Upload
dangnhu
View
248
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
Aluminium, LCA en EPD
Symposium Duurzaam Aluminium
5 februari 2015
Harry van Ewijk
IVAM UvA BV
www.ivam.uva.nl
IVAM UvA BV
• Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde • UvA is enige aandeelhouder • 15 medewerkers
Kerngebieden • Duurzaam produceren
– Ketenanalyses / LCA – Risicobeoordeling chemische stoffen, Nanotechnologie – Internationaal duurzaam ondernemen
• Duurzaam inrichten – Stedelijke gebiedsontwikkeling – Draagvlak-, gedrag- en beleidsstudies
Inhoud
• Wat is LCA? – Algemeen
– Geïllustreerd aan de hand van de aluminium keten
• Wat is een EPD? – Bepalingsmethode Milieuprestaties Gebouwen en GWW-werken
– EPD als basis voor de Nationale Milieudatabase (NMD)
– Categorieën productdata in NMD
Wat is LCA?
LCA = Life Cycle Assessment (levenscyclusanalyse)
LCA: 3 typen
• Environmental (LCA)
• Economic (LCC)
• Social (S-LCA)
Wat is LCA?
• Doel LCA milieueffecten product/dienst over de hele keten systematisch bepalen
• LCA eigenschappen
– Kwantificeert potentiële milieueffecten
– Generieke, mondiale milieueffecten
– Temporeel: LCA ‘slaat de tijd plat’
Nut van LCA voor uw branche
• Intern Wat zijn de grootste vissen (materialen, processen, milieuthema’s) tbv ecodesign / design for environment
• Extern Transparantie naar stakeholders (milieujaarverslagen, ecolabeling)
LCA
Elke LCA bestaat uit de volgende stappen:
1. Vaststellen van doel en reikwijdte
2. Inventarisatie (LCI)
3. Effectbeoordeling (karakterisatie)
4. Interpretatie
LCA-methode (ISO 14040)
Doelbepaling en
systeemafbakening
Levenscyclus-
inventarisatie
Milieueffect-
beoordeling
Raamwerk voor LCA
Interpretatie
LCA – stap 1: Doelbepaling
Functionele eenheid
• hoeveelheid verf
nodig om 1 m2 muur te schilderen
• hoeveelheid verf nodig om 1 m2
muur 10 jaar lang goed en mooi
beschermd te houden
• 1 liter verf
LCA – stap 2: Inventarisatie
grondstofonttrekking
opwerking, productie
en assemblage
distributie product
gebruik product
hergebruik: product,
component, materiaal
afvalmanagement
Input Output
materialen
energie
water
lucht
ruimte
producten
bijproducten
emissies naar water
emissies naar
lucht emissies naar
bodem
overigen
LCA – stap 3: Effectbeoordeling
• Uitputting grondstoffen • Emissies
- broeikaseffect - humane toxiciteit - verzuring - ecotoxiciteit - vermesting - smogvorming - ozonlaagaantasting
• Aantasting ecosystemen -landgebruik -biodiversiteit
• Energieverbruik • Waterverbruik • Afval
Milieueffecten
Indicatoren
Carbon Footprint
LCA – stap 4: Weging
• Weegmethoden om tot 1 indicator te komen: – panel
– ‘distance to target’
– ‘no effect level’
– Monetair ‘Schaduwprijs’, MilieuKostenIndicator (MKI)
• Weging, beoordeling milieueffecten, is (deels) subjectief
• Niet wegen is ook wegen!
Levenscyclus aluminium
bauxietwinning aluinaarde productie
productie primair aluminium
vormgeving
verwerking tot eindproduct
gebruiksfasetransport
energie
recyclingAEC
(EAA, 2008)
bauxietwinning aluinaarde productie
productie primair aluminium
vormgeving
verwerking tot eindproduct
gebruiksfasetransport
energie
recyclingAEC
Levenscyclus aluminium
Ontbossing Landgebruik
Red mud afval
(EAA, 2008)
Levenscyclus aluminium
bauxietwinning aluinaarde productie
productie primair aluminium
vormgeving
verwerking tot eindproduct
gebruiksfasetransport
energie
recyclingAEC
(EAA, 2008)
verbruik chemicaliën
(natronloog)
Levenscyclus aluminium
bauxietwinning aluinaarde productie
productie primair aluminium
vormgeving
verwerking tot eindproduct
gebruiksfasetransport
energie
recyclingAEC
(EAA, 2008)
verbruik elektriciteit
Levenscyclus aluminium
bauxietwinning aluinaarde productie
productie primair aluminium
vormgeving
verwerking tot eindproduct
gebruiksfasetransport
energie
recyclingAEC
(EAA, 2008)
brandstof-besparing?
