15

FOKKERIJ HENGSTENPORTRET

14 Phryso mei 2015

Djoerd 473

Veel ruimte in de bewegingAls Djoerd van Stal Linde ging hij in 2012 het Centraal Onderzoek in en als Djoerd 473 kwam hij er weer uit. Hij was de topper van het zadelexamen van zijn jaargang (2012), waarvan ook Aarnold 471, Bartele 472 en Epke 474 deel uitmaken. Het juryrapport omschrijft Djoerd 473 ( Jerke 434 x Bonne 341) als een hengst uit een goed fokkende moeder, rastypisch, ruim bewegend met vooral veel aanleg als rijpaard. In de serie hengstenportretten dit keer aandacht voor de zesjarige goedgekeurde hengst Djoerd 473.

TEKST: BODY BOSGRA

Djoerd 473 begon met een valse

start op de Hengstenkeuring. Hij

kwam in eerste instantie niet

verder dan de Tweede Bezichtiging.

Toenmalig eigenaar Jan Folmer van

hengstenstation De Nieuwe Heuvel was

echter overtuigd van de kwaliteiten van

Djoerd en bood hem aan voor de herkeu-

ring in Warga. Daar kreeg de hengst als

enige alsnog een toegangsbewijs voor het

Centraal Onderzoek. Terecht zo zou

blijken, want Djoerd 473 werd met goede

cijfers goedgekeurd voor de dekdienst.

Hij is een zoon van Jerke 434 (Onne

Djoerd 473 ( Jerke 434 x Bonne 341).

FOT

O: K

AR

IN SEV

INK

FOT

O: BO

DY BO

SGR

A

Ger van de Linden te midden van zijn drie ‘fân Unia State-merries’, met vlnr. Froukje fân Unia State Ster, Wietske fan Unia State Ster en Sjieuwke fan Unia State Ster Preferent.

1716 Phryso mei 2015

lieve en aanhankelijke paarden. Het klinkt

misschien raar, maar als ik ziek ben, eet

Froukje niet. Er is mij meerdere keren veel

geld geboden voor mijn merries, maar ik

ben zo gek op die paarden dat die centen

geen bal voorstellen. Deze merries maken

het eind van hun leven hier bij mij thuis

mee.’

Lot uit de loterijIn 2008 liet Van de Linden de merrie

Sjieuwke fan Unia State dekken door Jerke

434. Deze hengst stond hem qua type aan

en tekende zich gunstig af wat fokwaarden,

inteelt, verwantschap en stokmaat betreft.

Het jaar erop werd de achtste nakomeling

van Sjieuwke geboren: hengstveulen

376) en de Ster Preferente Sjieuwke fan

Unia State (Bonne 341), uit de fokkerij

van voormalig KFPS-inspecteur Piet

Hoekstra. De in 2009 geboren Djoerd 473

is gefokt door Ger van de Linden uit

Loosdrecht.

Drie keer ‘fan Unia State’Omstreeks 1985 kocht Ger van de Linden

zijn eerste Friese stamboekmerrie. Spoedig

volgden er meer. Met deze merries werd wel

gefokt, maar het ging Van de Linden in eerste

instantie om het mennen. Toen Jan Folmer

hem adviseerde eens met een Stermerrie te

gaan fokken, besloot hij nog datzelfde jaar

(1996) drie van zijn stamboekmerries in te

ruilen. Hij ruilde ze in voor de vijfjarige

Wietske fan Unia State Ster (Dirk 298), de

grootmoeder van Djoerd 473. Daar liet hij

het niet bij. ‘Ik wilde graag nog een Stermer-

rie en dus kocht ik in 2002 de vijfjarige

Sjieuwke fan Unia State Ster Preferent (Bonne

341), een dochter van Wietske’, vertelt Van de

Linden glunderend. ‘Sjieuwke, de moeder

van Djoerd 473, had weliswaar niet zoveel

maat (1,56 m) en een iets kort voorbeen,

maar ze had als driejarige toch maar liefst

82,1 punten op de ABFP-test gehaald! Dus

haar moest ik hebben.’ Ze bleek een schot in

de roos.

