ประวัติศาสตร์ - library.fes.delibrary.fes.de/pdf-files/bueros/thailand/12833.pdf · ค าน า ขบวนการแรงงานทั่วโลกมีประวัติศาสตร์อันยาวนานและร

ประวตศาสตรขบวนการแรงงานเยอรมน

ฉบบยอ

โดยมลนธฟรดรค เอแบรท

มลนธพพธภณฑแรงงานไทย

ชอหนงสอ ประวตศาสตรขบวนการแรงงานเยอรมนฉบบยอ ประวตศาสตรแรงงานไทยTitle A Brief History of the German Labor Movement Thai Labour History CIP 331.7 ISBN 978-616-91344-5-9ตพมพครงท 1 กนยายน2559จ�านวน 1,000เลมจดท�าโดย มลนธฟรดรคเอแบรท(Friedrich-Ebert-Stiftung) มลนธพพธภณฑแรงงานไทยผเขยน ประวตศาสตรขบวนการแรงงานเยอรมนฉบบยอ ChristineSpeiserและSveaWindwehr ประวตศาสตรแรงงานไทย วชยนราไพบลยผแปล ปรางคทพยดาวเรองลขสทธ ©มลนธฟรดรคเอแบรทตดตอ มลนธฟรดรคเอแบรท อาคารธนภมชน23เลขท1550ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสนเขตราชเทวกทม.10400 โทร02-6527178-9โทรสาร02-6527180 Website:www.fes-thailand.org Facebook:Friedrich-Ebert-StiftungFESThailandภาพปก ธงดงเดมของพรรคSPDท�าตงแตยงใชชอพรรคADAV ป1873©AdsD/FES,6/FAHNE0075ภาพประกอบ เจาของลขสทธอนญาตใหมลนธฟรดรคเอแบรท ใชส�าหรบการพมพหนงสอเลมน

2

ประวตศาสตรขบวนการแรงงานเยอรมนฉบบยอ

ค�าน�า

ขบวนการแรงงานทวโลกมประวตศาสตรอนยาวนานและร�ารวยดวยเรองราว ในประวตศาสตรการตอส มทงความส�าเรจและความลมเหลว มทงความภาคภมใจและความผดหวง ประวตศาสตรแรงงานเยอรมนแสดงใหเหนถงความส�าเรจมากมายในชวง 150 ปทผานมา เชน สภาพการท�างานไดรบการยกระดบใหดขนอยางโดดเดน และการตอสจ�านวนมากประสบชยชนะ ในขณะเดยวกน สหภาพแรงงานกประสบกบความทาทายอยเสมอและไมไดมแตความรงเรองเสมอไป ขบวนการแรงงานเยอรมนนนตระหนกดถงวนเวลาในอดตทมดมนสดขด ในยคทคนของขบวนการเพยงบางสวนเทานนทสามารถเอาชวตรอดหลงจากการลกขนตอตานเผดจการนาซ โดยฝายหลงน�าสญลกษณของชนชนแรงงานไปใชอยางผดความหมายเพอการปกครองในระบอบฟาสซสตของตน ดงนน หลงสงครามโลกครงทสอง เมอสหภาพแรงงานมความ เขมแขงขนมาใหม จงมบทบาทเปนพลงประชาธปไตยทส�าคญในสหพนธสาธารณรฐเยอรมนจนถงปจจบน

เพราะเหตใดเราควรสนใจเรองน? ท�าไมเราควรมองยอนหลงไปในประวตศาสตร? ท�าไมคนไทยควรสนใจประสบการณของคนเยอรมน?

หนงสอเล มน มทงภาคทว าด วยประวตศาสตรแรงงานเยอรมนและประวตศาสตรแรงงานไทย ท�าขนเพอใชประกอบการจดกจกรรม นทรรศการ การสมมนา และการเสวนา ซงจดขนดวยความรวมมอของหลายองคกร ไดแก มลนธพพธภณฑแรงงานไทย หอศลปวฒนธรรมแหงกรงเทพมหานคร มลนธศลปวฒนธรรมแหงกรงเทพมหานคร วทยาลยพฒนศาสตร ปวย องภากรณ มหาวทยาลยธรรมศาสตร สถานโทรทศนไทยพบเอส และ มลนธฟรดรค เอแบรท ในระหวางวนท 6 - 11 กนยายน 2559 โดยหวงวากจกรรมตางๆ เหลานจะชวยใหมการหยบยกประเดนค�าถามขางตนมาพดคยกน โดยน�าบทเรยนจากประวตศาสตรมาใชในการก�าหนดบทบาทขบวนการแรงงานปจจบน นนคอ ท�าอยางไรขบวนการแรงงานจงจะเปนพลงสรางสรรคของสงคม ขบวนการแรงงานจะชวยสรางสงคมทดกวาน ทงส�าหรบคนงานเองและส�าหรบพลเมองทกคนไดอยางไร

3


เราสามารถมองดยอนหลงไดทงประวตศาสตรแรงงานไทยและประวตศาสตรแรงงานเยอรมน เพอเรยนรจากอดต เพอชวยวางแนวทางบทบาทในอนาคต เมอมองยอนไปในประวตศาสตร เรามองเหนไดวาคนงานตองตอสอยตลอดเวลา ทงทนและทอนๆ ทวโลก ทกวนน แรงกดดนของทนนยมระดบโลกท�าใหคนงานออนแอ ความเปนเอกภาพและความเปนปกแผนจงยงมความจ�าเปนยงกวาในอดต ขบวนการแรงงานนน ไมเพยงแตใสใจหวงใยเรองสภาพการจางงานเทานน ในฐานะทเปนพลงทางสงคมและพลงประชาธปไตย ขบวนการแรงงานยงสามารถเอออ�านวยใหเกดสงคมของความเปนพเปนนองขน การมองยอนหลงไปในประวตศาสตร จะท�าใหเหนวาประสบความส�าเรจอะไรมาบาง เพอเรยนรจากความลมเหลวและระดมพลงตอส เพอปจจบนและสรางสรรคอนาคต

มลนธฟรดรค เอแบรท มความยนดเปนอยางยงทไดเขารวมกจกรรมครงน เนองจากมเปาหมายส�าคญประการหนงในการท�างาน คอ การสนบสนนสทธแรงงานและความเปนธรรมทางสงคม เรามกจกรรมทสงเสรมงานทมคณคา การด�าเนนงานดานมาตรฐานแรงงานและสงคม ระบบการคมครองทางสงคมทเปนธรรม และความเปนธรรมระหวางหญงชาย และหวงวาหนงสอเลมนจะเปนสวนหนงทชวยสนบสนนเปาหมายดงกลาว

มลนธฯ ขอขอบคณเปนอยางยงตอ Svea Windwehr และ Christine Speiser ผเขยนเนอหาตนฉบบประวตศาสตรแรงงานเยอรมน Felix Pülm ทปรกษาในการเขยนประวตศาสตรแรงงานเยอรมน ปรดา ศรสวสด ผประสานงานโครงการ วชย นราไพบลย ผจดท�าตนฉบบประวตศาสตรแรงงานไทย และองคกรรวมจดงานทกองคกรทรวมงานกนดวยความมงมนเตมเปยม และขอขอบคณเปนพเศษตอเพอนรวมงานในหอจดหมายเหตสงคมประชาธปไตยของมลนธฟรดรค เอแบรท ส�านกงานกรงบอนน ประเทศเยอรมน ส�าหรบการสนบสนนทไมอาจหาทดแทนจากทอนใดได

มลนธฯ หวงเปนอยางยงวาหนงสอเลมนจะเปนประโยชน ส�าหรบใชเปนจดเรมตนการอภปรายตางๆตอไป

สตเนอ คลพเพอรผอ�านวยการมลนธฟรดรค เอแบรท ส�านกงานกรงเทพฯ

สงหาคม 2559

4


สารบญ

ครสตศกราช 1830-1850: 7รากฐานและจดเรมตนของขบวนการแรงงานเยอรมน

ครสตศกราช 1850-1890: 9ภาวะเศรษฐกจตกต�าและการควบคมทางการเมองยคหลงสงคราม

ครสตศกราช 1890-1918: 16 สงครามโลกครงทหนง

ครสตศกราช 1918-1929: 19 ปของความมนคงและการเจรญเตบโตชวงสาธารณรฐไวมาร

ครสตศกราช 1929-1933: 24 วกฤตเศรษฐกจและการกลบมาของลทธนาซ

ครสตศกราช 1933-1945: 28 การลภย การกดข และการตอตานภายใตเผดจการนาซ

ครสตศกราช 1945-1949: 33 การสนสดของสงครามโลกครงทสองและกาวแรกสเยอรมนใหม


5

สารบญ

ครสตศกราช 1950-1966: 37 เยอรมนตะวนตก – อทธพลทจ�ากดของสหภาพแรงงานในสาธารณรฐเกดใหม

ครสตศกราช 1950-1961: 41เยอรมนตะวนออก – สหภาพแรงงานในฐานะเสาหลกส�าคญของรฐสงคมนยม

ครสตศกราช 1967-1974: 44เยอรมนตะวนตก – การตนตวทางการเมองและสหภาพแรงงานทแขงแกรง

ครสตศกราช 1961-1974: 49เยอรมนตะวนออก – สหภาพแรงงานในฐานะ “โรงเรยนสงคมนยม”

ครสตศกราช 1975-1990: 51เยอรมนตะวนตก - การเปลยนแปลงทางการเมองและหวงเวลาอนยากล�าบาก ของสหภาพแรงงาน

ครสตศกราช 1975-1990: 56เยอรมนตะวนออก - สหภาพแรงงานยงคงภกดตอพรรคจนนาทสดทาย

ครสตศกราช 1990-2015: 59เยอรมนหลงการรวมประเทศเผชญกบความทาทายและความไมแนนอน ของอนาคต


6

รากฐานและจดเรมตนของขบวนการแรงงานเยอรมน

ในยคนเยอรมนปกครองโดยระบบขนนาง อยางไรกตาม ผ ใชแรงงานและชนชนกลางสวนหนงไดเรมเรยกรองใหมประชาธปไตยมากขนเรอยๆ

ในขณะเดยวกน การเขามาของเครองจกรไอน�าไดเปลยนแปลงกระบวนการการผลตทางอตสาหกรรมอยางไมหวนกลบ ระบบทนนยมสมยใหมไดกอตวขนพรอมกบวกฤตทางสงคมและแรงงาน ผใชแรงงานเรมรวมตวกนเปนกลมหรอเปนสมาคมเลกๆ โดยสมาคมเหลานพยายามตอสกบปญหาความยากจน เชนจดใหมประกนสขภาพหรอกจกรรมดานการศกษาส�าหรบผใชแรงงาน

