากถง 2 ลานกวาตว สวนสพรรณบรมการเลยงปลากนมาก 3. คณภาพแมนาเจาพระยาตอนลาง แมนาเจาพระยาตอนลาง มปญหาเนองจากนาเสยจากแหลงชมชน รองลงมาเปนอตสาหกรรมและการเกษตร ตามลาดบ คณภาพนาทอยในระดบพอใชมแนวโนมเพมมากขน ในขณะทคณภาพทอยในระดบเสอมโทรม มแนวโนมลดลง สวนคณภาพนาทอยในระดบเสอมโทรมมาก เปลยนแปลงเลกนอย ดงแผนภาพ

ภาพประกอบ 11 แสดงคณภาพนาของแหลงนาจดทวประเทศ เปรยบเทยบป 2545 - 2547

ทมา : กรมควบคมมลพษ .2548

58

มลพษทางเสยง (Noise Pollution)

ความหมายมลพษทางเสยง

คณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต (2534 : 1) ไดใหความหมายมลพษทางเสยง คอ เสยงทไมพงปรารถนา โดยจะเกยวของสมพนธกบคนเราในดานความรสก ทศนคต ความเคยชนสวนตว สงแวดลอมและอนๆ อกดวย

สมฤทธ อนทราทพย (2527 : 274-275) ไดใหความหมายมลพษทางเสยง คอ เสยงทรบกวนตอจตใจ อารมณ ความคดหรอการสนทนา และกอใหเกดอนตรายตอสขภาพ เปนเสยงทผฟงไมตองการ

องคการอนามยโลก (สมบญ ศลปรงธรรม. 2540 : 49 ; อางองจาก องคการอนามยโลก ) ไดกาหนดระดบเสยงทปลอดภยไวคอ เสยงทดงไมเกน 85 เดซเบล ททกความถ เมอตองสมผสวนละ 8 ชวโมง เสยงทดงกวาน และตองสมผสในระยะเวลานานยอมเปนอนตราย โดยถอวาเสยงทดงเกน 85 เดซเบล เปนเสยงรบกวน

สธลา ตลยะเสถยร และคณะ (2544 : 285) กลาววา มลพษทางเสยง หมายถง สภาพแวดลอมทมเสยงอนกอใหเกดความราคาญ สรางความรบกวน ทาใหเกดความเครยดทงทางรางกายและจตใจ ทาใหตกใจ บาดหและอาจจะถงขนเปนอนตรายตอสขภาพอนามยได เชน เสยงดงมาก เสยงตอเนองยาวนานไมจบสน

สถานการณมลพษทางเสยงในกรงเทพมหานคร

กรมควบคมมลพษไดตดตามตรวจวดระดบเสยงในสงแวดลอมผานสถานตรวจวดคณภาพอากาศและเสยงและจดตรวจวดชวคราว ในกรงเทพมหานคร ปรมณฑล และตางจงหวดอยางตอเนอง ซงสถานการณมลพษทางเสยงของประเทศไทยระหวางป 2542-2547 ในกรงเทพมหานคร และปรมณฑล มแนวโนมไมเปลยนแปลงมากนก โดยบรเวณรมถนน ยงคงมคาเกนมาตรฐานระดบเสยงโดยทวไป ซงมคาเฉลยระดบเสยงในแตละปอยในชวง 72-73 เดซเบลเอ สวนพนททวไปยงอยในเกณฑมาตรฐาน โดยมคาอยในชวง 60-62 เดซเบลเอ

59

ภาพประกอบ 12 แสดงระดบเสยงเฉลย 24 ชวโมง บรเวณรมถนนในกรงเทพมหานครและปรมณฑล

ในป 2540-2547

ทมา : กรมควบคมมลพษ .2547

การวเคราะหลสเรลกลมพห

ในการวจยทางสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร สวนใหญเปนการศกษาความสมพนธระหวางตวแปรหรอปรากฏการณตางๆ แบบจาลองการวจยจงมลกษณะเปนแผนภาพแสดงความสมพนธระหวางตวแปร โดยมสมการแสดงความสมพนธระหวางตวแปรในแบบจาลอง ดงนนจงมชอเรยกวา แบบจาลองสมการโครงสรางเชงเสน (Linear structure equation model ) หรอแบบจาลองความสมพนธ โครงสรางเชง เสนหรอเรยกสนๆ วาแบบจาลองลสเรล (Linear Structure RELationship model) (นงลกษณ วรชชย. 2538 : 3-5 ) การวเคราะหแบบจาลองลสเรลเปนทนยมใชกนมากขน ซงงานวจยในประเทศทผานมา สวนใหญจะทาการวเคราะหลสเรล โดยทาการศกษากบกลมตวอยางท ไดจากประชากรเพยงกลมเดยว (Single group) ดงนนการวเคราะหลสเรลสาหรบประชากรกลมเดยว จงนาจะเปนเรองทคนเคยกบนกวจยพอสมควร ดวยเหตน ผวจยขอนาเสนอเพยงเฉพาะบางสวนทเปนประเดนสาคญสาหรบการวจยในครงน

60

นนกคอ การวเคราะหลสเรลสาหรบกลมตวอยางทมาจากประชากรหลายกลมหรอทเรยกวาการวเคราะหลสเรลกลมพห (Multiple group analysis with LISREL: MGA) เทานน การวเคราะหลสเรลกลมพห เปนเทคนควธการทางสถตท ใชการเปรยบเทยบโครงสรางขององคประกอบ (Factor structure) จากกลมตวอยางทไดจากประชากรตงแตสองกลมขนไปพรอมๆ กน สมาชกในแตละกลมจะตองเปนอสระตอกน (Mutual ly exclusive groups of individuals) (Joreskog & Sorbom. 1989 : 227) เปนการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมตวอยางตางๆ เหลานน เพอหาหลกฐานความไมแปรเปลยนระหวางกลมโดยมงความสนใจทจะตอบปญหาขอใดขอหนงจาก 5 ขอ ดงน คอ (Byrne. 1998 : 259) 1) แบบจาลองการวดมความไมแปรเปลยนระหวางกลมหรอไม 2) โครงสรางขององคประกอบ (Factor structure) มคาเทากนในทกกลมประชากรหรอไม 3) อทธพลเชงสาเหตในแบบจาลองโครงสรางความสมพนธเชงสาเหตมความไมแปรเปลยนระหวางกลมหรอไม 4) คาเฉลยตวแปรแฝงในแบบจาลองมความแตกตางระหวางกลมประชากรหรอไม 5) โครงสรางขององคประกอบของเครองมอทใชวด ทไดจากกลมตวอยางอสระหลายกลมจากประชากรเดยวกน ใหผลเหมอนกนหรอไม

การทดสอบความไมแปรเปลยนของแบบจาลอง(Test invariance) ในการวจยในครงนมวตถประสงคเพอหาหลกฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของแบบจาลอง ทงในแบบจาลองการวดและแบบจาลองเชงโครงสราง ซงมสญลกษณ ดงน

สญลกษณในการเขยนภาพแบบจาลอง

รปวงกลมหรอวงร แทน ตวแปรแฝง รปสเหลยม แทน ตวแปรสงเกตได รปลกศร รปลกศรสองหว

แทน สมประสทธการถดถอยหรออทธพลจากตวแปรสาเหตทม ตอตวแปรผล แทน ความสมพนธระหวางตวแปร

61

เวคเตอรของตวแปร และเมตรกซพารามเตอร X = Eks แทน เวคเตอรตวแปรสงเกตภายนอกสงเกตได X ขนาด (NX x 1) Y = Wi แทน เวคเตอรตวแปรสงเกตภายในสงเกตได Y ขนาด (NY x 1)

ξ = Xi แทน เวคเตอรตวแปรภายนอกแฝง K ขนาด (NK x 1) η = Eta แทน เวคเตอรตวแปรภายในแฝง E ขนาด (NE x 1) δ = Delta แทน เวคเตอรความคลาดเคลอน d ในการวดตวแปร X ขนาด(NX x 1) ε = Epsilon แทน เวคเตอรความคลาดเคลอน e ในการวดตวแปร Y ขนาด (NY x 1) ζ = Zeta แทน เวคเตอรความคลาดเคลอน z ในการวดตวแปร E ขนาด(NE x 1) Λx = Lambda-X แทน เมตรกซ สมประสทธ การถดถอยของ K บน X ขนาด (NX x NK) Λy = Lambda-Y แทน เมตรกซ สมประสทธ การถดถอยของ E บน Y ขนาด (NY x NE) Γ = Gamma แทน เมตรกซอทธพลเชงสาเหตจาก K ไป E ขนาด (NE x NK) β = Beta แทน เมตรกซอทธพลเชงสาเหตระหวาง E ขนาด (NE x N E)  ф = Phi แทน เมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวาง K ขนาด (NK x NK) Ψ = Psi แทน เมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวาง

ความคลาดเคลอน z ขนาด (NE x NE) Θδ = Theta-delta แทน เมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวาง

ความคลาดเคลอน d ขนาด (NX x NX) Θε = Theta-epsilon แทน เมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวาง

ความคลาดเคลอน e ขนาด (NY x NY)

บอลเลน (Bollen. 1989 : 356-362) ไดแบงลกษณะของความไมแปรเปลยนของแบบจาลองออกเปนสองลกษณะทมความคาบเกยวกน คอความไมแปรเปลยนของรปแบบ (Model form) และความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร (Parameter value) ซงจะไดกลาวถงในรายละเอยดตอไป

62

ความไมแปรเปลยนของรปแบบ แบบจาลองทไดจากประชากรสองกลม มรปแบบจาลองไมเปลยนแปลงกตอเมอเมตรกซพารามเตอรของแบบจาลองทงสองเหมอนกน เชน เปนเมตรกซเตมรปเหมอนกน เปนตน มขนาดเมตรกซเทากน และสถานะของพารามเตอรในเมตรกซเปนพารามเตอรกาหนด พารามเตอรอสระ และพารามเตอรบงคบ เหมอนกนโดยไมจาเปนตองมคาพารามเตอรเทากนดงภาพประกอบ 10 (ก) ทแสดงความไมแปรเปลยนของรปแบบจาลองทไดจากประชากรสองกลม ตวแปรแฝง (ξ) และพารามเตอรสมประสทธการถดถอยตางๆ (λ) มจานวนเทากน สถานะเปนพารามเตอรกาหนดหนงตวเหมอนกนและทเหลอเปนพารามเตอรอสระสองตวเชนเดยวกน ตวแปรสงเกตได (x 1 ,x 2 และ x 3) เปนผลมาจากตวแปรแฝงเพยงหนงตวเหมอนกน ในขณะทภาพ 10 (ข) ทแสดงความแปรเปลยนของรปแบบจาลองจากประชากรสองกลม ซงจะเหนไดวากลมท 1 และกลมท 2 มตวแปรแฝงจานวนไมเทากน พารามเตอรสมประสทธการถดถอยมสถานะตางกน เปนตน

ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร แบบจาลองทไดมาจากประชากรสองกลมมความไมแปรเปลยนของคาพาราม เตอร ตอเมอคาพารามเตอรทไดจากสองกลมนน มคาเทากน ภายใตรปแบบของแบบจาลองทไมแปรเปลยน นนคอ มขนาดเมตรกซเทากน สถานะของพารามเตอรในเมตรกซเหมอนกน และคาพารามเตอรเทากนดวย จากภาพประกอบ10 (ก) แบบจาลองทงสอง จะมความไมแปรเปลยนของคาพาราม เตอร กตอเมอ Λx (1) = Λy

(2) เปนตน ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรดงกลาวนมหลายระดบ ทงนขนอยกบสมมตฐานทตองการทดสอบ ซงจะมตงแตสมมตฐานทมความเขมงวดนอยทสด กลาวคอมเงอนไขเกยวกบความเทากนของเมตรกซพารามเตอรนอยทสด จนถงสมมตฐานทมความเขมงวดมากทสด นนคอ มเงอนไขเกยวกบความเทากนของเมตรกซพารามเตอรมากทสด ดงภาพประกอบ 13

63

(ก) รปแบบไมแปรเปลยน กลม 1 กลม 2

(ข) รปแบบแปรเปลยน

กลม 1 กลม 2

ภาพประกอบ 13 การกาหนดรปแบบและโครงสรางของแบบจาลองจากประชากรสองกลม

1 λ21λ31λ21

(2)(1) (1)

11

X1 X2 X3 X1 X2 X3

δ1 δ2 δ3 δ1 δ2 δ3

ξ1 ξ1 ξ2

λ31 λ21λ31λ21

(2)(2)(1) (1)

11

X1 X2 X3 X1 X2 X3

ξ1 ξ2

δ1 δ2 δ3 δ1 δ2 δ3

64

ดงตวอยางสมมตฐานการทดสอบความไมแปรเปลยนของแบบจาลองการวดจากประชากรสองกลม ตามภาพประกอบ 13 (ก) ซง แบงออกเปนสระดบ ดงน (วรรณ แกมเกต. 2540 : 35 ; อางองจาก Bollen. 1989 : 360)

1) H form : รปแบบไมแปรเปลยน (ขนาดของเมตรกซและสถานะของ พารามเตอรเปนแบบกาหนด, อสระ และบงคบในเมตรกซ Λ, Θδ และ ф เหมอนกน)

2) HΛx : Λx (1) = Λx

(2)

3) HΛxΘδ : Λx (1) = Λx

(2) ,Θδ(1) = Θδ

(2) 4) HΛxΘδф : Λx

(1) = Λx (2) ,Θδ

(1) = Θδ(2) , ф(1) = ф(2)

การทดสอบสมมตฐานท 1) เปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบของแบบจาลอง โดยไมมการกาหนดเงอนไขเกยวกบการเทากนของคาพารามเตอร การทดสอบสมมตฐานท 2) เปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรในเมตรกซสมประสทธการถดถอยของตวแปรภายนอกแฝงและตวแปรสงเกตได (Λx ) ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบ ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรในระดบทมความเขมงวดนอยทสด หรอมเงอนไขเกยวกบการเทากนของคาพารามเตอรนอยทสด การทดสอบสมมตฐานท 3) เปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรตามสมมตฐานท 2) และเพมความเทากนของคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได (Θ δ ) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรในระดบทมความเขมงวดเพมมากขน และการทดสอบสมมตฐานท 4) เปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรตามสมมตฐานท 3) และเพมความเทากนของคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง (ф) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรในระดบทมความเขมงวดมากทสด

ในการศกษาเรองความไมแปรเปลยนของแบบจาลองนน นอกจากจะเรมตนดวยการทดสอบสมมตฐานทมความเขมงวดนอยทสดดงทไดกลาวมาแลว นกวจยอาจจะเรมตนดวยการทดสอบสมมตฐานหลกทวไป (Global Null Hypothesis) ดงทโจเรสคอก (Joreskog. 1971) ไดเสนอไวโดยใหความสาคญกบการเทากนของเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของประชากร (∑) จากกลมตางๆ เหลานน เปนประการแรกนนคอ

Ho : ∑1 = ∑2 = ∑3 = . . . = ∑g

65

เมอ ∑ คอเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของประชากร และ g คอ จานวนกลมทใชศกษา การปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) จะเปนการใหเหตผลสาหรบการแปรเปลยนของกลมตางๆ เหลานน และการทดสอบในลาดบตอๆ ไป โดยเพมความเขมงวดของสมมตฐานทตองการทดสอบกเพอทจะระบแหลงททาใหเกดความแปรเปลยนนน แตถาไมสามารถปฏเสธสมมตฐานหลกได กลมตางๆ เหลานนจะถกพจารณาวามความเทากนและเปนเรองทไมสามารถอางเหตผลมาสนบสนนใหมการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมได ขอมลรายกลมควรจะถกนามารวมกนและการวเคราะหอนๆ ทจะทาในลาดบตอๆ ไป ควรอยบนพนฐานของการวเคราะหแบบกลมเดยว (Single-group) (Byrne. 1998 : 260) เนองจากการทดสอบชดของสมมตฐานตามแนวท โจเรสคอกเสนอไวนน มกจะปรากฏขอคนพบทขดแยงกนในเรองการเทากนระหวางกลมไดบอยๆ เชน บางครงยอมรบ Ho แตการทดสอบอนๆ ทตามมาตามลาดบนน พบวามการปฏเสธบางสมมตฐาน หรอเปนไปในทางตรงขาม กลาวคอ ไมยอมรบ Ho แตกลบยอมรบผลการทดสอบความไมแปรเปลยนของสมมตฐานอนๆ เปนตน ซงมวเทน (Muthen) ยนยนวาชดของการทดสอบสมมตฐานนจะใหแนวทางในการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมเพยงเลกนอยเทานน จงไมควรพจารณาวาเปนสงทจาเปนอนดบแรกในการทดสอบสมมตฐานเฉพาะตางๆ ทเกยวของกบความไมแปรเปลยนระหวางกลม (Byrne. 1998 : 261) ความเหนนสอดคลองกบผลงานวจยของ มารช และโฮซวาร (Marsh & Hocevar. 1985 : 576-577) ทยนยนวา ถงแมจะมขอคนพบทแสดงใหเหนความแปรเปลยนของสมประสทธการถดถอยกตาม แตยงคงทดสอบสมมตฐานอนๆ ตอไปได การขาดลกษณะของความไมแปรเปลยน (lack of invariance) เปนเรองเลกนอย ไมใชสาระสาคญในการปฏบต ดงนนควรใหความสนใจในสาระสาคญของปญหาการวจยทตองทาการทดสอบความไมแปรเปลยนเพอคนหาคาตอบตอไป ในการวเคราะหลสเรล เพอทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรระหวางกลมนน ไมมการกาหนดกฎเกณฑตายตววาจะตองทาการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพาราม เตอรใดบาง สมมตฐานทนยมทดสอบ จะเกยวของกบสมประสทธการถดถอยของตวแปรภายนอกแฝงบนตวแปรสงเกตได ความแปรปรวนและความแปรปรวนรวมของตวแปรแฝงและสมประสทธการถดถอยของตวแปรภายนอกแฝงบนตวแปรภายในแฝง (Byrne. 1998 : 261) ซงเงอนไขขนตาทจะตองทาการทดสอบ คอ การเทากนของสมประสทธการถดถอยของตวแปรภายนอกแฝงบนตวแปรสงเกตได (Λ x) หรออาจจะกลาวไดวาสาระสาคญทควรสนใจคอการทดสอบความไมแปรเปลยนของความสมพนธระหวางตวแปรเหลานน (Marsh & Others. 1998 : 148)

66

ขนตอนในการวเคราะหจะประกอบดวยขนตอนสาคญ 2 ขน (วรรณ แกมเกต. 2540 : 36 ; อางองจาก Jaccard & Wan. 1996) ดงน คอ 1. การวเคราะหเพอประมาณคาพารามเตอรของแตละกลมประชากร และคานวณคาดชนความสอดคลองของแบบจาลองกบขอมลเชงประจกษ พรอมทงแสดงคาดชนดดแปรแบบจาลอง ขนตอนนเปนการวเคราะหโดยไมมขอกาหนดเกยวกบความเทากนของคาพารามเตอร เปนการแยกกลมวเคราะหทละครง ซงเบอรน ((Byrne. 1998) ไดกลาวถงขนตอนนวาเปน Prerequisite to Testing for Factorial Invariance เพอหาแบบจาลองพนฐานของแตละกลม ทอาจจะเปนไปไดวามความแตกตางกนบาง เชน บางกลมมตวแปรสงเกตไดบางตว ทมสาเหตมาจากตวแปรแฝงหรอองคประกอบมากกวา 1 ตว (Cross-loading) ในขณะทกลมอนๆ ไมมลกษณะเชนน หรอกรณทบางกลมอาจมความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวด ในขณะทกลมอนๆ ไมม หรอมความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดทเกดจากตวแปรสงเกตไดทตางคกน เปนตน ซงการทราบลกษณะแบบจาลองพนฐานน จะเปนประโยชนตอการตงสมมตฐานการวจยใหมความหมายและเปนเหตเปนผลมากยงขน 2. การวเคราะหเพอประมาณคาพารามเตอรในแตละกลมประชากร และคานวณคาดชนความสอดคลองของแบบจาลองกบขอมลเชงประจกษ ซงจะนาขอมลจากแบบจาลองพนฐาน เขาไปทาการวเคราะหพรอมๆ กนในคราวเดยวกนโดยมการกาหนดใหคาพารามเตอรของแบบจาลองในทกกลมประชากรมคาเทากนตามสมมตฐานการวจย อาจจะมการวเคราะหหลายครง ทงนขนอยกบจานวนสมมตฐานทนกวจยตองการทดสอบ งานวจยทเกยวของ

งานวจยทเกยวกบความตระหนก

อลายโม (Alaimo : 1969) ไดศกษาถงปจจยทมผลตอการตระหนกและความเขาใจในปญหาสงแวดลอมของนกเรยนในระดบมธยมศกษา กลมตวอยางเปนนกเรยนระดบ 7 ถงระดบ 12 ทเรยนวชาวทยาศาสตรอยเสมอ และนกเรยนระดบ 9 ถงระดบ 12 ทไมไดเรยนวชาวทยาศาสตรเลย ปจจยทศกษาไดแก ระดบชนของนกเรยน เพศ การรบรเกยวกบตนเองในเรองความรบผดชอบในสงแวดลอม โอกาสทจะแกปญหาสงแวดลอม ความรในเรองปญหาสงแวดลอม และแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม ซงไดแก โทรทศน หองเรยนวทยาศาสตร วารสารสงพมพ บดา-มารดา การเรยนเกยวกบสงคม และหนงสอพมพ ผลการวจยพบวา นกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลายมความตระหนกในดานการอนรกษธรรมชาต

67

และดานการเมองอยในระดบสง ความตระหนกในการอนรกษสงแวดลอมกบตวแปรเพศไมมความสมพนธกน นอกจากนผลการวเคราะหถดถอยพหคณยงพบวาระดบชนของนกเรยน และแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม ซงไดแก โทรทศน หองเรยนวทยาศาสตร วารสารสงพมพ บดา-มารดา การเรยนเกยวกบสงคม และหนงสอพมพ มความสมพนธกบการตระหนกและความเขาใจในปญหาสงแวดลอม ดงนนในการจดการเรยนการสอนเกยวกบสงแวดลอมของนกเรยนตางระดบจะตองจดใหเหมาะสม และนกเรยนทเรยนวทยาศาสตรกบไมไดเรยนวทยาศาสตรกมสงกระตน ซงมอทธพลตอการตระหนกถงปญหาสงแวดลอมตางกน จงตองจดกจกรรมใหเหมาะสมแกกลมนกเรยนดวย

วนสตน (Winston. 1974 : 3412-3413) ไดศกษาความสมพนธระหวางความตระหนกในปญหาเกยวกบสงแวดลอม กบความเปนหวงกงวลของนกเรยนตอคณภาพสงแวดลอม ผลการศกษาพบวาความตระหนกในปญหากบความหวงกงวลของนกเรยน ไมมความสมพนธอยางมนยสาคญสรปไดวา นกเรยนทแสดงตนว า เปนห ว งก งวลตอปญหาส งแวดล อม ไม จา เปนต อง เข า ใจปญหาส ง แวดลอม (ประพล มลนทจนดา. 2542 : 24 ; อางองจาก Winston. 1974 : 3412-3413 ) สรนทร หลกแหลม (2534 : 93-96) ศกษาเรองความรความตระหนกและการมสวนรวมในการแกปญหามลพษทางสงแวดลอมของสมาชกสภาเขต (สข.) ในกรงเทพมหานคร พบวา สมาชกสภาเขตมความตระหนกเกยวกบมลพษทางสงแวดลอม สมาชกสภาเขตทมอายแตกตางกน มความตระหนกไมแตกตางกน และสมาชกสภาเขตทมการศกษาแตกตางกน มความตระหนกไมแตกตางกน เออน วเศษชาต (2534 : 57-65) ไดศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมของครวทยาศาสตร กรมสามญศกษา เขตการศกษา 10 ผลการวจยพบวาครวทยาศาสตร เขตการศกษา 10 มความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอสงแวดลอมในระดบสง โดยครวทยาศาสตรเพศหญงมความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมมากกวาครวทยาศาสตรเพศชาย สวนครทมประสบการณสอนตางกนมความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมไมตางกน และครทมวฒการศกษาปรญญาโทจะมความตระหนกมากกวาครวฒปรญญาตรและอนปรญญา วนย บารงกจ (2535 : 77-95) ศกษาเรองความรความตระหนกตอภาวะมลพษทางสงแวดลอมของนกเรยนพลตารวจ โรงเรยนตารวจนครบาล พบวา นกเรยนพลตารวจสวนใหญมความตระหนกตอภาวะมลพษทางสงแวดลอมในระดบสงมากทสด คดเปนรอยละ 90 กลมตวอยางทมอายตางกน มความตระหนกตอภาวะมลพษทางสงแวดลอมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 แสดงวา กลม

