ความรู้และทัศนคติของผู้ดูแลผู้สูงอายุ Knowledge and ... · E-mail: [email protected] ... older people

74วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทยในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 5 ฉบบท 2 ประจำาเดอนกรกฎาคม - ธนวาคม 2559

ความรและทศนคตของผดแลผสงอายกรณศกษาผดแลผสงอายในสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมาKnowledge and Attitude of the Elderly Caregivers: A Case Study of Thammapakorn Phoklang and Watmuang Elderly Care Center Nakhonratchasima Province

ดร. บษยา วงษชวลตกล ผชวยศาสตราจารยประจำาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยวงษชวลตกลDr. Busaya VongchavalitkulAssistant Professor of MBA Program, Vongchavalitkul UniversityE-mail: [email protected]

วรช สงวนวงศวานรองศาสตราจารยหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยรามคำาแหงWirat SanguanwongwanAssociate Professor MBA Program, Ramkhamheang UniversityE-mail: [email protected]

สรรตน ฉตรชยสชารองศาสตราจารยประจำาหลกสตรพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยวงษชวลตกล Sirirat ChatchaisuchaAssociate Professor of Nursing, Vongchavalitkul UniversityE-mail: [email protected]

ดร. ธนกร ลมศรณยอาจารยประจำาหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยสยาม Dr.Thanakorn Limsarun,Lecturer of MBA Program, Siam UniversityE-mail: [email protected]

สรวด ไทยสมครอาจารยประจำาสาขาวชาการจดการ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยวงษชวลตกล Sirivadee Thaisamak,Lecturer of Business School, Vongchavalitkul UniversityE-mail: [email protected]

คณต เรองขจรอาจารยประจำาหลกสตรบรหารธรกจบณฑต มหาวทยาลยวงษชวลตกลMr. Khanit RuengkhajhonLecturer of Business School, Vongchavalitkul UniversityE-mail: [email protected]

บทคดยอ การศกษานมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความรของผดแลผสงอาย 2) ศกษาทศนคตเชงบวกและเชงลบ ของผดแลผสงอาย โดยแจกแบบสอบถามไปยงกลมตวอยางทเปนผ ดแลผสงอายในสถานสงเคราะหคนชรา บานธรรมปกรณโพธกลางและสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมาโดยใชระเบยบ วธการวจยเชงปรมาณ ดวยการสมตวอยางจากผดแลผสงอายททำางานในสถานสงเคราะหทง 2 แหง และทำางาน มาอยางนอย 1 ป ซงมจำานวน 60 คนผวจยไดทำาการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) ไดกลมตวอยาง

วารสารวชาการบรหารธรกจสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย

ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารปท 5 ฉบบท 2 ประจำาเดอนกรกฎาคม - ธนวาคม 2559

75

ทใชในงานวจยนจำานวน 53 ตวอยาง และไดรบแบบสอบถามคนมาจำานวน 51 ชด คดเปนรอยละ 96.23 การวจยน ไดทำาการวเคราะหขอมลโดยใชสถตพรรณนา (Descriptive Statistics) เชน ความถ รอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบน มาตรฐาน แลวทำาการแปลผลขอมลในรปแบบตารางประกอบการบรรยาย ผลการวจยพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง อาย 31-40 ป มการศกษาทตำากวาปรญญาตร ผดแลสวนใหญทำางานมาตำากวา 20 ปดานระดบความรเกยวกบการดแลผสงอายพบวา ผดแลสวนใหญมความรทเกยวของกบการดแล ผสงอายในระดบปานกลาง ไดแก การเปลยนแปลงดานรางกายของผสงอาย และ การจดสภาพแวดลอมทเหมาะสม ใหผสงอาย กลมตวอยางโดยรวมมทศนคตเชงบวกตอผสงอายในระดบสง และมทศนคตเชงลบตอการดแลผสงอาย ในระดบตำา ดงนน องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา และหนวยงานทเกยวของควรสงเสรมและพฒนาความรการดแลผสงอายอยางเรงดวนตอเนอง และควรพฒนาทศนคตในการดแลผสงอายใหเปนไปอยางเหมาะสม โดยการจดกจกรรมเพอพฒนาคณลกษณะของผดแลผสงอายใหเปนผมความพรอมตามมาตรฐานของกระทรวงสาธารณสข อกทงควรสงเสรมใหเกดความรวมมอรวมใจทำางานเปนกลม สนบสนนใหมการแลกเปลยนความร และสรางทศนคตเชงบวกในการดแลผสงอายใหมากยงขนค�าส�าคญ : ผสงอาย ความรการดแลผสงอายทศนคต ผดแลผสงอาย

Abstract The purposes of this research were (1) to explore the knowledge of the elderly caregivers (2) to explore thepersonal’s positive attitude and negative attitudeof the elderly caregivers in the ThammapakornPhoklang and Watmuang Elderly Care Center Nakhonratchasima.Purposive sam-pling was adopted in this research study, by selected 60 elderly caregivers of these two places, who work at least 1 year. There were 53 respondents, and 51 set of questionnaires returned to the researchers or 96.23 percent. The researchers used descriptive statistics such as frequency percentage average and standard deviation to analyze and interpret the data. The finding has shown as follows; the majority group of respondents incorporated was female, aged between 31-40 years old and study under bachelor degree. Most of respondents had worked in these two places less than 20 years. The elderly caregivers knowledge were in the medium level or 50 – 79 percentin the understanding of aging processes and suitable physical environment for older people. In addition, the sample group had high level of personal’s positive attitude and low level ofpersonal’s negative attitude toward the elderly people. Thus, Nakhonartchasima Provincial Administration Organization (NakhonRatchasima PAO) and the related organization should urgently improve the knowledge for the caregivers of elderly people and consistency. Moreover, these organizations should develop positive attitude and decrease the negative attitude for caregiver of elderly peopleby establish activities or workshops in order to get into the Ministry of Public Health standard. Finally, these organizations should empower the team cooperation, support to the exchange or share knowledge and positive attitude for the caregivers of elderly people. Keywords: Elderly, Knowledge of caregivers for the elderly people, Attitude and Caregivers for the elderly people.

บทน�า ปรากฏการณใหม ในศตวรรษท 21 ของประเทศไทย คอการกาวสสงคมผสงอาย ขนาดหรอจำานวนของประชากรรวม และประชากรสงอายเพมขน (สำานกอนามยผสงอาย กรมอนามย กระทรวง

สาธารณสข, 2557) สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล (2549) ไดทำาการศกษา การฉายภาพประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2548 – 2568 พบว า ส งคมไทยกำ าล งจะเป นส งคมผ ส งอาย การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทคาดวาจะเกดขน


ในอนาคตนน จะกอใหเกดปรากฏการณสำาคญทมผลตอสงคมไทยอยางมากนนคอ การมผสงอายมากกวาเดก ปรากฏการณนเกดขนจากจำานวนเดกทลดลงในขณะทผสงอายเพมขนอยางตอเนอง อกประมาณ 15 ปขางหนา จำานวนเดกจะพอ ๆ กบผสงอาย และในอนาคตอก 40 ปขางหนาถาภาวะเจรญพนธลดลงไปอกประชากรไทยจะประกอบดวยเดกเพยงประมาณ รอยละ 12 วยแรงงานประมาณรอยละ 65 และประชากรอาย 65 ปขนไปมมากถงรอยละ 23 หรอถงเกอบ 1 ใน 4 (ปราโมทย ประสาทกล และ ปทมา วาพฒนวงศ, 2555) ผสงอายเปนผทตองพงพงผอน เมอถงจดหนงภายใตความเสอมถอยของรางกายทเพมตามอาย โดยหลกในการดแลผสงอายคอ สมาชกในครอบครว ไดแก บตรหลาน หรอญาตทอาศยอยในครวเรอนเดยวกน อาจเปนสาม ภรรยา บตร ญาตพนอง จะรบหนาทในการดแล และนยมเรยกวา ญาตผดแล (Family Caregiver) แตการลดลงของสมาชกในครอบครว เปนปจจยทำาใหการดแลผสงอายโดยสมาชกในครอบครวออนแอลงถงระดบทไมสามารถรบบทบาทการดแล ผสงอายทเปนทคาดหวงของสงคมได จงจำาเปนตองใหความสำาคญกบผดแลผสงอายทมาจากนอกครอบครว สงคมไทยจงกาวสผดแลผสงอาย อยางไรกตามผดแลผสงอายมกจะเกดภาวะเครยดทางอารมณและจตใจไดงาย เนองจากความกงวลใจ ความรสกสบสน ความเบอหนายในการดแล รวมถงการขาดความเขาใจบทบาทการดแลผสงอายทสงคมคาดหวง และปญหาทสำาคญอกอยางคอ ผดแลสวนใหญขาดความรเกยวกบโรคตาง ๆ ของผสงอาย และการขาดความรเกยวกบแนวทางการดแลผสงอาย ผดแลสวนใหญมการศกษาระดบประถมศกษาปท 4 หรอ ปท 6 (ศศพฒน ยอดเพชร, 2552) ซงขอเทจจรงของการดแลนน ผดแลจะดแลผสงอายตามมตามเกด เมอเจบปวยกไดรบคำาแนะนำาจาก เพอนบาน/ชมชน ซงแสดงใหเหนวา แหลงความรของผดแลมาจากแหลงทไมเปนทางการ จากการปฏบตสบทอดกนมามากกวาการไดจากแหลงทเปนทางการ (ศศพฒน ยอดเพชร, 2552) Grant, Js. (1996) ระบวา “ผ ดแลมกมความต องการด านข อมลข าวสาร (Demand on Information) ไดแก ขอมลเกยวกบสภาพความเจบปวย การเปลยนแปลงตางๆทางรางกาย

ของผสงอาย การพยากรณโรค การดำาเนนโรค ตลอดจนการเปลยนแปลงทเกดขนกบผสงอาย และความตองการสนบสนนดานจตใจเพอชวยเหลอบรรเทา ความกลวตางๆ” นอกจากนเมอจำานวนและสดสวนทเพมขนของผสงอายไดกอใหเกดความหวงใยโดยเฉพาะเรองของภาระการดแลผสงอาย โดยมองวา หากทศนะตอ ผสงอายของคนรนลกรนหลาน หรอ ผดแลผสงอายเปลยนไป เชน มองวาผสงอายเปนภาระของลกหลาน หรอเปนภาระของสงคม ทศนะเหลานยอมสงผลตอการดแลผสงอายในอนาคต ดงนน การรบรและการทำาความเขาใจถงทศนคตหรอมมมองของผทตองรบผดชอบดแลผสงอายจงมความจำาเปน เพราะจะเปนขอมลพนฐานชวยในการกำาหนดแนวทาง ตลอดจนนโยบายดาน ผ สงอายอยางรอบดาน สอดคลองกบสถานการณ(กาญจนา ตงชลทพย และคณะ, 2553) องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา (อบจ. นม.) เปนองคการบรหารสวนจงหวด ทมขนาดใหญทสดในประเทศไทย มประชากรจำานวนทงสน 2,628,818 คนครอบคลม 32 อำาเภอ (สำานกงานสถตจงหวดนครราชสมา, 2558) รบการถายโอนภารกจสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณ จากกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ตาม พ.ร.บ. กำาหนดแผนและขนตอนการกระจายอำานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 เมอวนท 1 ตลาคม 2547 จำานวน 2 แหง คอ สถานสงเคราะห คนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง และสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวง มบทบาทหนาท ใหการอปการะผสงอายทมอาย 60 ปขนไป ทประสบปญหาความเดอนรอน เชน ถกทอดทง ไมมทอยอาศย ไมมผอปการะเลยงด และมความสมครใจเขาการรบอปการะ มการจดบรการทพกอาศย เครองนงหม อาหารตามหลกโภชนาการ ดแลสขภาพทวไปครอบคลมทกมต การสงคมสงเคราะห การนนทนาการ การเสรมรายได การศาสนกจ การฌาปนกจศพ และบรการอนๆ ตามระเบยบกรมพฒนาสงคมและสวสดการวาดวยการใหบรการผสงอาย พ.ศ. 2546 ปจจบนสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง มผสงอายในการดแล จำานวน 82 คน เพศชาย จำานวน 57 คน เพศหญง จำานวน 25 คน สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณ



77

วดมวง มผสงอายในการดแลเพศหญง จำานวน 77 คน (กองสงเสรมคณภาพชวตองคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา, 2559) รวม 2 แหงมผสงอาย 159 คน เมอเปรยบเทยบกบจำานวนผดแลผสงอายทง 2 บานทมอย รวม 53 คน นนคอ ผดแล 1 คนตองดแลผสงอาย 3 คน องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมาได ตระหนกถงปญหาตางๆของผสงอาย เชนปญหาทางดานสขภาพกาย สขภาพจต และปญหาสงคมอกทง รอยตรหญงระนองรกษ สวรรณฉว นายกองคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา ไดลงพนทตรวจเยยมสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวง เมอประมาณเดอนกนยายน - ตลาคม 2556 ไดรบทราบปญหาทผดแลผสงอายขาดความรในการดแลผสงอาย (องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา, 2559) จงไดรวมมอกบสวนงานทเกยวของเพอดำาเนนการแกไข ทงนคณะพยาบาลศาสตร และคณะบรหารธรกจมหาวทยาลยวงษชวลตกลไดจดโครงการพฒนาคณภาพชวตและการดแลผสงอายของสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวง จงหวดนครราชสมา ในป 2557 ซงไดใหเสรมแนวคดการการใหบรการแกผสงอายโดยการประยกตกระบวนทศนสขภาพแนวใหม ทเปนการสรางพลงอำานาจ(Empowerment) ซงใหความสำาคญกบการพฒนาศกยภาพ ใหผสงอาย คดวเคราะห และสามารถตดสนใจเลอกทางเดนชวตของตนเอง (บษยา วงษชวลตกล, 2556) และในป 2558 คณะผ วจยได ทำาการสำารวจผ ดแล ผสงอายในขนตนพบวา ยงมเจาหนาททเกยวของกบการดแลผสงอายทขาดองคความรการดแลผสงอาย อกทงเจาหนาทบางคนร สกเบอหนายกบการดแลผสงอาย และงานวจยเกยวกบความร และทศนคตเกยวกบการดแลผ สงอายมอย อย างจำากด คณะ ผ วจยจงสนใจศกษาความรและทศนคตของผ ดแลผ สงอายในการดแลผ สงอาย : กรณศกษาผ ดแล ผสงอายในสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวง

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาความรของผดแลผสงอายเกยวกบการดแลผสงอาย

2. เพอศกษาทศนคตเชงบวกและเชงลบของ ผดแลผสงอาย 3. เพอศกษาขอมลประกอบการจดทำาหลกสตรระยะสนสำาหรบผ ดแลผ สงอายให เป นไปอยางมประสทธภาพ

ค�าถามในการวจย 1. ผ ดแลผสงอายมความร เกยวกบการดแล ผสงอายอยางไร 2. ผดแลผสงอายมทศนคตเชงบวก และเชงลบเกยวกบการดแลผปวยสงอายหรอไมอยางไร

ประโยชนทไดรบจากการวจย 1. เพอทราบระดบความร และทศนคตของ ผดแลผสงอาย 2. ผลทไดจากการวจยครงนสามารถนำาไปเปนขอมลสนบสนนใหแก องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา (อบจ. นม.) หรอหนวยงานทเกยวของทงดานสาธารณสขพฒนาสงคมสวสดการสงคมเพอนำาไปประยกตใชเปนแนวทางออกแบบหลกสตรหรอกจกรรมทเหมาะสมในการสงเสรมใหการทำางานของผดแล หรอผทเกยวของกบการดแลผสงอายมประสทธภาพมากขน

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ความรเกยวกบผสงอาย และการดแลผสงอาย Milutinović et al (2015)ไดทำาการศกษา ความรเกยวกบผสงอาย ของนกศกษาพยาบาล และนกศกษาแพทยใน University of Novi Sad ผลการศกษาพบวา นกศกษาเหลาน มความรเกยวกบผสงอายในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบการศกษาของ Lee et al (2006) ททำาการศกษา ความรเกยวกบผสงอายของนกศกษาพยาบาลในฮองกง กพบวา นกศกษาพยาบาลมความรเกยวกบผสงอายระดบปานกลาง อยางไรกตาม Pullam และ Dancer (1996) พบวา นกศกษาปรญญาตรและปรญญาโท สาขา communication sciencesในอเมรกามความรเกยวกบผสงอายในระดบนอย ซงสอดคลองกบงานวจยของ Darling (2016) ทศกษาความรเกยวกบผสงอายของนกศกษาปรญญาตรสาขา communication sciences and disorders (CSD) ในมหาวทยาลยขนาดกลางของอเมรกา กพบวา นกศกษาเหลานมความรเกยวกบผสงอายในระดบนอย


กระบวนการชรา (Aging process) เปน กระบวนการทมความแตกตางกนในแตละคนซงจะเกยวของกบการเปลยนแปลงทเกดขนภายในรางกายซงไดรบอทธพลมาจากปจจยภายใน ไดแก พนธกรรม และปจจยภายนอก ไดแก สงแวดลอมวถการดำาเนนชวต ความเครยด เปนตน (Matteson, 1997) ผสงอายมกเกดรอยฟกชำาไดงายกบการกระแทรกกบสงตางๆ ซงเปนผลจากการมผวหนงทบางลงและเสนเลอดเปาะ แตกงาย อาการฟกชำาทเกดขนจะแตกตางจากผปวยทมสภาวะเลอดออกงายจากเกรดเลอดตำา ดงนนในการดแลผสงอาย จงมความจำาเปนอยางยงทผดแลจะตองมความร เพอใหสามารถแยกการเปลยนแปลงทเกดจากกระบวนการชราภาพออกจากการเปลยนแปลงทเกดจากสภาพของโรค (สำานกอนามยผสงอาย กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข, 2557) ทงน สำานกอนามยผสงอาย กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข (2557) ไดทำาคมอ แนวทางการอบรมผดแลผสงอายหลกสตร 420 ชวโมง ซงมเนอหา เชน ความจำาเปนของการดแล ผสงอายโรคทพบบอยในผสงอายการชวยเหลอผสงอาย เบองตน การสงเสรมสขภาพผสงอายสขภาพจตกบ ผสงอาย / การดแลตนเองเพอคลายเครยดเปนตน

ความหมายของทศนคต (Attitudes) นกวชาการใหความหมายทศนคตไวมากมายซงแตกตางกนไปดงน เสร วงษมณฑา (2542 : 106) ไดกลาววา ทศนคต (Attitude) เปนความรสกนกคดของบคคลทมตอบคคล สงของหรอความคด ทศนคตเปนสงทจะชกนำาบคคลใหเปลยนแปลงพฤตกรรมซงนกการตลาดจำาเปนตองใชเครองมอการตลาดเพอกำาหนดทศนคตทดตอผลตภณฑ หรอชกนำาใหเกดการเปลยนแปลงทศนคตในทางบวกตอผลตภณฑ ซงจะมผลชกนำาใหเกดพฤตกรรมการซอสนคา แตในความหมายศพท คอ ความพรอมทจะปฏบต (Redness to act) ถาเรามทาทความรสกหรอทศนคตในเชงบวก เรายอมปฏบตออกมาในทางบวก แตถาเรามทาทความรสกในเชงลบ เรากปฏบตออกมาในทางลบ สอดคลองกบท Schiffman & Kanuk (2000) กลาววา ลกษณะของทศนคต หมายถง ความโนมเอยงทเรยนรเพอใหมพฤตกรรมทสอดคลองกบลกษณะทพงพอใจหรอไมพง

พอใจทมตอสงใดสงหนง ซงอาจจะเปนทศนคตในเชงบวกหรอทศนคตในเชงลบกได โดยถามทศนคตในเชงบวก (Positive Attitude) ทำาใหเกดการปฎบตออกมาในทางบวก (Act positively) ถามทศนคตในเชงลบ (Negative Attitude) การปฏบตกออกมาในทางลบ (Negative Attitude). ศรวรรณ เสรรตน และคณะ (2552) ไดใหความหมายวา ทศนคต หมายถง การประเมนความพงพอใจหรอไมพงพอใจของบคคล ความรสกดานอารมณและแนวโนมการปฏบตทมผลตอความคดหรอสงใดสงหนง (Kotler,2003 : 199) หรอหมายถง แนวโนมของ การเรยนรทจะตอบสนองตอสงใดสงหนงหรอความคดทมลกษณะแสดงความพอใจหรอไมพอใจ (Etzel , Walker and Stanton, 2001) สอดคลองกบกาญจนา ตงชลทพย และคณะ (2553) ทกลาววา หากบคคลใด มความร หรอเ ชอว า บคคลหรอสงหนงส งใดด หรอหากบคคลใดมความร สกวารกหรอชอบพอในบคคลหรอสงหนงสงใด กมกมทศนคตทดตอบคคล หรอสงนนดวย และมความโนมเอยงทบคคลนนจะแสดงออกตอบคคลหรอสงนนในทางทด ในทาง ตรงขาม หากบคคลใดไมมความร หรอเชอวาบคคล หรอสงหนงสงใดไมด หรอมความรสกไมชอบพอ กมกม ทศนคตทไมดตอบคคลหรอสงนน และมกแสดงออก ตอบคคลหรอสงนนในทางทไมดดวยเชนกน Schwartz (1975)กลาววาความร และการปฏบตมผลตอกนโดยมทศนคตทำาหนาทเปนตวเชอมทำาใหเกดความรและการปฏบตหากบคลากรสขภาพมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบการดแลผสงอาย จะทำาใหบคลากรสขภาพมทศนคตทดตอการดแล ผสงอายและญาต Cheung, Chan and Lee (1999 อางถงในกาญจนา ตงชลทพย และคณะ, 2553)ไดมการศกษาทศนคตของประชาชนวยทำางานและวยทวๆไปในฮองกงทมตอผสงอาย พบวา โดยทวไปประชากรวยตางๆ มแนวโนมการมองผสงอายในเชงลบ เชน บคลากรทางการแพทยและสาธารณสขมองผสงอายวาคนไขสงอายแกเกนไปทจะเรยนรหรอเขาใจในสงตางๆ ซงสอดคลองกบงานของ Kearney et al (2000) ไดศกษาพยาบาลทดแลผสงอายเปนเวลานานกมแนวโนมการมองผสงอายในเชงลบ และสอดคลองกบงาน



