แบบฟอร์มที่ 5 · เดิมที่มี 2,149 คน ประกอบด้วยบุคลากรสายงาน หลักคิดเป็น

DMSc: Application Report 2018

หนา 1 จาก 5

แบบฟอรมท 5 บทสรปส าหรบผบรหาร

ส าหรบขอรบรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2561

หมวด 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย



บทสรปผบรหาร กรมวทยาศาสตรการแพทย

รางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ป พ.ศ.2561 หมวด 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

กรมวทยาศาสตรการแพทยเปนสวนราชการในสงกดกระทรวงสาธารณสข กอตงมาตงแตป 2485 มภารกจเกยวกบการ

วจยและการตรวจชนสตรดานวทยาศาสตรการแพทย โดยมการศกษา วเคราะห วจยและพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทย เพอผลการสรางเสรมสขภาพทดแกประชาชนและสนบสนนการแกไขปญหาสาธารณสขของประเทศ ภายใตยทธศาสตรป 2559-2563 ไดก าหนดวสยทศน คอ“กรมวทยาศาสตรการแพทยเปนองคกรชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข 1 ใน 3 ของเอเชยภายในป 2563” โดยมคานยมเพอสนบสนนสงเสรมใหการท างานบรรลวสยทศน คอ “เปดใจ ใฝร คคณธรรม น าหลกวชาการ มาตรฐานสากล (DMSC: Discovery, Moral, Sciences/Standard, Change)”ทสอดคลองกบคานยม MOPH ของกระทรวงสาธารณสข (ภาพประกอบท ก-1)

ปจจบนกรมไดแบงโครงสรางเปน 32 หนวยงาน ประกอบดวย หนวยงานทจดตงตามกฎกระทรวง 24 หนวยงาน และหนวยงานทจดตงเปนหนวยภายใน 8 หนวยงาน เปนหนวยงานในสวนกลาง 17 หนวยงาน และศนยวทยาศาสตรการแพทยในสวนภมภาค 15 แหง มบคลากรทงสน 2,131 คน เมอเทยบกบจ านวนบคลากรทงหมดในป 2560 พบวาลดลงจากจ านวนเดมทม 2,149 คน ประกอบดวยบคลากรสายงานหลกคดเปน รอยละ 68.40 และสายงานสนบสนนคดเปนรอยละ 31.60 มแนวโนมการสญเสยก าลงคนใน 5 ป ตงแตสนปงบประมาณ พ.ศ. 2561 ถงสนปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจ านวน 121 ราย คดเปนรอยละ 12.79 ของขาราชการในปจจบน ต าแหนงทเกษยณอายราชการมากทสด คอ นกวทยาศาสตรการแพทย จ านวน 53 ต าแหนง รองลงมาคอ เจาพนกงานวทยาศาสตรการแพทย จ านวน 16 ต าแหนง และจะมต าแหนงระดบเชยวชาญและระดบทรงคณวฒ เกษยณอกจ านวน 13 ต าแหนง กรมจงตองเตรยมพรอมและวางแผนรองรบการสญเสยอตราก าลงโดยจดท าแผนพฒนาบคลากรกรมวทยาศาสตรการแพทยระดบปรญญาเอกเพอพรอมรบการพฒนาประเทศตามนโยบายประเทศไทย 4.0

กรมไดน าระบบคณภาพมาตรฐานสากลทางหองปฏบตการมาใชในระยะแรกๆ ของการกอตงกรม และไดมการขยายขอบเขตมาตรฐานใหครอบคลมภารกจทด าเนนการขนเรอยๆ จนขณะนกรมมระบบคณภาพมาตรฐานสากลมาใชทงหมด 9 มาตรฐาน เชน ISO 15189 ISO/IEC 17025 ISO/IEC 17043 ISO 15190 ISO 9001: 2015 เปนตน จนกระทงในปงบประมาณ พ.ศ.2549 ไดน าเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (Public Sector Management Quality Award: PMQA) มาใชการพฒนาคณภาพการบรหารจดการตามค ารบรองการปฏบตราชการซงมจดเนนอยทการเรยนรและเขาใจเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ระยะตอมาปงบประมาณ พ.ศ. 2550-2551 นอกจากจะเนนการ

เรยนรและเขาใจเกณฑแลวยงไดมด าเนนการตามแนวทาง ADLI คอเรมจากการประเมนองคกร หาจดแขง วเคราะหโอกาสในการ

ภาพท ก-2 Road Map การพฒนาคณภาพการบรหารจดการกรมวทยาศาสตรการแพทย



ปรบปรง (Gap) จดท าแผนปรบปรงองคการ ด าเนนการปรบปรงองคการ และตดตามประเมนผล โดยผานคณะกรรมการและคณะท างานพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐของกรม ทมการปรบเปลยนองคประกอบและรปแบบการท างานใหเหมาะสมมาอยางตอเนอง และในป 2552 กรมไดมการพฒนาองคการตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐระดบพนฐาน (Fundamental Level : FL) ทส านกงาน ก.พ.ร. ไดก าหนดขนและผานการตรวจประเมนตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐขนพนฐาน ในระดบ Certify FL ในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๖ และม Road Map การพฒนาคณภาพการบรหารจดการตามภาพท ก-2

ผลการด าเนนการพฒนาองคการทผานมาชวยใหกรมไดรบรางวลบรการภาครฐแหงชาต หรอ รางวลคณภาพการบรหารจดการของส านกงาน ก.พ.ร. ซงเปนผลจากการพฒนาปรบปรงกระบวนงานบรการใหมคณภาพ ประสทธภาพเพมขนและเกดประโยชนตอสงคมและประชาชน จ านวน 6 รางวล ดงน ป พ.ศ.2549 รางวลชมเชยประเภทรายกระบวนงาน 1 ผลงาน ป พ.ศ.2550 รางวลดเดน ประเภทรายกระบวนงาน 1 ผลงาน รางวลชมเชยประเภทนวตกรรมการใหบรการ 1 รางวล ป พ.ศ. 2551 รางวลชมเชยประเภทรายกระบวนงาน 1 ผลงาน ป พ.ศ. 2554 รางวลดเดนประเภทนวตกรรมการใหบรการ 1 ผลงาน และป พ.ศ. 2558 ไดรบรางวลดเดนประเภทนวตกรรมการใหบรการ 1 ผลงาน รางวลระดบดประเภทพฒนาการบรการทเปนเลศ 1 ผลงาน และป พ.ศ. 2559 ไดรบรางวลระดบดประเภทนวตกรรมการใหบรการ 1 ผลงาน รางวลระดบดประเภทพฒนาการบรการทเปนเลศ 1 ผลงาน นอกจากนแลวในป พ.ศ. 2559 กรมฯ ยงไดรบรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐหมวด 6 การมงเนนระบบปฏบตการ ซงเปนปแรกทสงสมครขอรบรางวล สรางความภาคภมใจใหกบกรมและบคลากรของกรมเปนอยางยง และจากการพฒนาองคการอยางตอเนองภายใตการน าของผบรหารอยางมวสยทศนท าใหในป พ.ศ.2560 กรมไดรบรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐหมวด 1 การน าองคการ

จากการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมภายนอกทงดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง และเทคโนโลยสมยใหม เชน การเขาสสงคมผสงอาย สงคมดจทล เศรษฐกจ ทสงผลตอประเทศไทยทตองปฏรปประเทศภายใตแผนยทธศาสตรชาต 20 ป นโยบายประเทศไทย 4.0 และร ฐบาล 4.0 ซ งหน วยงานต างๆ ท งภาคร ฐและเอกชนจะตองปรบเปล ยนหรอปฏ รปองค การรวมท งกรมวทยาศาสตรการแพทยทผน าเหนความส าคญในเรองน จงไดทบทวนวสยทศน ยทธศาสตรทสอดคลองกบเปาหมายของประเทศ คอ มนคง มงคง ยงยน และเกดผลลพธสดทายคอประโยชนสขของประชาชน ผานเวทการจดประชมรวมระดมสมอง น าขอมลผลการด าเนนการทผานมารวมทงความตองการ ความคาดหวงของผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสยทไดมาจากหลายชองทาง เปนขอมลน าเขาในการก าหนดทศทางองคการผานขบวนการคดเชงกลยทธหลากมต (Systemic Approach) โดยการมสวนรวมของผบรหารระดบสง ระดบกลาง และบคลากรทเกยวของดานการจดท าแผนของทกหนวยงาน จากนนไดมการสอสารและถายทอดวสยทศน คานยม สบคลากรของกรมและหนวยงานทเกยวของในเวทตาง ๆทงภาครฐและเอกชนทท างานรวมกน รวมถงสงคมและชมชนดวย และดวยกรมเหนความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในหวงโซคณคา (Value chain) ของกรมจงไดน าระบบคณภาพมาตรฐาน ISO 9001:2008 มาใชตงแตป พ.ศ.2557 เพอชวยสงเสรมใหกระบวนการท างานในหมวด 6 ทงกระบวนการหลกและกระบวนการสนบสนนมคณภาพมาตรฐานมากยงขนควบคกนไป ตอมาในป 2558 กรมขยายขอบขายการขอรบรองมาตรฐาน ISO 9001:2015 และไดรบการรบรองในป 2559 ซงเปนหนวยงานภาครฐแหงแรกในประเทศไทย ซงหลงจากนนมากรมกไดทบทวนและปรบปรงกระบวนการมาอยางตอเนอง ใหสอดคลองกบบทบาทหนาทตามกฎกระทรวง ไดแก งานดานการศกษาวจย ดานการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ (ชนสตร, อาหาร, ยาและยาเสพตด, เครองส าอางและ วตถอนตราย, ชววตถ, รงสและเครองมอแพทย, สมนไพร) ดานการพฒนาและรบรองคณภาพหองปฏบตการ และงานก ากบตดตามใหเปนไปตาม พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว ท าใหปจจบนกรมม 6 กระบวนการหลก และกระบวนการสนบสนน 9 กระบวนการ ทงยงมการจ าแนกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตามพนธกจใน 3 กลมใหญตามภารกจหลกแยกยอยลงไปถงผลผลตและบรการในแตละกระบวนการ และก าหนดประเภทผรบบรการออกเปน 2 กลม ไดแก หนวยงานภาครฐ และเอกชน ในสวนของผมสวนไดสวนเสยจาการวเคราะหพบวาเปนกลมเดยวกบผรบบรการและมเพมขนนอกเหนอจาก คอ ชมชน และประชาชนตามตารางขางลาง

พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย ผลผลต/การใหบรการ ผมสวนไดสวนเสย ความตองการ ความคาดหวง 3. ศกษา วจย พฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑสขภาพ ประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพ

3.1 องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทยทไดรบ 3.2 ขอมลเตอนภยสขภาพทไดรบ

ชมชน และประชาชน 1. องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมทสามารถน ามาใชไดจรงและสะดวก 2. ขอมลทไมซบซอนเขาใจงาย

-



กรมไดใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย จงคนหาขอมลสารสนเทศเกยวกบผรบบรการและผมสวน

ไดสวนเสยในหลายชองทาง ไดแก การตรวจจบขาว (News Clipping) การสรางปฏสมพนธโดยตรงผานการสมภาษณ (Focus Group) ของส านกยาและวตถเสพตด ส านกรงสและเครองมอแพทย การประชมสมมนารวมกบผรบบรการและผมสวนไดสวยเสยในทกดาน ขอเสนอแนะ ปญหาทพบบอย และขอรองเรยนจากชองทางอนๆ ไดแก โทรศพท โทรสาร เวบไซต อเมล ไลน เฟสบค กลองรบขอคดเหนและขอรองเรยน ณ จดบรการ (One Stop Service) และการส ารวจความพงพอใจ/ไมพงพอใจ ฯลฯ แลวน าขอมลทไดมาวเคราะหหาความตองการและความคาดหวงทแทจรงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย พรอมสงตอเขาสกระบวนการทบทวนยทธศาสตร กระบวนการทบทวนโดยฝายบรหาร (Management Review) เสนอในเวทการประชมกรม หรอเสนอเปนเอกสารใหผบรหารสงสดตดสนใจสงการและสอสารใหหนวยงานทเกยวของน าไปทบทวนปรบปรงผลผลตและบรการทงในระยะสนและระยะยาว และหาโอกาสในการพฒนาใหดขน

กรมก าหนดตวชวดตามค ารบรองระดบหนวยงานในการส ารวจความพงพอใจผรบบรการในกระบวนการทเปนภารกจหลก มาตงแตป 2547 จนปจจบน ลาสดในป 2559-2560 เพอใหการปรบปรงคณภาพการใหบรการมการด าเนนการอยางครอบคลมทก หนวยงาน สอดคลองกบระบบบรหารคณภาพ ISO 9001 : 2015 กรมจงไดก าหนดใหการปรบปรงคณภาพการใหบรการเปนตวชวดบงคบของทกหนวยงานเพอใหหนวยงานไดมการน าผลการส ารวจ ความไมพงพอใจ และขอเสนอแนะมาจดท าแผนปรบปรง การใหบรการเพอตอบสนองความตองการของผรบบรการและเกดความพงพอใจมากขน ตวอยางการปรบปรงในปทผานมา เชน ส านกคณภาพและความปลอดภยอาหารไดปรบปรงกระบวนการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการเรมตงแตกระบวนการรบตวอยางจนถงการออกรายงานผลโดยการน า Digital IT มาใชทงระบบ ผลจากการส ารวจความพงพอใจการใหบรการตรวจวเคราะหอาหารมระดบความพงพอใจในป 2558-2560 เพมขนรอยละ 86.02 ,87.92 และ 88.67 ตามล าดบ และส านกเครองส าอางและวตถอนตรายไดปรบปรงการรายงานผลการทดสอบโดยใชโปรแกรมระบบ LAB/Q ซงผลการส ารวจความพงพอใจในกระบวนการทดสอบ/ตรวจวเคราะหผลตภณฑเครองส าอางมระดบความพงพอใจในป 2558-2560 เพมขนรอยละ 79.12 ,81.18 และ 84.52 ตามล าดบ อยางไรกตาม เพอใหเกดการพฒนาและการสนองตอบความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยไดมากยงขน ในชวงตนป 2560 กรมจงไดมการทบทวนและปรบปรงแบบส ารวจความพงพอใจผรบบรการใหเหมาะสมกบลกษณะของงานบรการนน ๆ มากยงขนทงในสวนของผรบบรการภายนอกซงหมายถงหนวยงานภารกจหลก และ ผรบบรการภายในซงหมายถงหนวยงานสนบสนน มการตดตามผลการใชแบบส ารวจทปรบปรงใหมพบวายงมค าถามบางค าถามทยงตองปรบปรงใหเหมาะสมและเขาใจงายส าหรบผตอบแบบส ารวจ ดงนนในป 2561 กรมจงไดมการปรบแบบส ารวจอกครงจากแบบส ารวจทมอยจ านวน 9 แบบ ไดจดท าแบบส ารวจใหครอบคลมทกพนธกจรวม เปน 11 แบบ

อยางไรกตาม ผลจากการวเคราะหขอมลสารสนเทศผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทผานมาพบวา สงทผรบบรการตองการล าดบตนๆ คอการไดรบบรการทรวดเรว กรมไดใหความส าคญโดยเฉพาะอยางยงงานทมความส าคญตอผประกอบการทสงผลตอเศรษฐกจของประเทศ จงไดน าความตองการดงกลาวมาพฒนาและปรบปรงการใหบรการใหมประสทธภาพ และอ านวยความสะดวกแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยปรบปรงออกแบบกระบวนการท างานใหมโดยน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชสนบสนน (Technology Support) เชน กรณการประกาศใช พ.ร.บ.พลงงานนวเคลยรเพอสนตฉบบใหมป 2559 ทเขมงวดสงผลตอใหคลนกทนตกรรมทวประเทศทมเครองเอกซเรยตองไดรบการตรวจเครองเอกซเรยเพอน าไปขอใบอนญาตครอบครองซงมขบวนการเกยวของกบหลายหนวยงานและใชเวลานานถง 6 เดอน (180 วน) กรมไดเหนความส าคญของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยจงไดประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของและจดรปแบบการใหบรการใหมโดยการพฒนากระบวนการขอใบอนญาตเครองก าเนดรงสเอกซดวยเทคโนโลย ในรปแบบ One-Stop-Service จดใหมสถานทตดตอท เดยว คอ กรมวทยาศาสตรการแพทย ซงจะใชระยะเวลาทงกระบวนการเพยง 60 วนเทานน นอกจากน แลวยงมการปรงปรงกระบวนงานรบรองคณภาพมาตรฐานหองปฏบตการตามมาตรฐานสากลผานชองทางการรบรองความสามารถหองปฏบตการดวนพเศษ (Fast Track Laboratory Accreditation) โดยลดระยะเวลากระบวนการรบรองซงจากเดมมการใชระยะรอคอยนานกวา 6 เดอน ใหสามารถไดรบบรการแลวเสรจไมเกน 90 วน

ส าหรบกระบวนการประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพทนอกจากผรบบรการแลวยงมกลมผมสวนไดสวนเสยซงไดแก ชมชนและประชาชนทไดรบผลกระทบในเรองนเปนจ านวนมาก กรมจงด าเนนการเชงรกมาอยางตอเนองโดยการใชองค



ความรทไดจากการตรวจวเคราะหวจยทางหองปฏบตการผานการประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพจากการใชผลตภณฑสขภาพทไมปลอดภยตางๆ เชน ยาทมสวนผสมของสารสเตยรอยด เครองส าอางทมสวนผสมของไฮโดรควโนนหรออาหารทมสารเจอปนอนตราย ฯลฯ ซงจะสงผลกระทบตอสขภาพ และท าใหตองเสยคาใชจายในการรกษาเปนจ านวนมาก กรมจงม “โครงการวทยาศาสตรการแพทยชมชน (Commed Sciences)” เพอศกษาสภาพปญหาสขภาพในแตละพนท เขาไปใหความรทางดานวทยาศาสตรการแพทย ถายทอดการใชชดทดสอบเบองตนใหกบประชาชนและชมชน สนบสนนใหมการวางแผนการท างานและเฝาระวงผลตภณฑสขภาพทไมปลอดภยรวมกน ตลอดจนสรางความสมพนธและเครอขายการท างานดานวทยาศาสตรการแพทยกบอาสาสมครสาธารณสขวทยาศาสตรการแพทยชมชน และไดพฒนาปรบปรงชองทางการเตอนภยสขภาพเพอใหบรการไดรวดเรวและเขาถงไดงายขนโดยใชแอปพลเคชนทด าเนนการรวมกบชมชนผานกระบวนการถายทอดองคความรและเทคโนโลยการใชชดทดสอบทกรมไดคดคน ส าหรบตรวจผลตภณฑสขภาพ หากพบวาไมปลอดภยกจะมการสงขอมลใหกบท ากรมเพอท าการรวบรวมและแจงเตอนภยใหชมชนไดรบร หลกเลยงการใชผลตภณฑทไมปลอดภย และไมใหมการน าผลตภณฑทไมปลอดภยมาขายในชมชนอก เปนการสรางความเขมแขงใหชมชนสามารถดแลสขภาพของคนในชมชนใหมความปลอดภยทางสขภาพโดยจดตงเปนศนยเฝาระวงเตอนภยสขภาพ เชน ทชมชนนามวงจงหวดอดรธานซงเปนชมชนตนแบบแหงแรกในป 2558 และขณะนกรมไดขยายขยายชมชนใหมศนยเฝาระวงเตอนภยสขภาพทวประเทศ

นอกจากนแลวกรมยงไดสรางความสมพนธกบผมสวนไดสวนเสยและพนธมตรอนโดยการสรางเครอขายบรณาการการท างานรวมกนกบหนวยงานทเกยวของโดยเรมตนตงแตการศกษาภารกจและบทบาทหนาทของหนวยงานทเกยวของ ประสานความรวมมอ วางแผน และลงนามขอตกลงรวมกน (MOU) กบหลายหนวยงานทงในประเทศและตางประเทศ เชน โครงการพฒนาผลตภณฑแอลกอฮอลเพอการสาธารณสขของประเทศ, โครงการพฒนาการควบคมคณภาพวคซนและชววตถในประเทศไทยกบประเทศญปน ความรวมมอระหวางประเทศทงตามกรอบความรวมมออาเซยน และวาระความมนคงดานสขภาพโลก (Global Health Security Agenda : GHSA) ซงประเทศไทยเปนประเทศหลก (Lead Country) โดยกระทรวงสาธารณสขเปนหนวยงานรบผดชอบและไดประกาศเจตจ านงทจะเปนผน าใน 2 ชดกจกรรม คอ Detect 1: National Laboratory System คอ ชดกจกรรมดานการพฒนาศกยภาพและสรางเครอขายทางหองปฏบตการ เพอตรวจวนจฉยเชอโรคทแมนย า รวดเรว ใหครอบคลมทงประเทศ และ Detect 5 : Work force Development คอ พฒนาก าลงคนดานระบาดวทยา ท าหนาทเฝาระวง สอบสวนและควบคมโรค ซงกรมวทยาศาสตรการแพทยเปนหนวยงานรบผดชอบชดกจกรรม Detect 1 เปนตน ไดเปนเจาภาพจดประชมผานระบบประชมทางไกลผานจอภาพในป 2559 เรอยมาหลายครง โดยมผเขารวมประชมจากกลมประเทศผน าหลายประเทศ เชน ประเทศสหรฐอเมรกา แอฟรกาใต ผแทนจากองคการอนามยโลก (WHO) และองคกรเพอการพฒนาระหวางประเทศของสหรฐฯ (USAID) สงผลใหบคลากรของกรมไดเรยนรและมประสบการณการท างานในระดบโลก ส าหรบการจดการขอรองเรยนเปนสงทกรมใหความส าคญและวางระบบการจดการไวโดยจดท าเปนคมอปฏบตงานส าหรบการจดการขอรองเรยนใหหนวยงานน าไปปฏบตสอดคลองกบระบบคณภาพ ISO 9001 : 2015 ส าหรบขอรองเรยนทหนวยงานสามารถจดการเองไดและจดการในระดบกรมในกรณทหนวยงานไมสามารถจดการเองไดโดยมอบหมายฝายประชาสมพนธเปนผรวบรวมและรายงานผลใหผบรหารรบทราบทกไตรมาสและหากเปนเรองส าคญและเรงดวนผบรหารจะสงการใหด าเนนการทนทเพอแกเรยกความเชอมนกลบคนมา และเสรมสรางความพงพอใจใหกบของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ความส าเรจของการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอาศยปจจยความส าเรจ (Key Success Factors) ทส าคญ คอ 1) ผบรหารใหความส าคญโดยก าหนดเปนตวชวดตามค ารบรองการปฏบตราชการประจ าปของหนวยงานและตวชวดตามวตถประสงคคณภาพ ISO 9001 : 2015 2) การใชกลไกการสอสารทหลากหลาย การใชสอสงคมออนไลน ท าใหไดรบขอมลจากผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสยมาก าหนดทศทางการท างานไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณปรบปรงกระบวนการท างานใหสนองตอความตองการของผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย 3) การคนหาสภาพปญหาจากพนทเชงรกและมโครงการทเกดประโยชนกบชมชนอยางเปนทประจกษมารองรบท าใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยใหความรวมมออยางเตมทเปนการสรางสมพนธภาพทด

DMSc : Application Report 2018


แบบฟอรมท 6 รายงานผลการด าเนนการพฒนาองคการ

(Application Report) ส าหรบขอรบรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2561 หมวด 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย



ลกษณะส าคญขององคการกรมวทยาศาสตรการแพทยประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2561 1. ลกษณะองคการ

กรมวทยาศาสตรการแพทยเปนหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข มการกจเกยวกบการวจยและตรวจชนสตรดานวทยาศาสตรการแพทยโดยการศกษา วเคราะห วจยและพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทย เพอการสรางเสรมสขภาพทดแกประชาชน และสนบสนนการแกปญหาสาธารณสขของประเทศ ท าใหสามารถพฒนาระบบประกนคณภาพ รวมทงสนบสนนกระบวนการคมครองผบรโภคของประชาชน ก. สภาพแวดลอมของสวนราชการ (1) พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย

1) ก าหนดและพฒนาคณภาพมาตรฐานของระบบและวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจตและประสาท สารระเหย เครองส าอาง เครองมอแพทย รงส และวตถอนตรายทางสาธารณสข ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค 2) ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยเชอโรคและพษจากสตว และกฎหมายอนทเกยวของ 3) ศกษาวจยพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑสขภาพ ประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพ 4) ตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจตและประสาท สารระเหย ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค เพอควบคมคณภาพ ประสทธภาพ และมาตรฐาน ใหเปนไปตามกฎหมายและเปนหลกฐานทางคดรวมทง เพอสนบสนนการปองกน และควบคมโรค 5) เปนหองปฏบตการอางองดานผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร ยาเสพตด และการชนสตรโรค เปนหองปฏบตการอางองดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข และเปนหองปฏบตการสอบเทยบเครองมอทางการแพทยและสาธารณสข 6) สนบสนนและพฒนาระบบการประกนคณภาพ ด าเนนการรบรองคณภาพทางหองปฏบตการดานผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค ทงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน 7) พฒนาระบบและกลไกการด าเนนงานใหเปนไปตามกฎหมายทอยในความรบผดชอบ 8) ถายทอดองคความรและผลผลตทไดจากการศกษา วเคราะห วจยสชมชนและหนวยงานทเกยวของ 9) ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของกรมหรอตามทกระทรวงหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย พนธกจตามยทธศาสตร

1. ศกษา วจยและพฒนาเพอใหไดองคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข

2. เฝาระวง ประเมน สอสารแจงเตอนภย และก าหนดมาตรการการจดการความเสยงจากโรคและภยสขภาพ 3. ก าหนดมาตรฐานและพฒนาหองปฏบตการ และเปนศนยกลางขอมลอางองดานวทยาศาสตรการแพทยและ

สาธารณสข 4. บรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขในฐานะหองปฏบตการ

อางอง 5. พฒนาและก าหนดมาตรการเพอสนบสนนการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด 6. สอสารสาธารณะในภาวะทตองพงพาขอมลดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขของประเทศและเอเชย ความส าคญเชงเปรยบเทยบของพนธกจหรอหนาทตอความส าเรจของสวนราชการ ความส าคญเชงเปรยบเทยบของพนธกจตอการบรรลวสยทศนของกรมวทยาศาสตรการแพทยไดแก 1. ศกษาวจยพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑ

สขภาพ ประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพมความส าคญตอการสรางนวตกรรมทงทเปนผลผลตและบรการเพอสนองตอบความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทเกยวกบการควบคม ปองกนและรกษาโรค การคมครองผบรโภค ตลอดจนสงเสรมขดสมรรถนะของประเทศ เชน ดานเศรษฐกจ



2. ก าหนดมาตรฐานและพฒนาคณภาพมาตรฐานของระบบและวธการตรวจวเคราะหมความส าคญตอการพฒนามาตรฐานหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขของประเทศในฐานะหองปฏบตการอางอง การเปนทยอมรบและนาเชอถอดานคณภาพทงในระดบประเทศและนานาชาต ตารางแสดงพนธกจและกลไก/วธการสงมอบผลผลตและบรการ

พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย ผลผลต/การใหบรการ ผรบบรการ กลไก/วธการในการสงมอบ

ผลผลตและบรการ 1. ก าหนดและพฒนาคณภาพมาตรฐานของระบบและวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจตและประสาท สารระเหย เครองส าอาง เครองมอแพทย รงส และวตถอนตรายทางสาธารณสข ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค

1.1มาตรฐานวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพ ยา สารเสพตด และชนสตรโรค

1. หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข 2. หนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชน

คมอ/เอกสาร มาตรฐานวธการตรวจวเคราะห/อบรม/ประชม/สมมนา/ใหค าปรกษาแนะน า/นเทศงาน/Open house/ Website/ สออเลกทรอนกส/อเมล/ โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล

1.2 มาตรฐานหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขของประเทศ (ดานชนสตรโรค และดานรงส)

1. หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข 2. หนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชน

เผยแพรมาตรฐาน ผาน หนงสอราชการ ผานเวบไชด ผานการจดประชม/อบรม/สมมนา/สออเลกทรอนกส/อเมล/การประสานงานระหวางบคคล

2. ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยเชอโรคและพษจากสตว และกฎหมายอนทเกยวของ

การใหการอนญาต และรบแจงเพอการผลต ครอบครอง จ าหนาย น าเขา สงออก และน าผาน ตามพระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว และอนบญญตทเกยวของ

หนวยงานด าเนนกจกรรมเกยวกบการผลต น าเขา สงออก ขาย น าผาน มไวในครอบครองซงเชอโรคและพษจากสตว

ตรวจสถานทประกอบการขออนญาต (เอกชน) / ออกหนงสอรบจดแจง (ภาครฐ)/ใหบรการขอมลทางเวบไซด

3. ศกษาวจยพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑสขภาพ ประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพ

3.1 องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทย

1. หนวยงานทเกยวของกบการรกษาปองกน ควบคมโรคและคมครองผบรโภค ทงภาครฐและเอกชน 2.หนวยงานภาครฐทมหนาทเกยวกบการควบคมดแล และออกกฎหมาย 3. ผประกอบการดานผลตภณฑสขภาพ 4. หนวยงานสถานศกษา เชน มหาวทยาลย 5. ชมชน

สอสงพมพ /สอมลตมเดย/หนงสอราชการ /สอมวลชน/ใหค าปรกษาแนะน า/Website/ถายทอดเทคโนโลย

3.2 ขอมลคามาตรฐาน/คาอางอง ดานการแพทยและสาธารณสข

1.หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขทงภาครฐและเอกชน 2.หนวยงานภาครฐทมหนาทเกยวกบการควบคมดแล และออกกฎหมาย 3. ผประกอบการดานผลตภณฑสขภาพ 4. หนวยงานทเกยวของกบการรกษาปองกนและควบคมโรค

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย/สอสงพมพ /สอมลตมเดย/หนงสอราชการ /สอมวลชน /Website/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล

3.3 ขอมลเตอนภยสขภาพ 1. หนวยงานทเกยวของกบการรกษาปองกนควบคมโรคและคมครองผบรโภค 2. ประชาชน 3. ผประกอบการดานผลตภณฑสขภาพ

สอสงพมพ /สอมลตมเดย/หนงสอราชการ /สอมวลชน /Website โทรทศน/วทย/เฟสบ๏ค/ยทบ/จดหมายขาว

4. ตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ ดานผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจตและประสาท สารระเหย ชววตถสมนไพร และการชนสตรโรคเพอควบคมคณภาพ ประสทธภาพและมาตรฐานใหเปนไปตามกฎหมายและเปนหลกฐานทางคดรวมทง เพอสนบสนนการปองกน และควบคมโรค

ขอมลรายงานผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข

1. หนวยงานภาครฐ - ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา - ส านกงานสาธารณสขจงหวด - กรมควบคมโรค - โรงพยาบาลภาครฐ - ส านกงานต ารวจแหงชาต - กรมราชทณฑ - กรมคมประพฤต 2.หนวยงานเอกชน (บรษท,ผประกอบการ)

หนงสอราชการ/ประชม/อบรม/สมมนา/สออเลกทรอนกส/ Website/อเมล/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล/ Collaborative

5. เปนหองปฏบตการอางองดานผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร ยาเสพตด และการชนสตรโรค เปนหองปฏบตการอางองดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข และเปนหองปฏบตการสอบเทยบเครองมอทางการแพทยและสาธารณสข

5.1 คาอางองมาตรฐานของวธตรวจวเคราะห (Reference Value) 5.2 สารมาตรฐาน/วสดอางองดานการแพทยและสาธารณสข 5.3 รายงานผลการสอบเทยบผลตภณฑดานรงสและเครองมอทางการแพทย 5.4 รายงานทดสอบความช านาญดานการตรวจวเคราะหของหองปฏบตการผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค

หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขทงภาครฐและเอกชน

ใหบรการ ณ กรมวทยาศาสตรการแพทย/ศนยวทยาศาสตรการแพทย/ใหบรการทางไปรษณย /E-Service/ใหค าปรกษาแนะน า/ใหบรการสอบเทยบเครองมอแพทย ณ หนวยงานผรบบรการ/หนงสอราชการ/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล/ท าแผนรวมกน/MOU/Collaborative/โทรศพท/อเมล



คานยมกระทรวงสาธารณสข (MOPH)

M = Mastery : เปนนายตวเอง

O = Originality : เรงสรางสงใหม

P = People centered : ใสใจประชาชน

H = Humility : ถอมตนออนนอม

คานยมกรมวทยาศาสตรการแพทย (DMSc) D = Discovery : ใฝร

M = Moral : คณธรรม

S = Sciences/Standards : น าหลกวชาการ/มาตรฐานสากล

C = Change attitude : เปดใจ/พรอมรบการเปลยนแปลง

พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย ผลผลต/การใหบรการ ผรบบรการ กลไก/วธการในการสงมอบผลผลต

และบรการ 6. สนบสนนและพฒนาระบบการประกนคณภาพ ด าเนนการรบรองคณภาพทางหองปฏบ ตการดานผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค ทงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน

6.1พฒนาคณภาพหองปฏบตการเครอขายดานการแพทยและสาธารณสข 6.2รบรองคณภาพหองปฏบ ตการดานการแพทยและสาธารณสข

หองปฏบตการดานการแพทย และสาธารณสขทงภาครฐและเอกชน

อบรม/สมมนา/ใหค าปรกษาแนะน า ต ดตามน เ ทศ งาน /ตรวจประ เม นหองปฏบตการ เพอใหการรบรอง ณ หนวยงาน/ใหการรบรอง/ สออ เลกทรอนกส/ Website/อ เมล /โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล

7 . พ ฒน าร ะบ บและ กล ไกกา รด าเนนงานใหเปนไปตามกฎหมายทอยในความรบผดชอบ

พฒนากระบวนการควบคม ก ากบตาม พรบ . เ ช อ โ รคและพษจากส ตว ใ หมประสทธภาพ

1. หนวยงานทด าเนนกจการเกยวกบการผลต น าเขา สงออก ขาย น าผานมไวในครอบครองซงเชอโรคและพษจากสตว ภาครฐและเอกชน 2. หองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสข

ออ กอ น บ ญญ ต / กฎ ก ร ะ ท ร ว ง ใ หเหมาะสมกบสถานการณสามารถน าไปปฏบตไดจรง/ ประชม/อบรม/สมมนา/สอสาร เผยแพร/ หน งส อราชการ/ส ออ เล กทรอนกส /Website/อ เมล/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล

8. ถายทอดองคความรและผลผลตทไดจากการศกษา วเคราะห วจยสชมชนและหนวยงานทเกยวของ

องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรทางการแพทยทชมชน/หนวยงานทเกยวของไดรบ

1. หนวยงานทเกยวของกบการรกษาปองกนและควบคมโรคทงภาครฐและเอกชนภาครฐ เชน - ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา - ส านกงานสาธารณสขจงหวด - กรมควบคมโรค - โรงพยาบาลภาครฐ - มหาวทยาลย - องคกรปกครองสวนทองถน 2. สถานศกษา ทงภาครฐและเอกชน เชน มหาวทยาลย 3.บรษท,ผประกอบการ 4. ชมชน

คมอ/เอกสารทางราชการ/ ประชม อบรม สมมนา และใหค าปรกษาแนะน า/จดเวทแลกเปลยนเรยนร/ สออเลกทรอนกส/ Website/อเมล/ โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล/ Collaborative/ Website/โทรทศน/วทย/เฟสบ๏ค/ยทบ/จดหมายขาว

(2) วสยทศนและคานยม กรมวทยาศาสตรการแพทยไดมการทบทวนวสยทศน ระหวางเดอน ม.ย.- ก.ค. 2558 และจดท าเปนยทธศาสตรป 2559 – 2563

