ระบบการจดการสารเคม

นายสมบต คงวทยา

สานกพฒนาศกยภาพนกวทยาศาสตรหองปฎบตการ

กรมวทยาศาสตรบรการ

สารเคมอนตรายเขาสรางกายไดอยางไร?

1. การสดดม (Inhalation)

– ระบบหายใจเปนชองทางการรบหรอสมผสกบสารเคมอนตรายทเกดขนมาก

ทสดเพราะสารเคมทอยในสถานะกาซและของแขงทมลกษณะเปนฝน ผง ไอ

ระเหยละอองของเหลวทกระจายในอากาศ สามารถเขาสรางกายไดจากการ

สดดมหรอหายใจ

- ความเปนอนตรายขนกบปจจยตางๆ เชน อตราการหายใจ ระยะเวลาทรบ

สมผสชนดและความเขมขนของสารเคม ความสามารถในการละลาย ความไว

ของปฏกรยา ขนาดของอนภาค

• ปอดประกอบดวยหลอดลม (bronchi) กบ

กลมของถงลมเลกๆ (alveoli) ทปลาย

ชองทางลม (airways) โดยถงลมดดซบ

ออกซเจนและสารเคมตางๆเขาสกระแส

เลอด

• สารเคมประเภททเปนฝน ละอองฝอย

สามารถสะสมในหลอดลมไปจนถงถงลม

ขนกบขนาดของอนภาค และอาจทาลาย

ปอด

• กรณทละลายไดจะถกดดซมเขาสกระแส

โลหต และมผลตอบางสวนของรางกายตอไป

สารเคมอนตรายเขาสรางกายไดอยางไร?

สารเคมอนตรายเขาสรางกายไดอยางไร?

2. การสมผสผานผวหนง (Skin contact)

- ผวหนงเปนสวนทชวยปกปองสารเคมแปลกปลอมเขาสรางกาย อยางไร

กตามสารเคมบางประเภทสามารถซมผานผวหนงและเขาสกระแสโลหต

- ความเปนอนตรายขนกบปจจยตางๆ เชนลกษณะของผวหนง

ระยะเวลาทรบสมผส ชนดและความเขมขนของสารเคม ความสามารถ

ในการละลาย (ในนามน/นา) ความไวของปฏกรยา

สารเคมอนตรายเขาสรางกายไดอยางไร?

2. การสมผสผานผวหนง (ตอ)

- สารเคมทมสมบตกดกรอน เชนกรดหรอดางสามารถทาใหผวหนงเกด

อาการ บวม แดง เปนผนคน หรอไหม

- สารเคมในกลมตวทาละลายอนทรยสามารถละลายนามนในผว ทาใหผว

แหงแตก ทาใหตดเชอโรคและดดซมสารเคมอนไดงายขน

- สารทใหกมมนตรงสสามารถทะลทะลวงผานผวหนง ทาใหเกดอนตราย

ตออวยวะภายใน

สารเคมอนตรายเขาสรางกายไดอยางไร?

3. การสมผสผานทางตา (Eye contact) - สารเคมบางประเภทอาจทาใหดวงตาเกดการระคายเคอง บวมแดง และ

บางครงสามารถดดซมผานทางตาเขาสกระแสโลหต

- ความเปนอนตรายขนกบปจจยตางๆ เชน ชนดและความเขมขนของ

สารเคม ระยะเวลาทสมผสสาร และความสามารถของสารทจะผาน

ทะลเขาสลกตา

- อาการทพบเชน ผวกระจกตาถลอก กระจกตาขนขาว กระจกตาทะล

ชองหนาลกตาอกเสบ ความดนตาสง และแผลบรเวณรอบดวงตา

สารเคมอนตรายเขาสรางกายไดอยางไร?

4. การฉด (Injection)

- เปนชองทางการรบหรอสมผสกบสารเคมอนตรายทเกดขนนอยใน

สถานททางาน

- เกดจากการทรางกายถกสงของมคมซงปนเปอนสารเคมอนตรายบาด

หรอการทมแทงของเครองแกวทแตก ทาใหไดรบสารเคมเขาสกระแสโลหต

- ความเปนอนตรายขนกบปจจยตางๆ เชนขนาดของบาดแผล ชนด ความ

เขมขนและปรมาณของสารเคม

สารเคมอนตรายเขาสรางกายไดอยางไร?