Levenscyclus aluminium
bauxietwinning aluinaarde productie
productie primair aluminium
vormgeving
verwerking tot eindproduct
gebruiksfasetransport
energie
recyclingAEC
(EAA, 2008)
deel gaat verloren: afvalverbrandings-installatie,
stort
Primair aluminiumproductie Bijdrage (%) van verschillende processen aan de milieubelasting
20,3 1,2
1,4
46
8,5
22,6 aluminium oxide*
bauxietwinning*
verwerking red mud*
elektriciteit electrolyse
anode productie
overig
Productie primair en secundair aluminium per ton aluminium
0
100
200
300
400
500
600
700
800
primair secundair
ReC
iPe-
Pt
Uitputting, fossiel
Uitputting, metalen
Landgebruik, bouw
Landgebruik, agri
Straling
Ecotox, zoutwater
Ecotox, zoetwater
Ecotox, bodem
Fijnstof vorming
Smogvorming
Humane tox
Vermesting
Verzuring
Ozonlaag
Klimaat, ecosysteem
Klimaat, gezondheid
Aluminium kozijn levenscyclus bijdragen van verschillende processen
-20
-10
0
10
20
30
ReC
iPe-
Pt
Uitputting, fossiel
Uitputting, metalen
Landgebruik, bouw
Landgebruik, agri
Straling
Ecotox, zoutwater
Ecotox, zoetwater
Ecotox, bodem
Fijnstof vorming
Smogvorming
Humane tox
Vermesting
Verzuring
Ozonlaag
Klimaat, ecosysteem
Klimaat, gezondheid
Wat is een EPD? LCA - normen
• ISO 14040: principes en raamwerk
• ISO 14044: eisen en richtlijnen
• ISO 14025: milieuverklaringen - type III principes en procedures Environmental Product Declaration type III (EPD)
• ISO 21930: milieuverklaring van bouwproducten
• EN 15804: milieuverklaring van bouwproducten
• EN 15978: milieuprestaties van gebouwen
LCA – EPD – Bepalingsmethode
• ISO 14025 EPD (LCA = basis) ‘Environmental Product Declaration type III’ voor de bouw EN15804 niveau product in bouwwerk
• Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken nadere specificatie (NL) van product- naar bouwwerkniveau
• Toetsingsprotocol (SBK of MRPI®)
Bepalingsmethode
Basisprofielen
Database
Product-/Itemkaarten
Database
Nationale Milieudatabase
Nationale Milieudatabase (NMD)
SimaPro 8
Ecoinvent 2.2
+
voor tool-
ontwikkelaars
voor LCA-bureaus
Basisprofielen
Database
Product-/Itemkaarten
Database
Nationale Milieudatabase (NMD)
SimaPro 8
Ecoinvent 2.2
+
Productprofiel-kaarten Database
(in afzonderlijke tools)
door derden getoetste data (via MRPI® of SBK)
NMD toegepast in Tools
Categorieën productdata
1. Merk gebonden, getoetst door derden – van individuele toeleverancier/producent
2. Merk ongebonden, getoetst door derden – van groepen van toeleveranciers/producenten
– representatief voor bijv. NL markt of beperkte groep leveranciers
3. Merk ongebonden, niet getoetst – bij voorkeur representatief voor NL
– ‘worst case’
30% toeslag
Voorkeur voor rekenen met 1 of 2
Dank voor uw aandacht! Vragen?
IVAM heeft ruim 20 jaar ervaring met LCA
Voor EPD en advies: www.ivam.nl