พลลภ กฤตยานวชทปรกษาสมาคมสถาปนกผงเมองไทยทปรกษาสมาคมภมสถาปนกประเทศไทยทปรกษาคณะสถาปตยกรรมศาสตร ม. เกษตรศาสตรทปรกษาคณะสถาปตยกรรมศาสตรและการผงเมอง ม. ธรรมศาสตร

สวามนารายณ อกษรธรรมคอมเพลกซทางสถาปตยกรรม วฒนธรรม และปญญาญาณฮนด ทสวยงามและยงใหญทสดในโลก

(Swaminarayan Akshardham : The World’s Greatest Complex of Hindu Architecture, Culture and Spiritual Wisdom)

เลาเรองไปชม

1

เมองและสถาปตยกรรมทนาสนใจในตางประเทศ

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

71

สวามนารายณ อกษรธรรม เปนคอมเพลกซทางวฒนธรรมฮนดขนาดใหญทสด ในกรงเดลล ประเทศอนเดย สรางเสรจเมอป ค.ศ. 2005 ดวยฝมอชางและแรงงานกวา 11,000 คน ทกอปรดวยพลงศรทธาตอเทพเจาและปวงคร ยอมเสยสละอทศแรงงานกวา 300 ลานชวโมง ในการสลกหนทรายกวา 300,000 ชน และเนรมตสงมหศจรรยยคใหมนขนมา นบเปนนฤมตกรรมทแสดงถงความยงใหญทางสถาปตยกรรม วฒนธรรม ศลปกรรม ศาสนธรรมและปญญาญาณฮนดทสะสมมานานกวาหมนป ผคนทไปเหนมาตางกทงในความงามวจตรและอลงการของอกษรธรรม (1) จนกลาวขานกนวานาจะเปนสถาปตยกรรมและศลปกรรมทสวยงามทสดในประเทศอนเดย หรอกระทงสวยงามทสดในโลก คอมเพลกซอกษรธรรมมการวางผงภมทศนและการออกแบบอาคารอยางยอดเยยม ประกอบดวยสวนสำาคญตางๆ ไดแก มณเฑยรหนทรายสชมพทงดงามวจตรยง ระเบยงหนทางเดนระหวางอาคาร โรงภาพยนตรจอยกษ หอแสดงนทรรศการคณธรรม วหารนำาแสดงอารยธรรมอนเดย สระนำาพดนตร สนามทรงดอกบว และสวนวฒนธรรมอนเดย ซงในอนาคตผมเหนวาคอมเพลกซอกษรธรรมจะเปนรตนมณแหงอารยธรรมอนเดย และเปนมรดกทางวฒนธรรมของโลก ทจะเปนตำานานเลาขานดวยความชนชมตอไปอกนานนบพนป

ผมมโอกาสไปเยอนคอมเพลกซสวามนารายณ อกษรธรรม 2 ครง เมอป พ.ศ. 2553 และป 2555 ทผานมา ซงสรางความตนตาตนใจ และประทบใจในความงามอนวจตรและความเปนเลศของการวางผง ออกแบบ และการกอสรางวหาร รวมทงรปแบบการสอความหมายทางวฒนธรรมและทาง จตวญญาณของอกษรธรรมน เป นอยางยง จงขอถายทอดเรองราวของอกษรธรรมทไดรเหน เพอผสนใจจะได

ไปเยอนและชนชมดวยตนเองตอไป

ทตง

สวามนารายณ อกษรธรรม

(Swaminarayan Akshardham)