68

ตวอยางทมระดบการศกษาแตกตางกนมความตระหนกตอภาวะมลพษทางสงแวดลอมไมตางกน และกลมตวอยางทมการรบรขาวสารแตกตางกนมความตระหนกตอภาวะมลพษทางสงแวดลอมไมตางกน วาสนา เดชกลาหาญ (2540 : 51-70) ไดทาการศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก ผลการวจยพบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก มความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมในระดบสง นกเรยนทมเพศ เขตทอยอาศย และอาชพของผปกครองแตกตางกน มความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมแตกตางกน สชาดา ศรลน (2540 : 61-64) ไดทาการศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กลมโรงเรยนกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กลมโรงเรยนกรมสามญศกษา มความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมในระดบสง โดยนกเรยนเพศชายและเพศหญงมความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมไมแตกตางกน และความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม มความสมพนธกบการนาความรวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชในชวตประจาวนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ครปกรณ ละเอยดออน (2542 : 54-59) ทาการศกษาความตระหนกเกยวกบปญหามลพษสงแวดลอมในกรงเทพมหานครของนกศกษาสาขาวชาการศกษาชนปท 3 ในสถาบนราชภฏกลมรตนโกสนทร ผลการวจยพบวา นกศกษาสาขาวชาการศกษาชนปท 3 ในสถาบนราชภฏกลมรตนโกสนทรมความตระหนกเกยวกบปญหามลพษสงแวดลอมทางอากาศ ทางนา ทางเสยงและจากขยะมลฝอย โดยภาพรวมและพจารณาเปนรายดานอยในระดบมาก ซงนกศกษาสาขาวชาการศกษาทมเพศ ภมลาเนาเดม วชาเอก และคะแนนเฉลยสะสมตางกนนนมความตระหนกเกยวกบปญหามลพษสงแวดลอมทางอากาศ ทางนา ทางเสยงและจากขยะมลฝอย โดยภาพรวมและเปนรายดานไมแตกตางกน ขวญเรอน ภนาค (2545 : 32-37) ไดทาการศกษาความตระหนกเกยวกบปญหาสงแวดลอมของนกเรยนมธยมศกษาปท 6 ในเขตการศกษา 6 ผลการวจยพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 มความตระหนกเกยวกบปญหาสงแวดลอมทกดานและโดยภาพรวมในระดบสง และนกเรยนทเรยนอยในเขตอาเภอเมองมความตระหนกเกยวกบปญหาสงแวดลอมทกดานสงกวานกเรยนทเรยนอยในพนทตงโรงเรยนนอกเขตอาเภอเมอง

69

จากงานวจยทไดกลาวมาดงขางตนจะเหนไดวาในการศกษาความตระหนกนน ยงมไดมการวเคราะหองคประกอบเกยวกบความตระหนกเกดขน โดยสวนใหญแลวจะสรางเครองมอตามแนวคดของบณฑต จฬาศย, ทนงศกด ประสบกตคณ และคารเทอร ว กด (Carter V. Good.) เปนตน ผวจยจงตองการศกษาเกยวกบความตระหนกใหมากยงขน งานวจยทใชการทดสอบความไมแปรเปลยนของแบบจาลองระหวางกลมประชากร

งานวจยดานการศกษาทใชการวเคราะหความไมแปรเปลยนของแบบจาลองระหวางกลมประชากร ในสวนของการศกษาแบบจาลองความตระหนกนน ยงไมปรากฏหลกฐานการวจย คงมแตเฉพาะงานวจยอนๆ ซงมวธดาเนนการวจยทมความเหมอนและตางกน ดงน เบอรน ((Byrne. 1988 : 397) ไดทดสอบความไมแปรเปลยนของโครงสรางอตมโนทศนระหวางกลมนกเรยนทมความสามารถตางกน กลมตวอยางทใชในการศกษา คอนกเรยนระดบชนมธยมศกษาจานวน 898 คน ซงเปนนกเรยนทมความสามารถสง 613 คน และนกเรยนทมความสามารถตา 285 คน ผลการศกษาพบวา มความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรนาหนกองคประกอบ และคาความแปรปรวน แตคาความคลาดเคลอนในการวดมการแปรเปลยนไปบางในบางตว ตอมา มารช (Marsh. 1993 : 841) ไดทาการศกษาเรองเดยวกนน กบกลมตวอยางนกเรยนระดบเดม จานวน 500 คน ทาการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมเพศ พบวามความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรนาหนกองคประกอบ และคาสมประสทธสหสมพนธ แตคาความคลาดเคลอนในการวด มความแปรเปลยนไปบาง ในประเทศไทยนน วรรณ แกมเกต , นงลกษณ ว รชชย และ สมหวง พธยานวฒน (2540 : 20-45) ไดศกษาเรองการพฒนาตวบงชประสทธภาพการใชครของโรงเรยนและทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรในแบบจาลองประสทธภาพการใชครระหวางกลมโรงเรยน สงกด สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต และกรมสามญศกษา โดยใชฐานขอมลจากโครงการวจยของสานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2539) เรอง “ประสทธภาพการใชคร : การวเคราะหเชงปรมาณระดบมหภาค” ทเกบขอมลจากโรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต และกรมสามญศกษา จานวน 625 โรงเรยน แบบจาลองประสทธภาพ การใชครทใชในการศกษานน เปนแบบจาลองการวดทมลกษณะเปนแบบจาลองการวเคราะหองคประกอบทมตวแปรแฝงสองตว ทาการวเคราะหเพอทดสอบความไมแปรเปลยนของแบบจาลองระหวางกลมโรงเรยนโดยตงสมมตฐานตามทบอลเลน (Bollen) เสนอไว นนกคอ ทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบและทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรใน

70

เมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตไดระหวางกลมโรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต และกรมสามญศกษา ตอมา วรรณ แกมเกต (2540) ไดศกษาเรองนอกครงจากฐานขอมลเดม โดยทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมโรงเรยน 5 สงกด คอ สงกดสานกงานการศกษากรงเทพมหานคร สานกงานการศกษาทองถน สงกดสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กรมสามญศกษา และสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน ซงแบบจาลองประสทธภาพการใชครทใชในการศกษาครงน เปนแบบจาลองการวดทมลกษณะเปนแบบจาลองการวเคราะหองคประกอบอนดบทสอง (Second Order Factor Analysis Model) ทาการวเคราะหเพอทดสอบความไมแปรเปลยนของแบบจาลองระหวางกลมโรงเรยน โดยตงสมมตฐานทใหความสาคญกบคาพารามเตอรในระดบการวเคราะหองคประกอบอนดบทหนงเทานน สมมตฐานขนสดทายทมความเขมงวดมากทสด คอ HΛx ΦΘδ ผลการศกษา พบวา แบบจาลองประสทธภาพการใชครของกลมโรงเรยน 5 สงกด มความแปรเปลยนของคาพารามเตอรนาหนกองคประกอบ และคาความคลาดเคลอนในการวด นงลกษณ วรชชย (2541) ทาการศกษาเรอง “ความไมแปรเปลยนของแบบจาลองการเปนสมาชกดวยใจรกของครระหวางบคลากรสองกลม : การประยกตใชการสรางแบบจาลองสมการโครงสรางชนดกลยทธกลมพห” โดยใชฐานขอมลจากโครงการวจยของสานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2539) กลมตวอยางประกอบดวยครผสอน 2,938 คน และหวหนาหมวดจานวน 1,609 คน จากกรมสามญศกษา แบบจาลองการเปนครดวยใจรกทใชในการศกษานนเปนแบบจาลองสมการโครงสรางท มลกษณะเปนแบบจาลองความสมพนธเชงสาเหตชนดทมตวแปรแฝงซงทาการทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบและทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรนาหนกองคประกอบ โดยไมไดใหความสาคญกบเมตรกซความแปรปรวน -ความแปรปรวนรวม ผลการศกษาสรปวา แบบจาลองการเปนครดวยใจรกเปนแบบจาลองทไมแปรเปลยนระหวางกลมครหวหนาหมวดและครผสอน นนกคอตวแปร “ประเภทของคร” ไมม อทธพลตอ ลกษณะความสมพนธ ร ะหว า งต วแปร ในแบบจาลอง (นงลกษณ วรชชย. 2542 : 246-255) นอกจากนยงมงานวจยบางเรอง ทนาการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมไปใชเปนสวนหนงในกระบวนการศกษาวจย เชน เออมพร หลนเจรญ (2539) ไดสรางแบบจาลองการศกษาการเปลยนแปลงคณลกษณะทางวทยาศาสตรของนกเรยนและทาการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทกาลงศกษาอยในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษาในกรงเทพฯ และจงหวดกาแพงเพชร ทอยในเขตอาเภอเมอง และนอกเขตอาเภอเมอง รวมสามกลม จานวนกลมละ 150 คน ผล

71

การศกษาพบวา โปรแกรมไมสามารถประมาณคา χ2 ในสมมตฐานแรกได เพราะมตวแปรสงเกตไดทใชในการศกษามากถง 14 ตว (โปรแกรมจะตองคานวณคาพารามเตอร 105 ตว) สวนสมมตฐานในลาดบถดไปนน ผลการทดสอบปรากฏวา แบบจาลองมความแปรเปลยนระหวางกลมในทกสมมตฐาน ดงนนจงมการปรบแบบจาลองและทาการวเคราะหใหม จนกระทงแบบจาลองนนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ประสทธ ไชยกาล (2541) ไดทาการเปรยบเทยบประสทธภาพระหวางแบบจาลองลสเรลสามแบบ ทใชในการศกษาตวแปรทสมพนธกบการเปลยนแปลงในระยะยาวของผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร กลมตวอยางทใชในการศกษาคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 600 คน และสมอยางงายเพอแบงนกเรยนออกเปนสองกลมสาหรบใชทดสอบความไมแปรเปลยนของแบบแผนองคประกอบนนแบบจาลองการวดการเปลยนแปลงทงสามแบบไมมลกษณะความไมแปรเปลยนของแบบแผนองคประกอบทวดจากตางกลม จากการศกษาเอกสารและงานวจย เก ยว กบความไมแปร เปล ยนระหวางกลมทผานมานน สรปไดวา การตงสมมตฐานหรอการกาหนดแบบจาลองการวจยทใชในการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมสามารถทาไดโดยไมมกฎเกณฑตายตววา ควรจะตองทดสอบสมมตฐานใดบาง การกาหนดสมมตฐานจะขนอยกบความสนใจของนกวจยเทานน สาหรบการทดสอบสมมตฐานใดกอนหรอหลง ตองคานงถงการเรยงลาดบในการทดสอบตามความเขมงวดของสมมตฐานทกาหนดเอาไว นนคอ สมมตฐานทมความเขมงวดนอยทสดจะไดรบการทดสอบเปนลาดบแรก และสมมตฐานทมความเขมงวดมากทสดจะไดรบการทดสอบเปนลาดบสดทาย

บทท 3 วธดาเนนการ ศกษาคนควา

ในการวจยในครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน

1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล

การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากร

ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนทงชายและหญงทกาลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 ของโรงเรยนสงกด สพท. จงหวดสมทรสาคร ซงมโรงเรยนของรฐบาลทเปดสอนระดบชนมธยมศกษาปท 3 มจานวน 11 โรงเรยน จานวนหองเรยน 77 หองเรยน จานวนนกเรยนทงหมด 3,336 คน และโรงเรยนเอกชน ในจงหวดสมทรสาคร ทเปดสอนระดบมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 มจานวน 5 โรงเรยน จานวน 7 หองเรยน จานวนนกเรยนทงหมด 203 คน

การเลอกกลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนทงชายและหญงทกาลงศกษาใน

ระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 ของโรงเรยนสงกด สพท. จงหวดสมทรสาคร ซงผวจยไดกาหนดขนาดกลมตวอยางโดยยดตามจานวนประชากรของนกเรยนโรงเรยนเอกชนซงมจานวนนอยกวาเปนหลก โดยจะกาหนดกลมตวอยางของนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของรฐบาลใหเปน 2 เทาตามสดสวนของนกเรยนทเรยนในโรงเรยนเอกชน เนองจากประชากรของนกเรยนโรงเรยนรฐบาลมมากกวา สวนประชากรของนกเรยนโรงเรยนเอกชนนนมนอยจงนามาเปนกลมตวอยางทงหมด สาหรบการสมกลมตวอยางทเปนนกเรยนในโรงเรยนของรฐบาลจะทาการสมเลอกมาโดยวธการสมแบบแบงชน (Stratified random sampling) จานวน 518 คน ดงนนขนาดกลมตวอยางท ได คอ 721 คน ในการสมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนในโรงเรยนของรฐบาลมขนตอนดงน

ขนท 1 แบงโรงเรยนออกเปน 3 ขนาด คอโรงเรยนขนาดใหญพเศษ ขนาดใหญ และขนาดกลาง ซงจากการสารวจมโรงเรยนขนาดใหญพเศษ 4 โรงเรยน มหองเรยน 44 หองเรยน มจานวนนกเรยน

73

ทงหมด 2,128 คน โรงเรยนขนาดใหญ 3 โรงเรยน มหองเรยน 21 หองเรยน มจานวนนกเรยนทงหมด 836 คน และโรงเรยนขนาดเลก 4 โรงเรยน มหองเรยน 12 หองเรยน มจานวนนกเรยนทงหมด 372 คน ดงตาราง 5

ตาราง 5 ประชากรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนในโรงเรยนของรฐบาล ปการศกษา 2550 ทใชในการศกษาจาแนกตามขนาดโรงเรยน

ประชากร

ขนาดโรงเรยน ชอโรงเรยน จานวนหองเรยน

จานวน นกเรยน ม.3

ขนาดใหญพเศษ

1. สมทรสาครวทยาลย 2. สมทรสาครบรณะ 3. กระทมแบน “วเศษสมทคณ” 4. ออมนอยโสภณชนปถมภ

11 12 11 10

558 627 482 461

ขนาดใหญ 5. เฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร 6. สมทรสาครวฒชย 7. วดธรรมจรยาภรมย

7 7 7

278 281 277

ขนาดกลาง 8. กศลวทยา 9. หลกสองสงเสรมวทยา 10. วดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ 11. พนทายนรสงหวทยา

2 2 3 5

57 57 97

161 รวม 77 3,336

ขนท 2 สมโรงเรยนโดยมขนาดโรงเรยนเปนชน (Strata) และมโรงเรยนเปนหนวยการสม (Sampling unit) โดยใชอตราสวน 2:1:2 และใชการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) ในการสมเลอกโรงเรยน ดงนนจานวนโรงเรยนทใชในการศกษาครงน คอ 5 โรงเรยน ขนท 3 การหากลมตวอยางหองเรยน ทเปนตวแทนของโรงเรยนแตละขนาดโดยใชวธการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) จากจานวนหองเรยนทงหมด ของโรงเรยนทคดเลอกมาแตละชน ตาม

74

สดสวนของประชากร จากขนตอนดงกลาวทาใหไดรายชอโรงเรยน จานวนหองเรยน และจานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ดงแสดงในตาราง 6

ตาราง 6 กลมตวอยางจานวนหองเรยน และจานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ของโรงเรยนรฐบาล ท ใชในการศกษาจาแนกตามขนาดโรงเรยน

โรงเรยน จานวนหองเรยน จานวนนกเรยน ขนาดใหญพเศษ 1. สมทรสาครบรณะ 2. กระทมแบน “วเศษสมทคณ”

4 4

200 175

ขนาดใหญ 3. วดธรรมจรยาภรมย

2

83

ขนาดกลาง 5. หลกสองสงเสรมวทยา 6. วดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ

1 1

28 32

รวม 13 518

ตาราง 7 กลมตวอยางจานวนหองเรยน และจานวนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ของโรงเรยนเอกชน ทใช ในการศกษา

โรงเรยน จานวนหองเรยน จานวนนกเรยน

1. อนสรณศภมาศ 2. อนนาลย 3. สามชยวเทศศกษา 4. ทานตะวนไตรภาษา 5. ประชนนสรณ

1 2 2 2 1

30 68 50 28 27

รวม 8 203

75

เครองมอทใชในการทาวจย เครองมอทใชในการเกบขอมลในการศกษาครงน ใชเครองมอประเมนความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม จานวน 1 ฉบบ ม 4 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม ตอนท 2 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม ตอนท 3 แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา ตอนท 4 แบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม ตอนท 1 แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม มลาดบขนตอนในการสรางดงตอไปน 1. ศกษาเอกสารเกยวกบเนอหาตามหลกสตรการศกษาของชวงชนท 3 สาระการเรยนรวทยาศาสตร เพอกาหนดเนอหาและนยามศพทเฉพาะ 2. ออกแบบแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม จานวน 41 ขอ ซงประกอบดวย 3 ดาน คอ ความรเกยวกบมลพษของนา (Water pollution) จานวน 13 ขอ ความรเกยวกบมลพษของอากาศ (Air pollution) จานวน 13 ขอ ความรเกยวกบมลพษของเสยง (Noise pollution) จานวน 15 ขอ หลกในการใหคะแนนเปนแบบ ผดให 0 ถกให 1 คะแนน 3. ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา โดยการใหผเชยวชาญจานวน 5 คน ตรวจสอบหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) แลวคดเลอกขอทมคาดชน (IOC ≥ .50) จากนนนามาแกไขปรบปรงตอไป 4. นาแบบวดทผานการปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” ทไมใชกลมตวอยางจานวน 100 คน แลวนามาหาคณภาพรายขอโดยการหาคาความยากงาย (p) จากสดสวนผตอบถกกบผเขาสอบทงหมด และหาคาอานาจจาแนก (r) โดยการวเคราะหดวยสหสมพนธแบบพอยท ไบซเรยล แลวคดเลอกขอทมคาความยากงาย (p) ระหวาง 0.20 - 0.80 และคาอานาจจาแนก (r) ทมคาตงแต 0.20 ขนไป และหาความเชอมนโดยใชการหาคะแนนจรงสมพนธ 5. คดเลอกขอสอบในแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม โดยพจารณาคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก(r) ประกอบกนในการตดสนใจ โดยคาความยาก (p) มคาต งแต 0 .21 – 0.80 และหาคาอานาจจาแนก (r) ซงมคาตงแต 0.20 – 0.61 ซงขอสอบในแตละดาน คอ ดานมลพษของนา จานวน 10 ขอ ดานมลพษของอากาศ จานวน 10 ขอ และดานมลพษของเสยง จานวน 10 ขอ เมอนาขอสอบทผานการคดเลอกแลวมาหาความเชอมน ทาใหไดความเชอมนของแบบวดแตละดาน ดงน

76

ความรเกยวกบมลพษของนา (Water pollution) rB = 0.40 ความรเกยวกบมลพษของอากาศ (Air pollution) rB = 0.37 ความรเกยวกบมลพษของเสยง (Noise pollution) rB = 0.32 คาความเชอมนทงฉบบของแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม มคา rB = 0.59 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.31 ตอนท 2 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม มขนตอนในการสรางดงตอไปน 1. ศกษาเอกสารงานวจยเกยวกบความใสใจ สรางขนโดยองหลกของ บณฑต จฬาศย (ทนงศกด ประสบกตตคณ . 2534 : 21-22 ; อางองจาก บณฑต จฬาศย . 2528 : 15 -18) และ Morgan and King (จตวทยาทวไป. 2540 : 75-76 ; อางองจาก Morgan and King. 1971 : 256) 2. ออกแบบแบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอมเปนแบบมาตรประเมนคาจานวน 15 ขอ ซงประกอบดวย 3 ดานคอ ความตองการในสงทจะรบร (Need) แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Motive) และการคาดหวงในสงนนๆ (Expectancy) ดานละ 7 ขอ ซงเครองมอจะมลกษณะเปนการสารวจความคดของตนเองวามความคดอยางไรกบขอความในแบบวด ซงหลกในการใหคะแนนจะเปนระดบ ดงน 1 หมายถง ไมเหนดวยกบขอความนน 2 หมายถง เหนดวยกบขอความนนนอย 3 หมายถง เหนดวยกบขอความนน 4 หมายถง เหนดวยกบขอความนนมาก

3. ตรวจสอบความเทยงตรงเชงประจกษ โดยการใหผเชยวชาญตรวจสอบหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) แลวคดเลอกขอทมคาดชน (IOC ≥ .50) จากนนนามาแกไขปรบปรงตอไป 4. นาแบบทดสอบทผานการปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” ทไมใชกลมตวอยาง จานวน 100 คน แลวนามาหาคณภาพโดยการหาคณภาพรายขอโดยการหาคาอานาจจาแนก (r) โดยการหาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม ( ritem-total) แลวคดเลอกขอทมคาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.20 ขนไป และหาความเชอมนโดยใชการหาคะแนนจรงสมพนธ

77

5. คดเลอกขอสอบในแบบวดแบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม โดยพจารณาคาอานาจจาแนก(r) ประกอบการตดสนใจ โดยคาอานาจจาแนก(r) มคาตงแต 0.20 – 0.50 ซงขอสอบมดานละ 5 ขอ ดงนนแบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอมจงมจานวน 30 ขอ เมอนาขอสอบทผานการคดเลอกแลวมาหาความเชอมนมความเชอมนของแบบวดแตละดาน ดงน ความตองการในสงทจะรบร (Need) rFR = 0.75 แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Motive) rFR = 0.51 การคาดหวงในสงนนๆ (Expectancy) rFR = 0.55 คาความเชอมนทงฉบบของแบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม มคา rFR = 0.78 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.32 ตอนท 3 แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา 1. ศกษาเอกสารงานวจยเกยวกบลกษณะและรปแบบของสงเรา สรางขนโดยองหลกของบณฑต จฬาศย (ทนงศกด ประสบกตตคณ. 2534 : 21-22 ; อางองจาก บณฑต จฬาศย. 2528 : 18 -15) และ Morgan and King (จตวทยาทวไป. 2540 : 75-76 ; อางองจาก Morgan and King. 1971 : 256) 2. ออกแบบแบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา เปนแบบมาตรประเมนคา จานวน 20 ขอ ซงประกอบดวย 5 ดาน คอ 1) ขนาดของสงเรา (Size) 2) การทาซา (Repetition) 3) การเคลอนไหว (Movement) 4)ความเขมของสงเรา (Intensity) และ 5)การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา(Contrast) ดานละ 5 ขอ ยกเวนดานท 4 ออก 10 ขอ ซงเครองมอจะมลกษณะเปนการสรางสงเราขนมา ซงอาจจะเปนภาพ ขอความ หรอสถานการณบางสถานการณ เพอใหนกเรยนเลอกสงเราททาใหตนเองสนใจทสด ซงแตละดานจะมลกษณะของเครองมอแตกตางกนดงน

2.1 ดานท 1, 2 ,3 และดานท 5 มหลกในการใหคะแนนเปนระดบ ดงน 1 หมายถง ไมเหนดวยกบขอความนน

2 หมายถง เหนดวยกบขอความนนนอย 3 หมายถง เหนดวยกบขอความนน 4 หมายถง เหนดวยกบขอความนนมาก 2.2 ดานท 4 เปนเครองมอทมลกษณะเปนภาพแสดงสถานการณแลวใหผตอบแสดงความรสกจากภาพทกาหนดให ซงมหลกในการใหคะแนน ดงน

78

1 หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมนอย 2 หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมปานกลาง 3 หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมมาก 4 หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมมากทสด

3. ตรวจสอบความเทยงตรงเชงประจกษ โดยการใหผเชยวชาญตรวจสอบหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) แลวคดเลอกขอทมคาดชน (IOC ≥ .50) จากนนนามาแกไขปรบปรงตอไป 4. นาแบบวดทผานการปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนโรงเรยนกระทมแบน “ว เศษสมทคณ” ทไมใชกลมตวอยาง จานวน 100 คน ทไมใชกลมตวอยาง แลวนามาหาคณภาพโดยการหาคณภาพรายขอโดยการหาคาอานาจจาแนก (r) โดยการหาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม ( ritem-total) แลวคดเลอกขอทมคาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.20 ขนไป และหาความเชอมนโดยใชการหาคะแนนจรงสมพนธ ดงตาราง 10

5. คดเลอกขอสอบในแบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา โดยพจารณาคาอานาจจาแนก(r) ประกอบการตดสนใจ ทาใหเหลอขอสอบดานละ 4 ขอ ยกเวนดานความเขมของสงเรา (Intensity) จะเลอกมา 10 ขอ เนองจากปญหาดานสงแวดลอมม 3 ดาน คอ ดานมลพษของนา ดานมลพษของอากาศ และดานมลพษของเสยง ถาเลอก 4 ขอ ภาพจะนอยเกนไป เพราะตองแสดงลกษณะภาพทงสองดาน คอดานทดและไมด จงตองเลอกจานวนขอมากกวา โดยคาอานาจจาแนก(r) มคาต งแต 0.33 – 0.56 ดงนนแบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา จงมจานวน 26 ขอ เมอนาขอสอบทผานการคดเลอกแลวมาหาความเชอมน มความเชอมนของแบบวดแตละดาน ดงน ขนาดของสงเรา (Size) rFR = 0.60 การทาซา (Repetition) rFR = 0.58 การเคลอนไหว (Movement) rFR = 0.44 ความเขมของสงเรา (Intensity) rFR = 0.63 การทาตรงขามหรอแปลกออกไปของสงเรา(Contrast) rFR = 0.71 คาความเชอมนทงฉบบของแบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา มคา rFR = 0.77 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.20

79

ตอนท 4 แบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม 1. สรางขนโดยองตามงานวจยของ อลายโม (สชาดา ศรลน. 2540 ; อางองจาก

Alaimo . 1978) เปนแบบบญชรายการ โดยมลกษณะเปนมาตรประเมนคา จานวน 14 ขอ โดยใหนกเรยนพจารณาแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอมทนกเรยนไดรบในชวตประจาวนวา นกเรยนไดรบความรหรอขอมลเกยวกบสงแวดลอมมากนอยเพยงใด ตามความเปนจรง โดยทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความรสกมากทสด ซงหลกในการใหคะแนนจะเปนระดบ ดงน 1 หมายถง ไดรบขอมลจากแหลงนนอย 2 หมายถง ไดรบขอมลจากแหลงนคอนขางมาก 3 หมายถง ไดรบขอมลจากแหลงนคอนขางมาก 4 หมายถง ไดรบขอมลจากแหลงนมาก

2. ตรวจสอบความเทยงตรงเชงประจกษ โดยการใหผเชยวชาญตรวจสอบหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) แลวคดเลอกขอทมคาดชน (IOC ≥ .50) จากนนนามาแกไขปรบปรงตอไป 3. นาแบบทดสอบทผานการปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” ทไมใชกลมตวอยาง จานวน 100 คน แลวนามาหาคณภาพโดยการหาคณภาพรายขอโดยการหาคาอานาจจาแนก (r) โดยการหาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม ( ritem-total) แลวคดเลอกขอทมคาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.20 ขนไป และหาความเชอมนโดยใชการหาคะแนนจรงสมพนธ 4. คดเลอกขอสอบในแบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม โดยพจารณาคาอานาจจาแนก(r) ประกอบการตดสนใจ โดยมคาอานาจจาแนก ตงแต 0.21 – 0.56 จงมขอคาถามท งหมด 14 ขอ มคาความเชอมน r F R = 0.77 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.21

80

วธการสรางเครองมอ มขนตอนในการสราง ดงน ง

ร ออกแบบและส

หลกสตรการ

ภาพประกอบ 14 แผนภาพแสดงขน วทยาศาสตรและเทคโนโลยทมต

กาหนดนยามเชงปฏบตกา

ศกษาทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวขอ

รางเครองมอใหตรงกบนยามเชงปฏบตการและศกษาชวงชนท 3 (สาหรบเครองมอวดความร)

บ

ใหผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพเบองตน และทดสอบสอ

ม

วเคราะหรายขอ คดเลอกและปรบปรงขอคาถา

ง

ตอนอป

นาไปใชทดสอบจร

การสรางเครองมอวดความตระหนกถงผลกระทบของ ญหาสงแวดลอม

81

ตวอยางแบบวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม

ตอนท 1 ความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม คาชแจง ใหนกเรยนอานและพจารณาขอความดงตอไปน แลวเลอกขอทถกตองทสด โดยทาเครองหมาย X ลงในชองวางในกระดาษคาตอบ ความรเกยวกบปญหาทางนา (1) การแกปญหานาทงจากบานเรอนวธใดเหมาะสมทสด ? ก. แตละบานควรมเครองบาบดนาเสย ข. ทกบานไมทงนาเสยลงทอระบายนา ค. รณรงคใหประชาชนพยายามใชนาอยางประหยด ง. ควรจดใหมบอพกนาทงรวมแลวปรบสภาพนาใหดกอนปลอยลงสแหลงนา (เฉลยขอ ง.)

