Upload
zbpress
View
138
Download
8
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Alfutova teorija
Citation preview
.., ..
September 3, 2003
51 21.1
45
.. ..45 .
. .: , 2002. 264 .ISBN 5-94057-038-0 ,
, . , . - .
, , 19952000 - . ...
21.1
ISBN 5-94057-038-0c .., .., 2002.c , 2002.
-, , - . , . .
, 1995 2000 .., .. ..-. . , , , .
, - . ..-, , . , -, . . .
, - . , .
-, , . , . . , , , -. .
-. .
- . , .
-, 18 ( . ..), . .., .., .., , , . .. TEX- -.
, -, . - : 117630, , . . , . 8, .
, .
.N Z Q 70[x] x ( , -
x){x} x: {x} = x [x]n! : n! = 1 2 . . . n 7{xn} x1, x2, . . . , xn, . . .b | a b a 8a ... b a b 8a b mod m a b m 53a m 53(ak . . . a0)q q- 6(a1, . . . , an) a1, . . . , an 29[a1, . . . , an] a1, . . . , an 32[a0; a1, . . . , an] 42(n) 60(n) n 34(n) n 34Fn 36i i =
1 101
C 101z z 101arg z z 101|z| z 101pi e 73 = (
5+ 1)/2 39
151Akn k- n 16Akn k- n 16Pn n 17Ckn k- n 17Ckn k- n 17Cn 25En n: En = 11 . . . 1
n
74
1
1. . ,
1, , - n, n+1, .
1.1. . , a b b 6= 0, q r ,
a = bq+ r, 0 6 r < |b|.
1.2. . , q > 2 n
n = akqk + ak1q
k1 + . . .+ a1q+ a0,
0 6 a0, . . . , ak < q. (. 3.125, 11.68.). ak, ak1, . . . , a1, a0 n q--
, n = (akak1 . . . a1a0)q. -
(akak1 . . . a1a0)10 = akak1 . . . a1a0.
1.3. {an} = a0, a1, . . . , an, . . . -, T
an+T = an (n > 0).
, - t, T t .
1.4. . , - . (. 12.1.)
1) - .
2. , 7
2) - .
3) 1 - , .
4) , - a, , k, , a 6 k < n n, k > a.
5) ( .) , - 1 2, , n > 1, 2n n 1, .
1.5. x , x + 1x . ,
n xn + 1xn
. (. - 7.46.)
1.6. x1, . . . , xn. ,
(1+ x21) . . . (1+ x2n) .(. 7.14.)
1.7. A1, A2, . . . , An, . . .
A1 = 1, A2 = 1, An = An1 2An2 (n > 3).
, n > 2 2n+27A2n .
2. , . n! ( n )
1 n:
n! = 1 2 . . . n. , 0! = 1.
1.8 1.14 .
1.8. 1+ 3+ 5+ . . .+ (2n 1) = n2.
1.9. 12 + 22 + . . .+ n2 = n(n+ 1)(2n+ 1)6
.
8 1.
1.10. 12 + 32 + . . .+ (2n 1)2 = n(2n 1)(2n+ 1)3
.
1.11. 13 + 23 + . . .+ n3 = (1+ 2+ . . .+ n)2.
1.12. 1 2 3+ 2 3 4+ . . .+ n(n+ 1)(n+ 2) = n(n+ 1)(n+ 2)(n+ 3)4
.
1.13. 12
1 3 +22
3 5 + . . .+n2
(2n 1)(2n+ 1)=n(n+ 1)
2(2n+ 1).
1.14. 1 1! + 2 2! + . . .+ n n! = (n+ 1)! 1.1.15. . , -
n -
n = a1 1! + a2 2! + a3 3! + . . . , 0 6 a1 6 1, 0 6 a2 6 2, 0 6 a3 6 3, . . .
1.16. a0, a1, . . . , an, . . . :
a0 = 2, a1 = 3, an+1 = 3an 2an1 (n > 2).
.. a b . b -
a, q , a = bq. a b, q a b.
b a b | a a ... b (a b). , b 6= 0.
b a, b - a., 1.17 1.24, -
n.1.17. 10n + 18n 1 ... 27.1.18. 11n+2 + 122n+1 ... 133.1.19. 25n+3 + 5n 3n+2 ... 17.1.20. n3 + 5n ... 6.1.21. 62n+1 + 1 ... 7.1.22. 32n+2 + 8n 9 ... 16.1.23. 4n + 15n 1 ... 9.1.24. 23n + 1 ... 3n+1.1.25. , n ,
3n , 3n.
2. , 9
1.26*. 1 2n n+1 . , , .(. 2.34.)
1.27.
1x
1!+x(x 1)
2! . . .+ (1)n
x(x 1) . . . (x n+ 1)n!
= 0.
1.28 1.36 - n.
1.28. 112
+1
22+1
32+ . . .+
1
n2< 2. (. 7.81.)
1.29. 11+
12+ . . .+
1n>n.
1.30. (2n)!(n!)2
>4n
n+ 1.
1.31. 1n+ 1
+1
n+ 2+ . . .+
1
2n>13
24(n > 1).
1.32. . (1+x)n > 1+nx x > 1.1.33. 2n > n.
1.34. 1 3 5 . . . (2n 1)2 4 6 . . . 2n 6
12n+ 1
.
1.35. nn+1 > (n+ 1)n (n > 2).
1.36. |x1 + . . .+ xn| 6 |x1| + . . .+ |xn|, x1, . . . , xn.
1.37*. - .
x1 + . . .+ xnn
> nx1 . . . xn, x1, . . . , xn .
1.38. 2m+n2 > mn, m n.
1.39. n :) n! > 2n; ) 2n > n2.
1.40.
23 1
23 + 1 3
3 1
33 + 1 . . . n
3 1
n3 + 1(n > 2).
10 1.
3. 1.41. 16 16
. , .
1.42. I. - 8 , . , , .
, . - ( )? (. 5.71.)
1.43. II. - 1, 2, 3. , - 1- 3-. -, 1- 3- ?( 2- . , .)
1.44. III. -, 1.42 : ?
1.45. , n n, .
1.46. , n n, .
1.47. . ) -, , . , : , . 11 , - 11 , . , - ?
) , - -, n ?
1.48. - . , , . (. 3.72.)
3. 11
1.49*. . ) , , . : ? , - . ? ( .)
) , , 1000?
1.50. n -, , ?
1.51. n , , . ?
1.52. n , - , ?
1.53*. n ? ?
1.54. . -, , . ( - , .)
1.55. n-. , n- ( ) - . , n- (n 2)pi.
1.56. 100 100 4 , 2 2 . , .
1.57. k . k . ( k ) . . , m?
1.58. . ,
+ = 2,
, , .
12 1.
1.59*. . , , , . , .
1.60. ., , .
1.61. () - 100 ?
2
1. ?
2.1. ) A, B C. A B 6 , B C 4 . c A C?
) D A D D C. A C?
. a m , b ( a) n , a b m+ n .
. a m -, b ( a)n , a b m n .
2.2. C - (c, )?
2.3. (30 ) . -?
2.4. 32 -, 29 . : ?
2.5. 6 8 , -. ?
2.6. - . , . -? (. 12.9.)
2.7. , 5?2.8. ,
?
14 2.
2.9. , ?
2.10. : , , ?
2.11. , , , . , 23 37. , . - , ?( 23 37 237.)
2.12. , (, 54345,17071)?
2.13. , - ?
2.14. 7 ?
2.15. , . - ?
2.16*. -. . ( ). , ?
2. ( ). -
nk + 1 n - k+ 1 .
2.17. , , , .
2.18. 70 , : 20 ,20 , 20 , . , , 10- ?
2. 15
2.19. . , , .
2.20. 2k + 1 , 1 2k+1. , - ?
2.21. - , ?
2.22. , . , - .
2.23. 200 41, 42 43 , 600 300 300 . , 100 .
2.24. ., , - .
2.25*. 51 ( 0). , 6 , 2 .
2.26. 1 101 . -, 90 , 11 .
2.27. 2000 . , ?
2.28. 1002 , 2000. -, , . , 1002 1001?
2.29*. , - , . , , - .
16 2.
2.30. - . , . , . ?
2.31. ( ). , , -, .
2.32. , 11 - , .
2.33. 6 , . - . , , . (. 5.36.)
2.34. 1.26 .
3. , . M = {a1, . . . , an} n -
. (ai1 , . . . , aik) k-. k- , .
ai1 , . . . , aik , . ai1 , . . . , aik , , - .
- Akn Akn .
2.35. :) Akn = n(n 1) . . . (n k+ 1); ) Akn = nk.
2.36. 17 . - 17 , ?
. n- - M = {a1, . . . , an}.
3. , 17
n - Pn.
2.37. Pn = n!.2.38. 8 -
, ?2.39. .
?2.40. , 17
?2.41. 7- , -
1, . . . , 7.2.42. ) 28
?) ,
?2.43. -
, ?
2.44. , 28 , - 4 . -? , - ?
. M = {a1, . . . , an} n -. k- (ai1 , . . . , aik), - . k- , -, .
-.
- Ckn Ckn .
2.45. . , ?
2.46. n . - ?
2.47. n . - . - ?
18 2.
2.48. a b A1,A2, . . . , Am B1, B2, . . . , Bn . -, AiBj (1 6 i 6 m, 1 6 j 6 n), , -?
2.49*. . 9. . - , , - , 6 ?
, n , m (m 6 n).
2.50. 7 , 9 -. ?
2.51.
) Ckn =n!
(n k)!k!; ) Ckn = Ckn+k1 =
(n+ k 1)!
(n 1)!k!.
2.52. , Ckn - k- n .
2.53. .
(x+ y)n = C0nxn + C1nx
n1y+ C2nxn2y2 + . . .+ Cnny
n.
Ckn , x+ y.
2.54.
) (2+
43)100; ) (
2+
33)300?
2.55*. , a n, n + 1, nn + 1, nnn + 1, . . . a.
2.56. :) 10-; ) k- (k > 3)?
2.57. n- . - . - . ?
3. , 19
2.58. . , . : ) ; ) ; ) ; ) -; ) ; ) ?
, . - .
2.59. . m n , -, n 1 m 1 . , ( (0; 0)) ( (m; n))? (. 2.77.)
2.60. 10 10 10, - . O . , , , , O . , ?
2.61. , - ; m . ?
2.62. 6 - :
) 12; ) 24 ?
2.63. C, n . C A B ,
) A B ;) A B?
2.64. . ,
(x1 + . . .+ xm)n =
k1+...+km=n
C(k1, . . . , km)xk11 . . . x
kmm
C(k1, . . . , km)
C(k1, . . . , km) =n!
k1! . . . km! .
C(k1, . . . , km) .
20 2.
2.65. 10 , . - ? ( , 10 .) (. - 2.95.)
2.66. 6- , - ?
2.67. m n , m > n. - , ? (. 3.129, 11.84.)
2.68. 1 6. 20 , ?
n m (n > m) , ?
2.69. 1 6. 20 ( )?
2.70.
x1 + x2 + x3 = 1000
) ; ) ?(. 11.67.)
2.71. 17 , , , , , ?
. ,
C00
C01 C11
C02 C12 C
22
C03 C13 C
23 C
33
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
1 1
1 2 1
1 3 3 1
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(. 2.76,2.77).
3. , 21
2.72. 112 = 121 113 = 1331 ? 114?
2.73. -
?
2.74. - - .
2.75. n - (a+ b)n ?
2.76. :) C05 + 2C15 + 22C25 + . . .+ 25C55;) C0n C1n + . . .+ (1)nCnn;) C0n + C1n + . . .+ Cnn.
2.77. :) Cmr Ckm = CkrC
mkrk ;
) Cm+1n+1 = Cmn + Cm+1n ;) Cn2n = (C0n)2 + (C1n)2 + . . .+ (Cnn)2;) Ckn+m = C0nCkm + C1nCk1m + . . .+ CknC0m;) Ckn = C
k1n1 + C
k1n2 + . . .+ C
k1k1.
: , Ckn k- n ; , Ckn xk (1 + x)n; 2.59.
2.78. .
Ck1n1 Ck+1n Ckn+1 = Ckn1 Ck+1n+1 Ck1n .2.79. 120
. ?
2.80. (x + y)n 240, 720, 1080. x,y n.
22 2.
2.81. . , n
n = C1x + C2y + C
3z,
x, y, z , 0 6 x < y < z.2.82. 10 14 . -
, .2.83. m n ,
Cm+1n+1 : Cmn+1 : C
m1n+1 = 5 : 5 : 3.
2.84. (1+3)100
?2.85. ,
1, 2, 3, 4 5, :) ;) ;) -
?2.86. 5
5 10- , ?
2.87*. n- . , . ? - ?
2.88. .11
12
12
13
16
13
14
112
112
14
15
120
130
120
15
16
130
160
160
130
16
, - . - . - .
4. 23
, . , .
2.89. :
) 11
=1
2+1
6+1
12+1
20+1
30+ . . . ;
) 12
=1
3+1
12+1
30+1
60+
1
105+ . . . ;
) 13
=1
4+1
20+1
60+
1
140+
1
280+ . . .
2.90. 1
12+1
30+1
60+
1
105+ . . .
.2.91.
) 11 2 +
1
2 3 +1
3 4 +1
4 5 + . . . ;
) 11 2 3 +
1
2 3 4 +1
3 4 5 +1
4 5 6 + . . . ;
) 0!r!
+1!
(r 1)!+
2!
(r 2)!+
3!
(r 3)!+ . . . (r > 2).
. - - , . (. [8].)