ความไมพอใจในหมผใชแรงงานเพมสงขนเมอกลมขนนางไมสามารถตอบสนองขอรองเรยนจ�านวนมากของพวกเขาได ในเดอนมนาคม 1848 สมาคมแรงงานเรมรณรงคนดหยดงานไปพรอมกบกระแสการปฏวตทเหลาสมาคมมสวนรวมดวยอยางลกซง แตกระนนกตามความแตกตางทางความคด เกยวกบระบบการเมองในอนาคตน�าไปสความแตกแยกในกลมแนวรวมปฏวต ท�าใหในทสดพวกเขาพายแพตอกลมขนนางอนรกษนยม แมวาการปฏวตจะลมเหลวแตขบวนการแรงงานกลบมความมนใจในตวเองมากขน สงนน�าไปสการจดตงองคกรแรงงานอยางกวางขวางหลงป 1848

1830

-185

0ค.ศ. 1830-1850:

7


การตอสกบสงกดขวาง ชวงปฏวตในป 1848©Wikimedia commons

8


ภาวะเศรษฐกจตกต�าและการควบคมทางการเมองยคหลงสงคราม

จกรวรรดเยอรมนกอตงขนใน ค.ศ. 1871 หลงสงคราม ฟรงโก-เยอรมน ในยคนเศรษฐกจเยอรมนไดกาวกระโดด สความเปนอตสาหกรรมอยางรวดเรว แตทวาขาดการค�านงถงสวสดการแรงงานและสงแวดลอม หลงจากกระแสความตนตวเรองสงครามและการกอตงจกรวรรดซาลง เศรษฐกจเยอรมนไดเขาสภาวะตกต�ายาวนาน สงผลกระทบใหเกดความออนแอในองคกรแรงงานไปพรอมกน

1850

-189

0ค.ศ. 1850-1890:

ในชวงทายของศตวรรษท 19 การประทวงหยดงานกลายเปนเครองมอ ส�าคญในการเรยกรองดานแรงงานในประเทศเยอรมน เชนการประทวงหยดงาน Dreigroschenstreik (1865) ของคนงานโรงพมพในเมองไลปซกซงเปนกลมอาชพกลมแรกทตงสมาคมในลกษณะของสหภาพแรงงานขนระหวางการปฏวตป 1848 การนดหยดงานครงน มคนงานจากโรงพมพประมาณ 500 ถง 600 แหง รวม เรยกรองใหมการขนคาจางและลดชวโมงการท�างาน คนงานไดรบคาจางเพมขนเปน 28 เพนนแทนทจะเปน 30 เพนนตามทเรยกรอง แมวาผน�าการประทวงจ�านวน 50 รายตองสญเสยงานของตนไปในครงนน แตการประทวงกไดรบความสนใจ และแรงสนบสนนในรปของการชวยเหลอทางการเงนและกจกรรมสมานฉนทจากผใชแรงงานทวประเทศ

9


ในทศวรรษท 1870 มการกอตงสมาคมแรงงานและสหภาพแรงงานเพมขน คนงานจ�านวนมากขนตระหนกถงความส�าคญของการจดตงแรงงานในระดบภาค (regional) และความเปนอสระของสหภาพแรงงานจากพรรคการเมอง เพอจะไดสรางผลกระทบไดมากขน กจกรรมชวงตนๆ ของสหภาพแรงงานมงเรยกรองการขนคาจาง การลดชวโมงท�างานเปน 10 ชวโมงตอวน และการรกษาความเปนอสระในการด�าเนนการ องคกรแรงงานสวนใหญเรมตระหนกถงการใหมองคกรแมทมนคงในระยะยาวเพอสรางหลกประกนตอผลกระทบทยงยนจากการท�างานของสหภาพฯ

“คาจาง ในทกกรณก�าหนดขนจากการตอรอง และในการตอรองผทยนยนตอสไดนานทสดและดทสดคอผทมโอกาสมากทสดทจะไดรบผลประโยชนสงสด หากผใชแรงงานโดดเดยวเพยงผเดยวพยายามตอรองกบนายทน เขายอมถกโจมตและยอมจ�านนในดลยพนจ แตถาผใชแรงงานทงปวงจดตงองคกรทมพลง รวบรวมทนในหมตนเพอตอสทาทายกบนายจางในยามจ�าเปน และกลายเปน (องคกรท) มความสามารถในการจดการกบนายจางอยางมพลง เมอถงเวลานน และเวลานนเทานน ทพวกเขาจะไดรบสงทอาจเรยกไดตามกฎทางเศรษฐกจของสงคมปจจบนวาคาจางรายวนทเปนธรรมส�าหรบการจางงานรายวนทเปนธรรม”

{ฟรดรช เองเงลส (Friedrich Engels) วาดวยบทบาททางเศรษฐกจและการเมองของสหภาพแรงงาน, 1881}

สมชชาสงคมนยมสากลทเมองซรค (1893): บคคลในภาพไดแก Frieda and Ferdinand Simon, Clara Zetkin, Friedrich Engels, Julie and August Bebel, Ernst Schattner and Regina and Eduard Bernstein

©AdsD/FES, 6/FOTA003812

10


เฟอรดนานด ลาซาล (Ferdinand Lasalle: ค.ศ. 1825-1864) เปนนกเขยน นกการเมอง และหนงในโฆษกผมชอเสยงของขบวนการแรงงานเยอรมน เมอวนท 20 เมษายน 1862 เขาไดกลาวปาฐกถาอนมชอเสยงเรอง “วาดวยความสมพนธเฉพาะระหวางประวตศาสตรปจจบนกบชนชนแรงงาน” (Concerning the Particular Connection between the Present Period of History and the Idea of the Working Class) ตอหนาผใชแรงงานในนครเบอรลน ซงปาฐกถานตอมาเรยกกนในหมผใชแรงงานวา “โครงการของผใชแรงงาน” (The Working Man’s Programme) ลาซาลปฏเสธวธคดเรองการใชการหยดงานประทวงเปนเครองมอในการตอรอง เพราะเขาเชอวาคาจางแรงงานถอเปนปจจยทจ�าเปนในการด�ารงชวต และการจะไดรบคาจางทสงขนสามารถท�าไดดวยการทสภาผแทนราษฎรเขามามสวนเกยวของเทานน ในป 1863 มการกอตงสมาคมผใชแรงงานเยอรมน (German Worker’s Association) หรอ ADAV ขนโดยมลาซาลเปนประธาน แนวความคดของเขาเกยวกบกลไกและวตถประสงคของขบวนการแรงงาน ครอบคลมถงสทธในการออกเสยงเลอกตงและการกอตงสหกรณการผลตทสนบสนนโดยรฐ ลาซาล เสยชวตในป 1864 จากการบาดเจบเนองจากการดวล

เฟอรดนานด ลาซาล©AdsD/FES, 6/FOTA009330

11


โอกสต เบเบล (August Bebel: ค.ศ. 1840-1914) เปนนกการเมองสายสงคมนยมประชาธปไตยและนกเขยนนกพด ในป 1865 เขาไดพบกบ คารล ลปเนคท (Karl Liebknecht) ผกระตนใหเขาสนใจในแนวความคดมารกซสต ทงสองตงพรรคแซกโซเนยน พเพลส (Saxonian People’s Party หรอ Säch-sische Volkspartei ในภาษาเยอรมน) และตงพรรคแรงงานสงคมนยมประชาธปไตย (Social-Democratic Labor Party หรอ SDAP) ในป 1869 ตอมา ในป 1871 เขาไดรบเลอกตงเปนผแทนราษฎรในสภาผแทนราษฎรเยอรมน (the Reichstag) ป 1875 พรรค ADAV ซงม เฟอรดนานด ลาซาล เปนหวหนาไดรวมตวกบ SDAP เกดเปนพรรคใหมชอพรรคแรงงานสงคมนยม (Socialist Labor Party หรอ SAP) เบเบลวพากษวจารณสถานการณทางการเมองเยอรมนอยางเขมขนในชวงกฎหมายตอตานสงคมนยม (Anti-socialist law: 1878-1890) พรรค SAP ประสบความส�าเรจอยางสงในการเลอกตงแมตองเผชญหนากบ แรงกดดนมากมาย

โอกสต เบเบล ป 1888©AdsD/FES, 6/FOTA004050

12


คารล เลเจยน (Carl Legien: ค.ศ. 1861-1920) เปนนกการเมองและผน�าสหภาพแรงงาน ในป 1890 เขาเปนประธานคณะกรรมการทวไปของสหภาพแรงงาน เลเจยนแสดงความเหนเกยวกบการรวมศนยของขบวนการแรงงานเอาไว ในความเรยงชอ “ค�าถามตอองคกร” (On the Question of Organisation หรอ Zur Organisationsfrage) ป 1913 เขาเปนประธานคนแรกของสมาพนธแรงงานระหวางประเทศทตงขนใหม และในชวงรฐประหาร Kapp-Lüttwitz ในป 1920 เขาเปนหวหอกของการนดหยดงานทวไปของสหภาพแรงงาน ซงเปนปจจยหนงทท�าใหการรฐประหารลมเหลว หลงจากนนประธานาธบด ฟรดรค เอแบรท เสนอใหเขารบต�าแหนงนายกรฐมนตร แตเขาปฏเสธ

คารล เลเจยน ป 1918©AdsD/FES, 6/FOTA007345

สงครามกบฝรงเศสและวกฤตเศรษฐกจน�าไปสความออนแอของขบวนการแรงงานทเพงเกดใหม สถานการณยกระดบ จนกลายเปนความแตกแยกของกลมนกสหภาพฯเปนสองคาย คอคายสงคมนยมประชาธปไตย (social democratic) และคายสงคมนยมเสร (social liberal) นอกจากนนกฎหมาย ตอตานสงคมนยมป 1878 ยงเปนอปสรรคขดขวางนกสหภาพทมอดมการณสงคมนยมประชาธปไตยอกดวย

13


กฎหมายตอตานสงคมนยม (ค.ศ. 1878-1890)หลงจากการรวมกนของพรรค ADAV และ SDAP นายกรฐมนตรออตโต

