187วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

รปแบบการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน เพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร

Model of Administration of Local Administration Organization for the Development of Life Quality of the Ageing

in LopBuri Province กานดา เตะขนหมาก กาสก เตะขนหมาก

ปญญา อนนตธนาชย

บทคดยอ บทความวจยนมวตถประสงคเพอ ๑) ศกษาการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร ๒) ศกษาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ๓) ศกษาความสมพนธระหวางการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร และ ๔) น าเสนอรปแบบการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร โดยประยกตใชระเบยบวธการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพประกอบกน การวจยเชงปรมาณเปนการวจยเชงอธบาย โดยศกษาจากกลมตวอยางผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนทไดจากการสมอยางงายจากองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร ๙๗ แหง ซงเปนตวแทนทดของประชากร เกบขอมลโดยใชแบบสอบถามทมคณภาพสง วเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหคาสหสมพนธตามวธการของเปยรสน สวนการวจยเชงคณภาพประยกตใชการศกษาภาคสนามจากกลมตวอยางองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรทมประสทธภาพสงในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายท ไดรบการเลอกอยางเฉพาะเจาะจง ๔ แหง เกบรวบรวมขอมลโดยการวเคราะหเอกสาร การส ารวจชมชน การสงเกตแบบไมมสวนรวม ผลการวจยพบวา ๑. คณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรในภาพรวมอยในระดบมาก และอยในระดบมากทกดาน (รางกาย จตใจ สงคม เศรษฐกจ สตปญญา และการพฒนาตนเอง) ๒. การบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนมความสมพนธกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรในเชงปฏฐานในระดบนอย โดยม ๔ องคประกอบของการบรหารงานขององคกรปกครองสวน

หลกสตรรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙188

ทองถนทมความสมพนธกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรเชงปฏฐานในระดบนอย ไดแก ๑) การบรรลวตถประสงค ๒) การควบคมและการประเมนผล ๓) การงบประมาณ และ ๔) การมสวนรวมของประชาชน ๓. รปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ๔.๑) ปจจยความส าเรจของรปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร โดยทกปจจยมความส าคญในระดบมาก เรยงล าดบความส าคญ คอ ๑) องคกรปกครองสวนทองถน ๒) ทนทางสงคม/วฒนธรรม/เศรษฐกจ/สงแวดลอมของต าบล ๓) โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล/กองทนหลกประกนสขภาพต าบล ๔) ชมรมผสงอายต าบล ๕) หนวยงาน/องคกรภาครฐ/เอกชนทอยในเขตปกครอง และ ๖) หนวยงาน/องคกรภาครฐ/เอกชนทอยนอกเขตปกครอง ๔.๒) การบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ด าเนนการไดใน ๒ ลกษณะ คอ ๑) การสงเสรมและสนบสนนการพฒนาคณภาพชวตผสงอายโดยตรง และ ๒) การระดมความรวมมอในการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย จากหนวยงาน/องคกรภาครฐ เอกชน และประชาสงคม ทงทตงอยในและนอกเขตปกครอง ค าส าคญ: การบรหารองคกรปกครองสวนทองถน การพฒนาคณภาพชวตผสงอาย

ABSTRACT The research objectives were 1) to study administration of local administrative organization in Lopburi province, 2) to study life quality of the ageing in Lopburi province, 3) to study correlation of administration of local administration organization and life quality of the ageing in Lopburi province, and 4) to purpose model of administration of local administration organization for the development of life quality of the ageing in LopBuri province. Mixed methodology of quantitative and qualitative research was used. For quantitative research, explanative research methodology was used. 97 samples of local administrative organization’s representatives in Lopburi province were random for collected data by questionnaires with high quality. Data analyzed by descriptive statistic (mean and standard deviation) and inference statistic (Pearson’s correlation product moment). For qualitative research, applied field study was used, data collected by document analysis, community survey, non-participant observation Main findings were: 1. Quality of life of the ageing in LopBuri province were high level, and in all aspects, (physical, psychological, social, economic, intellectual and personal development). 2. Administration of local administration organization correlated to quality of life of the ageing in Lopburi province positively in low level, and 4 components of administration of local administration organization correlated to quality of life of the ageing in Lopburi province positively in low level such as: 1)

189วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

the objectives, 2) control and evaluation, 3) budgeting, and 4) people’s participation). 3. The model of administration of local administration organization for the development of life quality of the ageing in LopBuri province were; 4.1) There were 6 success factors, in high important, of administration of local administration organization for the development of life quality of the ageing in LopBuri province, priorities were, 1) local administration organization, 2) social cultural economic and environment capital, 3) district health promotion hospital and district health fund, 4) ageing club, 5) governments and non-governments inside the district, and 6) governments and non-governments outside the district. 4.2) There were 2 ways for administration of local administration organization for the development of life quality of the ageing in LopBuri province, 1) to promote and support the development of life quality of the ageing directly, and 2) to rally for the development of life quality of the ageing from governments, non-governments, private sectors, both inside and outside the district. Keyword: Administration of Local Administration Organization, Development of Life Quality of The Ageing ๑. บทน า ประเทศไทยมอตราการเพมขนของประชากรผสงอายเรวทสดในโลกประเทศหนง ๑ โดยกาวเขาส “สงคมผสงอาย” ในระยะเวลาอนสน ทงจ านวนและสดสวนของผสงอายตอประชาชนโดยรวมเพมขนมากและอยางรวดเรว จากรอยละ ๗.๔ ของจ านวนประชากรรวมในป ๒๕๓๓ เพมเปนรอยละ ๑๓.๔ ในป ๒๕๕๘ และคาดวาจะเพมขนเปนรอยละ ๑๕.๓ ในป ๒๕๖๓ และในป ๒๕๖๗ จะเรมเขาสสงคมสงวยอยางสมบรณ (Completed Aged Society) และคาดการณวา ในป พ.ศ. ๒๕๙๓ ประชากรทมอายตงแต ๖๕ ปขนไป จะคดเปนรอยละ ๒๗.๔ ของประชากรทงประเทศ ซงมากเปนอนดบ ๕ ของเอเชย รองจากญปน เกาหลไต ฮองกง และไตหวน๒ การทจ านวนและสดสวนของผสงอายไทยไดเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวท าใหเกดปญหาทสงคมไทยอาจตงตวรบไมทน โดยปญหาจะเรมรนแรงขนตงแต ป ๒๕๖๐ เปนตนไป จากขอมลในป พ.ศ. ๒๕๕๗ มผสงอายมากถง หนงในสาม (รอยละ ๓๔.๓) ของผสงอายทงหมดมรายไดต ากวาเสนความยากจน (ไมรวมคนทไมม

๑ มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย, สถานการณผสงอายไทย, (กรงเทพมหานคร: มลนธ.

