ad?m fizik günleri

III

ADIM FİZİK GÜNLERİ IV

Dumlupınar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü

28 – 29 MAYIS 2015

KÜTAHYA / TÜRKİYE


28-29 MAYIS 2015

KÜTAHYA

ÖZET KİTABI

Bu kongre ADIM Üniversiteleri adına Dumlupınar Üniversitesi

Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü tarafından düzenlenmiştir.

EDİTÖRLER

Doç. Dr. Kaan MANİSA

Yrd. Doç. Dr. A. Engin ÇALIK

Araş. Gör. Dr. M. Emre KANSU

Araş. Gör. Hakan ÇETİNKAYA

BASKIYA HAZIRLAYANLAR

Doç. Dr. Kaan MANİSA

Yrd. Doç. Dr. A. Engin ÇALIK

Araş. Gör. Dr. M. Emre KANSU

Araş. Gör. Hakan ÇETİNKAYA

Ümit DOĞAN

Zeynep OLUK

Sertaç AKGÜN

IV



28 – 29 MAYIS 2015


V



28 – 29 MAYIS 2015


TEŞEKKÜR

ADIM FİZİK GÜNLERİ IV Kongresinin düzenlenmesine destek olan;

TÜBİTAK 2223-B Yurtiçi Bilimsel Etkinlik Düzenleme Desteği Programına,

Dumlupınar Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu 2015/31 no’lu projesine,

Dumlupınar Üniversitesi Rektörlüğü’ne,

ve

Dumlupınar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı’na,

teşekkürlerimizi sunarız.

VI



28 – 29 MAYIS 2015


VII



28 – 29 MAYIS 2015


ÖNSÖZ

2009 yılında hayata geçirilen ADIM üniversiteleri konsorsiyumu, birbirine coğrafi

olarak yakın olan üniversitelerin bir araya gelmesiyle oluşturulan bir işbirliği protokolüdür.

Protokol çerçevesinde, Fizik alanında yapılan bilimsel araştırma, çalışma, proje ve ortak

çalışmalar yapmak ve bunları bilim insanlarıyla paylaşmak amacıyla ADIM Fizik Günleri

kongrelerinin düzenlenmesi kararlaştırılarak; Afyon Kocatepe Üniversitesinde ADIM Fizik

Günleri I (2010), Pamukkale Üniversitesinde ADIM Fizik Günleri II (2012) ve Süleyman

Demirel Üniversitesinde ADIM Fizik Günleri III (2014) kongreleri düzenlenmiştir.

28-29 Mayıs 2015 tarihlerinde, ADIM Fizik Günleri kongre serisinin devamı olarak

ADIM Fizik Günleri IV kongresi Dumlupınar Üniversitesi Fizik Bölümünde

gerçekleştirilmiştir. Kongre süresince, Fizik alanında çalışan araştırmacılar, bilim insanları ve

lisans, yüksek lisans, doktora öğrencileri bir araya gelerek; bilimsel tartışmaların yapıldığı,

yeni projelerin geliştirildiği ve bilimsel çalışmaların konuşulduğu bir ortamı paylaşmıştır.

Selçuklu mimari çizgileriyle Türk mimarisinde önemli bir yere sahip olan ve

Türkiye’nin en beğenilen yerleşkelerinden birisi olan Evliya Çelebi Yerleşkesinde yapılan

kongremize vermiş olduğunuz katkılardan dolayı teşekkür eder, kurtuluş ve kuruluş şehri,

seramik diyarı Kütahya’dan güzel duygularla ve unutulmaz anılarla ayrılmış olmanızı temenni

ederiz.

VIII



28 – 29 MAYIS 2015


IX



28 – 29 MAYIS 2015


KURULLAR

ONUR KURULU

Prof. Dr. Remzi GÖREN Dumlupınar Üniversitesi Rektörü

Prof. Dr. Şükrü ŞENTÜRK Dumlupınar Üniversitesi Rektör Yardımcısı

Prof. Dr. Atalay KÜÇÜKBURSA Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı

Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölüm Başkanı

DÜZENLEME KURULU BAŞKANI

Doç. Dr. Kaan MANİSA Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

DÜZENLEME KURULU

Doç. Dr. Cemal PARLAK Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Yrd. Doç. Dr. A.Engin ÇALIK Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Yrd. Doç. Dr. Hasan BİRCAN Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Yrd.Doç.Dr. M.Menderes ALYÖRÜK Dumlupınar Üniversitesi, BÖTE

Araş.Gör.Dr. M. Emre KANSU Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Araş.Gör.Dr.Volkan ÇETİNKAYA Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Araş.Gör.Hakan ÇETİNKAYA Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

DÜZENLEME KURULU SEKRETERYASI

Ahmet BİÇER Mürsel ŞEN

Mahir TURSUN Ulaş IŞIK

Ümit DOĞAN Aslı DÖNMEZ

Kevser DENİZ Özge ÖZTÜRK

Zeynep OLUK Tuğçe CEYLAN

Hamide KENDÜZLER Sertaç AKGÜN

X



28 – 29 MAYIS 2015


XI



28 – 29 MAYIS 2015


BİLİM KURULU

Prof.Dr. Halil YARANELİ Adnan Menderes Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof.Dr. Mevlüt DOĞAN Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof.Dr. Mustafa GÖKTEPE Balıkesir Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof.Dr. İsmail MARAŞ Celal Bayar Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof.Dr. İsmail TARHAN Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fizik Bölüm Bşk.

Prof.Dr. Atalay KÜÇÜKBURSA Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof.Dr. Arif NESRULLAZADE Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof. Dr. Ferhunda ATAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof.Dr. Veysel KUZUCU Pamukkale Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof. Dr. Seyfettin ÇAKMAK Süleyman Demirel Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Prof.Dr. Nuri ÖZEK Süleyman Demirel Üniveristesi, Fizik Bölümü

Prof.Dr. Mustafa ŞENYEL Anadolu Üniversitesi, Fizik Bölümü

Prof.Dr. Yüksel ERGÜN Anadolu Üniversitesi, Fizik Bölümü

Prof.Dr. Murat TANIŞLI Anadolu Üniversitesi, Fizik Bölümü

Prof.Dr. Osman YILMAZ Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fizik Bölümü

Prof.Dr. Zeki KARTAL Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Prof.Dr. Şükrü ŞENTÜRK Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Doç.Dr. Ali İhsan GÖKER Bilecik Şeyh Ebdebali Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Doç.Dr. Fatma GÖDE Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Doç.Dr. H.Senem AYDOĞU Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Doç.Dr. Ercan UÇGUN Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Doç.Dr. Hamza Yaşar OCAK Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Doç.Dr. Mehmet ERDOĞAN Selçuk Üniversitesi, Fizik Bölümü

Doç.Dr. Latife ŞAHİN İstanbul Üniversitesi, Fizik Bölümü

Doç.Dr. Cem SEVİK Anadolu Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi

Yrd.Doç.Dr. Ümit DEMİRBAŞ Uluslararası Antalya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi

Yrd.Doç.Dr. Mehmet ŞAHİN Uşak Üniversitesi, Fizik Bölüm Başkanı

Yrd.Doç.Dr. İlknur ÜSTÜNDAĞ Dumlupınar Üniversitesi, Fizik Bölümü

Yrd.Doç.Dr. Metin BİLGE Ege Üniversitesi, Fizik Bölümü

Yrd.Doç.Dr. Hüseyin ERTİK Akdeniz Üniversitesi, Alanya Eğitim Fakültesi

XII



28 – 29 MAYIS 2015


XIII



28 – 29 MAYIS 2015


KONGRE PROGRAMI

28 MAYIS 2015 PERŞEMBE

08.30-09.30 KAYIT

(Yer: Fen-Edebiyat Fakültesi)

09.30-10.30 AÇILIŞ OTURUMU

(Yer: Fen-Edebiyat Fakültesi Şeyhi Sinan Konferans Salonu)

10.30-11.10 Prof. Dr. Ülfet ATAV, Selçuk Üniversitesi


11.10-11.30 ÇAY-KAHVE ARASI

11.30-12.10 Prof. Dr. İsmail BOZTOSUN, Akdeniz Üniversitesi


12.10-13.30 ÖĞLE YEMEĞİ

13.00-13.30 POSTERLERİN ASILMASI

13.30-14.50 I. OTURUM

Alan Nükleer Fizik Matematiksel Fizik Yoğun Madde Fiziği Atom ve Molekül Fiziği

Salon Şeyhi Sinan Salonu Germiyanoğlu

Yakup Bey Salonu

B107 B108

Oturum

Başkanı

Prof. Dr. Ülfet ATAV Prof.Dr. Murat

TANIŞLI

Prof.Dr. Mustafa

GÖKTEPE

Prof.Dr. Mustafa

ŞENYEL

13.30-13.50 Erdal DİKMEN

“Deriving Effective

Interactions

Microscopically”

Hüseyin ERTİK

“Beta

Parçacıklarının

Kütle Soğurma

Katsayılarının

Fraktal Ölçekleme

Modeli İle

Tanımlanması”

Müge SÖYLEYİCİ

ÇERGEL

“Ultrasonik Kimyasal

Püskürtme Tekniği ile

Üretilen Co katkılı

TiO2 Tabakalarının

Bazı Fiziksel

Özelliklerinin

İncelenmesi”

Selda SADİ

“1-Butyl-3-

Methylimidazolium Bis

(Trifluoro Methyl

Sulfonyl) İmide İyonik

Sıvısının Elektronik

Yapı, Spektroskopik

Özellikler ve İyonlar

Arası Zayıf

Etkileşmelerinin Teorik

Olarak İncelenmesi”

13.50-14.10 Mikail DİREKÇİ

“11

Be+ 120

Sn Yarı-

Elastik Saçılmasının

Coulomb Bariyeri

Civarında Optik Model

ile İncelenmesi”

Mustafa Emre

KANSU

“Lorentz Sistemi

İçin Gravito-

Elektromanyetik

Denklemlerin

Kuaternionlarla Ele

Alınması”

Cemal ULUTAŞ

“Tavlama Sıcaklığının

Kimyasal Depolama

Yöntemi ile Elde

Edilen Mn3O4 İnce

Filmin Fiziksel

Özelliklerine Etkisi”

Özgür ALVER

“2-Fluoro-3-

Methylpyridine-5-

Boronic Acid: NMR, FT-

IR, Raman and DFT

studies”

14.10-14.30 Ömür KOCADAĞ

“18

O+28

Si, 58

Ni,64

Zn

Elastik Saçılmalarının

Fenomenolojik

Analizi”

Süleyman DEMİR

“Lineer

Gravitasyonun Alan

Denklemlerinin

Hiperbolik

Kuaternion

Formülasyonu”

Deniz TÜRKÖZ

ALTUĞ

“GaAs Tipi Kuantum

Kuyularında

Elektronların Etkin g-

Çarpanı”

Erdem ÖZTÜRK

“Atomların Temel

Durum Enerjisinin

Hesaplanmasında

Genelleştirilmiş Kosinüs

Hiperbolik

Fonksiyonlarının

Kullanılması”

14.30-14.50 Kawa HAMDOUSH

“60-80 Kütle

Bölgesindeki Ge

İzotoplarının Gamow

Teller Geçiş

Özelliklerinin

İncelenmesi”

Mustafa Emre

KANSU

“Lineer

Gravitasyon İçin

Enerji Korunum

Eşitliğinin

Kompleks

Kuaternionik

Temsili”

Erdem DEMİRCİ

“Pt/Co/Pt/Cr2O3 İnce

Filmlerde Spin Canting

Olayının İncelenmesi”

Ramazan TOPKAYA

“CoO Bazlı İnce

Filmlerde Exchange

Bias Etkisi”


XIV



28 – 29 MAYIS 2015


15.10-16.30 II. OTURUM

Alan Nükleer Fizik Disiplinler Arası Yoğun Madde Fiziği Atom ve Molekül Fiziği


Yakup Bey Salonu

B107 B108

Oturum

Başkanı

Prof. Dr. İsmail

BOZTOSUN

Doç.Dr. Ercan

UÇGUN

Prof. Dr. Ferhunde

ATAY

Prof.Dr. Zeki KARTAL

15.10-15.30 Mürsel ŞEN

“Fotonükleer

Reaksiyon ile Baryum

İzotoplarının

Yarı Ömürlerinin

Belirlenmesi”

Bayram KILIÇ

“Solkane Programı

ile Organik Rankine

Çevriminin Etkinlik

Oranı Analizi”

Haydar UNCU

“Gentile İstatistiğinin

İstatistiksel Ağırlık

İfadesinin Türetilmesi”

Ecem BOZDOĞAN

“Elektron Korelasyon

Yöntemlerinde İki

Matematiksel

Formalizmin

Karşılaştırılması”

15.30-15.50 Ahmet BİÇER

“Fotonükleer

Reaksiyon ile

Rubidyum İzotoplarının

Yarı Ömürlerinin

Belirlenmesi”

Ekrem ÇİÇEK

“Eklem Kıkırdakta

Oluşan

Dejenerasyonun

Multifoton

Mikroskop İle

İncelenmesi”

Gönül BİLGEÇ

AKYÜZ

“İki-Boyutlu Elektron

Sistemlerinde,

Değiş_Tokuş

Etkileşmelerini de

İçeren Manyeto-

Transport Hesapları”

Gürkan KEŞAN

“Excited-State

Properties and Energy

Transfer Efficiency of A

Carbonyl Carotenoid

From the Light-

Harvesting Complex of

Chromera Velia”

15.50-16.10 Volkan SARIKAYA

“60-80 Zn

İzotoplarında Gamow-

Teller Beta Geçiş

Özelliklerinin Pyatov

Yöntemiyle

İncelenmesi”

Bayram KILIÇ

“Burdur İli

Gelecekteki Rüzgâr

Hızı Değerlerinin

Yapay Sinir Ağları

Metodu İle

Tahmini”

Mustafa ÖZTÜRK

“Pt/Co/Cr/CoO Çok

Katlı İnce Filminde

Çift Geometrili

Exchange Bias Etkisi”

Fatma AYDOĞAR

“Geçiş Metali

Komplekslerinin

Elektronik Yapısı,

Spektroskopik Özellikleri

Ve Biyoaktiflerinin

İncelenmesi:

Cu(INO)2Cl2 nin

Durumu”

16.10-16.30 Aziz ANCIN

“72-80 Kr

İzotoplarında Gamow-

Teller Beta Geçiş

Özelliklerinin

İncelenmesi”

Eren Cihan

KARSU ASAL

“Nadir Toprak

İyonlarının Silisyum

Oksit Fosforlar

Üzerine Etkisi”

Bekir GÜRBULAK

“InSe ve InSe:Zn

Yarıiletkenlerin

Bridgman/Stockbarger

Tekniğiyle Büyütülmesi

ve Yapısal

Karakterizasyonu”

Sinan AKSOY

“Hiperbolik Kosinüs ve

Genelleştirilmiş

Hiperbolik Kosinüs

Fonksiyonları İçeren

Üstel Tipli Orbitaller

Kullanarak Cusp

Durumlarının

İncelenmesi”


16.50-18.10 III. OTURUM

Alan Nükleer Fizik Genel Fizik Yoğun Madde Fiziği Atom ve Molekül Fiziği


Yakup Bey Salonu

B107 B108

Oturum

Başkanı

Doç.Dr. Erdal

DİKMEN

Doç.Dr. Devrim

TARHAN

Doç.Dr. Hamza Yaşar

OCAK

Doç.Dr. Cemal

PARLAK

16.50-17.10 Alp CESUR

“Foto-Aktivasyon

Analizi Yönteminin

Uygulanabilirliğinin

Araştırılması”

Ali ÇETİN

“Elektromanyetik

Dalgaların Fotonik

Yapılardaki

Yansıma Analizi”

Cansel DOĞAN

“CaSiO3:Eu3+

/Na+

Işıldarlarının sentezi ve

Luminesans

Özelliklerinin

İncelenmesi”

Ömer ŞİŞE

“Teoriden Uygulamaya

Elektrostatik Alanlarda

Yüklü Parçacık

Hareketlerinin

İncelenmesi”

17.10-17.30 Mahmut ÜSTÜN

“İndiyum Çekirdeğinin

Fotonükleer Reaksiyon

İle Yarı Ömür ve Enerji

Seviyelerinin

Belirlenmesi”

Murat ÖZTÜRK “Entegre

Polijenerasyon Enerji

Üretim Sisteminin

Termodinamik

Analizi”

Sinem ERGİN

“İndiyum Katkılı

Kadmiyum Sülfür İnce

Filmlerin Hazırlanması

ve Optik Özelliklerinin

İncelenmesi”

Hasan BİRCAN

“Lineer Potensiyele

Sahip Schrödinger

Denkleminin Numerov

Metodu Kullanılarak

Çözümü”

XV



28 – 29 MAYIS 2015


17.30-17.50 Veli ÇAPALI “GEANT4 Simülasyon

Programı Kullanılarak

Protonlarla Işınlanan

Beyin Dokusu İçin

Penetrasyon Ve Depo

Edilen Enerji

Hesaplamaları”

Nuri ÖZEK

“Yakıt Hücresi

Sistemlerinin

Termodinamik

Analizi”

Ali İhsan GÖKER

“Strongly correlated

plexcitonics: Evolution

of the Fano resonance

in the presence of

Kondo correlations”

17.50-18.10 Ayla

SANDIKÇIOĞLU

“Akşehir Fay Hattı

Üzerindeki Bazı Derin

Su Kaynaklarının

Radon Konsantrasyonu

ve Sismik Aktivite ile

İlişkisinin İncelenmesi”

Tuğba ÖZBEY

“Mangan

Depozitleri ve

Onların Temsili

Simülasyonları İçin

Nümerik

Yaklaşımlar”

Zeynep OLUK

“Fe- %9 Mn

Alaşımların Elastik

Özelliklerinin Teorik

Olarak İncelenmesi”

20.00 AKŞAM YEMEĞİ

29 MAYIS 2015 CUMA

09.00-09.40 Prof.Dr. Sebahattin TÜZEMEN, Atatürk Üniversitesi



09.40-10.40 POSTER SUNUMLARI

10.40-12.00 IV. OTURUM

Alan Yüksek Enerji Fiziği Genel Fizik

Yoğun Madde Fiziği

Salon Şeyhi Sinan Salonu Germiyanoğlu Yakup Bey Salonu

Oturum

Başkanı

Doç.Dr. Hatice DURAN YILDIZ Doç.Dr. H. Senem AYDOĞU

10.40-11.00 Dilaver PORSUK

“Lineer Serbest Elektron Lazer Sistemlerinde

Süper İletken Tabanca Kavite Dizaynı”

Devrim TARHAN

“Optomekanik Sistemlerde Kuantum Mekaniği

Uygulamaları”

11.00-11.20 Volkan ÇETİNKAYA

“Büyük Hadron Çarpıştırıcısında Yeni Ağır

Kuark Üretimine Çeşni Değiştiren Yüksüz

Akım Bağlaşımlarının Etkisi”

İlker YILDIZ

“X-Işını Fotoelektron Spektroskopi ve Derinlik

Profili Yöntemi”

11.20-11.40 Volkan ARI

“Büyük Hadron Çarpıştırıcısında (LHC)

Higgs Bozonunun Standart Model Ayar

Bozonları ile Olan Anomal Bağlaşımlarının

Araştırılması”

Ayşe DURAN

“Dört Boyutlu Blume-Emery-Griffiths Modeline

Soğutma Hızının Etkisi”

11.40-12.00 Seda UZKALAN

“Farklı Tabanlar Üzerine Üretilen ZnO Filmlerinin

Özellikleri”

12.00-13.30 ÖĞLE YEMEĞİ

13.30-19.00 SOSYAL ETKİNLİK

20.00 KAPANIŞ YEMEĞİ

XVI



28 – 29 MAYIS 2015


KISALTMALAR

SA Atom ve Molekül Fiziği Sözlü Bildiri

SDA Disiplinlerarası Sözlü Bildiri

SGF Genel Fizik Sözlü Bildiri

SMF Matematiksel Fizik Sözlü Bildiri

SNF Nükleer Fizik Sözlü Bildiri

SYM Yoğun Madde Fiziği Sözlü Bildiri

SYEF Yüksek Enerji Fiziği Sözlü Bildiri

PAS Astrofizik ve Kozmoloji Poster Bildiri

PA Atom ve Molekül Fiziği Poster Bildiri

PDA Disiplinlerarası Poster Bildiri

PGF Genel Fizik Poster Bildiri

PMF Matematiksel Fizik Poster Bildiri

PNF Nükleer Fizik Poster Bildiri

PYM Yoğun Madde Fiziği Poster Bildiri

PYEP Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Poster Bildiri

XVII



28 – 29 MAYIS 2015


İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ

VII

KURULLAR

IX

ADIM FİZİK GÜNLERİ IV PROGRAM

XIII

ÇAĞRILI KONUŞMACILAR

1

Prof. Dr. Ülfet Atav

3

Prof. Dr. İsmail Boztosun

5

Prof. Dr. Sebahattin Tüzemen

7

SÖZLÜ BİLDİRİLER

9

SA-1 1-butyl-3-methylimidazolium bis ( trifluoro methyl sulfonyl ) imide iyonik

sıvısının elektronik yapı, spektroskopik özellikler ve iyonlar arası zayıf

etkileşmelerinin teorik olarak incelenmesi

Selda Sadi, Fehmi Bardak, Ahmet Ataç

13

SA-2 Teoriden uygulamaya elektrostatik alanlarda yüklü parçacık

hareketlerinin incelenmesi

Ömer Şişe

14

SA-3 Geçiş metali komplekslerinin elektronik yapısı, spektroskopik özellikleri ve

biyoaktiflerinin incelenmesi: Cu(INO)2Cl2 nin durumu

Fatma Aydoğar, Fehmi Bardak, Ahmet Ataç

15

SA-4 Elektron korelasyon yöntemlerinde iki matematiksel formalizmin

karşılaştırılması

Ecem Bozdoğan, Esra Kuş, Murat Ertürk

16

SA-5 CoO bazlı ince filmlerde exchange bias etkisi

Ramazan Topkaya, Sinan Kazan

17

SA-6 2-fluoro-3-methylpyridine-5-boronic acid: NMR, FT-IR, Raman and DFT

studies Özgür Alver, Gökhan Dikmen

18

SA-7 Excited-state properties and energy transfer efficiency of a carbonyl

carotenoid from the light-harvesting complex of chromera velia Gürkan Keşan, Milan Durchan, Josef Tichý, František Vácha, Cemal Parlak, Tomáš

Polívka

19

XVIII



28 – 29 MAYIS 2015


SA-8 Atomların temel durum enerjisinin hesaplanmasında genelleştirilmiş

kosinüs hiperbolik fonksiyonlarının kullanılması Erdem Öztürk, Murat Ertürk

20

SA-9 Hiperbolik kosinüs ve genelleştirilmiş hiperbolik kosinüs fonksiyonları

içeren üstel tipli orbitaller kullanarak cusp durumlarının incelenmesi Sinan Aksoy, Murat Ertürk

21

SDA-1 Eklem kıkırdakta oluşan dejenerasyonun multifoton mikroskop ile

incelenmesi Ekrem Çiçek

25

SDA-2 Nadir toprak iyonlarının silisyum oksit fosforlar üzerine etkisi Eren Cihan Karsu Asal

26

SDA-3 Burdur ili gelecekteki rüzgâr hızı değerlerinin yapay sinir ağları metodu

ile tahmini

Bayram Kılıç, Emre Arabacı

27

SDA-4 Solkane programı ile organik rankine çevriminin etkinlik oranı analizi

Emre Arabacı, Bayram Kılıç

28

SGF-1 Elektromanyetik dalgaların fotonik yapılardaki yansıma analizi Ali Çetin, Veysel Korkmaz, M. Selami Kılıçkaya

31

SGF-2 X-ışını fotoelektron spektroskopi ve derinlik profili yöntemi İlker Yıldız, Atalay Küçükbursa

32

SGF-3 Optomekanik sistemlerde kuantum mekaniği uygulamaları Devrim Tarhan

33

SGF-4 Yakıt hücresi sistemlerinin termodinamik analizi Yunus Emre Yüksel, Murat Öztürk, Nuri Özek

34

SGF-5 Entegre polijenerasyon enerji üretim sisteminin termodinamik analizi Yunus Emre Yüksel, Murat Öztürk, Nuri Özek

35

SGF-6 Mangan depozitleri ve onların temsili simülasyonları için nümerik

yaklaşımlar Tuğba Özbey, Mehmet Bayırlı

36

SMF-1 Beta parçacıklarının kütle soğurma katsayılarının fraktal ölçekleme

modeli ile tanımlanması Hüseyin Ertik, Abdullah Engin Çalık, Mürsel Şen, Hüseyin Şirin

39

SMF-2 Lineer gravitasyonun alan denklemlerinin hiperbolik kuaternion

formülasyonu Süleyman Demir, Murat Tanışlı, Mustafa Emre Kansu

40

XIX



28 – 29 MAYIS 2015


SMF-3 Lineer gravitasyon için enerji korunum eşitliğinin kompleks

kuaternionik temsili Mustafa Emre Kansu, Murat Tanışlı, Süleyman Demir

41

SMF-4 Lorentz sistemi için gravito-elektromanyetik denklemlerin

kuaternionlarla ele alınması Mustafa Emre Kansu, Murat Tanışlı, Süleyman Demir

42

SNF-1 Deriving effective interactions microscopically E. Dikmen, A.F. Lisetskiy, B.R. Barrett, P. Maris, A.M. Shirokov, J.P. Vary

45

SNF-2 Foto-aktivasyon analizi yönteminin uygulanabilirliğinin araştırılması Alp Cesur, Mesut Karakoç, Christian Segebade, Haris Dapo, İsmail Boztosun

46

SNF-3 İndiyum çekirdeğinin fotonükleer reaksiyon ile yarı ömür ve enerji

seviyelerinin belirlenmesi Mahmut Üstün, Suna Fırat, Haris Dapo, İsmail Boztosun

47

SNF-4 Akşehir fay hattı üzerindeki bazı derin su kaynaklarının radon

konsantrasyonu ve sismik aktivite ile ilişkisinin incelenmesi Ayla Sandıkcıoğlu, Hüseyin Ali Yalım

48

SNF-5 Lineer potansiyele sahip Schrödinger denkleminin Numerov metodu

kullanılarak çözümü Hasan Bircan, A. Engin Çalık

49

SNF-6 Fotonükleer reaksiyon ile rubidyum izotoplarının yarı ömürlerinin

belirlenmesi Ahmet Biçer, Kaan Manisa, Mürsel Şen, A. Engin Çalık, Mehmet Erdoğan

50

SNF-7 Fotonükleer reaksiyon ile baryum izotoplarının yarı ömürlerinin

belirlenmesi Mürsel Şen, A. Engin Çalık, Ahmet Biçer, Kaan Manisa, Mehmet Erdoğan

51

SNF-8 GEANT4 simülasyon programı kullanılarak protonlarla ışınlanan beyin

dokusu için penetrasyon ve depo edilen enerji hesaplamaları Veli Çapalı, Hasan Özdoğan, Mert Şekerci, Abdullah Kaplan

52

SNF-9 60-80 kütle bölgesindeki Ge izotoplarının gamow teller geçiş özelliklerinin

incelenmesi Tahsin Babacan, Kawa Hamdoush, Volkan Sarıkaya, Aziz Ancın

53

SNF-10 60-80

Zn izotoplarında Gamow-Teller beta geçiş özelliklerinin Pyatov

yöntemiyle incelenmesi Tahsin Babacan, Volkan Sarıkaya, Aziz Ancın, Kawa Hamdoush

54

SNF-11 72-80

Kr izotoplarında Gamow-Teller beta geçiş özelliklerinin incelenmesi İsmail Maraş, Tahsin Babacan, Aziz Ancın,Volkan Sarıkaya, Kawa Hamdoush

55

XX



28 – 29 MAYIS 2015


SNF-12 18

O+28

Si, 58

Ni,64

Zn elastik saçılmalarının fenomenolojik analizi Ömür Kocadağ

,, Murat Aygün, Yusuf Şahin, İsmail Boztosun

56

SNF-13 11

Be+120

Sn yarı-elastik saçılmasının coulomb bariyeri civarında optik

model ile incelenmesi Mikail Direkçi, İsmail Boztosun

57

SYM-1 İki-boyutlu elektron sistemlerinde, değiş-tokuş etkileşmelerini de içeren

manyeto-transport hesapları Gönül Bilgeç Akyüz, Afif Sıddıki, İsmail Sökmen

61

SYM-2 Strongly correlated plexcitonics: evolution of the fano resonance in the

presence of kondo correlations Ali İhsan Göker

62

SYM-3 Ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği ile üretilen Co katkılı TiO2

tabakalarının bazı fiziksel özelliklerinin incelenmesi Banu Erdoğan, İdris Akyüz, Ferhunde Atay,Müge Söyleyici Çergel

63

SYM-4 GENTİLE istatistiğinin istatistiksel ağırlık ifadesinin türetilmesi Haydar Uncu, Sevilay Selvi

64

SYM-5 Pt/Co/Cr/CoO çok katlı ince filminde çift geometrili exchange bias etkisi Mustafa Öztürk, Ahmet Yağmur, Erdem Demirci, Mustafa Erkovan, Osman Öztürk,

Numan Akdoğan

65

SYM-6 Fe-%9 Mn alaşımların elastik özelliklerinin teorik olarak incelenmesi Zeynep Oluk, Ercan Uçgun, Hamza Yaşar Ocak

66

SYM-7 GaAs tipi kuantum kuyularında elektronların etkin g-çarpanı Arif Babanlı, Deniz Türköz Altuğ

67

SYM-8 Tavlama sıcaklığının kimyasal depolama yöntemi ile elde edilen Mn3O4

ince filmin fiziksel özelliklerine etkisi

Cemal Ulutaş, Cebrail Gümüş,

68

SYM-9 InSe ve InSe:Zn yarıiletkenlerin Bridgman/Stockbarger tekniğiyle

büyütülmesi ve yapısal karakterizasyonu Bekir Gürbulak, Songül Duman, Salih Zeki Erzeoğlu, Mutlu Kundakçı, Afsoun

Ashkhasi, Mehmet Şata, Muhammat Aksoy

69

SYM-10 Pt/Co/Pt/Cr2O3 ince filmlerde spin canting olayının incelenmesi Erdem Demirci, Mustafa Öztürk, Melek Türksoy Öcal, Osman Öztürk, Numan

Akdoğan

70

SYM-11 Dört boyutlu Blume-Emery-Griffiths modeline soğutma hızının etkisi Ayşe Duran, Bülent Kutlu, Abdullah Günen

71

XXI



28 – 29 MAYIS 2015


SYM-12 İndiyum katkılı kadmiyum sülfür ince filmlerin hazırlanması ve optik

özelliklerinin incelenmesi Sinem Ergin, Fatih Mehmet Emen, Fatma Göde, Cansel Dogan, Göktürk Avşar,

Tuncay Yeşilkaynak, Nevzat Külcü

72

SYM-13 CaSiO3:Eu3+

/Na+ ışıldarlarının sentezi ve lüminesans özelliklerinin

incelenmesi Cansel Doğan, Fatih Mehmet Emen, Sinem Ergin, Göktürk Avşar, Tuncay

Yeşilkaynak, Nevzat Külcü

73

SYM-14 Farklı tabanlar üzerine üretilen ZnO filmlerinin özellikleri Seda Uzkalan, Senem Aydoğu

74

SYEF-1 Lineer serbest elektron lazer sistemlerinde süper iletken tabanca kavite

dizaynı Dilaver Porsuk, Hatice Yıldız, Raşit Çakır

77

SYEF-2 Büyük Hadron Çarpıştırıcısında yeni ağır kuark üretimine çeşni

değiştiren yüksüz akım bağlaşımlarının etkisi Volkan Çetinkaya, Volkan Arı, Orhan Çakır

78

SYEF-3 Büyük Hadron Çarpıştırıcısında (LHC) Higgs bozonunun standart

model ayar bozonları ile olan anomal bağlaşımlarının araştırılması Volkan Arı

79

POSTER BİLDİRİLER

81

PAS-1 Değen çift sistemler KIC 11144556 ve KIC 11402381’in Kepler ışık eğrisi

analizleri

Merve Kutlualp, Naci Erkan, Caner Çiçek

85

PA-1 M(2-aminopiridin) Ni(CN)4.G (M = Ni, Cu, Cd ve G = 1,4-dioksan)

bileşiklerinin infrared spektroskopisi ile incelenmesi

Zeki Kartal

89

PA-2 CO2 (1πg) molekülünün üçlü diferansiyel tesir kesiti ölçümleri

Ümran Atmaca, Murat Yavuz, Zehra Nur Özer, Mevlüt Doğan

90

PA-3 Conformational analysis of 4-bromo-2-halogenobenzaldehydes: halogen

and solvent effects

Mahir Tursun, David Fernandez,, Cemal Parlak

91

PA-4 Electric dipole transition probabilities, oscillator strengths and lifetimes

for copper like arsenic (AS V)

Elmas Erol, Şule Ateş, Gültekin Çelik

92

PA-5 Radiative lifetimes of Rydberg levels for Na I and K I

Gültekin Çelik, Şule Ateş

93

XXII



28 – 29 MAYIS 2015


PA-6 Computations on hyperfine coupling constants of some radical adducts to

5,5-dimethyl-1-pyrrolıne n-oxide in water and benzene solutİons

Şefik Nardalı, Mustafa Karakaya, Fatih Ucun

94

PA-7 Tek ve çok-referanslı konfigürasyon etkileşmesi yönteminde kullanılan

bazı size-extensivity düzeltme yöntemlerinin karşılaştırılması

Murat Ertürk, Leszek Meissner

95

PA-8 5-florotiyofen-2-karbaldehit molekülünün konformasyonel ve titreşim

özellikleri üzerine halojen ve çözücü etkisi

Esma Güneş, Cemal Parlak, Mustafa Şenyel

96

PA-9 N,N-dimetilformamid molekülünün titreşim spektrumunun teorik olarak

incelenmesi Özge Bağlayan, Mustafa Şenyel

97

PA-10 Helyum atomunun kendiliğinden iyonlaşma tesir kesitlerinin (e,2e)

çakışma tekniği ile ölçülmesi

Nurçin Karadeniz, Ali Alpergün, Melike Ulu, Mevlüt Doğan

98

PA-11 N,N-dimetilasetamid molekülünün FT-IR ve Raman spektrumunun

teorik olarak incelenmesi

Mehmet Fatih Kaya, Mustafa Şenyel

99

PA-12 Bazı zeolitlere emdirilen metal komplekslerin EPR spektroskopisiyle

incelemesi

Cem Cüneyt Ersanlı, Recep Tapramaz

100

PA-13 Bazı zeolitlere nitroksit radikali adsorbsiyonunun EPR incelemesi

Cem Cüneyt Ersanlı, Recep Tapramaz

101

PA-14 DFT study, NMR, FT-IR, Raman spectroscopic investigation of 6-bromo-

3-pyridinyl boronic acid (6b3pba)

Gökhan Dikmen, Özgür Alver

102

PA-15 3-aminoetilpiridin molekülünün titreşim frekanslarının ve geometrik

yapısının teorik olarak incelenmesi

İlkan Kavlak, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu

103

PA-16 Siyanür komplekslerinin sentezi, spektroskopik ve termal özelliklerinin

incelenmesi: (4aeph)2[M(CN)4] (M = Ni(II), Pd(II) veya Pt(II))

Dursun Karaağaç, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu

104

PA-17 2-piridinethanol ile siyanür komplekslerin sentezi, yapısı ve fiziksel

özelliklerinin incelenmesi

Elvan Sayın, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu

105

XXIII



28 – 29 MAYIS 2015


PA-18 Nikotinamid ligantiyla bakir(II)-tetrasiyanometalat(II) komplekslerinin

sentezi, spektroskopik ve termal özelliklerinin incelenmesi

Güneş Süheyla Kürkçüoğlu, Elvan Sayın

106

PA-19 1,2-dimetilimidazol ligantlı metal-siyanür komplekslerinin sentezi,

spektroskopik ve termal özelliklerinin araştırılması

R. Kağan Üstün, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu

107

PA-20 2,6-difloranilin molekülüne ait spektroskopik ve moleküler yapı

analizinin kuantum kimyasal hesaplarla yapılması

Etem Köse, Ahmet Ataç, Mehmet Karabacak

108

PA-21 2-nitro-n-[2,4-dichlorophenyl]-n-(2-methylbenzoyl)benzamide teorik bir

bakış

Namık Kemal Sarıtekin, Musa Doğruer, Gürcan Yıldırım, Cabir Terzioğlu

109

PA-22 Ar (3p) atomunun üçlü diferansiyel tesir kesitlerinin incelenmesi

Suay Kazgöz, Ali Alpergün, Murat Yavuz, Zehra Nur Özer, Mevlüt Doğan

110

PA-23 Hofmann tipi M(fumarik asit)Ni(CN)4 (M = Mn, Cu ve Cd) bileşiklerinin

infrared spektroskopisi ile incelenmesi

Abdülkerim Yavuz, Zeki Kartal

111

PA-24 Mikro dalga enerjisi kullanılarak elde edilen hofmann tipi M(fumarik

asit)Ni(CN)4 (M = Mn, Ni ve Cu) bileşiklerinin infrared spektroskopisi ile

incelenmesi

Abdülkerim Yavuz, Zeki Kartal

112

PA-25 İki boyutlu lantanid içeren metal organik çerçeveler

Mustafa Burak Çoban, Hülya Kara, Muhittin Aygün

113

PA-26 Atom ve molekül elektronik yapı hesaplamalarında tam ortonormal üstel

tipli orbitallerden faydalanılarak elde edilen laguerre kuvvet seri açılımlarının

kullanımı

Gürkan Demirdak

114

PA-27 Elektron çarpışma deneyleri ile tesir kesiti ölçümleri

Zehra Nur Özer, Murat Yavuz, Melike Ulu, Mevlüt Doğan

115

PDA-1 Ultrasonik poliakrilamit zincir kırılmasının çıkarımsal bulanık

kümeleme ile modellenmesi

Onur İnan, Ömer Aydoğan

119

PDA-2 Prototropik Tautomerizm sergileyen (E)-3-metoksi-2-[(5-metilpridin-2-il-

imino)metil]fenol molekülünün fiziksel ve kimyasal özelliklerinin deneysel ve

kuramsal yöntemlerle incelenmesi

Başak Koşar, Cem Cüneyt Ersanlı, Çiğdem Albayrak Kaştaş

120

XXIV



28 – 29 MAYIS 2015


PDA-3 2-hidroksi-6-[(4-hidroksifenilamino)metilen] siklohekza-2,4-diyenon’in

kuantum kimyasal hesaplamaları üzerine bir çalışma

Özkan Kalfa, Fatih Tekin, Başak Koşar, Cem Cüneyt Ersanlı

121

PDA-4 3-hidroksi-6-[(4-idroksifenilamino)metilen] siklohekza-2,4-diyenon’in

kuantum kimyasal hesaplamaları üzerine bir çalışma Fatih Tekin, Özkan Kalfa, Başak Koşar, Cem Cüneyt Ersanlı

122

PDA-5 Güneş enerjisi destekli biyogaz üretimi

Durmuş Temiz, Kazım Kumaş, Ragıp Yıldırım, Ali Özhan Akyüz

123

PDA-6 Hibrit araç tasarımı

Turgay Kaya, Kazım Kumaş, Durmuş Temiz, Ragıp Yıldırım, Ali Özhan Akyüz

124

PDA-7 Güneş enerjisi destekli soğutma sistemlerine genel bir bakış

Zeynep Deniz Eygi

125

PDA-8 Radyasyonun bitkiler üzerindeki etkileri

Süleyman Topal

126

PGF-1 Fiber optik dalga kılavuzlarının bazı özelliklerinin incelenmesi

Ali Çetin, Deniz Borataş, Nurettin Bilgili

129

PGF-2 Fraktal geometri ile katı yüzeylerin tanımlanması

Mehmet Bayırlı, Ender Çay

130

PGF-3 Polydiallyldimethylammonium chloride zincir kırılmasına tuz

konsantrasyonunun etkisi

Ali Özhan Akyüz, Mehmet Özkan, Mahmut Kantar,Şahin Altan Gür, Mevlüt Doğan

131

PGF-4 Asitle modifiye edilmiş ünye bentonitinin termal ve spektroskopik

özellikleri

Aytaç Günal, Burcu Erdoğan Alver

132

PGF-5 Kırmızı-altı spektroskopi ile gıdalarda tağşiş belirleme

Özge Akpolat, Belgin Bardakçı

133

PGF-6 Mangan cevher yüzeyindeki mangan depozitlerinin morfolojik

tanımlama parametrelerinin hesaplanması

Tuğba Özbey, Mehmet Bayırlı

134

PMF-1 Konik yüzeye sahip yarımagnetik yarıiletkenlerde Kuantum Hall

iletkenliği

Arif Babanlı, Ramazan Uyhan, Seyfettin Alan

137

PNF-1 Antalya bölgesindeki granitlerin doğal radyoaktivite seviyelerinin

belirlenmesi

Necmettin Ceylan, Alp Cesur, S. F. Özmen, İsmail Boztosun

141

XXV



28 – 29 MAYIS 2015


PNF-2 Fotonükleer reaksiyon ile nikel izotoplarının yarı ömürlerinin ve enerji

seviyelerinin belirlenmesi

Suna Fırat, Can Ertugay, İsmail Boztosun, Haris Djapo

142

PNF-3 Fotoaktivasyon analiz yöntemi ile antik sikkelerin element analizlerinin

yapılması

Can Ertuğay, İsmail Boztosun, Haris Ðapo

143

PNF-4 Dumlupınar Üniversitesi Evliya Çelebi Yerleşkesinde bina içi gama doz

hızı ölçümleri

Aslı Dönmez, Kevser Deniz, Ulaş Işık, Hakan Çetinkaya, A. Engin Çalık, Kaan

Manisa

144

PNF-5 Alfa bozunumu yapan izotopların yarıömürlerinin belirlenmesi için yeni

bir matematiksel formülasyon

Yusuf Ertürk, A. Engin Çalık, Hüseyin Ertik, Mürsel Şen, Hüseyin Şirin

145

PNF-6 Dumlupınar Üniversitesi Evliya Çelebi yerleşkesinde açık havadaki gama

doz hızı ölçümleri

Kevser Deniz, Aslı Dönmez, Ulaş Işık, Hakan Çetinkaya, A. Engin Çalık, Kaan

Manisa

146

PNF-7 Alüminyum soğuruculardan beta parçacıklarının soğurulmasının

kümülatif azalma metodu ile incelenmesi

Serhat Tahsin Kurtpınar, A. Engin Çalık, Hüseyin Ertik , Mürsel Şen, Hüseyin Şirin