ความรเกยวกบปญหาทางอากาศ (2) พฤตกรรมใดทกอใหเกดมลพษทางอากาศมากทสด ? ก. ขวญ ใชยาฉดกนยงแบบสเปรย ข. เตา ใชเตาถานในการปรงอาหาร ค. ว เผาใบไมทรวงตามบรเวณบาน ง. เอก เตมนามนรถทไมเหมาะสมกบสภาพรถยนต (เฉลยขอ ง.)

ความรเกยวกบปญหาทางเสยง (3) การไดรบเสยงชนดเดยวกนเปนเวลานานตดตอกนอาจทาใหหหนวกได ทานคดวา จรงหรอไม ?

ก. จรง เพราะเสยงจะไปรบกวนระบบการไดยน ข. จรง เพราะเชอตามผลการวจยทางการแพทย ค. ไมจรง เพราะความเคยชนไมสามารถทาใหหหนวกได ง. ไมจรง เพราะหของมนษยสามารถทนเสยงดงมากๆ ได (เฉลยขอ ก.)

82

ตอนท 2 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม

คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ✓ลงในชองระดบความคดเหนทตรงหรอใกลเคยงกบ ความรสกของทานมากทสดเพยงขอเดยว

ระดบความคดเหน ขอความ เหนดวย

มาก เหนดวย

เหนดวยนอย

ไมเหนดวย

ความตองการ 1. ขาพเจาตองการมสวนรวมในการแกปญหาโลกรอน 2. ขาพเจาตองการมสวนรวมในการแกปญหามลพษทางเสยง 3. ขาพเจาตองการมสวนรวมในการแกปญหามลพษทางนา แรงจงใจ 4. นกเรยนควรใหรฐบาลเปนผแกปญหาสงแวดลอม เพราะนกเรยนเปนแคประชาชนคงชวยอะไรไมได 5. ขาพเจาคดวาการทงขยะลงนา เปนการกระทาของคนมกงาย 6. ครผสอนมสวนสาคญทจะสรางแรงจงใจใหนกเรยนอยากดแลสงแวดลอม ความคาดหวง 7. การไมทงขยะลงแมนา จะทาใหแมนาสะอาดและอยกบเราอยางยงยน 8. การนารถไปตรวจสภาพตามกาหนดเวลา จะชวยลดมลพษไดมาก 9. การทอากาศมสารพษเจอปนอยมากเกนไป จะกอใหเกดอนตรายตอมนษย

........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ...........

........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........ ........

........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ...........

........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ........... ...........

83

ตอนท 3 ลกษณะและรปแบบของสงเรา

คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ✓ ลงในชองระดบความคดเหนทตรงหรอใกลเคยงกบความคด ความรสก ของทานมากทสดเพยงขอเดยว

ระดบความคดเหน ขอความ เหนดวย

มาก เหนดวย

เหนดวยนอย

ไมเหนดวย

ขนาดของสงเรามผลตอการกระตนใหเกดความตระหนกเกยวกบการอนรกษและแกปญหาสงแวดลอม 1. การทเรามองภาพหรอปายใหญๆ จะทาใหนกเรยนรบทราบขอมลไดอยางครบถวน ชดเจน และไมลมงาย 2. การใชโมเดลทเปนตกตาขนาดใหญในการรณรงครกษาสงแวดลอม การทาซาของสงเรามผลตอการกระตนใหเกดความตระหนกเกยวกบการอนรกษและแกปญหาสงแวดลอม 3. ครนาเสนอเรองเกยวกบปญหาสงแวดลอมทกวนกอนเรยน ทาใหเรารสกถงปญหาสงแวดลอมไดด 4. การเขารวมกจกรรมของโครงการอนรกษนาเปนประจาจะทาใหนกเรยนเปนนกอนรกษนาทด การทนกเรยนรบรสอตอไปน จะทาใหนกเรยนเขาใจถงปญหาและอยากมสวนรวมในการแกปญหาสงแวดลอม 5. ภาพยนตรเกยวกบปญหาสงแวดลอม 6. การรวมแสดงละครเกยวกบปญหาสงแวดลอม การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา มผลตอการกระตนใหเกดความตระหนกในการอนรกษและแกปญหาสงแวดลอม 7. การใชสอทเปนเกมสในการนาเขาสบทเรยนเกยวกบสงแวดลอม จะกระตนใหเกดความอยากรอยากตดตาม 8. การใชสอรณรงคอนรกษสงแวดลอมทเปนการตนมสสนสะดดตา จะกระตนใหนกเรยนเขาใจเนอหายงขน

........... ...........

........... ........... ........... ...........

........... ...........

........ ........

........ ........ ........ ........

........ ........

........... ...........

........... ........... ........... ...........

........... ...........

........... ...........

........... ........... ........... ...........

........... ...........

84

ความเขมของสงเรา คาชแจง จงพจารณาภาพตอไปนแลวทาเครองหมาย ( ) ลงในชองวาง ทนกเรยนเหนวาภาพนนทาใหนกเรยนรสกถงปญหาสงแวดลอม โดยเลอกใหตรงกบความรสกของตนเองมากทสด ?

[1] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมนอยทสด [2] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมนอย [3] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมมาก [4] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมมากทสด

1. [1] [2] [3] [4]

2. [1] [2] [3] [4]

3. [1] [2] [3] [4]

4. [1] [2] [3] [4]

85

ตอนท 4 แหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาแหลงขอมลดงตอไปนวา นกเรยนไดรบความรหรอขอมลเกยวกบสงแวดลอมมากนอยเพยงใด ความรสกมากทสด โดยทาเครองหมาย ลงในชองวาง

ระดบความคดเหน แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม มาก คอนขางมาก คอนขาง

นอย นอย

1. โทรทศน 2. หนงสอพมพ 3. คร 4. เพอน 5. หองสมดโรงเรยน 6. พอแม หรอผปกครอง 7. อนเทอรเนต 8. วารสาร หรอสงพมพตางๆ 9. การประชาสมพนธของโรงเรยน 10. หองสมดชมชน 11. ปายโฆษณาตามแหลงตางๆ 12. ใบปลว 13. วทยกระจายเสยง 14. วทยากรทมาใหความรในโรงเรยน

86

การเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลมขนตอนในการดาเนนการดงน 1. ทาหนงสอตดตอและขออนญาตโรงเรยนทใชเปนกลมตวอยางในการศกษา เพอนดหมายวนและเวลาในการสอบ 2. จดเตรยม เครองมอทจะนาไปทดสอบใหเรยบรอยและเพยงพอ 3. ดาเนนการสอบ โดยผวจยเปนผดาเนนการสอบเอง ดงน 3.1 กาหนดวน และสถานทสอบ 3.2 ดาเนนการสอบ โดยเกบขอมลครงท 1 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” ทไมใชกลมตวอยาง เพอวเคราะหหาคณภาพของเครองมอ พรอมทงปรบปรงแกไข 4. นาแบบวดทเสรจสมบรณไปเกบขอมลกบกลมตวอยางจรง จานวน 721 คน

6. ตรวจใหคะแนนตามเกณฑทกาหนด เพอนาขอมลไปวเคราะหตอไป

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมลในการศกษาครงน ประกอบดวย การวเคราะหขอมลเบองตน การเตรยมเมตรกซสาหรบการวเคราะหขอมล และการวเคราะหเพอตอบสมมตฐานของการวจย ดงน 1. การวเคราะหคาสถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาความเบ และคาความโดง (โดยใชโปรแกรม SPSS)

2. การวเคราะหเพอหาคณภาพเครองมอ 2.1 การหาคาความยากงายของแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม โดยหาคาความยากงาย ( ) จากสดสวนผตอบถก (ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. 2536) P

NRP =

เมอ P แทน คาความยากของขอคาถาม

R แทน จานวนผตอบถกในแตละขอ แทน จานวนผเขาสอบทงหมด N

87

2.2 หาคาอานาจจาแนกของแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอมและหาคาอานาจจาแนก ( ) โดยการวเคราะหดวยสหสมพนธแบบพอยท ไบซเรยล (ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. 2536) pbr

ดงสตร

= pbr ( )ppS

XX wr −⎥⎥⎦

⎤

⎢⎢⎣

⎡ −1

เมอ แทน คาอานาจจาแนก pbr

แทน คะแนนเฉลยของนกเรยนททาขอนนถก rX

แทน คะแนนเฉลยของนกเรยนททาขอนนผด wX

แทน คะแนนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนรวมของผสอบทงหมด S

แทน สดสวนของคนททาขอนนถก p 2.3 การหาคาความเชอมนของแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม จะหาคาความเชอมนของแบบวด โดยใชการหาคะแนนจรงสมพนธหรอสมประสทธ (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2538 : 43-58) Br

ดงสตร

= Br ∑− 211

iX

( )⎥⎥⎥

⎦

⎤

⎢⎢⎢

⎣

⎡ −−∑

2

11

x

i

SiPP

เมอ แทน คาความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธของแบบวด Br

iP แทน คาความยากของขอสอบแตละขอ แทน ความแปรปรวนของคะแนนทงฉบบ 2

xS 2.4 การหาคาอานาจจาแนกของ แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา และแบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม โดยการหาคาอานาจจาแนก (r) ใชการหาสมประสทธสหสมพนธของคะแนนของขอคาถามกบคะแนนรวมจากขออนๆ แลวคดเลอกขอทมคา r ตงแต .20 ขนไป ใชสตร (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2548 : 4) totalitemr −

88

totalitemr − = ( )( ) ( )( )∑ ∑∑ ∑∑ ∑ ∑

−−

−2222 TTnIIn

TIITn

เมอ แทน คาอานาจจาแนก totalitemr −

แทน จานวนคนในกลมตวอยาง n

I แทน คะแนนของขอคาถาม หรอ item แทน คะแนนผลรวมของขออนๆ ทเหลอทกขอหรอ total T

2.5 การหาคาความเชอมนของ แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม แบบวดลกษณะและรปแบบของสง และแบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม หาคาความเชอมนของแบบวดในแตละตอน (subscale) โดยใชการหาคะแนนจรงสมพนธ (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2538 : 43-58) ดงสตร

= FRr ( )∑− 211

iλ

⎥⎥⎦

⎤

⎢⎢⎣

⎡− ∑ 2

2

1S

Si

เมอ แทน คาความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธของแบบวด FRr

แทน คาความแปรปรวนของคะแนนในแตละตอน 2iS

แทน คาความแปรปรวนของคะแนนจากแบบวดทงฉบบ 2S

แทน ผลรวมของคาความแปรปรวนและความแปรปรวนรวมในแตละแถว 2iλ

ของเมทรกซ

2.6 การหาคาความเทยงตรงตามเนอหาของแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา และแบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม โดยการหาคาดชนความสอดคลอง IOC (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2527 : 67-70 ; อางองจาก Rovinelli & Hambleton. 1977)

89

2.7 การหาคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) ของแบบวด (บญเชด ภญโญอนนตพงษ. 2545) โดยใชสตร = MSE XS ttr−1 แทน คาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด MSE

แทน ความเบยงเบนมาตรฐานของแบบวด XS

แทน คาความเชอมนของแบบวด ttr

3. การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน เพอคดเลอกตวแปรสงเกตไดทใชในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม เพอตอบสมมตฐานการวจย ดงน 3.1 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง เพอหาโมเดลการวดทมความเหมาะสมกบขอมลเชงประจกษมากทสด ซงจะวเคราะหดวยโปรแกรม LISREL (Single Group) 3.2 การทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดดวยโปรแกรม LISREL (Multiple Group)

3.2.1 ถาโมเดลการวดทเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษ เปนโมเดลการวเคราะหยนยนองคประกอบอนดบท 1 (1st –Order CFA Model) จะทดสอบสมมตฐานหลก ดงน 1) H form : รปแบบไมแปรเปลยน (ขนาดของเมตรกซและสถานะของพารามเตอรเปนแบบ กาหนด, อสระ และบงคบในเมตรกซ Λ, ф และ Θδ เหมอนกน) 2) HΛx : Λx

(1) = Λx (2)

3) HΛxΘδ : Λx (1) = Λx

(2) , Θδ (1) = Θδ

(2) 4) HΛxΘδф : Λx

(1) = Λx (2) , Θδ

(1) = Θδ (2), ф (1) = ф (2)

3.2.2 ถาโมเดลการวดทเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษ เปนโมเดลการวเคราะห

ยนยนองคประกอบอนดบท 2 (2sd –Order CFA Model) จะทดสอบสมมตฐานหลก ดงน

90

1) H form : รปแบบไมแปรเปลยน (ขนาดของเมตรกซและสถานะของพารามเตอรเปนแบบ กาหนด, อสระ และบงคบในเมตรกซ Λ,Γ,Θδ  และ Ψ เหมอนกน) 2) HΛy : Λy

(1) = Λy (2)

3) HΛyΓ : Λy (1) = Λy

(2), Γ (1) = Γ (2) 4) HΛyΓΘδ : Λy

(1) =Λy(2) , Γ (1) = Γ (2), Θδ

(1) = Θδ(2)

5) HΛyΓΘδΨ : Λx (1) = Λx

(2) ,Γ (1) = Γ (2), Θδ (1) = Θδ

(2), Ψ (1) = Ψ (2)

การวเคราะหเพอทดสอบความไมแปรเปลยนของแบบจาลองการวด จะแบงเปน 4 ขนตอน ดงน 1) การวเคราะหเพอคานวณคาพารามเตอร และตรวจสอบความสอดคลองกบโมเดลการวดของ

แตละกลม โดยทาการวเคราะหแยกทละกลม หรอกลาวไดวา เปนการวเคราะหเพอหาแบบจาลองของพนฐานของแตละกลม

2) การวเคราะหเพอคานวณคาพารามเตอร และตรวจสอบความสอดคลองกบโมเดลการวดแตละกลม ทาการวเคราะหพรอมกนทกกลม หรอกลาวไดวา เปนการวเคราะหเพอหาความสอดคลองของรปแบบ (Model form) ของโมเดล จากหลายๆ กลมททาการวเคราะห โดยไมมการกาหนดเงอนไขเกยวกบการเทากนของคาพารามเตอร

3) การวเคราะหเพอตรวจสอบโมเดลการวดตามสมมตฐานยอยตางๆ ทผวจยกาหนดไว โดยทาการวเคราะหพรอมกนทกกลม และมการกาหนดความเทากนของคาพารามเตอรตามสมมตฐานการวจยเอาไวดวย ในขนนจะทาการวเคราะหหลายครง ซงจานวนครงททาการวเคราะหจะขนอยกบสมมตฐานทตองการทดสอบ

4) การวเคราะหเพอทดสอบความแตกตางของแตละโมเดลการวดตามสมมตฐาน โดยการหาผลตางของ χ2 และ df ในขนนถอวาเปนการวเคราะหสรปผลจากการทดสอบความไมแปรเปลยน มสตรดงน

χ2 = ( ) 1−N min

^F

เมอ แทน จานวนกลมตวอยาง N

แทน คาตาสดของฟงกชนความสอดคลองกลมกลนเชงประจกษ min

^F

91

GFI = s

s

WW

s

s ⎟⎠⎞

⎜⎝⎛ −⎟

⎠⎞

⎜⎝⎛ −

−

Λ

−

−

Λ

σσ

1

1

1

AGFI = ( ) ( ) ( )GFIqp

dqp

−+++

− 112

1 เมอ แทน คาองศาอสระในโมเดล d

RMSEA = ( )1

2

−−

Ndf

dfx t

t

t

เมอ χ2 แทน คาไค-สแควร ในโมเดลทถกทดสอบ แทน คาองศาอสระในโมเดลทถกทดสอบ tdf

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลและแปลความหมายผลจากการวเคราะหขอมล ในการศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวด สมทรสาคร โดยใชแบบจาลองความสมพนธโครงสรางเชงเสน: การวเคราะหกลมพห ครงน ผวจยไดเสนอผลการวเคราะหขอมลเพอตอบจดประสงคของการวจย 3 ตอน ดงน ตอนท 1 การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ตอนท 2 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ตอนท 3 การทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ในการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลและการทาความเขาใจเกยวกบการวเคราะหขอมล ผวจยไดกาหนดสญลกษณและความหมายทใชแทนคาสถต และตวแปรตางๆ ดงตอไปน สญลกษณทใชแทนคาสถต Mean แทน คาเฉลย S.D. แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน Skew แทน คาความเบ Kurt แทน คาความโดง R 2 แทน คาความเชอมนในการวดของตวแปร SC แทน คานาหนกองคประกอบในรปคะแนนมาตรฐานทแสดงถงความ เทยงตรงในการวดของตวแปร χ2 แทน คาไค-สแควร df แทน องศาความเปนอสระ Δχ2 แทน ผลตางของคาไค-สแควร

93

Δdf แทน ผลตางขององศาความเปนอสระ p แทน ระดบนยสาคญทางสถต GFI แทน ดชนวดระดบความเหมาะพอด RMSEA แทน ดชนความคลาดเคลอนในการประมาณคาพารามเตอร สญลกษณทใชแทนตวแปรแฝง An แทน ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม (Awareness of Science and Technology Impact to Environment Problem) Kn แทน ความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) At แทน ความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม (Attention) Sc แทน ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) In แทน แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) สญลกษณทใชแทนตวแปรสงเกตได W แทน ความรเกยวกบมลพษของนา (Water pollution) Ai แทน ความรเกยวกบมลพษของอากาศ (Air pollution) N แทน ความรเกยวกบมลพษของเสยง (Noise pollution) Ne แทน ความตองการในสงทจะรบร (Need) Mo แทน แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Motive) E แทน การคาดหวงในสงนนๆ (Expectancy) I แทน ความเขมของสงเรา (Intensity) S แทน ขนาดของสงเรา (Size) C แทน การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา (Contrast) R แทน การทาซา (Repetition) M แทน การเคลอนไหว (Movement) Inf แทน แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information)

94

ตอนท 1 การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม การวเคราะหขอมลในตอนน เปนการวเคราะหขอมลจากลมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร จานวน 721 คน มจดมงหมายเพอหาคาสถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาความโดง และคาความเบ ของตวแปรสงเกตไดทง 12 ตวแปร ทใชในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ทงนเพอศกษาลกษณะการแจกแจงของตวแปรแตละตว ผวจยไดนาเสนอคาสถตดงกลาวท งในภาพรวม จาแนกตามสงกด และเพศ ดงรายละเอยดในตาราง 8 และ 9 การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดทง 12 ตว คอ ความรเกยวกบมลพษของนา (Water pollution) ความร เกยวกบมลพษของอากาศ (Ai) ความร เกยวกบมลพษของเสยง (N) ความตองการในสงทจะรบร (Ne) แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Mo) การคาดหวงในสงนน ๆ (E) ความเขมของสงเรา (I) ขนาดของสงเรา (S) การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา (C) การทาซา (R) การเคลอนไหว (M) และแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Inf) โดยทาการวเคราะหแยกตามสงกดของสถานศกษา ไดแก โรงเรยนทสงกดรฐบาล และโรงเรยนทสงกดเอกชน และทาการวเคราะหรวมกลมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร ทงหมด ดงตาราง 8

95

ตาราง 8 คาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและ เทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม จาแนกตามสงกดของสถานศกษา

สงกด ตวแปร Mean S.D. Skew Kurt

โรงเรยนทสงกดรฐบาล

(n=518)

W (10 ขอ) Ai (10 ขอ) N (10 ขอ) Ne (5 ขอ) Mo (5 ขอ) E (5 ขอ) I (10 ขอ) S (4 ขอ) C (4 ขอ) R (4 ขอ) M (4 ขอ)

Inf (14 ขอ)

6.949 7.346 5.129 17.158 16.398 16.884 27.786 12.423 13.145 13.756 12.863 41.091

1.478 1.508 1.727 2.063 2.029 2.205 3.982 1.744 2.048 1.852 1.751 6.585

-0.379 -0.513 -0.454 -0.109 0.001 -0.584 -0.009 -0.051 -0.394 -0.134 0.054 -0.293

0.348 0.094 0.334 -0.989 -0.516 -0.219 -0.367 0.038 -0.180 -0.403 -0.363 0.434

96

ตาราง 8 (ตอ)

สงกด ตวแปร Mean S.D. Skew Kurt

โรงเรยนทสงกด เอกชน

(n=203)

W (10 ขอ) Ai (10 ขอ) N (10 ขอ) Ne (5 ขอ) Mo (5 ขอ) E (5 ขอ) I (10 ขอ) S (4 ขอ) C (4 ขอ) R (4 ขอ) M (4 ขอ)

Inf (14 ขอ)

6.379 7.118 4.833 16.842 16.212 16.434 27.916 12.074 12.793 12.931 12.158 39.951

1.851 1.597 1.775 2.001 1.883 2.304 3.891 1.856 1.916 1.833 2.036 6.844

-0.484 -0.762 -0.141 -0.013 0.171 -0.332 0.428 0.079 0.026 -0.525 -0.486 -0.498

0.240 0.860 0.062 -0.661 -0.564 -0.738 0.195 0.336 -0.559 0.969 0.744 1.385

รวม (n=721)

W (10 ขอ) Ai (10 ขอ) N (10 ขอ) Ne (5 ขอ) Mo (5 ขอ) E (5 ขอ) I (10 ขอ) S (4 ขอ) C (4 ขอ) R (4 ขอ) M (4 ขอ)