ภายใตวสยทศน คอ “กรมวทยาศาสตรการแพทยเปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขในภมภาคเอเชยภายในป พ.ศ. 2563” และในปงบประมาณ พ.ศ. 2561 (พฤศจกายน 2560) กรมไดมการทบทวนยทธศาสตรอกครงเพอสนองตอนโยบายรฐบาลทน ายทธศาสตรประเทศไทย 4.0 เนนในเรองการพฒนาส “ความมนคง มงคง และยงยน” ดวยการสราง “ความเขมแขงจากภายใน” ขบเคลอนตามแนวคด “ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” ผานกลไก “ประชารฐ” ตองการปรบเปลยนโครงสรางเศรษฐกจ ไปส “Value–Based Economy” หรอ “เศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม”จากการทบทวนยทธศาสตรกรมไดจดท าแผนยทธศาสตรฉบบป 2562-2565 ภายใตวสยทศน “กรมวทยาศาสตรการแพทยเปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข 1 ใน 3 ของเอเชย ภายในป พ.ศ. 2563”และมก าหนดคานยมเพอชวยสนบสนนสงเสรมใหการท างานบรรลซงวสยทศนคอ “เปดใจ ใฝร คคณธรรม น าหลกวชาการ มาตรฐานสากล(DMSC : Discovery, Moral, Sciences/Standard, Change)” ซงสอความหมายไดดงนD= Discovery)คอใฝร หมายถง การคนควา พฒนา สรางองคความร M = Moral คอคณธรรม หมายถง ความมคณธรรม กลายนหยดในสงทถกตอง ซอสตย รบผดชอบ โปรงใสตรวจสอบได ไมเลอกปฏบต และมงผลสมฤทธ S = Sciences/Standards คอหลกวชาการ/มาตรฐานสากล หมายถง หลกวชาการ ความรทเปนวทยาศาสตร/การด าเนนการตามมาตรฐานสากล C = Change attitude คอเปดใจ หมายถง การปรบเปลยนกระบวนทศน ทศนคต วฒนธรรมการท างาน พรอมรบการเปลยนแปลง และรทนโลกสามารถแกไขปญหาไดทนสถานการณ มความสอดคลองกบคานยมกระทรวงสาธารณสข (MOPH)

สมรรถนะหลกของกรมวทยาศาสตรการแพทย คอการเปนหองปฏบตการอางองทงในระดบประเทศและนานาชาต ภายใตความไดเปรยบเชงยทธศาสตร คอ การมบคลากรทมองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยเชงลกทเปนทยอมรบ



ทงในและตางประเทศ การมเครองมอททนสมย มศนยวทยาศาสตรการแพทยทกระจายอยทวประเทศ และมเงนบ ารงทชวยใหกรมสามารถบรหารจดการ กรมใชประโยชนจากความไดเปรยบดงกลาวกอใหประโยชนในการสรางเสรมสขภาพทดและสงเสรมสนบสนนการแกไขปญหาสาธารณสขของประเทศ

(3) ลกษณะโดยรวมของบคลากรของกรมวทยาศาสตรการแพทย (ขอมล ณ 1ตลาคม 2560) ประเภทบคลากร จ านวนรวม อายตว

เฉลย(ป) อายราชการเฉลย (ป)

เพศ วฒการศกษา คน รอยละ ชาย หญง ต ากวา ป.ตร ป.ตร ป.โท ป.เอก

ขาราชการ 946 44.39 43.76 17.93 221 725 43 (4.55%)

449 (47.46%)

387 (40.91%)

67 (7.08%)

ลกจางประจ า 152 7.13 52.99 26.59 97 55 141 (92.76%)

11 (7.24%)

พนกงานราชการ 116 5.44 34.32 2.97 24 92 6 (5.17%)

90 (77.59%)

18 (15.52%)

2 (1.72%)

พนกงานกระทรวง

สาธารณสข

821 38.53 36.19 2.71 238 583 349 (42.51%)

472 (57.49%)

ลกจางชวคราว 96 4.50 30.35 1.52 42 54 41 (42.71%)

55 (57.29%)

รวม 2,131 100 40.39 11.13 622 1,509 580 (27.22%)

1,077 (50.54%)

405 (19.01%)

69 (3.24%)

กรมวทยาศาสตรการแพทยมบคลากรทงสน 2,131 คน ประกอบดวยบคลากรสายงานหลกคดเปน รอยละ 68.40 และสายงานสนบสนนคดเปนรอยละ 31.60 ม แนวโนมการสญเสยก าลงคนใน 5 ป ต งแต สนปงบประมาณ พ.ศ. 2561 ถงสนปงบประมาณ พ.ศ. 2565 มจ านวน 121 ราย คดเปนรอยละ 12.79 ของขาราชการในปจจบน โดยต าแหนงทเกษยณอายราชการมากทสด คอ นกวทยาศาสตรการแพทย จ านวน 53 ต าแหนง รองลงมาคอ เจาพนกงานวทยาศาสตรการแพทย จ านวน 16 ต าแหนง นอกจากน มต าแหนงระดบเชยวชาญและระดบทรงคณวฒ เกษยณอกจ านวน 13 ต าแหนง ซงถอวาเปนการเกษยณอายราชการในต าแหนงทมความส าคญเปนจ านวนมาก เปนผมความร ความสามารถ ทกษะ ประสบการณ และความเชยวชาญทส าคญตอการขบเคลอนภารกจของกรมฯ เปนอยางมาก ท าใหกรมฯ ตองเตรยมพรอม และวางแผนรองรบการสญเสยอตราก าลง โดยจดท าแผนการพฒนาบคลากรกรมวทยาศาสตรการแพทยระดบปรญญาเอก เพอเปาหมายในการพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทางการแพทยรองรบยทธศาสตรชาต 20 ป (2560-2579) การพฒนาประเทศ Thailand 4.0 สนบสนน รวมทงทดแทนสาขาวชาของผทจะเกษยณอายราชการ และมแนวโนมขาดแคลน ซงแบงเปนการศกษาตอระดบปรญญาเอกในสถาบนการศกษาตางประเทศ โดยขอรบการจดสรรทนรฐบาลจาก ส านกงาน ก.พ. และความรวมมอระหวางกรมกบสถาบนการศกษาในตางประเทศ สวนภายในประเทศ ไดด าเนนการศกษาแนวทางการใชเงนบ ารงเพอสนบสนนการศกษาตอระดบปรญญาเอกของบคลากร ตลอดจนการสรางความรวมมอระหวางกรมกบสถาบนการศกษาภายในประเทศ โดยก าหนดเปาหมายใหไดมาซงบคลากรระดบปรญญาเอกจ านวนอยางนอย 100 คน ภายใน 5 ปขางหนา (ปงบประมาณ พ.ศ. 2561 – 2565) องคประกอบส าคญทท าใหบคลากรมสวนรวมในการท างานเพอบรรลพนธกจและวสยทศนของกรมคอ

ประเภทบคลากร องคประกอบส าคญทท าใหบคลากรมสวนรวมในการท างาน ขาราชการ 1) การตรวจสขภาพใหกบบคลากรและกลมเสยงทปฏบตงานในหองปฏบตการ 2) วสดอปกรณส าหรบการปฏบตงานมเพยงพอและสะดวกตอ

การน ามาใช 3) การประเมนความร ความสามารถ มความยตธรรมและสามารถเชอมนในเกณฑการประเมนได 4) โอกาสในการพฒนา ความร และประสบการณในการท างาน โดยการฝกอบรม/สมมนา/กจกรรมการจดการความร 5) ความรวดเรวในการใชสทธเบกคารกษาพยาบาลและ สวสดการตางๆ และ 6) การไดรบขอมลขาวสารตางๆ ของหนวยงานถกตองทนเวลา

ลกจางประจ า 1) มสถานทปฏบตงานมความเปนสดสวน สะอาด และสะดวกตอการท างานและมวสดอปกรณส าหรบการปฏบตงานมเพยงพอและสะดวกตอการ ใชงาน 2) สภาพแวดลอมและบรรยากาศในการท างาน เชน เสยง แสงสวางการถายเทอากาศ 3) มโอกาสในการพฒนาความร และประสบการณ ในการท างานโดยการฝกอบรม/สมมนา/กจกรรมการจดการความร 4)การไดรบขอมลขาวสารตางๆ ของหนวยงานถกตองทนเวลา 5) มการ สอสารดานนโยบายของผบรหารกบผปฏบตงานทกระดบชนและ 6) มความสะดวกรวดเรวในการใชสทธเบกคารกษาพยาบาลและสวสดการ ตางๆและรายได คาตอบแทนและสวสดการทไดรบ

พนกงานราชการ 1) มสถานทปฏบตงานมความเปนสดสวน สะอาด และสะดวกตอการท างาน 2) โอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน โดยการฝกอบรม/สมมนา/กจกรรมการจดการความร 3) รายได คาตอบแทน และสวสดการทไดรบ และ 4)การไดรบขอมลขาวสารตางๆ ของ หนวยงานถกตองทนเวลา

พนกงานกระทรวงสาธารณสข

1)การเตรยมพรอมเกยวกบระบบรกษาความปลอดภยและความพรอมในการรบเหตการณฉกเฉน 2) สภาพแวดลอมและบรรยากาศในการ ท างาน เชน เสยง แสงสวางการถายเทอากาศ 3) การพฒนาและการเรยนรทมผลตอความกาวหนาในการท างาน 4) รายได คาตอบแทนและ สวสดการทไดรบ และ5) มการสอสารดานนโยบายของผบรหารกบผปฏบตงานทกระดบชน



ลกจางชวคราว 1)การเตรยมพรอมเกยวกบระบบรกษาความปลอดภยและความพรอมในการรบเหตการณฉกเฉน 2) การตรวจสขภาพใหกบบคลากรและ กลมเสยงทปฏบตงานในหองปฏบตการ 3) การพฒนาและการเรยนรทมผลตอความกาวหนาในการท างาน และ 4) มการสอสารดานนโยบาย ของผบรหารกบผปฏบตงานทกระดบชน

ในการท างานจ าเปนตองมขอก าหนดดานสขภาพและความปลอดภยทเปนเรองเฉพาะทงในเรองของพนทปฏบตงาน และดานบคลากร ไดแก ขอก าหนดตามกฎหมาย เชน พระราชบญญตปรมาณเพอสนต พ.ศ. 2504 (ปรมาณรงสรวไหลจากหองปฏบตการและเครองก าเนดรงส)พระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตวเชอโรคและพษจากสตว พ.ศ. 2558 พระราชบญญตอาชวอนามย พ.ศ. 2554 ขอก าหนดตามมาตรฐานสากล เชน ISO/IEC 17025, ISO15189, ISO/IEC 17043 , ISO 15190, ISO Guide 34, ISO 9001, WHO Requirements, OECD GLP, IHR , AAALAC, IAEA , NCRP 147 โดยมการปฏบตภายใตคมอปฏบตงานตาง ๆ เชน คมอความมนคงปลอดภยในหองปฏบตการขอปฏบตเรองการควบคมคณภาพเครองเอกซเรย 2550และแตงตง Safety Officer (4) สนทรพย

อาคารสถานท สงอ านวยความสะดวกของผปฏบตงาน 1) อาคารปฏบตงานจ านวน 13 อาคาร ตงอยทจงหวดนนทบรและ 1 อาคารทถนนบ ารงเมอง ยศเส กรงเทพมหานคร 2) รถหองปฏบตการเคลอนทจ านวน 10 คน พรอมอาคารจอด (Mobile Laboratory) 3) อาคารเกบวคซนมาตรฐานของประเทศ 4) สถานทเพาะพนธและวจยพชสมนไพรทจงหวดระยอง จนทบร และเชยงใหม 5) ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 15 แหง ทตงอยในสวนภมภาค 6)ศนยรวมบรการตงอยทจงหวดนนทบร

เทคโนโลย

เทคโนโลยชนสง มระบบการตรวจวเคราะหทใชเทคโนโลยชนสงและทนสมยเชน การวเคราะหสารพนธกรรม High throughput sequencing การวเคราะหโปรตน stem cells molecular mass analysis และเทคโนโลยอางองตางๆ (higher order method) และเทคโนโลยการวเคราะห 7 ดานไดแก ดานยาและวตถเสพตด เครองส าอางและวตถอนตราย อาหาร รงสและเครองมอแพทย ชววตถ สมนไพร ชนสตร เทคโนโลยสนบสนน 1) มระบบบรหารคณภาพทงในดานหองปฏบตการและการบรหารจดการ 2) มระบบความปลอดภยทางหองปฏบตการทครอบคลมดานเคม ชววทยา จลชววทยา และรงส2) เทคโนโลยสารสนเทศระดบกรม เชน ระบบสารสนเทศทรพยากรระดบกรม (DPIS) ระบบบรหารจดการครภณฑ (AMS) ระบบ VDOConference ระบบ E-Report (โปรแกรม KPI Reporter ระบบตดตามงบประมาณและแผนงาน (Department Operation Center :DOC)) และ 3)มโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานยอย เชน โปรแกรมจดการสารมาตรฐาน (Reference Standard Management Program) ระบบฐานขอมล Training Record ระบบสารสนเทศเพอการตรวจวเคราะหและเฝาระวงโรคทางหองปฏบตการ ระบบคอมพวเตอรเครอขายครอบคลมสวนกลางและสวนภมภาค เปนตน

อปกรณ เครองมอและอปกรณวทยาศาสตรททนสมย พรอมเครองประมวลผล ทครอบคลมการปฏบตงานในหองปฏบตการ ดานเคม ชวเคม จลชววทยา ฟสกส กายภาพ รงสรวมทงอปกรณควบคมสภาพแวดลอมของหองปฏบตการทมมาตรฐาน

(5) กฎหมาย กฎระเบยบ และขอบงคบ กรมวทยาศาสตรการแพทยด าเนนการภายใตสภาพแวดลอมดานกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบทส าคญดงน

1. กฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบ ทกรมมอ านาจบงคบใชและถกบงคบใช

พ.ร.บ. เชอโรคและพษจากสตว พ.ศ. 2558

2. กฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบทมอบอ านาจใหกรมด าเนนการ

2.1) พ.ร.บ.ยา พ.ศ. 2510 และฉบบทแกไขเพมเตม 2.2) พ.ร.บ.ปองกนและปราบปรามยาเสพตด พ.ศ. 2519 และทแกไขเพมเตม พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. 2522 และฉบบทแกไขเพมเตม 2.3) พ.ร.บ.อาหาร พ.ศ. 2522 และฉบบทแกไขเพมเตม 2.4) พ.ร.บ.เครองส าอางพ.ศ. 2535 2.5) พ.ร.บ.การมาตรฐานแหงชาต พ.ศ. 2551 2.6) พ.ร.บ.เครองมอแพทย พ.ศ.2551 2.7) พ.ร.ก.ปองกนการใชสารระเหย พ.ศ. 2533 และฉบบแกไขเพมเตม 2.8)ระเบยบกรมการจดหางานวาดวยการพจารณาใหความเหนชอบเปนสถานตรวจสขภาพคนหางานทจะไปท างานตางประเทศ พ.ศ. 25462.9) พระราชบญญตพลงงานนวเคลยรเพอสนตพ.ศ.2559

3. กฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบทกรมถกบงคบใช

3.1) พ.ร.บ.พลงงานปรมาณเพอสนต พ.ศ.2504 , พ.ศ.2508 3.2) พ.ร.บ.วตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ. 2518 พ.ร.บ.สทธบตรพ.ศ. 2522 และทแกไขเพมเตม 3.3) พ.ร.บ.วตถอนตราย พ.ศ. 2535 3.4) พ.ร.บ.คมครองและสงเสรมภมปญญาการแพทยแผนไทย พ.ศ. 2549 3.5) พ.ร.บ. สขภาพแหงชาต พ.ศ. 2550 หมวด 1 3.6) พ.ร.บ.เครองมอแพทย พ.ศ.2551 3.7) พ.ร.บ.การมาตรฐานแหงชาต พ.ศ. 2551 3.8) พ.ร.บ.วาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 และฉบบแกไขเพมเตม พ.ศ. 2551 3.9) พ.ร.บ.การอ านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558 3.10) ขอบงคบแพทยสภา เรองระเบยบวธ วจยในคน ประกาศในราชกจจานเบกษา เลมท 118 ลงวนท 8 กมภาพนธ 2544 3.11) ประกาศศนยสตวทดลองแหงชาต มหาวทยาลยมหดล เรอง นโยบายก ากบการดแล การเลยงและการใชสตวทดลอง ลงวนท 23 พฤศจกายน 2552

4. กฎหมาย/ขอก าหนดอนๆ ทเกยวของ

4.1) มาตรฐานสากลดานสตวทดลอง AAALAC International4.2)ขอก าหนดและเงอนไข APLAC / ILAC 4.3) WHO good practices for pharmaceutical quality control laboratories : 2010

ข. ความสมพนธระดบองคการ (6)โครงสรางองคการ ปจจบนกรมวทยาศาสตรการแพทยมการจดโครงสรางโดยมหนวยงานตามกฎกระทรวง 24 หนวยงาน และหนวยงานทจดตงขนเปนการภายใน 8 หนวยงาน โดยมการก ากบ ดแลการด าเนนงานของแตละหนวยงานโดยอธบด



ไดมอบหมายใหรองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทยปฏบตราชการแทน เพอก ากบดแล โดยกระจายใหแตละทานดแล ทงหนวยงานสวนกลางและศนยวทยาศาสตรการแพทยทตงในสวนภมภาค

โครงสรางกรมวทยาศาสตรการแพทยและระบบการก ากบดแลตนเองทด

หมายเหต : ศวก. = ศนยวทยาศาสตรการแพทย, * = หนวยงานทจดตงขนเปนการภายใน

การก ากบดแลองคการทด กรมวทยาศาสตรการแพทยมการก ากบภายใน โดยอาศยกลไกของหนวยงานในสงกดทตองปฏบตตามภารกจหนาทอยแลว และในรปคณะกรรมการ คณะท างาน และทมงานตาง ๆ เชน อ.ก.พ.กรม กลมตรวจสอบภายใน คณะกรรมการคดเลอกขาราชการและลกจางประจ าดเดน และมการก ากบจากหนวยงานภายนอก เชน ส านกงานการตรวจเงนแผนดน,คณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผลภาครฐ, ส านกงาน ก.พ.ร.,ส านกงาน ก.พ.,อ.ก.พ. กระทรวงสาธารณสข,ส านกงาน ปปช., ปปท.,ส านกงบประมาณ และกรมบญชกลาง เปนตน (7) ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

กลมผรบบรการและกลมผมสวนไดสวนเสยทส าคญและความตองการและความคาดหวงทส าคญตอผลผลตตอการบรการของกรมวทยาศาสตรการแพทย กลมผรบบรการ/ผมสวนไดสวนเสย

พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย ผลผลต/การใหบรการ ผรบบรการ ความตองการ ความคาดหวง 1. ก าหนดและพฒนาคณภาพมาตรฐานของระบบและวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจตและประสาท สารระเหย เครองส าอาง เครองมอแพทย รงส และวตถอนตรายทางสาธารณสข ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค

1.1 มาตรฐานวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพ ยา ยาเสพตด และชนสตรโรค

1. หองปฏบตการดานการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพ ยา ยาเสพตด และชนสตรโรค 2. หนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชนทตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพ ยา ยาเสพตด และชนสตรโรค

1. ขอมล/องคความรทถกตองตามหลกวชาการ ทนสมย น าไปใชประโยชนไดจรง 2. ไดรบค าปรกษาแนะน าทางดานวชาการ 3. วทยากร/ทปรกษา 4. สารสนเทศททนสมยเขาถงไดงาย 5. มาตรฐานทสอดคลองกบบรบทและศกยภาพหองปฏบตการนน ๆ

เปนมาตรฐานอางองในระดบชาตหรอนานาชาตได


1. หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขดานชนสตรโรค และดานรงส 2. หนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชนทด าเนนการดานชนสตรโรคและดานรงส


การใหการอนญาต และรบแจงเพอการผลต ครอบครอง จ าหนาย น าเขา สงออก และน าผานตามพระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว และอนบญญตทเกยวของ


1. การใหบรการทสะดวก ถกตอง รวดเรวเปนไปตามระยะเวลาทก าหนด 2. ไดรบค าปรกษาแนะน าทางดาน วชาการทถกตอง 3. สารสนเทศททนสมยเขาถงไดงาย 4. การตดตอสอสารทสะดวกและทนทวงท

-

- ส านกงานเลขานการกรม (เฉพาะฝายการเจาหนาทและ ฝายนตการ) - กองแผนงานและวชาการ - สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข - ส านกรงสและเครองมอแพทย - ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ - สถาบนชววทยาศาสตรทางการแพทย* - สถาบนชววตถ - ศวก.ท 1 เชยงใหม - ศวก.ท 1/1 เชยงราย* - ศวก.ท 2 พษณโลก - ศวก.ท 3 นครสวรรค - ศวก.ท 4

อธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย (นายสขม กาญจนพมาย)

- สถาบนวจยสมนไพร - ส านกเครองส าอางและวตถอนตราย - ส านกยาและวตถเสพตด - ส านกวชาการวทยาศาสตรการแพทย* - กลมงานคมครองจรยธรรม* - ศวก.ท 5 สมทรสงคราม - ศวก.ท 6 ชลบร - ศวก.ท 11 สราษฎรธาน - ศวก.ท 11/1 ภเกต* - ศวก.ท 12 สงขลา - ศวก.ท 12/1 ตรง*

รองอธบด (นายพเชฐ บญญต)

- ส านกงานเลขานการกรม (ยกเวนฝายการเจาหนาทและ ฝายนตการ) - ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ* - ส านกคณภาพและความปลอดภยอาหาร - ศนยชดทดสอบและผลตภณฑ* - กลมพฒนาระบบบรหาร - ศวก.ท 7 ขอนแกน - ศวก.ท 8 อดรธาน - ศวก.ท 9 นครราชสมา - ศวก.ท 10 อบลราชธาน

รองอธบด (นางสาวจารวรรณ ลมสจจะสกล)

กลมตรวจสอบภายใน

รองอธบด (นายสมฤกษ จงสมาน)



พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย ผลผลต/การใหบรการ ผรบบรการ ความตองการ ความคาดหวง 3. ศกษาวจยพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑสขภาพ ประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพ

3.1 องคความรเทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทย

1. หนวยงานทเกยวของกบการรกษา ปองกน ควบคมโรคและคมครองผบรโภค ทงภาครฐและเอกชน 2.หนวยงานภาครฐทมหนาทเกยวกบการควบคม ดแล และออกกฎหมาย 3. ผประกอบการดานผลตภณฑสขภาพ 4. หนวยงานสถานศกษาเชน มหาวทยาลย 5. ชมชน

1. องคความรทถกตองตามหลกวชาการและสามารถน าไปใชประโยชนไดจรง 2. เทคโนโลย นวตกรรมทงาย น าไปใชประโยชนไดจรงในภารกจทเกยวของ ทนตอสถานการณ และเกดประโยชนตอประชาชน

-

3.2 ขอมลคามาตรฐาน/ ค าอ า งอ ง ดานการแพทยและสาธารณสข

1. หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขทงภาครฐและเอกชน 2.หนวยงานภาครฐทมหนาทเกยวกบการควบคม ดแล และออกกฎหมาย 3. ผประกอบการดานผลตภณฑสขภาพ 4. หนวยงานทเกยวของกบการรกษา ปองกน และควบคมโรค

1. ขอมลทถกตองตามหลกวชาการและงายตอการเขาถง 2. การไดรบค าปรกษาแนะน าทางดานวชาการทถกตอง สะดวก และรวดเรว

-

3.3 ขอมลเตอนภยสขภาพ 1. หนวยงานทเกยวของกบการปองกน รกษาควบคมโรคและคมครองผบรโภค 2. ผประกอบการดานผลตภณฑสขภาพ 3. ชมชน

1. ขอมลทถกตองตามหลกวชาการและงายตอการเขาถง 2. การไดรบค าปรกษาแนะน าทางดานวชาการทถกตอง สะดวก และรวดเรว 3.ไดรบการถายทอดเทคโนโลยและขอมลขาวสารเกยวกบความปลอดภยเพอใหสามารถพงตนเองได

มผลตภณฑสขภาพทปลอดภย

4. ตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ ดานผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจต และประสาท สารระเหยชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรคเพอควบคมคณภาพประสทธภาพและมาตรฐานใหเปนไปตามกฎหมายและเปนหลกฐานทางคดรวมทง เพอสนบสนนการปองกน และควบคมโรค

ขอมล/รายงานผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข

หนวยงานภาครฐทเกยวของ - ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา - ส านกงานสาธารณสขจงหวด - กรมควบคมโรค - โรงพยาบาลภาครฐ - ส านกงานต ารวจแหงชาต - กรมราชทณฑ - กรมคมประพฤต

1. ถกตอง แมนย า 2. ทนเวลาทก าหนด 3. คาบรการทเหมาะสม 4. สารสนเทศททนสมยเขาถงไดงาย

ลดระยะเวลาการตรวจวเคราะหจนถงการรายงานผลการตรวจวเคราะหใหเรวขน

5. เปนหองปฏบตการอางองดานผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร ยาเสพตด และการ

5.1 คาอางองมาตรฐานของวธตรวจวเคราะห (Reference Value)


คาอางองมาตรฐานทถกตองตามหลกวชาการ น าไปใชอางองได

-

ชนสตรโรคเปนหองปฏบตการอางองดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข และเปนหองปฏบตการสอบเทยบเครองมอทางการแพทยและสาธารณสข

5.2 สารมาตรฐาน/วสดอางองดานการแพทยและสาธารณสข


สารมาตรฐาน/วสดอางองมเพยงพอตอความตองการ

-

5.3 รายงานผลการสอบเทยบผลตภณฑดานรงสและเครองมอทางการแพทย


1. ถกตอง แมนย า 2. ทนเวลาทก าหนด 3. สารสนเทศททนสมยเขาถงไดงาย

1. ลดระยะเวลาการการรายงานผลการตรวจสอบใหนอยลง 2. การพฒนามาตรฐานการตรวจสอบเครองเอกซเรยและระยะเวลาการใหบรการเปนมาตรฐานเดยวกน

5.4 รายงานทดสอบความช านาญดานการตรวจวเคราะหของหองปฏบตการ ผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค


1. ถกตอง แมนย า 2. ทนเวลาทก าหนด 3. สารสนเทศททนสมยเขาถงไดงาย

-

6. สนบสนนและพฒนาระบบการประกนคณภาพ ด าเนนการรบรองคณภาพทางหองปฏบตการดานผลตภณฑสขภาพชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค ทงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน

6.1 พฒนาคณภาพหองปฏบตการเครอขายดานการแพทยและสาธารณสข 6.2 รบรองคณภาพหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข


ไดรบการพฒนาตามมาตรฐานทเหมาะสมกบบรบทของหนวยงานไดรบการรบรองทเรวขน

-



พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย ผลผลต/การใหบรการ ผรบบรการ ความตองการ ความคาดหวง 7. พฒนาระบบและกลไกการด าเนนงานใหเปนไปตามกฎหมายทอยในความรบผดชอบ

พฒนากระบวนการควบคมก ากบตาม พรบ. เชอโรคและพษจากสตวใหมประสทธภาพ

1. หนวยงานทด าเนนกจการเกยวกบการผลต น าเขา สงออก ขาย น าผาน มไวครอบครองซงเชอโรคและพษจากสตว ภาครฐและเอกชน 2. หองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสข

ใหค าปรกษาแนะน าทางดานวชาการ

-


องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรทางการแพทยทชมชน/หนวยงานทเกยวของไดรบ

1. หนวยงานทเกยวของกบการรกษาปองกนและควบคมโรคทงภาครฐและเอกชน ภาครฐ เชน - ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา - ส านกงานสาธารณสขจงหวด - กรมควบคมโรค - โรงพยาบาลภาครฐ - มหาวทยาลย - องคกรปกครองสวนทองถน 2. สถานศกษา ทงภาครฐและเอกชน เชน มหาวทยาลย 3.บรษท,ผประกอบการ4. ชมชน

องคความร เทคโนโลยทไดรบการถายทอดอยางถกตอง ทนตอสถานการณ และครอบคลมตามความตองการของแตละกลมเปาหมาย

-

กลมผมสวนไดสวนเสย คอ กลมเดยวกนกบผรบบรการ ซงมความตองการและความหวงทเหมอนกน และมกลมผมสวนไดสวนเสยทนอกเหนอจากผรบบรการ คอ ชมชนประชาชนซงมความตองการและความคาดหวงคอ

พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย ผลผลต/การใหบรการ ผมสวนไดสวนเสย ความตองการ ความคาดหวง 3. ศกษาวจยพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑสขภาพ ประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพ

3.1 องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทยทไดรบ 3.2 ขอมลเตอนภยสขภาพทไดรบ

ชมชน และประชาชน 1. องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมทสามารถน ามาใชไดจรงและสะดวก 2. ขอมลทไมซบซอนเขาใจงาย

-

(8) สวนราชการหรอองคการทเกยวของกนในการใหบรการหรอสงมอบงานตอกน

พนธกจหรอหนาทตามกฎหมาย

ผลผลต/การใหบรการ

สวนราชการ/องคการทเกยวของ

ในการใหบรการหรอสงมอบงานตอกนท

ส าคญ

บทบาท ขอก าหนดทส าคญในการปฏบตงานรวมกน

กลไกทส าคญในการสอสารระหวางกน

บทบาทในการสรางนวตกรรม

1. ก าหนดและพฒนาคณภาพมาตรฐานของระบบและวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจตและประสาทสารระเหย เครองส าอาง เครองมอแพทย รงส และวตถอนตรายทางสาธารณสข ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค

1.1 มาตรฐานวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพ ยา ยาเสพตด และชนสตรโรค

- ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา - กรมควบคมโรค - กรมอนามย - โรงพยาบาลภาครฐและเอกชน

1. ก าหนดกรอบและแนวทางการด าเนนงานรวมกน 2. รวมกนก าหนดมาตรฐานวธการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ 3. แลกเปลยนขอมล/พฒนาองคความร

ขอตกลงรวมกนตามภารกจของแตละฝายทเกยวของ

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/อบรม/สมมนา 3. สออเลกทรอนกส 4. โทรศพท/โทรสาร 5. การประสานงานระหวางบคคล

-


1. กระทรวงสาธารณสข 2. โรงพยาบาลของหนวยงานภาครฐและเอกชน

1. อนมตมาตรฐาน 2. ใหขอคดเหนในการก าหนดมาตรฐานและเปนผน ามาตรฐานไปปฏบต

โครงการแผนปฏบตการและงบประมาณ 1. สญญา/ขอตกลง/ความรวมมอ/บนทกความเขาใจ 2. แผนปฏบตงานรวมกน

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/อบรม/สมมนา

-


การใหการอนญาต และรบแจงเพอการผลต ครอบครอง จ าหนาย น าเขา สงออก และน าผานตาม พรบ.เชอโรคและพษจากสตว และ อนบญญตทเกยวของ

- - - - -

3. ศกษาวจยพฒนาองคความรและเทคโนโลยดาน

3.1 องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตร

1. หนวยงานภาครฐทเกยวของกบการวจยและพฒนา

1. รวมวจยและพฒนา 2. การถายทอดองค

1. สญญา/ขอตกลง/ความรวมมอ/บนทกความเขาใจ

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/อบรม/สมมนา 3. สออเลกทรอนกส4.

1. รวมวจยและพฒนา 2. การถายทอด







ส าคญ




วทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑสขภาพประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพ

การแพทย 2. หนวยงาน/องคกรตางประเทศ 3. สถาบนการ ศกษา 4. สอมวลชน

ความรซงกนและกน 3. สนบสนนงบประมาณ

2. นโยบาย ยทธศาสตรงานวจยของประเทศและระหวางประเทศ 3. แผนปฏบตงานรวมกน 4. ขอตกลงการรบผลประโยชน

โทรศพท/โทรสาร 5. การประสานงานระหวางบคคล

องคความรซงกนและกน 3. สนบสนนงบประมาณ

3.2 ขอมลคามาตรฐาน/ คาอางองดานการแพทยและสาธารณสข

1. หนวยงานภาครฐทเกยวของกบการวจยและพฒนา 2. หนวยงาน/องคกรตางประเทศ

1. รวมวจยและพฒนา 2. การถายทอดองคความรซงกนและกน 3. สนบสนนงบประมาณ

1. สญญา/ขอตกลง/ความรวมมอ/บนทกความเขาใจ 2. นโยบาย ยทธศาสตรงานวจยของประเทศและระหวางประเทศ

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/อบรม/สมมนา 3. สออเลกทรอนกส 4. โทรศพท/โทรสาร 5. การประสานงานระหวางบคคล

1. รวมวจยและพฒนา 2. การถายทอดองคความรซงกนและกน 3. สนบสนนงบประมาณ

3.3 ขอมลเตอนภยสขภาพ

1. หนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของกบการควบคม ปองกนโรคและคมครองผบรโภค 2. สถาบนการ ศกษา 3. สอมวลชน

น าขอมลไปเผยแพรใหประชาชนและกลมเสยงไดรบทราบอยางทนสถานการณ

ระยะเวลาในการสอสาร

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/อบรม/สมมนา 3. สออเลกทรอนกส 4. สอโทรทศน วทย หนงสอพมพ

-

4. ตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ ดานผลตภณฑสขภาพหรอทเกยวกบอาหาร ยา ยาเสพตด วตถทออกฤทธตอจตและประสาท สารระเหย ชววตถ สมนไพรและการ ชนสตรโรคเพอควบคมคณภาพประสทธภาพและมาตรฐานใหเปนไปตามกฎหมายและเปนหลกฐานทางคดรวมทง เพอสนบสนนการปองกน และควบคมโรค

ขอมล/รายงานผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ ดานการแพทยและสาธารณสข

หนวยงานภาครฐ ไดแก 1. ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 2. ส านกงานสาธารณสขจงหวด 3. กรมควบคมโรค 4. โรงพยาบาลภาครฐ 5. ส านกงานต ารวจแหงชาต 6. กรมราชทณฑ 7. กรมคมประพฤต 8. กรมพฒนาชมชน 9. กรมสอบสวนคดพเศษ 10. กรมการแพทย11.กรมอนามย 12.กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก 13. บรษทไปรษณยไทย

น าขอมลไปใชในการออกกฎหมาย/มาตรการเพอการคมครองผบรโภค

1. จดท าแผนรวมกน 2.แลกเปลยนขอมล

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/อบรม/สมมนา

-

5. เปนหองปฏบตการอางองดานผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร ยายา เสพตด และการชนสตรโรค เปนหองปฏบตการอางองดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขและเปนหองปฏบตการสอบเทยบเครองมอทางการแพทยและสาธารณสข

5.1 คาอางองมาตรฐานของวธตรวจวเคราะห (Reference Value)

1. หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขทงภาครฐและเอกชน 2. หนวยบงคบใชกฎหมาย 3. ผบรหารใหก าหนดนโยบาย

เปนผสงมอบคาอางองมาตรฐาน (Reference Value) เพอเปนเกณฑตดสนมาตรฐาน หรอก าหนดมาตรฐานของประเทศในดานการแพทยและสาธารณสข

วธการศกษาในการก าหนดคาอางองมาตรฐาน (Reference Value) ตองเปนไปตามหลกวชาการและมาตรฐานสากล

การจดท าแผนรวมกนกบสวนราชการ องคการทเกยวของในการน าคาอางองมาตรฐาน (Reference Value) ไปใชในการตดสนมาตรฐานหรอออกกฎหมายก าหนดเปนคามาตรฐานของประเทศ

ประเทศไทยสามารถก าหนดมาตรฐานของตนเองทสอดคลองกบบรบทความจ าเปน เพอประโยชนของประเทศอยางถกตองตามหลกวชาการและเปนทยอมรบของสากล

5.2 สารมาตรฐาน/วสดอางองดานการแพทยและสาธารณสข

หนวยงานทจดหาวตถดบเพอผลตสารมาตรฐาน

เปนผสงมอบวตถดบทน ามาใชในการผลตสารมาตรฐาน

วตถดบทน าเขามคณภาพตามทก าหนด

1. หนงสอราชการ 2. เวบไซด

-







ส าคญ




5.3 รายงานผลการสอบเทยบผลตภณฑดานรงสและเครองมอทางการแพทย

บรษทไปรษณยไทย ส งมอบใ หผ ร บ ไ ดอยางถกตอง

ระยะเวลาในการสงมอบรายงานฯ

หลกฐานการน าสง -

5.4 รายงานทดสอบความช านาญดานการตรวจวเคราะหของหองปฏบตการ ผลตภณฑสขภาพ ชววตถ สมนไพร และการชนสตรโรค

1. บรษทไปรษณยไทย 2. ธนาคาร

1. สงมอบใหผรบไดอยางถกตอง 2. รบช าระเงนคาบรการ

- ระยะเวลาในการสงมอบรายงานฯ - สะดวก รวดเรว

หลกฐานการน าสง -

6. สนบสนนและพฒนาระบบการประกนคณภาพ ด าเนนการรบรองคณภาพทางหองปฏบตการดานผลตภณฑ สขภาพ ชววตถสมนไพร และการชนสตรโรคทงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน

6.1พฒนาคณภาพหองปฏบตการเครอขายดานการแพทยและสาธารณสข

1. ส านกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข 2. ส านกงานสาธารณสขจงหวด 3. โรงพยาบาล มหาวทยาลย

1. ก าหนดนโยบายในการพฒนา 2. นเทศ ตดตาม อบรมใหความร ใหค าปรกษาแนะน า

1.จดท าแผนปฏบตการรวมกน 2. การสนบสนนดาน งบประมาณ 3. ความถกตองและสอดคลองกบมาตรฐาน

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/สมมนา 3. การนเทศงานรวมกน4. โทรศพท/โทรสาร 5. สออเลกทรอนกส

-

6.2รบรองคณภาพหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข

1. หองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสข 2. มหาวทยาลย 3. คณะกรรมการรบรองเฉพาะตามมาตรฐานตาง ฯ

รวมตรวจประเมน 1. พจารณาผลการตรวจประเมน เพอใหการรบรอง 2. ใหขอคดเหนเพอพฒนาเกณฑ และสงเสรมระบบคณภาพใหเขมแขง

ระยะเวลาทก าหนดไวตามแผน นโยบาย ขอก าหนด และเงอนไขในการรบรองตามทประกาศไว

1. หนงสอราชการ 2. ประชม/สมมนา 3. ตรวจประเมน 4. โทรศพท/โทรสาร 5. สออเลกทรอนกส

-

7. พฒนาระบบและกลไกการด าเนนงานใหเปนไปตามกฎหมายทอยในความรบผดชอบ

พฒนากระบวนการควบคม ก ากบใหเปนไปตาม พรบ. เชอโรคและพษจากสตว

หนวยงานภาครฐและเอกชนทด าเนนกจการเกยวของกบเชอโรคและพษจากสตวเพอการควบคมโรค ปองกนโรคการศกษาหรอการวจย

- เปนกรรมการพจารณาก าหนดหลกเกณฑ วธการ และมาตรฐานดานเชอโรคและพษจากสตวในการ ผลต น าเขา สงออก ขาย น าผาน มไวในครอบครองซงเชอโรคและพษจากสตว - เปนพนกงานเจาหนาทตามกฎหมาย เพอก ากบดแลใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการไดถกตองตามขอก าหนดและบทบญญตแหงกฎหมาย

1. ปฏบตตามกฎหมาย 2. ถกตอง ยอมรบรวมกน 3. สอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศ และขอก าหนดมาตรฐานสากล 4. จดท าขอตกลงรวมกน

1. การประชม 2. หนงสอราชการ/อเมล

-


องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรทางการแพทย

หนวยงานภาครฐทมภารกจเกยวของกบการวจยและพฒนา ไดแก - มหาวทยาลย - หนวยงาน/องคกร ตางประเทศ - องคการเภสชกรรม - ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา

1. รวมวจยและพฒนา 2. รวมพฒนาบคลากร 3. สนบสนนขอมล/องคความรและงบประมาณ 4. การถายทอดองคความร เทคโนโลยและนวตกรรม 5. การแลกเปลยน

1. สอดคลองกบปญหาทางการแพทยและสาธารณสข 2. มแนวทางในการปฏบต 3. ถกตองตามหลกวชาการและเปนประโยชน 4. เผยแพรสประชาชนกลมเปาหมายไดอยางถกตองทนเวลาตรง

1. คณะกรรมการ/คณะอนกรรมการ/คณะท างาน 2. หนงสอราชการ 3. ประชม/อบรม/สมมนา/นทรรศการ 4. การประสานงานระหวางบคคล 5. โทรศพท/โทรสาร 6. สออเลกทรอนกส

-







ส าคญ




- องคกรปกครองสวนถน - ส านกงานสาธารณสขจงหวด - โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข

เรยนร ตามความตองการ

2. สถานการณขององคการ :ก.สภาพการดานการแขงขน (9)สภาพแวดลอมดานการแขงขนทงภายในและภายนอกประเทศ

ประเภทการเทยบเคยง คแขง/คเทยบ ประเดนการแขงขน/เทยบเคยง ผลการด าเนนงานปจจบนเมอเทยบกบคแขง

ภายในประเทศ 1.การใหบรการวชาการและ การตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข

- สถาบนอดมศกษารฐและเอกชน - กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การใหขอมลและผลวเคราะหทถกตองนาเชอถอและทนการ

-

2.การคมครองผบรโภคโดยเฝาระวง ประเมน สอสารและจดการความเสยงจากโรคและภยสขภาพ

หองปฏบตการในมหาวทยาลยตาง ๆ เชน มหดล จฬาลงกรณมหาวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยขอนแกน

การตดตามและเฝาระวงโรคหลงการระบาด (Event Based Surveillance)

- การเฝาระวงของกรมฯครอบคลมทกพนทของประเทศและชนดของโรคมากกวา - มหาวทยาลยฯจะลงลกเฉพาะพนท และการเผยแพรขอมลทางวชาการในเชงลกมากกวา

- กรมวทยาศาสตรบรการ - สถาบนอาหาร - หองปฏบตการกลาง

การเฝาระวงคณภาพผลตภณฑสขภาพ

- รายการทดสอบทางหองปฏบตการของกรมวทยาศาสตรการแพทยมากกวา - ราคาคาบรการตรวจวเคราะหของกรมวทยาศาสตรการแพทยสงกวา - กรมวทยาศาสตรการแพทยใหบรการทางหองปฏบตการชากวา

3. การวจยและพฒนาองคความรเทคโนโลยและนวตกรรมดานการแพทยและสาธารณสข

- ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต(สวทช.)