Om zijn fokstal Stal van Linde compleet te

maken, kocht Van de Linden in 2002 op

een veiling een derde merrie uit de fokkerij

van Piet Hoekstra uit Akmarijp, namelijk de

eerste premie Stermerrie Froukje fân Unia

State (Onne 376). ‘Ik wilde haar hebben

omdat ze het eerste veulen van Sjieuwke

was en omdat ik zeer gecharmeerd ben van

die merriestam. Het zijn verschrikkelijk

FOKKERIJ HENGSTENPORTRET

Moeder Sjieuwke fan Unia StateDe in 1997 geboren Sjieuwke fan Unia State Ster Preferent (Bonne 341 x Dirk 298) uit stam 40 is

gefokt door Piet Hoekstra uit Akmarijp. Sjieuwke is moeder van zeven Sternakomelingen, waaronder

Froukje fân Unia State (Onne 376), Kroondochter Samme L. van Stal Linde (Mintse 348) en dus

Djoerd 473. Sjieuwke heeft net als haar moeder een kleine stokmaat: 1,56 m. In combinatie met

groot fokkende hengsten geeft ze echter grootramige nakomelingen. In 2001 heeft ze een ABFP-test

afgelegd met een score van 82,1 met een 8 voor stap. Dezelfde score voor stap als zoon Djoerd

473 behaalde tijdens het Centraal Onderzoek. In het beoordelingsrapport van Djoerd 473 wordt

moeder Sjieuwke omschreven als ‘voldoende rastypisch met een licht horizontale hals. De

schouderligging is iets steil. De rug is goed gevormd en bespierd, maar kan langer. De aansluiting

lendenen en kruis is voldoende. Het kruis is licht hellend. De merrie heeft een kort voorbeen. Het

achterbeen toont nog veel kwaliteit en zij heeft goede hoeven. De merrie stapt met ruim voldoende

kracht. De draf is taktmatig met een goede afdruk en voldoende zweefmoment. Sjieuwke fan Unia

State fokt ruim gelijnde paarden met een goede hoogtemaat.’

Stam 40 Emma 71H, de ‘Boersma-stam’De moederlijn van Djoerd 473 heeft haar oorsprong in stam 40 bij Emma

71H. Dit wordt wel de ‘Boersma-stam’ genoemd, omdat Emma 71H in 1921

is geboren bij J.W. Boersma te Oudega, die deze stam samen met zoon W.J.

Boersma decennia achtereen succesvol heeft ontwikkeld. Niet officieel was

Emma 71H een dochter van de hengst Theunis 125 en een niet bij het

stamboek ingeschreven merrie. Daarom werd Emma in 1926 opgenomen

in het Hulpstamboek voor paarden met een – gedeeltelijk – onbekende

afstamming. Van Emma zijn drie stamboekmerries ingeschreven, waarvan

alleen Lientje Model Preferent (Elius 138) de stam voortzet. Lientje was een

bijzonder vitale merrie, die dertig jaar oud werd en nog op 21-jarige leeftijd

het fokdagkampioenschap behaalde op de eerste fokdag van ‘It Fryske

Hynder’ te Koudum.

Ze bracht twee stamboekhengsten (Bouke 174 en Jippe 189) en vier

Sterdochters, waaronder Sytske (Danilo 137) en Nienke-Lientje (Ewold

181). Met deze twee merries zette zoon W.J. Boersma de fokkerij van

zijn vader voort. Uit de tak van Nienke-Lientje kwam onder andere

Lientje III Model Preferent (Yke 206) voort. Zij is de moeder van onder

meer de stamboekhengst Bart 245 (Mark 232) en Stermerrie Lientje B.

(Mark 232), de moeder van Jessica Ster (Peke 268). Via Jessica en haar

dochter Wietske fan Unia State (Dirk 298) komen we uit bij de moeder

van Djoerd 473: Sjieuwke fan Unia State Ster Preferent (Bonne 341).

Emma

(ThEunis 125) LiEnTjE

(ELius 138)niEnkE-LiEnTjE

(EwoLd 181)LiEnTjE iii

(YkE)LiEnTjE B.

(mark 323)jEssica

(PEkE 268)wiETskE fan unia sTaTE

(dirk 298)sjiEuwkE fan unia sTaTE

(BonnE 341)

Hulpboek Model Preferent Ster Model Preferent Ster Ster Ster Ster Preferent

1921 1931 1953 1963 1975 1985 1991 1997

1,57 m / onbekend 1,54 m / onbekend 1,64 m / onbekend 1,62 m / onbekend 1,59 m / onbekend 1,60 m / 17,8% 1,55 m / 17,2% 1,56 m / 16,7%

Ras 101, Bouw 98, Beenwerk 101, Stap 100, Draf 99

Ras 101, Bouw 99, Beenwerk 100, Stap 102, Draf 100

Ras 104, Bouw 107, Beenwerk 103, Stap 106, Draf 106

3 nakomelingen:Lientje Model Preferent (Elius 138), Nienke Stb (Elius 138) en Opke Stb

(Held 140)

9 nakomelingen:Sytske Ster (Danilo 137), Auktje Ster

(Obscurant 150), Doaitsje Ster (Obscu-rant 150), Nienke-Lientje Ster (Ewold 181), Bouke 147 (Obscurant 150),

Jippe 189 (Beint 175) en 3 Stbmerries

5 nakomelingen:Gauke-Lientje 224 (Yke), Lientje III

Model Preferent (Yke),2 Vb hengsten en 1 Vb merrie

7 nakomelingen:Jo-Lientje Ster (Mark 232), Lientje B.