Inf (14 ขอ)

6.789 7.275 5.046 17.069 16.345 16.757 27.823 12.325 13.046 13.107 12.664 40.769

1.611 1.539 1.745 2.049 1.989 2.241 3.954 1.782 2.016 1.849 1.861 6.674

-0.521 -0.597 -0.363 -0.077 0.049 -0.511 0.106 -0.025 -0.277 -0.238 -0.220 -0.360

0.573 0.383 0.201 -0.911 -0.529 -0.408 -0.215 0.115 -0.323 -0.001 0.367 0.746

97

ผลการวเคราะหตามตาราง 8 พบวา กลมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร ทเรยนในโรงเรยนสงกดรฐบาล และโรงเรยนสงกดเอกชน มคาเฉลยใกลเคยงกนทง 12 ตวแปร และตวแปรทกตวมการแจกแจงแบบปกต ทงนเนองจากมคาความเบ และความโดงมคาเขาใกล 0 ดงนนผวจยจงใชขอมลดงกลาวในการตอบสมมตฐานของการวจยตอไปโดยไมมการแปลงขอมลแตอยางใด การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดของกลมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร ทมเพศตางกน ไดแก เพศชาย และเพศหญง ผลการวเคราะหปรากฏดงตาราง 9 ตาราง 9 คาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและ เทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม จาแนกตามเพศ

สงกด ตวแปร Mean S.D. Skew Kurt

เพศชาย (n=221)

W (10 ขอ) Ai (10 ขอ) N (10 ขอ) Ne (5 ขอ) Mo (5 ขอ) E (5 ขอ) I (10 ขอ) S (4 ขอ) C (4 ขอ) R (4 ขอ) M (4 ขอ)

Inf (14 ขอ)

6.429 7.235 4.833

16.905 16.235 16.239 27.475 12.484 12.909 13.289 12.516 41.299

1.706 1.721 1.823 2.137 2.079 2.416 3.939 1.899 2.049 1.828 1.877 7.485

-0.447 -0.710 -0.399 -0.149 0.025 -0.292 0.019 -0.223 -0.328 -0.440 -0.295 -0.679

0.377 0.510 -0.030 -0.682 -0.358 -0.714 -0.080 0.301 0.147 0.517 0.811 1.322

98

ตาราง 9 (ตอ)

สงกด ตวแปร Mean S.D. Skew Kurt

เพศหญง (n=500)

W (10 ขอ) Ai (10 ขอ) N (10 ขอ) Ne (5 ขอ) Mo (5 ขอ) E (5 ขอ) I (10 ขอ) S (4 ขอ) C (4 ขอ) R (4 ขอ) M (4 ขอ)

Inf (14 ขอ)

6.948 7.302 5.140

17.142 16.394 16.986 27.976 12.254 13.106 13.026 12.730 40.536

1.542 1.447 1.702 2.007 1.948 2.121 3.955 1.725 2.001 1.854 1.853 6.277

-0.518 -0.490 -0.325 -0.026 0.073 -0.580 0.144 0.064 -0.250 -0.152 -0.185 -0.167

0.662 0.083 0.295 -1.077 -0.639 -0.237 -0.285 0.029 -0.554 -0.156 0.165 0.220

ผลการวเคราะหตามตาราง 9 พบวา กลมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาคร ทมเพศตางกน ไดแก เพศชาย และเพศหญง คาเฉลยใกลเคยงกนทง 12 ตวแปร และตวแปรทกตวมการแจกแจงแบบปกต ทงนเนองจากมคาความเบ และความโดงมคาเขาใกล 0 ดงนนผวจยจงใชขอมลดงกลาวในการตอบสมมตฐานของการวจยตอไปโดยไมมการแปลงขอมลแตอยางใด

99

ตอนท 2 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ตอนท 2.1 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง ของตวแปรสงเกตไดทใชในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม การวเคราะหตอนน เปนการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง (First order) ของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ตามหลกของ บณฑต จฬาศย และ Morgan and King เปนฐาน เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงโครงสรางของตวแปรสงเกตไดทใชในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม และสรางตวแปรประกอบโดยใชการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน ซงจะนาเสนอผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน แยกตามองคประกอบทง 4 องคประกอบ ยกเวนองคประกอบทส ทมตวแปรแฝงและตวแปรสงเกตไดเพยงหนงตวเทานน ดงนนจงทาการวเคราะหเพยง 3 องคประกอบเทานน คอ องคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม(Knowledge) องคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม(Attention) และองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics)โดยหลกฐานทใชในการแสดงความเทยงตรงเชงโครงสราง ไดแก ความเหมาะพอดของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ (GFI) คานาหนกองคประกอบในรปคะแนนมาตรฐาน (SC) อนแสดงถงความเทยงตรงในการวด (Bollen.1989 : 199) คาความเชอมน (R 2) และความเทยงตรงขามกลม ผลการวเคราะหขอมลปรากฏวา โมเดลทง 3 แบบ คอ โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนงทมตวแปรแฝงเพยงตวเดยว(หนงองคประกอบ) ซงม 3 โมเดล ประกอบดวยโมเดลทมองคประกอบ ไดแก องคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) องคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม(Attention) และองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) มคา ไค-สแควร เทากบ 0.00 แตกตางจากศนยอยางไมมนยสาคญ ประกอบกบการพจารณาคา P ซงเทากบ 1.00, 1.00 และ 0.162 ตามลาดบ คา GFI มคาเทากบ 1.00 และคา RMSEA มคา 0.00, 0.00 และ 0.028 ซงเปนหลกฐานแสดงวาโมเดลการวดอนดบทหนงของโมเดลการวดองคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) องคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม(Attention) และองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของส ง เรา (St imulus Character ist ics) นนมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในระดบด ดงนนผวจยจงไดนาโมเดลไปวเคราะหตอไป ซงผลการ

100

ว เคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหน ง ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงเพยงตวเดยว (หนงองคประกอบ) ปรากฏ ดงตาราง 10 และภาพประกอบ 15-17 ตาราง 10 คาสถตทไดจากการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง ของโมเดลการวดทมตวแปร แฝงเพยงตวเดยว(หนงองคประกอบ)

โมเดล องค

ประกอบ ตวแปร SC R 2 χ2 p GFI RMSEA

Kn

(ความร)

Ai W N

0.54 0.55 0.48

0.292 0.303 0.230

0.00

1.00

1.00

0.00

At (ความใสใจ)

Ne Mo E

0.63 0.83 0.55

0.397 0.689 0.303

0.00

1.00

1.00

0.00

1 องคประกอบ

Sc (ลกษณะสงเรา)

I S C R M

0.13 0.59 0.61 0.68 0.69

0.017 0.348 0.372 0.462 0.476

7.90

0.162

1.00

0.028

101

ภาพประกอบ 15 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดองคประกอบความรเกยวกบ ปญหาสงแวดลอม (Knowledge)

ภาพประกอบ 16 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดองคประกอบ ความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention)

102

ภาพประกอบ 17 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดองคประกอบ ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) ผลการวเคราะหตามตาราง 10 และภาพประกอบ 15 -17 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดองคประกอบความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) ความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) และลกษณะและรปแบบของสงเรา (St imulus Characterist ics) มคาไค-สแควร เทากบ 0.00, 0.00 และ 7.90 ตามลาดบ ซ งแตกตางจากศนยอยางไมมนยสาคญ มคา GFI เทากบ 1.00 และมคา RMSEA เทากบ 0.00 และ 0.028 ตามลาดบ ซงเปนไปตามเกณฑของความเหมาะพอด จงกลาวไดวา โมเดลการวดทง 3 แบบ มความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในระดบด สวนอกหนงองคประกอบ คอ องคประกอบแหลงขอมลเกยวกบปญหาสงแวดลอม ไมสามารถนามาวเคราะหได เนองจากมตวแปรสงเกตไดนอยเกนไป

103

ตอนท 2.2 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง ของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม การวเคราะหตอนน เปนการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง (First order) ของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาส งแวดลอมทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ไดแก ความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Kn) ความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม (At) ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Sc) และแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม(In) โดยหลกฐานทใชในการแสดงความเทยงตรงเชงโครงสราง ไดแก ความพอเหมาะพอดของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ (GFI) คานาหนกองคประกอบในรปคะแนนมาตรฐาน (SC) ซงแสดงถงความเทยงตรงในการวด (Bol len.1989 : 199) คาความเชอมน (R 2) และความเทยงตรงขามกลม ผลการวเคราะหขอมลปรากฏวา มคา ไค-สแควร เทากบ 541.03 และ 139.75 แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ ซงเปนหลกฐานแสดงวาโมเดลการวดอนดบทหนงแบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) นนไมเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษ ดงนนผวจยจงไดดาเนนการปรบโมเดลใหม โดยพจารณาจากคาดชนปรบแตงโมเดล (Modification indices) ตามวธการของโจเรสคอกและซอรบอม (Joreskog & Sorbom. 1989 : 21) ซงเกณฑการพจารณา คอ คา P ควรมคามากกวา .01 คา GFI ควรมคามากกวา .90 และคา RMSEA ควรมคาตากวา .05 ซงมรายละเอยด ดงตาราง 11 และภาพประกอบ 18

104

ตาราง 11 คาสถตทไดจากการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง ของโมเดลการวดทมตวแปร แฝงสตว (สองคประกอบ)

โมเดล องค

ประกอบ ตวแปร SC R 2 χ2 p GFI RMSEA

Kn (ความร)

Ai W N

0.54 0.55 0.47

0.292 0.303 0.221

At (ความใสใจ)

Ne Mo E

0.77 0.68 0.45

0.593 0.462 0.203

Sc (ลกษณะสงเรา)

I S C R M

0.19 0.59 0.60 0.69 0.67

0.036 0.348 0.360 0.476 0.449

66.45 0.012 0.98 0.028 4

องคประกอบ

In (แหลงขอมล)

Inf 1.00 1.00

สหสมพนธระหวาง Kn กบ At = 0.10 สหสมพนธระหวาง Kn กบ Sc = -0.00 สหสมพนธระหวาง Kn กบ In = -0.01 สหสมพนธระหวาง At กบ Sc = 0.60 สหสมพนธระหวาง At กบ In = 0.15 สหสมพนธระหวาง Sc กบ In = 0.31

105

ภาพประกอบ 18 โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหา

สงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ผลการวเคราะหตามตาราง 11 และภาพประกอบ 18 พบวา โมเดลการวดอนดบทหนงแบบสองคประกอบ มคาไค-สแควร เทากบ 66.45 ซงแตกตางจากศนยอยางไมมนยสาคญ มคา GFI เทากบ 0.98 และมคา RMSEA เทากบ 0.028 เปนไปตามเกณฑของความเหมาะพอด จงกลาวไดวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในระดบด เมอพจารณาคาความเทยงตรงในการวด (SC) และคาความเชอมนในการวด (R2) ของตวแปร พบวา โมเดลการวดอนดบทหนงแบบสองคประกอบ ตวแปรมคาความเทยงตรงในการวดตงแต 0.19 ถง

106

1.00 มคาความเชอมนตงแต 0.036 ถง 1.00 และตวแปรทมคาความเทยงตรงในการวดตากวาเกณฑ 0.40 มจานวน 1 ตวแปร คอ ความเขมของสงเรา (Intensity) ตอนท 2.3 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทสองของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม การวเคราะหตอนน เปนการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทสอง (Second order) ของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม มวตถประสงคเพอคนหาโมเดลทางเลอกในการอธบายผลการประเมนความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ในมตตางๆ ทใชตวแปรสงเกตได 12 ตวแปร โดยใชหลกของ บณฑต จฬาศย และ Morgan and King เปนฐาน สาหรบโมเดลทนามาศกษาความเทยงตรงเชงโครงสราง ซงในตอนนมหนงโมเดล ไดแก โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง(Second order) ทมตวแปรแฝงในอนดบทหนงสองคประกอบ คอ ความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม(Kn) ความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม (At) ลกษณะและรปแบบของสงเรา (Sc) และแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (In) โดยหลกฐานทใชในการแสดงความเทยงตรงเชงโครงสราง ไดแก ความพอเหมาะพอดของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ (GFI) คานาหนกองคประกอบในรปคะแนนมาตรฐาน (SC) อนแสดงถงความเทยงตรงในการวด (Bollen.1989 : 199) คาความเชอมน (R2) และความเทยงตรงขามกลม ผลการวเคราะหปรากฏดงตาราง 12 และภาพประกอบ 19

107

ตาราง 12 คาสถตทไดจากการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทสอง ของโมเดลการวดทมตวแปร แฝงในอนดบทหนงสองคประกอบ

องค ประกอบอนดบสอง

องค ประกอบอนดบหนง

ตวแปร SC R 2 χ2 p GFI RMSEA

Kn

(ความร) (beta =0.05)

Ai W N

0.54 0.55 0.47

0.29 0.30 0.22

At (ความใสใจ)

(beta =0.55)

Ne Mo E

0.70 0.76 0.55

0.49 0.58 0.30

Sc (ลกษณะสงเรา) (beta =1.07)

I S C R M

0.17 0.58 0.59 0.71 0.67

0.03 0.34 0.35 0.50 0.45

An

In (แหลงขอมล)

(beta =0.29) Inf 1.00 1.00

143.86 0.00 0.97 0.050

108

ภาพประกอบ 19 โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหา

สงแวดลอม อนดบทสอง (Second order) ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงในอนดบทหนง สองคประกอบ ผลการวเคราะหตามตาราง 12 และภาพประกอบ 19 พบวา โมเดลการวดอนดบทสอง ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงในอนดบทหนงสองคประกอบ มคาไค-สแควร เทากบ 143.86 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ มคา GFI เทากบ 0.97 และมคา RMSEA เทากบ 0.050 ซงเปนหลกฐานแสดงวาโมเดลการวดอนดบทสอง ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงในอนดบทหนงสองคประกอบ นเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษ แตเมอพจารณาคาพารามเตอรในโมเดล พบวา มคาไมเหมาะสม โดยเฉพาะคาพารามเตอรนาหนกองคประกอบอนดบทสอง ขององคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) ซงมคาเกน 1.00 ซงผวจยไดทดลองปรบโมเดลโดยการยอมใหความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตไดมความสมพนธกน พบวาไมสามารถแกปญหาใหคาพารามเตอรนาหนก

109

องคประกอบอนดบทสองลดลงใหเหลอนอยกวาหรอเทากบ 1.00 ได ดงนน ผวจยจงไมนาโมเดลนมาทาการศกษาความไมแปรเปลยนของโมเดล เมอเปรยบเทยบความเหมาะสมระหวางโมเดลการวดอนดบทหนง และอนดบทสอง โดยพจารณาจากคาดชนวดระดบความเหมาะพอดของโมเดลกบขอมลเชงประจกษ คาความเทยงตรงในการวด (SC) และคาความเชอมนในการวด (R2) ของโมเดลแตละแบบ พบวา โมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบ มความเทยงตรงเชงโครงสรางในระดบด ผวจยจงใชโมเดลน ในการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดล เพอแสดงหลกฐานความเทยงตรงขามกลมตอไป ตอนท 3 การทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม

การทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดอนดบหนง แบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ)

การวเคราะหตอนนเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดอนดบหนง แบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) เพอทดสอบวารปแบบของโมเดลและคาพารามเตอรไมแปรเปลยนระหวางกลมตวอยางทอสระตอกน 2 กลม คอ กลมนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของรฐบาล และกลมนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของเอกชน และระหวางกลมตวอยางทอสระตอกน 2 กลม ไดแก เพศชาย และเพศหญงวาแปรเปลยนระหวางกลมหรอไม ผลการทดสอบจะสะทอนความเทยงตรงขามกลมของโมเดล และหลกฐานแสดงความเทยงตรงขามกลม คอ ผลการทดสอบวาอยางนอยรปแบบโมเดลไมแปรเปลยนระหวางกลม ในการทดสอบใชการวเคราะหกลมพห ซงมขนตอนการวเคราะห 3 ขนตอน คอ 1) การทดสอบโมเดลพนฐาน (Baseline model) ของกลมตวอยางแตละกลม 2) การทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล และ 3) การทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร

การทดสอบโมเดลพนฐาน (Baseline model) ของกลมตวอยางแตละกลม

การทดสอบโมเดลพนฐาน (Baseline model) ของกลมตวอยาง 4 กลม ไดแก 1) กลมนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของรฐบาล 2) กลมนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของเอกชน 3) เพศชาย และ4) เพศหญง ปรากฏผลดงตาราง 13

110

ตาราง 13 ผลการทดสอบโมเดลพนฐาน (Baseline model) โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของ วทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝง สตว (สองคประกอบ) ของกลมตวอยางแตละกลม

สงกด เพศ รฐบาล เอกชน ชาย หญง องคประกอบ ตวแปร

SC R 2 SC R 2 SC R 2 SC R 2

Kn W Ai N

0.49 0.50 0.49

0.24 0.25 0.24

0.62 0.63 0.44

0.38 0.40 0.19

0.65 0.76 0.49

0.42 0.58 0.24

0.44 0.43 0.45

0.19 0.18 0.20

At Ne Mo E

0.76 0.84 0.50

0.58 0.71 0.25

0.59 0.00 0.38

0.35 0.00 0.14

0.92 0.46 0.31

0.85 0.21 0.10

0.70 0.81 0.58

0.49 0.66 0.20

Sc

I S C R M

0.19 0.57 0.55 0.75 0.67

0.04 0.32 0.30 0.56 0.45

0.24 0.57 0.62 0.66 0.67

0.06 0.32 0.38 0.44 0.45

0.03 0.68 0.74 0.76 0.65

0.00 0.46 0.55 0.58 0.42

0.22 0.53 0.53 0.68 0.69

0.45 0.28 0.28 0.46 0.48

In Inf 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 สหสมพนธระหวาง Kn กบ At Kn กบ Sc Kn กบ In At กบ Sc At กบ In Sc กบ In χ2

p GFI RMSEA

0.02 -0.08 -0.01 0.70 0.14 0.24 62.56 0.021 0.98 0.031

0.40 0.13 -0.01 0.50 0.17 0.42 63.53 0.044 0.95 0.043

-0.10 -0.07 0.06 0.46 0.07 0.27 58.19 0.149 0.96 0.031

0.24 0.07 -0.03 0.60 0.17 0.31 68.04 0.015 0.98 0.032

ผลการวเคราะหตามตาราง 13 พบวา โมเดลพนฐาน (Baseline model) ของกลมนกเรยนทเรยน

ในโรงเรยนของรฐบาล และกลมนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของเอกชน มคาไค-สแควร แตกตางจากศนยอยางไมมนยสาคญ เมอพจารณาคาดชนวดระดบความเหมาะอนๆ ไดแก GFI และ RMSEA บงชวา

111

โมเดลมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในระดบด สวนโมเดลพนฐาน (Baseline model) ของกลมนกเรยนทมเพศตางกนมคาไค-สแควร แตกตางจากศนยอยางไมมนยสาคญเชนกน เมอพจารณาคาดชนวดระดบความเหมาะอนๆ ไดแก GFI และ RMSEA บงชวา โมเดลมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในระดบด จงสรปไดวาโมเดลพนฐานมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในทกกลมตวอยาง ดงนนจงทาการทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลและคาพารามเตอรระหวางกลมตอไป

การทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดอนดบหนง แบบทม ตวแปรแฝงส ตว (สองคประกอบ) ระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน การวเคราะหในตอนน เปนการทดสอบสมมตฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล และความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรของโมเดลการวดอนดบทหน งแบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน สมมตฐานทใชในการทดสอบประกอบดวยสมมตฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล (Hform) จานวน 1 สมมตฐาน และสมมตฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร จานวน 3 สมมตฐาน รวมเปน 4 สมมตฐาน สมมตฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล (Hform) เปนการกาหนดจานวนขององคประกอบ ขนาดของเมตรกซ และสถานะของพารามเตอร ใหมความไมแปรเปลยนหรอมการเทากนระหวางกลม

สมมตฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร สมมตฐานแรก (HΛx ) เปนการกาหนดคาพารามเตอรของเมตรกซสมประสทธการถดถอยของตวแปรภายในแฝงบนตวแปรสงเกตได หรอคานาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดใหมความไมแปรเปลยนระหวางกลม สมมตฐานทสอง (HΛxΘδ) เปนการกาหนดความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตไดเพมเขาไปในสมมตฐานแรก และสมมตฐานสดทาย (HΛxΘδф) เปนการกาหนดเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝงเพมเขาไปในสมมตฐานทสอง

ผวจยไดกาหนดโมเดลใหมเงอนไขตามสมมตฐานทไดตงไวนนคอโมเดลตามสมมตฐานแรก(HΛx ) เปนโมเดลทมความเขมงวดนอยทสด และโมเดลตามสมมตฐานสดทาย(HΛxΘδф) เปนโมเดลทมความเขมงวดมากทสด โดยมรายละเอยดของผลการทดสอบสมมตฐาน ปรากฏผลดงตาราง 14

112

ตาราง 14 การทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล และความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร ของโมเดลการวดอนดบทหนงแบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ระหวางกลมนกเรยนท ศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน

GFI สมมตฐาน χ2 df p RMSEA สงกดรฐบาล สงกดเอกชน

1. H form

2. HΛx

3. HΛxΘδ

4. HΛxΘδф

140.64 172.52 252.76 289.04

84 93

107 113

0.00 0.00 0.00 0.00

0.043 0.049 0.062 0.066

0.98 0.98 0.97 0.97

0.94 0.92 0.89 0.88

Δχ22- 1 = 31.88

Δχ23 - 2 = 80.24

Δχ24- 3 = 36.28

Δdfχ22- 1 = 9

Δdfχ23 - 2 = 14

Δdfχ24- 3 = 6

p = 0.00 p = 0.00 p = 0.00

ผลการวเคราะหตามตาราง 14 พบวา โมเดลตามสมมตฐานทงสนน มความเหมาะพอดกบขอมล

ชงประจกษบาง เมอพจารณาผลการทดสอบสมมตฐานเกยวกบความแปรเปลยนของโมเดลในแตละสมมตฐาน ไดผลดงน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 1 (Hform) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลโดยไมมการกาหนดคาพารามเตอรระหวางกลมทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ใหมคาเทากน พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 140.64 แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ 0.94 – 0.98 และคา RMSEA เทากบ 0.043 บงชวาโมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบด และเปนหลกฐานยนยนวา รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ผลการทดสอบสมมตฐานท 2 (HΛx) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลตามสมมตฐานท 1 ระหวางกลมทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 172.52 ซง

113

แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ 0.92 - 0.98 และคา RMSEA เทากบ 0.049 บงชวาโมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบด ความแตกตางของคา ไค-สแควร ระหวางสมมตฐานท 2 และ 1 มคาเทากบ 31.88 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญนน หมายความวาภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ผลการทดสอบสมมตฐานท 3 (HΛxΘδ) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนตามสมมตฐานท 2 และเพมความเทากนของคาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 252.76 แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ 0.89 - 0.97 และคา RMSEA เทากบ 0.062 บงชวา โมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบพอใชได ความแตกตางของคาไค-สแควร ระหวางสมมตฐานท 3 และ 2 มคาเทากบ 80.28 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญนน หมายความวา ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล คาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบมความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนท ศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ผลการทดสอบสมมตฐานท 4 (HΛxΘδф) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนตามสมมตฐานท 3 และเพม ความเทากนของคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 289.04 แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ 0.88 - 0.97 และคา RMSEA เทากบ 0.066 บงชวา โมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบพอใชได ความแตกตางของคาไค-สแควร ระหวางสมมตฐานท 4 และ 3 มคาเทากบ 36.28 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญนน หมายความวา ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล คาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบ มความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน

สรปไดวา โมเดลการวดอนดบทหนงแบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ในดานรปแบบโมเดล และดานคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได แตมความแปรเปลยนในดานคาพารามเตอรในเมทรกซความ

114

แปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได และคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง

การทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด อนดบทหนง แบบทมตวแปรแฝงสตว

(สองคประกอบ) ระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน การวเคราะหในตอนน เปนการทดสอบสมมตฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล และความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรของโมเดลการวดอนดบทหนงแบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน มสมมตฐานทใชในการทดสอบ เชนเดยวกบทไดทาการทดสอบความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน โดยมรายละเอยดของผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง 15 ตาราง 15 การทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล และความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร ของโมเดลการวดอนดบทหน งแบบทม ตวแปรแฝงส ตว ( สองคประกอบ ) ระหวางกลม นกเรยนทม เพศตางกน

