32
WIADOMOŚCI – NR 444 (WRZESIEŃ) 1 POLONIA WITA NOWEGO AMBASADORA WIADOMOŚCI POLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE w SZWAJCARII DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSE DER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERA NR 431 LIPIEC - SIERPIEŃ 2007 WIADOMOŚCI POLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE w SZWAJCARII DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSE DER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERA NR 431 LIPIEC - SIERPIEŃ 2007 WIADOMOŚCI POLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSE DER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ DELLA PASTORALE CATTOLICA POLACCA IN SVIZZERA NR 444 WRZESIEŃ 2008

AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 1

POLONIA WITA

NOWEGO AMBASADORA

WIADOMOŚCIPOLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE

w SZWAJCARII

DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSEDER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ

DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERANR 431LIPIEC - SIERPIEŃ 2007

WIADOMOŚCIPOLSKIE DUSZPASTERSTWO KATOLICKIE

w SZWAJCARII

DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSEDER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ

DELLA MISSIONE CATOLICA POLACCA DI SVIZZERANR 431LIPIEC - SIERPIEŃ 2007

WIADOMOŚCIPOLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII

DE LA PASTORALE CATHOLIQUE POLONAISE EN SUISSEDER KATHOLISCHEN POLENSEELSORGE IN DER SCHWEIZ

DELLA PASTORALE CATTOLICA POLACCA IN SVIZZERA

NR 444WRZESIEŃ 2008

2 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 3

MSZE ŚWIĘTE W PMK ndash WRZESIEŃ 2008

AARAU - Kirchensaal (Haus 26) przy Kantonsspital3 niedziela ndash g 1700

BAZYLEA ndash kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68W każdą niedzielę ndash g 1145

BERNO ndash krypta w kościele Bruder KlausOstring Segantinistrasse 262 3 4 niedziela ndash g 1130oraz w każdą 1 sobotę miesiąca ndash g 1800

BIELBIENNE ndash kaplica Misji WłoskiejMurtenstr 462 niedziela ndash g 900

CHARRAT k Martigny ndash kościoacuteł parafialnyW każdą niedzielę ndash g 1800

GENEWA ndash Kościoacuteł św Teresy14 Avenue PeschierW każdą niedzielę ndash g 1200Pierwszy piątek miesiąca ndash adoracjaNajśw Sakramentu i spowiedź od g 1830Msza św ndash g1930

GNADENTHAL ndash kościoacuteł św Justyw KrankenheimW każdą niedzielę ndash g 1030W każdą środę roacuteżaniec ndash g 1930Pierwszy piątek miesiąca Msza św ndash g 1930

LOZANNA ndash kościoacuteł Saint-Eacutetienne Route d`Oron 10W każdą niedzielę ndash g 1730W 1 piątek miesiąca spowiedź od g 1900Msza św ndash g 1930

LUCERNA ndash krypta w kościele St KarlSpitalstr 933 i 4 niedziela miesiąca ndash g 1800(w okresie letnim)

MARLY ndash kaplica PMK Chemin des Falaises 12Poniedziałek ndash piątek ndash g 830 (fr)Niedziela ndash g 930 i 1900

MERENSCHWAND ndash St Vitus (Kanton Aargau Dekanat Muri)3 niedziela ndash g 1130

NEUCHAcircTEL ndash 85 Faubourg de IHocircpital2 i 4 niedziela ndash g 1000

SION ndash kaplica Sioacutestr Bożej Opatrzności 6 rue de Gravelone 3 sobota miesiąca ndash g 1800

ST GALLEN ndash kaplica Herz Jesu przy Katedrze4 niedziela ndash g 930

WINTERTHUR ndash kościoacuteł St JosephNegelseestr 462 niedziela ndash g 17003 niedziela ndash g 845

VEZIA ndash kościoacuteł przy wejściu do Parku Negroni3 niedziela - g 1700

VISP ndash kaplica Paulusheim 1 niedziela ndash g 1930

ZUCHWIL ndash kościoacuteł parafialnySt Martin Hauptstr1 niedziela miesiąca ndash g 1700

ZUG ndash kaplica SS KlawerianekOswaldgasse 171 niedziela miesiąca ndash g 930

ZURYCH ndash kościoacuteł Herz Jesu (Serca Jezusowego) Zuumlrich-WiedikonAemtlerstrGertrudstrW każdą niedzielę ndash g 12151 piątek miesiąca ndash spowiedź od g 1830 (w dolnym kościele) i Msza św ndash g 1930(w j niemieckim i polskim)1 sobota miesiąca ndash Msza św ndash g 1800 po Mszy św nabożeństwo fatimskie (w dolnym kościele)

Wszelkie informacje dotyczące duszpasterstwa znajdują się na stronie

wwwpolskamisjach

2 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 3

SŁOWO KSIĘDZA REKTORA

Drodzy Czytelnicy

Miesiące wakacyjne obfitowały w bardzo ważne wyda-rzenia Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie na ktoacuterego czekała od ponad roku Po zapo-znaniu się z treścią przesłuchania Pana Jarosława Starzyka przed Komisją Sejmową do Spraw Zagranicznych można stwierdzić że warto było tak długo czekać Wynik głosowa-nia moacutewi sam za siebie Życzymy Panu Ambasadorowi aby wszystko co o Nim powiedziała Pani wiceminister Grażyna Bernatowicz zostało zrealizowane na Helweckiej Ziemi W niniejszych Wiadomościach znajdziemy obszerne fragmen-ty ze wspomnianego przesłuchania Ważną wiadomością dla Polonii jest mianowanie nowego Prezesa Stowarzysze-nia bdquoWspoacutelnota Polskardquo w osobie Pana Marszałka Macieja Płażyńskiego ktoacuteremu składamy gratulacje i najlepsze życzenia

Dla Kościoła powszechnego najważniejszym wydarze-niem był Światowy Dzień Młodzieży w Sydney To świadec-two wiary kilkuset tysięcy młodych jest tak bardzo potrzebne dzisiejszemu światu Kilka dni po tym wielkim wydarzeniu mieliśmy szczęście gościć w naszej Misji Księdza Kardynała Stanisława Ryłko od wielu lat odpowiedzialnego także za Światowe Dni Młodych Msza święta w Marly a także spotkanie po mszy świętej na długo pozostaną w pamięci jej uczestnikoacutew Ufam że w Madrycie w 2011 roku nie za-braknie młodzieży z naszej Misji W Kościele Powszechnym obchodzony jest Rok Świętego Pawła W niniejszym nume-rze Wiadomości prezentujemy kolejny odcinek artykułu o Świętym Pawle autorstwa wybitnego polskiego biblisty ks prof Waldemara Chrostowskiego ktoacuterego mieliśmy okazję spotkać w czasie rekolekcji w Zurychu Genewie Lozannie Zaznajomienie się z całym artykułem powinno być pewnym minimum naszego udziału w przeżywaniu tego Roku w Kościele Włączając się w obchody roku pawło-wego niektoacuterzy z naszych parafian postanowili przeczytać wszystkie Listy Apostoła Narodoacutew Taka postawa jest godna naśladowania

Czas wakacyjny to też czas zmian personalnych Zasko-czył nas bardzo wyjazd Księdza Michała Tchorowskiego z Genewy do Nowego Jorku Chociaż jest to bardzo duża strata dla Ośrodka Duszpasterskiego w Genewie to nie mamy wątpliwości że dla Kościoła ważniejsza w tym czasie jest jego praca w Nuncjaturze w Nowym Jorku Za wszelką pomoc życzliwość dla naszej Misji moacutewimy BOacuteG ZAPŁAĆ Nowe zadania poza Szwajcarią otrzymali o Karol Wielgosz i o Zdzisław Szmańda Warto zaznaczyć że w związku z wyjazdem Ojca Zdzisława Msza święta wieczorna w niedzielę będzie odprawiana w Marly Ojcom Dominikanom wyrażamy naszą wdzięczność za ich trud duszpasterski Serdeczne podziękowania kierujemy do Księdza Karola Garbiec ktoacutery walnie się przyczynił do ożywienia Ośrodka Duszpasterskiego w Bazylei Witamy nowych kapłanoacutew ktoacuterzy przybyli na studia Księdza Grze-gorza Piotrowskiego oraz Księdza Rafała Białka Księża

doktoranci będą w weekendy służyć pomocą duszpasterską w naszych Ośrodkach Jest moim pragnieniem aby każdy Ośrodek miał na stałe swojego duszpasterza Coraz więcej osoacuteb dostrzega jak wielkim dobrodziejstwem jest sytuacja gdy jeden kapłan na stałe obsługuje dany Ośrodek Obecnie mamy czterech kapłanoacutew ktoacuterzy będą przynajmniej 4 lata w Szwajcarii tak więc można już na spokojnie planować pracę duszpasterską dla całej Misji w dłuższym kontekście czasowym

Relacje z pielgrzymki na Przełęcz Świętego Bernarda i do Gnadenthal zamieścimy w następnym numerze Wiado-mości

W Ośrodku Duszpasterskim w Lozannie powstała Gru-pa Liturgiczna Gratuluję Księdzu Arturowi Cząstkiewiczo-wi i wszystkim ktoacuterzy pozytywnie odpowiedzieli na jego za-proszenie Troska o liturgię jest pięknym znakiem głęboko przeżywanej wiary Życzmy sobie aby inne Ośrodki poszły śladem Lozanny

Rozpoczyna się nowy rok szkolny i duszpasterski Z wielkim uznaniem patrzę na rodzicoacutew zatroskanych o kształcenie swoich dzieci Oni doskonale wiedzą że czas źle wykorzystany w dzieciństwie czy w wieku młodzieńczym będzie miał konsekwencje w dorosłym życiu Z całego serca zachęcam rodzicoacutew aby wraz z duszpasterzami na-szych Ośrodkoacutew szukali możliwości katechezy dla swoich pociech

Tradycyjnie polecam do przemyślenia tekst Ojca Bo-cheńskiego a w tym numerze także piękny esej Pana prof Wojciecha Podleskiego Jakże często odnosi się do nas powiedzenie bdquoCudze chwalicie swego nie znacierdquo Tak to prawda bo chociaż Polonia w Szwajcarii może poszczycić się wielu znakomitymi ludźmi to wiedza o nich jest bardzo skromna Zależy mi bardzo aby na łamach Wiadomości prezentować takie postacie

Na trud nowego roku szkolnego i duszpasterskiego ży-czę wszystkim Szczęść Boże

Rektor PMK w SzwajcariiKs Sławomir Kawecki

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

Żadnemu chłopcu ani dziewczynce nie powin-no się odmawiać prawa do wychowania w

wierze ktoacutera z kolei karmi ducha narodu

Na każdym z was i waszych kolegach spoczywa szczegoacutelna odpowiedzialność aby wzbudzić

wśroacuted waszej młodzieży pragnienie aktu wiary zachęcając ich do angażowania się w życie ko-ścielne ktoacutere wypływa z tego aktu wiary W ten sposoacuteb wiara osiąga pewność prawdy Wybierając życie według takiej prawdy obejmujemy pełnię życia w wierze ktoacutere zostało nam dane w Ko-ściele

Nauczyciele i administratorzy zaroacutewno na uniwersytetach jak i w szkołach mają

obowiązek i przywilej zapewnienia aby studenci otrzymywali wiedzę zgodną z nauką i praktyką katolicką Wymaga to aby publiczne świadectwo o Chrystusie tak jak wynika ono z Ewangelii i jak je oferuje Urząd Nauczycielski Kościoła kształ-towało każdy aspekt życia instytucjonalnego za-roacutewno w aulach szkolnych jak i poza nimi Odda-

bdquoLourdes sprzyja medytacji nad macierzyńską miłością Niepokalanej Dziewicy do Jej chorych i cierpiących dziecirdquo (Benedykt XVI Orędzie na Światowy Dzień Chorego 2008)

Najważniejsze punkty programu

Sobota 13 września g 1930 ndash Procesja maryjna ze świe-cami przed Bazyliką

Niedziela 14 września g 1000-1215 ndash Msza św w liturgiczne wspomnienie Podwyższenia Krzyża Świętego sprawowana głoacutewnie dla młodzieży

Poniedziałek 15 września g 930 ndash Msza św w liturgicz-ne wspomnienie Matki Bożej Bolesnej sprawowana dla chorych z udzieleniem sakramentu namaszczenia

wwwradiovaticanorg wwwlourdes2008com

Benedykt XVI o prawie do wychowania w wierze

lanie się od tej wizji osłabia tożsamość katolicką i ndash dalekie od rozwijania wolności ndash nieuchronnie prowadzi do zamętu tak moralnego jak i intelek-tualnego i duchowego

Pragnę roacutewnież wyrazić szczegoacutelne słowa zachęty katechetom zaroacutewno świeckim jak

i duchownym ktoacuterzy trudzą się nad zapewnie-niem aby młodzi stawali się codziennie coraz bardziej zdolni do doceniania daru wiary Wycho-wanie religijne jest apostolatem pobudzającym i wśroacuted młodych jest wiele oznak świadczących o ich pragnieniu lepszego poznawania wiary i prak-tykowania jej z przekonaniem Jeśli chce się aby to przebudzenie wzrastało konieczne jest aby nauczyciele mieli jasne i dokładne zrozumienie szczegoacutelnej natury i roli wychowania katolickie-go Powinni oni także być gotowi do kierowania zaangażowania całej wspoacutelnoty szkolnej na pomaganiu naszym młodym i ich rodzinom w doświadczaniu harmonii między wiarą życiem a kulturą

