Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน
วทยาศาสตรชน
ประถมศกษาปท ๒ เลม ๒
ตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑
จดทำาโดย
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ
พมพครงท ๑
ISBN 978-616-362-791-9จำานวน ๔๐๐,๐๐๐ เลม พ.ศ. ๒๕๖๒
จดจำาหนายโดย
องคการคาของ สกสค. พมพทโรงพมพ สกสค. ลาดพราว ๒๒๔๙ ถนนลาดพราว วงทองหลาง กรงเทพมหานคร
มลขสทธตามพระราชบญญต
ประกาศสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเรอง อนญาตใหใชสอการเรยนรในสถานศกษา
ดวยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ไดจดทำาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๒ เลม ๒ ตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดพจารณาแลวอนญาตใหใชในสถานศกษาได
ประกาศ ณ วนท ๒๔ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๖๑
(นายบญรกษ ยอดเพชร)เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
คำานำา
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) มหนาทในการพฒนาหลกสตร วธการเรยนร การประเมนผลการเรยนร การจดทำาหนงสอเรยน แบบฝกหด และสอการเรยนร ทกประเภททใชประกอบการเรยนรในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของการจดการศกษาขนพนฐาน
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๒ เลม ๒ น สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ไดจดทำาขนตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ โดยมเนอหาเกยวกบแสงและสงมชวต และดนรอบตวเรา ซงจะเปนประโยชนตอการนำาไปใชในการดำารงชวตและรเทาทนการเปลยนแปลงของโลก รวมทงการพฒนา ความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ไดเปนอยางด
สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยนเลมนจะเปนประโยชนตอการจดการเรยนร และเปนสวนสำาคญในการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ขอขอบคณสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตลอดจนบคคลและหนวยงานอน ๆ ทมสวนเกยวของในการจดทำาไว ณ โอกาสน
(นายบญรกษ ยอดเพชร)เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
คำาชแจง
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ไดจดทำาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๒ เลม ๒ ขนตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ทมจดเนนเพอตองการพฒนาผเรยนใหมความรความสามารถททดเทยม กบนานาชาต ไดเรยนรวทยาศาสตรทเชอมโยงความรกบกระบวนการ ใชกระบวนการสบเสาะหาความร และแกปญหาทหลากหลาย มการทำากจกรรมดวยการลงมอปฏบตเพอใหผเรยนไดใชทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตร และทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ซงในปการศกษา ๒๕๖๒ น โรงเรยนจะตอง จดการเรยนรตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) สสวท. จงไดจดทำาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานเลมน เพอใหโรงเรยนไดใช สำาหรบจดการเรยนการสอนในชนเรยน