๒๕๕๐), หนา ๕๖. ๒ Wan He, Daniel Goodkind, and Paul Kowa, An Aging World: 2015 International

Population Reports, U.S. Government Publishing Office, (Washington, DC. 2016), p.45.

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙190

รายได)๓ และสงหนงทพรอมกบจ านวนทเพมขนและความยนยาวของชวตทสงขน คอ ปญหาสขภาพ ยงผสงอายทอยในชนบทแลว อาจกลาวไดวาไดรบการสงเสรมสขภาพนอยกวาเมอเปรยบเทยบกบผสงอายทอยในเมอง สงคมไทยจะเปนสงคมผสงอายอยางแทจรง ทกคนจงเรมเหนความส าคญของการเตรยมความพรอมเพอวยสงอายเพราะสงนจะเปนการปองกนและแกปญหาผสงวยไดดทสด๔ แตจากสภาพความเปนจรงในสงคมพบวาสงคมไมไดใหความส าคญกบผสงอาย และมการทอดทงผสงอายกนมาก๕ ดงนน การกาวขนสสงคมผสงอายอยางรวดเรวของสงคมไทยยอมสงผลใหวถชวตและพฤตกรรมของผคนในสงคมเกดการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวไมนอยท าใหหนวยงานภาครฐทเกยวของรวมทงองคกรปกครองสวนทองถนตองมการเตรยมมาตรการออกมารองรบอยางทนทวงทพรอมทจะกาวทนสถานการณของผสงอายและปรบกระบวนทศนเดมจากทมองผสงอายวาเปนภาระของสงคมท าใหเปนผใชประสบการณทสะสมมายาวนานใหเปนประโยชนตอสงคม จงหวดลพบรอยในระหวางเปลยนผานทางประชากร โดยประชากรวยเดกมจ านวนลดลงและประชากรวยสงอายมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง ใน พ.ศ.๒๕๕๒ มประชากรวยสงอายรอยละ ๑๓.๓๙ ซงไดเขาสสงคมสงอายแลว จากการคาดประมาณประชากรของสภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตรวมกบวทยาลยประชากรศาสตร คาดวาใน พ.ศ.๒๕๖๓ จงหวดลพบรจะมประชากรในวยสงอายเพมขนเปนรอยละ ๑๙.๕๒ (ประมาณ ๑ ใน ๕ ของประชากรทงหมด) และจะมผสงอายมากกวาเกอบครงหนงของประชากรวยเดก คอผสงอาย ๑๔๕ คนตอเดก ๑๐๐ คน คณภาพชวตเปนสงทมคณคา มความส าคญและจ าเปนตอบคคลและสงคมเปนสงทมนษยสามารถก าหนดการสรางเกณฑมาตรฐานเพอใหระดบการมคณภาพชวตทดขนไดและเพอการท าใหการพฒนาตนเองและสงคมไปสเปาหมายทปรารถนาบคคลแตละคนและแตละครอบครวจงมการพฒนาตนเองในดานการศกษาการมแนวคดและเจตคตทด การรจกบรหารตนเอง การมความเอออาทรตอบคคลอนการมอาชพ มรายได มคณธรรมและศลธรรม ฯลฯ หากทกคนในสงคมสามารถปฏบตไดเชนนกเทากบวาสามารถชวยยกระดบทงของตนเองและสงคมใหมคณคา มความเจรญงอกงามพฒนาไปสสงคมอดมคต ปญหาตางๆ ในสงคมจะลดลงหรอหมดไป ดงนน ประเทศตางๆ จงใชความพยายามอยางเตมทในการพฒนาทรพยากรมนษย องคกรปกครองสวนทองถนมภารกจและหนาทตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ และทแกไขเพมเตม ก าหนดใหมหนาทสงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอายและผพการ และพระราชบญญตองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. ๒๕๓๗ และทแกไขเพมเตม ก าหนดใหมหนาท

๓ มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย , สถานการณผสงอายไทย, (กรงเทพมหานคร: มลนธ.

๒๕๕๐), หนา ๘๗. ๔ จตตมา กตญญ และวทยา ตนอารย, หลกการดแลผสงอายเบองตน, (เชยงใหม: มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม, ๒๕๕๓), หนา ๔๘.

๕ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข, การด าเนนงานสงเสรมสขภาพส าหรบองคกรปกครองสวนทองถน, (กรงเทพมหานคร: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, ๒๕๔๔), หนา ๔๖.

191วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอายและผพการ ประกอบกบพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ ทใหเทศบาลมอ านาจและหนาทในการสงคมสงเคราะห และการพฒนาคณภาพชวตเดก สตร คนชรา และผดอยโอกาส๖ ดงนน จงจ าเปนอยางยงทองคกรปกครองสวนทองถนจะตองใหความส าคญกบการพฒนาคณภาพชวตของผสงอายในเขตพนท การน าเสนอรปแบบการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ซงนอกจากจะเปนการชวยองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรใหสามารถพฒนาบทบาททเหมาะสมในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายไดตามบทบาทหนาทความรบผดชอบอยางมประสทธภาพ ซงจะน าไปสคณภาพชวตทดของผสงอาย จนสามารถด ารงชวตอยอยางมคณคาและมความสข พฒนาศกยภาพผสงอาย ระบบและมาตรการการสงเสรมดแลการจดการสวสดการผสงอายใหมคณภาพชวตทด มความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม การสงเสรมบทบาทและศกยภาพของผสงอายในการพฒนาชมชน สงคม ประเทศ รวมทงจะไดรปแบบการสงเสรมคณภาพชวตขององคกรปกครองสวนทองถนไปประยกตใชกบพนทอนตอไป ๒. วตถประสงคการวจย ๒.๑ เพอศกษาการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร ๒.๒ เพอศกษาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ๒.๓ เพอศกษาความสมพนธระหวางการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ๔.๔ เพอน าเสนอรปแบบการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ๓. วธด าเนนการวจย ประยกตใชระเบยบวธของการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพมาใชประกอบกนในการด าเนนการวจย ดงน ๓.๑ การวจยเชงปรมาณ ใชระเบยบวธการวจยเชงบรรยาย และการวจยเชงอธบาย โดยศกษาจากกลมตวอยาง ไดแก ผบรหาร (นายกหรอปลด) องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร โดยศกษาจากกลมตวอยางทไดจากการสมอยางงายตามจ านวนกลมตวอยางทไดจากการค านวณ จ านวน ๙๗ คน ซงเปนขนาดกลมตวอยางทพอดและเปนตวแทนทดทสดของประชากรได เกบรวบรวมขอมลโดยใช

๖ ธนยา โพธงาม, “การศกษาปญหาและความตองการสวสดการผสงอายขององคการบรหารสวนต าบลโคกปฆอง อ าเภอเมองสระแกว จงหวดสระแกว”, วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน , ปท ๓ ฉบบท ๓ (กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๗): ๑๗๒.

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙192

แบบสอบถามทผวจยสรางขนและไดรบการพฒนาจนเกดความเทยงตรง (Validity) และมความเชอมน (Reliability) สงมาก (การบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน (๔๕ ขอ) =.๘๙๗ และ คณภาพชวตผสงอาย (๕๗ ขอ) =.๙๖๖) วเคราะหขอมล โดยใชสถตบรรยาย โดยการวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (คาเฉลยเลขคณต) และการวดการกระจาย (สวนเบยงเบนมาตรฐาน) และใชสถตอางองโดยการวเคราะหคาสหสมพนธตามวธการของเปยรสน (Pearson’s Correlation Coefficient) ๓.๒ การวจยเชงคณภาพ ใชส าหรบการศกษาขอมลเชงประจกษตามสภาพทเปนจรงของการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ทงทด าเนนการผานมาแลวและก าลงด าเนนการอย โดยศกษาจากกลมตวอยางองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร ทมประสทธภาพสงในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายตามหนาททก าหนดไว ทไดรบการเลอกอยางเฉพาะเจาะจงตามวตถประสงคของการวจย ๔ แหง ไดแก เทศบาลต าบลโพตลาดแกว อ าเภอทาวง องคการบรหารสวนต าบลกดตาเพชร อ าเภอล าสนธ องคการบรหารสวนต าบลดงมะรม อ าเภอโคกส าโรง และองคการบรหารสวนต าบลหวยขนราม อ าเภอพฒนานคม โดยประยกตใชการวจยภาคสนามในการเกบรวบรวมขอมล โดยใชหลายวธประกอบกน ไดแก การวเคราะหเอกสาร การส ารวจชมชน การสงเกตแบบไมมสวนรวม และการสมภาษณกลมผใหขอมลส าคญ ไดแก ผทมหนาทความรบผดชอบเกยวกบการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน และการพฒนาคณภาพชวตของผสงอายขององคกรปกครองสวนทองถนนน ตรวจสอบขอมล โดยการตรวจสอบแบบสามเสาดานขอมลและดานวธการเกบรวบรวมขอมล และวเคราะหขอมลโดยวธการวเคราะหเนอหาแบบสรางขอสรปโดยยดกรอบการวจยเปนหลก ๓.๓ การสงเคราะหรปแบบการบรหารงานองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร โดยน าผลการวจยทไดจากการวจยเชงปรมาณ และการวจยเชงคณภาพ มาสงเคราะหเขาดวยกน ๓.๔ การศกษาความถกตอง ความเปนไปได และการน ารปแบบการบรหารงานองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรไปใชและหรอประยกตใช โดยใชการศกษาความเหนทสอดคลองตองกน จากกลมตวอยางทเปนผทมบทบาทส าคญในการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนและการพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร จ านวน ๒๙ คน ทเลอกอยางเฉพาะเจาะจงตามวตถประสงคการวจย จาก ๑) ชมรมผสงอาย ๒) องคกรปกครองสวนทองถน ๓) รพ.สต. ๔) หนวยงาน องคกรทเกยวของกบการพฒนาคณภาพชวตผสงอายทอยในต าบล และ ๕) หนวยงาน องคกรทเกยวของกบการพฒนาคณภาพชวตผสงอายทอยนอกต าบล เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามทผวจยสรางขน โดยเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง และวเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยการหาคาจ านวนและรอยละ การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง (คาเฉลยเลขคณตและฐานนยม) และการวดการกระจาย (สวนเบยงเบนมาตรฐาน)

193วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

๔. ผลการวจย ๔.๑ การบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร ๔.๑.๑ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรมการบรหารงานดานการบรรลวตถประสงค ในระดบมาก โดยคณะผบรหารมจดมงหมายในการบรหารงานเปนหนงเดยวกน มการก าหนดวตถประสงคในการบรหารงานไวอยางชดเจน โดยเนนในมตทหลากหลายครอบคลมทง “สขภาพด เศรษฐกจมนคง สงคมเขมแขง สงแวดลอมด” สอดรบกบเปาหมายรวมของการพฒนาประเทศ ทตองการใหประเทศไทยเปนสงคมท “มนคง (สงคม) มงคง (เศรษฐกจ) และยงยน (สงแวดลอม)” และสามารถปฏบตงานใหประสบผลส าเรจอยาง สมเหตสมผล และสามารถปฏบตงานใหไดผลงานตามทก าหนดไวโดย โดยการใช “แผนยทธศาสตร” เปนเครองมอทส าคญ ๔.๑.๒ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรมการบรหารงานดานการวางแผน ในระดบมาก โดยมการวางแผนการด าเนนงานอยางเปนขนตอน และไดจดท า “แผนการด าเนนงาน” ทแสดงถงรายละเอยดแผนงาน โครงการ กจกรรมการพฒนาทด าเนนการจรงทงหมดประจ าปงบประมาณนนๆ ๔.๑ .๓ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร จดใหมการควบคมและการประเมนผลอยในระดบมาก มความโปรงใสในการด าเนนงาน มการก ากบดแลจากหนวยงานของรฐ โดยเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการตรวจสอบและการก ากบดแล มการตรวจสอบผลการปฏบตงานกบวตถประสงค และการประเมนผลการปฏบตงานอยางสม าเสมอ ทงในเชงปรมาณและในเชงคณภาพ ๔.๑.๔ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรมการบรหารงานดานการงบประมาณในระดบมาก มการบรหารการคลงทองถนอยางถกตอง มการบรหารงบประมาณและทรพยากรตางๆ อยางมประสทธภาพสงสด พฒนาระบบการวางแผนและงบประมาณ ๔.๑.๕ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรมการบรหารงานดานการจดคนเขาท างานอยในระดบมาก มระเบยบปฏบตในการคดเลอกคนเขาท างานอยางเปนทางการ มระเบยบการบรหารงานบคคลอยางชดเจน โดยเนนการพฒนาดานบรหารทวไป ดานบรการชมชนและสงคม ดานเศรษฐกจ และดานด าเนนการอน ๔.๑.๖ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรมการบรหารงานดานการมสวนรวมของประชาชนอยในระดบมาก สรางโอกาสและด าเนนการใหประชาชนมสวนรวมตดสนใจโดยจดเวทประชาคม การมสวนรวมด าเนนการและสนบสนนการด าเนนโครงการและกจกรรมการพฒนาตางๆ โดยการเผยแพรขอมลขาวสาร แผนงาน และกจกรรมการพฒนาตางๆ จนไดรบผลประโยชนอยางทวถง รวมทงใหประชาชนตดตามและประเมนผลการด าเนนโครงการและกจกรรมการพฒนาตางๆ ดวย ๔.๑.๗ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรมการบรหารงานดานการจดองคการอยในระดบมาก มการจดโครงสรางการบรหารองคการชดเจน มการบรหารจดการองคการอยางอยางมประสทธภา โดยไดจดใหมโครงสรางองคการและอ านาจหนาท ในการบรหารงาน ทงสภาองคกรปกครองสวนทองถน และผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙194

๔.๑.๘ องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรมการบรหารงานดานการกระจายอ านาจอยในระดบมาก มอ านาจในการดแลกจการของตนเอง มอสระในการด าเนนการจนสามารถตดสนใจด าเนนการไดดวยตนเอง ขณะเดยวกนกด าเนนการโดยการเชอมโยงและสอดคลองกบนโยบายและการบรหารจดการในภาพรวมของชาต และยดหลกธรรมาภบาลในการบรการจดการ ๔.๒ การพฒนาคณภาพชวตผสงอายขององคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบร องคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรไดรวมกบหนวยงาน องคกร และกลมพลงทางสงคมทงในและนอกต าบลพฒนาคณภาพชวตผสงอายดานตางๆ ดงน ๔.๒.๑ ผสงอายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนในจงหวดลพบรไดรบเบยยงชพผสงอายครบทกคน ๔.๒.๒ ดานสขภาพกาย ในเรองอาหารและโภชนาการ ทอยอาศยและสภาพแวดลอม เสอผาเครองนงหม และสขภาพอนามย ในหลากหลายโครงการ จนท าใหผสงอายในจงหวดลพบรมคณภาพชวตดานรางกายอยในระดบมาก ไดรบประทานอาหารอยางเพยงพอ ไดรบบรการดานสาธารณสขอยางตอเนอง การมเสอผาเครองนงหมทเหมาะสมตามอตภาพ และการมทอยอาศยทสะดวกสบาย ๔ .๒ .๓ ดานจตใจ ในเรองการมคณธรรมในตน และการมคณธรรมในสงคม ในหลากหลายโครงการ จนท าใหผสงอายในจงหวดลพบรมคณภาพชวตดานจตใจอยในระดบมาก ประพฤตดงาม สจรตทงกาย วาจา ใจ เชอมนในการท าความด ใชหลกธรรมของศาสนาเปนเครองยดเหนยวจตใจ ด าเนนชวตในทางชอบธรรมตามคณธรรมและศลธรรม รกชาต ศาสน กษตรย ยดมนในวฒนธรรมและขนบธรรมเนยมประเพณอนดงาม และรบผดชอบและท าตนใหเปนประโยชนตอสงคมโดยรวม ๔.๒.๔ ดานสงคม ในเรองครอบครวและสงคม ในหลากหลายโครงการ จนท าใหผสงอายในจงหวดลพบรมคณภาพชวตดานสงคมอยในระดบมาก มครอบครวอยรวมกนอยางมความสข อบอน และรมเยน ไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว และอยในสงคมทเคารพกฎหมาย มขนบธรรมเนยมประเพณวฒนธรรม เสมอภาค มสทธและเสรภาพทไมขดตอความสงบสขและความมนคงของรฐ ๔.๒.๕ ดานเศรษฐกจ ในหลากหลายโครงการ จนท าใหผสงอายในจงหวดลพบรมคณภาพชวตดานเศรษฐกจอยในระดบมาก ประกอบอาชพสจรต มมาตรฐานการด ารงชพทด และการมปจจย ๔ เพยงพอตอการด ารงชพ และมคณภาพชวตการท างานทด ๔.๒.๖ ดานสตปญญา ในหลากหลายโครงการ จนท าใหผสงอายในจงหวดลพบรมคณภาพชวตดานสตปญญาอยในระดบมาก มความคดดและยอมรบตวเอง มความรความเขาใจเกยวกบชมชน สามารถปรบตวและด าเนนชวตไดอยางเหมาะสมตามวย ๔.๒.๗ ดานพฒนาตนเองในหลากหลายโครงการ จนท าใหผสงอายในจงหวดลพบรมคณภาพชวตดานพฒนาตนเองอยในระดบมาก มประสบการณทเปนฐานในการด าเนนชวต และใชศกยภาพสวนบคคลสรางสรรคและพฒนาตนเอง

195วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

๔.๓ ความสมพนธระหวางการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร การบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนและคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรมความสมพนธกนในเชงปฏฐานในระดบนอย โดยม ๔ องคประกอบของการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนทมความสมพนธกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ไดแก การบรรลวตถประสงค (มความสมพนธ ๓ ดาน คอ รางกาย จตใจ และสงคม) การควบคมและการประเมนผล (มความสมพนธ ๔ ดาน คอ จตใจ สงคม สตปญญา และการพฒนาตนเอง) การงบประมาณ (มความสมพนธ ๕ ดาน คอ รางกาย สงคม เศรษฐกจ สตปญญา และการพฒนาตนเอง) และการมสวนรวมของประชาชน (มความสมพนธทกดาน คอ รางกาย จตใจ สงคม เศรษฐกจ สตปญญา และการพฒนาตนเอง) การบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนมความสมพนธกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรในทกองคประกอบ (รางกาย จตใจ สงคม เศรษฐกจ สตปญญา และการพฒนาตนเอง) ๔.๔ รปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ๔.๔.๑ ปจจยความส าเรจของรปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร โดยทกปจจยมความส าคญในระดบมาก เรยงล าดบความส าคญ คอ ๑) การบรหารองคกรปกครองสวนทองถน ๒) ทนทางสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ และสงแวดลอมของต าบล ๓) การด าเนนการของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลและกองทนหลกประกนสขภาพต าบล ๔) การด าเนนงานของชมรมผสงอายต าบล ๕) การสนบสนนของหนวยงานองคกรภาครฐและเอกชนทอยในเขตปกครอง และ ๖) การสนบสนนของหนวยงานองคกรภาครฐและเอกชนทอยนอกเขตปกครอง ๔.๔.๒ การบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ด าเนนการไดใน ๒ ลกษณะ คอ ๑) การสงเสรมและสนบสนนการพฒนาคณภาพชวตผสงอายโดยตรง และ ๒) การระดมความรวมมอในการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย จากหนวยงานองคกรภาครฐ เอกชน และประชาสงคม ทงทตงอยในและนอกเขตปกครอง ซงสามารถสรปรปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ไดดงน

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙196

๔.๔.๓ ผทรงคณวฒมความเหนสอดคลองตองกนเปนเอกฉนท (รอยละ ๑๐๐) วารปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรนมความถกตอง มความเปนไปได และมความเปนไปไดในการทองคกรปกครองสวนทองถนตางๆ จะน าไปใชหรอประยกตใช ๕. อภปรายผล จากผลการวจยทพบวาปจจยความส าเรจของรปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร มาจากองคประกอบส าคญเรยงตามล าดบจากมากไปหานอย ดงน ๕.๑ การบรหารองคกรปกครองสวนทองถน โดยผทมบทบาทส าคญในการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร เหนพองตองกนวามบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายในระดบมาก ซงสอดคลองกบการทองคกรปกครองสวนทองถนมภารกจและหนาทตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ และแกไขเพมเตม มาตรา ๕๐ (๗ ) ทก าหนดใหมหนาทส งเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผส งอายและผ พการ และ

หนวยงานของรฐ องคกรภาคเอกชน

[ทงในและนอกเขตปกครอง]

ชมรมผสงอาย ในเขตปกครอง

อยดมสข อยางมศกดศร

[โดยการพงตนเอง/พฒนาตนเองไดอยางตอเนองและ

ยงยน]

ระเบดจากขางใน [ร/เขาใจ/เหนคณคา/

รวมกลมกนพฒนาคณภาพชวตผสงอาย]

สรางโอกาส/สงเสรม/สนบสนน/กระตน/

อ านวยความสะดวกใหเกดการพฒนาฯลฯ

สรางโอกาส/สงเสรม/สนบสนน/กระตน/

อ านวยความสะดวกใหเกดการพฒนาฯลฯ

วสยทศน/พนธกจ/ยทธศาสตร/แผนงาน/โครงการ/งบประมาณ การมสวนรวม และการควบคม

และการประเมนผล

แผนงาน/ โครงการ/

งบประมาณ/ ฯลฯ

ทนทางสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจสงแวดลอมทเออตอการพฒนา