สดสวนผลงานวจย/นวตกรรมตอจ านวนนกวจย

กรมวทยาศาสตรการแพทยมสดสวนผลงานวจย/นวตกรรมตอจ านวนนกวจยนอยกวา

ภายนอกประเทศ 1. การใหบรการวชาการและ การตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานการ แพทยและสาธารณสขในฐานะหองปฏบตการอางอง

ประเทศในกลมเอเชยญปน จน เกาหล การเปนหองปฏบตการอางองระดบภมภาคอาเซยน เอเชย

กรมวทยฯ เปนองคกรชนน าทไดรบการยอมรบในกลมประเทศสมาชกอาเซยนและภมภาคเอเชย อาทเชน ดานชววตถ อาหาร เครองส าอาง ยา

2. การก าหนดมาตรฐานการตรวจวเคราะหและพฒนาหองปฏบตการดานการแพทยสาธารณสข

ประเทศในกลมเอเชย การก าหนดมาตรฐาน/วธวเคราะหใหม

-ผน าในกลมภมภาคเอเชย มประเทศญปน จน เกาหลตามล าดบ - จ านวนวธวเคราะหทเสนอเปนวธมาตรฐานยงมจ านวนนอย

3.การคมครองผบรโภคโดยเฝาระวง ประเมน สอสารและจดการความเสยงจากโรคและภยสขภาพ

ประเทศในกลมเอเชย การประเมนความเสยง ผน าในกลมภมภาคเอเชย มประเทศญปน จน เกาหลตามล าดบ

4. การวจยและพฒนาองคความรเทคโนโลยและนวตกรรมดานการแพทยและสาธารณสข

ประเทศในกลมเอเชย สดสวนผลงานวจย/นวตกรรมตอจ านวนนกวจย

เปนผน าในกลมภมภาคเอเชย มประเทศญปน จน เกาหลตามล าดบ

(10) การเปลยนแปลงดานการแขงขน ตารางแสดงปจจยแวดลอมการเปลยนแปลงทส าคญทสงผลตอสถานการณแขงขนและสรางโอกาส ส าหรบ

การสรางนวตกรรมและความรวมมอ ปจจยแวดลอม การเปลยนแปลงททส าคญทสงผลตอสถานการณแขงขนและสรางโอกาสส าหรบการสรางนวตกรรมและความรวมมอ

ภายนอก การเปลยนแปลงนโยบายของรฐบาล เชน ยทธศาสตรชาต 20 ป แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 นโยบายประเทศไทย 4.0 มงเน นการวจยและสรางนวตกรรม รวมทงการสรางคณคาเพมของผลตภณฑเนนการสรางศกยภาพในการแขงขนและสรางรายไดใหประเทศ

สภาพแวดลอมทเปลยนแปลง เชน ภาวะโรครอน ท าใหตองศกษา วจย พฒนาวธตรวจวเคราะหใหม ๆ ใหทนตอสถานการณโรคทงทอบตใหม อบตซ า การเขาสประชาคมอาเซยนสงผลใหการด าเนนงานตองเปนไปตามขอตกลงทก าหนดท าใหตองปรบปรงกระบวนการท างานใหมในหลาย ๆ ดาน เชน องคความรใหม ๆบคลากรใหสามารถใชภาษาในการสอสาร การเขาสสงคมผสงอายการเขาสสงคมดจตลสงผลใหกรมฯ ตองพยายามคดคนองคความร นวตกรรมใหม ๆ ทจะใชในการสงเสรมสขภาพใหดขน

ภายใน การเปลยนแปลงผบรหารท าใหนโยบายมการเปลยนแปลง โดยนโยบายผบรหารมงเนนในเรองการสรางนวตกรรมทางดานผลตภณฑและบรการ 1. ดานความมนคง มงเนนสขภาพของประชาชน การดแลสขภาพและเปนการลดคาใชจาย สงผลใหกรมตองคดคนวธการหรอมาตรฐานมารองรบ 2. ดานความมงคง สนบสนนนโยบายครบวงจรเพอลดการน าเขาและสามารถสงออกตางประเทศได 3. ดานความยงยน สงเสรม พฒนาและถายทอดองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยใหผประกอบการเพอสรางมลคาเพมของสนคา (Value Added)

บคลากรทมองคความรความเชยวชาญเฉพาะดานเกษยณอาย ลาออก ยาย ฯลฯสงผลใหการด าเนนงานขาดความตอเนองและท าใหสญเสยองคความรทอยในตวบคคลรวมทงการท างานเกดความลาชาไมทนตอความตองการของผรบบรการ



การสรางบคลากรใหมความรความเชยวชาญเชงลกเพอสนบสนนการสรางนวตกรรมทสอดคลองกบยทธศาสตรดานสาธารณสข 20 ป และแผนพฒนาประเทศของรฐบาลทมงสประเทศไทย 4.0

(11) แหลงขอมลเชงเปรยบเทยบ ขอมลเชงเปรยบเทยบและขอมลเชงแขงขนไดจากเวบไชตหนวยงานตางๆทเกยวของภายในประเทศ เชนผลงานวจยของมหาวทยาลยตาง ๆ รายงานประจ าปของคเทยบทก าหนด ขอมลจากหนวยผจดการแขงขนหรอประกวดทใหรางวล ส านกงานสถตแหงชาต ภายนอกประเทศ เชน องคการอนามยโลก ศนยความรวมมอระหวางประเทศ รายงานทางวชาการขององคการระหวางประเทศ โดยมขอจ ากดในการไดมาซงขอมลคอขอมลบางอยางไมเปดเผย ขอมลบางอยางออกลาชาของ 1-2 ป ข.บรบทเชงยทธศาสตร (12) ความทาทายเชงยทธศาสตรและความไดเปรยบเชงยทธศาสตร

ดาน ความทาทายเชงยทธศาสตร ความไดเปรยบเชงยทธศาสตร พนธกจ

1. สรางนวตกรรมทงทางดานผลผลตและบรการทสนองตอบความตองการเปนทยอมรบทงในระดบชาตและนานาชาต 2. สราง Bioresource center เพอสนบสนนงานวจย การประเมนเทคโนโลยใหเตมศกยภาพตามนโยบายดานความมนคงดานชวภาพระดบสากล

1. มพนธกจ/หนาทตามกฎหมายใหมการศกษาวจยพฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอพฒนาผลตภณฑสขภาพ ประเมนความเสยงและแจงเตอนภยสขภาพ 2. เปนหองปฏบตการอางองระดบประเทศหนวยงานเดยวและภารกจทด าเนนการตองอาศยองคความรดานวทยาศาสตรเชงลก

ปฏบตการ

1. บรณาการระบบบรหารคณภาพทกระบบใหเปนไปในทศทางเดยวกนเพอขบเคลอนการท างานใหเรวขน 2. เทคโนโลยสารสนเทศทสนบสนนการปฏบตงานการสงมอบผลผลต/บรการไดอยางมประสทธภาพ

1. มระบบคณภาพทงทางดานหองปฏบตการเชน ISO 15189 ISO 17025 และดานการบรหาร ISO 9001 : 2015 2. มเงนรายได (เงนบ ารง) ทนอกเหนอจากการจดสรรงบประมาณประจ าป 3. มศนยวทยาศาสตรการแพทย15 แหง กระจายทวประเทศ 4. บคลากรมองคความรเชงลกเฉพาะดาน 5. มเครองมอ อปกรณททนสมยพรอมใช

ความรบผดชอบ ตอสงคม

การใหขอมลทางวทยาศาสตรการแพทยทเกยวกบความปลอดภยดานสขภาพเพอการคมครองผบรโภคไดอยางถกตองและทนตอสถานการณ

มเครอขายแจงเตอนภยสขภาพ เชน อสม. วทยาศาสตรการแพทยชมชน

ทรพยากรบคคล

พฒนาระบบการบรหารทรพยากรบคคลอยางมประสทธภาพและประสทธผลเพอรองรบบคลากรทจะเกษยณในอนาคต รองรบแผนยทธศาสตรดานสาธารณสข 20 ป และแผนการพฒนาประเทศของรฐบาลทมงสประเทศไทย 4.0

-

ค. ระบบการปรบปรงผลการด าเนนการ (13) ระบบการปรบปรงผลการด าเนนการ องคประกอบทส าคญของระบบการปรบปรงผลการด าเนนการ คอ กรมวทยาศาสตรการแพทยไดมปรบปร งกระบวนการด าเนนงานโดยน าระบบบรหารคณภาพมาใชดานหองปฏบตการอยางตอเนอง ไดแก ISO/IEC17025, ISO 15189, ISO/IEC 17043, ISO/IEC 17011, ISO 15190 และ ISOGuide 34 น าเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) มาใชในการด าเนนงานอยางตอเนอง และน าระบบบรหารคณภาพดานบรหารจดการตามมาตรฐาน ISO 9001 : 2008 มาใชในปงบประมาณ 2557 และมการพฒนาเพอขอการรบรอง ISO 9001 : 2015 ในปงบประมาณ พ.ศ. 2559-2560และในปงบประมาณ พ.ศ. 2561 กรมวทยาศาสตรการแพทยมกระบวนการสรางคณคา จ านวน 6 กระบวนการ และกระบวนการสนบสนน จ านวน 9 กระบวนการ ดงน

กระบวนการสรางคณคา กระบวนการสนบสนน 1. กระบวนการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ 2. กระบวนการควบคมก ากบการด าเนนการตามกฎหมายวาดวยเชอโรคและพษจากสตว

1. การบวนการการเงน การคลง 2. กระบวนการบรหารและพฒนาทรพยากรบคคล 3. กระบวนการบรหารทวไป

3. กระบวนการศกษาวจย พฒนาองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข และการน าใชประโยชน 4. กระบวนการประเมนความเสยง สอสารสาธารณะ และแจงเตอนภยสขภาพ 5. กระบวนการก าหนดมาตรฐานและพฒนาคณภาพหองปฏบตการ 6. กระบวนการรบรองคณภาพหองปฏบตการ

4. กระบวนการบรหารพสด 5. กระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ 6. กระบวนการจดท าแผน ตดตาม และประเมนผล 7. กระบวนการบรการหองสมด 8. กระบวนการพฒนาระบบราชการ 9. กระบวนการตรวจสอบภายใน



หมวด 1 การน าองคการ 1.1 การน าองคการโดยผบรหารของสวนราชการ กาวเขาสปท 76 ของกรมวทยาศาสตรการแพทยในฐานะกรมวชาการทเปนหนวยงานหลกดานเทคโนโลยวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขของประเทศ ผบรหารของกรมตระหนกอยางยงวา กรมตองมทศทางทชดเจนเพอแสดงจดยนและอดมการณทม งมนในการตอบสนองตอนโยบายรฐบาล เพอบงเกดผลลพธทเปนประโยชนตอประชาชนเพมขน อธบดจงก าหนดใหกองแผนงานและวชาการเปดเวทใหแก “ผบรหารและบคลากรทกระดบ” จากทกหนวยงานในสงกดกรมไดเขารวมทบทวนวสยทศน พนธกจ คานยม และ DMSc 4.0 ในชวงปลายป 2560 ณ จงหวดพระนครศรอยธยา โดยใชความรแบบ Intensive ของผบรหารกรมเปนเครองชน าทางในเวท Focus group ระดมสมองแลกเปลยนเรยนร และถกประเดนขอสงสยอยางเขมขน

การทบทวนในครงนไดน าเขาขอมลอยางรอบดานแบบ 360 องศา โดยไดหยบยกแผนยทธศาสตรกรมฯ ฉบบ พ.ศ. 2559–2563 ทแลวเสรจเมอป 2559 มาทบทวน และวเคราะหควบคกบนโยบายรฐบาล ยทธศาสตรชาต ประเทศไทย 4.0 ยทธศาสตรชาต 20 ป ดานสาธารณสข รวมถงขอมลสารสนเทศเกยวกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทกรมคนหาและรวบรวมวเคราะหมาอยางตอเนองทกปตามแนวทาง PMQA และระบบคณภาพ 9001:2015 โดยขอมลทงหมดนถกน ามาวเคราะหตามสภาพความเปนจรง (Situation Analysis) ซงในครานนเกดทศทางและระบบการน าองคการทชดเจนวา “กรมวทยาศาสตรการแพทยเปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข 1 ใน 3 ของเอเชย ภายในป พ.ศ. 2563” ภายใตบทบาทส าคญ 3 ประการ คอ 1. พฒนานวตกรรมดานสขภาพ (Innovation) 2. สนบสนนระบบบรการสขภาพ (Technology Support) ดวยหองปฏบตการอางองและก ากบดแล มาตรฐานของหองปฏบตการทกภาคสวน และ 3. คมครองผบรโภค (Consumer Protection) สนบสนนและสรางเสรมการคมครองผบรโภคใหมความยงยน ดงภาพท 1-1 รวมถงไดแผนผงความสมพนธเชอมโยงตงแตวสยทศน พนธกจ เปาหมายทเปนผลสมฤทธกรมระดบ Outcome วตถประสงคเชงกลยทธกรมระดบ Output กลยทธกรม แผนงาน หลก/โครงการหลก กจกรรมเพอขบเคลอนกลยทธ และกจกรรมหลก ซงหลงจากเวทนนกองแผนฯ ไดจดประชมเชงปฏบตการจดท าตวชวดตามแผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทย ป พ.ศ.2562-2565 อกครง โดยทมกระบวนกร (Facilitator) เดมในเวท Focus group เขารวมแลกเปลยนความเหนตอเนอง มการปรบตวชวดใหมประสทธภาพ ท าใหไดตวชวดผลลพธตามแผนยทธศาสตรทจะสามารถวดผลลพธไดชดเจนมากขน

ในทกเวทของการประชมกรม เวทประชมเชงปฏบตการ ฯลฯ อธบดจะสอสารโดยกลาวมอบนโยบายเนนหนกเพอกระตนใหบคลากรเกดแรงจงใจในการท างานทตอบสนองภาคสวนทเกยวของเพอเกดผลลพธทเปนประโยชนตอประชาชนแมวากรมจะเปนเพยงสวนราชการตนน าและกลางน าเทานนกตาม ใน 3 ขอหลก ไดแก 1) ความมนคงสขภาพของประชาชนโดยการพฒนามาตรฐาน 3 ดาน ไดแก มาตรฐานหองปฏบตการทกระดบ มาตรฐานการตรวจ และมาตรฐานของน ายาและชดทดสอบ 2) ความมงคง โดยสงเสรมใหมโครงการสนบสนนนโยบายอตสาหกรรมการแพทยครบวงจร และ 3) ความยงยน โดยสงเสรม Smart Products (สนคาเกษตรสมยใหม) โดยการสรางมลคาเพมของสนคา (Value Added) ซงทง 3 ขอทกลาวมา อธบดใหแนวทางวาไมใชเรองยากทกรมจะไปถงเนองจากระบบการท างานเดมของกรมทด าเนนอยมาอยางยาวนาน ไมวาจะเปนระบบคณภาพทางหองปฏบตการตามมาตรฐานสากล ISO Guide 25, ISO/IEC 17025, ISO 15189, ISO 15190, ISO/IEC 17043, ISO Guide 34, OECD/GLP ระบบบรหารคณภาพ 9001:2015 และเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ แตประเดนส าคญคอ การปรบ Mind Set ของตนเองตามคานยมองคกร และรการเปลยนแปลง/disruptive ทจะกระทบกบงานของตนเอง ตลอดจนการสรางการยอมรบตอการพฒนาและการเปลยนแปลง (Transition) ดงกลาว ซงทผานมาผบรหารทกระดบตงแตอธบด รองอธบด และผบรหารระดบ

ภาพท 1-1 “DMSC” Leadership System

สวนท 2 การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐอยางตอเนอง



ส านก/กอง ท าหนาทไดเปนอยางดในการปฏบตตนเปน Change Agent หรอผน าการเปลยนแปลง พรอมทงสอสารตอผใตบงคบบญชาของตนเองใหรบทราบและน าไปเปนแนวทางปฏบตอยางทวถงกน บคลากรภายในหนวยงานจงเรยนรการปรบ Mind Set ของตนเองใหสอดรบกบประเดนการเปลยนแปลงดงกลาว ควบคกบฐานคตเชงบวกดานพฤตกรรมท าดในระบบราชการ การปฏบตงานทกระดบทโปรงใสเปนธรรม มคณธรรมจรยธรรม และไมเลอกปฏบต ซงท าใหเหนผลลพธทชดเจนมากขนในป 2560 คอ ดชนคณธรรมและความโปรงใสการด าเนนงานของกรมสงเพมขนกวาเดม อยในระดบสงมาก ถงรอยละ 87.57 (เปนล าดบท 20 ของสวนราชการ 147 แหง)

กรมมงเนนการเปนองคกรคณภาพทยงยนมาอยางตอเนอง โดยขบเคลอนการด าเนนการตามมาตรฐานสากลระบบบรหารคณภาพ ISO 9001:2015 และแนวทางตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ในฐานะเครองมอก ากบดแล ปรบปรงผลการด าเนนการ แ ละพฒนาองคการ รวมถงมาตรฐานสากลอนๆ ทกรมประยกตใชกบระบบบรหารคณภาพทางหองปฏบตการเขามาอยในกรอบแนวทางการบรหารจดการเดยวกน โดย ในชวงเดอนสงหาคม 2560 กรมด าเนนการตรวจ Internal Quality Audit โดยน าผล IQA สการปรบปรงระบบการท างาน ปรบปรงผลผลตและการใหบรการ ตลอดจนแนวทางการบรหารจดการททนสมยและเปนปจจบนอยางตอเนอง เพอธ ารงรกษาสถานะ Certificate ISO 9001:2015 และแสดงใหเหนถงความพรอมรบรองการตรวจประเมน Surveillance Audit (SA) อยเสมอ นอกจากประเดนการรกษามาตรฐานดงกลาว กรมยงมงสรางสภาพแวดลอมทเออตอการสรางและพฒนานวตกรรมดานสขภาพ และเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข เพอชชดวากรมเปนองคกรคณภาพทยงยน โดยเฉพาะสงเสรมสนบสนน และสรางการมสวนรวมในการแบงปนและถายทอดการเรยนรในประเดนทกอใหเกดนวตกรรม อาท การถายทอดวชาความรเฉพาะเชงลก (สอนงาน) เรองเลาเราพลง ซงทผานมาพบวา ความรแบบ Tacit Knowledge ของผปฏบตงานทมเชยวชาญสงเฉพาะดานไดถกถายทอดใหผปฏบตงานรนนองจนกลายเปน “Explicit Knowledge” ทเออตอการสรางนวตกรรมทงภายในและภายนอกองคกร เชน การถายทอดองคความร เรอง การพฒนาระบบการจดการความปลอดภยของหองปฏบตการทมการปฏบตงานเกยวของกบสารเคมตามมาตรฐาน มอก. 2677:2558, การตรวจวนจฉยเชอมาลาเรยอยางมออาชพ, การเรยนรการเปนผจดโปรแกรมการทดสอบความช านาญ + poster + Infographic, วทยาศาสตรการแพทยชมชนกบการใชผลตภณฑสขภาพ ฯลฯ หรอกรณการถายทอดนวตกรรมชดทดสอบ (Test Kit) ใหภาคเครอขายน าไปใชประโยชนในเชงพาณชย ซงปจจบนกรมไดถายทอดไปแลวกวา 28 รายการ เชน การถายทอดเทคโนโลยการผลตชดทดสอบตรวจความผดปกตของยนอลฟาธาลสซเมย 1 (Alpha-thalassemia 1) ใหกบบรษทยนเอกซเซลเลนส จ ากด ซงชดตรวจนชวยลดขนตอนและระยะเวลาการตรวจจาก 6 ชวโมง เหลอเพยง 3 ชวโมงเทานน, การถายทอดองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยใหกลมแปรรปสมนไพรบานตม อ.พนสนคม จ.ชลบร ตอยอดผลตภณฑขาวหอมมะล105 พนธพนถนของ จ.ชลบรและฉะเชงเทราเปนผลตภณฑเครองส าอางทไดมาตรฐานจนสามารถสงออกไปประเทศเพอนบาน เพมรายไดแกชมชนมากกวาเดมถง 4 เทา 1.2 การก ากบดแลองคการและความรบผดชอบตอสงคม

ผบรหารกรม (อธบด) ตระหนกถงความส าคญในการก ากบดแลองคการทด จงไดแสดงความมงมนในการบรหารงานใหส าเรจตามพนธกจของกรมอยางมคณธรรมและธรรมาภบาลมาอยางตอเนอง มการประกาศเจตจ านงการบรหารดวยความซอสตยสจรต และเนนย ากบบคลากรวาตองยดถอประโยชนสวนรวม ปกปองเทดทนชาต ศาสนา พระมหากษตรย ปฏบตงานอยางเตมก าลงความสามารถ มความโปรงใส ลดความเสยง ปองกนทจรตคอรรปชน และตองใชจายงบประมาณแผนดนอยางประหยด คมคา ถกตองตามระเบยบ เนนความโปรงใสตรวจสอบไดอยเสมอ จงจดระบบก ากบตดตามผลการปฏบตราชการทงแผนเงนและแผนงานควบคกน โดยตดตามรายงานผล “Online Real Time” ในระบบ “GFMIS” ซงผกโยงกนกบระบบการตดตามผลการด าเนนงาน/การใชจายงบประมาณ (Department Operation Center: DOC) ควบคกบการตดตามอยางใกลชดผานเวทประชมกรมประจ าเดอน ท าใหกรมมผลการด าเนนงานตามแผนงาน/โครงการไดรอยละ 100 ในทกป อกทงนโยบายการเบกจายเงนงบประมาณ “August Zero” ของอธบดทเนนการใชงบประมาณใหเกดประสทธภาพอยางสงสดตามนโยบายรฐบาล ท าใหกรมไดรบรางวลองคกรทมความเปนเลศในการบรหารจดการดานการเงนและการคลงป 2560 ตดตอกน 3 ปตอเนอง (เปน 22 แหงของสวนราชการ 147 แหง) และเขารบรางวลเมอเดอนกมภาพนธ 2561 ทผานมา



นอกจากน อธบดไดวางระบบก ากบ ตดตามผลการปฏบตราชการผานการจดโครงสรางระบบบรหารราชการภายในกรม เพอกระจายอ านาจในการตดสนใจในเรองส าคญไปทผบรหารล าดบรองลงมา (รองอธบดทง 3 ทาน) โดยมการก ากบดแล หนวยงานตามกฎกระทรวงและจดตงเปนการภายในตามทไดรบมอบหมายอยางใกลชด ดงภาพท 1-2 พรอมทงใชกลไก “การจดท าค ารบรองการปฏบตราชการของหนวยงานในสงกดกรม” ทมการลงนามรวมกนระหวางผบรหารระดบสง (อธบด รองอธบด) และรองอธบดกบผบรหารของหนวยงานในก ากบดแล ถายทอดลงสผปฏบตงานทกระดบ โดยการก าหนดตวชวดส าหรบก ากบ ตดตาม และประเมนผลทกระดบเปน

ตวชวดเดยวกน ซงถายทอดตวชวด (Cascading) ขอตกลงการปฏบตราชการ (IPA) ของอธบดไปทรองอธบดสผอ านวยการส านก/กองในลกษณะความสอดคลอง (Alignment) ในทศทางเดยวกน โดยมงหวงวากลไกนจะชวยสนบสนนใหกรมสงมอบผลผลตและบรการทมคณคาตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยไดน าไปใชประโยชนเพอใหเกดผลลพธทเปนประโยชนตอประชาชน เชนผลการ ด าเนนงานตามตวชวดการพฒนาระบบเฝาระวงเชอดอยาตานจลชพทมการจดท า antibiogram ในระดบเขตและระดบประเทศ ท าใหโรงพยาบาลและหนวยงานสาธารณสขไดขอมลสถานการณเชอดอยาทสามารถตรวจจบเชอดอยาอบต ใหมไดอยางรวดเรว ซงแพทยสามารถใชเปนแนวทางในการเลอกใชยาในการรกษาผปวยตดเชอแบคทเรยอยางเหมาะสมได

นอกจากน กรมยงมการประเมนผลการด าเนนการเพอปกปองผลประโยชนของผรบบรการและผมสวนกลไกการ ตดตามคณภาพภายใน (Internal Quality Audit : IQA) ในระบบบรหารคณภาพ เพอตรวจประเมน คนหาความเสยงและโอกาสส าหรบการปรบปรง และพฒนาองคการ โดยทบทวนและแตงตงคณะท างานตรวจตดตามคณภาพภายในทกปอยาง ตอเนองในการเขามาท าหนาทรวมจดท าแผนการตรวจตดตามประจ าป และก าหนดการตรวจตดตามในแตละครงภายใตขอก าหนดของมาตรฐานสากลและระเบยบปฏบตทกฉบบ พรอมทงทบทวนและแตงตงคณะผตรวจตดตามท าหนาทในการ ตรวจประเมนผลตามระบบบรหารคณภาพรวมกน โดยในระหวางการตรวจตดตามหนวยงานภายในจะไดขอเสนอแนะในการแกไขและปองกนปญหาทอาจจะเกดขนจากด าเนนงาน สงผลใหทผานมากรม มการปรบปรงผลผลตและการบรการทดขน อยางตอเนอง และลาสดจากการตรวจตดตามคณภาพภายในของกรมเมอตนป 2561 ไมพบขอบกพรอง (NC) ทกหนวยงาน พบเพยงขอสงเกตและขอเสนอแนะเพอการปรบปรง จ านวน 26 หนวยงาน โดยไดแกไขปรบปรงทงหมดเรยบรอยแลว ส าหรบดานความรบผดชอบตอสงคมนนกรมด าเนนการในหลายดาน เชน การบรหารความมนคงและปลอดภยทาง ชวภาพในหองปฏบตการตาม ISO 15190, CWA 15793 และ AAALAC มาอยางตอเนอง เพอปองกนผลกระทบของสารเคมทใชในหองปฏบตการตอความปลอดภยและความมนคงทางชวภาพซงกอใหเกดอนตรายกบผปฏบตงาน ประชาชนผมาตดตอ และสงแวดลอมไดในกรณทการใชงาน การเกบรกษา การก าจดของเสยไมถกตอง หรอเกดการรวไหล กรมจงจดท าคมอตางๆ เชน คมอและเครองมอในการฝกอบรมดานความปลอดภยและความมนคงในหองปฏบตการและการบรหารความเสยงดานชวภาพ หรอ Biorisk Management, การจดท าคมอการเกบตวอยางและความปลอดภย ซงชวยใหผปฏบตงานทราบวธปองกนตนเอง รวมถงผลกระทบทอาจเกดขนกบบคคลอน และสงแวดลอม นอกจากนในป 2560 กรมไดส ารวจสมรรถนะหองปฏบตการในโรงพยาบาลทวประเทศ พบวาปฏบตการดานความปลอดภยและการรกษาความปลอดภยทางชวภาพในหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขยงไมเหมาะสมในหลายประเดน จงจดท าคมอมาตรฐานดานความปลอดภยและการรกษาความปลอดภยทางชวภาพส าหรบหองปฏบตการจลชววทยาทางการแพทยและสาธารณสข โดยจะเรมใชมาตรฐานนในป 2561

ในดานสงคมและชมชน กรมตระหนกเสมอวา ประชาชนควรใชผลตภณฑสขภาพทไดมาตรฐาน ไมมสารอนตรายปนเปอน เพอปองกนความเสยงจากการเกดโรคและการเจบปวย โดยเฉพาะอยางยงโรคจากการไดรบสมผสสารพษจากสงแวดลอมจากการใชชวตประจ าวน จงมงมนในการใชความรความช านาญดานวทยาศาสตรการแพทยและเทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสขทไดจากการวจยและพฒนาการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ มาใชคมครองผบรโภคใหมความปลอดภยทางสขภาพ ดวยการสอสารสาธารณะและการแจงเตอนภยสขภาพกบประชาชนผานการใหสมภาษณทางโทรทศน วทย โทรศพท

ภาพท 1-2 ระบบการก ากบดแลองคการทดกรมวทยาศาสตรการแพทย



หนงสอพมพ การเผยแพรผานยทบ เวบไซตของกรมฯ และจดหมายขาวประชาสมพนธทรวดเรวและทนเหตการณ นอกจากนยงมการสอสารสาธารณะและการแจงเตอนภยสขภาพผานเวบไซต “Single Window หนาตางเตอนภยสขภาพ” และแอพพลเคชนหนาตางเตอนภยสขภาพ (tumdee drug alert) ทท าใหผบรโภคสามารถสบคนขอมลของผลตภณฑสขภาพกอนเลอกซอวาปลอดภยหรอไมปลอดภยไดดวยตนเอง โดยในป 2560 มประชาชนเขาไปใชประโยชนและดาวนโหลดขอมลในเวบไซตกวา 150,383 ครง ทงยงด าเนนการเชงรกเขาไปสนบสนนชมชนใหเขมแขงใหเปน “ชมชนตนแบบการด าเนนงานคมครองผบรโภค และ อ.ส.ม.วทยาศาสตรการแพทยชมชน” ท าใหปจจบนเกดศนยแจงเตอนภย เฝาระวง และรบเรองรองเรยนผลตภณฑสขภาพในชมชนตนแบบ 251 แหง และมจ านวนเครอขาย อ.ส.ม.วทยาศาสตรการแพทยชมชนทไดรบความรและประสบการณดานวทยาศาสตรการแพทย (ป 2558-2560) จ านวน 9,515 แหงคดเปนรอยละ 94.53 ของหนวยบรการปฐมภมทงหมดประมาณ 10,066 แหง หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร 2.1 การจดท ายทธศาสตร

ในป พ.ศ. 2559 กรมวทยาศาสตรการแพทย มการทบทวนยทธศาสตรบนการเปลยนแปลงครงใหญของประเทศเนองจากประเทศเพงผานปญหาความไมเสถยรของรฐบาล จนมาถงชวงยคการบรหารราชการแผนดนของคณะรฐมนตร โดยการน าของพลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร กรมวทยาศาสตรการแพทย จงมความจ าเปนตองวเคราะหขอมลแบบรอบดาน 360 องศา และขอมลระดบประเทศเรมตงแตแผนชาตฉบบท 11 และนโยบายรฐบาลโดยม พลเอก ประยทธ จนทรโอชา เปนนายกรฐมนตร ไดแถลงตอสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) ในวนศกรท 12 กนยายน 2557 ไดก าหนดแนวทางการแกปญหาของประเทศไวเปน 3 ระยะ ระยะท 1ระงบความแตกแยก ระยะท 2 ประกาศใชรฐธรรมนญฉบบชวคราว การเสนอราง พ.ร.บ.งบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ระยะท 3 คอ การประกาศใชรฐธรรมนญฉบบถาวร และการจดการเลอกตงทวไป ในมาตรา 19 ของรฐธรรมนญฉบบปจจบน ไดก าหนดหนาทของรฐบาลในดานการบรหารราชการแผนดน นโยบายรฐบาล 11 ดานคอ ดานทเกยวกบกรมวทยาศาสตรการแพทยทส าคญคอ ดานท 5) การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน ดานท 6) การเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ ดานท 7) การสงเสรมบทบาทและใชโอกาสในประชาคมอาเซยน ดานท 8) การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนา และนวตกรรม กรมฯ มการทบทวนยทธศาสตรดวยกระบวนการวเคราะหขอมลอยางรอบดานดวยกระบวนการคดเชงกลยทธหลากมต (Strategic Workshop With Systemic Approach) ซงเปนการวเคราะหขอมลแบบรอบดาน 360 องศา มการประยกตใชเครองมอทเรยกวา กระดานสนทนาแทนการสนทนาดวยปากปลาว (Conversation Map) โดยเรมจากการวเคราะหและประเมนผลกระทบจากสงตางๆ แบบรอบดานทเกยวของและเชอมโยงกบกรม ทงในเชงความตองการและความคาดหวงของภาคประชาชนทมความตองการคณภาพชวตทดขน การกาวเขาสสงคมผสงอาย อบตภย การเกดโรคอบตใหมอบตซ าแนวโนมทางเศรษฐกจ การเปดเสรทางการคาการลงทน การเขาสประชาคมอาเซยน การเปลยนแปลงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยกฎหมายทเกยวของ สการวเคราะหขอมลมมมองแบบองครวม (Holistic View) มการเชอมโยงกบแผนและนโยบายระดบชาต เชน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 ยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข นโยบายรฐบาล นโยบายรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข มการเทยบการด าเนนงานทงภายในและภายนอกประเทศ ซงทงหมดนไดน ามาเปนขอมลในการวเคราะหและสงเคราะหเพอก าหนดความทาทายและความไดเปรยบเชงยทธศาสตรของกรมฯ โดยกระบวนการมสวนรวมของบคลากรทกระดบผานเวทการจดประชมระดมสมองและไดมาซงวสยทศนกรมวทยาศาสตรการแพทย คอ “เปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสขในภมภาคเอเชยภายในป 2563” จดท าเปนแผนยทธศาสตรระยะ 5 ป (พ.ศ. 2559 – 2563) มการก าหนดตวชวดและคาเปาหมายเพอวดความส าเรจในการบรรลวสยทศน จากนนจงแปลงแผนและถายทอดสการปฏบต ระดบกรม ระดบหนวยงาน และลงสบคคลตามล าดบ กรมฯ ไดด าเนนการตามแผนยทธศาสตรระยะ 5 ป (พ.ศ. 2559 – 2563) เรอยมา จนกระทงปลายปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ดวยสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลง เชน การปฏรปประเทศตามทศทางยทธศาสตรชาต ยทธศาสตรดานสาธารณสข 20 ป ยทธศาสตรประเทศไทย 4.0 กรมจงไดมการทบทวนแผนยทธศาสตรเพอสนองตอนโยบายรฐบาลทน ายทธศาสตรประเทศไทย 4.0 เนนในเรองการพฒนาส “ความมนคง มงคง และ