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๒ เลม ๒ น จดเรยงลำาดบของเนอหาใหสอดคลองกบพฒนาการของผเรยน โดยผเรยนจะไดเรยนรเกยวกบแสงและสงมชวต และดนรอบตวเรา ซงเปนพนฐานทสำาคญตอการนำาไปใชในชวตประจำาวน ผเรยนจะไดทำากจกรรม การเรยนร ฝกปฏบต ตอบคำาถาม เพอตรวจสอบความเขาใจ และสรปสงทไดเรยนร นอกจากน หนงสอเรยนยงมกจกรรมใหผเรยนไดนำาความรทเรยนในบทนน ๆ มาประยกตใชแกปญหาอกดวย ในการจดทำาหนงสอเรยนเลมน ไดรบความรวมมอเปนอยางดยงจากผทรงคณวฒ นกวชาการอสระ ครผสอน และนกวชาการ จากหนวยงานและสถานศกษาทงภาครฐและเอกชน จงขอขอบคณไว ณ ทน
สสวท. หวงเปนอยางยงวาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตรเลมน จะเปนประโยชนแกผเรยนและผทเกยวของทกฝาย ทจะชวยใหการจดการเรยนรวทยาศาสตรมประสทธภาพและประสทธผล หากมขอเสนอแนะใดทจะทำาใหหนงสอเรยนเลมนมความสมบรณยงขน โปรดแจง สสวท. ทราบดวย จะขอบคณยง
(ศาสตราจารยชกจ ลมปจำานงค)ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
กระทรวงศกษาธการ
P2_BOOK2_Start_pA-E 18Dec_�������.indd 5 12/20/2561 BE 8:03 PM
การสอความหมายของรปภาพและกรอบทควรร
คดกอนอานคำาถามใหคดคาดคะเน
คำาตอบกอนอานเนอหาสาระ
รหรอยงคำาถามสำาหรบ
ตรวจสอบความเขาใจหลงการอานเนอหาสาระ
คำาสำาคญคำาศพทสำาคญ
ทางวทยาศาสตรทควรรจกและรความหมาย
แนวคดสำาคญ แนวคดหลกของทงบททจะไดเรยนร
สำารวจความรกอนเรยนคำาถามตรวจสอบความรเดม
กอนการเรยนร
หนวยท : ลำาดบและชอหนวย
บทท : ลำาดบและชอบท โดยในหนงหนวยอาจมหลายบท
เรองท : ลำาดบและชอเรอง โดยในหนงบทอาจมหลายเรอง
หนวยท
1
กจกรรม : การทำาปฏบตการวทยาศาสตร โดยในหนงเรองอาจมหลายกจกรรม
ทำาเปนคดเปนจดประสงคของกจกรรม
สงทตองใช วสดอปกรณทใชในกจกรรม
ทำาอยางไรขนตอนการลงมอทำากจกรรม
เรยนรอยางปลอดภยขอควรระวงในการทำากจกรรม
ฉนรอะไรคำาถามทตองตอบไดหลงการทำากจกรรม
รอะไรในเรองน : การสรปและเชอมโยงแนวคดกบชวตประจำาวน
เกรดนาร : ความรทนาสนใจและเกยวของกบแนวคดจากกจกรรม
ฉนเรยนรอะไรเกยวกบ : การสรปสงทไดเรยนรทงหมดของบท
รอะไรในบทน : การสรปแนวคดประจำาบท
แบบฝกหดทายบท : คำาถามทบทวนสงทไดเรยนรทงบท
แบบทดสอบทายเลม : คำาถามประเมนความรของทกหนวย
รวมคด รวมทำา : การประยกตใชความรเพอแกปญหาหรอตอบคำาถาม
วทยใกลตว : การอภปรายสงทพบในชวตประจำาวนดวยแนวคดจากกจกรรม
สอเสรมเพมความร
ความเปนจรงเสรม (ภาพเคลอนไหว 3 มต) ผานโปรแกรมประยกต “AR วทย ป.2”
สงทไดเรยนรสรปแนวคดทเรยนรจากกจกรรม
อยากรอกวาการตงคำาถามทอยากรเพมเตมจากกจกรรม
ฉนไดใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรใดบางทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทไดฝกฝนจากกจกรรม
ฉนไดใชทกษะแหงศตวรรษท 21 ใดบางทกษะแหงศตวรรษท 21 ทไดฝกฝนจากกจกรรม
ชวนคดคำาถามทาทายการคด
สอ QR Code
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร
ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนกระบวนการทนกวทยาศาสตรนำามาใชเพอสบเสาะหาความร สามารถแบงไดเปน 2 ขน
ขนพนฐาน
ขนผสม
การพยากรณการนำาขอมลหรอแบบรปของขอมลทไดจากการสงเกต หรอประสบการณในเรองนน ๆ มาชวยในการคาดการณ สงทจะเกดขน
การตงสมมตฐานการคดหาคำาตอบลวงหนากอนทำา การทดลอง โดยอาศยการสงเกต ความรหรอประสบการณเดมเปนพนฐาน
การทดลองกระบวนการหาคำาตอบจากสมมตฐานทตงไวซงประกอบดวย 3 ขนตอน ไดแก การออกแบบ การปฏบต และการบนทกผลการทดลอง
การวดการหาปรมาณของสงตาง ๆ เชน ขนาด ความยาว นำาหนก ปรมาตร โดยอาจใชการเปรยบเทยบกบสงอนโดยตรง หรอการเปรยบเทยบโดยเทยบกบเครองมอทม หนวยวดทไมเปนมาตรฐาน หรอเปนมาตรฐานอยางเหมาะสม
