คํานchm-thai.onep.go.th/chm/data_province/Phitsanulok/doc... · 2013-01-25 · 1.5 ทรัพยากรดและน้ําิน 10 2. ... ที่ 4 ปริมาณน้ํัาฝนจงหวัิดพษณุโลกปี

ขอมลพนฐานดานการเกษตรจงหวดพษณโลก ประจาป 2553

สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวดพษณโลก

2

คานา สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวดพษณโลก มบทบาทหนาททสาคญประการหนง คอ เปนศนยขอมลการเกษตรและสหกรณระดบจงหวด ซงกลมสารสนเทศการเกษตร รบผดชอบในการปฏบตงาน เพอประสานขอมลดานการเกษตรและสหกรณระดบจงหวดกบหนวยงานทเกยวของ และในทกๆ ปจะมการปรบปรงพฒนาขอมลใหถกตองเปนปจจบนเพอนาเสนอขอมลในรปของตารางขอมล กราฟ คาสถต แผนท และวเคราะหขอมลเพอทราบสถานการณขอเทจจรงภาคเกษตรของจงหวดพษณโลก ซงสามารถนามาใชประโยชนในการสนบสนนขอมลเพอการจดทายทธศาสตรการเกษตร การจดทาแผนงานโครงการพฒนาการเกษตร ของภาครฐ ภาคเอกชน งานการศกษาวจยของสถาบนการศกษา รวมถงการใหบรการขอมลและเผยแพรขอมลสารสนเทศแกผสนใจทวไป สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวดพษณโลก ขอขอบคณทกสวนราชการทใหความรวมมอสนบสนนขอมลในทกดานเปนอยางด ทาใหเอกสารขอมลพนฐานดานการเกษตร ประจาป 2553 ฉบบนสาเรจ และหวงเปนอยางยงวาขอมลพนฐานดานการเกษตร ประจาป 2553 จะเปนประโยชนตอผใช และหากมขอเสนอแนะเพอใหเอกสารฉบบนมความสมบรณมากยงขน ขอใหแจงใหทราบสานกงานฯ ยนดพจารณาปรบปรงแกไขตอไป

สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวดพษณโลก พฤศจกายน 2553



3

สารบญ

หนา 1. ขอมลสภาพทวไป 1.1 ทตงและอาณาเขต 1 1.2 สภาพทางภมศาสตร 3 1.3 การปกครอง จานวนครวเรอน/ประชากรทงจงหวด 7

และจานวนครวเรอน/ประชากรเกษตรกร 1.4 การใชทดนทางการเกษตร 9 1.5 ทรพยากรดน และนา 10 2. ขอมลดานเศรษฐกจและการผลตทางการเกษตร 2.1 ผลตภณฑมวลรวมจงหวด 17 2.2 การผลตทางการเกษตรทสาคญของจงหวดพษณโลก 17 - พช - ปศสตว - ประมง 2.3 แหลงผลตพนธดานการเกษตรของภาครฐ 22 3. ขอมลการรวมตวของเกษตรกร 3.1 สหกรณภาคเกษตรและกลมเกษตรกร 23 3.2 กลมสงเสรมวสาหกจชมชน 24 4. ขอมลรายไดประชากรชนบท 24 5. ดานภยธรรมชาต 26



4

สารบญตาราง หนา

ตารางท 1 กรอบทศทางการพฒนาจงหวดพษณโลกและกลมจงหวด 2 ตารางท 2 อณหภม ป 2550-2552 จงหวดพษณโลก 4 ตารางท 3 ความชนสมพทธจงหวดพษณโลก ป 2550-2552 5 ตารางท 4 ปรมาณนาฝนจงหวดพษณโลก ป 2550-2552 6 ตารางท 5 การแบงเขตการปกครองจงหวดพษณโลก ป 2552 7 ตารางท 6 ประชากรจงหวดพษณโลก ป 2550-2552 7 ตารางท 7 จานวนครวเรอนเกษตรกร (จปฐ.) ป 2550 จงหวดพษณโลก 8 ตารางท 8 การใชทดนของจงหวดพษณโลก ป 2547-2549 9 ตารางท 9 การใชทดนทางการเกษตรจงหวดพษณโลก ป 2547-2549 10 ตารางท 10 การใชประโยชนของทดนแบงตามกลมดนตามภมประเทศ 11

และลกษณะการใชประโยชนจงหวดพษณโลก ตารางท 11 แหลงนาธรรมชาตจงหวดพษณโลก 12 ตารางท 12 แหลงนาขนาดเลกเพอการเกษตรและการอปโภคบรโภค 13 ตารางท 13 พนทชลประทานจงหวดพษณโลก 16 ตารางท 14 ผลตภณฑมวลรวมจงหวดพษณโลก 17 ตารางท 15 การผลตดานพชทสาคญของจงหวดพษณโลก 18 ตารางท 16 การทาปศสตวทสาคญของจงหวดพษณโลก 20 ตารางท 17 การทาประมงทสาคญของจงหวดพษณโลก 21 ตารางท 18 การสงเสรมสหกรณในจงหวดพษณโลก 23 ตารางท 19 การสงเสรมกลมเกษตรกรในจงหวดพษณโลก 24 ตารางท 20 รายไดเฉลยประชากรจงหวดพษณโลก 24 ตารางท 21 จานวนครวเรอนทมรายไดเฉลยตากวาเกณฑตวชวด 25 ตารางท 22 รายไดเฉลยครวเรอนเกษตรกรจงหวดพษณโลก 25

ขอมลพนฐานดานการเกษตรจงหวดพษณโลก ประจาป 2553 5

จ

1) สภาพทวไป

1.1 ทตงและอาณาเขต จงหวดพษณโลก

กโลเมตร มอาณาเขตตดตอกบจงหและสโขทย ซงจงหวดรอบๆ 5 จงทสภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแห

b

สโขทย

กาแพงเพชร

ขอมลพนฐานดานการเกษตร งหวดพษณโลก ประจาป 2553


ตงอยในเขตภาคเหนอตอนลางของประเทศหางจากกรงเทพมหานคร 377 วดสาคญ 6 จงหวด คอ อตรดตถ เลย เพชรบรณ พจตร กาแพงเพชร หวด คออตรดตถ เพชรบรณ พจตร กาแพงเพชร และสโขทย เปนกลมจงหวดงชาตกาหนดใหเปนพนท

อตรดตถ

เลย

พจตร

เพชรบรณ

ประเทศลาว



6

เขตเศรษฐกจเฉพาะและพนทเขตเศรษฐกจพเศษ และใหจงหวดพษณโลกเปนพนทเมองหลกเพอการพฒนาธรกจการคา โดยมมตคณะรฐมนตรเมอวนท 29 กรกฎาคม 2540 ทจงหวดเชยงรายไดกาหนดใหพฒนาจงหวดพษณโลกและกลมจงหวดทง 5 จงหวดดงกลาว เปนพนทพฒนา “สแยกอนโดจน” และจากมตคณะรฐมนตรเมอวนท 28 เมษายน 2546 และวนท 6 พฤษภาคม 2546 ใหจงหวดใชการบรหารงานแบบบรณาการโดยมผวาราชการจงหวดเปนผบรหารสงสดของจงหวด Chief Executive Officer (CEO) ตงแตวนท 1 ตลาคม 2546 ถงวนท 19 กนยายน 2549 โดยจงหวดพษณโลก ไดกาหนดวสยทศนจงหวด/ กลมจงหวดและยทธศาสตรการพฒนาจงหวดและยทธศาสตรการพฒนากลมจงหวดเปนกรอบทศทางการพฒนาจงหวดพษณโลก เพอใหหนวยงานราชการ ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถนและภาคประชาชนไดรวมขบเคลอนใหจงหวดไดดาเนนการพฒนาอยางมทศทางและถกตอง ดงจะเหนไดจากตารางท 1 ตารางท 1 กรอบทศทางการพฒนาจงหวดพษณโลกและกลมจงหวด

กลมจงหวด (ตาก สโขทย อตรดตถ เพชรบรณ พษณโลก) จงหวดพษณโลก

วสยทศน : ศนยกลางบรการสแยกอนโดจน วสยทศน : พษณโลก : เมองบรการสแยกอนโดจน “Phitsanulok Indochina’s Service city”

