Relax @ เรอนแพ

48 พระสยาม ฉบบท 4 เดอนกนยายน - ตลาคม 2556

ดร. เอกนต นตทณฑประภาศ รองผอ�านวยการ ส�านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) กระทรวงการคลง ผบรหารหนม วย 42 ป เดนทางมาท ธปท. ส�านกงานใหญอยบอยครง ดวยหนาททท�างานประสานความรวมมอใกลชดกบ ธปท. แตการมาเยยมเยยน ‘เรอนแพ’ ครงนถอวามความพเศษท ดร. เอกนต จะมาบอกเลาเรองราวสวนตว ตลอดจนแงคดและมมมองการใชชวตและการท�างานทกลมกลอมและลงตวกบ ‘พระสยาม’ ซงเปดคอลมน Relax @ เรอนแพ ตอนรบคนนอก ธปท. เปนฉบบแรก

ขาราชการ ขาแผนดนสยาม

นบไดวา ดร. เอกนต เปนขาราชการทมความรความสามารถครบเครอง จบ ม.6 จากวชราวธวทยาลย และเขาศกษาตอท คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร หลงควาเศรษฐศาสตรบณฑต เกยรตนยม ไดเรมตนชวตการท�างานในภาคเอกชน กอนทจะ

‘ชวตทมแบบแผน’ ของดร. เอกนต

นตทณฑประภาศ

เดนตามความฝนดวยการเขารบราชการในป พ.ศ. 2536 ท กรมสรรพากร กระทรวงการคลง ตอมาสอบทน ก.พ. ตามความตองการของส�านกงานเศรษฐกจการคลง ไปศกษาตอระดบปรญญาโทดานเศรษฐศาสตรท University of Illinois at Urbana-Champaign มลรฐอลลนอยส สหรฐอเมรกา และปรญญาเอกดานเศรษฐศาสตรท Claremont Graduate University มลรฐแคลฟอรเนย สหรฐฯ

Relax @ เรอนแพ

ฉบบท 4 เดอนกนยายน - ตลาคม 2556 พระสยาม 49

เมอ 20 ปทแลว ดร. เอกนต ยอมทงเงนเดอนเอกชนจากบรษท เงนทนหลกทรพยทสงกวาเงนเดอนราชการราว 3-4 เทา เพอรบราชการตามเจตนารมณอนแนวแนทมมาตงแตแรกเรม ตงใจท�างานอยางมงมน ไตเตาในกระทรวงการคลงเรอยมา จนเปนขาราชการซ 9 ในวยเพยง 36 ป และด�ารงต�าแหนงรองผอ�านวยการ สศค. ในปจจบน

ดร. เอกนต เลอกรบราชการ ดวยเหตผลสองประการ ประการแรก เพราะเหนแบบอยางการรบราชการทดจากบดาและมารดา คอ ศ.ดร. อสสระ นตทณฑประภาศ อดตประธานศาลรฐธรรมนญ และคณผาณต นตทณฑประภาศ อดตปลดหญงแหงส�านกนายกรฐมนตร และกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ทมโอกาสท�าประโยชนใหประเทศชาต ในฐานะ ‘ขาแผนดน’ มาตลอดชวต และประการทสอง เนองจากในขณะนนภาคเอกชนรงเรอง เตมไปดวยบคลากรทมากฝมอ ขณะทภาคราชการขาดแคลนคนเกง แมเขาจะถอมตววาไมใชคนเกง แตดวยความรเศรษฐศาสตรทไดร�าเรยนมานาจะท�าประโยชนใหแกภาพรวมและประเทศชาตไดมากกวาการท�างานใหภาคเอกชน

“ทานอดต ผอ. สศค. ฝากหลกคดของการเปนขาราชการตอนเรมเขามารบราชการใหกบผมวา คนรบราชการม 2 แบบ ประเภทแรก คอ คนทรบเงนเดอนนอย แตท�างานมากกวาเงนเดอนทได และอกประเภทหนง คอ เงนเดอนนอย แตกยงท�างานนอยกวาเงนเดอนทไดรบ สวนตวทานเองทานเลอกทจะใชชวตแบบท 1 เพราะไดโอกาสเรยนรและประสบการณอยางมากจากราชการ ตงแตวนนนผมกเลอกเปนคนรบราชการแบบท 1 แมเงนเดอนจะนอย แตกมความภาคภมใจและมโอกาสไดเรยนรเยอะมาก”