Nowy Jork 17 kwietnia 2008

Pielgrzymka Papieża Benedykta XVI do Lourdes

z okazji 150 rocznicy objawień Matki Bożej 13-15 września 2008

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

Ze świetności staro-żytnych Aten pozo-

stało niewiele Miasto i jego zabytki można zwiedzić w ciągu jednego dnia bo w czasach oku-pacji tureckiej trwającej do 1822 roku Ateny bar-dzo podupadły stając się niewielką i zaniedbaną

mieściną Obecna zabudowa pochodzi z końca XIX oraz z XX wieku Mimo to licznie napływający tury-ści i pielgrzymi cierpliwie szukają śladoacutew wspaniałej przeszłości Znajdują je przede wszystkim na ateńskim Akropolu na ktoacuterym wznosi się częściowo zrekon-struowany Partenon czyli Świątynia Dziewicy bogini Ateny coacuterki Zeusa patronki miasta Niesłychanie harmonijna i piękna marmurowa budowla wzniesiona w stylu doryckim powstała w latach 447ndash438 przed Chrystusem zaś zdobiące ją płaskorzeźby należały do najwspanialszych przykładoacutew klasycznej sztuki greckiej Wejście do świątyni umieszczono od strony wschodniej W jej wnętrzu nie było żadnych dekoracji znajdował się natomiast okazały posąg Ateny dzieło Fidiasza pokryte złotem i kością słoniową W okresie bizantyjskim posąg przeniesiono do Konstantynopola gdzie uległ zniszczeniu podczas jednego z pożaroacutew Pogańską świątynię zmieniono w kościoacuteł Najświętszej Maryi Panny zaś po podboju tureckim ndash w meczet ktoacuterą to funkcję budowla pełniła przez około 200 lat W 1687 roku podczas oblężenia Akropolu przez Wenecjan walczących z Turkami eksplozja prochu zniszczyła Partenon zaś na częściowe odtworzenie jego wyglądu trzeba było czekać następne 200 lat

Na ateńskim Akropolu na poacutełnoc od Partenonu wznosi się Erechtejon wybudowany w stylu jońskim na miejscu pałacu z czasoacutew mykeńskich czyli z połowy II tysiąclecia przed Chrystusem Upamiętnia mitycznego władcę Erechteusa ktoacutery niegdyś tu zamieszkiwał a potem był czczony jako Posejdon Właśnie tutaj legenda umieszcza mitologiczną kłoacutetnię Ateny z Po-sejdonem po ktoacuterej Posejdon troacutejzębem wyprowadził z ziemi wodę natomiast Atena uderzywszy mieczem sprawiła że wyrosło drzewko oliwne Uznano je za większy dar i Atena została wybrana patronką miasta Ozdobą Erechtejonu są niezwykle piękne kariatydy

Nieopodal Akropolu znajduje się teatr Dionizosa z IV wieku przed Chrystusem oraz dwie poświęcone temu boacutestwu świątynie ktoacuterych początki są około dwoacutech stuleci starsze Chlubą starożytnych Aten był też odeon Peryklesa zaś na pobliskim wzgoacuterzu świątynia Asklepiosa boga zdrowia i patrona lekarzy Wyroacuteżnia się roacutewnież świątynia Hefajstosa boga ognia i kowali wzniesiona w połowie V wieku przed Chrystusem i uznawana za najlepiej zachowaną budowlę sakralną starożytnej Grecji Do tego należy dodać pozostałości innych świątyń pogańskich rozrzucone w mniejszej i większej odległości od Akropolu Jeżeli uwzględni się setki a może nawet tysiące posągoacutew jakie istniały tu w starożytności o ktoacuterych pojęcie dają nieliczne znalezi-ska przechowywane w ateńskim Muzeum Narodowym świadectwo Dziejoacutew Apostolskich o tym że Paweł bu-rzył się wewnętrznie na widok miasta pełnego bożkoacutew staje się w pełni wiarygodne i zrozumiałe

Św Łukasz wzmiankuje miejsca ktoacutere okazały się szczegoacutelnie ważne podczas misyjnej działalności Paw-ła w Atenach Rozprawiał też w synagodze z Żydami i z raquobojącymi się Bogalaquo i codziennie na agorze z tymi ktoacuterych tam spotykał (Dz 1717) Nie znamy dokładnej lokalizacji synagogi lecz możemy przypuszczać że w tak dużym mieście było ich kilka Mimo wielu przeciw-ności i wrogości ze strony Żydoacutew ktoacuterzy nie uwierzyli w Jezusa Chrystusa model Pawłowej ewangelizacji po-został ten sam najpierw zwracał się do swoich żydow-skich rodakoacutew a następnie do pogan Nic nie wskazuje na to aby działalność wśroacuted Żydoacutew przyniosła widocz-ne rezultaty w czym nie bez znaczenia były nastroje i postawa okazana wcześniej w Tesalonice i gdzie indziej Na pierwszy plan wysuwają się natomiast po-ganie zwłaszcza ci ktoacuterzy słuchali apostoła na agorze Agora ateńska jest usytuowana na poacutełnocny zachoacuted od Akropolu i na wschoacuted od świątyni Hefajstosa Jak w każdym innym greckim mieście było to centrum admi-nistracji lokalnej a zarazem głoacutewny ośrodek wymiany myśli i handlu Na długo przed Pawłem po agorze w Atenach spacerowali najwybitniejsi przedstawiciele świata klasycznego jak Perykles Eurypides Sofokles Sokrates Platon czy Arystoteles Niemal każdy pozo-stawił ucznioacutew ktoacuterzy stworzyli szkoły wierne naukom mistrzoacutew Nic dziwnego że gdy Paweł odwiedził to miejsce przebywali tam przedstawiciele roacuteżnych kie-runkoacutew myślowych Niektoacuterzy z filozofoacutew epikurejskich

Ks prof Waldemar Chrostowski

Wyprawy misyjne św Pawła Apostoła (cz II)

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

i stoickich rozmawiali z nim (Dz 1718) Z następnych zdań wynika że przyjęli apostoła z poczuciem wyższo-ści Nazwę bdquostoicyrdquo urobiono od pobliskiej stoa wznie-sionej w pierwszej połowie II wieku przed Chrystusem przez kroacutela Pergamonu Attalosa II z wdzięczności za studia odbyte w młodości w Atenach Zniszczona doczekała się rekonstrukcji zakończonej w 1956 roku stając się muzeum Dwupiętrowa budowla szczyci się długim i obszernym oraz wspaniale zacienionym przez dach i liczne kolumny portykiem po ktoacuterym spacero-wali filozofowie dyskutujący najtrudniejsze kwestie i problemy

Wiele miejsca zajmuje w Dziejach Apostolskich narracja o pobycie Pawła na Areopagu Zaprowadzono go tam pytając bardzo konkretnie Czy moglibyśmy się dowiedzieć jaką to nową naukę głosisz Bo jakieś nowe rzeczy wkładasz nam do głowy Chcielibyśmy więc dowie-dzieć się o co właściwie chodzi (Dz 1719ndash20) Łukasz natychmiast odwzajemnił tę poufałość wystawiając Ateńczykom następującą ocenę A wszyscy Ateńczycy i mieszkający tam przybysze poświęcają czas jedynie albo moacutewieniu o czymś albo wysłuchiwaniu czegoś nowego (1721) Rzymskim odpowiednikiem greckiego Are-opagu dosłownie Areios Pagos czyli Wzgoacuterze Aresa jest Pole Marsowe gdyż zaroacutewno Ares jak i Mars byli czczeni jako bogowie wojny Na sąsiadującym z Akro-polem skalistym wzgoacuterzu zapadały decyzje ważne dla miasta Także dzisiaj aby wejść na wzgoacuterze należy

pokonać strome kamienne schody Obok nich umiesz-czono tablicę z greckim tekstem Dziejoacutew Apostolskich zawierającym przemoacutewienie Pawła na Areopagu Gdy apostoł doszedł do sprawy zmartwychwstania Jezusa jedni się wyśmiewali a inni powiedzieli Posłuchamy cię o tym innym razemrdquo (1732) Sprzeciw pogan miał inne przyczyny niż sprzeciw Żydoacutew Tym razem chodziło o niemożność racjonalizacji zmartwychwstania z czego zrodziło się lekceważenie i odrzucenie tej prawdy

Odmowa ateńskich słuchaczy mowy Pawła nie była całkowita Niektoacuterzy jednak przyłączyli się do niego i uwierzyli Wśroacuted nich Dionizy Areopagita i kobieta imie-niem Damaris a z nimi inni (Dz 1734) Ten skromny posiew stał się zaczynem chrześcijaństwa ktoacutere trwa do dzisiaj Przeważająca większość wspoacutełczesnych Grekoacutew to prawosławni a to wyznanie zdecydowanie dominu-je wyznaczając głoacutewne kryteria narodowej tożsamości Lecz w Grecji żyje też kilka tysięcy katolikoacutew Katedra katolicka w Atenach usytuowana przy jednej z najbar-dziej ruchliwych ulic miasta nosi wezwanie Dionizego Areopagity W jej wystroju nietrudno odnaleźć akcenty nawiązujące do pobytu Apostoła Narodoacutew

Głoszenie Ewangelii w Atenach było dla Pawła i jego towarzyszy pracą bardzo trudną i raczej niewdzięczną Starożytni intelektualiści uważali Ewangelię z jej naci-skiem na prawdę o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa za głupstwo ktoacuterego nie sposoacuteb pojąć rozu-mem i zaakceptować Aczkolwiek w mieście pozostała grupa wyznawcoacutew pośroacuted kanonicznych pism Nowego Testamentu nie ma listu do Ateńczykoacutew Nie ma też żadnej wzmianki sugerującej iż takie pismo kiedykol-wiek powstało Istnieje natomiast apokryficzna kore-spondencja Pawła z Seneką I to właśnie w niej znalazły wyraz najistotniejsze dylematy typowe dla pełnego na-pięć spotkania bdquoAten z Jerozolimąrdquo

Potem opuścił Ateny i przybył do Koryntu (Dz 181)

Nie wiadomo jak długo Paweł pozostał w Atenach Można się domyślać iż nie dłużej niż kilka tygo-

dni skoro Sylas i Tymoteusz na ktoacuterych przybycie z Te-saloniki czekał (Dz 1715) spotkali się z nim już wtedy gdy dotarł do Koryntu (185) Trudno też powiedzieć z jakimi uczuciami Paweł opuszczał Ateny Odrzucony przez żydowskich wspoacutełrodakoacutew w Filippi Tesalonice i Berei w Atenach doświadczył wzgardy ze strony po-gan Trzeba było wielkiej wiary aby kontynuować pod-jętą misję z nadzieją że wyda ona w przyszłości plony

Jedyna droga z Aten do Koryntu wiedzie wzdłuż Zatoki Sarońskiej Na tym szlaku znajdują się ważne starożytne miasta Należy do nich Eleusis gdzie w starożytności odbywały się słynne na cały helleński świat misteria oraz Megara gdzie nauczał Sokrates

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

i skąd ndash według legendy ndash wyruszył Bizas w poszuki-waniu nowego miejsca dla siebie Osiadł nad cieśniną Bosfor założywszy nazwane swym imieniem miasto Bizancjum Przy dobrej pogodzie z drogi dobrze wi-dać Salaminę wyspę obok ktoacuterej rozegrała się jedna z najważniejszych bitew starożytności przesądzająca o zwycięstwie Grekoacutew nad Persami i oddalająca nie-bezpieczeństwo perskiej hegemonii nad oacutewczesnym światem zachodnim

Jeden bardzo ważny szczegoacuteł roacuteżni obecnie ostatni odcinek tego szlaku od jego wyglądu w starożytności Chodzi o Kanał Koryncki łączący Zatokę Sarońską stanowiącą część Morza Egejskiego z Zatoką Ko-ryncką będącą częścią Morza Jońskiego W czasach św Pawła takie połączenie obydwu moacuterz nie istniało aczkolwiek nieco poacuteźniej w 66 roku po Chrystusie cesarz Neron posługując się złotą łopatą podjął proacutebę przekopania kanału

Aby dostać się z jednego morza na drugie prze-dzielone zaledwie siedmiokilometrowym pasmem lądu należało opłynąć cały Peloponez co oznaczało konieczność przebycia ok 400 kilometroacutew Aby tego uniknąć statki z mniejszymi ładunkami często przesu-wano po drewnianych rolkach ale było to zajęcie nie-słychanie czasochłonne Koryntianie nazwali tę drogę Diolkos Kanał Koryncki powstał w latach 1881ndash1893 i obok Kanału Sueskiego stanowi wspaniały przykład XIX-wiecznej sztuki inżynieryjnej

Korynt znajduje się na Peloponezie ktoacutery wraz z przekopaniem Kanału Korynckiego z poacutełwyspu stał się właściwie wyspą W czasach Pawła było to jedno z najzamożniejszych i najbardziej znanych miast grec-kich Korynt miał dwa porty Kenchry (Dz 1818 Rz 161) nad Zatoką Sarońską i Lachaeum nad Zatoką Koryncką Kontrolując ruch statkoacutew w jednym i dru-gim miasto czerpało olbrzymie korzyści Stale roiło się od żeglarzy kupcoacutew i handlarzy a także roacuteżnego rodzaju uciekinieroacutew zbiegoacutew oraz nierządnic Nawet w świecie pogańskim dalekim od standardoacutew przyję-tych poacuteźniej przez chrześcijan Korynt miał kiepską re-putację co znalazło wyraz w przysłowiach i ludowych opowieściach Na południe od miasta znajduje się wysoka goacutera znana jako Akro-Korynt ktoacutera pełniła rolę korynckiego akropolu Na jej szczycie wznosiła się okazała świątynia Afrodyty bogini miłości i przy-jemności zmysłowych Obsługiwało ją ponad tysiąc hierodul (prostytutek kultowych) przebywających w specjalnych pomieszczeniach Roacutewnież to wpływało na reputację Koryntu uznawanego za najbardziej zepsute miasto w całym imperium rzymskim