ยทธศาสตร : พฒนาเพอเปนศนยกลางบรการ สแยกอนโดจน แหลงเศรษฐกจ และการทองเทยว

ยทธศาสตร : พฒนาเพอใหเปนเมองบรการ ทหลากหลายและมความปลอดภย

เปาประสงค ขอ 1 เชอมโยงเสนทางคมนาคมในกลมจงหวด ภมภาค และตางประเทศ เพอใชศกยภาพแหลงทตงและความพรอมของโครงสรางบรการพนฐานทมอย สรางฐานเศรษฐกจใหมเชอมโยงเศรษฐกจประเทศเพอนบาน ขอ 2 พฒนาและอนรกษเชอมโยงแหลงทองเทยวเชงนเวศประวตศาสตรรวมยค รวมทงการพฒนาระบบฐานขอมลแหลงทองเทยวของกลมจงหวดเพอสรางรายไดทงดานการทองเทยวและหตถอตสาหกรรม ขอ 3 เปนศนยพฒนาบคลากรเพอสรางศกยภาพ การผลตและบรการทประทบใจ

เปาประสงค ขอ 1 เปนศนยกลางบรการดานการขนสงสนคาผโดยสาร ขอ 2 เปนศนยกลางการพฒนาเทคโนโลยและการสอสาร (ICT) ของภาคเหนอ ตอนลาง 1 ขอ 3 เปนศนยบรการดานสขภาพทไดมาตรฐาน สากลและเปนจงหวดทประชาชนมสขภาพสมบรณแขงแรง (Healthy Province) เพอเสรมสรางไปสความเปนประเทศไทยแขงแรง (Healthy Thailand) ขอ 4 ภาครฐและเอกชนมการบรการทไดมาตรฐานและมคณภาพ



7

กลมจงหวด (ตาก สโขทย อตรดตถ เพชรบรณ พษณโลก) จงหวดพษณโลก

ขอ 4 สงเสรมการใชเทคโนโลยทเหมาะสมเพอ เพมมลคาการคาเกษตร ขอ 5 เปนจดรองรบและประสานการเชอมโยงการคา ชายแดน ขอ 6 มการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมอยางเปนระบบ กลยทธดานการเกษตร (ยทธศาสตรขอท 4) ขอ 2 พฒนากระบวนการผลต การบรการจดการและการตลาดสนคาทางการเกษตร

ขอ 5 เกษตรกรและองคกรเกษตรกรมการจดการผลตและการเพมมลคาสนคาเกษตรทมประสทธภาพและคณภาพตามความตองการของตลาด ขอ 6 เปนศนยกลางจดการประชมภาคเหนอตอนลางและระดบประเทศ ตลอดจนใหการบรการดานการทองเทยวของจงหวด ขอ 7 เปนเมองทมความสะอาด สวยงาม ปลอดภยในชวตและทรพยสน ขอ 8 เปนเมองทชมชนมความเขมแขงยงยนทางเศรษฐกจและสงคม กลยทธดานการเกษตร (ยทธศาสตรขอท 5) 1. พฒนาบรหารจดการผลตสนคาเกษตรปลอดภย 2. พฒนาบรหารจดการผลตสนคาเกษตรทเชอมโยง การตลาด 3. พฒนาบรหารจดการผลตสนคาเกษตรทเชอมโยงการแปรรป 4. สงเสรม OTOP และ SMES ใหไดมาตรฐานการผลต/การตลาดสสากล 5. สรางอาหารปลอดภย 6. สงเสรมการเกษตรโดยใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 7. อนรกษและพฒนาพนธพช สตวและประมง 8. พฒนาแหลงนาและบรหารจดการนาอยางมระบบ

ทมา : สานกงานจงหวดพษณโลก, 2552

1.2 สภาพทางภมศาสตร ลกษณะภมประเทศ จดเดนทางธรรมชาตทสาคญของจงหวดพษณโลก คอมลกษณะพนท

ทมความหลากหลายทางธรรมชาต เนองจากลกษณะพนททางตอนเหนอ ทางตะวนออก และตอนกลางบางสวนเปนเขตภเขาสง ทราบสงและลาดเอยงลงมาทางตอนกลาง ทางตะวนตก และทางตอนใตจนเปนพนทราบ พนทราบลม ทาใหสามารถประกอบอาชพเกษตรกรรมไดทกสาขา เชน สาขาปาไม สาขาพช สาขาประมง และสาขาปศสตว โดยเขตทราบลมแมนาในพนทอาเภอเมอง อาเภอพรหมพราม อาเภอบางกระทม และอาเภอบางระกา จะเปนแหลงปลกขาวทสาคญของจงหวดททารายไดหลกใหกบจงหวดพษณโลก นอกจากนในพนทเขตอาเภอบางระกาบรเวณพนทใกลลมนายม ทกปจะเกดปญหานาทวมซาซาก ราษฎรไมสามารถปลกพชหรอ



8เลยงสตวได อาเภอบางระกาจงเปนแหลงรองรบนาในฤดฝนและเปนแหลงผลตสตวนาธรรมชาตและแหลงเพาะเลยงสตวนาททารายไดใหกบประชาชนในพนทได หากสามารถพฒนาพนทตามศกยภาพใหเปนแหลง เพาะพนธปลานาจดเพอการศกษาและขยายปรมาณผลผลตสตวนาจดรวมถงการสงเสรมพฒนาอาชพการเลยงสตวนาจะใหทาใหอาเภอบางระกา เปนแหลงทาประมงนาจดทสาคญของจงหวดพษณโลกไดตอไป

ลกษณะภมอากาศ ภมอากาศทวไปรอนชน ฤดรอน มอากาศรอนมาก โดยเฉพาะชวงเดอนมนาคม ถงเดอนเมษายน มอณหภมคอนขางสงในป 2552 อณหภมสงสดเฉลยเดอนเมษายน 39.5 องศาเซลเซยส ฤดฝน ฝนตกมากในชวงเดอนสงหาคม ถงเดอนกนยายน ซงเปนฤดการเพาะปลกของเกษตรกร ในรอบป 2552 มปรมาณนาฝนเฉลยทวดได 1,338.5 มลลเมตร (สถานตรวจอากาศจงหวดพษณโลก ป 2552) ฤดหนาว มอากาศคอนขางหนาวตงแตชวงเดอนธนวาคมถงเดอนกมภาพนธ อณหภมเฉลยตาสดในเดอนมกราคม 10.4 องศาเซลเซยส ทาใหในเขตภเขาสงและทราบสงพนทอาเภอนครไทย อาเภอชาตตระการ สามารถปลกพชเมองหนาวได สาหรบความชนสมพทธ ป 2552 เฉลยรอยละ 68.67 ความชนสมพทธสงสดเดอนมถนายน ความชนสมพทธตาสดเดอนกมภาพนธ ดงจะเหนได จากตารางท 2-4 ตารางท 2 อณหภม ป 2550-2552 จงหวดพษณโลก

ป 2550 ป 2551 ป 2552 เดอน

เฉลยสงสด เฉลยตาสด เฉลยสงสด เฉลยตาสด เฉลยสงสด เฉลยตาสด ม.ค 31.1 18.8 34.5 12.2 33.0 10.4

ก.พ 33.3 20.4 35.6 18.0 37.0 16.5

ม.ค 36.0 24.0 37.2 16.9 37.1 19.4

เม.ย 36.2 25.3 38.7 22.4 39.5 21.4

พ.ค 33.2 24.8 35.8 22.8 38 21.1

ม.ย 34.4 25.4 35.5 22.5 34.6 21.7

ก.ค 33.3 25.0 34.6 22.3 35.7 0

ส.ค 32.7 25.1 34.1 21.4 36.0 0

ก.ย 32.5 24.8 34.0 22.9 35.7 23.1

ต.ค 32.3 23.8 34.3 22.6 34.6 23.4

พ.ย 31.1 21.2 33.7 14.5 35.8 17.5

ธ.ค. 32.0 20.4 31.8 13.7 33.5 17.3

รวม 33.17 23.26 34.98 19.35 35.87 15.98

ทมา : สถานตรวจอากาศจงหวดพษณโลก (www.cmmet.tmd.go.th)

http://www.cmmet.tmd.go.th/



9 ตารางท 3 ความชนสมพทธจงหวดพษณโลก ป 2550-2552

ป 2550 ป 2551 ป 2552 เดอน

ความชนสมพทธ (เฉลย %) ความชนสมพทธ (เฉลย %) ความชนสมพทธ (เฉลย %)