79

วจยของSoderhamn et al. (2001) ทพบวา พยาบาล

สวนใหญใน Sweden ไมอยากทำางานกบผสงอาย และ

Lovell et al (2006) กพบวา นกศกษาพยาบาลชาว

อเมรกา กมทศนคตเชงลบกบผสงอาย นอกจากน Knox

et al. (2005)และ Woolf (2006)ไดทำาการศกษา

ถงทศนคตของเดกตอผสงอาย พบวา เดกมแนวโนม

ไปในเชงลบตอผสงอาย เชน การขหลงขลม หรอ การ

เครงเครยด เจาระเบยบมากเกนไป ทงน Hernandez

and Gonzalez (2008) เพมเตมวา ประชาชนบางสวน

มองวาผสงอายเปนภาระตอสงคม เพราะ ผสงอายม

ความออนแอมากขน อกทงผสงอายเชองชา ชอบต ข

บน ชอบคดคาน ขงอน และเปนตวถวงคนอน

แตงานวจยของ Liu et al (2014) ใหผลทตรง

กนขาม กลาวคอ Liu และคณะ ไดศกษาทศนคตของ

นกศกษาแพทยจนระดบปรญญาตรและพบวานกศกษา

กลมดงกลาวสวนใหญมทศนคตเชงบวกกบผสงอาย

นอกจากน Cheong et al (2009) ศกษาทศนคตของ

นกศกษาแพทยในสงคโปร และ Menz et al (2003)

ศกษาทศนคตของนกศกษา Podiatric แพทยในออส

เตเรย กพบวา นกศกษาเหลานมทศนคตเชงบวกกบ

ผสงอาย อนง Bergman et al (2013) พบวา นกศกษา

พยาบาลในจนมทศนคตเชงบวกตอผสงอายมากกวา

นกศกษาพยาบาลในออสเตเลย ซงอาจเปนเพราะ

ความแตกตางของวฒนธรรมทชาวจนจะใหความเคารพ

ผสงอายมากกวา ทงน การศกษาของ Kim, Son and

Algase (2004) ในเกาหลพบวา การฝกใหนกศกษา

พยาบาลระดบปรญญาตร ได คยหรอคลกคลกบ

ผ สงอายสามารถชวยปรบปรงทศนคตตอผ สงอาย

ของนกศกษาได

Sahud, Bruvold และ Merino (1990 อางถง

ใน กาญจนา ตงชลทพย และคณะ, 2553) เสนอแนว

จำาแนกทศนคตตามความหมายทศนคต 4 ประเภท ทงน

กลมททกคนตองการหรอคาดหวงมากทสด คอ กลมท

มทศนคตเชงบวก (ตอผสงอาย) สง ในขณะเดยวกนก

มทศนคตเชงลบ (ตอผสงอาย) ตำา โดยมรายละเอยดดง

ตารางท 2.

ตารางท 2 การจ�าแนกประเภทความหมายทศนคต

ทศนคตเชงลบสง ทศนคตเชงลบต�า

ทศนคตเชงบวกสง ทศนคตทขดแยงกน ทศนคตในทางทด

ทศนคตเชงบวกต�า ทศนคตในทางทไมด ทศนคตทไมยนดยนราย (Blasé)

ทมา: กาญจนา ตงชลทพย และคณะ (2553 ดดแปลงมาจาก Sahud, Bruvold และ Merino, 1990)

จากตารางท 2 คำาถามทศนคตทมการใหคะแนน

เปนระดบตงแต 1 ถง 5 นน สามารถนำาคะแนนมา

กำาหนดคาทเปนจดแบงคะแนนทศนคตเชงบวกและ

เชงลบไดซงอาจใชคาคะแนนเฉลยเปนเกณฑ สำาหรบ

การศกษาครงน กำาหนดเกณฑคะแนนทอยกงกลาง

ระหวางคะแนน 1-5 เปนจดแบงซงกคอ 3 ทงคะแนน

ทศนคตเชงบวกและเชงลบ

ในการจดกลมทศนคต กาญจนา ตงชลทพย และ

คณะ (2553) ไดพจารณาจากการกระจาย (Scatter

plot) คะแนนทศนคตเชงบวกและเชงลบ โดยสามารถ

แบงออกเปน 4 สวนเทาๆกนมรายละเอยดคอ

- พนทมมบนซาย คะแนนทศนคตเชงบวกสง

และเชงลบสง แสดงทศนคตทขดแยงกน

- พนทมมบนขวา คะแนนทศนคตเชงบวกสง

แตเชงลบตำา แสดงทศนคตในทางทด

- พนทมมลางซาย คะแนนทศนคตเชงบวกตำา

แตเชงลบสง แสดงทศนคตทในทางทไมด

- พนทมมลางขวา คะแนนทศนคตทงเชงบวก

และเชงลบตำา แสดงทศนคตไมยนดยนราย (Blasé)

พชร เรอนศร ลนจง โปธบาล และภารด นานา

ศลป (2555) ได ทำาการศกษา ความร ทศนคต และ

การปฏบตของบคลากรสขภาพเกยวกบการดแล ใน

วาระสดทายของชวตในผปวยสงอายทเปนโรคผลการ

วจยพบวา

1. ทงแพทยและพยาบาลมความร และ

ทศนคตเกยวกบการดแลผปวยสงอายทเปนโรคเรอรงท

อยในวาระสดทายของชวต อยในระดบปานกลาง และ

มการปฏบตการดแลโดยรวมอยในระดบสง


2. แพทยมความรและทศนคตโดยรวมเกยวกบ

การดแลผ ปวยสงอายทเปนโรคเรอรงทอย ในวาระ

สดทายของชวตสงกวาพยาบาล แตมการปฏบตการ

ดแลในวาระสดทายตำากวาพยาบาลอยางมนยสำาคญ

ทางสถต (p<0.05)

วธด�าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงนคอ ผ ดแลผ

สงอายททำางานในสถานสงเคราะหคนชราบานธรรม

ปกรณโพธกลาง จงหวดนครราชสมา และ สถาน

สงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวด

นครราชสมา อยางนอย 1 ป ซงมจำานวนรวม 60 คน

(ขอมลจาก สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณ

โพธกลาง จงหวดนครราชสมา และ สถานสงเคราะห

คนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมา

ณ วนท 31 มกราคม 2559)

กลมตวอยาง คอ ผดแลผสงอาย ททำางานใน

สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง

จงหวดนครราชสมา และ สถานสงเคราะหคนชราบาน

ธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมา อยางนอย 1 ป

คำานวณจากสตร ยามาเน (Yamane,1967)

9

วธดาเนนการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงนคอ ผดแลผสงอายททางานในสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธ

กลาง จงหวดนครราชสมา และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมา อยางนอย 1 ป ซงมจานวนรวม 60 คน (ขอมลจาก สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง จงหวดนครราชสมา และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมาณ วนท 31 มกราคม 2559) กลมตวอยาง คอ ผดแลผสงอาย ททางานในสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง จงหวดนครราชสมา และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมา อยางนอย 1 ป คานวณจากสตร ยามาเน (Yamane,1967)

สตรn = N 1 + N(e)2

n = ขนาดของกลมตวอยาง

N = ขนาดประชากรทใชในการวจย

e = คาเปอรเซนตความคลาดเคลอนจากการสมตวอยาง = 0.05

แทนคา

n = 60

1 + 60 (0.05)2

n = 52.18

จากการคานวณขนาดของกลมตวอยางสาหรบการวจยครงนเทากบ 53 คนทงน คณะผวจยใชวธการสม

ตวอยางโดยใชวธการสมแบบเจาะจง(Sample Random Sampling)ไดแก ผดแลผสงอายททางานในสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง จงหวดนครราชสมา และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมา อยางนอย 1 ป

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน เปนแบบสอบถามทสรางขนเพอใหไดผลการวจยเปนไปตามวตถประสงค ประกอบไปดวย 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 : ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปนลกษณะคาถามแบบสารวจรายการ (Check Lists) ตอนท 2: ความรเกยวกบการดแลผสงอายจานวน 30 ขอ

จากการคำานวณขนาดของกลมตวอยางสำาหรบ

การวจยครงนเทากบ 53 คนทงน คณะผวจยใชวธการ

สมตวอยางโดยใชวธการสมแบบเจาะจง (Purposive

Sampling)ไดแก ผ ดแลผสงอายททำางานในสถาน

สงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง จงหวด

นครราชสมา และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรม

ปกรณวดมวงจงหวดนครราชสมา อยางนอย 1 ป

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน

เปนแบบสอบถามทสรางขนเพอใหไดผลการวจยเปน

ไปตามวตถประสงค ประกอบไปดวย 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 : ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

เปนลกษณะคำาถามแบบสำารวจรายการ (Check Lists)

ตอนท 2: ความร เกยวกบการดแลผสงอาย

จำานวน 30 ขอ

ตอนท 3: ทศนคตของผดแลผสงอายตอผสงอาย

จำานวน 30 ขอ

สำาหรบตอนท 2 ทเปนคำาถามความรเกยวกบ

การดแลผสงอายจำานวน 30 ขอ นน เปนลกษณะคำาถาม

เปนแบบเลอกตอบ ใช หรอ ไมใช กำาหนดใหคะแนนผ

ทตอบถกไดขอละ 1 คะแนน และตอบผดได 0 คะแนน

และกำาหนดเกณฑการแปลระดบความร 0- 30 คะแนน

แบงคะแนนระดบความรเปน 3 ระดบ โดยใชหลกการ

แบงความรแบบองเกณฑ ดงน (มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช, 2534 อางถงใน ดจเดอน, 2551;มาน

หาทรพย มงคลชย หาทรพย และทศนย นะแส, 2557 )

ผดแลมความรระดบสง คะแนนรอยละ 80 ขนไป

(24-30 คะแนน)

ผดแลมความรระดบปานกลาง คะแนนรอยละ

50-79 (15 - 23 คะแนน)

ผดแลมความรระดบตำา คะแนนตำากวารอยละ

~_ 53



81

50 (0-14คะแนน)