เปนคอมเพลกซขนาดใหญ ตงอยทถนน Akshardham Setu ทางทศตะวนออก

ของกรงนวเดลล ประเทศอนเดย หางจากศนยกลางเมองประมาณ 9 กโลเมตร

(2) ไมไกลจากฝงแมนำายมนามากนก สามารถเดนทางเขาถงไดงายทงโดย

รถยนต แทกซ รถบส และรถไฟฟาใตดนทมสถาน Akshardham อยในระยะ

ทเดนไมเกน 10 นาท หรอจะนงสามลอไปกได

01

2

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

72

ความเขมงวดในระบบ ความปลอดภย กอน การเขาชมอกษรธรรม

การเขาชมอกษรธรรม จะตองผาน

ระบบการรกษาความปลอดภยท

เขมงวดมาก เพราะทกคนจะตอง

ผานดานตรวจ ทจะไมอนญาตใหม

การนำากลอง โทรศพทมอถอ อปกรณ

อเลกทรอนกส เหลา บหร รวมทง

รมและกระเ ปาถอ เข าไป ในพนท

หากใครมของเหลาน กจะตองเขาควยาว

เพอฝากไวกบเจาหนาท (3) ซงจะเกบ

ในลอกเกอรขนาดใหญอยางปลอดภย

เขาควทจะแยกผเขาชมเปนหญงและชายออกคนละแถว และตองผานดานเครอง

เอกซเรย ทมเจาหนาทคอยตรวจคนอยางละเอยดยบ พอๆ กบการขนเครองบน

ระหวางประเทศ อนง เนองจากทางสถานทไมอนญาตใหมการถายรป ภาพตางๆ

ทนำามาประกอบเรอง จงเปนภาพทนำามาจากเวบไซตของ Akshardham และ

หนงสอทซอมาจากรานขายของทระลกทน ซงผมไดรบอนญาตใหนำาลงเผยแพรได

จงขอถอโอกาสขอบคณมา ณ ทน

บนเสนทางเดนเขาสมณเฑยรอกษรธรรม

ผมเรมเขาสอาณาเขตอกษรธรรม โดยเรมจากเสนทางแหงการตอนรบผ

มาเยอนทเรยกวา “ทศทวาร” (Ten Dwars) ซงจะมองเหนซมประตหนสชมพ 10

ประต (4) สลกเปนลวดลายสวยงาม สรางเรยงรายหนไปทง 10 ทศ ซงตามคต

ฮนดโบราณถอวาเปนสญลกษณแหงการมอสระทางความคดและการคนพบ

ประตทง 10 น จงเทากบสอความหมายถงการเปดกวางตอนรบความคดใหม

คณงามความดและภมปญญาจากทวสารทศใหมาสตน ผมไปครงแรกไมเหนสายนำา

แตไปครงทสอง เหนสายนำาทตกลงประดจสายฝน สรางความรมเยนแกผมาเยอน

แตเขามขอความเขยนไววาสงของท

ฝากไวน เปนความเสยงของผฝากเอง

ทำาเอาบางคนทเปนชาวตางชาต และม

ของมคาตดตวมา เรมไมไววางใจ

จนถงกบถอยกลบไมยอมเขาชมกม

เมอฝากของเสรจแลว กตองตอแถว

02

03

3

4

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

73

จากประตทศทวารน ผมเดนผานไปยงซ มประตหนขนาดใหญชอวา “ประตแหงความจงรกภกด” (ภกตทวาร - Bhakti Dwar) (5) ซงสรางขนอยางสวยงาม ไดสดสวนและมดลยภาพ ทเสาประตดานหนามการแกะสลกภาพพระเจาในศาสนาฮนด พรอมดวยคเทวผจงรกภกดจำานวนมากถง 208 ภาพ (6)

ซงแสดงถงภาวะทวลกษณของพระเจา ไดแก คพระนารายณ - พระนางลกษม คพระราม - พระนางสดา คพระกฤษณะ - พระนางราธะ คพระศวะ - พระนางปารวด ค พระพรหม - พระนางสาวตร เปนตน ซ มประตแหงความภกดน สอความหมายถงเสนทางสพระเจาหรอความหลดพนทอาศยความรกและความภกดตอพระเจาอยางบรสทธจรงใจ (ภกตมรรค) เปนหลกสำาคญ โดยสายธารแหงฮนดนกายไวศวะเชอกนวาภกตมรรค เปนเสนทางทงายทสดและดทสดในการเขาสความหลดพนทางจตวญญาณ ผมยนดภาพแกะสลกบางรปของพระเจาเหลานแลว ไดแตทงในฝมอชางทแกะสลกหนไดอยางงดงามประณต ดแลวมชวตชวา นามหศจรรยยง

จากนน ผมเดนตอไปยง “ประตนกยง” (มยรทวาร - Mayur Dwar) (7) ซงมรปนกยงแกะสลกหนในขนาดและลกษณะทาทางตางๆ รวมกนถง 869 ตว ทงน นกยงนอกจากจะเปนนกประจำาชาตของอนเดยแลว ยงนบวาเปนสญลกษณแหงความสวยงามและความบนเทงสขดวย ผมยนดความงามของภาพนกยง (8)

และรปแกะสลกหนเปนรปองคเทพตางๆ ทงามวจตรอยางนาพศวง (9)

5 6

7 8 9

นกยงเปนนกประจำาชาตของอนเดย และเปนสญลกษณแหงความสวยงามและความบนเทงสข

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

74

เมอเดนผานประตนกยง

ออกมา มองไปทางขวามอ จะเหน

อางนำาทม “รอยพระบาทจำาลอง

สรางดวยหนออนของภควน สวาม

นารายณ” (10) ทสรางดวยหนออน

อยในอางนำา เปนสญลกษณของการ

อวตารขององคภควนมาสโลกมนษย

รอบอางนำาทงสมม มหอยสงขมงคล

กำาลงพนนำาพ งไปยงพระบาทของ

องคภควนตลอดเวลา เปนสญลกษณ

แสดงถงความเคารพนบนอบอยาง

สงสด จากอางรอยพระบาท มองไกล

ไปเบองหนา จะเหนมณเฑยรอกษร

ธรรมลอยเดนอยบนฟากฟา (11)