147

PNF-8 Nükleer santrallerin yer seçimine etki eden faktörler

Ayşe Semra Atan, Berna Sümeyra Atan

148

PNF-9 Afyonkarahisar merkezde toprakta radon konsantrasyonunun

belirlenmesi

Mehmet Zeki İlhan, Ayla Sandıkçıoğlu, Hüseyin Ali Yalım, Metin Bağcı, Can

Başaran, Ahmet Yıldız

149

PNF-10 Zırhlama malzemesi olarak kullanılan ağır beton duvarların radyasyon

geçirgenliğinin GEANT4 yazılımı ile incelenmesi

Abdullah Kaplan, Veli Çapalı, Hasan Özdoğan, Mert Şekerci

150

PNF-11 Nükleer reaktörlerde moderatör malzeme olarak kullanılan doğal

karbon çekirdeği için tesir kesiti hesaplamaları

Mert Şekerci, Veli Çapalı, Hasan Özdoğan, Abdullah Kaplan

151

PNF-12 Dünya’da mevcut olan ve Türkiye’de kurulması planlanan nükleer

reaktörlerin karşılaştırılması

Şerif Çiçek, Murat Aygün

152

PNF-13 16

O ve 90

Zr (γ,n) reaksiyon tesir kesitlerinin gama kuvvet fonksiyonu

modelleri ile incelenmesi

Nurdan Karpuz, Betül Mavi, İskender Akkurt

153

XXVI



28 – 29 MAYIS 2015


PNF-14 12

C çekirdeği için çift diferansiyel nötron emisyon tesir kesitlerinin

hesaplanması

Nurdan Karpuz, Betül Mavi, İskender Akkurt

154

PNF-15 Selçuk Üniversitesi Alaeddin Keykubat yerleşkesinde bina içi gama doz

hızı ölçümleri

Mehmet Erdoğan, Tuğçe Nur Tandırcıoğlu, Mariye Akdemir, Murat Abaka

155

PNF-16 Dekoratif yapı malzemesi olarak çinilerde doğal radyoaktivitenin

ölçülmesi

Ulaş Işık, Hakan Çetinkaya, Latife Şahin Yalçın, Kaan Manisa

156

PNF-17 Foto-nükleer reaksiyonlar ile tungsten çekirdeğinin enerji geçişleri ve

yarı ömürlerinin elde edilmesi

Fatih Dülger, Haris Ðapo, İsmail Boztosun

157

PYM-1 Electronic structure calculations of (GaAs)N / (InAs)N (001)(N=1-6)

superlattices from first principles

M. Menderes Alyörük, Tanju Gürel, Resul Eryiğit, Yüksel Ergün

161

PYM-2 Homojen bir manyetik alanda bulunan dört kubitlik J1-J2 Heisenberg

XX sisteminin ısısal dolaşıklığının incelenmesi

Yücel Bilir, Cenk Akyüz

162

PYM-3 Ferromanyetik ikinci komşu etkileşmelerinin varlığında homojen bir

manyetik alanda bulunan dört kubitlik Majumdar-Ghosh modelinde ısısal

dolaşıklığın incelenmesi

Berna Ödemiş, Cenk Akyüz

163

PYM-4 Homojen bir manyetik alanda bulunan spin-1/2 J1-J2 Heisenberg XX

sisteminde taban durum dolaşıklığının incelenmesi

Ferid Akbaş, Cenk Akyüz

164

PYM-5 HgTe kalkojenit malzemesinin NaCl yapısının yoğunluk fonksiyonel

teorisi ile fiziksel özelliklerinin incelenmesi

Ismahan Düz, İsa Erdem, Sevgi Özdemir Kart, Veysel Kuzucu

165

PYM-6 ZnSexTe1-x alaşımlarının yapısal ve elektronik özelliklerinin incelenmesi

Gönül Bilgeç Akyüz

166

PYM-7 Yüksek dereceli spin etkileşmeleri içeren dört kubitlik Heisenberg XXX

sisteminde ısısal dolaşıklığın incelenmesi

Cenk Akyüz

167

PYM-8 Electrical characterization of the poly[n-(p-klorofenil)pyrrole]/n-InP

junction

Ahmet Faruk Özdemir, Ömer Faruk Gündoğdu

168

XXVII



28 – 29 MAYIS 2015


PYM-9 Genişletilmiş Bose-Hubbard modelinin faz diyagramları

Sevda Aktaş, Ülfet Atav

169

PYM-10 ScB2C bileşiğinin ilk-prensiplerle incelenmesi

Sezgin Aydın

170

PYM-11 MgSnP2 bileşiğinin termo-fiziksel özelliklerinin ilk prensipler

yöntemiyle incelenmesi

Belgin Koçak, Yasemin Öztekin Çiftci

171

PYM-12 MgSm bileşiğinin yapısal, elektronik, elastik ve fonon özelliklerinin ab-

initio yöntemler ile incelenmesi

Cüneyt Şamil Güven, Cansu Çoban

172

PYM-13 PtCo/CoO ince filmlerde PtCo kalınlığının manyetik anizotropilere ve

exchange bias üzerine etkisinin incelenmesi

A.Canlı, E. Demirci, M. Öztürk, M. Erkovan, U. Parlak, O. Öztürk, N. Akdoğan

173

PYM-14 Farklı oranlarda Mn içeren CdS filmlerinin bazı fiziksel özelliklerinin

incelenmesi

Meryem Polat Gönüllü

174

PYM-15 Ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği ile üretilen ZnO filmlerinin

fiziksel özelliklerinin ısıl işlemle değişimi

Gökhan Tuna, Mustafa Emre Şallak, Ferhunde Atay, Seniye Karakaya

175

PYM-16 Ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği ile üretilen CdO filmlerinin

fotovoltaik güneş pillerinde kullanım potansiyelinin araştırılması

Sinem Akkabak, İdris Akyüz

176

PYM-17 Saydam iletken SnO2 filmlerinin üretimi ve incelenmesi

Hatice Karaoğlan, Zeynel Sözen, Burak Kızıler, İdris Akyüz

177

PYM-18 Metil 3-(2-oksobenzotiazolin-3-il)propanoat'ın kuantum kimyasal

hesaplamaları üzerine bir çalışma

Yusuf Çakır, Cem Cüneyt Ersanlı, Başak Koşar

178

PYM-19 Kuramsal yöntemlerle (1RS,2RS,3SR,4SR,9RS)-1,2,3,9-tetrabrom-

1,2,3,4-tetrahidro-1,4-methanonaftalin bileşiğinin kristal yapısının incelenmesi

Uğur Dündar, Cem Cüneyt Ersanlı, Başak Koşar

179

PYM-20 trans,trans,trans -2,3,5,8-tetrabrom -1,4-dihidroksi -1,2,3,4-

tetrahidronaftalin bileşiğinin bazı özelliklerinin Gaussian 03w programı

kullanılarak teorik incelenmesi

Selcan Kartal Mert, Cem Cüneyt Ersanlı, Başak Koşar

180

PYM-21 YFT metoduyla 2-[(2-hidroksi-4-nitrofenil)aminometilen]sikloheksa-

3,5-dien-1(2h)-on’un fiziksel ve kimyasal özelliklerinin araştirilmasi

Cem Cüneyt Ersanlı, Başak Koşar

181

XXVIII



28 – 29 MAYIS 2015


PYM-22 Ag/TiO2/n-InP Schottky bariyer diyodun akım-voltaj karakteristikleri

Ahmet Kürşat Bilgili, Metin Özer

182

PYM-23 Au/P3Ht/N-Si Schottky bariyer diyotlarinin akim-voltaj (I-V)

karakteristikleri

Esra Yükseltürk, M.Mahir Bülbül, Sedat Zeyrek

183

PYM-24 B katkılı NiO filmlerinin üretimi ve karakterizasyonu

Seniye Karakaya, Ömer Özbaş

184

PYM-25 PaC2 bileşiğinin fiziksel özellikleri üzerine basınç etkisi

Aynur Tatar, Yasemin Öztekin Çiftci, Sezgin Aydın

185

PYM-26 An investigation of optical properties of ZnO and ZnO:N thin films

prepared using sol gel method

Tacettin Yıldırım, Aliye Çankaya, İlker Öcalan, Nizami M. Hasanlı, Sebahattin

Tüzemen

186

PYM-27 (E)-2-asetil-4-(etilfenildiazenil)fenol' ün moleküler yapı, spektroskopik

karakterizasyon ve kuantum mekaniksel hesaplama çalışmaları

Serap Uzun, Çiğdem Albayrak Kaştaş,İsmet Şenel, Orhan Büyükgüngör

187

PYM-28 PrC2 bileşiğinin ilk-ilkeler hesaplamalarıyla incelenmesi

Yasemin Öztekin Çiftci, Aynur Tatar, Sezgin Aydın, Cansu Çoban

188

PYM-29 CdS filmlerinin bazı fiziksel özellikleri üzerine bor katkısının etkisi

Murat Kellegöz, Hilal Çako, Seda Uzkalan, Salih Köse

189

PYM-30 Zn1-xMnxO ince filmlerin monte-carlo metoduyla manyetik

karakterizasyonu

Taner Kalaycı, İzzet Paruğ Duru, Caner Değer

190

PYM-31 I-V characteristics of the orange g /p-type silicon contacts

Ömer Güllü, İsmail Arsel, Osman Pakma, Cihat Özaydın, Abdulmecit Türüt

191

PYM-32 İndiyum sülfür ince filmlerin yapısal ve optik özelliklerinin incelenmesi

Fatma Göde, Ramazan Demir, F. Mehmet Emen, Emine Güneri, Havva Yılmaz

192

PYM-33 Electrical characteristics of the al/congo red (CR)/p-Si semiconductor

diodes

Ömer Güllü, Osman Pakma, İsmail Arsel, Abdulmecit Türüt

193

PYM-34 Al/CuO/p-Si/Al MIS fotovoltaik yapıların elektriksel karakterizasyonu

İsmail Arsel, M. Faruk Karabat

194

PYM-35 GaSe:In ikili bileşiğinin modifiye Bridgman/Stockbarger tekniğiyle

büyütülmesi ve yüzey morfolojisi

Bekir Gürbulak,Yasin Öztırpan, Songül Duman, Afsoun Ashkhasi, Mehmet Şata,

Salih Zeki Erzeoğlu, Burcu Akça

195

XXIX



28 – 29 MAYIS 2015


PYM-36 Al katkılı ZnO filmlerinin üretimi ve karakterizasyonu

Sema Kurtaran, İdris Akyüz, Ferhunde Atay, Serhat Aldağ, Göksu Öföfoğlu

196

PYM-37 Fotovoltaik uygulamalarda kullanılabilecek PbO içeren borat cam

yapıların üretimi ve karakterizasyonu

Sadiye Çetinkaya Çolak, İdris Akyüz, Ferhunde Atay

197

PYM-38 TlInSe2 ve Tl0.75In0.75Si0.25Se2 alaşımının elektronik özellikleri

İsmail Yücel, Seyfettin Çakmak, Ekrem Artunç, Arif Babanlı

198

PYM-39 B2 fazdaki şekil hafızalı alaşım TaRu'nun basınca bağlı fiziksel

özelliklerinin incelenmesi

İrem Öner Alp, Yasemin Öztekin Çiftci

199

PYM-40 Kimyasal buhar biriktirme (CVD) yöntemiyle üretilen grafen

katmanlarının yapısal ve tribolojik özelliklerinin incelenmesi

B. Yıldız, H. Satılmış, Y. E. Tanış, C. G. Ünlü, Y. Özmen

200

PYM-41 [Ni/Pt/CoO]1,2,3,4 ince filmlerde kaydırma etkisinin tabaka sayısına

bağlı olarak incelenmesi

Ayşe Sönmez, Mustafa Öztürk, Erdem Demirci, Mustafa Erkovan, Umut Parlak,

Osman Öztürk, Numan Akdoğan

201

PYEP-1 Çinko selenayt (ZnSe) ince filmlerin radyo frekansı sıçratma yöntemi ile

cam taban üzerine depolanması

Tuğçe Selek ,Mehmet Özkan, Soner Özen, Ali Özhan Akyüz

205

PYEP-2 Alüminyum nitrür (AlN) ince filmlerin radyo frekansı sıçratma yöntemi

ile cam ve silisyum taban üzerine depolanması

Özgün Ağar, Mehmet Özkan, Hasan Satılmış, Soner Özen, Ali Özhan Akyüz

206

PYEP-3 Argon gazının soğuk akan deşarj ve post–deşarj plazmasındaki temel

farklılıkların düşük basınçta belirlenmesi

Tamer Akan, Erkan İlik, Murat Tanışlı, Neslihan Şahin, Sercan Mertadam

207

PYEP-4 Titanyum nitrür (TiN) ince filmlerin radyo frekansı sıçratma yöntemi

ile cam taban üzerine depolanması

Murat Polater, Mehmet Özkan, Soner Özen, Ali Özhan Akyüz

208

PYEP-5 Henyey-Greenstein saçılmasının değiştirilmiş faz fonksiyonu yaklaşımı

ile absorblayıcı ortamlarda sürekli özdeğerlerin nötron akı dağılımına etkisi

Vahide Akyar, Hacı Bayram İşlek, Faruk Yaşa

209

PYEP-6 gigawatt gücünde, 1-100 nanometre dalgaboylu lazer üretimi

Esra Demirhan, Hatice Duran Yıldız

210

KATILIMCI LİSTESİ 211

XXX



28 – 29 MAYIS 2015


1



28 – 29 MAYIS 2015


ÇAĞRILI

KONUŞMACILAR

2



28 – 29 MAYIS 2015


3



28 – 29 MAYIS 2015


OPTİK ÖRGÜ ÜZERİNDE ETKİLEŞEN BOZONLARIN

FAZ YAPISI VE DİNAMİĞİ

Ülfet Atav

Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü, 42075 Konya

*Yazışılan yazar e-posta: [email protected]

Özet: Optik örgü üzerinde etkileşen bozonlardan oluşan bir sistem Bose-Hubbard modeli

çerçevesinde tanımlanarak, ortalama alan yaklaşımı altında Gutzwiller dalga fonksiyonu

kullanılarak incelenecektir. Önce bozonlar arasındaki etkileşimin bir temas potansiyeli olması

durumunda sistemin faz yapısı ve dinamik davranışı incelenecektir. Daha sonra bozonlar

arasında daha uzun menzilli (örneğin dipolar) etkilleşimlerin olması durumunda faz yapısı ve

sistemin dinamik davranışı ele alınacaktır. Sonuçlar literatürdeki deneysel sonuçlarla

karşılaştırılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Bose-Hubbard modeli, Gutzwiller dalga fonksiyonu, Bozon.

4



28 – 29 MAYIS 2015


5



28 – 29 MAYIS 2015


PHOTONUCLEAR REACTIONS ON GALLIUM ISOTOPES

İsmail Boztosun

1Department of Physics, Akdeniz University, TR-07058, Antalya, Turkey

2Nuclear Research and Application Center, Akdeniz University, TR-07058, Antalya, Turkey

Corresponding author e-mail: [email protected]

Abstract: We have run an experiment to determine the half-life and energy levels Gallium

(Ga) isotopes by using photonuclear reactions. We first outline the experimental set up used

for the nuclear reactions. After a brief overview of the linear accelerator to produce the

bremsstrahlung photon beam using the electron lineer accelerator (e-LINAC), we present the

p-type HPGe detector. The details of the (,n), (,p) and (,) reactions taking place and the

results in comparison with the literature values will be shown. A personal view regarding the

future experimental studies in nuclear and related fields in Turkey will be also put forward at

the end of talk.

Key words: Photonuclear reactions, Gallium (Ga) isotopes, e-LINAC, HPGe detector.

This study was supported by TUBITAK (Project No. 114F220).

6



28 – 29 MAYIS 2015


7



28 – 29 MAYIS 2015


A POSSIBLE FUNDAMENTAL APPROACH TO GRAVITY

Sebahattin Tüzemen

Department of Physics, Atatürk University, 25240 Erzurum/TURKEY

Corresponding author e-mail: [email protected]

Abstract: Following the discovery of Higgs Bosons (H) with a mass of around 126GeV/c2, it

is hypothesizedin this study that the gauge bosons (theoretically predicted to be gravitons) in

the mass interaction maybe produced by H, just as photons are produced in the case of

electromagnetic (EM) interaction. Although the hypothesisis extremely difficult to

proveexperimentally in gravitation mechanism, from the parallel estimation of “quantum

efficiencies” of virtual gravitons produced by virtual H annihilationin gravitation and virtual

photons produced by virtual electron-positron annihilation in EM interaction, due to

Heisenberg’s Uncertainty Principle (HUP), we evaluate that the relative ratio of photon to

graviton intensities is in the order of 1036

which is in agreement with the relative strength

between EM and gravitational interactionspredicted in Quantum Field Theory (QFT).

Key words: Gravitation, Electromagnetic interaction, Higgs Bosons.

8



28 – 29 MAYIS 2015


9



28 – 29 MAYIS 2015, KÜTAHYA / TÜRKİYE


SÖZLÜ

BİLDİRİLER

10





11





ATOM VE MOLEKÜL FİZİĞİ


12





13





1-BUTYL-3-METHYLİMİDAZOLİUM BİS( TRİFLUORO METHYL

SULFONYL ) İMİDE İYONİK SIVISININ ELEKTRONİK YAPI,

SPEKTROSKOPİK ÖZELLİKLER VE İYONLAR ARASI ZAYIF

ETKİLEŞMELERİNİN TEORİK OLARAK İNCELENMESİ

Selda Sadi

*, Fehmi Bardak, Ahmet Ataç

Celal Bayar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Manisa


Özet: Bu çalışmada, en çok kullanılan imidazol bazlı iyonik sıvılardan 1-butyl-3-

methylimidazolium bis( trifluoro methyl sulfonyl ) imide ([C4C1im][ NTf2] ya da [Bmim][

NTf2]) nin elektronik yapısı, bazı fiziksel ve optiksel özellikleri yoğunluk fonksiyonu teorisi

(DFT) metodları kullanarak teorik olarak incelendi. Geometrik yapı ve frekans hesaplamaları

populasyon analizi ile birlikte DFT-B3LYP 6-311G(d,p) teori ve baz seti kullanılarak yapıldı.

Elektronik geçiş özellikleri zanama bağlı yoğunluk fonksiyonu teoremi kullanılarak incelendi.

UV-Vis spectrum ve piklere karşılık gelen tüm spektroskopik geçişler analiz edildi. Toplam,

kısmi, ve kesişim durum yoğunlukları analiz edildi. İndirgenmiş yoğunluk değişimleri analizi

yapılarak iyon içi ve iyonlar arası hidrojen bağlanmaları ve van der Waals etkileşmeleri

görüntülendi. [Bmim][ NTf2] iyonik sıvısında genel bakış açıları içinde çoklu hidrojen

bağlanmaları olacağı beklenirken, iyonlar arası tek bir hidrojen bağı olduğu ve tüm diğer

etkileşmelerin van der Waals etkileşmeleri olduğu görüldü. Bu zayıf etkileşmelerin de alkil

kuyruk üzerinde üçüncü karbona bağlı hidrojenlere kadar uzandığı görüldü. Bu durum

nanoyapısal organizasyonun gözlenmeye başlandığı kuyruk uzunluğu ile de örtüşmektedir.

Anahtar Kelimeler: İyonik sıvı, DFT, Zayıf etkileşme analizi (RDG), Nanoyapısal

organizasyon.

14





TEORİDEN UYGULAMAYA ELEKTROSTATİK ALANLARDA

YÜKLÜ PARÇACIK HAREKETLERİNİN İNCELENMESİ

Ömer Şişe

1,*

1Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi Bölümü, Isparta


Özet: Elektrik veya manyetik alanlarda yüklü parçacıkların hareketlerinin incelenmesi fizik

biliminin en eski konularından birisidir. Deneysel olarak ister üretilen parçacıklar olsun

isterse hedeften saçılan parçacıklar olsun, temelde yüklü parçacıkların elektrik ve manyetik

alanlardan etkilenerek kontrol edilmesi, yönlendirilmesi ve taşınması amaçlanır. Bu

çalışmada, atomik çarpışmalarda kullanılan iki farklı yüklü parçacık spektrometresinin teorik

modellemesi sunulacaktır. İlk olarak elektrostatik lensler ve yarıküresel analizörden oluşan bir

elektron spektrometresinin tasarımı anlatılacak ve daha sonra yeni tasarlanan bir elektrostatik

iyon depolama halkasının özellikleri sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Yüklü parçacıklar, elektrik ve manyetik alanlar, spektrometre.

15





GEÇİŞ METALİ KOMPLEKSLERİNİN ELEKTRONİK YAPISI,

SPEKTROSKOPİK ÖZELLİKLERİ VE BİYOAKTİFLERİNİN

İNCELENMESİ: Cu(INO)2Cl2 NIN DURUMU

Fatma Aydoğar

*, Fehmi Bardak, Ahmet Ataç

Celal Bayar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Manisa


Özet: Bu çalışmada, biyoaktif özellikler gösteren pridine karboksilik asitler gurubunun bir

üyesi olan isonikotinik asit n-oksit ligandının bakır klorür kompleksinin [Cu(INO)2Cl2]

elektronik yapısı, spektroskopik özellikleri ve biyoaktifliği incelenerek serbest ligand ile

karşılaştırıldı. Cu(INO)2Cl2 kompleksin FT-IR ve UV-Vis spektrumları kaydedildi ve

yoğunluk fonksiyonu teorisi (DFT) metodları kullanarak teorik olarak belirlendi. Geometrik

yapı ve frekans hesaplamaları populasyon analizi ile birlikte DFT-LSDA/SDD teori ve baz

seti kullanılarak yapıldı. Elektronik geçiş özellikleri zamana bağlı DFT kullanılarak incelendi.

UV-Vis spectrum ve piklere karşılık gelen tüm spektroskopik geçişler analiz edildi. Toplam,

kısmi, ve kesişim durum yoğunlukları analiz edildi. İndirgenmiş yoğunluk değişimleri analizi

yapılarak metal-ligand etkileşimleri hidrojen bağlanmaları ve van der Waals etkileşmeleri

yönünden incelendi. Serbest ligand ve kompleksin bioaktiflikleri tuberküloz mikrobakterisi

RV1207 ile moleküler yerleşim durumlarına bakılarak test edildi. Kompleks yapının en zayıf

etkileşmesinin dahi, serbest ligandın en kuvvetli etkileşmesinden daha baskın olduğu

dolayısıyla biyoaktifliğinin daha yüksek olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler: Geçiş metali kompleksleri, DFT, Zayıf etkileşme analizi (RDG),

Moleküler yerleşim testi.

16





ELEKTRON KORELASYON YÖNTEMLERİNDE İKİ

MATEMATİKSEL FORMALİZMİN KARŞILAŞTIRILMASI

Ecem Bozdoğan

1,*, Esra Kuş

1, Murat Ertürk

1

1Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Çanakkale


Özet: Kuantum mekaniğinin temel ilkelerine bağlı olan elektron korelasyon yöntemlerinde iki

matematiksel formalizm sıklıkla kullanılır. İkinci kuantumlanma ve diyagramatik teknik

olarak adlandırılan bu yöntemlerin kullanım amaçlarına göre avantajları ortaya çıkmaktadır.

Bu çalışmada, iki matematiksel yöntemde “Coupled-Cluster Doubles” (CCD) yaklaşımında

matematiksel araçlar olarak kullanıldığındaki avantajları ele alınacaktır. Özellikle matris

elemanlarının hesaplanmasında büyük kolaylık sağlayan diyagramatik yöntem için belirlenen

kurallar bir örnek üzerinde gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler: İkinci kuantumlanma, Diyagramatik teknik, Coupled-Cluster

yöntemleri.

17





CoO BAZLI İNCE FİLMLERDE EXCHANGE BIAS ETKİSİ

Ramazan Topkaya

*, Sinan Kazan

Gebze Teknik Üniversitesi, Temel Bilimler Fakültesi, Fizik Bölümü, Gebze-Kocaeli


Özet: Mevcut teknolojik cihaz üretiminde, iletim elektron yükü ile sağlanır ve hemen hemen

bütün elektronik cihazlar, eletron yükünü temel alarak, geliştirilmiştir. Son yıllarda,

elektronun yükü ile birlikte elektronun spininden de yararlanan ve buna dayalı yeni nesil

elektronik cihaz üretmeyi amaçlayan Spintronik adlı yeni bir bilim dalı ortaya çıktı [1].

Spintronik biliminin temeli, dev manyetodirenç (giant magnetoresistance, GMR) etkisinin

keşfi ile atıldı [2]. GMR etkisi, daha çok, hard disklerin okuma kafalarını oluşturan manyetik

hetero-yapılarda kullanılmaktadır. Manyetik kayıt ortamına yakın olan ferromanyetik (FM)

katmanın manyetik açıdan yumuşak olması gerekirken, diğer FM katmanın manyetik açıdan

sert olması gerekir. Bu durum, FM katman üzerinde antiferromanyetik (AFM) bir katmanın

büyütülmesi ve iki katman arasında exchange etkileşmesinin kurulması ile sağlanır.

Katmanlar arası exchange etkileşmesi, manyetik histeresis eğrilerinin, alan ekseni

doğrultusunda kaymasına neden olur. Spintronik uygulamalar için bu kayma miktarının

(Exchange Bias) yüksek olması gerekir.

Bu amaçla, CoO ve NiFe manyetik ince film katmanlarından oluşan hetero-yapılar iki

farklı kristal yönelime sahip MgO alttaşlar üzerinde, iyon demeti saçtırma tekniği kullanılarak

büyütüldü. Hazırlanan bu örneklerde exchange bias etkisi ve exchange bias etkisinin kaynağı

x-ışını krınımı (XRD), ferromanyetik rezonans (FMR) ve titreşimli örnek manyetometre

(VSM) teknikleri kullanılarak araştırıldı.

Kaynaklar: [1] S.A. Wolf, D.D. Awschalom, R.A. Buhrman, J.M. Daughton, S. von Molnár, M.L. Roukes,

A.Y. Chtchelkanova, D.M. Treger, Science, 294 (2001) 1488-1495.

[2] M.N. Baibich, J.M. Broto, A. Fert, F.N. Van Dau, F. Petroff, P. Etienne, G. Creuzet, A. Friederich, J.

Chazelas, Physical Review Letters, 61 (1988) 2472-2475.

18





2-FLUORO-3-METHYLPYRIDINE-5-BORONIC ACID: NMR, FT-IR,

RAMAN AND DFT STUDIES

Özgür Alver

1,*, Gökhan Dikmen

2

1Anadolu Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir

2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Merkezi Araştırma Laboratuvarı (MERLAB), Eskişehir

*Corresponding author e-mail: [email protected]

Abstract: Possible stable conformers, geometrical molecular structures, vibrational properties

as well as band assignments, nuclear magnetic shielding tensors, electronic transition

properties of 2-Fluoro-3-Methylpyridine-5-Boronic Acid (2F3MP5BA) were studied

experimentally and theoretically using FT-IR, Raman, (CP/MAS) NMR, XRD and UV-Vis

spectroscopic methods. FT-IR and FT-Raman spectra were recorded in the region of 3500–

400 cm-1

, and 3200–400 cm-1

, respectively.

The optimized geometric structures, vibrational wavenumbers and nuclear magnetic

shielding tensors were examined using Becke-3–Lee–Yang–Parr (B3LYP) hybrid density

functional theory method with 6-311++G(d,p) basis set.

1H,

13C NMR chemical shifts were calculated using the gauge invariant atomic orbital

(GIAO) method. 1H,

13C, APT and Hetcor NMR experiments of title molecule were carried

out in DMSO solution. 13

C CP/MAS NMR measurements were done with 4 mm zirconium

rotors and glycine was used as an external standard. Single crystal of 2F3MP5BA was also

prepared for XRD measurements. Assignments of vibrational wavenumbers were also

strengthened by calculating the total energy distribution (TED) values using scaled quantum

mechanical (SQM) method.

Key words: -Fluoro-3-Methylpyridine-5-Boronic Acid, NMR, FT-IR, Raman, UV-Vis, XRD.

19





EXCITED-STATE PROPERTIES AND ENERGY TRANSFER

EFFICIENCY OF A CARBONYL CAROTENOID FROM THE LIGHT-

HARVESTING COMPLEX OF CHROMERA VELIA

Gürkan Keşan

1,*, Milan Durchan

1,2, Josef Tichý

1,2, František Vácha

1,2, Cemal Parlak

3, Tomáš

Polívka1,2

1Institute of Physics and Biophysics, Faculty of Science, University of South Bohemia, České

Budějovice, Czech Republic 2Institute of Plant Molecular Biology, Biology Centre, Academy of Sciences of the Czech Republic,

České Budějovice, Czech Republic 3Dumlupınar University, Faculty of Science, Physics Department, Kütahya, Turkey


Abstract: Chromera velia, which is phylogenetically related to apicomplexa, contains a

photosynthetic plastid and, thus, a complete photosynthetic machinery. This organism has two

different antenna complexes: the fucoxanthin-chlorophyll a/c-binding proteins (FCP) of diatom

antennae and photosystem I with the bound Light Harvesting Complex (PSI–LHCr) of red algae. As a

member of the FCP family, the light harvesting antenna of C. Velia, hereafter CLH, includes

chlorophyll-a (Chl-a), violaxanthin, and a carotenoid yet to be determined. It is already shown that this

unknown carotenoid is related to isofucoxanthin, due to having same amount of mass and functional

group. However, red shifting in methanol is observed for this carotenoid compared to isofucoxanthin.

Thus, this carbonyl carotenoid is named Isofucoxanthin-like (Ifx-l). In the present work, the

spectroscopic properties of Ifx-l in various environments and energy transfer pathways in CLH are

investigated by ultrafast time-resolved spectroscopic method. The resulting transient absorption

spectra of Ifx-like in various environments showed that, firsly, the intramolecular charge-transfer

(ICT) state, believed to be coupled to the S1 state (S1/ICT), appears in the transient absorption spectra.

This is the characteristic marker of polarity-dependent behavior, as demonstrated by all carbonyl

carotenoids. Secondly, the spectroscopic results support the idea proposed by Moore et. al.[1] that Ifx-l

must be longer than isofucoxanthin. In regard to the energy pathway of CLH, the S1/ICT state of Ifx-l

has a high efficiency of energy transfer, unlike the other members of FCP family.

Reference: [1] R.B. Moore, M. Oborník, J. Janouškovec, T. Chrudimský,M. Vancová, D.H. Green,

S.W. Wright, N.W. Davies, C.J.S. Bolch, K. Heimann, J. Šlapeta, O. Hoegh-Guldberg, J.M. Logsdon

Jr., D.A. Carter, (2008) Nature, 451, 959.

20





ATOMLARIN TEMEL DURUM ENERJİSİNİN HESAPLANMASINDA

GENELLEŞTİRİLMİŞ KOSİNÜS HİPERBOLİK FONKSİYONLARININ

KULLANILMASI

Erdem Öztürk

1,*, Murat Ertürk

1



Özet: Atom ve moleküllerin özelliklerinin Hartree-Fock-Roothaan (HFR) yöntemi ile

hesaplanmasında uygun baz fonksiyonlarının seçimi önemli bir çalışma konusudur.

Literatürde çoğunlukla gausyan olarak adlandırılan üstel tipli orbitaller kullanılmaktadır.

Gausyan tipli fonksiyonlar ile yapılan hesaplamaların düşük hassasiyet ve hesaplama zamanı

açısından zorlukları bulunmaktadır. Bu fonksiyonlar, özellikle elektronun çekirdeğe çok yakın

(cusp) ve çok uzak olduğu durumları iyi temsil edememektedir.

Son yıllarda üstel tipli fonksiyonların kosinüs hiperbolik fonksiyonlar ile

birleşiminden oluşan yeni fonksiyonlar kullanılarak hesaplama hassasiyeti arttırılmıştır. Bu

çalışmada literatürde yeni önerilen genelleştirilmiş kosinüs hiperbolik fonksiyonları üstel tipli

fonksiyonlar ile birleştirilerek yeni baz fonksiyonları oluşturulmuştur. Bu baz fonksiyonları

atomik HFR hesaplamalarında kullanılmış ve sonuçlar literatürde bulunan benzer kosinüs

hiperbolik fonksiyonları ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Üstel tipli baz fonksiyonları, Genelleştirilmiş kosinüs hiperbolik

fonksiyonları, Hartree-Fock-Roothaan denklemleri

21





HİPERBOLİK KOSİNÜS VE GENELLEŞTİRİLMİŞ HİPERBOLİK

KOSİNÜS FONKSİYONLARI İÇEREN ÜSTEL TİPLİ ORBİTALLER

KULLANARAK CUSP DURUMLARININ İNCELENMESİ

Sinan Aksoy

1,*, Murat Ertürk

1

1Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Çanakkale


Özet: Elektronik yapı hesaplamalarında üstel tipli orbitallerin kullanılması ile analitik

hesaplamalar gün geçtikçe önem kazanmıştır. Üstel tipli fonksiyonlar (ÜTF) bu

fonksiyonların içinde en çok tercih edilenlerden biridir. Bu çalışmamızda Cusp durumu olarak

tanımlanan elektronun çekirdeğe çok yakın olduğu durumlardaki özelliklerini incelemek için

hiperbolik kosinüs fonksiyonları ile değiştirdiğimiz *( ) -ÜTF kullanılmıştır. Hartree-Fock-

Roothaan yöntemiyle atomların varyasyonel parametreleri belirlenerek enerji değerleri elde

edilmiştir. Belirlenen parametreler tam olarak optimize edilmiştir. Bu parametreler yardımıyla

Cusp durumları incelenmiş ve literatürdeki sonuçlara göre gözle görülür bir iyileşme olduğu

ortaya çıkmıştır.

*( ) -ÜTF’da bulunan

parametresinin fonksiyondaki etkinliğini belirlemek için ilk

olarak atom orbitalleri için genel bir

değeri hesaplanmış, daha sonra da bu sınırlandırma

kaldırılarak her orbitalin farklı bir değerine sahip olduğu durumdaki sonuçlar

hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: *( ) -ÜTF, Üstel Tipli Orbitaller, Hartree-Fock-Roothaan, Cusp

Durumları.

22





23





DİSİPLİNLERARASI FİZİK


24





25





EKLEM KIKIRDAKTA OLUŞAN DEJENERASYONUN MULTİFOTON

MİKROSKOP İLE İNCELENMESİ

Ekrem Çiçek

*

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Burdur


Özet: Kıkırdak dokusu, mekanik baskılara karşı koyan, yumuşak ama dayanıklı özel bir bağ

dokusu çeşididir. Kıkırdak esnek ve sıkıştırmaya karşı dirençli olması nedeniyle şok ve darbe

emici olarak görev yapar. Kıkırdak çok düzgün yüzeyli olması sebebiyle eklemlerin

sürtünmesiz olarak hareket etmesini sağlar.

Multifoton mikroskopide düşük enerjili ışık kullanıldığından dokunun daha

derinliklerine inmek mümkündür. Multifoton miksopkop ile dokunun 0,5-1 mm derinlerine

inilebilinir.

Bu çalışmada atların dizlerinden alınan kıkırdaklarda baskı sonucu oluşan

dejenerasyon multifoton mikroskop ile incelenmiştir. Multifoton mikroskop ile iki foton

floresans ve ikinci harmonik jenerasyon görüntüleri elde edilmiştir. Multifoton mikroskop

tekniğinin kıkırdak hasarını araştırmada güçlü bir yöntem olduğu görülmüştür. Çalışmanın

sonucunda, ikinci harmonik jenerasyon görüntüleri analiz edilerek kontrol grubu ile dejenere

gruplar arasındaki farklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Eklem Kıkırdak, Multifoton Mikroskop, İki Foton Floresans, İkinci

Harmonik Jenerasyon Görüntü.

26





NADİR TOPRAK İYONLARININ SİLİSYUM OKSİT FOSFORLAR

ÜZERİNE ETKİSİ

Eren Cihan Karsu Asal

*

Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Manisa, Türkiye

Delft University of Technology, Faculty of Applied Sciences, Department of Radiation Science and

Technology (FAME-RST) Mekelweg 15, 2629JB Delft, The Netherlands


Özet: Karanlıkta parıldayan fosfor, “persistent fosfor”. Bu fosforları artık günümüzde

binalardaki acil çıkış işaretlerinde, güvenlik kıyafetlerinde, trafik ve yol işaretlerinde

görebiliyoruz. Ayrıca yavaş yavaş artık günümüzde hastane ve diş hekimlerinde kullanılan X-

ışını filmleri yerini persistent fosforlara bırakmaktadır. Persistent fosforlarda genel olarak

elektronlar ışığın etkisiyle malzemedeki kontaminasyonlara hareket eder ve daha sonra

buradan kurtulurken ışıma yaparlar, yavaş ve ertelenmiş bir lüminesans gerçekleşir. Fakat söz

konusu mekanizma henüz tam bir netliğe kavuşmuş değildir. Literatürler araştırıldığında nadir

toprak iyonlarının katkısı ile fosforların ışıma süresinin ve şiddetinin arttığı gözlenmiştir. Bu

çalışmada nadir toprak iyonları katkısının silisyum oksitler üzerindeki etkisi araştırılmıştır.

Söz konusu fosforlar katıhal reaksiyon yöntemi ile hazırlanmış, XRD incelemesinin ardından

saf fazlı olan fosforların lüminesans özellikleri incelenmiştir.

Anahtar Kalimeler: Persistent fosfor, Lüminesans, Nadir toprak iyonları.

27





BURDUR İLİ GELECEKTEKİ RÜZGÂR HIZI DEĞERLERİNİN

YAPAY SİNİR AĞLARI METODU İLE TAHMİNİ

Bayram Kılıç

1,*, Emre Arabacı

1

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez T.B.M.Y.O., Otomotiv Teknolojisi Bölümü,

Burdur


Özet: Bu çalışmada, Burdur ilinin gelecekteki rüzgâr hızı değerleri yapay sinir ağları (YSA)

metodu kullanılarak tahmin edilmiştir. Hesaplamalar için gerekli olan rüzgâr hızı değerleri

Türkiye Meteoroloji Enstitüsünden alınmıştır. Çalışma sonucunda, gelecekteki rüzgâr hızı

değerlerinin hesaplanabilmesi amacıyla formül türetilmiştir. Bu çalışmanın Burdur ilinde

yapılması planlanan rüzgâr enerjisi çalışmalarına yardım edebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Yapay Sinir Ağları, Rüzgâr Hızı, Burdur, Rüzgâr Enerjisi.

28





SOLKANE PROGRAMI İLE ORGANİK RANKİNE ÇEVRİMİNİN

ETKİNLİK ORANI ANALİZİ

Emre Arabacı

1, Bayram Kılıç

1,*

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez T.B.M.Y.O., Otomotiv Teknolojisi Bölümü,

Burdur


Özet: Bu çalışmada, organik rankine çevriminin etkinlik oranı analizi yapılmıştır. Sistemde

soğutucu akışkan olarak R123 ve R125 kullanılmıştır. Bu soğutucu akışkanları kullanan

organik rankine çevriminin değişik çalışma şartlarında etkinlik oranı incelenmiş ve sistemin

uygun çalışma şartları belirlenmiştir. Sonuçlar grafiksel olarak verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Organik Rankine Çevrimi, Solkane, Etkinlik oranı analizi.

29





GENEL FİZİK


30





31





ELEKTROMANYETİK DALGALARIN FOTONİK YAPILARDAKİ

YANSIMA ANALİZİ

Ali Çetin

1,*, Veysel Korkmaz

2, M. Selami Kılıçkaya

1

1Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir

2 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, İncek Mah., Gölbaşı, Ankara


Özet: Bu çalışmada, tümleşik optik devrelerde kullanılabilecek periyodik fotonik yapılar,

frekanslar seçici ortamlar olarak ele alınmıştır. Periyodik yapılar sınır değer problemi olarak

değerlendirilmiştir. Periyodik yapılarda sınır değerleri analiz edilirken Transfer Matris

Yöntemi (TMY) kullanılmıştır. Bu yöntem, birbirine komşu ortamlarda elektromanyetik

dalgaların yayınımını analiz etmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu ortamlarda periyot

aralıkları kullanılarak ortamların frekans seçici özellikleri tespit edilmeye çalışılmıştır.

Yapılan çalışmada, iki farklı ortam ara yüzeyinde ortamların kırılma indislerinden

kaynaklanan yansıma ve geçirgenlikleri bulunmuştur. Periyot sayısına ve doluluk oranına

göre ortamın yansımasının nasıl etkilendiği ayrıntılı olarak analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Fotonik yapı, Transfer matris yöntemi, Yansıma.

http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&cad=rja&uact=8&ved=0CCgQFjAB&url=http%3A%2F%2Fwww.tk.gov.tr%2F&ei=QlA9VaPtDIn0UoG1hJgM&usg=AFQjCNFuQG4KVmcvVnN0WtrubxxaOIoROQ

32





X-IŞINI FOTOELEKTRON SPEKTROSKOPİ VE DERİNLİK PROFİLİ

YÖNTEMİ

İlker Yıldız

1,*, Atalay Küçükbursa

2

1Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Kütahya

2Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kütahya


Özet: X-ışını fotoelektron spektroskopisi (XPS) yöntemi değişik malzemelerin yüzeyi ile

ilgili olarak atomik ve moleküler bilgi sağlanması, malzemenin yüzey ve derinliği ile bilgi

sağlanması, 3-6 nm aralığındaki bir derinlikten sinyal alınarak elde edilen sinyalin sayısal

olarak işlenmesi ve sonuç olarak elde edilen spektrumların analiz edilerek değerlendirilmesi

tekniğidir. XPS tekniği ile ince film yapıların derinliğe göre değişimleri incelenebilir ve

katmanlar arası geçişler ve ara yüzeyler incelenerek atomik ve oksidasyon durumları ile ilgili

yapıları ortaya çıkarılabilir.Bu çalışmada X-ışınının elde edilmesi , X-Işını kaynağı ve yapısı ,

vakum koşulları ,örnek yüzeyi ,ölçüm öncesi ve sonrası X-ışını ile yüzeyde meydana gelen

değişimler ve elde edilecek sonuçlar ele alınınacaktır.

Anahtar Kelimeler: XPS X-ışını, Fotoelektron spektroskopisi.

33





OPTOMEKANİK SİSTEMLERDE KUANTUM MEKANİĞİ

UYGULAMALARI

Devrim Tarhan

1,*

1Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Merkez

Kampüs, Kütahya


Özet: İlk olarak, çift taraflı kovuk (kavite) içerisinde sürücü (güçlü) lazer varlığında opto-mekanik

sistemin zayıf pomba lazere cevabını hesaplayacağız. Salınım frekansı olan yarı geçirgen nano-

mekaniksel ayna, şekil 1'de gösterildiği gibi çift taraflı kovuk içerisinde tam ortaya yerleştirilmiştir.

Bu sistemin Hamiltoniyeni yazılarak Heisenberg denklemi çözülerek sistemin zayıf pomba lazere

olan davranışı incelenebilir[1]. Opto-mekanik sistemlerde aynanın hareketi atomik uyumluluğa karşı

gelir. Bundan dolayı belirli frekansta ortam, gelen ışığa karşı soğurma özellliği göstermez. Bu özellik

kuantumsal atomik uyumluluk sayesinde elektromanyetik indüklenmiş saydamlılığın tıpa tıp aynısıdır.

Şekil 1. Çift taraflı kovuk içerisinde yarı geçirgen nano-mekaniksel ayna. E T ve E R sırasıyla geçen ve yansıyan

ışıklardır.

İkinci olarak, frekansı olan zayıf pomba lazer darbesini (pulse) zamana bağlı olarak ele aldığımızda

nanomekaniksel aynanın uyarılmalarını kontrol edeceğiz. Nanomekaniksel aynanın optiksel darbe

tarafından periyodik titreşimler yaptığını göstereceğiz.

Son olarak, içerisinde tam yansıtan veya yarı geçirgen nano-mekaniksel ayna içeren çift taraflı

kovuk veya tek taraflı kovuk sistemlerinde[2] sınır koşulları kullanarak ortamın efektif bir kırılma

indisini bulacağız. Buradan yola çıkarak gönderilen pulsların (optik darbelerin) grup hızları

hesaplanacaktır. Grup hızlarının sürücü (coupling) lazerin gücüyle kontrol edilebileceği

gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler: Işığın madde ile etkileşmesinin kuantum tasviri(42.50.Ct ),Malzeme içerisinde

ışığın mekanik etkileri(42.50.Wk).

Referanslar: [1] D. Tarhan, S. Huang and O. E. Mustecaplioglu “Superluminal and ultraslow light

propagation in optomechanical systems” Physical Review A 87, 013824 (2013).

[2] D. Tarhan, “Superluminal Pulse Propagation in a One-sided Nanomechanical Cavity System” Acta

Physica Polonica A 124, 46-49 (2013).

34





YAKIT HÜCRESİ SİSTEMLERİNİN TERMODİNAMİK ANALİZİ

Yunus Emre Yüksel

1, Murat Öztürk

2,*, Nuri Özek

3

1Afyon Kocatepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümü, Afyonkarahisar 2Süleyman Demirel Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği Bölümü, Isparta

3Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Isparta


Özet: Fosil enerji kaynaklarını kullanan teknolojikler hava kirliliğinin önemli nedenini

oluşturmakta ve iklim değişikliği ve bölgesel asidifikasyon gibi çevresel etkilere yol

açmaktadır. Çevresel kaygılar ve petrol fiyatlarındaki belirsizlikler alternatif yakıtları ve

çevreye dost enerji dönüşüm teknolojilerine olan ilgiyi arttırmaktadır. Yakıt hücresi sistemleri

elektrokimyasal enerji dönüşüm aygıtları olup, çevreye yanlızca atık ısı ve su salınımı

yaparken hidrojenin kimyasal enerjisini direk olarak ve verimli bir şekilde elektrik enerjisine

dönüştüren sistemlerdir. Bu çalışmada, proton değişimli membran yakıt pili (PEMFC),

katıoksit yakıt pili (SOFC), erimiş karbonat yakıt pili (MCFC) sistemlerinin termodinamik

incelemesi ekserji analizi metodu kullanılarak sunulmuştur. Aynı zamanda, yakıt pili

sistemlerinin değişen dış ortam şartlarında performanlarının nasıl değiştiği parametrik

çalışmalar ile verilmiştir. Yakıt hücrelerinin verimliliğini veren ifadeler, omik kayıplar,

aktifasyon kayıpları ve kütle taşınım kayıpları tanımlanarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Termodinamik analiz, Yakıt hücreleri, Verimlilik.

