Sh.P.A.L “UNIVERSITETI METROPOLITAN TIRANA”

FAKULTETI I EKONOMISËDepartamenti i Administrim Biznesit

“Adam Smith 1723 – 1790, Ekonomisti i parë Bashkëkohor“

Udhëheqëse: Punuan:

Elva Leka Klaudia Bogdo

Anxhela Pashollari

Arƅnor Shaƅani

Pasqyrim Biografi

Adam Smith si ekonomisti i parë bashkëkohor

Biografi

Kur ka lindur?Data ekzakte nuk dihet,

por mendohet të jetë 5 korrik i vitit 1723;

Vendi i lindjes; Kirkcaldy, Fife, Scotland.

Biografi (2) Familja

Babai i tij i përkiste fesë së krishterëIshte pjesë e kishës së Skocisë Ndërroi jetë 6 muaj para lindjes së Smith-itMamaja e tij jetoi deri në moshën 90-

vjeçare

Arsimi Universiteti

Ka studiuar në Universitetin e Glasgow, në moshën 14-vjeçare;

Studioi “Filozofi Morale”;Koncepte si e drejta, e gabuara,

e mira, e keqja, të qenurit i përgjegjshëm;

Ishte i apasionuar mbi çështjet e lirisë dhe arsyes;

Zhvillonte leksione falas; Mendimet e tij u influencuan

shumë nga Francis Hutcheson (filozof i famshëm)

Arsimi (2)1740 -1746 – ndoqi Kolegjin Balliol, Oxford 1748 Filloi të jepte leksione publike në Edingburg të influencuara nga Henry Home (Lord) Në Edinburg filloi të jepte mendimet e para në lidhje me filozofinë ekonomike “Sistem i qartë dhe i thjeshtë për lirinë natyrore” (teza kryesore e veprës së tij “Hetim mbi natyrën dhe shkaqet e Pasurisë së Kombeve”)

Smith dhe David Hume

Në vitin 1750 takohet me David Hume, i cili bëhet miku i tij më i ngushtë;

Hume ishte filozof, ekonomist dhe historian i shquar skocez;

Një nga thëniet e tij ishte: “Ne nuk mund të jemi të sigurt për ekzistencën e perëndisë, vetes apo shpirtit nëse nuk nxjerrim në pah idenë nga rrjedhin këto;

Karriera e A. Smith Në vitin 1751-1752 shkon

në Angli me idenë për t’u bërë pjesë e kishës por, aty humbet besimin dhe rikthehet serish në Skoci;

Vazhdoi të jepte leksione në Universitetin e Glasgow mbi retorikën, ekonominë politike, etikën dhe jurisprudencën;

Në vitin 1759 publikon “Teoria e ndjenjave të moralit”

Karriera e A. Smith (2)

Në vitin 1764 u bë i njohur me një shkollë të re të zhvillimit ekonomik;

Në vitin 1776 u rikthye në Kirckaldy ku botoi veprën e tij “Teoria Moderne e Ekonomisë”, e cila u mirë-pranua nga shoqëria

Vdes në 17 korrik 1790 nga një sëmundje e keqe;

Varroset në Royal Mile, Edinburg;

Pas vdekjes së tij bëhet i njohur nga veprat e tij dhe bamirësitë e tij të shumta;

Të gjitha materialet e tij të cilat nuk arriti ti botonte u shkatërruan;

PJESA II

Idetë e Adam Smith për ekonominë

Adam Smith-i hodhi idenë e ekonomisë së lirë të ndarë nga politika, me një fjalë ai hodhi idenë kozmopolite;

Ai e kundërshtonte idenë e Merkantilizmit dhe mendonte se as argjendi e as ari nuk shërbejnë në rritjen ekonomike të shtetit;

Ideja e A. Smith-it për taksat ishte që ato duhet të jenë proporcionale…

“Merkantilizmi”Sistemi ekonomik më i përhapur;Kontroll i gjendjes ekonomike, prodhimit dhe tregut,

me qëllim të eksportohen sa më shumë mallra të jetë e mundur jashtë, në të njëjtën kohë të importohen sa më pak mallra të jetë e mundur;

Kur është e suksesshme, floriri futet brenda dhe shumë pak shkon jashtë;

“Merkantilizmi”

Rezervat e floririt & argjendit janë menduar të përbëjnë pasurinë e vërtetë të një kombi;

Qeveria e një vendi duhet të adaptojë politika mbrojtje për të ruajtur floririn dhe argjendin e tij duke limituar hyrjen e mallrave të huaj;

Duke imponuar taksa dhe tarifa të ngurta në mallrat e importura, për t’i bërë ata më të shtrenjtë se mallrat e prodhuar në vend;

“Merkantilizmi”Çdo klasë e shoqërisë e ndjen veten “të prangosur” nga

taksat dhe rregullimet e qeverisë;Efekt negativ në:

Treg;Çmime;

“Laissez-Faire”

Solli një argument të fortë për të zëvendësuar kontrollin e gjendjes së ekonomisë në ligje natyrale për të rregulluar aktivitetin ekonomik;

Kjo ide u udhëhoq nga Revolucioni Francez;Revolucioni Amerikan dhe Britanik ishte gjithashtu një

pasojë direkte e këtij mendimi – Deklarata e Pavarësisë në vitin 1776

Interferenca e madhe e qeverisë tashmë filloi të refuzohet

Lëvizja përfundimtare Idetë e Smith u zhvilluan në përgjigje të ndryshimeve të

shpejta ekonomike të vërejtura në Britani;Kreu ndarjen e hapësirave të plantacioneve të mëdha; I shpërndau ato në pjesë të vogla individuale;Kjo gjë i bëri këto toka më përfituese sesa të ishin

thjeshtë ekzistuese;

Idetë që avancuan mendimin ekonomikInteresat vetjake

Qëniet njerëzore motivohen nga këto interesa;Dëshira për të përmirësuar kushtet e jetesës;Kështu motivi i përfitimit është simuluesi më i madh

për rritjen e ekonomisë dhe perspektivës;Prodhimi më i madh nuk është për shkak të

prodhuesëve, por dëshirës për të përfituar;

Idetë që avancuan mendimin ekonomik (2)

Marifeti është të sigurosh që dëshira për përfitim nuk e tejkalon sensin e detyrimit ndaj shoqërisë;

Tregti e lirë – shumë prodhues në konkurrencë, asnjë prej tyre nuk mund të rrisë çmimet shumë lartë;

Interesi vetjak dhe konkurrenca shkojnë paralelisht;Nuk është i nevojshëm një rregullim nga qeveria – dora

e padukshme në punë (kontroll natyral);

Idetë që avancuan mendimin ekonomik (3) Progresi i vazhdueshëm

Divizioni i punësSpecializimi i punëtorëve në një proces prodhimi

kompleks dhe mekanik;Ligji i mbledhjes (grumbullimit)

Përfitimet e mbledhura të investura në të mira kapitale shtesë rrisin prodhimin dhe efiçencën totale në tërësi;

Ligji i popullsisëRritja në prodhim do të thotë më shumë punëtorë dhe

sa më shumë që punëtorët kërkojnë nivel më të lartë jetese, reduktohet përqindja e vdekjeve dhe kemi rritje natyrale të popullsisë;

FALEMINDERIT!