ฟอน บสมารก (Otto von Bismarck) เหนวากลมแนวคดสงคมประชาธปไตยเปนภยคกคามตอรฐบาล ในป 1878 บสมารกกลาวหาพรรค SAP วาเปนตนเหตของความพยายามในการลอบสงหารจกรพรรดวลเฮลมถงสองครง และใชเรองนเปนเหตผลในการผลกดนกฎหมายตอตานสงคมนยมในรฐสภาเยอรมน กฎหมายฉบบนหามไมใหมพรรคสงคมนยม รวมทงองคกร สงพมพ และการรวมตวทางการเมองดานสงคมนยมใด ความตงใจของบสมารกคอการบดขยอทธพลทางการเมองและสงคมของขบวนการแรงงานทเพมสงขน กฎหมายฉบบนน�าไปสการจบกม คมขงและการอพยพของผคนหลายพนคน รฐบาลสงหามการเผยแพรเอกสารแผนพบราว 1,300 ชนรวมทงยตสมาคมแรงงาน 330 แหง แตแทนทการเคลอนไหวสงคมนยมจะลดลง กฎหมายตอตานสงคมนยมกลบสรางความเขมแขงใหฝายคานและขบวนการแรงงานตอตานรฐบาลอนรกษนยมเพมขน หลงจากทกฎหมายฉบบนหมดอายลงในป 1890 พรรค SAP ไดปฏรปตวเองกลายเปนพรรคสงคมประชาธปไตยแหงเยอรมน (SPD) ซงเปนพรรคการเมองทมสมาชกมากทสด ในเยอรมนในชวงกอนสงครามโลกครงทหนง

14


การคนบานในชวงทใชกฎหมายตอตานสงคมนยม (1879)©AdsD/FES, 6/FOTB002461

15


สงครามโลกครงทหนง

หลงจากทชวงเวลายากล�าบากจากภาวะเศรษฐกจตกต�าและการกดขทางการเมองผานพนไป การเรยกรองของสหภาพแรงงานเรมสอเคาความส�าเรจ มการเพมคาจางและลดชวโมงการท�างาน ในป 1890 สหภาพแรงงานบรรลขอเรยกรองเรองการลดชวโมงการท�างานเปนวนละ 11 ชวโมง และลดลงเหลอ 10 ชวโมงตอวนในป 1913 นอกจากนนสหภาพแรงงานยงไดพฒนาตนเองขนเปนองคกรมวลชนอกดวย

1890

-191

8ค.ศ. 1890-1918:

ในระยะแรกทจกรวรรดเยอรมนเตรยมตวเขาสสงครามรวมกบออสเตรย – ฮงการ ทตอมาพฒนาไปสสงครามโลก ครงทหนงอยางรวดเรวนน สหภาพแรงงานมทาทไปในทางสนบสนนสงคราม แตทศนะนหมดไปเมอเกดการเสยชวตของผคนจ�านวนมากและเกดภาวะขาดแคลนอาหารอยางรนแรง เพอเปนการเอาใจสหภาพแรงงาน ในป 1915 รฐบาลไดออกกฎหมายยอมรบฐานะของสหภาพแรงงานในการเปนตวแทนทถกตองของคนงานเยอรมนขนเปนครงแรก

สงครามโลกครงทหนงสนสดลงในป 1918 โดยมผเสยชวตมากกวา 17 ลานคน สงครามครงนยงไดสรางปจจยใหลทธนาซแพรกระจายภายในเยอรมน และกลายเปนลทธทน�าไปสสงครามโลกครงทสองในเวลาถดมา

16


สหภาพแรงงานและงานดานการศกษา อดตและปจจบนประวตความเปนมาของขบวนการแรงงานเยอรมนเชอมโยงแนบแนนกบ

ประวตศาสตรดานการศกษาของผใชแรงงาน สมาคมการศกษาของผใชแรงงาน (The Workers’ Educational Associations) กอตงขนในทศวรรษ 1860 โดยมวตถประสงคเพอเชอมโยงการศกษาเขากบกจกรรมทางวฒนธรรมและจดมงหมายหมายทางการเมอง สมาคมนน�าเสนอเวทแลกเปลยนในประเดนทเปนประโยชนตอเหลา “ผรบคาจาง” (wage earner) ซงเปนชนชนทางสงคมทเกดใหม กจกรรมการศกษาของขบวนการแรงงานด�าเนนไปพรอมกบการตพมพเอกสารเผยแพรและหนงสอพมพรายสปดาห ในยคนนผใชแรงงานมโอกาสไมมากนกในการเขาถงการศกษาและความร บทบาทของสมาคมการศกษาของผใชแรงงานจงมความส�าคญอยางยง

ปจจบน งานดานการศกษาเปนหนงในเสาหลกทส�าคญทสดของการใหความรทางการเมองส�าหรบผใหญในประเทศเยอรมน โดยภารกจหลกคอการพฒนาความสามารถทางการเมองในการมสวนรวม โดยเฉพาะอยางยงในการรณรงคในสถานประกอบการ กลมเปาหมายหลกของกจกรรมการศกษาคอสภาลกจาง (work council) ตางๆ

ยวชนคนงาน! ความร คออ�านาจ! (1905)©AdsD/FES, CA000518

17


นกอาน©Gewerkschaft Nahrung-Genuss-Gaststätten

18


ปของความมนคงและการเจรญเตบโตชวงสาธารณรฐไวมาร

การปฏวตเรมขนไมนานหลงสงครามโลกครงทหนง สนสดลง องคจกรพรรดเยอรมนทรงลาออกจากต�าแหนงและสภาผแทนประชาชน (Council of the People’s Deputies) น�าโดย ฟรดรค เอแบรท ผน�าพรรคสงคมประชาธปไตยเขากมอ�านาจ ส�าหรบสหภาพแรงงานทใกลชดกบแนวทางการเมองแบบสงคมประชาธปไตยแลว นนหมายถงการเขาถงอ�านาจทางการเมองโดยตรง รฐบาลไดน�ากฎการท�างานแปดชวโมงตอวนมาใช และก�าหนดใหขอตกลงจากการเจรจารวมเปน ขอตกลงแรงงานทมขอผกพนทางกฎหมาย การเลกจางเปนสงทท�าไดยากขนอกทงสหภาพแรงงานยงไดรบสทธดานการตดสนใจรวมกบบรษทและโรงงานอกดวย

ระหวางสงครามโลกครงทหนง เกดวกฤตการณความแตกแยกทท�าใหขบวนการแรงงานตองออนแอลงในทศวรรษทตามมา ทงนเนองจากพรรค SPD สนบสนนนโยบาย Burg-friedenspolitik และนโยบายสงครามอน ๆ ของรฐบาล ท�าใหสมาชกปกซายของพรรคแยกตวไปตงพรรคการเมองทางเลอกพรรคใหมขน โดยในชวงตนคอพรรค สปารตาคส ลก (Spart-acus League) แลวเปลยนเปนพรรคสงคมประชาธปไตยอสระเยอรมน (Independent Social Democratic Party of Germany หรอ USPD) ตอมาเปลยนเปนพรรคคอมมวนสตเยอรมน (Communist Party of Germany) หรอ KPD การแบงแยกของ SPD และความแตกแยกของขบวนการแรงงานด�ารงอยตลอดชวงระยะเวลาทเหลอของสาธารณรฐไวมาร การขาดความสมานฉนทในขบวนการแรงงานท�าใหการสราง

1918

-192

9ค.ศ. 1918-1929:

19


พนธมตรทางการเมองทแขงแกรงเปนไปไดยากทงยงท�าใหขบวนการฝายซายออนแออยางมนยส�าคญ สงผลใหเกดอปสรรคในการสรางแนวรวมตอตานพรรคสงคมนยมแหงชาตเยอรมนและฮตเลอร รองรอยความเปนปฏปกษระหวางฝายแรงงานสองขวสามารถเหนไดในโปสเตอรการเลอกตงจ�านวนมากในชวงนน

โปสเตอรเลอกตงของพรรค SPD (1924)©SPD/AdsD, 6/PLKA002377

20


ฟรดรค เอแบรท (Friedrich Ebert: ค.ศ. 1871-1925) เปนนกการเมองพรรคสงคมประชาธปไตยและประธานาธบดเยอรมนคนแรกทไดรบการเลอกตงตามระบอบประชาธปไตย ในป 1885 เขาเปนนกเดนทางและเรมฝกงานเปนชาง ท�าเบาะ เขาเขารวมกบพรรค SPD ในป 1889 และรบหนาทเปนเลขานการของสมาคมชางท�าเบาะในฮนโนเวอร ในป 1912 เขาไดรบการเลอกตงเปนสมาชกรฐสภาของเยอรมน หลงจากการเสยชวตของโอกสต เบเบลในเดอนสงหาคม ป 1913 เขาขนเปนประธานพรรค SPD (รวมกบ ฮโก ฮาส) และหกปตอมาใน ค.ศ. 1919 เขาไดรบเลอกตงเปนประธานาธบดแหงสาธารณรฐไวมาร หลงจากทเขาเสยชวตในป 1925 มลนธฟรดรค เอแบรท (Friedrich-Ebert-Stiftung) ไดกอตงขนตามพนยกรรมของเขา วตถประสงคของมลนธฯคอการตอสกบการเลอกปฏบต กบผใชแรงงานและลกหลานของพวกเขาโดยเฉพาะในประเดนเรองการศกษา หลกการนยงคงเปนหลกในการท�างานของมลนธฟรดรค เอแบรทในปจจบน

ใน ค.ศ. 1886 เรมมการเรยกรองใหน�าเอาหลกการท�างานแปดชวโมงตอวนเปนหลกสากลในทประชมใหญของสมาคมกรรมกรสากลทเจนวา (Geneva Congress of the International Workingmen’s Association) โดยขอเรยกรองนประสบผลส�าเรจเปนจรงขนในป 1918

ฟรดรค เอแบรท ป 1918©AdsD/FES, 6/FOTA002055

21


ค.ศ. 1919 หลงการปฏวตยตลง สาธารณรฐไวมารซงเปนรฐประชาธปไตยแรกของเยอรมนไดถอก�าเนดขน การเมองเยอรมนเรมเขาสเสถยรภาพทละนอยหลงจากผานปญหาการจลาจลหลายครงและวกฤตเงนเฟอในชวงป 1923-1924 อตราการวางงานลดลงอยางมนยส�าคญในขณะทอตราคาจางเพมขน หลกการท�างานแปดชวโมงตอวนเรมเปนจรงและคนงานมสทธไดรบคาจางขณะลางานเปนครงแรก ความส�าเรจเหลานท�าใหจ�านวนสมาชกสหภาพแรงงานเพมสงขนมาก โดยในป 1925 เยอรมนมคนงานทเปนสมาชกสหภาพแรงงานถงกวา 12 ลานคน

วฒนธรรมแรงงาน - การเสรมสรางความเปนปกแผนและความรสกของการเปนเจาของในหมผใชแรงงาน

แมวาสมาคมดานวฒนธรรมของผใชแรงงานหลายสมาคมจะมอยแลวตงแตชวงกอนกฎหมายตอตานสงคมนยมในป 1878 แตสมาคมเหลานเพมจ�านวนขนอกมากหลงป 1890 พรอมกบการเพมจ�านวนสมาชกของพรรค SPD อยางม นยส�าคญ สมาคมเหลานมอาทเชน สมาคมรองเพลงของผใชแรงงานเยอรมน (Arbeitersängerbund) โรงละคร (Volksbühne ) คลบกฬาส�าหรบแรงงาน กลมเพอนธรรมชาต (Natur Freunde Bewegung) กลมวทยแรงงาน (Arbeiter-Ra-dio-Bund) และสมาคมสตร ทงหมดนเปนสมาคมทางวฒนธรรมทเสนอกจกรรมทผอนคลาย ในขณะทชวยเพมพลงในการตอสและเสรมสรางความเปนน�าหนงใจเดยวกนในหมคนงานเยอรมน สมาคมดานวฒนธรรมของผใชแรงงานมจดสงสดในทศวรรษ 1920 แตหลงป 1933 กลบกลายเปนสงตองหามหรอถกควบคม โดยนาซ