2.92. 10 15 . 4 . , ?
2.93. . - , 5?
2.94. , - 0 9. . ,
) ; ) ?
2.95. 4 , 4 . , ) 2 : 2; ) 3 : 1; ) 4 : 0? (. 2.65.)
4.
2.96. . , -, . , ,
24 2.
. , , , . , , , ?
2.97. . a1 , , a2 , , . ., ak , k . ? (, k.)
2.98. n A1, . . . ,An E j(x) ,
j(x) =
{1, x Aj,0, x E \Aj
(j = 1, . . . , n).
, (x) - A = A1 . . .An, 1(x), . . . , n(x)
1 (x) = (1 1(x)) . . . (1 n(x)).
2.99. . -
|A1 A2 . . . An| = |A1| + . . .+ |An| |A1 A2| |A1 A3| . . . |An1 An| + . . .+ (1)n1|A1 A2 . . . An|,
|A| A. (. 4.138.)
2.100. 100 28, 30, 42, - 8, 10, 5, 3 . ?
2.101. ABC 8 . ( A, B, C -), ABC?
2.102. 1 16 500, ) 5;) 5 3;) 5 3, 11?
5. 25
2.103. 1 33 000, 3 5, 11?
2.104. 1 1 000 000, , , ?
2.105. . 30 . , ?
2.106. 15 , ?
2.107. 6 2 3 2 . , - , 1 2.
2.108. 5 9 - 1 . , , 1/9.
2.109*. 1 5 - 1/2 .
) , , - 3/20.
) , , - 1/5.
) , , - 1/20.
2.110. , 2.109 ) ) 1/5 1/20 .
5. -
{Cn} = {C0, C1, C2, . . . } = {1, 1, 2, 5, 14, 42, . . . }.
. n + 1 x0, x1, . . . , xn, n . - Cn - x0 x1 . . . xn , . , n = 2 : x0 (x1 x2),(x0 x1) x2, n = 3 5:
x0 (x1 (x2 x3)), x0 ((x1 x2) x3), (x0 x1) (x2 x3),(x0 (x1 x2)) x3, ((x0 x1) x2) x3.
26 2.
2.111. {a1, a2, . . . , a2n}, + 1 1, , a1 +a2 + . . .+a2n = 0,
a1, a1 + a2, . . . , a1 + a2 + . . .+ a2n
?
2.112. (n + 2)- ?
2.113. . - 2, 3, 4, . . . . , . ( - .) ?
2.114. . 50 , 2n . , 50 . , . , , ?
2.115. . {a1, a2, . . . , an} , +1. ,
{a1, a2, . . . , an}, {a2, . . . , an, a1}, . . . , {an, , a1 . . . , an1},
. :
Cn = Cn2n+1
1
2n+ 1= Cn2n
1
n+ 1=
(4n 2)!!!!
(n+ 1)!,
(4n2)!!!! = 2 6 10 . . . (4n2), . (. 3.105.)
2.116. . -,
Cn = C0Cn1 + C1Cn2 + . . .+ Cn1C0.
(. 11.92.)
3
1. . p ,
p > 1 p , 1 p. , 1 . , , .
3.1. . , .
3.2. , 17.
3.3. , 30- .
3.4. n > 2. , n n! .
3.5. p q, - p2 2q2 = 1.
3.6. , n! + 1 n + 1, n + 1 .
3.7. , p = 4k + 3 -. (. 4.127.)
3.8. , p = 6k + 5 -. (. 4.128.)
3.9. , n d 6
n.
3.10. n -?
3.11. 111, 1111, 11111,111111, 1111111. (. 4.25.)
28 3.
3.12. , 1000 .
3.13. , n n , .
3.14. ) 5; ) 6 , - ?
3.15. , ?
3.16. , 15 , d. , d > 30000.
. , 2 -.
3.17. , 3, 5 7 - -.
3.18. , - .
3.19. , n > 2 2n 1 2n + 1 .
3.20. n n4 + 4 ?
3.21. , P(n) = n2 + n + 41 n ?
3.22. {pn} (p1 = 2, p2 = 3,p3 = 5, . . . ). , pn > 2n n > 5. n pn>3n?
3.23. pn+1 < p1p2 . . . pn.
3.24. , p1p2 . . . pn + 1 -?
3.25. . :
e1 = 2, en = e1e2 . . . en1 + 1 (n > 2).
en ? (. 4.79.)
3.26. . , an + 1 , a ... 2 n = 2k. ( fk = 22
k+ 1
.
2. 29
3.27. , fn 2fn 2.
3.28. , fn n > 1 .
3.29. . , an 1 , a = 2 n.
q = 2p 1 .
3.30. Pn(x) = anxn+. . .+a1x+a0 - (n > 1, an 6= 0). , x = 0, 1, 2, . . . Pn(x)?
2. . () -
a1, . . . , an a1, . . . , an, . a1, . . . , an (a1, . . . , an).
a1, . . . , an 1, .
3.31. , a1, . . . , an 0, .
3.32. m n, , . ? ?
3.33. p q . [0; 1] - p + q . , , p+ q 2
1
p,
2
p, . . . ,
p 1
p,
1
q,
2
q, . . . ,
q 1
q.
3.34. 1 . , , . ?
3.35. 1.1 - a b. , a = bq+ r (a, b) = (b, r).
3.36. . m0 m1 , m1 > 0m1 - m0. , k > 1
30 3.
a0, a1, . . . , ak1 m2, . . . ,mk , m1 > m2 > m3 > . . . > mk > 0,ak > 1,
m0 = m1 a0 +m2,m1 = m2 a1 +m3,m2 = m3 a2 +m4,. . . . . . . . . . . . . .
mk2 = mk1 ak1 +mk,mk1 = mk ak,
(m0, m1) = mk.3.37. , s k 1 0 -
us, vs , usms +ms+1vs = d, d = (m0, m1). , u v :
m0u+m1v = d.
(. 6.67.)3.38. (a, b) = 1 a | bc. , a | c.3.39. (1 . . . 1
m
, 1 . . . 1 n
).
3.40. - a b, , a b = 600?
3.41. a1, a2, . . . , a49
a1 + a2 + . . .+ a49 = 540.
?
3.42. 19 19 ?
3.43. 1 1000 . , 15- : 1, 15, 31, . . . , , . - . ?
3.44. , (5a+ 3b, 13a+ 8b) = (a, b).3.45. -
?3.46. , a, b c -
(b+ c
2,a+ c
2,a+ b
2
)= (a, b, c).
2. 31
3.47. 40 18. - , , . ? , ?
3.48. x y 3x + 2y 23., 17x+ 19y 23.
3.49. , - n:
) 2n+ 13n+ 7
; ) 2n2 1
n+ 1; ) n
2 n+ 1
n2 + 1.
3.50. n
) n2 + 2n+ 4
n2 + n+ 3; ) n
3 n2 3n
n2 n+ 3?
3.51. n
) n4 + 1
n2 + n+ 1; ) n
3 + n+ 1
n2 n+ 1
?
3.52. n > 1 n3 3 n 1.
3.53. 3m n5n+ 2m
,
, m n .
3.54. , m 6= n :) (am 1, an 1) = a(m,n) 1 (a > 1); ) (fn, fm) = 1,
fk = 22k+ 1 . (. 3.39, 3.122, 6.69.)
3.55. , 22n 1 n - .
3.56. , pn+1 6 22
n+ 1.
3.57. , (a, mn) = 1 - (a, m) = 1 (a, n) = 1.
3.58. , (a, b) = 1, (2a+ b, a(a+ b)) = 1.
3.59. , (a, b) = 1, a+ b a2 + b2 1 2.
3.60. a b . , - a, 2a, 3a, . . . , ba (a, b) b.
32 3.
3.61. (a, b) = 1 (x0, y0) ax + by = 1. , x = x0 + kb, y = y0 ka, k .
3.62. ax+by = c a, b, c?
3.63. ( ):) 45x 37y = 25; ) 109x+ 89y = 1;) 19x+ 95y = 1995; ) 43x+ 13y = 21;) 10x+ 2y+ 18z = 7; ) 34x 21y = 1.3.64. ,
.3.65. , -
, 120?
3.66. a b, a+ b
a2 ab+ b2=3
13.
3.67. , (a1, a2, . . . , an) = 1,
a1x1 + a2x2 + . . .+ anxn = 1
.. a1, . . . , an 0 . -
() , . a1, . . .. . . , an [a1, . . . , an].
3.68. ) [1, 2, . . . , 2n] = [n, n+ 1, . . . , 2n];) (a1, a2, . . . , an) = (a1, (a2, . . . , an));) [a1, a2, . . . , an] = [a1, [a2, . . . , an]].3.69. n .
, , - .
) , .) -
. :
(4, 6, 9) (2, 12, 9) (2, 3, 36) (1, 6, 36),(4, 6, 9) (4, 3, 18) (1, 12, 18) (1, 6, 36).
3. 33
3.70. c, ) 7x + 9y = c 6
;) 14x+ 11y = c 5
.
3.71. c, 19x+ 14y = c 6 ?
3.72. a b . - (x, y), 0 6 x 6 b 1. N(x, y) == ax+ by.
) , c (x, y) (0 6 x 6 b 1), c = N(x, y).
) . , c, - ax+by = c , c = ab a b.
3.73*. a b . , , ax + by = c n , c
(n 1)ab+ a+ b 6 c 6 (n+ 1)ab a b.
(. 1.48.)
3.74*. 81x ++ 100y, x, y , . , - . , .
3. . ,
1, ( ) .
3.75. - 3.38.
3.76. , .
3.77. 100! ?
34 3.
3.78. n, 1999! 34n.
3.79. , n+1 2n 2n, 2n+1.
3.80. a = p11 . . . pss , b = p11 . . . pss , p1, . . . , ps, 1, . . . , s, 1, . . . , s > 0. :
) (a, b) = pmin(1,1)1 . . . pmin(s,s)s ;) [a, b] = pmax(1,1)1 . . . pmax(s,s)s ;) (a, b)[a, b] = ab.
3.81. :) [a, (a, b)] = a; ) abc = [a, b, c](ab, ac, bc);) (a, [a, b]) = a; ) abc = (a, b, c)[ab, bc, ac].
3.82. , (bc, ac, ab) ... (a, b, c)2.
3.83. , (a, b, c)[a, b, c] = abc . (a, b, c) [a, b, c] abc?
3.84. ) 2 3 5 7 11; ) 22 33 55 77 1111?3.85. k 1 6
, k .
3.86. (n) - n = p11 . . . pss , (n) . :
) (n) = (1 + 1) . . . (s + 1); ) (n) = p1+11 1
p1 1 . . . p
s+1s 1
ps 1.
3.87. n, , (n) = 6, (n) = 28.
3.88. n . ) 15; ) 81 . ?
3.89. n = 2x 3y 5z, , 30 , 35 42 , .
. f(n), - , - :
1) f(1) = 1; 2) f(m n) = f(m) f(n) (m, n) = 1.
3. 35
f(1) = 1 f(m n) = f(m) f(n) m n, f(n) .
3.90. (n) (n).3.91. (n) 6 2
n.
3.92. - . , .
3.93. (m, n) > 1. (m n) (m) (n)? - (n). (. 4.144.)
. n , (n) = 2n., 6 28 :
1+ 2+ 3+ 6 = 2 6, 1+ 2+ 4+ 7+ 14+ 28 = 2 28.3.94. . , 2k 1 = p
, n = 2k1(2k 1) .
3.95*. . , n - , n = 2k1(2k 1), p = 2k 1 .
- .
. m n , m n , , n m. , m n ,
(m) m = n, (n) n = m,
(m) = m+ n = (n).
3.96. . , p = 3 2k1 1, q = 3 2k 1 r = 9 22k1 1 , m = 2k p q n = 2k r. - .
3.97. , ) (n) > 3n; )* (n) > 100n?3.98. . n = 2p1p2,
p1 p2 , , (n) = 3n.
36 3.
3.99. , d-. , , d,
[
d
].
3.100. , -
d [
d
]=[[]
d
].
3.101. . n! n! = p11 . . . pss .
k =[n
pk
]+[n
p2k
]+[n
p3k
]+ . . .
3.102. , p n! ,
[n
p 1
].
3.103. n :
n = 2e1 + 2e2 + . . .+ 2er (e1 > e2 > . . . > er > 0).
, n! 2nr, 2nr+1.3.104. .
p n p- :
n = akpk + ak1p
k1 + . . .+ a1p1 + a0.
, p, p n!, n, p ak.
3.105. 3.101 , 1
n+ 1Cn2n (n > 0) . (. 2.115.)
3.106. , (2m)! (2n)!m!n! (m+ n)!
(m, n > 0) .
3.107. r, n!2nr
n > 1?
4. , .
{F0, F1, F2, . . . } = {0, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, . . . }
F0 = 0, F1 = 1, Fn+2 = Fn+1 + Fn (n > 0).
4. , 37
(1202 .) - ().
3.108. . - . , , , ?
3.109. , . , - , . . , . - n- ? (. 3.114.)
3.110. 6 , :
, , , - 12 . ?
3.111. F1, F2, . . . , Fn, . . . ?
3.112. .
Fn+1Fn1 F2n = (1)
n (n > 0).
n? (. 12.13.)
3.113. :) F1 + F2 + . . .+ Fn = Fn+2 1; ) F2 + F4 + . . .+ F2n = F2n+1 1;) F1 + F3 + . . .+ F2n1 = F2n; ) F21 + F22 + . . .+ F2n = FnFn+1.3.114. , n > 1 m > 0
Fn+m = Fn1Fm + FnFm+1.