ภาพ 2-1 หลกการคดเชงกลยทธหลากมต (Systemic Approach)



ยงยน” โดยกองแผนงานและวชาการมการประชมเชงปฏบตการเพอทบทวนแผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทย ป พ.ศ.2562-2565 โดยใหสอดคลองกบ PMQA หมวด 1 เรองการน าองคการและความรบผดชอบตอสงคมและแผนยทธศาสตรกรมเดม ป พ.ศ. 2559-2563 โดยจด Focus group ประกอบไปดวยผบรหารระดบสง และผอ านวยการกอง ส านก สถาบน ศนยวทยาศาสตรการแพทย มคณะท างานจดท าแผนยทธศาสตรเปนทมกระบวนการ (Facilitator) และไดเชญวทยากรทมความรประสบการณดานเทคโนโลยสารสนเทศสง มความรดานเศรษฐกจพอเพยงและศาสตรพระราชามาบรรยายใหความรและแนวทาง เปนไปตามสถานการณการเปลยนแปลงนโยบายรฐบาลใหประเทศเปนประเทศไทย 4.0 อกทงไดมการจดประชมเชงปฏบตเพอทบทวนและจดท าตวชวดแผนยทธศาสตรกรมวทยาศาสตรการแพทย ป พ.ศ. 2562-2565 โดยมวสยทศนทมความชดเจน คอ “กรมวทยาศาสตรการแพทยเปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข 1 ใน 3 ของเอเชย ภายในป พ.ศ. 2563” ภายใตบทบาทส าคญ 3 ประการ คอ 1) พฒนานวตกรรมดานสขภาพ (Innovation) 2) สนบสนนระบบบรการสขภาพ (Technology Support) ดวยหองปฏบตการอางองและก ากบดแล มาตรฐานของหองปฏบตการทกภาคสวน และ 3) คมครองผบรโภค (Consumer Protection) สนบสนนและสรางเสรมการคมครองผบรโภคใหมความยงยน 2.2 การน ายทธศาสตรไปปฏบต กรมฯ ไดมการแปลงแผนยทธศาสตรไปสการปฏบตโดยการจดท าแผนปฏบตราชการประจ าป (แผนระยะสน) รวมทงแผนงานโครงการบรณาการทส าคญ โดยค านงถงปจจยและประเดนส าคญ ๆจากขอมลหลายแหลงเพอหาจดเนนในการด าเนนงาน ไดมการถายทอดสอสารแผนปฏบตราชการประจ าป สหนวยงานและบคลากรทกระดบผานชองทางตางๆ เชน การสงหนงสอแจงเวยนหนวยงานภายในกรม แจงในทประชมกรมฯ เผยแพรบนเวบไซด โปสเตอร คมอ และ Group mail ฯลฯ และเพอใหการด าเนนงานตามแผนปฏบตราชการมประสทธผล กรมฯ ไดมการก าหนดเปนตวชวดค ารบรองปฏบตราชการประจ าปภาคบงคบระดบหนวยงานเพอก ากบตดตามระดบความส าเรจของแผนปฏบตการประจ าป ซงไดวางระบบการตดตามและประเมนผล โดยมการจดท าแผนตดตามประเมนผล และด าเนนการตดตามผานระบบอเลกทรอนกสทมชอวาระบบตดตามผลการด าเนนการ/การใชจายงบประมาณ (Department Operation Center : DOC) ซงมการสรปผลการตดตามประเมนผลทกไตรมาสและไตรมาสสดทายมการจดเวทแลกเปลยนเรยนรเพอการพฒนาระบบการตดตามประเมนผลตอไป ทงนขอมลทไดจากระบบตดตามประเมนผลจะน ามาจดท ารายงานผลการด าเนนงาน และกรมยงตองรายงานผลการด าเนนงานใหแกหนวยงานภายนอก เชน กองยทธศาสตรและแผนงาน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข โดยกรมตองคดเลอกโครงการส าคญเพอน าไปบรรจในแผนการตดตามในระดบกระทรวง ซงโครงการส าคญนนตองมสวนในการสนบสนนและเชอมโยงกบนโยบายรฐบาล แผนพฒนาฯ ฉบบท 12 แผนยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป ดานสาธารณสข และแผนยทธศาสตรบรณาการ โดยในสวนของการรายงานผลการด าเนนงาน กระทรวงสาธารณสขไดด าเนนการพฒนาระบบการบรหารยทธศาสตรดานสขภาพ (Strategy Management System : SMS) เพอใหการด าเนนงานตามนโยบายและยทธศาสตรดานสขภาพของกระทรวงสาธารณสขบรรลเปาหมายและเปนไปอยางมประสทธภาพ พรอมทงเกดกระบวนการมสวนรวมของทกภาคสวนทเกยวของ

จากการด าเนนการตามแผนหากพบวาตวชวดใดมผลการด าเนนการต ากวาเปาหมายทก าหนดกจะเรงรดใหด าเนนการ และเพมความถในการตดตามมากขน ซงผลการด าเนนการทผานมาไดผลลพธตามทตงเปาหมายไว คอ รอยละ 100 และในป 2560 หนวยงานสามารถปฏบตราชการไดผลส าเรจไมนอยกวารอยละ 90 ทกหนวยงาน ในป 2560 หนวยงานสามารถปฏบตราชการไดผลส าเรจรอยละ 95.55 เมอแผนถกน าไปปฏบต และมการตดตาม ควบคมก ากบอยางเปนระบบ สงผลใหการด าเนนงานทตอบสนองตอเปาหมายการใหบรการในดานงานวจยและพฒนา และนวตกรรม พบวา มการคดคนนวตกรรมทจะน าไปใชในการปองกนและแกไขปญหาทางสขภาพได เชน นวตกรรมควบคมยงลายพาหะโรคไขเลอดออก ไขชคนกนยาและไขซกา นวตกรรมนเรยกวา “กบดก LeO-Trap” ,การพฒนาชดตรวจ PNA อยางงายส าหรบการตดเชอไวรสเดงก เพอลดการตดตอโรคไขเลอดออกจากการตดเชอไวรสเดงก เพราะเดมตองตรวจวนจฉยทางหองปฏบตการ และการวจยและพฒนาชดทดสอบตรวจวนจฉยไวรสตบอกเสบบเบองตน ,การพฒนาชดทดสอบส าหรบตรวจธาลสซเมย อกทงมการทดสอบทางหองปฏบตการชนดของสมนในเครองส าอางทสามารถตรวจวเคราะหและเปดใหบรการได มจ านวนเพมขนโดยป 59 จ านวน 6 ชนด และป 60 จ านวน 8 ชนด เปนตน ส าหรบการด าเนนการในดานพฒนาหองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสข พบวา มจ านวนหองปฏบตการทมศกยภาพในการวนจฉยโรคตดเชออบตใหมและมระบบการสงตอตวอยางทไดรบการพฒนาจากการด าเนนงานของกรม



จ านวน 85 แหง ซงเปนไปตามเปาหมายทก าหนด มการรบรองความสามารถหองปฏบตการตามมาตรฐานสากล ไดจ านวน 299 แหง ซงมากกวาเปาหมายทตงไว คอ 200 แหง

กรมฯ มหลกเกณฑในการพจารณาจดสรรงบประมาณ ดงน 1) พจารณาจากคาใชจายพนฐานทจ าเปนของหนวยงาน 2) พจารณาจากแผนตามภารกจทส าคญของหนวยนน ๆประกอบกบผลผลต กจกรรมทเปนหลกของกรมฯ ประกอบค าของบประมาณของหนวยงานโดยตรวจสอบประกอบกบผลการใชจายในปทผานมา และ 3) พจารณาหากกรณทหนวยงานมการบรณาการการท างานกบแผนหลก (ส าคญ) นโยบายของกรมทผลกดนใหบรรลพนธกจ วสยทศนกรม นโยบายเรงดวนส าคญของรฐบาลในปนนของกรม หนวยงานจะไดงบประมาณมากขนตามความสามารถในการรวมบรณาการแผนงานโครงการหลกของกรม โดยมการจดการความเสยงในการใชจายงบประมาณทสอดคลองกบแผนปฏบตราชการ โดยจดท าเปนค ารบรองการปฏบตราชการของหนวยงานภายในกบผบรหารกรม และมการก ากบตดตามการด าเนนการและการใชจายงบประมาณใหมประสทธภาพ และยงมการปรบแผนตามนโยบายทเรงดวนขณะนน จะเหนไดจากกรมฯ มการเบกจายงบประมาณ ประจ าป พ.ศ. 2558 ไดเปนอนดบ 2 ของหนวยงานภาครฐของประเทศ ไดรบรางวลองคกรทมความเปนเลศในการบรหารจดการ ดานการเงนการคลงประจ าป 2558 ดานการเบกจายระดบดเดน สถานะการไดรบงบประมาณ กรมฯ ไดการจดสรรงบประมาณทเพมขนทกป โดยในป 2558 กรมไดรบงบประมาณ 1,192 ลานบาท ป 2559 ไดเพมขนเปน 1,198 ลานบาท ป 2560 ไดเพมเปน 1,319 ลานบาท (เพมขนรอยละ 11) ป 2561 ไดเพมเปน 1,467 ลานบาท (เพมขนรอยละ 12) ในป 2559 และป 2560 กรมวทยาศาสตรการแพทยยงคงไดรบรางวลองคกรทมความเปนเลศในการบรหารจดการดานการเงนการคลง มตการเบกจายดเดน ตอเนองกน 3 ป ทแสดงถงประสทธภาพขององคกรในการบรหารยทธศาสตรทสอดคลองกบการบรหารงบประมาณ

กรมฯ มแผนพฒนาบคลากรกรมวทยาศาสตรการแพทย โดยมเปาประสงคเพอพฒนาบคลากรในภาพรวมของกรม เพอรองรบยทธศาสตรและแผนปฏบตการประจ าป เพอพฒนาบคลากรตามสายงานความจ าเปนและคณลกษณะ และเพอพฒนาบคลากรตามพนฐานการปฏบตงาน แผนดงกลาวไดค านงถงการพฒนาบคลากรใหรองรบการเปลยนแปลงของโครงสรางองคกร และรองรบการขาดแคลนบคลากรทมความเชยวชาญเฉพาะดานในอนาคต เชน การเตรยมความพรอมผบรหารเพอทดแทน และเทคนคการปฏบตงาน เชน โครงการอบรมเชงปฏบตการเทคนคการตรวจวเคราะหดานพษวทยา โครงการการจดท าคาปรมาณรงสอางองจากการถายภาพรงสวนจฉย เปนตน

เพอใหการด าเนนงานตามแผนมความยดหยนหากมปจจยทไมสามารถด าเนนการตามแผนได กรมฯ มการก าหนดรอบระยะเวลาในการปรบแผนฯ 1 ครง/ป โดยใหหนวยงานกรอกขอมลการปรบแผนผานระบบการตดตามผลการด าเนนงาน/การใชจายงบประมาณ (Department Operation Center : DOC) ในคราวเดยวกนซงท าใหการตดตามและควบคมก ากบการด าเนนงานไมครอบคลมท าใหการตดตามขาดประสทธภาพ ในป พ.ศ. 2559 กรมฯ จงไดมการทบทวนวธการปรบแผนของหนวยงานฯ เพอใหการตดตาม ก ากบการด าเนนงานตามแผนมความครอบคลม โดยกรมฯ มการแจงใหหนวยงานท าบนทกแจงความประสงคทจะขอปรบแผนมายงกองแผนงานและวชาการเพอใหเปดระบบ DOC ใหหนวยงานเขาไปลงขอมลการปรบแผน ทงนหากมการปรบแผนตามนโยบายทเรงดวนขณะนน เชน ตามการเปลยนแปลงของสภาพภาวะโลก (Climate change) ทกอใหเกดโรคอบตใหม/อบตซ าทสงผลกระทบตอประชาชน เชน โรคเมอรส ไวรสซกา ไขหวดใหญสายพนธใหม เปนตน โดยกรมวทยาศาสตรการแพทยไดมการจดสรรงบประมาณรายจายประจ าปเพอนโยบายเรงดวนดงกลาวและมแผนรองรบสถานการณฉกเฉน โดยมการก าหนดขอบเขตของสถานการณ โดยแบงเปน 4 ระดบ และแตละระดบจะมแผนการระดมทรพยากรดานตางๆ อาท ทรพยากรดานงบประมาณ บคลากร ครภณฑ วสดวทยาศาสตร วสดทางการแพทย เปนตน

จากการระดมสมองมการคาดการณในอนาคตถงเหตการณทยงไมเกดขน เชน ผกอการรานยงอาวธชวภาพเชอโรคใสฝงชน ปฏกรยาลกโซของโรครอน บคลากรทางวทยาศาสตรขาดแคลน สงคมผสงอาย หมดยคดานชายแดน อาเซยน และเศรษฐกจผนผวน ผบรหารไดใหแนวทางส าคญในการด าเนนงานของกรมวทยาศาสตรในอนาคตขางหนา คอ การใหความส าคญและจดท าเทคโนโลยเพอการปองกน (Frontier technology) โดยท าใหประชาชนเขาถงเทคโนโลยได และตองมความรวดเรว แมนย า แมวาเทคโนโลยดงกลาวจะมราคาแพงในตอนแรกของการด าเนนงานแตหลงจากนนจะมตนทนนอยลง เชน การตรวจโรคมะเรง การตรวจ biomarker หรอ personalized กรมฯ ควรเปนผน าในการตรวจวเคราะหโดยมงเนนเฉพาะบางอยางทมผลกระทบสง เชน ตองพฒนาความสามารถในการตรวจวเคราะหดานยาฆาแมลงในผก ผลไม เพอการสงเสรมการสงออก ภารกจดานการรบรองมาตรฐานหองปฏบตการ (Reference Lab) ซงเปนเรองทประชาชนเขาใจไดไมงาย พยายามท าเรองทมความซบซอนและยากมากยงขน เชน การด าเนนงานดานเซลลตนก าเนด (stem cell) ตองใชความพยายามอยางสงและการด าเนนงานตองขยายขอบขายไปท าในดานการรกษาโรคอน ๆทมากขน เชน โรคทางจกษวทยานอกเหนอจากทมการใชกนในโรคทางโลหตวทยา และกรมฯ ตองพฒนาวธทดสอบ ชดทดสอบทมความเรวสง (Rapid test) โดยเฉพาะดานคมครองผบรโภคและสมนไพร เพอให



ภาพท 4-1 ระบบการวด วเคราะห และการปรบปรงผลการด าเนนการกรมวทยาศาสตรการแพทย

องคความรและเทคโนโลยน ามาประยกตใชเปนเครองมอทงายตอการเขาถงของประชาชน และสงทส าคญสงสด คอ บคลากรกรมวทยาศาสตรการแพทยใหความสนใจตอประชาชน โดยวดความพงพอใจของผรบบรการเปนเปาหมายสงสด และบคลากรกรมวทยาศาสตรการแพทยควรท าความสมพนธอนด (alignment) ระหวางความตองการของผรบบรการกบสงทกรมวทยาศาสตรการแพทยมความเชยวชาญ และตองมการสอสารและใหความรตอสาธารณะ ( Public Communication & Public Education) เพอใหประชาชนเขาใจถงองคความรไดงาย ปจจยหลกแหงความส าเรจ ทส าคญ คอ 1) ผบรหารสงสดมการชน าทชดเจน 2) การใชกลไกการสอสารทหลากหลาย การใชสอสงคมออนไลน ท าใหไดรบขอมล ขอเสนอแนะจากบคลากร ตลอดจนผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสยมาเปนขอมลน าเขาในการก าหนดยทธศาสตร 3) ผบรหารทกระดบและบคลากรทเกยวของใหความรวมมอแตถงอยางไรกตามกรมวทยาศาสตรการแพทยยงมความทาทายทจะตองเปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข 1 ใน 3 ของเอเชย ภายใน ป 2563 หมวด 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร 4.1 การวดวเคราะหและการปรบปรงผลการด าเนนงาน

กรมฯ ไดมการน าระบบสารสนเทศทมความหลากหลาย อาท ระบบ DOC, ระบบ GFMIS, ระบบ KPI Reporter, ระบบ DPIS ฯลฯ มาใชเสรมหนนการปฏบตงานใหบรรลผลส าเรจมาอยางตอเนองโดยการตดตามความกาวหนาและวดผลการด าเนนการทส าคญๆ ทงในระยะสนและระยะยาว ตอมาเมอปลายป 2558 ผบรหารไดน าระบบบรหารคณภาพ ISO 9001 : 2015 มาเปนเครองมอในการบรหารเชงยทธศาสตรและบรหารจดการภายในทวทงองคการ กรมฯ จงมแนวคดในการเพมความสามารถในเชงแขงขนและพฒนาประสทธภาพระบบการท างานทงหลายใหดย งขนเพอ “ความเสถยร สะดวก รวดเรว และพรอมตอการใชงาน” จงไดน าประเดนปญหาอปสรรคทเกดขนจากการตดตามความกาวหนาและวดผลการด าเนนการในปทผานมา (การใชระบบสารสนเทศเพอการรายงานผล) เปนขอมลน าเขาสการวเคราะหแนวโนมความตองการของผใชระบบภายใตกระบวนการ “PDCA” (ดงภาพท 4-1) ผานเวทการประชมตางๆ ทเกยวของ โดยมคณะท างานฯ ทเขาประชมรวมพจารณาและใหขอเสนอแนะตางๆ ตอการเลอกใชตววดสมรรถนะทเหมาะสม เนนความสามารถในการสะทอนขอมลผลลพธทชดเจนส าหรบผบรหารในการก ากบตดตามความกาวหนา รวมถงการสะทอนผลลพธเพอการปรบปรงผลการด าเนนการส าหรบผใชงานและผทเกยวของในทกระดบ

ปจจบนกรมฯ น าระบบจดเกบเอกสารอเลกทรอนกสมาใชครอบคลมทกหนวยงาน ทงสวนกลางและศนยวทยาศาสตรการแพทยทง 15 แหงทวประเทศ เปนการเชอมโยงระบบส าหรบการถายทอดจากผบรหารลงสผปฏบต และวดผลด าเนนการตามยทธศาสตรของกรมฯ โดยในสวนของการขบเคลอนแผนยทธศาสตรกองแผนงานและวชาการได ไดจดท าคมอการปฏบตงาน (Work Manual : WM) เพอใชส าหรบการจดท าแผน ตดตามและประเมนผลและไดมการสอสารถายทอดใหแกผเกยวของไดรบทราบเพอใหถอปฏบตในแนวทางเดยวกนและน าระบบการตดตามผลการด าเนนงาน/การใชจายงบประมาณ (Department Operation Center : DOC) ในการจดเกบขอมลแผนงานโครงการตามแผนปฏบตราชการประจ าป เพอประเมนผลส าเรจตามเปาหมายของโครงการส าคญตามเปาประสงคเชงยทธศาสตรทงในระยะสนและระยะยาว และก าหนดเปาประสงคททาทายยงขนเพอใหเกดการปรบปรงผลการด าเนนการ ใหสอดคลองกบนโยบายและตวชวดของกระทรวงสาธารณสข รวมถงการตอบสนองตอนโยบายของประเทศ โดยไดมการทบทวนปญหาและมาตรฐานการปฏบตงานในการขบเคลอนแผนงานยทธศาสตรของกรมฯ เพอจดท าเปนคมอตดตามผลการด าเนนงานประจ าปงบประมาณ รวมถงอบรมแนวทางการตดตามประเมนผลและการใชงานระบบ DOC ใหแกหนวยปฏบตเกดความรและเขาใจมาตรฐานก ากบและตดตามแผนยทธศาสตรของกรม ซงกองแผนงานและวชาการไดมการประมวลผลและจดท ารายงานผลการด าเนนงานทงในมต

http://www.dmsc.moph.go.th/iso/user_page.php



ดานประสทธผล ประสทธภาพ และการพฒนาองคการ เสนอผบรหารและผเกยวของตามรอบระยะเวลาทก าหนด หลงจากนนกไดมการจดประชมประเมนผลการด าเนนงานแผนงานโครงการส าคญของกรมวทยาศาสตรการแพทย ถอเปนเวทในการแลกเปลยนระหวางผบรหารกบผปฏบตงานและผเกยวของ ท าใหทราบขอมลการรายงานผลการด าเนนการ ตลอดจนสภาพปญหาอปสรรคทเกดขนทงกอน-หลง และระหวางทาง เวทในการแลกเปลยนเรยนรนจงเปนชดขอมลส าคญอกประการทผบรหารจะพจารณาใหขอเสนอแนะและก าหนดแนวทางในการพฒนาทเหมาะสมใหน าไปปฏบต ซงกองแผนงานและวชาการกไดน าขอมลเหลานนไปทบทวนแกไขปรบปรงการด าเนนการจนเกดผลลพธทดขน ปญหาอปสรรคทเกดขนในระหวางการรายงานผลกลดนอยลง นอกจากน กรมฯ ยงมระบบ KPI Reporter โดยกลมพฒนาระบบบรหารเปนเจาภาพหลกและเปนศนยกลางในการตดตามประเมนผลการด าเนนงานในอกหนงชองทางผานการจดท าตวชวดตามค ารบรองการปฏบตราชการฯ ทถายทอดจากผบรหารระดบสงลงสผบรหารระดบส านก/กองและผปฏบตงานของทกหนวยงาน โดยมการก าหนดตวชวดทส าคญโดยพจารณาความส าเรจตามเปาประสงคเชงยทธศาสตรและแผนปฏบตราชการของกรมฯ ทงระยะสนและระยะยาว มการจดท าเปนคมอการประเมนผลการปฏบตราชการตามค ารบรองการปฏบตราชการทงในระดบกรมและระดบหนวยงาน เพอใชเปนแนวทางในการจดท ารายงานผลการปฏบตราชการทบรรลความส าเรจตามเปาประสงคเชงยทธศาสตรและแผนปฏบตราชการกรมฯ โดยในทกไตรมาสกลมพฒนาระบบบรหารจะน าขอมลจากตดตามประเมนผลตวชวดตามค ารบรองฯ ผานการรายงานผลในระบบ KPI Reporter มาวเคราะห เปรยบเทยบ และสรปผลลพธการด าเนนการเสนอผบรหารในลกษณะขอมลทพรอมใชตอการตดสนใจในการทบทวนและปรงปรงผลการด าเนนการของกรมฯ โดยเฉพาะในกรณทผลลพธไมเปนไปตามเปาหมาย กจะประสานแจงผทเกยวของเพอเรงรดด าเนนการใหส าเรจตามเปาหมายทก าหนดไว นอกจากน กรมฯ ยงไดน าระบบบรหารการเงนการคลงภาครฐแบบอเลกทรอนกส หรอทสวนราชการเรยกกนวา GFMIS มาใชส าหรบตดตามการใชจายงบประมาณตามผลผลตกจกรรมหลกของกรมฯ ในแตละปงบประมาณ โดยจ าแนกตามหมวดหมงบประมาณ มการปฏบตงานแบบ Online Real Time เพอใหเกดฐานขอมลกลางดานการเงนการคลงภาครฐแบบ Matrix และ Online Real Time ตามโครงสรางของกรมฯ และศนยวทยาศาสตรการแพทยทง 15 แหงทวประเทศ ส าหรบหนวยปฏบตงานหลกของกรมฯ เชน หนวยงานทด าเนนการทางดานหองปฏบตการ ไดน าระบบสารสนเทศมาใชในการปฏบตงานประจ าวน ใหสามารถตอบสนองกลมเปาหมายผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยดงทระบไวในลกษณะส าคญองคการ ซงบคลากรภายในหนวยงานไดตระหนกถงความตองการ ความคาดหวงและแนวทางในการใหบรการอยางมประสทธภาพ มการประเมนผลการใหบรการโดยวดระดบความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยของหนวยงานในสงกดกรมฯ และจากการส ารวจประเดนปญหาผรบบรการตรวจวเคราะหและการใหบรการตามภารกจหลกของกรมฯ ทผานมา พบวามความตองการใหลดระยะเวลาการด าเนนการทรวดเรวขน จงน าไปสการพฒนา ปรบปรง ปรบเปลยนการด าเนนงานทใหมความรวดเรวขน อาท ระบบงานบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ เรยกโดยยอวาระบบ LABS/Q โดยส านกเครองส าอางและวตถอนตราย ใชในการตรวจวเคราะหสารประกอบในผลตภณฑไดอยางรวดเรว ถกตองและแมนย า ทงยงมการจดท าคมอการสรางรปแบบและการเตรยมขอมลพนฐานทางหองปฏบตการ ส าหรบใชโปรแกรมระบบงานบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ (ระบบ LABS/Q) การลดระยะเวลาการขอใบอนญาตเครองก าเนดรงสเอกซดวยเทคโนโลย โดยส านกรงสและเครองมอแพทย จากเดมระยะเวลาทงกระบวนการมากกวา 6 เดอน ปรบลดเหลอประมาณนอยกวา 2 เดอน เพออ านวยความสะดวกใหผประกอบการไดรบใบอนญาตครอบครองใชเครองก าเนดรงสทางการแพทยโดยถกตองตามกฎหมาย อกทงปรบปรงกระบวนการรบรองความสามารถหองปฏบตการดวยระบบดวนพเศษ (Fast track laboratory accreditation) เพอลดระยะเวลากระบวนการรบรองจากเดมใชเวลาถง 210 วน ใหเหลอไมเกน 90 วน เพอใหสามารถตอบสนองความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยไดอยางมประสทธภาพ ขน อกทงยงมระบบสบคนฐานขอมลงานวจยกรมฯ เพอความสะดวกรวดเรว ลดระยะเวลาและคาใชจายในการเดนทางของบคลากรภายในกรมฯ และประชาชนทวไปในการสบคนฐานขอมลคลงความร ซงนบเปนนวตกรรมการน าความรถายทอดสผปฏบตเพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรมงสการพฒนาอยางเปนรปธรรมและยงยน

4.2 การจดการความร สารสนเทศ และเทคโนโลยสารสนเทศ ผบรหารไดใหความส าคญกบการจดการความร จงไดใหมการแตงตงทมงานจดการความรและม Chief Knowledge Officer (CKO) ก ากบดแลเพอขบเคลอนและสรางบรรยากาศแหงการเรยนรรวมกนเพอใหการจดการความรของ

http://www.gfmis.go.th/gfmis_us3.html



กรมวทยาศาสตรการแพทยใหเปนองคกรแหงการเรยนรอยางเปนระบบ ทมงานการจดการความรซงประกอบดวยบคลากรทมบทบาทหนาทส าคญในการจดการความรของหนวยงานในสงกดกรมฯ ท าหนาทก าหนดและขบเคลอนด าเนนการจดการความรใหแกบคลากรภายในกรมฯ พฒนาตอยอดการเรยนรผานการจดท าแผนแมบทการจดการความร กรมวทยาศาสตรการแพทย ประจ าป พ.ศ. 2558-2562 โดยไดมการสอสารและถายทอดลงสบคลากรทกระดบ มการก าหนดองคความรทเหมาะสมกบบรบทของหนวยงาน และก าหนดแนวทางในการปฏบตงานและทรพยากรทใชไดอยางเหมาะสม ทงยงใหมการรายงานความกาวหนาและอปสรรคของการด าเนนการทกไตรมาส รวมถงการพจารณาหนวยงานทมความเปนเลศเพอถอดบทเรยนและถายทอดใหแกบคลากรภายในกรมฯ ผานการประชม สมมนาทางวชาการ ศกษาดงาน การจดกจกรรมการใหความรกรมฯ (KM Day) และการจดโครงการ Storytelling เทคนคการเลาเรองอยางมออาชพ ทงน ผบรหารยงไดใหความส าคญในการเพมชองทางการเขาถงขอมลองคความรของกรมฯ แกหนวยงานทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ผานเวบไซต ยทป โซเซยลมเดย และสอสาธารณะอนๆ ซงการด าเนนการทผานมากอใหเกดการเรยนรและพฒนาของบคลากรภายในกรมฯ จนเกดเปนระบบสนบสนนการคดเลอกบคลากร (DMSc Vote) ทมคณภาพ นอกเหนอไปจากการน าระบบสารสนเทศทรพยากรบคคลระดบกรม (DPIS) มาใชประเมนผลเพอการพฒนาบคลากร ระบบดงกลาวสามารถสรางคณคาใหแกกรมฯ แบบกาวกระโดดจากการคดเลอกอยางโปรงใสและเปนธรรม และเพอใหขบเคลอนกรมวทยาศาสตรการแพทยมงสความเปนองคการแหงความเปนเลศอยางแทจรง จงไดมการน าแนวทางชมชนนกปฏบต (Community of Practice : COP) มาปรบใชกบองคการ โดยไดมการจดตงและขนทะเบยนชมชนนกปฏบตในระดบกรมทงสน 14 ชมชน ตามบทบาทภารกจของกรม ทงในเชงวชาการและบรหารจดการ รวมถงผลกดนใหเกดชมชนนกปฏบตในระดบหนวยงานตางๆ ตอไป โดยมแนวทางใหเกดการถายทอด และแบงปนแนวปฏบตทเปนเลศภายในองคการ เพอใหหนวยงานเกดการเรยนร พฒนา และยกระดบคณภาพการปฏบตงานในดานตางๆใหมมาตรฐานสงยงขน เชน ชมชนนกปฏบตพฒนาเครอขายวทยาศาสตรการแพทยชมชน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ไดด าเนนการจดเวทแลกเปลยนเรยนรบคลากรของศนยวทยาศาสตรการแพทย ซงทน าสการไดองคความรในการพฒนาฐานขอมลระบบหนาตางเตอนภยสขภาพ และรางหลกสตรการพฒนา อสม.วทยาศาสตรการแพทยชมชน และสอการใชชดทดสอบดาน ยา อาหาร และเครองส าอาง เชน ชดทดสอบปรอทในเครองส าอาง การเปนตน ซงในป พ.ศ. 2560 มเครอขาย อสม. วทยาศาสตรการแพทยชมชนทไดรบการพฒนาศกยภาพเพอเฝาระวงผลตภณฑสขภาพทสมเสยงสารอนตรายถง 9,515 แหง

ส าหรบการเตรยมความพรอมในการใชงานระบบสารสนเทศ กรมวทยาศาสตรการแพทย ใชวธการจดประเภทผรบบรการและผใชงานขอมล สารสนเทศ ใหสอดคลองกบขอมลทสงมอบผานการท างานของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ การบรหารจดการฐานขอมล การออกแบบหนาจอการใชงานและเอกสารรายงานผล โดยค านงถง ความจ าเปนของขอมลทตองมการบนทกหรอน าเขา และการน าขอมลหรอสารสนเทศทไดไปใชงาน ใหสอดคลองกบระเบยบ บคคล กลมผใช และผลลพธทตองการ ทงภายในและภายนอกองคการ เชน การพฒนาระบบการรบสงตวอยางการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ ผานทางระบบเครอขายของกรม เพอใหผรบบรการ ไดรบบรการทมความรวดเรว และสะดวกมากยงขน โดยมหนวยงานเปนผก าหนดสทธในการเขาใชงานและแบงกลมผใชงานโดยสามารถก าหนดจากรายบคคลหรอหนาทการท างานของผใชงาน ทงนศนยเทคโนโลยสารสนเทศไดจดกลมระบบงานตามประเภทผใชงานเปนเบองตนไวในหนาเวบระบบสารสนเทศของกรมดงปรากฏในเวบเพจของกรม เชน ระบบสารสนเทศผบรหาร ระบบสารสนเทศส านกงาน ระบบสารสนเทศเพอใหบรการประชาชน นอกจากน กรมมการแตงตงผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศระดบสง ควบคมและบรการจดการในการใชงานระบบคอมพวเตอร อปกรณตอพวง ซอฟตแวร ระบบงานสารสนเทศทจดหาหรอพฒนาขนใชในส านกงาน หองปฏบตการ และงานสนบสนนอนๆ โดยมการส ารวจและเกบขอมลอปกรณคอมพวเตอรในภาพรวมของกรม เพอใชเปนขอมลประกอบการจดหาและรกษาอปกรณไดอยางเหมาะสม และมการตดตงระบบรกษาความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศ บนระบบเครอขายคอมพวเตอร (SERVER) ของกรม และเครองคอมพวเตอรลกขายของกรม (client) รวมถงมการจดท าแผนบรหารจดการความเสยงทางดานเทคโนโลยสารสนเทศของกรมฯ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2557-2561 เพอเปนกรอบแนวทางในการด าเนนการบรหารความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศทอาจเกดขน พรอมทงก าหนดมาตรการในการปองกนหรอลดความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลตามเปาหมายของกรมฯ โดยไดมการสอสารแผนฯ ดงกลาวใหบคลากรภายในกรมฯ ไดรบทราบและฝกปฏบตการจ าลองสถานการณในกรณฉกเฉน รวมถงมระบบส ารองขอมลทส าคญเพอรองรบกรณฉกเฉนตางๆ อยางเตมประสทธภาพ



หมวด 5 การมงเนนบคลากร 5.1 สภาพแวดลอมดานบคลากร

กรมมงมนตอวสยทศน “การเปนองคการชนน าดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข 1 ใน 3 ของเอเชย ภายในป พ.ศ. 2563” ความทาทายนท าใหกรมตระหนกถงการเตรยมพรอมรบทจะรบตอการเปลยนแปลงของประเทศไปส Thailand 4.0 รวมถงปจจยภายนอกอนทอาจจะสงผลกระทบตอบทบาทและภารกจของกรมในอนาคต ผบรหาร (อธบดและรองอธบด) จงก าหนดใหกองแผนงานและวชาการทบทวนยทธศาสตรในชวงปลายป 2560 เพอคนหาแนวทางในการปฏรปกรมรองรบการเปลยนแปลงดงกลาว ซงหลงจากเวทนนท าใหกรมไดแนวทางและความทาทาย คอ กรมตองปรบภารกจและบทบาทใหตอบสนองการ ปฏรปประเทศ โดยพฒนาตามแนวทาง Thailand 4.0/ ปยป. ส DMSc 4.0 สงเสรมใหสรางงานทมผลลพธสง ปรบ Mind Setของผปฏบตงาน และสรางรวมมอในประเทศและตางประเทศเพอรองรบยทธศาสตรชาต 3 ดาน ไดแก ดานความมนคง คอ มงเนนความมนคงสขภาพของประชาชน ดานความมงคง คอมงเนนสงเสรมโครงการเพอสนบสนนนโยบายอตสาหกรรมการแพทยครบวงจร และดานความยงยน คอมงเนนสงเสรมการพฒนาสนคาพนฐานจากสนคาเกษตรพนฐานใหเปนสนคา เกษตรสมยใหม (Smart Product) สนองตอนโยบายพฒนา Smart Farmer ดงนน การพฒนาทรพยากรบคคลกเปนอกปจจยส าคญทผบรหารไดแสดงเจตจ านงและก าหนดนโยบายการเปนองคการทบคลากรมความเปนมออาชพและเปนเลศดานการบรหารจดการ เชน การตอบสนองตอมาตรการบรหารและพฒนาก าลงคนภาครฐ (พ.ศ. 2557– 2561) ซงกรมรวมกบส านกงาน ก.พ. วเคราะหการก าหนดกลยทธก าลงคน (Workforce Analysis) เพอเปรยบเทยบก าลงคนในเชงอปสงค (Workforce Demand) และเชงอปทาน (Workforce Supply) โดยใชวธการวเคราะหกระบวนการควบคเวลาทใชจรงในการปฏบตงาน (Full Time Equivalent : FTE) เพอก าหนดความตองการกรอบอตราก าลง (Manpower Demand) เปรยบเทยบกบขอมลก าลงคนทมอย (Manpower Supply) มาพจารณาแยกประเภทต าแหนงทตองใชในการปฏบตงาน และรปแบบการจางงาน เพอรองรบภารกจของกรมวทยาศาสตรการแพทย ทงน ส าหรบภารกจทจ าเปนและเรงดวนของหนวยงาน เชน การพฒนานวตกรรมใหม ๆหรอกรณการรบนกเรยนทน กรมไดวางแผนการเกลยอตราก าลงในต าแหนงขาราชการทไดรบจดสรรคนอตราวางจากผลการเกษยณอาย มาจดสรรคนใหแกหนวยงานทมภารกจความจ าเปนดงกลาว ซงสอดคลองกบยทธศาสตรท 3 บคลากรเปนเลศ (People Excellence) ตามมาตรการพฒนาระบบบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพของกระทรวงสาธารณสข

การไดมาซงบคลากรทมคณภาพของกรมมปจจยหนนน ามาจากความสามารถในการตอบสนองตอยทธศาสตรกรม ความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย รวมถงการสญเสยก าลงคนในอนาคต กรมจงมการสรรหาและคดเลอกบคลากรใหมประสทธภาพตรงตามความตองการและพรอมรบตอการเปลยนแปลงตามพนธกจหลกของกรม กระบวนการสรรหาบคลากรของกรมจงเนนการประชาสมพนธในหลายชองทาง มการน าเทคโนโลยเขามาใชเพอความสะดวกและสามารถเลอกสรรบคลากรทมความหลากหลายมากยงขน พรอมกนน กรมยงใหความส าคญและไมหยดทจะสรรหาและพฒนาก าลงคนคณภาพอยางตอเนอง โดยในปจจบนกรมมการบรรจนกเรยนทน UIS (Undergraduate Intelligence Scholarship : UIS) จ านวน 9 คน และมขาราชการผมผลสมฤทธสง (HiPPS) ในระบบจ านวน 26 คน โดยกรมสงเสรมใหบคลากรดงกลาวไดรบการพฒนาผานกระบวนการตาง ๆ เชน การศกษาตอ การเขารวมการประชม ฝกอบรมในสาขาวชาหรอหลกสตรทเกยวของกบการปฏบตงานทงในประเทศและตางประเทศ เพอเสรมสรางศกยภาพความสามารถ ทกษะ สมรรถนะ เกยวกบเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทยเชงลก รวมถงความสามารถทจะสรางนวตกรรมใหมๆ ดานวทยาศาสตรการแพทยใหกบกรมในอนาคตได อยางไรกตาม การพฒนาบคลากรก าลงคนคณภาพใหเปนคนเกงแตเพยงประการเดยวไมใชสงทกรมคาดหวงไวทงหมด การปลกฝงคานยมของกระทรวงสาธารณสขเชอมโยงกบคานยมของกรมใหกบกลมบคลากรทงหมดไดเรยนร ไดสรางความผกพนและผาสก รวมถงมกจกรรมสาธารณะและจตอาสารวมกน และปรบ Mind Set ตางหากคอสงทกรมมงหวง ซงอธบดและรองอธบดไดเนนย าแนวทางดงกลาวนทกครงในเวทของการประชมสมมนา ดงนน ฝายการเจาหนาทในฐานะผรบผดชอบหลกดานการพฒนาบคลากร จงไดน าแนวทางดงกลาวของผบรหารมาเผยแพรและแลกเปลยนเรยนรใหกบกลมขาราชการใหม ไดจดจ าคานยมความเปน MOPH กบ DMSC รวมถงการเรยนรวฒนธรรมการท างาน และการเรยนรความเปนธรรมชาตของกรม ภายใตโครงการพฒนาขาราชการทอยระหวางทดลองปฏบตหนาทราชการ ซงทผานมาตงแต ป2558-2560 พบวา ขาราชการทอยระหวางทดลองปฏบตหนาทราชการพงพอใจตอการจดโครงการสงถงรอยละ 88.53



ส าหรบดานปจจยก าลงคน กรมไดวเคราะหแนวโนมการสญเสยก าลงคนใน 5 ป(2559–2563) โดยจะสญเสยอตราก าลงท ม ความรความสามารถ ทกษะ ประสบการณตอการขบเคลอนภารกจ หลกของกรม ซงเปนขาราชการต าแหนงระดบเชยวชาญ และระดบ ทรงคณวฒจ านวน 12 ต าแหนง กรมจงเตรยมพรอมและวางแผน รองรบการสญเสยอตราก าลง โดย 1. จดท าแผนการพฒนาบคลากร กรมวทยาศาสตรการแพทยระดบปรญญาเอก เพอรองรบการสญเสย อตราก าลงดงกลาว รวมไปถงเปาหมายในการสนบสนน “อตสาหกรรมการแพทยครบวงจร” และสนบสนนภารกจประจ าทส าคญและจ าเปนของกรมในการพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยทางการแพทยรองรบการพฒนาประเทศ Thailand 4.0/ ปยป. สDMSc 4.0 ในระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560–2579) 2. ทดแทนสาขาวชาของผทจะเกษยณอายราชการ และมแนวโนมขาดแคลน ซ งแบ งเปนการศกษาตอระดบปรญญาเอกในสถาบนการศกษาตางประเทศ โดยขอรบการจดสรรทนรฐบาลจาก ส านกงาน ก.พ. และความรวมมอระหวางกรมกบสถาบนการศกษาในตางประเทศ สวนภายในประเทศ ไดด าเนนการศกษาแนวทางการใชเงนบ ารงเพอสนบสนนการศกษาตอระดบปรญญาเอกของบคลากร พรอมทงสรางความรวมมอระหวางกรมกบสถาบนการศกษาภายในประเทศ โดยเปาหมาย คอ “ภายในป พ.ศ. 2565 กรมจะตองมบคลากรระดบปรญญาเอกเพมเปน 100 คน”

ดานสภาพแวดลอมท างาน กรมสงเสรมความสามารถในการปฏบตงานโดยค านงถงความจ าเปน และความตองการของกลมบคลากรทแตกตางกน เชน การอบรมเชงปฏบตการการบรหารจดการความรดานความปลอดภยในหองปฏบตการ และโครงการอบรมเชงปฏบตการความรเรองความปลอดภยดานชวภาพส าหรบหวหนาหองปฏบตการและเจาหนาทความปลอดภย Safety officer การตรวจสขภาพใหกบบคลากรกลมเสยงทปฏบตงานในหองปฏบตการ เชน การตรวจสขภาพประจ าป การฉดวคซนปองกนการตรวจภมคมกน การสนบสนนสถานทส าหรบการออกก าลงกายใหกบบคลากร (สวนกลาง) เชน หองฟตเนส สนามบาสเกตบอล เพอใหบคลากรมสถานทและอปกรณส าหรบการออกก าลงกาย การจดรถสวสดการรบ-สง ในชวงเชา และเยน ส าหรบบคลากรในสวนกลาง รวมทงสวสดการเพมเตมนอกเหนอจากทกฎหมายก าหนด เชน กรณถงแกกรรม ประสบอคคภย วาตภย อทกภย หรอภยอยางอน การเจบปวยตองนอนโรงพยาบาลตดตอกนเกน 7 วน การออกจากราชการเพราะเกษยณอาย และการเขารวมในกจกรรมตาง ๆ เปนตน 5.2 ความผกพนของบคลากร

การสรางขวญก าลงใจใหแกบคลากร เพอเปนแรงผลกดนในการปฏบตงานในการตอบยทธศาสตรและบรรลตอวสยทศนนน ในป 2560 กรมไดน าเครองมอดชนวดความสขดวยตนเองของคนท างานในองคกร (Happinometer) มาใชวเคราะหและประเมนผลความสขของบคลากรในแตละมต ประกอบดวย สขภาพด ผอนคลายด น าใจด จตวญญาณด ครอบครวด สงคมด ใฝรด สขภาพเงนด และการงานด โดยจ าแนกตามสถานภาพการจางงาน และ ชวงอายGeneration โดยมตจตวญญาณ เปนมตทมคาคะแนนเฉลยมากทสด (68.83) สวนมตสขภาพการเงน เปนมตทมคาคะแนนนอยทสด (54.29) และเมอเปรยบเทยความสขและความผกพนพบวา Gen Y เปนกลมบคลากรทมความสขและความผกพนตอองคกรนอยทสด Gen BB (Baby Boom) มความสขและความผกพนตอองคกรมากทสด ลกจางประจ า มความสขและความผกพนตอองคกรมากทสด และกลมบคลากรทมความสขและความผกพนตอองคกรนอยทสด คอ ลกจางชวคราว ตามภาพท 5-3 นอกจากน กรมไดน าผลการประเมนความผกพนจากการส ารวจความผกพนของบคลากรภาครฐผานทางระบบออนไลนของส านกงาน ก.พ.ร. ซงมองคประกอบความ

ภาพท 5-1 แสดงแผนพฒนาบคลากรปรญญาเอกรองรบ Thailand 4.0 ดานสาธารณสข

ภาพท 5-3 แสดงขอมลเปรยบเทยบความสขและความผกพน

ภาพท 5-2 แสดงผลความสขของบคลากร



ผกพนประกอบดวย ความเชอมนในทศทางและนโยบายขององคกร (Trust) ความกระตอรอรน (Alertness) และการมสวนรวมในภารกจและกจกรรมขององคกร (Participation) ซงขอมลดงกลาวไดถกน ามาใชรวมพจารณาเปนปจจยน าเขาในการจดท าแผนการสรางความสขและความผกพนของบคลากรกรม ในป 2561 โดยวเคราะหวา ควรเนนการสรางความผกพนใหบคลากรมสวนรวมในภารกจและกจกรรมขององคกร รวมถงดานสวสดการและสรางแรงจงใจอนๆ สอดแทรกการเรยนรคานยมกรม (DMSC) เชอมโยงกบคานยมกระทรวงสาธารณสข (MOPH ) ผานการจดกจกรรม/โครงการ เชน การพฒนาองคกร งานวนสถาปนากรม เทศกาลวนส าคญตาง ๆ ควบคกบการสอสารการขบเคลอนนโยบายจนเกดเปนวฒนธรรมในองคการทด ซงปทผานมากรมด าเนนการสอสารทศทางภารกจนโยบาย สอสารความรความเขาใจดานตางๆ ทเปนประโยชนผานชองทางทหลากหลาย เชน วารสารกรม, ปฏทนกจกรรมกรม, Website, Twitter, Line, Information 1,2,3 Mail.go.th เปนตน

ในสวนการประเมนผลการปฏบตงาน กรมน าระบบสารสนเทศโปรแกรมสารสนเทศทรพยากรบคคล (DPIS) มาใชบรหารจดการ ภายในองคการส าหรบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร โดยการถายทอดตวชวดค ารบรองการปฏบตราชการจากผบรหาร ระดบสง ลงสผอ านวยการส านก/กอง และผปฏบตงานในหนวยงานลกษณะความสอดคลอง (Alignment) ในทศทางเดยวกน โดยในป 2560 กรมประสบความส าเรจในการน าระบบ DPIS มาใชเพอการประเมนผลการปฏบตราชการ การบรหารคาตอบแทน และการ จดเกบขอมลการประเมนผลการปฏบตงานทวทงองคการไดอยางครบถวนทกหนวยงานตามเปาหมายทวางไว ท าใหกรมมระบบการบรหาร จดการทรพยากรบคคลทเออประโยชนอยางมากตอน าขอมลไปใชประกอบการตดสนใจในเชงบรหารของผบรหารทกระดบ

ดานการพฒนาบคลากรและผบรหาร ในป 2560 กรมก าหนดตวชวดทส าคญไวในนโยบายคณภาพและวตถประสงคคณภาพตามมาตรฐาน ISO 9001:2015 ในมตท 3 การใหความส าคญกบบคลากร โดยการพฒนาบคลากรใหมความกาวหนาทางวชาชพและรองรบยทธศาสตรของกรม ระยะ 5 ป และแผนปฏบตการประจ าป กรมจงมกระบวนการพฒนาบคลากรตามสายอาชพควบคกบการแลกเปลยนความรภายใตแผนแมบทการจดการความร (KM Master Plan) พ.ศ.2558 – 2562 โดยเนนตามความเหมาะสมของกลมบคลากรแตละระดบ เชน การกจกรรมจดการความรเรองเลาเราพลงซงเหมาะกบบคลากรทกระดบ การจดหลกสตรการคดวเคราะหเพอการแกไขปญหาทมประสทธภาพ เนนกลมเปาหมายระดบช านาญการ/ช านาญการพเศษทเปนหวหนากลมพฒนาคณภาพและวชาการ ส าหรบกลมบคลากรทจะกาวสต าแหนงผบรหารไดเตรยมความพรอมผบรหารทดแทนโดยมอบหมายใหขาราชการปฏบตหนาทรองผอ านวยการ และพฒนาโดยสงเขารบการอบรมหลกสตรทางการบรหาร เชน การอบรมหลกสตรผบรหารระดบตน ระดบกลาง และระดบสงของกระทรวงสาธารณสข หลกสตรธรรมาภบาลของผบรหารระดบกลาง หลกสตรการใหบรการสาธารณะโดยการมสวนรวมของประชาชนของสถาบนพระปกเกลา ฯลฯ ท าใหบคลากรทกระดบไดรบการพฒนาและสงสมความเชยวชาญในงานอาชพทเหมาะสม มภาวะผน าทด ซงเปนการเพมโอกาสความกาวหนาในหนาทการงานไดอยางมประสทธภาพ หมวด 6 การมงเนนระบบปฏบตการ 6.1 กระบวนการท างาน

กรมฯ มแนวคดในการออกแบบผลผลตการใหบรการ และกระบวนการ เพอใหเกดความสอดคลองกบระบบคณภาพทางหองปฏบตการตามมาตรฐานสากลส าหรบงานดานหองปฏบตการกรมฯ ไดน ามาตรฐาน ISO Guide 25 ส าหรบหองปฏบตการทดสอบและสอบเทยบ (Testing and calibration) พฒนาเรอยมาจนกลายเปนมาตรฐาน ISO/IEC 17025, มาตรฐาน ISO 15189ยกระดบความสามารถหองปฏบตการชนสตร และมาตรฐานความปลอดภยส าหรบหองปฏบตการตามมาตรฐาน ISO 15190, มาตรฐาน ISO/IEC 17043 ส าหรบการทดสอบความช านาญหองปฏบตการ(Proficiency testing: PT), มาตรฐานISO Guide 34 ส าหรบการผลตวสดอางองเพอใชเปนสารมาตรฐาน ฯลฯ ในป 2553 จงไดออกแบบระบบงาน (Work System) ผานการใชเครองมอ SIPOC MODEL โดยเกบขอมลอยางรอบดานทงภายนอกและภายในองคการ เชน การสมภาษณผบรหารหนวยงานทรวมด าเนนงาน หนวยงานลกคา ผขาย ขอมลความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย เพอใหไดสารสนเทศทเกยวของในการน าเขาวเคราะหปจจยแวดลอม จนได 6 กระบวนการสรางคณคา และกระบวนการสนบสนนอก 5 กระบวนการ ท าใหกรมฯ เรมมระบบในการตอบสนองดานผลผลตและการใหบรการทดขนตงแตนนเปนตนมา

ภาพท 5-4 แสดงกรอบการพฒนาบคลากรของกรมวทยาศาสตรการแพทย



ภาพท 6-1 การออกแบบระบบงานโดยใช SIPOC MODEL กรมวทยาศาสตรการแพทย

อยางไรกตาม แมวากรมฯ จะเกดกลไกการท างานทมประสทธภาพ กรมฯ ยงคงทบทวนและปรบปรงกระบวนการอยางตอเนองในทกป โดยทบทวนประเดนขอก าหนดทส าคญ (Key Requirement) ของผลผลตและบรการ และการก าหนดจดควบคมทส าคญ (Key Control) ของทกกระบวนการ

ในป 2556-2557 กระทรวงสาธารณสขไดประกาศนโยบายการเปนผกากบดแลนโยบายสขภาพแหงชาต (National Health Authority : NHA) ผนวกกบผบรหารประกาศนโยบายน ามาตรฐานสากลระบบบรหารคณภาพ ISO 9001:2008 มาเปนเครองมอในการยกระดบการบรหารงานขององคการคณะกรรมการและทางานพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) จ งจ ดประชมเช งปฏบ ต การเพอทบทวน(Review) ระบบงานใหม โดยการทบทวน วเคราะห และบรณาการรวมกบมาตรฐานสากลระบบบรหารคณภาพ ISO 9001: 2008 ผานการใชเครองมอ SIPOC MODELดงเชนเคยปฏบตมา จนกระทงในป 2558-2559 เปนชวงของการเปลยนแปลง (Transition) ไปสระบบบรหารคณภาพภายใตการรบรองมาตรฐาน ISO 9001:2015จงไดทบทวนและเพมการวเคราะหความเสยง ระบบการตดตามประเมนผลก ากบไวในทกกระบวนการภายใตผงระบบบรหารคณภาพ (QMS)ท งน ผลลพธจากการทบทวนดวย SIPOC MODELท าใหกรมฯ มกระบวนการสรางคณคา 6 กระบวนงาน และกระบวนการสนบสนน 11 กระบวนงาน และในปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ไดมการทบทวนกระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนนของกรมฯ อกครงไดค าตอบวากรมฯ มกระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนนยงคงมความเปนปจจบนและสอดคลองกบระบบงานอย รวมถงไดขอก าหนดของผลตและบรการ คอ “ตองเปนมาตรฐานทสามารถอางองได ผลการตรวจวเคราะหถกตองแมนย า วตถดบทน าเขามคณภาพตามทก าหนด การสงมอบผลผลตและบรการทรวดเรวขน ตรงเวลา ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยพงพอใจและกลบมาใชบรการซ า”และในปงบประมาณ พ.ศ. 2561 กรมฯ มแนวคดทจะบรณาการระหวางระบบบรหารคณภาพ ISO 9001 : 2015 และเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) อยางจรงจง กรมฯ จงไดจดโครงการประชมการบรณาการระบบบรหารคณภาพ ISO 9001 : 2015 และเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) จากการประชมพบวากระบวนการตามระบบบรหารคณภาพ ISO 9001 : 2015 และกระบวนการสรางคณคาและกระบวนการสนบสนนตาม PMQA มชอเรยกไมตรงกน จงไดมแนวทางทจะปรบปรงชอกระบวนการใหเหมอนกนเพอใหเกดความชดเจน โดยไดขอสรปวากรมฯ มกระบวนการสรางคณคา 6 กระบวนงาน และกระบวนการสนบสนน จ านวน 9 กระบวนงาน ซงอยระหวางสอสารใหบคลากรของกรมทราบโดยทวกน

กรมฯ ออกแบบกระบวนการท างานใน 6 ขนตอน คอ 1. มการพจาณาขอมลน าเขา 2. มการวางแผน 3. มการสนบสนนทส าคญ 4. การด าเนนการตาม SOP, WM, QP) มการทบทวน (Review) และทวนสอบ (Verification) ผลผลตและบรการ 5. มการประเมนสมรรถนะผาน EQA และ IQA 6. มการปรบปรง (Improvement) อยางตอเนอง และเพอใหเกดการปฏบตอยางจรงจงและเปนไปตามขอก าหนดทส าคญ จงไดจดท าคมอการปฏบตงาน (WM) ระเบยบปฏบต (QP) และมาตรฐานการปฏบตงาน (SOP) รวมทงเอกสารสนบสนนตางๆ ไวในระบบจดการเอกสารอเลกทรอนกส (Smart DI) ส าหรบผปฏบตงานทกระดบน าไปใชเปนแนวทางในการปฏบตงาน นอกจากคมอ กรมฯ ยงมกลไกลการตดตามคณภาพภายใน (Internal Quality Audit : IQA) เพอตดตามการน ากระบวนการไปสการปฏบต (คนหาความเสยงและโอกาสส าหรบการปรบปรงและพฒนา) ซงในระหวางกระบวนการตดตาม ผตรวจฯ จะใหขอเสนอแนะเพอใหหนวยงานไดปฏบตการแกไขและปองกนในประเดนทเปนปญหาและอปสรรคทสงผลตอการด าเนนการ โดยเนนการปรบปรงทสอดคลองกบความตองการความคาดหวง ความพงพอใจและไมพงพอใจ และขอเสนอแนะของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยจากทกภาคสวนทเกยวของ ท าใหกรมฯ เกดการปรบปรงผลผลตและการบรการใหดขนอยางตอเนอง



6.2 ประสทธผลการปฏบตราชการ ดวยภารกจหลกส าคญของกรมฯ กระบวนการตามภารกจจ าเปนตองใชเครองมอดานวทยาศาสตรการแพทยและ

เทคโนโลยชนสง ท าใหตองใชงบประมาณทสงตามไปดวยผบรหารจงมนโยบายในการเพมประสทธภาพในการท างานใหเกดขนอยางสงสด โดยน าระบบคณภาพตามมาตรฐานสากลมาใชในการด าเนนการ เพอปองกนไมใหเกดขอผดพลาดทางหองปฏบตการภายใตปจจยทสามารถควบคมไดเชน มการทบทวน (Review) และทวนสอบ (Verification) ผลผลตและบรการวธวเคราะห ฯลฯ เพอใหเปนไปตามขอก าหนดทส าคญ ไมตองกลบมาท าซ า วธการดงกลาว ถอเปนจดควบคม (Check Point) ในกระบวนการทด มความเหมาะสมถกตองตามหลกการสากลกอนสงมอบบรการแกผรบบรการอกทงกรมฯ ไดมการแตงตงคณะท างานพฒนากระบวนการและบรการเพอขบเคลอนการพฒนากระบวนการและบรการของกรมฯ ใหสอดคลองตามมาตรฐาน ISO 9001 : 2015 ใหเกดการด าเนนงานใหเปนไปในทศทางเดยวกนเกดการพฒนาอยางตอเนองและเปนระบบ นอกจากนกรมฯ ยงมวธการอนๆ ส าหรบการควบคมตนทน เชน การวเคราะหขอมลทเกยวของเพอลดระยะเวลาการใหบรการทส าคญทมผลกระทบตอสขภาพของประชาชน เชน การพฒนาวธวเคราะหใหสามารถโตตอบภาวะฉกเฉนทางการแพทยและสาธารณสข ดงเชนกรณการพฒนาวธวเคราะหใหสามารถโตตอบภาวะฉกเฉนทางการแพทยและสาธารณสขใหกบหนวยงานทเกยวของเพอน าไปใชปองกน ควบคม การระบาดของโรคทรวดเรว ทนสถานการณ รวมถงการมนโยบายใหมการประชมทางไกลและสอสารผานระบบ VDO Conference การสอสารสงคมออนไลน (Social Media) Line Facebook และผาน E-mail เพอเปนการลดคาใชจายและการลดระยะเวลาในการเดนทาง แตถงอยางไรกตาม กรมฯ ยงคงมภารกจงานบางประการทจ าเปนตองด าเนนการแมมตนทนสง จะปฏเสธการด าเนนการไมได เนองจากจะสงผลกระทบ (Impact) ทสงตอประชาชนและระบบสขภาพของประเทศ เชน กรณเกดการระบาดของไวรสอโบลา (Ebola) ไวรสเมอรส (MERS)อกทงเพอตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ในเรองการลดระยะเวลาการใหบรการ กรมฯ ไดพฒนากระบวนการขอใบอนญาตเครองก าเนดรงสเอกซดวยเทคโนโลย โดยปรบรปแบบเปน One stop service ซงเดมมระยะเวลาด าเนนงานมากกวา 6 เดอน ลดระยะเวลาในการด าเนนงานนอยกวา 2 เดอน และการลดยะระเวลาการรบรองความสามารถหองปฏบตการ เดมใชเวลา 210 วน ลดระยะเวลากระบวนการรบรองลงเหลอไมเกน 90 วน ดวยระบบดวนพเศษ (Fast track laboratory accreditation) เปนตน ในสวนของการจดการหวงโซอปทานนนกรมฯ มกลไกในการคดเลอกผสงมอบเพอมนใจวามคณสมบตพรอมทจะชวยยกระดบผลการด าเนนการของกรมฯ ใหมคณภาพและประสทธภาพ จงไดจดท าขอก าหนดเฉพาะของวสด ครภณฑทส าคญส าหรบใชในการปฏบตงานในกระบวนการตางๆ มการด าเนนการตามกระบวนการประเมนผขายตามมาตรฐาน ISO ครบทกมต คอ คณภาพ เวลา การบรการหลงการขาย มรายชอผสงมอบ (ตามระบบของกรมบญชกลาง) รวมถงใหผสงมอบเขามามสวนรวมประชมเพอแกไขปญหาอปสรรครวมกน เชน การใหบรการตรวจวเคราะหตวอยางเพอเฝาระวงคณภาพและความปลอดภยของผลตภณฑสขภาพและเพอการตรวจชนสตรโรค ไดมการวางแผนรวมกบผสงตวอยางหลก เพอใหมนใจวาตวอยางสงตรวจนนตรงตามขอก าหนด อกทงยงไดจดท าคมอการเกบและน าสงตวอยางเพอใหแนใจวาตวอยางทไดถกเกบและน าสงในสภาพทถกตองเหมาะสม และการจดการหวงโซอปทานส าหรบการท างานรวมกบเครอขาย โดยมการประเมนศกยภาพของผสงมอบวาสามารถน าบรการของกรมฯ ไปถงประชาชนไดอยางสมบรณเชน การพฒนาเครอขายวทยาศาสตรการแพทยชมชน โครงการพฒนาตลาดกลางคาสงผกสด/ผลไมสดและ Megastores โครงการตรวจสารเคมปองกนก าจด ศตรพชตกคางในผกและผลไม เพอผบรโภคปลอดภยตลอดจนการสรางความรวมมอ/ขอตกลงในการท างานรวมกนอนๆ ส าหรบการเตรยมพรอมดานความปลอดภยและตอภาวะฉกเฉนนน กรมฯ ไดวางแนวทางเพอปองกนเชอโรคและสารเคมตางๆ เชน การด าเนนการดานการบรหารความมนคงและปลอดภยทางชวภาพในหองปฏบตการมาอยางตอเนอง โดยไดน ามาตรฐานสากลทเกยวกบความมนคงปลอดภยในหองปฏบตการ ไดแก ISO 15190 และ CWA 15793มาประยกตใชทวทงกรมฯ, การจดท าคมอและฝกอบรมดานความปลอดภยและความมนคงในหองปฏบตการและการบรหารความเสยงดานชวภาพหรอ biorisk management พรอมน าไปใช, การก าจดสารเคมหรอของเสยทเกดขนจากหองปฏบตการอยางถกวธ, โดยจดท าเปนคมอ สอสารใหหนวยงานน าไปปฏบตอยางสอดคลองกบระบบคณภาพและจดใหมการตรวจสขภาพประจ าปแกบคลากรทกระดบ ในสวนของความปลอดภยเกยวกบอาคารสถานทไดมระบบคการดในการเขา-ออกอาคาร มแผนบรหารความ



เสยง (Operations) เพอใหหนวยงานสามารถปฏบตภารกจไดอยางตอเนองในภาวะฉกเฉน ซงปจจบนกรมฯ ยงไมพบปญหาเหลานน กรมฯ มภารกจทมงเนนและผลกดนการสรางนวตกรรมทางดานผลตภณฑและบรการ เพอสงเสรมความสามารถในการแขงขนของประเทศ เพอตอบสนองเปาหมาย ดานความมนคง โดยมงเนนสขภาพของประชาชน การดแลสขภาพและเปนการลดคาใชจาย สงผลใหกรมตองคดคนวธการหรอมาตรฐานมารองรบ ดานความมงคง สนบสนนนโยบายครบวงจรเพอลดการน าเขาและสามารถสงออกตางประเทศไดและดานความยงยนสงเสรม พฒนาและถายทอดองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยใหผประกอบการเพอสรางมลคาเพมของสนคา (Value Added) กรมฯ ไดแตงตงคณะท างานพฒนานวตกรรมและผลตภณฑเพอท าหนาทในการทบทวน จดท าแผนก ากบตดตามและประเมนผล สอสารสรางความรความเขาใจ สรางบรรยากาศทเออตอการพฒนานวตกรรมและผลตภณฑของกรม เชน การแลกเปลยนเรยนร การจดประชมเพอสนบสนนโอกาสในการสรางนวตกรรม โดยการใหความรความเขาใจเพอเปนแรงกระตนใหผปฏบตงานไดคดคนนวตกรรมใหม ๆหรอน าผลงานวจยมาตอยอดเพอใหเกดนวตกรรม โดยมคณะท างานพฒนานวตกรรมและผลตภณฑเปนผขบเคลอนการบรหารจดการในภาพรวม กรมฯ ไดมการจดท าฐานขอมลนวตกรรมและผลตภณฑ โดยคณะกรรมการบรหารจดการองคความร เทคโนโลย และนวตกรรม กรมวทยาศาสตรการแพทย เพอใหการด าเนนงานเผยแพรผลงานวจย การตดตามการด าเนนงานวจย การคนหาขอมลงานวจย และการน าผลงานวจยไปใชประโยชนจากการศกษาวจยสงผลใหเกดองคความรหรอนวตกรรมใหม จากการรวบรวมขอมลในป 2560 พบวา กรมฯ มผลงานวจยทไดรบการตพมพในวารสารตางประเทศ จากป 2559 จ านวน 18 เรอง และ มจ านวนองคความรในการปฏบตงานทไดรบรางวลเพมขนจากป 2559 จ านวน 4 เรอง เชน ผลงาน ลโอแทรป (LeO-Trap) : นวตกรรมการควบคมยงพาหะโรคไขเลอดออกไขชคนกนยาและไขซกาไดรบรางวลชนะเลศ (Platinum Award) ถวยรางวลพระราชทานสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร งานมหกรรมงานวจยแหงชาต 2560 (Thailand Research Expo 2017) และรางวลบรการภาครฐแหงชาตดานนวตกรรมการบรการทเปนเลศระดบดเดน จากส านกงาน ก.พ.ร. เปนตน หมวด 3 การใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 3.1 สารสนเทศผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ก. สารสนเทศผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย กรมวทยาศาสตรการแพทย เปนกรมวชาการทมภารกจหลกบรการวชาการและการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขในฐานะหองปฏบตการอางอง การก าหนดมาตรฐานการตรวจวเคราะห การพฒนา หองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข การวจยและพฒนาองคความรเทคโนโลยและนวตกรรมสขภาพใหแกภาคสวนทเกยวของทงองคกรภาครฐและเอกชน ผประกอบการ มหาวทยาลย และหนวยงานระหวางประเทศ ฯลฯ โดยบรการวชาการและผลผลตทกรมสงมอบใหดงกลาวนน มสวนส าคญอยางยงตอการเสรมหนนภารกจของภาคสวนอน ๆทเกยวของกบการแกไขปญหาสาธารณสขของประเทศใหประสบความส าเรจ โดยมผลลพธปลายทางรวมกน คอ การมสขภาพทดของประชาชน ในขณะเดยวกนกรมยงมภารกจคมครองผบรโภคในฐานะผสงมอบผลผลตและบรการใหกบประชาชนโดยตรง ผานการประเมนความเสยง สอสารสาธารณะและแจงเตอนภยสขภาพ เพอใหประชาชนไดรบประโยชนดานวทยาศาสตรการแพทยทเหมาะสม สามารถลดความเสยงดานภยสขภาพลงได ดวยภารกจหลกดงกลาว กรมจงใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวน เสยทกกลมในฐานะทเปนคนส าคญพเศษ (key person) ในหวงโซแหงคณคา (Value Chain) เพอบอกเลาความตองการและความคาดหวงลกๆ ทกรมจะสามารถตอบสนองใหไดมากทสดเทาทจะด าเนนการได

ดวยกรมน าเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ระบบบรหารคณภาพ ISO 9001 และระบบคณภาพทางหองปฏบตการ ISO ตางๆ มาใชในการบรหารจดการและพฒนาการปฏบตงานในองคกร ท าใหกรมไดเลงเหนคณคาของผทมสวนเกยวของในหวงโซแหงคณคา (Value Chain) ในฐานะผทจะบงชโอกาสในการพฒนาและปรบปรงผลผลตและบรการ กรมจงไดจดแบงกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตามพนธกจ โดยแบงออกเปน 3 กลมใหญๆ ไดแก 1. กลมวจยและนวตกรรม และเทคโนโลยทางหองปฏบตการ ไดแก กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยของสถาบนวจย วทยาศาสตรสาธารณสข (สวส.) สถาบนวจยสมนไพร (สวพ.) สถาบนชววตถ (ชว.) ส านกยาและวตถเสพตด (สยวส.) และสถาบนชววทยาศาสตรทางการแพทย (สชพ.) 2. กลมมาตรฐานหองปฏบตการและคมครองผบรโภค ไดแก กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยของส านกเครองส าอางและวตถ

สวนท 3 การด าเนนการทโดดเดนรายหมวด



อนตราย (สว.) ส านกคณภาพและความปลอดภยอาหาร (สคอ.) ส านกรงสและเครองมอแพทย (รส.) และส านกมาตรฐานหองปฏบตการ (สมป.) และ 3. กลมศนยวทยาศาสตรการแพทยทง 14 แหง ซงจะม Function การท างานเหมอนกรมสวนกลาง คอ มภารกจวจยและนวตกรรมและเทคโนโลยทางหองปฏบตการ มาตรฐานหองปฏบตการ และคมครองผบรโภคอยดวยกน แตอาจจะไมครบถวน/ครอบคลมในภารกจยอยบางประการเหมอนกรมสวนกลาง (ดงภาพท 3-1) โดยการจดแบงกลมเชนน ท าใหกรมไดขอมลความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมความแตกตางกนไดอยางชดเจน ซงเปนการงายตอการวางแผนกระบวนการท างาน ตลอดจนการออกแบบ และปรบปรงผลผลตและบรการทตรงตามความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ภายหลงจากนนหนวยงานภายในสงกดกรมทรบผดชอบในแตละพนธกจของกรม (ภารกจหลกของหนวยงาน) จะด าเนนการทบทวนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในความรบผดชอบของตนเอง เพอคนหาขอมลสารสนเทศทจะมาชวยในการพฒนาและปรบปรงผลผลตและการใหบรการเดมใหดขน โดยจะด าเนนการในทก ๆตนปควบคกบการด าเนนการตามตวชวดการส ารวจความพงพอใจของผรบบรการทตองมการทบทวนและวเคราะหลกคาปจจบนของตนเอง อยางไรกตาม การคนหาสารสนเทศเพยงวธการเดยวคงไมเพยงพอ กรมจงมแนวทางในการคนหาสารสนเทศเพมเตมเพอไปสการออกแบบผลผลตและบรการใหม ๆใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในปจจบนไดรบรและมองเหนถงความพยายามอยางจรงจงของกรมทจะสงมอบคณคา (Value) ผานผลผลตและการใหบรการทมคณภาพตามมาตรฐานสากล

กรมไดออกแบบ ก าหนดวธการ และคนหาขอมลสารสนเทศเพมเตมใหไดมากทสดผานชองทางการรบฟงเสยงจากผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (Voice of the Customers & Stakeholders) 2 (ตารางท 6-1) แหลงใหญ ไดแก

1. สารสนเทศปจจบนทเกยวของกบกรมฯ ซงวธการไดมาของขอมลนกรมยงเปนดงเชน 2-3 ปทผานมา คอ 1.1 สอสารสนเทศตางๆ จากการตรวจจบขาว (News Clipping) จากหนงสอพมพรายวน สอโทรทศน วทย เวบไซตทงใน

ประเทศและตางประเทศทกลาวถง อางถง หรอมความเกยวเนองกน รวมไปถงขาวทเปนผลการด าเนนงานส าคญกบองคการภายนอก สถต/ขอมลจากการรายงานตางๆ รวมถงขอมลสถานการณปญหาทางดานวทยาศาสตรการแพทย เทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสข รวมไปถงนวตกรรมสขภาพทเกยวของกบกรม หรอประเดนสถานการณฉกเฉนทางดานโรคทกรมควรจะเขาไปมบทบาทส าคญในเวทนน ๆฯลฯ โดยการจดจางหนวยงานภายนอก (Outsourcing) ด าเนนการรวบรวมขอมลขาว นอกจากน ยงมการประชมรวมกบเครอขายงานประชาสมพนธของสวนราชการในสงกดกระทรวงสาธารณสข ภายหลงจากนนเมอไดขอมลดบ ฝายประชาสมพนธจะเปนผท าหนาทในการวเคราะหขอมลสารสนเทศและรายงานขาวสารดงกลาวใหผบรหารและผทเกยวของไดรบทราบ

ภาพท 3-1 การวเคราะหและจดกลมผรบบรการและผมสวนไดสวยเสยตามพนธกจของกรมวทยาศาสตรการแพทย