คณภาพชวตผสงอาย

องคกรปกครอง สวนทองถน

ระดม ความรวมมอ

สงเสรม/สนบสนน

197วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. ๒๕๓๗ และแกไขเพมเตม มาตรา ๖๖ และ มาตรา ๖๗ (๖) ทก าหนดใหมหนาทสงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอายและผพการ ประกอบกบพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๖ (๑๐) ทระบวาใหเทศบาลมอ านาจและหนาทในการสงคมสงเคราะห และการพฒนาคณภาพชวตเดก สตร คนชรา และผดอยโอกาส ดงนน จงจ าเปนอยางยงทองคกรปกครองสวนทองถนจะตองใหความส าคญกบการพฒนาคณภาพชวตของผสงอายในเขตพนท เพอใหเปนไปตามพระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. ๒๕๔๖ ทไดก าหนดสทธทผสงอายจะตองไดรบตามกฎหมาย ซงแผนยทธศาสตรผสงอาย ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๕–๒๕๖๔) ไดใหความส าคญตอวงจรชวตและความส าคญของทกคนในสงคมทมความเกยวพนกบผสงอายไมทางใดกทางหนงและจะตองเขาสระยะวยสงอายตามวงจรชวตทไมอาจหลกเลยงได โดยแผนยทธศาสตรฉบบดงกลาวไดก าหนดมาตรการในการสงเสรมการอยรวมกนและสรางความเขมแขงขององคกรผสงอาย โดยสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถน องคกรทางศาสนา องคกรเอกชน และองคกรสาธารณะประโยชนมสวนรวมในการดแลจดสวสดการเพอผสงอายโดยกระบวนการประชาคมและสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนมแผนงบประมาณในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายดวย สอดคลองกบขอเสนอของประเวศ วะส ทไดเสนอวา องคกรปกครองสวนทองถนมอยเตมประเทศ (ประมาณ ๘,๐๐๐ องคกร) อยใกลชดประชาชน มหนาทในการพฒนาทกดาน หากไดรบความเขาใจ เหนคณคา และไดรบการสงเสรมสนบสนนชมชนและทองถนรวมกน สามารถพฒนาอยางบรณาการทกดาน ทงดานเศรษฐกจ จตใจ สงคม สงแวดลอม วฒนธรรม การศกษา และสขภาพ ไปสความพอเพยงและเปนสขได สอดคลองกบเศรษฐวฒน โชควรกล๗ ทศกษาเรอง นโยบายการพฒนาคณภาพชวตผสงอายขององคกรปกครอง สวนทองถนในเขตจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอ พบวาองคกรปกครองสวนทองถนควรจดใหมเครอขายความรวมมอทมประสทธภาพ และยงสอดคลองกบ Amanda Lehning, and Annie Harmon ทเสนอดชนชวดชมชนนาอยส าหรบการพฒนาผสงอายอยางยงยนวาชมชนทสงเสรมการมสขภาวะทดของผสงอาย ไดแก ทอยอาศย แหลงธรกจ องคกรบรหารทองถน สนคา บรการ และสงอ านวยความสะดวกตางๆ ในการนยงสอดรบกบทจงหวดลพบรไดเหนคณคาความส าคญและไดเสนอใหองคกรปกครองสวนทองถนมบทบาทส าคญภายใตความรวมมอโครงการลพบรโมเดล “คนลพบรไมทอดทงกน” โดยเสนอใหมการจดตงศนยดแลระยะยาวส าหรบผสงอายในทองถน (จดตงศนยขนมาใหมหรอสามารถใชศนยดแลผสงอายเดมทมอยแลวกได) โดยใหมการแตงตงคณะกรรมการเพอบรหารจดการศนยใหตรงตามวตถประสงค ซงมตวแทนจากองคกรปกครองสวนทองถนรวมเปนสวนส าคญในคณะกรรมการด าเนนการรวมกบตวแทนจากผสงอาย ตวแทนจากภาคประชาชน เปนตน โดยม

๗ เศรษฐวฒน โชควรกล, “นโยบายการพฒนาคณภาพชวตผสงอายขององคกรปกครอง สวนทองถนใน

เขตจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอ”, วารสารรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ, ๑(๑) : ๑๔๖-๑๖๕.

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙198

นายกองคกรปกครองสวนทองถนเปนทปรกษาและเปนผลงนามในค าสงแตงต งดวย และและยงสอดคลองกบมตสมชชาสขภาพจงหวดลพบรเมอวนท ๒๕ กมภาพนธ ๒๕๕๙ ในประเดนการพฒนาระบบการดแลคณภาพชวตผสงอายจงหวดลพบร ทขอใหองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการในสวนทส าคญคอ ๑) จดตงคณะกรรมการพฒนาระบบการดแลระยะยาวส าหรบผสงอายทอยในภาวะพงพงในชมชน ๒) จดท าขอบญญตทองถน แผนพฒนาทองถน ๓ ป และแผนพฒนาทองถนประจ าป รวมทงใหจดท าแผนพฒนาบคลากรทรบผดชอบการดแลผสงอายระยะยาวขององคกรปกครองสวนทองถน ๓) จดท าฐานขอมลผสงอายใหครอบคลมโดยแบงประเภทตามกลมภาวะพงพง ๔) ปรบปรงสภาพแวดลอมทอยอาศย รวมทงสงเสรมอาชพหรอพจารณาจดสวสดการสงคมใหกบครอบครวทดแลผสงอายทอยในภาวะพงพง ๕) จดใหมศนยพฒนาคณภาพชวตผสงอาย เพอดแลผสงอายกลางวน และฟนฟสภาพส าหรบผสงอายในชมชน ๖) สงเสรม สนบสนนใหเกดอาสาสมครชมชนดแลผสงอายทอยในภาวะพงพงในชมชน และ ๗) เปดเวทใหผสงอายมสวนรวมในการผลกดนนโยบายทองถน ดานการดแลผสงอายระยะยาว ตลอดจนการตรวจสอบ ตดตามประเมนผล ๕.๒ ทนทางสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ และสงแวดลอมของทองถน โดยผทมบทบาทส าคญในการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร เหนพองตองกนวามบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ในระดบมาก ซงสอดคลองกบทเสร พงศพศ ไดเสนอวา พลงทางวฒนธรรมเปนองคประกอบส าคญของสงคมไทย ดงนน ตองบ ารงรากแกวทส าคญนใหสมบรณ แขงแรง คงทน เพอใหสงคมไทยอยไดอยางไมมปญหาทามกลางวกฤตเศรษฐกจและสงคมในปจจบน และยงสอดคลองกบขอเสนอของเอนก นาคะบตร๘ ทเสนอวา ภมปญญาเปนคณคาในทองถนทชมชนยดเหนยวและรสกผกพนในเรองของจตวญญาณ ไมวาจะเปนความรกถน ความรสกของคนทผกพนเรองของสายเลอด เชน ความเปนคนเมองยาโม คณคาทมตอหลกศาสนา ผกพนตอปาชมชนรวมกน การดแลคนทอยในศรทธาวดเดยวกน เปนตน สงผลใหเกดความรกความภาคภมใจในทนทางภมปญญาของตนเองทบรรพบรษถายทอดสบตอกนมา นอกจากนภมปญญาเปนทนทางสงคมทจะขบเคลอนในเกดกระบวนการทางสงคมอนๆ ดวย และยงสอดคลองกบขอเสนอของอานนท กาญจนพนธ๙ ทเสนอวาทนทางภมปญญาเปนพลวตของชมชนในมตทางวฒนธรรม ซงเปนพลงสรางสรรคสงคม เปนสทธตามธรรมชาตทจะเสรมสรางความมนใจและอ านาจใหกบคนในชมชนหรอสงคมทองถนเพอเปนพลงในการเรยนร สรางสรรค การผลตใหม และถายทอดภมปญญา นอกจากนอ านาจยงแสดงถงศกยภาพของชมชนทสามารถพงตนเองได ๕.๓ การด าเนนงานของชมรมผสงอายในต าบล โดยผทมบทบาทส าคญในการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร เหนพองตองกนวา