: - 3.109. , .
38 3.
3.115. ) F2n+1 = F2n + F2n+1;) Fn+1Fn+2 FnFn+3 = (1)n+1;) F3n = F3n + F3n+1 F3n1.
3.116. F4n+2 FnFn+1Fn+3Fn+4.
3.117.
1
1 2 +2
1 3 + . . .+Fn
Fn1 Fn+1 .
3.118. . :
) 2 | Fn 3 | n; ) 4 | Fn 6 | n;) 3 | Fn 4 | n; ) Fm | Fn m | n.3.119. , m
Fn (n > 1), m.3.120. , m Fk.
, m | Fn , k | n.
3.121. , Fn1 Fn(n > 1) .
3.122*. . (Fn, Fm) = F(m,n).(. 3.141.)
3.123. 8 , . , -.
3.124. n, - 0 1, 1 . , Fn+2. - 3.109.
3.125. . , - n, Fm,
n =
mk=2
bkFk,
b2, . . . , bm 0 1, , bkbk+1 = 0 (2 6 k 6 m 1).
4. , 39
:
n = (bk . . . b2)F.
(. 12.14, 4.193 .)3.126. . :
Fn =n n
5,
= 1+5
2 , = 1
5
2( ) . (. 11.43, 11.75.)
3.127. :
2n1Fn =
[(n1)/2]k=0
Cn2k+15k.
(. 4.129.)3.128. , Fn
n
5,
Fn =
[n5
+1
2
].
3.129. . :
C0n + C1n1 + C
2n2 + . . . = Fn+1.
, , -, , (. , II 2.67, 3.124, 11.44 11.45.)
3.130. :
Sn = C0n C
1n1 + C
2n2 . . .
(. 11.44, 11.45.)3.131. 1 2,
n? , n = 4, :
11111, 112, 121, 211, 22.
3.132.
x n+1 + y n = 1.
40 3.
.
{L0, L1, L2, . . . } = {2, 1, 3, 4, 7, 11, 18, 29, 47, 76, 123, 199, 322, 521, . . . }
L0 = 2, L1 = 1, Ln+2 = Ln+1 + Ln (n > 0).3.133. ,
:) Ln = Fn1 + Fn+1;) 5 Fn = Ln1 + Ln+1;) F2n = Ln Fn;) L2n+1 + L2n = 5F2n+1;) Fn+2 + Fn2 = 3Fn.
(. 9.79, 11.41.)3.134. -
1 2. , n (n > 3)? , .
3.135. Ln . (. 11.77.)
3.136.
) 47+ 3
5
2
4
7 3
5
2= 1;
) 511+ 5
5
2+
9
76 34
5
2= 1.
, .
3.137*. :) x2 xy y2 = 1;) x2 xy y2 = 1.
3.138. ) , m > 2 4 5 m- .
) , F5t+2 (t > 0) t+ 1 .
3.139. 3.36 k. , m0 m1 m1 > Fk+1, m0 > Fk+2.
3.140. . m1 - t . , m0
5. 41
k m0 m1 k 6 5t.
3.141. .
1
1 1
1 1 1
1 2 2 1
1 3 6 3 1
1 5 15 15 5 1
1 8 40 60 40 8 1
1 13 104 260 260 104 13 1
- Fkn,
Fkn = Fn Fn1 . . . Fnk+1Fk Fk1 . . . F1 (0 6 k 6 n).
) , - Fkn = Fknk.
) , Fkn Fk1n1 Fkn1 ( ) 2.77).
) , .
3.142*. . A1, A2, . . . , ,
(Am, An) = A(m,n) (m, n > 1).
,
Akn = An An1 . . . Ank+1Ak Ak1 . . . A1 . (. 8.89.)
5. . a0 , a1, a2, . . . , an
an > 1. n- ()
a0 +1
a1 +1
a2 + . . . + 1an
(3.1)
42 3.
( [a0; a1, a2, . . . , an]). a1, a2, . . . , an (3.1).
3.143. 14713
129111
.
3.144. PnQn
= [1; 1, . . . , 1 n
]. Pn Qn?
3.145. ?
3.146. . (. 2) - . m0 m1 (m1 6 m0) - a0 m1 m1, m1 m2 (m2 6 m1) a1 m2 m2, . . , . (. 3.157.)
- m1/m2.
3.147. n -, n .
3.148. . - a/b , a/b. a b 3.146?
3.149. a0 , a1, . . . , an . -
P1 = 1, P0 = a0, Pk = akPk1 + Pk2 (1 6 k 6 n);Q1 = 0, Q0 = 1, Qk = akQk1 +Qk2 (1 6 k 6 n).
, k = 0, 1, . . . , n :
) PkQk
= [a0; a1, a2, . . . , ak];
) PkQk1 Pk1Qk = (1)k+1;) (Pk, Qk) = 1.
.
Pk
Qk= [a0; a1, a2, . . . , ak] (k = 0, 1, . . . , n)
5. 43
(3.1).
3.150. :
) PkQk2 Pk2Qk = (1)kak (k > 2);) PkQk
Pk1
Qk1=
(1)k+1
QkQk1(k > 1);
) Q1 < Q2 < . . . < Qn;
) P0Q0
n, m n n , m + n m n. m : n.
4.30. a, b, c , a + b + c ... 6. , a3 + b3 + c3 ... 6.
4.31. , 1110 1 ... 100.
4.32. , , - 15?
4.33. :) 3x2 + 5y2 = 345; ) 1+ x+ x2 + x3 = 2y.
4.34. , 11999 + 21999 + . . .+ 161999 17.
4.35. , - . , 13.
52 4.
4.36. , 1 2001 - , .
4.37. , 77777
7777
... 10.4.38. x , x2 001 (
). x ( ).
4.39. . 1, 2, 3 4. , . ,
) 2004?) 2005?4.40. .
2 3, , 6., 5, , 6.
4.41. , , 37, , 37.
4.42. , p 1 6 k 6 p 1, Ckp ..
. p.4.43. , 4.42:
Ckn ... n 1 6 k 6 n 1, n .
4.44. , p 1 6 k 6 p 2, Ckpk+1 C
k2pk1 ..
. p. ?4.45. , p , a
b
(a+ b)p ap bp ... p.
4.46*. : 51 , 49 , 5 . , . 105 ?
2.
4.47. , n , - n, , n.
3. 53
4.48. , - , .
4.49. 99 1, 2, . . . , 99. . - 1, 2, . . . , 99. , , 99 -. , .
3. . m > 1. a b -
m, m. a b (mod m).
4.50. :) a b (mod 0); ) a b (mod 1)?4.51. . , a b (mod m)
c d (mod m), ) a+ c b+ d (mod m); ) ac bd (mod m).. m
a m. a.
4.52. , a mt+ a, t .
4.53. , a b , a b (mod m).
. , .
4.54. , m x1, . . . , xm - m, m.
4.55. x1, x2, . . . , xm m. a b yj = axj + b (j = 1, . . . , m) m?
4.56. , , : ,, , . ,
54 4.
. , m = 6 :
+ 0 1 2 3 4 5
0 0 1 2 3 4 5
1 1 2 3 4 5 0
2 2 3 4 5 0 1
3 3 4 5 0 1 2
4 4 5 0 1 2 3
5 5 0 1 2 3 4
0 1 2 3 4 50 0 0 0 0 0 0
1 0 1 2 3 4 5
2 0 2 4 0 2 4
3 0 3 0 3 0 3
4 0 4 2 0 4 2
5 0 5 4 3 2 1
m = 7, 8, . . . , 13.
4.57. a b (mod m) ac bc (mod m) -?
4.58. ab (mod m) acbc (mod mc)?4.59. 100 . 1 5
. , . - . (. 5.81.)
4.60. - 8 . , 8, . . 2002 ?
4.61. - , 21 , 4 , 1999 . - , 100? (: , , 3 , , .)
4.62. 6 , - 15, 16, 18, 19, 20 31 . 5 , , . ?
4.63. , n2 3, 4, 5, . . . , 9.
4.64. ,
ax2 + bx+ c = 0
, .
3. 55
4.65. , , 0. - , , 0?
4.66. , -, .
4.67. 22001 3, 5, 7, . . . , 17.4.68. 7. ,
. , 7.
4.69. p , p, p + 10, p + 14 .4.70. , p 8p2 + 1. p.4.71. , p p2+2. ,
p3 + 2 .4.72. 6
, .
4.73. 7777
.
4.74. n2 + 1
3 n?
4.75. a b . , ) a2+b2 ... 3, a2+b2 ... 9; ) a2+b2 ... 21, a2+b2 ... 441.4.76. a, b, c d , a4 + b4 + c4 + d4 ... 5.
, abcd ... 625.4.77. a, b c , a3 + b3 + c3 ... 7. ,
abc ... 343.4.78. 17 21999 + 1.4.79.
en? (. 3.25.)4.80. -
. , 3, 5.
4.81. m n (n > 1).,
) m+ 1; ) m 1 .
4.82. n an = 5n2 + 10n + 8 3? 4?
56 4.
4.83. n n2 6n 2 ) 8; ) 9; ) 11; ) 121?4.84. n n2 n 4 ) 17; ) 289?4.85. x, x 3 (mod 7), x2
44 (mod 72), x3 111 (mod 73).4.86. , 22225555 + 55552222 ... 7.4.87. :) 1+ 2+ 3+ . . .+ 12 1+ 2+ 22 + . . .+ 211 (mod 13);) 12 + 22 + 32 + . . .+ 122 1+ 4+ 42 + . . .+ 411 (mod 13). -
?4.88. , 1k + 2k + . . . + 12k 13
k = 1, 2, . . . , 11.4.89. , 6n+ 11m 31, n+ 7m
31.4.90. , ax4+bx3+cx2+dx+e, a, b, c, d, e
, x 7. , a, b, c, d, e 7.
4.91. ,
P(x) = anxn + . . .+ a1x+ a0
x = 0 x = 1 , P(x) = 0 .
4.92. , pp+2 + (p + 2)p 0 (mod 2p + 2), p > 2 .
4.93. :) 8x 3 (mod 13); ) 7x 2 (mod 11);) 17x 1 (mod 37); ) 80x 17 (mod 169). ax b (mod m), -
ax+my = b.4.94. 1xy2 x12y, ,
7.4.95. ax b (mod m)? -
.4.96. a ax 1 (mod p)
a?
3. 57
4.97. . , p
(p 1)! 1 (mod p).4.98. . ,
n > 1 (n 1)! 1 (mod n),
n .4.98 . .
p > 2 . p- ,p- ? (, -, .) .
4.99. . , p - ,
(p 2)! 1 (mod p).4.100. ., p p+2
- ,
4((p 1)! + 1) + p 0 (mod p2 + p).4.101. , a1, . . . , an 1
a1a2 + a2a3 + . . .+ an1an + ana1 = 0.
, n ... 4. F(x1, . . . , xn) -
x1, . . . , xn. ,
F(x1, . . . , xn) = 0 (4.1)
F(x1, . . . , xn) 0 (mod m) (m > 1). (4.2), m (4.2) , (4.1) .
4.102. , :
) x2 + y2 = 2003; ) 15x2 7y2 = 9;) 12x+ 5 = y2; ) x2 5y+ 3 = 0;) x2 + 7y3 + 6 = 0; ) x41 + . . .+ x414 = 1999;) x2 + y2 + z2 = 1999; ) 8x3 13y3 = 17.
58 4.
4.103. , .
4.104. . ,
Hn = 1+1
2+1
3+ . . .+
1
n
n > 1 .4.105.
1! + 2! + . . .+ n! = m2.
4.106.
2x 1 = 5y.
4.107. (m, n) = 1, a b (mod mn) a b (mod m) a b (mod n).
4.
4.108. n, 10n 1 ) 7; ) 13; ) 91; ) 819.4.109. , ) 111 . . . 1
12
... 13; ) 111 . . . 1 16
... 17.
. p p - a.
ap1 1 (mod p).4.110. , (1+ 1+ . . .+ 1)p -
.4.111. p , p 6= 2, 5. ,
111 . . . 11, p. : ,
, .4.112. n n2001 n4 11?4.113. ,
, 0 1.4.114. p a, p. k
, ak 1 (mod p). , p 1 k.
4. 59
4.115. , - : p , - a
ap a (mod p).4.116. ,
a12 + b12 + c12 + d12 + e12 + f12 ... 13.
, abcdef ... 136.
4.117. -. p > 2 . - p- a ? (, , .) - .
4.118. 103 ) 5102; ) 3104.
4.119. , 30239 + 23930 .
4.120. 2571092 + 1092?
4.121. , p , p 6= 2, 5, 1/p p 1. , p 1.
4.122. p . , - 2p 1 2kp+ 1.
4.123. n , 17. , n8 + 1, n8 1 17.
4.124. , p
1 . . . 1 p
2 . . . 2 p
3 . . . 3 p
. . . 9 . . . 9 p
123 . . . 9 ... p.
4.125. p > 2 a, p, x2 a (mod p). ,
a(p1)/2 1 (mod p).4.126. , x2 + 1 p,
p = 4k+ 1.
4.127. 4.126 , - p = 4k+ 1. (. 3.7.)
60 4.
4.128. , p p = 4k + 1 x = (2k)! x2 + 1 0 (mod p).
4.129. 3.127 , - p Fp Fp+1 p.
4.130. p p > 3. , -
x2 + x+ 1 0 (mod p), p 1 (mod 6). 6n+ 1. (. 3.7.)
