ตลาดแรงงานของไทยในอนาคต Labor of Thailand Market will in ... · วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น

วารสารวจยมหาวทยาลยเวสเทรน มนษยศาสตรและสงคมศาสตร Western University Research Journal of Humanities and Social Science

ปท 2 ฉบบท 3 เดอนกนยายน–ธนวาคม 2559 | Vol2,No.3 September- December 2016: ISSN 2465-3578

ตลาดแรงงานของไทยในอนาคต Labor of Thailand Market will in the Future

ศรชย เพชรรกษ1 ชยสร สมบญมาก2

บทคดยอ

บทความนมวตถประสงคเพอ (1) ศกษาปญหาและอปสรรคแรงงานตางดาว (2) ศกษาปรากฏการณทเกดการเคลอนยายแรงงานจากประเทศหนงสอกประเทศหนง และ (3) ศกษาการวเคราะหใหเหนถงทศทางแนวโนมของตลาดแรงงานในอนาคต และเพอรองรบการเตบโตและการแขงขนทางเศรษฐกจระหวางประเทศในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน การศกษานใชขอมลจากการวจยเอกสาร จงเปนการศกษาขอมลจากแหลงขอมลทตยภมหลากหลายแหลง ผลการศกษาแสดงใหเหนวาส าหรบแรงงานระดบลางนนขณะนยงไมเกยวกบการเคลอนยายแรงงานฝมอเสรตามกรอบ AEC เพราะไมใชแรงงานฝมอ และในการบรหารจดการแรงงานตางดาวอยางเปนระบบในระยะยาวรวมกบประเทศตนทางของแรงงานโดยใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและสอดคลองการจดการกบปญหาแรงงานตางดาวใหไดผลอยางยงยนนนโดยมการส ารวจความตองการแรงงานตางดาวทงระบบและปรบโครงสรางการจางงานไปสภาคการผลตทมมลคาเพมสง การยายโรงงานอตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขน

ค าส าคญ: ตลาดแรงงาน, แรงงานตางดาว, การเคลอนยายแรงงาน

Abstract

This article aims: (1) the study of problems and obstacles of alien labor (2) a study of phenomena of migration from one country to another country and (3) the study analyzes the trends of the labor market in the future and to support the growth and economic competition between countries in ASEAN. This study used data from document research. The study of data from secondary data. The study showed that for basic labor, while this is not about the free movement of labor within the AEC for non-skilled labor and the management of foreign labor in a systematic long-term cooperation with the countries of origin of migrants in accordance with the National Economic and Social Development Plan and compliance management issues that labor obtain sustainable results, the survey needs alien labor system and restructuring and employment to the manufacturing sector with high added value. Moving labor-intensive industries.

Keywords: labor market, alienated labor, labor mobility

1อาจารยประจ าหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร สถาบนรชตภาคย 2อาจารยประจ าหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร สถาบนรชตภาคย

99



บทน า ตลาดแรงงานในอนาคตเปนปรากฏการณ

ทเกดการเคลอนยายแรงงานจากประเทศหนงสอกประเทศหนง ทมตวแปรทเรยกวาแรงงานตางดาว โดยลกษณะการทมปฏสมพนธกบอกสงคมหรออกวฒนธรรมผานการวาจางแรงงาน ซงการเคลอนยายในลกษณะดงกลาวนเกดขนมาตงแตอดต โดยเฉพาะในยคปจจบนทเรยกวายคโลกาภวตน ซงเปนโลกแหงยคการสอสารและการคมนาคมมไดเปนอปสรรคตอการเดนทางของมนษยอกตอไป ประกอบกบการเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานการเมองและดานวฒนธรรมทเกดขนอยางรวดเรวและซบซอนมากขนในปจจบน จงเปนปจจยกระตนใหปรมาณการเคลอนยายแรงงานขามชาตในแทบทกภมภาคของโลกเพมมากขน

ตลอดมาปญหาแรงงานตางดาวจงเปนประเดนปญหาทส าคญของทกรฐบาลในยคปจจบนไดใหความส า คญในปญหาแรงงานตางดาว โดยเหนไดจากมาตรการตางๆทด าเนนการในชวงของการเปลยนแปลงทางการเมองในปจจบน ภายใตนโยบายความมนคงแหงรฐการเรงด าเนนการแกไขปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมายเปนนโยบายทไดรบบรรจอยในแผนการด าเนนงานเรงดวน และแผนระยะยาว โดยการปรบปรงระบบปองกนและบงคบใชกฎหมายใหความเปนธรรม และเฝาระวงไมใหเกดปญหากระทบตอความมนคงและความสงบสขภายในประเทศจากการรวบรวมขอมลของฝายทะเบยนและขอมลสารสนเทศ กลมพฒนาระบบควบคมการท างานของคนตางดาว ส านกบรหารแรงงานตางดาว (ตวเลข ณ เดอนธนวาคม 2557)

ตารางท 1 แสดงคนตางดาวโดยแยกเปนประเทศทเขามายงประเทศไทย

ทมา: วารสารสถตจ านวนคนตางดาวทไดรบอนญาตท างานทวราชอาณาจกรประป พ.ศ. 2557

100



ตารางแสดงจ านวนคนตางดาวทได ร บ อนญาตท างานคงเหลอทวราชอาณาจกรโดย จ าแนกลกษณะการเขาเมอง รายมาตรา รายภาค ซงเปนขอมลจ านวนคนตางดาวคงเหลอเปน ขอมลสะสม และหกจ านวนคนตางดาวทใบอนญาตท างานหมดอายออกแลวจงใชขอมล ณ เดอนปจจบนเทานน เมอเปรยบเทยบจ านวนคนตางดาวคงเหลอ รายพนทจากตารางขางตน พบวาปรมณฑลมจ านวน คนตางดาวทไดรบอนญาตท างานคงเหลอมากสด จ านวน 366,684 คน คดเปนรอยละ 27.37 คน รองลงมา คอ ภาคกลาง จ านวน 328,047 คน คดเปนรอยละ 24.48 คน ภาคใตจ านวน 324,216 คน คดเปนรอยละ 24.20 คน ภาคเหนอ จ านวน 177,158 คน คดเปนรอยละ 13.22 คน กรงเทพมหานคร จ านวน 120,636 คน คดเปนรอยละ 9 คน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จ านวน 23,093 คน คดเปนรอยละ 1.72 คน ของจ านวนคนตางดาวทไดรบอนญาตท างานทวราชอาณาจกรแสดงสดสวนตามแผนภม

ประเภทของงานและกจการทอนญาตใหแรงงานตางดาวท างาน กรมการจดหางานไดออกระเบยบก าหนดประเภทของงานและกจการทอนญาตใหแรงงานตางดาวสญชาตพมา ลาว และกมพชา ทไดรบการผอนผนจดทะเบยนท างานม 2 งาน คอ งานกรรมกรและงานผรบใชในบาน โดยแบงออกเปน 11 กจการ ไดแก 1) ประมงทะเล ประมงน าจด 2) ตอเนองประมงทะเล 3) เกษตรและปศสตว 4) โรงสขาว 5) โรงอฐ 6) โรงน าแขง 7) ขนถายสนคาทางน า 8) กอสราง 9) เหมองแร เหมองหน 10) ผรบใชในบาน 11) อนๆตามทแตละจงหวดพจารณาก าหนด