(Mark 232), Bart 243 (Mark 232), 2 Vb hengsten, 1 Stbruin en 1 Vb merrie

6 nakomelingen:Tytske Ster (Fokke 217), Aefke Ster (Fokke 217), Jessica Ster (Peke 268)

en 3 Vb hengsten

14 nakomelingen:Teadske fan Unia State Ster Preferent (Reitse 272), Wietske fan Unia State

Ster (Dirk 298), Rinse fan Unia State Rb Ster, 4 Vb hengsten, 6 Stbmerries en

1 VVR M

8 nakomelingen:Sjieuwke fan Unia State Ster Preferent

(Bonne 341), Wander L. Ster (Fetse 349), 4 Vb hengsten en 2 Vb merries

11 nakomelingen:Froukje fan Unia State Ster

(Onne 376), Irene fan Unia State Ster (Onne 376), Nick L. van Stal Linde Ster (Fabe 348), Samme L. van Stal Linde

Kroon (Mintse 384), Unia van Stal Linde Ster (Doaitsen 420), Djoerd 473

(Jerke 434), 2 Vb hengsten, 1 Stbmerrie en 2 Vb merries

Stam 40 Emma 71H

Djoerd van Stal Linde. ‘Jan Folmer toonde

interesse in hem en dus verkocht ik Djoerd

aan hem’, vertelt Van de Linden. ‘Ach ja,

wie verwacht nou dat een door jou gefokt

veulen een goedgekeurde hengst wordt.

Die kans is zo klein!’

Des te groter was de blijdschap en trots

dat zijn fokproduct drie jaar later

goedgekeurd werd. ‘Dat Djoerd van Stal

Linde werd goedgekeurd en ook nog de

naam mocht behouden die wij voor hem

hebben bedacht, was een ware belevenis.

Wie verwacht nou zoiets van een hobby-

fokker. Het is een lot uit de loterij!’

Moeder Sjieuwke fan Unia State bleek een

uitstekende fokmerrie, met tot op heden

zeven Sternakomelingen. Onder hen de

eerder genoemde eerste premie Stermer-

rie Froukje fân Unia State (Onne 376) en

Kroondochter Samme L. van Stal Linde

(Mintse 384), die in 2010 en 2012

algemeen kampioen van België werd.

Pela Graça Friesian StudIn januari 2012 bracht Celeste Steyn uit

het Zuid-Afrikaanse Douglas voor het

eerst een bezoek aan de Hengstenkeuring.

‘Djoerd van Stal Linde was één van de

drie jonge hengsten die ons tijdens de

Hengstenkeuring opviel. Hoewel ik toen

nog weinig verstand van Friese paarden

had, viel zijn mooie rastype, luxe en

ruime beweging op. Mede op advies van

Jan Folmer kocht ik begin 2012 twee

Kroonmerrie Samme L. van Stal Linde (Mintse 384), halfzus van Djoerd 473, werd in 2010 en 2012 algemeen kampioen van België en staat tegenwoordig op stoeterij Regal Park in Australië.

Sjieuwke fan Unia State Ster Preferent en haar hengstveulen Djoerd van Stal Linde in 2009.

FOT

O: A

RC

HIEF VA

N D

E LIND

EN

18 Phryso mei 2015

te driejarige Jason L. van Stal Linde

(Stendert 447) en jaarling Tim L. van Stal

Linde (Bartele 472). Die laatste twee blijf

ik volgen. Het is de bedoeling stamboek-

merrie Iris dit jaar opnieuw te laten

keuren. ‘Ze heeft al een ABFP-test gelopen

met 77,5 punten en het is me vaker

overkomen dat een merrie uit de lijn van

Sjieuwke eerst stamboek werd en later

alsnog de Ster behaalde.’

Verder met stam 40Van de Linden is nog niet van plan te

stoppen met fokken. ‘Ik heb er nog zo

verschrikkelijk veel lol in. Ik ga gewoon

door met stam 40. Ik heb nog de veer-

tienjarige Froukje fân Unia State en

Stermerrie Belle van Stal Linde, een volle

zus van Djoerd 473. Daarnaast hoop ik

verder te kunnen fokken met Iris L. van

Stal Linde als ze tenminste Ster wordt, en

met Milly L. van Stal Linde de nu drieja-

rige Stendert 447-dochter van Froukje,

die als veulen een eerste premie kreeg.