4.131. p p > 5. , -
x4 + x3 + x2 + x+ 1 0 (mod p), p 1 (mod 5). 5n+ 1.
. (n) 1 n, n.
4.132. a) (17); ) (p); ) (p2); ) (p).
4.133.
(1) +(p) +(p2) + . . .+(p),
? (. 4.149.)4.134. (n)
. a b
1, 2, 3, . . . , b
b+ 1, b+ 2, b+ 3, . . . , 2b
. . . . . . . . . . . . , . . .
(a 1)b+ 1, (a 1)b+ 2, (a 1)b+ 3, . . . , ab.
b? a? , .
. -m , ,
4. 61
. (, a m, a m.)
4.135. m?
4.136. x1, x2, . . . , xr m. a b yj = axj+b (j = 1, . . . , r) m?
4.137. (m, n) = 1, x y m n . , A = xn+ym mn. .
4.138. n = p11 . . . pss .
(n) = n(1 1/p1) . . . (1 1/ps)
) ;) (. 2.99).4.139. ) (x) = 2; ) (x) = 8; ) (x) = 12; ) (x) = 14.4.140. 1 5 -
?4.141. ) (x) = x/2; ) (x) = x/3; ) (x) = x/4.4.142. n :a) (n) = n 1; ) (2n) = 2(n); ) (nk) = nk1(n)?4.143. ) (5x) = 100; ) (7x) = 294; ) (3x 5y) = 600.4.144. , (m, n) > 1. (m n) (m)
(n)? (. 3.93.)4.145. a = 2(a).4.146. , n > 2, -
n.4.147.
n.4.148. n
. , n = 12 :
0
1,1
12,1
6,1
4,1
3,5
12,1
2,7
12,2
3,3
4,5
6,11
12.
62 4.
d, d - n?
4.149. . d|n
(d) = n,
d|n
, n
(. 4.133.)
4.150. . n n . n ?
4.151. :) (m)(n) = ((m, n))([m, n]);) (mn)((m, n)) = (m)(n) (m, n). . . m > 1 (a, m) = 1.
a(m) 1 (mod m).
(. 4.197.)
4.152. , 0001?
4.153. ) , m = pn;) .
4.154. , 751 1 103.
4.155. p > 2 . ,
7p 5p 2 ... 6p.
4.156. x, - ax+ b 0 (mod m), (a, m) = 1.
4.157. , a:a) a5 a ... 30; ) a11 a ... 66;) a17 a ... 510; ) a73 a ... 2 3 5 7 13 19 37 73.4.158. , m
n, 2n 1 ... m.
4.159. , n 2n! 1 n.
5. 63
4.160. . , 561 : (a, 561) = 1, a560 1 (mod 561).
, , -.
4.161. a, a10 + 1 10.
4.162. . m = p11 . . . pss m . (m) (p11 ), . . . , (pss ):
(m) = [(p11 ), . . . , (p
ss )].
, a , (a, m) = 1,
a(m) 1 (mod m).
5.
4.163. 3, 9 11. N
N = anan1 . . . a1a0.
:) N ... 3 an + an1 + . . .+ a1 + a0 ... 3;) N ... 9 an + an1 + . . .+ a1 + a0 ... 9;) N ... 11 an an1 . . . a1 + a0 ... 11.4.164. , 100 , 100
100 , ?4.165. 2, 4, 8, 5 25.
2, 4, 8, 5 25.4.166. xy9z, 132.4.167. 13xy45z, 792.4.168. . N, -
. , , . . - , , N. , N 9.
64 4.
4.169. 9 1234 . . . 500? ( 1 500.)
4.170. , 192021 . . . 7980 1980.4.171., abcd 99 ,
ab+ cd 99.4.172. {xn} : x1 =
= 32001, . x5.
4.173. , , 225.
4.174. ?
4.175. a b . a b?
4.176. , n > 6 , 1.
4.177. 8n. , , , , . , n = 2001?
4.178. :) 4237 27925 = 118275855; ) 19652 = 3761225;) 42971064 : 8264 = 5201; ) 5
371293 = 23.
4.179. , - : , . ab cd = effe. ?
4.180. , 230 , .
4.181. , 2 , 2?
4.182. 19. N 19:
1) N;2)
2;3) 1) 2) ,
, 19.
5. 65
4) 19, 19 | N, 19 - N. .4.183.
10n 1 . , 21, 7.
21?4.184. x y xxyy
?4.185. , 12 -
.4.186. , N 5N
, N 9.4.187. ) 30-; ) 20- ,
1, 2, 3, 4, 5. , , . . , 9, -?
4.188. - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, . , .
4.189. . N N = anan1 . . . a1a0, ri- 10i m (i = 0, . . . , n). , N m , M = anrn + an1 + . . .. . . + a1r1 + a0 m.
4.190. - 3, 9, 6, 8, 12, 15, 11, 7, 27, 37.
ri , , , 10i ri (mod m).
4.191. , 2 , 2. , 2 m > 1.
4.192. , - :
1) 5 , 5;
2) 7 , , - , 7.
66 4.
4.193. , , , , 3 9.
4.193 . ) 2, ) 3, ) 5, , .
6.
. m1, . . . , mn , (mi, mj) = 1 i 6= j, m = m1 . . .mn, a1, . . . , an, A . x ,
x a1 (mod m1),. . . . . . . . . . . . . .x an (mod mn)
(4.3)
A 6 x < A+m. (. 6.51.)
. - ( ) -. - .
4.194. n an = n2 + 3n + 1 55?
4.195. :) 1910 66; ) 1914 70; ) 179 48; ) 141414 100.
4.196. m1, . . . , mn .,
a b (mod m1 m2 . . . mn)
a b (mod m1),a b (mod m2),. . . . . . . . . . . . .a b (mod mn).
6. 67
4.197. m1, . . . ,mn . -, x = (m2m3 . . .mn)(m1)
x 1 (mod m1),x 0 (mod m2),. . . . . . . . . . . . .x 0 (mod mn).
4.198. , x, (4.3).
4.199. .
4.200. x, :
){x 3 (mod 5),x 7 (mod 17); )
{x 2 (mod 13),x 4 (mod 19).
4.201. , - 2, 3, 5, 7 1, 2, 4, 6 .
4.202. , . 4, 5 6 , , 7 , . ?
4.203. 1000! 10250.
4.204. a , a + 1 3, a + 2 5, a + 3 7, a + 4 11, a + 5 13.
4.205. m1, m2, . . . , mn . , x1, x2, . . . , xn m1, m2, . . . , mn ,
x = x1m2 . . .mn +m1x2m3 . . .mn + . . .+m1m2 . . .mn1xn
m1m2 . . .mn. .
4.206. ., x - , a1, . . . , an, - (4.3) m1, . . . , mn . .
68 4.
4.207. , m1, . . . , mn -. , c
m1 . . .mn
ni/mi (y = 1, . . . , n).
4.208. , 454 2, 7 9?
4.209. , - , , .
4.210. -. ) 625 , :
6252 = 390 625.
x2 x (mod 10000)?) , k 4 k
00 . . . 00, 00 . . . 01 , -, : - , .
4.211. . , (1 37) . , , , , .
, 9 3 3, , 2 2.
4.212. . - , , , , ( ),, , . 12- , 12 . , :
, 0 1 ( );, 2 3 ( );, 4 5 ( );
6. 69
, 6 7 ( );, 8 9 ( ). 60- 5 .
, 5 .
5, ,
1. . , -
= m/n, m , n . -. Q. , .
.
= 0,a1a2 . . . akb1b2 . . . bnb1b2 . . . bnb1b2 . . . bn . . . ,
b1b2 . . . bn , - , . b1b2 . . . bn , a1a2 . . . ak , n
= 0,a1a2 . . . ak(b1b2 . . . bn).
5.1. :
) 17; ) 2
7; ) 1
14; ) 1
17.
5.2. a b , 0,aaaaa . . . = 0,bbbbb . . .
5.3. 1
49= 0,0204081632 . . .
, 2?
5.4. . - :
1
243= 0,004115226337448 . . .
1. 71
5.5. - :
) 0,(12) + 0,(122); ) 0,(3) 0,(4); ) 0,(9) 0,(85).5.6. , ,
.
5.7. n 1n
?
5.8. ) = 0,101001000100001000001 . . . ;) = 0,123456789101112131415 . . . ?
5.9. , , .
5.10. ,
2. , ,
, .
5.11. n, 1n
1n+ 1
.
5.12. , [2k2] (k = 0, 1, . . . )
.
5.13. :) 317; ) 3
3
2; ) sin 1;
)2+
3; ) cos 10; ) log2 3.
)2+
3+
5; ) tg 10;
5.14. . , ) 8x4 + 4y4 + 2z4 = t4; ) x2 + y2 + z2 + u2 = 2xyzu;) x2 + y2 + z2 = 2xyz; ) 3n = x2 + y2
.
5.15. , x3 + x2y + y3 = 0 - (0; 0).
5.16. ) ?) ?
72 5. , ,
) -?
5.17. x2+ax+b = 0 1+3.
a b, , .5.18. a, b, c . , a,b,c .
5.19. :
2
3+
5
13+
48.
5.20.
3
6+
847
27+
3
6
847
27= 3.
5.21. 17 :
) 11+
2+
12+
3+ . . .+
199+
100
;
)2+
3/2
2+2+
3+
2
3/2
22
3;
)
|402 57|
402+ 57.
5.22. :) 320+
392+
320
392;
) 352+ 7
352 7;
)x+ 6
x 9+
x 6
x 9 (9 6 x 6 18).
5.23. . 10+
24+
40+
60.
5.24. . :a
b =
a+
a2 b
2a
a2 b
2.
(. 7.15.)5.25*. ,
2+
3+
5+
7+
11+
13+
17
.5.26. a b loga b -
?
1. 73
5.27. , sin x cos x , tg(x/2) .
5.28. - . , .
5.29. ?
5.30. . , n 6= 4 n- .
5.31. , (2;3)
.5.32. :) 11+
a; ) 1
2+2+
3; ) 1
3a+
3b+ 3
c.
) 1a+
b+
c; ) 1
a+4ab+
b;
) 11 3
a+
3a2; ) 1
42+
44+
48+ 2
;
5.33. n (2 + 1)n (
2 1)n
?5.34. :
)
2+
2+ . . .+
2+
6
10
=10242+
3+
10242
3;
)
2+
2+ . . .+
2+
2
n
= 2 cos pi2n+1
.
5.35. e. e - e = lim
n(1+ 1/n)n. , ) e = lim
n(2+ 1/2! + 1/3! + . . .+ 1/n!);) e = 2+ 1/2! + 1/3! + . . .+ 1/n! + rn, 0 < rn 6 1/(n!n);) e .
(. 11.73, 7.51).5.36*. e . N ,
. , k .
74 5. , ,
, N > [k! e], , - . (. 2.33.)
5.37*. {xn} {dn}
x1 = 1, xn+1 = [2xn(xn + 1) ], dn = x2n+1 2x2n1 (n > 1).
, 2
2 = (d1, d2d3 . . . )2. (
2
.)
2. -
, .. n , -
n En = 11 . . . 1 n
.
. - .
5.38. , 10n 1
m= a1a2 . . . an
, 1/m 1/m = 0, (a1a2 . . . an).
5.39. , (m, 10) = 1, En, m. ?
5.40. {p/q} {10kp/q}?
5.41. , (m, 10) = 1, - 1/m .
. , .
5.42. - 1/m, - .
5.43. (n, 10) = 1, m < n, (m, n) = 1, t , 10t 1 ... n. , t m/n. ?
2. 75
5.44. , (m, 10) = 1, 9En/m, n- ( ) - 1/m. , (m, 3) = 1 En , m, 9En/m .
5.45. , (m, 30) = 1, , 1/m 9.
5.46*. . 1/7 N == 142857. : (142+ 857 = 999). , q > 5 p < q p/q 2n- N =N1N2 , N1 +N2 = 99 . . . 9
n
.
5.47*. . N = 142857 . : 2 142 857 = 285 714, 3 142 857 = 428 571 . . . , 1, 2, 3, . . . , 6 -; 14+28+57 = 99; N2 = 20408122449, 20408+122449 = 142857 = N.
. 1/17, 1/19? .
5.48. L(m) 1/m. , (m, 10) = 1, L(m) (m).
5.49. (m, n) = 1. , - m/n (m).
5.50. , (m1, 10) = 1 (m2, 10) = 1, - L(m1m2) = [L(m1), L(m2)]. 1/m1 + 1/m2?
5.51. , .
5.52. , .
5.53. , , - 5, 6 8 .
5.54. m m = 2a5bm1, (10, m1) = 1. k = max(a, b). , 1/m (k+1)- , , 1/m1.
5.55*. 1/107, 1/131,1/151. ( , .)
76 5. , ,
3.
5.56. 1 ,3 , 9 , 27 81 . 61 , ?
5.57. , 1 . 10 1 ?
5.58. . -. . n . ?
5.59. 4 .
) ;) ?5.60. 4 . -
, - 1 40 ?
5.61. ) . , . . , , 30 . , , 15 ?
) ( ) , ?
5.62. ) , - . , , , , . , -, , . ?
) , 2 ?
5.63. : 1. 0
) 100; ) n? (. 6.77.)5.64. . ,
x n. , , n = 16,
3. 77
15 x16 = x x . . . x, :
x1 = x x = x2, x2 = x1 x1 = x4, x3 = x2 x2 = x8, x4 = x3 x3 = x16.
n = 2e1 + 2e2 + . . .+ 2er (e1 > e2 > . . . > er > 0).