‘ผบกเบก’ ผลงานแหงความภาคภมใจ

แมจะเปนหนวยงานหลกดานเศรษฐกจของประเทศ แตกระทรวงการคลงเมอทศวรรษทแลวกลบไมมหนวยงานทรบผดชอบดานการประมาณการเศรษฐกจมหภาคเลย จนกระทง ดร. เอกนต ทเพงควาปรญญาเอกมาหมาด ๆ ไดรบมอบหมายใหท�าภารกจทส�าคญน

“ผมจบปรญญาเอกในชวงปลายป พ.ศ. 2542 ซงเปนชวงฟนฟวกฤตตมย�ากงพอด ทานผอ�านวยการ สศค. ในขณะนนบอกวาเราไปยมจมกคนอนหายใจไมได เพราะทผานมาตองไปขอความเหนการประมาณการเศรษฐกจจากสภาพฒนฯ และ ธปท. จงถงเวลาทตองท�าเอง ผมและเพอนรวมงานทเพงจบจากตางประเทศมาอก 2-3 คน กรวมกนท�าสงเหลานขนเปนครงแรก”

กองนโยบายเศรษฐกจมหภาค (ซงปจจบนไดรบการยกระดบเปนส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาค) กอตงขนอยางเปนทางการเมอป พ.ศ. 2545 เปนตนมา จนถงเวลาน 11 ป แลว นบเปนผลงานทเขา ภาคภมใจมากทสดเพราะเปนคนออกแบบและวางรากฐานของระบบการวเคราะหและประมาณการเศรษฐกจไทยอยางเปนทางการขนครงแรกในกระทรวงการคลง และเปนคนจดท�ารายงานประมาณการเศรษฐกจไทยฉบบแรกของกระทรวงการคลง

อยางไรกตาม ดร. เอกนต บอกวาความทาทายในการท�างานท

สศค. กระทรวงการคลง กคอ การบรหารงานจ�านวนมากภายใตระยะเวลาและบคคลากรทมอยอยางจ�ากด

“สศค. เปนหนวยงานทมปรมาณงานจ�านวนมากและหลากหลาย ดแลทงภาพรวมเศรษฐกจมหภาค การคลง ภาษ ระบบการเงน สถาบนการเงนเฉพาะกจ การออม การลงทน และการตางประเทศ เรองนโยบายทงหมดของกระทรวงการคลงจะมาอยทน ซงลวนแลวแตเปนเรองเรงดวนดวยกนทงสน ในชวงแรก ๆ ทยงปรบตวไมไดกชอกหลายครงเหมอนกน การท�างานท สศค. ท�าใหผมไดเรยนรวาตองจดล�าดบความส�าคญ ของงานตามความเรงดวน และเรยนรทจะบรหารทงงาน คน และ เวลา ใหมประสทธภาพมากทสดเทาทจะเปนไปได” ดร. เอกนต เลาถง ประสบการณท�างานในอดตเมอครงยงเปน ‘มอใหม’ อยางอารมณด

ทางเลอก ทางรอดเศรษฐกจไทย

ในฐานะทเปนผ เชยวชาญดานเศรษฐกจมหภาคระดบแถวหนาของเมองไทย ดร. เอกนต เสนอมมมองทนาสนใจวา “โลกทกวนนมความผนผวนมากขน กระแสเงนทนเคลอนยายเรวขนมาก ตองบรหาร ความผนผวนใหด แตพนฐานเศรษฐกจไทยกถอวาไมไดย�าแย เพราะมบญเกาอย เยอะ ไมว าจะเปนเรองการปฏรประบบสถาบนการเงน ทกระทรวงการคลง และ ธปท. ท�างานรวมกนภายหลงวกฤตป พ.ศ. 2540 ท�าใหเรามระบบการเงนทเขมแขง สวนการขยายตวทางเศรษฐกจจากการลงทนโครงสรางพนฐาน ทเราลงทนไปเมอ 40-50 ปทแลว กคงยงพอใชได ท�าใหศกยภาพการผลตเตบโตในระดบรอยละ