5. การรบประทาน (Ingestion)

- เปนชองทางการรบหรอสมผสกบสารเคมอนตรายทเกดขนนอยทสดใน

สถานททางาน

- สารเคมอนตรายทปนเปอนทมอ บรเวณใบหนา เสอผา อาจเขาส

รางกายขณะทมการรบประทานอาหาร ดมเครองดม หรอสบบหร ไป

ยงระบบตางๆ

- ความเปนอนตรายขนกบปจจยตางๆ เชน ชนด ความเขมขนและ

ปรมาณของสารเคม

การจดการสารเคมอนตราย

• การจดซอสารเคมอนตราย

• การตรวจรบ/ลงทะเบยนสารเคมอนตราย

• การขนถาย/การเคลอนยายสารเคมอนตราย

• การจดเกบสารเคมอนตราย

• การใชสารเคมอนตราย

• การจดการของเสยอนตราย

พระราชบญญต

ความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมการทางาน

พ.ศ.๒๕๕๔

กระทรวงแรงงาน

ประกาศ วนท ๑๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๔

บงคบใช วนท ๑๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

เวบไซดดาวนโหลดท

http://www.mol.go.th/academician/10692

มาตรา 32 เพอประโยชนในการควบคม กากบ ดแลการดาเนนการดาน

ความปลอดภยอาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางาน ใหนายจาง

ดาเนนการดงตอไปน

1) จดใหมการประเมนอนตราย

2) ศกษาผลกระทบของสภาพแวดลอมในการทางานทมผลตอลกจาง

3) จดทาแผนการดาเนนงานดานความปลอดภย อาชวอนามย และ

สภาพแวดลอมในการทางานและจดทาแผนการควบคมดแลลกจางและ

สถานประกอบกจการ

4) สงผลการประเมนอนตราย การศกษาผลกระทบ แผนการดาเนนงานและแผนการควบคมตาม (1) (2) และ (3) ใหอธบดหรอผซงอธบดมอบหมาย

หนาทของคณะอนกรรมการ

วธการชบงอนตรายและประเมนความเสยงวา มวธใดบางทกระทรวงแรงงานจะ

ยอมรบได

การศกษาผลกระทบของสภาพแวดลอมในการทางานทผลตอลกจางตองทา

อยางไร

แผนการดาเนนงานดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการ

แผนการควบคมดแลลกจางทางานหนาตาจะเปนอยางไร

กจการประเภทไหน ขนาดเทาไรทตองทาเรองน

สวนผชานาญการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการ

ทางาน ทจะมาใหคาแนะนาและรบรองผล ไมแนใจจะวาเปนหนาทของ

อนกรรมการชดนหรอไม

มาตรการการควบคม (Control measures)

• มาตรการการควบคม สามารถจดลาดบจากระดบการปองกนและความ

นาเชอถอทสงสดไปถงตาสด

• มาตรการทตองคานงถงเปนสงแรกคอการกาจดอนตรายและความเสยง

• หากไมสามารถกาจดอนตรายและความเสยง ตองหามาตรการทจะลด

ความเสยง

มาตรการการควบคม(Control measures)

• การใชสารทดแทน (Substitution)

• การแยก (Isolation)

• การใชการควบคมทางวศวกรรม (Implementing engineering controls)

• การควบคมดานการบรหาร (Administrative controls)

• การใชอปกรณปองกนสวนบคคล (Personal protective equipment, PPE)

การใชสารทดแทน (Substitution)