การจำาแนกประเภทการแบงพวกหรอเรยงลำาดบวตถหรอสงตาง ๆ โดยใชความเหมอนหรอแตกตางกนเปนเกณฑ
การจดกระทำาและสอความหมายขอมลการนำาขอมลทรวบรวมไดท งหมดมาจดกระทำาใหอย ใน รปแบบตาง ๆ ทมความหมาย เพอสอสารใหผอนเขาใจไดงาย
การสรางแบบจำาลองการสราง พฒนา หรอใชสงททำาขนมาเพอเปนตวแทน สงตาง ๆ เชน วตถ กระบวนการ ปรากฏการณ เพอสอสาร บรรยาย อธบาย หรอพยากรณสงทศกษา
การลงความเหนจากขอมลการใชความคดเหนจากความรหรอประสบการณเดมเพออธบายขอมลทไดจากการสงเกตอยางมเหตผล
การกำาหนดนยามเชงปฏบตการการกำาหนดความหมายหรอขอบเขตของสงตาง ๆ ทอยในสมมตฐานหรอทเกยวของกบการทดลองใหเขาใจตรงกน เพอใหสามารถสงเกตและวดได
การใชจำานวนการใชความรสกเชงจำานวนและการคำานวณ เพอบรรยายหรอระบรายละเอยดเชงปรมาณของสงทสงเกตหรอทดลอง
การกำาหนดและควบคมตวแปรการกำาหนดตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปร ทตองควบคมใหคงทใหสอดคลองกบสมมตฐาน ของการทดลอง
การตความหมายขอมลและลงขอสรปการแปลความหมายขอมลทรวบรวมได เชน การบรรยายลกษณะของขอมล การบอกความหมายขอมล การอธบายความสมพนธของขอมล หรอการเลอกขอมลเพอนำามาใชเปนหลกฐาน เพอสรางคำาอธบายหรอลงขอสรปในการตอบคำาถามทสำารวจตรวจสอบ
การหาความสมพนธระหวางสเปซกบสเปซและสเปซกบเวลา
- การหาความเกยวของสมพนธกนระหวางพนท ทวตถตาง ๆ ครอบครอง- การหาความเกยวของสมพนธกนระหวางพนท ทวตถครอบครองเมอเวลาผานไป
การสงเกตการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอ หลายอยางรวมกนผานอวยวะรบสมผส ไดแก ตา ห จมก ลน ผวหนง หรอใชเครองมอชวยใน การสงเกต เพอบรรยายรายละเอยดของสงนน โดยไมใสความคดเหนเพมเตม
ทกษะแหงศตวรรษท 21
ความรวมมอความสามารถในการทำางานกบกลมคนตาง ๆทหลากหลายอยางมประสทธภาพและใหเกยรตทหลากหลายอยางมประสทธภาพและใหเกยรตทหลากหลายอยางมประสผอน มความยดหยนและยนดทจะประนประนอมมความยดหยนและยนดทจะประนประนอมมความยดหยนและยเพอใหบรรลเปาหมายในการทำางาน พรอมทงยอมรบและแสดงความรบผดชอบตองานททำยอมรบและแสดงความรบผดชอบตองานททำยอมรบและแสดงความร ารวมกน และเหนคณคาของผลงานทพฒนาขนและเหนคณคาของผลงานทพฒนาขนและเหนคณคาของผลงานทจากสมาชกแตละคนในทม
การคดอยางมวจารณญาณการคดโดยใชเหตผลทหลากหลายเหมาะสมกบสถานการณ คดอยางเปนระบบคดอยางเปนระบบคดอย วเคราะหและประเมนหลกฐานและขอคดเหน ดวยมมมองทหลากหลาย สงเคราะห แปลความหมายและจดทำา ขอสรป สะทอนความคดอยางมวจารณญาณสะทอนความคดอยางมวจารณญาณสะทอนความคดอยางมวโดยใชประสบการณและกระบวนการเรยนร
การสอสารความสามารถในการสอสารไดอยางชดเจน เชอมโยง เรยบเรยงความคดเเละมมมองตาง ๆความคดเเละมมมองตาง ๆความคดเเละมมมองต แลวสอสารโดยการใชคำแลวสอสารโดยการใชคำแลวสอสารโดยการใชคาพด ไมใชคำาพดหรอการเขยน เพอใหผอนเขาใจไดหลากหลายรปแบบและวตถประสงคเพอใหผอนเขาใจไดหลากหลายรปแบบและวตถประสงคเพอใหผนอกจากนยงรวมไปถงการฟงอยางมประสทธภาพเพอใหเขาใจนอกจากนยงรวมไปถงการฟงอยางมประสทธภาพเพอใหเขาใจนอกจากนยงรวมไปถงการฟความหมายของผสงสาร
การสรางสรรคการใชเทคนคทหลากหลายในการสรางสรรคแนวคดรวมถงความสามารถในการพฒนาตอยอดแนวคดเดมหรอไดแนวคดใหม และความสามารถในการกลนกรองทบทวน วเคราะห และประเมนแนวคด เพอปรบปรงแนวคดทจะสงผลใหความพยายามอยางสรางสรรคนแนวคดทจะสงผลใหความพยายามอยางสรางสรรคนแนวคเปนไปไดมากทสด