วตถประสงคของการศกษา

1. ศกษาปญหาและอปสรรคแรงงานตางดาว

2. ศกษาปรากฏการณทเกดการเคลอนยายแรงงานจากประเทศหนงสอกประเทศหนง

3. ศกษาการวเคราะหใหเหนถงทศทางแนวโนมของตลาดแรงงานในอนาคต และเพอรองรบการเตบโตและการแขงขนทางเศรษฐกจระหวางประเทศในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ขอบเขตการศกษา

บทความน เป นการว จ ย เ ช ง ค ณภาพ (Qualitative Research) การวเคราะหเอกสาร โดยมขนตอนการเกบรวบรวม ขอมลดงน

1. ขอมลปฐมภม (Primary data) เปนขอมลทไดจากการสมภาษณประชากร กลมเปาหมาย

2. ขอมลทตยภม (Secondary data) เปนการศกษาจากต าราทางเศรษฐศาสตรเอกสาร วชาการ รายงานการว จย เอกสารสงพมพสถ ต ทเกยวของกบงานวจย และขอมลทเกยวของทงใน ประเทศและตางประเทศ ทเกยวของกบแรงงานตางดาว

ทฤษฎทวาดวยการยายถนระหวางประเทศอยหลายทฤษฎนกเศรษฐศาสตร นกสถต นกสงคมวทยา นกภมศาสตร และนกวชาการพยายามท จะเสนอความคดเหน ทม เหตผลและวธการ ทจะศกษาการยายถน ซงสภางค จนทวานช และคนอนๆ (1998: บทคดยอ) ไดท าการศกษาพบวาทฤษฎทพฒนาแลวยงมไมเพยงพอเพราะเหตผล 3 ประการ คอ ประการแรกขาดงานวจยและวธทางสถตทเหมาะสมและหวขอเรองวจยทตรงประเดน, สองมขอมลเกยวกบผยายถนโดยไมปกต ซงอยนอกระบบสถตของทางการนอยมาก และสามขาดขอมลทมาจากการส ารวจโดยเฉพาะ เชน การส ามะโนประชากรอยางเปนทางการ รฐในภมภาคเอเชย ทมสถานะเปนทงประเทศผสง และประเทศผรบ ผยายถน ความตองการแรงงานในประเทศทพฒนาเปนประเทศอตสาหกรรมใหมเปนตวผลกดน ใหเกดนโยบายน าเขาแรงงานตางชาต ซงมผลกระทบอยางส า คญตอการย ายถนระหว างประเทศ

101



และเปนหวขอส า คญ ท เปนประเดนถกเถยง มายาวนาน ในแงของทฤษฎอปทานของแรงงานตางชาต ทฤษฎเศรษฐศาสตรจลภาคเนนทนมนษย เปนคณสมบตส าคญของแรงงาน ซ งเปนตวก าหนดพฤตกรรมการยายถน สวนทฤษฎเศรษฐศาสตร มหภาค จะเนนโครงสรางตลาดแรงงาน ซงแบงออกเปนตลาดระดบบน ไดแก แรงงานทฝมอและพวกวชาชพกบตลาดระดบลาง ไดแก แรงงานไรฝมอ อปทานของแรงงานตางชาตจงขนอยกบความตองการแรงงานในตลาดแรงงานระดบลาง นอกจากทฤษฎทางเศรษฐศาสตรแลวตวแปรเชงสงคมและการเมอง เชน เครอขายภาวะสงคม โครงสรางระบบการเมอง ระบบการจดหางาน และการศกษาตางกมความสมพนธตอการย ายถนเ ชนกนส าหรบทฤษฎว า ดวย อปสงคแรงงานตางชาตไดรวมเอาทงอปสงค และอปทานของแรงงานโดยตวแปรทพจารณาไดแกการคาระหวางประเทศและอตราความกาวหนาทางเทคนค สวนทฤษฎวาดวยการผสมกลมกลนของแรงงานตางชาตกบตลาดแรงงานในประเทศผรบเนนตวแปรเกยวกบความแตกตางระหวางอตราคาจางในประเทศสองฝาย, รายไดของแรงงานตางชาตเมอเทยบกบชวตความเปนอยในประเทศผรบ และคณสมบตของแรงงานทยายถนรนเดยวกน

ราเวนสไตน (Ravenstein,1885) กลาววา การยายถน เกดมาจากปจจยผลกดนและปจจยดงดดทกอใหเกดการยายถนของแรงงานโดยปจจย ทเปนตวผลกดนใหเกดการยายถนนน อาจเปนปจจย ทางดานเศรษฐกจสงคม และการเมอง ไดแก ความยากจน การขาดแคลนทดนท ากน การมประชากรมากเกนไปของประเทศตนทางการกดขทางเผดจการทหาร การอพยพหนภยสงคราม เปนตน สวนปจจยทดงดดใหเกดการยายถน ไดแกโอกาสในการแสวงหางานท าทดกวา Better Job Opportunity) คาจาง และความเจรญทนสมยของประเทศถนปลายทาง ทฤษฎเกยวกบอพยพของ Revenstein

ไดระบกฎแหงการยายถน (Law of Migration) สามารถอธบายการลกลอบเขามาของผหลบหนเขาเมองไดอยางด นนกคอ การยายถนสศนยกลางการคาและอตสาหกรรมเปนเรองของการยายถนและระยะทาง ถดมานนกคอ ขนตอนในการอพยพ หรอทเรยกวาคลนวงอพยพ (Current of Migration) ไปสศนยกลางบานการคาและอตสาหกรรมท าตวเมองเกดแรงดงดดท าใหประชากรอพยพเขามาหนาแนนอยางรวดเรว ทส าคญล าดบถดมาอกประการหนงคอ ความกาวหนาเทคนคและโรงงานธรกจน าไปส การยายถนทสงขนเชนกน สดทายนนกคอภาษสง อากาศเสย สงแวดลอมทางสงคมไมดในประเทศของผอพยพเปนแรงจงใจทางดานเศรษฐกจเปนตวผลกดนท าใหเกดการอพยพ ซงผเขยนเขาลกษณะ“ไปตายเอาดาบหนา”

แนวโนมการเคลอนยายแรงงานและอาชพของประเทศใน AEC

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน มประชากรประมาณ 600 ลานคน และแรงงานรวมกนประมาณ 307 ลานคน โดยอนโดนเซย มแรงงาน 120 ลานคน รองลงมา คอ เวยดนาม 52.6 ลานคน ฟลปปนสและไทยประเทศละประมาณ 40 ลานคน พมา 28.4 ลานคน มาเลเซย 12.2 ลานคน กมพชา 8.1 ลานคน สปป.ลาว 3.2 ลานคน สงคโปร 2.9 ลานคน และบรไน 0.2 ลานคน แตแรงงานจากประเทศอาเซยนท เขามาท างานในประเทศไทยรวมทงระดบลางและระดบฝมอยงมจ านวนนอยมากประมาณ 1.8 ลานคน (ไมรวมแรงงานเขาเมองผดกฎหมายทไมไดขนทะเบยน) คดเปนรอยละ 0.6 ของแรงงานทงหมดของอาเซยน ดงน (ทมาทมเศรษฐกจ ไทยรฐ)

ก. แรงงานระดบลาง 3 สญชาต (พมา กมพชา และลาว) 1,825,658 คน (แยกเปนขนทะเบยน

102



1,248,064 คน พสจนสญชาต 505,238 คน และ น าเขาตามขอตกลงระหวางรฐบาล 72,356 คน)