22


ในชวงเวลาของความสงบหลงป 1923 สหภาพแรงงานเยอรมนเตบโตและมโอกาสพฒนาความเชยวชาญและขยายกจกรรมตาง ๆ ออกไปมากมาย โดยเฉพาะอยางยงกจกรรมเยาวชน สตร และการศกษา ถงแมวาความสมพนธระหวาง สหภาพฯดวยกนเองและระหวางสหภาพฯกบรฐบาลไมได ราบรนตลอดเวลา แตกยงมชวงเวลาของความรวมมอและความส�าเรจใหเหนอยทวไป

การเสรมสรางความรสกความเปนเจาของรวมกน - สญลกษณและธรรมเนยมประเพณของขบวนการแรงงาน

สญลกษณและพธกรรมทงหลายมขนเพอเปนตวแทนของคานยมพนฐาน เกยวกบความสามคคและความเปนหนงเดยวกนของสมาชกขบวนการแรงงาน เชนการแสดงออกผานการเรยกขานกนและกนวา “สหายรวมงาน” (Kollege) หรอผานวตถสญลกษณตางๆ เชน หมดหรอเขมกลดตดเสอซงแสดงการมสวนรวมของบคคล ในขณะทมการใชธงในการแสดงอตลกษณรวมของสหภาพแรงงาน ธงยงเปนสญลกษณของการกอตงหรอการเฉลมฉลองของกลมสหภาพแรงงาน (ทองถน) นอกจากนน มกมภาพของการจบมอเปนสญลกษณของความสนทสนมกลมเกลยวเปนปกแผน

วนท 1 พฤษภาคม กลายมาเปนวนกรรมกรสากลหรอวนของการตอสของขบวนการแรงงานทวโลกนบตงแตครสตทศวรรษ 1890 เปนตนมา ปจจบนวนนเปนวนหยดราชการในหลายประเทศ รวมทงในประเทศเยอรมน ซงทกปสหภาพแรงงานทวประเทศจะมการชมนมแสดงขอเรยกรองระดบชาต

23


วกฤตเศรษฐกจและการกลบมาของลทธนาซ

ในป 1929 ตลาดหลกทรพยนวยอรกประสบวกฤต น�าไปสเศรษฐกจโลกทดงลงเหว ในระยะแรกวกฤตนไมไดสราง ผลกระทบตอประเทศเยอรมนมากนก แตเมอถงป 1930 ไดเรมสงผลสะเทอนเปนครงแรกเมอการสงออกลดลงอยางรวดเรวพรอมกบอตราการวางงานพงสงขนอยางมาก จ�านวนสมาชกสหภาพแรงงานลดลงในอตราสงสด เนองจากสหภาพ แรงงานถกมองวาไมสามารถทจะแกไขปญหาแรงงานและสภาพความเปนอยของคนงานได

1929

-193

3ค.ศ. 1929-1933:

วกฤตเศรษฐกจโลก (1930) ประชาชนก�าลงรอหนาธนาคาร©AdsD/FES, 6/FOTB000729

24


โปสเตอรเลอกตงของพรรค SPD (1932)©SPD/AdsD, 6/PLKA003416

25


ในขณะทสถานการณทางเศรษฐกจและสงคมและแรงงานยงคงตกต�าลงเรอยๆ คาจางแรงงานลดลงและการด�ารงชวตของคนงานจ�านวนมากตกอยในสภาพสมเสยงตออนตราย อดอลฟ ฮตเลอร ผน�าพรรคแรงงานสงคมนยมแหงชาตเยอรมน (The National Socialist German Workers’ Party) หรอ NSDAP ไดรบความนยมในหมประชาชนอยางมาก แมวาพรรคของเขาจะถกเรยกวา “พรรคของคนงาน” แตในความเปนจรงกลบมนโยบายตอตานลทธมารกซสตและคอมมวนสต โดยเฉพาะอยางยงตอตานชาวยวอยางเขมขน การเหยยดเชอชาตทรนแรงของอดอลฟ ฮตเลอร ท�าใหเขารณรงคใชมาตรการเลอกปฏบตและมาตรการอนทรนแรงตอชาวยวและกลมอน ๆ เชนกลมคนขามเพศและคอมมวนสต

กองก�าลงพเศษนาซ หรอหนวย SA จบตามองนกการเมองพรรค SPD ลบค�าสญญาออกจากก�าแพง ป 1933

©AdsD/FES, 6/FOTB000031

26


ในสถานการณทยากล�าบากนสหภาพแรงงานพยายามอดทนตอนโยบายของรฐบาลเพอปองกนไมใหพรรคของ อดอลฟ ฮตเลอร เขมแขงขน แตความพยายามดงกลาวสายเกนไป เพราะถงแมพรรค NSDAP จะไมไดรบเสยงขางมากในการเลอกตง แตฮตเลอรยงไดรบการแตงตงเปนนายกรฐมนตรของจกรวรรดเยอรมนในป 1933 ดวยการหนนชวยของกลมชนชนน�าขนนางและชาตนยมทตงใจจะใชเขาเพอวตถประสงคของพวกตน ชนชนน�าเหลานดเบาความโลภในอ�านาจและความโหดรายของฮตเลอรเกนไป เพราะไมนานหลงจากนนเขาไดเรมท�าลายคณลกษณะทางประชาธปไตยทยงเหลออยของรฐเยอรมนลงทงหมด การขาดความเปนหนงเดยวในขบวนการแรงงานเยอรมนผนวกกบการแตกแยกในพรรค SPD ท�าใหไมสามารถเกดการรวมตวของพนธมตรทางการเมองทแขงแกรงเพอตอตานพรรค NSDAP และฮตเลอรได

การเดนขบวนพาเหรดของ German Labour Front องคกรแรงงานจดตงของนาซ


27


การลภย การกดข และการตอตานภายใตเผดจการนาซ

ฮตเลอรขนครองอ�านาจและเปลยนเยอรมนใหเปนประเทศเผดจการภายใตพรรคการเมองพรรคเดยวอยางรวดเรว สหภาพแรงงานตดสนใจไมเผชญหนากบระบอบการปกครองใหม แตพยายามปรบตวเขากบสถานการณโดยหวงวาจะรกษาตนจากการถกปราบปรามและท�าลาย แตการประเมนสถ านการณครงนผดพลาดอยางมหนต เพราะเพยงไมกเดอนหลงฮตเลอรขนสอ�านาจในเดอนพฤษภาคม 1933 สหภาพแรงงานถกระงบและยดทรพยสน มการจบกมคมขงนกสหภาพฯ จ�านวนมาก ถอเปนการยตบทบาทสหภาพแรงงานในประเทศเยอรมนอยางชวคราว19

33-1

945ค.ศ. 1933-1945:

การระงบสหภาพแรงงาน: ระหวางการตอตานและการปรบตววนท 2 พฤษภาคม 1933 กองก�าลงนาซเขายดอาคารสหภาพแรงงานทว

ประเทศแลวจบกมทรมานนกสหภาพแรงงานจ�านวนมาก การจโจมครงนไดยตการเคลอนไหวของสหภาพแรงงานในเยอรมนเปนการชวคราว นาซเยอรมนได จดตงกลม German Labour Front (DAF) ซงเขาท�าหนาทเปนกลมตวแทนลกจางและนายจางอยางเปนทางการ

พอล อบเชอร (Paul Ibscher) บนทกความทรงจ�าเรองการบกยดอาคารสหภาพแรงงานในกรงเบอรลนและการจบกมครงนนไววา “แลวผมตองไปเขาคกทพพธภณฑตอตานสงครามทถกแปรเปนคกชวคราวอยสองวน มหลายสงหลายอยางทพวกเขาท�ากบผม รวมทงการถอนผมของผมออกจนเกอบหมดศรษะ เหลออยเพยงไมกกระจก แลวตกแตงมนเปนรปสวสตกะ”

28


การยบสหภาพแรงงาน: กองก�าลงพเศษนาซ หรอหนวย SA ท�าลายเอกสาร


การยดส�านกงานสหภาพแรงงานทเมอง Osnabrück


29


ผ น� าสหภาพแรงงานจ�านวนมากต องหลบหนไป ตางประเทศ สวนคนอนถกคมขงในคายกกกน หรอไมกถกตดตามตรวจสอบโดยต�ารวจลบของฮตเลอร อยางไรกตาม การตอตานระบอบนาซไดเรมกอตวขนอยางชาๆ ผ น�าสหภาพแรงงานจ�านวนมากพยายามจดตงกลมตอตานจากนอกประเทศ มการตดตอแลกเปลยนขอมลขาวสารและเตรยมความพรอมส�าหรบการสรางสหภาพแรงงานขนมาใหมเมอระบอบนาซสนสดลง

การตอตานของสหภาพแรงงาน – วลเฮลม ลอยชเนอร (Wilhelm Leuschner)หลงบทบาทสหภาพแรงงานสนสดลง เจาหนาทฝายแรงงานและนกสหภาพฯ

จ�านวนมากลาออกจากพรรคการเมองและสหภาพฯ และหยดการแสดงบทบาทสาธารณะของตน แมการรวมกลมตอตานรฐแทบจะเปนไปไมได แตนกสหภาพฯบางคนเลอกใชวธลงใตดนเพอตอสระบอบการปกครองเผดจการนาซในทกรปแบบ เชนรณรงคสรางความตระหนกเรองการโฆษณาชวนเชอของรฐ สรางเครอขายกลมตอตานทงในประเทศเยอรมนและตางประเทศ และเรมเตรยมความพรอมส�าหรบชวงเวลาหลงการปกครองแบบเผดจการยตลง การท�างานดานการเตรยมการน สวนใหญด�าเนนการโดยผลภยในตางประเทศ หลงการปลดปลอยจากระบอบนาซ นกสหภาพฯกเรมท�างานกอบกสหภาพแรงงานและสภาลกจาง (work council) อยางทนทวงท

วลเฮลม ลอยชเนอร©AdsD/FES, 6/FOTA007398

30


จดหมายลาของวลเฮลม ลอยชเนอร ถงลกชาย กอนถกประหารชวต

ในป 1944©Wilhelm-Leuschner-Stiftung , AWLS-Nr. BE 204

จดหมายลาถงลกชายของ วลเฮลม ลอยชเนอร (วนท 29 กนยายน ค.ศ. 1944)