Relax @ เรอนแพ

50 พระสยาม ฉบบท 4 เดอนกนยายน - ตลาคม 2556

4-4.5 แตความทาทายทสดในอนาคตคอ ความผนผวนจะมากขน ขณะเดยวกนศกยภาพเศรษฐกจของประเทศไทยจะลดนอยถอยลง จงตองเรงลงทนในโครงสรางพนฐานทงทางกายภาพและทางดานสงคมควบคกนไป โดยเฉพาะระบบการศกษาทตองมคณภาพและเปดโอกาสใหเดกไทยไดเขาศกษาอยางเทาเทยมกน”

ดร. เอกนต ใหความเหนวา กระทรวงการคลงมเครองมอและกลไกอยเปนจ�านวนมากทจะชวยเพมศกยภาพเศรษฐกจของประเทศไทยได “กระทรวงการคลง ปฏรปโครงสรางภาษใหสามารถแขงขนได เชน การลดภาษเงนไดนตบคคล จากรอยละ 30 เหลอรอยละ 20 ในปจจบน เพอใหเอกชนไทยสามารถแขงขนไดกบนานาประเทศ หรอ การบรหารทรพยสนของประเทศไทย เชน ทราชพสดทมอยจ�านวนมากใหมประสทธภาพและเกดการใชประโยชนจากทรพยากรอยางเตมท”

รวมมอ รวมใจ สรางกลไกทสอดประสานกบ ธปท.

ดวยบทบาทหนาททเกยวเนองกนในการดแลและรกษาเสถยรภาพเศรษฐกจมหภาคของประเทศ ดร. เอกนต จงมโอกาสท�างานรวมกบ ธปท. อยบอยครง และนนเปนทมาของสายสมพนธอนดทแนบแนน

“ผมรจกคน ธปท. มากกวาคนในกระทรวงการคลงเสยอก เพราะไดท�างานรวมกนกบแทบทกหนวยงานทเกยวของโดยเฉพาะในชวงแกไขปญหาวกฤตเศรษฐกจทผานมา คน ธปท. เปนคนเกง ทนเปนองคกรทรวบรวมคนเกงไวเยอะ สามารถวางรากฐานเรองคนไดดมาก แตขอจ�ากดของกระทรวงการคลง คอคนนอย ตอนนน ม.ร.ว. จตมงคล โสณกล เปนผวาการ ธปท. ทานยงบอกเลยวา กระทรวงการคลงเรามทมเดยวทแกปญหาวกฤตเศรษฐกจ แตท ธปท. ในแตละเรองจะมหนงทมเขามาดแล”

จากประสบการณทไดรบ ดร. เอกนต เหนวา แมทงสององคกรจะท�างานรวมกนมานาน แตกลบมกลไกความรวมมอหรอการหารอระหวางกนนอยมาก และบางครงจะตองอาศยความสมพนธสวนตวระดบบคคลเพอใหการประสานงานระหวางองคกรส�าเรจลลวงดวยด “ผมจงอยากใหมกลไกหรอชองทางทเปดโอกาสให ผบรหารระดบสงของทง 2 หนวยงานไดพดคยแลกเปลยนหารอกนใหมากขน ซงผมเชอวาจะชวยใหการประสานงานระหวาง 2 หนวยงานราบรนและมประสทธภาพมากขน”

ชนชม BOT Symposium

ธปท. เคยเชอเชญ ดร. เอกนต เปนผวจารณบทความในเวท BOT Symposium อย 2-3 ครง เมอครงท ดร. เอกนตยงเปนผบรหารระดบกลาง และนนท�าใหเขาเหนวาภารกจนของ ธปท. เปนสงทนาชนชม