เปนระยะ ๆตามความเหมาะสม โดยรายงานผานเวทประชมกรมประจ าเดอน บนทกขอความ อเมล ไลน หรอเขาพบปะพดคยโดยตรงตามความตองการและความจ าเปนเรงดวน ในกรณทประเมนแลวเหนวา กรมควรเขาไปมสวนรวมในการเสรมหนนดานการแพทยและสาธารณสขใหดขน หรอกรณทเปนความเสยงทอาจจะเกดผลกระทบตอกรมในระดบสง โดยเฉพาะประเดนความเสยงตอสถานะความมนคงของกรมฯ หรอเปนผลกระทบดานสขภาพทจะเกดขนในระดบสงกบภาคสวนทเกยวของทงทเปนผรบบรการโดยตรง ผมสวนไดสวนเสย ผประกอบการ บรษทเอกชนชมชน และประชาชน

2. สารสนเทศความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยจากการสรางปฏสมพนธโดยตรง ซงชองทางการคนหาขอมล/วธการไดมาซงขอมลสารสนเทศเหลาน จะมความแตกตางกนออกไปตามกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตามพนธกจ ซงแตละหนวยงานในสงกดกรมจะด าเนนการคนหาขอมลความตองการและความคาดหวงทส าคญในสวนทเกยวของกบผลผลตและบรการของตนเอง ดงน

2.1 การสมภาษณผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ซงกรมไดขอมลเชงลกทงทเปนความตองการและความคาดหวง โดยสงทผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตองการผลผลตและบรการทมคณภาพมาตรฐาน รวดเรว แมนย า น าไปใชไดจรง ในขณะเดยวกนกมความคาดหวงวากรมจะสามารถด าเนนการในสงทยงท าไมไดในอนาคต เชน การพฒนาวธตรวจวเคราะหใหมๆ

2.2 การประช มส มมนาร วมก บผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (Public Meeting) ซงผบรหารของกรม (อธบด) ไดมอบใหผบรหารหนวยงาน (ผอ านวยการส านก/กอง) บรหารจดการเพอคนหาสารสนเทศในสวนทเก ยวข องกบภารก จหล กของหน วยงานทสอดคลองกบกรม โดยแตละหนวยงานด าเนนการทกป ท าใหกรมมขอมลสารสนเทศทครบถวนมากขน เชน การประชมรวมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยดานชววตถเพอการพฒนางาน โดยจดใหมบรการเชงรก ระดมความเหน ขอเสนอแนะ ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทเกยวของทงจากหนวยงานภาครฐ และเอกชน เพอพฒนาและปรบปรงการใหบรการดานชววตถใหมประสทธภาพ พรอมบรรยายใหความร “อตสาหกรรมยาชววตถกบการพฒนาไปสไทยแลนด 4.0” แกผประกอบการ, สมมนาผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยดานเครองมอแพทยโดยเปดโอกาสใหหนวยงานทงภาครฐ เอกชน สมาคม และผมสวนไดสวนเสย ไดแสดงความคดเหน ประเดนทมความกงวลใจ และใหขอเสนอแนะตองานดานการใหบรการ ตรวจสอบคณภาพเครองมอแพทยของกรม, สมมนาผมสวนไดสวนเสยส าหรบผปฏบตงานดานสารเสพตดในปสสาวะในเขตภาคเหนอ, การเขารวมโครงการจงหวดเคลอนท บ าบดทกข บ ารงสข รวมกบหนวยงานในจงหวดสงขลา สรางความสมพนธ กบประชาชนในพนท และหนวยงานในจงหวดสงขลา, Road show สอสาร สรางความสมพนธ ผกพนกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในพนทรบผดชอบของศนยฯ เปนตน

2.3 การประชมปรกษาหารอ (Public Consultation) ในลกษณะการท างานรวมกน เชน การประชมแลกเปลยน เรยนร “สายสมพนธ สายความคด กรมวทย - อย.” เกยวกบการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ, การประชมเครอขายหองปฏบตการตรวจ HIV PCR ประจ าป 2560, การประชมการประเมนอบตการณการแพยาและการวจยเพอน าเภสชพนธ ศาสตรมาใชในระบบสาธารณสข, การประชมรวมกบ สปสช. งานบรการตรวจธาลสซเมย ดาวนซนโดรม และการตรวจคดกรองภาวะพรองไทรอยดฮอรโมน (CHT), การประชมปรกษาหารอการด าเนนงานโครงการวจยระหวาง กรมวทยาศาสตรการแพทย (ดานเครองส าอาง) และส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา

ตารา

งท 3

-1 ต

าราง

วธกา

รใหไ

ดมาซ

งสาร

สนเท

ศของ

ผรบบ

รการ

และผ

มสวน

ไดสว

นเสย

ในปจ

จบน



2.4 การประชมรบฟงความคดเหนเชงวชาการ (Technical Hearing) ผานการจดอบรมเชงปฏบตตางๆ เชน การอบรม “เครอขายหองปฏบตการโรคตดเชออบตใหม (EID Lab Network)”, การประชมสมมนาแลกเปลยนเรยนรดานการประเมนคณภาพผลการตรวจวเคราะห, การสมมนาแลกเปลยนความรดานวชาการหองปฏบตการทขอการรบรองจากส านกมาตรฐานหองปฏบตการ ISO/IEC 17025, ISO 15189, ISO 22870 และ ISO 15190, ประชมสมมนาแลกเปลยนเรยนรดานการประเมนคณภาพผลการตรวจวเคราะห, การสมมนาฟนฟความรผตรวจประเมนหองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสข ตามมาตรฐานISO/IEC 17025,ISO 15189, ISO 15190 และISO 22870 เปนตน

3. ขอเสนอแนะ ปญหาทพบบอย และขอรองเรยนจากชองทางอนๆ ไดแก โทรศพท โทรสาร เวบไซต อเมล ไลน เฟสบ๏ค กลองรบขอคดเหนและขอรองเรยน ณ จดบรการ (One Stop Service) แบบฟอรมการรบขอคดเหนและขอรองเรยน ต ปณ. 1111 และ โทร. 1111 ศนยขอมลและรองเรยนภาครฐ เปนตน

เมอกรมกไดสารสนเทศทเปนขอมลสถานการณปจจบนแลว หนวยงานทรบผดชอบหลกและทเกยวของกบประเดน นนๆ จะเปดเวทประชมปรกษาหารอตอสถานการณและแนวโนมปญหาทอาจจะเกดขนในอนาคต โดยใชขอมลดงกลาวใน พยากรณและแปรผลความ

ตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในอนาคต สแนวทางการปรบปรงการด าเนนการเพอใหไดผลผลตและบรการทตอบโจทยมากขน รวมถงการ Maintain ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเดมทมแนวโนมวาจะหายไป (ตารางท 6-2) ตวอยางเชน

ดานโรค กรณสถานการณปญหาเชอแบคทเรยดอยาหรอยาปฏชวนะกอโรคในคนมแนวโนมดอยาตานจลชพเพมสงขนอยางตอเนอง ท าใหโรคตดเชอตาง ๆทเคยรกษาและควบคมไดกลายเปนโรคตดเชอเรอรงและท าใหผปวยเสยชวต จากรายงานการวจยระบวาในแตละปคนไทยตดเชอแบคทเรยดอยาประมาณ 88,000 คน เสยชวตจากเชอดอยาอยางนอยปละ 20,000-38,000 คน คดเปนการสญเสยทางเศรษฐกจสงถง 46,000 ลานบาท แมมการจดตงระบบศนยเฝาระวงเชอดอยาตานจลชพแหงชาตเพอรายงานอบตการณของเชอทเปนสาเหตของโรคและแนวโนมการดอยามา ตงแต พ.ศ. 2540 กรมในฐานะหนวยงานทรบผดชอบหลกดานหองปฏบตการของกระทรวงสาธารณสข คาดการณวา ระบบเฝาระวงผปวยเพอระบทมาและกลมของปญหาจะสามารถแกไขปญหาเหลานได จงรบหลกการเขารวมด าเนนการระบบเฝาระวงเชอดอยาระดบโลก (Global Antimicrobial Resistance Surveillance System, GLASS) เพอใหทราบขนาดของปญหาการดอยาในแตละพนท โดยในป2559-ปจจบน กรมไดพฒนาระบบเฝาระวงเชอดอยาทางหองปฏบตการทเปนระบบฐานขอมลของประเทศไดแลว โดยมโรงพยาบาลภาครฐ เอกชน และโรงพยาบาลของมหาวทยาลย 93 แหงจาก 77 จงหวดในการเขารวมเครอขายเฝาระวงเชอดอยา โดยม

Antibiogram ชวยในการตดสนใจเลอกใชยาของแพทยในการรกษาผปวยเบองตนกอนทจะไดรบทราบผลการเพาะเชอและผลทดสอบความไวตอยา มการพฒนาระบบเฝาระวงแบบ Case-finding based และระบบเฝาระวงในโรงพยาบาล และจดท ารางมาตรฐานระดบชาตดานหองปฏบตการจลชววทยาทางการแพทย และรางมาตรฐานความปลอดภยทางหองปฏบตการเพอการตรวจวเคราะหทไดผลถกตองแมนย า รวดเรว อยางไรกด กรมคาดการณวา การปรบปรงวธตรวจใหทนกบเชอและการสรางความรวมมอระหวางหองปฏบตการเครอขายและกรมในการขยายขอบขายการเฝาระวงและควบคมเชอแบคทเรยดอยาไปสโรงพยาบาลทตองการเขารวมทวประเทศ จะชวยลดการปวยตายจากการดอยาไดโดยคาดวาจะลดไดถงรอยละ 50 ภายใน 5 ป

ดานนวตกรรมสขภาพและเทคโนโลยชวภาพทางการแพทยและสาธารณสข จากขอมลรายงานขององคการอนามยโลกป 2559 พบวาประเทศไทยมผปวยวณโรครายใหมประมาณ 120,000 ราย หรอคดเปน 172 ตอประชากรแสนคน จดเปนประเทศทมภาระโรควณโรคสง (High Burden Country) รวมทงวณโรคทสมพนธกบการตดเชอเอชไอว (TB/HIV) และวณโรคดอยาหลายขนาน (MDR-TB) โดยพบวาการตดเชอวณโรคดอยาหลายขนานในผปวย วณโรครายใหมอยท รอยละ 2-5 และในแตละปมผปวยวณโรคเสยชวตประมาณ 10,000 ราย และมผปวยวณโรคดอยาอยางนอย 2,200 ราย สวนใหญไมไดรบการวนจฉยเพราะไมรตววาปวย กรมจงใชขอมลนในการพยากรณความตองการในอนาคตของผรบบรการทตองการเขาถงการวนจฉยและรกษาวณโรคไดอยางรวดเรว กรม

ภาพท 3-2 แนวทางการก าหนดการคนหาขอมลสารสนเทศของกรมวทยาศาสตรการแพทย



จงสรางความรวมมอทางวชาการไทย-ญปน กบมหาวทยาลยโตเกยวในการวจยดานวณโรคและไดรบการสนบสนนการวจยจาก JICA และองคกรวจยและพฒนาดานการแพทยแหงประเทศญปน ภายใตโปรแกรม SATREPS โครงการ Integrative Application of Host and Genomic Information for Tuberculosis Elimination จนไดนวตกรรมใหมทสามารถน ามาใชประกอบการวนจฉยและรกษาวณโรค ไมวาจะเปนการตรวจเลอดเพอประเมนการแสดงออกของยนทชวยในการวนจฉยการตดเชอวณโรค วธตรวจระดบยาตานวณโรค เพอประเมนขนาดยาใหเหมาะสม และการตรวจพนธกรรมเพอปรบขนาดยาตานวณโรคใหเหมาะกบลกษณะพนธกรรม การถอดรหสพนธกรรมของเชอวณโรคเพอการประเมนภาวะดอตอยาตานวณโรค ซงภายในป 2561 นกรมจะเปดใหบรการการถอดรหสพนธกรรมของเชอวณโรคทงจโนมดวยเทคนคการถอดรหสพนธกรรมสมรรถนะสง ส าหรบประเมนภาวะดอยาและตดตามการระบาดของวณโรค ท าใหสามารถควบคมการระบาดของวณโรคในประเทศได นอกจากน กรมคาดวาควรขยายความรวมมอไปสนกวจยดานวณโรคในระดบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงลาสดเมอเดอนมกราคมทผานมากรมไดเชญนกวจยดานวณโรคจากประเทศญปน องกฤษ อนโดนเชย พมา และประเทศไทย เขารวมถายทอดความรทงดานระบาดวทยา เศรษฐศาสตรสาธารณสข แบคทเรยวทยา พนธกรรม เภสชวทยา และแบงปนประสบการณดานการวจยวณโรคกบดร.โทร โมร (Dr. Toru Mori) อดตผอ านวยการสถาบนวจยวณโรคแหงประเทศญปน โดยมงหวงวาจะเกดการบรณาการความรวมมอในการควบคมวณโรคทจ าเปนและยงยนส าหรบผปวยวณโรคในภมภาคโดยเฉพาะการดแลผปวยวณโรคดอยา จนสามารถยตวณโรคตามกลยทธทองคการอนามยโลกไดประกาศไวได

ดานรงสและเครองมอแพทย มการคนหาสารสนเทศจากผรบบรการเดมทเลกใชบรการของกรมไปแลว (เปลยนไปใช บรการหนวยงานอน) โดยการโทรศพทสอบถามถงสาเหตทเลกใชบรการโดยหวงวา การสอบถามขอมลเพอสรางความเขาใจ จะสามารถดงดดและสรางแรงจงใจใหผรบบรการเปลยนใจกลบมาใชบรการดงเดม เชนกรณการใหบรการแผนวดรงสบคคล ของส านกรงสและเครองมอแพทย แมผรบบรการมความพงพอใจในการใหบรการทมคณภาพแตทตองเลกใชบรการเพราะ แผนวดรงสบคคลทตองตดไวขณะพนกงานปฏบตหนาทซงภาชนะทใสแผนมขนาดใหญเมอตดไวทกระเปาเสอ ท าให พนกงานปฏบตหนาทไมสะดวก ในขณะทภาชนะบรรจแผนวดรงสบคคลของสถาบนนวเคลยรแหงชาตมความบางและแบน สามารถท าชองเกบแผนไวทเสอของพนกงานไดซงสะดวกในการปฏบตหนาทมากกวา เมอเทยบกบคเทยบดงกลาวท าใหกรมไดขอมลวา ภาชนะบรรจแผนวดรงสบคคลของกรมมขนาดใหญ และแขงแรงนอยกวา จงน าไปสแนวทางในการปรบปรง ภาชนะบรรจ แผนวดรงสบคคลใหมความแขงแรง กะทดรด สามารถปรบเปลยนมมในการตดทเสอไดตามความตองการ วธการดงกลาวน จะท าใหผรบบรการเดมเกดความพงพอใจและกลบมาใชบรการใหมได

ดานชววตถ จากสถานการณ/ปญหาปจจบนทประเทศไทยยงไมมก าลงการผลตยากลม Biopharmaceutical ไดอยางเพยงพอ และมปรมาณนอยมาก ปญหาทท าใหการผลตยาในกลมนยงไมประสบความส าเรจมปจจยส าคญ คอยากลมนมความแปรปรวนสงในการผลต ตองใชเทคนคทซบซอนซงยากตอการควบคมคณภาพ ท าใหประเทศไทยมการน าเขายาจ านวนมาก โดยขอมลการน าเขายาชววตถปละมลคากวา 25,000 ลานบาท สงผลถงการเสยดลการคาและเศรษฐกจในภาพรวม และเขาถงยาชววตถของคนไทยเพยงแค 5,338 รายเทานน ซงกรมคาดวายงมคนปวยอกกวา 2 ลานรายทจ าเปนตองไดรบยาดงกลาว กรมในฐานะหนวยควบคมคณภาพภาครฐจงผลกดนการผลตยาเหลานภายในประเทศในป 2561 เพอรองรบความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทงในปจจบนและอนาคต ไดแก กลมธรกจการผลตยากลม Biopharmaceutical products ประชาชนสามารถเขาถงยาไดมากขนและไดยาทางเลอกทมคณภาพเพมมากขน รวมถงการลดการน าเขายาและสรางรายไดใหกบประเทศอกดวย

ดานเครองส าอางและวตถอนตราย ตงแตป พ.ศ.2555 จนถงปจจบน กรมไดเฝาระวงสถานการณการใชสารเตยรอยดทผสมในผลตภณฑเครองส าอาง พบวาแนวโนมการใชสารสารสเตยรอยดผสมในเครองส าอาง มมากขน ในป 2558-2559 กรมจงสมเกบตวอยางเครองส าอางประเภทหนาขาวจากรานคาตามแหลงตาง ๆในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล จ านวน 50 ตวอยาง ผลการตรวจพบสารสเตยรอยด จ านวน 3 ตวอยาง ซงตวอยางทตรวจพบนเปนครมเพอใชใหหนาขาวทไมแจงผผลต วนทผลตและวนหมดอาย และในป 2560 ไดสมตรวจผลตภณฑเครองส าอางทาหนาขาว ซงพบสารปรอท 12 ตวอยางจาก 50 ตวอยาง และมปรมาณสารปรอทถงรอยละ 4 ของน าหนกผลตภณฑ สถานการณเหลานท าใหกรมส ารวจตวอยางจากแหลงอน เพมเตมอยางตอเนอง โดยเฉพาะผลตภณฑเครองส าอางจากการขายตรง ทางออนไลนและในตลาดตางจงหวด เพอใหได ภาพรวมของประเทศในการคมครองผบรโภค และแจงส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เพอเฝาระวง ทงยงมการพฒนาการตรวจวเคราะหเครองส าอางเพอรองรบสถานการณการแพรกระจายผลตภณฑเครองส าอางทไมปลอดภย การพฒนาชดทดสอบอยางงายส าหรบทดสอบสารไฮโดรควโนน ปรอทแอมโมเนย กรดเรทโนอก (กรดวตามนเอ) ในเครองส าอาง และขอมลผลตภณฑสขภาพผานแอพพลเคชน “หนาตางเตอน



ภยสขภาพ” ซงสามารถรองรบความตองการของหนวยงานภาครฐ เอกชน ผประกอบการ และประชาชนในฐานะผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทงในปจจบนและในอนาคตได ดานคณภาพและความปลอดภยของอาหาร กรมใชขอมลจากการด าเนนการสมตรวจเฝาระวงอาหารและผลตภณฑทมความเสยงมาอยางตอเนอง โดยเฉพาะผลตภณฑอาหารและผลตภณฑเครองดม ในชวง 5 ปทผานมา (2555-2559) ทงสน 7,269 ตวอยาง พบวา ผานมาตรฐาน รอยละ 88.3, 89.6, 90.8, 93.1 และ 94.6 ตามล าดบ ซงแสดงวาการปนเปอนเชอจลนทรยตาง ๆเกนมาตรฐานมแนวโนมลดลง ส าหรบผกสด ผลไมสด กรมมการสมตรวจทวประเทศ โดยเลอกสมตรวจชนดของอาหารจากการคาดการณแนวโนมความตองการของผบรโภคในล าดบสง ดงเชนในป 2558 จากสถานการณการตกคางในผกสดผลตในประเทศมขอมลการตกคางสงและคนไทยนยมบรโภค 4 ชนด ไดแก คะนา ถวฝกยาว ผกบง และต าลง จ านวน 934 ตวอยาง โดยกรมเกบตวอยางจากทกจงหวดทวประเทศ พบวา มการตกคางรอยละ 22.3 แตมเพยงรอยละ 1 ทตกคางเกนคามาตรฐาน ตอมาในป 2559 ไดมการสมเกบผกและผลไมสดทคนไทยนยมบรโภคสงจากตลาดคาสงจาก 5 ภาคๆ ละ 2 จงหวด โดยผกสด ไดแก คะนา ถวฝกยาว ผกบง แตงกวา พรกขหน ผกช โหระพา และมะเขอเปราะ จ านวน 112 ตวอยาง มสดสวนการตกคางรอยละ 50 และรอยละ 5 ของผกสดดงกลาวมสารตกคางเกนคามาตรฐาน รวมทงตรวจพบการตกคางวตถอนตรายทางการเกษตรหามใช 2 ชนด ไดแก เอนโดซลแฟน และเมธามโดฟอสในคะนา และถวฝกยาว 3 ตวอยาง สวนผลไมสด ไดแก สม มะมวง ฝรง เงาะ ลนจ ล าไย แกวมงกร ชมพ รวม 99 ตวอยาง ตรวจพบสารตกคางรอยละ 51 จากการตรวจทงผลรวมเปลอก ซงมผลไมทสารตกคางเกนคามาตรฐาน รอยละ 7 ชนดสารเคมทมอตราตรวจพบสง คอ คารเบนดาซม และไซเปอรมทรน และในป 2560 ไดเพมจ านวนชนดอาหารทสมเกบแตละจงหวดจากเดม 111 ชนด เปน 131 ชนด เพอใหสอดคลองกบลกษณะการบรโภคทเปลยนไปของคนไทยในปจจบน รวมถงการพฒนากระบวนการวเคราะหไดรวดเรว และเพมขนาดของกลมตวอยางใหครอบคลมชนดตวอยางและพนทไดมากขน ซงจะสามารถสะทอนสถานการณการตกคางสารเคมปองกนก าจดศตรพชในผกผลไมสดของประเทศไดละเอยด สงผลใหผบรโภค (ประชาชน) ไดขอมลความปลอดภยของอาหาร สามารถเลอกบรโภคและท าความสะอาดเพอลดความเสยงกอนน ามารบประทานได นอกจากน กรมยงมการคาดการณความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในประเดนอนๆ เชน การพฒนาศกยภาพกรมในฐานะเปนหนวยตรวจสอบ (National OECD GLP Compliance Monitoring Authority : CMA) แหงแรกของประเทศไทยอยางตอเนองกวา 10 ป เพอรองรบภารกจการขนทะเบยนหนวยงานทศกษาวจยและพฒนาผลตภณฑดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข ซงไมไดทดลองในคน (non-clinical research and development) ใหด าเนนการตามมาตรฐานหองปฏบตการทด (GLP) รวมถงสนบสนนหนวยงานทศกษาพฒนาผลตภณฑดานอาหาร ยา ยาปราบศตรพช สารเคม เครองส าอางตามหลกการของ OECD GLP เปนตน ข. การประเมนความพงพอใจและความผกพนของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ในสวนการประเมนความพงพอใจและไมพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยของกรมในชวงป 2558-2559 กรมใชแบบส ารวจใน 3 ลกษณะ คอ 1) ณ จดบรการ 2) สงทางไปรษณยไปทเจาของกจการ 3) ส าหรบลกคาภายใน แตเนองจากผลทไดจากการสรปและวเคราะหขอมลความพงพอใจกลบพบวา ขอมลกวางเกนไป ไมครอบคลม และไมสามารถพยากรณความตองการในอนาคตของผรบบรการได ซงเปนการยากทกรมจะไปสการปรบปรงผลผลตและบรการในรปแบบใหมๆ ทสามารถตอบโจทยแบบทนทวงท ดงนน ชวงตนป 2560 ไดมเวทปรกษาหารอและปรบแบบส ารวจตามพนธกจของกรม เบองตนในเวทประชมไดเปดโอกาสใหหนวยไดแสดงความคดเหนและขอซกถามเพอหาความเขาใจรวมกนเกยวกบกระบวนการทจะด าเนนการส ารวจและขอค าถามทเหมาะสมในแบบส ารวจวา แบบส ารวจของกรมตองตรงตามหนางาน กจกรรมใดไมไดด าเนนการไมควรสอบถาม เชน ลกษณะงานไมมผรบบรการ

ภาพท 3-3 ชนดสารเคมก าจดศตรพชทตกคางในผกสดและผลไมสด จ านวน 211 ตวอยางทจ าหนายในตลาดคาสงใน 10 จงหวด ในป 2559



เดนทางมารบบรการทหนวยงานโดยตรง ไมควรสอบถามประเดนสงอ านวยความสะดวก เปนตน ท าใหกรมไดแบบส ารวจภารกจหลก จ านวน 6 แบบ และแบบส ารวจภารกจสนบสนน จ านวน 3 แบบ ในภาพกรมรวมเฉลย 3 ปยอนหลงเทากบรอยละ 87.06 ซงเกนคาเปาหมายทก าหนดไว (รอยละ 80) ในขณะเดยวกนเมอวเคราะหผลการส ารวจความพงพอใจ/ไมพงพอใจเฉพาะภารกจหลก ป 2558-2560 พบวา ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยพงพอใจรอยละ 88.62, 88.41 และ 88.69 ตามล าดบ ซงถอวาอยในระดบสงและเกนคาเปาหมายทกรมก าหนดไว (รอยละ 80) ในทกป ดงตารางท 3-2

ล าดบ หนวยงาน ป 2560 ป 2559 ป 2558

1 สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข 84.40 87.35 85.25 2 สถาบนวจยสมนไพร 87.89 82.20 87.67

3 สถาบนชววตถ 97.22 94.40 92.47 4 ส านกเครองส าอางและวตถอนตราย 84.52 81.18 79.12 5 ส านกคณภาพและความปลอดภยอาหาร 88.67 87.17 86.18 6 ส านกยาและวตถเสพตด 89.90 91.34 91.49 7 ส านกรงสและเครองมอแพทย 82.85 84.38 84.96 8 ส านกมาตรฐานหองปฏบตการ 85.35 85.04 84.68 9 สถาบนชววทยาศาสตรทางการแพทย 86.20 92.20 90.66 10 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม 90.30 90.80 93.50 11 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1/1 เชยงราย 87.14 89.60 88.68 12 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 2 พษณโลก 86.83 90.22 88.42 13 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 3 นครสวรรค 88.29 88.15 88.82 14 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 4 นนทบร 89.54 89.54 87.94 15 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 5 สมทรสงคราม 89.98 90.68 86.67 16 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 6 ชลบร 87.52 83.79 87.96

17 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 7 ขอนแกน 88.64 89.25 93.80 18 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 8 อดรธาน 87.68 86.72 91.70 19 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 9 นครราชสมา 88.71 88.24 87.03 20 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 10 อบลราชธาน 85.34 88.89 87.47 21 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 11 สราษฏรธานธาน 91.06 86.73 90.55 22 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 11/1 ภเกต 90.23 93.41 91.80 23 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 12 สงขลา 93.24 91.20 87.96

24 ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 12/1 ตรง 95.46 89.40 93.92 รวม 88.62 88.41 88.69

ประเดนความไมพงพอใจในภาพรวมของป 2558-2559 ทมล าดบสงสด 4 ล าดบแรก ไดแก การตรวจวเคราะหและการสง

รายงานผลการตรวจวเคราะหลาชา, ระบบการตดตอทางโทรศพทตดตอยาก, คาบรการราคาสงเกนไป และการประชาสมพนธเพอใหไดรบขอมลขาวสารทเปนประโยชนนอยมาก สวนประเดนไมพงพอใจอนๆ เชน สถานทจอดรถอยไกลท าใหขนตวอยางล าบาก, ไมทราบขนตอนในการใหบรการทชดเจน, การไมทวนสอบขอมลของผใชบรการ, แบบฟอรมกรอกขอมลเขาใจยาก, การขอสาเนาเอกสารมราคาแพง และมกระบวนการทยงยาก เปนตน

ขอเสนอแนะจากค าถามปลายเปด ไดแก ความตองการใหลดระยะเวลาการตรวจวเคราะหและใหบรการทาง หองปฏบตการ, การพฒนา/ปรบปรงชองทางการสอสาร และการสงรายงานผล เชน ระบบโทรศพท การสงขอมลทางอเมล การสงรายงานผลทางระบบอเลกทรอนกส, ขยายเวลารบตวอยาง เชน ชวงวนหยดราชการ หรอนอกเวลาราชการ, ตองการ ใหมบรการดผลการตรวจวเคราะห ผานระบบ Internet ไดหรอสงผลการตรวจวเคราะหทางอเมลได, ตองการใหมระบบให ตรวจสอบสถานะด าเนนการอยในขนตอนใด, ใหเพมชองทางการช าระคาบรการ, การไดรบการรบรองหองปฏบตการทรวดเรว, ขอมล/องคความรทถกตองตามหลกวชาการ ทนสมย น าไปใชประโยชนไดจรง และทนตอสถานการณ, การ ใหบรการทสะดวกมสารสนเทศททนสมยรองรบและเขาถงไดงาย, การไดรบค าปรกษาแนะน าทางดานวชาการทถกตอง สะดวก และรวดเรว, การไดรบการถายทอดเทคโนโลยและขอมลขาวสารเกยวกบความปลอดภยดานสขภาพเพอใหสามารถ พงตนเองได รวมถงคาดหวงใหมการออกตรวจและรบบรการเกบตวอยาง ณ สถานประกอบการ, มการตรวจชนสตรทาง หองปฏบตการทครอบคลมทกสาขา และความคาดหวงวาจะลดคาธรรมเนยมการตรวจหรอหากเปนหนวยงานราชการทมาขอใชบรการควรลดคาบรการหรอไมเกบคาบรการ ซงในประเดนนเปนเรองคอนขางยากตอการบรหารจด

ตารางท 3-2 รอยละความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ป 2558 - 2560



เพอตอบสนองได เนองจากตองเปนไปตามกฎหมายในราชกจจานเบกษา กรมจงใชแนวทางการเพมประสทธภาพผลผลตและการใหบรการมาทดแทน เชน การใชทางพนธศาสตรการแพทยเขามาชวยเพมประสทธภาพในการรกษาเชอวณโรค, ความคาดหวงทจะใหศนยวทยาศาสตรการแพทยสามารถรายงานผลวเคราะหใหรวดเรวยงขน ซงศนยฯ ไมสามารถลดขนตอนและระยะเวลาในการตรวจวเคราะหซงเปนวธมาตรฐาน (Standard Method) ศนยฯ จงไดพฒนาระบบรายงานผลการตรวจวเคราะหทางอเลกทรอนกส (e-report) เพอลดระยะเวลาทจดสงรายงานผลผานทางไปรษณยลง อยางนอย 3-5 วน การพฒนานน ารองโดยศนยฯ ท 2 พษณโลกในป พ.ศ. 2559 ในกลมผใชบรการดานตรวจชนสตรโรค คอ โรงพยาบาลภาครฐกอน เนองจากผใชบรการในกลมนตองการรายงานผลทรวดเรว ถกตอง โดยไมจ าเปนตองเปนรปแบบการรายงานผลทเปนทางการ (Formal Report) ซงไดผลตอบรบทดมาก โดยในป พ.ศ. 2561 อยระหวางด าเนนการขยายผลไปยงกลมผรบบรการอนๆ รวมถงขยายผลการพฒนาไปยงศนยฯ อนดวย, การขอใชขอมลทะเบยนราษฎรจากฐานขอมลทะเบยนกลางดวยระบบคอมพวเตอรโดยวธบรการขอมลทางอเลกทรอนกส (Counter Service) และการขอใชโปรแกรมส าหรบอานขอมลจากบตรประชาชนของกรมการปกครอง เพอเพมประสทธภาพการใหบรการตาม พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว ท าใหรวดเรวในการตรวจสอบขอมลของผทมาขอรบบรการ ชวยลดเอกสารทใชประกอบการยนค าขอตาง ๆ สามารถอ านวยความสะดวกแบบเบดเสรจในการใหบรการประชาชนทมาตดตอราชการกบกรมมากยงขน

วธการประเมนความพงพอใจ/ไมพงพอใจดงขางตน ท าใหกรมไดสารสนเทศส าคญทสามารถน าไปใชด าเนนการปรบปรงผลผลตและการใหบรการตอไดเลย ซงกรมด าเนนการปรบปรงคณภาพการใหบรการมาอยางตอเนองในทกป โดยการจดท าและด าเนนการตามตวชวดการปรบปรงคณภาพการใหบรการ โดยหนวยงานรวบรวมปญหาอปสรรค ขอเสนอแนะ ขอคดเหน ความไมพงพอใจของผรบบรการทไดจากการส ารวจทผานมา (ป 2559) มาจดท าแผนปรบปรงคณภาพการใหบรการในปปจจบนเพอใหการปรบปรงและพฒนาการปฏบตงานดขนควบคกบการส ารวจความพงพอใจของผรบบรการ เมอสนปงบประมาณหนวยงานจะสรปและจดท ารายงานผลตามแผนปรบปรงคณภาพการใหบรการเพอเสนอใหผอ านวยการส านก/กองไดรบทราบและรายงานผลตวชวดผานค ารบรองฯ ประจ าปใหกลมพฒนาระบบบรหารเพอรวบรวม สรปและวเคราะหผลในภาพรวมกรมน าเสนอผบรหารไดใชเปนขอมลตดสนใจตอการน าองคการ ก าหนดยทธศาสตร การออกแบบกระบวนการท างานเพอปรบปรงผลผลตและบรการทตรงตามความตองการไปจนถงความสามารถในการตอบสนองตอความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยใหไดมากทสดเทาทกรมจะด าเนนการได ซงป2560 เกดผลลพธจากการปรบปรงคณภาพการใหบรการ เชน มการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร (iLab) มาใชในการรายงานผลทางหองปฏบตการดานชววตถ ท าใหเกดความสะดวกรวดเรวและลดความผดพลาด เปนการเพมประสทธภาพในการควบคม ก ากบ ตดตามงานและรายงานผลวเคราะหของหองปฏบตการได, มการปรบปรงกระบวนการใหบรการขอมลสงพมพ ปรบปรง Flowchart กระบวนการใหบรการสงพมพ โดย น า Flowchart แจงผรบบรการทราบบน Website ท าใหผรบบรการลดภาระในการเดนทางเขามาตดตอของผรบบรการในบางขนตอนทไมจ าเปน, การน า Digital IT มาใชในงานตรวจวเคราะหอาหาร โดยการ

เพมประสทธภาพของโปรแกรมใหสามารถรบตวอยางและการบงชน าระบบ Barcode มาใชได และสามารถบนทกผลการตรวจวเคราะห ตลอดจนสามารถจดพมพรายงานการตรวจวเคราะหจากโปรแกรมได ตลอดจนสามารถการตรวจสอบสถานะรายงานผลการตรวจวเคราะห ผานเวบไซตส านกคณภาพและความปลอดภยอาหาร และโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคลอนท (Mobile Phone Application) ท าใหสะดวกและรวดเรวขน, การใหบรการทดสอบความช านาญดานยาและวตถเสพตดผานระบบอเลกทรอนกส 2 ระบบ ไดแก เวบไซตการทดสอบความช านาญ และแอพพล เคชนทสามารถด าเนนงานในขนตอนตางๆ ไดผ านระบบ

โทรศพทเคลอนท ตงแตการสมคร การยนยนช าระคาธรรมเนยม การแจงรหส การตอบรบตวอยาง การสงผลการทดสอบ การรายงานผลการทดสอบ การตอบรบรายงาน และการดาวนโหลดใบประกาศนยบตร ท าใหสามารถลดขนตอนและระยะเวลาทจากเดมทใชการตดตอสอสารผานการสงไปรษณย เปนตน

ในชวงตนป 2561 กรมไดจดเวทประชมเพอรบฟงเสยงสะทอนจากผปฏบตงานในฐานะผส ารวจความพงพอใจของหนวยงาน พบวา การส ารวจป 2560 ทผานมามบางขอค าถามไมตรงประเดนทควรจะถามในงานบรการบางอยาง จงด าเนนการเกบขอมลจากผแทนหนวยงานแบบรายหนวยงานในเวทประชมครงนน ซงขอมลทได คอ แมแบบส ารวจตามกระบวนการหลกและกระบวนการ



สนบสนนทมความครอบคลมตามพนธกจกรม แตหนวยงานทมภารกจหลกในลกษณะเดยวกน (แตกตางกนแคผลผลตหรอบรการ เชน การตรวจวเคราะหแตคนละดาน, งานทดสอบความช านาญเหมอนกนแตคนละดาน) ไมสามารถใชแบบสอบถามกลางของกรมรวมกนได อนเนองจากมมาตรฐานการปฏบตงานทแตกตางกนออกไป จงไดรวมกนทบทวนและปรบแบบส ารวจใหสอดคลองกบผลผลตและบรการของหนวยงาน โดยมงหวงวาจะสามารถน าขอมลจากการส ารวจไปใชประโยชนในการปรบปรงผลผลตและบรการไดจรงมากขน ท าใหในป 2561 มการประเมนความพงพอใจและไมพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยโดยใชแบบส ารวจภารกจหลก จ านวน 9 แบบ และแบบส ารวจภารกจสนบสนน จ านวน 3 แบบ ทงนอยระหวางด าเนนการส ารวจคาดวา จะน าผลทไดจากการใชแบบส ารวจแลกเปลยนเรยนรอยางตอเนองอกในชวงปลายปน 3.2 การสรางความผกพน ก. ผลผลต การบรการ และการสนบสนนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