๘ เอนก นาคะบตร, กอบบานกเมองดวยพลงแผนดน, (กรงเทพมหานคร : ๒๑ เซนจร, ๒๔๔๕), หนา ๕๔. ๙ อานนท กาญจนพนธ, วฒนธรรมกบการพฒนา : มตของพลงทสรางสรรค, (กรงเทพมหานคร: กรมการศาสนา, ๒๕๓๘), หนา ๘๖.

199วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

ชมรมผสงอายต าบลมบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ในระดบมาก ซงสอดคลองกบทฤษฎการมกจกรรม (The Activity Theory) ทเสนอวา ผสงอายจะมความสขทงทางรางกายและจตสงคมจากการมกจกรรมรวมกน และการเคลอนไหวตลอดเวลา ท าใหสามารถด าเนนชวตอยในสงคมไดอยางกระฉบกระเฉง และมความรสกวาตนเปนประโยชน โดยทฤษฎกจกรรมเชอวาผทสามารถเขารวมในกจกรรมทางสงคมไดมากยอมมโอกาสพบปะเพอนฝงในวยเดยวกน และมองโลกกวางขนสอดคลองกบผลจากการศกษาของอารวรรณ คณเจตนทพบวา ผสงอายทเปนสมาชกชมรมผสงอาย มคณภาพชวตเชงจตวสยดกวาผสงอายทไมไดเปนสมาชกชมรมผสงอาย ซงคณะกรรมการสงเสรมและประสานงานผสงอายแหงชาต และแผนยทธศาสตรผสงอาย ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๕–๒๕๖๔) ทไดก าหนดใหมการสงเสรมใหมกจกรรมสมพนธระหวางผสงอายกบคนทกวย โดยด าเนนการเปนสวนหนงของกจกรรมการศกษา ศาสนา วฒนธรรม และการกฬา และก าหนดมาตรการในการสงเสรมการอยรวมกนและสรางความเขมแขงขององคกรผสงอาย โดยสงเสรมการจดตงและด าเนนงานชมรมผสงอายและเครอขาย และสนบสนนกจกรรมขององคการเครอขายผสงอาย ๕.๔ การด าเนนการของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล กองทนหลกประกนสขภาพต าบล หนวยงาน องคกรภาครฐ เอกชน ทงทตงอยในต าบล และนอกต าบล (หนวยงานสงกดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนตน) โดยผทมบทบาทส าคญในการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร เหนพองตองกนวาโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล กองทนหลกประกนสขภาพต าบลมบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ในระดบมาก เหนพองตองกนวาหนวยงาน องคกรภาครฐ เอกชนทตงอยในต าบลมบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ในระดบมาก และหนวยงาน องคกรภาครฐ เอกชนทตงอยนอกต าบลมบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย ในระดบมาก สอดคลองกบการทคณะรฐมนตรมมตเหนชอบปฏญญาผสงอายไทย เมอวนท ๒๕ มนาคม พ.ศ. ๒๕๔๒ (พ.ศ. ๒๕๔๒ เปนปสากลวาดวยผสงอาย) ซงเปนพนธกรณเพอใหผสงอายไดมคณภาพชวตทด ไดรบการคมครองและพทกษสทธ โดยเฉพาะอยางยงในขอ ๗ ทก าหนดวารฐโดยการมสวนรวมขององคกรภาคเอกชน ประชาชน สถาบนสงคมตองก าหนดนโยบายและแผนหลกดานผสงอาย สงเสรมการประสานงานใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการอยางตอเนอง ใหบรรลผลตามเปาหมาย ซงคณะกรรมการสงเสรมและประสานงานผสงอายแหงชาต และแผนยทธศาสตรผสงอายฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๕–๒๕๖๔) ไดก าหนดมาตรการ สงเสรมการอยรวมกนและสรางความเขมแขงขององคกรผสงอาย โดยสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถน องคกรทางศาสนา องคกรเอกชนและองคกรสาธารณะประโยชนมสวนรวมในการดแลจดสวสดการเพอผสงอายโดยกระบวนการประชาคม สงเสรมและสนบสนนการด าเนนงานของชมชนทด าเนนการจดบรการและสวสดการเพอผสงอาย และสงเสรมใหองคกรทางศาสนามสวนรวมในการพฒนาจตใจและดแลจดสวสดการเพอผสงอาย

