ประเภทของการพยากรณอากาศ

โดย นายชเกยรต ไทยจรสเสถยร นกอตนยมวทยาช านาญการพเศษส านกพยากรณอากาศ กรมอตนยมวทยา

หมายถง การคาดหมายสภาพลมฟาอากาศในอนาคต การทจะพยากรณอากาศไดตองมองคประกอบ 3 ประการ คอ

1. ความรความเขาใจในปรากฏการณและกระบวนการตาง ๆ

ทเกดขนในบรรยากาศ

2. สภาวะอากาศปจจบน

3. ความสามารถในการบรณาการองคประกอบทงสองขางตนเขาดวยกน เพอคาดหมายการเปลยนแปลงของบรรยากาศ

ทจะเกดขนในอนาคต

การพยากรณอากาศ

ประโยชนของการพยากรณอากาศ

การเกษตร การปศสตว การประมง การขนสง การทองเทยว การกอสราง การอตสาหกรรม การทหาร การกฬา และการปองกนภย เปนตน

ประเภทการพยากรณอากาศ

–วธการคงสภาพเดม (PERSISTENCE METHOD)

เชาวนพรงนอณหภม ต าสด 20 C.

เชาวนนอณหภม ต าสด 20 C.

• เปนวธทงายทสด โดยใชสมมตฐานวาสภาพลมฟาอากาศจะคงเดม ไมเปลยนแปลงไปจากปจจบน

• ใชไดเฉพาะในกรณทรปแบบของลมฟาอากาศเปลยนแปลงอยางชาๆ

–วธการดแนวโนม (TREND METHOD)

ความเรวของการเคลอนทของแนวปะทะอากาศ

• ใชการก าหนดทศทางและความเรวในการเคลอนทของระบบลมฟาอากาศ

• การใช trends method ในการพยากรณระยะสนๆเรยกวา Nowcasting และมกใชในการพยากรณฝน

• ใชไดดกบระบบลมฟาอากาศทไมเปลยนความเรว ทศทาง หรอความรนแรง

-วธการเปรยบเทยบกบลกษณะอากาศในอดต(ANALOG METHOD)

•ใชการเปรยบเทยบสภาพลมฟาอากาศปจจบน กบลมฟาอากาศในอดตทคลายคลงกน แลวคาดหมายสภาวะในอนาคตจากสงทเคยเกดขนในกรณทคลายคลงกนดงกลาว•เปนวธทยาก เพราะลมฟาอากาศซบซอนมากจนไมมเหตการณทคลายคลงกนอยางแทจรง

-วธใชคาสถต (CLIMATE METHOD)

• ใชคาเฉลยจากสถตลมฟาอากาศหลายๆป

• ใชไดดเมอลมฟาอากาศมสภาพใกลเคยงกบสภาวะปกตของชวงฤดกาลนน

• ใชไมไดเมอลมฟาอากาศมสภาพแตกตางไปจากสภาวะโดยเฉลยของชวงเวลานนมาก

-วธพยากรณอากาศจากลกษณะอากาศผวพนsynoptic weather forecasting

แผนทลมฟาอากาศครงแรก

ในแผนทอากาศมอะไร?

ในแผนทอากาศ จะมสญลกษณตางๆ ดงน

ตวอกษร H แทนบรเวณทมความกดอากาศสง

ในแผนทอากาศมอะไร?

ในแผนทอากาศ จะมสญลกษณตางๆ ดงน

ตวอกษร L แทนบรเวณทมความกดอากาศต า

H = ความกดอากาศสง

L = ความกดอากาศต า

ในแผนทอากาศมอะไร?

ในแผนทอากาศ จะมสญลกษณตางๆ ดงน

เสนโคงทลากขวางอยในเผนทอากาศ คอ เสน ทแสดง ว า บ ร เ วณน น มความกดอากาศเทากน เรยกวา เสนไอโซบาร

สญลกษณแสดงลกษณะของสภาพอากาศ

สญลกษณแสดงความเรวลมทใชในแผนทอากาศ

0-2

3-7

13-17

18-22

23-27

28-32

33-37

38-42

43-47

48-62

53-57

58-62

63-67

98-102

102-107

(หนวย knot)

สญลกษณแสดงปรมาณเมฆทใชในแผนทอากาศ

ทองฟาไมมเมฆมเมฆ 1 สวนมเมฆ 3 สวนมเมฆ 5 สวนมเมฆเกน 5 สวนมเมฆ 8 สวนมเมฆเกน 8 สวนมเมฆ 9 สวนมเมฆเกน 9 สวนมเมฆเตมทองฟา

สญลกษณแสดงสภาพอากาศทใชในแผนทอากาศ

สญลกษณแสดงสภาพอากาศทใชในแผนทอากาศ

สญลกษณแสดงชนดของเมฆทใชในแผนทอากาศ

เซอรส Ci

เซอโรควมลส Cc

เซอโรสเตรตส Cs

อลโตควมลส Ac

อลโตสเตรตส As

นมโบสเตรตส Ns

สเตรโตควมลส Sc

สเตรตส St

ควมลส Cu

ควมโลนมบส Cb

สญลกษณ

สญลกษณแสดงชนดของเมฆชนสงทใชในแผนทอากาศ

สญลกษณแสดงชนดของเมฆชนกลางทใชในแผนทอากาศ

สญลกษณแสดงชนดของเมฆชนต าทใชในแผนทอากาศ

-วธการพยากรณอากาศดวยคอมพวเตอรพยากรณอากาศ (NWP)