35





ENTEGRE POLİJENERASYON ENERJİ ÜRETİM SİSTEMİNİN

TERMODİNAMİK ANALİZİ

Yunus Emre Yüksel

1, Murat Öztürk

2,*, Nuri Özek

3

1Afyon Kocatepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümü, Afyonkarahisar 2Süleyman Demirel Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği Bölümü, Isparta



Özet: Bu çalışmada parabolik oluk tipi yoğunlaştırıcı kollektör ve biyokütle destekli bir

polijenerasyon enerji üretim sisteminin termodinamik analizi yapılmıştır. Kaynak olarak

parabolik oluk tipi yoğunlaştırıcı kollektör vasıtasıyla güneş enerjisini ve biokütleyi kullanan

entegre sistemin çıktıları elektrik enerjisi, ısıtma, soğutma, hidrojen ve evsel kullanım amaçlı

sıcak sudur. Yoğunlaştırıcı kollektör, organik Rankine çevrimi, biyokütle yakıcı, çift etkili

absorpsiyonlu soğutma çevrimi ve proton değişimli membran (PEM) elektrolizöründen

oluşan entegre sistem güneş modu ve biyokütle modu olmak üzere iki farklı modda

çalışmaktadır. Polijenereasyon entegre enerji üretim sisteminin ve alt bileşenlerinin enerji ve

ekserji verimliliği, ekserji yıkım oranı, enerji ve ısı transfer oranı hesaplanmıştır. Bu

hesaplamalar sayesinde tüm sistem bileşenlerinde meydana gelen tersinmezlikler, sistem

verimliliği ve potansiyel CO2 emisyonu azalması elde edilmiştir. Enerji ve ekserji

verimlilikleri güneş modu için sırasıyla %51.32 ve %46.75, biokütle modu için %47.44 ve

%45.43 olarak bulunmuştur. Çevre sıcaklığı, güneş radyasyon akısı ve biyokütlenin kütle akış

hızı gibi bazı özel tasarım parametrelerinin sistem performansına, ekserji yıkım oranına ve

ekserji verimliliğine etkisini incelemek amacıyla parametrik çalışmalar da yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Termodinamik analiz, Entegre sistem, Polijenerasyon enerji üretimi,

Verimlilik, Ekserji.

36





MANGAN DEPOZİTLERİ VE ONLARIN TEMSİLİ

SİMÜLASYONLARI İÇİN NÜMERİK YAKLAŞIMLAR

Tuğba Özbey1, Mehmet Bayırlı

1,*

1Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir


Özet: Doğal manyezit cevher (MC) yüzeyinde rastgele dağılıma sahip mangan depozit

kümelerinin istatistiksel ve ölçekleme özelliklerini belirlemek için iki mangan cevherinden on

iki bölge seçilmiştir. Bu bölgelerdeki mangan depozitlerin dağılımı, parçacıkların gözlenme

sıklıklarının (frekans) parçacıkların yüzey kesitlerinin çaplarına bağlı değişimi ile

belirlenmiştir. Gaussian dağılım gösteren yüzeyler için hesaplanan ortalama parçacık

büyüklüğü 5.19≤ Cx ≤16.19 değerler almaktadır. Bu dağılımların kaplama oranı 0.159≤≤

0.580 ve fraktal boyutu, 1.43≤ Df ≤ 1.77 arasında hesaplanmıştır. Hiperbolik bir dağılım

gösteren yüzeyleri analiz etmek için lineer olmayan bir fit fonksiyonu tanımlanmıştır. Daha

sonra bu yüzeylerdeki mangan dendritleri tek tek seçilerek Monte Carlo metodu yardımıyla

yapışma olasılığı parametresi t, 0.05-0.13 alınarak bu dendritlerin temsili simülasyonları elde

edilmiştir. Mangan dendritleri ve onların simüle görüntüleri için fraktal boyut ve kritik üs

değerleri hesaplanmıştır. Mangan depozitlerinin gerçek görüntüsü için sırasıyla ve

değerleri, 1.89-3.23 ve 0.24-0.39 ve temsili simülasyon görüntüsü için 1.86-4,06 ve 0.29-0.4

arasında hesaplanmıştır. Mangan depozitleri için fraktal boyut 1.39-1.77 arasında ve bu

depozitlerin her birine ait on simülasyonun fraktal boyut ortalama değeri 1.50-1.66

arasındadır. Bu sonuçlar, büyüme işleminin olduğu çok boyutlu uzayı belirler ve mangan

depozitlerinin yapısal karakterinin difüzyon sınırlı kümeleşme işlemini oluşturduğunu

doğrulamaktadır. Hesaplanan parçacık boyutu ise bize çökeltinin kaynağı, taşınma geçmişi ve

depozisyon koşullarıyla ilgili önemli ipuçları vermektedir.

Anahtar Kelimeler: Parçacık boyutu, Difüzyon sınırlı kümeleşme, Sayısal metotlar.

37





MATEMATİKSEL FİZİK


38





39





BETA PARÇACIKLARININ KÜTLE SOĞURMA KATSAYILARININ

FRAKTAL ÖLÇEKLEME MODELİ İLE TANIMLANMASI

Hüseyin Ertik

1,*, Abdullah Engin Çalık

2, Mürsel Şen

2, Hüseyin Şirin

3

1Akdeniz Üniversitesi, Alanya Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Alanya/Antalya


3Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İzmir


Özet: Standart soğurulma denkleminin (üstel) çözümü, beta parçacıklarının soğurulma sürecini basit

bir idealleştirme olarak ele almakta ve soğurma katsayılarının spektrumu üzerinden bir ortalamayı

tanımlamaktadır. Halbuki deneysel sonuçlar üstel olmayan bir davranış biçimi sergilemektedir. Bu

nedenle, gerçeğe daha yakın bir tanımlama için, etkileşmelerin tipini ve soğurucu malzemenin yapısını

karakterize eden soğurma katsayılarının belli istatistiksel ağırlıklar ile hesaplamaya dahil edilmesi

gerekir. Bu çalışmada, beta parçacıklarının soğurucu malzemeye nüfuz ederken katettikleri

mesafelerin farklı ölçeklerde ve kendine benzer (self-similar) bir tarzda bulunduğu varsayılarak,

malzeme içinde beta-ışıma şiddetinin azalması multifraktal bir fiziksel süreç olarak ele alınmaktadır.

Böylece, beta demetinin enerji kaybetme süreçleri self-similar bir soğurulma süreci olarak

düşünülmekte ve renormalizasyon fikri uygulanarak bir fraktal ölçekleme modeli türetilmektedir. Bu

yaklaşımda, kütle soğurma katsayısı bir mesafe ölçeği olarak işlev görmektedir. Standart soğurulma

denkleminin (üstel) çözümünde mesafe ölçeği olarak tek bir kütle soğurma katsayısı kullanılmakta

iken, geliştirilen fraktal modelde soğurulma sürecinin farklı ölçekteki her bir alt durumuna karşılık

gelen birçok mesafe ölçeği (kütle soğurma katsayısı) belli istatistiksel ağırlıklarla hesaba

katılmaktadır. Bu istatistiksel ağırlıkların renormalizasyonundan sonra sistemin davranışının

değişmediği (renormalizasyon grup teorisinin temel öngörüsü) kabul edilerek fraktal bir ölçekleme

modeli ortaya konmaktadır. Bu model kullanılarak, beta-ışıma şiddetinin self-similar soğurulma

sürecini tanımlayan yeni bir denklem (kesirsel soğurulma denklemi) türetilmektedir. Bu yeni

formalizde, her bir alt duruma karşılık gelen soğurma katsayılarının enerjiye bağlılığı ( )

( ⁄ ) olarak elde edilmektedir. Burada, E beta demetinin enerjisidir, ayar parametresi

ise bir enerji ölçeği olarak kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kütle soğurma katsayısı, Fraktal ölçekleme modeli, Kesirsel matematik.

40





LİNEER GRAVİTASYONUN ALAN DENKLEMLERİNİN

HİPERBOLİK KUATERNİON FORMÜLASYONU

Süleyman Demir

1,*, Murat Tanışlı

1, Mustafa Emre Kansu

2




Özet: Dört bileşenli hiperbolik kuaternionlar, birleşme özelliği göstermeyen matematiksel

yapılardır. Bu çalışmada, hiperbolik kuaternionların cebirsel özelliklerinden bahsedildikten

sonra lineer gravitasyonun alan denklemlerinin kısa ve şık bir biçimde ifade edilebilmesi içi

alternatif bir formülasyon önerilecektir. Gravitomanyetik yükün varlığı durumunda lineer

gravitasyonun Proca-Maxwell tipi denklemleri hiperbolik kuaternion terimleri cinsinden

yeniden ifade edilecektir. Ayrıca genelleştirilmiş dalga denklemi ve Klein-Gordon eşitliği de

türetilecektir.

Anahtar Kelimeler: Hiperbolik kuaternion, Lineer gravitasyon, Alan denklemleri.

41





LİNEER GRAVİTASYON İÇİN ENERJİ KORUNUM EŞİTLİĞİNİN

KOMPLEKS KUATERNİONİK TEMSİLİ

Mustafa Emre Kansu


2, Süleyman Demir

2




Özet: Bu çalışmada, elektromanyetizma ile lineer gravitasyon arasındaki benzerlikten

bahsedilerek, lineer gravitasyon için kaynak bulunan Maxwell tipi denklemler tanıtılmıştır.

Bu denklemler kullanılarak, elektromanyetizmadaki Poynting teoremine benzerlik gösteren

enerji korunum eşitliği elde edilmiştir. Bu korunum denklemi, sıra değişimli olmayan ancak

birleşimli cebirsel özellik gösteren kuaternion temsiliyle ele alınarak, farklı ve alternatif bir

gösterimi yapılmıştır. Yeni bir teknikle sunulan bu denklemin skaler bazlarda çıktığı

belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kuaternion, Lineer Gravitasyon, Maxwell Tipi Denklemler, Poynting

Teoremi.

42





LORENTZ SİSTEMİ İÇİN GRAVİTO-ELEKTROMANYETİK

DENKLEMLERİN KUATERNİONLARLA ELE ALINMASI

Mustafa Emre Kansu


2, Süleyman Demir

2




Özet: Maxwell denklemleri elektrik ve manyetik alanlardan türetilirler ve

elektromanyetizmanın temel denklemleridir. Bu denklemler Lorentz dönüşümleri altında

değişmez kalarak popülerliğini fiziğin birçok dalında korurlar. Elektromanyetizmadaki

Maxwell denklemlerinin lineer gravitasyondaki benzeri olan Maxwell tipi denklemler de

Lorentz dönüşümleriyle değişmezdirler. Bu çalışmada, lineer gravitasyon için kaynak bulunan

Maxwell tipi denklemler, S referans sistemine göre x-ekseninde sabit u hızıyla hareket eden

S’ referans sisteminde tanıtılmış ve bu denklemlere ait duality dönüşümleri verilmiştir. Çok

bileşen içeren kuaternion cebri yardımıyla kompleks kuaternionik diferansiyel operatör ve

genel bir potansiyel ifadesi S’ sistemi için tanımlanarak, öncelikle kuaternionik alan denklemi

ve ardından kaynak denklemi kısa, etkin ve faydalı bir formda türetilmiştir. S’ referans

sisteminde elde edilen potansiyel, alan ve kaynak denklemlerinin S referans sistemi cinsinden

karşılıkları yeniden yazılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kuaternion, Lineer Gravitasyon, Maxwell Denklemleri, Lorentz

Dönüşümleri.

43





NÜKLEER FİZİK


44





45





DERIVING EFFECTIVE INTERACTIONS MICROSCOPICALLY

E. Dikmen1,*

, A.F. Lisetskiy2, B.R. Barrett

2, P. Maris

3, A.M. Shirokov

4,5, J.P. Vary

3

1Department of Physics, Suleyman Demirel University, Isparta, Turkey

2University of Arizona, Tucson, AZ 85721, USA 3Iowa State University, Ames, IA 50011, USA

4Lomonosov Moscow State University, Moscow 119234, Russia and

5Pacific National University, Khabarovsk 680035, Russia


Abstract: One of the major goals of nuclear-structure theory has been to derive the input for

standard shell-model (SM) calculations from the fundamental nucleon-nucleon (NN) and

three-nucleon (NNN) interactions. With the No Core Shell Model (NCSM) [1,2,3] one can

perform such a derivation by first performing a standard NCSM calculation for a nucleus with

a doubly-magic closed core plus two-valence nucleons, e.g., 18F. The results of such a

converged NCSM calculation can be used to do a projection into the lowest possible energy

state of that nuclide. These projected matrix elements can then be separated into a core

energy, s.p. energies and two-nucleon effective-interaction matrix elements, appropriate for

performing standard SM calculations [4,5]. This procedure will be described in detail and

applied to nuclei in the sd-shell.

Key words: Effective Interactions, No-Core Shell Model.

References: [1] P. Navrátil, J. P. Vary, and B. R. Barrett, Phys. Rev. Lett. 84, 5728 (2000);

Phys. Rev. C 62, 054311 (2000).

[2] P. Navrátil, S. Quaglioni, I. Stetcu, and B. R. Barrett, J. Phys. G. 36, 083101 (2009).

[3] Bruce R. Barrett, Petr Navrátil and James P. Vary, Prog. Part. Nucl. Phys. 69, 131 (2013).

[4] A. F. Lisetskiy, B. R. Barrett, M. K. G. Kruse, P. Navrátil, I. Stetcu, and J. P. Vary, Phys.

Rev. C 78, 044302 (2008).

[5] E. Dikmen, A. F. Lisetskiy, B. R. Barrett, P. Maris, A. M. Shirokov, and J. P. Vary, to be

published (2015).

46





FOTO-AKTİVASYON ANALİZİ YÖNTEMİNİN

UYGULANABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI

Alp Cesur

1,*, Mesut Karakoç

1,2, Christian Segebade

1, Haris Dapo

1,2, İsmail Boztosun

1,2

1Akdeniz Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Antalya

2Akdeniz Üniversitesi Nükleer Bilimler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Antalya


Özet: Bu çalışmada bir lineer elektron hızlandırıcısı ile bremsstrahlung fotonları üretilmiş ve

foto-nükleer reaksiyon gerçekleştirmek için kullanılmıştır. Bu yöntemle çekirdekler aktive

edilirler, böylece numunelerin element konsantrasyonlarını belirlemek mümkün olabilmektir.

Bu amaç doğrultusunda saf bir kalay örneği 18 MeV nihai enerjili bremsstrahlung fotonları ile

ışınlanmıştır. Işınlanma sonucu aktif hale gelen elementin yaydığı karakteristik gama ışınları

yüksek saflıkta bir germanyum dedektör (HPGe) ile ölçülerek analiz edilmiş ve ölçüm

sonuçlarından elde edilen verilerle konsantrasyon hesapları yapılmıştır. Böylece foto-

aktivasyon yöntemiyle konsantrasyon analizinin kalay numunesine uygulanabilirliği

sınanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Foto-aktivasyon analizi, Element konsantrasyonu, Foto-nükleeer

reaksiyon, c-LINAC, HPGe dedektör, Enerji seviyesi, Yarı ömür.

47





İNDİYUM ÇEKİRDEĞİNİN FOTONÜKLEER REAKSİYON İLE YARI

ÖMÜR VE ENERJİ SEVİYELERİNİN BELİRLENMESİ

Mahmut Üstün1,*

, Suna Fırat1, Haris Dapo


1,2

1Akdeniz Üniversitesi , Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Antalya

2Nükleer Bilimler Uygulama ve Araştırma Merkezi (NUBA), Antalya


Özet: İndiyum (In) izotoplarının enerji seviyeleri ve yarı ömürleri belirlemek için Nükleer

Bilimler Uygulama ve Araştırma Merkezi (NUBA) bünyesinden bulunan 4-25 MeV

aralığında gama enerjisi üretebilen e-Linak kullanılarak, kararlı indiyum elementleri 18

MeV'lik gama ışınları ile ışınlanmış ve radyoaktif indiyum izotopları elde edilmiştir. Elde

edilen bu radyoaktif izotopların bozunması sonucu ortaya çıkan gama ışınları %40 göreli

verim, 57

Co için 122 keV de 768 eV FWHM ve 60

Co için 1332 keV de 1.85 keV FWHM

özelliklerine sahip yüksek saflıkta Germanyum dedektör (HPGe) ile sayılmıştır. Sayım

sonucunda ortaya çıkan spektrum GF3 pik analiz programı ve ROOT ile analiz edilmiş,

bulunan sonuçlar literatürdeki sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçların

litaratürdeki sonuçlarla iyi bir şekilde uyum sağladıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Fotonükleer Reaksiyon, e-Linak, gama spektroskopisi.

48





AKŞEHİR FAY HATTI ÜZERİNDEKİ BAZI DERİN SU

KAYNAKLARININ RADON KONSANTRASYONU VE SİSMİK

AKTİVİTE İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Ayla Sandıkcıoğlu

1,*, Hüseyin Ali Yalım

1

1Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Afyonkarahisar, Türkiye


Özet: Radon ve bozunum ürünleri; kayaçlarda ve topraktaki doğal uranyum elementinin

radyoaktif bozunma serisi ürünü olan radyumun bir dizi bozunumu sonucu oluşur. Radon

suda ve organik çözücülerde oldukça kolay çözünebilmekte ve bozunmadan önce uzun

mesafeler kat edebilmektedir. Suda kolaylıkla çözünen radon, asal bir gaz olduğundan bileşik

yapmaz ve yeraltı sularındaki konsantrasyonu, genel hidrolojik karakteristiklerden (suyun

kompozisyonu, mineralizasyonu v.b) etkilenmez. Bu nedenle, yeraltı sularındaki radon

konsantrasyonlarındaki dalgalanmaların büyük ölçüde tektonik hareketlere bağlı olarak

geliştiği öne sürülmektedir. Fay hatlarının bulunduğu bölgelerdeki yeraltı sularında radon

aktivitesi değişimleri incelenerek sismik hareketler ile radon konsantrasyonu arasındaki

ilişkiyi belirlemeye yönelik çalışmalar yapılmaktadır.

İç-Batı Anadolu bölgesinde yer alan Afyonkarahisar ilinin tamamı 1. ve 2. dereceden

deprem kuşağı içinde bulunmaktadır. En önemli diri fay Akşehir-Sultandağı-Çay ilçeleri

boyunca bölgeyi kateden, eğim atımlı normal fay olan Akşehir fayı’dır.

Bu çalışmada, Akşehir fay hattı üzerinde yer alan 9 farklı derin su kaynağından 16 ay

boyunca aylık periyotlarla numune alınarak radon konsantrasyonları belirlenmiş ve radon

konsantrasyonu değişimleri ile sismik aktiviteler arasındaki ilişki incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Radon-deprem, Akşehir fay hattı, sularda radon konsantrasyonu.

mailto:[email protected]

49





LİNEER POTANSİYELE SAHİP SCHRÖDİNGER DENKLEMİNİN

NUMEROV METODU KULLANILARAK ÇÖZÜMÜ

Hasan Bircan

1,*, A. Engin Çalık

1


*Yazışılan yazar e-posta: hasan.bircan@dumlupınar.edu.tr

Özet: Schrödinger denkleminin keşfinden itibaren, denklemi çözmek için çeşitli analitik ve

nümerik metodlar geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada, lineer potansiyele sahip tek

boyutlu Schrödinger denkleminin Numerov Metodu kullanılarak nümerik çözümü yapılmıştır.

Dalga fonksiyonları ve farklı kuantum durumları için lineer potansiyelin özdeğerleri

bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar, lineer potansiyele sahip Schrödinger denkleminin tam

çözümü ve diğer nümerik sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Konumun ve momentumun beklenen

değerleri ve belirsizlikleri hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Lineer Potansiyel, Numerov Metodu, Schrödinger Denklemi.

50





FOTONÜKLEER REAKSİYON İLE RUBİDYUM İZOTOPLARININ

YARI ÖMÜRLERİNİN BELİRLENMESİ

Ahmet Biçer

1,*, Kaan Manisa

2, Mürsel Şen

1, A. Engin Çalık

2 , Mehmet Erdoğan

3



3Selçuk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Konya

*Yazışılan yazar e-posta: [email protected],tr

Özet: Fotonükleer reaksiyon, dünyada 1970’lerde kullanılmaya başlanan, bremsstrahlung

yoluyla elde edilen gama ışınları kullanarak gerçekleştirilen bir nükleer deney yöntemidir. Bu

deneyler ile çekirdeklerin yapıları hakkında önemli bilgilere ulaşılmaktadır. Bu çalışmada

fotonükleer reaksiyon ile Rubidyum (Rb) izotoplarının reaksiyon sonucunda oluşan

ürünlerinin enerji seviyeleri ve yarı ömürleri hesaplanmıştır. Deneyler Akdeniz Üniversitesi

Nükleer Bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar

NuDat (Uluslararası Nükleer Veri Tabanı) verileri ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Fotonükleer reaksiyon, yarı-ömür, enerji seviyeleri.

Bu çalışma Dumlupınar Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu tarafından

2014/51 nolu proje ile desteklenmiştir.

51





FOTONÜKLEER REAKSİYON İLE BARYUM İZOTOPLARININ

YARI ÖMÜRLERİNİN BELİRLENMESİ

Mürsel Şen


2, Ahmet Biçer

1, Kaan Manisa

2, Mehmet Erdoğan

3





Özet: Bu çalışmada gama-nötron (γ,n) fotonükleer reaksiyonu ile Baryum (Ba) izotoplarının

reaksiyon sonucunda oluşan ürünlerinin enerji seviyeleri ve yarı ömürleri hesaplanmıştır.

Fotonükleer reaksiyon Akdeniz Üniversitesi Nükleer Bilimler Araştırma ve Uygulama

Merkezi’nde mevcut bulunan klinik elektron lineer hızlandırıcısı (e-linac), hassas enerji

seviyeleri ve yarı ömürlerinin analizi ise gene aynı merkezde bulunan yüksek saflıkta

Germanyum dedektörü (HPGe) kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar NuDat

(Uluslararası Nükleer Veri Tabanı) verileri ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Fotonükleer reaksiyon, yarı-ömür, e-linac, HPGe dedektörü.

Bu çalışma Dumlupınar Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu tarafından

2014/51 nolu proje ile desteklenmiştir.

52





GEANT4 SİMÜLASYON PROGRAMI KULLANILARAK

PROTONLARLA IŞINLANAN BEYİN DOKUSU İÇİN PENETRASYON

VE DEPO EDİLEN ENERJİ HESAPLAMALARI

Veli Çapalı

1,*, Hasan Özdoğan

1,2, Mert Şekerci

1, Abdullah Kaplan

1


2Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biofizik. Bölümü, Antalya


Özet: Proton tedavisi eksternal radyoterapi yöntemlerinden biridir. Foton radyoterapisi ile

karşılaştırıldığında doz dağılımındaki üstünlüğe bağlı avantajlar sağlamaktadır.Protonlar,

Bragg pik özelliklerinden dolayı tümöre ulaşana kadar sağlam dokuya minimum düzeyde doz

bırakırken, dozun hemen hemen tamamını tümöre bırakırlar. Böylece; tümöre yüksek doz

verilirken, sağlıklı dokular da maksimum düzeyde korunmuş olur. Bu çalışmada; 60-200 MeV

enerji aralığındaki proton ışınlarının beyin dokusundaki penetrasyon ve depo edilen enerji

miktarları GEANT4 simülasyon programı ile hesaplanmıştır. Hesaplama sonuçlarına göre; 60

MeV enerjili proton ışını için beyin öncesi kemikli dokuda ortalama olarak 29,377 MeV

enerji depo edilirken, beyin dokusunda 22,979 MeV enerji depo etmiştir. 200 MeV proton

ışını için beyin öncesi kemikli doku ortalama 11,552 MeV enerji depo ederken, beyin dokusu

ortalama 178,907 MeV enerji depo etmiştir.

Anahtar Kelimeler: GEANT4, Radyoterapi, Proton, Penetrasyon.

53





60-80 KÜTLE BÖLGESİNDEKİ Ge İZOTOPLARININ GAMOW

TELLER GEÇİŞ ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Tahsin Babacan

1, Kawa Hamdoush

1,*, Volkan Sarıkaya

1, Aziz Ancın

1

1 Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Muradiye Kampüsü,

Yunusemre-Manisa


Özet: Bu çalışmada, fp kabuğu çekirdeklerinden 60-80 kütle bölgesindeki orta kütleli Ge

izotoplarının Gamow Teller β geçiş özellikleri Pyatov yöntemi kulanlarak ve parçacık-deşik

etkileşmesi göz önüne alınarak incelenmiştir. Bu amaçla, incelenen Ge izotoplarının β- ve β

+

geçiş şiddet dağılımları ile 64-70

Ge izotopları için toplam β- ve β

+ geçiş şiddetleri hesaplanmış

ve literatürdeki değerler ile karşılaştırılmıştır. 64

Ge izotopu için GT β+ geçiş şiddet dağılımına

ait hesaplanan değerler, Şekil 1’de gösterilmiştir.

0 5 10 15 20 25 30

0

2

4

6

8

10

B (

GT

)

W (MeV)

Şekil 1: 64

Ge izotopu için GT β+ geçiş şiddet dağılımı.

Anahtar Kelimeler: Ge izotopları, GT geçişleri, Beta Bozunumu.

54





60-80

Zn İZOTOPLARINDA GAMOW-TELLER BETA GEÇİŞ

ÖZELLİKLERİNİN PYATOV YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Tahsin Babacan

1, Volkan Sarıkaya

1,*, Aziz Ancın

1, Kawa Hamdoush

1

1 Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Muradiye Kampüsü

Yunusemre-Manisa


Özet: Bilindiği gibi, fp kabuğu orta kütleli çekirdeklerdeki GT geçişlerinin süpernova özünün

çökmesi gibi astrofiziksel olaylarda önemli rol oynamaktadır. Dolayısıyla, bu çalışmada fp

kabuğu çekirdeklerinden Zn izotoplarının GT geçiş özelliklerini inceledik. Bu kapsamda

60-80Zn izotoplarındaki ve geçişi GT şiddet değerleri Pyatov Yöntemi ve pn-QRPA

yaklaşımı kullanılarak teorik olarak hesaplanmıştır. 60

Zn izotopu için hesaplanan B(GT)+

değerleri Şekil 1 de gösterilmiştir.

0 5 10 15 20 25 30

0

2

4

6

8

10

12

B(G

T)

W (MeV)

Şekil 1: 60

Zn izotopu için hesaplanan B(GT)+ değerleri

Anahtar Kelimeler: Zn izotopu, ve geçişi, GT geçişi.

55





72-80

Kr İZOTOPLARINDA GAMOW-TELLER BETA GEÇİŞ

ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

İsmail Maraş

1, Tahsin Babacan

1, Aziz Ancın

1,*,Volkan Sarıkaya

1, Kawa Hamdoush

1

1Celal Bayar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Manisa


Özet: Bu çalışmada, 72-80 kütle bölgesindeki küresel Kr çekirdeklerinin Gamow-Teller Beta

Geçiş Özellikleri Pyatov yöntemi ve pn-QRPA yaklaşımı çerçevesinde incelenmiştir. Bu

kapsamda, belirtilen Kr izotoplarının - ve

+ geçiş şiddet dağılımları hesaplamaları yapılmış

ve 72

Kr izotopu için hesaplanan B(GT)- değerleri Şekil1’de verilmiştir. Ayrıca 30 mev

uyarılma enerjisine kadar toplam + geçiş şiddet değerleri hesaplanarak diğer teorik çalışma

sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Hesaplamalar sonucunda, ele alınan çekirdekler için toplam +

geçiş şiddet değerlerinin, diğer teorik çalışmalar ile uyumlu olduğu gözlenmiştir.

0 5 10 15 20 25 30

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

B (

G T

)

W [MeV]

Şekil 1: 72

Kr izotopu için hesaplanan B(GT)- değerleri

Anahtar Kelimeler: Gamow-Teller Geçiş Şiddeti, Bozunumu, Pyatov Yöntemi.

56





18

O+28

Si, 58

Ni,64

Zn ELASTİK SAÇILMALARININ FENOMENOLOJİK

ANALİZİ

Ömür Kocadağ

,1,2,*, Murat Aygün

2, Yusuf Şahin

1, İsmail Boztosun

3

1Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Erzurum

2Bitlis Eren Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bitlis



Özet: Çalışmamızda, 18

O çekirdeğinin, 28

Si, 58

Ni ve 64

Zn gibi farklı hedef çekirdeklerden

çeşitli gelme enerjilerinde, elastik saçılma açısal dağılımları optik model sınırları içerisinde

fenomenolojik olarak incelenmiştir. Bu kapsamda, optik potansiyelin reel ve sanal kısımları

için Woods-Saxon potansiyeli seçilmiştir. Deneysel verileri en iyi açıklayan potansiyel

parametreleri bulunarak, bu hedef çekirdekler için global optik potansiyel parametreleri elde

edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Optik model, Elastik saçılma.

57





11

Be+120

Sn YARI-ELASTİK SAÇILMASININ COULOMB BARİYERİ

CİVARINDA OPTİK MODEL İLE İNCELENMESİ

Mikail Direkçi

1,2,*, İsmail Boztosun

2

1Bozok Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Yozgat

2AkdenizÜniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Antalya

3Akdeniz Üniversitesi, Nükleer Bilimler Uygulama ve Araştırma Merkezi(NUBA), Antalya


Özet: Bu çalışmamızda 11

Be egzotik halo çekirdeğinin ELab=32 MeV’lik gelme enerjisinde

120Sn kararlı çekirdeği üzerine gönderilmesi sonucu elde edilen Quasi-Elastik Saçılma açısal

dağılım datası, Coulomb bariyeri civarında Optik Model(OM) çerçevesinde hem fenemolojik

hemde mikroskobik olarak incelenmiştir. Fenemolojik OM hesaplamalarında, kompleks

yapıdaki nükleer potansiyelin reel kısmı Wood-Saxon formunda ve sanal kısmı ise Wood-

Saxon-Kare (W-S2) formunda alınmıştır. Mikroskobik OM hesaplamalarında,

11Be halo

çekirdeğinin Fermi yoğunluk dağılımı kullanılarak Çift Katlı İntegral(Double-Folding)

yöntemi kullanılarak analiz yapılmıştır ve sanal potansiyelin formu yine W-S2 alınmıştır.

Hesaplamalarda, egzotik halo çekirdeklere özgü soğurulma mekanizmasında büyük

soğurulma yarıçap/difüzyon parametre değerinin çok küçük χ2/N değerleri için deneysel

datayı fit ettiği gözlemlendi. Ayrıca optik potansiyelin soğrulmadan sorumlu sanal kısmının

form faktörünün soğurulma yarıçapı üzerine etkisi de incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Egzotik halo çekirdeği, Coulomb bariyeri, Quasi-Elastik saçılma, Optik

Model, Çift-Katlı İntegral Yöntemi.

58





59





YOĞUN MADDE FİZİĞİ


60





61





İKİ-BOYUTLU ELEKTRON SİSTEMLERİNDE, DEĞİŞ_TOKUŞ

ETKİLEŞMELERİNİ DE İÇEREN MANYETO-TRANSPORT

HESAPLARI


1,*, Afif Sıddıki

2, İsmail Sökmen

3

1Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Aydın

2Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul

3Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İzmir


Özet: Kuatum Hall olayının (QHE) temel deneysel gözlemi, malzeme boyunca hemen hemen

sıfır olarak gözlenen boyuna iletkenlik (σxx ~0) ve kuantize Hall iletkenliğidir (σxy =νe2/h).

QHE kuantizasyonu evrenseldir ve kullanılan örneğin saflığı, yarıiletken malzemenin tipi vb.

gibi malzemenin mikroskopik detaylarından bağımsızdır. Bu çalışmamızda, kuantum Hall

rejimindeki transport özelliklerini hesaplamak için güçlü, kuantize manyetik alanlardaki

genişlemiş Landau durum yoğunlukları için uygun bir yaklaşım olan öz-uyumlu Born

yaklaşımı kullanıldı ve kısa-erimli safsızlıkların etkisi hesaplandı. Hesaplarımızda, değiş-

tokuş potansiyeli olarak homojen iki-boyutlu elektron gazı için türetilen yerel spin yoğunluk

yaklaşımı ve korelasyon fonksiyonelleri için ise bu degiş-tokuş fonksiyonellerine karşılık

gelen ve quantum Monte Carlo yöntemleri ile elde edilen korelasyon potansiyelleri kullanıldı.

Daha sonra, Değiş-Tokuş ve korelasyon etkilerini içeren etkin potansiyel altında sistemin

manyeto iletkenliği hesaplandı. Ayrıca, geçici sıkıştırılamaz şeritlerin transport özellikleri

araştırıldı. Bu yaklaşımın, quantum Hall rejimindeki, güçlü kuantize manyetik alanlar ile

genişlemiş Landau durum yoğunluklarının elde edilmesinde oldukça uygun bir yaklaşım

olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler: Kuantum Hall Etkisi, Manyeto-direnç, Değiş-Tokuş Etkileşimi.

62





STRONGLY CORRELATED PLEXCITONICS: EVOLUTION OF THE

FANO RESONANCE IN THE PRESENCE OF KONDO

CORRELATIONS

Ali İhsan Göker

1

1Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bilecik

*Corresponing author e-mail: [email protected]

Abstract: The emerging field of plexcitonics, which is derived from the coupling of

collective plasmon excitations in metallic nanostructures to the molecular excitations called

excitons, is widely believed to hold great promise for achieving tunable molecular systems [1]

and plasmonic switches [2]. In a first attempt to incorporate strong electron correlations into

this field, we study the optical absorption system of a system composed of a diatomic

molecule coupled to metal nanoparticles possessing plasmon resonances [3]. By invoking the

time dependent non-crossing approximation, we investigate the evolution of the Fano

resonance arising from the plasmon-exciton coupling when both atoms are Coulomb

blockaded. We find that the Fano resonance rapidly dwindles as the ambient temperature

exceeds the Kondo temperature of the singly occupied discrete state with the higher energy

and disappears entirely at elevated temperatures. It turns out that even boosting the plasmon-

exciton coupling above this temperature scale fails to revive the Fano resonance. We put

forward a microscopic model that accounts for these results. We suggest that a possible

remedy for observation of the Fano resonance at high ambient temperatures is to position the

singly occupied discrete state with the higher energy as close as possible to the Fermi level of

the contacts while keeping the emitter resonance constant to prevent the merger of the Fano

and plasmon resonances.

References: [1] G. A. Wurtz et al., Nano Lett., 7, 1297-1303 (2007)

[2] Y. B. Zheng et al, Nano Lett., 11, 2061-2065 (2011)

[3] A. Goker, Phys. Chem. Chem. Phys., 17, 11569 (2015)

Supported by TÜBİTAK grant 114F195

63





ULTRASONİK KİMYASAL PÜSKÜRTME TEKNİĞİ İLE ÜRETİLEN

Co KATKILI TiO2 TABAKALARININ BAZI FİZİKSEL


Banu Erdoğan

1, İdris Akyüz

1,*, Ferhunde Atay

1,*, Müge Söyleyici Çergel

2,*


2Okan Üniversitesi, Sağ.Hiz.Mes.Yük.,Tıb..Gör.Tek., İstanbul

*Yazışılan yazar e-posta: [email protected]; [email protected]; [email protected]

Özet: TiO2 geniş bant aralığı (3.2 eV), yüksek kırılma indisi (n=2.4), kimyasal kararlılığı,

düşük maliyet ve düşük toksitliği nedeniyle optik kaplamalar, filtreler, sensörler, güneş pilleri

ve fotokatalizörler gibi cihaz uygulamalarında tercih edilen bir malzemedir. Bu çalışmada

TiO2 tabakaları farklı Co katkı oranlarında (%0.05-0.5-1) ultrasonik kimyasal püskürtme

yöntemiyle 350±5 C taban sıcaklığında üretilmiş ve yapısal, yüzeysel, optik ve elektrik

özellikleri incelenmiştir. XRD desenlerinin incelenmesi sonucunda TiO2:Co tabakalarının

tetragonal anatas fazında oluştukları ve %0.05 katkı oranının kristalleşme seviyesi üzerinde en

iyi etkiyi yarattığı saptanmıştır. TiO2 tabakalarının kalınlıklarının 156 nm olduğu ve yapıya

Co elementinin girmesi ile birlikte azaldığı belirlenmiştir. TiO2 tabakalarının kırılma indisi

değerlerinin özellikle %0.5 ve %1 Co katkı oranlarında azaldığı ve sönüm katsayısı

değerlerinin ise tüm Co katkı oranlarında arttığı saptanmıştır. Direkt bant aralıklı TiO2:Co

tabakalarının optik metot ile bant aralıkları 3.26-3.36 eV olarak belirlenmiştir. Ayrıca

sıcaklığa bağlı elektriksel özdirenç değerleri ölçülerek tuzak seviyelerinin enerjileri

hesaplanmıştır. Tüm tabakaların yüzey morfolojileri atomik kuvvet mikroskobu kullanılarak

incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: TiO2 tabakaları, Ultrasonik Kimyasal Püskürtme Tekniği, Spektroskopik

Elipsometre, X-Işını Kırınımı, Optik Özellikler, AFM.

Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi BAP tarafından desteklenmiştir (Proje No:

201219005).

64





GENTILE İSTATİSTİĞİNİN İSTATİSTİKSEL AĞIRLIK İFADESİNİN

TÜRETİLMESİ

Haydar Uncu

1,*, Sevilay Selvi

1



Özet: Gentile istatistiği, Bose-Einstein ve Fermi-Dirac istatistiklerini özel bir hal olarak

içeren genel bir dağılımdır. Gentile istatistiği bir kuantum durumuna sonlu ama birden fazla

parçacık girebildiği durumlar için elde edilen istatistik dağılımın adıdır ve ilk kez İtalyan

fizikçi G. Gentile tarafından 1940 yılında önerilmiştir [1]. Bu konuda yapılan çalışmalar iki

boyutlu sistemlerin genelleştirilmiş dağılımlarla açıklanabileceğinin görülmesinden sonra

artmıştır[2]. Örneğin iki boyutta hareket eden ve hareket ettiği boyuta dik yönde bir manyetik

alanın etkisi altındaki derişik bir elektron gazı Gentile istatistiğine uymaktadır [3].

Gentile istatistiği için durum yoğunluğunun bulunması için bir yöntem ilk kez 2007

yılında Perez ve Tun tarafından gerçekleştirilmiştir[4]. Bu çalışmada, Gentile istatistiğinin

türetilmesinde tümevarım kullanılarak elde edilen yeni bir yöntem tanıtılacaktır. Elde edilen

bu yöntem 2009 yılında Dai ve Xie[5] tarafından önerilen ve Gentile istatistiğini daha da

geliştiren istatistik dağılımın istatistik ağırlığını hesaplamakta da kullanılabilmektedir.

Anahtar Kelimeler: İstatistiksel dağılımlar, Gentile istatistiği.

Kaynaklar: [1] G. Gentile, Nuovo Cim., 17 (1940) 493.

[2] A. Khare, Fractional Statistics and Quantum Theory, World Scientific, Singapore, 2.ed.

(2005)

[3] G. Grosso, G.P. Parraviccini, Solid State Physics, Academic Press, San Diego, 22.ed.

(2003).

[4] R. Hernandez- Perez, D. Tun Physica A 384 (2007) 297.

[5] W. S. Dai, M. Xie, J. Stat. Mech. (2009) P04021.

65





Pt/Co/Cr/CoO ÇOK KATLI İNCE FİLMİNDE ÇİFT GEOMETRİLİ

EXCHANGE BIAS ETKİSİ

Mustafa Öztürk

1, *, Ahmet Yağmur

1, Erdem Demirci

1, Mustafa Erkovan

2, Osman Öztürk

1,

Numan Akdoğan1

1Gebze Teknik Üniversitesi, Fizik Bölümü, 41400 Kocaeli, Türkiye

2Sakarya Üniversitesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, Sakarya, Türkiye


Özet: Exchange bias (EB) etkisi, bir ferromanyetik sistem ile antiferromanyetik sistem birbirleri ile

yakın temas halindeyken dışarıdan uygulanan manyetik alan ile Néel sıcaklığının altına

soğutulmasıyla, ferromanyetik malzemenin histeresis eğrisinin alan ekseninde meydana gelen

kaymasnı tanımlar [1-4]. Bu çalışmada, mıknatıslanmanın kolay eksenini hem örnek düzleminde hem

de örnek düzlemine dik tutmaya çalışan iki farklı yüzey arasında bulunan, ferromanyetik kobalt

tabakasının exchange bias özellikleri incelendi. Si alttaş üzerine büyütülmüş

Pt/Co(4Å)/Cr(5Å)/CoO/Pt ince film sisteminin yapısal özellikleri x-ışını yansıması (XRR) ve x-ışını

kırınımı (XRD) teknikleri ile incelendi. Manyetik özellikleri belirlemek için manyeto-optik Kerr

etkisi, titreşimli örnek manyetometresi ve anomalous Hall etkisi kullanıldı. Şekilde oda sıcaklığında

alınmış mıknatıslanma eğrisinde örneğin mıknatıslanmasının kolay ekseninin Cr arayüzeyinin baskın

etkisiyle örnek düzleminde olduğu görülmektedir. Farklı sıcaklıklarda örnek düzleminde ve örnek

düzlemine dik geometrilerde yapılan ölçüm sonuçlarına göre, her iki geometride de EB etkisi

gözlemlendi. Bu durum kobalt takasının mıknatıslanmasını etkileyen iki farklı arayüzeye sahip

olmasıyla açıklandı. Bu çalışma 112T857 ve 212T217 nolu projeler ile TÜBİTAK tarafından

desteklenmiştir.

-2 0 2

-1.0

-0.5

0.0

0.5

1.0

M/M

s

H (kOe)

T=300 K

Şekil. Oda sıcaklığında, örnek düzlemine dik (siyah) ve örnek düzleminde (kırmızı), ölçülmüş mıknatılanma

eğrileri.

Anahtar Kelimeler: Exchange bias, arayüzey etkileşmeleri, çok katlı ince filmler, manyetik

anizotropi.

Kaynaklar: [1] W. Meiklejohn, C. P. Bean, Phys. Rev. 102, 1413 (1956).

[2] M. Öztürk, E. Sınır, E. Demirci et al J. Appl. Phys. 112 (2012) 093911.

[3] E. Demirci, M. Öztürk, E. Sınır et al. Thin Solid Films 550, (2014) 595–601.

[4] N. Akdoğan, A. Yağmur, M. Öztürk et. al. J. Magn. Magn. Mater., 373, (2015) 120–123.

66





Fe-%9 Mn ALAŞIMLARIN ELASTİK ÖZELLİKLERİNİN TEORİK

OLARAK İNCELENMESİ

Zeynep Oluk

1,*, Ercan Uçgun

1, Hamza Yaşar Ocak

1



Özet: Fe-%9 Mn alaşımlarının fcc ve bcc (Austenite-Martensite) fazlarının elastik özellikleri

iki farklı program ile (LDA ve GGA fonksiyonelleri) yoğunluk fonksiyonel teorisi

kullanılarak hesaplandı. Elde edilen sonuçlar literatürdeki benzer sonuçlarla karşılaştırıldı.

Alaşımların her iki fazının da mekaniksel olarak kararlı oldukları görüldü.

Anahtar Kelimeler: Austenite-Martensite, Elastik Sabitler, Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi.

67





GaAs TİPİ KUANTUM KUYULARINDA ELEKTRONLARIN ETKİN

g-ÇARPANI

Arif Babanlı

1,*, Deniz Türköz Altuğ

2


2Süleyman Demirel Üniversitesi, Hidrojen Teknolojileri Araştırma Uygulama Merkezi, Isparta


Özet: Sonsuz kuyu potansiyelinde, Kane tipi GaAs yarıiletkende, elektronların etkin g-

çarpanı; z-ekseni boyunca sabit magnetik alanda ve y-ekseni boyunca sabit elektrik alan

varken ve yokken, değişik y0 salınım merkezlerine göre hesaplandı. Bu hesaplama sonucunda;

elektronun etkin g-çarpan değerinin salınım merkezine göre değişimi elektrik alan yokken;

n=0 kuantum düzeyi için g-çarpanı sabit , n=1 kuantum düzeyi için; parabolik olarak değiştiği

görüldü. Elektrik alan olduğu durumda ise; elektronun etkin g-çarpan değerinin n=0 kuantum

düzeyinde doğrusal bir şekilde azalırken, n=1 kuantum düzeyinde ise parabolikliğin

bozulduğu görülmüştür. Ayrıca sabit magnetik alanda elektronun enerjisinin elektrik alana

göre değişimi lineer olarak artmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kuyu tipi potansiyel, Kane tipi yarıiletken, g-faktör.