สำาหรบตอนท 3: ทศนคตของผดแล หรอ บคคล

ของหนวยงานดแลผสงอายตอผ สงอายจำานวน 30

ขอ ซงเปนการวดดวยแบบมาตราวดลเคอรทเสเกล

(Likert Scale) 5 ระดบประกอบดวยคำาถามทเปนเชง

บวก จำานวน 16 ขอ และ เชงลบจำานวน 14 ขอ โดย

คำาถามเหลาน ประยกตมาจาก วรรณรดา อาศยสงฆ

(2555) นอกจากน เพอใหไดแบบสอบถามทสามารถ

วดทศนคตตอผสงอายไดจงไดใหผทรงคณวฒจำานวน 5

คน ซงมประสบการณในดานวชาการของผดแลผสงอาย

และดานบรหารธรกจ เพอหาคาดชนทบงบอกถงความ

เทยงตรงเชงเนอหาหรอดชนความสอดคลองระหวาง

ขอคำาถามกบวตถประสงค (Item-Objective Congru-

ence Index :IOC) และ พจารณาความเหมาะสมของ

ประเดนคำาถาม โดยเลอกขอคำาถามทผเชยวชาญเหน

พองกน 2 ใน 3 หรอ มคา IOC อยระหวาง 0.60 - 1.00

(ไพศาล วรคำา, 2555: 262-263) ทงน ผลการคำานวณ

ดชนความสอดคลองระหวางขอคำาถามกบวตถประสงค

(IOC)ของแบบสอบถามเกยวกบความรเกยวกบการ

ดแลผสงอายและแบบสอบถามเกยวกบทศนคตของ

ผดแลผสงอายไดเทากบ 0.88 และ0.95 ตามลำาดบ

ทงนคณะผวจยไดปรบแบบสอบถามอกครงกอนนำา

ไปทดสอบกบกลมประชากรทใกลเคยง (ผดแล หรอ

บคคลของหนวยงานดแลผสงอายในจงหวดบรรมย

ชยภม และสรนทร)โดยไดแบบสอบถามทนำาไปทดสอบ

ทงหมด 30 ชด (จงหวดละ 10 ชด) และหาคาความเชอ

มน (Reliability) โดยใชวธหาคาสมประสทธแอลฟา

ของครอนบาค (Cronbach, 1954 อางถงใน กลยา

วานชยบญชา, 2548; เฉลมพร เยนเยอก, 2558)

โดยคาความเชอมนของแบบสอบถามทยอมรบไดควร

มคาไมนอยกวา 0.70 ทงนคาสมประสทธความเทยง

เกยวกบทศนคต เทากบ 0.75 ซง นบวาเปนระดบท

นาเชอถอได

สำาหรบเกณฑการใหคะแนนทศนคตเชงบวก

หรอเชงลบในแบบสอบถามนน คณะผ วจยไดใช

แนวคดของลเคอรท (Likert) มลกษณะเปนมาตราสวน

ประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ดงน

5 หมายถง ทศนคตเชงบวกหรอเชงลบระดบ

มากทสด


มาก


ปานกลาง


นอย


นอยทสด

ทงน ผวจยไดกำาหนดการแปลความหมายของ

ระดบคะแนนในแบบสอบถามโดยใชเกณฑดงตอไปน

(ยทธพงษ กยวรรณ, 2543: 108)

คะแนนเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง มากทสด

คะแนนเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง มาก

คะแนนเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง ปานกลาง

คะแนนเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง นอย

คะแนนเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง นอยทสด

การเกบรวบรวมขอมล คณะผวจยดำาเนนการขออนมตเกบรวบรวม

ขอมลจากสถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณ

โพธกลาง และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรม

ปกรณ วดมวง จงหวดนครราชสมา ทเปนกลมตวอยาง

เมอไดรบอนมตแลวจงไดดำาเนนการตามระเบยบ

ราชการในการแจกแบบสอบถาม โดยคณะผ วจย

ไดชแจงและสรางความเขาในวตถประสงคการศกษา

และอธบายเนอหาสาระและประเดนคำาถามในแบบ

สอบถามแกผ ประสานในการแจกแบบสอบถาม

เพอไมใหเกดความผดพลาดในการตอบแบบสอบถาม

เพอเปนการพทกษสทธในการตอบแบบสอบถามของ

กลมตวอยาง และเพอใหไดขอมลทตรงกบความเปน

จรงทสด คณะผวจยไดนำาแบบสอบถามใสซองเปลา

เพอใหผตอบใสซองภายหลงทำาแบบสอบถามเสรจแลว

สงคนคณะผวจย ทงน คณะผวจยไดรบแบบสอบถาม

กลบคนมาและมความสมบรณ จำานวน 51 ชด (คดเปน

รอยละ 96.23 ของแบบสอบถามทสงไป) ใชเวลาใน

การเกบรวบรวมขอมลตงแตวนท 20 กมภาพนธ 2559

ถงวนท 10 มนาคม 2559 รวมระยะเวลา 19 วน


การวเคราะหขอมลและสถตในการวจย ขอมล เกยวกบสภาพทวไป วเคราะหขอมล

โดยแจกแจงความถ (Frequency) และคำานวณหาคา

รอยละ (Percentage) สวนขอมลเกยวกบความร

เกยวกบการดแลผสงอาย เปนการตอบ “ถก” หรอ

“ผด” และขอมลเกยวกบทศนคตเปนแบบมาตราสวน

ประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ วเคราะหขอมล

ดวยสถตเชงพรรณนา คอ คาความถ รอยละ คาเฉลย

(Mean)และ คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard De-

viation) แลวแปลผลขอมลในรปแบบตารางประกอบ

การบรรยายสรปผลการวจย ก. ขอมลพนฐานทวไป

ตารางท 3 จ�านวนและรอยละแสดงขอมลพนฐานทวไปของผตอบแบบสอบถาม

12

ตารางท 3 จานวนและรอยละแสดงขอมลพนฐานทวไปของผตอบแบบสอบถาม (n = 51)

ขอมลพนฐาน จานวน(คน) รอยละ เพศ

- ชาย 21 41.2 - หญง 30 58.8

อาย (ป) - ตากวา 20 ป 1 2.0 - 20-30 ป 3 5.9 - 31-40 ป 25 49.0 - 40-50 ป 12 23.5 - 51-60 ป 10 19.6

ระดบการศกษาสงสด - ตากวาปรญญาตร 37 72.6 - ประกาศนยบตรเทาปรญญาตรหรอ

ปรญญาตรขนไป 14 27.4

ระยะเวลาปฏบตงานดแลผสงอาย - ตากวา 20 ป 41 80.4 - 20 – 25 ป 5 9.8 - 26 – 30 ป 2 3.9 - 31 – 35 ป 3 5.9 - 36 – 40 ป 0 0 - 41 ปขนไป 0 0

จากตารางท 3 ขอมลพนฐานทวไป พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จานวน 30 คน คดเปนรอยละ 58.8มอายสวนใหญอย ระหวาง 31-40 ป จานวน 25 คน คดเปนรอยละ 49 ระดบการศกษาของผตอบแบบสอบถามสวนใหญตากวาปรญญาตรจานวน 37 คน คดเปนรอยละ 72.6ทงน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระยะเวลาปฏบตงานเกยวกบการดแลผสงอาย ตากวา 20 ป จานวน 41 คน รอยละ 80.4

ข. ความรของผดแลผสงอาย

ตารางท 4 จานวนคนและคารอยละของผดแลผสงอายทมความรระดบตาและระดบปานกลาง คะแนน

(เตม 30 คะแนน) จานวนคน รอยละ ความถ รอยละ แปลผล

จากตารางท 3 ขอมลพนฐานทวไป พบวาผตอบ

แบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จำานวน 30 คน คด

เปนรอยละ 58.8มอายสวนใหญอย ระหวาง 31-40 ป

จำานวน 25 คน คดเปนรอยละ 49 ระดบการศกษาของ

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญตำากวาปรญญาตรจำานวน

37 คน คดเปนรอยละ 72.6 ทงน ผตอบแบบสอบถาม

สวนใหญมระยะเวลาปฏบตงานเกยวกบการดแล

ผสงอาย ตำากวา 20 ป จำานวน 41 คน รอยละ 80.4



83

ข. ความรของผดแลผสงอาย

13

ตารางท 4 จานวนคนและคารอยละของผดแลผสงอายทมความรระดบตาและระดบปานกลาง คะแนน

(เตม 30 คะแนน) จานวนคน รอยละ ความถ รอยละ แปลผล

คะแนนตากวารอยละ 50(0-14 คะแนน) 11 1 2 1 2 ความรระดบตา

คะแนนรอยละ 50-79(15 - 23 คะแนน) 15 2 3.9 50 98 ความรระดบ

ปานกลาง 16 5 9.8 17 4 7.8 18 3 5.9 19 9 17.7 20 11 21.5 21 3 5.9 22 7 13.7 23 6 11.8

รอยละ 80 ขนไป(24-30 คะแนน) 24-30 0 0 0 0 ความรระดบสง รวม 51 100.0 51 100

จากตารางท 4 แสดงใหเหนความรของผดแลผสงอายโดยสวนใหญมความรระดบปานกลาง จานวน 49 คนคดเปนรอยละ 98 โดยมความรสงสดคอ 23 คะแนน (ความรระดบปานกลาง) และตาสด คอ 11 คะแนน (ความรระดบตา)ทงน ไมมผดแลผสงอายทมความรระดบสง

ตารางท 5 จานวนผดแลผสงอายทตอบคาถามไดถกตองในแตละขอ (n = 51)

คาถาม จานวน (คน)

รอยละ

ผดแลผสงอายตอบคาถามถกตองตากวา รอยละ 50 - ผสงอายผวหนงจะเปลยนสเนองจากเซลลพกเมนตผดปกต 4 7.84 - ควรวางขาวของเครองใชใหใกลตวผสงอายจะไดหยบไดงาย 6 11.76 - ผสงอายควรอยในทมแสงสวางมากจะไดมองเหนไดชดเจน 9 17.65 - การดมนมเปนประจาในผสงอายชวยเสรมสรางความแขงแรงของกลามเนอ 10 19.61 - อาการปวด, เจบ, ไมสบายทพบในผสงอายนนเปนอาการปกต 14 27.45 - ผสงอายจะมโปรตสเซยมไปเกาะบรเวณเอนกระดกสนหลง 15 29.41

จากตารางท 4 แสดงใหเหนความรของผดแลผ

สงอายโดยสวนใหญมความรระดบปานกลาง จำานวน

49 คนคดเปนรอยละ 98 โดยมความรสงสดคอ 23

คะแนน (ความรระดบปานกลาง) และตำาสด คอ 11

คะแนน (ความรระดบตำา)ทงน ไมมผดแลผสงอายทม

ความรระดบสง

ตารางท 5 จ�านวนผดแลผสงอายทตอบค�าถามไดถกตองในแตละขอ (n = 51)