มณเฑยรอกษรธรรม (Akshardham Mandir)

ผมคอยๆ เดนจากบรเวณอางรอยพระบาท มงหนาไปส “มณเฑยร

อกษรธรรม” (12) ทมลกษณะเปนอาคารวหารขนาดใหญทตงโดดเดนเปนสงา

นบเปนศนยกลางของคอมเพลกซแหงน ตวมณเฑยรสรางดวยหนทรายสชมพ

และภายในเปนหนออนขาว เมอมองจากระยะไกล เหนภาพอาคาร ยอดมณเฑยร

และโดมขนาดตางๆ 9 โดม ทเหลอมซอนกนอยางไดดลภาพ นาดชมเปนอยางยง

(13) ผมคอยๆ เดนเขาไปใกลตวมณเฑยรตามลำาดบ ทำาใหมองเหนภาพมณเฑยร

ทชดมากขนเรอยๆ จนกระทงมาถงตวมณเฑยร (14) ซงกวาง 316 ฟต ยาว 356 ฟต

และสง 141.3 ฟต จากนน จงเดนดผนงหนโดยรอบอาคารทเรยกวา “มณโฑวาร”

(Mandovar) (15) ไดเหนลวดลายแกะสลกหนสชมพทแสนงดงามประณตราวกบ

เทพบนดาล หรอเทวนฤมต ความยาวของผนงรวม 611 ฟตและสง 31 ฟต มหน

ทแกะสลกเปนรปตางๆ ทงสน 4,287 ชน นบเปนการแกะสลกหนทใหญทสดและ

ประณตทสดของอนเดยในรอบ 800 ป โดยทฐานดานลางมลวดลายสลกของสงม

ชวตหลายอยางทสอแสดงสญลกษณแหงคณคาตางๆ เชน ชางทแสดงถงความ

แขงแรง สงโตทแสดงถงความกลาหาญ ดอกไมทแสดงถงความสวยงาม เปนตน

04

10

11

12

13

14

15

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

75

นอกจากน โดยรอบมณเฑยร

ยงมผนงหนสชมพยาว 1,070 ฟต ท

เรยกวา “คเชนทรปถ” (Gajendra

Peeth) (16) ประกอบดวยภาพแกะสลก

คเชนทรหรอชางจำานวนมากถง 148 ตว

มขนาดและทวงทาลลาตางๆ กน ทงท

อย ในบรบทแวดลอมของธรรมชาต

ทอย กบมนษย และอย กบพระเจา

ซงแสดงถงความรก ความกลาหาญ

และการอยรวมกนอยางสนตสข (17)

สวนทเสาหนและผนงดานบนของมณเฑยรทเรยกวา “วภตมณโฑวาร”

(Vibhuti Mandovar) (18) มภาพลวดลายทแกะสลกเทพเจาตางๆ และบคคล

สำาคญของฮนดจำานวนมาก ไดแก มหาฤษ นกบวช นกพรต สาธ คร อาจารย กว

นกปรชญา สาวก และอวตารของพระเจาปางตางๆ (19) ผมเดนดภาพแกะสลก

เหลานอยางตนเตนและดมดำาในประตมากรรมทประณตและความหมายทาง

จตวญญาณทซอนไว จนแทบจะลมความรอนระอจากแสงแดดทแผดเผาชวง

หลงเทยง (แตไปครงทสอง ในเดอนมกราคม อากาศเยนสบายมาก)

เมอเดนโดยรอบอาคารมณเฑยร อกษรธรรม จะสงเกตวามบอนำาลอมรอบ

ซงเขาเรยกชอวา “สระพระนารายณ” (Narayan Sarovar) (20) นำาในบอน

ถอวาเปนนำาศกดสทธทนำามาจากแมนำาและทะเลสาบ 151 แหงทวอนเดย

ตรงกลางบอมการสรางอางบวเปนแนวกระจายออกไป ดอกบวน ถอวาเปน

สญลกษณแหงความสะอาดบรสทธ หลดพนจากกเลสเครองเศราหมอง ชาวฮนด

ผศรทธาทไดมาถงทน นยมใชมอจมนำาในบอลบหวเพอความรมเยนเปนสขและ

ความเปนศรมงคลแกชวต ดานขางกำาแพงบอดานมณเฑยรมรปหวโค (ถอวาเปน

สญลกษณของสตวศกดสทธ และเปนพาหนะของพระอศวร) จำานวนมากเรยง

เปนแถว กำาลงพนนำาออกมาดสวยงามและสรางความมชวตชวา (21)

16

17

18

20 21

19

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

76

ความงามภายในอาคาร มณเฑยรอกษรธรรม (Interior of Akshardham Mandir)