, xn
b(n) = e1 + (n) 1
, (n) = r n. (. 11.88.)
5.65. l(n) , xn. n = 15 n = 63 , , n l(n) < b(n).
5.66. 1 31 5
1 3 5 7
9 11 13 15
17 19 21 23
25 27 29 31
2 3 6 7
10 11 14 15
18 19 22 23
26 27 30 31
4 5 6 7
12 13 14 15
20 21 22 23
28 29 30 31
8 9 10 11
12 13 14 15
24 25 26 27
28 29 30 31
16 17 18 19
20 21 22 23
24 25 26 27
28 29 30 31
, . , , - ? , 1 63?
5.67. . ) 27 ( ). . - , ( , , , . .). , . , - . . , , ?
78 5. , ,
) , 3n (n < 9) ?
5.68. : 1, 2 3. , , . , ?
5.69. 1 200. ,
) ;) , ?
5.70*. 1 200, . ( ) . , ?
5.71. , A
A = a0 + 2a1 + 22a2 + . . .+ 2
nan,
ak = 0, 1 1 akak+1 = 0 0 6 k 6 n1, .
5.72. . 0 1 . (1/3; 2/3) , , . , , .
) .) , 1/4 .)
2
3+2
9+2
27+2
81+ . . .
. , .
) , x [0, 2] x = + , .
5.73. . -
01101001100101101001 . . .
3. 79
. . - . - , , .
) 2001 ?) , ,
?) ,
01, - 10.
) , - .
) , n , n- ? (. 11.88.)
5.74. . - , 28 1 . (.1.42) . - , 0 28 1. .
5.75. . n - 1 n. , . , n = 10, : 2, 4, 6, 8, 10, 3, 7, 1, 9, 5. n J(n) . ,
) J(2n) = 2J(n) 1;) J(2n+ 1) = 2J(n) + 1;) n = (1bm1bm2 . . . b1b0)2, J(n) = (bm1bm2 . . . b1b01)2.5.76. -. , n --
m k (mk = n), m k .
1) m k
m = (ms . . .m1m0)2, k = (ks . . . k1k0)2
( ).2) -
2:
(ms, . . . , m1, m0) + (ks, . . . , k1, k0) (ns, . . . , n1, n0) (mod 2).
80 5. , ,
3) (ns, . . . , n1, n0) n:
(ns . . . n1n0)2 = n.
, 4 9 = 3,
4=(100)2, 9=(111)2, (1, 0, 0)+(1, 1, 1)(0, 1, 1) (mod 2), (011)2=3.
, - :) mm = 0; ) m k = km; ) (m t) k = m (t k);) n 6= 0
m1 m2 . . .ml = n, (5.1)
j (1 6 j 6 l), mj n < mj.5.77. . .
. () , . , .
m1, m2, . . . , ml (5.1).
) , -, - n 6= 0.
) , - - n = 0.
) .) , : 3, 4 5
?
5.78. II. - - . , 4.20.
{A, B, C} f,
f(A) f(B) = f(C), f(A) f(C) = f(B), f(B) f(C) = f(A).
, ?
5.79. II. - 4.21.
5.80. . , 6 8 = 48 . :
3. 81
- , , , . , , .
) . , , ?
) ?
) ?
5.81. . . 1 5 . , , ) ; ) . (. 4.59.)
5.82*. . 3n n n , :
, - : . , : ) -; ) . n?
5.83. 4 . ( , , ). .
5.84*. 12 . , ( , , ). , .
82 5. , ,
5.85*. 13 . , 13 , . , , ?
6
1. . x1, x2
x2 + px+ q = 0.
x1 + x2 = p, x1x2 = q.
6.1. x1, x2 x2+px+q = 0. p q
) 1x1
+1
x2; ) 1
x21+1
x22; ) x31 + x32; )
1
(x1 + p)2+
1
(x2 + p)2.
6.2. f(x) = x2 + ax + b g(y) = y2 + py + q x1, x2 y1, y2 , a, b, p, q ,
R(f, g) = (x1 y1)(x1 y2)(x2 y1)(x2 y2).
f(x) g(y) .
6.3. x2 + px + q = 0 x1 x2. , y1, y2 :
) x31, x32; )1
x21, 1x22; ) x1 +
1
x2, x2 +
1
x1; ) x2
x1, x1x2.
6.4. x1, x2 ax2 + bx+ c = 0 Sn = x
n1 + x
n2 (n > 0).
aSm + bSm1 + cSm2 = 0 (m > 2).6.5. a
x2 + 2ax+ 2a2 + 4a+ 3 = 0
? ?6.6. p q,
Ax4 + Bx2 + C = A(x2 + px+ q)(x2 px+ q)?
84 6.
6.7. a
x2 15
4x+ a3 = 0 ?
6.8. f(x) = x2+px+q. p q f(p) = f(q) = 0?
6.9. p q x2 + px+ q = 0 2p p+ q?
6.10. a ) ax2 + (a+ 1)x 2 = 0; ) (1 a)x2 + (a+ 1)x 2 = 0
?6.11. -
, y = 2x2 - .
6.12. y = x2 + px + q, - . , , -, .
6.13. , x2 + 5bx+ c = 0 x1 x2,x1 6= x2, y2+2x1y+2x2 = 0 z2 + 2x2z+ 2x1 = 0. b.
6.14. , ax2 + bx+ c bx2 + cx+ a (a 6= 0) . .
6.15. a x2 + ax+ 1 = 0 x2 + x+ a = 0 ?
6.16. x2 + px + q = 0, x2 px q = 0. , x2 2px 2q = 0.
6.17. (x; y),
y = p2 + (4 2p)x x2.
6.18. (x; y),
y = p2 + (2p 1)x+ 2x2.
6.19. (x; y),
(x a)2 + (y a)2 6 2+ a2.
1. 85
6.20. , ) (x a)(x b) + (x b)(x c) + (x a)(x c) = 0;) c(x a)(x b) + a(x b)(x c) + b(x a)(x c) = 0
.. x2 + px + q -
Opq (p; q). . a2 + ap + q = 0 , p2 4q = 0.
6.21. , ?
6.22. a Opq a2+ap+q = 0. , p2 4q = 0. (. 9.20.)
6.23. x2 + px + q = 0 x1, x2. - Opq M(p; q), :
) x1 = 0, x2 = 1; ) x1 = x2;) x1 6 0, x2 > 2; ) 1 6 x1 6 0, 1 6 x2 6 2.6.24. a,
4x2 2x+ a = 0 , x1 < 1, x2 > 1.6.25. q, p x2+px+q = 0
.6.26. Opq p2 4q = 0
p + q + 1 = 0, 2p + q + 4 = 0 . , x2 + px+ q = 0 (2; 1).
6.27. (p; q) - p2 4q = 0. .
6.28. a
(a2 + a+ 1)x2 + (2a 3)x+ (a 5) = 0
1, 1?6.29. , x2 + ax + b = 0
x2 + cx+ d = 0 1. ,
x2 +a+ c
2x+
b+ d
2= 0
86 6.
1.
6.30. x2 + px + q = 0 p q 1 1. , .
6.31. a (2 a)x2 3ax+ 2a = 0 1
2?
6.32. a (1+ a)x2 3ax+ 4a = 0 1?
6.33. a (a 1)x2 2(a+ 1)x+ 2(a+ 1) = 0 ?
6.34. m x2 (m+ 1)x+m 1 = 0 ?
6.35. r, (r4)x22(r3)x+ r = 0 , 1.
6.36. x,
(2 a)x3 + (1 2a)x2 6x+ 5+ 4a a2 < 0
a [1; 2].
2.
6.37. . P(x) Q(x), Q(x) . , T(x) R(x) ,
P(x) = Q(x)T(x) + R(x),
degR(x) < degQ(x); , T(x) R(x) - .
. P(x) Q(x)
P(x) = Q(x)T(x) + R(x),
T(x) , R(x) . - R(x) , T(x) , Q(x) P(x) (Q(x) | P(x)).
2. 87
6.38. . , P(x) x c P(c).
6.39. , n n.
6.40. - n- , n ?
6.41. x1, x2, . . . , xn anxn+. . .+a1x+a0 = 0.
) a0xn + . . .+ an1x+ an = 0; ) anx2n + . . .+ a1x2 + a0 = 0?
6.42.
P(x) = xn + an1xn1 + . . .+ a1x+ a0
x1, x2, . . . , xn,
P(x) = (x x1)(x x2) . . . (x xn).
Q(x) = P(x)P(x). , ) Q(x) 2n -
x;) Q(
x) x21, x22, . . . , x2n.
(. 9.83.)
6.43. :) x4 4x3 + 6x2 3x+ 1 x2 x+ 1;) 2x3 + 2x2 + x+ 6 x2 + 2x+ 1;) x4 + 1 x5 + 1.
6.44. P(x) = x5 17x+ 1 x+ 2.
6.45. a P(x) = x1000+ax2+9 x+ 1?
6.46.
P(x) = x81 + x27 + x9 + x3 + x
a) x 1; ) x2 1.
6.47. , P(x) = (x+ 1)6 x6 2x 1 x(x+ 1)(2x+ 1).
6.48. P(x) 2 x1, 1 x2. P(x) (x 1)(x 2)?
88 6.
6.49. ,
x3 + y3 + z3 + k xyz
x+ y+ z.6.50. n 1 + x2 + x4 + . . . + x2n2
1+ x+ x2 + . . .+ xn1?. m(x) -
. a(x) b(x) m(x), m(x). ,
a(x) b(x) (mod m(x)).6.51. .
m1(x), . . . , mn(x) , (mi(x), mj(x)) = 1 i 6= j, a1(x), . . . , an(x) . , p(x) ,
p(x) a1(x) (mod m1(x)),. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p(x) an(x) (mod mn(x))
deg p(x) < degm1(x) + . . .+ degmn(x). (. 6.131 6.140.)6.52. P(x) = (2x2 2x+ 1)17(3x2 3x+ 1)17. a) ;) x.6.53. a b P(x) = (a+b)x5+abx2+1
x2 3x+ 2?6.54. -
. , - .
6.55. R(x) xn + x + 2 x2 1.
6.56. x36x2+ax6 = 0 3. .
6.57. a P(x) = xn+axn2(n > 2) x 2?
6.58. p q x4 + 1 x2 + px+ q?
2. 89
6.59. a
P(x) = a3x5 + (1 a)x4 + (1+ a3)x2 + (1 3a)x a3
x 1?
6.60. ,
x P(x 1) = (x 26)P(x).
6.61. xnan1xn1 . . .a1xa0 = 0, an1, . . .. . . , a1, a0 > 0. , .
6.62. . , -
f(x) = anxn + . . .+ a1x+ a0
an, . . .. . . , a1, a0.
6.63. -
f(x) = anxn + . . .+ a1x+ a0?
6.64. ,
a3(b2 c2) + b3(c2 a2) + c3(a2 b2)
(b c)(c a)(a b).
. - , - .
, P1(x), . . .. . . , Pk(x) (P1(x), . . . , Pk(x)).
6.65. , P(x) = Q(x) T(x) + R(x) (P(x), Q(x)) = (Q(x), R(x)).
6.66. . P(x) Q(x), Q(x) Q(x) - P(x)., s > 1 A0(x),
90 6.
A1(x), . . . , As(x) R1(x), . . . , Rs(x) ,
degQ(x) > degR1(x) > degR2(x) > . . . > degRs(x) > 0,
P(x) = Q(x) A0(x) + R1(x),Q(x) = R1(x) A1(x) + R2(x),R1(x) = R2(x) A2(x) + R3(x),. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Rs2(x) = Rs1(x) As1(x) + Rs(x),Rs1(x) = Rs(x) As(x),
(P(x), Q(x)) = Rs(x). ( 3.36.)6.67. (P(x), Q(x)) = D(x). , -
U(x) V(x) , degU(x) 0 x > 0., m k (am, ak) = a(m,k).
6.71. {x6 x5 + x4 x3 + 5x2 = 5,
x6 2x5 + 3x4 4x3 + 2x = 0.
6.72. p 3x24px+9 == 0 x2 2px+ 5 = 0 ?
6.73. P(x) Q(x) ,
(x+ 1)P(x) + (x4 + 1)Q(x) = 1.
6.74. (- 3, . 92) P(x) Q(x),
P(x)(x2 3x+ 2) +Q(x)(x2 + x+ 1) = 21.
2. 91
6.75. P(x) Q(x), -
P(x)(2x3 7x2 + 7x 2) +Q(x)(2x3 + x2 + x 1) = 2x 1.
6.76. 2n+ 1n(n+ 1)
n n+ 1?
6.77. .
Pn(x) = anxn + an1x
n1 + . . .+ a1x+ a0 (an 6= 0) x = c , n . Pn(x)
Pn(x) = (. . . (anx+ an1)x+ . . .+ a1)x+ a0.
(. 5.63.) bn, bn1, . . . , b0 , -
Pn(c),
bn = an, bk = c bk+1 + ak (k = n 1, . . . , 0)., Pn(x) (x c) -
, bn1, . . . , b1, b0. , - :
Pn(x) = (x c)(bnxn1 + . . .+ b2x+ b1) + b0.
6.78. . - :
an+1 bn+1 = (a b)(an + an1b+ . . .+ bn);
a2n+1 + b2n+1 = (a+ b)(a2n a2n1b+ a2n2b2 . . .+ b2n).
6.78 . , n > 2
nn1 1 ... (n 1)2
6.79. . , Pn(x) (x c):
Pn(x) =
nk=0
ck (x c)k,
92 6.
ck
ck =P(k)(x)
k!
x=c
(0 6 k 6 n).