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙200

๖. ขอเสนอแนะ จากผลการวจยและพฒนาน สามารถน าสการใหขอเสนอแนะเพอประโยชนมากยงขน ดงน ๖.๑ ขอเสนอแนะส าหรบการน าผลการวจยไปใช ๖.๑.๑ จากผลการวจยทพบวาการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนและคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรมความสมพนธกนในเชงปฏฐาน โดยม ๔ องคประกอบของการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนทมความสมพนธกบคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ไดแก การบรรลวตถประสงค การควบคมและการประเมนผล การงบประมาณ และการมสวนรวมของประชาชน ดงนน สมควรทองคกรปกครองสวนทองถนจะตองเนนการบรหารทมงส ๑) การบรรลวตถประสงค (โดยการก าหนดวสยทศน พนธกจ กลยทธตางๆ เพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอาย) ๒) การควบคมและการประเมนผล (โดยมกระบวนการในการควบคม ก ากบ ดแล ตดตามและประเมนผลเพอใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไว) ๓) การงบประมาณ (โดยการก าหนดแผนพฒนา แผนปฏบตการ โครงการ และงบประมาณ) และ ๔) การมสวนรวมของประชาชน (โดยการสรางกระบวนการและโอกาสใหประชาชนโดยเฉพาะอยางยงผสงอายในฐานะคลงภมปญญาของทองถน ไดเขามามสวนรวมอยางส าคญในการบวรการบรหารจดการเพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอายดวย) ๖.๑.๒ จากผลการวจยพบวาองคประกอบและปจจยส าคญของรปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร รวม ๖ ปจจย เรยงตามล าดบจากมากไปหานอย ดงกลาวขางตน โดยแตละปจจยมบทบาทหนาทความรบผดชอบแตกตางกน ดงนน ซงแตละองคประกอบและปจจยส าคญจะตองพจารณาด าเนนการในสวนของตนใหสอดคลองกบบทบาทหนาทความรบผดชอบของตน โดยตองประสานพลงกน (Synergy) เพอสงเสรมและสนบสนนใหสามารถบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบรใหมประสทธภาพสงสด โดยองคกรปกครองสวนทองถนจะตองสรางความเปนผน าและความเขมแขงในการด าเนนการเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ทง ๒ ลกษณะ กลาวคอ ๑) การสงเสรม/สนบสนน (Promoting And Supporting) และ ๒) การระดมความรวมมอ (Cooperating) โดยการประสานงาน สรางความเขาใจ แสวงหาและระดมความรวมมอและทรพยากรเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในเขตปกครอง จากหนวยงานและองคกร (ทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม) ทงทอยตงอยในเขตปกครอง และนอกเขตปกครอง นอกจากนนยงพยายามศกษาและใชศกยภาพของทนทางสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ และสงแวดลอมในเขตปกครองใหเออตอการพฒนาคณภาพชวตผสงอายดวย ๖.๒ ขอเสนอแนะส าหรบการวจยตอไป ผลการวจยและพฒนาน สามารถพฒนารปแบบการบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเพอพฒนาคณภาพชวตผสงอายในจงหวดลพบร ดงนน เพอประโยชนในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายในต าบลทองถนตางๆ ขององคกรปกครองสวนทองถน จงสมควรด าเนนการวจยและพฒนา

201วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน

(R&D) โดยการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (PAR) อยางส าคญจากองคประกอบส าคญในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายขององคกรปกครองสวนทองถน ทง ๖ องคประกอบขางตน

บรรณานกรม ๑. ภาษาไทย: (๑) หนงสอ: กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย. มาตรฐานการสงเคราะหผสงอาย.

กรงเทพมหานคร: ชมนมสหกรณแหงประเทศไทย. ๒๕๔๘. กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข. การด าเนนงานสงเสรมสขภาพส าหรบองคกรปกครองสวน

ทองถน. กรงเทพมหานคร: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. ๒๕๔๔. จตตมา กตญญ และวทยา ตนอารย. หลกการดแลผสงอายเบองตน. เชยงใหม: มหาวทยาลยราช

ภฏเชยงใหม. ๒๕๕๓. ประเวศ วะส. ยทธศาสตร อบต.จดเปลยนประเทศไทย. (พมพครงท ๓). นนทบร ; ส านกงาน

คณะกรรมการสขภาพแหงชาต. ๒๕๕๑. มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย. สถานการณผสงอายไทย. กรงเทพมหานคร: มลนธ. ๒๕๕๐. ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. ประชากรสงอายไทย :

ปจจบนและอนาคต. กรงเทพมหานคร. ๒๕๕๗. ส านกงานสาธารณสขจงหวดลพบร. แผนปฏบตราชการสาธารณสข ประจ าป ๒๕๕๖ จงหวด

ลพบร. ๒๕๕๖. เสร พงศพศ. ชมชนเรยนรอยเยนเปนสข. กรงเทพมหานคร: พลงปญญา. ๒๕๔๘. อานนท กาญจนพนธ. วฒนธรรมกบการพฒนา : มตของพลงทสรางสรรค. กรงเทพมหานคร:

กรมการศาสนา. ๒๕๓๘. อารวรรณ คณเจตน. คณภาพชวตผสงอายในจงหวดจนทบร. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสต

รมหาบณฑต มหาวทยาลยบรพา. ๒๕๔๑. เอนก นาคะบตร. กอบบานกเมองดวยพลงแผนดน. กรงเทพมหานคร : ๒๑ เซนจร. ๒๔๔๕. (๒) วารสาร: ธนยศ สมาลยโรจน และฮานานมฮบบะตดดน นอจ สขไสว. “ผสงอายในโลกแหงการท างาน:

มมมองเชงทฤษฎทางกายจตสงคม”. วารสารปญญาภวฒน. ๗ (๑) : ๒๔๒-๒๕๔. ธนยา โพธงาม. “การศกษาปญหาและความตองการสวสดการผสงอายขององคการบรหารสวน

ต าบลโคกปฆอง อ าเภอเมองสระแกว จงหวดสระแกว”. วารสาร มจร สงคมศาสตรปรทรรศน. ปท ๓ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๗.

ปท ๕ ฉบบท ๓ กนยายน-ธนวาคม ๒๕๕๙202

เศรษฐวฒน โชควรกล. “นโยบายการพฒนาคณภาพชวตผสงอายขององคกรปกครอง สวนทองถนในเขตจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอ”. วารสารรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยราชภฏกาฬสนธ. ๑ (๑) : ๑๔๖-๑๖๕.

๒. ภาษาองกฤษ: (I) Books: Amanda Lehning, and Annie Harmon. Livable Community Indicators for

Sustainable Aging. Stanford Center on Longevity. New York. 2013.Malholtra, Naresh K. Marketing Research : an Applied Orientation. (6th ed.). English, Book, Illustrated edition. 2010.

Wan He, Daniel Goodkind, and Paul Kowa. An Aging World: 2015 International Population Reports. U.S. Government Publishing Office, Washington, DC. 2016.