การแกปญหาการแกปญหาทไมคนเคยหรอปญหาใหมโดยอาจใชความร ทกษะ วธการและประสบการณทเคยรมาแลวและประสบการณทเคยรมาแลวและประสบการณท หรอการสบเสาะหาความร วธการใหมการสบเสาะหาความร วธการใหมการสบเสาะหาความรวมาใชแกปญหาได รวมถงการซกถามเพอทำเพอทำเพอทาความเขาใจมมมองทแตกตางความเขาใจมมมองทแตกตางความเขาใจมมมองทหลากหลายเพอใหไดวธการหลากหลายเพอใหไดวธการหลากหลายเพ แกปญหาทดขน
การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารการใชเพอเปนเครองมอในการสบคน จดกระทำาประ เม น และ สอสารข อ มลความ รตลอดจนรเทาทนสอโดยการใชสอตาง ๆตลอดจนรเทาทนสอโดยการใชสอตาง ๆตลอดจนรเทาทนสไดอยางเหมาะสมมประสทธภาพ
การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
หมายเหต ทกษะเหลานเปนทกษะทเกยวของกบทกษะแหงศตวรรษท 21 ทนกเรยนในระดบประถมศกษาทนกเรยนในระดบประถมศกษาทนกเรยนในระด ควรไดรบการพฒนา
41
42
44 46 49
55 56
61
63
66
72
73
74
หนวยท4ดนรอบตวเรา
บทท1 รจกดน
• เรองท1 ดนในทองถนกจกรรมท 1.1 ดนมสวนประกอบอะไรบางกจกรรมท 1.2 ดนในทองถนมลกษณะและ
สมบตอยางไร
• เรองท2 ประโยชนของดนกจกรรมท 2 ดนมประโยชนอยางไร
รอะไรในบทนบทท1รจกดน
แบบฝกหดทายบทท1รจกดน
แบบทดสอบทายเลม
อภธานศพท
บรรณานกรม
คณะทำางาน
หนา
สารบญ
หนวยท3แสงและสงมชวต
บทท1 แสง
• เรองท1 แสงและการมองเหนกจกรรมท 1.1 แสงเคลอนทอยางไรกจกรรมท 1.2 มองเหนวตถตาง ๆ ไดอยางไร
รอะไรในบทนบทท1แสง
แบบฝกหดทายบทท1แสง
บทท2 สงมชวต
• เรองท1 สงมชวตและสงไมมชวตกจกรรมท 1 สงมชวตและสงไมมชวตมลกษณะ แตกตางกนอยางไร
• เรองท2 ชวตของพชกจกรรมท 2.1 พชตองการอะไรในการเจรญเตบโตกจกรรมท 2.2 วฏจกรชวตของพชดอกเปนอยางไร
รอะไรในบทนบทท2สงมชวต
แบบฝกหดทายบทท2สงมชวต
1
2
4 5 8
14
15
18
21 23
26 28 33
37
38
หนา
สารบญ
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 2
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
1. เรามองเหนสงตางๆ ไดอยางไร
2. บอกไดอยางไรวาสงใดเปนสงมชวตและสงใดเปนสงไมมชว
ต
3. การดแลพชดอกใหเจรญเตบโตจนครบวฏจกรชวตทำ3. การดแลพชดอกใหเจรญเตบโตจนครบวฏจกรชวตทำ3. การดแลพาไดอยางไร
ค�ำถำมส�ำคญประจ�ำหนวย
บทท 1 แสง
1
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
แสงและสงมชวต
1.บรรยายลกษณะการเคลอนทของแสงจากแหลงกำาเนดแสง 2.อธบายการมองเหนวตถ3. เสนอแนะแนวทางการปองกนอนตรายจากการมองวตถในบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสม
เมอเรยนจบบทน นกเรยนสำมำรถ
หนวยท
3
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 22
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
แสงมลกษณะการเคลอนทเปนแนวตรงจากแหลงกำาเนดแสง ทกทศทาง แสงชวยในการมองเหนสงตาง ๆ การมองวตถในบรเวณทม แสงสวางไมเหมาะสมจะเปนอนตรายตอตา ดงนนการทำากจกรรมตาง ๆ ในชวตประจำาวนตองทำาในบรเวณทมแสงสวางเหมาะสมกบกจกรรมนน ๆ
เมอถงเวลาตองเขานอน แตนกเรยนยงไมงวงแตนกเรยนยงไมงวงแตนกเร เคยหรอไมทยงเคยหรอไมทยงเคยหรอไมทเปดโทรศพทเคลอนทเพอเลนเกมตอนปดไฟ การเลนเกมบนโทรศพทการเลนเกมบนโทรศพทการเลนเกมบนโทรศพทหรอการจองมองสงตางหรอการจองมองสงตางหรอการจองมองส ๆ ในบรเวณทมแสงสวางไมเพยงพอในบรเวณทมแสงสวางไมเพยงพอในบรเวณท จะมผลตอตาและการมองเหนหรอไม เราจะไดมาเรยนรกนในบทน
แนวคดส�ำคญ
บทท 1 แสง
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 2 3
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