ค�าถาม จ�านวน (คน) รอยละ

ผดแลผสงอายตอบค�าถามถกตองต�ากวา รอยละ 50

- ผสงอายผวหนงจะเปลยนสเนองจากเซลลพกเมนตผดปกต 4 7.84

- ควรวางขาวของเครองใชใหใกลตวผสงอายจะไดหยบไดงาย 6 11.76

- ผสงอายควรอยในทมแสงสวางมากจะไดมองเหนไดชดเจน 9 17.65

- การดมนมเปนประจำาในผสงอายชวยเสรมสรางความแขงแรงของกลามเนอ 10 19.61

- อาการปวด, เจบ, ไมสบายทพบในผสงอายนนเปนอาการปกต 14 27.45

- ผสงอายจะมโปรตสเซยมไปเกาะบรเวณเอนกระดกสนหลง 15 29.41

- การขนสงกาซจากหลอดเลอดในผสงอายจะลดลงโดยเฉพาะทบรเวณตบแขงตว 17 33.33


ค�าถาม จ�านวน (คน) รอยละ

ผดแลผสงอายตอบค�าถามถกตองต�ากวา รอยละ 51-60

- ผสงอายไมคดทจะทำาอะไรในชวตใหดขนอกแลวเพราะจะมชวตอยไดอกไมนาน 27 52.94

- ผสงอายควรรบประทานอาหารประเภทคารโบไฮเดรทปรมาณมากเพอชดเชยพลงงาน 27 52.94

- ผสงอายควรเลนกฬาทใชแรงนอยแตใชเวลามาก 27 52.94

- ผสงอายผานประสบการณชวตมามากจงปรบตวตอภาวะเครยดไดดกวาคนหนมสาว 28 54.90

- ผสงอายจะไดยนเสยงตำาชดกวาเสยงธรรมดาหรอเสยงสง 29 56.86

- การตกแตงหองของผสงอายควรใชสเขยว, นำาเงน เพอลดอนตรายจากอบตเหต 29 56.86

- ผสงอายจะมขนาดของรมานตาใหญขน 30 58.82

- ผสงอายสวนใหญจะวาเหวและแยกตวเอง 30 58.82

ผดแลผสงอายตอบค�าถามถกตอง รอยละ 61-79

- ผสงอายจะมขนาดของกระเพาะปสสาวะลดลงจากการทมกลามเนอเหยว 32 62.75

- ผสงอายจะรบรการสมผสไดมากขนเนองจากอณหภมของรางกายตำา 34 66.67

ผดแลผสงอายตอบค�าถามถกตอง รอยละ 80 ขนไป

- การรบประทานยาระบายบอยๆในผสงอายเพอใหลำาไสเคลอนไหวดขน ชวยลดอาการทองผก 43 84.31

- การออกกำาลงกายบอยๆในผสงอายทำาใหกระดกเสอมสภาพเรวขน 43 84.31

- ผสงอายควรออกกำาลงกายครงละนานๆเพอใหเหนอยจะไดนอนหลบไดมากขน 43 84.31

- การไดรบขาวสารเรองของสขภาพจะชวยใหผสงอายปฏบตตนดานสขภาพไดถกตอง 44 86.27

- ปจจบนอตราการเพมประชากรผสงอายมสงกวาประชากรในวยอนๆเมอเปรยบเทยบในชวงเวลาเดยวกน

45 88.24

- อาหารประเภทซป, ขาวตมสำาหรบมอเยนของผสงอาย ชวยทำาใหทองไมอดตอนกลางคน 46 90.20

- ผสงอายเคลอนไหวไมคลองเนองจากเสนเอนขาดความยดหยน 47 92.16

- ผสงอายมกจะจำาความหลงไดแมนยำาและชอบเลาถงความหลง 47 92.16

- ผสงอายทรบประทานอาหารประเภทผดและทอดมากเกนไปมโอกาสเปนโรคไขมนอดตนในเสนเลอด

47 92.16

- ผสงอายเปนวยทรางกายตดเชอไดงายมาก 48 94.12

- ผสงอายมกใชประสบการณชวตของตนเองใหคำาแนะนำาบคคลอน 48 94.12

- ผสงอายควรรบประทานอาหารรสจดเชน เคมจด เปรยวจด 50 98.04

- ผสงอายควรรบประทานอาหารประเภทผกและผลไมเปนประจำาจะชวยปองกนอาการทองผก 50 98.04

ตารางท 5 พบวา คำาถามสวนใหญ ผ ดแล

ผสงอายตอบไดตงแตรอยละ 50 แตมคำาถาม 7 ขอ ท

ผดแลผสงอายจำานวนตำากวารอยละ 50 ทตอบถกตอง

ไดแก (1) ผสงอายผวหนงจะเปลยนส เนองจากเซลล

พกเมนตผดปกต (2) ควรวางขาวของเครองใชใหใกล

ตวผสงอาย จะไดหยบไดงาย (3) ผสงอายควรอยในท

มแสงสวางมาก จะไดมองเหนไดชดเจน (4) การดมนม

เปนประจำาในผสงอาย ชวยเสรมสรางความแขงแรง

ของกลามเนอ (5) อาการปวด, เจบ, ไมสบาย ทพบใน

ผสงอายนนเปนอาการปกต (6) ผสงอายจะมโปรตสเซ

ยมไปเกาะบรเวณเอนกระดกสนหลงและ (7) การขนสง

กาซจากหลอดเลอดในผสงอายจะลดลง โดยเฉพาะท

บรเวณตบแขงตว



85

ค. ทศนคต

ค.1 ทศนคตเชงบวก

ตารางท 6 คาเฉลย และคาเบยนเบนมาตราฐานของทศนคตเชงบวก

16

ค. ทศนคต ค.1 ทศนคตเชงบวก ตารางท 6คาเฉลย และคาเบยนเบนมาตราฐานของทศนคตเชงบวก

ขอท ทศนคตเชงบวก (n = 51) S.D. ลาดบ

ท แปลผล

1 ขาพเจารสกสงสารผสงอาย ทเหงา, วาเหว และไมมคนพดคยดวย

4.10 .49 11 มาก

2 เมอขาพเจาเหนผสงอายทางานหนกรสกสงสาร 4.02 .67 13 มาก 3 ขาพเจาคดวาผสงอายเปนบคคลทมคณคาของสงคม 4.37 .66 3 มาก 4 ขาพเจารสกสบายใจ เมอไดพดคยกบผสงอาย 4.08 .80 12 มาก 5 ขาพเจาคดวาผสงอายสามารถสรางความสามคคในหมคณะได 4.12 .79 9 มาก 6 ขาพเจาคดวาการทางานทมผสงอายเขารวมกลมดวยมกจะม

ความผดพลาดนอย 3.39 .85 16 ปานกลาง

7 ขาพเจาคดวาการมบคคลสงอายในครอบครวทาใหเกดความอบอนและรกใครปรองดองกน

4.39 .57 1 มาก

8 ในการจดงานพธตางๆ ขาพเจาคดวา ผสงอายจะเปนทปรกษาไดอยางด

4.31 .58 5 มาก

9 ขาพเจาคดวาการใหบรการรกษาสขภาพของผสงอายใหมอายยนยาว เปนความคดทด

4.27 .75 7 มาก

10 ขาพเจาคดวาจาเปนตองมการฟนฟผปวยสงอายแมจะใชเวลาและยาก

4.12 .83 10 มาก

11 ขาพเจาคดวาผดแลททางานกบผสงอายควรไดรบการอบรมการผดแลผสงอาย

4.22 .88 8 มาก

12 ขาพเจาคดวาผสงอายตองการการผดแลทนมนวลมากกวาความรวดเรว

4.39 .60 2 มาก

13 ขาพเจาคดวาผปวยสงอายควรไดรบการสงเสรมสขภาพจตใหดขน โดยการไดพดคยกบญาต

4.29 .70 6 มาก

14 ขาพเจาคดวาผสงอายควรมโอกาสไดใชวาระสดทายของชวตกบครอบครว

4.33 .79 4 มาก

15 ขาพเจาคดวาผสงอายควรมกจกรรมสนทนาการตางๆมากขน 3.84 .86 15 ปานกลาง 16 การถกเถยงกบผสงอายโดยใชถอยคารนแรง ขาพเจาคดวา

เปนเรองไมสมควร 4.02 .23 14 มาก

รวม 4.14 0.46 มาก

ตารางท 6 พบวา ผดแลผสงอายมทศนคตเชง

บวกภาพรวมในระดบมาก ( คาเฉลย 4.14, SD = 0.46)

เมอพจารณาเปนรายขอพบวาผดแลผสงอายมทศนคต

เชงบวกใน 5 ประเดนแรกทอยในระดบมาก ไดแก (1)

ขาพเจาคดวาการมบคคลสงอายในครอบครวทำาใหเกด

ความอบอนและรกใครปรองดองกน (คาเฉลย 4.39, SD


= 0.57) (2) ขาพเจาคดวาผสงอายตองการการผดแล

ทน มนวลมากกวาความรวดเรว (คาเฉลย 4.39,

SD = 0.60) (3) ขาพเจาคดวาผสงอายเปนบคคล

ทมคณคาของสงคม (คาเฉลย 4.37, SD = 0.66)

(4) ขาพเจาคดวาผ สงอายควรมโอกาสไดใชวาระ

สดทายของชวตกบครอบครว (คาเฉลย 4.33, SD =

0.79) (5) ในการจดงานพธตางๆ ขาพเจาคดวา ผสงอาย

จะเปนทปรกษาไดอยางด (คาเฉลย 4.31, SD = 0.58)

ค.2 ทศนคตเชงลบ

ตารางท 7 คาเฉลย และคาเบยนเบนมาตราฐานของทศนคตเชงลบ

18

ค.2 ทศนคตเชงลบ ตารางท 7คาเฉลย และคาเบยนเบนมาตราฐานของทศนคตเชงลบ

ขอท

ทศนคตเชงลบ (n = 51)

S.D. ลาดบท แปลผล

1 ขาพเจาคดวาผสงอายเปนบคคลทมกเชอในความคดของตนเอง 4.24 .74 1 มาก 2 ขาพเจาเบอผสงอายเวลาเจบปวย ตองดแลเอาใจใสเปนภาระมาก 2.06 .21 9 นอย 3 เมอเหนสภาพรางกายของผสงอายแลว ขาพเจารสกรงเกยจ 1.63 .69 14 นอย 4 ขาพเจาคดวาผสงอายมกมความคดคลายๆกน ควรอาศยอย

รวมกนเฉพาะกลม โดยแยกจากคนกลมอน 2.49 .19 3 นอย

5 ผสงอายมกจะพดแตเรองในอดต ทาใหขาพเจารสกเบอหนาย 1.92 .72 12 นอย 6 ขาพเจาคดวาผสงอายไมควรมบทบาทในการประกอบธรกจ และ

ปกครองบานเมอง 2.47 .10 4 นอย

7 ขาพเจาคดวาผสงอายไมควรเปนผนาเกยวกบวฒนธรรมประเพณ เพราะความจาเสอม

1.94 .95 11 นอย

8 ขาพเจารสกวาการทรฐและหนวยองคกรตางๆชวยจดหางานใหแกผสงอายนนเปนการแยงงานของคนวยแรงงานไป

2.06 .93 8 นอย

9 ขาพเจาคดวาจานวนผสงอายทมากขนเปนภาระใหกบสงคมมากขน

2.59 .20 2 ปานกลาง

10 การใหบรการรกษาพยาบาลฟรแกผสงอาย ขาพเจาคดวาเปนการไมยตธรรมตอบคคลวยอน

1.84 .95 13 นอย

11 ขาพเจารสกเหนอยลาตอการใหเวลาในการผดแลผสงอาย 2.20 .45 6 นอย 12 ขาพเจาคดวาเปนการสายเกนไปในการปรบปรงตวเองของ

ผสงอายในการไดรบบรการความรดานสขศกษา, การรบประทานอาหาร, การออกกาลงกาย

2.43 .27 5 นอย

13 ขาพเจารสกวาการทางานรวมกบผสงอายทาใหเกดความเครยดทงรางกายและจตใจ

2.12 .79 7 นอย

14 ขาพเจารสกหงดหงด เมอรบฟงปญหาจากผสงอายทระบายความในใจ

2.02 .81 10 นอย

รวม 2.29 .45 นอย ตารางท 7 พบวา ผดแลผสงอายมทศนคตเชงลบภาพรวมในระดบนอย ( คาเฉลย 2.29, S.D. = 0.46) เมอ

พจารณาเปนรายขอพบวาผดแลผสงอายมทศนคตเชงลบในประเดนแรกทอยในระดบมาก ไดแก ขาพเจาคดวาผสงอายเปนบคคลทมกเชอในความคดของตนเอง ( คาเฉลย 4.24, S.D. = 0.74) และในประเดนตอมาในระดบปานกลาง คอ ขาพเจาคดวาจานวนผสงอายทมากขนเปนภาระใหกบสงคมมากขน ( คาเฉลย 2.59, S.D. = .20) และใน



87

ตารางท 7 พบวา ผดแลผสงอายมทศนคตเชงลบ

ภาพรวมในระดบนอย ( คาเฉลย 2.29, S.D. = 0.46)

เมอพจารณาเปนรายขอพบวาผดแลผสงอายมทศนคต

เชงลบในประเดนแรกทอยในระดบมาก ไดแก ขาพเจา

คดวาผสงอายเปนบคคลทมกเชอในความคดของตนเอง

( คาเฉลย 4.24, S.D. = 0.74) และในประเดนตอมาใน

ระดบปานกลาง คอ ขาพเจาคดวาจำานวนผสงอายทมาก

ขนเปนภาระใหกบสงคมมากขน ( คาเฉลย 2.59, S.D.