มกราคม 57.0 63.5 65.0

กมภาพนธ 57.0 65.5 59.5

มนาคม 55.5 57.5 61.5

เมษายน 62.0 64.5 64.0

พฤษภาคม 71.0 71.5 69.0

มถนายน 70.5 74.5 76.5

กรกฎาคม 72.0 75.5 75.5

สงหาคม 70.5 77.5 74.0

กนยายน 70.0 76.5 73.5

ตลาคม 67.5 75.5 72.5

พฤศจกายน 63.0 66.0 66.5

ธนวาคม 65.0 67.0 66.5 รวม 65.08 69.58 68.67





10 ตารางท 4 ปรมาณนาฝนจงหวดพษณโลก ป 2550-2552

ป 2550 ป 2551 ป 2552 เดอน

ปรมาณนาฝน (มม.) ปรมาณนาฝน (มม.) ปรมาณนาฝน (มม.) มกราคม 0 0.1 0.1

กมภาพนธ 23.8 39.3 4.7

มนาคม 38.7 5.7 21.9

เมษายน 118.9 41.4 23.8

พฤษภาคม 343.0 161.1 171.5

มถนายน 117.7 91.6 166.3

กรกฎาคม 296.5 136.7 189.3

สงหาคม 150.4 285.3 276.0

กนยายน 338.9 282.4 312.4

ตลาคม 208.3 191.8 180.8

พฤศจกายน 3.0 102.9 1.7

ธนวาคม 3.2 0.2 0.1 รวม 1,642.4 1,338.5 1,348.6





11 1.3 การปกครอง จานวนครวเรอน/ประชากรทงจงหวด และจานวนครวเรอน/ประชากรเกษตรกร

จงหวดพษณโลก มพนท 10,815.854 ตารางกโลเมตร หรอคดเปน 6,759,908.75 ไร แบงเขตการปกครองเปน 9 อาเภอ 93 ตาบล 1,048 หมบาน 19 เทศบาล (เทศบาลนคร 1 แหง และเทศบาลตาบล 18 แหง) องคการบรหารสวนตาบล 84 (อบต). องคการบรหารสวนจงหวด 1 แหง (อบจ.) รายละเอยดดงตารางท 5 ตารางท 5 การแบงเขตการปกครองจงหวดพษณโลก ป 2552

การปกครองสวนภมภาค การปกครองสวนทองถน อาเภอ พนท (ตร.กม.)

ระยะทางถง จงหวด(กม.) ตาบล หมบาน เทศบาลนคร/ตาบล อบต./อบจ.

เมอง 750.81 - 20 173 1/2 18/1 วงทอง 2,220.374 17 11 168 1 11 เนนมะปราง 1,586.120 75 7 77 3 5 วดโบสถ 936.04 30 6 61 1 6 บางระกา 447.03 17 11 142 4 10 บางกระทม 832.67 35 9 87 2 7 พรหมพราม 1,326.21 40 12 123 2 12 นครไทย 1,687.05 97 11 145 2 9 ชาตตระการ 1,029.55 136 6 72 1 6

รวม 10,815.854 - 93 1,048 1/18 84/1

ทมา : ททาการปกครองจงหวดพษณโลก, สนง.ทองถนจงหวดพษณโลก/http://www.pitloklocal.org/link_opt.php

จากตารางท 6 จะเหนไดวา ครวเรอนประชากรจงหวดพษณโลก ป 2552 มจานวน 290,074 ครวเรอน มจานวนประชากร 845,561 คน แยกเปนชาย 415,593 คน หญง 429,968 คน เปรยบเทยบกบครวเรอนประชากร ป 2551 เพมขน 1,966 ครวเรอน หรอคดเปนอตราเพมรอยละ 0.68 และเปรยบเทยบจานวนประชากร ป 2551 มจานวนลดลง 9,568 คน หรอคดเปนอตราลดลงรอยละ 1.11 ตารางท 6 ประชากรจงหวดพษณโลก ป 2550-2552

ป 2550 ป 2551 ป 2552 อาเภอ ครวเรอน ประชากร ครวเรอน ประชากร ครวเรอน ประชากร

เมอง 106,010 271,110 109,298 274,415 111,827 276,293 วงทอง 36,289 119,231 36,856 119,213 37,472 119,103 เนนมะปราง 18,156 58,285 23,328 73,425 18,401 57,906 วดโบสถ 12,222 37,242 12,369 37,183 12,609 37,329 บางระกา 27,410 93,630 26,325 89,397 28,261 93,725 บางกระทม 13,827 49,037 14,006 48,849 14,265 48,667 พรหมพราม 26,591 88,050 26,918 87,962 27,444 87,868 นครไทย 26,248 85,705 26,678 85,202 27,193 84,911 ชาตตระการ 12,071 39,393 12,330 39,483 12,602 39,759

รวม 278,824 841,683 288,108 855,129 290,074 845,561 ทมา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย www.dopa.go.th (ขอมล ณ วนท 31 ธนวาคม 2552)

http://www.pitloklocal.org/link_opt.php

http://www.dopa.go.th/



12 ประชากรภาคเกษตร

ครวเรอนเกษตรของจงหวดพษณโลก (จปฐ.) ป 2552 มจานวนครวเรอนภาคเกษตร 77,301ครวเรอน จานวนครวเรอนนอกภาคเกษตร 212,773 ครวเรอน คดเปนรอยละ 26.24 ของครวเรอนประชากรทงจงหวด ตารางท 7 จานวนครวเรอนเกษตรกร (จปฐ.) ป 2552 จงหวดพษณโลก

จานวนครวเรอน

อาเภอ

จานวนครวเรอนประชากรทง

จงหวด

จานวนครวเรอนภาคเกษตร

จานวนครวเรอนนอกภาคเกษตร

ครวเรอนเกษตร คดเปน (%) ของจานวน ครวเรอนประชากร

จานวนครวเรอนเกษตรทจดเกบจากการขนทะเบยนเกษตรกรตาม

โครงการประกนรายได (ตามแบบ

ทบก.01) (ป 52) ** เมอง 111,827 11,182 100,645 9.99 9,748 วงทอง 27,193 11,946 15,247 43.93 12,098 เนนมะปราง 12,602 5,715 6,887 45.34 18,401 วดโบสถ 27,444 4,620 22,824 16.83 4,632 บางระกา 12,609 10,655 1,954 84.50 11,065 บางกระทม 28,261 4,017 24,244 14.21 5,282 พรหมพราม 14,265 9,881 4,384 69.26 9,571 นครไทย 37,472 13,266 24,206 35.40 8,530 ชาตตระการ 18,401 6,019 12,382 32.71 5,787

รวม 290,074 77,301 212,773 26.64 72,127 จานวนครวเรอนประชากรทงจงหวด ทมา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย (2552) จานวนครวเรอนเกษตรกร ทมา : สานกงานพฒนาชมชนจงหวดพษณโลก (2552) ** จานวนครวเรอนเกษตร (ตามแบบ ทบก.01) ทมา : สานกงานเกษตรจงหวดพษณโลก (2552)

กราฟแสดงจานวนครวเรอนเกษตรภาคเกษตร/นอกภาคเกษตร ป 2552

77,301

212,773

จานวนครวเรอนภาคเกษตรจานวนครวเรอนอกภาคเกษตร



13

1.4 การใชทดนทางการเกษตร จากตารางท 8 ขอมลการใชทดนของจงหวดพษณโลก ป 2549 ของสานกงานเศรษฐกจการเกษตรพบวาจงหวดพษณโลกมพนททงสน 6,759,909 ไร โดยแบงเปนพนทถอครองทางการเกษตร 2,404,936 ไร คดเปนรอยละ 35.57 ของพนททงหมด พนทปาไม 2,462,563 ไร คดเปนรอยละ 36.42 และพนทนอกการเกษตร (พนทสาธารณะพนทปาเสอมโทรมพนทแหลงนาและอนๆ) 1,892,410 ไร คดเปนรอยละ 27.99 เมอเปรยบเทยบพนทถอครองจงหวดกบป 2548 พบวาพนททางการเกษตรลดลงอตรารอยละ 0.56 พนทปาไมเทาเดม พนทนอกการเกษตรลดลงอตรารอยละ 0.73