GFI สมมตฐาน χ2 df p RMSEA เพศชาย เพศหญง

1. H form

2. HΛx

3. HΛxΘδ

4. HΛxΘδф

178.68 216.36 272.01 289.15

96 105 119 124

0.00 0.00 0.00 0.00

0.049 0.054 0.060 0.061

0.96 0.94 0.92 0.92

0.96 0.95 0.95 0.95

Δχ22- 1 = 37.68

Δχ23 - 2 = 55.65

Δχ24- 3 = 22.36

Δdfχ22- 1 = 9

Δdfχ23 - 2 = 14

Δdfχ24- 3 = 6

p = 0.00 p = 0.00 p = 0.00

ผลการวเคราะหตามตาราง 15 พบวา โมเดลตามสมมตฐานทงสนน มความเหมาะพอดกบขอมล

เชงประจกษ เมอพจารณาผลการทดสอบสมมตฐานเกยวกบความไมแปรเปลยนของโมเดลในแตละสมมตฐาน ไดผลดงน

115

ผลการทดสอบสมมตฐานท 1 (Hform) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลโดยไมมการกาหนดคาพาราม เตอรระหวางกลมนก เรยนทม เพศตางกน ใหมคา เทากน พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 178.68 แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ 0.96 และคา RMSEA เทากบ 0.049 บงชวาโมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบด และเปนหลกฐานยนยนวา รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2 (HΛx) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลตามสมมตฐานท 1 ระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 216.31 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ 0.94 - 0.95 และคา RMSEA เทากบ 0.054 บงชวาโมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบพอใชไดความแตกตางของคา ไค-สแควร ระหวางสมมตฐานท 2 และ 1 มคาเทากบ 37.68 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญนน หมายความวาภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบ มความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน ผลการทดสอบสมมตฐานท 3 (HΛxΘδ) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนตามสมมตฐานท 2 และเพมความเทากนของคาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 272.01 แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ 0.92 - 0.95 และคา RMSEA เทากบ 0.060 บงชวา โมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบพอใชได ความแตกตางของคาไค-สแควร ระหวางสมมตฐานท 3 และ 2 มคาเทากบ 55.65 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญนน หมายความวา ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล คาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบมความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน ผลการทดสอบสมมตฐานท 4 (HΛxΘδф) ซงเปนการทดสอบความไมแปรเปลยนตามสมมตฐานท 3 และเพม ความเทากนของคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง พบวา ใหคา ไค-สแควร เทากบ 289.15 แตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ คา GFI เทากบ

116

0.92 – 0.95 และคา RMSEA เทากบ 0.061 บงชวา โมเดลตามสมมตฐานของกลมตวอยางแตละกลมมความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษ ระดบพอใช ได ความแตกตางของคาไค-สแควร ระหวางสมมตฐานท 4 และ 3 มคาเทากบ 22.36 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญนน หมายความวา ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล คาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได ในโมเดลการวดอนดบทหนง แบบสองคประกอบ มความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน

สรปไดวา โมเดลการวดอนดบทหนงแบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน ในดานรปแบบโมเดล แตมความแปรเปลยนในดานคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได คาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได และคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

ความมงหมายของการวจย

การวจยครงนมจดมงหมายหลกเพอศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสาครโดยใชแบบจาลองความสมพนธโครงสรางเชงเสน และมจดมงหมาย ดงน

1. เพอศกษาโมเดลการวด (Measurement model) ของความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมสองรปแบบคอ

1.1 โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนง 1.2 โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง

2. เพอทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมทเรยนในโรงเรยนของรฐบาลและโรงเรยนของเอกชนในสองประเดน คอ

2.1 ความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด 2.2 ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร

3. เพอทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนทตางเพศกนในสองประเดน คอ

3.1 ความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด 3.2 ความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอร

สมมตฐานในการวจย ผวจยไดกาหนดสมมตฐานในการวจยโดยเรยงตามลาดบวตถประสงคในการวจยเอาไว ดงน 1. แบบจาลองการวเคราะหยนยนองคประกอบทมตวแปรแฝงเพยงตวเดยวมความเหมาะสมกบขอมลเชงประจกษ 2. รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทเรยนตางสงกดกน

118

3. ภายใตโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมทกาหนดรปแบบเหมอนกน คาพารามเตอรของโมเดลมความแปรเปลยนระหวางกลมทศกษาในสถานศกษาทสงกดตางกน 4. รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอสงแวดลอม มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทตางเพศกน 5. ภายใตโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอสงแวดลอมทกาหนดรปแบบเหมอนกน คาพารามเตอรของโมเดลมความแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทตางเพศกน ประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ประชากร

ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนทงชายและหญงทกาลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 ของโรงเรยนสงกด สพท. จงหวดสมทรสาคร ซงมโรงเรยนของรฐบาลทเปดสอนระดบชนมธยมศกษาปท 3 มจานวน 11 โรงเรยน จานวนหองเรยน 77 หองเ รยน จานวนนกเรยนทงหมด 3,336 คน และโรงเรยนเอกชน ในจงหวดสมทรสาคร ทเปดสอนระดบมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 มจานวน 5 โรงเรยน จานวน 7 หองเรยน จานวนนกเรยนทงหมด 203 คน

การเลอกกลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงน เปนนกเรยนทงชายและหญงทกาลงศกษาใน

ระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2550 ของโรงเรยนสงกด สพท. จงหวดสมทรสาคร ซงผวจยไดกาหนดขนาดกลมตวอยางโดยยดตามจานวนประชากรของนกเรยนโรงเรยนเอกชนซงมจานวนนอยกวาเปนหลก โดยจะกาหนดกลมตวอยางของนกเรยนทเรยนในโรงเรยนของรฐบาลใหเปน 2 เทาของนกเรยนทเรยนในโรงเรยนเอกชน สวนประชากรของนกเรยนโรงเรยนเอกชนจะนามาเปนกลมตวอยางทงหมด สาหรบการสมกลมตวอยางทเปนนกเรยนในโรงเรยนของรฐบาลจะทาการสมเลอกมาโดยวธการสมแบบแบงชน (Stratified random sampling) จานวน 518 คน ดงนนขนาดกลมตวอยางท ได คอ 721 คน ในการสมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนในโรงเรยนของรฐบาลมขนตอนดงน

ขนท 1 แบงโรงเรยนออกเปน 3 ขนาด คอโรงเรยนขนาดใหญพเศษ ขนาดใหญ และขนาดกลาง ซงจากการสารวจมโรงเรยนขนาดใหญพเศษ 4 โรงเรยน มหองเรยน 44 หองเรยน มจานวนนกเรยน

119

ทงหมด 2,128 คน โรงเรยนขนาดใหญ 3 โรงเรยน มหองเรยน 21 หองเรยน มจานวนนกเรยนทงหมด 836 คน และโรงเรยนขนาดเลก 4 โรงเรยน มหองเรยน 12 หองเรยน มจานวนนกเรยนทงหมด 372 คน

ขนท 2 สมโรงเรยนโดยมขนาดโรงเรยนเปนชน (Strata) และมโรงเรยนเปนหนวยการสม (Sampling unit) โดยใชอตราสวน 2:1:2 และใชการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) ในการสมเลอกโรงเรยน ดงนนจานวนโรงเรยนทใชในการศกษาครงน คอ 5 โรงเรยน ขนท 3 การหากลมตวอยางหองเรยน ทเปนตวแทนของโรงเรยนแตละขนาดโดยใชวธการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) จากจานวนหองเรยนทงหมด ของโรงเรยนทคดเลอกมาแตละชน ตามสดสวนของประชากร เครองมอทใชในการทาวจย เครองมอทใชในการเกบขอมลในการศกษาครงน ใชเครองมอประเมนความตระหนก จานวน 1 ฉบบ ม 4 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม ตอนท 2 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม ตอนท 3 แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา ตอนท 4 แบบวดแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดดาเนนการเกบรวบรวมขอมลในชวง เดอนกมภาพนธ-มนาคม 2551 ผลปรากฏวา สามารถเกบรวบรวมขอมลจากลมตวอยางไดจรงจานวน 750 คน โดยเกบเกนจรงเนองจากปองกนการผดพลาด ซงใชขอมลในการวเคราะหครงน 721 ฉบบ

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล

การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมลในการศกษาครงน ประกอบดวย การวเคราะหเพอหาคณภาพเครองมอ ไดแก คาความยากงาย คาอานาจจาแนก คาความเชอมน และคาความเทยงตรงการวเคราะหขอมลเบองตน ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาความเบ และคาความโดง

120

(โดยใชโปรแกรม SPSS) การเตรยมเมตรกซสาหรบการวเคราะหขอมล และการว เคราะห เพอตอบสมมตฐานของการวจย ไดแก การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน อนดบทหนง และอนดบทสอง ของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม และการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกนและกลมนกเรยนทมเพศตางกน โดยใชโปรแกรม LISREL version 8.7 สรปผลการวจย 1. จากการศกษา พบวา เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม มคาความยาก (p) ตงแต 0.21 – 0.80 คาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.20–0.61 มคาความเชอมน 0.59 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.31 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม มคาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.20 – 0.50 มคาความเชอมน 0.78 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.32 แบบวดลกษณะและรปแบบของส ง เรา มคาอานาจจาแนก ( r) ตงแต 0.33-0.56 มความเชอมน 0.77 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.20 สวนแบบวดเกยวกบแหลงขอมลท เกยวกบสงแวดลอม คาอานาจจาแนก (r) ตงแต 0.21-0.56 มความเชอมน 0.77 และมคาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (SEM) = 0.21

2. โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม พบวา โมเดลการวดอนดบทหนงแบบสองคประกอบ มความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษมากกวาโมเดลการวดอนดบทสองทมตวแปรแฝงอนดบทหนงสองคประกอบ ซงโมเดลการวดอนดบทหน งแบบสองคประกอบ ตวแปรสงเกตไดสวนใหญมคาความเทยงตรง (SC) ต งแต 0.19 ถง 0.77 คาความเชอมน (R2) ตงแต 0.04 ถง 0.59 3. รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาส งแวดลอม ทมลกษณะเปนโมเดลการว เคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหน งแบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน

4. ภายใตรปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ทกาหนดใหเหมอนกน พบวา โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนงแบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ในดานรปแบบโมเดล และดานคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได แตมความ

121

แปรเปลยนในดานคาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได และคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง 5. รปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาส งแวดลอม ทมลกษณะเปนโมเดลการว เคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหน งแบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทม เพศตางกน 6. ภายใตรปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ทกาหนดใหเหมอนกน พบวา โมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนงแบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ในดานรปแบบโมเดล แตมความแปรเปลยนในดานคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได คาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได และคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง อภปรายผล จากผลการวจย สามารถอภปรายผลดงน 1. จากผลการวจยท พบวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ทมลกษณะเปนโมเดลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทหนง จานวน 1 โมเดล คอ โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษในระดบด โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มคาไค-สแควร เทากบ 66.45 ซงแตกตางจากศนยอยางไมมนยสาคญ มคา GFI เทากบ 0.98 และมคา RMSEA เทากบ 0.028 เปนไปตามเกณฑของความเหมาะพอด ซงเปนหลกฐานทแสดงวาโมเดลการวดอนดบทหนงมความเทยงตรงเชงโครงสราง เพอพจารณารายละเอยดของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวด โดยการพจารณาทความเทยงตรงในการวด (SC) และคาความเชอมนในการวด (R2) ของตวแปร พบวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ตวแปรมคาความเทยงตรงในการวดตงแต 0.19 – 1.00 มคาความเชอมนตงแต 0.04 – 1.00 ในจานวนนพบตวแปรทมคาความเทยงตรงในการวดตากวาเกณฑ 0.40

122

จานวน 1 ตว คอ ความเขมของสงเรา(Intensity) สวนตวแปรในองคประกอบดานแหลงขอมลเกยวกบส ง แ วดลอม ( I n fo rmat ion ) ม เ พย งหน ง ต ว แป ร ดว ย เ หตผ ลขอ งกา ร ร ะบค า เ ดย ว ขอ งโม เดล (Model identification) ตองกาหนดคาความเทยงตรงในการวดใหเปนคาคงท เทากบ 1 ดงนนจงทาใหมคาความเชอมนของการวดเทากบ 1 ดงท เรองอไร อมรไชย (2550 : 186) ทกลาวถงการระบคาเดยวของโมเดล 2. จากการวจยทพบวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มความเทยงตรงเชงจาแนกคอนขางสง ซงพจารณาจาก คาสหสมพนธระหวางองคประกอบไมควรสงกวา 0.85 ผลการวจยพบวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) กบความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม(Attention) เทากบ 0.10 สวนคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) กบลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) เทากบ -0.00 คาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) กบแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) เทากบ -0.01 สาหรบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) กบลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) มคาเทากบ 0.60 คาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) กบแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) เทากบ 0.15 และคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) กบแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) เทากบ 0.31 ซงสอดคลองกบ เรองอไร อมรไชย (2550 : 160) ทกลาววา ในการอธบายคณลกษณะเฉพาะขององคประกอบทไมสามารถอธบายรวมกบองคประกอบอนๆ ซงเกณฑการพจารณา คอ สหสมพนธระหวางองคประกอบไมควรสงกวา 0.85 จงสามารถอธบายไดวา องคประกอบแตละองคประกอบในการศกษาครงน มลกษณะเฉพาะทไมสามารถรวมกบองคประกอบอนๆ ได 3. จากผลการวจยทพบวาโมเดลการวดอนดบทหนง แบบทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ดานรปแบบของโมเดลการวดนนมความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ผลการวจยนสอดคลองกบสมมตฐานขอ 2 และมความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน ซงสอดคลองกบสมมตฐานขอ 4 ขอคนพบนจงเปนการสนบสนนในเรองรปแบบของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม หรอจานวน

123

องคประกอบของตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมตามหลกของ บณฑต จฬาศย และ มอรแกนและคงส (Morgan and King) วามจานวนไมแปรเปลยน ไมวาจะทาการศกษากบกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน และกลมนกเรยนทมเพศตางกน

4. จากผลการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพาราม เตอรระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ทพบวา ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดล ของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มความไมแปรเปลยนในดานคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได แตมความแปรเปลยนคาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได และคาพารามเตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง ผลการวจยนสอดคลองกบสมมตฐานขอ 3 ดงนน ในการกาหนดแนวทางในการพฒนาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน จงไมควรเปนแบบเดยวกน ซง เมอพจารณาโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ของกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนรฐบาล และกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนเอกชน พบวา ในองคประกอบความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) และองคประกอบลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) มคาความเทยงตรง (SC) ของตวแปรสงเกตไดใกลเคยงกน แตในองคประกอบความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention)คาความเทยงตรง (SC) ของตวแปรสงเกตไดแตกตางกน ซงคาความเทยงตรง (SC) ของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ของกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนรฐบาล มคาสงกวา กลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนเอกชน แสดงวา สงกดของโรงเรยนทตางกน มผลทาใหองคประกอบความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attent ion) มคาความเทยงตรง (SC) ของตวแปรสงเกตไดแตกตางกน ซงความแตกตางของสงกดน สอดคลองกบอลเบรต แชงเกอร (กรรณการ ภญญาคง. 2535 : 29 ; อางองจาก Albert Shanker.) ทกลาววา นกเรยนโรงเรยนเอกชนและภาครฐนนมความแตกตางกนทงทางดานของหลกสตรของโรงเรยน ฐานะทางครอบครวของบดามารดา และความสามารถในการเลอกนกเรยนเพอเขาเรยนในสถานศกษา สวนผลการทดสอบความไมแปรเปลยนของคาพารามเตอรระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน ทพบวา ภายใตความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลของโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทม

124

ตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มความแปรเปลยนในดานคาพารามเตอรในเมทรกซนาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได คาพารามเตอรในเมทรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมของความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกตได และคาพาราม เตอรในเมตรกซความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางตวแปรภายนอกแฝง ผลการวจยนสอดคลองกบสมมตฐานขอ 3 ดงนน ในการกาหนดแนวทางในการพฒนาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมระหวางกลมนกเรยนท ม เพศตางกน จงไมควรเปนแบบเดยวกน ซ ง เมอพจารณาโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหน ง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ของกลมนกเรยนเพศชาย และกลมนกเรยนเพศหญง พบวา ในองคประกอบความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) และองคประกอบลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) มคาความเทยงตรง (beta) ของตวแปรสงเกตไดแตกตางกน โดยท องคประกอบความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) มคาความเทยงตรง (beta) ของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) ของกลมนกเรยนเพศชาย มคาสงกวา กลมนกเรยนเพศหญง รวมทงในองคประกอบลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) โดยเฉพาะตวแปรความเขมของสงเรา ซงมคาความเทยงตรง (SC) ในเพศชายตากวาเพศหญงมาก แสดงวาตวแปรนอาจไมมอทธพลในเพศชาย และไมใชตวแปรสาคญในเพศชาย ดงนนจงสงผลใหโมเดลแปรเปลยน ความแตกตางของเพศน สอดคลองกบลปแมนและ ทคคาไมเออร (1975 : 299), ชารป (Sharp.1984 : 24), คาแกน (พร ร ณ ท รพย ม าก อดม . 2 5 3 2 : 9 ; อ า ง อ ง จ าก K a g a n . n . d ) , โ ค ล แมน (พรรณ ทรพยมากอดม. 2532 : 10 ; อางองจาก Coleman. n.d.) และโดว แ วน และ อะ เดลส น (Douvan & Ade lson . 1966 . ) ทสรปถงความแตกตางกนระหวางเพศไดวา เพศหญงและเพศชายนนมความคดทแตกตางกนออกไป ขนอยกบการเลยงด การอบรมสงสอนจากโรงเรยน และวฒนธรรมของแตชมชน ซงสงผลการแสดงพฤตกรรมทแตกตางกน รวมทงสอดคลองกบงานวจยของ วาสนา เดชกลาหาญ (2540 : 51-70) ไดทาการศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก ผลการวจยพบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก มความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยท มตอปญหาสงแวดลอมในระดบสง นกเรยนทมเพศ เขตทอยอาศย และอาชพของผปกครองแตกตางกน มความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมแตกตางกน

125

5. จากผลการวจยทพบวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทสอง (Second order) ของโมเดลการวดทมตวแปรแฝงในอนดบทหนงสองคประกอบ มความเหมาะพอดกบขอมลเชงประจกษระดบด โดยมคามคาไค-สแควร เทากบ 143.86 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญ มคา GFI เทากบ 0.97 และมคา RMSEA เทากบ 0.050 แตเมอพจารณาคาพารามเตอรในโมเดล พบวา มคาไมเหมาะสม โดยเฉพาะคาพารามเตอรนาหนกองคประกอบอนดบทสอง ขององคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) ซงมคาเกน 1.00 ผลการวจยดงกลาวสามารถอภปรายไดวา เนองมาจากในขนตอนของการวเคราะหโมเดลการวดอนดบทหนง ทพบวา โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว (สองคประกอบ) มคาสหสมพนธระหวางองคประกอบในระดบตา ถงปานกลาง กลาวคอ โมเดลการวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง (First order) ทมตวแปรแฝงสตว ( สองคประกอบ) มคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) กบความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม(Attention) เทากบ 0.10 สวนคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความรเกยวกบปญหาส ง แ วดลอม ( Knowledge) กบลกษณะและรปแบบของส ง เ ร า (Stimulus Characteristics) เทากบ -0.00 คาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (Knowledge) กบแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) เทากบ -0.01 สาหรบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม (Attention) กบลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) มคาเทากบ 0.60 คาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) กบแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) เทากบ 0 .15 และคาสหสมพนธระหวางองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของส ง เรา (Stimulus Characteristics) กบแหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม (Information) เทากบ 0.31 ซงแสดงวาแตละองคประกอบมคาการรวมกนคอนขางตา ดงนนจงไมเพยงพอทจะนาองคประกอบในอนดบทหนงมาสรางเปนโมเดลอนดบทสองได ซงสอดคลองกบ อน เจรญวงศระยบ (2549) ทพบวา สหสมพนธระหวางองคประกอบอนดบทหนงทสามารถนามาสรางโมเดลอนดบทสองได คาสหสมพนธระหวางองคประกอบจะตองมคาเกน 0.90 ทกค

126

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการนาไปใช 1. เนองจากความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม เปนสงทฝกฝนและพฒนาได ครและผเกยวของทางการศกษา สามารถนาไปเปนแนวทางในการพฒนาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม รวมทงสามารถวดความตระหนกไดดวย ทงนยงสามารถนาเครองมอวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม ไปพฒนาตอและประยกตใชในการจดการเรยนการสอนได 2. จากผลการวจยครงน พบวา โมเดลการวดอนดบทหนงแบบสองคประกอบ มความไมแปรเปลยนระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกนและระหวางกลมนกเรยนทมเพศตางกน ในดานรปแบบโมเดล แตมความแปรเปลยนในดานคาพารามเตอร เมอพจารณาคานาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดของกลมตวอยางแตละกลมโดยกลมรฐบาลมคานาหนกองคประกอบตงแต 0.19-0.84 สวนกลมเอกชน มคานาหนกองคประกอบตงแต 0.00-0.67 กลมเพศชาย มคานาหนกองคประกอบตงแต 0.03-0.92 สาหรบกลมเพศหญง มคานาหนกองคประกอบตงแต 0.22-0.81 ดงนน ในการพฒนาดานความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอมไมสามารถจดใหเหมอนกนไดในแตละสงกดของโรงเรยนและแตละเพศ โดยกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนรฐบาล ควรมการใหความรเกยวกบปญหาสงแวดลอมใหมากขน เมอพจารณาคะแนนสอบ พบวา คะแนนความรเกยวกบปญหาสงแวดลอมของนกเรยนของรฐบาลนนมคะแนนตากวาเอกชน และความรนนเปนพนฐานของความตระหนก (กตตภม มประดษฐ. 2537 : 40) สวนองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) ควรใหความสาคญกบ แรงจงใจทจะกระทาสงใดสงหนง (Motive) มากทสด เชน การเสรมแรงตางๆ และในองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) ควรใหความสาคญกบ การทาซา (Repetition) มากทสด เชนการพดถงเรองปญหาสงแวดลอมบอยๆ การพาไปรวมกจกรรมอนรกษสงแวดลอมบอยๆ เปนตน กลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนเอกชน ควรพฒนาองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) โดยใหความสาคญกบความตองการในสงทจะรบร (Need) มากทสด สวนองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) ควรใหความสาคญกบ สอทมการเคลอนไหว (Movement) มากทสด เชน สอทเกยวกบการแสดง การลงมอปฏบตดวยตนเอง เปนตน ในเพศชายควรพฒนาองคประกอบดานความร สวนองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของส งแวดลอม (Attent ion) ควรใหความสาคญกบความตองการในสงทจะรบร

127

(Need) มากทสด สวนองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) ควรใหความสาคญกบการทาซา (Repetition) มากทสด ในเพศหญงควรพฒนาองคประกอบดานความร สวนองคประกอบดานความใสใจและเหนคณคาของสงแวดลอม (Attention) ควรใหความสาคญกบแรงจงใจทจะกระทาส งใดสงหนง (Mot ive) มากท สด และองคประกอบดานลกษณะและรปแบบของสงเรา (Stimulus Characteristics) ควรใหความสาคญกบการสอทมการเคลอนไหว (Movement)

3. จากผลการวจยครงน แสดงใหเหนถงความสามารถของโมเดลลสเรลกลมพหทสามารถตรวจสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด ระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน ซงจะเหนไดวา โรงเรยนแตละสงกดนนมการจดการเรยนการสอนทแตกตางกนและนกเรยนมพนฐานทงทางการเรยนและทางครอบครวแตกตางกน ทาใหผลการวดทออกมานนมความแตกตางกน รวมถงความแตกตางทางดานเพศดวย เพราะเพศชายและเพศหญงนนมความแตกตางกนทางดานความสนใจและความคด ทาใหสงผลตอการวดทาใหผลทออกมานนมความแตกตางกนได ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาเพมเตมเกยวกบองคประกอบของความตระหนก เพอใหทราบถงสาเหตทหลากหลายททาใหเกดความตระหนก และเพอใหครอบคลมมากขนดวย 2. ควรมการศกษาโมเดลการวดความตระหนกกบกลมตวอยางทมขนาดใหญมากกวาน เชน อาจเปนกลมตวอยางระดบภาค หรอระดบประเทศ เพอเปนการตรวจสอบโครงสรางของโมเดลอกครงหนง 3. ควรมการศกษาแนวทางการวเคราะหดวยโมเดลลสเรลกลมพหแบบการวเคราะหโครงสรางคาเฉลยและความแปรปรวน ทสามารถตรวจสอบความแตกตางของคาเฉลย และความแตกตางของความแปรปรวน ควบคไปกบการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลระหวางกลมประชากรหลายกลม

บรรณานกรม

1 9

บรรณานกรม กองวจยทางการศกษา. (2521). ประมวลคาศพทบญญตวชาการศกษา. กรงเทพฯ: กองวจยทางการศก

กรมวชาการ. กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยและการพลงงาน. (2531). รายงานประจาป 2531. กรงเทพฯ:

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยและการพลงงาน. กระทรวงศกษาธการ. (2544). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. พมพครงท 2.กรงเทพฯ

วฒนาพานช. กรมควบคมมลพษ. (2547). รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: กระทร

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. กรมควบคมมลพษ. (2548). รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: กระทร

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2521). ประมวลศพทบญญตวชาการศกษา. กรงเทพฯ: กรมวชากากรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม. (2549). เรยนรโลกกวาง : สารวจและเรยนรความหลากหลายทาง

ชวภาพ / กรมสงเสรมสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. กรงเทพฯ: กสงเสรมสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

กนกพร อศรานวฒน. (2540). ความรและความตระหนกเกยวกบปญหาสงแวดลอมจากขยะมลฝอยขนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สงกดกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร. ปรญญานพกศ.ม. (สขศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

กรรณการ ภญญาคง. (2535, กมภาพนธ). โรงเรยนเอกชนดกวาโรงเรยนภาครฐหรอไม. วารสารกองสงเคราะหการศกษาเอกชน. 5(39): 29-32.