• เปนการแทนทสารเคมอนตรายดวยสารเคมอกชนดหนงทมความอนตรายนอยกวาและม

ความเสยงลดลง

• ตวอยางของการใชสารทดแทนเชน

– การใชสารทมการระเหยนอยกวาเพอควบคมอนตรายจากไอระเหย

– การแทนทของเหลวทไวไฟสงดวยของเหลวทสามารถตดไฟไดนอยกวา

– การแทนทสารเคมอนตรายสงเชน สารกอมะเรง สารกอการเปลยนแปลงทาง

พนธกรรม ดวยสารทอนตรายนอยกวา

– การใชสารอนตรายทม hazard class เดยวแทนทสารทอยในหลาย hazard class

– การใชสารเคมทอยในรปของ paste หรอเมด แทนทสารในรปผง

– การใชกรดหรอดางทเจอจางแทนทการใชชนดเขมขน

การใชสารทดแทน (Substitution)

Chemical/Substance Substitute Applications

Benzene Cyclohexane, toluene,

xylene Printing and chemical industries

Carbon tetrachloride Other safer chlorinated

hydrocarbons Starting material for some

chemical processes

Methyl alcohol Ethyl alcohol Cleaning of metal, glass parts

Asbestos Synthetic fibres such as

calcium silicate, fibre glass Lagging of pipes and roofing

materials

White lead paint Zinc or barium oxide Paints

Solvent based paint Water based paint Paints, especially decorative

paints

Guidelines on Prevention and Control of Chemical Hazards, The Occupational Health Department,

Ministry of Manpower, Singapore, page 70.

การแยก (Isolation)

• เปนมาตรการทแยกคนจากสารเคมหรออนตรายโดยใชระยะทางหรอ

เครองกดกน (barrier) เพอปองกนหรอลดการรบสมผส

• มาตรการการแยกแบงเปน

– การแยกผปฏบตงานออกจากสารเคม (Isolate works from

chemicals)

– การแยกสารเคมออกจากสารเคมอนๆ (Isolate chemicals

from other chemicals)

การแยกผปฏบตงานออกจากสารเคม

• การใชอปกรณทเปนระบบปดในการทางานเชนการใช glove boxes หรอ glove

bags

• การทางานโดยใชระบบปดทตอกบเครองดดไอเสยเพอกาจดสารปนเปอน

• การแยกหองปฏบตงานไวในหองหนงโดยการเขาทางานในหองนตองใชอปกรณ

ปองกนสวนบคคลทเหมาะสม

• การใหผปฏบตงานอยในหองทเปน positive pressure ทปองกนการเขามาของ

สารปนเปอนทมากบอากาศ

• การกาหนดระยะของผปฏบตงานจากสารเคมอนตรายและอนตรายทอาจเกดขน

เนองจากการใชสารนน

การควบคมดานการบรหาร

(Administrative controls)

• เปนมาตรการทใชเมอมาตรการควบคมอนๆ ไมสามารถใชได หรอเพอ

เสรมมาตรการอน

• มาตรการนเกยวของกบเหตฉกเฉนดวยเมอมาตรการควบคมอนลมเหลว

เชนในกรณสารเคมหกหรอรว มาตรการนมความสาคญสาหรบ

ผปฏบตงานทตองจดการกบสารเคมทหกหรอรว

การควบคมดานการบรหาร

(Administrative controls)

ตวอยางของการควบคมดานการบรหาร

• การเขยนนโยบายและขนตอนปฏบตงาน เชนวธการปฏบตอยางปลอดภย

• การลดจานวนผปฏบตงานทสมผสกบสารเคม เชนการปฏบตงานนอกเวลา

ทางานปกต

• การลดปรมาณของสารอนตรายโดยการลดสารเคมทเกบไว

• การใชขนตอนปฏบตงานเพอปองกนการทาใหเกดการตดไฟในพนท

อนตราย

• การฝกปฏบตการทางานอยางปลอดภยรวมถงการดแลเรองความสะอาด

ของสถานททางาน

อปกรณปองกนสวนบคคล

(Personal protective equipment, PPE)

• การใชอปกรณปองกนสวนบคคลควรเปนมาตรการสดทายทใช หรอเพอการปองกน

ชวคราวจนกวาจะมการใชการควบคมระดบทสงกวา

• ผประกอบกจการหรอผรบผดชอบตองมนใจวาอปกรณทเลอกชวยลดความเสยงตอ

สขภาพและความปลอดภย มความเหมาะสมกบงานและอนตรายทเกยวกบงานนน

มขนาดเหมาะสมและทาใหผปฏบตงานมความสะดวกสบาย นอกจากนตองใหการ

อบรมการใชงานและดแลรกษา ตลอดจนกากบดแลการใชงาน

• ประสทธภาพของ PPE ขนอยกบการทผปฏบตงานทาตามขอแนะนาและขนตอน

การใชอยางถกตอง

• อปกรณปองกนใบหนาและดวงตา (Eye & Face Protection)