สาหรบการใชทดนเพอทาการเกษตร จานวน 2,404,936 ไร สวนใหญเปนพนทนา 1,452,434 ไร คดเปนรอยละ 60.39 ของพนททาการเกษตร รองลงมาเปนทไร 627,009 ไร คดเปนรอยละ 26.07 ของพนททาการเกษตร เปนทปลกไมผล/ไมยนตน 167,361 ไร คดเปนรอยละ 6.95 ตารางท 8 การใชทดนของจงหวดพษณโลก ป 2547-2549

ทมา : ศนยสารสนเทศการเกษตร สานกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2552 http://www.oae.go.th/more_news.php?cid=262

ป 2547 ป 2548 ป 2549 การใชทดนทางการเกษตร

ไร % ไร % ไร %

เนอทถอครองทางการเกษตร 2,396,592 35.45 2,418,664 35.78 2,404,936 35.57

เนอทปาไม 2,462,563 36.43 2,462,563 36.43 2,462,563 36.42

เนอทถอครองนอกการเกษตร 1,900,755 28.12 1,878,682 27.79 1,892,410 27.99

การใชทดนทางการเกษตรจงหวดพษณโลก ป 2547-2549

2,396

,592

2,462

,563

1,900

,755

2,418

,664

2,462

,563

1,878

,682

2,404,93

6

2,462,56

3

1,892,41

0

0

500,000

1,000,000

1,500,000

2,000,000

2,500,000

3,000,000

เนอทถอครองทางการเกษตร เนอทปาไม เนอทถอครองนอกการเกษตร

ป 2547ป 2548ป 2549

http://www.oae.go.th/more_news.php?cid=262



14

ตารางท 9 การใชทดนทางการเกษตรจงหวดพษณโลก ป 2547-2549

ป 2547 ป 2548 ป 2549 การใชทดนทางการเกษตร ไร รอยละ ไร รอยละ ไร รอยละ

ทอยอาศย 82,155 3.42 81,241 3.35 80,762 3.35 ทนา 1,481,260 61.80 1,466,011 60.61 1,452,434 60.39 ทไร 634,866 26.49 628,754 26.00 627,009 26.07 ไมผล/ไมยนตน 157,989 6.59 163,644 6.76 167,361 6.95 พชผก/ไมดอกไมประดบ 16,093 0.67 16,948 0.71 17,290 0.71 ทงหญาเลยงสตว 6,705 0.27 8,598 0.35 11,441 0.47 ทรกราง 8,047 0.33 7,914 0.33 6,201 0.25 ทอนๆ 47,372 1.97 45,554 1.89 42,438 1.76

รวม 1,862,859 100 2,418,664 100 2,404,936 100 ทมา : ศนยสารสนเทศการเกษตร สานกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2552

1.5 ทรพยากรดน และนา

การใชทดนทางการเกษตรจงหวดพษณโลก ป 2549

3.36%

60.39%

26.07%

6.96%

0.72%

0.48%

0.26%

1.76%2.50%

ทอยอาศย

ทนา

ทไร

ไมผล/ไมยนตน

พชผก/ไมดอกไมประดบ

ทงหญาเลยงสตว

ทรกราง

ทอนๆ

1.5.1 ดนและการใชทดน จงหวดพษณโลก มกลมดนตามภมประเทศและลกษณะการ

ใชประโยชนทดนมพนท 6,759,909 ไร แยกเปนการใชประโยชนของทดน 4 ประเภท คอ ดนนา บรเวณทราบลมฝงแมนารอยละ 33.48 ดนไร บรเวณพนทดนรอยละ 25.70 ดนคละ บรเวณพนทราบสงเนนเขาและภเขารอยละ 35.31 และดนภเขา (ดนทมหนโผล ดนถกชะลาง รอยละ 0.71 นอกนนจะเปนทดนบรเวณทอยอาศย แหลงนาเขตทหาร รอยละ 4.80

ขอมลพนฐานดานการเกษตรจงหวดพษณโลก ประจาป 2553 15 ตารางท 10 การใชประโยชนของทดนแบงตามกลมดนตามภมประเทศและลกษณะการใชประโยชน จงหวดพษณโลก สมรรถนะการใชประโยชน

ทดน การกระจายตวตามลกษณะภมประเทศ เนอท(ไร) รอยละ

ดนนา (พนทราบลม) ดนบรเวณฝงแมนายมและแมนานานในเขตขตอาเภอเมอง อาเภอบางระกา อาเภอพรหมพราม อาเภอบางกระทมและอาเภอวดโบสถ

2,263,468.09 33.48

ดนไร (พนทดอน) ดนรมฝงแมนานานในเขตอาเภอพรหมพราม อาเภอบางกระทม และดานตะวนตกของอาเภอพรหมพรามและอาเภอบางระกา

1,736,987.01 25.70

ดนคละ ดนพนททราบสง เนนเขา ภเขาในเขตอาเภอนครไทย อาเภอชาตตระการ อาเภอวงทองและอาเภอเนนมะปราง

2,386,740.24 35.31

ดนเขา(ดนมหนโผลดนถกชะลางและดนหนาผาชน)

พนทภเขาสงบรเวณอาเภอวดโบสถ อาเภอวงทอง อาเภอนครไทย และอาเภอชาตตระการ

48,189.36

0.71

รวม 6,435,384.70 ดนทอยอาศยแหลงนาเขตทหาร

พนททตงของหมบาน ตาบล อาเภอและสถานทราชการ

324,524.30 4.80

รวมพนททงจงหวด 6,759,909 100 ทมา : ฝายวางแผนการใชทดน สนง.พฒนาทดนเขต 8

แผนทชดดนจงหวดพษณโลก


ขอมลพนฐานดานการเกษตรจงหวดพษณโลก ประจาป 2553 16

แมนาวธรรมชตารา

อ

พรหมบางก

เนนม

นครไ

ชาตต

บางระ

เมอง

วงทอ

วดโบ


1.5.2 แหลงนา 1) แหลง

1.5.2 แหลงนาธรรมชาต มแมนาสายหลกสาคญ 4 สาย คอ แมนานาน แมนาแควนอย

งทอง และแมนายม ซงไหลผานพนทการเกษตรสาคญในอาเภอตางๆ อยางทวถง รวมทงมแหลงนาาตขนาดเลก เชน หวย หนอง คลอง บง รวม 689 แหง สามารถใชไดในฤดแลง 162 แหง งท 11 แหลงนาธรรมชาตจงหวดพษณโลก

แมนา หวยลาธาร คลอง หนอง บง แหลง แหลงนาอน าเภอ สาย ใชไดในฤดแลง แหง ใชไดในฤดแลง แหง ใชไดในฤดแลง

พราม 23 - 16 2 13 3 ระทม 49 - 34 1 22 -

ะปราง 84 18 5 1 5 4

ทย 56 25 3 1 45 13

ระการ 25 9 4 1 30 12

กา 25 3 50 5 22 3

39 3 38 5 12 2

ง 24 13 4 1 21 4

สถ 30 30 3 2 7 1

รวม 355 101 157 19 177 42

กราพแสดงชดกลมดนตามลกษณะชดดนทอยอาศยแหลงนาเขตทหาร 0.48%

กลมดนนา 33.48%

กลมดนไร/ไมผล 18.63% กลมดนไร 7.06%

กลมดนภเขา 40.35%



17

พรานกระตาย

ฝายบางบา

นครไทย

ชาตตระการ อตรดตถ

พรหมพ

แคววงทอง อ.บางกระทม

ไพศาล ทาตะโก

ชมแสง ตะพานหน

แมนา

บางกระทม พจตร

วดวงทอง

แมนานาน ราม

บานดานลานหอย

ทงเสลยม สวรรคโลก

ศรสชนา

สาม

นกระบอ ไทรงาม

ลา

สโขทย แมนายม ครมาศ บางระกา

ลมนายม ลมนานาน

ทมา : สานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดพษณโลก

แหลงนาขนาดเลก จากตารางท 12 จะเหนวาแหลงนาขนาดเลกเพอการเกษตรโดยเปนสระเกบนาในระดบไรนา มจานวน 4,580 สระ เปนสระเกบนาเพอการเกษตรและอปโภคบรโภค จานวน 86 สระ เปนบอนาตนของสหกรณจานวน 100 สระ