ข. แรงงานฝมอ 14,313 คน (แยกเปนไดรบใบอนญาตท างานตามมาตรา 9 ประเภททวไป 12,303 คนและตามมาตรา12 สงเสรมการลงทน หรอ BOI 2,010 คน)

ดงนน ผว จยสนใจ ความส าคญในการเผยแพรส าหรบแรงงานระดบลางนนขณะนยงไมเกยวกบการเคลอนยายแรงงานฝมอเสรตามกรอบ AEC เพราะไมใชแรงงานฝมอ การเคลอนยายแรงงานเสรตามกรอบ AEC ซงจะเรมในป พ.ศ.2558 เปนการเคลอนยายเฉพาะแรงงานฝมอและตองมคณสมบตตามมาตรฐานทก าหนดไวในขอตกลงยอมรบรวมกน (MRAs) ของอาเซยนปจจบนประเทศสมาชกอาเซยนไดจดท าขอตกลงยอมรบรวมกน (MRAs) ใน7 สาขาดวยกนคอ วศวกรรม พยาบาล สถาปตยกรรม การส ารวจ แพทย ทนตแพทย และนกบญช และ บคลากรวชาชพทองเทยว การเคลอนยายแรงงานฝมอเสรตามกรอบอาเซยนประกอบดวย 2 สวนทส าคญ คอการเขามาหางานท าและการเขามาตามการลงทน ซงปจจบนแรงงานฝมอจากอาเซยนยงมจ านวนนอย ปรมาณแรงงานฝมอจากอาเซยนทจะเขามาท างานในประเทศไทยขนอยการขยายตวทางเศรษฐกจและการลงทนซงสวนใหญขนอยกบการสงออก และอตราคาจางในประเทศไทยเทยบกบประเทศตนทาง ดงนนหากประชาคมเศรษฐกจอาเซยนสามารถกระตนใหมประเทศไทยมการสงออกเพมขนยอมท าใหมการจางแรงงานฝมอทงแรงงานไทยและแรงงานจากอาเซยนเพมขน จากท IMF ไดประมาณวาเศรษฐกจไทยจะขยายตวรอยละ 5.5 7.5 และ 5.0 ในชวงป 2555 2556 และ 2557 ตามล าดบและยงไมมผกลาวถงในมมอง

การยายถนฐานของแรงงานเขามาในประเทศไทย

การยายถนฐานเปนสาเหตหลกของการเตบโต เมอประชากรเขตเมองมการเพมขนอยางรวดเรว โดยเฉพาะการเพมขนจากการยายถนฐานเพอเขามาประกอบอาชพ โดยมแรงผลกดนหลายดาน เชน ความยากจน การวางงานและการแสวงหางานท าเพอรายไดทดกวา ซงการยายถนฐานอาจเปนการยายถนฐานแบบชวคราวเพอหางานท าตามฤดกาล หรอยายถนฐานแบบถาวร ประเทศไทย มการยายถนฐานจากชนบทสเมอง เพราะปญหาสภาพทางเกษตรกรรม มการขาดแคลนน าดนฟา อากาศไมเอออ านวยตอการเพาะปลกมปญหาความบกพรองของตลาดราคาพชผลไมดเกดภาระหน สนในภาคเกษตรกรรม ท าใหตองก เงนมาลงทน ปญหาการครอบครองทดนท ากน ทมปรมาณนอย เมอเทยบกบจ านวนประชากร และปญหาทดนเสอมสภาพขาดความสมบรณ เกษตรกรจงเคลอนยายเขาสเมองโดยคาดวาจะมโอกาสทางเศรษฐกจทดกวา คาจางแรงงานสงกวาการท าเกษตรกรรม อยางไรก ด ในป พ.ศ.2540 ประเทศไทยเก ดว กฤตทางเศรษฐก จร นแรง ท าใหสถานประกอบการหลายแหงปดกจการ เลกจาง เกดการเคลอนยายแรงงานจากเมองสชนบทเปนจ านวนมากขน แตเมอเศรษฐกจฟนตวแรงงานดงกลาว กจะเคลอนยายจากชนบทสเมองอกครงการเคลอนยายของแรงงานนเปนการเคลอนยายตามพนทเศรษฐกจเพอทจะท าใหตนมรายไดทดขน ซงในพนทนนๆ สวนมากมกจะเปนพนทในเขตอตสาหกรรมทตองการใชแรงงานเปนจ านวนมาก ซงการยายถนฐานนอาจไดรบผลกระทบมาจากการปฏวตอตสาหกรรมของโลกตะวนตก นบตงแตครสตศตวรรษท 18 เปนตนมา มผลกระทบตอสงคมและประชากรโลก ดงน

103



1. การเพ มของจ านวนประชากรโดยเฉพาะประเทศองกฤษและเยอรมนมอตราการเพมของประชากรสงขนอยางรวดเรวเปนผลจากการเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจจากเกษตรกรรมมาเปนอตสาหกรรม เกดการขยายตวของชมชนเมอง และความเจรญกาวหนาดานการแพทยและสาธารณสข

2. การขยายตวของสงคมเมองเกดเมองใหมๆ เพมขนอยางรวดเรวจากการอพยพของผคนในชนบทเขามาท างานในเมอง ท าใหเกดปญหาสงคมตามมา โดยเฉพาะปญหาชมชนแออด และเกดอาชพใหมๆอยางหลากหลายในขณะทชนชนกลางหรอพอคานายทนเขามามบทบาทในสงคมมากขน

3. การแสวงหาอาณานคมและลทธจกรวรรดนยมประเทศย โรปทมการปฏว ตการผลตดานอตสาหกรรมมความจ าเปนตองแสวงหาแหลงวตถดบปอนโรงงานอตสาหกรรม และขยายตลาดระบายสนคาทผลตจงเกดการแขงขนกนแสวงหาอาณานคมในทวปแอฟรกาและเอเชย

4. ความเจรญกาวหนาทางอตสาหกรรมในครสตศตวรรษท 20 การปฏวตอตสาหกรรมท าใหโลกมการพฒนาการผลตภาคอตสาหกรรมกาวหนาตอไปไมหยดยง เชน มการน าวสดอนๆ มาใชผลตแทนวสดธรรมชาต เชน พลาสตก และโลหะประเภทอลลอยทมน าหนกเบา ตลอดจนเกดการผลตในระบบโรงงานทใชเครองจกรหนยนตหรอคอมพวเตอรควบคมการท างาน เปนตน

จากการปฏว ตอตสาหกรรมดงกลาวไดสงผลตอสงคมไทยและสงคมโลกดวย เพราะเกดการขยายตวและแสวงหาความตองการทางดานอตสาหกรรมไมวาจะเปนทรพยากรและแรงงาน จงท าใหเกดการยายถนขนซงการยายถน ไดแบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1. การยายถนภายในประเทศ (Internal migration) เปนการยายถนภายในอาณาเขตประเทศ

และเปนการยายถนระหวางอาณาเขตระดบยอย ซงอาณาเขตระดบยอย อาจจะเปนต าบล อ าเภอ จงหวด จนถงระดบภาค

2. การยายถนระหวางประเทศ (International migration) เปนการยายถนระหวางประเทศจากประเทศหนงไปยงประเทศอน เปนการยายขามเขตประเทศ ซงอาจจะเปนการยายไปอยอยางถาวร หรอแบบชวคราว