Z dawnego Koryntu pozostało niewiele Dla podroacute-żujących śladami św Pawła najważniejszym miejscem jest agora z pozostałościami kilku sklepoacutew datowanymi

na I wiek po Chrystusie Po jej wschodniej stronie znaj-duje się tzw bema czyli podwyższenie używane przez rzymskich namiestnikoacutew do wygłaszania przemoacutewień Właśnie tutaj Paweł stanął przed prokonsulem Gal-lionem ktoacutery oczyścił go ze stawianych mu zarzutoacutew i uwolnił (Dz 1812ndash17) Na zachoacuted od agory widać pozostałości świątyni Apollina pochodzącej z połowy VI wieku przed Chrystusem Jej osobliwością są ko-lumny wykonane nie z układanych mniejszych blokoacutew lecz stanowiące monolity Można też zobaczyć resztki odeonu teatru stoa i innych budowli użyteczności pu-blicznej a także zamożniejszych domostw

Paweł pozostał w Koryncie poacutełtora roku (Dz 1811) Nie ulega wątpliwości że dobrze poznał specyfikę miasta dostosowując do niej swoją ewangelizacyjną pedagogię Jak przedtem znowu rozpoczął od Żydoacutew korzystając z gościnności dwojga żydowskich uciekinie-roacutew z Rzymu Akwili i Pryscylli u ktoacuterych się zatrzymał Znaleźli oni w Koryncie schronienie po wydanym w 49 roku antyżydowskim dekrecie cesarza Klaudiusza Kie-dy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom że Jezus jest Mesjaszem (Dz 185) Ale ich reakcja nie była inna niż ta ktoacutera tak dotkliwie dała się we znaki apostołom w niedalekiej przeszłości Taka sama była roacutewnież konkluzja misji ewangelizacyjnej A kiedy [Żydzi] się sprzeciwiali i bluźnili otrząsnął swe szaty i powiedział do nich Krew wasza na waszą głowę jam nie winien Od tej chwili poacutejdę do poganrdquo (186) To postanowienie jest jedną z najbardziej przełomowych decyzji a jej skutki okazały się rozstrzygające dla poacuteźniejszych dziejoacutew chrześcijaństwa Dowody powstających na tym tle roz-terek i napięć są dobrze widoczne w Pierwszym i Dru-gim Liście do Koryntian Obydwa pisma powstały kilka lat poacuteźniej gdy wspoacutelnota koryncka okrzepła lecz zarazem przeżywała trudności i wyzwania z ktoacuterych bardzo wiele było wyraźnie uwarunkowane specyfiką Koryntu i jego mieszkańcoacutew

Po niezwykle wytężonej pracy Paweł opuścił Korynt i wroacutecił do Azji Przebywał kroacutetko w Efezie gdzie w miejscowej synagodze rozprawiał z Żydami Proszono go aby pozostał dłużej lecz odmoacutewił zapewniając Wroacutecę do was jeżeli Boacuteg zechce (Dz 1821) Nie uległszy prośbom odpłynął z Efezu do Cezarei Nadmorskiej a następnie udał się do Jerozolimy

Ks Profesor dr hab Waldemar Chrostowski (ur 1951) - profesor zwyczajny nauk teologicznych Kierownik Katedry Egzegezy Starego Te-stamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teo-logicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz kierownik Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej na Wydziale Teolo-gicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Redaktor naczelny kwartalnika teologoacutew polskich bdquoCollectanea Theologicardquo konsultor Rady Episkopatu Polski ds Dialogu Religijnego członek Polskiej Aka-demii Filatelistyki przewodniczący Stowarzyszenia Biblistoacutew Polskich Autor ponad 1450 publikacji naukowych i popularnonaukowych

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 2: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

2 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 3

MSZE ŚWIĘTE W PMK ndash WRZESIEŃ 2008

AARAU - Kirchensaal (Haus 26) przy Kantonsspital3 niedziela ndash g 1700

BAZYLEA ndash kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68W każdą niedzielę ndash g 1145

BERNO ndash krypta w kościele Bruder KlausOstring Segantinistrasse 262 3 4 niedziela ndash g 1130oraz w każdą 1 sobotę miesiąca ndash g 1800

BIELBIENNE ndash kaplica Misji WłoskiejMurtenstr 462 niedziela ndash g 900

CHARRAT k Martigny ndash kościoacuteł parafialnyW każdą niedzielę ndash g 1800

GENEWA ndash Kościoacuteł św Teresy14 Avenue PeschierW każdą niedzielę ndash g 1200Pierwszy piątek miesiąca ndash adoracjaNajśw Sakramentu i spowiedź od g 1830Msza św ndash g1930

GNADENTHAL ndash kościoacuteł św Justyw KrankenheimW każdą niedzielę ndash g 1030W każdą środę roacuteżaniec ndash g 1930Pierwszy piątek miesiąca Msza św ndash g 1930

LOZANNA ndash kościoacuteł Saint-Eacutetienne Route d`Oron 10W każdą niedzielę ndash g 1730W 1 piątek miesiąca spowiedź od g 1900Msza św ndash g 1930

LUCERNA ndash krypta w kościele St KarlSpitalstr 933 i 4 niedziela miesiąca ndash g 1800(w okresie letnim)

MARLY ndash kaplica PMK Chemin des Falaises 12Poniedziałek ndash piątek ndash g 830 (fr)Niedziela ndash g 930 i 1900

MERENSCHWAND ndash St Vitus (Kanton Aargau Dekanat Muri)3 niedziela ndash g 1130

NEUCHAcircTEL ndash 85 Faubourg de IHocircpital2 i 4 niedziela ndash g 1000

SION ndash kaplica Sioacutestr Bożej Opatrzności 6 rue de Gravelone 3 sobota miesiąca ndash g 1800

ST GALLEN ndash kaplica Herz Jesu przy Katedrze4 niedziela ndash g 930

WINTERTHUR ndash kościoacuteł St JosephNegelseestr 462 niedziela ndash g 17003 niedziela ndash g 845

VEZIA ndash kościoacuteł przy wejściu do Parku Negroni3 niedziela - g 1700

VISP ndash kaplica Paulusheim 1 niedziela ndash g 1930

ZUCHWIL ndash kościoacuteł parafialnySt Martin Hauptstr1 niedziela miesiąca ndash g 1700

ZUG ndash kaplica SS KlawerianekOswaldgasse 171 niedziela miesiąca ndash g 930

ZURYCH ndash kościoacuteł Herz Jesu (Serca Jezusowego) Zuumlrich-WiedikonAemtlerstrGertrudstrW każdą niedzielę ndash g 12151 piątek miesiąca ndash spowiedź od g 1830 (w dolnym kościele) i Msza św ndash g 1930(w j niemieckim i polskim)1 sobota miesiąca ndash Msza św ndash g 1800 po Mszy św nabożeństwo fatimskie (w dolnym kościele)

Wszelkie informacje dotyczące duszpasterstwa znajdują się na stronie

wwwpolskamisjach

2 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 3

SŁOWO KSIĘDZA REKTORA

Drodzy Czytelnicy

Miesiące wakacyjne obfitowały w bardzo ważne wyda-rzenia Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie na ktoacuterego czekała od ponad roku Po zapo-znaniu się z treścią przesłuchania Pana Jarosława Starzyka przed Komisją Sejmową do Spraw Zagranicznych można stwierdzić że warto było tak długo czekać Wynik głosowa-nia moacutewi sam za siebie Życzymy Panu Ambasadorowi aby wszystko co o Nim powiedziała Pani wiceminister Grażyna Bernatowicz zostało zrealizowane na Helweckiej Ziemi W niniejszych Wiadomościach znajdziemy obszerne fragmen-ty ze wspomnianego przesłuchania Ważną wiadomością dla Polonii jest mianowanie nowego Prezesa Stowarzysze-nia bdquoWspoacutelnota Polskardquo w osobie Pana Marszałka Macieja Płażyńskiego ktoacuteremu składamy gratulacje i najlepsze życzenia

Dla Kościoła powszechnego najważniejszym wydarze-niem był Światowy Dzień Młodzieży w Sydney To świadec-two wiary kilkuset tysięcy młodych jest tak bardzo potrzebne dzisiejszemu światu Kilka dni po tym wielkim wydarzeniu mieliśmy szczęście gościć w naszej Misji Księdza Kardynała Stanisława Ryłko od wielu lat odpowiedzialnego także za Światowe Dni Młodych Msza święta w Marly a także spotkanie po mszy świętej na długo pozostaną w pamięci jej uczestnikoacutew Ufam że w Madrycie w 2011 roku nie za-braknie młodzieży z naszej Misji W Kościele Powszechnym obchodzony jest Rok Świętego Pawła W niniejszym nume-rze Wiadomości prezentujemy kolejny odcinek artykułu o Świętym Pawle autorstwa wybitnego polskiego biblisty ks prof Waldemara Chrostowskiego ktoacuterego mieliśmy okazję spotkać w czasie rekolekcji w Zurychu Genewie Lozannie Zaznajomienie się z całym artykułem powinno być pewnym minimum naszego udziału w przeżywaniu tego Roku w Kościele Włączając się w obchody roku pawło-wego niektoacuterzy z naszych parafian postanowili przeczytać wszystkie Listy Apostoła Narodoacutew Taka postawa jest godna naśladowania

Czas wakacyjny to też czas zmian personalnych Zasko-czył nas bardzo wyjazd Księdza Michała Tchorowskiego z Genewy do Nowego Jorku Chociaż jest to bardzo duża strata dla Ośrodka Duszpasterskiego w Genewie to nie mamy wątpliwości że dla Kościoła ważniejsza w tym czasie jest jego praca w Nuncjaturze w Nowym Jorku Za wszelką pomoc życzliwość dla naszej Misji moacutewimy BOacuteG ZAPŁAĆ Nowe zadania poza Szwajcarią otrzymali o Karol Wielgosz i o Zdzisław Szmańda Warto zaznaczyć że w związku z wyjazdem Ojca Zdzisława Msza święta wieczorna w niedzielę będzie odprawiana w Marly Ojcom Dominikanom wyrażamy naszą wdzięczność za ich trud duszpasterski Serdeczne podziękowania kierujemy do Księdza Karola Garbiec ktoacutery walnie się przyczynił do ożywienia Ośrodka Duszpasterskiego w Bazylei Witamy nowych kapłanoacutew ktoacuterzy przybyli na studia Księdza Grze-gorza Piotrowskiego oraz Księdza Rafała Białka Księża

doktoranci będą w weekendy służyć pomocą duszpasterską w naszych Ośrodkach Jest moim pragnieniem aby każdy Ośrodek miał na stałe swojego duszpasterza Coraz więcej osoacuteb dostrzega jak wielkim dobrodziejstwem jest sytuacja gdy jeden kapłan na stałe obsługuje dany Ośrodek Obecnie mamy czterech kapłanoacutew ktoacuterzy będą przynajmniej 4 lata w Szwajcarii tak więc można już na spokojnie planować pracę duszpasterską dla całej Misji w dłuższym kontekście czasowym

Relacje z pielgrzymki na Przełęcz Świętego Bernarda i do Gnadenthal zamieścimy w następnym numerze Wiado-mości

W Ośrodku Duszpasterskim w Lozannie powstała Gru-pa Liturgiczna Gratuluję Księdzu Arturowi Cząstkiewiczo-wi i wszystkim ktoacuterzy pozytywnie odpowiedzieli na jego za-proszenie Troska o liturgię jest pięknym znakiem głęboko przeżywanej wiary Życzmy sobie aby inne Ośrodki poszły śladem Lozanny

Rozpoczyna się nowy rok szkolny i duszpasterski Z wielkim uznaniem patrzę na rodzicoacutew zatroskanych o kształcenie swoich dzieci Oni doskonale wiedzą że czas źle wykorzystany w dzieciństwie czy w wieku młodzieńczym będzie miał konsekwencje w dorosłym życiu Z całego serca zachęcam rodzicoacutew aby wraz z duszpasterzami na-szych Ośrodkoacutew szukali możliwości katechezy dla swoich pociech

Tradycyjnie polecam do przemyślenia tekst Ojca Bo-cheńskiego a w tym numerze także piękny esej Pana prof Wojciecha Podleskiego Jakże często odnosi się do nas powiedzenie bdquoCudze chwalicie swego nie znacierdquo Tak to prawda bo chociaż Polonia w Szwajcarii może poszczycić się wielu znakomitymi ludźmi to wiedza o nich jest bardzo skromna Zależy mi bardzo aby na łamach Wiadomości prezentować takie postacie

Na trud nowego roku szkolnego i duszpasterskiego ży-czę wszystkim Szczęść Boże

Rektor PMK w SzwajcariiKs Sławomir Kawecki

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

Żadnemu chłopcu ani dziewczynce nie powin-no się odmawiać prawa do wychowania w

wierze ktoacutera z kolei karmi ducha narodu

Na każdym z was i waszych kolegach spoczywa szczegoacutelna odpowiedzialność aby wzbudzić

wśroacuted waszej młodzieży pragnienie aktu wiary zachęcając ich do angażowania się w życie ko-ścielne ktoacutere wypływa z tego aktu wiary W ten sposoacuteb wiara osiąga pewność prawdy Wybierając życie według takiej prawdy obejmujemy pełnię życia w wierze ktoacutere zostało nam dane w Ko-ściele

Nauczyciele i administratorzy zaroacutewno na uniwersytetach jak i w szkołach mają

obowiązek i przywilej zapewnienia aby studenci otrzymywali wiedzę zgodną z nauką i praktyką katolicką Wymaga to aby publiczne świadectwo o Chrystusie tak jak wynika ono z Ewangelii i jak je oferuje Urząd Nauczycielski Kościoła kształ-towało każdy aspekt życia instytucjonalnego za-roacutewno w aulach szkolnych jak i poza nimi Odda-

bdquoLourdes sprzyja medytacji nad macierzyńską miłością Niepokalanej Dziewicy do Jej chorych i cierpiących dziecirdquo (Benedykt XVI Orędzie na Światowy Dzień Chorego 2008)