1. สงใดตอไปนเปนแหลงกำาเนดแสง
4. การกระทำาในรปใดตอไปนอาจทำในรปใดตอไปนอาจทำในรปใดตอไปน าใหเกดอนตรายกบตาเนองจากบตาเนองจากใหเกดอนตรายกบตาเนองจากใหเกดอนตรายกแสงสวางไมเหมาะสม
2. เมอหลอดไฟฟาสวาง แสงจากหลอดไฟฟาจะมลกษณะการเคลอนทเปนอยางไร
3. เราจะมองเหนสงตางๆ ได ตองมสงใดบาง
ส�ำรวจควำมรกอนเรยน
สำารวจความรกอนเรยนเกยวกบแสงรวจความรกอนเรยนเกยวกบแสงรวจความรกอนเร โดยตอบคำาถามตอไปนลงในแบบบนทกกจกรรม
เปลวไฟจำกเทยนไข
อำนหนงสอในหองสมด ดโทรทศนในหองมดมองดวงอำทตย โดยสวมแวนตำกนแดด อำนหนงสอในทมด
โดยใชไฟฉำย
ไฟฉำยดวงอำทตย
แหวนเพชร หงหอย
ผนงกระจกบนตก
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 24
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
เรองท 1
คดกอนอำน
1. แหลงกำาเนดแสงคออะไร2. เมอเดนในถเมอเดนในถำเมอเดนในถา เมอเดนในถา เมอเดนในถ จะใชอะไรเปน
แหลงกำาเนดแสง
ค�ำส�ำคญ
แหลงกำาเนดแสง(light source)
แสงและกำรมองเหน
เมอปดภาคเรยน ครพานกเรยนไปทศนศกษาทถำครพานกเรยนไปทศนศกษาทถำครพานกเรยนไปทศนศ าแหงหนง เมอเดนลกเขาไปในถำเขาไปในถำเข า าไปในถำา าไปในถำ นกเรยนพบวาภายในถ
ครพานกเรยนไปทศนศนกเรยนพบวาภายในถ
ครพานกเรยนไปทศนศนกเรยนพบวาภายในถำนกเรยนพบวาภายในถานกเรยนพบวาภายในถานกเรยนพบวาภายในถ คอยๆ มดลง จนมองเหนสงตางๆ รอบตว
ไมชดเจน นกเรยนจงเปดไฟฉายซงเปนวตถททำนกเรยนจงเปดไฟฉายซงเปนวตถททำนกเรยนจงเปดไฟฉายซ าใหเกดแสงได ไฟฉายจดเปนแหลงกำาเนดแสง แสงจากไฟฉายชวยใหมองเหนหนงอกหนยอยทมรปรางแสงจากไฟฉายชวยใหมองเหนหนงอกหนยอยทมรปรางแสงจากไฟฉายชวยใหมองเหนหนงอกหตาง ๆ เปนเกลดแวววาวภายในถำเปนเกลดแวววาวภายในถำเปนเกล า เมอเดนไปถงปลายถำา พบวามแสงจากดวงอาทตย สองเปนลำาแสงลงมาจากชองทเพดานถำา มาจากชองทเพดานถำา มาจากชองทเพดานถำ นกเรยนจงปดไฟฉายเพราะนกเรยนจงปดไฟฉายเพราะนกเรมแหลงกำาเนดแสงใหม คอ ดวงอาทตย ชวยใหมองเหนสงตาง ๆ แทน ทำาใหออกจากถำาออกจากถำาออกจากถำ ไดอยางปลอดภย
รหรอยง
1. แหลงกำาเนดแสงคออะไร
2. เมอเดนในถำา เมอเดนในถำา เมอเดนในถำ จะใชอะไรเปน
แหลงกำาเนดแสง
การทจะมองเหนสงตาง ๆ ได นอกจากจะใชตาแลว แสงจากแหลงกำาเนดแสงกเปนสงสำสงสำส าคญตอการมองเหนดวยคญตอการมองเหนดวยคญตอการมองเหนด รหรอไมวารหรอไมวารหรอไมวแสงจากแหลงกำาเนดแสงตาง ๆ มลกษณะการเคลอนทอยางไรการเคลอนทอยางไรการเคล เราจะมาหาคำาตอบกนจากกจกรรม
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 2 5
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
กจกรรมท 1.1 : แสงเคลอนทอยำงไร
ทำากจกรรมนเพอสงเกต เขยนแผนภาพและบรรยายลกษณะการเคลอนทของแสงจากแหลงกำาเนดแสง
ท�ำอยำงไร
ท�ำเปนคดเปน
ชดสาธตการเคลอนทของแสงธปไมขดไฟ
สงทตองใช
เมอจดธปแลว ใหดบไมขดไฟทนทใหดบไมขดไฟทนทใหดบไมขดไฟท
และอยานำาธปมาเลน ระวงธปโดนมอ
ขณะทสอดธปเขาไปในชองทเจาะไวธปมาเลน
ขณะทสอดธปเขาไปในชองทเจาะไวธปมาเลน ระวงธปโดนมอ
ขณะทสอดธปเขาไปในชองทเจาะไวระวงธปโดนมอ
เรยนรอยำงปลอดภย
1. สงเกตและอภปรายสวนประกอบของชดสาธตการเคลอนทของแสง
2. เปดหลอดไฟฟาของชดสาธต สงเกตการเปลยนแปลงทเปดหลอดไฟฟาของชดสาธตการเปลยนแปลงทเปดหลอดไฟฟาของชดสาธต
เกดขนเปดหลอดไฟฟาของชดสาธต
เกดขนเปดหลอดไฟฟาของชดสาธตการเปลยนแปลงทเกดขนการเปลยนแปลงทเปดหลอดไฟฟาของชดสาธตการเปลยนแปลงทเปดหลอดไฟฟาของชดสาธต