แรงงานดงกลาวเรยกวาแรงงานตางดาว ซงอาจเปนแรงงานทเขามาท างานอยางถกตองตามกฎหมายหรออาจเขามาท าโดยการลกลอบเขาเมองมาโดยผดกฎหมายในสวนของแรงงานทลกลอบเขาเมองโดยผดกฎหมายนนมกจะถกนายจางเอาเปรยบหรอตกเปนเหยอของการละเมดสทธตางๆ จากนายจางไดเพราะถอวาเปนผทเขาเมองมาโดยผดกฎหมายไมมสทธใดๆทจะยกขนมาอาง แตการกระท าดงกลาวอาจขดกบหลกสทธมนษยชนไดเพราะแรงงานตางดาวผดกฎหมายถอเปนมนษยและบคคลตามนยามของปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต ทตองไดรบการคมครองสทธตางๆ ตามทกฎบตรรบรองแนนอน ประเทศไทยในฐานะทมพนธกรณอยกบกฎบตรสทธมนษยชนยอมมหนาทในการคมครองสทธมนษยชนและงดเวนการละเมดสทธมนษยชนของแรงงานตางดาวดวย

แนวทางการแกปญหาแรงงานไทย

นายภมนทร หะรนสต รองประธานกรรมการหอการคาไทย (สภาหอการคาแหงประเทศไทย ฉบบท 017 วนท 2 กรกฎาคม 2557) ไดกลาวถง สถานการณปญหาแรงงานของไทยวากรณทประเทศไทยถกจดอนดบใหอยใน Tier 3 คอ ประเทศทด าเนนการไมสอดคลองกบมาตรฐานขนต าตามกฎหมายของสหรฐอเมรกา และไมมความพยายามปรบปรงแกไข นน อาจจะสงผลตอการ

104



สงออกสนคาทงหมดของไทยไปยงประเทศสหรฐอเมรกา รวมทงอาจจะสงผลกระทบตอภาพลกษณของสนคาไทยทสงออกไปยงทวโลก นอกจากนน การทสหภาพยโรปไดออกแถลงการณ เกยวกบสถานการณการเมองในประเทศไทย โดยระบวา "สหภาพยโรปไดเรยกรองใหมการเจรจาหารอ การแกปญหาวกฤตทางการเมองโดยสนต และการเคารพตอหลกการประชาธปไตยในประเทศไทยมาโดยตลอด ความจ าเปนเรงดวน ในขณะน คอการก าหนดกรอบเวลาในการจดการเลอกตงทชดเจน เพอน าไปสการจดตงรฐบาล ทสามารถท าหนาทไดอยางเตมท และมความชอบธรรมตามระบอบประชาธปไตยโดยเรวทสด โดยขอใหทกฝายใชความยบยงชงใจและท างานรวมกนเพอ ผลประโยชนของประเทศชาต และขอเรยกรอง ใหทหารเคารพตอมาตรฐานสทธ มนษยชนสากล รวมทงสทธเสรภาพของสอดวย" กอาจจะสงผลกระทบตอภาพลกษณของประเทศไทยในหลายๆดาน ซงอาจรวมถงสนคาจากประเทศไทยอกดวย

นายภมนทร ยงกลาวอกวาสงทนาจบตา กคอ ในเดอนกนยายนกระทรวงแรงงานของสหรฐฯ จะด าเนนการประกาศรายงานประจ าปเกยวกบสถานการณ และการขจดการใชแรงงานเดก ในรปแบบทเลวรายทสด (Findings on the Worst Forms of Child Labor) ของประเทศคคาของสหรฐฯ ทไดรบสทธพเศษ GSP. ไทยอยในระดบ “Significant Advancement” (ม 9 ประเทศจาก 143 ประเทศทถกจดท ารายงาน) ซงบญชรายชอสนคาทมเหตผลใหเชอวาผลตโดยการใชแรงงานเดกหรอแรงงานบงคบ (List of Goods Produced by Child Labor or Forced Labor – TVPRA List) ไดแก- กง เสอผา (แรงงานเดก และแรงงานบงคบ) ออย สอลามก (แรงงานเดก) ปลา (แรงงานบงคบ) ซ งคงตองตดตามดวาจะสงผลกระทบอยางไรกบประเทศไทยบาง อยางไรกตาม ประเทศ

ไทยเปนประเทศทพงพาการสงออกเปนหลก ซงเมอป 2556 สงออกประมาณ 7,000 ลานลานบาทตอป) อกทง ประเทศไทยยงเปนผสงออกหลกของผลตภณฑอาหารทะเลทงสด แปรรป และอาหารทะเลบรรจกระปอง รวมทง ยงเปนหวงโซการผลตของหลายๆอตสาหกรรมไปยงทวโลก โดยมแรงงานตางดาวทท างานในประเทศไทย ทไดรบอนญาตใหท างานในทวราชอาณาจกร ประมาณ 1,523,869 คน (ขอมลจาก ส านกงานบรหารแรงงานตางดาว รวบรวมเดอนพฤษภาคม 2557)

นายพจน อรามวฒนานนท กรรมการรองเลขาธการหอการคาไทย และประธานคณะกรรมการแรงงานและทรพยากรมนษย สภาหอการคาแหงประเทศไทย ไดกลาววา จากการทสหรฐฯไดจดอนดบใหอยใน Tier 3 คอ ประเทศทด าเนนการไมสอดคลองกบมาตรฐานขนต าตามกฎหมายของสหรฐอเมรกา และไมมความพยายามปรบปรงแกไข คณะกรรมการหอการคาไทยและสภาหอการคาแหงประเทศไทย ไดมการประชมหารอและจดท าขอเสนอตอภาครฐออกเปน 3 ประเดน ไดแก (1) การแกไขปญหาแรงงานของประเทศไทย (2) การแกไขปญหาแรงงานตางดาว และ (3) การแกไขปญหาแรงงานประมง ดงน

1. ตองมการวางแผนในระยะยาว 5–10 ป เพอเตรยมความพรอมของประเทศไทยในการสงเสรมอตสาหกรรมไหนของประเทศ เนองจากปญหาแรงงานจะมความรนแรง และจะไมสามารถหาแรงงานมาทดแทนไดเพยงพอในอนาคตตามแผนการสงเสรมอตสาหกรรมในอนาคต

2. ควรมมาตรการในการเตรยมความพรอมในการจดการแรงงานทงระบบอยางถกตองและ มจ านวนแรงงานทเพยงพอส าหรบประเทศไทย ในระยะยาวได

105



3. สน บสน น งบประมาณการว จ ย และพฒนา นวตกรรมใหกบผประกอบการไทย เพอทดแทนการใชก าลงแรงงานคน

4. ควรมการสนบสนนสนเชอของธนาคารรฐใหกบผประกอบการ SMEs ในการเปลยนแปลง ปรบปรง และพฒนาธรกจของตนใหใชแรงงานนอยลง

5. เตรยมความพรอมในการวางแผนการพฒนาคนเพอรองรบการขยายตวในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และศกษาก าลงคนเพอใหสอดรบกบการเปลยนแปลงได

6. ปรบปรง และยกระดบระบบการศกษาไทยในระดบอาชวศกษา เพอตอบสนองความตองการของผประกอบการรณรงคใหหอการคาจงหวด หนวยงานภาคเอกชน ประชาสมพนธหนวยงานตางๆ ใหเหนความส าคญของแรงงานตอการเจรญเตบโตของธรกจ พรอมทง ใหหยดการใชแรงงานผดกฎหมาย และใหสอดคลองกบนโยบายการแกไขปญหาแรงงานของ คสช.(คณะรกษาความสงบแหงชาต)