Najważniejsze punkty programu

Sobota 13 września g 1930 ndash Procesja maryjna ze świe-cami przed Bazyliką

Niedziela 14 września g 1000-1215 ndash Msza św w liturgiczne wspomnienie Podwyższenia Krzyża Świętego sprawowana głoacutewnie dla młodzieży

Poniedziałek 15 września g 930 ndash Msza św w liturgicz-ne wspomnienie Matki Bożej Bolesnej sprawowana dla chorych z udzieleniem sakramentu namaszczenia

wwwradiovaticanorg wwwlourdes2008com

Benedykt XVI o prawie do wychowania w wierze

lanie się od tej wizji osłabia tożsamość katolicką i ndash dalekie od rozwijania wolności ndash nieuchronnie prowadzi do zamętu tak moralnego jak i intelek-tualnego i duchowego

Pragnę roacutewnież wyrazić szczegoacutelne słowa zachęty katechetom zaroacutewno świeckim jak

i duchownym ktoacuterzy trudzą się nad zapewnie-niem aby młodzi stawali się codziennie coraz bardziej zdolni do doceniania daru wiary Wycho-wanie religijne jest apostolatem pobudzającym i wśroacuted młodych jest wiele oznak świadczących o ich pragnieniu lepszego poznawania wiary i prak-tykowania jej z przekonaniem Jeśli chce się aby to przebudzenie wzrastało konieczne jest aby nauczyciele mieli jasne i dokładne zrozumienie szczegoacutelnej natury i roli wychowania katolickie-go Powinni oni także być gotowi do kierowania zaangażowania całej wspoacutelnoty szkolnej na pomaganiu naszym młodym i ich rodzinom w doświadczaniu harmonii między wiarą życiem a kulturą

Nowy Jork 17 kwietnia 2008

Pielgrzymka Papieża Benedykta XVI do Lourdes

z okazji 150 rocznicy objawień Matki Bożej 13-15 września 2008

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

Ze świetności staro-żytnych Aten pozo-

stało niewiele Miasto i jego zabytki można zwiedzić w ciągu jednego dnia bo w czasach oku-pacji tureckiej trwającej do 1822 roku Ateny bar-dzo podupadły stając się niewielką i zaniedbaną

mieściną Obecna zabudowa pochodzi z końca XIX oraz z XX wieku Mimo to licznie napływający tury-ści i pielgrzymi cierpliwie szukają śladoacutew wspaniałej przeszłości Znajdują je przede wszystkim na ateńskim Akropolu na ktoacuterym wznosi się częściowo zrekon-struowany Partenon czyli Świątynia Dziewicy bogini Ateny coacuterki Zeusa patronki miasta Niesłychanie harmonijna i piękna marmurowa budowla wzniesiona w stylu doryckim powstała w latach 447ndash438 przed Chrystusem zaś zdobiące ją płaskorzeźby należały do najwspanialszych przykładoacutew klasycznej sztuki greckiej Wejście do świątyni umieszczono od strony wschodniej W jej wnętrzu nie było żadnych dekoracji znajdował się natomiast okazały posąg Ateny dzieło Fidiasza pokryte złotem i kością słoniową W okresie bizantyjskim posąg przeniesiono do Konstantynopola gdzie uległ zniszczeniu podczas jednego z pożaroacutew Pogańską świątynię zmieniono w kościoacuteł Najświętszej Maryi Panny zaś po podboju tureckim ndash w meczet ktoacuterą to funkcję budowla pełniła przez około 200 lat W 1687 roku podczas oblężenia Akropolu przez Wenecjan walczących z Turkami eksplozja prochu zniszczyła Partenon zaś na częściowe odtworzenie jego wyglądu trzeba było czekać następne 200 lat

Na ateńskim Akropolu na poacutełnoc od Partenonu wznosi się Erechtejon wybudowany w stylu jońskim na miejscu pałacu z czasoacutew mykeńskich czyli z połowy II tysiąclecia przed Chrystusem Upamiętnia mitycznego władcę Erechteusa ktoacutery niegdyś tu zamieszkiwał a potem był czczony jako Posejdon Właśnie tutaj legenda umieszcza mitologiczną kłoacutetnię Ateny z Po-sejdonem po ktoacuterej Posejdon troacutejzębem wyprowadził z ziemi wodę natomiast Atena uderzywszy mieczem sprawiła że wyrosło drzewko oliwne Uznano je za większy dar i Atena została wybrana patronką miasta Ozdobą Erechtejonu są niezwykle piękne kariatydy

Nieopodal Akropolu znajduje się teatr Dionizosa z IV wieku przed Chrystusem oraz dwie poświęcone temu boacutestwu świątynie ktoacuterych początki są około dwoacutech stuleci starsze Chlubą starożytnych Aten był też odeon Peryklesa zaś na pobliskim wzgoacuterzu świątynia Asklepiosa boga zdrowia i patrona lekarzy Wyroacuteżnia się roacutewnież świątynia Hefajstosa boga ognia i kowali wzniesiona w połowie V wieku przed Chrystusem i uznawana za najlepiej zachowaną budowlę sakralną starożytnej Grecji Do tego należy dodać pozostałości innych świątyń pogańskich rozrzucone w mniejszej i większej odległości od Akropolu Jeżeli uwzględni się setki a może nawet tysiące posągoacutew jakie istniały tu w starożytności o ktoacuterych pojęcie dają nieliczne znalezi-ska przechowywane w ateńskim Muzeum Narodowym świadectwo Dziejoacutew Apostolskich o tym że Paweł bu-rzył się wewnętrznie na widok miasta pełnego bożkoacutew staje się w pełni wiarygodne i zrozumiałe

Św Łukasz wzmiankuje miejsca ktoacutere okazały się szczegoacutelnie ważne podczas misyjnej działalności Paw-ła w Atenach Rozprawiał też w synagodze z Żydami i z raquobojącymi się Bogalaquo i codziennie na agorze z tymi ktoacuterych tam spotykał (Dz 1717) Nie znamy dokładnej lokalizacji synagogi lecz możemy przypuszczać że w tak dużym mieście było ich kilka Mimo wielu przeciw-ności i wrogości ze strony Żydoacutew ktoacuterzy nie uwierzyli w Jezusa Chrystusa model Pawłowej ewangelizacji po-został ten sam najpierw zwracał się do swoich żydow-skich rodakoacutew a następnie do pogan Nic nie wskazuje na to aby działalność wśroacuted Żydoacutew przyniosła widocz-ne rezultaty w czym nie bez znaczenia były nastroje i postawa okazana wcześniej w Tesalonice i gdzie indziej Na pierwszy plan wysuwają się natomiast po-ganie zwłaszcza ci ktoacuterzy słuchali apostoła na agorze Agora ateńska jest usytuowana na poacutełnocny zachoacuted od Akropolu i na wschoacuted od świątyni Hefajstosa Jak w każdym innym greckim mieście było to centrum admi-nistracji lokalnej a zarazem głoacutewny ośrodek wymiany myśli i handlu Na długo przed Pawłem po agorze w Atenach spacerowali najwybitniejsi przedstawiciele świata klasycznego jak Perykles Eurypides Sofokles Sokrates Platon czy Arystoteles Niemal każdy pozo-stawił ucznioacutew ktoacuterzy stworzyli szkoły wierne naukom mistrzoacutew Nic dziwnego że gdy Paweł odwiedził to miejsce przebywali tam przedstawiciele roacuteżnych kie-runkoacutew myślowych Niektoacuterzy z filozofoacutew epikurejskich

Ks prof Waldemar Chrostowski

Wyprawy misyjne św Pawła Apostoła (cz II)

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

i stoickich rozmawiali z nim (Dz 1718) Z następnych zdań wynika że przyjęli apostoła z poczuciem wyższo-ści Nazwę bdquostoicyrdquo urobiono od pobliskiej stoa wznie-sionej w pierwszej połowie II wieku przed Chrystusem przez kroacutela Pergamonu Attalosa II z wdzięczności za studia odbyte w młodości w Atenach Zniszczona doczekała się rekonstrukcji zakończonej w 1956 roku stając się muzeum Dwupiętrowa budowla szczyci się długim i obszernym oraz wspaniale zacienionym przez dach i liczne kolumny portykiem po ktoacuterym spacero-wali filozofowie dyskutujący najtrudniejsze kwestie i problemy

Wiele miejsca zajmuje w Dziejach Apostolskich narracja o pobycie Pawła na Areopagu Zaprowadzono go tam pytając bardzo konkretnie Czy moglibyśmy się dowiedzieć jaką to nową naukę głosisz Bo jakieś nowe rzeczy wkładasz nam do głowy Chcielibyśmy więc dowie-dzieć się o co właściwie chodzi (Dz 1719ndash20) Łukasz natychmiast odwzajemnił tę poufałość wystawiając Ateńczykom następującą ocenę A wszyscy Ateńczycy i mieszkający tam przybysze poświęcają czas jedynie albo moacutewieniu o czymś albo wysłuchiwaniu czegoś nowego (1721) Rzymskim odpowiednikiem greckiego Are-opagu dosłownie Areios Pagos czyli Wzgoacuterze Aresa jest Pole Marsowe gdyż zaroacutewno Ares jak i Mars byli czczeni jako bogowie wojny Na sąsiadującym z Akro-polem skalistym wzgoacuterzu zapadały decyzje ważne dla miasta Także dzisiaj aby wejść na wzgoacuterze należy

pokonać strome kamienne schody Obok nich umiesz-czono tablicę z greckim tekstem Dziejoacutew Apostolskich zawierającym przemoacutewienie Pawła na Areopagu Gdy apostoł doszedł do sprawy zmartwychwstania Jezusa jedni się wyśmiewali a inni powiedzieli Posłuchamy cię o tym innym razemrdquo (1732) Sprzeciw pogan miał inne przyczyny niż sprzeciw Żydoacutew Tym razem chodziło o niemożność racjonalizacji zmartwychwstania z czego zrodziło się lekceważenie i odrzucenie tej prawdy

Odmowa ateńskich słuchaczy mowy Pawła nie była całkowita Niektoacuterzy jednak przyłączyli się do niego i uwierzyli Wśroacuted nich Dionizy Areopagita i kobieta imie-niem Damaris a z nimi inni (Dz 1734) Ten skromny posiew stał się zaczynem chrześcijaństwa ktoacutere trwa do dzisiaj Przeważająca większość wspoacutełczesnych Grekoacutew to prawosławni a to wyznanie zdecydowanie dominu-je wyznaczając głoacutewne kryteria narodowej tożsamości Lecz w Grecji żyje też kilka tysięcy katolikoacutew Katedra katolicka w Atenach usytuowana przy jednej z najbar-dziej ruchliwych ulic miasta nosi wezwanie Dionizego Areopagity W jej wystroju nietrudno odnaleźć akcenty nawiązujące do pobytu Apostoła Narodoacutew

Głoszenie Ewangelii w Atenach było dla Pawła i jego towarzyszy pracą bardzo trudną i raczej niewdzięczną Starożytni intelektualiści uważali Ewangelię z jej naci-skiem na prawdę o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa za głupstwo ktoacuterego nie sposoacuteb pojąć rozu-mem i zaakceptować Aczkolwiek w mieście pozostała grupa wyznawcoacutew pośroacuted kanonicznych pism Nowego Testamentu nie ma listu do Ateńczykoacutew Nie ma też żadnej wzmianki sugerującej iż takie pismo kiedykol-wiek powstało Istnieje natomiast apokryficzna kore-spondencja Pawła z Seneką I to właśnie w niej znalazły wyraz najistotniejsze dylematy typowe dla pełnego na-pięć spotkania bdquoAten z Jerozolimąrdquo

Potem opuścił Ateny i przybył do Koryntu (Dz 181)

Nie wiadomo jak długo Paweł pozostał w Atenach Można się domyślać iż nie dłużej niż kilka tygo-

dni skoro Sylas i Tymoteusz na ktoacuterych przybycie z Te-saloniki czekał (Dz 1715) spotkali się z nim już wtedy gdy dotarł do Koryntu (185) Trudno też powiedzieć z jakimi uczuciami Paweł opuszczał Ateny Odrzucony przez żydowskich wspoacutełrodakoacutew w Filippi Tesalonice i Berei w Atenach doświadczył wzgardy ze strony po-gan Trzeba było wielkiej wiary aby kontynuować pod-jętą misję z nadzieją że wyda ona w przyszłości plony

Jedyna droga z Aten do Koryntu wiedzie wzdłuż Zatoki Sarońskiej Na tym szlaku znajdują się ważne starożytne miasta Należy do nich Eleusis gdzie w starożytności odbywały się słynne na cały helleński świat misteria oraz Megara gdzie nauczał Sokrates

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

i skąd ndash według legendy ndash wyruszył Bizas w poszuki-waniu nowego miejsca dla siebie Osiadł nad cieśniną Bosfor założywszy nazwane swym imieniem miasto Bizancjum Przy dobrej pogodzie z drogi dobrze wi-dać Salaminę wyspę obok ktoacuterej rozegrała się jedna z najważniejszych bitew starożytności przesądzająca o zwycięstwie Grekoacutew nad Persami i oddalająca nie-bezpieczeństwo perskiej hegemonii nad oacutewczesnym światem zachodnim

Jeden bardzo ważny szczegoacuteł roacuteżni obecnie ostatni odcinek tego szlaku od jego wyglądu w starożytności Chodzi o Kanał Koryncki łączący Zatokę Sarońską stanowiącą część Morza Egejskiego z Zatoką Ko-ryncką będącą częścią Morza Jońskiego W czasach św Pawła takie połączenie obydwu moacuterz nie istniało aczkolwiek nieco poacuteźniej w 66 roku po Chrystusie cesarz Neron posługując się złotą łopatą podjął proacutebę przekopania kanału

