AC - Motoren @Home?o.a.• Ventilator• Droogkast• Wasmachine• Kleine pompen• …

Géén drie fasen in huis!!!> oplossingen?

- éénfase motoren- driefase motoren (steinmetzschakeling)

Éénfasige inductiemotor

BOUW SCHAKELINGWERKING

Herhaling:

overzicht

• Eenfasige motor zonder hulpwikkeling– Probleem?

• Eenfasige motor met hulpwikkeling– Algemene configuratie– Met bedrijfscondensator– Met startcondensator– Met start- en bedrijfscondensator– Met inductieve wikkeling

• Omkeren van de draaizin

1. Éénfasige inductiemotor zonder hulpwikkeling

• Er loopt sinusoïdale stroom door de statorwikkeling.

>> Er ontstaat een magnetisch variërend veld

>> Er is dus magnetische flux.

Stator met 2 wikkelingen

N Z

• Stroom in de tijd

• Flux?

t1

T1: Φ

t2

N Z

T2: Φ

N Z

T3: Φ

NZT4: Φ

NZ

t3t4

N Z

• Er is dus variërende flux aanwezig.

• In dit magnetisch veld zijn er kortgesloten rotorgeleiders aanwezig.

MAAR…

Vanuit stilstand start de eenfasige motor zonder hulpwikkeling NIET op.

Hoe verklaren we dit?

N ZΦ1

Φ2

N ZΦΦ

> Ontbinding van wisselveld in 2 ingebeelde wisselvelden

Elke flux levert een ‘eigen’ koppel.

Verklaring waarom de motor niet opstart vanuit stilstand:

rechtsdraaiend

linksdraaiend

Oplossingen om motor vanuit stilstand te laten werken

• Lanceren van de motor is wenselijk.– Resulterend koppel is niet langer nul.– Lanceersnelheid voldoende hoog! Zo kan tegenwerkend koppel

door resulterend koppel overwonnen worden.

Hoe lanceren?• Handmatig de motor aanzetten (vroeger)• Hulpwikkeling voorzien zodat motor automatisch

aanloopt.

overzicht

• Eenfasige motor zonder hulpwikkeling– Probleem?

• Eenfasige motor met hulpwikkeling– Algemene configuratie– Met bedrijfscondensator– Met startcondensator– Met start- en bedrijfscondensator– Met inductieve wikkeling

• Omkeren van de draaizin

2. De éénfasige motor mét hulpwikkeling

• In de stator– Hoofdwikkeling– Aanloop- of hulpwikkeling

Stromen in beide wikkelingen 90° verschoven!

ER IS EEN DRAAIVELD in de stator!Zie ontstaan van een draaiveld bij synchrone motoren.

U1

U2

Z2 Z1

M1~

Via C of L of …

Het draaiveld

• Flux?

• Beide wikkelingen verschillend?

– B.v. L hoofdwikkeling > L hulpwikkeling• |Im hoofwikkeling| > |Im hulpwikkeling|

– |Φ hoofdwikkeling| > |Φ hulpwikkeling|

– Gevraagd: Wat is de vorm van de flux?

Het draaiveld

Φ H

Φ h

• Beide wikkelingen gelijk?

– B.v. L hoofdwikkeling = L hulpwikkeling• |Im hoofwikkeling| = |Im hulpwikkeling|

– |Φ hoofdwikkeling| = |Φ hulpwikkeling|

– Gevraagd: Wat is de vorm van de flux?

Het draaiveld

Φ H

Φ h

Koppeltoerentalcurve?

Koppeltoerental e voor motor met 1Wikkelingsfase gevoed

Stromen 90° verschuiven?

• Éénfasige motor met capacitieve aanloopfase

• Éénfasige motor met inductieve aanloopfase

1~ motor met hulpwikkeling met capaciteit

• Condensatormotor

• C & hulpwikkeling vormen een serietrillingskring.

– ! Uc > Unet is mogelijk !

– C berekend i.f.v. start- en bedrijfseigenschappen

.

Koppeltoerental d voor motor metbedrijfscondensator

1~ motor met hulpwikkeling met capacitieve aanloopfase

• Soms wordt C uitgeschakeld na opstart.

– Reden: • Motor kan eenmaal in

bedrijf uit zichzelf verder draaien zonder hulpwikkeling

– Voordeel:• Kiezen van C om een

hoog aanloopkoppel te krijgen.

• Op koppeltoerentalgrafiek:– Curve d

1~ motor met hulpwikkeling met capacitieve aanloopfase en capacitieve bedrijfsfase

• Cstart uitschakelen?– Laag koppel blijft.– Lastkoppel te groot?

• Motor zal niet draaien…

• Oplossing: – Een startC voor de opstart– Een bedrijfsC tijdens

regimetoestand

• Op koppeltoerentalgrafiek:– Curve c

• Curve b: bedrijfscondensator

1~ motor met hulpwikkeling met inductieve hulpwikkeling

overzicht

• Eenfasige motor zonder hulpwikkeling– Probleem?

• Eenfasige motor met hulpwikkeling– Algemene configuratie– Met bedrijfscondensator– Met startcondensator– Met start- en bedrijfscondensator– Met inductieve wikkeling

• Omkeren van de draaizin

Omkeren draaizin?