(. 11.21.)6.80. , x4 + 2x3 3x2 4x + 1
x+ 1.6.81. P(x+ 3) x, P(x) = x4 x3 + 1.
3. . -
, . () . - , . -, , , , .
-, .
6.82. - :
) x4 + 4; ) (a+b+ c)3 a3 b3 c3;) 2x3 + x2 + x 1; ) (xy)5 +(y z)5 +(z x)5;) x10 + x5 + 1; ) a8 +a6b2 +a4b4 +a2b6 +b8;) a3 +b3 + c3 3abc; ) (x2 + x+ 1)2 + 3x(x2 + x+ 1)+ 2x2;) x3 + 3xy+y3 1; ) a4 +b4 + c4 2a2b2 2a2c2 2b2c2;) x2y2 x2 + 4xyy2 + 1; ) (x+ 1)(x+ 3)(x+ 5)(x+ 7)+ 15.
(. 9.8.)6.83. -
x4 + x3 + x2 + x+ 12?6.84. , x4+px2+q
.6.85. :
(a+ b+ c)5 a5 b5 c5
(a+ b+ c)3 a3 b3 c3.
4. 93
6.86. , m
(x+ y+ z)m xm ym zm
(x+ y+ z)3 x3 y3 z3.
6.87. a, b, c . , -
a2(c b) + b2(a c) + c2(b a)
.
6.88. , a, b, c
1
a+1
b+1
c=
1
a+ b+ c,
- .6.89. , a+ b+ c = 0,
2(a5 + b5 + c5) = 5abc(a2 + b2 + c2).
6.90. . -, (p, q) = 1 p/q
P(x) = anxn + . . .+ a1x+ a0
, ) a0 ... p; ) an ... q. ,
. (. 7.41.)6.91. ,
17 -
.6.92. , cos 20 .6.93. :) x5 2x4 4x3 + 4x2 5x+ 6;) x5 + x4 6x3 14x2 11x 3.6.94. :) x4 + x3 3a2x2 2a2x+ 2a4 = 0; ) x3 3x = a3 + a3.
4. . P(x) = (x a)kQ(x), k > 1 Q(a) 6= 0.
a P(x) k. a
94 6.
1, , 1, a .
6.95. , a 1 , P(a) = 0 P (a) = 0.
6.96. P(x) , - R(x), , P(x), 1.
Q(x) = (P(x), P (x)) R(x) = P(x)Q1(x). , ) P(x) R(x);) R(x) .6.97. R(x) , :) P(x) = x6 6x4 4x3 + 9x2 + 12x+ 4;) P(x) = x5 + x4 2x3 2x2 + x+ 1.6.98. ,
P(x) = 1+ x+x2
2!+ . . .+
xn
n!
.
6.99. A B Axn+1+Bxn+1 x = 1 ?
6.100. , x2n nxn+1 + nxn1 1 n > 1 x = 1.
6.101. , P(x) , P(x) = an(x x0)n.
6.102. , n > 0 nxn+1 (n + 1)xn + 1 (x 1)2.
6.103. , n > 0
n2xn+2 (2n2 + 2n 1)xn+1 + (n+ 1)2xn x 1
(x 1)3.
6.104. , n > 0
x2n+1 (2n+ 1)xn+1 + (2n+ 1)xn 1
(x 1)3.
6.105. ,
P(x) = a0 + a1x+ . . .+ anxn
5. 95
1 m , - :
a0 a1 + a2 a3 + . . .+ (1)nan = 0,
a1 + 2a2 3a3 + . . .+ (1)nnan = 0,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a1 + 2
ma2 3ma3 + . . .+ (1)
nnman = 0.
(. 11.12.)6.106. ,
P(x) = (xn+1 1)(xn+2 1) . . . (xn+m 1)
Q(x) = (x1 1)(x2 1) . . . (xm 1).
(. 11.95.)
5. . x1, x2,. . . , xn
anxn + an1x
n1 + an2xn2 + . . .+ a1x+ a0
(an 6= 0). x1 + x2 + . . .+ xn = an1/an,
x1x2 + x2x3 + . . .+ xn1xn = an2/an,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .x1x2 . . . xn = (1)
na0/an.
. , - , .
1(x1, x2, . . . , xn) = x1 + x2 + . . .+ xn,
2(x1, x2, . . . , xn) = x1x2 + x2x3 + . . .+ xn1xn,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .n(x1, x2, . . . , xn) = x1x2 . . . xn,
.. F(x1, . . . , xn) -
-: F(x1, . . . , xn) = G(1, . . . , n) (. [23].)
96 6.
G F , , , F , G .
- - (. . 92). - F(x1, . . . , xn) m - a11 . . . ann , (a1 + 2a2 + . . .+nan) m.
6.107. :
) (x+ y)(y+ z)(x+ z); ) (x2 + y2)(y2 + z2)(x2 + z2);) x3 + y3 + z3 3xyz; ) x21 + x22 + . . .+ x2n;) x3 + y3; ) x4 + y4 + z4.
6.108., a+b+c = 0, a2+b2+c2 = 1. a4+b4+c4.
6.109. x, y, z x+ y+ z = a,1x
+1
y+1
z=1
a.
, a.
6.110. :x+ y+ z = a,
x2 + y2 + z2 = a2,
x3 + y3 + z3 = a3.
6.111. a, x1, x2, x3 x3 6x2 + ax+ a
(x1 3)3 + (x2 3)
3 + (x3 3)3 = 0.
6.112. , x3 + x2 2x 1 = 0.
6.113. , x1, x2, x3
x3 2x2 + x+ 1 = 0.
, y1 = x2x3, y2 = x1x3, y3 = x1x2.
5. 97
6.114. c
x3 + ax2 + bx+ c = 0
a b, , .
6.115. ,
x3 + px2 + qx+ r = 0
. - p, q r , , , ?
6.116. ) , x+ y = u+ v,
x2 + y2 = u2 + v2.
, n
xn + yn = un + vn.
) ,
x+ y+ z = u+ v+ t,
x2 + y2 + z2 = u2 + v2 + t2,
x3 + y3 + z3 = u3 + v3 + t3.
, n
xn + yn + zn = un + vn + yn.
6.117. :
)
x+ y+ z = 6,
1
x+1
y+1
z=11
6,
xy+ yz+ xz = 11;
)
x2
y+y2
x=7
2,
1
y+1
x=1
2;
)
x(y+ z) = 2,y(z+ x) = 2,z(x+ y) = 3;
)
x+ y+ z = 1,xy+ xz+ yz = 4,x3 + y3 + z3 = 1;
){x2 + y2 + x+ y = 32,
12(x+ y) = 7xy;){x2 + y2 = 12,
x+ y+ xy = 9.
6.118. a, b, c
x4 ax3 bx+ c.
98 6.
.
6.119. , a, b, c a + b + c = 0. , 2a4 + 2b4 + 2c4 .
6.120. ax3 + bx2 + cx + d = 0, , .
6.121. a b x3+ax+b = 0 - , ?
6.122. a, b, c , p , r R . , p, r, R, a, b, c.
1
ab+1
bc+1
ac=
1
2rR.
6.123. {x+ y = uv,
u+ v = xy.
6.124. ) 4x3 18x2 + 24x = 8, 4x3 18x2 + 24x = 9;) 4x3 18x2 + 24x = 11, 4x3 18x2 + 24x = 12?
6.
6.125.
c(x a)(x b)
(c a)(c b)+ b
(x a)(x c)
(b a)(b c)+ a
(x b)(x c)
(a b)(a c)= x.
6.126.
c2(x a)(x b)
(c a)(c b)+ b2
(x a)(x c)
(b a)(b c)+ a2
(x b)(x c)
(a b)(a c)= x2.
6.127. x1 < x2 < . . . < xn . f1(x), f2(x), . . . , fn(x) n1, fi(xi) = 1 fi(xj) = 0 i 6= j (i, j = 1, 2, . . . , n).
6.128.
f(x) = f1(x) + f2(x) + . . .+ fn(x),
6. 99
fi(x) .
6.129. x1 < x2 < . . . < xn . , y1, y2, . . . , yn f(x) n 1 , f(x1) = y1, . . . , f(xn) = yn.
6.130. A, B C P(x) xa, x b x c. (x a)(x b)(x c).
. n1, x1, . . . , xn ( ) - y1, . . . , yn, .
6.131. f(x) (x xi)? (. 6.51).
6.132. f(x) 2, - :
) f(0) = 1, f(1) = 3, f(2) = 3;) f(1) = 1, f(0) = 2, f(1) = 5;) f(1) = 1, f(0) = 0, f(2) = 4.
6.133. - . . 12,14 15 7, 5 11 . 13 ? 16 ?
6.134. . - , 12, 14 15 5, 7 2 . 13 ?
6.135. 100 . , -. , 100 - .
6.136. z+ ay+ a2x+ a3 = 0,
z+ by+ b2x+ b3 = 0,
z+ cy+ c2x+ c3 = 0.
100 6.
6.137. a, b c . ,
x+ ay+ a2z = 0,
x+ by+ b2z = 0,
x+ cy+ c2z = 0,
x = y = z = 0.
6.138. f(x) = x10 + a9x9 + . . .+ a0 ,
f(1) = f(1), . . . , f(5) = f(5).
, f(x) = f(x) x.
6.139. P(x) = anxn + . . . + a1x + a0 . ,
|3n+1 P(n+ 1)|, . . . , |31 P(1)|, |1 P(0)|
1.
6.140. , f(x) , n,
f(x)
(x x1)(x x2) . . . (x xn)
(x1, x2, . . . , xn ) n :
A1
x x1+
A2
x x2+ . . .+
An
x xn,
A1, A2, . . . , An . (. 6.51.)
6.141.
x1
a1 b1+
x2
a1 b2+ . . .+
xn
a1 bn= 1,
x1
a2 b1+
x2
a2 b2+ . . .+
xn
a2 bn= 1,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .x1
an b1+
x2
an b2+ . . .+
xn
an bn= 1.
7
1. . z =
= x + iy, x y , i - , , 1; x z, y ( x = Re z, y = Im z). z x = 0, y 6= 0 - . z= x iy z = x + iy. - C.
7.1. z = x+ iy, z = x + iy . ) z+ z ; ) z z ; ) z/z .7.2. :) z+ z = z+ z; ) z/z = z/z;) z z = z z; )(z)= z.. z = x+ iy
(x; y) Oxy - . r =
x2 + y2
z (r = |z|). , Oxy Ox (x; y), z(r = arg z). , arg z pi pi.
|z| = r, arg z = , z z = r(cos+ i sin). - z. z = x+ iy - z.
7.3. :) z+ z= 2Re z; ) z z= 2i Im z; ) z z = |z|2.7.4. :) |z1 + z2| 6 |z1| + |z2|; ) |z1 z2| >
|z1| |z2|; ) |z 1| 6 | arg z|, |z| = 1.
102 7.
7.5. :
) 1+ i; ) sin pi6
+ i sin pi6;
) 2+3+ i; ) cos+ i sin
cos i sin.
) 1+ cos+ i sin;7.6. -
:
) |z| 6 1; ) argz iz+ i
= pi4; ) |z i| + |z+ i| = 2;
) |z i| 6 1; ) Re(z2) 6 1; ) Im 1z<
1
2;
) |z| = z; ) |iz+ 1| = 3; ) pi6< arg(z i) < pi
3?
)z 1z+ 1
< 1;7.7. min |3+ 2i z| |z| 6 1.7.8.
:) , ;) , ;) , , -
;) 1 ( ) O,
.
7.9. z, - |z 1 i| = 2|z+ 1 i|.
7.10. . , |z a| = k|z b| k 6= 1 (a b ).
7.11. , z1 z2
|z1 + z2|2 + |z1 z2|
2 = 2(|z1|2 + |z2|
2).
?
7.12. , aj, bj (1 6 j 6 n)
(a1 + a2 + . . .+ an)2 + (b1 + b2 + . . .+ bn)2 66a21 + b
21 +
a22 + b
22 + . . .+
a2n + b
2n.
1. 103
7.13. , x + iy = (s + it)n, x2 + y2 = (s2 + t2)n.
7.14. . :
(a2 + b2)(u2 + v2) = (au+ bv)2 + (av bu)2.
(. 1.6.)
7.15. , z == a+ ib
w = (
a2 + b2 + a
2 i
a2 + b2 a
2
).
, , ? (. 5.24.)
7.16. )3 4i; )
24+ 70i; )
7 24i;
)
2+ i2; )
1+ i
3; )
12 5i.
7.17. -:
) z2 + z+ 1 = 0; ) z2 (3+ 2i)z+ 6i = 0;) z2 + 4z+ 29 = 0; ) z2 (3 2i)z+ 5 5i = 0;) z2 (2+ i)z+ 2i = 0; ) z2 (5+ 2i)z+ 5+ 5i = 0.7.18. :) z4 4z3 + 6z2 4z 15 = 0; ) z4 + (z 4)4 = 32;) z3 + 3z2 + 3z+ 3 = 0; )
(1 ix
1+ ix
)= i.
7.19. x4 + px2 + q = 0, p2 4q < 0?
7.20. , |z| = 1 (z 6= 1), - t z = (1+ it)(1 it)1.
7.21. y(x) = |x +x2 1| (x -
).
7.22. z .
) 2z2; ) 3z+ z2; ) (z i)1; ) Rz+ zn ( < R).) z+ 3z2; ) z3; ) (z 2)1;7.23. z
1 i, 2 i, 2+ 2i, 1+ 2i.