Aby dostać się z jednego morza na drugie prze-dzielone zaledwie siedmiokilometrowym pasmem lądu należało opłynąć cały Peloponez co oznaczało konieczność przebycia ok 400 kilometroacutew Aby tego uniknąć statki z mniejszymi ładunkami często przesu-wano po drewnianych rolkach ale było to zajęcie nie-słychanie czasochłonne Koryntianie nazwali tę drogę Diolkos Kanał Koryncki powstał w latach 1881ndash1893 i obok Kanału Sueskiego stanowi wspaniały przykład XIX-wiecznej sztuki inżynieryjnej

Korynt znajduje się na Peloponezie ktoacutery wraz z przekopaniem Kanału Korynckiego z poacutełwyspu stał się właściwie wyspą W czasach Pawła było to jedno z najzamożniejszych i najbardziej znanych miast grec-kich Korynt miał dwa porty Kenchry (Dz 1818 Rz 161) nad Zatoką Sarońską i Lachaeum nad Zatoką Koryncką Kontrolując ruch statkoacutew w jednym i dru-gim miasto czerpało olbrzymie korzyści Stale roiło się od żeglarzy kupcoacutew i handlarzy a także roacuteżnego rodzaju uciekinieroacutew zbiegoacutew oraz nierządnic Nawet w świecie pogańskim dalekim od standardoacutew przyję-tych poacuteźniej przez chrześcijan Korynt miał kiepską re-putację co znalazło wyraz w przysłowiach i ludowych opowieściach Na południe od miasta znajduje się wysoka goacutera znana jako Akro-Korynt ktoacutera pełniła rolę korynckiego akropolu Na jej szczycie wznosiła się okazała świątynia Afrodyty bogini miłości i przy-jemności zmysłowych Obsługiwało ją ponad tysiąc hierodul (prostytutek kultowych) przebywających w specjalnych pomieszczeniach Roacutewnież to wpływało na reputację Koryntu uznawanego za najbardziej zepsute miasto w całym imperium rzymskim

Z dawnego Koryntu pozostało niewiele Dla podroacute-żujących śladami św Pawła najważniejszym miejscem jest agora z pozostałościami kilku sklepoacutew datowanymi

na I wiek po Chrystusie Po jej wschodniej stronie znaj-duje się tzw bema czyli podwyższenie używane przez rzymskich namiestnikoacutew do wygłaszania przemoacutewień Właśnie tutaj Paweł stanął przed prokonsulem Gal-lionem ktoacutery oczyścił go ze stawianych mu zarzutoacutew i uwolnił (Dz 1812ndash17) Na zachoacuted od agory widać pozostałości świątyni Apollina pochodzącej z połowy VI wieku przed Chrystusem Jej osobliwością są ko-lumny wykonane nie z układanych mniejszych blokoacutew lecz stanowiące monolity Można też zobaczyć resztki odeonu teatru stoa i innych budowli użyteczności pu-blicznej a także zamożniejszych domostw

Paweł pozostał w Koryncie poacutełtora roku (Dz 1811) Nie ulega wątpliwości że dobrze poznał specyfikę miasta dostosowując do niej swoją ewangelizacyjną pedagogię Jak przedtem znowu rozpoczął od Żydoacutew korzystając z gościnności dwojga żydowskich uciekinie-roacutew z Rzymu Akwili i Pryscylli u ktoacuterych się zatrzymał Znaleźli oni w Koryncie schronienie po wydanym w 49 roku antyżydowskim dekrecie cesarza Klaudiusza Kie-dy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom że Jezus jest Mesjaszem (Dz 185) Ale ich reakcja nie była inna niż ta ktoacutera tak dotkliwie dała się we znaki apostołom w niedalekiej przeszłości Taka sama była roacutewnież konkluzja misji ewangelizacyjnej A kiedy [Żydzi] się sprzeciwiali i bluźnili otrząsnął swe szaty i powiedział do nich Krew wasza na waszą głowę jam nie winien Od tej chwili poacutejdę do poganrdquo (186) To postanowienie jest jedną z najbardziej przełomowych decyzji a jej skutki okazały się rozstrzygające dla poacuteźniejszych dziejoacutew chrześcijaństwa Dowody powstających na tym tle roz-terek i napięć są dobrze widoczne w Pierwszym i Dru-gim Liście do Koryntian Obydwa pisma powstały kilka lat poacuteźniej gdy wspoacutelnota koryncka okrzepła lecz zarazem przeżywała trudności i wyzwania z ktoacuterych bardzo wiele było wyraźnie uwarunkowane specyfiką Koryntu i jego mieszkańcoacutew

Po niezwykle wytężonej pracy Paweł opuścił Korynt i wroacutecił do Azji Przebywał kroacutetko w Efezie gdzie w miejscowej synagodze rozprawiał z Żydami Proszono go aby pozostał dłużej lecz odmoacutewił zapewniając Wroacutecę do was jeżeli Boacuteg zechce (Dz 1821) Nie uległszy prośbom odpłynął z Efezu do Cezarei Nadmorskiej a następnie udał się do Jerozolimy

Ks Profesor dr hab Waldemar Chrostowski (ur 1951) - profesor zwyczajny nauk teologicznych Kierownik Katedry Egzegezy Starego Te-stamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teo-logicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz kierownik Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej na Wydziale Teolo-gicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Redaktor naczelny kwartalnika teologoacutew polskich bdquoCollectanea Theologicardquo konsultor Rady Episkopatu Polski ds Dialogu Religijnego członek Polskiej Aka-demii Filatelistyki przewodniczący Stowarzyszenia Biblistoacutew Polskich Autor ponad 1450 publikacji naukowych i popularnonaukowych

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 3: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

2 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 3

SŁOWO KSIĘDZA REKTORA

Drodzy Czytelnicy

Miesiące wakacyjne obfitowały w bardzo ważne wyda-rzenia Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie na ktoacuterego czekała od ponad roku Po zapo-znaniu się z treścią przesłuchania Pana Jarosława Starzyka przed Komisją Sejmową do Spraw Zagranicznych można stwierdzić że warto było tak długo czekać Wynik głosowa-nia moacutewi sam za siebie Życzymy Panu Ambasadorowi aby wszystko co o Nim powiedziała Pani wiceminister Grażyna Bernatowicz zostało zrealizowane na Helweckiej Ziemi W niniejszych Wiadomościach znajdziemy obszerne fragmen-ty ze wspomnianego przesłuchania Ważną wiadomością dla Polonii jest mianowanie nowego Prezesa Stowarzysze-nia bdquoWspoacutelnota Polskardquo w osobie Pana Marszałka Macieja Płażyńskiego ktoacuteremu składamy gratulacje i najlepsze życzenia

Dla Kościoła powszechnego najważniejszym wydarze-niem był Światowy Dzień Młodzieży w Sydney To świadec-two wiary kilkuset tysięcy młodych jest tak bardzo potrzebne dzisiejszemu światu Kilka dni po tym wielkim wydarzeniu mieliśmy szczęście gościć w naszej Misji Księdza Kardynała Stanisława Ryłko od wielu lat odpowiedzialnego także za Światowe Dni Młodych Msza święta w Marly a także spotkanie po mszy świętej na długo pozostaną w pamięci jej uczestnikoacutew Ufam że w Madrycie w 2011 roku nie za-braknie młodzieży z naszej Misji W Kościele Powszechnym obchodzony jest Rok Świętego Pawła W niniejszym nume-rze Wiadomości prezentujemy kolejny odcinek artykułu o Świętym Pawle autorstwa wybitnego polskiego biblisty ks prof Waldemara Chrostowskiego ktoacuterego mieliśmy okazję spotkać w czasie rekolekcji w Zurychu Genewie Lozannie Zaznajomienie się z całym artykułem powinno być pewnym minimum naszego udziału w przeżywaniu tego Roku w Kościele Włączając się w obchody roku pawło-wego niektoacuterzy z naszych parafian postanowili przeczytać wszystkie Listy Apostoła Narodoacutew Taka postawa jest godna naśladowania

Czas wakacyjny to też czas zmian personalnych Zasko-czył nas bardzo wyjazd Księdza Michała Tchorowskiego z Genewy do Nowego Jorku Chociaż jest to bardzo duża strata dla Ośrodka Duszpasterskiego w Genewie to nie mamy wątpliwości że dla Kościoła ważniejsza w tym czasie jest jego praca w Nuncjaturze w Nowym Jorku Za wszelką pomoc życzliwość dla naszej Misji moacutewimy BOacuteG ZAPŁAĆ Nowe zadania poza Szwajcarią otrzymali o Karol Wielgosz i o Zdzisław Szmańda Warto zaznaczyć że w związku z wyjazdem Ojca Zdzisława Msza święta wieczorna w niedzielę będzie odprawiana w Marly Ojcom Dominikanom wyrażamy naszą wdzięczność za ich trud duszpasterski Serdeczne podziękowania kierujemy do Księdza Karola Garbiec ktoacutery walnie się przyczynił do ożywienia Ośrodka Duszpasterskiego w Bazylei Witamy nowych kapłanoacutew ktoacuterzy przybyli na studia Księdza Grze-gorza Piotrowskiego oraz Księdza Rafała Białka Księża

doktoranci będą w weekendy służyć pomocą duszpasterską w naszych Ośrodkach Jest moim pragnieniem aby każdy Ośrodek miał na stałe swojego duszpasterza Coraz więcej osoacuteb dostrzega jak wielkim dobrodziejstwem jest sytuacja gdy jeden kapłan na stałe obsługuje dany Ośrodek Obecnie mamy czterech kapłanoacutew ktoacuterzy będą przynajmniej 4 lata w Szwajcarii tak więc można już na spokojnie planować pracę duszpasterską dla całej Misji w dłuższym kontekście czasowym

Relacje z pielgrzymki na Przełęcz Świętego Bernarda i do Gnadenthal zamieścimy w następnym numerze Wiado-mości

W Ośrodku Duszpasterskim w Lozannie powstała Gru-pa Liturgiczna Gratuluję Księdzu Arturowi Cząstkiewiczo-wi i wszystkim ktoacuterzy pozytywnie odpowiedzieli na jego za-proszenie Troska o liturgię jest pięknym znakiem głęboko przeżywanej wiary Życzmy sobie aby inne Ośrodki poszły śladem Lozanny

Rozpoczyna się nowy rok szkolny i duszpasterski Z wielkim uznaniem patrzę na rodzicoacutew zatroskanych o kształcenie swoich dzieci Oni doskonale wiedzą że czas źle wykorzystany w dzieciństwie czy w wieku młodzieńczym będzie miał konsekwencje w dorosłym życiu Z całego serca zachęcam rodzicoacutew aby wraz z duszpasterzami na-szych Ośrodkoacutew szukali możliwości katechezy dla swoich pociech

Tradycyjnie polecam do przemyślenia tekst Ojca Bo-cheńskiego a w tym numerze także piękny esej Pana prof Wojciecha Podleskiego Jakże często odnosi się do nas powiedzenie bdquoCudze chwalicie swego nie znacierdquo Tak to prawda bo chociaż Polonia w Szwajcarii może poszczycić się wielu znakomitymi ludźmi to wiedza o nich jest bardzo skromna Zależy mi bardzo aby na łamach Wiadomości prezentować takie postacie

Na trud nowego roku szkolnego i duszpasterskiego ży-czę wszystkim Szczęść Boże

Rektor PMK w SzwajcariiKs Sławomir Kawecki

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

Żadnemu chłopcu ani dziewczynce nie powin-no się odmawiać prawa do wychowania w

wierze ktoacutera z kolei karmi ducha narodu

Na każdym z was i waszych kolegach spoczywa szczegoacutelna odpowiedzialność aby wzbudzić

wśroacuted waszej młodzieży pragnienie aktu wiary zachęcając ich do angażowania się w życie ko-ścielne ktoacutere wypływa z tego aktu wiary W ten sposoacuteb wiara osiąga pewność prawdy Wybierając życie według takiej prawdy obejmujemy pełnię życia w wierze ktoacutere zostało nam dane w Ko-ściele

Nauczyciele i administratorzy zaroacutewno na uniwersytetach jak i w szkołach mają

obowiązek i przywilej zapewnienia aby studenci otrzymywali wiedzę zgodną z nauką i praktyką katolicką Wymaga to aby publiczne świadectwo o Chrystusie tak jak wynika ono z Ewangelii i jak je oferuje Urząd Nauczycielski Kościoła kształ-towało każdy aspekt życia instytucjonalnego za-roacutewno w aulach szkolnych jak i poza nimi Odda-

bdquoLourdes sprzyja medytacji nad macierzyńską miłością Niepokalanej Dziewicy do Jej chorych i cierpiących dziecirdquo (Benedykt XVI Orędzie na Światowy Dzień Chorego 2008)

Najważniejsze punkty programu

Sobota 13 września g 1930 ndash Procesja maryjna ze świe-cami przed Bazyliką

Niedziela 14 września g 1000-1215 ndash Msza św w liturgiczne wspomnienie Podwyższenia Krzyża Świętego sprawowana głoacutewnie dla młodzieży

Poniedziałek 15 września g 930 ndash Msza św w liturgicz-ne wspomnienie Matki Bożej Bolesnej sprawowana dla chorych z udzieleniem sakramentu namaszczenia

wwwradiovaticanorg wwwlourdes2008com

Benedykt XVI o prawie do wychowania w wierze

lanie się od tej wizji osłabia tożsamość katolicką i ndash dalekie od rozwijania wolności ndash nieuchronnie prowadzi do zamętu tak moralnego jak i intelek-tualnego i duchowego

Pragnę roacutewnież wyrazić szczegoacutelne słowa zachęty katechetom zaroacutewno świeckim jak

i duchownym ktoacuterzy trudzą się nad zapewnie-niem aby młodzi stawali się codziennie coraz bardziej zdolni do doceniania daru wiary Wycho-wanie religijne jest apostolatem pobudzającym i wśroacuted młodych jest wiele oznak świadczących o ich pragnieniu lepszego poznawania wiary i prak-tykowania jej z przekonaniem Jeśli chce się aby to przebudzenie wzrastało konieczne jest aby nauczyciele mieli jasne i dokładne zrozumienie szczegoacutelnej natury i roli wychowania katolickie-go Powinni oni także być gotowi do kierowania zaangażowania całej wspoacutelnoty szkolnej na pomaganiu naszym młodym i ich rodzinom w doświadczaniu harmonii między wiarą życiem a kulturą