• อปกรณปองกนระบบทางเดนหายใจ (Respiratory Protection)

• อปกรณปองกนศรษะ (Head Protection)

• อปกรณปองกนการไดยน (Hearing Protection)

• อปกรณปองกนมอ (Hand Protection)

• อปกรณปองกนเทา (Foot Protection)

• ชดปองกนอนตรายจากสารเคม ( Chemical Protective Clothing)

อปกรณปองกนสวนบคคล

มาตรการควบคมเฉพาะ

(Specific Control Measure)

• ความเสยงจากการระเบดและเพลงไหม

• การเกบสารอนตรายโดยตองมนใจวาสารมความเสถยร

• การจดการกบสารเคมทหกรวไหล

• การขนยายสารเคมอนตราย

• การควบคมความเสยงจากแกส (compressed gases)

การบารงรกษามาตรการควบคม

(Maintaining Control Measures)

• มการตรวจสอบมาตรการควบคมเปนประจา

• มการกากบดแลเพอใหมนใจวาผปฏบตงานใชมาตรการควบคมอยาง

เหมาะสม

• มการบารงรกษาเชงปองกนและโปรแกรมการทดสอบสาหรบการเกบ

สารเคมและระบบการควบคมสารเคม

• มการเฝาระวงคณภาพอากาศเพอมนใจวาการควบคมดานการบรหาร

และวศวกรรมยงคงมประสทธภาพ

• มกลไกใหผปฏบตงานสามารถรายงานมาตรการควบคมทบกพรอง

การใหขอมล การอบรม ขอแนะนา และการกากบดแล

มการใหขอมลของสารอนตรายและความเสยงแกผปฏบตงาน

ใหคาแนะนาแกผปฏบตงานในการใชและบารงรกษามาตรการควบคมอยาง

ถกตอง

การอบรมการเลอก การใช การบารงรกษา และการเกบรกษาอปกรณปองกน

สวนบคคล

มการตรวจสขภาพใหกบผปฏบตงาน

ใหความรเรองเอกสารขอมลความปลอดภยและขอมลบนฉลากของสารเคม

การฝกปฏบตในการใช จดการ เกบ ขนสง ทาความสะอาด และทงสารอนตราย

พระราชบญญตความปลอดภย อาชวอนามย

และสภาพแวดลอมในการทางาน พ.ศ. 2554

ประกอบดวย 8 หมวด 74 มาตรา

หมวด 1 บททวไป กาหนดหนาท นายจาง/ลกจางเพอใหเกดความปลอดภยฯ แก

ลกจาง และสถานประกอบกจการ

หมวด 2 การบรหาร การจดการและการดาเนนการดานความปลอดภยฯ

หมวด 3 คณะกรรมการความปลอดภยฯ

หมวด 4 การควบคม กากบ ดแล

หมวด 5 พนกงานตรวจความปลอดภย

หมวด 6 กองทนความปลอดภยฯ

หมวด 7 สถาบนสงเสรมความปลอดภยฯ

หมวด 8 บทกาหนดโทษ

สาระสาคญสรปไดดงน

• ใหนายจางมหนาทจดและดแลสถาน ประกอบกจการและลกจางใหมสภาพการ

ทางานและสภาพแวดลอมในการทางานท ปลอดภยและถกสขลกษณะ รวมทง

สงเสรมสนบสนนการปฏบตงานของลกจางมใหลกจางไดรบอนตราย ตอชวต

รางกาย จตใจ และสขภาพอนามย

• ใหลกจางมหนาทใหความรวมมอกบ นายจางในการดาเนนการและสงเสรมดาน

ความปลอดภยอาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางาน เพอใหเกดความ