เกดขนเปดหลอดไฟฟาของชดสาธตการเปลยนแปลงทเปดหลอดไฟฟาของชดสาธต
บนทกผล ชดสำธตกำรเคลอนทของแสงโดยการวาดรป และระบแหลงกำาเนดแสง3. จดธปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
โดยการวาดรปปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
โดยการวาดรป และระบแหลงกำปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
และระบแหลงกำ
อยในกลอง สงเกตการเปลยนแปลงทปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
สงเกตการเปลยนแปลงทปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
เกดขนในกลองอกครงหนงปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
เกดขนในกลองอกครงหนงปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
สงเกตการเปลยนแปลงทเกดขนในกลองอกครงหนงสงเกตการเปลยนแปลงทปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
สงเกตการเปลยนแปลงทปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
เกดขนในกลองอกครงหนงปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
สงเกตการเปลยนแปลงทปแลวสอดเขาไปในชองทเจาะไวดานขางชดสาธตเพอใหควนธป
บนทกผลโดยการวาดรป4. รวมกนอภปรายลกษณะการเคลอนทของแสงจากแหลงกำรวมกนอภปรายลกษณะการเคลอนทของแสงจากแหลงกำรวมกนอภปรายลกษณะการเคล าเนดแสง
วธการเขยนแผนภาพวธการเขยนแผนภาพวธ และเขยนแผนภาพโดยใชลกศรแสดงลกษณะการและเขยนแผนภาพโดยใชลกศรแสดงลกษณะการและเขเคลอนทของแสงจากแหลงกำ
ยนแผนภาพโดยใชลกศรแสดงลกษณะการเคลอนทของแสงจากแหลงกำ
ยนแผนภาพโดยใชลกศรแสดงลกษณะการาเนดแสง นำาเสนอ
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 26
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
1. แหลงกำาเนดแสงของชดสาธตการเคลอนทของแสงคออะไร2. เมอเปดหลอดไฟฟาในชดสาธต ขณะทไมมควนธปและ มควนธป สงทสงเกตเหนเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร3. การใชควนธปในชดสาธตชวยในการสงเกตสงใด4. ลำาแสงทออกจากแหลงกำาเนดแสงมทศทางใดบาง 5. ลกษณะการเคลอนทของแสงเปนอยางไร6. เขยนแผนภาพโดยใชลกศรแสดงลกษณะการเคลอนทของแสง
จากแหลงกำาเนดแสงไดอยางไร7. จากกจกรรมน คนพบอะไรบางเกยวกบลกษณะการเคลอนท
ของแสงจากแหลงกำาเนดแสง8. จากสงทคนพบ สรปไดวาอยางไร
ฉนรอะไร
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 2 7
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ต งคำ าถามท ฉ นอยากร เพ ม เต มเกยวกบลกษณะการเคลอนทของแสงจาก
ถามท ฉ นอยากร เพ ม เต มกษณะการเคลอนทของแสงจากถามท ฉ นอยากร เพ ม เต ม
เกยวกบลกษณะการเคลอนทของแสงจากเกยวกบลแหลงกำาเนดแสง (ตงไดมากกวา 1 คำาถาม)เชน แสงจากแหลงกำาเนดแสงอน ๆมลกษณะการเคลอนทอยางไร
สงทไดเรยนรเกยวกบลกษณะกำรเคลอนท
ของแสงจำกแหลงก�ำเนดแสง
แสงเคลอนทออกจากแหลงกำาเนดแสงทกทศทางเปนแนวตรง
อยำกรอกวำ
ฉนไดใชทกษะแหง
ศตวรรษท 21 ใดบำง
การสอสาร
ความรวมมอ
ฉนไดใชทกษะกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรใดบำง
การสงเกตการสงเกตการสงเกตการลงความเหนจากขอมลการลงความเหนจากขอมลการลงความเหนจากขอมลการลงความเหนจากขอมลการลงความเหนจากขอมลการตความหมายขอมลและการตความหมายขอมลและการตความหมายขอมลและการตความหมายขอมลและการตความหมายขอมลและการตความหมายขอมลและลงขอสรปลงขอสรปการสรางแบบจำการสรางแบบจำการสรางแบบจำการสรางแบบจำาลองลอง