Nowy Jork 17 kwietnia 2008

Pielgrzymka Papieża Benedykta XVI do Lourdes

z okazji 150 rocznicy objawień Matki Bożej 13-15 września 2008

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

Ze świetności staro-żytnych Aten pozo-

stało niewiele Miasto i jego zabytki można zwiedzić w ciągu jednego dnia bo w czasach oku-pacji tureckiej trwającej do 1822 roku Ateny bar-dzo podupadły stając się niewielką i zaniedbaną

mieściną Obecna zabudowa pochodzi z końca XIX oraz z XX wieku Mimo to licznie napływający tury-ści i pielgrzymi cierpliwie szukają śladoacutew wspaniałej przeszłości Znajdują je przede wszystkim na ateńskim Akropolu na ktoacuterym wznosi się częściowo zrekon-struowany Partenon czyli Świątynia Dziewicy bogini Ateny coacuterki Zeusa patronki miasta Niesłychanie harmonijna i piękna marmurowa budowla wzniesiona w stylu doryckim powstała w latach 447ndash438 przed Chrystusem zaś zdobiące ją płaskorzeźby należały do najwspanialszych przykładoacutew klasycznej sztuki greckiej Wejście do świątyni umieszczono od strony wschodniej W jej wnętrzu nie było żadnych dekoracji znajdował się natomiast okazały posąg Ateny dzieło Fidiasza pokryte złotem i kością słoniową W okresie bizantyjskim posąg przeniesiono do Konstantynopola gdzie uległ zniszczeniu podczas jednego z pożaroacutew Pogańską świątynię zmieniono w kościoacuteł Najświętszej Maryi Panny zaś po podboju tureckim ndash w meczet ktoacuterą to funkcję budowla pełniła przez około 200 lat W 1687 roku podczas oblężenia Akropolu przez Wenecjan walczących z Turkami eksplozja prochu zniszczyła Partenon zaś na częściowe odtworzenie jego wyglądu trzeba było czekać następne 200 lat

Na ateńskim Akropolu na poacutełnoc od Partenonu wznosi się Erechtejon wybudowany w stylu jońskim na miejscu pałacu z czasoacutew mykeńskich czyli z połowy II tysiąclecia przed Chrystusem Upamiętnia mitycznego władcę Erechteusa ktoacutery niegdyś tu zamieszkiwał a potem był czczony jako Posejdon Właśnie tutaj legenda umieszcza mitologiczną kłoacutetnię Ateny z Po-sejdonem po ktoacuterej Posejdon troacutejzębem wyprowadził z ziemi wodę natomiast Atena uderzywszy mieczem sprawiła że wyrosło drzewko oliwne Uznano je za większy dar i Atena została wybrana patronką miasta Ozdobą Erechtejonu są niezwykle piękne kariatydy

Nieopodal Akropolu znajduje się teatr Dionizosa z IV wieku przed Chrystusem oraz dwie poświęcone temu boacutestwu świątynie ktoacuterych początki są około dwoacutech stuleci starsze Chlubą starożytnych Aten był też odeon Peryklesa zaś na pobliskim wzgoacuterzu świątynia Asklepiosa boga zdrowia i patrona lekarzy Wyroacuteżnia się roacutewnież świątynia Hefajstosa boga ognia i kowali wzniesiona w połowie V wieku przed Chrystusem i uznawana za najlepiej zachowaną budowlę sakralną starożytnej Grecji Do tego należy dodać pozostałości innych świątyń pogańskich rozrzucone w mniejszej i większej odległości od Akropolu Jeżeli uwzględni się setki a może nawet tysiące posągoacutew jakie istniały tu w starożytności o ktoacuterych pojęcie dają nieliczne znalezi-ska przechowywane w ateńskim Muzeum Narodowym świadectwo Dziejoacutew Apostolskich o tym że Paweł bu-rzył się wewnętrznie na widok miasta pełnego bożkoacutew staje się w pełni wiarygodne i zrozumiałe

Św Łukasz wzmiankuje miejsca ktoacutere okazały się szczegoacutelnie ważne podczas misyjnej działalności Paw-ła w Atenach Rozprawiał też w synagodze z Żydami i z raquobojącymi się Bogalaquo i codziennie na agorze z tymi ktoacuterych tam spotykał (Dz 1717) Nie znamy dokładnej lokalizacji synagogi lecz możemy przypuszczać że w tak dużym mieście było ich kilka Mimo wielu przeciw-ności i wrogości ze strony Żydoacutew ktoacuterzy nie uwierzyli w Jezusa Chrystusa model Pawłowej ewangelizacji po-został ten sam najpierw zwracał się do swoich żydow-skich rodakoacutew a następnie do pogan Nic nie wskazuje na to aby działalność wśroacuted Żydoacutew przyniosła widocz-ne rezultaty w czym nie bez znaczenia były nastroje i postawa okazana wcześniej w Tesalonice i gdzie indziej Na pierwszy plan wysuwają się natomiast po-ganie zwłaszcza ci ktoacuterzy słuchali apostoła na agorze Agora ateńska jest usytuowana na poacutełnocny zachoacuted od Akropolu i na wschoacuted od świątyni Hefajstosa Jak w każdym innym greckim mieście było to centrum admi-nistracji lokalnej a zarazem głoacutewny ośrodek wymiany myśli i handlu Na długo przed Pawłem po agorze w Atenach spacerowali najwybitniejsi przedstawiciele świata klasycznego jak Perykles Eurypides Sofokles Sokrates Platon czy Arystoteles Niemal każdy pozo-stawił ucznioacutew ktoacuterzy stworzyli szkoły wierne naukom mistrzoacutew Nic dziwnego że gdy Paweł odwiedził to miejsce przebywali tam przedstawiciele roacuteżnych kie-runkoacutew myślowych Niektoacuterzy z filozofoacutew epikurejskich

Ks prof Waldemar Chrostowski

Wyprawy misyjne św Pawła Apostoła (cz II)

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

i stoickich rozmawiali z nim (Dz 1718) Z następnych zdań wynika że przyjęli apostoła z poczuciem wyższo-ści Nazwę bdquostoicyrdquo urobiono od pobliskiej stoa wznie-sionej w pierwszej połowie II wieku przed Chrystusem przez kroacutela Pergamonu Attalosa II z wdzięczności za studia odbyte w młodości w Atenach Zniszczona doczekała się rekonstrukcji zakończonej w 1956 roku stając się muzeum Dwupiętrowa budowla szczyci się długim i obszernym oraz wspaniale zacienionym przez dach i liczne kolumny portykiem po ktoacuterym spacero-wali filozofowie dyskutujący najtrudniejsze kwestie i problemy

Wiele miejsca zajmuje w Dziejach Apostolskich narracja o pobycie Pawła na Areopagu Zaprowadzono go tam pytając bardzo konkretnie Czy moglibyśmy się dowiedzieć jaką to nową naukę głosisz Bo jakieś nowe rzeczy wkładasz nam do głowy Chcielibyśmy więc dowie-dzieć się o co właściwie chodzi (Dz 1719ndash20) Łukasz natychmiast odwzajemnił tę poufałość wystawiając Ateńczykom następującą ocenę A wszyscy Ateńczycy i mieszkający tam przybysze poświęcają czas jedynie albo moacutewieniu o czymś albo wysłuchiwaniu czegoś nowego (1721) Rzymskim odpowiednikiem greckiego Are-opagu dosłownie Areios Pagos czyli Wzgoacuterze Aresa jest Pole Marsowe gdyż zaroacutewno Ares jak i Mars byli czczeni jako bogowie wojny Na sąsiadującym z Akro-polem skalistym wzgoacuterzu zapadały decyzje ważne dla miasta Także dzisiaj aby wejść na wzgoacuterze należy

pokonać strome kamienne schody Obok nich umiesz-czono tablicę z greckim tekstem Dziejoacutew Apostolskich zawierającym przemoacutewienie Pawła na Areopagu Gdy apostoł doszedł do sprawy zmartwychwstania Jezusa jedni się wyśmiewali a inni powiedzieli Posłuchamy cię o tym innym razemrdquo (1732) Sprzeciw pogan miał inne przyczyny niż sprzeciw Żydoacutew Tym razem chodziło o niemożność racjonalizacji zmartwychwstania z czego zrodziło się lekceważenie i odrzucenie tej prawdy

Odmowa ateńskich słuchaczy mowy Pawła nie była całkowita Niektoacuterzy jednak przyłączyli się do niego i uwierzyli Wśroacuted nich Dionizy Areopagita i kobieta imie-niem Damaris a z nimi inni (Dz 1734) Ten skromny posiew stał się zaczynem chrześcijaństwa ktoacutere trwa do dzisiaj Przeważająca większość wspoacutełczesnych Grekoacutew to prawosławni a to wyznanie zdecydowanie dominu-je wyznaczając głoacutewne kryteria narodowej tożsamości Lecz w Grecji żyje też kilka tysięcy katolikoacutew Katedra katolicka w Atenach usytuowana przy jednej z najbar-dziej ruchliwych ulic miasta nosi wezwanie Dionizego Areopagity W jej wystroju nietrudno odnaleźć akcenty nawiązujące do pobytu Apostoła Narodoacutew

Głoszenie Ewangelii w Atenach było dla Pawła i jego towarzyszy pracą bardzo trudną i raczej niewdzięczną Starożytni intelektualiści uważali Ewangelię z jej naci-skiem na prawdę o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa za głupstwo ktoacuterego nie sposoacuteb pojąć rozu-mem i zaakceptować Aczkolwiek w mieście pozostała grupa wyznawcoacutew pośroacuted kanonicznych pism Nowego Testamentu nie ma listu do Ateńczykoacutew Nie ma też żadnej wzmianki sugerującej iż takie pismo kiedykol-wiek powstało Istnieje natomiast apokryficzna kore-spondencja Pawła z Seneką I to właśnie w niej znalazły wyraz najistotniejsze dylematy typowe dla pełnego na-pięć spotkania bdquoAten z Jerozolimąrdquo

Potem opuścił Ateny i przybył do Koryntu (Dz 181)

Nie wiadomo jak długo Paweł pozostał w Atenach Można się domyślać iż nie dłużej niż kilka tygo-

dni skoro Sylas i Tymoteusz na ktoacuterych przybycie z Te-saloniki czekał (Dz 1715) spotkali się z nim już wtedy gdy dotarł do Koryntu (185) Trudno też powiedzieć z jakimi uczuciami Paweł opuszczał Ateny Odrzucony przez żydowskich wspoacutełrodakoacutew w Filippi Tesalonice i Berei w Atenach doświadczył wzgardy ze strony po-gan Trzeba było wielkiej wiary aby kontynuować pod-jętą misję z nadzieją że wyda ona w przyszłości plony

Jedyna droga z Aten do Koryntu wiedzie wzdłuż Zatoki Sarońskiej Na tym szlaku znajdują się ważne starożytne miasta Należy do nich Eleusis gdzie w starożytności odbywały się słynne na cały helleński świat misteria oraz Megara gdzie nauczał Sokrates

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

i skąd ndash według legendy ndash wyruszył Bizas w poszuki-waniu nowego miejsca dla siebie Osiadł nad cieśniną Bosfor założywszy nazwane swym imieniem miasto Bizancjum Przy dobrej pogodzie z drogi dobrze wi-dać Salaminę wyspę obok ktoacuterej rozegrała się jedna z najważniejszych bitew starożytności przesądzająca o zwycięstwie Grekoacutew nad Persami i oddalająca nie-bezpieczeństwo perskiej hegemonii nad oacutewczesnym światem zachodnim

Jeden bardzo ważny szczegoacuteł roacuteżni obecnie ostatni odcinek tego szlaku od jego wyglądu w starożytności Chodzi o Kanał Koryncki łączący Zatokę Sarońską stanowiącą część Morza Egejskiego z Zatoką Ko-ryncką będącą częścią Morza Jońskiego W czasach św Pawła takie połączenie obydwu moacuterz nie istniało aczkolwiek nieco poacuteźniej w 66 roku po Chrystusie cesarz Neron posługując się złotą łopatą podjął proacutebę przekopania kanału

Aby dostać się z jednego morza na drugie prze-dzielone zaledwie siedmiokilometrowym pasmem lądu należało opłynąć cały Peloponez co oznaczało konieczność przebycia ok 400 kilometroacutew Aby tego uniknąć statki z mniejszymi ładunkami często przesu-wano po drewnianych rolkach ale było to zajęcie nie-słychanie czasochłonne Koryntianie nazwali tę drogę Diolkos Kanał Koryncki powstał w latach 1881ndash1893 i obok Kanału Sueskiego stanowi wspaniały przykład XIX-wiecznej sztuki inżynieryjnej

Korynt znajduje się na Peloponezie ktoacutery wraz z przekopaniem Kanału Korynckiego z poacutełwyspu stał się właściwie wyspą W czasach Pawła było to jedno z najzamożniejszych i najbardziej znanych miast grec-kich Korynt miał dwa porty Kenchry (Dz 1818 Rz 161) nad Zatoką Sarońską i Lachaeum nad Zatoką Koryncką Kontrolując ruch statkoacutew w jednym i dru-gim miasto czerpało olbrzymie korzyści Stale roiło się od żeglarzy kupcoacutew i handlarzy a także roacuteżnego rodzaju uciekinieroacutew zbiegoacutew oraz nierządnic Nawet w świecie pogańskim dalekim od standardoacutew przyję-tych poacuteźniej przez chrześcijan Korynt miał kiepską re-putację co znalazło wyraz w przysłowiach i ludowych opowieściach Na południe od miasta znajduje się wysoka goacutera znana jako Akro-Korynt ktoacutera pełniła rolę korynckiego akropolu Na jej szczycie wznosiła się okazała świątynia Afrodyty bogini miłości i przy-jemności zmysłowych Obsługiwało ją ponad tysiąc hierodul (prostytutek kultowych) przebywających w specjalnych pomieszczeniach Roacutewnież to wpływało na reputację Koryntu uznawanego za najbardziej zepsute miasto w całym imperium rzymskim