= .20) และใน 3 ประเดนตอมาในระดบนอย ไดแก

(1) ขาพเจาคดวาผสงอายมกมความคดคลายๆกน

ควรอาศยอยรวมกนเฉพาะกลม โดยแยกจากคนกลม

อน( คาเฉลย 2.49, S.D. = 0.19) (2) ขาพเจาคด

วาผสงอายไมควรมบทบาทในการประกอบธรกจ และ

ปกครองบานเมอง ( คาเฉลย 2.47, S.D. = 0.10) (3)

ขาพเจาคดวาเปนการสายเกนไปในการปรบปรงตวเอง

ของผสงอายในการไดรบบรการความรดานสขศกษา,

การรบประทานอาหาร, การออกกำาลงกาย ( คาเฉลย

2.43, S.D. = 0.27)

ค.3 ทศนคตเชงบวกและเชงลบ

ตารางท 8 แสดงผลของการกระจาย (Scatter

plot) คะแนนทศนคตเชงบวกและ

เชงลบ

3 ประเดนกลม โดยประกอบธปรบปรงตคาเฉลย

อภปราย

1. ดแลผสงอกลาง) แทาการศกผดแลผสตอเนองแ

นตอมาในระดแยกจากคนกลธรกจ และปกตวเองของผสง2.43, S.D. = ค.3 ทศนคตเตารางท 8 แส

ตารางท 8แสด

ยผล

ความรผลการอาย โดยสวนใและตาสด คอ กษาความรของงอายทเปนกลแมวาสวนใหญม

คะแน

นทศน

คตเชง

บวก

ดบนอย ไดแก ลมอน( คาเฉลครองบานเมองอายในการได0.27)

เชงบวกและเชงสดงผลของกา

ดงผดแลผสงอา

รศกษาการวดคใหญมความรระ11 คะแนน (คงผชวยพยาบาลมตวอยางสวนมระยะเวลาปฏ

0

1

2

3

4

5

6

0

คะแน

นทศน

คตเชง

บวก

คาลงจดกา

(1) ขาพเจาคย 2.49, S.Dง ( คาเฉลย 2รบบรการควา

งลบ รกระจาย (Sc

ายมทศนคตเช

ความรของเจาหะดบปานกลางความรระดบตาาลของNursingนใหญไดรบกาฏบตงานเกยวก

1

ารกระจาย (Scattข

19

คดวาผสงอายD. = 0.19) 2.47, S.D. = 0ามรดานสขศกษ

catter plot)

ชงบวกสงแตเชง

หนาทเกยวกบง รอยละ 98 โา)ซงไมสอดคลg homes ในารพฒนาองคคกบการดแลผส

2

คแนนทศนคต

ter Plot คะแนนของผดแลผสงอา

มกมความคดค(2) ขาพเจา

0.10) (3) ขษา, การรบป

คะแนนทศนค

งลบตาซงหมา

บการดแลผสงอโดยมความรสงลองกบงานวจย Belgianซงม

ความรเกยวกบงอาย ตากวา

3

ตเชงลบ

นทศนคตเชงบวกย

คลายๆกน ควาคดวาผสงอายขาพเจาคดวาเปประทานอาหาร

คตเชงบวกและ

ยถงผดแลผสง

อายครงน พบวงสดคอ 23 คะยของ Demarมความรในระดบการดแลผสงอ20 ปนอกจาก

3

กและเชงลบ

รอาศยอยรวมยไมควรมบทบปนการสายเกนร, การออกก

ะเชงลบ

อายมทศนคตท

วาเจาหนาทเกะแนน (ความรรrre, et al (ดบตา ทงนอาจอายอยบางแตกน ผดแลผสงอ

4

มกนเฉพาะบาทในการนไปในการกาลงกาย (

ทด

ยวกบการระดบปาน(2012) ทจเนองจาก ตอาจจะไมอายเหลาน

ตารางท 8 แสดงผดแลผสงอายมทศนคตเชงบวกสงแต

เชงลบตำาซงหมายถงผดแลผสงอายมทศนคตทด

อภปรายผล 1. ความร ผลการศกษาการวดความร ของ

เจาหนาทเกยวกบการดแลผสงอายครงน พบวาเจา

หนาทเกยวกบการดแลผสงอาย โดยสวนใหญมความร

ระดบปานกลาง รอยละ 98 โดยมความรสงสดคอ 23

คะแนน (ความรระดบปานกลาง) และตำาสด คอ 11

คะแนน (ความรระดบตำา)ซงไมสอดคลองกบงานวจย

ของ Demarre, et al (2012) ททำาการศกษาความร

ของผชวยพยาบาลของ Nursing homes ใน Belgian

ซงมความร ในระดบตำา ทงนอาจเนองจาก ผดแล

ผสงอายทเปนกลมตวอยางสวนใหญไดรบการพฒนา

องคความรเกยวกบการดแลผสงอายอยบางแตอาจจะ

ไมตอเนอง แมวาสวนใหญมระยะเวลาปฏบตงานเกยว

กบการดแลผสงอาย ตำากวา 20 ปนอกจากน ผดแล

ผ สงอายเหลานสวนใหญมระดบการศกษาตำากวา

ปรญญาตรซงเนอหาวชาของการศกษาตำากวาระดบ

ปรญญาตรกไมไดเนนการดแลผสงอาย รวมทงเดม

เกณฑการคดเลอกเจาหนาทซงมาทำางานทสถาน

สงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง และ

สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงกมได

มการวดองคความรการดแลผสงอาย อกทงเจาหนาท

สวนหนงเปนเจาหนาทซง องคการบรหารสวนจงหวด

นครราชสมา (อบจ. นม.) ไดรบการถายโอนมาจาก

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

อาศยตาม พ.ร.บ.กำาหนดแผนและขนตอนการกระจา

ยอำานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (พ.ศ.2542)

เมอวนท 1 ตลาคม 2547 จนถงปจจบน

ทงน ผทเกยวของควรเรงพฒนาความรแกผดแล

ผสงอายในประเดนทตอบคำาถามไดไมถกตองเปนสวน

ใหญ ซงเกยวของกบ การเปลยนแปลงดานรางกายของ

ผสงอาย และ การจดสภาพแวดลอมทเหมาะสมใหผ

สงอายไดแก(1) ผสงอายผวหนงจะเปลยนส เนองจาก

เซลลพกเมนตผดปกต (2) ผสงอายควรอยในทมแสง

สวางมาก จะไดมองเหนไดชดเจน (3) ควรวางขาวของ

เครองใชใหใกลตวผสงอาย จะไดหยบไดงายและเรอง

เกยวกบโภชนาการไดแก (4) การดมนมเปนประจำาใน

ผสงอายชวยเสรมสรางความแขงแรงของกลามเนอ อก

ทงเรองเกยวกบสขภาพ ไดแก (5) การขนสงกาซจาก

หลอดเลอดในผสงอายจะลดลง โดยเฉพาะทบรเวณตบ


แขงตว (6) ผสงอายจะมโปรตสเซยมไปเกาะบรเวณเอน

กระดกสนหลงและ (7) อาการปวด เจบ ไมสบาย ทพบ

ในผสงอายนนเปนอาการปกต

อนง การใหความรแกผดแลผสงอายนเปนสง

จำาเปน สำานกอนามยผสงอายกรมอนามย กระทรวง

สาธารณสข (2557) กลาวเพมเตมวา ใน คมอแนวทาง

การอบรมผดแลผสงอาย หลกสตร 420 ชวโมง วาการ

เปลยนแปลงของรางกายอนเนองมาจากกระบวนการ

ชราภาพนน ถอเปนการเปลยนแปลงตามธรรมชาตท

คนเราไมอาจหลกเลยงหรอแกไขไดอยางไรกตามมก

เกดความเขาใจผดบอยๆ เชน ผสงอายมกเกดรอยฟกชำา

ไดงายกบการกระแทรกกบสงตางๆ ซงเปนผลจากการ

มผวหนงทบางลงและเสนเลอดเปาะ แตกงาย อาการ

ฟกชำาทเกดขนจะแตกตางจากผปวยทมสภาวะเลอด

ออกงายจากเกรดเลอดตำา ดงนนในการดแลผสงอาย

จงมความจำาเปนอยางยงทผดแลจะตองมความรเพอ

ใหสามารถแยกการเปลยนแปลงทเกดจากกระบวนการ

ชราภาพและ

2. ทศนคต จากตารางท 8แสดงวา ผดแลผสงอายมทศนคต

เชงบวกสงแตเชงลบตำาซงหมายถงผดแลผสงอายมท

ดสอดคลองกบงานวจยของ Cheong et al (2009)

ทศกษาทศนคตของนกศกษาแพทยในสงคโปร และ

Menz et al (2003) ทศกษาทศนคตของนกศกษา

Podiatric แพทยในออสเตเรย กพบวา นกศกษาเหลา

นมทศนคตเชงบวกกบผสงอาย อยางไรกตาม หาก

พจารณาตารางท 7 พบวา ผดแลผสงอายมทศนคตเชง

บวกระดบปานกลางใน2 ขอคอ (1) ขาพเจาคดวาการ

ทำางานทมผสงอายเขารวมกลมดวยมกจะมความผด

พลาดนอยและ (2) ขาพเจาคดวาผสงอายควรมกจกรรม

สนทนาการตางๆมากขน นนควรไดรบการปรบเปลยน

อยางเรงดวนใหมทศนคตใหมทศนคตเชงบวกระดบ

มาก หรอ มากทสด นอกจากทศนคตเชงบวกใน5 ขอตอ

ไปนซงมคาเฉลยตำากวา 4.45 จาก 5 คะแนนควรไดรบ

การปรบเปลยนดวย ไดแก (1) การถกเถยงกบผสงอาย

โดยใชถอยคำารนแรง ขาพเจาคดวาเปนเรองไมสมควร

(2) เมอขาพเจาเหนผสงอายทำางานหนกรสกสงสาร

(3) ขาพเจารสกสบายใจ เมอไดพดคยกบผสงอาย และ

(4) ขาพเจารสกสบายใจ เมอไดพดคยกบผสงอาย (5)