กรมไดออกแบบ ก าหนดวธการ และด าเนนการการคนหาขอมลสารสนเทศปจจบนและขอมลสารสนเทศทมาจากการคาดการณในอนาคตทงทเปนขอมลสถานการณดานโรคและแนวโนมปญหาความเสยงดานสขภาพทอาจจะเกดขนตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ตลอดจนขอมลผลการด าเนนการของกรมในเชงสถตหรอผลลพธทแสดงถงแนวโนมของปญหาทเพมขนหรอลดลง ผานการด าเนนการ 2 ระดบ ไดแก การด าเนนการระดบกรมผานการตรวจจบขาว (News Clipping) และเปดรบขอเสนอแนะ ปญหาทพบบอย รวมถงขอรองเรยนในชองทางตางๆ สวนการด าเนนการระดบหนวยงาน แต ละหนวยงานผรบผดชอบหลก หรอเรยกวา เจาของกระบวนการ (Process Owner) จะคนหาขอมลสารสนเทศผานชองการสมภาษณ การประชมสมมนารวมกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การปรกษาหารอ การประชมรบฟงความ คดเหนเชงวชาการ และเปดรบขอเสนอแนะ ปญหาทพบบอย ขอรองเรยนในชองทางตางๆ เชนเดยวกบการด าเนนการระดบกรม รวมถงด าเนนการส ารวจความพงพอใจ/ไมพงพอใจ ความตองการ ความคาดหวง และขอเสนอแนะอน ๆทมาจากขอค าถามปลายเปด ตามทไดกลาวไวขางตน (3.1ก/ข) ซงในแตละปหนวยงานรบผดชอบหลก จะวเคราะหขอมลดงกลาวเพอพจารณาจดล าดบความส าคญเรงดวนพรอมทงประเมนความเสยงตอการด าเนนการเพอบรรลวสยทศนกรม พรอมกบรายงานผบรหารในเบองตนกอน ภายหลงจากนนกรมจะด าเนนการรวบรวมวเคราะห และกลนกรองขอมลผานกลไกคณะท างานด าเนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA หมวด 3) ซงจากการไดขอมลสารสนเทศดงกลาว พบวา ขอมลสารสนเทศมมากและเพยงพอตอการน ามาใชเปนขอมล (Input) ประกอบการตดสนใจของผบรหารในกระบวนการทบทวนวสยทศน พนธกจ และยทธศาสตร ของกรมในแตละปควบคกบการปรบแผนงาน/โครงการ กจกรรม ตวชวดผลลพธตามยทธศาสตร และการปรบปรงผลผลตและบรการเดม การทบทวนและออกแบบผลผลตและการใหบรการในรปแบบใหม ตลอดจนการปรบระบบงาน (Work System) และกระบวนการท างาน (Work Process) ภายใตผงระบบบรหารคณภาพ (QMS) ของระบบบรหารคณภาพซงเนนการตอบสนองตอความตองการและความคาดหวงของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยใหไดมากทสด ดงภาพท 3-5

เมอกรมไดผลผลตและบรการทปรบปรงใหม รวมถงผลผลตและบรการทออกแบบใหมซงไมเคยมมากอนตามความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในปจจบนและในอนาคตแลวนน (ตารางท 3-2) กรมจะก าหนดขอก าหนดทส าคญ (Key Requirement) ของผลผลตและบรการโดยระบผลลพธทคาดหวงในขนตอนทายสดของกระบวนการหลก (Core Process) ภายใตขอตกลงรวมกนระหวางกรมฯ ในฐานะผใหบรการกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในฐานะผสงมอบงานบรการภายใตหวงโซแหงคณคาของกรม โดยมการก าหนดการควบคมทส าคญ (Key Control) ก ากบในทกกระบวนการ รวมถงการวเคราะหความเสยง และระบบการตดตามประเมนผลเพอประกนคณภาพและสรางความมนใจในผลผลตและบรการทเตมไปดวยประสทธภาพตามมาตรฐานสากลกอนกลไกการสงมอบผลผลตและบรการผานชองทางตาง ๆจะเกดขน ทงน กรมไดมการทบทวนคมอการปฏบตงาน (WM), ระเบยบปฏบต (Quality Procedure: QP) รวมถงมาตรฐานการปฏบตงาน (Standard Operating Procedure: SOP) ทางหองปฏบตการอยางตอเนองทกปเพอความเปนปจจบน ทงน กรณทมสถานการณทเปลยนแปลงไปซงอาจจะสงผลกระทบตอผลผลตและบรการของกรมจนท าใหไมสามารถด าเนนการ

ภาพท 3-5 วธการ/ขนตอนการก าหนดและปรบปรงผลผลตและบรการของกรม



ตอบสนองผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยไดนน กรมจะใชกระบวนการปรบแผน (Rolling Plan) รองรบตอการเปลยนแปลง โดยมการจดตงงบนโยบายกรมในภาพรวมรองรบสถานการณฉกเฉนทเกดขนใหสามารถการด าเนนงานใหเกดความตอเนองไปไดโดยไมกระทบกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในปจจบน

ผรบบรการ/ ผมสวนไดสวนเสยปจจบน

ความตองการ และความคาดหวง

ผลผลต/ บรการทปรบใหม

ขอก าหนดทส าคญ กลไกการเขาถงผรบบรการ/ ผมสวนไดสวนเสยกลมใหม

หนวยงานภาครฐ ผประกอบการ มหาวทยาลย ชมชน ประชาชน

ถกตอง ทนตอสถานการณ

• องคความร เทคโนโลยและนวตกรรมดานวทยาศาสตรการแพทย

ถกตอง แมนย า อางองได หนงสอราชการ/ประชม/อบรม/สมมนา/สออเลกทรอนกส/ Website/อเมล/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล/ Collaborative

หนวยงานภาครฐ หองปฏบตการ และผประกอบการ

ถกตอง งายตอการเขาถง

• ขอมลคามาตรฐาน/คาอางองดานการแพทยและสาธารณสข

ถกตอง แมนย า อางองได

อย. คร. สสจ. รพ. ส านกงานต ารวจแหงชาต กรมราชทณฑ กรมคมประพฤต

ถกตอง แมนย า รวดเรว • ขอมลรายงานผลการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสข

ถกตอง แมนย า รวดเรว

หองปฏบตการภาครฐและเอกชน ถกตอง ใชอางองได • คาอางองมาตรฐานของวธตรวจวเคราะห (Reference Value)

ถกตอง แมนย า อางองได ท าแผนรวมกน/MOU/ Collaborative/โทรศพท/อเมล/

หองปฏบตการภาครฐและเอกชน เพยงพอตอความตองการ

• สารมาตรฐาน/วสดอางองดานการแพทยและสาธารณสข

ไดคณภาพตามมาตรฐาน หนงสอราชการ/Website/อเมล/โทรศพท

หองปฏบตการและหนวยงานภาครฐและเอกชน

ถกตอง ทนสมย ใชไดจรง

• มาตรฐานวธการตรวจวเคราะหผลตภณฑสขภาพ ยา สารเสพตด และชนสตรโรค

ถกตอง รวดเรว หนงสอราชการ/ประชม/อบรม/สมมนา/สออเลกทรอนกส/ Website/อเมล/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล

หองปฏบตการและหนวยงานภาครฐและเอกชน

ถกตอง แมนย า ทนเวลา

• มาตรฐานหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขของประเทศ (ดานชนสตรโรค และดานรงส)

ถกตอง แมนย า


ใหใบอนญาตและหนงสอจดแจงเรวขน

• การใหการอนญาต และรบแจงเพอการผลต ครอบครอง จ าหนาย น าเขา สงออก และน าผาน ตามพระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว และอนบญญตทเกยวของ

ใบอนญาตและหนงสอจดแจงถกตอง รวดเรวตามก าหนด

หนงสอราชการ/สออเลกทรอนกส/Website/อเมล/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล

หองปฏบตการภาครฐและเอกชน รบการพฒนาตามมาตรฐาน

• พฒนาคณภาพหองปฏบตการเครอขายดานการแพทยและสาธารณสข

หองปฏบตการเครอขายไดรบการพฒนาตามมาตรฐาน

หนงสอราชการ/ประชม/อบรม/สมมนา/สออเลกทรอนกส/ Website/อเมล/โทรศพท/โทรสาร/การประสานงานระหวางบคคล หองปฏบตการภาครฐและเอกชน ใหการรบรองเรวขน • รบรองคณภาพหองปฏบตการดาน

การแพทยและสาธารณสข ใบรบรองไดตามเวลาทก าหนด

หองปฏบตการภาครฐและเอกชน ถกตอง แมนย า ทนเวลา

• รายงานผลการสอบเทยบผลตภณฑดานรงสและเครองมอทางการแพทย


หองปฏบตการภาครฐและเอกชน ถกตอง แมนย า ทนเวลา

• รายงานทดสอบความช านาญดานการตรวจวเคราะหของหองปฏบตการ


หนวยงานภาครฐและเอกชน ผประกอบการ ชมชน ประชาชน

ถกตอง ทนตอสถานการณ

• ขอมลแจงเตอนภยสขภาพ ถกตอง รวดเรว เขาถงงาย

Website/โทรทศน/วทย/เฟสบ๏ค/ยทบ/จดหมายขาว

การปรบปรงผลผลตและบรการใหเปนไปตามความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (ตารางท 3-3) ไดอยางม

ประสทธภาพนน กรมจงมโครงการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหบรการเครองแมขายและระบบบรหารจดการฐานขอมลขน

ตารางท 3-3 การออกแบบผลผลตและบรการทปรบปรงใหมตามความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และกลไกการเขาถงผรบบรการ/ผมสวนไดสวนเสยกลมใหม



เพอใหหนวยงานภายในกรมไดใชความสามารถของเครองคอมพวเตอรแมขายบรการในการสนบสนนการท างาน ท าใหสามารถก าหนดรปแบบและแนวทางการพฒนาระบบสารสนเทศอเลกทรอนกสในภาพรวมของกรม สนบสนนขอมลกบหนวยงานทเกยวของไดอยางรวดเรว รวมทงเปนการลดความซ าซอนของงบประมาณการจดหาคอมพวเตอรเพอจดท าระบบงานและระบบบรหารจดการขอมลอกดวย ส าหรบการก าหนดและปรบผลผลตและบรการใหมของกรมภายใตโครงการน ไดแก “การพฒนากระบวนการขอใบอนญาตเครองก าเนดรงสเอกซดวยเทคโนโลย ในรปแบบ One-Stop-Service” (ภาพท 3-6) ซงวธการ/ขนตอนทเกยวของกบผขอการขนทะเบยนเครองก าเนดรงสเอกซทางการแพทยในปจจบนใชเวลาคอนขางนานถง 6 เดอน เนองจากมหนวยงานภาครฐทเกยวของ 4 หนวยงาน ไดแก กรมวทยาศาสตรการแพทย กรมสนบสนนบรการสขภาพ สถาบนเทคโนโลยนวเคลยรแหงชาต (องคการมหาชน) และส านกงานปรมาณเพอสนต, มนกวชาชพเกยวของ 5 วชาชพ, มคมอและแนวทางปฏบต 5 ฉบบ และมากกวา 50 หนา, แบบฟอรมและแผนผงกวา 10 ฉบบ, ขอมลทใชในแบบฟอรมซ าซอนมากกวา 80%, การพจารณาซ าซอน ลาชา ยงยาก และใชกระบวนการหนงสอสงตอหลายหนวยงาน จงมการปรบ Process Innovation เพอเพมประสทธภาพการท างานใหสามารถรองรบปรมาณงานทเพมขน โดยการบรณาการงานรวมกนระหวางหนวยงานภาครฐใหเกดการไหลของกระบวนการเดยว มการตดขนตอนของกจกรรมทท าซ าซอนลงไป และปรบตดตอหนวยงานแหงเดยว คอ กรมวทยาศาสตรการแพทย โดยจะน าระบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยเพมประสทธภาพของกระบวนการ (IT Support) และปรบลดเอกสารแบบฟอรมค าขอครอบครองเครองก าเนดรงสเอกซใหมเพยง 2 หนาเชอมโยงดวยระบบ IT รวมถงการม Responsive Web Application ทสามารถใชไดในอปกรณพกพา (Smart Mobile Device) ตาง ๆในการใหบรการขอมลส าหรบผรบบรการใหไดรบความสะดวกใหมากทสด ทงยงมการจดท าเอกสารคมอการใชบรการส าหรบดาวนโหลด ท าใหสามารถลดระยะเวลาทงกระบวนการไมเกน 2 เดอนเทานน

นอกจากน กรมยงปรบการใหบรการดานการพฒนาและรบรองหองปฏบตการทางการแพทยและสาธารณสขโดยการเพมประสทธผลและลดรอบระยะเวลาการรบรองความสามารถหองปฏบตการดวยระบบอเลกทรอนกสโดยการจดท าโปรแกรมการรบรองหองปฏบตการทเปนรปแบบอเลกทรอนกสในป 2560 ตงแตระบบสงค าขอรบรองผานเครอขายอนเตอรเนต ระบบคลงรายชอและประวตผตรวจประเมน Template การเขยนรายงานขอบกพรอง/ขอสงเกต ระบบการจดท ารายงานผลการตรวจประเมน ระบบการพจารณาผลการตรวจประเมนของคณะกรรมการ ระบบจดท าใบรบรอง และระบบแจงเตอนสถานะ การรบรองในทกขนตอนผานเครอขายอนเตอรเนต ภายใตโครงการพฒนาระบบสารสนเทศใหบรการเครองแมขายและระบบบรหารจดการฐานขอมล สงผลใหผรบบรการดานการรบรองหองปฏบตการสามารถเขาถงขอมลและตดตามกระบวนการระหวางการขอรบบรการไดโดยสะดวก และเปนการลดภาระงานของบคลากรผปฏบตงาน โดยจากกระบวนการใหการรบรองทผานมายงพบวา มผรบบรการทตองการความเรงดวนพเศษตามความจ าเปนทางดานกฎระเบยบของภาครฐ หรอความทนตอสถานการณการแขงขนทางการคา กรมจงไดตอบสนองความคาดหวงของผรบบรการทมความประสงคในการไดรบบรการทรวดเรว ผานชองทางการรบรองความสามารถหองปฏบตการดวนพเศษ (Fast Track Laboratory Accreditation) โดยลดระยะเวลากระบวนการรบรองซงจากเดมมการใชระยะรอคอยนานกวา 6 เดอน ใหสามารถไดรบบรการแลวเสรจไมเกน 90 วน ท าให กลมเปาหมายตางๆ ไดรบประโยชน เชน ผลตภณฑยาทขอขนทะเบยนบญชนวตกรรมไทยผานการตรวจวเคราะหคณภาพจากหองปฏบตการทผานการรบรอง ISO/IEC17025 และไดรบการขนทะเบยนตามระยะเวลาทก าหนด, หองปฏบตการดานการแพทยทผานการรบรอง ISO 15189 สามารถน าผลการรบรองไปใชในการประมลงานหรอท าขอตกลงดานงานวจยไดทนก าหนด, เพมขดความสามารถในการแขงขนส าหรบการตรวจวเคราะหดานการแพทยและสาธารณสขของประเทศ ฯลฯ ชองทางการรบรองความสามารถหองปฏบตการดวนพเศษ “Fast Track” สงผลใหผรบบรการของกรมมความพงพอใจเพมมากขนและสามารถลดขอรองเรยนจากหองปฏบตการทขอรบบรการดานการพฒนาและรบรองหองปฏบตการกบกรมอยางมาก กรมไดพฒนาระบบการใหบรการอยางตอเนองส าหรบงานออกใบอนญาตและรบจดแจงการผลต น าเขา สงออก ขาย น าผานและมไวในครอบครองซงเชอโรคและพษจากสตวตามพระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตว พ.ศ.2558 โดยเมอ เดอนตลาคม 2560 ไดลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอกบกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ในฐานะผดแลฐานขอมล ทะเบยนประวตราษฎร เพอขอใชประโยชนขอมลทะเบยนประวตราษฎรดวยระบบคอมพวเตอรใน 2 รายการ ไดแก การขอ ใชประโยชนขอมลทะเบยนประวตราษฎรจากฐานขอมลทะเบยนกลางดวยระบบคอมพวเตอร โดยวธการบรการขอมลทาง อเลกทรอนกส (Counter Service) และการขอใชโปรแกรมส าหรบอานขอมลจากบตรประจ าตวประชาชน ระบบการ ใหบรการดงกลาวน ชวยใหผรบบรการทมาตดตอราชการไมตองใชส าเนาบตรประชาชนในการด าเนนการตรวจสอบและ แสดงตวตน เปนการอ านวยความสะดวกแบบเบดเสรจทชวยเพมความ



รวดเรวในการตรวจสอบขอมลของผทมาขอรบบรการ และลดเอกสารทใชประกอบการยนค าขอตางๆ ของผรบบรการทมาตดตอราชการกบกรมไดอยางมาก นอกจากนกรมยงมการปรบปรงผลผลตและบรการอนๆ เชน การปรบเปลยนกระบวนการใหบรการ การลดขนตอนภายในหนวยงานเพอใหตวอยางสงถงหองปฏบตการเรวขน การปรบเปลยนกระบวนการตรวจวเคราะหเดมดวยการใชเทคโนโลยสมยใหม ซงกอใหเกดความปลอดภยตอผปฏบตงานมากขนรวมถงสามารถลดระยะเวลาในการตรวจวเคราะหได เชน การเปลยนกระบวนการตรวจวเคราะหสารเสพตดในปสสาวะจากวธ TLC มาเปนการใชเครอง GC-MS การเปลยนวธตรวจฮโมโกลบนไทปปงจากวธ LPLC มาเปน CE, การขยายขอบขายการใหบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการทตอบสนองตอความตองการและปญหาสขภาพในพนท เชน การเปดใหบรการตรวจวเคราะหน าเสยการเปดใหบรการตรวจธาลสซเมยแบบครบวงจร, การบรหารคาตรวจวเคราะหสารเสพตดในปสสาวะจากเดมทตองเรยกเกบจากผสงตวอยาง ซงมความยงยากและมการคางช าระจ านวนมาก ไมสะดวกทงผสงตวอยางและผใหบรการตรวจวเคราะห มาเปนการบรหารจดการในภาพรวมระหวางกรมกบส านกงานต ารวจแหงชาต ท าใหไมตองเรยกเกบคาตรวจวเคราะหจากผสง เปนตน

กรมด าเนนการสนบสนนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเพอการเขาถงผลผลตและบรการของกรมมาอยางตอเนอง โดยผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในแตละกลมตางมความตองการและความคาดหวงทตางกนแปรผนไปตามสถานการณทเปลยนแปลงไปรวมถงผลผลตและบรการในชวงเวลานน ๆดงนน ในทกปกรมจงไดทบทวนและจ าแนกกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยปจจบนตามพนธกจแยกยอยลงไปจนถงผลผลตและบรการ พรอมทงใชขอมลสถานการณและแนวโนมปญหาทอาจจะเกดขนในอนาคต รวมกบขอมลผลการด าเนนการของกรมในเชงสถตหรอผลลพธทแสดงถงแนวโนมของปญหาทเพมขนหรอลดลงมาวเคราะหเพอพยากรณกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทพงมในอนาคต และจดล าดบความส าคญของภารกจงานทควรจะเรงด าเนนการใหครอบคลมทกภารกจอยางเหมาะสมหรอปรบปรงใหดขน (ตารางท 3-4)

ตารางท 3-4 ตารางจ าแนกกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในปจจบนและอนาคต



ส าหรบวธการสนบสนนการเขาถงผลผลตและบรการของกรมมหลายรปแบบทงทางโทรทศน วทย เวบไซต ย ทบ คมองานบรการส าหรบ ประชาชน เชน คมอการใหบรการ ขอปฏบตในการสงสงตรวจ แบบสงตวอยางตรวจวเคราะห วธการเกบตวอยางสง ตรวจทางหองปฏบตการ แบบขอรบบรการ ฯลฯ ขาวประชาสมพนธ จดหมายขาว กรมวทยาศาสตรการแพทยส าหรบแจงขาวสารการใหบรการ การสรางความรความเขาใจ และ สอสารสาธารณะและแจงเตอนภยสขภาพ คมอมาตรฐานการปฏบตงาน หนงสอ เอกสารสอ สงพมพเผยแพรอน ๆรวมถงแอพพลเคชน ส าหรบการเขาถงขอมลขาวสารส าคญ ๆ ตวอยางเชน แอพพลเคชน “GREEN BOOK

2017” เกดขนจากการด าเนนการตามโครงการประกน คณภาพยา ตงแตป 2546- ปจจบน โดยกรมสม ตวอยางยาแผนปจจบนทมใชในโรงพยาบาลรฐทงในและนอกสงกดกระทรวงสาธารณสขทว ประเทศเพอ ตรวจวเคราะหคณภาพ เนนตรวจยาทมปรมาณการใชมาก ยามลคาสง ยาท มดชนการรกษาแคบ ยา ชวยชวต ยาชนดเดยวกน แตราคาแตกตางกนมากระหวางผผลต ยาทมแนวโนมไมคงตว หรอโรงพยาบาลสงสยในคณภาพ น ามาตรวจวเคราะหและตดสน ตามเกณฑมาตรฐานสากล ซงกรมตรวจวเคราะหไปแลว 572 รายการ ในจ านวนนเปนยาในบญชยาหลก

แหงชาตคดเปนรอยละ 85 มจ านวนตวอยางทตรวจวเคราะหกวา 16,000 ตวอยาง จาก 5,633 ทะเบยนต ารบยาทมผลการวเคราะหเขามาตรฐานอยาง นอย 3 รนผลตตอทะเบยนยา หรอหากตรวจมากกวานนตองไมพบรนผลตใดเลยทผดมาตรฐาน โดยรายชอผลตภณฑยาและ ผผลตทผานเกณฑการคดเลอกในแตละปจะไดรบการเผยแพรในหนงสอ “GREEN BOOK” และเพอการเขาถงผลผลตและบรการทสะดวกมากยงขนตาม Thailand 4.0 และ DMSc 4.0 กรมจงจดท า Mobile Application รองรบการใชงานผานสมารท โฟน ท าใหผรบบรการสามารถเขาสบคนขอมลยาและผผลตทผานการตรวจวเคราะหจาก GREEN BOOK ไดอยางรวดเรว และ ชวยใหโรงพยาบาลไดน าไปใชเปนขอมลอางองการจดซอยาตามหลกเกณฑการประเมนคาประสทธภาพตอราคา (Price Performance) ซงใชคดเลอกยาคณภาพในราคาทเหมาะสมไวบรการผปวยได กรมยงมการสนบสนนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยใหรบรรบทราบ (Promote) เพอการเขาถงบรการของกรมโดยการประชาสมพนธและแถลงขาวเปดตวผลผลตและบรการทเปนนวตกรรมดานสขภาพ บรการตรวจวเคราะห ชดตรวจและชดทดสอบใหมๆ ส าหรบประชาชนผสนใจ เชน กรมวทยาศาสตรการแพทย “เปดตวชดตรวจหา 'เชออโบลา' รผลใน 5-8 ชวโมง แมนย ากวา 90%”/ กรมวทยาศาสตรการแพทยเปดตว 'ลโอแทรป' (Leo Trap) "กบดกไขยง" นวตกรรมใหมอนแรกของไทย/ "กรมวทย" เปดตว "ต ารามาตรฐานยาสมนไพรไทย" หรอ "Thai Herbal Pharmacopoeia 2017" ทงหมด 70 ชนดแลว/ “กรมวทยาศาสตรการแพทย เปดบรการตรวจสารพนธกรรม เชอกอโรคไอกรนแหงแรกในภาคใต”/ กรมวทยาศาสตรการแพทย เปด”หองปฏบตการพษวทยา”500 ชนดแหงแรกของไทยทตรวจสารก าจดศตรพชไดไมนอยกวา 500 ชนด รองรบการสงออก ผกผลไมจ าหนายตางประเทศ เปนตน ทงน กรมยงมแนวทางในการสนบสนนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในการเขาถงผลผลตและบรการดานสขภาพอนๆ ทผานการตรวจสอบคณภาพผลตภณฑและใหการรบรองโดยกรม เชนกรณการพฒนา ตราสญลกษณตว “คว” (Q) เพอรบรองผลตภณฑสมนไพรทผานการตรวจสอบและรบรองคณภาพความปลอดภย ไรสารตองหาม โดยกรมจะเขาไปสนบสนนในเรองของการตรวจคณภาพผลตภณฑวามความเปนพษหรอไม มการผสมสารตองหาม เชน สเตยรอยด ปรอท ไฮโดรควโนนหรอไม รวมไปถงการตรวจสอบสารส าคญบงชในสมนไพรแตละตวดวยวาตองน าสวนไหนมาใชเพอใหไดประสทธภาพมากทสดซงขณะนอยระหวางด าเนนการคาดวา หากแลวเสรจจะชวยใหประชาชนสามารถผลต ผลตภณฑจากสมนไพรไดอยางมคณภาพ ปลอดภย จะชวยเพมความมนใจใหกบผใชผลตภณฑทงยงเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบผผลตได, การสนบสนนผประกอบการตลาดคาสงโดยใหความรเรองสารเคมก าจดศตรพชตกคางในผกสด/ผลไมสด รวมทงพฒนาและเตรยมความพรอมหองปฏบตการของตลาดคาสงในการขอรบรองหรอการขยายขอบขายระบบตรวจสอบสารพษตกคางในผกสด/ผลไมสด ส าหรบการคมครองผบรโภคดานสขภาพ ตลอดจนอาหารปลอดภยตามนโยบายของกระทรวงสาธารณสข, การพฒนาคณภาพสมนไพรดวยวทยาศาสตรการแพทยเพอสรางเศรษฐกจชมชน โดยกรมใหศนยวทยาศาสตรการแพทยทง 14 แหงทวประเทศ เขาไปพฒนาคณภาพวตถดบสมนไพร รวมถงผลตภณฑเครองส าอางสมนไพรใหมคณภาพไดมาตรฐาน มการถายทอดองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยในการผลตวตถดบและผลตภณฑเครองส าอางจากสมนไพร และสงเสรมศกยภาพของชมชนในการจ าหนายสมนไพรและผลตภณฑใหสามารถแขงขนได ทงยงมการ

ภาพท 3-7 Mobile Application “GREEN BOOK”

ภาพท 3-7 Mobile application “GREEN BOOK”



ตรวจวเคราะหคณภาพผลตภณฑเครองส าอางสมนไพรทผลตไดจากผประกอบการทเขารวมอบรม ท าใหผประกอบการและผบรโภคเชอมนในการเลอกซอผลตภณฑดงกลาว ปจจบนกรมมเครอขายผประกอบการทเขารวมโครงการกวา 149 ราย เปนตน

การสนบสนนผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเชงรกทเหนเปนรปธรรมมาอยางยาวนานอกรปแบบหนงของกรม คอ “หนาตางเตอนภยสขภาพ และอ.ส.ม.วทยาศาสตรการแพทยชมชน” ทขบเคลอนมากวา 10 ป ระหวางกรมฯ ศนยวทยาศาสตรการแพทยทง 15 แหง องคกรปกครองสวนทองถน รพ.สต. และเครอขายชมชน โดยกรมไดเขาไปสนบสนนองคความรและเทคโนโลยดานวทยาศาสตรการแพทย และการถายทอดการใชชดทดสอบเบองตนทพฒนาขนเพอใหกบชมชนไดน าไปใชทดสอบผลตภณฑสขภาพอยางงายไดดวยตนเอง รวมถงใหค าแนะน าปรกษาทางวชาการและพฒนาชองทางสอสารโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอใหชมชนสามารถแกไขปญหาไดอยางเหมาะสมตามมาตรการทางสงคมแบบมสวนรวม ซงชมชนกบหนวยงานภาครฐ และองคกรทองถนทเกยวของ รวมก าหนดขนมาเอง เพอใหชมชนมความเขมแขงสามารถเฝาระวงผลตภณฑสขภาพและจดการความเสยงของการการใชสารสเตยรอยดทไมปลอดภย ผลลพธความส าเรจจากการด าเนนการดงกลาวพบวา จ านวนเครอขายอ.ส.ม.วทยาศาสตรการแพทยชมชนทไดรบการพฒนาศกยภาพเพอเฝาระวงผลตภณฑสมเสยงในชมชนเพมขนจากเดมในป 2560 จ านวน 9,515 แหง รวมทงเกดศนยแจงเตอนภย เฝาระวง และรบเรองรองเรยนผลตภณฑสขภาพในชมชนตนแบบกวา 251 แหง ข. การสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย กรมสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเกดขนภายใตขอก าหนดระบบบรหารคณภาพมาตรฐานสากล ISO 9001:2015 ทเนนการใหความส าคญกบลกคา (Customer Focus) ซงสอดคลองกบเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ PMQA ทกรมด าเนนการอย กรมฯ จงมแนวคดในการสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (Customer Engagement) “เนนการท างานแบบมสวนรวม” สการพฒนาปรบปรงผลผลตและบรการ และเพมประสทธภาพการท างานของกรม ใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเหนคณคา (Value) ทกรมมอบใหจนเกดเปนความผกพนและมแนวโนมทจะใชบรการของกรมตอไปในอนาคต ซงกรมมรปแบบการสรางความสมพนธกบกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตามพนธกจแยกยอยลงไปจนถงผลผลตและบรการ เชน การสมมนารวมกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การประชมปรกษาหารอ การสอสารประชาสมพนธและการเปดรบฟงขอเสนอแนะจากชองทางโทรศพท โทรสาร เวบไซต อเมล ไลน เฟสบ๏ค กลองรบขอคดเหน และค าถามทพบบอย (ตามภาพท 3-7, 3-8, 3-9) โดยด าเนนการ 3 ระดบ ไดแก

1. การสรางความสมพนธระดบกรมอยางตอเนองในทกป ผานการประชมสมมนารวมกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย (Public Meeting) และการประชมรบฟงความคดเหนเชงวชาการ (Technical Hearing) รวมกบกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ซงผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยหลก ไดแก หนวยงานภาครฐ เชน อย. คร. สสจ. รพ. และหองปฏบตการของภาครฐและเอกชน นกวชาการ นกวจย มหาวทยาลยผประกอบการ และองคกรระหวางประเทศ ฯลฯ โดยประเดนหวขอในพดคย การระดมความเหน และใหขอเสนอแนะ เกยวของกบการพฒนาผลผลตและบรการของกรมใหสามารถตอบสนองความตองการไดอยางรวดเรวและตรงจด เชน ดานโรค ดานชววตถ ดานยาและวตถเสพตด ดานรงสและเครองมอแพทยฯลฯ ในป 2560 กรมด าเนนการเช งร กโดยได เชญผ ประกอบการด านช วว ตถภายในประเทศทงจากภาครฐและภาคเอกชน เชน ผแทนจากส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา องคการเภสชกรรม สถานเสาวภา ศนยบรการโลหตแหงชาต สภากาชาดไทย จ านวนกวา 100 คน เพอพฒนาและปรบปรงการใหบรการอตสาหกรรมยาชววตถทมประสทธภาพตอบสนองความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และตอบสนองไทยแลนด 4.0 และใหขอมลขาวสาร รบฟงขอเสนอแนะ เพอการพฒนาองคกรสอดคลองตามหลกธรรมมาภ

ภาพท 3-8 รปแบบการสรางความสมพนธ Public Meeting และ Technical Hearing



บาล สรางคณธรรมและความโปรงใสในการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตามขอก าหนดระบบคณภาพ ทงยงมการบรรยาย “อตสาหกรรมยาชววตถกบการพฒนาไปสไทยแลนด 4.0” และใหความรเพอสรางคณคาของการใหบรการอยางตอเนองสอดคลองเหมาะสมตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)

และลาสดเมอเดอนมกราคม 2561 กรมไดเปดเวทรบฟงผ รบบรการและผมสวนไดสวนเสยดานเครองมอแพทยอกครง เพอเปดโอกาสใหเครอขายพนธมตรเขามามสวนรวมในการก าหนดนโยบาย แผนงาน โครงการ กจการ การใหบรการ และเสรมสรางความเขาใจระหวางกน โดยเชญหนวยงานทงภาครฐ เอกชน สมาคม และผมสวนไดสวนเสยเขารวมรบฟง โดยกรม ประกาศนโยบายดานเครองมอแพทยวา กรมประสงคจะพฒนาการใหบรการตรวจวเคราะหดานเครองมอแพทยอยาง จรงจง และจะมการจดนทรรศการ open house เพอน าเสนอผลงานการวจยของกรมเพอใหผประกอบการสามารถ

น าไปพฒนาเปนผลตภณฑ หลงจากนนไดเปดเวทใหผเขารวมไดแสดงความคดเหน ประเดนทมความกงวลใจ และใหขอเสนอแนะตองานดานการใหบรการตรวจสอบคณภาพเครองมอแพทย ซงในเวทไดรบขอเสนอแนะการปรบปรงโดยกรมจะพฒนาใหทกหนวยงานในสงกดมการรายงานในรปแบบเดยวกน รวมถงการพฒนาระบบการช าระเงนอตราคาบ ารงการตรวจ วเคราะห เปนตน ท าใหผลลพธความพงพอใจตอกจกรรมสรางความสมพนธทดในภาพรวมผาน “Public Meeting”กบ ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเพมสงขนในทกป (2558-2560) รอยละ 86.03, 89.44 และ 89.47 ตามล าดบซงเกนกวา เปาหมายทก าหนดไวรอยละ 80

2. การสรางความสมพนธระดบหนวยงาน โดยเจาของกระบวนการ (Process Owner) ด าเนนการสรางความพนธตาม ประเดนภารกจหลกของหนวยงานผานการประชมปรกษาหารอ (Public Consultation) ซงหนวยงานในกรมจะจดเปนเวทเลก ๆ หรอเวทระดบกลาง หรอเวทระดบใหญไปตามสถานการณ ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยระดบหนวยงานคอกลมเดยวกบ ระดบกรม เนนการปรกษาหารอแนวทางด าเนนงานกบเครอขายรวมปฏบตงานเปนหลก เชน การประชมแลกเปลยนเรยนร “สายสมพนธ สายความคด กรมว ทย -อย .” , การประช มก บผ ผล ต เคร อ งส าอาง , กรมวทยาศาสตรการแพทย โดยศนยฯ ท 8 อดรธานรวมกบส านกงานสาธารณสขจงหวดนครพนม ผประกอบการโรงแรม รานอาหาร และเครอขายภาคประชาชนรวมพฒนางานดานอาหารปลอดภย ลดโรคตามแนวชายแดนไทย-ลาว ท าใหประชาชนบรโภคอาหารปลอดภย ชมชนสามารถดแล ความปลอดภยของอาหาร ลดปญหาการเจบปวยจากอาหารทไมปลอดภย เปนตน

3. การสรางความสมพนธของกลมศนยวทยาศาสตรการแพทย ผานการสมมนาแลกเปลยนความคดเหนและเสนอขอปญหาอปสรรค รวมถงแนวทางในการแกไขปญหาใหเกดความพอใจทกฝาย โดยศนยฯ จดสมมนา 2 ลกษณะ คอ จดสมมนารวมทกกลมผใชบรการรวมกบผมสวนไดสวนเสยในคราวเดยวกน และใหมชวงเวลา (Section) แยกกลมสมมนาเฉพาะดานเพอรบทราบขอปญหา ความตองการและขอเสนอแนะในแตละผลผลตและบรการ ในขณะทบางศนยฯ แยกการจดสมมนาตามกลมผใชบรการและผมสวนไดสวนเสย ผานกจกรรมการใหความรดานวชาการและกฎหมาย การายงานสถานการณของปญหาสขภาพในแตละดาน การเปดโอกาสให

ภาพท 3-9 รปแบบการสรางความสมพนธ Public Consultation

ภาพท 3-10 รปแบบการสรางความสมพนธ Public Information



ผใชบรการและกบผมสวนไดสวนเสยแสดงขอคดเหน ขอเสนอแนะ และน าเสนอปญหาอปสรรคตางๆ ตลอดจนถงการตอบค าขอซกถามขอสงสยตางๆ เชน ขนตอนการด าเนนงาน การเกบตวอยาง การน าสงตวอยาง การรกษาสภาพตวอยางขณะสงตรวจ การบนทกหรอใหขอมลในเอกสารน าสงตวอยาง การรบรายงานผลวเคราะห และยงไดการเปดใหผใชบรการและผมสวนไดสวนเสย เขาเยยมชมหองปฏบตการของศนยฯ ตงแตหองรบตวอยางไปจนถงหองปฏบตการเฉพาะดานตางๆ การแนะน าวธการตรวจวเคราะห ขอจ ากดและขอด รวมถงการใชเทคโนโลยชนสงในการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ เปนตน ทงนการสรางความสมพนธดวยวธนท าใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเกดความผกพนและอยากกลบมาใชบรการซ ามากขน