Z dawnego Koryntu pozostało niewiele Dla podroacute-żujących śladami św Pawła najważniejszym miejscem jest agora z pozostałościami kilku sklepoacutew datowanymi

na I wiek po Chrystusie Po jej wschodniej stronie znaj-duje się tzw bema czyli podwyższenie używane przez rzymskich namiestnikoacutew do wygłaszania przemoacutewień Właśnie tutaj Paweł stanął przed prokonsulem Gal-lionem ktoacutery oczyścił go ze stawianych mu zarzutoacutew i uwolnił (Dz 1812ndash17) Na zachoacuted od agory widać pozostałości świątyni Apollina pochodzącej z połowy VI wieku przed Chrystusem Jej osobliwością są ko-lumny wykonane nie z układanych mniejszych blokoacutew lecz stanowiące monolity Można też zobaczyć resztki odeonu teatru stoa i innych budowli użyteczności pu-blicznej a także zamożniejszych domostw

Paweł pozostał w Koryncie poacutełtora roku (Dz 1811) Nie ulega wątpliwości że dobrze poznał specyfikę miasta dostosowując do niej swoją ewangelizacyjną pedagogię Jak przedtem znowu rozpoczął od Żydoacutew korzystając z gościnności dwojga żydowskich uciekinie-roacutew z Rzymu Akwili i Pryscylli u ktoacuterych się zatrzymał Znaleźli oni w Koryncie schronienie po wydanym w 49 roku antyżydowskim dekrecie cesarza Klaudiusza Kie-dy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom że Jezus jest Mesjaszem (Dz 185) Ale ich reakcja nie była inna niż ta ktoacutera tak dotkliwie dała się we znaki apostołom w niedalekiej przeszłości Taka sama była roacutewnież konkluzja misji ewangelizacyjnej A kiedy [Żydzi] się sprzeciwiali i bluźnili otrząsnął swe szaty i powiedział do nich Krew wasza na waszą głowę jam nie winien Od tej chwili poacutejdę do poganrdquo (186) To postanowienie jest jedną z najbardziej przełomowych decyzji a jej skutki okazały się rozstrzygające dla poacuteźniejszych dziejoacutew chrześcijaństwa Dowody powstających na tym tle roz-terek i napięć są dobrze widoczne w Pierwszym i Dru-gim Liście do Koryntian Obydwa pisma powstały kilka lat poacuteźniej gdy wspoacutelnota koryncka okrzepła lecz zarazem przeżywała trudności i wyzwania z ktoacuterych bardzo wiele było wyraźnie uwarunkowane specyfiką Koryntu i jego mieszkańcoacutew

Po niezwykle wytężonej pracy Paweł opuścił Korynt i wroacutecił do Azji Przebywał kroacutetko w Efezie gdzie w miejscowej synagodze rozprawiał z Żydami Proszono go aby pozostał dłużej lecz odmoacutewił zapewniając Wroacutecę do was jeżeli Boacuteg zechce (Dz 1821) Nie uległszy prośbom odpłynął z Efezu do Cezarei Nadmorskiej a następnie udał się do Jerozolimy

Ks Profesor dr hab Waldemar Chrostowski (ur 1951) - profesor zwyczajny nauk teologicznych Kierownik Katedry Egzegezy Starego Te-stamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teo-logicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz kierownik Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej na Wydziale Teolo-gicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Redaktor naczelny kwartalnika teologoacutew polskich bdquoCollectanea Theologicardquo konsultor Rady Episkopatu Polski ds Dialogu Religijnego członek Polskiej Aka-demii Filatelistyki przewodniczący Stowarzyszenia Biblistoacutew Polskich Autor ponad 1450 publikacji naukowych i popularnonaukowych

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 4: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

Żadnemu chłopcu ani dziewczynce nie powin-no się odmawiać prawa do wychowania w

wierze ktoacutera z kolei karmi ducha narodu

Na każdym z was i waszych kolegach spoczywa szczegoacutelna odpowiedzialność aby wzbudzić

wśroacuted waszej młodzieży pragnienie aktu wiary zachęcając ich do angażowania się w życie ko-ścielne ktoacutere wypływa z tego aktu wiary W ten sposoacuteb wiara osiąga pewność prawdy Wybierając życie według takiej prawdy obejmujemy pełnię życia w wierze ktoacutere zostało nam dane w Ko-ściele

Nauczyciele i administratorzy zaroacutewno na uniwersytetach jak i w szkołach mają

obowiązek i przywilej zapewnienia aby studenci otrzymywali wiedzę zgodną z nauką i praktyką katolicką Wymaga to aby publiczne świadectwo o Chrystusie tak jak wynika ono z Ewangelii i jak je oferuje Urząd Nauczycielski Kościoła kształ-towało każdy aspekt życia instytucjonalnego za-roacutewno w aulach szkolnych jak i poza nimi Odda-

bdquoLourdes sprzyja medytacji nad macierzyńską miłością Niepokalanej Dziewicy do Jej chorych i cierpiących dziecirdquo (Benedykt XVI Orędzie na Światowy Dzień Chorego 2008)

Najważniejsze punkty programu

Sobota 13 września g 1930 ndash Procesja maryjna ze świe-cami przed Bazyliką

Niedziela 14 września g 1000-1215 ndash Msza św w liturgiczne wspomnienie Podwyższenia Krzyża Świętego sprawowana głoacutewnie dla młodzieży

Poniedziałek 15 września g 930 ndash Msza św w liturgicz-ne wspomnienie Matki Bożej Bolesnej sprawowana dla chorych z udzieleniem sakramentu namaszczenia

wwwradiovaticanorg wwwlourdes2008com

Benedykt XVI o prawie do wychowania w wierze

lanie się od tej wizji osłabia tożsamość katolicką i ndash dalekie od rozwijania wolności ndash nieuchronnie prowadzi do zamętu tak moralnego jak i intelek-tualnego i duchowego

Pragnę roacutewnież wyrazić szczegoacutelne słowa zachęty katechetom zaroacutewno świeckim jak

i duchownym ktoacuterzy trudzą się nad zapewnie-niem aby młodzi stawali się codziennie coraz bardziej zdolni do doceniania daru wiary Wycho-wanie religijne jest apostolatem pobudzającym i wśroacuted młodych jest wiele oznak świadczących o ich pragnieniu lepszego poznawania wiary i prak-tykowania jej z przekonaniem Jeśli chce się aby to przebudzenie wzrastało konieczne jest aby nauczyciele mieli jasne i dokładne zrozumienie szczegoacutelnej natury i roli wychowania katolickie-go Powinni oni także być gotowi do kierowania zaangażowania całej wspoacutelnoty szkolnej na pomaganiu naszym młodym i ich rodzinom w doświadczaniu harmonii między wiarą życiem a kulturą

Nowy Jork 17 kwietnia 2008

Pielgrzymka Papieża Benedykta XVI do Lourdes

z okazji 150 rocznicy objawień Matki Bożej 13-15 września 2008

Z ŻYCIA KOŚCIOŁA

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

Ze świetności staro-żytnych Aten pozo-

stało niewiele Miasto i jego zabytki można zwiedzić w ciągu jednego dnia bo w czasach oku-pacji tureckiej trwającej do 1822 roku Ateny bar-dzo podupadły stając się niewielką i zaniedbaną

mieściną Obecna zabudowa pochodzi z końca XIX oraz z XX wieku Mimo to licznie napływający tury-ści i pielgrzymi cierpliwie szukają śladoacutew wspaniałej przeszłości Znajdują je przede wszystkim na ateńskim Akropolu na ktoacuterym wznosi się częściowo zrekon-struowany Partenon czyli Świątynia Dziewicy bogini Ateny coacuterki Zeusa patronki miasta Niesłychanie harmonijna i piękna marmurowa budowla wzniesiona w stylu doryckim powstała w latach 447ndash438 przed Chrystusem zaś zdobiące ją płaskorzeźby należały do najwspanialszych przykładoacutew klasycznej sztuki greckiej Wejście do świątyni umieszczono od strony wschodniej W jej wnętrzu nie było żadnych dekoracji znajdował się natomiast okazały posąg Ateny dzieło Fidiasza pokryte złotem i kością słoniową W okresie bizantyjskim posąg przeniesiono do Konstantynopola gdzie uległ zniszczeniu podczas jednego z pożaroacutew Pogańską świątynię zmieniono w kościoacuteł Najświętszej Maryi Panny zaś po podboju tureckim ndash w meczet ktoacuterą to funkcję budowla pełniła przez około 200 lat W 1687 roku podczas oblężenia Akropolu przez Wenecjan walczących z Turkami eksplozja prochu zniszczyła Partenon zaś na częściowe odtworzenie jego wyglądu trzeba było czekać następne 200 lat

Na ateńskim Akropolu na poacutełnoc od Partenonu wznosi się Erechtejon wybudowany w stylu jońskim na miejscu pałacu z czasoacutew mykeńskich czyli z połowy II tysiąclecia przed Chrystusem Upamiętnia mitycznego władcę Erechteusa ktoacutery niegdyś tu zamieszkiwał a potem był czczony jako Posejdon Właśnie tutaj legenda umieszcza mitologiczną kłoacutetnię Ateny z Po-sejdonem po ktoacuterej Posejdon troacutejzębem wyprowadził z ziemi wodę natomiast Atena uderzywszy mieczem sprawiła że wyrosło drzewko oliwne Uznano je za większy dar i Atena została wybrana patronką miasta Ozdobą Erechtejonu są niezwykle piękne kariatydy

Nieopodal Akropolu znajduje się teatr Dionizosa z IV wieku przed Chrystusem oraz dwie poświęcone temu boacutestwu świątynie ktoacuterych początki są około dwoacutech stuleci starsze Chlubą starożytnych Aten był też odeon Peryklesa zaś na pobliskim wzgoacuterzu świątynia Asklepiosa boga zdrowia i patrona lekarzy Wyroacuteżnia się roacutewnież świątynia Hefajstosa boga ognia i kowali wzniesiona w połowie V wieku przed Chrystusem i uznawana za najlepiej zachowaną budowlę sakralną starożytnej Grecji Do tego należy dodać pozostałości innych świątyń pogańskich rozrzucone w mniejszej i większej odległości od Akropolu Jeżeli uwzględni się setki a może nawet tysiące posągoacutew jakie istniały tu w starożytności o ktoacuterych pojęcie dają nieliczne znalezi-ska przechowywane w ateńskim Muzeum Narodowym świadectwo Dziejoacutew Apostolskich o tym że Paweł bu-rzył się wewnętrznie na widok miasta pełnego bożkoacutew staje się w pełni wiarygodne i zrozumiałe

Św Łukasz wzmiankuje miejsca ktoacutere okazały się szczegoacutelnie ważne podczas misyjnej działalności Paw-ła w Atenach Rozprawiał też w synagodze z Żydami i z raquobojącymi się Bogalaquo i codziennie na agorze z tymi ktoacuterych tam spotykał (Dz 1717) Nie znamy dokładnej lokalizacji synagogi lecz możemy przypuszczać że w tak dużym mieście było ich kilka Mimo wielu przeciw-ności i wrogości ze strony Żydoacutew ktoacuterzy nie uwierzyli w Jezusa Chrystusa model Pawłowej ewangelizacji po-został ten sam najpierw zwracał się do swoich żydow-skich rodakoacutew a następnie do pogan Nic nie wskazuje na to aby działalność wśroacuted Żydoacutew przyniosła widocz-ne rezultaty w czym nie bez znaczenia były nastroje i postawa okazana wcześniej w Tesalonice i gdzie indziej Na pierwszy plan wysuwają się natomiast po-ganie zwłaszcza ci ktoacuterzy słuchali apostoła na agorze Agora ateńska jest usytuowana na poacutełnocny zachoacuted od Akropolu i na wschoacuted od świątyni Hefajstosa Jak w każdym innym greckim mieście było to centrum admi-nistracji lokalnej a zarazem głoacutewny ośrodek wymiany myśli i handlu Na długo przed Pawłem po agorze w Atenach spacerowali najwybitniejsi przedstawiciele świata klasycznego jak Perykles Eurypides Sofokles Sokrates Platon czy Arystoteles Niemal każdy pozo-stawił ucznioacutew ktoacuterzy stworzyli szkoły wierne naukom mistrzoacutew Nic dziwnego że gdy Paweł odwiedził to miejsce przebywali tam przedstawiciele roacuteżnych kie-runkoacutew myślowych Niektoacuterzy z filozofoacutew epikurejskich

Ks prof Waldemar Chrostowski

Wyprawy misyjne św Pawła Apostoła (cz II)

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

i stoickich rozmawiali z nim (Dz 1718) Z następnych zdań wynika że przyjęli apostoła z poczuciem wyższo-ści Nazwę bdquostoicyrdquo urobiono od pobliskiej stoa wznie-sionej w pierwszej połowie II wieku przed Chrystusem przez kroacutela Pergamonu Attalosa II z wdzięczności za studia odbyte w młodości w Atenach Zniszczona doczekała się rekonstrukcji zakończonej w 1956 roku stając się muzeum Dwupiętrowa budowla szczyci się długim i obszernym oraz wspaniale zacienionym przez dach i liczne kolumny portykiem po ktoacuterym spacero-wali filozofowie dyskutujący najtrudniejsze kwestie i problemy