“วลเฮลม ลกรก!ลากอน จงเกาะกลมกนไว ฟนฟทกสง ชวยสวสดเลนและเบอาเทอร รวมทงหลานทยงไมลมตาดโลกของพอดวยชวยดแลแมของลก ชวยทกทายเพอนๆ ทกคนดวยรกอยางสดซงและจบลา

จากพอของลก”

31


วลเฮลม ลอยชเนอร (ค.ศ.1890-1944) เปนนกสหภาพแรงงานสงกดสมาพนธสหภาพแรงงานเยอรมน (Confederation of German Trade Unions หรอ ADGB) และเปนหนงในนกสหภาพฯฝายตอตานผเกยวของกบความพยายามลอบสงหารฮตเลอรเมอวนท 20 กรกฎาคม 1944 ในป 1936 เขาไดจดการประชมเชงปฏบตการเกยวกบการผลตอปกรณทใชในผบขน แลวตอมาสถานทนนกลายเปนศนยปฏบตงานและจดนดพบของผน�าแรงงานเยอรมนทอยในสภาพนอกกฎหมาย เขาและผสมรรวมคดบางคนถกตดสนประหารชวตหลงจากการลอบสงหารลมเหลว ในคนกอนทเขาจะถกประหาร เขาพดกบกสตาฟ ดาหเรนดอลฟ (Gustav Dahrendorf) เพอนนกโทษอดตสมาชกรฐสภา วา “พรงนผมจะถกแขวนคอ – จงสรางความเปนเอกภาพขนเถด!” ค�ารองขอของเขาทาวความถงการขาดความสามคคในขบวนการแรงงานชวงกอนป 1933 ซงน�าไปสความออนแอของเหลาสหภาพฯ อาจกลาวไดวา ค�าพดของเขาเปนรากฐานทางจตวญญาณของความสามคคในหมสหภาพแรงงานในเยอรมนหลงป 1945

แตกระนนกตาม ขบวนการตอตานระบอบนาซยงมความออนแออยทวไป ชาวเยอรมนนบลานไดแตเฝามองฮตเลอรและผสมรรวมคดลงมอสงหารโหดครงใหญทนาสยดสยองทสดในประวตศาสตร นนคอการฆาตกรรมชาวยวหกลานคนและ คนกลมอนๆ ทไมสอดคลองกบวสยทศนเยอรมนใหมอนนา สะพงกลวของฮตเลอร เพอใหแผนการของเขาเปนจรง ฮตเลอรไดน�าเยอรมนเขาสสงครามกบประเทศเพอนบาน กอนจะขยายตวกลายเปน สงครามโลกครงทสองในเวลาเพยง 11 ปหลงจากการสนสดของสงครามโลกครงทหนง

32


การสนสดของสงครามโลกครงทสองและกาวแรกสเยอรมนใหม

ในทสดระบอบนาซกสนสดลงเมอกลมพนธมตรประกอบดวย สหรฐอเ ม รกา สหราชอาณาจกร ฝรงเศสและรสเซย ชนะสงครามตอ เ ยอรมนในป 1945 เยอรมนและสวนทเหลอของยโรปจมอยภายใตซากปรกหกพง ประเทศผชนะทงสประเทศเขาครอบครองเยอรมนโดยจดแบงเขตความรบผดชอบเปนสเขตคอ เขตอเมรกน เขตองกฤษ เขตฝรงเศส และ เขตรสเซย ในช ว งนองคกรทางการเมองและองคกรตางๆ ในเยอรมนลวนก ร ะตอรอรนทจะฟนฟตนเองขนมาใหม มการ กอตงสหภาพแรงงานขนในเขตทงส โดยนกสหภาพแรงงานจากทกเขตเหนพองตองกนวา ขอบเขตทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม รวม ทงสถาบนทกสถาบน และระบบการบรหารทงหมด จะตองถกท�าใหปลอดจากความเปนนาซโดยสมบรณ จงจะท�าใหการเรมตนใหมเปนไปไดอยางแทจรง

1945

-194

9ค.ศ. 1945-1949:

33


กรงเบอรลนทถกท�าลายยอยยบ©AdsD/FES, 6/FOTB000229

34


ในขณะเดยวกน ประเทศพนธมตรทงสกเรมแตกความสามคค ทงนเนองจากรสเซยภายใตสตาลนมแผนจะน�าเอาระบบการเมองและเศรษฐกจของพรรคคอมมวนสตมาใชในเยอรมน แตสหรฐอเมรกากลบโปรดปรานทนนยมและปรารถนาจะปองกนการแพรกระจายของลทธคอมมวนสตในอนาคต ความแตกตางนเปนเรองไมอาจประนประนอมได ดงนนในป 1949 เยอรมนจงถกแบงแยกเปนสองเขตสองระบอบการปกครอง นนคอในเขตตะวนตกมการกอตงสหพนธสาธารณรฐเยอรมน และมการสถาปนาสาธารณรฐประชาธปไตยเยอรมนขนในเขตตะวนออก

สหภาพแรงงานเกาทเพงฟ นตวขนมาใหมชวงหลงสงครามมอตราการเตบโตทแตกตางกน ในเยอรมนตะวนตก สหภาพแรงงานในเขตปกครองขององกฤษเตบโตเรวทสด โดยมสมาชก 2.8 ลานคนในป 1948 ในขณะทสหภาพแรงงานในเขตฝรงเศสมสมาชกเพยงประมาณ 385,000 คนในปเดยวกน ในเยอรมนตะวนออกสหภาพแรงงานเตบโตอยางรวดเรวเชนกน โดยในป 1947 มสมาชกสหภาพฯประมาณ 4 ลานคน

เมอ ค.ศ. 1949 มการกอตงสมาพนธสหภาพแรงงานเยอรมน (Confederation of German Trade Unions) หรอ DGB ซงเปนองคกรรวมของสหภาพแรงงานในฝงตะวนตก โดยมส�านกงานใหญทเมองมวนค

35


“เราปรารถนาทจะเปนพลเมองทไมตกอยใตอาณตของผใด! เราตองการ รวมใหค�าปรกษา รวมด�าเนนการ และรวมรบผดชอบในประเดนส�าคญทงหลายของสงคมโดยเฉพาะอยางยงประเดนเรองเศรษฐกจของประเทศของเรา” {ฮานส เบอเกลอ (Hans Böckler: ค.ศ. 1875-1951) 1949/10/14} กลาวในทประชม ผกอตงสมาพนธ DGB ทกรงมวนคในวาระไดรบเลอกตงเปนประธานคนแรกของสมาพนธ

การกอตง DGB ในป 1949 ท�าใหหลกการเรองความเปนหนงเดยวของขบวนการแรงงานสามารถเดนหนาไปไดอยางเปนจรง ซงถอเปนจดสนสดของความแตกแยกใหญในขบวนการแรงงานเยอรมน

ฮานส เบอเกลอ©AdsD/FES, 6/FOTA004052

36


เยอรมนตะวนตก – อทธพลทจ�ากดของสหภาพแรงงานในสาธารณรฐเกดใหม

พรรคครสเตยนดโมแครตยเนยน (Christian Demo-cratic Union) หรอ CDU ไดชยชนะในการเลอกตงตามระบอบประชาธปไตยครงแรกในเยอรมนตะวนตก ทามกลางความแปลกใจของพรรค SPD และฝายสหภาพแรงงาน อทธพลทางการเมองของสหภาพแรงงานมอยางจ�ากดภายใตรฐบาลของนายกรฐมนตร คอนราด อาเดนาวร (Konrad Adenauer) ผน�าพรรค CDU อาเดนาวรพยายามวางจดยนของเยอรมนในฐานะห นสวนของประเทศตะวนตก เขาสนบสนนทนนยม และผลกดนใหฟนฟกองทพเยอรมนขนมาใหมหลงจากถกระงบไปในชวงหลงสงคราม

ในชวงเวลาน สหภาพแรงงานแสดงทาททชดเจนทางการเมองอยางสม�าเสมอ เชน DGB แสดงจดยนไมเหนดวยตอการน�ากองทพเยอรมนกลบมาใหม อยางไรกตาม ไมไดหมายความวาสมาชกทงหมดเหนดวยกบทศทางการเมองของ DGB เปนเสยงเดยวกน ท�าใหในป 1955 กลมสมาชกทมความคดทางการเมองใกลเคยงกบคายอาเดนาวร ไดแยกตวไปตง สหพนธแรงงานครสเตยนแหงเยอรมน (Christian Trade Union Federation of Germany) ขน

1950

-196

6ค.ศ. 1950-1966:

37


เราเปนคนกลมเดยวกน ป 1966©DGB/AdsD, 6/PLKA006621

38


การแยกตวครงนท�าใหขบวนการแรงงานเยอรมนออนแอลงและจ�านวนสมาชกสหภาพฯลดจ�านวนลง อยางไรกตาม ฝายสหภาพฯยงสามารถบรรลผลการตอสในบางเรอง เชนการขนคาจางและชวโมงการท�างานทคอยๆ ลดลงจนเหลอ 40 ชวโมงตอสปดาห ในป 1957 สหภาพฯ ประสบความส�าเรจในการเรยกรองใหคนงานสามารถลาปวยโดยไดรบเงนเดอน อยางไรกตามไมไดหมายความวาสหภาพฯ จะชนะในทกกรณไป เพราะยงคงลมเหลวในเรองการเรยกรองสทธในการตดสนใจรวมส�าหรบสภาลกจาง นอกจากนนสทธในการนดหยดงานประทวงยงถกจ�ากดมากขนเรอยๆ ตลอดทศวรรษ 1950

ในป 1959 พรรค SPD ใหสตยาบนในโครงการใหมของพรรคทเรยกวา โครงการโกเดสเบรก (Godesberg Pro-gramme) ซงเปนโครงการทสรางขนเพอก�าหนดทศทางทางการเมองของพรรคไปจนถงป 1989 โครงการนกอใหเกดความเปลยนแปลงตอทศทางและเปาหมายขนพนฐานของ SPD โดยพรรคไดเปลยนกรอบทางความคดจากการมงเนนททฤษฎมารกซสต แลวหนมาใชแนวทางปฏรปแทนการมง ลมลางทนนยม ทงนเพอขยายฐานเสยงสนบสนน และสรางความเปนไปไดในการหาแนวรวมทางการเมองออกไปใน วงกวาง