104 7.
a) z2; ) z3; ) z1?
7.24. . . , z = r(cos+ i sin):
zn = rn (cosn+ i sinn) (n > 1).
n n- :
wk = r1/n
(cos + 2kpi
n+ i sin + 2kpi
n
)(k = 0, . . . , n 1).
(. 12.11.)
7.25. :a)i; ) 4
1; )
8i; ) 3
1 i; ) 6
1; ) 8
i3 1.
7.26. , wk (k = 0, . . . , n 1), - wn = z z - n-. (. 8.2.)
7.27. , zn = 1 - 1, , 2, . . . , n1.
7.28. :) z4 = z4; ) z2 + |z|2 = 0;) z2 + |z| = 0; ) (z+ i)4 = (z i)4;) z2 + z= 0; ) z3 z= 0.7.29. s
zn = 1, s .
7.30. :
) cosncosn
= 1 C2n tg2+ C4n tg
2 . . . ;
) sinncosn
= C1n tg C3n tg
3+ C5n tg5 . . . .
7.31. a) (1+ i)n; ) (1+ cos+ i sin)n;) (1+ i
3)n; ) (
3+ i)n;
)(1+ i
3
1 i
)20; )
(cos+ i sin
cos+ i sin
)n.
)(1
3 i
2
)20;
7.32. x4 + x3 + x2 + x+ 1 = 0.
1. 105
7.33. , x44 + x33 + x22 + x11 + 1 = 0 x4 + x3 + x2 + x+ 1 = 0.
7.34. :) cos 2pi
7+ cos 4pi
7+ cos 6pi
7; ) cos 2pi
7 cos 4pi
7 cos 6pi
7.
7.35. ) ,
P(x) = (cos+ x sin)n cosn x sinn
x2 + 1.) ,
Q(x) = xn sin n1x sinn+ n sin(n 1)
x2 2x cos+ 2.
7.36.
) x2n 1 = (x2 1)n1k=1
(x2 2x cos kpi
n+ 1
);
) x2n+1 1 = (x 1)n
k=1
(x2 2x cos 2kpi
2n+ 1+ 1
);
) x2n+1 + 1 = (x+ 1)n
k=1
(x2 + 2x cos 2kpi
2n+ 1+ 1
);
) x2n + 1 =n1k=0
(x2 2x cos
(2k+ 1)pi
2n+ 1
).
7.37. , ,
cosnx = Tn(cos x), sinnx = sin xUn1(cos x),
Tn(z) Un(z) n. n = 0, 1, 2, 3, 4, 5.
. Tn(z) Un(z) - .
7.38. , Tn(x) Un(x) -
T0(x) = 1, T1(x) = x; U0(x) = 1, U1(x) = 2x,
Tn+1(x) = 2xTn(x) Tn1(x), Un+1(x) = 2xUn(x) Un1(x).
(. 11.80.)
106 7.
7.39. , 2Tn(x/2) , .
7.40*. , cos = 1/3. ?
7.41. (. 6.90), , p/q Q cos(p/q) 6= 0, 1/2, 1, cos(p/q) .
7.42. ,
cosn x =n
k=0
ak cos kx, sinn x = sin xn1k=0
bk sinkx,
a0, . . . , an, b0,. . . , bn1 . - n = 2, 3, 4, 5. sinn x n
sinn x =n
k=0
ck cos kx, sinn x =n
k=0
dk sinkx.
7.43. , sin = 3/5. , sin 25 n
525, n, 5.
7.44. P0(x) = 1, P1(x) = x, P2(x) == x2 1, . . .
Pn+1(x) = x Pn(x) Pn1(x).
, P100(x) = 0 100 - [2; 2]. ?
7.45. :(1+ i tg
1 i tg
)n=1+ i tgn
1 i tgn.
7.46. , z + z1 = 2 cos, zn + zn = 2 cosn. zn + zn y = z+ z1? (. 1.5.)
7.47. x = cos
Tn(cos) = cosn, Un1(cos) =sinn
sin.
, x = sin?7.48. a, b (a, b) = 1. ,
(a + i
b)n -
(a; b) = ( 1; 1), ( 1; 3), ( 3; 1).
1. 107
. n (n> 1), n( ) . (. [20], [217].)
7.49. f(x) a+ib. , aib f(x).(. 7.82.)
7.50. , , -.
7.51. . a b .
ea+ib = limn
(1+
a+ ib
n
)n.
:
ea+ib = ea(cosb+ i sinb).
, sin x cos x - :
cos x = eix + eix
2, sin x = e
ix eix
2i.
(. 5.35, 11.73 12.12.)7.52. , z1, z2 -
ez1ez2 = ez1+z2 . (. 11.73.)7.53. , -
.7.54. ln z z?7.55.
az? (. 12.12.)
7.56. i
1 = (1)1/i 2317.
7.57. z = e2pii/n = cos 2pin
+ i sin 2pin.
a ) 1+ za + z2a + . . .+ z(n1)a; ) 1+ 2za + 3z2a + . . .+ nz(n1)a.7.58. ) :
cos+ . . .+ cosn =sin(n/2) cos((n+ 1)/2)
sin(/2);
108 7.
) :sin+ . . .+ sinn.
(. 8.11.)7.59. :
sin+ sin 3+ . . .+ sin(2n 1)
cos+ cos 3+ . . .+ cos(2n 1)= tgn.
7.60. :) cos2 x+ cos2 2x+ . . .+ cos2 2nx; ) sin2 x+ sin2 2x+ . . .+ sin2 2nx.7.61. (1 + i)n ,
:) C0100 C2100 + C4100 . . . + C100100; ) C199 C399 + C599 . . . C9999.7.62. ) :
C0n C2n + C
4n . . . = 2
n/2 cos npi4.
) :C1n C
3n + C
5n . . .
7.63. ) :
1+ C3n + C6n + . . . =
1
3
(2n + 2 cos npi
3
).
) :
C1n + C4n + C
7n + . . . ; C
2n + C
5n + C
8n + . . .
7.64. :
C1n 1
3C3n +
1
9C5n . . . =
2n
3(n1)/2sin npi
6.
7.65. :) 1+ a cos+ . . .+ ak cos k+ . . . (|a| < 1);) a sin+ . . .+ ak sink+ . . . (|a| < 1);) cos+ C1n cos 2+ . . .+ Cnn cos(n+ 1);) sin+ C1n sin 2+ . . .+ Cnn sin(n+ 1).7.66.
limk
(1+
1
2cos x+ . . .+ 1
2kcos kx
).
7.67. z1, . . . , zn , - < arg z < + pi. ,
1. 109
) z1 + . . .+ zn 6= 0; ) z11 + . . .+ z1n 6= 0.7.68. z1, z2, . . . , zn .
z = 1z1 + 2z2 + . . .+ nzn,
1, 2, . . . , n , 1 + 2 + . . .+ n = 1.
7.69. ,
1
z a+
1
z b+
1
z c= 0,
a, b, c , a, b, c, ( ).
7.70. f(x) = (xa)(xb)(xc) a, b, c. , a, b, c.
7.71. . f(x) n 1, . . . , n. M 1, . . . , n . , M.
7.72. n) x2n + xn + 1 x2 + x+ 1?) x2n xn + 1 x2 x+ 1?
7.73. , a n - (a+ 1)2n+1 + an + 2 a2 + a+ 1.
7.74. n (x+ 1)n + xn + 1 :) x2 + x+ 1; ) (x2 + x+ 1)2; ) (x2 + x+ 1)3?
7.75. n (x+ 1)n xn 1 :) x2 + x+ 1; ) (x2 + x+ 1)2; ) (x2 + x+ 1)3?
7.76. (x 1) | P(xn). , (xn 1) | P(xn).
7.77.
P(x) = x6n + x5n + x4n + x3n + x2n + xn + 1
Q(x) = x6 + x5 + x4 + x3 + x2 + x+ 1,
, n 7.
110 7.
7.78. (z 1)n = (z+ 1)n. ?
7.79. , a(z b)n = c(z d)n, a, b, c, d , . (. 7.10.)
7.80. , n > 1
n1m=1
1
sin2(pim/n)=n2 1
3.
7.81*. . ) , n > 1
(n1)/2m=1
1
m2=pi2
6pi2
2n (0 < < 1).
) :
m=1
1
m2=pi2
6.
7.82*. . P(x) x . -, a(x) b(x), P(x) == a2(x) + b2(x).
2. :Ta a;Sl l ( l);RA A ;HkA A k.
7.83. : 0, 1 i,1+ i
w =(12+
i2
)z?
7.84. w = z3?
2. 111
7.85. - :
) w = z+ a; ) w = 2z; ) w = z(cos+ i sin); ) w = z?
7.86. w = f(z) l Ox?
7.87. w = f(z) -:
) H2O T3+4i; ) Rpi/4i ; ) H21 H1/21 ;) T3+4i H2O; ) HkA; ) Rpi/4i Rpi/41 Rpi/4i Rpi/41 . O = (0; 0) . -
: (f g)(z) = f(g(z)).7.88. H2i
O.
7.89. . , - :
Hk2A2Hk1A1 =
{Ta, k1k2 = 1,
HkA, k1k2 6= 1,
a A1A2, A A1A2 k = k1 k2.
7.90. A(0; 0), B(0; 2), C(2; 2),D(2; 0) :
) w = iz; ) w = 2iz 1; ) w = z2; ) w = z1.
7.91. 2 < Re z < 3 :) w = z1; ) w = (z 2)1; ) w = (z 5/2)1?
7.92. ) |zabi|=
a2 +b2 w= 1/z;
) |z a| = R w = 2aRz2 a2 + R2
.
7.93*. n- .,
) n2;) n ctg pi
2n;
) nn/2.
112 7.
. - ,
w =az+ b
cz+ d, (7.1)
w =az+ b
cz+ d, (7.2)
= ad bc 6= 0.7.94. (7.1) (7.2) , =
= ad bc = 0?
. C - C, = 1
0, C= C {}.
7.95. , - - -.
7.96. , - (7.1) w = R/z.
8 +
1.
8.1. , , - n- , .
8.2. :
a) cos pi5
cos 2pi5
=1
2;
) 1sin(pi/7)
=1
sin(2pi/7)+
1
sin(3pi/7);
) sin 9 + sin 49 + sin 89 + . . .+ sin 329 = 0.(. 7.26.)
8.3. ) cos pi
9cos 4pi
9cos 7pi
9; ) cos pi
7+ cos 3pi
7+ cos 5pi
7.
8.4. cos 36 cos 72.8.5. ) , , -
36 (. . ).
) -
2.
8.6. 0 < x < 90:
a)13 12 cos x+
7 4
3 sin x = 2
3;
)2 2 cos x+
10 6 cos x =
10 6 cos 2x;
)5 4 cos x+
13 12 sin x =
10.
8.7. :
arctg 1+ arctg 12+ arctg 1
3=pi
2.
8.8. :
ctg 30 + ctg 75 = 2.
114 8. +
8.9. x, y, z xyz(x + y + z) = 1. (x+ y)(x+ z).
8.10. x, y, z 5 6 x, y, z 6 8. -
S = 2x2y2 + 2x2z2 + 2y2z2 x4 y4 z4 ?
8.11. xk
cos x+ cos 2x+ cos 3x+ 12
= 0.
2 cos xk? (. 7.58, 8.88.)
8.12. ay+ bx = c,
cx+ az = b,
bz+ cy = a.
? (. 8.83.)
8.13. a, b, c, x, y, z ,
x2 + xy+ y2 = a2,
y2 + yz+ z2 = b2,
x2 + xz+ z2 = c2.
xy+ yz+ xz a, b c. (. 9.16.)
2. -
. - . , z1 z2 , z1 + z2.
8.14. z1 z2 . z, - :
) arg z z1z z2
= 0; ) arg z1 zz z2
= 0.
.
V(z2, z1, z0) =z2 z0z1 z0
2. 115
( ) z2,z1, z0.
8.15. , , - z0 z1 z2, V(z2, z1, z0) z2, z1, z0.
8.16. , z2, z1, z0 , V(z2, z1, z0) ,
z0 z2z1 z2
=z0 z2z1 z2
.
8.17. , , z1 z2 z,
z z2z1 z2
=z z2z1 z2
.
8.18. ,
BzBz+ C = 0,
C .
8.19. , , z0, z1, z2,z3 ( )
V(z0, z1, z2)
V(z0, z1, z3)=z0 z2z1 z2
:z0 z3z1 z3
.
.
W(z0, z1, z2, z3) =V(z0, z1, z2)
V(z0, z1, z3)
( - ) z0, z1, z2, z3.
8.20. . z 1, z 2, z 3,z 4 , - - (7.1) z1, z2, z3, z4. ,
W(z 1, z2, z
3, z
4) =W(z1, z2, z3, z4).
8.21. W(z1, z2, z3, z4) - (7.2)?
116 8. +
8.22. - ., - - .
8.23. , ( ) -
Azz+ BzBz+ C = 0, (8.1)
A C .
8.24. , (8.1) w = z + u w = R/z . - .
. S - O R , - A, O, A , OA OA = R2/OA. O , ,, O.
S - O R2, S.
8.25. , w = 1/z - .
8.26. - -
w = az+ bcz+ d
w = z -
) i R = 1; ) Rei R;) z0 R.
8.27. . , - .
8.28. (8.1). (7.1) -
A zz+ B zBz+ C = 0,
A C . A , B C A,B C.
2. 117
. A - R O |OA|2 R2.
8.29. , w
Azz+ BzBz+ C = 0
ww+B
Aw
B
Aw+
C
A.
