41
Daniël Tulp | 30 juni 2009 | Daniël Tulp BSc. onder begeleiding van prof. ir. J.M. Post | dr. ir. E.L.C. van Egmond - de Wilde de Ligny | ir. D.A.F. Anink (W/E adviseurs) De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw Een verkenning van de huidige bouwmaterialen voor Nederlandse eengezinswoningen in relatie tot de Cradle to Cradle criteria

Afstuderen - Eindcolloquium

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Eindpresentatie van mijn afstudeeronderzoek aan de faculteit bouwkunde van de Technische Universiteit Eindhoven naar "De mogelijkheden voor de toepassing van het Cradle to Cradle concept op de Nederlandse eengezinswoningen".

Citation preview

Page 1: Afstuderen - Eindcolloquium

Daniël Tulp | 30 juni 2009 |

Daniël Tulp BSc. onder begeleiding van

prof. ir. J.M. Post | dr. ir. E.L.C. van Egmond - de Wilde de Ligny | ir. D.A.F. Anink (W/E adviseurs)

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Een verkenning van de huidige bouwmaterialen voor Nederlandse eengezinswoningen in relatie tot de Cradle to Cradle criteria

Page 2: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Presentatie

Cradle to CradleHoofdkenmerken en principes

Het onderzoekDoel en probleemstelling

Opbouw onderzoek

ResultatenMaterialen

Uitwerkingen

Conclusie

Aanbevelingen

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 3: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Cradle to Cradle

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Hoofdkenmerken en principes

Page 4: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Cradle to Cradle

HoofdkenmerkenMichael Braungart en William McDonough

Transformeren van voetafdruk

Niet meer vanuit schuldgevoel consuminderen

Weer een inwoner van de aarde worden

Energie is niet het probleem

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 5: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Cradle to Cradle

PrincipesSluiten van materiaalkringlopen (afval = voedsel)

Techno- en biosfeer

Geen downcycling

Geen toxische elementen

Respect voor mens en natuur

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 6: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Het onderzoek

Doel en probleemstelling

Opbouw onderzoek

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 7: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Doel onderzoek

Uitwerkingen aandragen

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 8: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Doel onderzoek

Uitwerkingen aandragen voor een bouwdeel met

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 9: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Doel onderzoek

Uitwerkingen aandragen voor een bouwdeel met relatief minder kansen voor de toepassing van het Cradle to Cradle concept

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 10: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Doel onderzoek

Uitwerkingen aandragen voor een bouwdeel met relatief minder kansen voor de toepassing van het Cradle to Cradle concept op de nieuwbouw van Nederlandse eengezinswoningen.

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 11: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Uitwerkingen aandragen voor een bouwdeel met relatief minder kansen voor de toepassing van het Cradle to Cradle concept op de nieuwbouw van Nederlandse eengezinswoningen.

In welke mate

Doel onderzoek

Probleemstelling

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 12: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Uitwerkingen aandragen voor een bouwdeel met relatief minder kansen voor de toepassing van het Cradle to Cradle concept op de nieuwbouw van Nederlandse eengezinswoningen.

In welke mate kan een geselecteerd bouwdeel van een referentie eengezinswoning

Doel onderzoek

Probleemstelling

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 13: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Uitwerkingen aandragen voor een bouwdeel met relatief minder kansen voor de toepassing van het Cradle to Cradle concept op de nieuwbouw van Nederlandse eengezinswoningen.

In welke mate kan een geselecteerd bouwdeel van een referentie eengezinswoning zo worden ontworpen dat het voldoet aan de Cradle to Cradle criteria?