การแกไขปญหาแรงงานตางดาว (ปณตา ศรศร, 2554, หนา 12)

1. แรงงานตางดาวมความจ าเปนตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยในทกมตของการพฒนาประเทศไทย จงมความจ าเปนทจะตองบรหารจดการแรงงานตางดาวอยางเปนระบบในระยะยาว รวมกบประเทศตนทางของแรงงาน โดยใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

2. สนบสนนการด าเนนงานของ คสช. ในการจดระเบยบแรงงานตางดาวในประเทศไทย

3. จดการแรงงานตางดาวใหมประสทธภาพอยางถกตอง มความชดเจน ลดขนตอน ระยะเวลา และคาใชจาย เพอใหเกดความเปนธรรมกบนายจางและลกจาง และสอดคลองตอขอกฎหมาย

4. เสนอให คสช. มการประสานงานกบรฐบาลกลางและรฐบาลทองถนในการบรณาการแกไขปญหาแรงงานรวมกน

5. เสนอใหมการจดต งศนย คดกรอง และรบสมครงานแรงงานตางดาวจากประเทศตนทาง โดยมความรวมมอกบหนวยงานภาคเอกชน

6. เสนอใหมการจดหาผจดหาแรงงานอยางถกตองตามกฎหมายทงประเทศ 2 ฝาย และก าหนดขนตอน อตราคาธรรมเนยมตางๆ อยางชดเจน และเปนธรรมทงประเทศ 2 ฝาย

7. เสนอให ผ จ ดหางานม การระบคณลกษณะงานของแรงงานทตองการอยางชดเจน เพ อลดปญหาการใชแรงงานผดอตสาหกรรม และเกนความจ าเปนในอตสาหกรรม นน

8. เสนอให BOI พจารณาผอนผนการใชแรงงานตางดาวไรฝมอตอไป จนกวาจะมนโยบายในการพฒนาแรงงานตางดาวในระยะยาว

การแกไขปญหาแรงงานประมง 1. เสนอใหผประกอบการแปรรปเบองตน

(ลง) โรงงานแปรรปอาหารทะเล ฟารม เพาะเลยงกงทะเล และเรอประมงด าเนนการตามแนวปฏบตการใชแรงงานทด (Good Labour Practices หรอ GLP)

2. เสนอใหมการจดระเบยบเรอประมงโดยการจดทะเบยนชาวประมง/ผประกอบการประมง ใหมใบอาชญาบตรเรอ ออกใบอนญาตการใชเครองมอท าการประมงและส ารวจแรงงานประมง โดยใหการจดระเบยบเรอประมง และการประมงทงหมด ใหสอดคลองกบแผนแมบทของกรมประมง กระทรวงเกษตรฯ ในการอนรกษรกษาธรรมชาต

3. บงคบใหแรงงานประมงทงหมด (คนไทยและคนตางดาว) ไปขนทะเบยนแรงงานประมงใหถกตองภายใตศนยประสานแรงงานประมง

106



4. เสนอใหมการจดท าฐานขอมลออนไลนโดยการบนทกขอมลชาวประมง/ผประกอบการประมง เครองมอประมง และแรงงานประมง

5. สนบสนนใหมการตรวจตราเรอประมงทเขา – ออก จากฝงเพอตรวจสอบการท าประมง และปองปรามการใชแรงงานบงคบและการคามนษย

6. เสนอใหมการประชาสมพนธดานการปองกนและปราบปรามการคามนษยแกผทมสวนไดสวนเสยในภาคการประมง

7. ด าเนนการสงเสรมภาพลกษณและสรางความเชอมนใหแกผน าเขา/ผบรโภคสนคาประมงของไทย ตลอดจนภาคประชาสงคมทงในและตางประเทศในการแกไขปญหาแรงงานในภาคการประมงของไทย

8. สนบสนนใหกระทรวงแรงงานและกรมประมงใหจดท า GLP Platform

9. สรางความรวมมอในการบรหารจดการประมงในระดบภมภาคอาเซยนเพอน าไปสการพฒนาความมนคงทางทรพยากรรวมกน และบรหารแรงงานในเรอประมงรวมกน

10. สนบสนนใหมการบรหารจดการประมงโดยแบงตามขนาดเรอ เครองมอใชงาน เพอใหการจดการแรงงานมความเหมาะสมชดเจน สามารถน าไปสภาคปฏบตได

11. สนบสนนใหมการใชเทคโนโลยและเครองมอการว เคราะหในการบรหารจดการประมงเพอตดตาม ควบคม และเฝาระวง โดยใชระบบ VMS ทสามารถใหขอมลวเคราะหทงทางการจดการทรพยากรทางทะเล และการจดการทรพยากรมนษยตามทไดผกพนกบอนสญญาตางๆททางราชการไดลงนามไว

12. ขอใหมการประชาสมพนธใหนายจางขนทะเบยนแรงงานทงเรอประมงทเขาฝง และเรอทก าลงท าการประมงอยในทะเลทงในและนอก

นานน าไทย และใหแจงการเปลยนแปลงลกเรอกลางทะเลทกครงทมการเปลยนแปลง

13. สนบสนนใหมการจดตงศนยบรหารจดการประมงเชงบรณาการ

14. ภาครฐควรจดหาแรงงานประมงใหเพยงพอ

ผลการวเคราะห

ความตองการแรงงานอตสาหกรรมไทยอนาคต

นายอดม วงศววฒนไชย (2558) ผอ านวยการส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม (สศอ.) กระทรวงอตสาหกรรมเปดเผยถงสถานการณแรงงานอตสาหกรรมในปจจบน และแนวโนมในชวงตอไปวา เมอยอนไปในป 2557 ประเทศไทยมจ านวนก าลงแรงงานทมอาย 15 ปขนไป ประมาณ 38.4 ลานคน หรอ คดเปน สดสวนรอยละ 59 ของจ านวนประชากรไทยทงหมด ซงในชวงสบปทผานมา (นบจากป 2547) ก าลงแรงงานไทยไดเพมขนในอตรารอยละ 7.64 ทงน ในชวงสบปทผานมาอตราผมงานท าหรอสดสวนผมงานท าตอก าลงแรงงานไดเพมขน ซงในป 2547 มสดสวนผมงานท าตอก าลงแรงงานคดเปนอตรารอยละ 97.23 และไดเพมขนเปนอตรารอยละ 98.35 ในป 2557

ขณะเดยวกน ในชวงสบปทผานมาอตราการวางงานหรอสดสวนผวางงานตอก าลงแรงงาน กไดปรบตวลดลง จากอตรารอยละ 2.07 เปนรอยละ 0.95 สะทอนใหเหนวา ในชวงสบปทผานมา ตลาดแรงงานของไทยปรบตวดขน แตเมอพจารณาในปจจบน พบวาตลาดแรงงานไทยในป 2557 ไดเรมประสบปญหาการวางงานเพมขน โดยเพมขนรอยละ 28.17 เมอเทยบกบป 2556 ขณะเดยวกน กมจ านวนผมงานท าลดลงรอยละ 2.18 เมอเทยบกบป 2556 และจากสภาพเศรษฐกจไทยในปจจบน