39


วนเสาร พอตองเปนของหน (1956)©DGB/AdsD 6/PLKA001502

40


เยอรมนตะวนออก - สหภาพแรงงานในฐานะเสาหลกส�าคญของรฐสงคมนยม

ในเยอรมนตะวนออกไดมการสถาปนารฐสงคมนยม ภายใตปกของสหภาพโซเวยตขน อยางไรกตามรฐสงคมนยมนหาใชรฐประชาธปไตยไม เนองจากมพรรคการเมองพรรคเดยวคอพรรคเอกภาพสงคมนยม (Socialist Unity Party) หรอ SED เปนผจดตงรฐบาลปกครองประเทศ เยอรมนตะวนออกไมมพรรคฝายคาน และรฐสภามอ�านาจทางการเมองเพยงเลกๆ นอยๆ สวนสหภาพแรงงานทงหลายจดตงขนภายใตองคกรรมคอสหพนธแรงงานเสรเยอรมน (Free German Trade Union Federation) หรอ FDGB ซงท�างานใกลชดกบรฐตงแตแรกเรม นโยบายเพมผลผลตและกระตนเศรษฐกจในชวงปแรกๆ สงผลใหคนงานตองท�างานในชวโมงการท�างานทยาวนานในขณะทคาจางนงสนท ความโกรธแคนตอความ ไมยตธรรมในหมผใชแรงงานเยอรมนตะวนออกน�าไปสการประทวงในป 1953 ซงเปนการประทวงทไมเพยงตอตานชวโมงการท�างานทเพมขน แตยงเปนการประทวงเรยกรองประชาธปไตยและความเปนหนงเดยวของเยอรมน แตดวยความชวยเหลอจากก�าลงทหารโซเวยต รฐบาลเยอรมนตะวนออกไดปราบปรามผประทวงอยางรนแรง

1950

-196

1ค.ศ. 1950-1961:

41


เมอเวลาผานไป สหพนธแรงงาน FDGB กลายเปนองคกรทคลายกบหนวยงานของรฐ FDGB มหนาทหลกในการดแลการคมครองแรงงาน แตนอกจากนนยงมสวนรวมในการออกแบบนโยบายทางสงคม และเรมจดระเบยบชวตทางสงคมทงหมดในเยอรมนตะวนออกมากขนเรอยๆ เชนในวนหยดมการใชสถานท FDGB ด�าเนนกจกรรมบานวนหยด มการจดกจกรรมทางวฒนธรรมและกจกรรมกฬา และรบผดชอบดานการใหการศกษาดานสงคมนยม FDGB กลายเปนองคกรทมอทธพลทางสงคมทส�าคญทสดในเยอรมนตะวนออก

โปสเตอรรบสมครสมาชกของสหพนธแรงงานในเยอรมนตะวนออก หรอ FDGB ป 1946

©Bundesarchiv, Plak 100-023-005

หองเรยนมารกซสตตอนเยน (1958)©Bundesarchiv, B 285 Plak-058-010

42


แมวารฐบาลจะพยายามโนมนาวใหชาวเยอรมนตะวนออกซมซาบในคณคาของลทธสงคมนยมมากเพยงใดกตาม ประชาชนไดเดนทางออกจากเยอรมนตะวนออกมากขนเรอยๆ เนองจากปญหาความยากล�าบากทางสงคมและแรงงาน เพอเปนการยตปญหาน ในป 1961 พรรค SED ตดสนใจสรางก�าแพงเบอรลนทปดชายแดนเยอรมนตะวนออกแบงประเทศเยอรมนออกจากกนทางกายภาพเปนเวลาถงสามทศวรรษ มาตรการดงกลาวไดรบการสนบสนนจากสหภาพแรงงานในประเทศ

การสรางก�าแพงเบอรลน (1961)©AdsD/FES, 6/FOTB044918

43


เยอรมนตะวนตก – การตนตวทางการเมองและสหภาพแรงงานทแขงแกรง

หลงจาก 20 ปของความมนคง เยอรมนตะวนตกตองเผชญกบการประทวงหลายครงหลายหน เชนการประทวง ตอตานนโยบายทขาดความสมานฉนทตอเยอรมนตะวนออก การตอตานสงครามเวยดนามและตอตานรฐบาลพรรค CDU ทถกมองวาเปนตวแทนของ “ชนชนกระฎมพ” ในการเลอกตงครงตอมา ตวแทนจากพรรคสงคมประชาธปไตย (SPD) คอ นาย วลล บรนดท (Willy Brandt) ไดรบการเลอกตงเปนนายกรฐมนตรเปนครงแรกในชวงหลงสงครามโลกครงทสอง บรนดท มนโยบายฟนฟความสมพนธเยอรมนตะวนตกและตะวนออก และเสรมสรางเศรษฐกจทก�าลงอยในภาวะตกต�า สหภาพแรงงานเปนพนธมตรใกลชดของรฐบาลและรวมมอในการออกกฎหมายปฏรปสงคมและแรงงานใหมผลบงคบใชจ�านวนมาก นบตงแตป 1969 มความส�าเรจในการออกกฎหมายหลายฉบบเชน พระราชบญญตการสงเสรมการ จางงานทบงคบส�านกงานแรงงานของรฐบาลกลางใหรบภาระคาใชจายดานมาตรการการศกษา พระราชบญญตการช�าระเงนคาจางตอเนอง (ผานสภาในป 1969) ทสรางหลกประกนวาทกคนจะยงคงไดรบคาจางในกรณทมการเจบปวย

1967

-197

4ค.ศ. 1961-1974:

44


ผหญงกบขบวนการแรงงานเยอรมนในศตวรรษท 19 สทธออกเสยงเลอกตงเปนหวใจของขอเรยกรองของสตรใน

ขบวนการแรงงาน ขอเรยกรองนประสบผลส�าเรจหลงจากสงครามโลกครงทสองในป 1918 และวนสตรสากลซงเรมขนครงแรกในป 1914 กลายเปนเวทแสดงขอเรยกรองของแรงงานหญงเพอใหไดมาซงความเทาเทยมกนในการด�ารงชวตและการท�างาน แมวาผหญงมสวนรวมในขบวนการแรงงานตงแตตน แตกไมไดรบโอกาสด�ารงต�าแหนงทส�าคญมากเทากบผชาย ซงเปนความไมเทาเทยมกนทยงด�ารงอยจนถงปจจบน อยางไรกตามมขอยกเวนทโดดเดนในบางกรณ เชน พอลลา ธเอด (Paula Thiede) ซงเปนผหญงคนแรกทไดรบการเลอกตงเปนประธานสมาคมสหภาพแรงงานกลางแหงหนงซงรบผดชอบสมาชกทงหญงและชายในป 1898 ในป 1972 มาเรย เวเบอร (Maria Weber) เปนผหญงคนแรกทไดรบเลอกเปนรองประธาน DGB และสบปตอมา โมนกา วลฟ มาเธยส (Monka Wulf -Mathies) ไดรบต�าแหนงประธานสหภาพแรงงานกจการสาธารณะ การขนสงและการจราจร

มาเรย เวเบอร ©J.H. Darchinger/FES, 6/FJHD010467

45


การเดนขบวนฉลองการเรมตน “ปสตร” (1975) ©J.H. Darchinger/FES, 6/FJHD006335

การประชมสตรสากล (1927)©AdsD/FES, 6/FOTB000015

46


วนสตรสากล: ผหญง สและท�างานเพอสนตภาพ! ป 1952©AdsD/FES, 6/PLKA034220

47


ในแงหนงพระราชบญญตการตดสนใจรวม (Co-Deter-mination Act) ซงผานสภาในป 1967 ถอเปนเรองนาผดหวงส�าหรบสหภาพแรงงาน การเจรจารวมเปนเรองทยากล�าบากแตกเรมแสดงผลดในชวงตนทศวรรษ 1970 ในชวงนจ�านวนสมาชกสหภาพแรงงานเพมสงขนอยางมาก ถอเปนชวงตนตวทางการเมองและสงคมของขบวนการแรงงาน

วลล บรนดท (Willy Brandt: ค.ศ. 1913-1992) เปนนายกรฐมนตรของสหพนธสาธารณรฐเยอรมนคนแรกทมาจากพรรคสงคมประชาธปไตย (SPD) โดยด�ารงต�าแหนงระหวางป 1969-1974 บรนดทเกดในป 1913 มชอวาเฮอรเบรท เอรนส คารล ฟารหม (Herbert Ernst Karl Frahm) เขาเปนสมาชกคนหนงของกลมแรงงานสงคมนยมยวชน (Young Socialist Worker) ทลอยเบคกอนเขารวมกบพรรค SPD ในป 1930 หนงปตอมาเขาไดเขารวมกบ SAPD ซงเปนปกซายของพรรค SPD ทแยกตวออกมา แตแลวกกลบเขาพรรค SPD อกครงในป 1942 เขาลภยนาซไปยงประเทศนอรเวยในป 1933 หลงเดนทางกลบเยอรมนเขาท�างานเปนผสอขาวและเปลยนชอเปน วลล บรนดท บรนดทมสวนรวมในกจกรรมผลภยของ SAPD หลงจากสงครามโลกครงทสองในป 1949 เขาไดรบเลอกตงเปนสมาชกสภานตบญญตแหงชาตเยอรมน เปนนายกเทศมนตรของกรงเบอรลนในชวงป 1957-1966 และเปนประธานพรรค SPD ระหวางป 1964-1987 ในป 1974 เขาลาออกขณะยงด�ารงต�าแหนงนายกรฐมนตรในวาระทสองหลงจากพบวาสายลบของเยอรมนตะวนออก ชอ กนเธอ กโยม (Günter Guillaume) แฝงตวเขาท�างานในส�านกงานของนายกรฐมนตร บรนดทไดรบรางวลโนเบลสาขาสนตภาพในป 1971 จากผลงานการปรบปรงสมพนธภาพกบเยอรมนตะวนออก โปแลนด และสหภาพโซเวยต เขาเสยชวตในป 1992

48


1961

-197

4ค.ศ. 1961-1974: เยอรมนตะวนออก – สหภาพแรงงานในฐานะ “โรงเรยนสงคมนยม”

ในขณะทเยอรมนตะวนตกอยในชวงการตนตวทางการเมอง เยอรมนตะวนออกยงคงโดดเดยวอยเบองหลง “มานเหลก” ทแยกประเทศออกจากโลกตะวนตก แมสภาพความเปนอยโดยทวไปของประชาชนจะพฒนาขน แตกไมสามารถปองกนไมใหประชาชนจ�านวนหนงพยายามหลบหนเขาฝงตะวนตก ซงถอวาเปนการหลบหนทอนตรายอยางยงเนองจากรฐบาลใชอาวธรายแรงเชนปนและกบระเบดในการเฝาระวงตามชายแดน