En dan heb ik nog uit stam 40 de door Els

Moens in België gefokte Lientje fan

Bosbeek. Lientje is een vierjarige Stendert

447-dochter van Samme L. van Linde, de

Kroon-dochter van Sjieuwke. Ook Lientje

gaat dit jaar voor stamboekopname. Ach

ja, je weet toch nooit wat eruit komt. Er

zit in elk geval wel veel fokwaarde in die

Boersma-stam!’

heeft hij veel takt en afdruk. ‘Djoerd

heeft als gebruikspaard een goede indruk

achter gelaten, met name als rijpaard’, zo

concludeert de jury aan het eind van het

Centraal Onderzoek. De hengst beschikt

over een uitstekende stap, waarvoor hij

een acht kreeg. Voor het gebruik in de

fokkerij adviseert de jury Djoerd 473 in

te zetten ‘ter verbetering van het rastype

en de ruimte in beweging. Hij kan het

beste worden gebruikt voor merries met

te weinig front en te korte, vlugge

bewegingen. Er moet rekening worden

gehouden met het feit dat de hengst veel

Jochem 259- en Hearke 254-bloed voert.’

Sjieuwke met pensioenKunnen we nog meer verwachten van

Sjieuwke fan Unia State? Van de Linden:

‘Ik heb getwijfeld, maar besloten niet

meer met haar te fokken. Ik durf het niet

meer. Ze is achttien jaar en ik zie aan

haar moeder Wietske, die vierentwintig is,

dat de rug door gaat hangen. De dracht

wordt steeds zwaarder, je sloopt je

paarden toch wel als je zolang doorgaat

en dat is niet mijn bedoeling. Ze heeft

enorm haar best gedaan met liefst zeven

Sternakomelingen en er staan nog drie

afstammelingen van haar die nog

gekeurd kunnen worden voor Ster.’ Dat

zijn de vijfjarige Iris L. van Stal Linde

(Stendert 447), de naar Amerika verkoch-

jonge voor het Centraal Onderzoek

geselecteerde hengsten: Djoerd en

Djarin’, aldus Celeste Steyn. Het geluk

was aan haar kant: beide jonge hengsten

werden in november 2012 goedgekeurd

voor de dekdienst. Djarin, gefokt door A.

Duyster uit Grolloo, kreeg de naam Epke

474 (Beart 411 x Anton 343).

Celeste en Schalk Steyn hebben in het Zuid-

Afrikaanse Douglas een eigen stoeterij

opgezet: Pela Graça Friesian Stud. Hun doel

is fokkers in Zuid-Afrika de kans te geven

met de beste hengsten en bloedlijnen te

fokken. Daarvoor hebben ze in de zomer

van 2012, om te beginnen, drie toppers

naar hun stoeterij gehaald: de goedgekeur-

de hengst Dries 421 (Jasper 366), Model-

merrie Annichje fan Bokkum (Ulke 338) en

Kroonmerrie Amerens R.S. fan Top en Twel

(Onne 376). Celeste Steyn: ‘Djoerd 473 en

Epke 474 blijven in Nederland ter dekking

tot ze op afstammelingen zijn gekeurd.’

Djoerd 473 staat ter dekking op Dek- en

KI-station De Holm in Zevenhuizen.

GebruiksadviesHet beoordelingsrapport uit 2012

vermeldt dat Djoerd 473 vanaf de eerste

dag opviel door zijn instelling en

makkelijke manier van bewegen. Hoewel

hij achter meer door zou mogen treden,

FOKKERIJ HENGSTENPORTRET

Vader Jerke 434De in 2003 geboren Jerke 434 is een zoon

van Onne 376 en Modelmerrie Reina van de

Wittewijk (Tsjerk 328), oud-kampioen van de

Centrale Keuring. Jerke 434 was de

verrichtingstopper in het Centraal On-

derzoek van 2006. Hij beschikt over veel

maat (1,70 m) en een relatief hoog

verwantschapspercentage (18,6%). Zijn

fokwaarden voor exterieur zijn op basis van

een hoge betrouwbaarheid (91%): rastype

111, bouw 111, beenwerk 100, stap 105 en

draf 105. In 2011 is Jerke 434 goedgekeurd

op afstammelingen. Zijn nakomelingen

worden omschreven als zeer rastypisch, met

veel front, over het algemeen correct

gebouwd, ruim voldoende ruimte in de

beweging, maar het achterbeen zou meer ac-

tiviteit mogen hebben. De hengst heeft hoge

fokwaarden voor sportaanleg, met een

totaalscore van 109. Jerke 434 heeft een

Sterpercentage van 45,9% en tot dusverre

hebben zes van zijn nakomelingen het

predicaat Kroon gekregen. Djoerd 473 is tot

nu toe de eerste en enige goedgekeurde

zoon van Jerke 434.

Stermerrie Froukje fân Unia State (Onne 376) is de eerste dochter van Sjieuwke fan Unia State. Hier op de Centrale Keuring in 2004.