68





TAVLAMA SICAKLIĞININ KİMYASAL DEPOLAMA YÖNTEMİ İLE

ELDE EDİLEN Mn3O4 İNCE FİLMİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNE

ETKİSİ

Cemal Ulutaş

1,*, Cebrail Gümüş

2,

1 Hakkari Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Bölümü, Hakkari

2Çukurova Üniversitesi, Fen Eebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Adana


Özet: Bu çalışmada, Mn3O4 ince filmi kimyasal depolama yöntemi (CBD) kullanılarak 30 oC

sıcaklıkta cam alttaban üzerinde hazırlandı. Hazırlanan Mn3O4 filmi hava atmosferinde

tavlandı ve tavlama işlemi 100 oC, 200

oC, 300

oC, 400

oC, 500

oC sıcaklıklarda beş adımda

birer saat süreyle gerçekleştirildi. Tavlama sıcaklığı ile filmin yapısal ve optiksel özellikleri

araştırıldı. Filmin karekterizasyonu X-ışını kırınımı (XRD), UV-vis spektrofotometresi ve

Hall ölçümü sistemleri kullanılarak yapıldı. XRD analizlerinden filmin tetragonal fazda

polikristal yapıda büyüdüğü görüldü. Optiksel sabitler olan sönüm katsayısı (k), kırılma indisi

(n), dielektrik sabitinin gerçek (ε1) ve imajiner (ε2) kısmı ile filmin yasak enerji aralığı (Eg)

tavlama sıcaklığına bağlı olarak incelendi. Filmin iletkenliği tavlama sıcaklığına bağlı olarak

(1.32-6.65)x10-6 (

Ω cm)

-1 ölçüldü.

Anahtar Kelimeler: Mn3O4 ince film, Kimyasal Depolama Yöntemi, Tavlama etkisi, Fiziksel

özellikler.

69





InSe VE InSe:Zn YARIİLETKENLERİN BRIDGMAN/STOCKBARGER

TEKNİĞİYLE BÜYÜTÜLMESİ VE YAPISAL KARAKTERİZASYONU

Bekir Gürbulak

*, Songül Duman, Salih Zeki Erzeoğlu, Mutlu Kundakçı, Afsoun Ashkhasi,

Mehmet Şata, Muhammat Aksoy

Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Erzurum


Özet: Dünya nüfusunun hızla artması, petrol rezervlerinin gün geçtikçe azalması ve iklim

değişikliklerinden dolayı, çevre dostu enerji kaynaklarının belirlenmesi öncelikli konulardan

birisi olarak ortaya çıkmaktadır. Bu maksatla, uygulama alanlarının çok olduğu ve

karakteristiklerinin tam olarak belirlendiği yarıiletkenlere ihtiyaç duyulmaktadır. AIIB

VI

yarıiletken kristallerin büyütülmesi ve araştırılmasıyla yarıiletken teknolojisinde büyük

ilerlemeler sağlanmıştır. Elde edilen bütün sonuçlar analiz edilerek nano ve optoelektronik

teknolojisi için önemli olan bu kristallerin karakteristikleri detaylı olarak araştırılacaktır. InSe

ve InSe:Zn ikili yarıiletken bileşikleri, bölümümüz kristal büyütme laboratuvarında,

Bridgman-Stockbarger metodu ile büyütülmüştür. Numunelerin, yapısal ve morfolojik

karakterizasyonları X-ışını kırınımı (XRD), taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ve Enerji

ayrımlı X-ışını spektroskopisi (EDX) teknikleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. XRD

sonuçları, büyütülen numunelerin hekzagonal kristal yapıya sahip olduklarını ve Zn

katkılamanın pik şiddetlerini artırdığını gösterdi. XRD sonuçları kullanılarak, örgü

parametreleri InSe için a =b= 4.002 Å, c = 17.160 Å ve ve InSe:Zn (0012) için ise a=b=5.845

Å ve c=16,788 Å olarak hesaplanmıştır. SEM sonuçlarından, ortalama tanecik büyüklüğünün

sırasıyla, InSe için 42-155 nm ve InSe:Zn için 50-125 nm aralığında olduğu gözlendi. EDX

sonuçları, In ve Se elementlerinin ağırlıkça %57.04 ve %38.46 olarak yapıda yer aldığını

göstermiştir. In ve Se miktarlarının büyütmenin hemen başlangıcında hesaplanan

stokiyometrik değerlere oldukça yakın olduğu gözlenmişir.

Anahtar kelimeler: InSe, InSe:Zn, Brigdman/Stockbarger Tekniği, XRD, SEM, EDX.

70





Pt/Co/Pt/Cr2O3 İNCE FİLMLERDE SPIN CANTING OLAYININ

İNCELENMESİ

Erdem Demirci

1,*, Mustafa Öztürk

1, Melek Türksoy Öcal

1,Osman Öztürk

1, Numan Akdoğan

1

1Gebze Teknik Üniversitesi, Temel Bilimler Fakültesi, Fizik Bölümü, Kocaeli


Özet: Spin canting (SC) olayı ve dik yönde exchange bias (EB) etkisi, Si (111) alttaş üzerine

büyütülen Pt/Co/Pt/Cr2O3 ince filmlerinde sıcaklığa bağlı olarak detaylıca incelendi. Değiş-

tokuş etkileşmesi halindeki ultra-ince Co (5 Å) ve Cr2O3 (0006) sisteminde, 160 K altında

sıcaklığın düşmesiyle olağandışı olarak, dik yönde EB alanının azaldığı gözlendi. Bu olağan

dışı davranışın Cr2O3 yüzeyinde düzensiz eşleşmemiş Cr spinlerden kaynaklandığı belirlendi.

Aynı zamanda örnek düzleminde mıknatıslanmaya sahip daha kalın Co (50 Å) ince film

kullanılarak Cr2O3 (0006) tabakasının antiferromanyetik spin ekseninin c-ekseninden sapma

olasılığı incelendi. Sonuç olarak Cr2O3 yüzeyindeki eşleşmemiş Cr spinlerinin düşük

sıcaklıklarda manyetik olarak düzensiz bir davranış sergilediği ve Co ile Cr2O3 arasındaki

değiş-tokuş etkileşmesini azalttığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler: Spin Canting, exchange bias, manyetoelektrik/antiferromanyetik Cr2O3,

eşleşmemiş Cr spinleri.

71





DÖRT BOYUTLU BLUME-EMERY-GRIFFITHS MODELİNE

SOĞUTMA HIZININ ETKİSİ

Ayşe Duran

1,*, Bülent Kutlu

2, Abdullah Günen

2

1Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya Teknik Bilimler MYO, Elektronik ve Otomasyon Bölümü, Kütahya

2Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara


Özet: Dört boyutlu Blume-Emery-Griffiths model /J=-1 boyunca Cellular Automaton

Soğutma Algoritması ile simüle edildi. Faz uzayının kritik noktaları civarında birinci ve

ikinci derece faz geçişleri ortaya çıkmaktadır. Faz geçişlerinde termodinamik nicelikler yarı

kararlı durumlar nedeniyle S – şekilli, sıçramalı ve sürekli geçişler sergileyebildiğinden, faz

uzaylarında farklı kritik noktalar ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, 4-boyutlu BEG

model için yarıkararlı durumların ortaya çıkarılmasında soğutma hızının etkisini ortaya

çıkarmaktır. Bu nedenle, /J=-1 için kritik nokta civarında faz geçişlerinin soğutma hızı ile

değişimi incelendi ve modelin farklı soğutma hızlarında farklı kritik davranış sergilediği

görüldü.

Anahtar Kelimeler: Dört Boyutlu Hiperkübik Örgü, Blume-Emery-Griffiths Model, Cellular

Automaton Soğutma Algoritması, Düzen Parametresi, Soğutma Hızı, Kritik Davranış.

72





İNDİYUM KATKILI KADMİYUM SÜLFÜR İNCE FİLMLERİN

HAZIRLANMASI VE OPTİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Sinem Ergin

1, Fatih Mehmet Emen

1, Fatma Göde

1, Cansel Doğan

1, Göktürk Avşar

2,

Tuncay Yeşilkaynak3, Nevzat Külcü

2

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi,Fen Edebiyat Fakültesi,Kimya Bölümü,Burdur

2Mersin Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Mersin

3Sütçü İmam Üniversitesi, Afşin Meslek Yüksek Okulu, Kahramanmaraş


Özet: Metal sülfür yarı iletkenleri elektronik ve optoelektronik cihazlarda kullanılabilen

teknolojik öneme sahiptir [1]. CdS yasak enerji aralığı 2.4 eV olan n-tipi bir yarı iletkendir ve

güneş pillerinde, LED’lerde ve TFT ekran uygulamalarında kullanılmaktadır [2]. İnce filmler,

CVD, MOCVD, MBE, daldırma, spin kaplama ve kimyasal biriktirme yöntemleriyle

hazırlanabilmektedir. Bu yöntemler arasında kimyasal biriktirme (KBY) yöntemi,

polikristalin CdS elde etmek için oldukça ucuz ve kolay uygulanabilir bir yöntemdir [3].

Katkısız ve indiyum katkılı cadmium sülfür (CdS) yarıiletken ince filmleri KBY kullanılarak

cam alttabanlar üzerine 50 °C elde edilmiştir. Filmler, kadmium asetat ve tiyoüre kullanılarak

elde edilmiştir. Elde edilen filmlere ait optik özellikler UV-Vis spektrometreden alınan

soğurma ve geçirgenlik ölçümleri kullanılarak hesaplanmıştır. CdS yarıiletken ince filmlerin

yasak enerji aralığının belirlenmesinde optik soğurma yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen

sonuçlar, katkısız CdS ince filmlerin yasak enerji aralığnın 2,38 eV iken cobalt katkısı ile 2,42

değerine arttığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: Cadmium Sülfür, İnce Filmler, Optiksel Özellikler.

Kaynaklar: [1] P.H. Mugdur, Y.J. Chang, S.Y. Han, Y.W. Su, A.A. Morrone, S.O. Ryu, T.J.

Lee,

[2] S. Prabahar, M. Dhanam, J. Cryst. Growth 285 (2005) 41.

[3] A.I. Oliva-Avilés R. Patino, Applied Surface Science 256 (2010) 6090–6095.

Bu çalışma, TUBITAK tarafından “Kimyasal Depolama Yöntemi ile Katkılı CdS İnce

Filmlerinin Hazırlanması ve Yapısal Özelliklerinin İncelenmesi” konulu 2209-Öğrenci projesi

olarak desteklenmiştir.

73





CaSiO3:Eu3+

/Na+ IŞILDARLARININ SENTEZİ VE LUMİNESANS


Cansel Doğan

1,*, Fatih Mehmet Emen

1, Sinem Ergin

1, Göktürk Avşar

2, Tuncay Yeşilkaynak

3,

Nevzat Külcü2

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi,Fen Edebiyat Fakültesi,Kimya Bölümü,Burdur

2Mersin Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Mersin

3Sütçü İmam Üniversitesi, Afşin Meslek Yüksek Okulu, Kahramanmaraş


Özet: Kırmızı ışıma yapan maddeler üzerine çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Aluminat,

silikat, vanadat, molibdat gibi birçok konut malzeme Eu3+

, Cr3+

, Mn2+

gibi farklı katkı

iyonlarıyla katkılanarak kırmızı ışıma elde edilmektedir. Özellikle görüntü panellerinde

kırmızı ışıma eldesi için kullanılacak olan maddelerde yüksek renk kalitesi aranmaktadır.

Işıma şiddeti ve renk kalitesi konut kristale, ısıtma ve soğutma hızına, katkı iyonunun cinsi ve

derişimine bağlıdır. Silikatlar, özellikle MSiO3 yapısı, kolay hazırlanabilmeleri ve diğer

konutlara kıyasla daha düşük sıcaklıklarda (1000-1100 oC) hazırlanabilmeleri [1] nedeniyle

bu çalışmada konut kristal olarak seçilmiştir. Bu çalışmada, CaS:Eu3+/Na+ fazı katı hal sentez

yöntemi ile hazırlandı, karakterizasyonu yapıldı ve fotoluminesans özellikleri incelendi.

Stokiyometrik olarak tartılan CaCO3, SiO2, Eu2O3, başlangıç maddeleri, agat havanda

homojen olarak öğütülmüş ve karışım 1050 oC’de 5 saat süreyle fırınlanmıştır. Bileşiklerin

karakterizasyonu x-ışınları kırınımı tekniği (XRD) kullanılarak gerçekleştirilmiştir.

Sentezlenen ışıldarın ışıma karakteristikleri fotoluminesans spektrometri yöntemi ile

incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Silikatlar, Kalsiyum silikat, Fotoluminesans.

Kaynaklar: [1] J. Kuang, Y.Liu, B. Lei, “Effect of RE3+ as a co-dopant in long lasting

phosphorescence CdSiO3:Mn2+ (RE=y, La, Gd, Lu)”, Journal of Luminescence 118(2006)

33-38.

Bu çalışma, TUBITAK tarafından “ Toprak Alkali Silikat Işıldarlarının Hazırlanması ve Işıma

Özelliklerinin İncelenmesi ” konulu 2209-Öğrenci projesi olarak desteklenmiştir.

74





FARKLI TABANLAR ÜZERİNE ÜRETİLEN ZnO FİLMLERİNİN

ÖZELLİKLERİ

Seda Uzkalan

1, Senem Aydoğu

1,*

1Dumlupınar Üniveristesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kütahya


Özet: ZnO filmleri ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği kullanılarak farklı alt taşlar üzerine

üretilmiştir. Alt taşlar olarak cam ve (100) yönelimli Si wafer kullanılmıştır. Alt taşlar 400 °C

sıcaklığına kadar ısıtılmıştır. Üretilen ZnO filmlerinin yapısal özellikleri XRD, yüzeysel

özellikleri SEM, optik özellikleri UV spektrometresi ile incelenmiştir. Elektriksel özellikleri

ise 4 uç yöntemi ve Keithley Model 2400 dc device ile incelenmiştir. Kırınım indisi ve sönüm

katsayısı değerleri Cauchy–Urbach modeli kullanılarak spektroskopi elipsometre tekniği ile

belirlendi.

Anahtar Kelimeler: ZnO, ince film, kimyasal püskürtme tekniği.

75





YÜKSEK ENERJİ FİZİĞİ


76





77





LİNEER SERBEST ELEKTRON LAZER SİSTEMLERİNDE SÜPER

İLETKEN TABANCA KAVİTE DİZAYNI

Dilaver Porsuk

1, Hatice Yıldız

2,*, Raşit Çakır

3


2Ankara Üniversitesi, Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü, Ankara

3Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi,Mühendislik Fakültesi,Nanoteknoloji Bölümü,Rize


Özet: Bildiri Lineer bir serbest elektron hızlandırıcısında 1-100 nm dalga boylu lazer ışınımı

elde etmek için modellemesi yapılan tabanca sistemi içerisinde foto katot bir materyal (Cs2Te)

ürerinden sökülen elektronların SRF tabanca kavitesiyle ~20 MV/m’lik bir elektrik alan

değerinde tabanca çıkışında yaklaşık 10 MeV’lik bir enerji değerine ulaşması sağlanmıştır.

Tabanca kavite dizaynı için kullanılan 3 boyutlu Computer Simulation Tecnology (CST) ve 2

boyutlu Poisson/Süperfish programları ile süper iletken niyobyum SRF kavite dizayn

parametreleri belirlenmiş ve en uygun iletim hattı oluşturulmuştur. Her iki programla kavite

içerisinde 1300 MHz’lik frekans değerinde elektrik ve manyetik alan dağılımları

incelenmiştir. Kullanılan programlarla yapılan çalışmalar sonucu oluşturulan SRF tabanca

kavitesinde hızlandırıcı sistem parametreleri belirlenerek her iki programın sonuçlarının bir

biriyle uyumlu olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca kavite içerisinde hızlandırılan elektron

demetlerinin demet dinamiği çalışmaları ASTRA programı ile gerçekleştirilerek tabanca çıkışı

kompakt bir demet elde edilmiştir. Uygun bir demet dinamiği için Poisson/Süperfish programı

kullanılarak solenoid dizaynı da gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: SRF Tabanca Kavitesi, Solenoid, Süper İletken, Fotokatot.

78





BÜYÜK HADRON ÇARPIŞTIRICISINDA YENİ AĞIR KUARK

ÜRETİMİNE ÇEŞNİ DEĞİŞTİREN YÜKSÜZ AKIM

BAĞLAŞIMLARININ ETKİSİ

Volkan Çetinkaya

1,*, Volkan Arı

2, Orhan Çakır

2


2Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara


Özet: Bu çalışmada, Standart Model (SM) ötesinde 'Z modelleri dâhilinde yeni ağır kuark 't

’nün çeşni değiştiren yüksüz akım (FCNC) bağlaşımları incelenmiştir. Büyük Hadron

Çarpıştırıcısı’nda (LHC) 13s TeV kütle merkezi enerjisinde ' 'pp t t t t X süreci ele

alınarak 't ’nün tekli üretimi yapılmıştır. Ayrıca ' 't t W b W b bozunumu dikkate

alınarak pp W bt W bt X sürecinde sinyal ve karşılık gelen SM arkaplan tesir kesitleri

hesaplanmıştır. Yeni ağır kuark üretiminde çeşni değiştiren yüksüz akım bağlaşımlarının

etkisi olduğu gösterilmiştir. Karışım parametresi 0 1,x ve toplanmış ışınlık 5 110intL pb

alınarak sinyal ve arkaplan olay sayıları hesaplanmış, gözlenebilirlik için istatistik önem (SS)

değerleri elde edilmiştir. Yeni ağır kuarkın ve 'Z bozonun güncel kütle limitleri ve x karışım

parametresi dikkate alınarak 'Z modellerinin parametre uzayında keşif bölgesi belirlenmiştir.

Anahtar kelimeler: Yeni ağır kuark, 'Z modelleri, FCNC bağlaşımları.

79





BÜYÜK HADRON ÇARPIŞTIRICISINDA (LHC) HİGGS BOZONUNUN

STANDART MODEL AYAR BOZONLARI İLE OLAN ANOMAL

BAĞLAŞIMLARININ ARAŞTIRILMASI

Volkan Arı

1,*

1Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara


Özet: 2012 yılında Higgs bozonunun keşfi ile birlikte, bu parçacığın fenomenolojisi üzerine

yapılan araştırmalar önem kazanmıştır. Bu bozonun bağlaşımlarının belirlenmesi Standart

Model Ötesi yeni fizik için ipuçları verecektir. Bu araştırmalar model-bağımlı veya model-

bağımsız olarak yapılabilir. Model-bağımsız çerçeve göz önüne alındığında yeni fizik etkileri

elektrozayıf ölçekte 6-boyutlu etkin Lagranjiyen terimleriyle parametrize edilebilir. Bu

çalışmada, LHC 'de Higgs bozonunun Standart Model ayar bozonları ile olan anomal

bağlaşımları üzerine sınırlamalar getirilmeye çalışılmış ve bu sonuçlar deneylerden elde

edilen sonuçlar ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar kelimeler: Higgs Bozonu, Etkin Lagranjiyen, Anomal Bağlaşımlar.

80





81





POSTER

BİLDİRİLER

82





83





ASTROFİZİK VE KOZMOLOJİ


84





85





DEĞEN ÇİFT SİSTEMLER KIC 11144556 ve KIC 11402381’İN KEPLER

IŞIK EĞRİSİ ANALİZLERİ

Merve Kutlualp

1, Naci Erkan

1,*, Caner Çiçek

1

1Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Çanakkale


Özet: Bu poster çalışmasında; Kepler Uzay Teleskobu tarafından gözlenen W UMa türü

değen çift yıldız sistemler KIC 11144556 ve KIC 11402381’in literatürde ilk defa yapılan ışık

eğrisi analizlerinin sonuçları sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Yıldızlar, çiftler, yakın, örten, KIC 11144556, KIC 11402381,

Astronomik veri tabanları, Kepler.

86





87





ATOM VE MOLEKÜL FİZİĞİ


88





89





M(2-AMİNOPİRİDİN)Ni(CN)4.G (M = Ni, Cu, Cd ve G = 1,4-DİOKSAN)

BİLEŞİKLERİNİN İNFRARED SPEKTROSKOPİSİ İLE İNCELENMESİ

Zeki Kartal

1,*



Özet: Bu çalışmada ilk kez toz şeklinde elde edilen M(2-aminopiridin)Ni(CN)4.G (M = Ni,

Cu, Cd ve G=1,4-dioksan) bileşiklerinin infrared spektrumları (4000–400) cm-1

spektroskopik

bölgesinde alınarak soğurma titreşim modları ve onların tanımlamaları yapıldı. Bu

tanımlamalar literatürde yer alan diğer Hofmann-tipi bileşikler ile karşılaştırıldı ve benzer

sonuçlar gözlendi. Bu çalışmamızdaki Hofmann tipi dioksan bileşikleri 2-aminopiridin ligand

molekülünün piridin halkası üzerindeki ve NH2 grubunun azot atomlarının geçiş metali

atomlarına bağlanmasıyla oluştuğu ve |M–Ni(CN)4| polimerik tabakalarının ise (–M–2AP–

M–) zincirleri tarafından paralel halde tutulduğu anlaşılmıştır. Bu çalışma sonucunda

Hofmann-tipi bileşiklere üç yeni örnek kazandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Moleküler Spektroskopi, İnfrared Spektroskopisi, Hofmann-Tipi

bileşikler, 2-Aminopiridin, 1,4-Dioksan.

90





CO2 (1πg) MOLEKÜLÜNÜN ÜÇLÜ DİFERANSİYEL TESİR KESİTİ

ÖLÇÜMLERİ

Ümran Atmaca, Murat Yavuz, Zehra Nur Özer

*, Mevlüt Doğan

Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, e – COL Laboratuvarı, Afyon


Özet: Dünyanın ve özellikle Venüs ile Mars gezegenlerinin atmosferinde bulunan CO2

gazının elektronlarla etkileşmesi ile meydana gelen iyonlaşma olaylarının anlaşılması,

atmosfer fiziği ve astrofizikte oldukça önemlidir. Ayrıca fotosentez olayında öncül

moleküllerden biri olan CO2 molekülünün elektronlar ile etkileşmesi bu gibi süreçlerin

anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Bu tür doğal etkileşmeleri anlayabilmek için, laboratuvar

şartlarında oluşturulan vakum ortamı içerisinde bu çarpışmaların gerçekleştirilmesi ve

çarpışmadan sonra çıkan parçacıkların dedekte edilebilmesi fiziksel olayların anlaşılmasına

yardımcı olacaktır. Basit molekül hedeflerin elektron ile etkileşmeleri için geliştirilen teorik

modellerin test edilmesi önemlidir. Literatürde deneysel çalışmalar ile basit yapılı

moleküllerin veri tabanlarının oluşturulması gerekliliği açıkça belirtilmektedir [1,2]. Bu

çalışmada basit bir orbital yapısına sahip olan CO2 molekülünün (e,2e) deney düzeneği

kullanılarak, 250 eV enerjili elektron demeti ile çarpıştırılması sonucunda elde edilen

iyonlaşma tesir kesiti ölçümleri sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Karbondioksit molekülü, Elektron molekül çarpışmaları, İyonlaşma,

üçlü diferansiyel tesir kesiti.

Kaynakça: [1] O. Chuluunbaatar ve ark. J. of Phys. B: At. Mol. and Opt. Phys. 47.22

(2014): 225201.

[2] O. Chuluunbaatar ve B. Joulakian, J. of Phys. B: At. Mol. and Opt. Phys. 43.15 (2010):

155201.

Bu çalışma 14.FENED.06 ve 13.FEN.BİL.05 nolu AKÜ-BAPK projeleri tarafından

desteklenmiştir.

91





CONFORMATIONAL ANALYSIS OF 4-BROMO-2-

HALOGENOBENZALDEHYDES: HALOGEN AND SOLVENT

EFFECTS

Mahir Tursun

1, David Fernandez

1,*, Cemal Parlak

1



Abstract: The effects of halogen and solvent on the conformation of 4-bromo-2-

halogenobenzaldehydes [C7H4BrXO; X = F (BFB), Cl (BCB) or Br (BBB)] were

investigated using the density functional theory (DFT) method. The B3LYP functional was

used by the 6-311+G(3df,p) basis set in combination with the polarizable continuum model

(PCM). Computations were focused on the cis and trans isomers of the compounds in 18

different polar or non-polar organic solvents. The present work explores the effect of both the

halogen and medium on the conformational preference. The findings of this work can be

useful to those systems involving changes in the conformations analogous to the compounds

studied.

Key words: 4-bromo-2-halogenobenzaldehydes; DFT; Conformational analysis.

92





ELECTRIC DIPOLE TRANSITION PROBABILITIES, OSCILLATOR

STRENGTHS AND LIFETIMES FOR COPPER LIKE ARSENIC (AS V)

Elmas Erol, Şule Ateş

*, Gültekin Çelik

Selçuk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Konya


Abstract: Electric dipole transition probabilities, oscillator strengths and lifetimes of excited

levels have been calculated using the weakest bound electron potential model theory

(WBEPMT) for As V. The results obtained in this work are in good agreement with the data

obtained from different results given in the literature. Moreover, some new results for highly

excited levels for copper like arsenic have been obtained using this method.

Key words: Copper like arsenic, WBEPMT, Lifetimes.

93





RADIATIVE LIFETIMES OF RYDBERG LEVELS FOR NA I AND K I

Gültekin Çelik

*, Şule Ateş

Selçuk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Konya


Abstract: Lifetimes of Rydberg states for Na I and K I have been calculated within the

weakest bound electron potential model (WBEPM) theory and the quantum defect orbital

(QDO) theory using experimental energy levels and theoretical expectation values of orbital

radii corresponding to those energy levels under the assumption of the LS coupling scheme. In

the determination of relevant parameters which are needed for calculation of lifetimes, we

employed both the numerical non-relativistic Hartree-Fock (NRHF) wave functions and the

numerical Coulomb approximation (NCA) wave functions for expectation values of radius.

The necessary energy values have been taken from experimental energy data in the literature.

The calculated lifetimes have been compared with available theoretical and experimental

results. A good agreement with results in literature has been obtained.

Key words: Rydberg states, lifetime, WBEPM Theory, QDO theory,atomic sodium, atomic

potassium.

94





COMPUTATIONS ON HYPERFINE COUPLING CONSTANTS OF

SOME RADICAL ADDUCTS TO 5,5-DIMETHYL-1-PYRROLINE N-

OXIDE IN WATER AND BENZENE SOLUTIONS

Şefik Nardalı

1,*, Mustafa Karakaya

2, Fatih Ucun

1

1Suleyman Demirel University, Faculty of Arts and Sciences Department of Physics, Isparta

2Sinop University, Faculty of Engineering and Architecture, Department of Energy Systems

Engineering, Sinop


Abstract: The optimized electronic structures of some radical adducts of 5,5-dimethyl-1-

pyrroline N-oxide (DMPO) in water and benzene solutions have been determined by B3LYP

hybrid functional and Hartree-Fock methods with 6-31G (d,p), 6-311++G (d,p), LanL2DZ,

LanL2MB and SDD levels. As trapped radicals, H, OH, O(CH2)(CH3) and OC(CH3)3 have

been used. The calculated isotropic hyperfine coupling constants of all the trapped radicals

have been compared with the corresponding experimental data. The hyperfine coupling

constant due to the β proton of nitroxide radical is seen to be effected with the opposite spin

density of oxygen nucleus bonded to the nitrogen. From all the calculated data, it is concluded

that for hyperfine calculations the density functional theory method is superior computational

quantum modelling relative to the Hartree-Fock. Also, the study has been enriched by the

computational of the geometrical parameters, binding energies, atomic spin densities and

hyperconjugative interactions energies for all the radical adducts.

Key words: ESR, Radical, DMPO, DFT.

95





TEK VE ÇOK-REFERANSLI KONFİGÜRASYON ETKİLEŞMESİ

YÖNTEMİNDE KULLANILAN BAZI SIZE-EXTENSIVITY

DÜZELTME YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Murat Ertürk

1,*, Leszek Meissner

2


2Nicolaus Copernicus University, Institute of Physics,Torun, Poland


Özet: Elektron korelasyon yöntemleri arasında, konfigürasyon etkileşmesi yöntemleri diğer

yöntemlere göre oldukça etkili ve güvenilir bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Temel olarak

tek referanslı ve çok referanslı olarak ayrılan konfigürasyon etkileşmesi yöntemleri,

elekronlararası korelasyon hesaplamalarında çok önemli bir özellik olan “size-extensivity”

özelliği bakımından eksik kalmaktadır. Elektron sayısı arttıkça önem kazanan bu özelliğin

dikkate alınabilmesi için, konfigürasyon etkileşmesi yöntemlerinde çeşitli düzeltmeler

yapılmıştır. Bu düzeltme terimleri oldukça kolay hesaplanabilen özellikte oldukları için

korelasyon hesaplarında sıklıkla kullanılmakta ve yapılan kuantum kimyasal programlarda

(GAMESS, COLUMBUS, …) bulunmaktadır.

“Size-extensivity” özelliği için önerilen yöntemlerin çoğu ne yazık ki güvensiz ve

bazen tamamen yanlış yorumlara neden olmaktadır. Güvenilir ve hesaplama açısından etkili

bir yöntem arayışı güncel bir problem olarak literatürde çalışılmaktadır. Bu çalışmada,

güvenilir bir yöntem arayışı olarak, “size-extensivity” düzeltme terimleri tek- ve çoklu-

referansa sahip konfigürasyon etkileşmesi yöntemine uygulanmıştır. Böylece, Coupled-

Cluster yöntemi temel alınarak oluşturulan “size-extensivity” düzeltme yönteminin diğer

yöntemlere göre avantajları sayısal sonuçlara dayalı olarak gösterilmiştir. Moleküllerin temel

durum enerjilerine ait tek- ve çok-referanslı konfigürasyon etkileşme, tek referanslı Copled-

Cluster yöntemleri ve tek- ve çok-referanslı konfigürasyon etkileşme yöntemine uygulanan

size-extensivity düzeltme terimleri için hesaplama sonuçları karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kuantum kimyasal yöntemler, Size-extensivity düzeltme yöntemleri,

Konfigürasyon etkileşme yöntemleri, Coupled-Cluster yöntemleri.

This work has been financially supported by the Scientific and Technological Research

Council of Turkey, project numbers: 2219 (2012-1).

96





5-FLOROTİYOFEN-2-KARBALDEHİT MOLEKÜLÜNÜN

KONFORMASYONEL VE TİTREŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE

HALOJEN VE ÇÖZÜCÜ ETKİSİ

Esma Güneş

1,*, Cemal Parlak

2, Mustafa Şenyel

1

1Anadolu Üniversitesi,

Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir



Özet: 5-florotiyofen-2-karbaldehit (C5H3OSF) molekülünün konformasyonel, titreşim

özellikleri üzerine halojen ve çözücü etkileri DFT yöntemi kullanılarak incelenmiştir.

Fonksiyonel B3LYP metodu, 6-31++G(d,p) baz seti ile kullanılmıştır. Hesaplamalar,

bileşiklerin gaz fazında ve polar veya apolar çözücü içerisinde iki konformasyonel izomeri

olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada, moleküllerin konformasyonları, geometrik

parametreleri, dipol momentleri ve titreşim spektrumları üzerine halojen ve ortam etkileri

incelenmektedir. Çalışmada elde edilen veriler, bu çalışmadaki gibi konformasyonlarında

değişiklik içeren bileşikler için yararlı olabilir.

Anahtar Kelimeler: 5-florotiyofen-2-karbaldehit, DFT, Halojen etkisi, Çözücü etkisi.

97





N,N-DİMETİLFORMAMİD MOLEKÜLÜNÜN TİTREŞİM

SPEKTRUMUNUN TEORİK OLARAK İNCELENMESİ

Özge Bağlayan

1,*, Mustafa Şenyel

1

1Fizik Bölümü, Fen Fakültesi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 26470,Türkiye


Özet: N,N-dimetilformamid molekülü (CH3)2NC(O)H formülüne sahip polar organik bir

bileşiktir. Bu çalışmada molekülün optimize geometrik parametreleri, titreşim frekansları,

konformasyon analizi ve titreşim işaretlemeleri Becke-3-Lee-Yang-Parr (B3LYP) hibrit

yoğunluk fonksiyon teorisi ve 6-31++G(d,p) baz seti kullanılarak yapılmıştır. Ayrıca titreşim

işaretlemeleri, VEDA programı kullanılarak elde edilen potansiyel enerji dağılım sonuçları

baz alınarak incelenmiştir. Konformasyon izomerlerinin olası yoğunluklarının açısal dağılımı

potansiyel enerji yüzeyi analizi (PES) ile incelenmiştir. Termodinamik fonksiyonlar, en

yüksek doldurulmuş ve en düşük doldurulmamış (HOMO ve LUMO) moleküler orbitalleri

elde edilmiştir. Bütün sonuçlar B3LYP metodunun titreşim frekanslarını belirlemede

güvenilir sonuçlar verdiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: N,N-dimetilformamid, Titreşim spektrumu, DFT.

Şekil 1. N,N-dimetilformamid

98





HELYUM ATOMUNUN KENDİLİĞİNDEN İYONLAŞMA TESİR

KESİTLERİNİN (e,2e) ÇAKIŞMA TEKNİĞİ İLE ÖLÇÜLMESİ

Nurçin Karadeniz, Ali Alpergün, Melike Ulu

*, Mevlüt Doğan

Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, e – COL Laboratuvarı,

Afyonkarahisar


Özet: Kendiliğinden iyonlaşma olayı atomik ve moleküler çarpışmalarda gözlemlenen

elektron-elektron etkileşmesinin incelendiği önemli olaylardan biridir. Helyum atomu,

elektronlar arası etkileşmenin incelenmesi için en ideal sistemdir. Diğer çarpışma olaylarından

farklı olarak, eğer taban durumunda bulunan iki elektron aynı anda üst enerji seviyelerine

uyarılırsa, atoma aktarılan toplam enerji iyonlaşma eşiğinin üstüne çıkar. Elektron çarpışma

deneylerinde taban durumundaki iki elektron bu düzeylere uyarıldığında bir elektron

kendiliğinden iyonlaşmakta ve çarpışmadan sonra ortaya çıkan elektronlar tüm açılarda

saçılmaktadır.

Bu çalışmada He atomunun rezonans düzeyleri için iyonlaşma tesir kesitleri (e,2e)

tekniği kullanılarak deneysel olarak ölçülmektedir. 250 eV enerjili elektronlar, yüksek vakum

ortamında He atomları ile çarpıştırılarak saçılan ve kopan elektronlar farklı enerji ve açılarda

eş zamanlı olarak dedekte edilmektedir. He atomunun rezonans düzeyleri için iyonlaşma tesir

kesitlerinin farklı enerji ve açılara göre değişimleri incelenmiştir. Çalışmanın detayları

konferansta sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Kendiliğinden iyonlaşma, tesir kesiti, elektron etkisiyle iyonlaşma.

Bu çalışma 109T728 nolu TÜBİTAK projesi ile desteklenmiştir.

99





N,N-DİMETİLASETAMİD MOLEKÜLÜNÜN FT-IR VE RAMAN

SPEKTRUMUNUN TEORİK OLARAK İNCELENMESİ

Mehmet Fatih Kaya

1,*, Mustafa Şenyel

1

1Fizik Bölümü, Fen Fakültesi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 26470, Türkiye


Özet: N,N-dimetilasetamid molekülü CH3C(O)N(CH3)2 formülüne sahip polar organik bir

bileşiktir. Bu çalışmada molekülün optimize geometrik parametreleri, titreşim frekansları,

titreşim işaretlemeleri Hartree–Fock (HF) ve Becke-3-Lee-Yang-Parr (B3LYP) hibrit

yoğunluk fonksiyon teorisi ile ve sırasıyla 6-31G(d,p) ve 6-31++G(d,p) baz setleri

kullanılarak yapılmıştır. Ayrıca titreşim işaretlemeleri, VEDA programı kullanılarak elde

edilen potansiyel enerji dağılım sonuçları baz alınarak incelenmiştir. Termodinamik

fonksiyonlar, en yüksek doldurulmuş ve en düşük doldurulmamış (HOMO ve LUMO)

moleküler orbitalleri elde edilmiştir. Bütün sonuçlar B3LYP metodunun titreşim frekanslarını

belirlemede güvenilir sonuçlar verdiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: N,N-dimetilasetamid, FT-IR, Raman, HF, DFT.

Şekil 1. N,N-dimetilasetamid

100





BAZI ZEOLİTLERE EMDİRİLEN METAL KOMPLEKSLERİN EPR

SPEKTROSKOPİSİYLE İNCELEMESİ

Cem Cüneyt Ersanlı

1,*, Recep Tapramaz

2

1Sinop Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Sinop

2Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Samsun


Özet: Zeolitler alkali ve toprak alkali elementlerin kristal yapıya sahip, sulu alüminyum

silikatları olup, katalizör, absorban ve iyon değiştirici olarak kimya endüstrisinde

kullanılmaktadır. Uygulama alanının genişliği, yüksek iyon değiştirme kapasitesi, mikro

gözenekli yapısı, moleküler elek işlevi yapabilmesi, düzenli kristal yapısı, bünyesine su

alabilmesi ve kurutulduğunda bu suyun örgü yüzey yapısındaki katyonları bırakarak

uzaklaştırabilmesi gibi özelliklere sahiptir[1]

. Bu çalışmada; doğal bentonit, klinoptilolit,

flipsit, sepiolit, sentetik type 3A, 4A, 5A ve Z15 zeolitleri kullanılmıştır. Bentonit, flipsit,

sepiyolit ve Z15 zeolitlerine Mn+2

geçiş metal iyonu, bentonit, sentetik type 3A, 4A, 5A

zeolitlerine V+4

geçiş metal iyonu ve sentetik type 5A, Z15 zeolitlerine ise Cu+2

geçiş metal

iyonu adsorblatılmış katı hal reaksiyonu ile katyonik pozisyonlara iyon yerleştirilerek oda

sıcaklığında EPR spektroskopisiyle incelemesi yapılmıştır. Elde edilen spektrumlardan

spektroskopik yarılma faktörleri ve aşırı ince yapı yarılma sabiti değerleri hesaplanmış ve

çalışılan örneklerin hareketlilik durumlarına bakılarak izotropik ya da anizotropik özellikleri

incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: EPR, zeolit, Cu+2

, Mn+2

, VO+4

.

Kaynaklar: [1] Öter Ö. 2002. Zeolitin Asit-Baz Modifikasyonu ve Modifiye Zeolitin Çevre

Koruma Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri

Enstitüsü, İzmir, syf. 4-5, 20.

101





BAZI ZEOLİTLERE NİTROKSİT RADİKALİ ADSORBSİYONUNUN

EPR İNCELEMESİ


1,*, Recep Tapramaz

2


2Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Samsun


Özet: Zeolitler, alkali ve toprak alkali elementlerin kristal yapısına sahip sulu aliminyum

silikatlarıdır[1]

. Zeolitlerin ampirik olarak formülü; Ma/n[(AlO2)a.(SiO2)]b.wH2O’dur.

Gözenekli biçimi ve kafes yapısından dolayı zeolitler ideal adsorbanlardan biridir[2]

. Bu

çalışmada; doğal bentonit, klinoptilolit, sepiyolit, sentetik type 4A, 5A, 13X ve Z15

zeolitlerine adsorbe edilen nitroksit radikalinin oda sıcaklığında EPR spektroskopisiyle

incelemesi yapılmıştır. Elde edilen spektrumlardan spektroskopik yarılma faktörünün dik ve

paralel bileşenleri, g⊥, g//, aşırı ince yapı yarılma sabitinin dik ve paralel bileşenleri, A⊥, A//

hesaplanmıştır. Çalışılan örneklerden, doğal clinoptilolit, Z15 ve sentetik type 4A

zeolitlerinde nitroksit radikali elektronun oksijen üzerine kaymasından dolayı tek çizgi

spektrum vermiştir. Doğal sepiyolit zeolitinde sıkıca bir tutunma söz konuşur. Sentetik type

5A, 13X ve doğal bentonit zeolitlerinde spektrumlar izotropik özellik göstermişlerdir.

Anahtar Kelimeler: Aşırı ince yapı sabiti, EPR, nitroksit radikali, yarılma çarpanı, zeolit.

Kaynaklar: [1] Van Bekkum H., Flanigen E.M., Jacobs P.A. ve Jansen J.C. 2007.

Introduction to Zeolite Science and Practice, Elsevier Science Ltd; 2nd Revised Edition,

Amsterdam, pp. 2.

[2] Rabo J.U. 1977. Zeolite Chemistry and Catalysis, American Chemical Society, pp. 118.

102





DFT STUDY, NMR, FT-IR, RAMAN SPECTROSCOPIC

INVESTIGATION OF 6-BROMO-3-PYRIDINYL BORONIC ACID

(6B3PBA)

Gökhan Dikmen

1,*, Özgür Alver

2

1Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Merkezi Araştırma Laboratuvarı (MERLAB), Eskişehir



Abstract: Possible stable conformers and geometrical molecular structures of 6-Bromo-3-

Pyridinyl Boronic acid (6B3PBA; C5H5BBrNO2) were studied experimentally and

theoretically using FT-IR and Raman spectroscopic methods. FT-IR and Raman spectra were

recorded in the region of 4000–400 cm-1

and 3700–400 cm-1

, respectively. Reliable

vibrational assignments were made on the basis of total energy distribution (TED) calculated

using scaled quantum mechanical (SQM) method.The structural properties of title molecule

were investigated using 1H,

13C,

1H coupled

13C, HETCOR, COSY and APT NMR

techniques. Vibrational wavenumbers of 6B3PBA were calculated using B3LYP density

functional methods including 6-311++G(d, p), 6-311G(d, p), 6-311G(d), 6-31G(d, p) and 6-

31G(d) basis sets. Moreover, experimental and calculated correlation coefficients for the

vibrational wavenumbers indicates that B3LYP method with 6-311++G(d, p) gives more

satisfactory results according to other basis sets.

Key words: 6-Bromo-3-Pyridinyl Boronic Acid (6B3PBA), NMR, FT-IR, Raman, DFT.

103





3-AMİNOETİLPİRİDİN MOLEKÜLÜNÜN TİTREŞİM

FREKANSLARININ VE GEOMETRİK YAPISININ TEORİK OLARAK

İNCELENMESİ

İlkan Kavlak

1,*, Güneş Süheyla Kürkçüoğlu

2

1Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bölümü, Eskişehir



Özet: 3-aminoetilpiridin molekülü ve dimer formunun moleküler yapısı ve titreşim analizi

Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi (DFT) B3LYP yöntemi ile SDD, LANL2DZ ve Aug-cc-pcvz

baz setleri kullanılarak çalışılmıştır (Şekil 1). Modellemelerden elde edilen teorik titreşim

frekansları birbirleri ile kıyaslanarak deneysel titreşim frekansları ile uyumlu en uygun teorik

model seçilmiştir. Teorik hesaplama yöntemlerinde kullanılan baz setleri arasındaki frekans

kaymaları, moleküler geometriye ve teorik olarak elde edilen geometrik parametrelere (bağ

uzunlukları, bağ açıları ve dihedral açılar) göre açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler: DFT, B3LYP, SDD, LANL2DZ, Kuantum Kimyasal hesaplama

programları, Gaussian.

(a) (b)

Şekil 1. (a) 3-aminoetilpiridin molekülünün ve (b) dimerinin moleküler yapısı.