กอนเขาภายในมณเฑยรอกษรธรรม

จะตองถอดรองเทาฝากไวกบเจาหนาท

ก อน เมอเดนขนไปภายในมณเฑยร

จะรสกตนเตนกบความยงใหญอลงการ

ของหองโถง ตวโดมและเสาหนออนทง

หลายทมรปปนประตมากรรมทสวยงาม

(22) และมภาพแกะสลกหนออนจำานวน

มากมายทฝมอละเอยดประณตยง (23)

(24)

ภายในตวมณเฑยร แบงเปน 9

มณฑป ทโดดเดนนาสนใจมาก ไดแก

มณฑปสวามนารายณ (Swaminarayan

Mandapam) ซงมรปประตมากรรมโลหะ

ของภควน สวามนารายณ ความสง 11 ฟต

สทองงามอราม ประทบเดนอยใตโดม

กลางมณเฑยร (25) และดานขางม

รปปนของสาวกทง 5 อยในลลาการเขาเผา

องคภควนดวยความเคารพนอบนอม เมอ

เพงพศดพระพกตรทอมเอบเบกบาน

ขององคภควน ทำาใหเกดความสงบจต

เยนกายเยนใจเปนอยางยง รอบๆ มณฑป

มรปประตมากรรมของคเทพเจาใน

ศาสนาฮนดหลายพระองค ไดแก คพระ

กฤษณะ - ราธะ (26) คพระพรหม -

สาวตร (27) คพระราม - สดา (28)

คพระนารายณ - ลกษม และคพระศวะ

- ปารวด ซงแตละคกอปรดวยลลาและ

ภษาอาภรณทสวยงามนาชมยง

05

22

24

25

282726

23

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

76

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

77

นอกจากน มณฑปอนๆ ภายใน

อกษรธรรม กลวนแตสวยงามนาชม

นาเพงพนจทงสน ไดแก 2) มณฑปปรม

หงสา (Paramahansa Mandapam)

มโดมสง 72 ฟต มประตมากรรมแกะ

สลกเสาหนของภควน สวามนารายณ

และอวตารตางๆ ของพระเจาในศาสนา

ฮนด รวม 24 ปาง 3) มณฑปคนสยาม

(Ghanshayam Mandapam) มโดม

สง 32 ฟต สรางบนเสาหน 8 เสา

กลางโดมเปนรปปาง “คนสยาม” ซง

เปนปางสมยยงเดกของภควน สวาม

นารายณ 4) มณฑปแหงภควนลลา

(Lila Mandapam) มโดมสง 72 ฟต ม

ประตมากรรมแกะสลกเสาหนของ

ภควน สวามนารายณ ในลกษณะลลา

ตางๆ ตงแตสมยเปนเดก วยหนม และ

วยผใหญ 5) มณฑปนลคนถ (Neelkanth

Mandapam) มโดมทสง 32 ฟต ม

ประตมากรรมแกะสลกเสาหนของ

ภควน สวามนารายณ สมยทยงเปนเดก

อาย 11 ป มชอวา “Neelkanth Varmi”

ละทงบานเรอน เดนทางออกจารกแสวงบญดวยเทาเปลาเปนเวลานาน 7 ป

ทวดนแดนอนเดย จากภาคใตจรดเหนอ 6) มณฑปสงฤต (Smruti Mandapam)

มโดมสง 72 ฟต มรอยพระบาทของภควน สวามนารายณ ประทบบนผา ผมมาลา

และวตถอนๆ เปนเครองนอมรำาลกถงองคภควนทอวตารมาบนโลกน 7) มณฑป

สหชนนท (Sahajanand Mandapam) มโดมสง 32 ฟต สรางบนเสาหน 8 เสา

ทตรงกลางโดมมภาพของภควน สวามนารายณ ประทบนงอยใตตนไม สมยท

มอาย 21 ป และมชอวา “สหชนนท สวาม มหาราช” 8) มณฑปภกตา (Bhakta

Mandapam) มโดมทสง 72 ฟต มภาพแกะสลกของสาวกคนสำาคญของภควน

สวามนารายณ ซงในสมยนน เฉพาะในรฐคชราต มสาวกผเลอมใสและเขาถง

ธรรมกวา 2 ลานคน และ 9) มณฑปปรษตง (Purushttam Mandapam) เปน

โดมสง 32 ฟต มภาพของภควน สวามนารายณ และพระมหาสาวกขององคภควน

ประดษฐานอย

ผมเดนชมมณฑปเหลานทงหมด ดวยความรสกททงกบผลงานสถาปตยกรรม

ประตมากรรม ศลปกรรม และจตรกรรมภาพเขยน รวมทงพลงศรทธาตอองคเทพ

และครทางจตวญญาณของปวงสาวกและผคนทรงสรรคนฤมตรกรรมเหลานขนมา

อยางสวยงามวจตรพศดาร

ระเบยงหนรอบวหารและลานนำาพดนตร

ผมเดนชมความงามของมณฑปตางๆ ของวหารอกษรธรรมอยางอมใจแลว

จงเดนตอไปยงระเบยงหนทรายแดงโดยรอบวหารทเรยกวา “ปรกรม” (Parikrama)