นอกเหนอจากน ศนยฯ ยงคงมชองทางการสรางความสมพนธอน ๆเชน การจดท ามาตรฐานการปฏบตงานเรองการจดการตวอยาง สงสงตรวจ เพอเปนแนวทางใหผปฏบตงานทตองพบปะกบผใชบรการไดใชประกอบการตดสนใจ ใหค าแนะน า และปฏสมพนธกบผใชบรการอยางถกตองตามหลกวชาการ ไมกอใหเกดความสบสนในการรบ-สงตวอยาง ตลอดจนการจดกจกรรมสานสมพนธอนๆ เชน การพฒนาผประกอบการผลตภณฑโอทอป (น าพรก) ซงเปนการบรณาการความรวมมอระหวางศนยฯ ส านกงานสาธารณสขจงหวด พาณชยจงหวด และผประกอบการ ผานการจดเวทใหความรเรองกระบวนการผลตทด และรบทราบขอปญหาของผลตภณฑแตละผประกอบการ การลงพนทเกบขอมลการผลต และเกบตวอยางครงท 1 ตรวจวเคราะหคณภาพทางหองปฏบตการ การคนขอมลผลการตรวจวเคราะหคณภาพผลตภณฑและวเคราะหสาเหตของปญหา และแนวทางแกไขปญหารวมกน ซงผลลพธทเกดขนหลงจากนน คอ ผประกอบการด าเนนการปรบปรงกระบวนการผลตตามทค าแนะน า กอใหเกดการ พฒนาคณภาพผลตภณฑทมความยงยน การสอสารประชาสมพนธเปนอกรปแบบหนงทกรมใชเพอสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดย กรมไดจดท าคมอการปฏบตงานในระบบบรหารคณภาพ “การสอสารประชาสมพนธ” ใหหนวยงานสามารถปฏบตงานในขนตอนท ตนเองมสวนเกยวของไดอยางถกตองโดยมฝายประชาสมพนธรบผดชอบในการใหขอมล ขาวสาร เรองราวทเปนขอเทจจรงทเปน ประโยชนขององคกร ใหกบบคคลภายนอกหรอบคลากรภายในผานสอตางๆ ทงสอสงพมพ ขาวเผยแพร จดหมายขาว สอมวลชน (หนงสอพมพ สอสงพมพ วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน ภาพยนตร และสออนเตอรเนต) สอกจกรรม ระบบเสยงตามสาย รายการ เสยงตามสาย และ Infographic ฯลฯ วธการขางตนทกลาวมาน ท าใหกรมสามารถสรางความสมพนธและความเขาใจอนดระหวางองคกรกบกลม ประชาชนทเกยวของใหเกดความความผกพนจนกลายเปนความรวมมอ (Collaborative) ในลกษณะพนธมตรรวมท างานเพมขน โดยในป 2560 มบนทกขอตกลง (MOU) ความรวมมอจ านวน 12 เรอง และเครอขายความรวมมอกวา 55 หนวยงาน กรมใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยางมาก จงก าหนดใหมกลไกในการบรหารจดการเรองรองเรยนมาอยางตอเนอง โดยใชแนวทางการบรหารจดการใหเกดขอยตอยางสมานฉนทตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยโดยมงหวง วาจะสามารถคงสมพนธภาพอนดทมตอกนไวได กรมจงไดจดท าคมอการจดการขอรองเรยนและทบทวนคมอในระบบบรหาร คณภาพ ISO9001:2015 เพอใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมนใจวากรมไดด าเนนการอยางทนทวงทอยางมประสทธภาพ และทกหนวยงานน าไปใชเปนแนวทางในการปฏบตทเปน มาตรฐานเดยวกนตงแตกระบวนการสอสาร การรบขอรองเรยน การบนทก การตอบรบ การตรวจสอบขอเทจจรง การตดสนใจ และการรายงานผล (ตามผงภาพท 3-10) โดยมคณะกรรมการ จดการขอรองเรยนทแตงตงขนโดยอธบด ท าหนาทควบคม ก ากบ ดแลการรบขอรองเรยน และบรหารจดการขอรองเรยนของกรม ควบคกบกลไกก ากบตดตามจากหวหนาหนวยงาน, OMR และรองอธบดทก ากบดแลหนวยงาน และจดตงศนยรบเรองรองเรยน เพอรบเรองรองเรยนผานชองทางตางๆ เชน ตรบขอรองเรยน โทรศพท โทรสาร อเมล เวบไซต หนงสอ จดหมาย ต ปณ. 1111 และ โทร. 1111 ศนยขอมลและรองเรยน ภาพท 3-11 การจดการขอรองเรยนของ

กรมวทยาศาสตรการแพทย



ภาพท 7-1 รอยละของหองปฏบตการทางการแพทยดานรงสวนจฉยของโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสขมผลการประเมนคณภาพและมาตรฐานบรการผานเกณฑ

มาตรฐานหองปฏบตการทางการแพทยดานรงสวนจฉย (นบสะสม)

ภาพท 7-3 จ านวนหองปฏบตการทมศกยภาพในการวนจฉยโรคตดเชออบตใหม และมระบบการสงตอตวอยาง(นบสะสม)

ภาพท 7-6 จ านวนสารมาตรฐานดานยาและวตถเสพตดทสามารถผลตเพอใชในงานควบคมคณภาพเภสชภณฑและพฒนาอตสาหกรรมยาในประเทศ

ภาพท 7-4 จ านวนรายการยาทไดมการวเคราะหทสามารถน าไปใชประโยชนในการจดซอตามโครงการประกนคณภาพยา

ภาพท 7-9 รอยละความส าเรจของรอยละเฉลยถวงน าหนกในการบรรลเปาหมายตามแผนปฏบตราชการของสวนราชการ

ภาพท 7-8 รอยละของหนวยงานทสามารถปฏบตราชการไดผลส าเรจไมนอยกวารอยละ 90

ภาพท 7-2 รอยละหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขทผานการรบรองตามมาตรฐานสากล

ภาพท 7-5 จ านวนชนดของสมนไพรในเครองส าอางทสามารถตรวจวเคราะหและเปดใหบรการ

ภาพท 7-7 รอยละความส าเรจของรอยละเฉลยถวงน าหนกในการบรรลเปาหมายตามแผนปฏบตราชการ

ของสวนราชการ

ภาครฐ รวมทงทมายนขอรองเรยนดวยตนเอง พรอมทงท าหนาทเปนฝายเลขานการในการกลนกรอง สงตอ ประสานงานเพอด าเนนการปรบปรงแกไขขอรองเรยนและสรปผลการด าเนนการตอผแทนฝายบรหารคณภาพ (QMR) เพอพจารณาทบทวน (Management Review) และเสนออธบด ซงผลลพธการจดการขอรองเรยนทผานมา พบวา มแนวโนมดขนทกป โดยขอรองเรยนลดลง และบรหารจดการใหเกดขอยตไดมากขน เชน ในป 2558-2560 กรมสามารถบรหารจดการขอรองเรยนทใหเกดขอยตไดรอยละ 50, 62.50, 69.23 ตามล าดบ ในขณะเดยวกนจ านวนขอรองเรยนเกยวกบการตรวจวเคราะหแลวเสรจไมทนตามก าหนดและความผดพลาดของรายงานกมจ านวนลดลง โดยในป 2558 จ านวน 88 ครง, ป 2559 จ านวน 79 ครง (ลดลง 9 ครง) และป 2560 มความผดพลาด 44 ครง (ลดลง 35 ครง)

หมวด 7 ผลลพธการด าเนนงาน 7.1 ดานประสทธผลและการบรรลพนธกจ

กรมวทยาศาสตรการแพทยมการก าหนดตวชวดผลผลตและบรการทตอบสนองตอภารกจหลกทส าคญของกรม เชน ทางดานการประเมนคณภาพหองปฏบตการ การใหการรบรองมาตรฐาน การขออนญาตในการน าเขาเชอโรคและพษจากสตว และการวจยและพฒนา ผลลพธจากการด าเนนงานพบวามแนวโนมทสงขน แสดงไดตามภาพท 7-1 ถง 7-6

ในดานการน ายทธศาสตรไปปฏบต กรมฯ ไดมการจดท าค ารบรองการปฏบตราชการและการตดตามประเมนผลเพอใหบรรลเปาหมายตามแผนปฏบตราชการและพบวาการปฏบตราชการมการด าเนนงานบรรลตามแผนไดรอยละ 100 รวมทงหนวยงานทสามารถจดท าค ารบรองการปฏบตราชการมผลการปฏบตราชการไมนอยกวารอยละ 90 นนแนวโนมเพมขนทกป แสดงผลการด าเนนงานไดตามภาพท 7-7 ถง 7-8 7.2 ดานการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

จากการปรบปรงกระบวนงานใหมคณภาพ ประสทธภาพ และเกดความโปรงใสทสนองตอนโยบายปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต รวมทงการสรางความสมพนธการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะเพอพฒนางานตามภารกจดานตางๆ ของกรมฯ ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจของตอกระบวนงานท างานทเพมขน ดงภาพท 7-9 และ 7-15

สวนท 4 ผลลพธการด าเนนงาน



ภาพท 7-11รอยละความพงพอใจของการใหบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ

ภาพท 7-15 รอยละความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอกจกรรมสรางความสมพนธการรบฟงความคดเหนและ

ขอเสนอแนะเพอพฒนางานดานการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการดานสขภาพ ดานชนสตรโรค และดานเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย

และสาธารณสข

ภาพท 7-12 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการดานการทดสอบ/ตรวจวเคราะหใน

ผลตภณฑเครองส าอาง

ภาพท 7-13 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการตรวจวเคราะห

อาหารเพอควบคมคณภาพทางหองปฏบตการ

ภาพท 7-21 รอยละของบคลากรกลมเปาหมายไดรบการพฒนาหลกสตรผบรหารการสาธารณสขระดบตน ผบรหารการสาธารณสขระดบกลาง นกบรหารการแพทยและสาธารณสขระดบสง และนก

บรหารระดบสงของส านกงาน ก.พ.

ภาพท 7-20 จ านวนขาราชการผมผลสมฤทธสงของกรมวทยาศาสตรการแพทย

ภาพท 7-22 รอยละของการรบรและเขาใจแผนปฏบตราชการ ภาพท 7-23 ความส าเรจของการก ากบการบรหารงบลงทนใหสามารถเบกจายไดเกนกวาเปาหมายทก าหนด

ภาพท 7-24 ความส าเรจของการก ากบการบรหารงบภาพรวมใหสมารถเบกจายไดเกนกวาเปาหมายทก าหนด

ภาพท 7-25 ระดบคณธรรมและความโปรงใสการด าเนนงานของหนวยงาน (ITA)

ภาพท 7-14 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการตรวจวเคราะหอาหารเพอควบคม

คณภาพทางหองปฏบตการ

นอกจากนแลวกรมฯ ไดก าหนดหนวยงานในสงกดกรมใหมการปรบปรงคณภาพการใหบรการทกหนวยงานตงแตป 2558 จนถงปจจบน 2560 ตามระบบคณภาพและก าหนดเปนตวชวดตามค ารบรองการปฏบตราชการฯ และใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยดวยการใหบรการทางการเงนผานระบบ Teller payment เพออ านวยความสะดวกในการช าระคาบรการใหกบผรบบรการ อกทงมระบบการจดการขอรองเรยนทไดรบการจดการไดรอยละ 100 และยงมหนวยงานใหความรวมมอและเกดเครอขายแจงเตอนภยสขภาพทเพมมากขนเพอใหการปฏบตงานบรรลเปาหมายทตงไว ดงภาพท 7-16 ถง 7-19

7.3 ดานการมงเนนบคลากร ผลลพธดานขดความสามารถและอตราก าลงบคลากร กรมไดสรางขาราชการผมผลสมฤทธสง (HiPPS) เพมขนอยางตอเนอง โดยปจจบนมจ านวน จ านวน 23 ราย ดงภาพท 7-20 ส าหรบดานการพฒนาบคลากรกลมเปาหมายไดรบการพฒนาหลกสตรผบรหารการสาธารณสขระดบตน ผบรหารการสาธารณสขระดบกลาง นกบรหารการแพทยและสาธารณสขระดบสง และนกบรหารระดบสงของส านกงาน ก.พ. เปนไปตามเปาหมาย ดงภาพท 7-21

7.4 ดานการน าองคการและการก ากบดแล

ผลการด าเนนการดานการก ากบดแลองคการของผบรหารทมการก ากบการบรหารงบลงทนและงบภาพรวมสงผลใหสามารถเบกจายไดเกนกวาเปาหมาย ดงภาพท 7-22 ถง 7-24 ดานการก ากบประพฤตปฏบตตามหลกนตธรรม ความโปรงใส และจรยธรรมท าใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมความเชอมนตอการใหบรการของกรมฯ เพมขน ดงภาพท 7-25

ภาพท 7-16 จ านวนหนวยงานทเพมชองทางการใหบรการทางการเงนผานระบบ Teller payment

ภาพท 7-17 รอยละของขอรองเรยนทไดรบการจดการ ภาพท 7-19 จ านวนศนยแจงเตอนภย เฝาระวงและรบเรองรองเรยนปญหาผลตภณฑสขภาพในชมชนตนแบบทจดตงขน

โดยการสงเสรมสนบสนนองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยจากกรมวทยาศาสตรการแพทย

ภาพท 7-19 จ านวนเครอขาย อสม. วทยาศาสตรการแพทยชมชนทไดรบการพฒนาศกยภาพเพอเฝาระวง

ผลตภณฑสขภาพทสมเสยงในชมชน



ภาพท 7-30 จ านวนครงการแจงเตอนภยสขภาพทสอสารตอสาธารณะโดยผบรหารองคการ

ภาพท 7-29 จ านวนหนวยบรการปฐมภมลงทะเบยนเปนศนยเฝาระวงและแจงเตอนภยสขภาพในระบบฐานขอมลหนาตาง

เตอนภยสขภาพ

ภาพท 7-31 จ านวนงบประมาณรายจายประจ าปทเพมขน (ลานบาท)

ภาพท 7-32 จ านวน อสม. วทยาศาสตรการแพทยในชมชนทเขารวมการใชขอมลหนาตางเตอนภยสขภาพ (นบสะสม)

ภาพท 7-33 จ านวนผลงานวชาการ/งานวจยและพฒนาดานโรคและการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการทไดรบรางวล

ภาพท 7-34 จ านวนนวตกรรมชดทดสอบ (Test Kit) ทถายทอดใหภาคเครอขายน าไปใชประโยชนในเชง

พาณชย (นบสะสม)

ภาพท 7-35 จ านวนขอตกลงความรวมมอ (MOU) ระหวางหนวยงานภายในประเทศและตางประเทศทด าเนนงานรวมกนเพอตอบสนองความตองการดานวทยาศาสตร

การแพทยและสาธารณสข

ภาพท 7-36 จ านวนขอมลการแจงเตอนภยสขภาพในผลตภณฑสขภาพทไมปลอดภย

ภาพท 7-37 จ านวนองคความรในฐานขอมลงานวจย เทคโนโลยและนวตกรรมไปสการเผยแพรสาธารณะ (นบสะสม)

ดานสงคมและชมชน พบวาจ านวนหนวยบรการปฐมภมลงทะเบยนเปนศนยเฝาระวงและแจงเตอนภยสขภาพในระบบฐานขอมลหนาตางเตอนภยสขภาพศนยเฝาระวงและแจงเตอนภยสขภาพทไดรบการพฒนาศกยภาพใหมความเขมแขงในการดแลชมชนตนเองไดเพมขนทกปดงภาพท 7-29 นอกจากนแลวผบรหารยงไดมการแจงเตอนภยสขภาพทสอสารตอสาธารณะและใหความรเกยวกบภยสขภาพกบประชาชนเพมขนอยางตอเนองดงภาพท 7-30

7.5 ดานงบประมาณ การเงนและการเตบโต ไดรบจดสรรงบประมาณรายงานจายประจ าปทเพมขน

(ลานบาท) ดงภาพท 7-31 ส าหรบดานการเตบโตมจ านวน อสม. วทยาศาสตรการแพทยชมชนทเขารวมการใชขอมลผานหนาตางเตอนภยสขภาพ ดงภาพท 7-32

ดานการวจยและพฒนา มจ านวนผลงานวจยพฒนา และนวตกรรมวทยาศาสตรการแพทยทไดรบรางวล เพมขน จ านวน 12 เรอง ดงภาพท 7-33 และมจ านวนนวตกรรมชดทดสอบ (Test Kit) ทถายทอดใหภาคเครอขายน าไปใชประโยชนในเชงพาณชย ดงภาพท 7-34 ในสวนของความรวมมอระหวางหนวยงานไดมการจดท าขอตกลงความรวมมอ (MOU) ระหวางหนวยงานภายในประเทศและตางประเทศจ านวน 13 เรอง ดงภาพท 7-35

7.6 ดานประสทธผลของกระบวนการและการจดการหวงโซอปทาน

ดานประสทธผลและประสทธภาพของกระบวนในภารกจหลกของกรมฯ การวจย พฒนา ไดมการจดท าฐานขอมลองคความรดานงานวจยเพอใหผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย ผทสนใจ และประชาชน สามารถคนหาขอมลผลงานวจยทมประโยชนและตรงตอความตองการ กรมฯ มจ านวนฐานขอมลองคความรในฐานขอมลงานวจยจ านวน 60 ฐาน และจ านวนองคความรในฐานขอมลงานวจย เทคโนโลยและนวตกรรมไดเผยแพรไปสสาธารณะเพมขน ในป 2560 จ านวน 729 เรอง ดงภาพท 7-36 และยงมขอมลในการแจงเตอนภยในผลตภณฑสขภาพทไมปลอดภย จ านวน 778 ผลตภณฑ เรอง ดงภาพท 7-37



ตารางท 7 -1 ผลลพธการด าเนนการ Category/Item No ชอตวชวด คาเปาหมาย ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด

พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560 หมวด 7 ผลลพธการด าเนนการ 7.1ผลลพธดานประสทธผลและการบรรลพนธกจ

1

ตวชวดผลผลตและบรการตามพนธกจหลกของสวนราชการ

1.1

รอยละของหองปฏบตการทางการแพทยดานรงสวนจฉยของโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสขมผลการประเมนคณภาพและมาตรฐานบรการผานเกณฑมาตรฐานหองปฏบตการทางการแพทยดานรงสวนจฉย (นบสะสม)

รอยละ 100 81.03

92.03 97.26

1.2 รอยละหองปฏบตการดานการแพทยและสาธารณสขทผานการรบรองตามมาตรฐานสากล (ISO 15189, ISO 22870, ISO 15190, ISO/IEC 17025, ISO/IEC 17043 , OECD GLP, ISO Guide 34)

รอยละ 97 96.99 97.71 99.33

1.3 รอยละของหนวยงานทไดรบใบอนญาตในการ น าเขาเชอโรคและพษจากสตว

รอยละ 100 100 100 100

1.4 จ านวนหองปฏบตการทมศกยภาพในการวนจฉยโรคตดเชออบตใหม และมระบบการสงตอตวอยาง(นบสะสม)

82 แหง 82แหง 82แหง 85แหง

1.5 จ านวนรายการยาทไดมการวเคราะหทสามารถน าไปใชประโยชนในการจดซอตามโครงการประกนคณภาพยา

18 รายการ 18 รายการ 18 รายการ 21รายการ

1.6 จ านวนองคความรดานสมนไพรทไดจากการวจยและน าไปใชประโยชนในการพฒนาผลตภณฑสขภาพ(นบสะสม)

16 เรอง 16 เรอง 23 เรอง 31 เรอง

1.7 จ านวนชนดของสมนไพรในเครองส าอางทสามารถตรวจวเคราะหและเปดใหบรการ

6 ชนด 6 ชนด 6 ชนด 8 ชนด

1.8 ชนดของชววตถมาตรฐานเพอใชในงานควบคมคณภาพชววตถทผลตในแตละปตามความตองการของหองปฏบตการภาครฐและเอกชน

6/2,000 ชนด/หลอด

6/354 8/2,119 6/2,151

1.9 จ านวนสารมาตรฐานยาและวตถเสพตดทสามารถผลตเพอใชในงานควบคมคณภาพเภสชภณฑและพฒนาอตสาหกรรมยาในประเทศ

24 ชนด 23 ชนด 26 ชนด 26ชนด

2 ตวชวดดานน ายทธศาสตรไปปฏบต 2.1 รอยละความส าเรจของรอยละเฉลยถวงน าหนกในการบรรล

เปาหมายตามแผนปฏบตราชการของสวนราชการ รอยละ 100 100 100 100

2.2 รอยละของหนวยงานทสามารถปฏบตราชการไดผลส าเรจไมนอยกวารอยละ 90

รอยละ 90 96.77 100 100

7.2ผลลพธดานการใหความส าคญผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

3 ตวชวดดานความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

3.1 รอยละความพงพอใจภาพรวม รอยละ 80 86.87 87.17 87.16 3.2

รอยละความพงพอใจของการใหบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ

รอยละ 80 87.94

88.51 88.56

3.3

รอยละความพงพอใจของการใหบรการรบรองหองปฏบตการ รอยละ 80 85.59 85.10 85.62

3.4 รอยละของหนวยงานในสงกดกรมฯ ทมการปรบปรงคณภาพการใหบรการ

รอยละ 100 100 100 100

3.5 รอยละของหนวยงานทด าเนนการส าเรจไดตามแผนปรบปรงคณภาพการใหบรการ

รอยละ 90 90 90 95

7.2ผลลพธดานการใหความส าคญผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

3 ตวชวดดานความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย(ตอ)

3.6 รอยละความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอกจกรรรมสรางความสมพนธการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะเพอพฒนางานดานการตรวจวเคราะหทางหองปฏบ ตการดานสขภาพ ดานชนสตรโรค และดานเทคโนโลยชวภาพทางการแพทยและสาธารณสข

รอยละ 80 83.76 85.76 88.32

3.7 รอยละความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอกจกรรรมสรางความสมพนธการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะเพอพฒนางานดานการตรวจวนจฉยการตดเชอเอชไอว-1 ในเดกจากแมสลก

รอยละ 80 87.55 95.08 91.71

3.8 รอยละความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอกจกรรรมสรางความสมพนธการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะเพอพฒนางานดานการพฒนาเครอ ขายหองปฏบตการเทคนคการแพทย

รอยละ 80 90.77 91.05 91.75



Category/Item No ชอตวชวด คาเปาหมาย ขอมลยอนหลงอยางนอย 3 จด พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2559 พ.ศ. 2560

3.9 รอยละความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอกจกรรรมสรางความสมพนธการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะเพอพฒนางานดานชววตถ

รอยละ 80 83.57 90.33 90.13

3.10 รอยละความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอกจกรรรมสรางความสมพนธการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะเพอพฒนางานดานมาตรฐานหองปฏบตการ

รอยละ 80 84.52 84.99 85.48

3.11 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการดานการทดสอบ/ตรวจวเคราะหในผลตภณฑเครองส าอาง

รอยละ 80 79.12 81.18 84.52

3.12 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการดานยาและวตถเสพตด

รอยละ 80 91.49 91.34 89.90

3.13 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการดานรงสและเครองมอแพทย

รอยละ 80 84.96 84.42 82.85

3.14 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการตรวจวเคราะหอาหารเพอควบคมคณภาพทางหองปฏบตการ

รอยละ 80 86.02 87.92 88.67

3.15 รอยละความพงพอใจของผรบบรการตอการใหบรการตรวจวเคราะหตดเชอ เอชไอว-1 ดวยวธ PCR ในเดกทคลอดจากแมตดเชอ

รอยละ 80 91.40 92.20 92.50

4

ตวชวดดานการใหความส าคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

4.1 จ านวนหนวยงานทเพมชองทางการใหบรการทางการเงนผานระบบ Teller payment

8 แหง 7 แหง 9 แหง 9 แหง

4.2 รอยละของขอรองเรยนทไดรบการจดการ รอยละ 100 100 100 100 4.3 รอยละขอรองเรยนทสามารถบรหารจดการใหเกดขอยต รอยละ 100 50 62.50 69.23

4.4 จ านวนขอรองเรยนการตรวจวเคราะหแลวเสรจไมทนตามก าหนดและความผดพลาดของรายงานลดลง

66 ครง 88 ครง 79 ครง 44 ครง

4.5 รอยละของแบบส ารวจความพงพอใจตามกระบวนงานภารกจหลกทไดมการทบทวนและปรบปรงอยางตอเนอง

รอยละ 100 - 100 100

4.6 รอยละขอรองเรยนการพมพรายงานผดพลาด (ดานยาและวตถเสพตด) ไดด าเนนการแกไขขอรองเรยนแลวเสรจภายในเวลาทก าหนด

รอยละ 100 100

100

100

4.7 จ านวนขอตกลงความรวมมอ (MOU) ระหวางหนวยงานภายในประเทศและตางประเทศทด าเนนงานรวมกนเพอตอบสนองความตองการดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข

10 เรอง 8 เรอง 13 เรอง 12 เรอง

4.8 จ านวนหนวยงาน/สถาบนทมความรวมมอในการปฏบตงานเพอบรรลเปาหมายตามผลผลตและบรการ

60 หนวยงาน 69 หนวยงาน 50 หนวยงาน 55 หนวยงาน

4.9 จ านวนศนยแจงเตอนภย เฝาระวงและรบเรองรองเรยนปญหาผลตภณฑสขภาพในชมชนตนแบบทจดตงขนโดยการสงเสรมสนบสนนองคความรดานวทยาศาสตรการแพทยจากกรมวทยาศาสตรการแพทย

90 แหง 5 แหง 90 แหง 251แหง

4.10 จ านวนเครอขาย อสม. วทยาศาสตรการแพทยชมชนทไดรบการพฒนาศกยภาพเพอเฝาระวงผลตภณฑสขภาพทสมเสยงในชมชน

7,000 แหง 3,000 แหง 7,115 แหง 9,515 แหง

4.11 จ านวนผรบบรการทมาใชบรการ (เฉพาะสวนกลาง) 4,000 คน 4,367คน 7,907คน 4,807คน 7.3 ผลลพธดานการมงเนนบคลากร

5 ตวชวดดานขดความสามารถและอตราก าลงบคลากร 5.1

จ านวนขาราชการผมผลสมฤทธสงของกรมวทยาศาสตรการแพทย

21 คน 18

23

26

5.2 สดสวนอตราวางขาราชการเทยบกบจ านวนอตราก าลงขาราชการของกรม

4 4.31 5.59 5.71

6 ตวชวดดานบรรยากาศการท างาน 6.1

รอยละความพงพอใจของบคลากรทมตอสภาพแวดลอมการท างาน

รอยละ 75 73.40

68.20

64.70

7 ตวชวดดานการท าใหบคลากรมความผกพน 7.1 รอยละอตราการโอน/ยาย ลาออกของขาราชการ รอยละ 2.50 2.84 2.16 3.84 7.2 รอยละอตราการลาออกของพนกงานกระทรวงสาธารณสข รอยละ 5 6.90 4.83 8.40 7.3 รอยละความผกพนของบคลากรทมตอองคการ รอยละ 82.50 82.20 82.76 68.74




8 ตวชวดดานการพฒนาบคลากรและการพฒนาผน าของสวนราชการ

8.1

รอยละของบคลากรกลมเปาหมายไดรบการพฒนาหลกสตรผบรหารการสาธารณสขระดบตน ผบรหารการสาธารณสขระดบกลาง นกบรหารการแพทยและสาธารณสขระดบสง และนกบรหารระดบสงของส านกงาน ก.พ.

รอยละ 100 100

100

100

8.2 รอยละของบคลากรกลมเปาหมายไดรบการพฒนาตามแผนพฒนาบคลากร

รอยละ 100 100 98.62 94.24

7.4ผลลพธดานการน าองคการและการก ากบดแล

9 ตวชวดดานการน าองคการ

9.1 รอยละของการรบรและเขาใจแผนปฏบตราชการ รอยละ 75 72.80 68.20 72.30

10 ตวชวดดานการก ากบดแลองคการ 10.1 ความส าเรจของการก ากบการบรหารงบลงทนใหสามารถ

เบกจายไดเกนกวาเปาหมายทก าหนด รอยละ 87 86.98 89.65 97.90

10.2 ความส าเรจของการก ากบการบรหารงบภาพรวมใหสามารถเบกจายไดเกนกวาเปาหมายทก าหนด

รอยละ 96 97.36 97.46 99.15

10.3 รอยละของหนวยงานทด าเนนการตามหลกคณธรรมและความโปรงใส

รอยละ 100 100 100 100

11 ตวชวดดานกฎหมายและกฎระเบยบขอบงคบ 11.1 พฒนาพระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตวใหทนสมยและ

เหมาะสมกบสถานการณ ป 2557 และป 2558 ด าเนนการพฒนา

พระราชบญญตเชอโรคและพษจากสตวตามกระบวนการอยางเปนระบบ

มผลบงคบใชวนท 22 กมภาพนธ

2559 11.2 รอยละของการจดท ากฎหมายล าดบรอง รอยละ 100 - รอยละ 100

(23 เรอง) รอยละ 100

11.3 กฎหมายล าดบรองทมการประกาศใช 23 เรอง - - 7 เรอง 11.4 รอยละของคมอ,มาตรฐานการปฏบตงานทจดท าครอบคลม

ภารกจหลก/ภารกจสนบสนนและเผยแพรใหกบบคลากรทเกยวของน าไปปฏบต

รอยละ 100 100 100 100

11.5 รอยละของคมอหนวยงานทประกาศใชในระบบคณภาพ ISO 9001 : 2015

รอยละ 100 100 100 100

11.6 รอยละของหนวยงานทด าเนนการตามคมอการปฏบตงานตามระบบคณภาพ ISO 9001 : 2015

รอยละ 100 100 100 100

12 ตวชวดดานการประพฤตปฏบตตามหลกนตธรรมความโปรงใสและจรยธรรม

12.1

ระดบคณธรรมและความโปรงใสการด าเนนงานของหนวยงาน (ITA)

รอยละ 75 82.47 79.25 87.57

12.2 รอยละความเชอมนของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอผลการใหบรการ

รอยละ 84 84.56 84.84 82.22

13 ตวชวดดานสงคมและชมชน 13.1

จ านวนหนวยบรการปฐมภมลงทะเบยนเปนศนยเฝาระวงและแจงเตอนภยสขภาพในระบบฐานขอมลหนาตางเตอนภยสขภาพ

761 แหง 412แหง 900แหง 5,850 แหง

13.2 จ านวนครงการแจงเตอนภยสขภาพทสอสารตอสาธารณะโดยผบรหารองคกร

185 ครง 179 ครง 191 ครง 194 ครง

13.3 จ านวนเรองการแจงภยสขภาพทไดรบการเผยแพรผานสอ 67 เรอง 65เรอง 74เรอง 86 เรอง 13.4 จ านวนครงในการใหความรภยสขภาพกบประชาชน 400 ครง 409 ครง 434 ครง 483 ครง

7.5 ผลลพธดานงบประมาณการเงนและการเตบโต

14

ตวชวดดานผลการด าเนนการดานงบประมาณและการเงน

14.1 จ านวนงบประมาณรายจายประจ าปทเพมขน (ลานบาท)

1,192 (ลานบาท)




15 ตวชวดดานการเตบโต 15.1 จ านวนหองปฏบตการอางองดานสาธารณสขทไดรบการ

ยอมรบในภมภาคอาเซยน 5 แหง 5แหง 5แหง 5 แหง

15.2 จ านวน อสม.วทยาศาสตรการแพทยในชมชนทเขารวมการใชขอมลหนาตางเตอนภยสขภาพ (นบสะสม)

2,171 คน 1,991คน 2,292 คน 21,822คน

15.3 จ านวนอนสทธบตรทไดรบตอป 1 เรอง 0เรอง 5เรอง 0เรอง 15.4 จ านวนผลงานวจยพฒนาและนวตกรรมวทยาศาสตร

การแพทยทไดรบรางวล 4 เรอง 2 เรอง 12 เรอง 4เรอง

15.5 จ านวนผลงานวชาการ/งานวจยและพฒนาดานโรคและการตรวจวเคราะหและการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการทไดรบรางวล

10 เรอง 8 เรอง 11 เรอง 12เรอง

15.6 จ านวนผลงานวชาการ/งานวจยและพฒนาดานคมครอง 8 เรอง 8 เรอง 9 เรอง 5เรอง




ผบรโภคทไดรบรางวล 15.7 จ านวนนวตกรรมชดทดสอบ (Test Kit) ทถายทอดใหภาค

เครอขายน าไปใชประโยชนในเชงพาณชย (นบสะสม) 23 รายการ 18 รายการ 27รายการ 28รายการ

15.8 จ านวนโรงพยาบาลทเขารวมการพฒนาศกยภาพหองปฏบตการเครอขายเฝาระวงเชอดอยาตานจลชพ

88 แหง 85 แหง 88 แหง 93แหง

7.6 ผลลพธดานประสทธผลของกระบวนการและการจดการหวงโซอปทาน

16 ตวชวดดานประสทธผลและประสทธภาพของกระบวนการ 16.1 จ านวนฐานขอมลองคความรดานงานวจย 50 ฐาน 43 ฐาน 59 ฐาน 60 ฐาน 16.2 จ านวนขอมลการแจงเตอนภยในผลตภณฑสขภาพท ไม

ปลอดภย 150 ผลตภณฑ 17

ผลตภณฑ 244

ผลตภณฑ 778

ผลตภณฑ 16.3 จ านวนหองปฏบตการของหนวยงานภาครฐทมการปฏบตตาม

พ.ร.บ.เชอโรคและพษจากสตว (นบสะสม) 478 แหง 478 แหง 635 แหง 663 แหง

16.4 จ านวนงานวจยทไดรบการตพมพในวารสารในประเทศ 17 เรอง 16เรอง 17 เรอง 12 เรอง 16.5 จ านวนงานวจยทไดรบการตพมพในวารสารในตางประเทศ 10 เรอง 26 เรอง 16 เรอง 34 เรอง 16.6 จ านวนองคความรในฐานขอมลงานวจย เทคโนโลย และ

นวตกรรมไปสการเผยแพรสาธารณะ (นบสะสม) 720 เรอง 707 เรอง 723 เรอง 729 เรอง

16.7 องคความรในการปฏบตงานทไดรบรางวล 4 เรอง - 2 เรอง 6 เรอง

16.8 รอยละจ านวนองคความรทไดรบการแลกเปลยนเรยนรตามแผนการจดการความรของกรมวทยาศาสตรการแพทย

รอยละ 100 100 100 100

16.9 รอยละของตวอยางผลตภณฑเครองส าอางและวตถอนตรายทตรวจวเคราะหแลวเสรจตามก าหนดระยะเวลาแลวของงานบรการตรวจวเคราะห

รอยละ 50 20.05 52.45 64.31

16.10 ระบบสารสนเทศตดตามแผนงาน/งบประมาณ (DOC) มความเทยงตรง (รอยละ)

รอยละ 90 72.95 83.98 93.15

16.11 จ านวนผลงานวจยและสงประดษฐและนวตกรรมดานชววทยาศาสตรทางการแพทยทแลวเสรจ

เรอง - 3เรอง 6เรอง

16.12 รอยละขอบกพรองทตรวจพบในระบบคณภาพตามมาตรฐานไดด าเนนการแกไขตามเวลาทก าหนด

รอยละ 100 100 100 100

17 ตวชวดดานการเตรยมพรอมตอภาวะฉกเฉน

17.1 รอยละของหนวยงานทไดรบการตรวจตดตามภายในและปฏบตการแกไข/ปองกนปญหา

รอยละ 100 100 100 100

17.2 รอยละของหนวยงานทมการวเคราะหและบรหารความเสยง รอยละ 100 100 100 100

17.3 รอยละของหนวยงานทมการด าเนนการตามแผนควบคมภายใน

รอยละ 100 100 100 100

17.4 รอยละของบคลากรกลมเปาหมายทเกยวของเขาร วมการอบรมความรความเขาใจในการปองกนและระวงอคคภยและรวมซอมแผนอคคภย

รอยละ 100 100 100 100

17.5 ระบบเครอขายคอมพวเตอรมคาความตอเนองในการใหบรการ (Network SLA) (รอยละ)

รอยละ 99.50 99.68 99.91 99.92

17.6 ร อ ย ล ะ ฐ า น ข อ ม ล ท ส น บ ส น น ก า ร ด า เ น น ง า น ข อ งกรมวทยาศาสตรการแพทยไดรบการส ารองขอมลตามแผนทก าหนดไว

รอยละ 100 100 100 100

18 ตวชวดดานการจดการหวงโซอปทาน

18.1 จ านวนหนวยงานทมการประเมนผขายหลงการขาย 31 หนวยงาน 31 หนวยงานตามระบบบรหารคณภาพ

ISO 9001:2008

31 หนวยงานตามระบบบรหาร

คณภาพ ISO 9001:2015

31 หนวยงานตามระบบบรหารคณภาพ ISO 9001:2015

Documents

แบบฟอร์มที่ 5 · เดิมที่มี 2,149 คน ประกอบด้วยบุคลากรสายงาน หลักคิดเป็น