ตารางท 12 แหลงนาขนาดเลกเพอการเกษตรและการอปโภคบรโภค

สระเกบนาในระดบไรนา สระเกบนาเพอการเกษตรและอปโภคบรโภค อาเภอ

สปก. สหกรณ พฒนาทดน รวม สปก. สหกรณ พฒนา

ทดน รวม บอนาตนของสหกรณ

เมอง - 162 43 162 - 1 9 10 - ชาตตระการ 1,887 88 129 1,975 10 - 1 11 - นครไทย - 60 304 60 - 0 3 3 - บางกระทม - 77 44 77 - 2 - 2 - บางระกา 0 132 179 132 - 1 - 1 - พรหมพราม 24 60 45 84 0- - 9 9 - วงทอง - 82 320 82 1 15 8 24 35 วดโบสถ 347 40 75 387 2 - 6 8 - เนนมะปราง - 326 156 326 - 12 6 18 65 รวม 2,258 1,027 1,295 4,580 13 31 42 86 100 ทมา : สานกงานสหกรณ จ.พษณโลก สถานพฒนาทดนพษณโลก สานกงานการปฏรปทดน จ.พษณโลก



18

1.5.3 แหลงนาชลประทาน จากตารางท 13 จะเหนวาการพฒนาแหลงนาชลประทานจงหวดพษณโลกมดงน คอ

1) โครงการชลประทานขนาดใหญ รวม 3 โครงการ (โครงการฯ พลายชมพล โครงการฯเขอนนเรศวร และโครงการฯเขอนแควนอย) สาหรบโครงการฯพลายชมพล มพนทไดรบประโยชนในเขตจงหวดพษณโลก 185,584 ไร และโครงการฯเขอนนเรศวร มพนทไดรบประโยชนในเขตจงหวดพษณโลก 91,000 ไร รวมมพนทไดรบประโยชนโครงการชลประทานขนาดใหญ 276,584 ไร สาหรบโครงการฯ เขอนแควนอยอยระหวางการกอสรางโดยเรมดาเนนการเมอ พ.ศ.2546 มระยะเวลาในการกอสราง 9 ป (2546-2554) เปนอางเกบนาอเนกประสงคขนาดใหญ ขนาดความจ 796 ลานลกบาศกเมตร มพนทรบประโยชนประมาณ 155,166 ไร

อนง โครงการชลประทานขนาดใหญไดดาเนนการจดรปทดนเพอเกษตรกรรมสามารถใชประโยชนในพนทเพอทาการเกษตรอยางสมบรณ ซงอยในเขตจดรปทดน 4 อาเภอ คอ อาเภอเมอง อาเภอพรหมพราม อาเภอบางกระทม และอาเภอบางระกา 21 ตาบล ไดรบประโยชนจากการจดรปทดนและการสงนาเพอการเกษตรรวม 17,500 ครวเรอน 2) โครงการชลประทานขนาดกลาง รวม 6 โครงการ มพนทชลประทาน 80,900 ไร 3) โครงการชลประทานขนาดเลก จานวน 119 แหง มพนทชลประทาน 196,695 ไร

4) โครงการสบนาดวยไฟฟา รวม 96 สถาน บรการเกษตรกรในชวงฤดแลง หรอชวงทเกษตรกรตองการนาในชวงฝนทงชวงเพอทาการเกษตร มพนทไดรบประโยชน 152,225 ไร

จะเหนไดวาการพฒนาแหลงนาชลประทานจงหวดพษณโลกสามารถครอบคลมพนททาการเกษตรรวมทงสน 706,404 ไร หรอรอยละ 29.37 ของพนทการเกษตรของจงหวด (ป49) สาหรบพนทการเกษตรสวนทเหลอทยงไมมการจดระบบชลประทาน จานวน 1,698,532 ไร หรอรอยละ 70.63 จะเปนพนทเขตอาศยนาฝนทาการเกษตรและในฤดแลงเกษตรกรตองอาศยแหลงนาอน เชน แหลงนาธรรมชาตและแหลงนาทสรางขนในระดบไรนา และบอนาบาดาล

ตาราง แหลงนาชลประทานจงหวดพษณโลก



19 ตารางท 13 พนทชลประทานจงหวดพษณโลก

ทมา : โครงการชลประทานพษณโลก



20ตารางท 13 พนทชลประทานจงหวดพษณโลก

ท ชอโครงการ ทตงโครงการ พนท

โครงการ (ไร)

พนทชลประทาน

(ไร) หมายเหต

1 โครงการชลประทานขนาดใหญ 1.1 เขอนนเรศวร 1.2 พลายชมพล 1.3 เขอนแควนอย

ต.พรหมพราม อ.พรหมพราม ต.ทาทอง อ.เมอง อ.วดโบสถ

105,430 273,000

-

91,000

185,584 -

รวม (1) 378,430 276,584 2 โครงการชลประทานขนาดกลาง

2.1 ทรบ.วงนาใส 2.2 ขรน.วดตายม 2.3 ฝายบางบา 2.4 ปตร.แคววงทอง 2.5 ปตร.มะขามสง 2.6 ฝายนาเฟอ

ม.1 ต.แมระกา อ.วงทอง ม.1 ต.พนชาล อ.วงทอง ม.1 ต.ชมแสงสงคราม อ.บางระกา ม.4 ต.ไผลอม อ.บางระทม ม.6 ต.มะตม อ.พรหมพราม ม.8 ต.ยางโกลน อ.นครไทย

12,000 53,000 20,000 5,000

39,800 6,900

12,000 48,000 9,000 5,000

- 6,900

รวม (2) 136,700 80,900 3 โครงการชลประทานขนาดเลก

(119 แหง) 196,695 196,695

รวม (3) 196,695 196,695 4 โครงการสบนาดวยไฟฟา (96 แหง) 217,345 152,225

รวม (4) 217,345 152,225 รวม (1)+(2)+(3)+(4) 830,320 658,354



21

2) ดานเศรษฐกจและการผลตทางการเกษตร

2.1 ผลตภณฑมวลรวมจงหวดพษณโลก จากตารางท 14 จะเหนวามลคาผลตภณฑมวลรวมจงหวดพษณโลก ในป 2552 มมลคา รวม

62,238.5 ลานบาท มอตราการเจรญเตบโตจากป 2551 หดตวรอยละ 13.02 สาขาการผลตทมมลคาสงสดคอสาขาเกษตรกรรม จานวน 16,141.7 ลานบาท โดยลดลงจากป 2551 อตรารอยละ 12.31 และคดเปนรอยละ 26.17 ของผลตภณฑมวลรวมจงหวด และมมลคาผลตภณฑเฉลยตอคน 73,590 บาท/คน/ป ตารางท 14 ผลตภณฑมวลรวมจงหวดพษณโลก หนวย : ลานบาท

ผลตภณฑมวลรวมจงหวด ป 2550r

คดเปน (%)

ของ GPP จงหวด

ป 2551p คดเปน (%) ของ GPP จงหวด

ป 2552p1

คดเปน (%) ของ GPP จงหวด

ภาคเกษตร 13,936.5 25.54 18,570.3 30.11 16,323.9 26.46 - สาขาเกษตรกรรม การลาสตวและการปาไม 13,797.9 25.28 18,409.4 29.85 16,141.7 26.17 - สาขาการประมง 138.6 0.25 160.9 0.26 182.2 0.29 ภาคนอกเกษตร 40,629.5 74.45 43,099.2 69.88 45,914.6 74.45 ผลตภณฑมวลรวมจงหวด 54,566.0 100 61,669.5 100 62,238.5 100 มลคาผลตภณฑเฉลยตอคน (บาท) 65,105.0 73,237.0 73,590