104





SİYANÜR KOMPLEKSLERİNİN SENTEZİ, SPEKTROSKOPİK VE

TERMAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ:

(4aepH)2[M(CN)4] (M = Ni(II), Pd(II) veya Pt(II))

Dursun Karaağaç


2

1Ulubatlı Hasan Anadolu Lisesi, 16320 Bursa

2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, 26480 Eskişehir


Özet: Bu çalışmada, genel formülü (4aepH)2[M(CN)4] (M = Ni(II) (1), Pd(II) (2) veya Pt(II)

(3), 4aep = 4-(2-aminoetil)piridin) olan üç farklı siyanür kompleksi sentezlenmiştir. Elde

edilen komplekslerin yapıları titreşim (FT-IR ve Raman) spektroskopisi, termik ve element

analiz yöntemleri kullanılarak karakterize edilmiştir. Komplekslerin FT-IR ve Raman

spektrumlarından, siyano ve 4aep ligantına ait karakteristik bantlardaki kaymalar dikkate

alınarak, komplekslerin yapısal özellikleri hakkında genel bilgiler elde edilmiştir. Bu

verilerden, elde edilen komplekslerde siyano grubunun gerilme titreşim frekanslarında önemli

bir kayma gözlenmemiş ve [M(CN)4]2-

(M = Ni(II), Pd(II) veya Pt(II)) iyonunun izole iyon

gibi davrandığı belirlenmiştir (Şekil 1). Ayrıca 4aep ligantına ait karakteristik titreşim

bantlarındaki düşük veya yüksek frekansa olan zayıf kaymalar ve (NH) gerilme

titreşimlerinin beklenen yerinde gözlenmemesi 4aep ligantının protonlandığını ortaya

çıkarmıştır. Komplekslerin termal bozunma eğrilerinden; ilk aşamada ilgili ligantların

endotermik olarak tamamen bozunduğu, daha sonraki aşamada ise siyano gurubunun

ekzotermik olarak yandığı gözlenmiştir. Son bozunma ürünü ise metal oksitlerdir.

Anahtar Kelimeler: Tetrasiyanometalat kompleks, titreşim spektroskopisi, termik analiz, 4-

(2-aminoetil) piridin.

(a) (b)

Şekil 1. 1-3 Komplekslerinin (a) FT-IR ve (b) Raman spektrumları

105





2-PİRİDİNETHANOL İLE SİYANÜR KOMPLEKSLERİN SENTEZİ,

YAPISI VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Elvan Sayın


2

1Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik, Eskişehir



Özet: Bu çalışmada [ML2Ni(μ-CN)2(CN)2]n (L= 2-piridinethanol (hepH); M = Fe(II), Co(II)

veya Ni(II)) formülü ile elde edilen siyanür kompleksleri elde edilmiştir. Elde edilen

komplekslerin yapıları FT-IR ve Raman spektroskopisi, termal ve element analiz teknikleri

kullanılarak belirlenmiştir. Ayrıca, komplekslerin elektriksel özellikleri dört uç metodu,

manyetik özellikleri ise Evans metodu kullanılarak araştırılmıştır. Komplekslerin kırmızı altı

ve Raman spektrumlarında en karakteristik ve ayırd edici titreşim bandı siyanür grubuna ait

2200-2000 cm-1

dalga sayısı aralığındaki şiddetli ve keskin gerilme titreşim bandıdır.

Çalışılan komplekslerin spektrumlarında siyanür bandının ikiye yarılması siyanür gruplarının

köprü ya da terminal olarak davrandığını göstermiştir. Kırmızı altı ve Raman spektrumundan

elde edilen sonuçlar termik ve element analizlerle desteklemiştir. Yapılan elektriksel

iletkenlik ölçüm değerleri literatürle karşılaştırılmış ve komplekslerin zayıf yarıiletken özellik

gösterdikleri belirlenmiştir. Manyetik ölçümlerde komplekslerin deneysel ve teorik manyetik

moment değerleri incelenmiş ve birbirleriyle uyum içerisinde oldukları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: 2-piridinethanol, Tetrasiyanonikelat(II) kompleks, FT-IR ve Raman

spektroskopisi, Termal analiz, Elektriksel iletkenlik, Manyetik duyarlılık.

106





NİKOTİNAMİD LİGANTIYLA BAKIR(II)-

TETRASİYANOMETALAT(II) KOMPLEKSLERİNİN SENTEZİ,

SPEKTROSKOPİK VE TERMAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Güneş Süheyla Kürkçüoğlu

1,*, Elvan Sayın

2


2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik, Eskişehir


Özet: Bu çalışmada [Cu(NH3)4(-na)][M′(CN)4]n (na=nikotinamid; Mʹ= Ni(II), Pd(II) ve Pt(II))

formülü ile verilen tetrasiyanometalat(II) kompleksleri sentezlenmiştir. Elde edilen komplekslerin

yapıları FT-IR ve Raman spektroskopisi, termal ve element analiz teknikleri kullanılarak karakterize

edilmiştir. Komplekslerin FT-IR ve Raman spektrumları 4000 - 225 cm–1

dalga sayısı aralığında (Şekil

1), termal bozunma davranışları ise kuru havada 30 - 700 ºC sıcaklık aralığında incelenmiştir.

Komplekslerin FT-IR ve Raman spektrumları incelendiğinde na, amin ve siyanür ligantlarının

kompleks oluşumuna bağlı olarak metale hangi verici atom üzerinden koordine oldukları ve koordine

biçimleri hakkında önemli sonuçlar elde edilmiştir. Termal ve element analiz sonuçları da

komplekslerin yapılarını desteklemiştir.

Anahtar Kelimeler: Tetrasiyanometalat(II) kompleks, Nikotinamid kompleks, Siyanür kompleks,

Bakır kompleks, FT-IR ve Raman spektroskopisi.

(a) (b)

Şekil 1. (a) na ve komplekslerin FT-IR spektrumları, (b) komplekslerin Raman spektrumları.

107





1,2-DİMETİLİMİDAZOL LİGANTLI METAL-SİYANÜR

KOMPLEKSLERİNİN SENTEZİ, SPEKTROSKOPİK VE TERMAL

ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

R. Kağan Üstün


1



Özet: Bu çalışmada [M(1,2-dmi)2Ni(μ-CN)4]n (1,2-dmi = 1,2-dimetilimidazol; M = Mn(II), Co(II),

Cu(II) veya Ni(II)) formülüyle verilen dört yeni Hofmann tipi siyanür kompleksi elde edilmiştir. Elde

edilen komplekslerin yapıları FT-IR ve Raman spektroskopisi, termal ve element analiz teknikleri

kullanılarak belirlenmiştir. Komplekslerin FT-IR ve Raman spektrumları 4000 - 225 cm–1

dalga sayısı

aralığında (Şekil 1), termal bozunma davranışları ise kuru havada 30 - 700 ºC sıcaklık aralığında

incelenmiştir. Spektral veriler bu komplekslerin yapılarının Hofmann-tipi komplekslerin yapılarına

uygun olduğunu göstermektedir. Termal analiz eğrilerine bakıldığında ilk basamakta iki tane 1,2-dmi

ligantının ikinci basamakta ise siyanür grubunun yapılardan uzaklaştığı ve ortamda metal oksitlerin

kaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: 1,2-dimetilimidazol, Tetrasiyanonikelat(II) kompleks, FT-IR ve Raman

spektroskopisi, Termal analiz, Element analiz.

(a) (b)

Şekil 1. Komplekslerin (a) FT-IR ve (b) Raman spektrumları.

108





2,6-DİFLORANİLİN MOLEKÜLÜNE AİT SPEKTROSKOPİK VE

MOLEKÜLER YAPI ANALİZİNİN KUANTUM KİMYASAL

HESAPLARLA YAPILMASI

Etem Köse

1,*, Ahmet Ataç

1, Mehmet Karabacak

2

1Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Manisa

2 Manisa Celal Bayar Üniversitesi, H.F.T. Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Bölümü, Manisa


Özet: Bu çalışmada 2,6-difloranilin (2,6-DFA) molekülünün spektroskopik incelemesi FT-IR,

FT-Raman, 1H ve

13C NMR teknikleriyle yapıldı. Geometrik yapısı ve kararlı durum enerjisi

yoğunluk fonksiyon teorisi (density functional theory (DFT)) B3LYP methodu 6-

311++G(d,p) temel seti ile yapıldı. 2,6-DFA optimize edildi, titreşim dalga sayıları

hesaplandı. Temel titreşim işaretlemeleri potansiyel enerji dağılımına göre (potential energy

distribution (PED)) VEDA 4 (Vibrational Energy Distribution Analysis) programı

kullanılarak elde edildi. Toplam ve parçalı durum yoğunlukları (TDOS and PDOS) ve

örtüşme popülasyon durum yoğunluğu (OPDOS) diyagramları sunulup analiz edildi. 1H ve

13C NMR kimyasal kaymaları gauge-invariant atomic orbital (GIAO) methodu kullanılarak

hesaplandı. Bazı elektronik özellikler ve HOMO ve LUMO enerjileri zamana bağlı yoğunluk

fonksiyonel teorisi (time-dependent density functional theory (TD-DFT)) metodu ile elde

edildi. Bunların yanında moleküler elektrostatik potensiyel (MEP) ve termodinamik

özellikler incelendi. Çalışmamızda yapılan teorik sonuçlar elde edilen deneysel sonuçlarla

mukayese edildiğinde gayet uyumlu olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler: 2,6-difloranilin; DFT; FT-IR ve FT-Raman; NMR spektra; MEP, DOS.

109





2-NİTRO-N-[2,4-DİCHLOROPHENYL]-N-(2-

METHYLBENZOYL)BENZAMİDE TEORİK BİR BAKIŞ

Namık Kemal Sarıtekin

1,*, Musa Doğruer

1, Gürcan Yıldırım

2, Cabir Terzioğlu

1

1Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fizik Bölümü, Bolu

2Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Bolu


Özet: 2-Nitro-N-[2,4-dichlorophenyl]-N-(2-methylbenzoyl)benzamide molekülün, temel

haldeki optimize moleküler yapısı, termodinamik nicelikleri, atomik yükleri ve mor ötesi 6–

311G++ (d,p) temel setli ab initio Hartree–Fock (HF) ve yoğunluk fonksiyon metotları

(B3LYP) kullanılarak hesaplandı. Teorik metotlarla hesaplanan bağ uzunlukları, bağ açıları

ve titreşim frekansları literatürdeki deneysel veriler ile birebir uyum gösterdi. Ayrıca

moleküle ait olan en yüksek dolu orbital (HOMO) ve en düşük boş orbital (LUMO) enerjileri

ile birlikte bu orbitallere yakın (HOMO–1; HOMO–2; LUMO+1, LUMO+2) enerjileri

değerleri hesaplanıp, geçiş durumları ve enerji bant aralıkları incelendi.

Anahtar Kelimeler: 2-Nitro-N-[2,4-dichlorophenyl]-N-(2-methylbenzoyl)benzamide, HF,

DFT.

110





Ar (3p) ATOMUNUN ÜÇLÜ DİFERANSİYEL TESİR KESİTLERİNİN

İNCELENMESİ

Suay Kazgöz, Ali Alpergün, Murat Yavuz, Zehra Nur Özer

*, Mevlüt Doğan



Özet: Elektron çarpışmasıyla iyonlaşma olayı sonucunda elde edilen üçlü diferansiyel tesir

kesitleri (Triple Differential Cross Section-TDCS), hem saçılma sürecinin kendisinin hem de

atomik sistemlerin ayrıntılı olarak anlaşılmasının yanında teorik modellemelerin de

geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır. İyonlaşma mekanizmasının tanımlanması, çok

parçacık probleminin çözülmesini gerektirmektedir. Çarpışma sonrasındaki parçacıkların

hepsinin enerji ve momentumlarının belirlenmesi iyonlaşma olayının tam olarak

tanımlanmasını sağlar. TDCS ölçümleri, tekli iyonlaşma olayında açığa çıkan iki elektron,

enerji ve açılarına göre eşzamanlı dedekte edilerek alınmaktadır. Son dönemlerde, eş zamanlı

iyonlaşma olayının gerçekleştiği Ar atomunun elektron etkisi ile iyonlaşma olayını açıklamak

için farklı yaklaşımlar kullanılmaktadır. Literatüre bakıldığında, özellikle orta enerjilerde

(yaklaşık 200 eV) yapılan çalışmalarda, deneysel ve teorik yaklaşımların çok uyumlu

olmadığı görülmektedir [1,2]. Deneysel ve teorik olarak elde edilen sonuçların uyumlu olması

çarpışma olayının dinamiğinin tam olarak anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Ar gibi ağır

atomlar için geliştirilen yeni teorilerin deneysel verilerle daha uyumlu olacağı

düşünülmektedir. Bu çalışmada e-COL laboratuvarında bulunan elektron spektrometresiyle,

elektron-elektron çakışma tekniği kullanılarak elektron etkisi ile Ar (3p) atomunun tekli

iyonlaşma olayı için farklı açı ve enerjilerde alınan TDCS sonuçları, yeni geliştirilen teorik

yaklaşımlar ile karşılaştırmalı olarak sunulacaktır [3,4].

Anahtar Kelimeler: Argon, Üçlü diferensiyel tesir kesiti, Elektron Spektrometresi, Elektron

etkisi ile iyonlaşma.

Kaynakça: [1] X. Ren ve ark. Physical Review A 85.3 (2012): 032702.

[2] X. Ren ve ark. Physical Review A 89.2 (2014): 029904.

[3] S. Amami ve ark. Physical Review A 90.1 (2014): 012704.

[4] M. Ulu ve ark. Journal of Physics B: At. Mol. and Opt. Phys. 46.11 (2013): 115204.

Bu çalışma 109T738 nolu TÜBİTAK ve 13.FEN.BİL.05 nolu AKÜ-BAPK projeleri

tarafından desteklenmiştir.

111





HOFMANN TİPİ M(FUMARİK ASİT)Ni(CN)4 (M = Mn, Cu ve Cd)


Abdülkerim Yavuz

2,*, Zeki Kartal

1,*



*Yazışılan yazar e-posta: [email protected], [email protected]

Özet: Bu çalışmada ilk kez toz şeklinde elde edilen M(Fumarik Asit)Ni(CN)4 (M = Mn, Cu

ve Cd) bileşiklerinin infrared spektrumları (4000–400) cm-1

spektroskopik bölgesinde alınarak

soğurma titreşim modları ve onların tanımlamaları yapıldı. Bu tanımlamalar literatürde yer

alan diğer Hofmann-tipi bileşikler ile karşılaştırıldı ve benzer sonuçlar gözlendi. Bu

çalışmamızdaki Hofmann tipi bileşikleri Fumarik Asit ligand molekülünün karbonil grubunun

oksijen atomları üzerinden geçiş metali atomlarına bağlanmasıyla oluştuğu ve |M–Ni(CN)4|

polimerik tabakalarının ise (–M–FA–M–) zincirleri tarafından paralel halde tutulduğu

anlaşılmıştır. Bu çalışma sonucunda Hofmann-tipi bileşiklere üç yeni örnek kazandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Moleküler Spektroskopi, İnfrared Spektroskopisi, Hofmann-Tipi

bileşikler, Fumarik Asit.

112





MİKRO DALGA ENERJİSİ KULLANILARAK ELDE EDİLEN

HOFMANN TİPİ M(FUMARİK ASİT)Ni(CN)4 (M = Mn, Ni ve Cu)


Abdülkerim Yavuz

2,*, Zeki Kartal

1,*



*Yazışılan yazar e-posta: [email protected], [email protected]

Özet: Bu çalışmada ilk kez mikro dalga enerjisi kullanılarak toz şeklinde elde edilen

M(Fumarik Asit)Ni(CN)4 (M = Mn, Ni ve Cu) bileşiklerinin infrared spektrumları (4000–400)

cm-1

spektroskopik bölgesinde alınarak soğurma titreşim modları ve onların tanımlamaları

yapıldı. Bu tanımlamalar literatürde yer alan diğer Hofmann-tipi bileşikler ile karşılaştırıldı ve

benzer sonuçlar gözlendi. Bu çalışmamızdaki Hofmann tipi bileşikleri Fumarik Asit ligand

molekülünün karbonil grubunun oksijen atomları üzerinden geçiş metali atomlarına

bağlanmasıyla oluştuğu ve |M–Ni(CN)4| polimerik tabakalarının ise (–M–FA–M–) zincirleri

tarafından paralel halde tutulduğu anlaşılmıştır. Bu çalışma sonucunda Hofmann-tipi

bileşiklere üç yeni örnek kazandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Mikro Dalga Enerjisi, Moleküler Spektroskopi, İnfrared Spektroskopisi,

Hofmann-Tipi bileşikler, Fumarik Asit.

113





İKİ BOYUTLU LANTANİD İÇEREN METAL ORGANİK

ÇERÇEVELER

Mustafa Burak Çoban

1,*, Hülya Kara

1, Muhittin Aygün

2

1Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Balıkesir, Türkiye

2Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İzmir, Türkiye


Özet: Bu çalışmada C18H13DyN2O8S. H2O, (1) yeni iki boyutlu lantanit Dy(III) içeren metal

organik çerçeve (MOÇ) hidrotermal reaksiyon ile sentezlendi. Kompleks, tek kristal X ışını

kristalografisi ve toz X ışını kırınımı ile yapısal olarak karakterize edildi. X ışını kırınım

analizi iki boyutlu çerçevenin asimetrik biriminde bir adet Dy(III) iyonu, bir adet 2-

sulfoterephthalicacid mono sodium (2-NaH2stp) ve bir 4,4’ dipyridyl (bpy) ligandından

oluştuğunu ve yapıda bir adet koordine olmuş ve bir adet serbest su molekülü olduğunu

göstermiştir. İki boyutlu tabakada 2-NaH2stp ve bpy ligandları dokuz koordinasyonlu Dy(III)

atomları arasında köprü görevi görür. Kompleksin manyetik ve lüminesans özellikleride

çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Ln - MOÇ, Dy+3

, Kristal Yapı Analizi.

114





ATOM VE MOLEKÜL ELEKTRONİK YAPI HESAPLAMALARINDA

TAM ORTONORMAL ÜSTEL TİPLİ ORBİTALLERDEN

FAYDALANILARAK ELDE EDİLEN LAGUERRE KUVVET SERİ

AÇILIMLARININ KULLANIMI

Gürkan Demirdak

*

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Çanakkale


Özet: Atom-molekül fiziğinde elektronik yapı hesaplamaları için kullanılan Hartree-Fock-

Roothaan (HFR) metodunda ortaya çıkan integrallerin hesaplanması büyük öneme sahiptir.

Deneysel sonuçların daha iyi açıklanabilmesi için integrallerin hesaplanmasında tek bölgeli

toplama teoremleri ve Laguerre kuvvet seri açılımlarından faydalanılmaktadır. Böylece kesir

kuantum sayılı dalga fonksiyonları ve kesir indisli potansiyeller tam kuantum sayıları ve tam

indislere sahip fonksiyonların seri açılımları şeklinde ifade edilebilmektedir.

Bu çalışmada atom için kesir ve tam indisli Coulomb-Yukawa benzeri potansiyeller ve

Slater tipli orbitaller ile tanımlı elektron-çekirdek arası etkileşim integrali Laguerre kuvvet

seri açılımları kullanılarak hesaplanmıştır. Literatürde Guseinov tarafından önerilmiş ve öz-

sürtünme kuantum sayıları ile tanımlı tam ortonormal üstel tipli orbitallerden ( * -ETO)

faydalanılarak elde edilmiş olan Laguerre kuvvet seri açılımları ve yakınsaklığı incelenmiştir.

Burada * öz-sürtünme kuantum sayıları olup kesirli ve tam değerler alabilmektedir. Bu

kuantum sayıları klasik mekanikte Lorentz’in önerdiği öz-sürtünme kuvvetinin kuantum

benzeri kuvvetten kaynaklanmaktadır.

Söz konusu kuvvet seri açılımlarından faydalanılarak hesaplanan atom için kesir ve

tam indisli Coulomb-Yukawa benzeri potansiyeller ve Slater tipli orbitaller ile tanımlı

elektron-çekirdek arası etkileşim integralleri analitik sonuçları ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Laguerre kuvvet serisi, Laguerre polinomları, Atom integralleri,

Coulomb-Yukawa benzeri potansiyeller, Öz-sürtünme kuantum sayısı.

115





ELEKTRON ÇARPIŞMA DENEYLERİ İLE TESİR KESİTİ

ÖLÇÜMLERİ

Zehra Nur Özer

*, Murat Yavuz, Melike Ulu, Mevlüt Doğan



Özet: Yüklü parçacıkların atom ve moleküllerle etkileşmeleri modern fiziğin en temel

süreçlerinden birisidir. Deneysel olarak saçılma olayı, tesir kesiti ölçümleriyle incelenmekte,

çarpışma sonucu ortaya çıkan parçacıkların analiz edilmesiyle hedefin yapısı ve etkileşme

dinamikleri hakkında detaylı bilgiler alınabilmektedir. Çarpışmada açığa çıkan parçacıkların

enerji ve açısal dağılımları elastik, uyarılma, ikili ve üçlü diferansiyel tesir kesiti ölçümleri ile

belirlenebilmektedir. Elektron etkisi ile iyonlaşma deneylerinde, saçılan ve koparılan

elektronlar eş zamanlı olarak dedekte edilerek aralarındaki korelasyon (e,2e) tekniği ile

incelenmektedir. Deneysel olarak bir atom veya molekülün farklı kinematik durumları için

tesir kesitlerinin ölçülmesi, kuantum mekaniğinde sistemin dalga fonksiyonunun teorik olarak

belirlenmesine eşdeğerdir.

Afyon Kocatepe Üniversitesi fizik bölümünde yer alan e-COL çarpışma

laboratuvarında yapılan çalışmalarda temel amaç; atomik ve moleküler sistemlerin yapısını

incelemek, iyonlaşma olayında elektron korelasyonlarının nasıl gerçekleştiğini görmek ve

bunların teorik izahını yapabilmek, çok parçacık probleminin çözümüne yönelik deneysel

veriler üretmek ve teorik modellerin doğruluklarını sınamaktır. Bu çalışmada e-COL

labortauvarında gerçekleştrilen çalışmalar ve elde edilen sonuçlar kapsamlı olarak

sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Elektron çarpışma deneyleri, diferansiyel tesir kesiti, (e,2e) tekniği,

elektron spektrometresi.

Bu çalışma 109T738 nolu TÜBİTAK ve 14.FENED.06 ve 13.FEN.BİL.05 nolu AKÜ-BAPK

projeleri tarafından desteklenmiştir.

116





117





DİSİPLİNLERARASI FİZİK


118





119





ULTRASONİK POLİAKRİLAMİT ZİNCİR KIRILMASININ

ÇIKARIMSAL BULANIK KÜMELEME İLE MODELLENMESİ

Onur İnan

1,*, Ömer Aydoğan

1

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez TBMYO,Elektronik ve Otomasyon Böl., Burdur


Özet: Veri kümeleme, büyük veri yapıları içindeki küme merkezi denilen benzer grupları

tespit etmeye yönelik bir tekniktir. Bu teknik ile birbirine benzeyen her bir veri örneği tek bir

küme merkezi içerisinde; birbirlerine hiç benzemeyen veri örnekleri farklı küme merkezleri

içerisinde gruplandırılır. Kümelemenin amacı, büyük veri yapılarından verinin doğal

sınıflarını çıkararak sistem davranışının kısa, öz bir ifadesini elde etmektir. Çıkarımsal

kümeleme tabanlı bulanık modelleme pek çok alanda uygulanmış ve başarılı sonuçlar elde

edilmiştir. Bu çalışmada, ultrasonik poliakrilamit zincir kırılması deney sonuçlarının

analizinde çıkarımsal kümelemeye dayalı etkili bir bulanık model yaklaşımı sunulmuştur.

Deney sonuçlarından veri çiftleri elde edilmiş ve hata ölçümü için RMS (karekök ortalama)

kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Bulanık Modelleme, Çıkarımsal Kümeleme, Polimer Zincir Kırılması.

120





PROTOTROPİK TAUTOMERİZM SERGİLEYEN (E)-3-METOKSİ-2-

[(5-METİLPRİDİN-2-İL-İMİNO)METİL]FENOL

MOLEKÜLÜNÜN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİNİN

DENEYSEL VE KURAMSAL YÖNTEMLERLE İNCELENMESİ

Başak Koşar

1,*, Cem Cüneyt Ersanlı

2, Çiğdem Albayrak Kaştaş

3

1Sinop Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi ABD, Sinop

2Sinop Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Sinop

3Sinop Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Sinop


Özet: Çalışmamız heterohalkalı bir azometin bileşiği olan (E)-3-metoksi-2-[(5-metilpridin-2-il-

imino)metil]fenol, (I) molekülünün sentezinin yanı sıra fiziksel ve kimyasal bazı özelliklerinin hem

deneysel hem de kuramsal analizlerini içermektedir. I molekülü deneysel olarak X-ışınları kırınımı ve

farklı spektroskopik yöntemlerle, kuramsal olarak ise hibrit bir fonksiyonel ve moleküle uygun bir baz

seti kullanmak yoluyla yoğunluk fonksiyoneli kuramıyla incelenmiştir. I molekülünün türevleri optik

teknoloji alanında kullanışlı organik malzemeler ve eczacılık alanında da birçok ilaç için hammaddeler

olarak kullanılabilmektedir[1,2]

, dolayısıyla optimize yapı üzerinde yoğunluk fonksiyoneli kuramı

yardımıyla non-lineer optik, termodinamik ve elektronik yapı hesaplamaları yapılmıştır. Ayrıca

prototropik tautomerizm sergileyen molekülün proton transfer süreci ve bu sürecin moleküler yapıya

etkisi araştırılmıştır. Tüm kuramsal hesaplamalar B3LYP hibrit fonksiyoneli ve organik moleküle

uygun 6-31+G(d,p) baz seti seviyesinde Gaussian Paket Programı[3]

kullanılarak yürütülmüştür.

Anahtar Kelimeler: X-Işınları Kırınımı, Yoğunluk Fonksiyoneli Kuramı, Spektroskopik Analiz,

Prototropik Tautomerizm, Lineer Olmayan Optik Özellikler.

N

OH

O

H3C

N

CH3

Şekil: (E)-3-metoksi-2-[(5-metilpridin-2-ilimino)metil]fenol molekülü.

Referanslar:

[1] Organic Chemistry 9th Edt. H. Hart, D. J. Hart, L. E. Craine. Houghton-Mifflin Company, 1995.

[2] Handbook of Organic Conductive Materials. S. H. Nalwa. John Wiley & Sons Ltd., 1997.

[3] M.J. Frisch ve diğerleri, Gaussian 03, Rev. A, Gaussian Inc., Wallingford CT., 2004.

121





2-HİDROKSİ-6-[(4-HİDROKSİFENİLAMİNO)METİLEN]

SİKLOHEKZA-2,4-DİYENON’ IN KUANTUM KİMYASAL

HESAPLAMALARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Özkan Kalfa

1,*, Fatih Tekin

1, Başak Koşar

2, Cem Cüneyt Ersanlı

3

1 Sinop Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstirüsü, Disiplinler Arası Kuantum Sistemleri Modelleme, Sinop

2 Sinop Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, Sinop

3 Sinop Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Sinop


Özet: Bu çalışmada, bir Schiff bazı bileşiği olan 2-Hidroksi-6-[(4-

hidroksifenilamino)metilen]siklohekza-2,4-diyenon (I)’ un kuantum kimyasal hesaplamalar

ile karakterizasyonu sunulmaktadır. (I) molekülünün keto tautomerik formunun deneysel (X-

ışınları) geometrik parametreleri[1]

yani bağ uzunlukları, bağ açıları ve torsiyon açıları teorik

geometrik parametre değerleri ile kıyaslanmıştır. Molekülün hem enol hem de keto

tautomerik formdaki yapıları için çizgisel olmayan optik özellikleri (dipol moment,

polarizasyon, ikinci dereceden polarizasyon) ve elektronik özellikleri hesaplanmış, 100 K ile

1000 K sıcaklık aralığında termodinamik özellikleri incelenmiş ve doğal bağ orbitali (NBO)

analizleri yapılmıştır. Enol ve keto formların elektronik yapıları hesaplanırken farklı çözücü

ortamlarının özelliklere etkisinin anlaşılması için hesaplamalar gaz fazında ve kloroform,

dikloretan, dimetilsülfoksit ve su gibi çeşitli çözücü fazlarında yürütülmüştür. Bütün kuantum

kimyasal hesaplamalar B3LYP hibrit fonksiyoneli ve 6-31G(d,p) baz seti kullanılarak

yoğunluk fonksiyoneli teorisi (YFT) ile hesaplanmış ve yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Schiff bazı, keto-enol tautomerizmi, YFT, MEP, NBO, çizgisel olmayan

optik özellikler.

Kaynaklar: [1] B. Koşar, O. Büyükgüngör, Ç. Albayrak ve M. Odabaşoğlu, 3-Hidroksi-6-

[(4-hidroksifenilamino)metilen] siklohekza-2,4-diyenon, Acta Cryst. (2004). C60, o458-o460.

122





3-HİDROKSİ-6-[(4-İDROKSİFENİLAMİNO)METİLEN]SİKLOHEKZA-

2,4-DİYENON’ IN KUANTUM KİMYASAL HESAPLAMALARI

ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Fatih Tekin

1,*, Özkan Kalfa

1, Başak Koşar

2, Cem Cüneyt Ersanlı

3

1Sinop Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Disiplinler Arası Kuantum Sistemleri Modelleme, Sinop

2Sinop Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, Sinop



Özet: Bu çalışmada, bir Schiff bazı bileşiği olan 3-Hidroksi-6-[(4-

hidroksifenilamino)metilen]siklohekza-2,4-diyenon (I)’ un kuantum kimyasal hesaplamalar

ile karakterizasyonu sunulmaktadır. (I) molekülünün keto tautomerik formunun deneysel (X-

ışınları) geometrik parametreleri[1]

yani bağ uzunlukları, bağ açıları ve torsiyon açıları teorik

geometrik parametre değerleri ile kıyaslanmıştır.Molekülün hem enol hem de keto tautomerik

formdaki yapıları için çizgisel olmayan optik özellikleri ve elektronik özellikleri hesaplanmış,

100 K ile 1000 K sıcaklık aralığında termodinamik özellikleri incelenmiş ve doğal bağ orbitali

(NBO) analizleri yapılmıştır. Enol ve keto formların elektronik yapıları hesaplanırken farklı

çözücü ortamlarının özelliklere etkisinin anlaşılması için hesaplamalar gaz fazında ve

kloroform, dikloretan, dimetilsülfoksit ve su gibi çeşitli çözücü fazlarında yürütülmüştür.

Bütün kuantum kimyasal hesaplamalar B3LYP hibrit fonksiyoneli ve 6-31G(d,p) baz seti

kullanılarak yoğunluk fonksiyoneli teorisi (YFT) ile yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Schiff bazı, keto-enol tautomerizmi, YFT, MEP, NBO, çizgisel olmayan

optik özellikler.

Kaynaklar: [1] B. Koşar, O. Büyükgüngör, Ç. Albayrak ve M. Odabaşoğlu,3-Hidroksi-6-[(4-

hidroksifenilamino)metilen]siklohekza-2,4-diyenon,Acta Cryst. (2004). C60, o458-o460.

123





GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ BİYOGAZ ÜRETİMİ

Durmuş Temiz

1,*, Kazım Kumaş

1, Ragıp Yıldırım

1, Ali Özhan Akyüz

2

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez TBMYO, Elektrik ve Enerji Böl., Burdur

2Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez TBMYO, Elektronik Otomasyon Böl., Burdur


Özet: Enerji sorununın ve ulusal ekonomiye kazanç sağlama bakımından biyokütle

enerjisinin uygulamaya aktarılması oldukça önemlidir. Bu anlamda biyogaz üretimi, yatırım

bütçesini kısa sürede geri ödeyen ucuz bir sistemdir. Çalışmamızda, biyogaz üretmek üzere

laboratuar tipi üreteç tasarımı yapılmıştır. Bu üretecin karıştırma ve ısıtıcı ünitesi, güneş

enerjisinden yararlanmaktadır. 0.046 m3 hacmindeki üreteçte, hayvansal atık olarak hayvansal

gübre kullanılmıştır. Suyla seyreltilmiş gübreden elde edilen biyogaz bir depolama ünitesinde

tutulmuştur. Depolama ünitesinden direkt kullanımı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Biyogaz, Güneş Enerjisi, Biyokütle.

124





HİBRİT ARAÇ TASARIMI

Turgay Kaya

1, Kazım Kumaş

1,*, Durmuş Temiz

1, Ragıp Yıldırım


2

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez TBMYO, Elektrik ve Enerji Böl., Burdur

2Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez TBMYO, Elektronik Otomasyon Böl., Burdur


Özet: Hibritli araçlar teknolojileri günümüzde hiç şüphesiz en fazla ilgi çeken teknolojiler

arasına girmiştir. Dünya genelindeki enerji problemine aranan çareler, gelişen endüstri ile

birlikte karbondioksit gibi zararlı gazların salınımının artması ve enerji kaynaklarını daha

verimli kullanma düşüncesi de hibrit teknolojisine verilen önemi arttırmaktadır. Bunlara

çözüm olarak önerilen hibritli araç teknolojisinde dikkatleri çeken özellikler ise genel olarak

geleneksel benzinli araçlardan daha verimli, daha akıllı ve doğaya daha az zarar veriyor

olmalarıdır. En genel ifade ile hibritli araçlar iki veya daha fazla enerji kaynağı kullanan

araçlardır. Bu araçların birçok çeşidi olmakla birlikte en genel tipleri içten yanmalı bir benzin

motorunun yanında batarya, elektrik motoru ve bir de jeneratörün sisteme dâhil edilmesiyle

oluşan araç tipidir. Bu bileşenlerin farklı konfigürasyonlarıyla oluşan seri, paralel, paralel-seri

gibi üç temel konfigürasyonda üretilirler.

Kısıtlı imkânlarla gerçekleştirilen bu çalışmada, yakıt tüketimi ve üretim maliyetinin

en aza indirilmesi hedeflenmiştir. İstenildiğinde benzin istenildiğinde elektrik enerjisi ile

ilerleyebilen araç; güneş panelleri ile yaklaşık beş saatte şarj edilen jel akü ve dört zamanlı

benzin motoru içermektedir. Test sürüşlerinde araç, dört zamanlı benzin motoru ile 50 km,

tam kapasite jel aküyle ise 20 km yol alabilmekte ve altı ileri şanzımana sahiptir.

Anahtar Kelimeler: Hibrit, Araç, Enerji.

125





GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ SOĞUTMA SİSTEMLERİNE

GENEL BİR BAKIŞ

Zeynep Deniz Eygi

*

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Çanakkale


Özet: Dünya çapında gelişen sanayi ve artan yaşam şartlarına bağlı olarak soğutma

sistemlerine olan talep gün geçtiktçe artış göstermektedir. Özellikle ılıman ve sıcak iklime

sahip bölgelerde artan soğutma talebi beraberinde daha fazla elektrik tüketimini ve dolayısıyla

fosil ve/veya nükleer enerji kullanımında artışa neden olmaktadır.

Soğutma sistemleri için harcanan enerji tüketimini azaltmak ve küresel ısınma gibi

etkilerden kaçınmak için güneş enerjisi destekli soğutma sistemleri önemli bir alternatiftir.

Güneşle soğutma teknolojisinde, soğutma makinelerinin ihtiyacı olan güç güneş

kolektörlerince toplanan termal enerji tarafından karşılanır ve bu sayede elektrik tasarrufu

sağlanır. Bir çok gelişmiş ülkede, güneş enerjisi destekli soğutma teknolojileri

alanındaaraştırma ve AR-Ge projeleri hız kazanmıştır. Ülkemizde de bu teknoloji uygulama

alanına sahip olup çeştli projeler geliştirilmiştir.

Bu çalışmada güneş enerjisi destekli soğutma sistemlerinin genel çalışma prensibi ve

dünya ve ülkemizdeki mevcut duruma genel bir bakış sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Güneş enerjisi destekli soğutma sistemi, Güneş enerjisi,soğutma

teknolojisi.

126





RADYASYONUN BİTKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Süleyman Topal

1,*

1Dumlupınar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, Kütahya


Özet: Radyasyon, elektromanyetik dalgalar şeklinde enerji yayımı veya aktarımıdır.

Radyoaktif maddelerden salınan alfa, beta, gama gibi ışınlar doğal veya yapay kaynaklı

olabilir. Bu ışınlar yüksek frekansta olduklarından kimyasal bağları kırabilecek enerjiye

sahiptirler.

Günümüzde çevreyi ve dolayısıyla canlıları tehdit eden kirleticilerin sayısı oldukça

artmıştır. Özellikle sık kullanılan teknolojik aletlerin yaymış olduğu radyasyonun canlılar

üzerinde olumsuz etkileri vardır. İşin kötü yanı; bizden sonraki nesillere düzgün olarak

aktarmak zorunda olduğumuz genetik materyal de olumsuz şekilde etkilenmektedir. DNA da

ki çok az hasar bile en iyimser tabloyla kansere yol açabilecek kalıcı değişiklikler demektir.

Fakat insanlık bilimi kullanarak radyasyonun bu olumsuzluklarından bile istifade etmenin

yollarını bulabilmiştir. Belirli dozlardaki radyasyon uygulamalarıyla bitkilerde mutasyon

ıslahı yapılmış ve çeşitli bitki varyeteleri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Radyasyon, mutasyon, bitkiler.

127





GENEL FİZİK


128





129





FİBER OPTİK DALGA KILAVUZLARININ BAZI ÖZELLİKLERİNİN

İNCELENMESİ

Ali Çetin

1,*, Deniz Borataş

1, Nurettin Bilgili

2


2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Eskişehir


Özet: Bu çalışmada, silindirik geometriye sahip olan fiber optik dalga kılavuzlarının kırılma

indisine göre nasıl gruplandırıldığı, kılavuzda tutulan mod sayısının nelere bağlı olduğu, zayıf

kılavuzlanma durumunda bağıl kırılma indis farkının bazı optik parametrelerden nasıl

etkilendiği incelenmiş bunlarla ilgili nümerik çalışmalar aytrıntılı olarak yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Fiber optik, kırılma indisi, mod sayısı, bağıl indis farkı.

130





FRAKTAL GEOMETRİ İLE KATI YÜZEYLERİN TANIMLANMASI

Mehmet Bayırlı

1,*, Ender Çay

1



Özet: Tabiatta kendiliğinden desen oluşumunun en güzel ve tanımlanan örnekleri biyolojik

sistemler dışında kristal büyümede gözlenir. Bir yapı yüzeyinde birbirinden bağımsız

makroskobik veya mikroskobik olarak gözlenebilen desenler (birikinti ya da depozit) bir

parçacık kümesi olarak tanımlanabilir.

Doğal manyezit cevheri üzeri ve çatlaklarında oluşan mangan depozitleri birbirinden

bağımsız farklı geometrik desen görüntüsündedir. Fraktal yapıda olup jeolojik oluşum

esnasında cevher yüzeyi üzerinde akan sediment sıvı içindeki iyonların azalan sıcaklık

etkisinde çökelirken iyonların indirgenmesi yolu ile kristalleştiği varsayılmaktadır. Ancak

mangan depozitlerin oluşumu mekanizmaları ile ilgili tartışmalar devam etmektedir. Bu amaç

ile doğal mangan depozitleri fraktal geometri kullanılarak makroskobik olarak

incelenmektedir. Bunlar tarayıcı kullanılarak bilgisayar ortamına taşındı. İki farklı numuneden

deseni oluşturan taneciklerin cevher yüzeyini kaplama oranına göre beş farklı örnek

belirlendi. Bunlara ait kutu sayma algoritmasıyla fraktal boyut ve kayan kutu algoritması

kullanılarak lacunarity değerleri hesaplandı. Hesaplanan lacunarity ve kutu boyutunun

değişimi iki farklı hipotez ile açıklandı.

Bunlar birincisi lacunarity ve kayan kutu boyutunun büyüklüğüyle değişimini

( )

bağıntısı ile tanımlayabilen hiperbolik bir fonksiyonu bir matematiksel bir

model olarak önerilmektedir. Burada α, β ve γ incelenen sistemin temel özelliklerini

belirleyen model parametreleridir. İkinci olarak lacunarity değeri ile kayan kutu büyüklüğü

arasında ölçekleme teorisine göre ( ) bağıntısı ile tanımlanabilen üs yasa

ilişkisinin varlığı gösterilmiştir. Ayrıca örnekler için öteleme homojenlik indeksleri

hesaplandı. Öteleme heterojenlik indeks değeri kaplama oranı ve mangan depozitlerini

oluşturan taneciklerinin kümeleşmesi ile ters orantılı olduğu gözlendi. Bu çalışma; nano

ölçekte deneysel üretilen depozit ile alt tabaka arasındaki ilişkiyi, jeomorfolojik diğer farklı

numune yüzeylerdeki depozit ve gözenekleri tanımlamada kullanılabilir. Ayrıca mangan

depozitlerinin oluşumundaki jeomorfolojik çevrenin katkısı belirlemede yardımcı olabilir.

Anahtar Kelimeler: Fraktal, Fraktal Geometri, Lacunarity, Öteleme heterojenlik indeksi.

131





POLYDİALLYLDİMETHYLAMMONİUM CHLORİDE ZİNCİR

KIRILMASINA TUZ KONSANTRASYONUNUN ETKİSİ

Ali Özhan Akyüz

1,*, Mehmet Özkan

2, Mahmut Kantar

2, Şahin Altan Gür

2, Mevlüt Doğan

2

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez TBMYO, Elektronik ve Otomasyon Böl., Burdur

2Afyon KocatepeÜniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Afyon


Özet: Polimer çözeltilerinin sonikasyonu yapıldığında polimer zincirleri kırılır, molekül

ağırlığı ve viskozite azalır. Kırılmanın temel sebebi kavitasyon sonucu oluşan hidrodinamik

kuvvetlerdir. Bu çalışmada yüksek molekül ağırlıklı polydiallyldimethylammonium chloride

ultrasonik zincir kırılması sürekli viskozimetre izleme sistemi ile izlenmiştir. Zincir

kırılmasına çözeltideki tuz konsantrasyonunun etkisi incelenmiştir. Polimer zincir kırılması

kinetiği ve mekanizması literatürdeki çeşitli modellerle sınanmıştır. Çözelti içerisinde gergin

halde bulunan polielektrolit zincirlerinin daha çabuk kırıldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Ultrases, Polielektrolit, Çözelti.

132





ASİTLE MODİFİYE EDİLMİŞ ÜNYE BENTONİTİNİN TERMAL VE

SPEKTROSKOPİK ÖZELLİKLERİ

Aytaç Günal

1,*, Burcu Erdoğan Alver

2

1Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Eskişehir



Özet: Bu çalışmada, Ünye yöresi Topal Hakkı ocağından alınan doğal bentonit (B) numunesi

incelenmiş ve asit modifikasyon işleminin spektroskopik ve termal özellikler üzerine olan

etkileri ele alınmıştır. Doğal bentonitin asit modifiye formları, Batch yöntemi kullanılarak

0.1, 0.5, 1.0 ve 5.0 M HCl çözeltileriyle 90 oC’de 3 saat süresince işleme tabi tutularak elde

edilmiştir. 0.1, 0.5, 1.0 ve 5.0 M HCl ile modifiye edilerek hazırlanan asit formları sırasıyla

B-H01; B-H05; B-H1 ve B-H5 olarak isimlendirilmiştir. Doğal ve asitle aktiflenmiş bentonit

numuneleri, XRF, TG-DTA, FT-IR ve azot (N2) adsorpsiyon yöntemleri kullanılarak

karakterize edilmiş ve farklı molaritelerde asit modifikasyonunun yapı üzerindeki etkileri

tayin edilmiştir. Asit moleritesi arttıkça bentonit numunelerinin su içeriği yanında hem de

Al2O3 hem de katyon içeriğinin (Na2O, CaO, K2O, MgO vb.) azaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Adsorpsiyon, Bentonit, TG-DTA, XRF.

133





KIRMIZI-ALTI SPEKTROSKOPİ İLE GIDALARDA TAĞŞİŞ

BELİRLEME

Özge Akpolat

1,*, Belgin Bardakçı

1

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Burdur


Özet: Bu çalışmada, gıda ürünlerinden türk kahvesi, toz kırmızı biber ve süt tozunda FTIR

spektroskopisi kullanılarak tağşiş bulgusu araştırılmıştır. Günümüzde sağlığı olumsuz

etkileyen bir çok unsur bilimin konus olmuştur. Gıdalardaki hileler ise basında ilan edilen

markalarla herkesin ilgi alanı haline gelmiştir. IR Spektroskopisi kullanılarak seçtiğimiz

örneklerde muhtemel tağşiş olabilecek ürünlerin hepsi karakterize edilmiş, çeşitli fonksiyonel

grupların numunede yer alması, ve/veya yer almaması ile tağşiş için şüphe oluşturabilecek

durumlar ortaya konmuştur.