กตตภม มประดษฐ. (2537,ตลาคม). ความตระหนกในสงแวดลอม. เทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. 2(9): 39-43.

กลวด ราชภกด. (2545). ความตระหนกและการปฏบตตนเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาของนกศกษาในหอพกสถาบนอดมศกษา เขตกรงเทพมหานคร . วทยานพนธ วท .ม(วทยาศาสตรทวไป). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหลาดกระบง. ถายเอกสาร.

2

ษา

:

วง

วง

ร.

รม

องนธ

ทน

. าร

130

ขวญ สงวนเสรมศร. (2529). ความรและความตระหนกของคณะกรรมการหมบาน(กม.)ในการอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอมศลปกรรม ศกษากรณอาเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร. วทยานพนธ ศศ.ม. (ศกษาศาสตร-การสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

ขวญเรอน ภนาค. (2545). การศกษาความตระหนกเกยวกบปญหาสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ในเขตการศกษา 6. วทยานพนธ วท.ม. (การศกษาวทยาศาสตร) . กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง . ถายเอกสาร.

คณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต. (2534). ภาวะมลพษ : ภยใกลตว. กรงเทพฯ: คณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต.

ครปกรณ ละเอยดออน. (2542). ความตระหนกเกยวกบปญหามลพษสงแวดลอมในกรงเทพมหานครของนกศกษา สาขาวชาการศกษา ชนปท 3 ในสถาบนราชภฏกลมรตนโกสนทร. วทยานพนธ วท.ม. (การศกษาวทยาศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. ถายเอกสาร.

จรรยปกรณ เนองฤทธ. (2538). การเปรยบเทยบผลการเรยนรดานทกษะในการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร และความตระหนกในความสมพนธระหวางวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงคม ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 ทไดรบการสอนแบบวทยาศาสตร-เทคโนโลย-สงคม กบการสอนตามคมอครของ สสวท. ปรญญานพนธ วท.ม. (วทยาศาสตรศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

จรนทร ธานรตน. (2517). รวมศพททางวชาการการศกษา จตวทยา พลศกษา กฬา สขศกษาและสนทนาการ. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

จรญ โกมลบณย . (2528). จตวทยาพนฐานของการศกษา . กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

จนทน เกยรตโพธา. (2542). ความตระหนกในมลพษทางอากาศของตารวจจราจร กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ กศ.ม. (สขศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.

จตตานนท ตกล. (2547, กนยายน - ธนวาคม). การพฒนาโมเดลเชงสาเหตความมวนยในตนเองของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร : การวเคราะหกลมพห. วารสารวธวทยาการวจย. 17(3): 271-286.

131

จระ คณทอง. (2541). การศกษาลกษณะของสงเราทมผลตอการรบรและความจาระยะสน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมรปแบบการคดตางกน. วทยานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.

เจนภพ ชยวรรณ. (2541). การวเคราะหโมเดลความสมพนธเชงสาเหตแหงปจจยทมผลตอเจตนาในการเลอกเรยนตอสายสามญ โปรแกรม วทยาศาสตร-คณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ .ม . (การวดผลศกษา) . กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรว โรฒ. ถายเอกสาร.

เจรญ วชระรงษ. (2529, พฤษภาคม - มถนายน). “การพงพาตนเองทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยทไทยควรเรยนร”. วารสารวทยาศาสตร. 5: 254.

ชาญวทย เทยมบญประเสรฐ. (2525). การวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ชนดา เพชรทองคา. (2542). การวเคราะหองคประกอบแรงจงใจในการศกษาตอระดบปรญญาโท ของนกศกษา สถาบนอดมศกษาเอกชน เขตกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ .ม . (การวดผลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ชยวฒน คปตระกล. (2537, มกราคม – กมภาพนธ). “วทยาศาสตรและวฒนธรรม”. วารสารรามคาแหง.17: 143.

ชชพ ออนโคกสง. (2522). จตวทยาการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานชย. ชศกด วทยาภค. (2531). การรบรและความตระหนกในปญหาสงแวดลอมของเมองเชยงใหม : การสารวจใน

ระยะตนแผน 6. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม. ถวล ธาราโภชน และศรณย ดารสข. (2540). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: โรงพมพทพวสทธ. ทรงพล ภมพฒน. (2538). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: ศนยเทคโนโลยทางการศกษา. ทนงศกด ประสบกตตคณ. (2534). การประเมนคาความตระหนกในปญหาสงแวดลอมของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 3 จงหวดตราด. วทยานพนธ ศศ.ม. (ศกษาศาสตร-การสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

ทนงศกด นยมนา. (2543). ปจจยบางประการทมผลตอการใชเทคโนโลยการปลกงาในฤดแลงของเกษตรกร อาเภอหวยแถลง จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธ วท.ม. (สงเสรมการเกษตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ถายเอกสาร.

132

ทวชย วรยะโกศล. (2541). ปจจยทสงผลตอความคาดหวงทางการศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เขตการศกษา 1. วทยานพนธ ศศ .ด . (ประชากรศกษา ) . กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. ถายเอกสาร.

ทศนย ประจะเนย. (2546). จตวทยาสงคม. อดรธาน: ภาควชาจตวทยาและการแนะแนว สถาบนราชภฏอดรธาน. ธวชชย ชยจรฉายากล. (2527). การพฒนาหลกสตร : จากแนวคดสการฏบต. กรงเทพฯ: ภาควชา

ศกษาศาสตร คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยมหดล. นงลกษณ วงศถนอม. (2547). การศกษาความสมพนธระหวางความตระหนกถงความสาคญกบ

ความสามารถในการนาความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชในชวตประจาวน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จงหวดสมทรสงคราม. วทยานพนธ วท.ม. (ศกษาวทยาศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. ถายเอกสาร.

นงลกษณ วรชชย. (2537). ความสมพนธโครงสรางเชงเสน (LISREL) สถตวเคราะหสาหรบการวจยทาง สงคมศาสตร และพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพฯ: ภาควชาวจยการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. -------------. (2538). ความสมพนธโครงสรางเชงเสน. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ------------. (2542).โมเดลลสเรล : สถตวเคราะหสาหรบการวจย. กรงเทพฯ: ภาควชาวจยการศกษา คณะ ครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ------------. (2547).โมเดลลสเรล : สถตวเคราะหสาหรบการวจย. กรงเทพฯ: ภาควชาวจยการศกษา คณะ ครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นวลฉว วศาลศรกล. (2538). แรงจงใจในการมาเรยนของนกศกษาโรงเรยนฝกอาชพกรงเทพมหานคร.

ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาผใหญ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

นยพนจ คชภกด. (2527). ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย. กรงเทพฯ: สถาบนไทยคด ศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร. -------------. (2532, ตลาคม - ธนวาคม). “ผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย”. วารสาร สสวท. 17: 2. นดา สะเพยรชย. (2526). “ธรรมชาตของวทยาศาสตร”. ชดการเรยนการสอนสาหรบครวทยาศาสตร เลม 1. กรงเทพฯ: ทบวงมหาวทยาลย ------------- . (2527). ปรชญาและความมงหมายของการสอนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: ครสภา.

133

นตยา วมลศกด. (2548). การศกษาความรและความตระหนกเกยวกบมลพษสงแวดลอมในชวตประจาวน โดยใช ชดฝกอบรมสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒ.

ถายเอกสาร. นพนธ สงหสมาน. (2534). การศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอ

สงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เขตการศกษา 11. วทยานพนธ ศศ .ม . (ศกษาศาสตร-การสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

นภาพร ยอดเมอง. (2539). ความคลาดเคลอน และความลาเอยงทางสถตในการเทยบคะแนนเชงเสนตรงแบบคะแนนจรงสมพนธในกลมตวอยางขนาดเลก. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

นวต เรองพานช. (2528). การอน รกษทรพยากรและสงแวดลอม . กรงเทพฯ : คณะวนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

บรรชย สบสงข. (2535). ปจจยทมอทธพลตอความร ความตระหนกและพฤตกรรมเกยวกบปญหาสงแวดลอม ของประชาชนในเขตเทศบาลเมองขอนแกน . วทยานพนธ ศศ .ม . (สงคมวทยาการพฒนา). ขอนแกน: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ถายเอกสาร.

บณฑต จฬาศย. (2528, มถนายน - กรกฎาคม). “เยาวชน...ผกาหนดสภาวะแวดลอมในทศวรรษหนา”. จลสารสภาวะแวดลอม.

บณฑต ดลยรกษ. (2541, มกราคม-ธนวาคม). เจตคต และพฤตกรรมตอปญหาสงแวดลอมของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ในเขตการศกษา 2. สงขลานครนทร ฉ.สงคมศาสตรและมนษยศาสตร. 4(2): 160-164.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2536 ,มกราคม-เมษายน). เทคนคการประมาณคาความเชอถอไดของแบบทดสอบทแบงสวนยอยตามแบบจาลองคะแนนจรงสมพนธ (Congeneric Model). วารสารการวดผลการศกษา. 8-22.

-------------. (2537, กนยายน -ธนวาคม). แบบทดสอบคะแนนจรงสมพนธ : การว เคราะหทางสถต (Congeneric Test: Statistical Analysis). วารสารการวดผลการศกษา. 14(47): 50 -70. -------------. (2538, มกราคม- เมษายน ) . แบบทดสอบคะแนนจรงสมพนธ : สมประสทธ rB (Congeneric Test : Coefficient rB) วารสารการวดผลการศกษา. 43-58.

134

-------------. (2545). ประมวลสาระชดวชา การพฒนาเครองมอสาหรบประเมนการศกษา (หนวยท 3). กรงเทพฯ : ม. สโขทยธรรมาธราช สาขาวชา ศกษาศาสตร.

-------------. (2548). แบบทดสอบคะแนนจรงสมพนธ.วารสารการวดผลการศกษา.19-24. บญยรตน ชาญโลหะ. (2537). การรบรสารนเทศเกยวกบการพฒนาพนทบรเวณมาบตาพดและความ

ตระหนกเกยวกบผลกระทบทเกดขนของผนา. ปรญญานพนธ ศศ.ม. (บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ปฐม นคมานนท. (2521). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ประพล มลนทจนดา. (2542). ความตระหนกในปญหาสงแวดลอมของสมาชกองคการบรหารสวนตาบล

ในจงหวดเพชรบ ร . วทยานพนธ ศศ .ม . ( รฐศาสตร) . กรง เทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

ประภาเพญ สวรรณ. (2526). ทศนคต : การวดการเปลยนแปลงและพฤตกรรมอนามย . กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

ประเทน มหาขนธ. (2521). การศกษากบการกระทาผดกฎหมายของเยาวชน. ปรญญานพนธ กศ.ด. (พฒนศกษาศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ประสาท อสรปรดา. (2523). เทคนคการวดผล. กรงเทพฯ: วฒนาพานช. ประสทธ ไชยกาล. (2541, มกราคม - มถนายน). การเปรยบเทยบประสทธภาพระหวางโมเดล

ลสเรล 3 แบบ ทใชในการศกษาตวแปรทสมพนธกบการเปลยนแปลงในระยะยาวของผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร. วธวทยาการวจย. 11(1): 51- 94.

เปยมศกด เมนะเศวต. (2525). แหลงนากบปญหามลภาวะ. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน. (2525). พมพครงท 3. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน. พนดา ฟงเกยรตนาสข. (2540). การประมาณคาความเชอมนของมาตรวดประเมนคาทมรปแบบการตอบ

แตกตางกน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

พรรณ ทรพยมากอดม. (2532). การศกษาความแตกตางระหวางเพศกบการใหคณคาตนเอง : ศกษากรณนกเรยนชนมธยม โรงเรยนสวรรณารามวทยาคม. วทยานพนธ สค.ม. (สงคมวทยา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ถายเอกสาร.

135

พรจกร มณนาค. (2545). ความรและความตระหนกเกยวกบมลพษสงแวดลอมในกรงเทพมหานคร ของนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การอดมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

พวงจนทร ดละลมพะ. (2521). จตวทยาเบองตน. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. พชรภรณ เคยนยม. (2545). ปจจยทมตอความรและความตระหนกในการอนรกษสงแวดลอมของ

มคคเทศกในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ศศ.ม. (นโยบายและการจดการทรพยากรและสงแวดลอม). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกรก. ถายเอกสาร.

พณภา ภมอร. (2538). การวเคราะหองคประกอบคณลกษณะของสขภาพจตของนกเรยน ชนมธยมศกษาตอนตน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

เพญจนทร ธาตไพบลย. (2546). ปจจยบางประการทมความสมพนธกบความตระหนกตอสขภาพและสงแวดลอมจากการใชสารเคมทางการเกษตรของเกษตรกรผปลกทเรยน จงหวดจนทบร. วทยานพนธ วท.ม. (เกษตรศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

ไพวรรณ ธรรมวฐาน. (2544). ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยตอสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานสามญศกษา จงหวดนครพนม. วทยานพนธ กศ.ม. (วทยาศาสตรศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.

ภพ เลาหไพบลย. (2534). การสอนวทยาศาสตรในโรงเรยนมธยมศกษา = Teaching Science in The Secondary School. เชยงใหม: ภาควชามธยมศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม.

มรกต ศรจนโท. (2548). ความตองการทางการศกษาและฝกอบรมของคร โรงเรยนพระมารดานจจานเคราะห จงหวดกรงเทพมหานคร. สารนพนธ กศ.ม.(เศรษฐศาสตรการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

มยร ศรชย. (2545). เทคนคการส มต วอย า ง (Samp l ing Techn iques ) . ก รง เทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2545). จตวทยาทวไป. พมพครงท 15. กรงเทพฯ: อรณการพมพ. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. (2534). วชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยกบสงแวดลอม. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

136

มงกร ทองสขด. (2521). โครงสรางของการศกษาวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: หนวยศกษานเทศก กรมการฝกหดคร.

ยสน นนทวโนทยาน. (2539). การวเคราะหตวแปรจาแนกกลมนกศกษาทเลอกและไมเลอกเรยนวชาชพการพยาบาล. วทยานพนธ พ.ม. (การพยาบาลศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

ราตร ภารา. (2538). ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม. กรงเทพฯ: อกษราพพฒน. -----------. (2543). ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. กรงเทพฯ: อกษราพพฒธ. รงอาไพ วรรณทอง. (2545). การกาหนดสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชวงชนท 3 ตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 จงหวดกาฬสนธ. วทยานพนธ ศศ.ม. (หลกสตรและการสอน). ขอนแกน : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ถายเอกสาร.

รชน แสงทอง. (2536, กมภาพนธ). ทาอยางไรใหนกเรยนเกดความตระหนกดานสงแวดลอมในโรงเรยน. วารสารการศกษา กทม. 16(5): 15-18.

รเรองรอง รตนวไลสกล. (2542). ความสมพนธระหวางปจจยทางสงคมกบความตระหนกตอปญหาสงแวดลอม ของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. 1(3): 98-106.

เรองอไร อมรไชย. (2550). การวเคราะหกลมพหโมเดลการวดการคดอยางมวจารณญาณ ของนกศกษาพยาบาล. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การวดผลการศกษา.). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ลดดาวลย เกษมเนตร. (2545). เอกสารประกอบการสอน วธการวดและการว เคราะห เบองตนทางจตวทยา. กรงเทพฯ: สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. (2536). เทคนคการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ : ภาควชาวดผลและวจยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

-----------. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. วรรณา เจอรตนศรกล. (2531). อทธพลของรายการโทรทศนทมตอความตระหนกในการสงเสรมและ

รกษาคณภาพแวดลอม ของประชาชนในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ สค.ม.(สงแวดลอม). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. ถายเอกสาร.

วรรณ แกมเกต. (2540). การพฒนาตวบงชประสทธภาพการใชคร : การประยกตใชโมเดลสมการ

137

โครงสรางกลมพหและโมเดลเอมทเอมเอม. วทยานพนธ ค.ด. (วจยการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

วรรณ แกมเกต, นงลกษณ วรชชย และสมหวง พธยานวฒน. (2540, กรกฎาคม-ธนวาคม). การพฒนาตวบงชประสทธภาพการใชครและการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลประสทธภาพการใชคร โดยใชการวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางกลมพห. วารสารวธวทยาการวจย. 10(2): 20-45.

วาสนา เดชกลาหาญ. (2540). ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในเขตพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก. วทยานพนธ ศศ.ม. (ศกษาศาสตร-การสอน) . กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

วชระ สนธารา. (2545). การศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรมผบรหารกบการกงวลของครในการดาเนนการใชแฟมสะสมงานนกเรยน ในโรงเรยนประถมศกษา สงกดกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วญญา วศาลาภรณ. (2540). การวจยทางการศกษา หลกการและแนวทางการปฏบต. กรงเทพฯ: คอมแพคทพรนท จากด.

วาโร เพงสวสด. (2546 -2547, พฤศจกายน - มกราคม). กรอบความคดในการวจย. วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร ฉบบปฐมฤกษ. 1: 27-33

วชย วงใหญ . (2525). พฒนาหลกสตรและการสอน – มตใหม . พมพค รงท 3 .กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

วเชยร แพทยาคม,หลวง. (2505). จตวทยา. พมพครงท2 กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. วนย บารงกจ. (2535). ความรและความตระหนกตอสภาวะมลพษทางสงแวดลอมของนกเรยนพล

ตารวจ โรงเรยนตารวจนครบาล. วทยานพนธ สค .ม . ( สงแวดลอม). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. ถายเอกสาร.

วนย วระวฒนานนท. (2530). สงแวดลอมศกษา. กรงเทพฯ: คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยมหดล

------------- . (2542). การพฒนาเทคโนโลยและผลกระทบ. เทคโนโลยสอสารการศกษา.6(1): 45-53. ------------- . (2543). การพฒนาเทคโนโลยและผลกระทบ. เทคโนโลยสอสารการศกษา.7(1): 115 -122.

138

วภาวด ปจจยโก. (2544). ปจจยบางประการทสงผลตอความสนใจอาชพทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ กศ .ม . (วจยและสถตทางการศกษา ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

วนย วรรณรตน. (2525). การเขยนขอสอบวดผลสมฤทธตามพฤตกรรมรายวชา. กรงเทพฯ: สานกทดสอบการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วฒชย จานง. (2523). พฤตกรรมการตดสนใจ. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ศกดไทย สรกจบวร. (2545). จตวทยาสงคม: ทฤษฎและปฏบตการ= Social Psychology : Theory

and Practicum. กรงเทพฯ: สวรยาสานน. ศศธร บวทอง. (2549). ผลของการใชกจกรรมกระบวนการใหเหตผลเชงจรยธรรมประกอบสอสงพมพทม

ตอความตระหนกในปญหาคานยมฟงเฟอของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนลาดปลาเคาพทยาคม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวจยและสถตทางการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ศภลกษณ สนธนา. (2545). การศกษาการคดอภมานโดยใชแบบจาลองความสมพนธโครงสรางเชงเสน : การวเคราะหกลมพห. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การทดสอบและวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สมทรง อนสวาง ).2531 .( อากาศและการควบคมในสภาวะแวดลอมของเรา . กรงเทพฯ: ม.ป.พ. สมบญ ศลปรงธรรม. (2540). ความรและความตระหนกเกยวกบมลพษสงแวดลอมในกรงเทพมหานคร.

ปรญญานพนธ กศ.ม. (สขศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สมพงษ เกษมสน. (2521). หลกการบรหาร. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานชย. สมฤทธ อนทราทพย. (2527). สขภาพสงแวดลอม = Environment Health. ปรญญานพนธ วท .ม .

(สขศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรว โรฒ ประสานมตร วทยาเขตพลศกษา. ถายเอกสาร.

สดด งามภพนธ. (2542). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและความตระหนกตอปญหาสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยใชเกมสงแวดลอมประกอบการเรยนการสอน ตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

139

สนอง ตรงเทยง. (2540). การแสดงหลกฐานความเทยงตรงเชงโครงสราง และคาความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธของแบบทดสอบวดการประเมนคาทางสญลกษณและแบบทดสอบวดประเมนคาทางภาษา แบบการแปลงรปตามโครงสรางทางสตปญญาของกลฟอรด . ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สนน วงษด. (2539). การพฒนาโมเดลบรณาการเชงสาเหตทมตอความมงมนในการทาวจยของครระดบประถมศกษา . วทยานพนธ ค .ม . (วจยการศกษา ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

เสนห พบพาน. (2528). ปจจยทมผลตอความตระหนกเกยวกบปญหาสงแวดลอมของประชาชน อาเภอนครหลวง : ศกษากรณกจการอตสาหกรรมในเขตเกษตรกรรม . วทยานพนธ . สค .ม . (สงแวดลอม). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. ถายเอกสาร.

สวสด บษปาคม. (2517). นวกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา. กรงเทพฯ: สนทรกจการพมพ. สปปนนท เกตทต. (2535, กนยายน - ธนวาคม). ความสาคญของวทยาศาสตรและเทคโนโลยตอ

สงคมไทยในปจจบนและอนาคต. กระทรวงศกษาธการ. วชาการอดมศกษา. 3(1): 53-64. -------------. (2536). ความร สอนาคต. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. -------------. (2541). ความรสอนาคต. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ------------. (2542). แนวความคดเกยวกบทศทางและนโยบายดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยศกษาของ

ประเทศไทย. กรงเทพฯ: ม.ป.พ. สรวรรค อศวกล. (2528). ความคาดหวงเกยวกบความสามารถในการทางานทกาหนดของนกเรยนทม

ผลสมฤทธทางการเรยนสงและตา. วทยานพนธ ค.ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

สชาดา ศรลน. (2540). ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 กลมโรงเรยนกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร กลมท 5. วทยานพนธ ศศ .ม . (ศกษาศาสตร-การสอน ) . กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ถายเอกสาร.

สชาต ประสทธรฐสนธ และคณะ. (2551). แบบจาลองสมการโครงสราง : การใชโปรแกรม LISREL, PRELIS และ SIMPLIS (เทคนคการวเคราะหเชงปรมาณทนยมใชกนมากในปจจบน). กรงเทพฯ: หางหนสวนจากดสามลดา.

140

สธลา ตลยเสถยร. (2544). มลพษสงแวดลอม(ปญหาสงคมไทย)= Pollution Environment (Thai Social Problem). กรงเทพฯ: รวมสาสน (1977).

สปาณ สนธรตน และคณะ(ผแปล). (2545). จตวทยาทวไป. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: จามจร โปรดกส. สทศน ยกสาน. (2530). “การพฒนาเดกในดานวทยาศาสตร ทศนะของนกวทยาศาสตรดเดน”.

กรงเทพฯ: ชมรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยศกษา สมาคมการศกษาแหงประเทศไทย. สวฒน นยมคา. (2531). ทฤษฎและทางปฏบตในการสอนวชาวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความร.

กรงเทพฯ: บรษทเจนเนอรลบคเซนเตอร จากด. สวฒน วฒนวงศ. (2524). การศกษาผใหญสาหรบประเทศกาลงพฒนา : Adult Education for

Developing Countries. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ------------. (2533). จตวทยาการเรยนรวยผใหญ = Adult Learning Psychology. กรงเทพฯ: ภาควชา

การศกษาผใหญ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สรางค โควตระกล. (2537).จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ------------. (2541). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สรนทร หลกแหลม. (2534). ความร ความตระหนกและการมสวนรวมในการแกปญหามลพษสงแวดลอม

ของสมาชกสภาเขตในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ศษ.ม. (สงแวดลอมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. ถายเอกสาร.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2539). รายงานผลการพฒนาการศกษา ปงบประมาณ...กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

สานกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต. (2522). รายงานการสมมนาทางวชาการ เรองพษของสารเคมตอสงแวดลอมและสขภาพอนามยของประชาชน ณ ศนยสารนเทศ จฬา 14-16 พ.ค. 2522. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เสาวลกษณ ศรบญเรอง. (2542). ความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอสงแวดลอม ของครวทยาศาสตร ระดบมธยมศกษาตอนปลาย เขตการศกษา 9. วทยานพนธ กศ.ม. (วทยาศาสตรศกษา). มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.