(29) ซงม 2 ชน ความยาวแตละดาน 3,000 ฟต มเสาหน 1,152 ตน และมหนาตาง

145 บาน ทคานลางของหนาตางสามารถนงพกผอนหยอนใจ และดมดำากบ

ความงามของมณเฑยรอกษรธรรม หรอรบลมชมววทวทศนรอบดานไดอยาง

สบายอารมณ (30) ปรกรม หรอระเบยงหนทรายแดงม 2 ชน ความยาวแตละดาน 3,000 ฟต มเสาหน 1,152 ตน และมหนาตาง 145 บาน

06

29 30

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

78

ทลานดานนอกปรกรมดานหนง มการออกแบบภมสถาปตยกรรมตาม

หลกวชาแหงคมภรปญจารตร เปนลานนำาพทออกแบบในรปทรงจตรสทสมมาตร

ขนาดกวางยาว 300 X 300 ฟต (91 เมตร) เรยกชอวา “ยญปรษกณฑ”

(Yagnapurush Kund) (31) มอางนำาพอยตรงกลางลอมรอบดวยหนรปดอกบว

8 กลบ รอบอางนำามชนบนไดหนเปนทนงจำานวน 2,870 ทนง (32) ใหผคนไดนง

ชมการแสดงของ “นำาพดนตร” (Musical fountain) หรอ “คตวาร” ซงจะม

การแสดงทกวน ในชวงพลบคำาประมาณ 18.00 น. โดยจะใชเวลาประมาณ 20 นาท

คาบตรเขาชมเพยง 30 รป

ผมพลาดการชมนำาพดนตรในการเยอนครงแรก จงตงใจเขาชมเมอไปเยอน

อกษรธรรมในครงทสอง พรอมๆ กบผชมอนๆ จำานวนหลายพนคนทนงอย

รายรอบอาง ซงสรางความรสกทตนเตนประทบใจมาก เพราะไดเหนลำานำาพ

หลากหลายขนาดและรปทรงเตนระบำาพรอมดวยจงหวะและลลาทนาด ทงพงขน

สงลงตำา บางกสอดรบประสานกน

บางกกระโดดโลดแลนไปในทวงทำานอง

และจงหวะตางๆ ประกอบดวยสแสงท

งดงามตระการตา พรอมทงเสยงดนตร

ในทวงทำานองทเราใจไพเราะนาฟง

(33) ผมชมลลาการเตนระบำาของนำาพ

ดนตรนแลว ทำาใหนกถงลลาและวถ

แหงชวตผคนทบางกขนสง บางกลงตำา

บางกเรงรบ บางกสงบเยน เปนลลา

หลากหลายทยากทจะรไดลวงหนา (34)

ทผ ศรทธาเชอวาเปนการบนดาลโดย

ไตรมรตเทพ ไดแก พระพรหม ผสราง

พระวษณ ผรกษา และพระมเหศวร

(พระศวะ) ผทำาลาย ตามคตธรรมแหง

ศาสนาฮนด ซงเมอชมจบแลว ผม

สอบถามผ ชมอนๆ ตางกตอบวาม

ความตนเตนและประทบใจในการชม

นำาพดนตรนมาก

31

32

33

34

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

79

สวนคตธรรมรป ดอกบวและสวน วฒนธรรม อนเดย

นอกระเบยงหนดานหนงของวหารอกษรธรรม มสวนทมการออกแบบทาง ภมสถาปตยกรรมทไดสดสวนสวยงามเปนรปดอกบว 8 กลบ

เรยกชอวา “โยคหฤทยกมล”

(Yogihriday Kamal) (35) แตละกลบ มการทำาปายแผนหนทมการสลกวาทะคำาคม จากบรรดาศาสดา ปญญาเมธ นกประวตศาสตร นกวทยาศาสตร และรฐบรษทงหลาย อาทเชน พระพทธเจา พระมหาวระ ไอสไตน เชคสปยร คานธ เปนตน รตนวาทะเหลาน มงชวยเสรมสรางแรงบนดาลใจใหผมาชม ไดมความจงรกภกดตอเทพเจา สรางสนตสข และรกเพอนมนษยมากขน

ในบรเวณไมไกลนก มการออกแบบภมสถาปตยกรรมทเปนสวนแนว ศลปวฒนธรรมอนเดยทเรยกชอวา “ภารตอปวน” (Bharat Upavan) มการแสดงภาพประตมากรรมธรรมชาต เชน รปปนกวางปาในลลาวงกระโจนเปนฝง (36) ประตมากรรมรปปนทองบรอนซของมหาบรษ หรอบคคลทยงใหญทควรแกการยกยองและเคารพนบถอ (37) เปนแบบฉบบของผสรางคณงามความดแกสงคมและประเทศชาต จำานวน 65 ทาน ทงทเปนกษตรย รฐบรษ วรสตร วรบรษ และนกบวช เชน พระเจาอโศกมหาราช มหาตมะคานธ ชะวาหราล เนหร สาวตร และสวามวเวกานนทะ เปนตน