Probleemstelling

Doel onderzoek

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 14: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Literatuurstudie

Creatie van instrument

Analyse materialen

Uitwerking van concepten

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 15: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Het conceptTransformeren van voetafdruk

Niet meer vanuit schuldgevoel

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 16: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Criteria vanuit principesGeen toxische elementen

Sluiten van materiaalkringlopenMaterialen zijn te scheiden

Biologisch afbreekbaar

Terug te brengen in de technosfeer

Respect voor mens en natuurBiodiversiteit behouden of versterken

Menselijk welzijn garanderen

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 17: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Kritiek wetenschappelijke wereldGrenzen aan kringloop gedachte

Uitputting hernieuwbare bronnen

Technological fix

Multidisciplinair vakgebied

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 18: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Overeenkomsten bestaande conceptenAnalogie tussen industrie en ecosysteem

Sluiten van kringlopen

Menselijk welzijn

Verschil bestaande conceptenUitgangspunt is transformeren van voetafdruk

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 19: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Aanvullende criteriaBehoefte/ruimte voor voedingsstoffen

Behoud natuurlijke voorraden

Behoud voedselproductie

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 20: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Afwezigheid toxiciteit

Sluiten van kringlopen

Ecologische en sociologische aspecten

Toekomstwaarde

Principes

Geen schadelijke elementen

Voedings-stoffen te scheiden

Behoud van biodiversiteit Behoefte/ruimte voor voedins-stoffen

Criteria

Opneembaar in de bio-sfeer

Opneembaar in technosfeer

Menselijk welzijn

Behoud natuurlijke voorraden

Behoud voedsel-voorziening

Beschouwing van concept

Onderzoek

Cradle to Cradle

Concept

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 21: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

NIBE emissiemilieu-profiel

GPR Gebouw 4.0 emissies

Eigen beoordeling

Indicatoren

Geen schadelijke elementen

Criterium

Upcycling

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Afwezigheid toxiciteit

Sluiten van kringlopen

Ecologische en sociologische aspecten

Toekomstwaarde

Principes

Beschouwing van concept

Onderzoek

Cradle to Cradle

Concept

Page 22: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Niet (eco)toxisch

Voldoet aan EN 13432, EN 14995 of ISO 17088

Biologisch afbreekbaar

Voldoende desintegratie mogelijk

Indicatoren

Opneembaar in de bio-sfeer

Criterium

Eigen beoordeling

IndicatorenVoedings-stoffen te scheiden

Criterium

Kwaliteit van het materiaal in volgende kringloop

IndicatorenOpneembaar in de technosfeer

Criterium

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Afwezigheid toxiciteit

Sluiten van kringlopen

Ecologische en sociologische aspecten

Toekomstwaarde

Principes

Beschouwing van concept

Onderzoek

Cradle to Cradle

Concept

Page 23: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

NIBE: Schadelijke emissies in werkmilieu

NIBE: Veiligheid werkmilieu

NIBE: Ergonomie

Indicatoren

Menselijk welzijn

Criterium

Landgebruik volgens NIBE

Introductie invasieve flora en fauna

Stoot eco-toxische emissies uit

Indicatoren

Biodiversiteit

Criterium

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Afwezigheid toxiciteit

Sluiten van kringlopen

Ecologische en sociologische aspecten

Toekomstwaarde

Principes

Beschouwing van concept

Onderzoek

Cradle to Cradle

Concept

Page 24: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Geen product landbouw, veeteelt of visserij

IndicatorenBehoudt voedsel-voorziening

CriteriumVraag in technosfeer

IndicatorenBehoefte/ruimte voor voedingsstof

Criterium

Algemeen erkend keurmerk

IndicatorenBehoud natuurlijke voorraden

Criterium

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Afwezigheid toxiciteit

Sluiten van kringlopen

Ecologische en sociologische aspecten

Toekomstwaarde

Principes

Beschouwing van concept

Onderzoek

Cradle to Cradle

Concept

Page 25: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Het instrumentScore tussen 0 en 100% op indicatoren

Deelscore per principe

Gewogen gemiddelde totaal score

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 26: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Opbouw onderzoek

Het instrument

Page 27: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Opbouw onderzoek

Het instrument

Page 28: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Referentiewoningen SenterNovem ’98-’99

Page 29: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Bouwdeel keuzeRepresentatieve waarde

Resultaat berekeningen

Persoonlijke voorkeur

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 30: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Materialen analyserenGevelmaterialen uit NIBE publicatie