“ถามโอกาส ผมจะเขารวมเสมอ เพราะเปน Symposium ทส�าคญและไดความรมาก ทผานมากไดเขารวมทงทางตรงและทางออม ทางตรงกคอเขามาเปนผวจารณบทความ ทางออมกคอแนะน�าใหเจาหนาทกระทรวงการคลงเขามาท�างานวจยรวมกบ ธปท. สงทดของ BOT Symposium คอ การสรางความเขาใจใหเกดขนกบสาธารณชน และสรางความตระหนกถงประเดนปญหาทคนสวนใหญไมเคยมอง”

“ส�าหรบ สศค. เอง กมการจด FPO Symposium ในรปแบบทคลายคลงกน โดยมงหวงชประเดนและสรางความเขาใจใหสาธารณชนรบทราบวาประเทศไทยตองจบตาอะไรในอนาคต เชน ปนจดในหวขอ ‘ความเสยงทางการคลงระยะยาว’

ยนหยดในหลกการทถกตอง

เมอถามถง ‘คนตนแบบ’ ดร. เอกนต ไมลงเลทจะเอยถง ศ.ดร. อสสระ และคณผาณต นตทณฑประภาศ จากความคนเคยและความผกพนทแนนแฟน และรบรมาโดยตลอดวา บพการทงสองตางทมเทในการท�างานเปนอยางมาก

“สงทผมเหนมาตงแตเดกคอ ทงสองทานขนแฟมกลบมาท�างาน ทบาน ท�าใหเหนวาทานท�างานทมเทขนาดไหน ผมเหนอปสรรคทแตละทานเจอในการท�างาน และเหนในหลกการททานยนหยด คณพอและ คณแมเคยไดรบผลกระทบจากการเมองทงค แตตองมหลกการทยดถออยางหนกแนน มนคงในการเปนขาราชการทด”

นอกจากน ดร. เอกนต ซงเคยด�ารงต�าแหนงอครราชทต ฝายเศรษฐกจการคลง ประจ�าสหราชอาณาจกรและยโรป ซงเปนต�าแหนงเดยวกบ ดร. ปวย องภากรณ เคยท�าทลอนดอน จงศกษาเรองราวและงานเขยนของ ดร. ปวย อยางละเอยด ดร. เอกนต เลาวา บทความบางสวนของ ดร. ปวย ท ธปท. รวบรวมไว ไดสรางแรงบนดาลใจและใหขอคดในการท�างานไดเปนอยางด

Relax @ เรอนแพ

ฉบบท 4 เดอนกนยายน - ตลาคม 2556 พระสยาม 51

“อาจารยปวย เปนขาราชการอกคนหนงทโดนพษทางการเมอง ทานบอกวาการเปนขาราชการทดตองท�าหนาทอยางมหลกการ แตกตองเขาใจในบทบาทของขาราชการและบทบาทของนกการเมองดวย ตางคนตางตองเคารพบทบาทหนาทของกนและกน ขาราชการมหนาทเปนผใหค�าแนะน�า (Policy Advisor) ไมใชผตดสนใจ (Policy Decision Maker) ซงสวนใหญเปนบทบาทของนกการเมองทเขามาท�าหนาทบรหารประเทศ ดงนน ขาราชการทดจะตองเสนอแนะนโยบายทตนเองรบผดชอบอยางตรงไปตรงมา ไมใชคลอยตามนกการเมองหมดทกเรอง แตเมอขาราชการเสนอแนะนโยบายใด ๆ ตามหลกการแลว นกการเมองเขาจะเลอกแนวทางอนทขาราชการอาจไมเหนดวย กตองเคารพในการตดสนใจของนกการเมองดวย เพราะเขาเปนตวแทนของประชาชน นคอแนวคดของอาจารยปวย ทผมชอบมากและตงใจจะยดเปนแนวปฏบตงานในหนาทราชการตอไป”

กฬาคลายเครยด ธรรมะสรางสข

ดวยความชอบเลนกฬาเปนชวตจตใจมาตงแตเรยนทวชราวธวทยาลย และเขาเรยนทมหาวทยาลยธรรมศาสตรดวยโควตานกกฬา และเคยเปนอดตนกรกบเยาวชนทมชาตไทย ทกวนน ดร. เอกนต ยงใช ‘กฬา’ เปนเครองมอในการบ�าบดความเครยดเชนเคย แตเนองดวยภารกจทรดตว และเวลาทมอยอยางจ�ากด ท�าให ดร. เอกนต ไมสามารถเลนกฬาไดนานและบอยครงเทาทตองการ