107



ทมการขยายตวท าใหมความตองการแรงงานเพมมากขน

ส าหรบในภาคอตสาหกรรม ในภาพรวมมองวาประเทศไทยก าลงขาดแคลนแรงงานภาคอตสาหกรรม แตในความเปนจรงแลวมจ านวนผวางงานในประเทศไทยเพมขน เนองจากมการจางงานแรงงานตางชาตภายในประเทศเพมขน ปญหาดงกลาวสะทอนถงโครงสรางและคานยมการศกษาของไทยทไมตอบสนองความตองการภาคอตสาหกรรม เนองจากคนไทยนยมเรยนสงขน หากพจารณาจ านวนผวางงานแบงตามระดบการศกษา ในชวงสบปทผานมานน ก าลงแรงงานไทยนยมเรยนสงขนในระดบปรญญาตรขนไป แตกลบมสดสวนการวางงานเพมขนมาก ขณะทก าลงแรงงานในระดบ ปวช.-ปวส. มอตราการวางงานนอยทสด นอกจากน อกปจจยทท าใหขาดแคลนแรงงานภาคอตสาหกรรม เปนเพราะวาคาจางภาคบรการดงดดแรงงานมากกวา ซงในป 2556 ภาคบรการมอตราคาจางเฉลย 17,623 บาท/เดอน ขณะทภาคอตสาหกรรมมอตราคาจางเฉลย 10,968 บาท/เดอน อกทงประเทศไทยก าลงกาวสสงคมสงอาย ซงปจจบนประเทศไทยเปนสงคมผสงอาย (Ageing Society) และในป 2573 ประเทศไทยจะกลายเปนสงคมผสงอายอยางสมบรณ (Aged Society)

ปจจบน ประเทศไทยมจ านวนแรงงานในภาคอตสาหกรรม ประมาณ 6,184,926 คน แบงเปนแรงงานวชาชพ 1,102,464 คน และแรงงานฝายผลต 5 ,082 ,462 คน โดยแรงงานจะอย ในอตสาหกรรมการผลตผลตภณฑอาหารและเคร อง ดมมากท สด ประมาณ 957 ,998 คน รองลงมาเปนแรงงานในอตสาหกรรมการผลต ผลตภณฑยางและพลาสตก และอตสาหกรรมการผลตยานยนต รถพวงและรถกงพวง จ านวน 571,607 คน และ 519,220 คน ตามล าดบ

ทงน แรงงานสวนใหญเปนแรงงานฝายผลต ขณะเดยวกนภาคอตสาหกรรมไทยกขาดแคลนแรงงานฝายผลตมากทสดเชนกน ซงยงขาดอยประมาณ 34,717 คน อตสาหกรรมทขาดแรงงานฝายผลตมากทสด คอ อตสาหกรรมการผลตผลตภณฑจากโลหะประดษฐ ยกเวนเครองจกรและอปกรณขาดแรงงานฝายผลตประมาณ 6,482 คน รองลงมาคอ อตสาหกรรมการผลตเครองแตงกายรวมทงการตกแตงและยอมสขนสตว และอตสาหกรรมการผลตผลตภณฑอาหารและเครอง ดม ทยงขาดแรงงานฝายผลตอยประมาณ 6,421 คน และ 4,538 คน ตามล าดบ โดยแรงงานทยงขาดแคลนสวนใหญเปนแรงงานประเภทมฝมอ

ส าหรบในอก 5ป ขางหนาคาดวา อตสาหกรรมไทยจะขาดแรงงานฝายผลตประมาณ 290,604 คนเมอพจารณาดานอายของแรงงานภาคอตสาหกรรมไทย จะพบวา แรงงานสงอายสวนใหญเปนแรงงานทมฝมอ สะทอนใหเหนวา ในอนาคตประเทศไทยจะขาดแคลนแรงงานประเภทดงกลาว เนองจากประเทศไทยก าลงกาวสสงคมสงอาย

ส าหรบปญหาแรงงานภาคอตสาหกรรมไทยในปจจบน พบวามการโยกยายแรงงานไปโรงงานอนในอตสาหกรรมเดยวกนมากทสด รองลงมา คอปญหาคาจางแรงงานสงสงผลกระทบตอตนทนของผผลต แรงงานสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอ และแรงงานภาคอตสาหกรรมโยกยายไปสภาคบรการ อกทงปญหาอนๆ เชน แรงงานลาออก เพอไปเรยนตอ หรอท ากจการสวนตว แรงงานไมมความอดทน แรงงานไมมความตงใจ ไมมความกระตอรอรนในการท างาน แรงงานไมมความพรอมในการท างานไมคมคากบคาจางทไดรบ และปญหาการสอสารกบแรงงานตางดาว เปนตน

ดานแนวทางแก ไ ขปญหาแรง งานในภาคอตสาหกรรมของผประกอบการนน สามารถ

108



สรปไดวา ปญหาคาจางแรงงานสง แกไขโดยปรบลดโอทในการจางงาน และจดงานใหรองรบกบเวลางานทก าหนด จางงานแรงงานตางดาวมากขนเพอลดตนทนการจางงาน ประกอบกบควบคมรายจาย และลดตนทน คาใชจายดานอนๆ ปญหาแรงงานยายไปโรงงานอนในอตสาหกรรมเดยวกน แก ไขโดยการจางแรงงานเพมทดแทนสวนทลาออก สงเสรมสวสดการ เชน ประกน เบยขยนตางๆ และเนนหาแรงงานทมความรบผดชอบ ไมเนนแรงงานวยรน สวนปญหาแรงงานยายไปภาคบรการ แกไขโดยเปดรบสมครพนกงานเพอทดแทนสวนทลาออกอยางตอเนอง และปญหาแรงงานไมม ฝมอ แก ไขโดยการจดอบรม เพ อเสรมสรางทกษะการท างาน และเชอมโยงกบทางมหาวทยาลยตางๆ โดยตรงเปดรบพนกงานทเกยวกบสายวชชาชพเพมมากขน

ส าหรบการแกปญหาระยะยาว เนองจากปญหาแรงงานเปนปญหาเชงโครงสราง ซงตองใชเวลาในการปรบเปลยนทางโครงสราง การแกปญหาขางตนเปนการแกปญหาระยะสน ในระยะยาวจ าเปนตองมการเพมผลตภาพของแรงงาน และการใชระบบอตโนมต (Automation)ในภาคอตสาหกรรมใหมากขนเพอแกและบรรเทาปญหาการขาดแคลนแรงงาน ปญหาคณภาพแรงงานและปญหาแรงงานมคณสมบตไมตรงตองการ

ผลกระทบเชงบวกและความจ าเปนในการจางแรงงานตางดาวในประเทศไทย

ปณตา ศรศร (2554) ไดเขยนบทความเรอง แรงงานตางดาว : ความส าคญและการบรหารจดการ ไวอยางนาสนใจ ดงน1.ประโยชนของแรงงานตางดาวมผลตอระบบเศรษฐกจของประเทศไทย เนองจากการทประเทศไทยมระดบการพฒนาทสงกวาประเทศเพอนบานอยางมาก โดยเฉพาะทางดาน ผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (GDP) มความแตกตางกนอยระหวาง 17 - 63 เทา