สถานการณของ สหพนธแรงงาน FDGB ของเยอรมนตะวนออกแตกตางจากสหภาพแรงงานในเยอรมนตะวนตกอยางเหนไดชด สหภาพแรงงานในเยอรมนตะวนออกปฏบตตามนโยบายพรรครฐบาลอยางเตมอกเตมใจ และมกจะถกขนานนามวา “โรงเรยนสงคมนยม” เหนไดชดวา FDGB ไมใชองคกรทเปนอสระ อยางไรกตาม กยงสามารถมบทบาทในการชวยปรบปรงสภาพความเปนอยของคนนบลานของเยอรมนตะวนออกได ในขณะทเยอรมนตะวนตกมนโยบายใหมทเนนการประนประนอมในความสมพนธกบฝงตะวนออก ทเรยกวา “นโยบายภาคตะวนออก” (Ostpolitik) สหพนธแรงงาน FDGB ทตดตอกบสหภาพแรงงานเยอรมนตะวนตกอยเพยงไมกสหภาพฯ ไดเพมความเขมขนของการฝกอบรมสงคมนยมส�าหรบสมาชกสหภาพแรงงานมากขนเพอปกปองชาวเยอรมนตะวนออกจากอทธพลตอ “ดานลบ” ของฝงตะวนตก

ในป 1972 สหพนธแรงงาน FDGB มสมาชกกวา 7,200,000 คน

49


การประชมสมชชาของ FDGB (1968)©Bundesarchiv, Bild 183-G0508-1001-002 /

Photographer: Horst Sturm

การประชมสมชชาของ FDGB (1972): บคคลในภาพ คอ Erich Honecker, A.N. Schelepin, Herbert Warnke, Prof. Dr. Johanna Töpfer©Bundesarchiv, Bild 183-L0627-405 / Photographer: Klaus Franke

เทศกาลของคนงานในเยอรมนตะวนออก(1971)©Bundesarchiv, Plak 100-051-014

50


เยอรมนตะวนตก - การเปลยนแปลงทางการเมองและหวงเวลาอนยากล�าบากของสหภาพแรงงาน

วลล บรนดท ลาออกจากต�าแหนงในป 1974 เพอแสดงความรบผดชอบตอกรณจารกรรมและความไมพอใจตอรฐบาลทเพมมากขน ผเขารบต�าแหนงนายกรฐมนตรคนตอๆ มาตองจดการกบปญหานานบประการ เชนเศรษฐกจซบเซา ความสมพนธทหยดนงกบเยอรมนตะวนออก ปญหาการกอการรายจากองคกรกองทพแดง (Red Army Faction) เพอตอบสนองตอปญหาเศรษฐกจ รฐบาลไดออกนโยบายเสรนยมใหมมากขนเรอยๆ ซงสงผลใหเกดแรงกดดนตอสหภาพแรงงาน เปนอยางยง

ทางฝายสหภาพแรงงานเองกประสบกบปญหามากมายทไมอาจหาทางออกไดงายๆ เชน ปญหาการพฒนาดานเทคโนโลยทสงผลกระทบตอความมนคงในการท�างาน ปญหาการเพมความส�าคญของนโยบายแรงงานของสหภาพยโรปท�าใหสหภาพฯแสดงอทธพลไดยากขน และปญหากล มเคลอนไหวดานสงแวดลอมเรยกรองใหยตการใชพลงงานนวเคลยรในขณะทสหภาพแรงงานเปนตวแทนคนงานในภาคนวเคลยร ปญหาดงกลาวรวมกนเมอเทยบกบความส�าเรจในการเจรจารวมเพยงกรณเดยว ท�าใหสหภาพแรงงานเยอรมนอยในฐานะทตองปกปองตวเอง อยางไรกตาม จ�านวนสมาชกสหภาพแรงงานลดลงเลกนอยและในทสดทรงตวอยทประมาณ 7.7 ลานคน ในป 1988

1975

-199

0ค.ศ. 1975-1990:

51


การรณรงคเพอเวลาท�างาน 35 ชวโมงตอสปดาห©IG-Metall/AdsD, 6/PLKA007949,

52


ความเปนอนหนงอนเดยวกนในระดบสากล (1980)©DGB/AdsD, 6/PLKA004196

53


ผลกระทบเทคโนโลยใหมตอการจางงาน (1979)©DGB/AdsD, 6/PLKA006662

54


ไมเอาสงครามอกแลว (1984)©DGB/AdsD, 6/PLKA004196

55


เยอรมนตะวนออก - สหภาพแรงงานยงคงภกดตอพรรคจนนาทสดทาย

นบตงแตกลางทศวรรษ 1970 แมผน�าเยอรมนตะวนออกดนรนเพอท�าตามสญญาเรองวถชวตทดของคนในรฐสงคมนยม แตกไมสามารถแขงขนกบโลกตะวนตกได โดยเฉพาะอยางยงในทางเศรษฐกจ อยางไรกตามแมเมอตองเผชญกบปญหาทเกดขนอยางปฏเสธไมได ผน�าพรรคยงคงปฏเสธแนวทางการปฏรปอยางสนเชง แมกระทงการปฏรปตามแบบของ มฮาอล กอรบาชอฟ (Mikhail Gorbachev) ผน�าของสหภาพโซเวยต

วกฤตเศรษฐกจท�าใหประชาชนฝงเยอรมนตะวนออกหนไปยงประเทศเพอนบานในยโรปตะวนออก เชนสโลวาเกยและฮงการมากขนเรอยๆ ในขณะเดยวกนกลมฝายคานในเยอรมนตะวนออกกเรมรวมตวกนอยางชาๆ เปาหมายหนงของฝายคานคอการกลบไปรวมตวกบเยอรมนตะวนตก การปฏวตอยางสงบเกดขนในเดอนพฤศจกายนป 1989 หลงจากครบรอบ 40 ปของเยอรมนตะวนออก พรมแดนเยอรมนตะวนตกไดเปดออกและก�าแพงเบอรลนถกท�าลายลง ในเดอนมนาคมป 1990 มการเลอกตงเสรประชาธปไตยครงแรกในประวตศาสตรเยอรมนตะวนออก ตอมาในเดอนกรกฎาคมปเดยวกนเยอรมนตะวนตกและตะวนออกไดเรมกาวแรกในการรวมประเทศ ความพยายามนประสบความส�าเรจในท 3 ตลาคม 1990 หลงการแยกตวออกจากกนเปนเวลา 40 ป เยอรมนไดรวม เปนหนงอกครง

1975

-199

0ค.ศ. 1975-1990:

56


สหภาพแรงงานเยอรมนตะวนออกยงคงจงรกภกดตอพรรคและรฐสงคมนยมตลอดระยะเวลาของการเปลยนผานครงประวตศาสตร ดวยทศนะทสอดคลองกบของรฐบาล สมาพนธแรงงาน FDGB เหนวาการปฏรปคอสญญาณของความออนแอ แตเพยงไมกวนหลงจากท ฮอนเนกเกอร (Honecker) ผน�ารฐบาลพนจากต�าแหนง แฮร ทช (Harry Tisch) ประธานสหพนธ FDGB กออกจากต�าแหนงตามไป ผน�าเยอรมนตะวนออกคนใหมสญญาจะใหมการปฏรปแตกสายเกนไปเพราะสหภาพแรงงานจ�านวนมากใน FDGB มความกระตอรอรนทจะตดตอกบสมาพนธ DGB ของเยอรมนตะวนตก อยางไรกตาม DGB ปฏเสธทจะรวมตวกบ FDGB เพราะเหนวา FDGB ไมสามารถทจะรองรบการปฏรปทแทจรงได ในเดอนกนยายนป 1990 สหพนธแรงงาน FDGB ไดปดตวลงและ DGB กลายเปนองคกรรมส�าหรบสหภาพแรงงานทงฝ ง ตะวนตกและตะวนออก

57


วนท 1 พฤษภาคม: ครบรอบ 35 ปของเยอรมนตะวนออก (1984)

©Bundesarchiv, Plak 102-023-033 ประชาชนประทวงทประต Brandenburg (1989)

58


เยอรมนหลงการรวมประเทศเผชญกบความทาทายและความไมแนนอนของอนาคต

ในทสดเยอรมนทงสองไดรวมประเทศและเฉลมฉลองความเปนหนงเดยวกนทหวนคนมา แตหลงจากนนไมนานปญหานานบประการกเผยตวขน การพฒนาอดตเยอรมนตะวนออกเปนสงทไมเพยงแตตองใชเวลาและความอดทน แตยงตองใชทนทรพยอกดวย ในขณะทชาวเยอรมนฝงตะวนออกผดหวงตอความลาชาในการพฒนามาตรฐานการด�ารงชวต ประชาชนเยอรมนตะวนตกตองรอมชอมกบความจรงทวาตนเองตองแบกรบภาระทางการเงนของการรวมประเทศครงน เยอรมนตะวนออกฟนตวจาก 40 ปของการปกครองแบบสงคมนยมอยางชาๆแตยงคงมรองรอยอดตทเหนไดในปจจบน เพอเปนการลดอตราการวางงานและรกษาเสถยรภาพดานงบประมาณของรฐบาลกลาง พรรครวมรฐบาลประกอบดวยพรรคสงคมประชาธปไตยและพรรคกรนส (Greens) ตดสนใจปฏรประบบประกนสงคมซงมผลท�าใหมการตดสทธประโยชนทางสงคมมากมาย สหภาพแรงงานปฏเสธนโยบายนและวพากษวจารณรฐบาลอยางรนแรง

1990

-201

5ค.ศ. 1990-2015:

ประชาชนประทวงทประต Brandenburg (1989)

©J.H. Darchinger/FES, 6/FJHD005496

59


ความสมพนธระหวางพรรคสงคมประชาธปไตย (SPD) และสหภาพแรงงานประวตความเปนมาของ SPD และประวตศาสตรของสหภาพแรงงานเชอม

โยงกนอยางใกลชด แมกระทงปจจบน หนงในสามของสมาชกของ SPD ยงเปนสมาชกของสหภาพฯ ในป 1966 พรรค SPD ไดเขาเปนสวนหนงของรฐบาลเปนครงแรกในประวตศาสตรของสหพนธสาธารณรฐเยอรมน สหภาพแรงงานไดเขามสวนรวมมบทบาททางการเมอง นโยบายของรฐบาล SPD สวนหนงคอการยอมรบสถานะของการเจรจาตอรองรวมดานแรงงานและสทธการมสวนรวมในการตดสนใจของสหภาพฯ ในป 2003 นายกรฐมนตร เกอรฮารด ชโรเดอร (Gerhard Schröder) ประกาศนโยบายปฏรปสงคมทเรยกวา “วาระ 2010” (Agenda 2010) ซงมวตถประสงคเพอลดการวางงาน เพมศกยภาพในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ และลดการใชจายทางสงคม สหภาพแรงงานคดคาน วาระ 2010 โดยกลาววาเปนนโยบายทไมยตธรรมและเกรงวาจะมการตดบรการทางสงคมส�าหรบ