ออนนช เตมเปยม. (2545). การศกษาหลกฐานความเทยงตรงเชงโครงสรางและความเชอมนแบบคะแนนจรงสมพนธของแบบทดสอบความสามารถทางสมอง . ปรญญานพนธ กศ .ม . (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

141

อน เจรญวงศระยบ. (2549). การแสดงหลกฐานความเทยงตรงเชงโครงสรางของแบบประเมนการสอนโดยผเรยนของมารช ดวยการประยกตโดยวธการวเคราะหกลมพห . ปรญญานพนธ กศ .ม. (การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

อนสรณ กาลดษฐ. (2548). การศกษาความรและความตระหนกของนกศกษาทมตอปญหาสงแวดลอมในหองปฏบตการวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร ในเขตกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (อตสาหกรรมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

อญชล พวงสมบต. (2540). การศกษาแรงจงใจในการเขาเรยนของนกศกษาหลกสตรวชาชพระยะสน คณะวชาคหกรรม ในวทยาลยสารพดชางสมทรปราการ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาผใหญ) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อทมพร จามรมาน. (2537). การสมตวอยางทางการศกษา (Sampling in Education). พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ฟนน พบบลชชง.

-------------.วธวเคราะหตวประกอบ. กรงเทพฯ : ภาควชาวจยการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เออน วเศษชาต. (2534). การศกษาความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอ

สงแวดลอมของครวทยาศาสตร กรมสามญศกษา เขตการศกษา 10.วทยานพนธ ศศ.ม. (ศกษาศาสตร-การสอน). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

เออมพร หลนเจรญ. (2539). การพฒนาดมเดลลสเรลในการศกษาการเปลยนแปลงคณลกษณะทางวทยาศาสตรของนกเรยน. วทยานพนธ ค.ม. (จตวทยา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

Alaimo, Samiul Joseph. (1969, March). A Study of Factors Influencing Value Preference in Environmental Problem of Seventh Through Twelfth Grade Student. Dissertation Abstracts International. 39: 5427 A.

Benjamin S. Bloom. (1971). Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw-Hill.

Bollen Kenneth A. (1989). Structural Equations with Latent Variables. New York: John Wiley & Sons.

Byrne Deborah J. (1998). MARC Manual : Understanding and Using MARC Records . Englewood, Colo: Libraries Ulimited.

142

Byrn, B.M. (1988). “The Self Description Questionnair III : Testing for Equivalent Factorial Validity across Ability,”. Educational and Psychological Measurement. 48: 397-405.

Carter V. Good. (1973). Dictionary of Education. New York: McGraw – Hill Book Company. Collins, O.W. (1990, March). “The Impact of Computer – Assisted Instruction upon Student

Achievement in Magnet School”. 50: 2783 – A. Coleman, John C..(1980). The Nature of Adolescence. New York: Methuen Publication. David R. Krathwohl and Benjamin S. Bloom. (1973). Taxonomy of Educational Objectives.

New York: David McKay Company. Finn, F.E.S. (1962). The Albemarle Book of Modern Verse for Schools. London: John Murray. Gilford, John S. and David E. Gray. (1974). Principles of Management An Analysis of

Managerial Function. New York: McGraw – Hill Book Company. Good, Carter V. (1974). Dictionary of Education. New York: McGraw – Hill Book Company. Hilgard, Ernest R. (1962). Introduction to Psychology. New York: Harcourt, Brace and world Inc. Joreskog, K.G. & Sorbom, D. (1998). LISREL 7 A Guide to the Program and Applications. 2nd

ed. Chicago: SPSS Inc. Krathwohl, D.R.et al. (1973). Taxonomy of Education Objective : The Classification of

Education Goals. Hand Book 2, Affective Domain. New York: Daved Makay. Lipman-Blumer J. & Tickermyer Ann R. (1975). Sex Roles in Transition : A Ten Year in

Transition Annual Review of Sociology 1. n.p. Marsh, Colin. (1998). Teaching Studies of Society and Environment . Prentice Hall.] Marsh,H.W. & Hocevar, D. (1985). “Application of Confirmatory Factor Analysis to the Study of

Self-Concept : First-and Higher Order Factor Model and their Invariance across Groups”. Psychological Bulletin. 97(3) : 562-582.

Marsh,H.W. & Other. (1998). “Confirmatory Factor Analysis of Chinese Students’ Evaloations of University Teaching”. Structure Equation Modeling. 5(2) : 143 – 164.

Morgan, Clifford and Richard A. King. (1966). Introduction to Psychology. New York: McGraw – Hill Book Company.

143

Richard Winston. (1974). The Secret of Crete / Hans Georg Wunderlich ; Translated of Wohinder Stier Europa Trug. New York: Maemillan Publishing.

Runes D. D. (1971). Dictionary of Philosophy. New Jersey: Littlefield Adam & Company. Sharp, Robbie N.. (1984). Effects of Sex Role Orientation, Sex Achievement and Age level on

Casual and Failure. Michigan: U.M.I. Dissertation Information System. Whittaker, James O. (1965). Introduction to Psychology. Philadelphia: Saunders. Winston, B.J. (1974, December). “The Relationship of Awareness to Concern for Environment

Quality among Select High School Student”. Dessertation Abstracts International. 35: 3412A – 3423A.

144

ภาคผนวก

145

ภาคผนวก ก

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพเครองมอ

146

รายชอผเชยวชาญ

1. ดร. เรองอไร อมรชย วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สรรพสทธประสงค 2. ดร. ธรยทธ ภเขา โรงเรยนบานหนองตะขบ 3. ดร. อดลย ใบกหลาบ กองบรการการศกษามหาวทยาลยนเรศวร

4. ดร. ชาญวทย จรสสทธอศร สานกงานเขตพนทการศกษา นครราชสมา

147

ภาคผนวก ข

คาวเคราะหตางๆ ในการหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย

148

ตาราง 16 คาความยากงาย (p) และอานาจจาแนก (r) ของแบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม

ปญหาของนา ปญหาของอากาศ ปญหาของเสยง ขอท p r

ขอท p r

ขอท p r

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12. 13.

0.80 0.78 0.76 0.54 0.90 0.46 0.71 0.69 0.58 0.93 0.88 0.71 0.72

0.48* 0.50* 0.51* 0.58* 0.25 0.31* 0.43* 0.41* 0.46* 0.27 0.32 0.42* 0.38*

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12. 13.

0.72 0.36 0.68 0.77 0.79 0.52 0.99 0.80 0.21 0.59 0.95 0.85 0.80

0.61* 0.47* 0.41* 0.42* 0.46* 0.41* 0.49 0.44* 0.33* 0.44* 0.35 0.43 0.37*

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11 12. 13. 14. 15.

0.83 0.17 0.93 0.75 0.40 0.40 0.61 0.37 0.54 0.04 0.52 0.54 0.70 0.64 0.98

0.27 0.43 0.39 0.31* 0.20* 0.29* 0.20* 0.39* 0.24* 0.08 0.51* 0.37* 0.46* 0.31* 0.21

หมายเหต * คอ ขอทเลอกไวใชจรง

149

ตาราง 17 คาอานาจจาแนก (r) ของแบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม

ความตองการ แรงจงใจ ความคาดหวง ขอท r r r

1 2 3 4 5 6 7

0.2881* 0.4160* 0.5029* 0.4109* 0.1533 0.1260 0.2061*

0.1802 0.2112 0.3008* 0.2412* 0.2270* 0.2217* 0.2711*

0.4143* 0.3609* 0.3644* 0.4290* 0.3335 0.3820* 0.3064

หมายเหต * คอ ขอทเลอกไวใชจรง

150

ตาราง 18 คาอานาจจาแนก (r) ของแบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา

ขนาดของสงเรา การทาซา การรบร การทาแปลกไป ความเขม ขอท r r r r r

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

0.3347* 0.5625* 0.2995 0.2638 0.4653*

0.4124 0.4764* 0.4689* 0.0998 0.4483*

0.3728* 0.3587 0.3725 0.4038* 0.3822*

0.4034 0.4772* 0.5439* 0.4384 0.4497*

0.4560* 0.4908* 0.5474* 0.5201* 0.5348* 0.4485* 0.4258* 0.4903* 0.3905* 0.4147*

หมายเหต * คอ ขอทเลอกไวใชจรง

151

ตาราง 19 แบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม

แหลงขอมลเกยวกบ

สงแวดลอม ขอท r

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

0.216* 0.450* 0.378* 0.444* 0.293* 0.295* 0.298* 0.494* 0.461* 0.436* 0.271* 0.562* 0.401* 0.365*

หมายเหต * คอ ขอทเลอกไวใชจรง

152

ภาคผนวก ค

แบบวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทมตอปญหาสงแวดลอม

153

ชอ-ชอสกล.................................................................................................ชนมธยมศกษาปท.......................... โรงเรยน....................................................................................................................เพศ................................. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

แบบวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม

คาชแจง 1. แบบวดความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ม 4 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม (30 ขอ) ตอนท 2 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม (15 ขอ) ตอนท 3 แบบวดลกษณะและรปแบบของสงเรา(26 ขอ) ตอนท 4 แบบวดเกยวกบแหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม (14 ขอ) 2. แบบวดนม จานวน 85 ขอ ******************************************************************************************************************************

ตอนท 1 แบบวดความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม คาชแจง 1. แบบวดนมจดมงหมายเพอศกษาความรเกยวกบปญหาสงแวดลอม จานวน 30 ขอ 2. ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวกาเครองหมาย X ทบขอทถกลงในตวขอสอบไดเลย

1. เหตใด เราจงจดวานาเปนทรพยากรทมความสาคญตอการดารงชวตเปนอยางมาก ? ก. เพราะสงมชวตทกชนดเกดขนมาจากนา ข. เพราะสงมชวตตองใชนาชาระลางรางกาย ค. เพราะสงมชวตตองการแกสออกซเจนจากนา ง. เพราะทรพยากรนาเออประโยชนใหแกสงมชวต 2. การแกปญหานาทงจากบานเรอนวธใดเหมาะสมทสด ? ก. แตละบานควรมเครองบาบดนาเสย ข. ทกบานไมทงนาเสยลงทอระบายนา ค. รณรงคใหประชาชนใชนาอยางประหยด ง. ควรจดใหมบอพกนาทงรวมแลวปรบสภาพนา ใหดกอนปลอยลงสแหลงนา

3. การเกดมลพษทางนาจะสงผลกระทบดานใดทนาเปนหวงและตองเฝาระวงเปนพเศษ? ก. การประมง ข. เกษตรกรรม ค. อตสาหกรรม ง. การอปโภค บรโภค 4. เมอนามสขนเพราะมสงเจอปนอยมาก วธแกไขทงายทสดคอขอใด? ก. ตม ข. แกวงสารสม ค. ตดตงเครองกรองนา ง. ตดตงเครองบาบดนาเสย

154

5. หากจะแกปญหามลพษทางนาใหไดผลดควรดาเนนการอยางไร? ก. สงเสรมการใชเทคโนโลยทจาเปน ข. ออกกฎหมายควบคมอยางเขมงวด ค. รฐบาลตองเพมงบประมาณในการแกปญหา ง. ใหการศกษาแกประชาชนเกยวกบมลพษทางนา 6. ขอใดหมายถงการอนรกษนา? ก. ใชอยางประหยด ข. เกบรกษาไวไมนามาใช ค. นาเอามาใชใหไดมากทสด ง. ใชอยางประหยดและดแลเพอจะไดใชนานๆ 7. ขอใดเปนแหลงสาคญททาใหแมนา ค คลอง ของจงหวดสมทรสาคร เกดสภาพเนาเสย? ก. นาทงจากสถานบรการ ข. นาทงจากโรงงานอตสาหกรรม ค. นาทงจากอาคารบานเรอนและขยะ ง. นาทงจากรานอาหารและภตตาคาร 8. “สารอนทรย สามารถทงลงแมนาได” ขอความนถกหรอไม เพราะเหตใด? ก. ถก เพราะไมมพษไมเปนอนตราย ข. ถก เพราะแหลงนาเปนทรองรบของเสย ค. ผด เพราะอาจทาลายทศนยภาพได ง. ผด เพราะสารไมมพษจานวนมากสามารถทาลายระบบ นเวศได 9. สาเหตสาคญททาใหเกดการขาดแคลนนาเพอการอปโภคบรโภคในบางฤดกาล คอขอใด? ก. ปาไมถกทาลายมาก ข. กจกรรมอตสาหกรรม ค. สายนาเปลยนทางเดน ง. มการกกเกบนาไวทตนเขอนมากเกนไป

10. คณสมบตทางกายภาพของนา คอขอใด ? ก. ความขนของนา ข. ความเคมของนา ค. ความเปนกรดของนา ง. แรธาตทละลายอยในนา 11. แหลงกาเนดของมลพษทางอากาศทสาคญคอขอใด? ก. ธรรมชาต ข. ขยะมลฝอย ค. การคมนาคมขนสง ง. กจกรรมดานการเกษตร 12. พฤตกรรมใดทกอใหเกดมลพษทางอากาศมากทสด? ก. ยย ใชยาฉดยงแบบสเปรย ข. แพท ใชเตาถานในการปรงอาหาร ค. แอน เผาใบไมทรวงตามบรเวณพนบาน ง. ชาย เตมนามนรถทไมเหมาะกบสภาพรถยนต 13. มลพษทางอากาศจากแหลงกาเนดใดทอนตรายทสด? ก. ควน จากการสบบหร ข. ควน จากการเผาไมทาถาน ค. ควน จากโรงงานอตสาหกรรม ง. ควน จากการปรงอาหารตามบานเรอน 14. กาซอะไรทเปนตนเหตของการเกดปรากฏการณเรอนกระจก? ก. คารบอนไดออกไซด ข. ซลเฟอรไดออกไซด ค. คารบอนมอนอกไซด ง. ไนโตรเจนไดออกไซด 15. รางกายมนษยตองการกาซใดมากทสด? ก. ออกซเจน ข. ไนโตรเจน ค. ซลเฟอรไดออกไซด ง. คารบอนมอนอกไซด

155

16. อากาศเสย หมายความวาอะไร? ก. อากาศทมควน ข. อากาศทมกลนเหมน ค. อากาศทมสงเจอปนอยปรมาณมาก ง. อากาศทมสารเจอปนอยสงและอาจเปน อนตราย 17. ขอใดเปนผลโดยตรงจากมลพษทางอากาศ? ก. ทาใหเกดฝนกรด ข. ตนไมเจรญเตบโตชา ค. โลกรอนขนอยางรวดเรว ง. แมลงพฒนาสายพนธอยางตอเนอง 18. แหลงกาเนดใดทปลอยสารพษทางอากาศออกมาในปรมาณทมากและเขมขน จนเกดผลกระทบตอสงแวดลอมอยบอยๆ ? ก. ขยะมลฝอย ข. การทากสกรรม ค. การอตสาหกรรม ง. การเกษตรกรรม 19. กาซททาใหอากาศเสยมากทสดในชนบรรยากาศทวไปคอกาซอะไร? ก. ออกซเจน ข. ไนโตรเจน ค. ซลเฟอรไดออกไซด ง. คลอโรฟลออโรคารบอน 20. วธใดทจะชวยใหอากาศบรสทธไดดทสด? ก. ปลกตนไม ข. ใชเครองฟอกอากาศ ค.ใชรถจกรยานแทนรถยนต ง. เลอกใชนามนทเหมาะสมกบรถยนต

21. ความดงของเสยงขนอยกบสงใด? ก. ระดบเสยง ข. ความถของเสยง ค. คณภาพของเสยง ง. ความเขมของเสยง 22. การไดรบเสยงชนดเดยวกนเปนเวลานานตดตอกนอาจทาใหหหนวกได ทานคดวาจรงหรอไม? ก. จรง เพราะเสยงจะไปรบกวนระบบการไดยน ข. จรง เพราะเชอตามผลการวจยทางการแพทย ค. ไมจรง เพราะความเคยชนไมสามารถทาใหห หนวกได ง. ไมจรง เพราะหของมนษยสามารถทนเสยงดง มากๆ ได 23. บคคลใดตอไปนนาจะไดรบอนตรายจากมลพษทางเสยงมากทสด? ก. หมา เลนดนตรทกวน ข. เทง อาศยอยในชมชนแออด ค. โหนง ทางานในโรงงานตกตา ง. มดดา ขายพวงมาลยอยตามสแยกไฟแดง 24. การไดยนเสยงดงมาก เปนเวลานาน จะมผลเสยตอสขภาพดานใดมากทสด? ก. หตง ข. หหนวก ค. ปวดแกวห ง. หอกเสบ 25. แหลงกาเนดเสยงชนดใดทมผลกระทบตอมนษยมากทสด? ก. รถยนต ข. เรอยนต ค. เครองบนเจต ง. โรงงานอตสาหกรรม

156

26. ขอใด ไมใช ผลกระทบจากมลพษของเสยงทางดานอารมณ? ก. หงดหงด ไมสบายใจ ข. ขาดสมาธในการทางาน ค. การตดตอสอสารไมสะดวก ง. เนอเยอเซลลประสาทถกทาลาย 27. การกระทาในขอใดชวยปองกนและแกไขมลพษตางๆ ไดในระยะยาว? ก. ใหความรดานสงแวดลอมแกประชาชนทวไป ข. ออกกฎหมายทมบทลงโทษหนกแกผกระทาผด ค. เพมประสทธภาพของเจาหนาทตารวจในการ ตรวจตราสอดสอง ง. ยกเลกการใชเทคโนโลยใหมๆ และนาความร เรองภมปญญาไทยมาใช 28. ขอใด ไมใช ผลทเกดจากการไดยนเสยงดงตดตอกนเปนเวลานาน? ก. คลนไส อาเจยน ปวดศรษะ ข. มกรดในกระเพาะมากขนกวาปกต ค. ความสามารถในการไดยนคอยๆ เสอมลง ง. หงดหงดงาย หวาดระแวงจนเปนโรคประสาท

29. ควรปฏบตอยางไรเมอตองทางานอยกบเครองจกรทมเสยงดงมากๆ ? ก. พกการทางานเปนระยะๆ บอยๆ ข. ใสเครองครอบหขณะปฏบตงาน ค. ผลดเปลยนกบเพอนรวมงานตามตารางเวลา ง. ปฏบตตามขอบงคบของสถานประกอบการอยาง เครงครด 30. ประเทศไทยกาหนดมาตรฐานของเสยงดงไวไมเกนกเดซเบล? ก. 75 เดซเบล ข. 80 เดซเบล ค. 85 เดซเบล ง. 90 เดซเบล

157

ตอนท 2 แบบวดความใสใจและเหนคณคาตอสงแวดลอม คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ✓ลงในชองระดบความคดเหนทตรงหรอใกลเคยงกบความคด ความรสกความเขาใจของทานมากทสดเพยงขอเดยว

ระดบความคดเหน ขอความ เหนดวย

มาก เหนดวย

เหนดวยนอย

ไมเหนดวย

1. ขาพเจาตองการมสวนรวมในการแกปญหาโลกรอน 2. ขาพเจาตองการมสวนรวมในการแกปญหามลพษทางเสยง 3. ขาพเจาตองการมสวนรวมในการแกปญหามลพษทางนา 4. ขาพเจาตองการมสวนรวมในการแกปญหามลพษทางอากาศ 5. ขาพเจาตองการใหรฐบาลตรวจจบรถทมการปลอยควนเสย 6. นกเรยนควรใหรฐบาลเปนผแกปญหาสงแวดลอม เพราะนกเรยนเปนแคประชาชนคงชวยอะไรไมได 7. ขาพเจาคดวาการทงขยะลงนา เปนการกระทาของคนมกงาย 8. ครผสอนมสวนสาคญทจะสรางแรงจงใจใหนกเรยนอยากดแลสงแวดลอม 9. การเขารวมโครงการอนรกษนา จะทาใหครและเพอนๆ ชนชม 10. "ขยะในมอทาน ลงถงเถอะครบ" คากลาวนเปนแรงจงใจใหนกเรยนทงขยะถกทมากขน 11. การไมทงขยะลงแมนา จะทาใหแมนาสะอาดและอยกบเราอยางยงยน 12. การนารถไปตรวจสภาพตามกาหนดเวลา จะชวยลดมลพษไดมาก 13. การทอากาศมสารพษเจอปนอยมากเกนไป จะกอใหเกดอนตรายตอมนษย 14. การเทนาทงหรอนาใชจากบานเรอน ถอวาเปนเรองธรรมดาของบานเรอนทอยรมคลอง 15. ขยะมลฝอยทกชนดจะสลายตวไดเองตามธรรมชาต โดยไมเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอม

.............

.............

.............

.............

............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

.........

.........

.........

.........

......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... ......... .........

.............

.............

.............

.............

............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

.............

.............

.............

.............

............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. ............. .............

158

ตอนท 3 ลกษณะและรปแบบของสงเรา คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ✓ลงในชองระดบความคดเหนทตรงหรอใกลเคยงกบความคด ความรสก ของทานมากทสดเพยงขอเดยว

ระดบความคดเหน ขอความ เหนดวย

มาก เหนดวย

เหนดวยนอย

ไมเหนดวย

ขนาดของสงเรามผลตอการกระตนใหเกดความตระหนกเกยวกบการอนรกษและแกปญหาสงแวดลอม 1. การทเรามองภาพหรอปายใหญๆ จะทาใหนกเรยนรบทราบขอมลไดอยางครบถวน ชดเจน และไมลมงาย 2. การใชโมเดลทเปนตกตาขนาดใหญในการรณรงครกษาสงแวดลอม จะทาใหนาสนใจ 3. การใชสอการสอนเกยวกบปญหาสงแวดลอมทมรปแบบหลากหลายจะทาใหนาสนใจ 4. การใชปายรณรงคเกยวกบสงแวดลอมหลายๆ ปาย จะทาใหไดรบขอมลอยางทวถง การทาซาของสงเรามผลตอการกระตนใหเกดความตระหนกเกยวกบการอนรกษและแกปญหาสงแวดลอม 5. ครนาเสนอเรองเกยวกบปญหาสงแวดลอมทกวนกอนเรยน ทาใหเรารสกถงปญหาสงแวดลอมไดด 6. การเขารวมกจกรรมของโครงการอนรกษนาเปนประจาจะทาใหนกเรยนเปนนกอนรกษนาทด 7. การอบรมเกยวกบการอนรกษสงแวดลอมบอยๆ ทาใหเกดความเขาใจ 8. การไดออกไปทากจกรรมเพอดแลสงแวดลอมบอยๆ ทาใหนกเรยนมความตระหนกเกยวกบสงแวดลอมมากขน การทนกเรยนรบรสอตอไปน จะทาใหนกเรยนเขาใจถงปญหาและอยากมสวนรวมในการแกปญหาสงแวดลอม 9. ภาพยนตรเกยวกบปญหาสงแวดลอม 10. การรวมแสดงละครเกยวกบปญหาสงแวดลอม 11. การลองเรอชมสภาพจรงของแมนาทาจน 12. การแสดงหนกระบอกเกยวกบปญหาสงแวดลอม เพอกระตนใหนกเรยนมความสนใจ และกระตนใหมความตระหนก

............. ............. ............. .............

............. ............. ............. .............

.............

.............

............. ............

......... ......... ......... .........

......... ......... ......... .........

.........

.........

......... .........

............. ............. ............. .............

............. ............. ............. .............

.............

.............

............. ............

............. ............. ............. .............

............. ............. ............. .............

.............

.............

............. ............

159

ระดบความคดเหน ขอความ เหนดวย

มาก เหนดวย

เหนดวยนอย

ไมเหนดวย

การทาตรงขามหรอทาแปลกออกไปของสงเรา มผลตอการกระตนใหเกดความตระหนกในการอนรกษและแกปญหาสงแวดลอม

13. การใชสอทเปนเกมสในการนาเขาสบทเรยนเกยวกบสงแวดลอม จะกระตนใหเกดความอยากรอยากตดตาม 14. การใชสอรณรงคอนรกษสงแวดลอมทเปนการตนมสสนสะดดตา จะกระตนใหนกเรยนเขาใจเนอหายงขน 15. การใชสอทเปนภาพสามมต มเสยงและมกลน จะทาใหนกเรยนเขาใจสภาพสงแวดลอมไดด 16. ขอความทใชในการเตอนใหรกษาสงแวดลอม ควรเนนตวอกษรนนใหแปลกใหมชวนมอง จะชวยกระตนใหเกดความตระหนกได

............. ............. ............. .............

......... ......... ......... .........

............. ............. ............. .............

............. ............. ............. .............

คาชแจง จงพจารณาภาพตอไปนแลวทาเครองหมาย ( ) ลงในชองตามหมายเลข ทนกเรยนเหนวาภาพนนทาใหนกเรยนรสกถงปญหาสงแวดลอม โดยเลอกใหตรงกบความรสกของตนเองมากทสด ?