รายได ประชากรทแตกตางกนมากถง 6 -13 เทา และคาจางแรงงานทแตกตางกน 5 -7 เทา ท าใหเกด ชองวางทางเศรษฐกจระหวางกนมาก จงเกดแรงงานตางดาวอพยพจากประเทศเพอนบาน หลงไหลเขาประเทศไทยมากขน เนองจากสภาพทางเศรษฐกจของประเทศเพอนบานไม เออตอการท างาน ประกอบกบความตองการเพมโอกาสในการหางานท าและรายไดทดกวาของแรงงานตางดาว หากแรงงานตางดาวออกไปจากระบบเศรษฐกจของไทย จะท าใหผลผลตรวมของประเทศลดลงประมาณ รอยละ 0.49 ทงนเพราะแรงงานตางดาวชวยเพมอปทานแรงงานของประเทศท าใหการผลตเพมมากขนในเวลาเดยวกนถาแรงงานตางดาวออกไปจากระบบเศรษฐกจ จะมแรงกดดนตอคาจางแรงงานและระดบราคาบาง สงผลใหการสงออกนอยลงดวย โดยสรปแลวการทมแรงงานตางดาวเขามาท างานในประเทศไทย ถงแมวาจะเปนประโยชนในทางเศรษฐกจในการชวยเพมขดความสามารถทางดานการผลตแลว แตยง สงผลทางลบตอแรงงานไรฝมอและการกระจายรายไดดวย รวมทงเกดปญหาการแยงงานคนไทยในบางอาชพ

ความจ าเปนในการใชแรงงานตางดาว สาเหตความจ าเปนของการจางแรงงานตางดาวในประเทศไทยสรปไดดงน

1. เกดจากการตงตวของตลาดแรงงานระดบลาง โดยเฉพาะในอาชพตาง ๆไดแก การเพาะปลก เลยงสตวประมง ผรบใชในบาน และกรรมกรเปนตน ประกอบกบเหตผลทธรกจ และอตสาหกรรมตางๆตองการร กษาความสามารถในการแข งข นไว จงจ าเปนตองจางแรงงานตางดาวเพอลดความตงตวของตลาดแรงงานทเกดขน

2. การเลอกท างานของแรงงานไทยโดยเฉพาะงานทเสยง ล าบากและสกปรกซงเปนสาเหตหนงของการตงตวของตลาดแรงงานระดบลาง

109



จงจ าเปนตองจางแรงงาน ตางดาวแทนในต าแหนงงานทวางเนองจากแรงงานไทยเลอกท างาน

3. การขาดแคลนแรงงานภายในประเทศ ความตองการลดคาใชจายอตราคาจางภายในประเทศทมแนวโนมสงขน และความส าเรจในการลดอตราการเกดของประชากรท าใหมแรงงานไทยเขาสตลาดแรงงานลดลง

4. แรงงานตางดาวมความขยนอดทน ไมเกยงงาน ไมเปลยนงานบอย และแรงงานตางดาวสวนใหญจะเขามาท างานทแรงงานไทยไมท าแลว เพราะสวนหนงของ แรงงานไทยมการพฒนาไปในระดบสงและมคานยมในการเลอกงาน

5. เปนความจ าเปนของนายจางในการใชแรงงานตางดาวในระดบสง เนองจากดานนโยบายและการจดการในกจการของนายจาง และปจจยพนทตงสถานทท างาน ซงเอออ านวยตอการใชแรงงานตางดาว

ผลกระทบดานลบการจางแรงงานตางดาวในประเทศไทย

แรงงานตางดาวทเขามาท างานในประเทศไทย ในปจจบน ไดสรางผลกระทบใหเกดขนในสงคมไทย ดงน

1. ปญหาการวางงานและการท างานต ากวาระดบ เนองจากมแรงงานอพยพเขาสประเทศเปนจ านวนมาก ท าใหอตราต าแหนงงานทวางอยมไมเพยงพอ ประกอบกบแรงงานในทองถนเองกมมากอยแลว รวมทงลกษณะงานบางประเภทมการน าเครองจกรทนแรงเขามาชวย จงท าใหแรงงานอพยพบางสวนเกดการวางงาน ซงแรงงานอพยพสวนใหญเปนแรงงานประเภทไร ฝมอ เมอเกดการแขงขนกนหางานท า จงยอมรบคาจางแรงงานต า โดยการตดราคาคาแรงงานใหต าลง ซงกอใหเกดความสมพนธทไมดระหวางแรงงานอพยพทเขามาอยกอนกบแรงงานอพยพทสวสดการ

ไมด จงมกกอใหเกดการประทวงหยดงานและเรยกรอง เพอใหไดคาจางแรงงานทสงขน

2. ปญหาเรองทอยอาศยและแหลงชมชนแออด โดยแรงงานอพยพในบางสวน ขนแรกจะเขาอาศยอยกบญาตพนองหรอเพอนไปพลางกอน จนกวาจะมงานท าและมรายไดพอเลยงตนเองได จง เปนสาเหตใหแรงงานอพยพบางสวนตองรวมกนอาศยอยในชมชนแออด

3. ปญหาการปรบตวเขากบวฒนธรรมใหม แรงงานอพยพไดน าเอาวฒนธรรมเดมตดตวมาดวย เมอเขามาอยในประเทศใหมจ าเปนตองปรบตวใหเขากบสถานการณและสงแวดลอมใหมใหได โดยจะไดรบวฒนธรรมใหมเขาไป และจะท าใหนสยและวถชวตเปลยนไปโดยไมรตว ซงจากทเคยเปนคนใจกวางและรกพวกพองจะกลายเปนคนใจแคบ เหนแกตว ใชชวตฟมเฟอย และชอบเทยวเตร

4. ปญหาคนเรรอนขอทาน เนองจากแรงงานอพยพสวนใหญเปนแรงงานประเภท ไรฝมอ และต าแหนงงานวางในทใหมมไมเพยงพอกบปรมาณแรงงานทอพยพเขามาประกอบกบ คาครองชพสง จงท าใหผอพยพบางสวนไมมงานท า หรอไมสามารถเขาท างานในต าแหนงงานทตองใชฝมอได ท าใหตองใชชวตอยอยางอดอยากแรนแคนไมสามารถหาเงนมาใชในการยงชพได จงตดสนใจออกเรรอนเปนขอทานไปวนๆ เพราะเหนวาเปนการหาเงนไดโดยวธงายๆ ซงบางครงกอใหเกดรายไดเปนกอบเปนก าจงท าคนอนๆเอาเปนเยยงอยางยดการเรรอนขอทานเปนอาชพ

5. ปญหาอาชญากรรม ปกตในประเทศจะมประชากรมากอยแลว ยงมแรงงานอพยพจากทอนเขามาตลอดเวลา กยงจะท าใหมประชากรมากขนจนกอใหเกดการวางงาน และบรการของรฐทมอย ไมเพยงพอ รวมทงคาครองชพทสง ท าใหบคคลบางจ าพวกซงไมมงานท าหรอขดสนในเรอง

110



รายได หนมาประกอบอาชญากรรมทกรปแบบ เชน การฉกชง วงราว ปลนจ และลกทรพย เปนตน

6. ปญหายาเสพตด การอพยพของแรงงานจากประเทศเพอนบานเขาสประเทศไทยเปนจ านวนมากท าใหไมสามารถหาแหลงทอยอาศยทดได ดงนน จงตองเชาบานรวมกนอยอยางแออดบางครงกไปอาศยอยในแหลงสลม ซงชมชนแออดและสลมตางๆ เหลาน มกเปนแหลงมวสมและ ม การจ าหนายยาเสพตด จนท าใหลกหลานของผอาศยเหลานนตดยาเสพตดไปดวยและมบางรายหนมายดการคายาเสพตดเปนอาชพ