Toz kırmızı biber için, 3009, 2923, 2853 ve 1710 cm-1

bandları ile 1239-1243 cm-1

aralığı karakteristik band olarak gözlenmiştir. Süt tozu numulerinde liyofilizatörden elde

edilen numulerde özgün dalga sayıları; yarım yağlı sütte 3276 iken, tam yağlı sütte 3288 cm-1

olarak tespit edilmiştir. Her iki tür sütte de ortak olan pik değerleri 2921, 2852, 1743, 1645 ve

1400 cm-1

civarındadır Yine süt örneklerinde parmak izi bölgesinde 1248, 891 ve 455 cm-1

ortak bandlardır. Türk kahvesi için belirgin bandlar ise 3287, 3009, 2853, 1743, 1653, 1456,

1156 ve 868 cm-1

şeklinde sıralanabilir.

Gıda analizlerinde IR spektroskopisi, nihayi sonucu vermez, ancak hızlı analiz

yöntemi olması sebebiyle başlangıç aşamasında tercih edilebilirliğini artırır. Çalıştığımız

numulerde karakteristik dalga sayılarının belirlenmesi, bundan sonraki çalışmalara veri tabanı

oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler: Gıda, IR Spektroskopi, Tağşiş.

134





MANGAN CEVHER YÜZEYİNDEKİ MANGAN DEPOZİTLERİNİN

MORFOLOJİK TANIMLAMA PARAMETRELERİNİN

HESAPLANMASI

Tuğba Özbey

1, Mehmet Bayırlı

1,*



Özet: Doğal mangan dendritleri olarak adlandırılan koyu (siyah) renkteki depozitler

genellikle magnezit cevheri, akik taşı veya kireçtaşı yüzeyinde bulunurlar. Bu depozitlerin

bazıları fraktal özelik göstermektedir. Bu morfolojilerin niteliksel olarak kaynağını araştırmak

amacıyla magnezit cevherlerinin dijital görüntüleri taranıp 8 bit binary resim formatına

dönüştürülmüştür. Mangan dendritlerinin morfolojik tanımlama parametreleri, işgal edilme

kesri, fraktal boyut, diverjans oranı ve ölçekleme kritik üs değerleri hesaplanmıştır. Mangan

dendritleri için işgal edilme kesri 0.16-0.35 arasında değerler almaktadır. Fraktal boyut

değerleri ve diverjans oranları sırasıyla 1.62-1.74 ve 1.22-2.15 arasında değerlerdedir.

Mangan dendritleri için hesaplanan kritik üs değerleri, 1.82-2.13 ve kritik üs değerleri,

0.27-0.32 arasında hesaplanmıştır. Fraktal boyut ve ölçekleme aralığı, mangan cevher

yüzeyindeki parçacık sayısına bağlıdır. Morfolojik tanımlama parametreleri, büyüme

işleminden bağımsız bir şekilde oluşan doğal mangan dendritlerinin geometrisine göre

belirlenebilir. Mangan dendritlerinin oluşumu, doğada stokastik bir şekilde olan işlemi

açıklayabilir. Bu sonuçlar, jeofizikte maden cevher yüzeylerindeki depozitleri anlamada

yararlı olabilir.

Anahtar Kelimeler: Sayısal metotlar, kritik üsler, minerallerin yapısı.

135





MATEMATİKSEL FİZİK


136





137





KONİK YÜZEYE SAHİP YARIMAGNETİK YARIİLETKENLERDE

KUANTUM HALL İLETKENLİĞİ

Arif Babanlı

1, Ramazan Uyhan

2, Seyfettin Alan

2,*


2Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Matematik Bölümü, Isparta


Özet: Bu çalışmada yarımagnetik yarıiletken melzemeden konik bir yüzey üzerindeki iki

boyutlu elektron gazının Landau seviyelerini ve sıfır derecedeki kuantum Hall iletkenliğini

hesapladık. Kuantum Hall iletkenliğinin magnetik alana bağlı değişimini Mn iyonunun ve

konik yüzeyin açılış acısının farklı değerleri için hesaplanmıştır. Kuantum Hall iletkenliğinin

magnetik alana bağlı değişimi merdiven karakterlidir ve bu adımın uzunluğu magnetik alana

göre değişir.Adımın yüksekliği ise

dır. Çalışmada kuantum Hall iletkenliğini iki farklı

yaklaşımla inceledik. İlk yaklaşım etkin skaler potansiyel yüzeyin Gaussian eğriliği ile

orantılıdır, diğer yaklaşımda ise etkin potansiyel hem yüzeyin Gaussian hem de ortalama

eğimini içermektedir.

Anahtar Kelimeler: Kuantum Hall iletkenliği, yarımagnetik yarıiletkenler.

138





139





NÜKLEER FİZİK


140





141





ANTALYA BÖLGESİNDEKİ GRANİTLERİN DOĞAL

RADYOAKTİVİTE SEVİYELERİNİN BELİRLENMESİ

Necmettin Ceylan

1,*, Alp Cesur

1, S. F. Özmen


1,2




Özet:Doğadaki radyasyonun temel sebebi 226

Ra, 232

Th ve bu serilerin bozunum ürünleri ile 40

K

radyonüklidleridir. Granitler magmanın yavaşça soğumasıyla oluşmuş magmatik kayaçlardır.

Granitlerin farklı renklerde olması yapılarındaki mineral kompozisyonlarının farklı

olmasından kaynaklanır. Doğal taşlardan olan granitlerden bazıları yüksek radyoaktivite

gösterebilmektedir. Granitlerin dünya çapında ortalama kimyasal kompozisyonları aşağıdaki

gibidir;

SiO2 72.04 % CaO 1.82% TiO2 0.30%

Al2O3 14.42% FeO 1.68% P2O5 0.12%

K2O 4.12% Fe2O3 1.22% MnO 0.05%

Na2O 3.69% MgO 0.7%

Ülkemiz doğal taş bakımından zengin bir ülkedir ve özellikle son zamanlarda granitler

sıkça yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır. Bina yapımında kullanılan granit doğal

radyasyon yaydığından bu radyasyon seviyelerinin bilinmesi insan sağlığı için de önemlidir.

Bu çalışmada Antalya bölgesinden toplanan 15 adet endüstriyel granit örneğinin doğal

radyoaktivite seviyeleri elektrik soğutmalı Yüksek Çözünürlüklü Germanyum Dedektörü

(HPGe) kullanılarak Gama Spektroskopi tekniği ile belirlendi. 238

U aktivite konsantrasyonun

6.7 ile 113.2 Bq kg-1

değerleri arasında, 232

Th aktivite konsantrasyonun 4.7 ile 108.1 Bq/kg

değerleri arasında, 40

K aktivite konsantrasyonun ise 99.1 ile 1366.4 Bq kg-1 değerleri

arasında değiştiği gözlendi. Çalışma bulgularının literatürde Türkiye ve diğer ülkeler için

yayınlanan sonuçlarla tutarlı olduğu gözlendi. Örnek aktivite konsantrasyonları kullanarak

Doz Hızı (D), Radyum Eşdeğer Aktivitesi (Raeq), Yıllık Eşdeğer Doz (AED), İç (Hin) ve Dış

(Hex) Zarar Endeksleri hesaplandı. Granit örneklerinin hesaplanan gama doz hızı değerlerinin

2.4 - 163.2 nGy h−1

değerleri arasında değiştiği, Radyum Eşdeğer Aktivite ve Yıllık Etkin

Doz Eşdeğeri ortalama değerlerinin IAEA tarafından belirlenen müsaade edilebilir değerlerin

altında olduğu gözlendi. Bütün örneklerin Dış (Hex) Zarar Endekslerinin birin altında olduğu

gözlendi. Sonuç olarak Akdeniz Bölgesi’nde yaygın olarak kullanılan granitlerin yapı

malzemesi olarak kullanılmasının radyolojik açıdan bir sakınca yaratmayacağı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Doğal radyoaktivite, yapı malzeme, granit, HPGe dedektör.

142





FOTONÜKLEER REAKSİYON İLE NİKEL İZOTOPLARININ YARI

ÖMÜRLERİNİN VE ENERJİ SEVİYELERİNİN BELİRLENMESİ

Suna Fırat

1,2,*, Can Ertugay


1,2, Haris Djapo

1,2

1Akdeniz Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Antalya, Türkiye

2Akdeniz Üniversitesi, Nükleer Bilimler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Antalya, Türkiye


Özet: Bu çalışmada kararlı Nikel izotoplarından oluşan saf bir Nikel numunesi, lineer

elektron hızlandırıcısı ile üretilen 18 MeV nihai enerjili Bremsstrahlung fotonları kullanılarak

ışınlanmıştır. Fotonükleer reaksiyonlar sonucu oluşan kararsız ürün çekirdeklerden ortaya

çıkan gama ışınlarının sayımında yüksek saflıkta Germanyum detektörü (HPGe)

kullanılmıştır. Ürün çekirdeklerin enerji seviyeleri ve yarı ömürleri istatistik ve sistematik

hatalar dikkate alınarak, gf3 spektrum analiz ve root programları kullanılarak, hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Fotonükleer Reaksiyon, Gamma Işın Spektroskopi, Germanyum

Dedektörü, Yarı Ömür.

143





FOTOAKTİVASYON ANALİZ YÖNTEMİ İLE ANTİK SİKKELERİN

ELEMENT ANALİZLERİNİN YAPILMASI

Can Ertuğay

1,2,*, İsmail Boztosun

1,2, Haris Ðapo

1,2


2Akdeniz Üniversitesi, Nükleer Bilimler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Antalya


Özet: Bu çalışmada farklı dönemlerden kalma dört adet antik Roma sikkesi bir elektron lineer

hızlandırıcısı ile üretilen 18 MeV nihai enerjili Bremsstrahlung fotonları ile ışınlanmıştır.

Sikkeler bu deney çalışmasında 20000 Monitor Unit (MU) değerindeki radyasyon doza maruz

kalmışlardır. Element konsantrasyonlarının belirlenebilmesi için sikkelerle birlikte bronz

kalibrasyon materyalleri de aynı koşullar altında ışınlanmıştır. Sayım işlemi için yüksek

saflıkta bir Germanyum detektörü (HPGe) kullanılmıştır. Gama spektrum analizleri gf3

spektrum analiz programı kullanılarak yapılmıştır. Çalışma sayesinde arkeolojik eserler

hakkında pozitif bilgiler edinilerek, disiplinler arası çalışmalara ilginin arttırılması

hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Fotoaktivasyon Analiz, Gamma Spektrum, Arkeoloji.

144





DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ EVLİYA ÇELEBİ YERLEŞKESİNDE

BİNA İÇİ GAMA DOZ HIZI ÖLÇÜMLERİ

Aslı Dönmez

1,*, Kevser Deniz

1, Ulaş Işık

1, Hakan Çetinkaya

2, A. Engin Çalık

2, Kaan Manisa

2




Özet: Dumlupınar Üniversitesi (DPU) Evliya Çelebi Yerleşkesi içerisinde bulunan Fen-

Edebiyat, Mühendislik, İktisadi İdari Bilimler, Eğitim ve Güzel Sanatlar Fakülteleri ile

merkez kütüphane ve merkez yemekhane binalarının içlerinde belirlenmiş 74 noktada 15

Mart-15 Nisan tarihleri arasında seyyar NaI(Tl) dedektörü kullanılarak gama doz hızı

ölçümleri yapılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde, en düşük ortalama gama doz hızı değerinin

48,72 nSv/h ile İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü binasında ve en yüksek

ortalama gama doz hızı değerinin de 103,53 nSv/h ile Fen-Edebiyat Fakültesi C blok

binasında olduğu görülmüştür. Genel ortalamaya bakıldığında, Dumlupınar Üniversitesi

Evliya Çelebi Yerleşkesinde bina içi ortalama gama doz hızı değerinin 58,02 nSv/h düzeyinde

olduğu belirlenmiştir. Bu değerin, Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun (TAEK) verilerine göre

Kütahya-Merkez ortalamasının yaklaşık 1/3’ü ve Türkiye ortalamasının da yaklaşık yarısı

düzeyinde olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: DPU, bina içi, gama doz hızı, NaI(Tl) dedektörü.

145





ALFA BOZUNUMU YAPAN İZOTOPLARIN YARIÖMÜRLERİNİN

BELİRLENMESİ İÇİN YENİ BİR MATEMATİKSEL FORMÜLASYON

Yusuf Ertürk


2, Hüseyin Ertik

3, Mürsel Şen

1, Hüseyin Şirin

4



3Akdeniz Üniversitesi, Alanya Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Alanya, Antalya

4Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Bornova, İzmir


Özet: Öklidyen olmayan fraktal bir uzayda evrilen ve bellek etkilerinin gözlemlendiği non-

Markovian fiziksel süreçler, toplanabilir olmayan (nonextensive) sistemler olarak

adlandırılmaktadır. Bu tür sistemlerin davranış biçimi genel olarak kuvvet-yasası formundadır

ve özelliklerinin aydınlatılması için toplanabilir olmayan bir formalizme ihtiyaç

duyulmaktadır. Bu çalışmada, nükleer bozunma süreci non-Markovian stokastik bir proses

olarak ele alınmakta ve nükleer bozunma denklemi q-matematiğin bir sonucu olan Tsallis

formalizmi kullanılarak yeniden tanımlanmaktadır. Yeni denklem, standart bozunma

denklemi gibi lineer değil, lineer olmayan bir denklem formundadır. Lineer olmayan yeni

denklemin çözümü, Tsallis formalizminde kullanılan q-üstel fonksiyonu olarak elde

edilmektedir. q-üstel fonksiyonunun yapısı, kuvvet yasası formu ile eksponansiyel yasa formu

arasında bir doğaya sahiptir. Bu toplanabilir olmayan formalizmin bir uygulaması olarak alfa

bozunması yapan izotopların yarı ömür değerleri hesaplanmaktadır. Literatürde deneysel ve

teorik yarı ömür değerlerini eşdeğer yapabilmek amacıyla düzeltme çarpanı kullanılmaktadır.

Bu çalışmada ise, yeni bozunma denklemi ile hesaplanan yarı ömür değerleri deneysel yarı

ömür değerleri ile uyum içinde elde edilmiştir. Sonuç olarak, yapılan incelemelerde, denklemi

lineerlikten çıkaran q parametresinin (Tsallis entropi indisi) nükleer yapı ile yakından ilişkili

olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Bozunma denklemi, yarı-ömür, Tsallis formalizmi, q-matematik.

146





DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ EVLİYA ÇELEBİ YERLEŞKESİNDE

AÇIK HAVADAKİ GAMA DOZ HIZI ÖLÇÜMLERİ

Kevser Deniz

1,*, Aslı Dönmez

1, Ulaş Işık

1, Hakan Çetinkaya

2, A. Engin Çalık

2 , Kaan Manisa

2




Özet: Dumlupınar Üniversitesi (DPU) Evliya Çelebi Yerleşkesi içerisinde bulunan Fen-

Edebiyat, Mühendislik, İktisadi İdari Bilimler, Eğitim ve Güzel Sanatlar Fakülteleri ile

merkez kütüphane ve merkez yemekhane binalarının dışında, özellikle kantin, durak gibi

personel ve öğrencilerin yoğun olarak bulunduğu 27 noktada 15 Mart-15 Nisan tarihleri

arasında LUDLUM marka seyyar NaI(Tl) dedektörü kullanılarak gama doz hızı ölçümleri

yapılmıştır. Dumlupınar Üniversitesi Evliya Çelebi Yerleşkesinde açık havadaki ortalama

gama doz hızı değerinin 25,58 nSv/h ile 127,89 nSv/h arasında değiştiği ve bu bir aylık

periyot için açık havada ortalama gama doz hızı değerinin 56,76 nSv/h olduğu görülmüştür.

Bu değerin, Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun (TAEK) verilerine göre Türkiye

ortalamasının yaklaşık yarısı ve Kütahya-Merkez ortalamasının da yaklaşık 1/3’ü düzeyinde

olduğu ve bina içi ortalama gama doz hızı değerleriyle aynı seviyede olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: DPU, açık hava, gama doz hızı, NaI (Tl) dedektörü.

147





ALÜMİNYUM SOĞURUCULARDAN BETA PARÇACIKLARININ

SOĞURULMASININ KÜMÜLATİF AZALMA METODU İLE

İNCELENMESİ

Serhat Tahsin Kurtpınar


2, Hüseyin Ertik

3 , Mürsel Şen

1, Hüseyin Şirin

4



3Akdeniz Üniversitesi, Alanya Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Alanya, Antalya

4Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Bornova, İzmir


Özet: Elektron ve pozitronların farklı maddelerden geçişleri radyoaktivitenin keşfinden

itibaren birçok çalışmanın konusu olmuştur. Herhangi bir soğurucu malzeme içinden geçerken

beta parçacıklarının bir kısmı soğurulur. Parçacıkların soğurulma hızı, hem parçacıkların

enerjisine hem de soğurucu malzemenin kalınlığına bağlıdır. Bunlara ek olarak, malzeme

içindeki saçılma merkezlerinin miktarı ve dağılımı, yani soğurucu malzemenin fraktallığı da,

soğurulma hızını etkileyen önemli bir etken olarak ele alınabilir. Bu çalışmamızda, farklı

radyoizotoplar için beta parçacıkları şiddetinin çeşitli kalınlıklardaki alüminyum

soğuruculardan geçişi incelenmiştir. Standart (teorik) yarı-değer kalınlıklar ile deneysel yarı-

değer kalınlıklar arasında uyumsuzluk olduğu görülmüştür. Bu uyumsuzluğu giderebilmek

için standart soğurulma denklemi, bir kümülatif azalma dinamik mekanizması tasarlanarak

yeniden tanımlanmış ve çözülmüştür. Beta-ışıma şiddetindeki kümülatif azalmanın, deneysel

gözlemlerle uyumlu olarak, kuvvet yasası formunda olduğu ve deneysel sonuçları daha iyi

öngördüğü sonucuna varılmaktadır. Bu yaklaşımla, soğurucu malzemenin fraktal yapısının

daha iyi bir şekilde itibara alındığı varsayılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Beta parçacığı, yarı-değer kalınlık, soğurucu madde, kümülatif azalma

metodu.

148





NÜKLEER SANTRALLERİN YER SEÇİMİNE ETKİ EDEN

FAKTÖRLER

Ayşe Semra Atan

*, Berna Sümeyra Atan

Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Kütahya


Özet: Ülkemizde ve diğer ülkelerde enerjiye olan gereksinim gün geçtikçe artmaktadır.

Gelişen teknoloji beraberinde daha fazla enerji kullanmayı gerektirmektedir. Bütün dünya

ülkeleri gibi ülkemizin enerji ihtiyacı da günden güne artmaktadır. Bir çok ülke, doğan bu

enerji ihtiyacının büyük bir kısmını nükleer santrallerden sağlamaktadır. Bu çalışmada

nükleer santrallerin yer seçimi yapılırken etki eden faktörler, ülkemizde yakın gelecekte

kurulması planlanan Akkuyu nükleer enerji santrali ve Sinop nükleer enerji santrali ile birlikte

değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Nükleer santral, nükleer santarllerin yer şeçimi, Akkuyu, Sinop.

149





AFYONKARAHİSAR MERKEZDE TOPRAKTA RADON

KONSANTRASYONUNUN BELİRLENMESİ

Mehmet Zeki İlhan

1,*, Ayla Sandıkçıoğlu

2, Hüseyin Ali Yalım

2, Metin Bağcı

3, Can Başaran

3,

Ahmet Yıldız3

1Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Afyonkarahisar

2Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Afyonkarahisar

3Afyon Kocatepe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Afyonkarahisar


Özet: Canlıların maruz kaldıkları radyasyon dozuna en yüksek katkıyı toprak ve kayalarda

yüksek konsantrasyonlarda bulunan radyoaktif elementler sebep olmaktadır. Bunlardan

uranyum-238’in ara bozunum ürünlerinden biri olan radyoaktif radon ve onun kısa yarı

ömürlü ürünleri ciddi tehlikeler teşkil etmektedir. Canlıların maruz kaldıkları bu radyasyon,

temel olarak bölgenin jeolojik ve coğrafi yapısına bağlı olarak değişim gösterir. Radon

aktivitesindeki değişimler de bu parametrelere bağlı olarak değişiklik gösterir. Radon

aktivitesindeki değişiklikler hava, su ve toprakta incelenerek sismik hareketler hakkında bilgi

elde edilmekte ve bu bilgiler depremlerin tahmin edilmesinde kullanılmaktadır.

Bu çalışmada, tektonik yapı ve kayaçların petrografik özelliklerine göre dörde ayrılan

Afyonkarahisar şehir merkezinde, toprakta radon aktivite konsantrasyonu ölçümleri

yapılmıştır. Çalışmada, bölge için jeolojik yapı ile radon aktivite konsantrasyonu arasındaki

ilişki belirlenmeye çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Toprakta radon aktivitesi, Jeolojik bölge, AlphaGUARD.

150





ZIRHLAMA MALZEMESİ OLARAK KULLANILAN AĞIR BETON

DUVARLARIN RADYASYON GEÇİRGENLİĞİNİN GEANT4

YAZILIMI İLE İNCELENMESİ

Abdullah Kaplan

1,*, Veli Çapalı

1, Hasan Özdoğan

1,2, Mert Şekerci

1




Özet: Medikal lineer hızlandırıcı odalarında, medikal radyolojik görüntüleme odalarında,

lineer proton ve elektron hızlandırıcıları test laboratuarlarında üretilen yüksek enerjili proton,

elektron, alfa ve Bremmstrahlung sonucu açığa çıkan fotonların bulunduğu mekikal ve

hızlandırıcı test laboratuarlarının zırhlanması amacı ile kullanılan ağır beton duvarları

radyasyon geçirgenliği Geant4 simülasyon yazılımı ile incelenmiştir. Fiziksel olarak açığa

çıkan yüksek enerjili parçacıkların durudurlması için kullanılması gereken minimum duvar

kalınlıkları, ağır beton duvarın gelen parçacıklara göre durdurma gücü ve bu parçacıklara

bağlı olarak ağır beton duvarın depo edebildiği enerji miktarları hesaplanmıştır. Hesaplamalar

için 1 MeV den 100 MeV kadar proton, elektron, alfa ve gama parçacık demetleri

kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Zırhlama, Radyasyondan Korunma, Ağır Beton, Geant4.

151





NÜKLEER REAKTÖRLERDE MODERATÖR MALZEME OLARAK

KULLANILAN DOĞAL KARBON ÇEKİRDEĞİ İÇİN TESİR KESİTİ

HESAPLAMALARI

Mert Şekerci

1,*, Veli Çapalı

1, Hasan Özdoğan

1,2, Abdullah Kaplan

1




Özet: Hafif su soğutmalı grafit yavaşlatıcılı reaktörlerde, fisyon reaksiyonunun hızını

ayarlamak ve yakıt çubuklarındaki aşırı ısıyı düşürmek için grafit kullanılır. Bu teknolojideki

reaktörlerde grafit çubuklar Karbon atomlarının bir biri ile kovalent tipi kimyasal bağlar

yapması sonucunda elde edilirler. Bu çalışmada, grafit yavaşlatıcılı reaktörlerde kullanılan

doğal karbon çekirdeği için nükleer reaksyion modelleri kullanılarak tesir kesiti hesaplamaları

yapılmıştır. Hesaplamalar; (d,x), (p,x), (g,x) ve (3He,x) reaksiyonları için TALYS 1.6 İki

Bileşenli Eksiton ve Fisyon Sierk modelleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen

sonuçlar, Deneysel Nükleer Reaksiyon Data (EXFOR) Kütüphanesi’ nden alınan deneysel

değerler ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Grafit, Karbon, Reaktör Moderatör Malzemesi, TALYS, Nükleer

Reaksiyon Modelleri.

152





DÜNYA’DA MEVCUT OLAN VE TÜRKİYE’DE KURULMASI

PLANLANAN NÜKLEER REAKTÖRLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

Şerif Çiçek

1,*, Murat Aygün

1

1Bitlis Eren Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Bitlis


Özet: Geçmişten günümüze artan enerji ihtiyacını karşılamak üzere birçok enerji türü

kullanılmaktadır. Çekirdeklerin parçalanması veya birleşmesiyle elde edilen nükleer enerji, bu

enerji türleri arasında önemli bir yere sahiptir. Bu işlem, nükleer reaktör adı verilen tesislerde

kontrollü olarak yapılmaktadır. Günümüzde kullanılmakta olan, çok farklı sayıda ve türde

nükleer reaktör mevcuttur. Bu çalışmada, nükleer reaktörleri, çalışma prensiplerine, güvenlik

sistemlerine ve soğutma sistemlerine göre değerlendirerek, ülkemizde kurulacak ilk nükleer

reaktör olan Akkuyu Nükleer Enerji Santrali’nin yapısı hakkında bilgi verilmesi

amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Nükleer enerji, Nükleer reaktör, Akkuyu Nükleer Enerji Santrali.

153





16

O ve 90

Zr (γ,n) REAKSİYON TESİR KESİTLERİNİN GAMA KUVVET

FONKSİYONU MODELLERİ İLE İNCELENMESİ

Nurdan Karpuz1,*

, Betül Mavi2, İskender Akkurt

3

1Amasya Üniversitesi, Sabuncuoğlu Şerefeddin Sağlık Hizmetleri MYO, Amasya

2Amasya Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Amasya



Özet: Çekirdek ile foton etkileşimini temel alan fotonükleer reaksiyonların elektromanyetik

özelliklerinin iyi bilinmesinden dolayı, nükleer çalışmalar temelinde diğer reaksiyonlara

kıyasla fotonükleer reaksiyonlar daha avantajlıdırlar. Elektromagnetik nükleer özelliklerin

ortalamasının bir ölçümü gama ışını kuvvet fonksiyonu olarak düşünülür. Brink-Axel modeli,

Lorentzian formu, Hartree-Fock BCS tablosu, Hartree-Fock Bogolyubov tablosu ve

Goriely’nin hibrit modelini içeren gama ışını kuvvet fonksiyonu nükleer yapı ve nükleer

reaksiyonların her ikisinin de anlaşılması için önemlidir. Bu amaçla yapılan çalışmada, 16

O ve

90Zr elementi için (γ,n) reaksiyonu ve gama ışını kuvvet fonksiyonu için belirtilen modellerin

temelinde Monte Carlo metotları kullanılarak uyarılma fonksiyonları incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Gama ışını kuvvet fonksiyonları, (γ,n) reaksiyonu.

154





12

C ÇEKİRDEĞİ İÇİN ÇİFT DİFERANSİYEL NÖTRON EMİSYON

TESİR KESİTLERİNİN HESAPLANMASI

Nurdan Karpuz

1,*, Betül Mavi

2, İskender Akkurt

3

1Amasya Üniversitesi, Sabuncuoğlu Şerefeddin Sağlık Hizmetleri MYO, Amasya

2Amasya Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Amasya



Özet: Saçılma teorisinin ve tesir kesitinin nükleer reaksiyon fiziğinde önemli bir yeri vardır.

Nükleer yapı hakkındaki bilgilerin önem teşkil eden kısmını; elektron, proton gibi

parçacıkların hedeften saçılmasına dayalı olarak saçılma ve tesir kesiti deneyleriyle incelemek

mümkündür. Nükleer reaksiyon veya saçılma meydana geldikten sonra dışarı gönderilen

parçacıklar farklı açıların beraberinde farklı enerjilere sahip olurlar. Reaksiyon veya saçılma

sonrası söz konusu farklı açı ve enerjilere sahip parçacıkları çift diferansiyel tesir kesiti

(DDX) temelinde incelemek mümkündür. Çekirdekler için DDX uygulamaları, özellikle

sağlık alanındaki öneminden dolayı hız kazanmıştır. Kanser tedavisi için başvuran hastaların

sayısının artması ile, üretilen radyasyon sonucunda gelişen ikincil kanser riskinin azaltılması

önem kazanmıştı. Söz konusu sorun, tedavi sırasında reaksiyonda üretilen radyasyonun tedavi

dışındaki organlara da ekstra doz vermesidir. Bu amaçla, kanser tedavisinde ikinci kanser

riskini değerlendirebilmek için, nükleer reaksiyon etkileşimlerinden nötron üretim çift

diferansiyel tesir kesitlerinin araştırılması gerekir. Bu sebeple bu çalışmada Monte Carlo

metotları kullanılarak 79-123 MeV uyarma enerjili fotonlar ile 12

C elementi için (γ,n)

reaksiyonuna ait 40.20, 90

0, 113.5

0, 142

0 açı değerlerinde çift diferansiyel tesir kesiti (DDX)

hesaplamaları yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Çift diferansiyel tesir kesiti (DDX), (γ,n) reaksiyon.

155





SELÇUK ÜNİVERSİTESİ ALAEDDİN KEYKUBAT YERLEŞKESİNDE

BİNA İÇİ GAMA DOZ HIZI ÖLÇÜMLERİ

Mehmet Erdoğan

1,*, Tuğçe Nur Tandırcıoğlu

1, Mariye Akdemir

1, Murat Abaka

1



Özet: Bu çalışmada, Selçuk Üniversitesi Alaeddin Keykubat Yerleşkesinde bulunan binalarda

bodrum kat ve zemin katlarda yerden 1 m yükseklikte, çevresel kaynaklı gama radyasyonu

doz hızı ölçümleri yapılmıştır. Ölçümler taşınabilir NaI(Tl) kristalli el detektörü kullanılarak

gerçekleştirilmiştir. Ayrıca ölçülen gama doz hızı değerleri için yıllık etkin doz eşdeğerleri

(YEDE) hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar, Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun (TAEK)

verileri ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Çevresel radyasyon, gama radyasyonu, yıllık etkin doz.

156





DEKORATİF YAPI MALZEMESİ OLARAK ÇİNİLERDE DOĞAL

RADYOAKTİVİTENİN ÖLÇÜLMESİ

Ulaş Işık

1,*, Hakan Çetinkaya

1, Latife Şahin Yalçın

2, Kaan Manisa

1


2İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul


Özet: Kütahya çini üretimi ile meşhurdur. Çini, evlerde süs eşyası olarak kullanılabildiği gibi

aynı zamanda bina içlerinde duvarlarda dekoratif yapı malzemesi olarakta

kullanılabilmektedir. İnsanların maruz kaldığı radyasyon miktarı doğal radyoaktivite içeren

yapı malzemeleri kullanımı ile hissedilebilir şekilde artar. Bundan dolayı yapı malzemelerinin

radyolojik riskini incelemek çok önemlidir. Bu çalışmada, Kütahya ilinde üretilen çininin

üretim aşamasındaki ve satışa hazır durumdaki halinin 238

U, 232

Th ve 40

K aktiviteleri NaI(Tl)

dedektörü kullanılarak belirlenmiştir. Üretim aşamasındaki çini örneğinin 238

U aktivitesi 891

Bq/Kg, 232

Th aktivitesi 28,40,5 Bq/Kg, 40

K aktivitesi 1362 Bq/Kg, satışa hazır durumdaki 1

no’lu çini örneğinin 238

U aktivitesi 941 Bq/kg, 232

Th aktivitesi 330,5 Bq/Kg, 40

K aktivitesi

1602 Bq/Kg, satışa hazır durumdaki 2 no’lu çini örneğinin 238

U aktivitesi 711 Bq/Kg, 232

Th

aktivitesi 30,70,5 Bq/Kg, 40

K aktivitesi 1002 Bq/Kg olarak belirlenmiştir. Çininin bina

içinde duvarlarda yapı malzemesi olarak kulanılması sonucunda yıllık etkin doz değerine

gelen katkı 0,08 mSv olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar göz önünde

bulundurulduğunda radyasyon açısından çininin yapı malzemesi olarak kullanılabileceği

belirlenmiştir. Çalışmanın detayları sunum esnasında verilecektir.

Anahtar Kelimeler: Doğal radyoaktivite, Çini, Yapı malzemesi, Kütahya.

157





FOTO-NÜKLEER REAKSİYONLAR İLE TUNGSTEN ÇEKİRDEĞİNİN

ENERJİ GEÇİŞLERİ VE YARI ÖMÜRLERİNİN ELDE EDİLMESİ

Fatih Dülger

1,*, Haris Ðapo


1,2




Özet: Bu çalışmada foto-nükleer reaksiyon gerçekleştirmek için bir klinik lineer elektron

hızlandırıcısı (c-LINAC) kullanılarak bremsstrahlung fotonları üretilmiştir. Bu yöntemle

tungsten numunesi aktive edilmiştir ve tungsten izotoplarının enerji geçişleri ve yarı ömürleri

hakkında bilgi elde edilmiştir. Bu amaç doğrultusunda tungsten çekirdeği hedef olarak

kullanılarak 18 MeV nihai enerjili bremsstrahlung fotonları ile ışınlanmıştır. Işınlanma

sonucu aktif hale gelen elementin yaydığı karakteristik gama ışınları yüksek saflıkta bir

germanyum dedektör (HPGe) ile ölçülerek analiz edilmiş ve ölçüm sonuçlarından elde edilen

piklerin enerjisinin belirlenmesinin yanı sıra piklerin zaman içerisindeki evrimi göz önünde

bulundurularak yarı ömür hesapları da yapılmıştır. Gerçekleştirilen deney sonucunda;

180W(γ,n)

179W ve

186W(n,γ)

187W reaksiyonarı görülmüş ve elde edilen sonuçların literature ile

uyum içinde olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Foto-nükleer reaksiyon, c-LINAC, HPGe dedektör, Enerji seviyesi, Yarı

ömür.

158





159





YOĞUN MADDE FİZİĞİ


160





161





ELECTRONIC STRUCTURE CALCULATIONS OF (GaAs)N / (InAs)N

(001)(N=1-6) SUPERLATTICES FROM FIRST PRINCIPLES

M. Menderes Alyörük1,*

, Tanju Gürel2, Resul Eryiğit

3, Yüksel Ergün

4

1Dumlupınar University, Faculty of Education, Computer Education and Instructional Technologies

Dept., Kütahya 2Namık Kemal University, Faculty of Arts and Science, Physics Dept., Tekirdağ

3Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Faculty of Arts and Science, Physics Dept., Bolu

4Anadolu Üniversitesi, Faculty Science, Physics Dept., Eskişehir


Abstract: The first principles band structure, partial and total density of states (PDOS and

TDOS)calculations of bulk GaAs, InAs and (GaAs)n /(InAs)n (n = 1 − 6)(001) superlattice

structures were performed. Electronic structure calculations have been carried out within the

density functional theory (DFT) using projected augmented wave (PAW) pseudopotentials

and plane-wave basis sets for each structure . The local density approximation (LDA)

exchange-correlation potential was applied. For each superlattice we have performed

structural optimization by minimizing the forces acting on the atoms. With the optimized

geometry, we showed that all superlattices show direct band gap at Γ point and increasing

layer numbers cause energy gap narrowing for these superlattices. Electronic structure

calculations, including partial and total density of states are discussed. PDOS curves of n = 1

structure acquire different valance band region characteristics than the other superlattice

structures resulting from the different orbital of the atoms which form these curves. Also

electronegativity of the atoms for the n = 1 superlattice structure differentiate from the other

superlattice structures under study.

Key words: DFT, GaAs/InAs superlattices, Bandstructure.

162





HOMOJEN BİR MANYETİK ALANDA BULUNAN DÖRT KUBİTLİK

J1-J2 HEİSENBERG XX SİSTEMİNİN ISISAL DOLAŞIKLIĞININ

İNCELENMESİ

Yücel Bilir

1,*, Cenk Akyüz

1



Özet: Disiplinler arası bir çalışma konusu olan kuantum hesaplama ve kuantum enformasyon

teorisinin önemli bir başlığını oluşturan kuantum dolaşıklık, birleşik bir sistemi oluşturan alt

sistemler arasındaki yerel olmayan korelasyonlar olarak tanımlanır ve klasik olarak yapılması

mümkün olmayan kuantum teleportasyon, süper-yoğun kodlama ve kuantum kriptoloji gibi

kuantum enformasyon işlemleri için potansiyel bir kaynaktır. Dolaşıklığın oluşturulması ve

kontrolünün öneminden dolayı Heisenberg ve Ising spin sistemleri katıhal sistemleri

içerisinde dolaşıklık üreten önemli mekanizmalardır. Bu çalışmada homojen bir manyetik

alanda bulunan en yakın ve ikinci en yakın komşu etkileşmelerine sahip dört kubitlik

Heisenberg XX sisteminin ısısal dolaşıklığını inceledik. Hesaplamalar sonucunda manyetik

alanın olmadığı durumlarda sıcaklığın ve tedirginlik parametresinin artması ile en yakın

komşu kubitler ve ikinci en yakın komşu kubitler arasındaki dolaşıklığın azaldığını gördük.

Bunun yanında manyetik alanın artışının özellikle tedirginlik parametresinin pozitif

değerlerinde dolaşıklığın yok olmasına neden olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: J1-J2 Heisenberg XX sistem, Isısal Dolaşıklık, Kubit.

163





FERROMANYETİK İKİNCİ KOMŞU ETKİLEŞMELERİNİN

VARLIĞINDA HOMOJEN BİR MANYETİK ALANDA BULUNAN

DÖRT KUBİTLİK MAJUMDAR-GHOSH MODELİNDE ISISAL

DOLAŞIKLIĞIN İNCELENMESİ

Berna Ödemiş

1,*, Cenk Akyüz

1



Özet: Kuantum hesaplama ve kuantum enformasyon alanında önemli bir alt başlık olan

kuantum dolaşıklık kuantum teleportasyon, süper-yoğun kodlama ve kuantum kriptoloji gibi

kuantum enformasyon uygulamalarında önemli bir kaynaktır. Spin sistemleri ise katıhal

sistemleri içerisinde dolaşıklık üreten mekanizmalara aday tipik örneklerdir. Kuantum

enformasyon açısından dolaşıklığın oluşturulması ve kontrolü önemli olduğu için spin

sistemlerinde dolaşıklık çalışmaları önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle bu çalışmada

homojen bir manyetik alanda bulunan dört kubitlik Majumdar-Ghosh sisteminde manyetik

alanın ısısal dolaşıklık üzerine olan etkileri incelenmiştir. Yapılan hesaplamalar sonucunda

artan sıcaklık değerlerinde dolaşıklık azalırken düşük sıcaklıklarda manyetik alanın

arttırılmasıyla orantılı olarak dolaşıklığın arttığı, yüksek manyetik alan değerleri için ise

azaldığı görülmüştür. Ayrıca bunların yanında ikinci en yakın komşu kubitler arasında

dolaşıklığın oluşmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Heisenberg XXX sistem, Isısal Dolaşıklık, Kubit.

164





HOMOJEN BİR MANYETİK ALANDA BULUNAN

SPİN-1/2 J1-J2 HEISENBERG XX SİSTEMİNDE

TABAN DURUM DOLAŞIKLIĞININ İNCELENMESİ

Ferid Akbaş

1,*, Cenk Akyüz

1



Özet: Kuantum hesaplama ve kuantum enformasyon teorisi, bilgi işlemenin kuantum

mekaniksel kavramlar kullanılarak gerçekleştirildiği disiplinler arası bir çalışma alanıdır.

Dolaşıklık, kuantum hesaplama ve kuantum enformasyon teorisindeki en çarpıcı kavramdır ve

bu teorideki kuantum teleportasyon, süper-yoğun kodlama ve kuantum kriptoloji gibi ilginç

pek çok uygulamada anahtar rol oynar. Bir boyutlu Ising ve Heisenberg sistemleri ise katıhal

sistemleri içerisinde dolaşıklık üreten tipik mekanizmalar olup, kuantum enformasyon

çalışmaları açısından büyük öneme sahiptirler. Bundan dolayı bu çalışmada homojen bir

manyetik alanda bulunan dört kubitlik J1-J2 Heisenberg XX sisteminde taban durum

dolaşıklığı çalışılmıştır. Manyetik alanın ve tedirginlik parametresinin değişimlerinin en yakın

komşu ve ikinci en yakın komşu kubitlerin dolaşıklıkları üzerindeki etkileri incelenmiştir.

Hesaplamalar sonucunda tedirginliğin en yakın komşu kubitler arası dolaşıklığı azaltırken

ikinci en yakın komşu kubitler arası dolaşıklığı arttırdığı görülmüştür. Bunun yanında

manyetik alanın artışının, incelenen bu sistemin hem en yakın hem de ikinci en yakın komşu

kubitlerin taban durum dolaşıklıkları için plato bölgeleri oluşturması yönünde bir etkisinin

olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Dolaşıklık, Heisenberg XX sistem, kubit, tedirginlik parametresi.

165





HgTe KALKOJENİT MALZEMESİNİN NaCl YAPISININ YOĞUNLUK

FONKSİYONEL TEORİSİ İLE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN

İNCELENMESİ

Ismahan Düz

*, İsa Erdem, Sevgi Özdemir Kart, Veysel Kuzucu

Pamukkale Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Denizli


Özet: Bu çalışmada, Yoğunluk Fonksiyonel Teorisine (DFT) dayalı ab-initio hesaplama

metodu kullanılarak modern optoelektronik ve spintronik uygulamalar için iyi birer aday

olarak gösterilen HgTe kalkojenit malzemesinin NaCl fazının yapısal ve mekanik özellikleri

incelenmiştir. Simülasyon hesapları PAW (Projector-Augmented Wave) potansiyeli

kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Toplam enerji hesapları VASP paket programı kullanılarak

elde edilmiştir. Elektronik değiş-tokuş ve korelasyon etkileri GGA (Generalized Gradient

Approximation) yaklaşımıyla hesaba katılmıştır. Simülasyon verileri Birch-Murnaghan durum

denklemine fit edilmiştir. Sonuç olarak, NaCl yapısı için a örgü parametresi, B bulk modülü

ve B' bulk modülünün basınca göre türevi sırasıyla 6.15 A0, 47.21 GPa ve 6.31 olarak

hesaplanmıştır. Bu değerler, deneysel ve diğer teorik çalışmaların sonuçlarına oldukça yakın

çıkmıştır. Mekaniksel hesaplar olarak elastik sabitleri, sisteme deformasyon matrisi

uygulandığında toplam enerjinin deformasyon parametresine göre değişiminden elde

edilmiştir. Ayrıca bu yapının C11, C12 ve C44 elastik sabitleri sırasıyla 72.48, 34.06 ve 13.50

GPa olarak hesaplanmış olup, literatüre yenilik açısından katkıda bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi (DFT), ab-initio Hesaplama Yöntemi.

Bu çalışma BAP (Bilimsel Araştırma Programı) tarafından 2014FBE062 nolu proje ile

desteklenmiştir.

166





ZnSexTe1-x ALAŞIMLARININ YAPISAL VE ELEKTRONİK



1,*



Özet: II-VI grubu üçlü yarıiletken malzemeler mavi’den ultravioleye uzanan bir spektral

bölge için optoelektronik aygıtların birçoğunda sıkça kullanılan malzemelerdir. Bu

malzemeler aynı zamanda x ve γ-ışın dedektörlerinin üretiminde de kullanılmaktadırlar.

Özellikle ZnSe ve ZnTe, spektrumun mavi-yeşil bölgesinde direkt band aralığına sahip

önemli II-VI yarıiletkenler olarak kısa dalgaboylu optoelektronik aygıtlar için umut verici

malzemelerdir. Bu çalışmada, zincblende yapıdaki ikili ZnSe, ZnTe ve üçlü ZnSeTe

alaşımlarının yapısal ve elektronik özellikleri yoğunluk fonksiyoneli teorisi (DFT)

kullanılarak düzlem dalga pseudo-potansiyel yöntemi ve yerel yoğunluk yaklaşımı (LDA) ile

incelendi. Modellemek için 16 atomlu supercell kullanılan alaşımların örgü parametresi, bulk

modulus değeri ve basınç türevi, elektronik yapısı, enerji band aralığı ve optik bowing

parametreleri x değerine bağlı olarak 0<x<1 aralığında incelendi.

Anahtar Kelimeler: ZnSexTe1-x, Elektronik yapı, DFT, LDA.