จดนทรรศการเกยวกบประวตของ ภควน สวามนารายณ และอารยธรรมอนเดย ไดแก

หอแหงคณธรรม (Hall of Values) : หรอทเรยกชอวา “สหชนนท ปรทศน” (Sahajanand Pradarshan) ภายในอาคารใชสำาหรบการแสดงละครประวตเรองราวชวตของภควน สวามนารายณ ในสมยครสตศตวรรษท 18 ของอนเดย ในลกษณะของละครและหนสมยใหมทอาศยแสง ส เสยง และคตดนตร เปนองคประกอบ (38) (39) ทมงแสดงคณธรรมดานตางๆ ของมนษย ไดแก อหงสา ความกลาหาญ ความมานะพากเพยร ความซอสตยสจรต การเสยสละบรการรบใชผ อน และความเคารพศรทธาและจงรกภกดตอ

พระเจา เปนตน

หอนทรรศการแหงคณธรรมและอารยธรรมฮนด

คอมเพลกซอกษรธรรม นอกจากจะมวหารอกษรธรรม ระเบยงหน ซมประต บอนำา และสวนวฒนธรรมแลว ยงประกอบดวยอาคารขนาดใหญ 3 อาคาร ทใช

07

08

35

36 37

38

39

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

80

โรงภาพยนตรจอยกษ (Giant Screen Theatre) : เปนอาคารนทรรศการ

หลงทสอง เรยกชอวา “นลคนถทศน” (Neelkanth Darshan) เปนโรงภาพยนตร

ขนาดใหญทมจอยกษขนาดใหญทสดในอนเดย (40) โดยมขนาดกวาง 85 ฟต

(26 เมตร) สง 65 ฟต (20 เมตร) หรอประมาณความสงตก 6 ชน เรองทฉายนาน

40 นาท มเนอหาเปนตำานานเกยวกบการจารกแสวงบญของภควน สวามนารายณ

สมยยงเปนเดกนอยอายเพยง 11 ขวบ ชอ “นลคนถวรรณ” (Neelkanth Varni)

ทไดละทงถนฐานบานเรอนตงแตป ค.ศ. 1792 (เกดเมอป ค.ศ. 1781) เปน

นกพรตเดกนอยหรอยวโยค (41) ออกเดนทางจารกแสวงบญดวยเทาเปลาเปน

เวลานานถง 7 ป ทวประเทศอนเดย จากเมองเกเรลาทางใตใกลทะเล (42) ถง

เทอกเขาหมาลยทางเหนอ (43) เมองคชราตทางตะวนตก และอสสมทางตะวนออก

รวมระยะทางกวา 12,000 กโลเมตร ทเรยกวา “นลคนถกลญาณยาตรา”

(Neelkanth Kalyan Yatra) ภาพยนตรเรองน ใชเทคนคการถายทำาพเศษระดบโลก

มแสง ส เสยง ดนตร และววทวทศนทนาชมอยางยง โดยทไดถายทำาจากเมอง

วด และสถานทตางๆ มากถง 250 แหง ทวอนเดย และมนกแสดงและบคคล

ทรวมเขาฉากกวา 45,000 คน เนอหา

สาระม งแสดงถงความม งมนตงใจ

อยางเดดเดยว ความกลาหาญ ความ

มานะพยายาม ความรกความเมตตา

และปญญาญาณของยวโยคอยางนา

มหศจรรย

ผมเข าดภาพยนตร เร องน ถ ง 3 ครง ทงเสยงพากยเปนภาษาฮนด และทดโดยอาศยหฟ งบทแปลเปนภาษาองกฤษทเขาใหยม เมอดจบ เดนออกมา ดานหลงอาคาร โรงภาพยนตร มองมายงนำาพ จะเหนรปประตมากรรม ของยวโยคสง 27 ฟต (8.2 เมตร)

ประดษฐานอย

40 41

4342

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

81

นงเรอทองวฒนธรรมอนเดย (Cultural Boat Ride) : อาคาร

นทรรศการหลงท 3 ชอ “สนสกฤตวหาร” (Sanskruti Vihar) วหารน ทำาขนเพอ

ใหผมาเยอนไดลงเรอขนาดเลกมหวเรอเปนรปนกยง จผมาเยอนไดลำาละประมาณ

20 คน ทองลำานำาจำาลองสแดนอนเดยโบราณเพอชนชมวฒนธรรมและอารยธรรม

อนยงใหญของอนเดยยอนหลงไปในประวตศาสตรนานกวา 10,000 ป การนงเรอ

ใชเวลาเพยงประมาณ 15 นาท มระบบแสงอนฟราเรดจบภาพ และมเสยง

บรรยายอตโนมตในเรอแตละลำาเปนภาษาองกฤษหรอภาษาฮนด ผมเลอกลำาท

พากยเปนภาษาองกฤษ ผมไดเหนฉากแสงสเสยงของผคนและงานประตมากรรม

ตางๆ สองขางลำานำา เรมตงแตสภาพสงคมชนบทของชาวไรชาวนาสมยยค

พระเวทโบราณทตอมากลายสภาพมาเปนสงคมเมอง (44) มการเลอกตงผนำาขน

ในตวเมอง จากนนเหนภาพการทอผาและการคาขายในตลาดบาซาร (45)