7. ปญหาโสเภณ ผหญงทอพยพเขาสประเทศใหม บางสวนทตองการประกอบอาชพทงายและสบาย จงไดยดอาชพเปนโสเภณ ซงมทงเปดเผยและแอบแฝงคออยในรปของการใหบรการ เชน เปนพนกงานเสรฟตามรานอาหาร พนกงานในสถานอาบอบนวด และชางเสรมสวย เปนตน

8. ปญหาสาธารณะและเศร ษฐก จ เนองจากปญหายาเสพตดและโสเภณท าใหประชากรในประเทศสวนหนงเกดการตดยาเสพตด และเปนกามโรค รวมทงโรคเอดสดวย ท าใหรฐตองเสยคาใชจายเปนจ านวนมากเพอใชในการรกษาผตดยาเสพตดและเปนกามโรค

9. ปญหาสงแวดลอมเปนพษ การอยกนอยางแออดในชมชนผอพยพ การก าจดของเสยเปนไปอยางไรประสทธภาพ และกอใหเกดปญหาสงแวดลอมเปนพษ กลาวคอ ในแหลงชมชนแออดซงอยกนอยางหนาแนนมกมสภาพบานเรอนทอยอาศยไมถกสขลกษณะ ไมมทอระบายน าทง หรอถามกไมเพยงพอกบปรมาณครวเรอนทมอย จงท าใหมการทงขยะหรอของเสยลงไปตามแมน า คคลอง จนท าใหเกดการเนาเสยและเกดโรคอนๆ ตามมาอกดวย

สรปผล 1. การจดการกบปญหาแรงงานตางดาว

ใหไดผลอยางยงยนนน การกบปญหาแรงงานตางดาวจ าเปนตอง

มความเขาใจแรงจงใจทางเศรษฐกจของนายจาง ลกจาง และแรงงานตางดาว และค านงถงผลไดผลเสยระยะยาว เนองจากคาแรงงานตางดาวถกกวาคนไทยคอ เฉลยวนละ 125-128 บาท ดงนนผประกอบการ จงเลอกจางแรงงานตางดาวมากกวาแรงงานไทย นอกจากนแรงงานตางดาวทเขามาตามชายแดนควบคมไดยาก และจะเขามาตามแรงจงใจทางเศรษฐกจโดยไมค านงวาผดกฎหมายหรอไม มาตรการแกปญหาจงไมใชเพยงการจดการ ทเกยวของกบแรงงานตางดาวเทานน แตตองใชวธการจดการแรงงานทงระบบ โดยผมมขอเสนอดงน

2. ส ารวจความตองการแรงงานตางดาวทงระบบ

ควรม ก ารส าร วจคว าม ตองการแรงงานตางประเทศในทกประเภท ทกระดบ ตงแตระดบมนสมอง คนทช านาญในวชาชพเฉพาะทาง แรงงานในสาขาทไทยขาดแคลน ไปจนถงแรงงานไร ฝมอประเภทตางๆ เพอเปนขอมลส าหรบการก าหนดมาตรการดานแรงงานกบอตสาหกรรมตางๆ ไดอยางเหมาะสม (เพราะวาตงขอสงเกต)

3. ปรบโครงสรางการจางงานไปสภาคการผลตทมมลคาเพมสง

รฐบาลควรเรงยกระดบฝมอแรงงานไทยใหมทกษะสงขน เพอยายไปท างานในภาคการผลตทมมลคาเพมสง ซงใหคาจางทสงกวา นอกจากน รฐอาจจดท าโครงการฝกอบรมแรงงานไทยปอนตลาดโลก โดยการส ารวจความตองการแรงงานในตางประเทศ และฝกอบรมแรงงานไทยใหม ทกษะตรงตามความตองการในตลาด

111



ตางประเทศ และสนบสนนใหแรงงานไทยไปท างานยงตางประเทศ

4. การยายโรงงานอตสาหกรรมท ใชแรงงานเขมขน

หากตองการใหมาตรการจดการแรงงานตางดาวทท างานแบบไป-กลบเกดขนอยางเปนรปธรรม รฐควรสนบสนนอยตะเขบชายแดนหรอใหเขตชายแดนเปนเขตอตสาหกรรมแรงงานราคาถก และจดมาตรการสงเสรมการยายฐานการผลตของอตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนไปยงชายแดนไทย เชน การพฒนาระบบสาธารณปโภคพนฐาน ระบบคมนาคขนสง มาตรการรกษาความปลอดภยในแถบชายแดนใหมความพรอมเพอรองรบการเปดเขตอตสาหกรรมใหม รวมถงการอนญาตใหอตสาหกรรมเหลานนใชแรงงานตางดาวไดเตมท อกแนวความคดทนาสนใจคอการยายฐานการผลตสประเทศเพอนบาน รวมมอกบประเทศเพ อนบานในการก าหนดมาตรการคมครองการลงทนจากไทย การพฒนาโครงสรางพ นฐานรองร บการลงทน และการก าหนดมาตรการสงเสรมการลงทนจากตางประเทศ ซงจะท าใหแรงงานตางดาวทเดนทางมาขายแรงงานในประเทศไทยลดลงในระยะยาว ในขณะเดยวกนยงสามารถรกษาความอยรอดของภาคอตสาหกรรมทใชแรงงานไรฝมอของไทยไวไดดวย

112



เอกสารอางอง ดาบสองคมสงคมไทย. (2555). กลมปญหาแรงงานตางดาว, เขาถงไดจาก: http://import- worker. blogs

pot.com (วนทคนขอมล: 21 ตลาคม 2558) ปณตา ศรศร. (2554). แรงงานตางดาว: ความส าคญและการบรหารจดการ. คนเมอวนท 22 ตลาคม 2558.,

จาก http://training.p3.police.go.th/doc/non4.pdf. ผจดการ Online. (2555). เรองแรงงานตางดาวในประเทศไทย. คนเมอวนท 21 ตลาคม 2558.,

จาก http://www.manager.co.th. พชราวลย วงศบญสน. (2552). การยายถน: ทฤษฎและความเปนไปในเอเชย. กรงเทพฯ: วทยาลย

ประชากรศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ลอชย วงษทอง. (2551). ปจจยทมอทธพลตอนายจางในการวาจางแรงงานระหวางแรงงาน ไทย-แรงงาน

ตางดาวในสภาวะเศรษฐกจปจจบนในอ าเภอเมองจงหวดสมทรปราการ. ชลบร: วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา.

สภางค จนทวานช และคณะ. (1998). รายงานผลการวจยเบองตน เรองการยายถนของผหญงไทยไปเยอรมนน: สาเหต ชวต ความเปนอย และผลกระทบในประเทศไทย และเยอรมนน. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ส านกบรหารแรงงานตางดาว. (ม.ม.ป.). การน าเขาแรงงานตางดาว. คนเมอ21 ตลาคม 2558.,จาก http://www.mol.go.th.

Ravenstein, E. G. The Laws of migration. London: Journal of the Royal Statistical Society - vol. 48, june, 1885.

113

http://www.mol.go.th./

http://www.mol.go.th./

Documents

ตลาดแรงงานของไทยในอนาคต Labor of Thailand Market will in ... · วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น