167





YÜKSEK DERECELİ SPİN ETKİLEŞMELERİ İÇEREN

DÖRT KUBİTLİK HEISENBERG XXX SİSTEMİNDE

ISISAL DOLAŞIKLIĞIN İNCELENMESİ

Cenk Akyüz

1,*



Özet: Dolaşıklık birleşik bir sistemi oluşturan alt sistemler arasında lokal olmayan

korelasyonlardır ve kuantum teleportasyon, süperyoğun kodlama ve kuantum kriptoloji gibi

kuantum enformasyon işlemleri için potansiyel bir kaynak oluşturur. Bunun yanında düşük

boyutlu sistemler çok parçacıklı sistemlerin incelenmesinde basit modeller sunmasından

dolayı önemli bir çalışma konusu oluşturur. Bu modeller bir boyutta spin etkileşmeleri içeren

Heisenberg ve Ising sistemleri olup, bunlar bazı kristal yapıların fiziksel özelliklerini

açıklamak için kullanıldıkları gibi göstermiş oldukları dolaşıklık özellikleri nedeniyle de

kuantum enformasyon uygulamaları açısından potansiyel adaydırlar. Literatürde bilineer spin-

spin etkileşmelerini içeren Heisenberg modellerinin dolaşıklık incelemelerine ait çok sayıda

çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada bilineer etkileşmelerin yanında yüksek dereceli spin

etkileşmeleri olan bikuadratik ve dört spin etkileşimini de içeren dört kubitlik Heisenberg

XXX sisteminin ısısal dolaşıklığı incelenmiştir. Yapılan bu incelemeler sonucunda

bikuadratik ve dört spin etkileşmelerinin genel olarak ısısal dolaşıklığı arttırdığı sonucuna

varılmıştır. Ayrıca dört spin etkileşmesinin bikuadratik etkileşmelere göre ısısal dolaşıklık

üzerinde daha etkili olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Heisenberg XXX model, Isısal dolaşıklık.

168





ELECTRICAL CHARACTERIZATION OF THE POLY[N-(P-

KLOROFENIL)PYRROLE]/n-InP JUNCTION

Ahmet Faruk Özdemir

*, Ömer Faruk Gündoğdu

Süleyman Demirel University, Sciences and Arts Faculty, Department of Physics, Isparta.


Abstract: Electrical properties of the poly[N-(p-klorofenil)pyrrole]/n-InP junction have been

investigated by current-voltage methods. In/n-InP/PNpClPhPPy/Au diode indicates a

nonideal behavior with electrical parameters (n = 1.82, b= 0.85 eV, and Rs = 2.37 kV),

which result from the interfacial layer, series resistance, and resistance of the organic

semiconductor. The obtained barrier height value of the In/n-InP/PNpClPhPPy/Au diode is

higher than that of the conventional In/n-InP (b= 0.54 eV) Schottky diode. It is evaluated

that the barrier height value of the diode is modified using the PNpClPhPPy organic

semiconductor.

Key words: Metal-insulator/polymer-semiconductor contacts, Electrical properties.

169





GENİŞLETİLMİŞ BOSE-HUBBARD MODELİNİN FAZ

DİYAGRAMLARI

Sevda Aktaş

1,*, Ülfet Atav

1



Özet: İki boyutlu optik bir örgü üzerine yüklenmiş dipolar Bose gazı için genişletilmiş Bose-

Hubbard modelinin faz diyagramları Gutzwiller ansatz kullanılarak elde edilmiştir. Uzak

menzilli dipol etkileşimlerinin hesaba katılmadığı Bose-Hubbard modelinden farklı olarak

sistemde Mott yalıtkan ve süperakışkan fazlarına ek olarak süper katı (SS) ve charge-density-

wave (CDW) fazları da oluşmaktadır. Uzak mesafedeki itici etkileşimlerin zayıf olduğu bir

durumda sistemin taban durumu CDW ve Mott yalıtkan fazları arasında değişirken

etkileşimler arttıkça taban durum sadece Mott yalıtkan fazında kalır. Etkileşimlerin çekici

olduğu durumda ise sistemin taban durumu, etkileşimlerle birlikte her bir örgü konumunda

bulunan parçacık sayısının arttığı Mott fazındadır.

Anahtar Kelimeler: Bose-Hubbard Modeli, Mott yalıtkan, CDW fazı.

170





ScB2C BİLEŞİĞİNİN İLK-PRENSİPLERLE İNCELENMESİ

Sezgin Aydın

1,*



Özet: ScB2C bileşiği, YB2C-tipi tetragonal bir kristal yapıya sahiptir. Önemli bir yapısal

özellik olarak, Sc atomları düzlemsel B2C tabakalarının arasına yerleşirler. Bu çalışmada,

ScB2C bileşiğinin yapısal, elektronik ve elastik özellikleri ilk-prensipler yoğunluk

fonksiyoneli teorisi hesaplamaları yapılarak incelendi. Öncelikle, deneysel örgü parametreleri

referans alınarak, farklı fonksiyoneller içinden hangi fonksiyonelin daha uyumlu sonuçlar

verdiği tespit edildi. Çizilen band yapıları ve kısmi durum yoğunluğu eğrileri sayesinde,

bileşiğin elektronik karakteri, bu karakter üzerine B2C tabakasının etkisi ve bağlanma doğası

incelendi. Elastik sabitler yardımıyla bulk modülü, Young modülü ve makaslama modülü gibi

mekanik özellikler hesaplandı. Özel olarak, sertliği ve sertliğinin doğası araştırıldı. Elde

edilen sonuçlar özdeş yapılı YB2C bileşiği ile kıyaslanarak detaylı bir analiz sunuldu.

Anahtar Kelimeler: Yoğunluk fonksiyoneli teorisi, elektronik özellikler, bağlanma.

171





MgSnP2 BİLEŞİĞİNİN TERMO-FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İLK

PRENSİPLER YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Belgin Koçak

1,*, Yasemin Öztekin Çiftci

1

1Gazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara


Özet: ABC2 biçimindeki yarıiletken kalkopiritler uygun doğrudan bant aralığına ve önemli

ölçüde çift kırınıma sahip olmaları nedeniyle elektronik, optik, optoelektonik ve fotovoltaik

uygulamalarda kullanılabilecek bileşikler olarak gösterilmektedir [1-3]. Bu çalışmada, uzay

grubu D2d (No: 122) olan cisim merkezli tetragonal yapıda MgSnP2 bileşiğinin termo-fiziksel

özellikleri, yoğunluk fonksiyoneli teorisi (DFT) kapsamında yerel yoğunluk yaklaşımı (LDA)

kullanılarak hesaplandı. İncelenen bileşiğin V/Vo oranı, bulk modülü (B), bulk modülünün

birinci türevi (B ), Debye sıcaklığı (Ө), Grünesein sabiti (γ), sabit hacim ve basınç altındaki ısı

kapasitesi (Cv, Cp) ve lineer termal genleşme katsayısının (α) basınç ve sıcaklık altındaki

değişimi yarı harmonik Debye yaklaşımı kullanılarak incelendi. Ele alınan bileşiğin ısı

kapasitesinin düşük sıcaklıklarda hızla arttığı, ~T3 davranışını sergilediği görüldü. Daha sonra

ısı kapasitesinin sıcaklıkla birlikte yavaşça artarak Dulong Petit limitine ulaştığı görüldü.

Anahtar Kelimeler: MgSnP2, yoğunluk fonksiyonel teorisi, termo-fiziksel özellikler.

Kaynaklar: [1] J. L. Shay, J. H. Wernick, “Ternary Chalcopyrite Semiconductors: Growth,

Electronic Properties and Applications”, Pergamon Press, Oxford, 1975.

[2] V. L. Shaposhnikov, A. V. Krivosheeva, V. E. Borisenko, “Ab initio modeling of the

structural, electronic, and optical properties of AIIB

IVC

V2 semiconductors”, Physical

Review B, 85: 205201 (2012).

[4] S. Ullah, G. Murtaza, R. Khenata, A. H. Reshak, S. S. Hayat, S. B. Omran, “Towards from

inderct to direct band gap and optical properties of XYP2 (X=Zn, Cd; Y=Si, Ge, Sn),

Physica B, 441: 94–99 (2014).

172





MgSm BİLEŞİĞİNİN YAPISAL, ELEKTRONİK, ELASTİK VE FONON

ÖZELLİKLERİNİN AB-İNİTİO YÖNTEMLER İLE İNCELENMESİ

Cüneyt Şamil Güven

1,*, Cansu Çoban

1



Özet: Kristal yapısı CsCl (B2) olan MgSm bileşiğinin yapısal, elektronik, elastik ve fonon

özellikleri, genelleştirilmiş gradyent yaklaşımı/Perdew-Burke-Ernzerhof (GGA/PBE) [1]

altında, Yoğunluk Fonksiyonel Teorisine (DFT) [2,3] dayanan ab-initio yöntemler ile Vienna

ab initio simulation package (VASP) [4,8] kullanılarak incelendi. Örgü parametresi,

elektronik bant yapısı ve durum yoğunluğu (DOS) eğrileri, elastik sabitler, Zener anizotropi

faktörü, Young ve izotropik Shear modülleri, Poisson oranı, fonon frekansları ve fonon DOS

hesaplandı. Hesaplanan örgü sabitinin ve elastik sabitlerin literatürdeki verilerle uyumlu

olduğu belirlendi. Elastik sabitlerin kararlılık kriterlerine uyduğu ve bileşiğin mekaniksel

kararlı olduğu görüldü. Ayrıca elde edilen fonon dağınım eğrisi ve DOS değerleri

incelendiğinde negatif frekans bulunmadığından bileşiğin kararlı olduğu doğrulandı.

Anahtar Kelimeler: B2-MgSm, Ab-initio, Elektronik özellikler, Elastik özellikler, Fonon

özellikleri.

Kaynaklar: [1] J.P. Perdew, K. Burke, M. Ernzerhof, Phys. Rev. Lett. 77 (1996) 3865.

[2] P. Hohenberg, W. Kohn, Phys. Rev. B 136 (1964) 384.

[3] W. Kohn, L.J. Sham, Phys. Rev. A 140 (1965) 1133.

[4] G. Kresse, J. Hafner, Phys. Rev. B 47 (1993) 558.

[5] G. Kresse, J. Hafner, J. Phys.: Condens. Matter 6 (1994) 8245.

[6] G. Kresse, J. Hafner, Phys. Rev. B 49 (1994) 14 251.

[7] G. Kresse, J. Furthmüller, Comput. Mater. Sci. 6 (1996) 15.

[8] G. Kresse, J. Furthmüller, Phys. Rev. B 54 (1996) 11 169.

173





PtCo/CoO İNCE FİLMLERDE PtCo KALINLIĞININ MANYETİK

ANİZOTROPİLERE VE EXCHANGE BIAS ÜZERİNE ETKİSİNİN

İNCELENMESİ

A. Canlı

1,*, E. Demirci

1, M. Öztürk

1, M. Erkovan

2, U. Parlak

1, O. Öztürk

1, N. Akdoğan

1

1Gebze Teknik Üniversitesi, Fizik Bölümü, 41400, Kocaeli, Türkiye

2Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Esentepe

Kampüsü, 54187 Sakarya, Türkiye


Özet: Ferromanyetik (FM) ve antiferromanyetik (AFM) ara yüzeye sahip örnek sistemleri,

manyetik alan altında FM malzemenin Curie sıcaklığının (TC) altında ve AFM malzemenin

Néel sıcaklığının (TN) üstünde bir sıcaklıktan itibaren soğutulduğunda TN’nin altında

histeresis eğrisinde bir kayma meydana gelir. Buna Kaydırma etkisi (exchange bias) denir. EB

etkisi FM ve AFM tabakaların cinsine ve kalınlığına bağlı olarak değişebilmektedir.

Bu çalışmada, Si/SiO2/Pt/PtCo/Pt/CoO/Pt ince film sistemleri saçtırma tekniği ile

hazırlandı. PtCo tabakası 4 farklı kalınlıkta (8Å, 10Å, 12Å ve 14Å) büyütüldü ve PtCo

kalınlığının yapısal ve manyetik özelliklere etkisi incelendi. Örneklerin yapısal

karakterizasyonu için X-ışını kırınımı (XRD) tekniği kullanıldı. Manyetik özellikleri

belirlemek için Ferromanyetik Rezonans (FMR), Manyeto-optik Kerr Etkisi (MOKE) ve

Titreşimli Örnek Manyetometresi (VSM) sistemleri kullanıldı. FMR ve VSM ile yapılan

ölçümlerde örnek kalınlığının artması ile altı-kollu (six-fold) anizotropininve kaydırma etkisi

(EB) arttığı gözlemlendi.

Anahtar Kelimeler: Kaydırma etkisi (EB), Ferromanyetik Rezonans (FMR), X-ışını kırınımı

(XRD), Magneto-optik Kerr Etkisi (MOKE), Titreşimli Örnek Manyetometresi (VSM).

Bu çalışma 112T857 ve 212T217 nolu projeler kapsamında TÜBİTAK tarafından

desteklenmiştir.

174





FARKLI ORANLARDA Mn İÇEREN CdS FİLMLERİNİN BAZI

FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Meryem Polat Gönüllü1,*

1Gazi Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü,Ankara

*Yazışılan yazar e-posta: meryempolat @gazi.edu.tr

Özet: CdS ve farklı oranlarda (%10, %30) mangan (Mn) katkılanmış CdS:Mn filmleri

uygulaması kolay ve ekonomik olmasıyla dikkat çeken ultrasonik kimyasal püskürtme (UKP)

yöntemi ile 275+5oC taban sıcaklığında üretilmiş ve 3 saat süreyle 500

°C sıcaklkta tavlama

işlemine tabi tutulmuştur. Tüm filmlerin fotovoltaik güneş hücrelerinde kullanım

potansiyelini araştırmak amacıyla optik, elektrik ve yüzey özellikleri incelenmiştir. Elde

edilen filmlerin kalınlıkları ve bazı optik özelliklerinin belirlenmesi için Spektroskopik

Elipsometri ve UV/VIS Spektroskopi teknikleri kullanılmıştır. Optik metot kullanılarak ham

ve Mn katkılanmış CdS:Mn filmlerin optik bant aralıkları sırası ile 2.14 eV, 2,24eV ve 2.16

eV olarak belirlenmiştir. Elde edilen filmlerin kırılma indisi değerlerinin 1.73-1.80 aralığında

değiştiği ve sönüm katsayısı değerlerinin ise 0.10 civarında sabit kaldığı saptanmıştır. Yüzey

morfolojileri ve yüzey pürüzlülük değerleri atomik kuvvet mikroskobu kullanılarak

incelenmiş ve dört uç metodu ile CdS:Mn filmlerinin elektriksel özdirençlerinin 5.5×104 -

4.8×105 cm aralığında değiştiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Ultrasonik Kimyasal Püskürtme, CdS, Mn, Spektroskopik Elipsometre,

Atomik Kuvvet Mikroskobu.

175






ZnO FİLMLERİNİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN ISIL İŞLEMLE

DEĞİŞİMİ

Gökhan Tuna, Mustafa Emre Şallak, Ferhunde Atay

*, Seniye Karakaya

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir


Özet: Saydam iletken oksit grubuna ait ZnO filmleri uygun elektrik ve optik özelliklerinden

dolayı güneş hücreleri, gaz sensörleri gibi pek çok uygulamada önemli rol oynamaktadır. Bu

çalışmada, ZnO filmleri basit ve ekonomik olmasıyla dikkat çeken ultrasonik kimyasal

püskürtme yöntemi ile 400+5oC taban sıcaklığında üretilmiş ve 3 saat süreyle 500

oC

sıcaklığında tavlama işlemi uygulanmıştır. Tüm filmlerin özellikle fotovoltaik güneş

hücrelerinde geçirgen elektrot olarak kullanım potansiyelini araştırmak amacıyla optik,

elektrik ve yüzey özellikleri incelenmiştir. Geçirgenlik ve soğurma spektrumları UV-VIS

spektrofotometre cihazıyla alınmıştır ve optik metot ile ham ve tavlanmış ZnO filmlerinin

optik bant aralıkları sırası ile 3.28 eV ve 3.20 eV olarak bulunmuştur. Ayrıca filmlerin

kalınlıkları, kırılma indisi ve sönüm katsayısı değerleri spektroskopik elipsometre cihazı

kullanılarak belirlenmiştir. Yüzey morfolojileri ve yüzey pürüzlülük değerleri atomik kuvvet

mikroskobu kullanılarak incelenmiş ve dört uç metodu ile ham ve tavlanmış ZnO filmlerinin

elektriksel özdirençleri 2.65×104 cm ve 2.12×10

4 cm olarak belirlenmiştir. Elde edilen

sonuçlara göre, ZnO filmlerinin bazı fiziksel özelliklerinin ısıl tavlama işlemi ile

değitirilebileceği ve güneş hücrelerinde geçirgen elektrot olarak kullanılabileceği

saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Ultrasonik Kimyasal Püskürtme, ZnO, Spektroskopik Elipsometre,

Atomik Kuvvet Mikroskobu.

176






CdO FİLMLERİNİN FOTOVOLTAİK GÜNEŞ PİLLERİNDE

KULLANIM POTANSİYELİNİN ARAŞTIRILMASI

Sinem Akkabak

*, İdris Akyüz

*


*Yazışılan yazar e-posta: [email protected]; [email protected]

Özet: Günümüzde enerji teknolojileri ile ilgili çalışmaların bir çoğu güneş enerjisine

yönelmiş durumdadır. Bu noktada fotovoltaik güneş pilleri ve bu aygıtlarda kullanılan

yarıiletken malzemeler gündeme gelmektedir. Özellikle ön kontak malzeme olarak kullanılan

saydam iletken oksit filmler birçok araştırmacının ilgi odağı halindedir. Bu çalışmada saydam

iletken oksit ailesinin popüler üyelerinden olan ITO ve ZnO’ ya alternatif olarak, son yıllarda

umut vaat eden CdO filmleri ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği ile üretilmiştir. CdO

filmleri 370±5 C taban sıcaklığında cam alttaşlar üzerine Cd(NO3)2.4H2O tuzunun sulu

çözeltisi kullanılarak elde edilmiştir. Üretilen filmleri elektriksel özdirenç değerleri dört uç

tekniği ile belirlenmiştir. Filmlerin soğurma spektrumları UV/VIS Spektrofotometre ile

alınarak optik metot yardımı ile optik bant aralığı değerleri hesaplanmıştır. Filmleri

kalınlıkları ve optik sabitleri spektrokopik elipsometri tekniği ile belirlenmiştir. Filmlerin

yüzey özelliklerinin araştırılması için atomik kuvvet mikroskobu kullanılmıştır. Üretilen CdO

filmlerin, ileriki çalışmalarda üretim parametrelerinin optimizasyonu sonucunda, özellikle

sahip oldukları düşük özdirenç değerleri ile alternatif bir ön kontak malzeme olarak

değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği, Saydam iletken oksit filmler,

CdO, Fotovoltaik güneş pilleri.


177





SAYDAM İLETKEN SnO2 FİLMLERİNİN ÜRETİMİ VE

İNCELENMESİ

Hatice Karaoğlan, Zeynel Sözen, Burak Kızıler, İdris Akyüz

*



Özet: SnO2 filmleri sahip oldukları düşük elektriksel özdirenç ve yüksek optik geçirgenlik

gibi karakteristikleri nedeniyle başta Fotovoltaik güneş pilleri olmak üzere birçok opto-

elektronik aygıtta uygulama alanı bulmaktadır. Bu filmlerin yapısal, optiksel ve elektriksel

özelliklerini iyileştirmek amacı ile birçok araştırmacı tarafından çalışmalar yürütülmektedir.

Bu çalışmada ise SnO2 filmleri ekonomik ve uygulaması kolay bir teknik olan ultrasonik

kimyasal püskürtme tekniği ile üretilmiştir. Filmlerin üretilmesi için kaynak olarak

SnCl2.2H2O tuzu kullanılmıştır. Üretilen filmlerin optik bant aralığı, kalınlık, kırılma indisi ve

sönüm katsayısı değerleri UV/VIS Spektrofotometre ve spektroskopik elipsometre cihazları

ile incelenmiştir.Yüzey morfolojileri ve pürüzlülük değerleri atomik kuvvet mikroskobu

kullanılarak araştırılmıştır. Elektriksel özdirenç değerleri ise dört uç tekniği ile belirlenmiştir.

Yapılan çalışmalar sonucunda SnO2 filmlerinin Fotovoltaik güneş pillerinde kullanım

potansiyeli değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kimyasal püskürtme, Metal oksitler, Yarıiletken filmler, Optik

özellikler, AFM.

178





METİL 3-(2-OKSOBENZOTİAZOLİN-3-İL)PROPANOAT'IN

KUANTUM KİMYASAL HESAPLAMALARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Yusuf Çakır


1, Başak Koşar

2




Özet: Çalışmamızı oluşturan benzotiazole türevleri önemli biyolojik özellikleri sergilemesi ve

yeni ilaçların tasarlanmasında başlangıç materyali olarak kullanması açısından önem arz

etmektedir[1]

. Metil 3-(2-oksobenzotiazolin-3-il)propanoat (I) molekülünün deneysel (X-ray)

geometrik parametreleri (bağ uzunlukları, bağ açıları ve torsiyon açıları)[2]

teorik geometrik

parametre değerleri ile kıyaslanmıştır. Teorik geometrik parametre değerleri, Mulliken atomik

yükleri, elektronik özellikleri (toplam enerji, dipol momenti, elektronegatiflik, kimyasal

sertlik, kimyasal yumuşaklık), en yüksek dolu moleküler orbital ve en düşük boş moleküler

orbitallerin enerjileri, sınır moleküler orbitalleri, moleküler elektrostatik potansiyel (MEP) ve

100 K ile 1000 K arasındaki sıcaklık aralığında termodinamik özellikleri Gaussian 03W[3]

programı kullanılarak incelenmiştir. Molekülün yapısal ve elektronik özellikleri Sınırlı

Hartree-Fock metodu (RHF) 6-31G(d,p) baz seti ve yoğunluk fonksiyoneli metodu

(YFT/B3LYP) kullanılarak 6-31G ve 6-31G(d,p) baz setlerinde yine YFT/P3PW91,

YFT/PBE1PBE ve YFT/HCTH teori ile 6-31G(d,p) baz setinde hesaplanmış ve

yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Benzotiazole, Elektronik ve termodinamik özellikler, MEP, YFT

Kaynaklar:

[1] S. Varkonda, O. Hyblova, V. Sutoris, V. Koneeny, S. ve

Mikulasek S., Çekoslavakya, Patent No: 239.411, (1985).

[2] C.C. Ersanlı, Y. Dündar, U. Sarı, N. Noyanalpan, M.

Odabaşoğlu ve A. Erdönmez, Metil 3-(2-oksobenzotia-

zolin-3-il), Acta Cryst. E59, o1604-o1606, (2003).

[3] M.J. Frisch ve diğerleri, Gaussian 03W, Rev. A.,

Gaussian Inc., Wallingford CT., (2004).

Şekil 1. İncelenen bileşiğin optimize edilmiş haldeki yapısı.

179





KURAMSAL YÖNTEMLERLE (1RS,2RS,3SR,4SR,9RS)-1,2,3,9-

TETRABROM-1,2,3,4-TETRAHİDRO-1,4-METHANONAFTALİN

BİLEŞİĞİNİN KRİSTAL YAPISININ İNCELENMESİ

Uğur Dündar


1, Başak Koşar

2




Özet: Polimerik materyaller ve sentetik lifler pek çok alanda yaygın olarak kullanılmaktadır.

Brom içeren organik bileşikler alev-geciktirici özelliğe sahip olup özellikle endüstriyel alanda

tercih edilmektedir[1]

. Yüksek miktarda brom içeren bileşikler endüstriyel kullanımın yanısıra

pestisitlerde ve ilaç kimya sanayinde de kullanım alanı bulmaktadır[2]

. Bu çalışmamızda

yapısında brom bulunan (1RS,2RS,3SR,4SR,9RS)-1,2,3,9-tetrabrom-1,2,3,4-tetrahidro-1,4-

methanonaftalin (I) bileşiğinin deneysel (X-ray) geometrik parametreleri (bağ uzunlukları,

bağ açıları ve torsiyon açıları)[3]

ile teorik geometrik parametre değerleri kıyaslanmıştır.

Teorik geometrik parametre değerleri, atomik yükleri, elektronik özellikleri (toplam enerji,

dipol momenti, elektronegatiflik, kimyasal sertlik, kimyasal yumuşaklık), EHOMO ve ELUMO

enerji değerleri, enerji boşluğu (ELUMO-EHOMO=ΔE) değerleri, sınır moleküler orbitalleri,

moleküler elektrostatik potansiyel (MEP) ve 100 K ile 1000 K sıcaklık aralığında

termodinamik özellikleri Gaussian 03W[4]

programı kullanılarak incelenmiştir. Molekülün

yapısal ve elektronik özellikleri teorik olarak bilgisayar ortamında yoğunluk fonksiyoneli

metodu (YFT/B3LYP) kullanılarak 6-31G, 6-31G(d,p) ve 6-31G+(d,p) taban setleri için

incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Brom, naftalin, HOMO-LUMO enerjileri, MEP, YFT.

Kaynaklar:

[1] P.H. Burleigh, R.C. Nametz, P.O. Moore ve T.A. Jay, J.

Fire Retard. Chem., 7, 47-57, (1980).

[2] R. Altundas ve M. Balcı, Tetrahedron, 49, 6521-6526,

(1993).

[3] İ. Çelik, C.C. Ersanlı, M. Akkurt, A. Daştan ve Santiago

Garcia-Granda, Acta Cryst. E62, o3483-o3485, (2006).

[4] M.J. Frisch ve diğerleri, Gaussian 03W, Rev. A.,

Gaussian Inc., Wallingford CT., (2004).

Şekil 1. İncelenen bileşiğin optimize edilmiş haldeki yapısı.

180





trans,trans,trans-2,3,5,8-TETRABROM-1,4-DİHİDROKSİ-1,2,3,4-

TETRAHİDRONAFTALİN BİLEŞİĞİNİN BAZI ÖZELLİKLERİNİN

GAUSSIAN 03W PROGRAMI KULLANILARAK TEORİK

İNCELENMESİ

Selcan Kartal Mert


1, Başak Koşar

2




Özet: Naftalinler, doğal olarak meydana gelen alkaloitlerin yapısal birimleri ya da temel ara

ürünleri olarak önemli bir rol oynamaktadırlar ve naftalinlerin biyolojik aktiviteleri ile ilgili

çalışmalar ilgi çekmektedir[1]

. Halojenlenmiş aromatik bileşikler, sentetik organik kimya

moleküllerin önemli bir sınıfını oluşturmaktadır. Bu bileşikler organometalik reaktif

maddelerinin elde edilmesinde önemli ara maddelerdir[2]

. Pestisitler, insektisitler, herbisitler,

farmakolojik ve medikal olarak aktif bileşikler, yangın-geciktiriciler ve endüstriyel olarak

üretilen diğer yeni materyaller gibi çok sayıda ürün halojen özelliği taşır[3]

. Bu çalışmamızda;

trans,trans,trans-2,3,5,8-tetrabrom-1,4-dihidroksi-1,2,3,4-tetrahidronaftalin (I)[4]

. bileşiğinin

kuantum kimyasal hesaplamalar ile karakterizasyonu ortaya konulmaktadır. Çalışmamızda

incelenen molekül öncelikle ab initio Sınırlı Hartree-Fock metodu (RHF) ve yoğunluk

fonksiyoneli B3LYP metodu (YFT) ile STO-3G, STO-3G*, LANL2DZ ve LANL2MB taban

kümeleri kullanılarak optimize edilmiştir. Optimize işleminden sonra gerekli hesaplamalar

Gaussian 03W paket programı kullanılarak GIAO metoduna göre hesaplanmıştır[5]

.

B3LYP/LANL2MB teori seviyesinde YFT hesaplamaları ile altı farklı çözücü için kuantum

kimyasal hesaplamalar yapılmıştır. Bunlara ek olarak, moleküler elektrostatik potansiyel

(MEP) ve 100 K ile 1000 K arasındaki sıcaklık aralığında termodinamik özellikleri yine aynı

teori seviyesinde YFT hesaplamaları ile gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Naftalin, halojen, termodinamik özellikler, HOMO-LUMO, MEP, YFT.

Kaynaklar:[1] K.S. Huang ve E.C. Wang, Tetrahedron Lett. 42, 6155-6157, (2001).

[2] K.C. Cannon ve G.R. Krow, Handbook of Grignard Reagents. New York: Dekker., (1996).

[3] F. Orsini, G. Sello, E. Travaini ve P.D. Gennaro, Tetrahedron Asymmetry, 13, 253-259, (2002).

[4] M. Akkurt, I. Celik, R. Erenler, O. Çakmak, C.C. Ersanlı ve O. Büyükgüngör, Acta Cryst. E60, o2096-

o2098, (2004).

[5] M.J. Frisch ve diğerleri, Gaussian 03W, Rev. A., Gaussian Inc., Wallingford CT., (2004).

181





YFT METODUYLA 2-[(2-HİDROKSİ-4-

NİTROFENİL)AMİNOMETİLEN]SİKLOHEKSA-3,5-DİEN-1(2H)-

ON’UN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİNİN

ARAŞTIRILMASI


1,*, Başak Koşar

2




Özet: Bu çalışmada OH ve NH tautomerik formlardaki 2-[(2-hidroksi-4-

nitrofenil)aminometilen]siklohekza-3,5-dien-1(2H)-on (I) bileşiğinin kuantum kimyasal

heasaplamalar ile karakterizasyonu sunulmaktadır. Gaz fazında ve çeşitli çözücü fazlarda

bileşiğin tautomerik formları B3LYP/6-311+G(d,p) teori seviyesinde yoğunluk fonksiyonel

teorisi (YFT) ile belirlenmiştir. Molekülün doğrusal-olmayan optik özellikleri genellikle

referans olarak kullanılan üreye göre daha büyüktür. Doğal bağ orbital analizi yoğunluk

fonksiyonel teorisi ile aynı baz setinde hesaplanmıştır. Bunlara ek olarak, Mulliken

populasyon analizi, sınır moleküler orbitalleri, moleküler elektrostatik potansiyel (MEP) ve

100 K ile 300 K sıcaklık aralığında termodinamik özellikleri B3LYP/6-31(d) teori seviyesinde

YFT hesaplamaları ile gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Schiff bazı, tautomerik form, YFT, MEP.

182





Ag/TiO2/n-InP SCHOTTKY BARİYER DİYODUN AKIM-VOLTAJ

KARAKTERİSTİKLERİ

Ahmet Kürşat Bilgili

*, Metin Özer

Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara


Özet: Ag/TiO2/n-InP Schottky bariyerli diyotların akım-voltaj karakteristikleri 300-400 K

sıcaklık aralığında incelendi. Metal ile yarıiletken arasına 120 Å kalınlığında TiO2 film

tabakası oluşturuldu. Diyotun ileri beslem akım-voltaj (I-V) karakteristiklerinden termiyonik

emisyon modeline göre, sıfır beslem bariyer yüksekliği ve idealite faktörü parametreleri

hesaplandı. Parametrelerin sıcaklığa bağlı olarak değiştiği ve sıcaklık artarken bariyer

yüksekliğinin arttığı ve idealite faktörünün azaldığı görüldü.

Anahtar Kelimeler: InP, Schottky bariyer, bariyer yüksekliği, idealite faktörü.

Numune hazırlanmasında yardımcı olan Gazi Üniversitesi Fotonik Araştırma Merkezi

çalışanlarına teşekkür ederiz.

183





Au/P3HT/n-Si SCHOTTKY BARİYER DİYOTLARININ AKIM-VOLTAJ

(I-V) KARAKTERİSTİKLERİ

Esra Yükseltürk

1,*, M.Mahir Bülbül

1, Sedat Zeyrek

2

1Gazi Üniversitesi,Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Ankara

2 Dumlupınar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kütahya


Özet: Bu çalışmada, Au/P3HT/n-Si Schottky diyotların akım-voltaj karakteristikleri 200K,

300K ve 400K sıcaklıkları için incelenmiştir. Bulunan sonuçlar, P3HT/n-Si yapısının

Schottky tarafından açıklanan doğrultma özelliğine sahip olduğunu açıkça göstermiştir.

Au/P3HT/n-Si Schottky diyotun idealite faktörü (n), bariyer yüksekliği (B0), seri direnci

(Rs), ara yüzey durumları (Nss) gibi temel elektriksel parametreleri doğru ve ters öngerilim

beslemde incelenmiştir. Diyot parametreleri sırasıyla; Schottky engel yüksekliği 0.408-0.850

eV ve idealite faktörü de 7.415-2.140 aralığında bulunmuştur. Sıcaklık ve uygulanan voltajın

temel elektriksel parametreleri önemli ölçüde değiştirdiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: P3HT(poly3hexylthiophene), Schottky engel Diyotları, Seri direnç, Ara

yüzey durumları.

184





B KATKILI NiO FİLMLERİNİN ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

Seniye Karakaya

1,*, Ömer Özbaş

1



Özet: NiO filmlerine olan ilgi bilim ve teknolojideki bir çok uygulamadaki önemi sebebiyle

hızlı bir şekilde artmaktadır. Geniş band aralığına sahip p-tipi bir yarıiletken malzeme olması

sebebiyle, çok yönlü bir uygulama alanına sahiptir. Bu çalışmada, boya duyarlı güneş pilleri

ve optoelektronik cihazlarda kullanılabilen Bor katkılı NiO (NiO:B) filmleri ultrasonik

kimyasal püskürtme (UKP) tekniği kullanılarak üretilmiştir. NiO:B filmlerinin çöktürme

işlemi 400±5 C taban sıcaklığında 0.15 M nikel asetat ve borik asit kaynak çözeltileri

kullanılarak gerçekleştirilmiştir. B katkısının NiO ince filmlerinin optik, elektrik ve yüzeysel

özellikleri üzerine etkisi araştırılmıştır. B katkılı NiO filmlerinin yapısal özellikleri X-ışını

kırınım desenleri kullanılarak belirlenmiştir. Filmlerin geçirgenlik ve soğurma spektrumları

UV-VIS spektrofotometre ile alınmıştır. Filmlerin bant aralığı değerleri görünür bölgedeki

soğurma spektrumu ölçümlerinden elde edilmiştir. Filmlerin pürüzlülük ve yüzey topografisi

üzerine B katkısının etkisini görmek için atomik kuvvet mikroskobu (AKM) görüntüleri

alınmıştır. Filmlerin elektriksel özdirenç değerleri dört uç tekniği kullanılarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: NiO:B, Ultrasonik Kimyasal Püskürtme Tekniği, AKM.

185





PaC2 BİLEŞİĞİNİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BASINÇ

ETKİSİ

Aynur Tatar


1, Sezgin Aydın

1



Özet: CaC2-tipi PaC2 bileşiğinin yapısal, elektronik, mekanik ve titreşimsel özellikleri, 0-50

GPa basınç aralığında, yoğunluk fonksiyoneli teorisini temel alan ilk-prensip hesaplamaları

yapılarak araştırıldı. Öncelikle 0 GPa’da geometri optimizasyonu yapılarak yapının elektronik

özellikleri, bağlanma karakteristikleri, elastik sabitleri ve bunlara bağlı olarak bulk modülü,

makaslama modülü gibi mekanik özellikleri incelendi, sertliği hesaplandı. Yapı üzerine 0-50

GPa aralığında hidrostatik basınç uygulanarak, incelenen bu özelliklerin basınçla nasıl

değiştikleri araştırıldı. Son olarak CaC2-tip yapıda PaC2 bileşiğinin fonon dispersiyon eğrileri

elde edildi. Elde edilen sonuçlar mevcut deneysel ve teorik sonuçlarla karşılaştırılarak,

aralarında iyi bir uyum olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler: Yoğunluk fonksiyoneli teorisi, mekanik özellikler, bağlanma, titreşimsel

özellikler.

186





AN INVESTIGATION OF OPTICAL PROPERTIES OF ZnO AND

ZnO:N THIN FILMS PREPARED USING SOL GEL METHOD

Tacettin Yıldırım

1,*, Aliye Çankaya

1, İlker Öcalan

1, Nizami M. Hasanli

2,

Sebahattin Tüzemen3

1Nevşehir Hacı Bektaş Veli University, Arts and Sciences Faculty, Department of Physics, Nevşehir

2Middle East Technical University, Arts and Sciences Faculty, Department of Physic , Ankara

3Atatürk University, Faculty of Science, Department of Physic, Erzurum


Abstract: ZnO and ZnO:N thin films were prepared on quartz glass using sol gel and spin

coating methods. All of ZnO:N thin films were annealed in Nitrogen Atmosphere at

temperature of 700 oC for 2 h. The effect of nitrogen rate in precursor on structural,

morphological and optical properties of the ZnO thin films was investigated by X-ray

diffraction (XRD), Scanning Electron Microscope (SEM) and Optical Absorption

Measurements.

Key words: ZnO and ZnO:N thin films, Sol gel and Spin coating, XRD, SEM, Optical

absorption.

This work was supported by the Commission of Scientific Research Projects of Nevşehir Hacı

Bektaş Veli University, Project number BAP-2012/14.

187





(E)-2-ASETİL-4-(ETİLFENİLDİAZENİL)FENOL' ÜN MOLEKÜLER

YAPI, SPEKTROSKOPİK KARAKTERİZASYON VE KUANTUM

MEKANİKSEL HESAPLAMA ÇALIŞMALARI

Serap Uzun

1,*, Çiğdem Albayrak Kaştaş

2, İsmet Şenel

3, Orhan Büyükgüngör

3

1Giresun Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik Elektronik Mühendisliği,Giresun

2Sinop Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,Kimya Bölümü,Sinop

3Ondokuz Mayıs Üniversitesi,Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Samsun


Özet: Bu çalışmada, (E)-2-asetil-4-(4-etilfenildiazenil)fenol azo boyar maddesi sentezlendi ve

FT-IR spektroskopisi, tek kristal X-ışını kırınımı ve YFT yöntemi kullanılarak karakterize

edildi. Teorik hesaplamalarda, X-ışını kırınımı deneyinden elde edilen taban durumu

moleküler geometrisi, 6-31G(d,p) baz seti ile yoğunluk fonksiyoneli kuramı kullanılarak

karşılaştırıldı. Bileşiğin elektron soğurma spektrumu hesaplamaları, gaz fazında ve farklı

çözücülerde TD-YFT kullanılarak gerçekleştirildi. İlave olarak, başlıktaki azo boyar

maddesinin moleküler elektrostatik potansiyel haritası (MEP), öncü moleküler orbital (FMO)

analizi, çizgisel olmayan optik özellikleri (NLO) ve termodinamik özellikleri de hesapsal

süreç ile betimlendi.

Anahtar Kelimeler: Diazenil, Çizgisel olmayan optik özellikler (NLO), Öncü moleküler

orbitaller (FMO), YFT.

188





PrC2 BİLEŞİĞİNİN İLK-İLKELER HESAPLAMALARIYLA

İNCELENMESİ

Yasemin Öztekin Çiftci

1,*, Aynur Tatar

1, Sezgin Aydın

1, Cansu Çoban

2


2Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,Fizik Bölümü, Balıkesir


Özet: Karbit metaryeller gelişmiş reaktör dizaynı ve itici güç sistemleri gibi araştırma

alanlarında potansiyel yakıtlardır. Bu materyaller yüksek termal iletkenlik, yüksek yapısal

kararlılık ve yüksek fizyon sıcaklıkları gibi özelliklerinden dolayı oksit tabanlı yakıtlardan

daha çok tercih edilirler. Özel olarak, hafif nadir toprak dikarbitleri bu materyal ailesinin

önemli bir alt grubunu oluşturur. Bu çalışmada, tetrogonal CaC2-tip yapıya sahip hafif nadir

toprak dikarbidlerinden PrC2 bileşiğinin yapısal, elektronik, elastik ve titreşimsel özellikleri

yerel yoğunluk yaklaşımı (LDA) kullanılarak düzlem dalga pseudo-potansiyel yoğunluk

fonksiyonel teorisine dayanan ab initio metodla incelendi. PrC2 bileşiğinin örgü parametreleri,

bant yapısı ve durum yoğunluğu eğrileri, elastik sabitleri, Debye sıcaklığı ve erime sıcaklığı,

ses hızları, Zener anizotropi faktörü, Young modülü ve izotropik shear modülü, Poisson oranı

gibi geniş bir yelpazeye yayılan fiziksel özellikleri hesaplandı. Son olarak CaC2-tip yapıda

PrC2 bileşiğinin fonon dispersiyon eğrileri elde edildi. Elde edilen sonuçlar mevcut deneysel

ve teorik sonuçlarla karşılaştırılarak, detaylı bir analiz sunuldu.

Anahtar Kelimeler: Yoğunluk fonksiyoneli teorisi, dikarbitler, elastik sabitler, mekanik

özellikler.

189





CdS FİLMLERİNİN BAZI FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BOR

KATKISININ ETKİSİ

Murat Kellegöz

1,*, Hilal Çako

2, Seda Uzkalan

3, Salih Köse

1


2Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bilim Dalı, Ankara

3Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bilim Dalı, Kütahya


Özet: Kadmiyum Sülfür (CdS) filmleri fotovoltaik güneş pillerinde pencere materyali olarak

kullanılan bir malzemedir. Bor (B) katkılı Kadmiyum Sülfür (CdS) (10x26x1mm) ebatlarında

cam tabanlar üzerine 300±5oC taban sıcaklıklarında ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği ile

(0≤x≤25ml) filmleri oluşturulmuştur. CdS, B ve S kaynağı olarak sırasıyla CdCl2 (0.05M),

H3BO3 (0.05M) ve CS(NH2)2 (0.05M) kullanılarak, katkısız ve beş farklı B katkılı CdS

filmler elde edilmiştir. Tane boyutları, 243.19 - 474.95 Å arasında değiştiği belirlenmiştir.

Filmler polikristal yapılarda, CdS hegzagonal, CdO kübik ve hegzagonal, B8S16 ve B2S3

monoklinik fazlarda oluşmuşlardır. Filmlerin yasak enerji aralıkları optik metod ile 2.39-2.46

eV arasında değişen değerlerde bulunmuştur. Yüzey pürüzlülük değerleri, Rq=6.481-153.610

arasında değiştiği belirlenmiştir. Özdirenç değerleri dört uçtekniği ile 2.77-7.28x106

Ωcm

arasında değiştiği ölçülmüştür. Elektriksel iletkenlik türleri sıcak uç metodu ile n-tipi olduğu

belirlenmiştir. Yüzey görüntüleri SEM, AFM ve OPM ile incelenerek, yüzeydeki oluşumlar,

pürüzlülük dereceleri ve renklenmelerin artan B katkısına göre değişimleri incelemiştir. Elde

edilen filmlerin kristal yapıları XRD desenleri kullanılarak incelenmiştir. Bu desenlerde

Cd:B:S gibi üçlü alaşım fazlarına raslanılmamıştır. EDS analkizleri incelenerek Cd ve S

yüzde oranları belirlenmiştir. B’un atom numarası düşük olması nedeniyle EDS analizleri

yapılamamaktadır.

Anahtar Kelimeler: B katkılı CdS filmleri, yarıiletkenler, kimyasal püskürtme tekniği, güneş

pilleri.

Bu çalışma 2013/19031 proje numarasıyla Eskişehir Osmangazi Üniversitesi BAP tarafından

desteklenmiştir.

190





Zn1-xMnxO İNCE FİLMLERİN MONTE-CARLO METODUYLA

MANYETİK KARAKTERİZASYONU

Taner Kalaycı

1,*, İzzet Paruğ Duru

1, Caner Değer

1

1Marmara Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, İstanbul


Özet: Seyreltilmiş manyetik yarıiletken (DMS) yapılar son yıllarda hem teorik hem de

deneysel olarak yoğun bir şekilde araştırılmıştır. DMS malzemelerin çalışma prensiplerini

daha iyi anlamak, fabrikasyon süreçlerini kontrol etmek ve teknolojik uygulamalar için

istenilen fiziksel özellikleri sağlamak amacıyla yapılan bir çok çalışmaya rağmen DMS

malzemeler tam anlamıyla aydınlatılamamıştır. Özellikle katkı iyonu konsantrasyonunun

sistemdeki manyetik fazın değişimine olan etkisinin altında yatan fiziksel etkileşimlerin

belirlenebilmesi bu çalışmanın esas konusunu oluşturmaktadır. Deneysel verilerden hareket

edilerek Zn1-xMnxO wurtzite ince film yapısı oluşturularak Monte Carlo metodu ve

Metropolis algoritması ile dış manyetik alan altında mümkün oldukça gerçeğe yakın

modellenmiştir. Simülasyon çıktıları ile daha önce yapılmış deneysel çalışmalar yüksek

oranda tutarlılık göstermiştir. x=0.15 katkı oranının bu tip malzemeler için kritik bir oran

olduğu, bu orana kadar katkı oranıyla doğru orantı gösteren kalıcı mıknatıslanma değerinin,

x=0.15'den sonra düşmeye başladığı gözlemlenmiştir. Katkı oranından kaynaklanan faz

değişiminde antiferromanyetik Mn+2

ile en yakın komşuları olan Zn ve O arasındaki

ferromanyetik etkileşmenin uzun erimli etkileşmelerden daha baskın olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Seyreltilmiş Manyetik Yarıiletkenler, Monte-Carlo Metodu, Değiş-

Tokuş Etkileşmesi, Elektronik Bant Yapısı, Ising Modeli.