[1] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมนอย [2] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมปานกลาง [3] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมมาก [4] หมายถง รสกถงปญหาสงแวดลอมมากทสด

17. [1] [2] [3] [4]

18. [1] [2] [3] [4]

160

19. [1] [2] [3] [4]

20. [1] [2] [3] [4]

21. [1] [2] [3] [4]

22. [1] [2] [3] [4]

23. [1] [2] [3] [4]

24. [1] [2] [3] [4]

25. [1] [2] [3] [4]

161

26. [1] [2] [3] [4] ตอนท 4 แหลงขอมลทเกยวกบสงแวดลอม คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาแหลงขอมลดงตอไปนวา นกเรยนไดรบความรหรอขอมลเกยวกบสงแวดลอมมากนอยเพยงใด ตามความเปนจรง โดยทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความรสกมากทสด

ระดบความคดเหน แหลงขอมลเกยวกบสงแวดลอม

มาก คอนขางมาก คอนขางนอย นอย 1. โทรทศน 2. หนงสอพมพ 3. คร 4. เพอน 5. หองสมดโรงเรยน 6. พอแม หรอผปกครอง 7. อนเทอรเนต 8. วารสาร หรอสงพมพตางๆ 9. การประชาสมพนธของโรงเรยน 10. หองสมดชมชน 11. ปายโฆษณาตามแหลงตางๆ 12. ใบปลว 13. วทยกระจายเสยง 14. วทยากรทมาใหความรในโรงเรยน

*******************************************************

162

ภาคผนวก ง

ผลการวเคราะหโมเดลความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและ เทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม

163

1. ผลการวเคราะหโมเดลความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหน ง แบบสองคประกอบ กลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนรฐบาล (Single group)

DATE: 8/ 1/2008 TIME: 20:22 L I S R E L 8.72 BY Karl G. Jöreskog & Dag Sörbom This program is published exclusively by Scientific Software International, Inc. 7383 N. Lincoln Avenue, Suite 100 Lincolnwood, IL 60712, U.S.A. Phone: (800)247-6113, (847)675-0720, Fax: (847)675-2140 Copyright by Scientific Software International, Inc., 1981-2005 Use of this program is subject to the terms specified in the Universal Copyright Convention. Website: www.ssicentral.com The following lines were read from file D:\Rudchaa\model LISREL\model\new model\first order\region\goverment\4fac\gov 4f.518.spj: awareness518 (goverment 4 factor) Observed Variables: W Ai N Ne Mo E I S C R M Inf Correlation Matrix 1.000 0.241 1.000 0.232 0.249 1.000 0.013 -0.005 0.032 1.000 -0.028 0.027 0.008 0.074 1.000 0.021 0.032 0.107 0.389 0.414 1.000 0.053 0.004 0.092 0.147 0.188 0.136 1.000 -0.061 -0.020 -0.067 0.298 0.315 0.109 0.053 1.000 0.086 -0.058 -0.014 0.264 0.260 0.288 0.085 0.348 1.000 -0.072 0.012 -0.016 0.400 0.464 0.282 0.131 0.409 0.391 1.000 0.055 0.032 -0.013 0.031 0.386 0.213 0.076 0.393 0.417 0.485 1.000 -0.046 -0.019 0.038 0.080 0.170 0.095 0.133 0.200 0.154 0.164 0.128 1.000 Standard Deviations: 1.478 1.508 1.727 2.063 2.029 2.205 3.982 1.744 2.048 1.852 1.751 6.585 Sample Size = 518 Latent Variables: Kn At Sc In Relationships W = Kn Ai = 1*Kn N = Kn Ne = At

164

Mo = 1*At E = At I = Sc S = Sc C = Sc R = 1*Sc M = Sc Inf = In set the variance of Inf to 0 set the covariance between Mo and Ne free set the covariance between M and Ne W free set the covariance between C S and E W free Path Diagram lisrel output: me=ml sc mi ad=off it=1000 End of Problem awareness518 (goverment 4 factor) Covariance Matrix W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- W 2.18 Ai 0.54 2.27 N 0.59 0.65 2.98 Ne 0.04 -0.02 0.11 4.26 Mo -0.08 0.08 0.03 0.31 4.12 E 0.07 0.11 0.41 1.77 1.85 4.86 I 0.31 0.02 0.63 1.21 1.52 1.19 S -0.16 -0.05 -0.20 1.07 1.11 0.42 C 0.26 -0.18 -0.05 1.12 1.08 1.30 R -0.20 0.03 -0.05 1.53 1.74 1.15 M 0.14 0.08 -0.04 0.11 1.37 0.82 Inf -0.45 -0.19 0.43 1.09 2.27 1.38 Covariance Matrix I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- I 15.86 S 0.37 3.04 C 0.69 1.24 4.19 R 0.97 1.32 1.48 3.43 M 0.53 1.20 1.50 1.57 3.07 Inf 3.49 2.30 2.08 2.00 1.48 43.36 awareness518 (goverment 4 factor) Parameter Specifications LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- --------

165

W 1 0 0 0 Ai 0 0 0 0 N 2 0 0 0 Ne 0 3 0 0 Mo 0 0 0 0 E 0 4 0 0 I 0 0 5 0 S 0 0 6 0 C 0 0 7 0 R 0 0 0 0 M 0 0 8 0 Inf 0 0 0 9 PHI Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- Kn 10 At 11 12 Sc 13 14 15 In 16 17 18 0 THETA-DELTA W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- W 19 Ai 0 20 N 0 0 21 Ne 0 0 0 22 Mo 0 0 0 23 24 E 0 0 0 0 0 25 I 0 0 0 0 0 0 S 27 0 0 0 0 28 C 30 0 0 0 0 31 R 0 0 0 0 0 0 M 34 0 0 35 0 0 Inf 0 0 0 0 0 0 THETA-DELTA I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- I 26 S 0 29 C 0 0 32 R 0 0 0 33 M 0 0 0 0 36 Inf 0 0 0 0 0 0 awareness518 (goverment 4 factor) Number of Iterations = 12

166

LISREL Estimates (Maximum Likelihood) LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- W 0.95 - - - - - - (0.21) 4.56 Ai 1.00 - - - - - - N 1.11 - - - - - - (0.24) 4.63 Ne - - 0.92 - - - - (0.10) 9.22 Mo - - 1.00 - - - - E - - 0.65 - - - - (0.09) 7.42 I - - - - 0.56 - - (0.13) 4.14 S - - - - 0.72 - - (0.06) 12.29 C - - - - 0.81 - - (0.07) 11.82 R - - - - 1.00 - - M - - - - 0.85 - - (0.07) 13.07 Inf - - - - - - 6.58 (0.20) 32.16 PHI Kn At Sc In

167

-------- -------- -------- -------- Kn 0.57 (0.16) 3.54 At 0.03 2.90 (0.07) (0.43) 0.45 6.72 Sc -0.08 1.64 1.91 (0.08) (0.16) (0.21) -1.02 10.04 9.11 In -0.01 0.24 0.33 1.00 (0.05) (0.07) (0.07) -0.23 3.53 4.75 THETA-DELTA W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- W 1.66 (0.16) 10.41 Ai - - 1.70 (0.17) 10.06 N - - - - 2.28 (0.22) 10.57 Ne - - - - - - 1.80 (0.36 ) 4.96 Mo - - - - - - -2.37 1.22 (0.31) (0.36) -7.67 3.34 E - - - - - - - - - - 3.69 (0.25) 14.59 I - - - - - - - - - - - - S -0.05 - - - - - - - - -0.34 (0.09) (0.13) -0.54 -2.56 C 0.38 - - - - - - - - 0.59 (0.11) (0.15)

168

3.36 3.89 R - - - - - - - - - - - - M 0.23 - - - - -1.15 - - - - (0.09) (0.12) 2.51 -9.28 Inf - - - - - - - - - - - - THETA-DELTA I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- I 15.26 (0.95) 15.99 S - - 2.05 (0.14) 14.76 C - - - - 2.95 (0.20) 14.93 R - - - - - - 1.52 (0.13) 11.99 M - - - - - - - - 1.70 (0.14) 12.35 Inf - - - - - - - - - - - - Squared Multiple Correlations for X - Variables W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- 0.24 0.25 0.24 0.58 0.70 0.25 Squared Multiple Correlations for X - Variables I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- 0.04 0.33 0.30 0.56 0.45 1.00 Goodness of Fit Statistics

169

Degrees of Freedom = 42 Minimum Fit Function Chi-Square = 61.79 (P = 0.025) Normal Theory Weighted Least Squares Chi-Square = 62.56 (P = 0.021) Estimated Non-centrality Parameter (NCP) = 20.56 90 Percent Confidence Interval for NCP = (3.24 ; 45.84) Minimum Fit Function Value = 0.12 Population Discrepancy Function Value (F0) = 0.040 90 Percent Confidence Interval for F0 = (0.0063 ; 0.089) Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) = 0.031 90 Percent Confidence Interval for RMSEA = (0.012 ; 0.046) P-Value for Test of Close Fit (RMSEA < 0.05) = 0.98 Expected Cross-Validation Index (ECVI) = 0.26 90 Percent Confidence Interval for ECVI = (0.23 ; 0.31) ECVI for Saturated Model = 0.30 ECVI for Independence Model = 2.96 Chi-Square for Independence Model with 66 Degrees of Freedom = 1507.02 Independence AIC = 1531.02 Model AIC = 134.56 Saturated AIC = 156.00 Independence CAIC = 1594.02 Model CAIC = 323.56 Saturated CAIC = 565.50 Normed Fit Index (NFI) = 0.96 Non-Normed Fit Index (NNFI) = 0.98 Parsimony Normed Fit Index (PNFI) = 0.61 Comparative Fit Index (CFI) = 0.99 Incremental Fit Index (IFI) = 0.99 Relative Fit Index (RFI) = 0.94 Critical N (CN) = 554.94 Root Mean Square Residual (RMR) = 0.35 Standardized RMR = 0.034 Goodness of Fit Index (GFI) = 0.98 Adjusted Goodness of Fit Index (AGFI) = 0.96 Parsimony Goodness of Fit Index (PGFI) = 0.53 awareness518 (goverment 4 factor) Modification Indices and Expected Change Modification Indices for LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- W - - 0.10 1.01 1.04 Ai - - 0.06 0.60 0.15 N - - 0.00 0.03 2.02

170

Ne 0.13 - - 0.01 3.69 Mo 1.64 - - 0.17 1.46 E 3.41 - - 1.50 0.58 I 4.80 9.14 - - 4.35 S 0.74 0.62 - - 4.01 C 2.08 7.11 - - 0.43 R 0.17 6.22 - - 0.48 M 0.56 0.23 - - 3.60 Inf - - - - - - - - Expected Change for LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- W - - -0.01 -0.06 -0.07 Ai - - 0.01 0.04 -0.03 N - - 0.00 0.01 0.11 Ne -0.07 - - -0.02 -0.20 Mo -0.26 - - 0.10 0.13 E 0.28 - - -0.79 0.06 I 0.71 0.45 - - 0.37 S -0.12 -0.05 - - 0.14 C -0.24 -0.21 - - 0.05 R 0.06 0.21 - - -0.05 M 0.10 -0.04 - - -0.13 Inf - - - - - - - - Standardized Expected Change for LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- W - - -0.02 -0.08 -0.07 Ai - - 0.02 0.06 -0.03 N - - 0.00 0.02 0.11 Ne -0.05 - - -0.03 -0.20 Mo -0.20 - - 0.14 0.13 E 0.21 - - -1.09 0.06 I 0.54 0.77 - - 0.37 S -0.09 -0.09 - - 0.14 C -0.18 -0.36 - - 0.05 R 0.04 0.36 - - -0.05 M 0.08 -0.07 - - -0.13 Inf - - - - - - - - Completely Standardized Expected Change for LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- W - - -0.01 -0.05 -0.05 Ai - - 0.01 0.04 -0.02 N - - 0.00 0.01 0.07 Ne -0.03 - - -0.02 -0.10 Mo -0.10 - - 0.07 0.07 E 0.10 - - -0.49 0.03 I 0.14 0.19 - - 0.09

171

S -0.05 -0.05 - - 0.08 C -0.09 -0.17 - - 0.03 R 0.02 0.19 - - -0.03 M 0.04 -0.04 - - -0.07 Inf - - - - - - - - No Non-Zero Modification Indices for PHI Modification Indices for THETA-DELTA W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- W - - Ai 0.00 - - N 0.81 1.10 - - Ne 0.35 0.25 0.17 - - Mo 0.04 0.00 0.93 - - - - E 0.03 0.02 4.76 0.01 0.01 - - I 1.55 0.58 3.67 1.60 5.56 0.36 S - - 0.01 1.08 0.00 0.59 - - C - - 1.95 0.01 0.63 6.39 - - R 1.82 1.08 0.06 0.67 2.54 0.43 M - - 1.41 0.04 - - 0.00 1.33 Inf 0.69 0.34 2.06 3.78 1.45 0.63 Modification Indices for THETA-DELTA I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- I - - S 2.40 - - C 0.79 1.84 - - R 0.26 0.88 0.41 - - M 1.73 0.13 5.31 0.22 - - Inf 4.89 3.96 0.32 0.39 3.70 - - Expected Change for THETA-DELTA W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- W - - Ai -0.03 - - N -0.50 0.67 - - Ne 0.07 -0.05 -0.05 - - Mo -0.02 0.00 -0.12 - - - - E 0.02 0.02 0.28 -0.02 0.03 - - I 0.30 -0.19 0.54 0.38 0.67 0.19 S - - 0.01 -0.11 0.00 -0.10 - - C - - -0.16 0.01 -0.13 -0.37 - - R -0.14 0.09 0.02 0.14 0.21 0.10 M - - 0.11 -0.02 - - -0.01 -0.16 Inf -0.37 -0.27 0.74 -1.28 0.85 0.41

172

Expected Change for THETA-DELTA I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- I - - S -0.39 - - C -0.27 0.16 - - R -0.12 -0.10 -0.08 - - M -0.33 0.04 0.29 -0.06 - - Inf 2.46 0.86 0.29 -0.28 -0.80 - - Completely Standardized Expected Change for THETA-DELTA W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- W - - Ai -0.01 - - N -0.19 0.26 - - Ne 0.02 -0.02 -0.01 - - Mo -0.01 0.00 -0.03 - - - - E 0.01 0.00 0.07 -0.01 0.01 - - I 0.05 -0.03 0.08 0.05 0.08 0.02 S - - 0.00 -0.04 0.00 -0.03 - - C - - -0.05 0.00 -0.03 -0.09 - - R -0.05 0.03 0.01 0.04 0.06 0.03 M - - 0.04 -0.01 - - 0.00 -0.04 Inf -0.04 -0.03 0.07 -0.09 0.06 0.03 Completely Standardized Expected Change for THETA-DELTA I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- I - - S -0.06 - - C -0.03 0.05 - - R -0.02 -0.03 -0.02 - - M -0.05 0.01 0.08 -0.02 - - Inf 0.09 0.08 0.02 -0.02 -0.07 - - Maximum Modification Index is 9.14 for Element ( 7, 2) of LAMBDA-X awareness518 (goverment 4 factor) Standardized Solution LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- W 0.72 - - - - - - Ai 0.76 - - - - - - N 0.84 - - - - - - Ne - - 1.56 - - - -

173

Mo - - 1.70 - - - - E - - 1.10 - - - - I - - - - 0.77 - - S - - - - 1.00 - - C - - - - 1.12 - - R - - - - 1.38 - - M - - - - 1.18 - - Inf - - - - - - 6.58 PHI Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- Kn 1.00 At 0.02 1.00 Sc -0.08 0.70 1.00 In -0.01 0.14 0.24 1.00 awareness518 (goverment 4 factor) Completely Standardized Solution LAMBDA-X Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- W 0.49 - - - - - - Ai 0.50 - - - - - - N 0.49 - - - - - - Ne - - 0.76 - - - - Mo - - 0.84 - - - - E - - 0.50 - - - - I - - - - 0.19 - - S - - - - 0.57 - - C - - - - 0.55 - - R - - - - 0.75 - - M - - - - 0.67 - - Inf - - - - - - 1.00 PHI Kn At Sc In -------- -------- -------- -------- Kn 1.00 At 0.02 1.00 Sc -0.08 0.70 1.00 In -0.01 0.14 0.24 1.00 THETA-DELTA W Ai N Ne Mo E -------- -------- -------- -------- -------- -------- W 0.76 Ai - - 0.75 N - - - - 0.76

174

Ne - - - - - - 0.42 Mo - - - - - - -0.57 0.30 E - - - - - - - - - - 0.75 I - - - - - - - - - - - - S -0.02 - - - - - - - - -0.09 C 0.13 - - - - - - - - 0.13 R - - - - - - - - - - - - M 0.09 - - - - -0.32 - - - - Inf - - - - - - - - - - - - THETA-DELTA I S C R M Inf -------- -------- -------- -------- -------- -------- I 0.96 S - - 0.67 C - - - - 0.70 R - - - - - - 0.44 M - - - - - - - - 0.55 Inf - - - - - - - - - - - - Time used: 0.100 Seconds

175

2. ผลการวเคราะหบางสวน ของการทดสอบความไมแปรเปลยนของรปแบบโมเดลความตระหนกถงผลกระทบของวทยาศาสตรและเทคโนโลยทมตอปญหาสงแวดลอม อนดบทหนง แบบสองคประกอบระหวางกลมนกเรยนทศกษาในโรงเรยนตางสงกดกน (Multiple group analysis) DATE: 8/ 1/2008 TIME: 20:51 L I S R E L 8.72 BY Karl G. Jöreskog & Dag Sörbom This program is published exclusively by Scientific Software International, Inc. 7383 N. Lincoln Avenue, Suite 100 Lincolnwood, IL 60712, U.S.A. Phone: (800)247-6113, (847)675-0720, Fax: (847)675-2140 Copyright by Scientific Software International, Inc., 1981-2005 Use of this program is subject to the terms specified in the Universal Copyright Convention. Website: www.ssicentral.com The following lines were read from file D:\Rudchaa\model LISREL\model\new model\compair\compair 4 fac\region\region 4f.518 ho.spj: group 1 (goverment 4 factor) Observed Variables: W Ai N Ne Mo E I S C R M Inf Correlation Matrix 1.000 0.241 1.000 0.232 0.249 1.000 0.013 -0.005 0.032 1.000 -0.028 0.027 0.008 0.374 1.000 0.021 0.032 0.107 0.389 0.414 1.000 0.053 0.004 0.092 0.147 0.188 0.136 1.000 -0.061 -0.020 -0.067 0.298 0.315 0.109 0.053 1.000 0.086 -0.058 -0.014 0.264 0.260 0.288 0.085 0.348 1.000 -0.072 0.012 -0.016 0.400 0.464 0.282 0.131 0.409 0.391 1.000 0.055 0.032 -0.013 0.031 0.386 0.213 0.076 0.393 0.417 0.485 1.000 -0.046 -0.019 0.038 0.080 0.170 0.095 0.133 0.200 0.154 0.164 0.128 1.000 Standard Deviations: 1.478 1.508 1.727 2.063 2.029 2.205 3.982 1.744 2.048 1.852 1.751 6.585 Sample Size = 518 Latent Variables: Kn At Sc In Relationships W = Kn Ai = 1*Kn

176

N = Kn Ne = At Mo = 1*At E = At I = Sc S = Sc C = Sc R = 1*Sc M = Sc Inf = In set the variance of Inf to 0 set the covariance between Mo and Ne free set the covariance between M and Ne W free set the covariance between C S and E W free set the variance of W free set the variance of Ai free set the variance of N free set the variance of Ne free set the variance of Mo free set the variance of E free set the variance of I free set the variance of S free set the variance of C free set the variance of R free set the variance of M free set the variance of Inf fre e set the variance of Kn free set the variance of At free set the variance of Sc free set the variance of In free set the covariance between Kn and At free set the covariance between Kn and Sc free set the covariance between Kn and In free set the covariance between At and Sc free set the covariance between At and In free set the covariance between Sc and In free set the variance of Inf to 1 Path Diagram lisrel output: me=ml sc mi ad=off it=1000 group 2(private 4 factor) Observed Variables: W Ai N Ne Mo E I S C R M Inf Correlation Matrix 1.000 0.388 1.000 0.289 0.288 1.000 0.060 0.103 0.100 1.000 0.081 -0.051 0.100 0.014 1.000 0.200 0.142 0.318 0.216 0.032 1.000 0.096 0.096 -0.092 0.179 -0.062 0.147 1.000 -0.023 -0.018 -0.089 0.350 -0.085 0.005 0.149 1.000 0.110 0.015 -0.044 0.264 -0.088 -0.024 0.129 0.461 1.000 0.167 0.162 0.025 0.208 -0.036 0.102 0.101 0.358 0.372 1.000 0.098 -0.039 -0.079 0.185 -0.033 0.096 -0.003 0.338 0.420 0.471 1.000

177

0.024 -0.001 -0.095 0.129 0.001 -0.021 0.157 0.221 0.203 0.326 0.269 1.000 Standard Deviations: 1.851 1.597 1.775 2.001 1.883 2.304 3.891 1.856 1.916 1.833 2.036 6.844 Sample Size = 203 Latent Variables: Kn At Sc In Relationships W = Kn Ai = 1*Kn N = Kn Ne = 1*At Mo = At E = At I = Sc S = Sc C = Sc R = 1*Sc M = Sc Inf = In set the variance of Inf to 0 set the covariance between Mo and Ne free set the covariance between M and Ne W free set the covariance between C S and E W free set the variance of W free set the variance of Ai free set the variance of N free set the variance of Ne free set the variance of Mo free set the variance of E free set the variance of I free set the variance of S free set the variance of C free set the variance of R free set the variance of M free set the variance of Inf free set the variance of Kn free set the variance of At free set the variance of Sc free set the variance of In free set the covariance between Kn and At free set the covariance between Kn and Sc free set the covariance between Kn and In free set the covariance between At and Sc free set the covariance between At and In free set the covariance between Sc and In free set the variance of Inf to 1 Path Diagram lisrel output: me=ml sc mi ad=off it=1000 End of Problem

178

Group Goodness of Fit Statistics Contribution to Chi-Square = 61.03 Percentage Contribution to Chi-Square = 43.00 Root Mean Square Residual (RMR) = 0.36 Standardized RMR = 0.034 Goodness of Fit Index (GFI) = 0.98 group 1 (goverment 4 factor) Global Goodness of Fit Statistics Degrees of Freedom = 84 Minimum Fit Function Chi-Square = 141.91 (P = 0.00) Normal Theory Weighted Least Squares Chi-Square = 140.64 (P = 0.00011) Estimated Non-centrality Parameter (NCP) = 56.64 90 Percent Confidence Interval for NCP = (27.85 ; 93.32) Minimum Fit Function Value = 0.20 Population Discrepancy Function Value (F0) = 0.079 90 Percent Confidence Interval for F0 = (0.039 ; 0.13) Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) = 0.043 90 Percent Confidence Interval for RMSEA = (0.030 ; 0.056) P-Value for Test of Close Fit (RMSEA < 0.05) = 0.81 Expected Cross-Validation Index (ECVI) = 0.40 90 Percent Confidence Interval for ECVI = (0.36 ; 0.45) ECVI for Saturated Model = 0.22 ECVI for Independence Model = 2.91 Chi-Square for Independence Model with 132 Degrees of Freedom = 2064.74 Independence AIC = 2112.74 Model AIC = 284.64 Saturated AIC = 312.00 Independence CAIC = 2246.67 Model CAIC = 686.45 Saturated CAIC = 1182.58 Normed Fit Index (NFI) = 0.93 Non-Normed Fit Index (NNFI) = 0.95 Parsimony Normed Fit Index (PNFI) = 0.59 Comparative Fit Index (CFI) = 0.97 Incremental Fit Index (IFI) = 0.97 Relative Fit Index (RFI) = 0.89 Critical N (CN) = 594.08

179

Group Goodness of Fit Statistics Contribution to Chi-Square = 80.89 Percentage Contribution to Chi-Square = 57.00 Root Mean Square Residual (RMR) = 0.45 Standardized RMR = 0.065 Goodness of Fit Index (GFI) = 0.94 group 2(private 4 factor) Time used: 0.140 Seconds

180

ประวตยอผวจย

181

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางรชนก ทมชาต วนเดอนปเกด 8 สงหาคม 2523 สถานทเกด จงหวดชลบร สถานทอยปจจบน 184/4 ม.7 ต.บางพระ อ.ศรราชา จ.ชลบร ตาแหนงหนาทการงานปจจบน คร คศ.1 สถานททางานปจจบน โรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ”

ต.ตลาด อ.กระทมแบน จ.สมทรสาคร ประวตการศกษา พ.ศ. 2541 มธยมศกษา จากโรงเรยนวดทรงธรรม จ.สมทรปราการ พ.ศ. 2546 กศ.บ. (วทยาศาสตร-ชววทยา) จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พ.ศ. 2551 กศ.ม. (การวดผลการศกษา) จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