ทมา : สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2552 2.2 การผลตทางการเกษตรทสาคญของจงหวดพษณโลก 2.2.1 ดานพช พชเศรษฐกจทสาคญของจงหวดทมมลคาทางเศรษฐกจ ไดแก ขาว มนสาปะหลง ออยโรงงาน ขาวโพดเลยงสตว ถวเขยว และถวเหลอง การผลตในป 2551 มมลคาสทธ รวม 11,482,725,175 บาท จากสถตการผลตพชตงแตปการผลต 2549 ถงปการผลต 2551 พบวาขาวเปนสนคาเกษตรสาคญอนดบ 1 ทมพนทปลกและมมลคาผลผลตมากทสดโดยในปการผลต 2551 (ขาวนาปและขาวนาปรง) มผลผลต 1,758,327 ตน มลคาสทธ 10,080,110,923 ลานบาท รองลงมาคอ ขาวโพดเลยงสตวมผลผลต 340,090 ตน มลคาสทธ 655,683,673 บาท ออยโรงงานมผลผลต 827,175 ตน มลคาสทธ 412,122,183 บาท มนสาปะหลงมผลผลต 383,292 ตน มลคาสทธ 293,548,193 บาท ตามลาดบ



22 ตารางท 15 การผลตดานพชทสาคญของจงหวดพษณโลก

ปการผลต ขาวนาป ขาวเจานาปรง ขาวโพดเลยง

สตว (แลง/ฝน)

ถวเขยว (แลง/ฝน)

ถวเหลอง (แลง/ฝน)

มนสาปะหลง ออยโรงงาน

ป 2549 พนทปลก (ไร) 1,642,969 1,277,147 315,194 26,458 32,827 153,590 84,332

ผลผลต (ตน) 935,809 655,111 213,764 3,227 6,647 458,141 1,009,877 ผลผลตเฉลย (กก./ไร) 570 513 678 122 202 2,983 11,975

ราคาทเกษตรกรขายได (บาท/ตน) 5,490 5,425 4,546 17,089 10,373 1,529 739

มลคาผลผลตตามราคาทเกษตรกรขายได (บาท)

5,137,591,410 3,553,977,175 834,962,184 56,469,273 69,461,150 700,882,427 746,506,127

คาใชจาย 2,691,005,781 2,312,126,494 401,791,626 23,915,446 40,384,016 228,441,319 301,933,775

มลคาสทธ 2,446,585,629 1,241,850,681 433,170,558 32,553,827 29,077,134 472,441,108 444,572,352

ป 2550

พนทปลก (ไร) 1,845,742 772,499 323,241 17,307 21,669 112,481 65,680

ผลผลต (ตน) 973,522 670,573 234,950 3,194 4,087 337,330 827,568

ผลผลตเฉลย (กก./ไร)

527 868 726 184 188 2,998 12,600

ราคาทเกษตรกรขายได (บาท/ตน)

6,341 6,855 5,168 16,762 13,307 1,963 671


6,173,965,371 4,597,366,047 1,214,245,095 53,540,958 54,386,485 662,354,201 555,620,879

คาใชจาย 3,698,415,563 1,835,073,267 501,387,270 18,325,190 30,336,713 187,618,570 230,970,302

มลคาสทธ 2,475,549,807 2,762,292,779 634,494,248 34,872,389 24,156,296 474,738,999 324,651,247

ป 2551

พนทปลก (ไร) 1,690,722 726,448 357,108 24,534 18,479 103,684 65,959

ผลผลต (ตน) 1,204,474 553,853 340,090 3,945 5,341 383,292 827,175

ผลผลตเฉลย (กก./ไร)

712 762 923 156 284 3,690 12,540

ราคาทเกษตรกรขายได (บาท/ตน)

8,478 9,112 5,556 14,351 14,944 1,174 841


10,211,530,572 5,046,708,536 1,889,540,040 56,614,695 79,815,904 449,984,808 695,654,175

คาใชจาย 3,500,055,381 1,678,494,448 558,112,828 26,375,412 26,572,561 156,489,701 283,773,744

มลคาสทธ 6,711,477,057 3,368,633,866 655,683,673 15,285,306 25,974,897 293,548,193 412,122,183

ทมา : สานกงานเกษตรจงหวดพษณโลก, สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวดพษณโลก (GPP สาขาเกษตรกรรม ป51), สานกงานคลงจงหวดพษณโลก



23

กราฟแสดงสดสวนระหวางมลคาดานพช ราคา ณ ไรนา กบ คาใชจายขนกลาง ป 2551

3,500

,055,3

81

1,678

,494,44

8

558,1

12,82

9

26,37

5,412

26,57

2,562

156,4

89,70

2

283,7

73,74

4

6,711

,477,0

57

3,368

,633,86

6

1,311

,367,3

47

30,57

0,612

51,94

9,794

293,5

48,19

4

412,1

22,18

3

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

ขาวนาป

ขาวเจานาปรง

ขาวโพดเลยงสตว (แลง/ฝน)

ถวเขยว

(แลง

/ฝน)

ถวเหลอง (แลง/ฝน)

มนสาปะหลง

ออยโรงงาน

มลคาเพม (VA)คาใชจายขนกลาง

จากกราฟขางตน จะเหนไดวาในป 2551 สดสวนระหวางมลคาดานพช ราคา ณ ไรนา กบคาใชจายขนกลาง ถวเขยว จะมอตราสวนระหวางมลคาผลผลต ราคา ณ ไรนา กบคาใชจายขนกลางสงสด โดยมคาใชจายขนกลาง คดเปน 47% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา รองลงมา คอ ออยโรงงาน มคาใชจายขนกลาง 41% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา มนสาปะหลง มคาใชจายขนกลาง 35% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา ขาวนาป มคาใชจายขนกลาง 34% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา ขาวนาปรงและถวเหลอง มคาใชจายขนกลาง 33% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา และ ขาวโพดเลยงสตว มคาใชจายขนกลาง 30% ของมลคาทเกษตรกรขายได

2.2.2 ดานปศสตว การทาปศสตวทสาคญของจงหวดพษณโลก คอ การเลยงโคเนอ กระบอ สกร และสตวปก ในป 2551 มมลคาสทธในการผลตปศสตวทสาคญรวม 662,125,243 บาท ดานปศสตวทมมลคาการผลตสงสดในป 2551 คอ กระบอ มมลคาสทธ 297,848,770 บาท รองลงมาคอ สกร มมลคาสทธ 162,598,000 บาท โคเนอ มมลคาสทธ 136,312,666 บาท และสตวปกมมลคาสทธ 65,365,807 บาท



24 ตารางท 16 การทาปศสตวทสาคญของจงหวดพษณโลก

ปการผลต โคเนอ กระบอ สกร ไกเนอ/ไกพนเมอง เปดเนอ

ป 2549 ปรมาณการผลต 105,843 15,550 56,044 1,382,706 4,698 ราคา (บาท/ตว) 10,994 11,063 3,561 74 138 มลคาผลผลต 1,163,684,248 172,026,540 199,555,086 102,332,752 649,085 คาใชจายขนกลาง 77,539,662 3,847,856 181,704,941 53,353,795 277,507 มลคาเพม(VA) 1,086,144,586 168,178,684 17,850,145 48,978,956 371,578 ป 2550 ปรมาณการผลต 142,097 19,206 80,908 1,486,357 6,081 ราคา (บาท/ตว) 11,479 13,072 3,285 71 147 มลคาผลผลต 1,658,635,496 252,984,073 277,243,640 106,168,843 894,892 คาใชจายขนกลาง 101,777,048 5,031,313 205,978,401 57,809,003 220,727 มลคาเพม(VA) 1,556,858,447 247,952,760 71,265,239 48,359,840 674,164 ป 2551 ปรมาณการผลต 14,855 26,147 57,615 1,679,443 14,740 ราคา (บาท/ตว) 9,612 11,589 5,206 77 178 มลคาผลผลต 147,238,989 304,984,077 308,144,112 130,313,395 2,634,951 คาใชจายขนกลาง 10,926,322 7,135,307 145,546,111 66,990,981 591,557 มลคาเพม(VA) 136,312,666 297,848,770 162,598,000 63,322,413 2,043,394