ปลอดภยแกลกจางและสถานประกอบกจการ

• ใหนายจางบรหาร จดการ และดาเนนการดานความปลอดภย อาชวอนามย และ

สภาพแวดลอมในการทางาน ใหเปนไปตามมาตรฐานทกาหนดในกฎกระทรวง

• ใหลกจางมหนาทปฏบตตามหลกเกณฑดานความปลอดภย อาชวอนามย และ

สภาพแวดลอมในการทางานตามมาตรฐานทกาหนดในวรรคหนง

สาระสาคญสรปไดดงน

• ในกรณทพระราชบญญตนกาหนดใหนาย จางตองดาเนนการอยางหนงอยางใด

ทตองเสยคาใชจาย ใหนายจางเปนผออกคาใชจายเพอการนน

• นตบคคลใดประสงคจะใหบรการในการ ตรวจวด ตรวจสอบ ทดสอบ รบรอง

ประเมนความเสยง รวมทงจดฝกอบรมหรอใหคาปรกษาเพอสงเสรมความ

ปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางานตามมาตรฐานทกาหนด

ในกฎกระทรวง จะตองไดรบใบอนญาตจากอธบด

• ใหนายจางจดใหมเจาหนาทความ ปลอดภยในการทางาน บคลากร หนวยงาน

หรอคณะบคคลเพอดาเนนการดานความปลอดภยในสถานประกอบกจการตาม

หลกเกณฑ วธการและเงอนไขทกาหนดในกฎกระทรวง

• เจาหนาทความปลอดภยในการทางานและบคลากรจะตองขนทะเบยนตอกรม

สวสดการและคมครองแรงงาน

สาระสาคญสรปไดดงน

• ใหนายจางจดใหผบรหาร หวหนางาน และลกจางทกคนไดรบการฝกอบรมความ

ปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางาน เพอใหบรหารจดการ และ

ดาเนนการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางานไดอยาง

ปลอดภย

• ในกรณทสถานทใดมสถานประกอบกจการ หลายแหง ใหนายจางทกรายของสถาน

ประกอบกจการในสถานทนน มหนาทรวมกนดาเนนการดานความปลอดภย อาชวอ

นามยและสภาพแวดลอมในการทางานใหเปนไปตามพระราชบญญตน

• ในกรณทนายจางเชาอาคาร สถานท เครองมอ เครองจกร อปกรณ หรอสงอนใดท

นามาใชในสถานประกอบกจการ ใหนายจางมอานาจดาเนนการดานความปลอดภย

อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางานเกยวกบอาคารสถานท เครองมอ

เครองจกร อปกรณหรอสงอนใดทเชานนตามมาตรฐานทกาหนดในกฎกระทรวง

• ใหผบรหารหรอหวหนางานมหนาท สนบสนนและรวมมอกบนายจางและบคลากรอน

เพอปฏบตการใหเปนไปตาม มาตรฐานดานความปลอดภยในการทางานทออกตาม

กฎกระทรวง

สาระสาคญสรปไดดงน

• ใหนายจางจดและดแลใหลกจางสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวน

บคคลทไดมาตรฐานตามทอธบดประกาศกาหนด

• ลกจางมหนาทสวมใสอปกรณคมครอง ความปลอดภยสวนบคคลและดแลรกษา

อปกรณตามวรรคหนงใหสามารถใชงานไดตาม สภาพและลกษณะของงาน

ตลอดระยะเวลาทางาน

• ในกรณทลกจางไมสวมใสอปกรณดงกลาว ใหนายจางสงใหลกจางหยดการ

ทางานนนจนกวาลกจางจะสวมใสอปกรณดงกลาว

• ใหผรบเหมาชนตนและผรบเหมาชวง ตามกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน

มหนาทดาเนนการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการ

ทางานของลกจางเชนเดยวกบนายจาง

สาระสาคญสรปไดดงน

• ในกรณทพนกงานตรวจความปลอดภยพบวา นายจาง ลกจางหรอผทเกยวของ

ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตตามพระราชบญญตน ใหพนกงานตรวจความปลอดภยม