สอเสรมเพมควำมร
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 28
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
กจกรรมท 1.2 : มองเหนวตถตำง ๆ ไดอยำงไร
ทำากจกรรมนเพอ1. สงเกตและอธบายการมองเหนวตถ
ทเปนแหลงกำสงเกตและอธบายการมองเหนวตถทเปนแหลงกำสงเกตและอธบายการมองเหนวตถ
าเนดแสง2. สงเกตและอธบายการมองเหนวตถ
ทไมเปนแหลงกำสงเกตและอธบายการมองเหนวตถทไมเปนแหลงกำสงเกตและอธบายการมองเหนวตถ
าเนดแสง3. รวบรวมขอมลและเสนอแนะแนวทาง
การปองกนอนตรายทอาจเกดกบตารวบรวมขอมลและเสนอแนะแนวทางการปองกนอนตรายทอาจเกดกบตารวบรวมขอมลและเสนอแนะแนวทาง
เนองจากการมองวตถในบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสม
ตอนท 11. เจาะรใหมขนาดเทากบแทงดนสอทดานขางกลองกระดาษ 1 ร2. ปกเทยนไขลงไปในดนนำ
เจาะรใหมขนาดเทากบแทงดนสอทดานขางกลองกระดาษปกเทยนไขลงไปในดนนำเจาะรใหมขนาดเทากบแทงดนสอทดานขางกลองกระดาษ
าปกเทยนไขลงไปในดนนำาปกเทยนไขลงไปในดนนำ มนทบรรจเจาะรใหมขนาดเทากบแทงดนสอทดานขางกลองกระดาษ
มนทบรรจเจาะรใหมขนาดเทากบแทงดนสอทดานขางกลองกระดาษ
อยในฝาขวดนำา อยในฝาขวดนำา อยในฝาขวดนำ แลวใชเทปใสตดฝาขวดไวในกลองใหแนน จากนนนำาลกบอลไปวางไวในกลอง ดงรป
3. พยากรณและบนทกวา ถามองผานรเขาไปในกลองทปดฝาสนท
ถามองผานรเขาไปในกลองทปดฝาสนท
ถามองผานรกอนจดเทยนไข
และขณะจดเทยนไข จะมองเหนลกบอลและเทยนไขทอยในกลองหรอไมจะมองเหนลกบอลและเทยนไขทอยในกลองหรอไมจะมองเหนลกบอลและเทยนไขท4. ทำากจกรรมเพอตรวจสอบการพยากรณ
และขณะจดเทยนไขพอตรวจสอบการพยากรณ
และขณะจดเทยนไข จะมองเหนลกบอลและเทยนไขทพอตรวจสอบการพยากรณ
จะมองเหนลกบอลและเทยนไขทบนทกผลและนำาเสนอ
พรอมบอกเหตผล5. รวมกนอภปรายสาเหตททำรวมกนอภปรายสาเหตททำรวมกนอภปรายสาเหตท าใหมองเหนวตถทเปนแหลงกำใหมองเหนวตถทเปนแหลงกำใหมองเหนวตถ าเนดแสงและ
ไมเปนแหลงกำาเนดแสง6. เขยนแผนภาพแสดงแนวการเคลอนทของแสงจากการทำากจกรรม
ท�ำอยำงไร
ท�ำเปนคดเปน
ลกบอล เทยนไข ไมขดไฟ กลองกระดาษ
เทปใสดนนำาดนนำาดนนำ มนฝาขวดนำาฝาขวดนำาฝาขวดนำ
กอนจดเทยนไข
สงทตองใช
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 2 9
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ลกบอล เทยนไข ไมขดไฟ กลองกระดาษ
ตอนท 21. รวมกนอภปรายเกยวกบอนตรายทอาจเกดกบตาเมอทำากจกรรม
ในบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสม2. อานใบความร เรองอนตรายจากการมองวตถในบรเวณทมแสงสวาง
ไม เหมาะสมและสบคนขอมลจากแหลงเรยนรตาง ๆ เพมเตม บนทกลกษณะของบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสมและอนตราย ทอาจเกดกบตา
3. รวมกนอภปรายแนวทางการปองกนอนตรายทอาจเกดกบตา บนทกผลและนำาเสนอในรปแบบทนาสนใจ
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 210
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ปจจบนการสอสารและการหาขอมลสามารถทำาไดโดยผานอปกรณไดโดยผานอปกรณไดโดยผานอปกรณสอสารตาง
ปจจบนการสอสารและการหาขอมลสามารถทำสอสารตาง
ปจจบนการสอสารและการหาขอมลสามารถทำๆ เชน คอมพวเตอร โทรศพทเคลอนท
ปจจบนการสอสารและการหาขอมลสามารถทำโทรศพทเคลอนท
ปจจบนการสอสารและการหาขอมลสามารถทำแทบเลต
ในแตละวน เมอจองจอโทรศพทเคลอนทเปนเวลานานเมอจองจอโทรศพทเคลอนทเปนเวลานานเมอจองจอโทรศพท ๆ ตาอาจพรามวรหรอไมวา การมองสงตางๆ ทมแสงสวางไมเหมาะสม เชน การจองจอโทรศพทซงเปนแหลงกรหรอไมวาซงเปนแหลงกรหรอไมวา