ทมา : สานกงานปศสตวจงหวดพษณโลก, สานกงานเกษตรและสหกรณจงหวดพษณโลก(GPP สาขาเกษตรกรรม ป51), สานกงานคลงจงหวดพษณโลก

กราฟแสดงสดสวนระหวางมลคาดานปศสตว ราคา ณ ไรนา กบ คาใชจายขนกลาง ป 2551

10,926

,322

7,135,307

145,546

,111

66,990

,981

591,557

136,312

,666

297,848

,770

162,598

,000

63,322

,413

2,043,394

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

โค กระบอ สกร ไกเนอ/ไกพนเมอง เปดเนอ

มลคาเพม(VA)คาใชจายขนกลาง



25

จากกราฟขางตน จะเหนไดวาในป 2551 สดสวนระหวางมลคาดานปศสตว ราคา ณ ไรนา กบคาใชจายขนกลาง ไกเนอ/ไกพนเมอง จะมอตราสวนระหวางมลคาผลผลต ราคา ณ ไรนา กบคาใชจายขนกลางสงสด โดยมคาใชจายขนกลาง คดเปน 51% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา รองลงมา คอ สกร มคาใชจายขนกลาง 47% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา เปดเนอ มคาใชจายขนกลาง 22% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา โค มคาใชจายขนกลาง 7% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา และ กระบอ มคาใชจายขนกลาง 2% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา

2.2.3 ดานประมง จากตารางท 17 จะเหนวาการทาประมงของจงหวดพษณโลก ม 2

ลกษณะ คอ การจบสตวนาในแหลงนาธรรมชาต และการเพาะเลยงสตวนา ในป 2551 มปรมาณการทาประมง จานวน 14,512.29 ตน คดเปนมลคาสทธ 249,619,812.33 บาท แยกเปนการทาประมงในเขตแหลงนาธรรมชาต 5,889.23 ตน มลคา 351,909,356.21 ลานบาท และการเพาะเลยงสตวนา 8,623.05 กก. มลคาสทธ 276,713,409.40 บาท

ตารางท 17 การทาประมงทสาคญของจงหวดพษณโลก

ปการผลต การเพาะเลยงสตวนาจด แหลงนาธรรมชาต ป 2549 ปรมาณการผลต (กก) 4,190,614.94 3,651,214.00 ราคา (บาท/กก) 29 35.43 มลคาผลผลต 120,222,114 129,397,698.33 คาใชจายขนกลาง 49,535,262 13,327,962.92 มลคาเพม (VA) 70,686,852 116,069,735.40 ป 2550 ปรมาณการผลต (กก) 4,510,520.48 3,678,556 ราคา (บาท/กก) 32.90 35.98 มลคาผลผลต 148,412,813.02 132,370,630.52 คาใชจายขนกลาง 62,209,290.60 13,634,174.94 มลคาเพม (VA) 86,203,522.42 118,736,455.58 ป 2551 ปรมาณการผลต (กก) 5,889,239.90 8,623,050.43 ราคา (บาท/กก) 59.75 32.08 มลคาผลผลต 351,909,356.21 276,713,409.40 คาใชจายขนกลาง 268,614,869.16 95,189,412.83 มลคาเพม (VA) 83,294,487.05 181,523,996.57

ทมา : สานกงานประมงจงหวดพษณโลก, สานกงานคลงจงหวดพษณโลก



26

กราฟแสดงสดสวนระหวางมลคาดานประมง ราคา ณ ไรนา กบ คาใชจายขนกลาง ป 2551

268,614,869.16

95,189,412.83

83,294,487.05

181,523,996.57

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

การเพาะเลยงสตวนาจด แหลงนาธรรมชาต

มลคาเพม (VA)คาใชจายขนกลาง

จากกราฟขางตน จะเหนไดวาในป 2551 สดสวนระหวางมลคาดานประมง ราคา ณ ไรนา กบคาใชจายขนกลาง ของการเพาะเลยงสตวนาจด มคาใชจายขนกลาง คดเปน 76.33% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา และการจบสตวนาในแหลงนาธรรมชาต มคาใชจายขนกลาง คดเปน 34.40% ของมลคาทเกษตรกรขายได ราคา ณ ไรนา

การผลตสนคาเกษตรทสาคญของจงหวดพษณโลก มมลคาการผลตรวม 6,576,860,989 บาท สาขาพชจะมมลคาสทธสงสด 5,100,251,289 บาท คดเปนรอยละ 77.55 รองลงมาสาขาปศสตวมมลคาสทธ 1,307,482,848 บาท คดเปนรอยละ 19.88 และสาขาประมง มมลคาการผลต 169,126,852 บาท คดเปนรอยละ 2.57 2.3 แหลงผลตพนธดานการเกษตรของภาครฐ

การผลตพนธพช จงหวดพษณโลก จะเปนทตงของหนวยงานราชการทเกยวของกบงานวจย

และพฒนาการผลตพนธพช เชน ขาว พชไร พชอนๆ ทสาคญ 4 แหง ทาหนาทผลต ปรบปรงพนธและกระจายพนธใหกบโครงการตางๆ ของรฐ สถาบนเกษตรกรและเกษตรกรทวไป หนวยงานทสาคญ คอ ศนยวจยขาวพษณโลก ศนยเมลดพนธขาวพษณโลก ศนยวจยพชไรพษณโลก และศนยสงเสรมและพฒนาอาชพการเกษตรจงหวดพษณโลก (พนธพชเพาะเลยง) นอกจากนนยงมสถาบนเกษตรกรทดาเนนการผลตเมลดขาวพนธด คอ สหกรณการเกษตรพรหมพราม จากด และศนยสงเสรมขาวชมชน เปนการรวมตวของเกษตรกรผผลตขาวพนธดในการสงเสรมของกรมสงเสรมการเกษตรกระจายในทกพนทของจงหวด



27 ดานผลตพนธสตว มหนวยงานภาครฐ 2 แหง ศนยวจยการผสมเทยมและเทคโนโลยชวภาพ

พษณโลก และสถานวจยทดสอบพนธสตวพษณโลก ทาหนาทวจยปรบปรงพฒนาพนธสตวและเพอผลตใหกบโครงการของรฐการจาหนายใหกบเกษตรกรทวไป และพนธสตวทดาเนนการผลต เชน โคพนธ อเมรกนบารมน โคพนธชาโรเล เปดเทศ และสกร

ดานการผลตพนธสตวนา มหนวยงานภาครฐทาหนาทผลตและพฒนาพนธสตวนา 1 แหง คอ ศนยวจยและพฒนาประมงนาจดพษณโลก ดาเนนการผลตพนธปลาใหกบโครงการตางๆของรฐ ผลตเพอแจกจายใหกบเกษตรกรทวไป และผลตเพอปลอยในแหลงนาธรรมชาต

3) การรวมตวของเกษตรกร 3.1 สหกรณภาคเกษตรและกลมเกษตรกร เปนการรวมตวของเกษตรกรภายใตพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2542 ในป 2552 จงหวดพษณโลก มสหกรณภาคเกษตรจานวน 84 สหกรณ จานวนสมาชก 109,371 คน และมกลมเกษตรกร 73 กลม จานวนสมาชก 14,980 คน มผลการดาเนนงานของสหกรณในป 2552 (สานกงานสหกรณจงหวดพษณโลก,2552) ดงน

ผลการดาเนนงานสมาชกสหกรณยงมฐานะความเปนอยดขน ไมไดเปนหนนอกระบบ และยงไมไดรบเงนปนผลกบเงนเฉลยคนตามหลกและวธการสหกรณ สมาชกมสวนรวมในการบรหารสหกรณตามหลกประชาธปไตย เปนไปตามหลกการ วธการ และอดมการณสหกรณ

ตารางท 18 การสงเสรมสหกรณในจงหวดพษณโลก ประเภทสหกรณ จานวนสหกรณ จานวนสมาชก

สหกรณการเกษตร 84 109,371 สหกรณนคม 3 8,438 สหกรณประมง 0 -

รวมสหกรณภาคเกษตร 87 117,809 สหกรณออมทรพย 18 33,371 สหกรณรานคา 3 607 สหกรณบรการ 7 931 สหกรณเครดตยเนยน 1 320