191





I-V CHARACTERISTICS OF THE ORANGE G /P-TYPE SILICON

CONTACTS

Ömer Güllü

1, İsmail Arsel

1, Osman Pakma

1, Cihat Özaydın

1,*, Abdulmecit Türüt

2

1Batman Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Batman

2İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü, İstanbul


Abstract: We have investigated the electrical characteristics of the Al/Orange G (OG)/p-Si

MIS Schottky structures. It has been seen that the OG thin film on p-Si substrate showed a

good rectifying behavior. The barrier height and the ideality factor of the device were

calculated from the I-V characteristic. In addition, we have compared the parameters of the

Al/OG/p-Si MIS Schottky diodes with those of conventional MS diodes. We have observed

that the b value of 0.77 eV obtained for the Al/OG/p-Si device was significantly larger than

the BH value of the conventional Al/p-Si MS contact. Thus, the modification of the interfacial

potential barrier for metal/Si diodes has been achieved by using an OG organic interlayer.

This has been attributed to the fact that the OG interlayer increased the effective b by

influencing the space charge region of Si. The interface-state density of the MIS diode was

found to vary from 2.79×1013

eV-1

cm-2

to 5.80×1012

eV-1

cm-2

.

Key words: Schottky barrier, MIS diode, Ideality factor, Orange G, dyes.

192





İNDİYUM SÜLFÜR İNCE FİLMLERİN YAPISAL VE OPTİK


Fatma Göde

1,*, Ramazan Demir

2,

F. Mehmet Emen

3, Emine Güneri

4, Havva Yılmaz

1

1Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Burdur

2Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Çanakkale

3Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Burdur

4Erciyes

Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Kayseri


Özet: İndiyum Sülfür yarıiletken ince filmleri Kimyasal Biriktirme Yöntemi (KBY)

kullanılarak cam alttabanlar üzerine oda sıcaklığında elde edilmiştir. Filmler elde edilirken

komplex arabulucu olarak kullanılan trietanolamine (TEA) miktarları 0,30 ml, 0,45 ml ve

0,60 olarak değiştirilmiştir. Elde edilen filmlerin kristal yapısı X-ışınları kırınım desenleri

(XRD) ile optik özellikleri ise (bant aralığı, kırılma indisi, sönüm katsayısı reel ve komplex

dielektrik sabitleri) UV-Vis spektrometreden alınan ölçümler ile karakterize edilmiştir. XRD

sonuçları elde edilen filmlerin amorf yapıda olduğunu göstermiştir. Araştırmalar sonucu

göstermiştirki, TEA miktarının 0,30 ml’den 0,60 ml’ye artırılması sonucunda elde edilen

filmlerin yapısı üzerinde bir değişiklik olmaz iken filmlerin yasak enerji aralığını 2,53 eV

değerinden 3,08 eV değerine artırmıştır. TEA miktarındaki küçük oranlardaki artışların elde

edilen ince filmlerin optik özellikleri üzerinde önemli bir etkisinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Indiyum Sülfür, İnce Filmler, XRD, Optiksel Özellikler.

Bu çalışma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

tarafından 0201-NAP-13 no’lu projeden desteklenmiştir.

193





ELECTRICAL CHARACTERISTICS OF THE Al/Congo Red (CR)/p-Si

SEMICONDUCTOR DIODES

Ömer Güllü

1,*, Osman Pakma

1, İsmail Arsel

1, Abdulmecit Türüt

2

1Batman Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Batman

2İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü, İstanbul


Abstract: In this work, we have studied the electrical characteristics of the Al/CR/p-Si MIS

Schottky structures formed by coating of the organic material directly on p-Si substrate. It has

been seen that the CR thin film on the p-Si substrate has indicated a good rectifying behavior.

The barrier height and the ideality factor of the device have been calculated from the I-V

characteristic. We have also studied the suitability and possibility of the MIS diodes for use in

barrier modification of Si MS diodes. In addition, we have compared the parameters of the

Al/CR/p-Si MIS Schottky diodes with those of conventional Al/p-Si MS diodes. We have

observed that the b value of 0.77 eV obtained for the Al/CR/p-Si device was significantly

larger than BH value of the conventional Al/p-Si MS contact. Thus, the modification of the

interfacial potential barrier for metal/Si diodes has been achieved by using the CR organic

interlayer. This was attributed to the fact that the CR interlayer increased the effective b by

influencing the space charge region of Si. The interface-state density of the MIS diode was

found to vary from 1.24×1013

eV-1

cm-2

to 2.44×1012

eV-1

cm-2

.

Key words: MIS diode, Schottky barrier, Ideality factor, Congo red, dyes.

194





Al/CuO/p-Si/Al MIS FOTOVOLTAİK YAPILARIN ELEKTRİKSEL

KARAKTERİZASYONU

İsmail Arsel1,*

, M. Faruk Karabat1

1Batman Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, 72060 Batman, Turkey


Özet: Bu çalışmada, p-tipi Si altlık üzerine CuO ince filmleri sol-jel spin kaplama metodu ile

büyütüldü. Metal/CuO/Yarıiletken/Metal yapının omik ve doğrultucu kısmı, termal

buharlaştırma metodu ile 5x10-6

Torr basınç altında ve alüminyum metali ile oluşturuldu. Bu

şekilde bir Al/CuO/p-Si/Al Schottky diyot yapısı üretildi. Si altlık üzerindeki CuO filmlerin,

taramalı elektron mikroskobu (SEM) görüntüleri alındı. SEM görüntülerinde, CuO yapısının

adacıklar halinde kümelenmelerden oluştuğu gözlemlendi. Elde edilen diyot yapısının düz

beslem lnI-V karakteristiklerinden; idealite faktörü (n=3,47), engel yüksekliği (Φb=0,73 eV)

ve Norde fonksiyonları kullanılarak; engel yüksekliği (Φb=0,757 eV), seri direnç (RS=145

kΩ) olarak bulundu. CuO filmlerin optiksel özellikleri UV-VIS spektroskopisi yardımı ile

incelenmiş ve buradan optik enerji bant aralığının 2,08 eV olduğu tayin edildi. Üretilen

yapının fotovoltaik parametreleri 40,60,80 ve 100 mW/cm2 ışık altında AM1.5 filtre ile

kullanılarak elde edildi. Sonuçta diyot yapısının, fotodiyot özellik gösterdiği görüldü.

Anahtar Kelimeler: Schottky diyot, CuO ince filmler, Sol-jel spin coating metodu, SEM, I-

V, UV-Vis-NIR.

195





GaSe:In İKİLİ BİLEŞİĞİNİN MODİFİYE

BRIDGMAN/STOCKBARGER TEKNİĞİYLE BÜYÜTÜLMESİ VE

YÜZEY MORFOLOJİSİ

Bekir Gürbulak

*, Yasin Öztırpan, Songül Duman, Afsoun Ashkhasi, Mehmet Şata, Salih Zeki

Erzeoğlu, Burcu Akça

Atatürk Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik Bölümü, Erzurum


Özet: Nano teknolojinin ilerlemesinde yarıiletkenlerin önemi giderek artmaktadır. Ancak,

kullanılacak yarıiletkenlerin hem kolay elde edilebilir hem de uygulama alanının geniş olması

daha da önem arz etmektedir. Bu maksatla, uygulama alanları çok olan ve karakteristikleri

tam olarak belirlenen yarıiletkenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Güneş enerjisinin depolanması ve

kullanılmasında çalışılan başlıca malzemeler arasında yarıiletkenler yer almaktadır. Tezin

temel konusu, GaSe:In yarıiletken bileşiğini Bridgman/Stockbarger Metoduyla büyütmek,

büyütülen GaSe:In yarıiletkenin yapısal özelliklerini incelemektir. GaSe:In yarıiletken

bileşiği, bölümümüz kristal büyütme laboratuvarında, Bridgman-Stockbarger metodu ile

büyütülmüştür. Numunelerin, yapısal ve morfolojik karakterizasyonları X-ışını kırınımı

(XRD), taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve enerji ayrımlı X-ışını spektroskopisi (EDX)

teknikleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. XRD sonuçları, büyütülen numunelerin hekzagonal

kristal yapıya sahip olduklarını ve In katkılamanın pik şiddetlerini arttırdığını gösterdi. XRD

sonuçları kullanılarak, örgü parametreleri GaSe:In için a=b=3,749 (Å), c=15,944 (Å) olarak

hesaplanmıştır. XRD sonuçlarından (004), kristal büyüklüğü (3,986 Å), zorlanma derecesi

(6,55x10-4

lin-2

m-4

) and dislokasyon yoğunluğu (4,8830x1014

lin m-2

) and birim alan başına

kristal sayısı (3,23x1017

m-2

) değerleri hesaplanmıştır. SEM sonuçlarından, ortalama tanecik

büyüklüğünün GaSe:In için 41,746-89,365 nm aralığında olduğu gözlenmiştir.

Anahtar kelimeler: GaSe:In, Kristal Büyütme, XRD, SEM, EDX.

196





Al KATKILI ZnO FİLMLERİNİN ÜRETİMİ VE

KARAKTERİZASYONU

Sema Kurtaran

*, İdris Akyüz, Ferhunde Atay, Serhat Aldağ, Göksu Öföfoğlu



Özet: Optoelektronik uygulamalarda kullanımı yaygın olan ZnO filmleri, II-VI grubuna ait,

geniş bant aralıklı yarıiletken malzemelerdir. Teknolojide kullanım potansiyeli yüksek olan bu

malzemelerin fiziksel özelliklerinin geliştirilmesi için birçok çalışma yapılmaktadır. Bunun

için alternatif yöntemlerden bir tanesi de farklı elementlerle ZnO filmlerine katkılama

yapmaktır. Bu çalışmada, ZnO filmlerine 3 farklı oranda (% 8, 10 ve 12) Al elementi

katkılanarak ZnO:Al filmleri elde edilmiştir. Filmler, 350±5°C taban sıcaklığında cam

alttaşlar üzerine Ultrasonik kimyasal püskürtme tekniği (UKP) ile üretilmiştir. Üretilen

filmlerin soğurma ve geçirgenlik spektrumları UV-VIS Spektrofotometre cihazı ile alınmış ve

optik bant aralığı değerleri optik metot yardımı ile hesaplanmıştır. Spektroskopik Elipsometri

tekniği ile filmlerin kalınlık, kırılma indisi ve sönüm katsayısı değerleri belirlenmiştir. Ayrıca

filmlerin elektriksel özdirenç değerlerinin hesaplanmasında dört uç tekniği kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: ZnO, yarıiletken filmler, kimyasal püskürtme tekniği, spektroskopik

elipsometre.

Bu çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi BAP Komisyonu tarafından 201219022

numaralı proje kapsamında desteklenmiştir.

197





FOTOVOLTAİK UYGULAMALARDA KULLANILABİLECEK PbO

İÇEREN BORAT CAM YAPILARIN ÜRETİMİ VE

KARAKTERİZASYONU

Sadiye Çetinkaya Çolak

*, İdris Akyüz, Ferhunde Atay

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi,Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, 26480 Eskişehir,

Türkiye


Özet: Fotovoltaik güneş pillerinde kullanılan yarıiletken malzemelerin karakteristikleri,

üzerine üretiledikleri alttaş malzemenin yapısına güçlü bir şekilde bağlıdır. Ayrıca bu cam

yapılar güneş pili aygıtının bünyesinde yer aldığı için, özellikle kararlılık ve ışık geçirgenliği

kavramları üzerinde durulması gereken konulardır. Daha önceki çalışmalarımızda ürettiğimiz

cam alttaş malzeme yapısının elde edilen yarıiletken filmin kristal yapısı üzerinde önemli bir

etkisi olduğu görülmüştür. Bu çalışmamızda da borat cam yapılarına geçirgenliği artırmak

için farklı oranlarda PbO eklenerek, klasik erime-söndürme tekniği ile “1TiO2-3CaO-1Al2O3-

15Na2O-(80-x)B2O3: xPbO” (x= 0, 5, 10, 15 % ağırlık) yapısında dört adet cam numune

hazırlanmıştır. Üretim aşamasında oksitler, 1350 °C’de 3saat eritilmiş ve 350

°C’de 1 saat

tavlama işlemine tabi tutulmuştur. Elde edilen numunelerin geçirgenlik ve soğurma

spektrumları UV/VIS spektrofotometre kullanılarak alınmış ve optik metot yardımıyla bant

aralığı değerleri belirlenmiştir. Ayrıca, spektroskopik elipsometri tekniği kullanılarak

numunelerin kırılma indisi ve sönüm katsayısı değerleri belirlenmiş ve PbO ilavesinin borat

cam yapısının optik sabitleri üzerine etkileri de araştırılmıştır.

Anahtar kelimeler: Oksit camlar, borat cam, optik özellikler, spektroskopik elipsometri

tekniği, sıcaklığa bağlı elektriksel iletkenlik.

Bu çalışmada Eskişehir Osmangazi Üniversitesi BAP komisyonu tarafından desteklenmiştir

(Proje No: 201319013).

198





TlInSe2 VE Tl0.75In0.75Si0.25Se2 ALAŞIMININ ELEKTRONİK

ÖZELLİKLERİ

İsmail Yücel

1,*, Seyfettin Çakmak

2, Ekrem Artunç

2, Arif Babanlı

2

1Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,32260 Isparta/Türkiye

2Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, 32260 Isparta/Türkiye


http://fef.sdu.edu.tr/en

199





B2 FAZDAKİ ŞEKİL HAFIZALI ALAŞIM TaRu'NUN BASINCA BAĞLI

FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

İrem Öner Alp


1



Özet: Son yıllarda, adını şekil hafıza etkilerine dair eşsiz özelliklerinden alan ve aşırı süneklik

gösteren “Şekil Hafızalı Alaşımlar (Shape Memory Alloys, SMAs)” dikkat çekmektedir.

Pratikte yaygın biçimde kullanılan TiNi gibi endüstriyel önem taşıyan diğer alaşımlar da 200 oC’nin altında martensitli dönüşüm sıcaklığına sahip olduğundan otomotiv makineleri, gaz

türbinleri ve nükleer reaktörlerdeki yüksek-sıcaklık uygulamalarında kullanılmak için uygun

değildir. Bu neden ile yüksek-sıcaklık SMAs geliştirilmesine teknolojik açıdan büyük

gereksinim duyulmaktadır. TaRu alaşımı, sergilediği 1000 oC’nin üzerindeki martensitli

dönüşüm sıcaklığı ve şekil hafıza etkisi ile sözü edilen ihtiyaca cevap verebilecek önemli bir

adaydır. TaRu’nun kristal yapısı araştırmacılar tarafından ab-initio metot ile incelenmiş [1,2];

ancak bildiğimiz kadarıyla şimdiye kadar basınç etkileri ele alınmamıştır.

Bu çalışmada TaRu bileşiğinin yapısal, elektronik, elastik ve titreşimsel özelliklerinin

50 GPa’ya kadar basınç altındaki değişimi, yoğunluk fonksiyoneli teorisine dayanan ilk-

ilkeler hesaplamaları kullanılarak araştırılmıştır. Genelleştirilmiş gradyan yaklaşımının

Perdew-Burke-Ernzerhof (GGA-PBE) parametrizasyonuna dayalı izdüşümsel genişletilmiş

düzlem dalga (PAW) sözde potansiyel metodundan yararlanılarak Cambridge Sequential

Total Energy Package (CASTEP) [3] ile kübik B2 fazı (a0=3.190 [4]) incelenmiştir. Düzlem

dalgalar için dalga fonksiyonları 275 eV’luk kesilim enerjisine kadar genişletilmiştir.

Brillouin bölgesinin nümerik integrasyonu 6x6x6 Monkhorst-Pack k-nokta örnekleme şeması

aracılığı ile yapılmıştır. Şekil 1’de elektronik band ve DOS yapısı verilmiştir ve görüldüğü

üzere bileşik metalik karakter göstermektedir. Sonuçlar diğer teorik ve deneysel çalışmalarla

uyum içindedir.

Şekil 1. TaRu bileşiğinin elektronik band yapısı ve toplam durum yoğunluğu (t-dos) grafiği.

Anahtar Kelimeler: TaRu, şekil hafızalı alaşımlar, ab-initio, elastik, elektronik, fonon.

Kaynaklar: [1] Q. Li, Z.-Y. Jiang, M. Li, Y.-Q. Hou, L. Si, X.-D. Zhang and B. Zhou, EPL, 95 (2011) 18002.

[2] C. L. Tan, J. X. Jiang, X. An, H. J. Ge and B. Zhao, J. Of Alloys and Compounds, 509 (2011) 7549.

[3] S. J. Clark, M. D. Segall, C. J. Pickard, P. J. Hasnip, M. J. Probert, K. Refson, M. C. Payne, Zeitschrift fuer

Kristallographie, 220 (2005) 567.

[4] R. W. Fonda, R. A. Vandermeer, Philos. Mag. A, 76 (1197) 119.

200





KİMYASAL BUHAR BİRİKTİRME (CVD) YÖNTEMİYLE ÜRETİLEN

GRAFEN KATMANLARININ YAPISAL VE TRİBOLOJİK


B. Yıldız

1, H. Satılmış

1,*, Y. E. Tanış

1, C. G. Ünlü

2, Y. Özmen

2

1Pamukkale Üniversitesi, Malzeme bilimi ve Mühendisliği Bölümü, 20070, Kınıklı, Denizli,

2Pamukkale Üniversitesi, Biyomedikal Mühendisliği Bölümü, 20070, Kınıklı, Denizli


Özet: Karbonun iki boyutlu kiristal nano-malzeme yapısında olan grafen, mükemmel

elektronik ve optik özellikleri, yüksek en boy oranı, biyo-uyumluluğu ve yüksek mekanik

dayanımı gibi dikkat çekici fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri sayesinde daha çok ilgi

kazanmıştır. Çalışmanın amacı çeşitli elektronik ve biyomedikal uygulamalarda kullanmak

üzere grafen katmanları üretmek ve üretilen katmanların yapısal ve tribolojik

karakterizasyonunu gerçekleştirmektir. Grafen katmanların üretim yöntemi olarak Kimyasal

Buhar Biriktirme (CVD) yöntemi kullanıldı. Grafen katmanlar üretilirken katalizör ve

biriktirme yüzeyi olarak bakır folyo altlıklar kullanıldı. Üretim, değişken çalışma

sıcaklıklarında ve farklı gaz akış oranlarında gerçekleştirildi. Üretilen katmanların yapısal ve

tribolojik özelliklerinin analizi için, Raman Spektroskopisi, XRD, SEM, EDX, AFM

yöntemleri kullanıldı.

Anahtar Kelimeler: Grafen, Kimyasal Bukar Biriktirme (CVD), Triboloji, Karakterizasyon.

201





[Ni/Pt/CoO]1,2,3,4 İNCE FİLMLERDE KAYDIRMA ETKİSİNİN TABAKA

SAYISINA BAĞLI OLARAK İNCELENMESİ

Ayşe Sönmez

1,*, Mustafa Öztürk

1, Erdem Demirci

1, Mustafa Erkovan

2, Umut Parlak

3,

Osman Öztürk1, Numan Akdoğan

1

1Gebze Teknik Üniversitesi, Temel Bilimler Fakültesi, Fizik Bölümü, Kocaeli

2Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, Sakarya

3Peter Grünberg Institute, Electronic Properties (PGI-6), Julich


Özet: Kaydırma etkisi (KE) 1956 yılında W. H. Meiklejohn ve C. P. Bean tarafından

keşfedildi [1]. KE, manyetik sensörlerde spin vanası, sabit disklerde okuyucu başlık ve

bilgisayarlarda manyetik RAM (Random Access Memory) olarak kullanılmaktadır [2-3]. Bu

çalışmada ferromanyetik (FM) Ni ve antiferromanyetik (AFM) CoO tabakaları kullanılarak,

kaydırma etkisinin tabaka sayısına bağlı davranışı incelendi. Çok katlı ince film yapısındaki

[Ni/Pt/CoO]1,2,3,4 örnek sistemi Si(111) alttaş üzerine iyon demeti saçtırma tekniği ile

büyütüldü. Filmlerin yapısal özelliklerinin belirlenmesinde XRD, manyetik özelliklerinin

ölçülmesinde MOKE ve VSM teknikleri kullanıldı. MOKE ölçüm sonuçlarından, tüm

örneklerde, mıknatıslanmanın kolay ekseninin örnek düzleminde olduğu gözlendi. Sıcaklığa

bağlı VSM ölçümlerinden engelleme sıcaklığı 270K olarak belirlendi. Ayrıca kaydırma

etkisinin tabaka sayısına bağlı olarak arttığı gözlendi.

Anahtar Kelimeler: Kaydırma etkisi (exchange bias), antiferromanyetik CoO, ferromanyetik

Ni, engelleme sıcaklığı.

Kaynaklar: [1] W.H. Meiklejohn, C.P. Bean, Phys. Rev. 102 (1956) 1413.

[2] Nogués, J. and Schuller, I. K., 1999, Exchange bias. J. Magn. Magn. Mater. 192, 203-232.

[3] N. Akdoğan, A. Yağmur, M. Özturk, E. Demirci, O. Özturk, M. Erkovan, J. Magn. Magn. Mater.

373, 120 (2015).

Bu çalışma 112T857 ve 212T217 nolu projeler kapsamında TÜBİTAK tarafından

desteklenmiştir.

202





203





YÜKSEK ENERJİ / PLAZMA

FİZİĞİ


204





205





ÇİNKO SELENAYT (ZnSe) İNCE FİLMLERİN RADYO

FREKANSI SIÇRATMA YÖNTEMİ İLE CAM TABAN ÜZERİNE

DEPOLANMASI

Tuğçe Selek

1,*, Mehmet Özkan

2, Soner Özen


4

1Afyon Kocatepe Üniversitesi , Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Afyonkarahisar

2Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Afyonkarahisar

3Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Eskişehir

4Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Elektronik

ve Otomasyon Bölümü, Burdur


Özet: Bu çalışma kapsamında Çinko Selenayt (ZnSe) ince filmler Radyo Frekansı Sıçratma

yöntemi ile cam tabanlar üzerine depolanmıştır. Elde edilen ince filmlerin mikro yapıları ve

yüzey morfolojisi X-ışınları difraktometre (XRD), Atomik Kuvvet Mikroskobu (AFM) ve

Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) kullanılarak incelenmiştir. Filmlerin kalitatif analizleri

ise Enerji Dağılımlı X-ışını spektroskopisi (EDX) ile yapılmıştır. Ayrıca Uv-vis

spektrofotometre cihazı ile optiksel geçirgenlikleri ve interferometrik ölçüm cihazı yardımı ile

de kalınlıkları ve kırılma indisleri tayin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar literatür ile

karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: ZnSe, Radyo frekansı (RF) sıçratma, ZnSe ince filmler, Optik ve yapısal

özellikler.

206





ALÜMİNYUM NİTRÜR (AlN) İNCE FİLMLERİN RADYO FREKANSI

SIÇRATMA YÖNTEMİ İLE CAM VE SİLİSYUM TABAN ÜZERİNE

DEPOLANMASI

Özgün Ağar

1,*, Mehmet Özkan

2, Hasan Satılmış

3, Soner Özen


5

1Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Afyon

2Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Afyon

3 Pamukkale Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü, Denizli

4 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Eskişehir

5 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Emin Gülmez Teknik Birimler Meslek Yüksek Okulu,

Elektronik ve Otomasyon Bölümü, Burdur


Özet: Bu çalışma kapsamında Alüminyum Nitrür (AlN) ince filmler Radyo Frekansı Sıçratma

yöntemi ile cam ve silisyum tabanlar üzerine depolanmıştır. Elde edilen ince filmlerin mikro

yapıları ve yüzey morfolojisi X - ışınları difraktometre (XRD) ve Atomik kuvvet mikroskobu

kullanılarak incelenmiştir. Ayrıca Uv – spektrofotometri cihazı ile optiksel geçirgenlikleri ve

spektroskopik elipsometre yardımı ile kalınlıkları ve kırılma indisleri teyin edilmiştir. Elde

edilen sonuçlar literatür ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Alüminyum Nitrür (AlN), Radyo Frekansı Sıçratma Yöntemi, X ışınları

difraktometre (XRD), Optiksel Geçirgenlik.

207





ARGON GAZININ SOĞUK AKAN DEŞARJ VE POST–DEŞARJ

PLAZMASINDAKİ TEMEL FARKLILIKLARIN DÜŞÜK BASINÇTA

BELİRLENMESİ

Tamer Akan

1, Erkan İlik


2, Neslihan Şahin

2, Sercan Mertadam

2




Özet: Klasik gazlar elektrik yükü sıfır olan parçacıklardan oluştuğundan, serbest elektrik

yüklü parçacıkları içermezler. Dolayısıyla gazları oluşturan parçacıkların elektrik ve manyetik

alandan etkilenmeleri mümkün değildir. Klasik gazların aksine maddenin dördüncü hali

olarak bilinen plazma, yapısı itibariyle oldukça farklı özellikleri bünyesinde barındıran,

üretim yöntemlerine göre farklı özelliklere sahip olabilen özel bir haldir. Plazmanın oluşum

evresinde; kullanılan güç kaynağının cinsi (alternatif akım, doğru akım, radyo frekans, puls

gibi), kullanılan gazın elektronegatif (H2, O2) ya da elektropozitif oluşu (Ar, Ne), elektrotların

türü (metalik, dielektrik), çalışma basıncı (düşük basınç ya da atmosfer basıncı), gaz akış hızı

gibi kinetik ve elektriksel parametreler ile oluşturulan plazmanın özelliklerini büyük ölçüde

ya da tümüyle değiştirmektedir. Öte yandan, plazmanın elektrotlar arasından çıkarılarak

elektrik ve manyetik alanın etkilerini ortadan kaldırılması sonucu oluşturulması işlemi

literatürde “post-deşarj”, “afterglow” plazma gibi isimler almaktadır. Bu çalışmada, düşük

basınç ve sıcaklıkta herhangi bir gazın plazma halini oluşturmak ve uygulamalar için uygun

zemin hazırlamak adına yeni bir plazma üretim reaktörü tasarlanmıştır. Düşük frekanslarda

A.C. güç kaynakları ile üretilen argon deşarj plazma, mekanik vakum pompası yardımıyla

farklı bir reaktör içerisine akıtılarak argonun post–deşarj plazması elde edilmiştir. Farklı iki

reaktör içerisinde yer alan deşarj ve post–deşarj plazmaların optik emisyon spektrumu (OES)

ölçümleri alınmıştır. Bu sayede, deşarj ve post–deşarj plazmanın ilgili bölgelerindeki elektron

sıcaklıkları hesaplanmış ve temel farklılıkları ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler: Argon plazma, post-deşarj plazma, optik emisyon spektrumu, soğuk

akan plazma.

208





TİTANYUM NİTRÜR (TiN) İNCE FİLMLERİN RADYO

FREKANSI SIÇRATMA YÖNTEMİ İLE CAM TABAN ÜZERİNE

DEPOLANMASI

Murat Polater

1,*, Mehmet Özkan

2, Soner Özen


4

1Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bölümü, Afyonkarahisar

2Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Afyonkarahisar 3Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Eskişehir

4Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Emin Gülmez Teknik Bilimler M.Y.O, Elektronik Ve Otomasyon

Bölümü, Burdur

*Yazışılan yazar e-posta : [email protected]

Özet: Bu çalışma kapsamında Titanyum Nitrür (TiN) ince filmler Radyo Frekansı Sıçratma

yöntemi ile cam tabanlar üzerine depolanmıştır. Elde edilen ince filmlerin mikro yapıları ve

yüzey morfolojisi X ışınları difraktometre (XRD), Atomik kuvvet mikroskobu ve Taramalı

Elektron Mikroskobu (SEM) kullanılarak incelenmiştir. Filmlerin kalitatif analizleri ise

Enerji Dağılımlı X - ışını spektroskopisi (EDX) ile yapılmıştır. Ayrıca uv-spektrofotometri

cihazı ile optiksel geçirgenlikleri ve spektroskopik elipsometre yardımı ile de kalınlıkları ve

kırılma indisleri tayin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar literatür ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Titanyum Nitrür, Radyo Frekansı Sıçratma Yöntemi, İnce film.

209





HENYEY-GREENSTEIN SAÇILMASININ DEĞİŞTİRİLMİŞ FAZ

FONKSİYONU YAKLAŞIMI İLE ABSORBLAYICI ORTAMLARDA

SÜREKLİ ÖZDEĞERLERİN NÖTRON AKI DAĞILIMINA ETKİSİ

Vahide Akyar

1,*, Hacı Bayram İşlek

1, Faruk Yaşa

1

1Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Kahramanmaraş


Özet: Bu çalışmada Değiştirilmiş Henyey-Greenstein saçılımının, izotropik ve lineer

anizotropik saçılımı vasıtasıyla absorblayıcı ortamlar için tek boyutlu dilim geometride nötron

transport eşitliğinin asimptotik ve sürekli özdeğerleri PN metodu ile hesaplanmıştır.

Değiştirilmiş Henyey-Greenstein saçılımın,akı momentleri üzerindeki etkisi ayarlanabilir g

parametresi kullanılarak çalışılmıştır. Sonuçlar tablo ve grafikler ile verildi. Bir nükleer

reaktör yakıt,moderatör,soğutucu,kontrol çubukları ve çevresel zırh yapıları içeren birleşik bir

sistemdir. Bilgisayarların yardımıyla bu parametrelerin belirli birleşimlerinin faydalı

özelliklerini tahmin eden kapsamlı hesaplamalar yapılabilmektedir.Yapılmış olan çalışmada

doğru değerlendirme sağlayabilmek için, nötron akı değerlerine dair kapsamlı bir sayısal

inceleme ve hesaplama yürütülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Nötron transport teori, Nötron akı, Değiştirilmiş Henyey-Greenstein,

Asimptotik ve sürekli çözüm.

210





GIGAWATT GÜCÜNDE, 1-100 NANOMETRE DALGABOYLU LAZER

ÜRETİMİ

Esra Demirhan

1,*, Hatice Duran Yıldız

2

1Dumlupınar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Bölümü, Kütahya

2Ankara Üniversitesi, Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü, Ankara


Özet: Bu çalışmada yüksek enerjili elektron demetlerinin yoğun magnetik alanlı yapılar

içerisinden geçtiği sırada yaptığı ışımalar yoluyla 1-100 nm dalgaboylu lazerin elde edilme

tasarımı yapıldı. Süperiletken yapılı tabanca kovuğu kullanılarak, elektronların üretildikten

sonra demet yolu boyunca ileri doğru hızlandırılmasını sağlamak için ilk itme verilmiştir.

Ayrıca elektronların hızını ışık hızına yaklaştırmak amacıyla ana hızlandırıcı kısmı için

benzetimlerde 12x9 hücreli süperiletken kovuklar kullanılmıştır. Yeterince hızlanan elektron

demetleri, ışıma yapacakları yaklaşık 30 metre uzunluğundaki salındırıcı magnetik alanlar

içerisine gönderildi. Genesis 1.3 kodu kullanılarak salındırıcının içerisindeki tüm demet

davranışının benzetimi yapılmıştır. Bu çalışmada demet hattı boyunca çıkış lazerinin gücü,

çıkış radyasyonunun yoğunluğu, ponderomotive kuvvet, radyasyonun fazı, demetlenmenin

gelişimi, elektron demetlerinin enerjilerinin azalımı gözlendi. Optimize demet ve lazer

parametreleri elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Magnetik Salındırıcı, Süperilekten Kovuk, Ponderomative Kuvvet

211



28 – 29 MAYIS 2015


KATILIMCI LİSTESİ

212



28 – 29 MAYIS 2015


213



28 – 29 MAYIS 2015


Adı Soyadı Üniversite E-Posta

Abdullah KAPLAN Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Abdullah Engin ÇALIK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Abdülkerim YAVUZ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ahmet BİÇER Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ahmet Berkant ERKOL Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ahmet Faruk ÖZDEMİR Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Ahmet Kürşat BİLGİLİ Gazi Üniversitesi [email protected]

Ali ALPERGÜN Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Ali ÇETİN Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Ali İhsan GÖKER Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi [email protected]

Ali Özhan AKYÜZ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Ali Rıza ADIGÜZEL Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ali Zülküf ELÇİ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Aliye ÇANKAYA Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi [email protected]

Alkan ŞAN Balıkesir Üniversitesi [email protected]

Alp CESUR Akdeniz Üniversitesi [email protected]

Arif NESRULLAZADE Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi [email protected]

Aslı DÖNMEZ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Atalay KÜÇÜKBURSA Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ayla SANDIKCIOĞLU Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Aynur TATAR Gazi Üniversitesi [email protected]

Ayşe Semra ATAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ayşe DURAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ayşe CANLI Gebze Teknik Üniversitesi [email protected]

Ayşe SÖNMEZ Gebze Teknik Üniversitesi [email protected]

Aytaç GÜNAL Anadolu Üniversitesi [email protected]

Aziz ANCIN Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Başak KOŞAR Sinop Üniversitesi [email protected]

Bayram KILIÇ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Bayram YILDIZ Pamukkale Üniversitesi [email protected]

Behiye ÇERÇİ Dokuz Eylül Üniversitesi [email protected]

Bekir GÜRBULAK Atatürk Üniversitesi [email protected]

Belgin KOÇAK Gazi Üniversitesi [email protected]

Berat BAYTAR Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Berk İNAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Berna ÖDEMİŞ Adnan Menderes Üniversitesi [email protected]

Berna Sümeyra ATAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Betül MAVİ Amasya Üniversitesi [email protected]

Betül CEYRAN Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Buket ÖDER Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Burcu ERDOĞAN ALVER Anadolu Üniversitesi [email protected]

Burhan PURTAŞ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

C. Gökhan ÜNLÜ Pamukkale Üniversitesi [email protected]

214



28 – 29 MAYIS 2015



Can ERTUĞAY Akdeniz Üniversitesi [email protected]

Caner DEĞER Marmara Üniversitesi [email protected]

Cansel DOĞAN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Cem SEVİK Anadolu Üniversitesi [email protected]

Cem Cüneyt ERSANLI Sinop Üniversitesi [email protected]

Cemal PARLAK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Cemal ULUTAŞ Hakkari Üniversitesi [email protected]

Cenk AKYÜZ Adnan Menderes Üniversitesi [email protected]

Cihat ÖZAYDIN Batman Üniversitesi [email protected]

Cüneyt Şamil GÜVEN Balıkesir Üniversitesi [email protected]

David FERNANDEZ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Demet DOĞAN Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Deniz TÜRKÖZ ALTUĞ Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Devrim TARHAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Dilaver PORSUK Dumlupınar Üniversitesi. [email protected]

Dilek UĞUR Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Durmuş TEMİZ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Dursun KARAAĞAÇ Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Duygu BİLGE Ege Üniversitesi [email protected]

Ecem BOZDOĞAN Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Ekrem ÇİÇEK Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Elif GEDİK Anadolu Üniversitesi [email protected]

Elvan SAYIN Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Ercan UÇGUN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Erdal DİKMEN Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Erdem ÖZTÜRK Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Erdem DEMİRCİ Gebze Teknik Üniversitesi [email protected]

Eren Cihan KARSU ASAL Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Erkan İLİK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Esma GÜNEŞ Anadolu Üniversitesi [email protected]

Esra KUŞ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Esra DEMİRHAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Esra YÜKSELTÜRK Gazi Üniversitesi [email protected]

Etem KÖSE Manisa Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Evrim GÜVEN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Fatih DÜLGER Akdeniz Üniversitesi [email protected]

Fatih TEKİN Sinop Üniversitesi [email protected]

Fatih Mehmet EMEN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Fatma AYDOĞAR Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Fatma GÖDE Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Fatma MANİSA Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ferhunde ATAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Ferid AKBAŞ Adnan Menderes Üniversitesi [email protected]

215



28 – 29 MAYIS 2015



Fuat ÇELİK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Gamze ÖZMEN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Gökhan DİKMEN Anadolu Üniversitesi [email protected]

Gönül BİLGEÇ AKYÜZ Adnan Menderes Üniversitesi [email protected]

Gültekin ÇELİK Selçuk Üniversitesi [email protected]

Güneş Süheyla KÜRKÇÜOĞLU Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Gürkan DEMİRDAK Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Gürkan KESAN Universty Of South Bohemia [email protected]

H. Senem AYDOĞU Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Hacı Bayram İŞLEK Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi [email protected]

Hakan ÇETİNKAYA Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Halil YARANELİ Adnan Menderes Üniversitesi [email protected]

Hamide KENDÜZLER Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Hamza Yaşar OCAK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Hasan BİRCAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Hasan SATILMIŞ Pamukkale Üniversitesi [email protected]

Hatice DURAN YILDIZ Ankara Üniversitesi [email protected]

Havva YILMAZ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Haydar UNCU Adnan Menderes Üniversitesi [email protected]

Hüseyin ERTİK Akdeniz Üniversitesi [email protected]

Hüseyin AKSU Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi [email protected]

Hüseyin ŞİRİN Ege Üniversitesi [email protected]

Ismahan DÜZ Pamukkale Üniversitesi [email protected]

İdris AKYÜZ Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

İlkan KAVLAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

İlker YILDIZ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

İlker ÖCALAN Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi [email protected]

İlknur ÜSTÜNDAĞ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

İrem ÖNER ALP Gazi Üniversitesi [email protected]

İsmail ARSEL Batman Üniversitesi [email protected]

İsmail BOZTOSUN Akdeniz Üniversitesi [email protected]

İsmail MARAŞ Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

İsmail TARHAN Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

İsmail YÜCEL Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

İzzet Paruğ DURU Marmara Üniversitesi [email protected]

Kaan MANİSA Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Kahraman İNAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Kawa HAMDOUSH Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Kazım KUMAŞ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Kevser DENİZ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Latife ŞAHİN YALÇIN İstanbul Üniversitesi latife.sahin istanbul.edu.tr

M. Menderes ALYÖRÜK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Mahir TURSUN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]


216



28 – 29 MAYIS 2015



Mahmut ÜSTÜN Akdeniz Üniversitesi [email protected]

Mariye AKDEMİR Selçuk Üniversitesi [email protected]

Mehmet ŞATA Atatürk Üniversitesi [email protected]

Mehmet BAYIRLI Balıkesir Üniversitesi [email protected]

Mehmet ERDOĞAN Selçuk Üniversitesi [email protected]

Mehmet ŞAHİN Uşak Üniversitesi [email protected]

Mehmet Fatih KAYA Anadolu Üniversitesi [email protected]

Mehmet Zeki İLHAN Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Mert ŞEKERCİ Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Meryem POLAT GÖNÜLLÜ Gazi Üniversitesi [email protected]

Mesut ALTINTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Metin BİLGE Ege Üniversitesi [email protected]

Metin ÖZER Gazi Üniversitesi [email protected]

Mevlüt DOĞAN Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Mikail DİREKÇİ Bozok Üniversitesi [email protected]

Murat POLATER Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Murat YAVUZ Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Murat TANIŞLI Anadolu Üniversitesi [email protected]

Murat ERTÜRK Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Murat KELLEGÖZ Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Murat ABAKA Selçuk Üniversitesi [email protected]

Murat ÖZTÜRK Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Mustafa ŞENYEL Anadolu Üniversitesi [email protected]

Mustafa GÖKTEPE Balıkesir Üniversitesi [email protected]

Mustafa ÖZTÜRK Gebze Teknik Üniversitesi [email protected]

Mustafa Burak ÇOBAN Balıkesir Üniversitesi [email protected]

Mustafa Emre KANSU Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Mücahit Serdar VANLI Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Müge SÖYLEYİCİ ÇERGEL Okan Üniversitesi [email protected]

Münevver GÖKCE Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Mürsel ŞEN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Naci ERKAN Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Namık Kemal SARITEKİN Abant İzzet Baysal Üniversitesi [email protected]

Necati ÖGUZ Balıkesir Üniversitesi [email protected]

Necati AKIN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Necmettin CEYLAN Akdeniz Üniversitesi [email protected]

Nurçin KARADENİZ Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Nurdan KARPUZ Amasya Üniversitesi [email protected]

Nurettin BİLGİLİ Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Nuri ÖZEK Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Onur İNAN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Osman BATTAL Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Osman YILMAZ Orta Doğu Teknik Üniversitesi [email protected]


217



28 – 29 MAYIS 2015



Ömer GÜLLÜ Batman Üniversitesi [email protected]

Ömer ŞİŞE Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Ömür KOCADAĞ Atatürk Üniversitesi [email protected]

Özge BAĞLAYAN Anadolu Üniversitesi [email protected]

Özge ÖZTÜRK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Özge ŞENOL Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Özge AKPOLAT Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Özgün AĞAR Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Özgür ALVER Anadolu Üniversitesi [email protected]

Özkan KALFA Sinop Üniversitesi [email protected]

R. Kağan ÜSTÜN Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Ramazan TOPKAYA Gebze Teknik Üniversitesi [email protected]

Recep Kenan BAŞTÜRK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Remzi GÖREN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Rukiye YEGİN Bozok Üniversitesi [email protected]

Sadiye ÇETİNKAYA ÇOLAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Salih KÖSE Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Sebahattin TÜZEMEN Atatürk Üniversitesi [email protected]

Seda UZKALAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Selcan KARTAL MERT Sinop Üniversitesi [email protected]

Selda SADİ Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Sema KURTARAN Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Sema Sebile ENKİ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Seniye KARAKAYA Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Serap UZUN Giresun Üniversitesi [email protected]

Serdar ÜNLÜ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Serhat Tahsin KURTPINAR Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Sertaç AKGÜN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Seval ÖZCAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Sevda AKTAŞ Selçuk Üniversitesi [email protected]

Sevgi UYGAR Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Sevilay ARSLAN İstanbul Teknik Üniversitesi [email protected]

Seyfettin ÇAKMAK Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Seyfettin ALAN Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Sezgin AYDIN Gazi Üniversitesi [email protected]

Sinan AKSOY Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Sinem AKKABAK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

Sinem ERGİN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi [email protected]

Suay KAZGÖZ Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Sultan AYMELEK ÇALIK Ege Üniversitesi [email protected]

Sumru ERKILIÇ Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Suna FIRAT Akdeniz Üniversitesi [email protected]

Süleyman DEMİR Anadolu Üniversitesi [email protected]

218



28 – 29 MAYIS 2015



Süleyman TOPAL Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Syawal Liansyah PUTRA İstanbul Üniversitesi [email protected]

Şefik NARDALI Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Şerif ÇİÇEK Bitlis Eren Üniversitesi [email protected]

Şule ATEŞ Selçuk Üniversitesi [email protected]

Şükran ALVER Gazi Üniversitesi [email protected]

Şükrü ŞENTÜRK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Tacettin YILDIRIM Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi [email protected]

Tahsin BABACAN Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Taner KALAYCI Marmara Üniversitesi [email protected]

Tuğba ÖZBEY Balıkesir Üniversitesi [email protected]

Tuğba ÖZDEMİR Uludağ Üniversitesi [email protected]

Tuğçe SELEK Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Tuğçe CEYLAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Tuğçe Nur TANDIRCIOĞLI Selçuk Üniversitesi [email protected]

Uğur DÜNDAR Sinop Üniversitesi [email protected]

Ulaş IŞIK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ülfet ATAV Selçuk Üniversitesi [email protected]

Ümit DOĞAN Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Ümit DEMİRBAŞ Uluslararası Antalya Üniversitesi [email protected]

Ümran ATMACA Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Vahide AKYAR Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi [email protected]

Veli ÇAPALI Süleyman Demirel Üniversitesi [email protected]

Veysel KUZUCU Pamukkale Üniversitesi [email protected]

Volkan ARI Ankara Üniversitesi [email protected]

Volkan SARIKAYA Celal Bayar Üniversitesi [email protected]

Volkan ÇETİNKAYA Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Yasemin ÇİFTCİ Gazi Üniversitesi [email protected]

Yasin BAHÇE Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Yavuz EKİNCİOĞLU Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Yenal GÖKPEK Ege Üniversitesi [email protected]

Yılmaz UÇAR Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Yılmaz ÖZMEN Pamukkale Üniversitesi [email protected]

Yunus Emre YÜKSEL Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Yunus Emre TANIŞ Pamukkale Üniversitesi [email protected]

Yusuf ERTÜRK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Yusuf ÇAKIR Sinop Üniversitesi [email protected]

Yücel BİLİR Adnan Menderes Üniversitesi [email protected]

Yüksel ERGÜN Anadolu Üniversitesi [email protected]

Zehra Nur ÖZER Afyon Kocatepe Üniversitesi [email protected]

Zeki KARTAL Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

Zeynep EYGİ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi [email protected]

Zeynep OLUK Dumlupınar Üniversitesi [email protected]

219



28 – 29 MAYIS 2015


220



28 – 29 MAYIS 2015


Documents

ad?m fizik günleri