8.30. . , w, S1 S2 , .
S1 S2.
8.31. . S1, S2 S3. , Q, .
Q S1, S2 S3.
8.32. . a1, a2 a3 zz= 1. , h = a1+a2+a3 a1, a2 a3.
8.33. . a1, a2 a3 zz = 1. , e = h/2 1/2 - a1a2a3, , a1, a2, a3 h.
8.34. . , m = (a1++a2+a3)/3 a1a2a3.
8.35. . , - , .
8.36. . u - zz = 1 u1, u2, u3 , u a2a3, a1a3, a1a2 a1a2a3.
) , u1, u2, u3
u1 = (a2 + a3 + u a2a3/u)/2,
u2 = (a1 + a3 + u a1a3/u)/2,
u3 = (a1 + a2 + u a1a2/u)/2.
118 8. +
) , u1, u2, u3 .
8.37. 4 . - , . , 4 .
3.
8.38. :) sin 20 sin 40 sin 60 sin 80; ) cos 20 cos 40 cos 60 cos 80.
8.39. :
cos pi15
cos 2pi15
cos 3pi15
cos 4pi15
cos 5pi15
cos 6pi15
cos 7pi15
=(1
2
)7.
8.40. :
cosa cos 2a cos 4a . . . cos 2n1a.8.41. :
) sin pi2n+ 1
sin 2pi2n+ 1
sin 3pi2n+ 1
. . . sin npi2n+ 1
;
) sin pi2n
sin 2pi2n
sin 3pi2n
. . . sin (n 1)pi2n
;
) cos pi2n+ 1
cos 2pi2n+ 1
cos 3pi2n+ 1
. . . cos npi2n+ 1
;
) cos pi2n
cos 2pi2n
cos 3pi2n
. . . cos (n 1)pi2n
.
8.42. :
tg 20 tg 40 tg 80 =3.
8.43. :
cospi x31
cos 2pi x31
cos 4pi x31
cos 8pi x31
cos 16pi x31
=1
32.
8.44. , sin = 1/5 sin(2+ ). :
tg(+ ) = 3/2 tg.
8.45. , -
3 sin2 + 2 sin2 = 1,3 sin 2 2 sin 2 = 0.
3. 119
, + 2 = pi/2.
8.46. :
) sin 15 =6
2
4, cos 15 =
6+
2
4;
) sin 18 = 1+5
4, cos 18 =
10+ 2
5
4.
8.47. :
sin 6 =30 6
5
6+ 2
5
8, cos 6 =
18+ 6
5+
10 2
5
8.
8.48. :) sin+ sin+ sin sin(++) = 4 sin +
2sin +
2sin +
2;
) cos+cos+cos+cos(++) = 4 cos + 2
cos + 2
cos + 2
.
8.49. :
tg+ tg+ tgsin(+ + )
cos cos cos= tg tg tg.
8.50. , , ,
tg+ tg+ tg = tg tg tg.8.51. , + + = pi,
sin+ sin+ sin = 4 cos 2cos
2cos
2.
8.52. ) f1(x) = a cos x+ b sin x; ) f2(x) = a cos2 x+ b cos x sin x+ c sin2 x.
8.53. cos x + cosy = a, sin x + siny = b. cos(x + y) sin(x+ y).
8.54. , cosx .
8.55. n
y = cosnx sin 5nx
3pi?
8.56. f(x) = A cos x + B sin x, A B . , f(x) x1 x2 , x1 x2 6= kpi (k ), f(x) .
120 8. +
8.57. ,
a1 cos(1 + x) + a2 cos(2 + x) + . . .+ an cos(n + x)
x = 0 x = x1 6= kpi (k ) , x.
8.58. f(x) == sin6 x+ cos6 x.
8.59. sin4 x+ cos4 x = a.8.60. sin x+ sin 2x+ sin 3x = 0.8.61. tg x+ tg 2x+ tg 3x+ tg 4x = 0.8.62. a cos x+b sin x = c.
, cos2
2=
c2
a2 + b2.
8.63. :x sin+ y sin 2+ z sin 3 = sin 4,x sin+ y sin 2+ z sin 3 = sin 4,x sin+ y sin 2+ z sin 3 = sin 4.
8.64. :) arccos
[sin(pi
7
)]; ) arcsin
(cos 33pi
5
).
8.65. , :
) cos arcsin x =1 x2; ) sin arccos x =
1 x2;
) tg arcctg x = 1x; ) ctg arctg x = 1
x;
) cos arctg x = 11+ x2
; ) sin arctg x = x1+ x2
;
) cos arcctg x = x1+ x2
; ) sin arcctg x = 11+ x2
.
8.66. :) arctg x+ arcctg x = pi
2; ) arcsin x+ arccos x = pi
2.
8.67. :) arcsin(x) = arcsin x, ) arccos(x) = pi arccos x.
8.68. arctg x+ arctg 1x?
8.69. :
arctg x+ arctg y = arctg x+ y1 xy
+ pi,
3. 121
= 0, xy < 1, = 1 , xy > 1 x < 0, = +1, xy > 1 x > 0.
8.70. :
4 arctg 15 arctg 1
239=pi
4.
8.71. :
arctg 13+ arctg 1
5+ arctg 1
7+ arctg 1
8=pi
4.
8.72. :
arctg x1+ 1 2x2 + arctg
x
1+ 2 3x2 + . . .+ arctgx
1+ n (n+ 1)x2 (x > 0).
8.73. :
arctg r1+ a1 a2 + arctg
r
1+ a2 a3 + . . .+ arctgr
1+ an an+1 ,
a1, a2, . . . , an+1 r (a1 > 0, r > 0).
8.74. , {Fn} -
arcctg F2n arcctg F2n+2 = arcctg F2n+1. (8.2)
arcctg 2+ arcctg 5+ arcctg 13+ . . .+ arcctg F2n+1 + . . . =pi
4.
8.75. , x > 1 :
2 arctg x+ arcsin 2x1+ x2
= pi.
8.76.
arcsin x2 8
8= 2 arcsin x
4pi
2.
8.77. :
arccos x ={ arcsin1 x2, 0 6 x 6 1;pi arcsin
1 x2, 1 6 x 6 0.
8.78. :
arcsin x+ arcsiny = arcsin(x1 y2 + y
1 x2) + pi,
122 8. +
= 1, = 0, xy < 0 x2 + y2 6 1; = 1, = 1, x2 + y2 > 1, x < 0, y < 0; = 1, = 1, x2 + y2 > 1, x > 0, y > 0.
8.79. , 0 < x < 1
= 2 arctg 1+ x1 x
, = arctg 1 x2
1+ x2,
+ = pi.8.80.
arcsin cos arcsin x arccos sin arccos x.
8.81. , 0 6 6 pi2
cos sin > sin cos.
8.82.
sin(2 arctg 1
5 arctg 5
12
).
8.83. . ,
a
sin=
b
sin=
c
sin, + + = pi (8.3)
:a = b cos+ c cos,b = c cos+ a cos,c = a cos+ b cos.
(8.4)
(. 8.12.)8.84. , (8.4) -
0 < < pi, 0 < < pi, 0 < < pi, a > 0, b > 0, c > 0 (8.3).
8.85. . , (8.4) -
a2 = b2 + c2 2bc cos,b2 = a2 + c2 2ac cos,c2 = a2 + b2 2ab cos,
(8.5)
(8.4) (8.5) .8.86. -
. , , A, B, C.
3. 123
(8.7) (8.6),(8.8) ( ). , , . ,
cos = cos cos+ sin sin cosA,cos = cos cos+ sin sin cosB,cos = cos cos+ sin sin cosC,
(8.6)
, , , , A, B, C 0 pi.,
sinA
sin=
sinB
sin=
sinC
sin. (8.7)
8.87. . , (8.6)
cosA = cosB cosC+ sinB sinC cos,cosB = cosA cosC+ sinA sinC cos,cosC = cosA cosB+ sinA sinB cos,
tg A+ B+ C pi4
=
tg p2tg p
2tg p
2tg p
2,
(8.8)
2p = + + .8.88. . :
) 3
cos 2pi7
+ 3
cos 4pi7
+ 3
cos 8pi7
=3
5 3
37
2;
) 3
cos 2pi9
+ 3
cos 4pi9
+ 3
cos 8pi9
=3
339 6
2.
(. 8.11.)8.89.
uk =sin 2nx sin(2n 1)x . . . sin(2n k+ 1)x
sinkx sin(k 1)x . . . sin x .
, uk cos x.(. 3.142.)
8.90. uk . - :
) 1u1+u2. . .+u2n = 2n(1cos x)(1cos 3x). . .(1cos(2n1)x);) 1u21+u22 . . .+u22n = (1)n
sin(2n+ 2)x sin(2n+ 4)x . . . sin 4nxsin 2nx sin 2(n 1)x . . . sin 2x .
9
1.
9.1. , ) p > 0 x3 + px+ q = 0
;) p < 0
;) p < 0
.9.2. ,
z3 +Az2 + Bz+ C = 0
z = x+
x3 + px+ q = 0. (9.1)
9.3. , ) x3 + px; ) x3 + px+ q; ) ax3 + bx2 + cx+ d
.
9.4. 32+
5+
32
5 = 1.
9.5.
x3 + x2 + x = 1
3.
9.6. ,
x3 + ax2 b = 0,
a b b > 0, - .
9.7. a b, -
x3 + px+ q = x3 a3 b3 3abx?
1. 125
9.8.
a3 + b3 + c3 3abc
. (. 11.74.)
9.9. a b
x3 a3 b3 3abx = 0.
.
9.10. ,
(a2 + b2 + c2 ab bc ac)(x2 + y2 + z2 xy yz xz) =
= X2 + Y2 + Z2 XY YZ XZ,
X = ax+ cy+ bz,
Y = cx+ by+ az,
Z = bx+ ay+ cz.
9.11. . x3 + px+ q = 0:
x =3
q
2+
q2
4+p3
27+
3
q
2
q2
4+p3
27.
9.12. x3 + x 2 = 0 .
9.13. ,
=1
2
(352+ 7
352 7
).
.
9.14. a - x3 x a = 0.
9.15. x3 x 233
= 0.
?
9.16. , x1, x2, x3 x3+px+q = 0,
x22 + x2x3 + x23 = x
21 + x1x3 + x
23 = x
21 + x1x2 + x
22 = p.
(. 8.13.)
126 9.
. f(x) n > 2, f(x) = an(x 1) . . . (x n) f(x) . D(f) f(x) :
D(f) = a2n2n
16j
1. 127
(a; b). , ,, a = 2, b = 4.
9.24. . 4p3+27q2 < 0, x3+px+q = 0 ( -), , , . - .
) , p < 0 9.1 x = kt
4t3 3t r = 0 (9.2)
t.) , 4p3 + 27q2 6 0 (9.2)
t1 = cos
3, t2 = cos
+ 2pi
3, t3 = cos
+ 4pi
3,
= arccos r.9.25. ) x3 3x 1 = 0; ) x3 3x
3 = 0.
.9.26. , f(x) = x3 +ax2 + bx+ c
, - f (x) = 3x2 + 2ax+ b , .
9.27. ,
x3 + px+ q = 0,
x3 + p x+ q = 0
,
(pq qp )(p p )2 = (q q )3.
9.28. ) , 4p3 + 27q2 6 0 9.1 x = y+
ay3 3by2 3ay+ b = 0 (9.3)
y.) , (9.3)
y1 = tg
3, y2 = tg
+ 2pi
3, y1 = tg
+ 4pi
3,
128 9.
:
sin = ba2 + b2
, cos = aa2 + b2
.
9.29. . 4- .
) , 4
x4 = Ax2 + Bx+ C. (9.4)
) (9.4)
x4 + 2x2 + 2 = (A+ 2)x2 + Bx+ (C+ 2). (9.5)
, > A/2 (9.5) ( x). - (9.5), (9.4).
2.
9.30. {x2 + y2 = 1,4xy(2y2 1) = 1.
9.31. y = 2x2 1,
z = 2y2 1,x = 2z2 1.
9.32. , x y ,
0 0).
, limn xn =
2. (. 9.65.)
3. 131
9.47. , x0 = 1?
9.48. . , - {xn},
x0 = 1, xn+1 =1
2
(xn +
k
xn
), (n > 0),
. .
9.49. a k > 0 . - {an}
a0 = a, an+1 =1
2
(an +
k
an
)(n > 0).
, n
an k
an +k
=(a
k
a+k
)2n.
9.50. a0 a1. {an}
an+1 =an + an1
2(n > 1).
an a0, a1 n.
9.51. I. ) , 3
x (x > 0) ,
x.
. {yn}, y0- , , y0 =
x,
yn+1 =
xyn (n > 0).
, limnyn = 3
x.
) .
9.52. II. ln x x = 1 1.
limx0 ln(1+ x)x = limx0 ln(1+ x) ln 1(1+ x) 1 = 1.
132 9.
- N. 9.51, - .
9.53. . , , f(x) = x, . x0, - {xn} xn+1 = f(xn) (n > 0). , x = lim
n xn, f(x) -, : f(x) = x.
. - . - Oxy f(x) y = x. A0(x0, f(x0)), A1(x1, f(x1)), . . . , An(xn, f(xn)), . . . , B0(x0, x0), B1(x1, x1), . . .. . . , Bn(xn, xn), . . . B0A0B1A1 . . . BnAn . . . -.
9.54. :
) f(x) = 1+ x2, x0 = 0, x0 = 8;
) f(x) = 1x, x0 = 2;
) f(x) = 2x 1, x0 = 0, x0