“ปจจบนผมวายน�าบาง และเลนเทนนสทกระทรวงการคลง รวมถงการวง ซงเปนกฬาทสามารถท�าไดในระยะเวลาจ�ากด ไมใชเลนครงละ 3-4 ชวโมงเหมอนเมอกอน”

นอกจากน ดร. เอกนต ยงสนกกบการออกก�าลงกายรปแบบใหม นนคอ ‘ไทช’ เพราะนอกจากจะเรยกเหงอไดด ท�าใหรางกายแขงแรงแลว ยงชวยฝกสตและสมาธใหมนคงอกดวย

จดเปลยนส�าคญในชวตของ ดร. เอกนต มทมาจาก ‘ธรรมะ’ ซงเรมศกษาอยางจรงจงหลงกาวสรมกาสาวพสตร

“ผมคนพบวาธรรมะชวยในการด�ารงชวตประจ�าวนและการท�างานไดเยอะ การสวดมนต ปฏบตธรรม เดนจงกรม ชวยใหผอนคลาย ท�าใหสมาธดขน และท�าใหจดหมายในชวตของผมเปลยนไป และเขาใจวาทกอยางเปนหวโขน”

“เดมผมตงเปาในเรองความส�าเรจในหนาทการงาน แตสจธรรมของคณพอกบคณแม หลงเกษยณอาย ทายทสดกตองคนทกอยางไป กท�าใหผมมมมมองทเปลยนไป ตอนนเปาหมายของผมคอ เปนมนษยทเกดมาท�าความด สงสมความด ปฏบตธรรมสม�าเสมอ เดนจงกรมทกเชาหลงตนนอนวนละอยางนอย 10 นาท และพยายามมสตในชวตประจ�าวน ท�าหนาททกวนนใหดทสด และผมรแลววามอะไรนอกเหนอจากความสขทางโลก”

ดวยความสนใจในหลกธรรมค�าสอนของพระพทธศาสนาและเปนหนอนหนงสอตวยง หนงสอท ดร. เอกนต อยากแนะน�าใหทกคนไดอานกนกคอ ‘คมอมนษย’ ของ ‘ทานพทธทาสภกข’ แตส�าหรบใครทอยากจะลองอานหนงสอธรรมะ แตไมเคยสนใจมากอน ดร. เอกนต แนะน�าใหเรมอานจากนวนยายเชงธรรมะของ ‘ดงตฤณ’ เชน ‘กรรมพยากรณ’ หรอหนงสอเรอง ‘เสยดายคนตายไมไดอาน’ เพราะใชส�านวนภาษาทอานงาย เขาใจงาย

ความสนใจในธรรมะ ยงเชอมโยงโดยตรงกบความชอบในการฟงเพลงสไตลเบา ๆ เชน บอสซาโนวา ของ ดร. เอกนต เพราะเมอฟงแลวรสกสบายใจ และผอนคลาย

แมจะท�างานหนก แตหากมเวลาวาง ดร. เอกนต กมกจะออกเดนทางทองเทยว และชอบศกษาประวตศาสตร ชวต ความเปนอย ของเมองหรอประเทศทเดนทางไป โดยลาสดเพงไปเทยวมลดฟทกบภรรยา และโดยสวนตวแลวชอบเดนทางไปยงสถานททองเทยวใหม ๆ ทยงไมเคยไป จะไดเรยนรสงใหม ๆ ไปพรอมกบการทองเทยว

กอนจบบทสนทนา ดร. เอกนตไดใหขอคดวา อยากใหทกคนมเปาหมายในชวตทชดเจน เพราะจะท�าใหเราคนพบความตองการทแทจรงของตวเอง และใชชวตอยางมความสข

“อะไรทท�าเพราะความชอบ จะท�าใหเราท�าสงนนไดดมากขน” ผบรหารหนมแหงกระทรวงการคลงกลาวทงทาย

ฉบบท 4 เดอนกนยายน - ตลาคม 2556 พระสยาม 51