รวม 29 35,229 รวมทงสน 116 153,038

สหกรณผานเกณฑมาตรฐาน 50 สหกรณ คดเปนรอยละ 43.10 ของจานวนสหกรณทงหมด ทมา : สานกงานสหกรณจงหวดพษณโลก, 2552



28 ตารางท 19 การสงเสรมกลมเกษตรกรในจงหวดพษณโลก

ประเภทกลมเกษตรกร จานวนกลม จานวนสมาชก กลมเกษตรกรทานา 42 9,889 กลมเกษตรกรทาสวน 2 751 กลมเกษตรกรทาไร 11 3,248 กลมเกษตรกรเลยงสตว 18 1,092

รวมทงสน 73 14,980

ทมา : สานกงานสหกรณจงหวดพษณโลก, 2552

3.2 กลมสงเสรมวสาหกจชมชน เปนการรวมตวของเกษตรกรเพอประกอบกจกรรมของชมชนในการผลตสนคา การใหบรการและอนๆ เพอสรางรายไดและพงพาตนเองของครอบครวและ ชมชนใหเปนไปตามพระราชบญญตสงเสรมวสาหกจชมชน พ.ศ. 2548 มกรมสงเสรมการเกษตรเปนสานกงานเลขานการคณะกรรมการสงเสรมวสาหกจชมชน สาหรบจงหวดพษณโลก มกลมทขอจดทะเบยนรวม 1,256 กลม 4) รายไดประชากรชนบท/รายไดครวเรอนเกษตรกร

จากการสารวจขอมลความจาเปนพนฐาน (จปฐ) จงหวดพษณโลก ป 2552 รวม 125,812 ครวเรอน ประชากรมรายไดเฉลย จานวน 52,610 บาท/คน/ป ครวเรอนประชากรมรายได ตากวาเกณฑตวชวด (ตากวา 23,000 บาท/คน/ป) จานวน 2,728 ครวเรอน หรอรอยละ 2.17 ของจานวนครวเรอนทสารวจ และจากฐานขอมล จปฐ.ป 2552 พบวาเกษตรกรมรายไดเฉลย 89,934.78 บาท/ครวเรอน/ป ตารางท 20 รายไดเฉลยประชากรจงหวดพษณโลก ตามขอมล จปฐ. ป 2552 (รายไดตากวา 23,000 บาท)

จานวนครวเรอนทสารวจ รายไดเฉลยตอคน/ป (บาท) อาเภอ ป 2550 ป 2551 ป 2552 ป 2550 ป 2551 ป 2552 เมอง 31,951 32,638 33,706 56,447 55,067 62,032 ชาตตระการ 6,256 6,517 6,655 30,671 30,460 34,571 นครไทย 14,277 12,471 14,351 35,760 41,207 39,602 บางกระทม 6,481 6,301 6,644 52,636 55,102 66,232 บางระกา 15,422 16,199 16,194 49,201 51,253 60,351 พรหมพราม 15,802 16,041 15,570 51,597 56,505 68,505 วงทอง 17,140 16,761 6,153 42,110 48,291 50,173 วดโบสถ 5,491 5,852 19,069 41,279 41,244 46,057 เนนมะปราง 7,447 6,048 7,470 39,363 43,851 45,970

รวม 120,267 118,828 125,812 46,666 46,997 52,610



29

ตารางท 21 จานวนครวเรอนทมรายไดเฉลยตากวาเกณฑตวชวด (ป 2550-2552 รายได 23,000 บาท/คน/ป)

จานวนครวเรอนทมรายไดเฉลยตากวาเกณฑตวชวด (ป 2550-2552 รายได 23,000 บาท/คน/ป) ป 2550 ป 2551 ป 2552 อาเภอ

ครวเรอน % ครวเรอน % ครวเรอน % เมอง 1,056 3.31 197 0.60 81 0.06 ชาตตระการ 531 8.59 339 5.20 72 0.06 นครไทย 1,683 11.89 473 3.79 535 0.43 บางกระทม 443 6.84 169 2.68 42 0.03 บางระกา 435 2.82 209 1.29 170 0.14 พรหมพราม 850 5.48 615 3.83 570 0.45 วงทอง 2,274 13.37 1,291 7.70 958 0.76 วดโบสถ 1,195 21.86 506 8.65 288 0.23 เนนมะปราง 411 5.52 33 0.55 12 0.01

รวม 8,878 7.38 3,999 3.36 2,728 2.17 ทมา : สนง.พฒนาชมชนจงหวดพษณโลก (ขอมล จปฐ.ป 2550-2552) ตารางท 22 รายไดเฉลยครวเรอนเกษตรกรจงหวดพษณโลก (ตามขอมล จปฐ. ป 2552)

อาเภอ จานวนครวเรอนเกษตรกรทสารวจ

(ครวเรอน)

สมาชกครวเรอนเกษตรกรเฉลย

(คน)

รายไดเฉลย/ครวเรอน/ป(บาท)

รายไดเฉลย/คน/ป(บาท)

ชาตตระการ 6,655 3.94 76,385.21 19,387.10 นครไทย 14,351 3.64 81,908.77 22,502.41 เนนมะปราง 7,470 3.62 87,583.16 24,194.24 บางกระทม 6,644 3.27 128,479.77 39,290.44 บางระกา 16,194 3.55 115,660.46 32,580.41 พรหมพราม 15,570 3.33 130,681.29 39,243.63 เมอง 33,706 3.28 39,241.08 11,963.74 วงทอง 19,069 3.83 77,989.90 20,362.89 วดโบสถ 6,153 3.14 71,483.43 22,765.42

รวม 125,812 3.51 89,934.78 25,622.44 ทมา : สนง.พฒนาชมชนจงหวดพษณโลก (ขอมล จปฐ.ป 2552)



30

5) ดานภยธรรมชาต

ป 2552 จงหวดพษณโลกประสบปญหาภยธรรมชาต แยกเปน - ภยอากาศหนาวจด ประสบปญหาภยจากอากาศหนาวจด ซงทาใหเกดโรคระบาดดานพช

(ขาว) ในชวงเดอนกมภาพนธ 2552 ถงเดอนมนาคม 2552 รวมพนท 2 อาเภอ (อ.บางระกา, อ.บางกระทม) เกษตรกรไดรบความเสยหาย 2,216 ราย พนท 39,812.75 ไร เปนเงน 24,131,980.50 บาท - อทกภย/นาปาไหลหลาก ประสบปญหาในชวงเดอนสงหาคม 2551 ถง มถนายน 2552 ในพนท 9 อาเภอ เกษตรกรไดรบความเสยหาย 6,407 ราย พนททไดรบความเสยหาย 98,661.25 ไร เปนเงนทงสน 62,119,593.75 บาท

- วาตภย ประสบปญหาในชวงเดอนสงหาคม 2551 ถง พฤษภาคม 2552 ในพนท 4 อาเภอ เกษตรกรไดรบความเสยหาย 209 ราย พนททไดรบความเสยหาย 1,263.00 ไร เปนเงนทงสน 1,007,889.00 บาท

- อคคภย ประสบปญหาในชวง 18 มกราคม 2552 ถง 30 มนาคม 2552 ในพนท 3 อาเภอ เกษตรกรไดรบความเสยหาย 24 ราย พนททไดรบความเสยหาย 220.00 ไร เปนเงนทงสน 200,265.00 บาท - ภยแลง ประสบปญหาในชวง 3-27 มนาคม 2552 รวมพนท 2 อาเภอ เกษตรกรไดรบความเสยหาย 153 ราย พนทไดรบความเสยหาย 699.00 ไร เปนเงนทงสน 588,813.00 บาท



31

คณะผจดทา ทปรกษา นายรตนะ สวามชย เกษตรและสหกรณจงหวดพษณโลก ผวเคราะห/ประมวล/รวมรวบขอมล/จดพมพ/จดทารปเลม 1. นายศรทธา ศรทพงศ นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ

2. นายทวสน แสงเงน เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน



32



33

Documents

คํานchm-thai.onep.go.th/chm/data_province/Phitsanulok/doc... · 2013-01-25 · 1.5 ทรัพยากรดและน้ําิน 10 2. ... ที่ 4 ปริมาณน้ํัาฝนจงหวัิดพษณุโลกปี