Gevelmaterialen uit GPR Gebouw 4.0

63 in totaal

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 31: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

Eigenschap Criterium Meetwaarde #

Functionaliteit Bescherming tegen buitenwereld

Thermische isolatie, Rc ≥ 2,5 m2K/W en EPC ≤ 0,8 p

Karakteristieke geluidsisolatie ≥ 20dB(A) p

Wering van vocht p

Luchtdicht, luchtstroom ≤ 0,2 m³/s p

Inbraak weerstandklasse ≥ 2 p

Brandwerend ≥ 30 minuten p

Transparant oppervlak < 30% s

Contact buitenwereld

Transparant oppervlak ≥ 10% gebruiksoppervlak p

Toegang tot binnenwereld p

Geometrie/uiterlijk Steenachtig Blokken, platen en monolithisch s

Behoud van waarde Levensduur langer dan 50 jaar of repareerbaar p

Fysiektechnisch Constructief Belasting eigengewicht p

Belastingen vloeren en dak 62 kN/m s

Windbelasting 0,90 kN/m2 p

Fysieke dwarsbelasting s

Chemisch Biologische agentia p

UV-straling p

Geen schade of vervorming door temperatuur p

Complexiteit Uitvoering Prefabricage heeft voorkeur s

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 32: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Opbouw onderzoek

UitwerkingsconceptenMaterialen uit berekeningen

Eisen aan de materialisatie

3 uitwerkingenStapelbouw

Groene gevel

Houtskeletbouw

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 33: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Resultaten

Materialen

Uitwerkingen

Conclusie

Aanbevelingen

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 34: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Materialen

Op soortMineralen

Houtachtigen

Metalen

Kunststoffen

Organisch

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Mineralen Houtachtigen Metalen Kunststoffen Organisch Gemiddeld

Gemiddeld 54,9% 66,7% 62,1% 45,0% 66,7% 59,1%

Maximum 91,7% 93,8% 73,6% 68,8% 91,0% 83,8%

Minimum 23,6% 32,6% 49,3% 28,5% 32,2% 33,3%

Page 35: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Materialen

Op toepassingsgebiedConstructief

Isolatie

Binnenafwerking

Waterkering

Buitenafwerking

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Constructief Isolatie Buitenafwerking Waterkering Binnenafwerking Gemiddeld

Gemiddeld 63,8% 61,2% 64,4% 53,8% 59,5% 60,5%

Maximum 91,7% 86,8% 91,0% 73,6% 89,9% 86,6%

Minimum 23,6% 28,5% 39,6% 29,2% 25,7% 29,3%

Page 36: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Uitwerkingen

Vergelijking25% beter dan referentie

Onderling weinig verschil

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 37: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Conclusie

Standaard gebruikte bouwmaterialen voldoen slecht

Huidig beschikbare bouwmaterialen voldoen niet volledig

Het is mogelijk om voor 80% te voldoen aan het concept

25% beter dan referentie

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 38: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Aanbevelingen

MateriaalonderzoekSluiten van kringlopen

Biologische afbreekbaarheid

Recycle technieken

Toxische elementen

Doorontwikkeling instrument

Cradle to Cradle Het onderzoek Resultaten

Page 39: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Vragen

Meer informatie: www.danieltulp.nl

Page 40: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouwTulp BSc. onder begeleiding van

prof. ir. J.M. Post | dr. ir. E.L.C. van Egmond - de Wilde de Ligny | ir. D.A.F. Anink (W/E adviseurs)

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Een verkenning van de huidige bouwmaterialen voor Nederlandse eengezinswoningen in relatie tot de Cradle to Cradle criteria

Page 41: Afstuderen - Eindcolloquium

De mogelijkheden voor het Cradle to Cradle concept in de Nederlandse woningbouw

Evaluatie

InstrumentNeutraal als uitgangspunt

MeetbaarheidTijdspanne

Elementniveau

Generalisering

Afhankelijkheid

Weegfactoren

ResultatenRelatieve score

Overige factoren in het ontwerp

Geen duidelijke voorkeur uitwerking

ProcesActoren