ตามมาดวยการทดลองของนกดาราศาสตร นกชววทยา เรอทองมาถงเมองตกศลา

ทเปนมหาวทยาลยแหงแรกของโลกตงแต 700 ป กอน คศ. ผานมายงอาจารย

จารกบดาของวชาอายรเวท ไดเหนหองทดลองวทยาศาสตรดานตางๆ ทงเคม

ฟสกส ทมการคนพบเลขศนย และคาพาย เปนตน เรอทองผานอาศรมของมหา

ฤาษปตญชล ผเขยนตำาราโยคะเมอ 300 ป กอน ค.ศ. ผานอาศรมอาจารยปานณ

ผแตงตำาราภาษาสนสกฤต (46) ภาพการเตนรำานาฏศลปะทสวยงาม (47) จากนน

แลนผานถำาอะชนตาและเอลโลลาทสลกภเขาหนใหเปนวหารอยางยงใหญ ผาน

รปประตมากรรมมหาบรษผนำาทางจตวญญาณทสำาคญจำานวนมากของอนเดย

เชน พระราม พระกฤษณะ พระพทธเจา พระเจาอโศกมหาราช พระมหาวระ

ศงกราจารย รามานชาจารย ชยธญญามหาพระภ กะพร ตลสทาส สรทาส และ

ศาสดาครนานก เปนตน การลองเรอน ทำาใหเกดความประทบใจในความยงใหญ

ของอารยธรรม ศาสนธรรมและภมปญญาของอนเดยทสรางสมมาอยางยาวนาน

และกอใหเกดความศรทธาและแรงบนดาลใจในการบำาเพญคณงามความดตาม

หลกศาสนธรรมตางๆ มากขน

44

45

46

47

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

82

การวางแผน ออกแบบและกอสรางอกษรธรรม

สวามนารายณ อกษรธรรม เปนคอมเพลกซทางวฒนธรรมฮนด ขนาดใหญ

ทสรางบนพนทกวา 250 ไร มการวางผงภมทศนและออกแบบอาคารอยาง

ต างๆ ทมชอเสยงมากมายท งใน

ประเทศและตางประเทศ รวมทงได

มการอภปราย แลกเปลยนความเหน

และประชมปรกษาหารอกนอย าง

ยาวนานกบสถาปนกและวศวกรชน

แนวหนาของอนเดย ในทสดจงมมต

ใหสรางตวมณเฑยรอกษรธรรมเปน

อาคารหนทรายสชมพ ม 9 โดม

มประต 4 ดาน ซงกวาง 316 ฟต

ยาว 356 ฟต และสง 141.3 ฟต ม

เสาหนสลกประดบแตงจำานวน 234

เสา มรปของนกพรตและอาจารยฮนด

ในปางตางๆ จำานวน 20,000 รป ใน

การออกแบบและกอสรางอาศยการ

ผสมผสานแนวคดทประยกตมาจาก

หลกวชาวสดศาสตร ปญจารตรศาสตร

และสถาปตยศาสตร (Sthapatya

Shastra) ของอนเดยโบราณ นอกจาก

ตวมณเฑยรหนทรายสชมพทมการ

สลกเปนรปตางๆ อยางงดงามวจตร

ซงนบเปนศนยกลางของคอมเพลกซ

อกษรธรรมแลว พนทคอมเพลกซ

สวามนารายณ อกษรธรรม ยง

ประกอบดวยองคาพยพอนๆ ไดแก

ระเบยงหนทางเดนระหวางอาคารตางๆ

อาคารหอแสดงนทรรศการ 3 หลง

สระนำาพดนตร สนามรปทรงดอกบว

ลานสวนวฒนธรรมอนเดย ศนยอาหาร

และรานขายของทระลก

ยอดเยยม (48) มความงาม

วจตรและอลงการมาก ผม

เหนวาเปนสถาปตยกรรม

และศลปกรรมทสวยงาม

ท ส ดในประเทศอน เดย

หรอสวยงามทสดแหงหนง

ของโลก ปจจบนนบเปน

แหลงทองเทยว ทสำาคญ

และมช อ เ สยงมากท สด

แหงหนงของกรงเดลลและ

ประเทศอนเดย

อกษรธรรม ถกเนรมตและสรางขนตาม

วสยทศนและดำารของโยคผกอกำาเนดชอ “โยค

มหาราช” (Yogiji Maharaj) ทมมาตงแตป

ค.ศ. 1968 ทวา “ควรจะสรางวดฮนดทยงใหญขน

ณ รมฝงแมนำายมนา” ตอมา เมอโยค มหาราช

ละสงขารไปเมอป 1971 ผสบทอดมรดกทาง

จตวญญาณตอมา นามวา “ประมข สวาม

มหาราช” (Pramukh Swami Maharaj) (49)