ำซงเปนแหลงกำซงเปนแหลงกาเนดแสง การทำากจกรรมตาง ๆ ในทมดหรอในบรเวณทมในทมดหรอในบรเวณทมในทมดหรอในบรแสงสวางไมเพยงพอ หรอแมแตการจองสงทมแสงจามากเกนไปหรอแมแตการจองสงทมแสงจามากเกนไปหรอแมแตการจองส เชน ดวงอาทตยอาจทำาใหเกดอนตรายกบตาไดใหเกดอนตรายกบตาไดใหเกดอนตรายก ดงนน เพอปองกนอนตรายทอาจเกดกบตาเพอปองกนอนตรายทอาจเกดกบตาเพอปองกนอเราจงไมควรจองจอโทรศพทหรอคอมพวเตอรเปนเวลานาน ไมมองจอโทรทศนในหองทปดไฟมดในหองทปดไฟมดในหองท ไมใชตาในบรเวณทมแสงสวางไมเพยงพอไมใชตาในบรเวณทมแสงสวางไมเพยงพอไมใชตาในบร และไมจองมองวตถ
เรอง อนตรายจากการมองวตถในบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสม
ใบควำมร
รปท 2 โทรศพทเคลอนทรปท 1 คอมพวเตอร
รปท 3 แทบเลต
รปท 4 ชำงเชอมเหลกใสหนำกำกปองกนแสงจำ
ทมแสงจาเกนไป นอกจากน เราตองจดแสงสว าง ให เหมาะสมกบลกษณะแสงสว าง ให เหมาะสมกบลกษณะแสงสวการทำางาน บางอาชพทตองทำบางอาชพทตองทำบางอาชพทตองทางานกบแสงจาแสงจาแสงจ เชน ชางเชอมเหลกชางเชอมเหลกชางเช ตองใสหนากากซงนอกจากจะปองกนเศษวสดหนากากซงนอกจากจะปองกนเศษวสดหนเขาตาแลวยงเปนการปองกนแสงจาจากประกายไฟในขณะทำางานอกดวย
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 2 11
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ตอนท 11. การมองเหนลกบอลและเทยนไขทอยในกลอง กอนจดเทยนไข
และขณะจดเทยนไขเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร2. แหลงกำาเนดแสงในกจกรรมน คออะไร3. การมองเหนสงตาง ๆ ได ตองมอะไรเปนสวนประกอบบาง4. เรามองเหนวตถทเปนแหลงกำาเนดแสงไดอยางไร5. เรามองเหนวตถทไมเปนแหลงกำาเนดแสงไดอยางไร6. จากกจกรรมน คนพบอะไรบางเกยวกบการมองเหนวตถ
ตอนท 21. แสงสวางทไมเหมาะสมกบตาเปนอยางไร2. การมองสงตาง ๆ ในบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสมอาจเกด
อนตรายกบตาอยางไร3. การปองกนอนตรายทอาจเกดกบตาเนองจากการมองวตถ
ในบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสม ทำาไดอยางไรบาง4. จากกจกรรมน คนพบอะไรบางเกยวกบอนตรายทอาจเกดกบตา
เนองจากการมองวตถในบรเวณทมแสงสวางไมเหมาะสมและการปองกน
5. จากสงทคนพบทงสองตอน สรปไดวาอยางไร
ฉนรอะไร
หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.2 เลม 212
หนวยท 3 แสงและสงมชวต
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ต งคำ าถามท ฉ นอยากร เ พ ม เต ม เกยวกบการมองเหนวตถ (ตงไดมากกวา 1 คำ าถาม) เชน เขยนแผนภาพแสดง การมองเหนดวงจนทรไดอยางไร
สงทไดเรยนรเกยวกบกำรมองเหนวตถตำง ๆ
การมองเหนวตถตาง ๆ ตองมแสงเขาสตา โดยการมองเหน วตถทเปนแหลงกำาเนดแสง จะมแสงจากแหลงกำาเนดแสง เขาสตาโดยตรง แตการมองเหนวตถทไมเปนแหลงกำาเนดแสง ตองอาศยแสงจากวตถทเปนแหลงกำาเนดแสงมาตกกระทบวตถแลวสะทอนเขาสตา การมองวตถในบรเวณทมแสงสวางมากหรอนอยเกนไปจะเปนอนตรายตอตา ปองกนไดโดย ทำากจกรรมตาง ๆ ในชวตประจำาวน ในบรเวณทมแสง เหมาะสมกบการทำากจกรรมนน ๆ
อยำกรอกวำ
ฉนไดใชทกษะกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรใดบำง
การสงเกตการพยากรณการลงความเหนจากขอมลการตความหมายขอมลและลงขอสรปการสรางแบบจำาลอง
ฉนไดใชทกษะแหง
ศตวรรษท 21 ใดบำง
การสอสาร
ความรวมมอ
การใชเทคโนโลย
สารสนเทศและ
การสอสาร