ขาพเจาคดวาจำาเปนตองมการฟนฟผปวยสงอายแมจะ

ใชเวลาและยากทงน ผทเกยวของควรตระหนกประเดน

นเนองจากเจาหนาทกลมน มหนาทซงเกยวของกบการ

ดแลผสงอาย จงไมควรมทศนคตเชงบวกนตำากวา 4.45

จาก 5 คะแนนทงน การทำาความเขาใจถงทศนคตหรอ

มมมองของผทตองรบผดชอบดแลผสงอายจงมความ

จำาเปน เพราะจะเปนขอมลพนฐานชวยในการกำาหนด

แนวทาง ตลอดจนนโยบายดานผสงอายอยางรอบดาน

(กาญจนา ตงชลทพย และคณะ, 2553) นอกจากน

ผลการศกษายงสอดคลองกบผลสำารวจของสำานกงาน

สถตแหงชาต (2554) ทพบวา ประชาชนชาวไทย

มทศนคตเชงบวกกบผสงอายโดยเหนวาผสงอายเปน

บคคลทควรไดรบการดแลเอาใจใส ผสงอายสามารถ

เปนตวอยางทดแกร นลกหลาน ผสงอายเปนบคคล

ทมคณคา

ขอเสนอแนะทไดรบจากการวจย 1. ควรมการเรงพฒนาความรผดแลผสงอาย

ของผดแลผสงอายใหเพมขนอยางตอเนอง เพอเพม

ระดบความร ของผ ดแลผ สงอายใหมากกวารอยละ

80 นอกจากน ควรเรงหากจกรรรมเพอปรบทศนคต

เชงบวกใหเพมขนและลดทศนคตเชงลบใหแกผดแล

ผสงอาย โดยสถานศกษาหรอหนวยงานทรบผดชอบ

เชน องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา (อบจ.

นม.) หรอ สาธารณสขจงหวดนครราชสมาอาจจดเปน

กจกรรมระหวางสถานสงเคราะหคนชราบานธรรม

ปกรณโพธกลาง จงหวดนครราชสมา และ สถาน

สงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวงจงหวด

นครราชสมาแลวสรางกรณศกษาจำาลองสถานการณ

ทมระดบความกดดนในแตละสถานการณทแตกตาง

กน เพอใหผดแลผสงอายไดไดแลกเปลยนความคด

เหนกนเอง และแลกเปลยนความคดเหนกบคณาจารย

หรอ ผเชยวชาญทางการดแลผสงอายถงการดแลผสง

อายในกรณตางๆ แลวใหคณาจารยหรอผเชยวชาญ

ไดสรปผลลพธทไดจากความร ทศนคตทงเชงบวกและ

เชงลบ ในการดแลผสงอายนน มมากนอยเพยงใด โดย

อาจจดใหมการแลกเปลยนความรทกๆเดอน อยางตอ

เนองอนง การเรยนรเปนประโยชนตอองคกรและชวย



89

สรางความพงพอใจ ความมนใจในงาน (Van Haaren

and Williams, 2000)และยงการสรางพลงอำานาจใน

ระดบปจเจก และในระดบชมชน เพอใหผรบบรการ

(ผ สงอาย) สามารถพฒนาสขภาพของตนเองได

(นตย ทศนยม และสมพนธ ทศนยม, 2555; บษยา

วงษชวลตกล, 2556)

ทงนจากผลการศกษาถงการออกแบบการเรยน

รของนกศกษา หรอกลมสมาชกในองคการพบวาการใช

กจกรรมจะชวยสนบสนนใหผเรยน มประสทธภาพ

ในการเรยนรพงพอใจตอบรรยากาศ ทสนกสนานเปน

กนเอง สงเสรมความเขาใจจากเนอหาความรทตอง

นำามาใชในการวเคราะห ทงน เวลาในการจดกจกรรม

ควรมความยดหยน เพอใหสามารถนำาเสนอผลการ

วเคราะหและการวพากษเพอการแลกเปลยนเรยนร

ระหวางกลมไดดขน (ทว วชระเกยรตศกด, 2557)

หรอ อาจจดกจกรรมทดสอบระดบความรในการดแลผ

สงอาย และการเสรมสรางทศนคตเชงบวกในการดแลผ

สงอาย โดยสถาบนการศกษาควรสนบสนนใหมการจด

กจกรรมเพอเสรมสรางและพฒนาระดบความร และ

การเสรมสรางทศนคตเชงบวกในการดแลผสงอาย ผาน

การรวมมอกบคณาจารย หรอบคคลผมสวนเกยวของ

ใหรวมกนพฒนาใหผดแลผสงอายในสถานสงเคราะห

คนชราบานธรรมปกรณโพธกลาง จงหวดนครราชสมา

และ สถานสงเคราะหคนชราบานธรรมปกรณวดมวง

จงหวดนครราชสมาเปนตวอยางในประเดนความร และ

มทศนคตเชงบวกในการดแลผสงอาย

2. จากผลจากงานวจยพบวาผดแลผสงอายม

ทศนตเชงบวกในประเดนทวาการทำางานทมผสงอาย

เขารวมกลมดวยมกจะมความผดพลาดนอย และผสง

อายควรมกจกรรมสนทนาการตางๆมากขน ดงนน จง

อาจจดกจกรรมกลมอยางตอเนอง เชน กจกรรมกลม

สมพนธเสรมสราง ทศนคตเชงบวกในการทำางานเปน

ทม การแบงกลม Workshop ทำากจกรรมตางๆ เนน

ความสนกสนาน สรางสายสมพนธ เพมความสามคค

เพอประยกตใชในการดแลผสงอายเพอใหประสบความ

สำาเรจ เปนตน เพอเสรมสรางความสมพนธและให

ผดแลผสงอาย และผสงอายไดเขารวมกจกรรมไดเกด

การเรยนรรวมกนและนำาไปสการพฒนาตนเองเพอให

สามารถปรบตวเขากบผอนไดอยางมประสทธภาพ ทงน

ในการจดกจกรรมใดใด ควรเปนไปอยางตอเนอง เปด

โอกาสใหผสงอาย และผสงอายไดเขารวมกจกรรมโดย

ไมจำากด เพอสรางการมสวนรวมในทกภาคสวน นำาพา

ความสมครสมานสามคค รวมกนตอไปในอนาคต

3. องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา

(อบจ. นม.) อาจสรางระบบแรงจงใจในการใหบรการ

ดแลผสงอาย เชน การใหรางวลเชดชเกยรตผดแล

ผสงอายดเดนประจำาป การทศนศกษาภายในประเทศ

เพอพฒนาองคความร และเสรมสรางทศนคตเชงบวก

เปนตน

4. องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา

(อบจ. นม.) ควรสรางความรวมมอกบสถาบนการศกษา

ในพนท เพอจดหลกสตรผดแลผสงอายระยะสนอยาง

ตอเนอง ทงน หวขอการอบรมควรครอบคลมแนวทาง

การอบรมผดแลผสงอาย หลกสตร 420 ชวโมง โดย

สำานกอนามยผสงอายกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

(2557) เชน แนวคดเกยวกบผสงอาย โรคทพบบอย

ในผสงอาย ภาวะวกฤตกบการปฐมพยาบาลเบองตน

การชวยเหลอผสงอายเบองตน การดแล ชวยเหลอ

ผสงอายทชวยเหลอตนเองไมไดเนองจากความชราภาพ

การสงเสรมสขภาพผสงอาย สขภาพจตกบผสงอาย

การดแลตนเองเพอคลายเครยด และ การจดสภาพ

แวดลอมทเหมาะสม เปนตน

ทงน คณะผวจยไดนำาเสนอโครงสรางการอบรม

ระยะสนซงเปนกรอบโครงสรางทไดจากการประยกต

ผลการศกษา ประกอบการกำาหนดโครงสรางไดดงตอ

ไปน

ขอเสนอ1. 2. 3.

ความเชอ4.

ป เพอพจนอยเพยง

5. การทากจ

ภาพท 1 โ

แนะในการวจควรทาการศกควรทาการศกควรทาการศกมนในผลการวควรทาการศกจารณาวเคราะงใดและเปลยนควรศกษาแนวจกรรมรวมกนอ

2.

ครงสรางของก

จยครงตอไป กษาถงความสมกษาถงความสมกษาวจยจากกลวจย ซงจะไดสากษาอยางตอเนหถงความมพฒ

นแปลงอยางไร วทางการจดกอยางตอเนองแ

4. สรปป

3. การ

ระดมสม

การอบรมระยะ

มพนธระหวางคมพนธระหวางปลมตวอยางอนๆามารถนาไปอานอง โดยศกษาฒนาการดานค

จกรรมในรปแและสมาเสมอ

ประเดน

รประยกต

มอง คนห

1. ใหคว

23

ะสน

ความร ทศนคตปจจยเชงสาเหๆ และขยายขอางองกบกลมตวเปรยบเทยบรความร และทศ

แบบตางๆ ใหผเพอการพฒนา

แลวนาม

ตหรอการ

หาวธการ

วามรเกย

ตและผลการปฏตทมผลตอควาอบเขตของปรวอยางอนได ะดบความร แศนคตของผดแ

ผดแลผสงอาย าระดบความร

มาปรบปร

รนาไปใช

ดแลผสง

ยวกบการ

ฏบตงานของผามร และทศนคะชากรกลมตว

ละทศนคตขอแลผสงอายวาม

และผสงอาย และทศนคตข

รงการอบ

ชในการด

งอายในแ

รดแลผสง

ผดแลผสงอาย คตของผดแลผวอยางใหมากข

งผดแลผสงอาการเปลยนแป

ไดเกดการมสองผดแลผสงอ

บรมครงต

แลผสงอ

แตละสถา

งอาย

ผสงอาย ขนเพอเพม

ยในแตละปลงไปมาก

สวนรวมในอายตอไป

ตอไป

อาย

านการณ

ทมา : คณะผวจย

ภาพท 1 โครงสรางของการอบรมระยะสน


ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรทำาการศกษาถงความสมพนธระหวาง

ความร ทศนคตและผลการปฏบตงานของผดแลผสง

อาย

2. ควรทำาการศกษาถงความสมพนธระหวาง

ปจจยเชงสาเหตทมผลตอความร และทศนคตของ

ผดแลผสงอาย

3. ควรทำาการศกษาวจยจากกลมตวอยางอนๆ

และขยายขอบเขตของประชากรกลมตวอยางใหมาก

ขนเพอเพมความเชอมนในผลการวจย ซงจะไดสามารถ

นำาไปอางองกบกลมตวอยางอนได

4. ควรทำาการศกษาอยางตอเนอง โดยศกษา

เปรยบเทยบระดบความร และทศนคตของผ ดแล

ผสงอายในแตละป เพอพจารณาวเคราะหถงความ

มพฒนาการดานความร และทศนคตของผ ดแล

ผสงอายวามการเปลยนแปลงไปมากนอยเพยงใดและ

เปลยนแปลงอยางไร

5. ควรศกษาแนวทางการจดกจกรรมในรป

แบบตางๆ ใหผดแลผสงอาย และผสงอาย ไดเกดการ

มสวนรวมในการทำากจกรรมรวมกนอยางตอเนองและ

สมำาเสมอ เพอการพฒนาระดบความร และทศนคต

ของผดแลผสงอายตอไป

เอกสารอางองกลยา วานชยบญชา. (2548).สถตส�ำหรบงำนวจย.

กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย

กาญจนา ตงชลทพย, ปทมา วาพฒนวงศ, เฉลมพล

แจมจนทร, อไรวรรณ คนงสขเกษม, ภาณ

วงษเอก และสรยพร พนพง. (2553). คณคำ

ผสงอ�ำย: ภำพสะทอนมมมองจำกคนสองวย.

ใน สชาดา ทวสทธ และ สวรย บณยมานนท

(บรรณาธการ). ประชากรและสงคม 2553:

คณคาผสงอายในสายตาสงคมไทย. เอกสาร

วชาการ สถาบนวจยประชากรและสงคม

มหาวทยาลยมหดล หมายเลข 372. พมพครง

ท 1. นครปฐม: สำานกพมพประชากรและสงคม

คอตเลอร ฟลลป. (2546). กำรจดกำรกำรตลำด.

บรษท ฟลมและไซเทกซ จำากด.

จารณ แสงเขยว และ ปรดาภรณ กาญจนสำาราญวงศ

(2557). ควำมร และทศนคตเกยวกบประชำคม

อำเซยนของนกเรยนโรงเรยนปำพะยอม

พทยำคม จงหวดพทลง.เอกสารประกอบ

การประชมวชาการ ระดบชาต มหาวทยาลย

ทกษณ ครงท 24 ประจำาป 2557หนา 76-84.

เฉลมพร เยนเยอก (2558) การศกษาระดบความ

ฉลาดทางอารมณของนกศกษาสาขาวชาการ

จดการคณะบรหารธรกจมหาวทยาลยรงสต.

วำรสำรวชำกำรบรหำรธรกจ สมำคมสถำบน

อดมศกษำเอกชนแหงประเทศไทย, 4 (2),

89-98.

ธานนทร ศลปจาร. (2555). กำรวจยและวเครำะห

ขอมลทำงสถตดวย SPSS. กรงเทพ ฯ : หาง

หนสวนสามญ บสซเนสอารแอนดด

นตย ทศนยม และ สมพนธ ทศนยม (2555). กำรสรำง

เสรมสขภำพ : กำรสรำงพลงอ�ำนำจ.ขอนแกน

: คลงนานาวทยา .

บษยา วงษชวลตกล (2556) การใหบรการแกผสงอาย

โดยการประยกตกระบวนทศนสขภาพแนว

ใหม. วำรสำรวชำกำรบรหำรธรกจ สมำคม

สถำบนอดมศกษำเอกชนแหงประเทศไทย.

2(2):70 -77.

ประภสรา โคตะขน. (2554). คะแนนมำตรฐำนท

(T-Score). คนเมอ 15 พฤศจกายน 2558,

จาก https://sites.google.com/site/

prapasara/f5-1.

ปราโมทย ประสาทกล และ ปทมา วาพฒนวงศ (2555).

โครงสรำงประชำกรและกำรเปลยนแปลง.

สขภำพคนไทย. คนเมอ 20 เมษายน 2559

จาก www.hiso.or.th/hiso5/report/down-

load.php?name=thai2012_

ไพศาล วรคำา. (2555). กำรวจยทำงกำรศกษำ. พมพ

ครงท 5. มหาสารคาม: ตกสลาการพมพ.

มาน หาทรพย มงคลชย หาทรพย และทศนย นะแส

(2557) ความร ความสามารถของผดแลหลก

ในการดแลผปวยสงอายกระดกสะโพกหกท

ไดรบการผาตด โรงพยาบาลสงขลานครนทร.

วำรสำรพยำบำลสงขลำนครนทร,34 (2),

53-65.



91

ยทธพงษ กยวรรณ. (2543). พนฐำนกำรวจย.

กรงเทพมหานคร: สวรยาสาสน.

วรรณรดา อาศยสงฆ. (2555) ควำมรและทศนคตของ

พยำบำลวชำชพ ตอผสงอำยในโรงพยำบำล

สงขะ จงหวดสรนทร. วทยานพนธปรญญา

พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ

พยาบาลผ สงอาย คณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกน.

ศศพฒน ยอดเพชร. (2552). ครอบครวและผสงอาย.

ในชนตาวชชาวธ (บรรณาธการ). การทบทวน

และสงเคราะหองคความรผสงอายไทย พ.ศ.

2545-2550: แผนงำนวจยเพอพฒนำคณภำพ

ชวตทดของผสงอำย.กรงเทพฯ: สถาบนวจย

ระบบสาธารณสขและมลนธสถาบนวจยและ

พฒนาผสงอายไทย.

ศรวรรณ เสรรตน และคณะ. (2552). กำรบรหำรกำร

ตลำดยคใหม. กรงเทพฯ: บรษท ธรรมสาร

จำากด.

_______. (2546). กำรบรหำรกำรตลำดยคใหม.

กรงเทพฯ: บรษท ธรรมสาร จำากด.

สำานกงานสถตแหงชาต. (2554). ส�ำรวจควำมคดเหน

ของประชำชนเกยวกบควำมรและทศนคตทม

ตอผสงอำย พ.ศ. 2554 คนเมอ 20 มถนายน

2559 จาก http://www.ryt9.com/s/

nso/1148663

สำ านกอนามยผ ส งอายกรมอนามย กระทรวง

สาธารณสข (2557). แนวทำงกำรอบรมผ

ดแลผสงอำย หลกสตร 420 ชวโมง.กรงเทพฯ:

สำานกงานกจการ โรงพมพองคการสงเคราะห

ทหารผานศก.

เสร วงษมณฑา. (2542). กำรวเครำะหพฤตกรรมผ

บรโภค. กรงเทพฯ : ธระฟ ลมและไซเทกซ.

_______. (2542). กลยทธกำรตลำด. กรงเทพฯ: บรษท

ธระฟลมและไซเทกซ จำากด.

องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา (2559).

นำยก นก สงยกเครองบำนพกคนชรำ. คนเมอ

2 มถนายน 2559 https://www.koratpao.

go.th/eventShow.php?id=178

Bergman YS, Bodner E, Cohen-Fridel S. (2013)

Cross-cultural ageism: ageism and atti-

tudes toward aging among Jews and Ar-

abs in Israel. Int Psychogeriatr, 25, 6-15.

Cheung, Chau - Kiu, Chan, Cheung - Ming and

Lee, Jik - Joen. (1999). Beliefs about

elderly people among social workers

and the general public in Hong Kong.

Journal of Cross – Cultural Gerontology,

14(2), 131 - 152.

Darling, R.M. (2016). Knowledge of Aging and

Attitudes Toward Older People by

Sciences and Disorders Students. Con-

temporary Issues in Communication

Science & Disorders. 43 (Spring, 2016),

50–63.

Demarré, L., Vanderwee, K., Defloor, T., Verhae-

ghe, S., Schoonhoven, L., Beeckman, D.

(2012). Pressure ulcers: knowledge and

attitude of nurses and nursing assistants

in Belgian nursing homes. Journal

Clinical Nursing, 21(91-10), 1425-1434

Etzel, M. J., Walker, B.J., & Stanton, W. J. (2001).

Marketing. 12th ed. Boston : McGraw

– Hill.

Grant, Js. (1996) Home care problems expe-

rienced by stroke survivors and their

family caregivers. Home Healthcare

Nurse, 14(11), 892-902.

Hernandez, C and Gonzalez, C. (2008). EFFECTS

OF INTERGENERATIONAL INTERACTION

ON AGING. Educational Gerontology,

34, 292–305.

Kearney N., Miller M., Paul J and Smith K. (2000)

Oncology healthcare professionals’

attitudes toward elderly people. Ann

Oncol, 11, 599-601


Kim, JH., Son,G and Algase DL. (2004).

Attitudes toward the elderly among

nursing students in Korea. Taehan

Kanho Hakhoe Chi, 34, 1499-1508.

Knox, D., Kimuna, S. & Zusman, M. (2005)

College student views of the elderly:

Some gender differences. College

Student Journal, 39, 14-16.

Lee ACK, Wong AKP, Loh EKY. (2006) Score in

the Palmore’s Aging Quiz, knowledge

of community resources and working

preferences of undergraduate nursing

students toward the elderly in Hong

Kong. Nurse Educ Today, 26(4), 269-76.

Lovell, M. (2006). Caring for the elderly: chang-

ing perceptions and attitudes. Journal

of Vascular Nursing, 24, 22-6.

Liu, Z., Pu, L., Wang,H., Hu, X. (2014). Survey

of attitude towards and understanding

of the elderly amongst Chinese

undergraduate medical students.

Asian Biomedicine, 8(5),615 – 622.

Menz, H.,Stewart, F. and Oates, M. (2003)

Knowledge of Aging and Attitudes

Toward Older People. Journal of the

American Podiatric Medical Associa-

tion,93 (1), 11-17.

Milutinović, D., Simin D., Kacavendić J., Turku-

lov, V. (2015). Knowledge and Attitudes

of Health Care Students Toward Older

People. Med Pregl, 68(11-12), 382 -386.

Pulliam, S., & Dancer, J. (1996). Performance

on the Facts on Aging Quiz 2 by

undergraduate and graduate students in

communicative disorders. Psychological

Reports, 78 (1), 66.

Soderhamn O, Lindencrona C, Gustavsson SM.

(2001). Attitudes toward older people

among nursing students and registered

nurses in Sweden. Nurse Educ Today,

21, 225-229.

Schiffman, Leon G.; & Kanuk, Leslie Lazar.

(1994). Consumer Behavior. 5th ed.

Englewood Cliffs, New Jersey : Pren-

tice – Hall.

Schwartz,N.E. (1975). Nutritional knowledge

attitude and practices of high school.

Journal of the American Dietetic

Association, 66 (1), 28-31.

Tang, C., Wu,A., Yeung, D. and Yan, E. (2009).

Attitudes and Intention Toward Old

Age Home Placement: A Study of

Young Adult, Middle-Aged, and Older

Chinese. Ageing International. Springer

Professional.

Van, H. and Williams, G. (2000). Central

Australian Nurse Management model

(CAN Model) : A Strategic approach

to the recruitment and retention of

remote-area nurses. Australian Journal

of Rural Health, 8, 1-5.

Woolf, L.M. (2006). Effects of age and gender

on perceptions of younger and older

adults. คนเมอ 1 ธนวาคม 2558 จาก http://

faculty.webster.edu/woolflm/ageism-

woolf.html.

Yamane, Taro. (1967). Statistics: An Introduc-

tory Analysis. 2nd Ed. New York: Harper

and Row.

Documents

ความรู้และทัศนคติของผู้ดูแลผู้สูงอายุ Knowledge and ... · E-mail: [email protected] ... older people