ไดสบสานตอความปรารถนานใหเปนจรง โดย

ทำาการแสวงหาทดนมาเป นเวลายาวนาน

จนกระทงสามารถซอไดสำาเรจเมอป ค.ศ. 2000

จากนน อกษรธรรม จงมการออกแบบโดยทม

สาธผเชยวชาญ 7 ทาน ซงไดทำาการศกษาวจย

ถงลกษณะรปทรงและโครงสรางของวดวาอาราม

09

48

49

ธนาคารอาคารสงเคราะหGoverment Housing Bank

83

อกษรธรรมเรมกอสรางเมอวนท 8 พฤศจกายน ค.ศ. 2000 สรางเสรจและเปดเปนทางการเมอ 6 พฤศจกายน ค.ศ. 2005 ทงน ดวยภมปญญาและฝมอของสาธ ชางและแรงงานฝมอจำานวนกวา 11,000 คน ทกอปรดวยพลงศรทธาตอพระเจาและโยค ยอมเสยสละอทศแรงงานกวา 300 ลานชวโมงในการสลกหนกวา 300,000 ชนและเนรมตสงมหศจรรยยคใหมนขนมา ดวยเวลาเพยง 5 ป เทานน (สถาปนกมชอของโลกบางทานใหความเหนวานาจะใชเวลาสรางประมาณ 50 ป) วสดการกอสรางอาคารสวนใหญใชหนทรายสชมพหนกกวา 6,000 ตน จากรฐราชาสถานทตดโดยเครองจกรและแกะสลกดวยฝมอชางและขนสงลำาเลยงมายงกรงเดลลดวยรถบรรทกกวา 100 คน ทงน การกอสรางอกษรธรรมไมอาศยโครงสรางเหลกเลย ซงนบวาเปน

โครงสรางทางวศวกรรมทนาทงมาก

ผมพนจดมณเฑยรและปรมณฑลอกษรธรรมดวยความประทบใจยง (50) เพราะอกษรธรรมเปนนฤมตกรรมหรอผลงานการวางผงและการออกแบบท แสดงถ งความย ง ใหญ ประณต มใช ในเชงสถาป ตยกรรมและภมสถาปตยกรรมเทานน หากแสดงออกถงเทคโนโลยการกอสราง ศลปกรรม วฒนธรรม อารยธรรม ศาสนธรรมและปญญาญาณฮนด ทสรางสมมานานกวาหนงหมนปทผานมา

อกษรธรรม จงเปนธรรมสถานเพอการศกษาดานวฒนธรรม การชนชมยนดปรดา และการกระต น

ใหเกดการแสวงหาความจรง ความงาม ความบรสทธ และความเปนอมตะนรนดร สมกบปณธานและความหมายทโยคผเนรมตไดใหไววา

“อกษรธรรมหมายถง ความเปนอมตะนรนดร เปนถนสถตของเทพเจาผยงใหญ

เปนแดนแหงอกษรทบนทกไวซงคณคาและคณธรรมอมตะ ตามทระบไวในคมภร

พระเวทและคมภรอปนษท เปนแดนแหงการเผยแผความจงรกภกดตอพระเจา

ความบรสทธ และความสงบสขชวนจนรนดร”

“Akshardham means the eternal, divine abode of the supreme God,

the abode of eternal values and virtues of Akshar as defined in the Vedas

and Upanishads where divine bhakti, purity and peace forever pervades”

เครดตภาพประกอบ http://www.akshardham.com,http://www.akshardham.org

Swaminarayan Akshardham, New Delhi.PublishedbySwaminarayan

Aksharpith,Gujarat,2009.

เอกสารและขอมลประกอบการเรยบเรยงBhagwan Swaminarayan : An Intriduction.PublishedbySwaminarayanAksharpith,Ahmedabad.2007.Guide Swaminarayan Akshardham,PublishedbySwaminarayanAksharpith,Ahmedabad.2009.“Neelkanth Charitra : Bhagwan Swaminarayan’s Pilgrimage of India as a Young Ascetic.PublishedbySwaminarayan,Aksharpith,Ahmedabad.2007. Swaminarayan Akshardham, Making & Experience.Publishedby

SwaminarayanAksharpith,Ahmedabad.2009.

50