การประทวงตอตานแผนปฏรประบบประกนสงคม ทเรยกวา "Hartz IV" (2004)

©Frank und Marc Darchinger/FES, 6/FOTA148725

60


เพอโลกาภวตนทเปนธรรม (2002)

©DGB/AdsD , 6/PLKA039304

คนยากจน มการระดมสมาชกสหภาพฯกวา 90,000 คนจากเมอง 14 เมอง ทวประเทศประทวงตอตานนโยบายการปฏรปครงนน ในสายตาของสหภาพ แรงงานจ�านวนมากนโยบายปฏรปนเปนการลดทอนอ�านาจทางอดมการณของพรรค SPD เคลาส วเซนฮเกล (Klaus Wiesenhügel) ประธานสหภาพอตสาหกรรมการกอสราง การเกษตร สงแวดลอม (Industrial Union Construc-tion, Agriculture, Environment) ไดกลาวถงความสมพนธกบนายกรฐมนตร เกอรฮารด ชโรเดอร ของพรรค SPD วา “นายกฯ ไดหลงทางไปแลว และพวกเราตองท�าอะไรบางอยางเพอเปลยนแปลง แตเขาไมไดเปนศตรของเรา” การประทวงของสหภาพแรงงานแสดงถงการมสวนรวมทางการเมองของสหภาพแรงงานและความเปนไปไดของการคดคานอยางประชาธปไตย

61


สหภาพแรงงานดนรนกบปญหาตางๆ ทามกลางกระบวนการการรวมประเทศเยอรมน ในความพยายามทจะลดปญหาการวางงาน สหภาพเตมใจทจะลดเงนเดอนบางสวนเพอแลกกบการรบประกนการจางงานจากฝายนายจาง ในป 1995 “พนธมตรเพอการท�างาน” หรอ Bündnisfür für Arbeit ไดเกดขนตามมาดวยความพายแพเรองการคมครองแรงงานและการไมเคารพสถานะของขอตกลงรวม “พนธมตรเพอการท�างาน” ลมเหลวลงในป 2003

ปญหาเหลานกอใหเกดชวงเวลาทยากล�าบากส�าหรบสหภาพแรงงาน การน�าระบบดจตอลมาใชท�าใหเกดการเปลยนแปลงตอธรรมชาตของการท�างานอยางมหนต นอกจากนนการทบรรษทขามชาตซงมการปฏบตการระดบโลกสามารถก�าหนดเงอนไขในการท�างานจากนอกประเทศได ท�าใหยากท สหภาพฯจะแสดงอทธพลแทรกแซงได ปจจบนสหภาพแรงงานเยอรมนเขารวมในการกอตงองคกรแรงงานใหมทงในระดบภมภาคและระดบภาคพนยโรป

62


อยางไรกตามสหภาพฯ ยงสามารถมชยชนะส�าคญในบางเรอง อตราคาจางและการท�างานลวงเวลาของทงฝงตะวนตกและตะวนออกมเสถยรภาพขนแมวาการเจรจาตอรองมกจะน�าไปสการปรบขนคาจางเพยงเลกนอยกตามท ในป 2016 ระดบคาจางในเยอรมนตะวนออกและเยอรมนตะวนตกยงมความแตกตางกนอย แตชวโมงการท�างานไดลดลงอยางชาๆ โดยเฉลยคอ 37 ชวโมงในเยอรมนตะวนตกและ 38 ชวโมงในเยอรมนตะวนออก รวมทงกฎหมายคาจางขนต�าไดผานรฐสภาเยอรมนในเดอน มกราคม 2015 อกดวย

©DGB คาจางขนต�าส�าหรบทกคน เดยวน!

63


สหภาพแรงงานเยอรมนยงคงแสดงบทบาททางการเมองและสงคมอยางแขงขน สมาพนธ DGB คดคานมาตรการเพมระดบการตรวจสอบประชาชนของรฐ ทงยงรณรงคตอตานการเหยยดผว การกดกนทางเชอชาต และประชานยมฝายขวา ในป 2015 เมอผลภยกวา 1 ลานคนเดนทางเขาสเยอรมน สมาพนธ DGB มสวนรวมอยางแขงขนในการชวยเหลอโดยการเกบรวบรวมเสอผาและของเลนส�าหรบบรจาค และจดใหมชนเรยนภาษาเยอรมนรวมทงใหความชวยเหลอผลภยในเรองการจดการตางๆ อกดวย

กลมยวชน DGB จดหลกสตรภาษาเยอรมน©Susanne Franke, DGB-Haus der Jugend

64


“สหภาพแรงงานเปนพนธมตรทแขงแกรงทสดของผออนแอ” มคาเอล ซอมเมอร (Michael Sommer) 2009/10/06 กลาวถงบทบาทของสหภาพแรงงานในสงคม ในวาระครบรอบ 60 ปของสมาพนธแรงงาน DGB

DGB แสดงความสมานฉนทกบคนอพยพ©DGB NRW

สมาพนธ DGB มจ�านวนสมาชกถง 11 ลานคนหลงการรวมประเทศ ทวาเมอถงป 2016 จ�านวนสมาชกไดลดลงเหลอเพยงประมาณ 6 ลานคน เนองจากเยอรมนก�าลงมงสอนาคตทขาดความแนนอนและตองเผชญหนากบปญหานานบประการไมวาจะเปนภาวะโลกรอน การกาวเขาสยคดจตอล ความเหนทแตกตางกนตงแตเรองการกอการรายระหวางประเทศ ความมนคง ไปจนถงการบรณาการเกยวกบผลภย อยางไรกตามสหภาพแรงงานเยอรมนยงคงเปนตวแสดงทส�าคญทางการเมอง ทมงมนจะสรางสงคมทอยบนพนฐานของความสมานฉนท ความหลากหลาย ความเปนธรรม และความเสมอภาค

65


DGB ณ ปจจบน

ปจจบน DGB เปนองคกรรมของสหภาพแรงงานแปดสหภาพทมสมาชกรวมกนประมาณ 6.1 ลานคน จงอาจกลาวไดวา DGB เปนสมาพนธแรงงานทใหญทสดในโลกแหงหนง สหภาพแรงงานทเปนสมาชกทงแปดของ DGB ประกอบดวย :

IG Bauen-Agrar-Umwelt (สหภาพแรงงานอตสาหกรรมการกอสราง การเกษตร สงแวดลอม) (สมาชก 273,392 คน)

IG BERGBAU, Chemie, Energie (สหภาพแรงงานอตสาหกรรม เหมองแร เคม พลงงาน) (สมาชก 651,181 คน)

EVG Eisenbahn- und Verkehrsgewerkschaft (สหภาพแรงงานรถไฟและการขนสง) (สมาชก 197,094 คน)

Gewerkschaft Nahrung-Genuss-Gaststätten (สหภาพแรงงานเพอการศกษาและวทยาศาสตร) (สมาชก 280,678 คน)

IG Metall (สหภาพแรงงานอตสาหกรรมคนงานโลหะ) (สมาชก 2,273,743 คน)

Gewerkschaft Nahrung-Genuss-Gaststätten (สหภาพแรงงานส�าหรบอาหาร เครองดม และการจดเลยง) (สมาชก 203,857 คน)

Gewerkschaft der Polizei (สหภาพแรงงานต�ารวจ) (สมาชก 176,930 คน)Ver.di - Vereinte Dienstleistungsgewerkschaft (สหภาพแรงงาน

ยไนเตดเซอรวส) (สมาชก 2,038,638 คน)

66


สหภาพแรงงานเยอรมนมองตวเองวาเปนองคกรทมความหลากหลายและเปนอสระ แตหาไดมความเปนกลางแตอยางใดไม สมาชกสหภาพท�าหนาทหลายประการ รวมถงการสนบสนนสมาชกของตนในกรณความขดแยงในสถานประกอบการ การรบผดชอบดานการเจรจาตอรองขอตกลงรวมกบฝายนายจาง การจดใหมการนดหยดงานประทวงและจายเงนสนบสนนการนดหยดงานใหแกสมาชก นอกจากบทบาทในบรษทแลว สหภาพแรงงานยงเปนเสยงทเขมแขงและมบทบาทส�าคญในภาคประชาสงคม สหภาพฯรณรงคเพอสงคมทเปดกวางยอมรบความ แตกตาง และตอสกบสงคมทแบงแยกกดกน/การตอตานขบวนการประชาธปไตย/และการเหยยดผว ดงนนสหภาพแรงงานจงเขามสวนรวมในการประทวงตอตานลทธนาซใหม (Neo-Nazism) การเหยยดผว ในโลกทเปนโลกาภวตนมากขน DGB ไดยกระดบความรวมมอระหวางประเทศ และการเขารวมกบสมาพนธสหภาพแรงงานยโรป (European Trade Union Federation: EGB) และ สมาพนธสหภาพแรงงานนานาชาต (International Trade Union Federation: IG) อกดวย

67


อางอง

https://www.fes.de/hfz/arbeiterbewegung/themen/arbeiterbewegunghttp://www.fes.de/hfz/arbeiterbewegung/epochenhttp://www.gewerkschaftsgeschichte.dehttp://www.zerschlagung-gewerkschaften1933.de/zerschlagung/widerstand-an-passung/http://www.dhm.de/lemo/kapitel.htmlhttp://www.daserste.de/staehlernezeit/allround_dyn~uid,bw7nx4qv8ov5cjur~cm.asphttp://www.bpb.de/gesellschaft/kultur/politische-bildung/193579/gewerkschaftli-che-bildungsarbeit?p=allhttp://www.gewerkschaftsprozesse.de/http://www.dgb.de/uber-uns/dgb-heutehttp://www.stattweb.de/baseportal/ArchivDetail&Id=463http://www.boeckler.de/20376_20381.htmhttp://archiv2.fes.de/dok_start.fau?prj=fes&dmhttps://www.bild.bundesarchiv.de/http://www.ngg.net/150Derichs-Kunstmann, K. (1999): Gewerkschaftliche Bildungsarbeit. In: Tippelt, R.; von Hippel, A. (Hrsg.): Handbuch Erwachsenenbildung/Weiterbildung, S. 507-513.Schroeder, Wolfgang (2008): SPD und Gewerkschaften: Vom Wandel einer privilegierten Partnerschaft in WSI Mitteilungen, 2008 (5), 231-237.Tenfelde, K. (2010): Arbeitsbeziehungen und gewerkschaftliche Organisation im Wandel. In: APuZ, 2010 (13-14), 11-20.

68


Documents

ประวัติศาสตร์ - library.fes.delibrary.fes.de/pdf-files/bueros/thailand/12833.pdf · ค าน า ขบวนการแรงงานทั่วโลกมีประวัติศาสตร์อันยาวนานและร