อานาจสงใหผนนหยดการกระทาทฝาฝน แกไขปรบปรง หรอปฏบตใหถกตอง

หรอเหมาะสมภายในระยะเวลาสามสบวน

• ในกรณทนายจางไมปฏบตตามคาสงของพนกงานตรวจความปลอดภย ถามเหต

อนอาจกอใหเกดอนตรายอยางรายแรงทกรมสวสดการและคมครอง แรงงาน

สมควรเขาไปดาเนนการแทน ใหอธบดหรอผซงอธบดมอบหมายมอานาจสงให

พนกงานตรวจ ความปลอดภยหรอมอบหมายใหบคคลใดเขาจดการแกไขเพอให

เปนไปตามคาสง นนได ในกรณเชนน นายจางตองเปนผเสยคาใชจายสาหรบการ

เขาจดการแกไขนนตามจานวนท จายจรง

• ใหอธบดมอานาจออกคาสงเปนหนงสอ ใหยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของนายจางซงไมจายคาใชจายในการดาเนนการ ทงน เพยงเทาทจาเปนเพอเปนคาใชจายสาหรบการเขาจดการแกไขตามจานวนท จายจรง

• ใหอธบดมอานาจออกคาสงเปนหนงสอ ใหยด อายด และขายทอดตลาดทรพยสนของนายจางซงไมจายคาใชจายในการดาเนนการ ทงน เพยงเทาทจาเปนเพอเปนคาใชจายสาหรบการเขาจดการแกไขตามจานวนท จายจรง

• ระหวางหยดการทางานหรอหยดกระบวนการ ผลต เนองจากฝาฝนหรอไมปฏบตตามพระราชบญญตน ใหนายจางจายเงนใหแกลกจางทเกยวของกบการหยดการทางานหรอการ หยดกระบวนการผลตนนเทากบคาจางหรอสทธประโยชนอนใดทลกจางตอง ไดรบ เวนแตลกจางรายนนจงใจกระทาการอนเปนเหตใหมการหยดการทางานหรอ หยดกระบวนการผลต

สาระสาคญสรปไดดงน

• หามนายจางเลกจางลกจาง หรอโยกยายหนาทการงานของลกจางเพราะ

เหตทลกจางดาเนนการฟองรอง หรอเปนพยานหรอใหหลกฐานหรอให

ขอมลเกยวกบความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการ

ทางานตอพนกงานตรวจความปลอดภย หรอคณะกรรมการ ตาม

พระราชบญญตนหรอตอศาล

• นายจาง หรอ ผใดฝาฝนหรอไมปฏบตพระราชบญญตนหรอมาตรฐานท

กาหนดในกฎกระทรวง ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงเดอน หรอปรบไม

เกนสแสนบาท หรอทงจาทงปรบ (รายละเอยดดในหมวดท 8 บทกาหนด

โทษ)

สาระสาคญสรปไดดงน

ขอ 17

- ใหนายจางจดใหมการตรวจวดปรมาณความเขมขนของ

สารเคมอนตรายในบรรยากาศบรเวณสถานททางานและ

สถานทเกบเปนประจา ทงนตามสภาพของสารเคมอนตราย

ซงอยางชาทสด ตองไมเกน 6 เดอนตอครง และใหรายงานผล

การตรวจวดตออธบด ผวจ.

หมวดท 1

การทางานเกยวกบสารเคมอนตราย

ขอ 19

ใหนายจางจดใหมการตรวจสขภาพลกจางททางานเกยวกบสารเคมอนตราย โดย

ใหรายงานผลการตรวจสขภาพของลกจาง ภายใน 30 วน นบแตวนททราบผลการ

ตรวจเกบผลการตรวจสขภาพของลกจางไว ณ สถานประกอบการ พรอมทจะให

พนง.เจาหนาทตรวจสอบได เปนเวลาไมนอยกวา 2 ป นบแตวนสนสดของการ

จาง

ขอ 20

การตรวจสขภาพของลกจางตามขอ 19 หากพบความผดปกตในรางกาย/เกด

เจบปวย เนองจากการทางานเกยวของกบสารเคม อตร, ใหนายจางจดการให

ลกจางไดรบการรกษาพยาบาลทนท

หมวดท 1

การทางานเกยวกบสารเคมอนตราย