-วธการพยากรณอากาศโมเดลพยากรณอากาศตางๆจากหลายแหลง (ENSEMBLE MODEL)

• ใชคอมพวเตอรค านวณการเปลยนแปลงขององคประกอบทางอตนยมวทยา ตามโปรแกรมแบบจ าลอง (model)

• มขอจ ากดเนองจากแบบจ าลองไมละเอยดครบถวนเหมอนบรรยากาศจรง

• เปนวธการพยากรณทดทสดในปจจบน

ชนดของการพยากรณอากาศ

-เชงคณลกษณะ เชน เมฆบางสวน เมฆเปนสวนมาก เมฆมาก-เชงปรมาณ เชน ฝนเลกนอย ฝนปานกลาง ฝนหนก-ความนาจะเปน เชน พายดเปรสชนจะขนฝงทจงหวดชมพรในวนพรงน

• ฝนบางพนท นอยกวา 20 % ของพนท

• ฝนเปนแหง ๆ 20-30 % ของพนท

• ฝนกระจาย 40-60 % ของพนท

• ฝนเกอบทวไป 70-80 % ของพนท

• ฝนทวไป มากกวา 80 % ของพนท

• ฝนเปนบรเวณกวาง ใชเฉพาะกรณมพาย

เคลอนตวผาน

การกระจายตวของฝน

อตนยมวทยาทควรร

ฝนกระจาย 40-60% ฝนบางพนท 10 %

การกระจายตวของฝน

อตนยมวทยาทควรร

เกณฑปรมาณฝน

1. ฝนเลกนอย(Light Rain) ฝนตกมปรมาณตงแต 0.1 - 10.0 มลลเมตร

2. ฝนปานกลาง(Moderate Rain) ฝนตกมปรมาณตงแต 10.1 - 35.0 มลลเมตร

3. ฝนหนก(Heavy Rain) ฝนตกมปรมาณตงแต 35.1 - 90.0 มลลเมตร

4. ฝนหนกมาก(Very Heavy Rain) ฝนตกมปรมาณตงแต 90.1 ขนไป

เกณฑอากาศรอน

1. อากาศรอน(Hot) อณหภมตงแต 35.0 – 39.9 องศาเซลเซยส2. อากาศรอนจด(Very Hot) อณหภมตงแต 40.0 องศาเซลเซยสขนไป

เกณฑอากาศหนาว 1. อากาศเยน(Cool) อณหภมตงแต 18.0 – 22.9 องศาเซลเซยส2. อากาศคอนขางหนาว(Moderately Cold) อณหภมตงแต 16.0 – 17.9 องศาเซลเซยส3. อากาศหนาว(Cold) อณหภมตงแต 8.0 – 15.9 องศาเซลเซยส4. อากาศหนาวจด(Very Cold) อณหภมตงแต 7.9 องศาเซลเซยส ลงไป

ค าพยากรณอากาศ

ระดบความรนแรงของพายหมนเขตรอน

ชอเรยก ความเรวลมใกลศนยกลาง

นอต กโลเมตร/ชวโมง

ดเปรสชน D ไมถง 34 ไมถง 63

พายโซนรอน 34-63 63-117

ไตฝน, เฮอรรเคน * ตงแต 64 ขนไป ตงแต 118 ขนไป

หมายเหต * มชอเรยกตางกนไปตามทองถน

ความผดพลาดของการพยากรณอากาศ

-ความรและประสบการณของผพยากรณอากาศ

-ความอคตในการพยากรณอากาศ

-มปจจยทมผลตอการพยากรณอากาศหลายอยางเขามาเกยวของ

-มตวแปรอนๆทมผลตอการพยากรณอากาศทยงไมทราบหรอไมเขาใจ

-ชวงเวลาในการพยากรณอากาศ พยากรณลวงหนายงมาก ความผดพลาดกจะมาก

-ประเทศทอยในพนทเขตรอนจะพยากรณอากาศไดยากกวาเขตอบอนหรอหนาว

การแบงการพยากรณอากาศตามระยะเวลา

การพยากรณระยะสนมาก ( นอยกวา 12 ชวโมง )

การพยากรณระยะสน ( มากกวา 12 ชวโมง แตไมเกน 3 วน )

การพยากรณระยะปานกลาง ( 3 - 10 วน )

การพยากรณระยะยาว ( 10 - 30 วน )

การพยากรณระยะนาน ( 30 วน - 2 ป )

- คาดหมายรายเดอน

- การคาดหมายรายสามเดอน

- การคาดหมายรายฤดกาล

การเกดเมฆฝน

การพาความรอน

ยกตวขนตามลาดเชงเขา แนวปะทะอากาศ

ลมพดสอบเขาหากน

มรสมตะวนออกเฉยงเหนอ

มรสมตะวนตกเฉยงใต