Wiele miejsca zajmuje w Dziejach Apostolskich narracja o pobycie Pawła na Areopagu Zaprowadzono go tam pytając bardzo konkretnie Czy moglibyśmy się dowiedzieć jaką to nową naukę głosisz Bo jakieś nowe rzeczy wkładasz nam do głowy Chcielibyśmy więc dowie-dzieć się o co właściwie chodzi (Dz 1719ndash20) Łukasz natychmiast odwzajemnił tę poufałość wystawiając Ateńczykom następującą ocenę A wszyscy Ateńczycy i mieszkający tam przybysze poświęcają czas jedynie albo moacutewieniu o czymś albo wysłuchiwaniu czegoś nowego (1721) Rzymskim odpowiednikiem greckiego Are-opagu dosłownie Areios Pagos czyli Wzgoacuterze Aresa jest Pole Marsowe gdyż zaroacutewno Ares jak i Mars byli czczeni jako bogowie wojny Na sąsiadującym z Akro-polem skalistym wzgoacuterzu zapadały decyzje ważne dla miasta Także dzisiaj aby wejść na wzgoacuterze należy

pokonać strome kamienne schody Obok nich umiesz-czono tablicę z greckim tekstem Dziejoacutew Apostolskich zawierającym przemoacutewienie Pawła na Areopagu Gdy apostoł doszedł do sprawy zmartwychwstania Jezusa jedni się wyśmiewali a inni powiedzieli Posłuchamy cię o tym innym razemrdquo (1732) Sprzeciw pogan miał inne przyczyny niż sprzeciw Żydoacutew Tym razem chodziło o niemożność racjonalizacji zmartwychwstania z czego zrodziło się lekceważenie i odrzucenie tej prawdy

Odmowa ateńskich słuchaczy mowy Pawła nie była całkowita Niektoacuterzy jednak przyłączyli się do niego i uwierzyli Wśroacuted nich Dionizy Areopagita i kobieta imie-niem Damaris a z nimi inni (Dz 1734) Ten skromny posiew stał się zaczynem chrześcijaństwa ktoacutere trwa do dzisiaj Przeważająca większość wspoacutełczesnych Grekoacutew to prawosławni a to wyznanie zdecydowanie dominu-je wyznaczając głoacutewne kryteria narodowej tożsamości Lecz w Grecji żyje też kilka tysięcy katolikoacutew Katedra katolicka w Atenach usytuowana przy jednej z najbar-dziej ruchliwych ulic miasta nosi wezwanie Dionizego Areopagity W jej wystroju nietrudno odnaleźć akcenty nawiązujące do pobytu Apostoła Narodoacutew

Głoszenie Ewangelii w Atenach było dla Pawła i jego towarzyszy pracą bardzo trudną i raczej niewdzięczną Starożytni intelektualiści uważali Ewangelię z jej naci-skiem na prawdę o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa za głupstwo ktoacuterego nie sposoacuteb pojąć rozu-mem i zaakceptować Aczkolwiek w mieście pozostała grupa wyznawcoacutew pośroacuted kanonicznych pism Nowego Testamentu nie ma listu do Ateńczykoacutew Nie ma też żadnej wzmianki sugerującej iż takie pismo kiedykol-wiek powstało Istnieje natomiast apokryficzna kore-spondencja Pawła z Seneką I to właśnie w niej znalazły wyraz najistotniejsze dylematy typowe dla pełnego na-pięć spotkania bdquoAten z Jerozolimąrdquo

Potem opuścił Ateny i przybył do Koryntu (Dz 181)

Nie wiadomo jak długo Paweł pozostał w Atenach Można się domyślać iż nie dłużej niż kilka tygo-

dni skoro Sylas i Tymoteusz na ktoacuterych przybycie z Te-saloniki czekał (Dz 1715) spotkali się z nim już wtedy gdy dotarł do Koryntu (185) Trudno też powiedzieć z jakimi uczuciami Paweł opuszczał Ateny Odrzucony przez żydowskich wspoacutełrodakoacutew w Filippi Tesalonice i Berei w Atenach doświadczył wzgardy ze strony po-gan Trzeba było wielkiej wiary aby kontynuować pod-jętą misję z nadzieją że wyda ona w przyszłości plony

Jedyna droga z Aten do Koryntu wiedzie wzdłuż Zatoki Sarońskiej Na tym szlaku znajdują się ważne starożytne miasta Należy do nich Eleusis gdzie w starożytności odbywały się słynne na cały helleński świat misteria oraz Megara gdzie nauczał Sokrates

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

i skąd ndash według legendy ndash wyruszył Bizas w poszuki-waniu nowego miejsca dla siebie Osiadł nad cieśniną Bosfor założywszy nazwane swym imieniem miasto Bizancjum Przy dobrej pogodzie z drogi dobrze wi-dać Salaminę wyspę obok ktoacuterej rozegrała się jedna z najważniejszych bitew starożytności przesądzająca o zwycięstwie Grekoacutew nad Persami i oddalająca nie-bezpieczeństwo perskiej hegemonii nad oacutewczesnym światem zachodnim

Jeden bardzo ważny szczegoacuteł roacuteżni obecnie ostatni odcinek tego szlaku od jego wyglądu w starożytności Chodzi o Kanał Koryncki łączący Zatokę Sarońską stanowiącą część Morza Egejskiego z Zatoką Ko-ryncką będącą częścią Morza Jońskiego W czasach św Pawła takie połączenie obydwu moacuterz nie istniało aczkolwiek nieco poacuteźniej w 66 roku po Chrystusie cesarz Neron posługując się złotą łopatą podjął proacutebę przekopania kanału

Aby dostać się z jednego morza na drugie prze-dzielone zaledwie siedmiokilometrowym pasmem lądu należało opłynąć cały Peloponez co oznaczało konieczność przebycia ok 400 kilometroacutew Aby tego uniknąć statki z mniejszymi ładunkami często przesu-wano po drewnianych rolkach ale było to zajęcie nie-słychanie czasochłonne Koryntianie nazwali tę drogę Diolkos Kanał Koryncki powstał w latach 1881ndash1893 i obok Kanału Sueskiego stanowi wspaniały przykład XIX-wiecznej sztuki inżynieryjnej

Korynt znajduje się na Peloponezie ktoacutery wraz z przekopaniem Kanału Korynckiego z poacutełwyspu stał się właściwie wyspą W czasach Pawła było to jedno z najzamożniejszych i najbardziej znanych miast grec-kich Korynt miał dwa porty Kenchry (Dz 1818 Rz 161) nad Zatoką Sarońską i Lachaeum nad Zatoką Koryncką Kontrolując ruch statkoacutew w jednym i dru-gim miasto czerpało olbrzymie korzyści Stale roiło się od żeglarzy kupcoacutew i handlarzy a także roacuteżnego rodzaju uciekinieroacutew zbiegoacutew oraz nierządnic Nawet w świecie pogańskim dalekim od standardoacutew przyję-tych poacuteźniej przez chrześcijan Korynt miał kiepską re-putację co znalazło wyraz w przysłowiach i ludowych opowieściach Na południe od miasta znajduje się wysoka goacutera znana jako Akro-Korynt ktoacutera pełniła rolę korynckiego akropolu Na jej szczycie wznosiła się okazała świątynia Afrodyty bogini miłości i przy-jemności zmysłowych Obsługiwało ją ponad tysiąc hierodul (prostytutek kultowych) przebywających w specjalnych pomieszczeniach Roacutewnież to wpływało na reputację Koryntu uznawanego za najbardziej zepsute miasto w całym imperium rzymskim

Z dawnego Koryntu pozostało niewiele Dla podroacute-żujących śladami św Pawła najważniejszym miejscem jest agora z pozostałościami kilku sklepoacutew datowanymi

na I wiek po Chrystusie Po jej wschodniej stronie znaj-duje się tzw bema czyli podwyższenie używane przez rzymskich namiestnikoacutew do wygłaszania przemoacutewień Właśnie tutaj Paweł stanął przed prokonsulem Gal-lionem ktoacutery oczyścił go ze stawianych mu zarzutoacutew i uwolnił (Dz 1812ndash17) Na zachoacuted od agory widać pozostałości świątyni Apollina pochodzącej z połowy VI wieku przed Chrystusem Jej osobliwością są ko-lumny wykonane nie z układanych mniejszych blokoacutew lecz stanowiące monolity Można też zobaczyć resztki odeonu teatru stoa i innych budowli użyteczności pu-blicznej a także zamożniejszych domostw

Paweł pozostał w Koryncie poacutełtora roku (Dz 1811) Nie ulega wątpliwości że dobrze poznał specyfikę miasta dostosowując do niej swoją ewangelizacyjną pedagogię Jak przedtem znowu rozpoczął od Żydoacutew korzystając z gościnności dwojga żydowskich uciekinie-roacutew z Rzymu Akwili i Pryscylli u ktoacuterych się zatrzymał Znaleźli oni w Koryncie schronienie po wydanym w 49 roku antyżydowskim dekrecie cesarza Klaudiusza Kie-dy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom że Jezus jest Mesjaszem (Dz 185) Ale ich reakcja nie była inna niż ta ktoacutera tak dotkliwie dała się we znaki apostołom w niedalekiej przeszłości Taka sama była roacutewnież konkluzja misji ewangelizacyjnej A kiedy [Żydzi] się sprzeciwiali i bluźnili otrząsnął swe szaty i powiedział do nich Krew wasza na waszą głowę jam nie winien Od tej chwili poacutejdę do poganrdquo (186) To postanowienie jest jedną z najbardziej przełomowych decyzji a jej skutki okazały się rozstrzygające dla poacuteźniejszych dziejoacutew chrześcijaństwa Dowody powstających na tym tle roz-terek i napięć są dobrze widoczne w Pierwszym i Dru-gim Liście do Koryntian Obydwa pisma powstały kilka lat poacuteźniej gdy wspoacutelnota koryncka okrzepła lecz zarazem przeżywała trudności i wyzwania z ktoacuterych bardzo wiele było wyraźnie uwarunkowane specyfiką Koryntu i jego mieszkańcoacutew

Po niezwykle wytężonej pracy Paweł opuścił Korynt i wroacutecił do Azji Przebywał kroacutetko w Efezie gdzie w miejscowej synagodze rozprawiał z Żydami Proszono go aby pozostał dłużej lecz odmoacutewił zapewniając Wroacutecę do was jeżeli Boacuteg zechce (Dz 1821) Nie uległszy prośbom odpłynął z Efezu do Cezarei Nadmorskiej a następnie udał się do Jerozolimy

Ks Profesor dr hab Waldemar Chrostowski (ur 1951) - profesor zwyczajny nauk teologicznych Kierownik Katedry Egzegezy Starego Te-stamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teo-logicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz kierownik Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej na Wydziale Teolo-gicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Redaktor naczelny kwartalnika teologoacutew polskich bdquoCollectanea Theologicardquo konsultor Rady Episkopatu Polski ds Dialogu Religijnego członek Polskiej Aka-demii Filatelistyki przewodniczący Stowarzyszenia Biblistoacutew Polskich Autor ponad 1450 publikacji naukowych i popularnonaukowych

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 5: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

4 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 5

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

Ze świetności staro-żytnych Aten pozo-

stało niewiele Miasto i jego zabytki można zwiedzić w ciągu jednego dnia bo w czasach oku-pacji tureckiej trwającej do 1822 roku Ateny bar-dzo podupadły stając się niewielką i zaniedbaną

mieściną Obecna zabudowa pochodzi z końca XIX oraz z XX wieku Mimo to licznie napływający tury-ści i pielgrzymi cierpliwie szukają śladoacutew wspaniałej przeszłości Znajdują je przede wszystkim na ateńskim Akropolu na ktoacuterym wznosi się częściowo zrekon-struowany Partenon czyli Świątynia Dziewicy bogini Ateny coacuterki Zeusa patronki miasta Niesłychanie harmonijna i piękna marmurowa budowla wzniesiona w stylu doryckim powstała w latach 447ndash438 przed Chrystusem zaś zdobiące ją płaskorzeźby należały do najwspanialszych przykładoacutew klasycznej sztuki greckiej Wejście do świątyni umieszczono od strony wschodniej W jej wnętrzu nie było żadnych dekoracji znajdował się natomiast okazały posąg Ateny dzieło Fidiasza pokryte złotem i kością słoniową W okresie bizantyjskim posąg przeniesiono do Konstantynopola gdzie uległ zniszczeniu podczas jednego z pożaroacutew Pogańską świątynię zmieniono w kościoacuteł Najświętszej Maryi Panny zaś po podboju tureckim ndash w meczet ktoacuterą to funkcję budowla pełniła przez około 200 lat W 1687 roku podczas oblężenia Akropolu przez Wenecjan walczących z Turkami eksplozja prochu zniszczyła Partenon zaś na częściowe odtworzenie jego wyglądu trzeba było czekać następne 200 lat

Na ateńskim Akropolu na poacutełnoc od Partenonu wznosi się Erechtejon wybudowany w stylu jońskim na miejscu pałacu z czasoacutew mykeńskich czyli z połowy II tysiąclecia przed Chrystusem Upamiętnia mitycznego władcę Erechteusa ktoacutery niegdyś tu zamieszkiwał a potem był czczony jako Posejdon Właśnie tutaj legenda umieszcza mitologiczną kłoacutetnię Ateny z Po-sejdonem po ktoacuterej Posejdon troacutejzębem wyprowadził z ziemi wodę natomiast Atena uderzywszy mieczem sprawiła że wyrosło drzewko oliwne Uznano je za większy dar i Atena została wybrana patronką miasta Ozdobą Erechtejonu są niezwykle piękne kariatydy

Nieopodal Akropolu znajduje się teatr Dionizosa z IV wieku przed Chrystusem oraz dwie poświęcone temu boacutestwu świątynie ktoacuterych początki są około dwoacutech stuleci starsze Chlubą starożytnych Aten był też odeon Peryklesa zaś na pobliskim wzgoacuterzu świątynia Asklepiosa boga zdrowia i patrona lekarzy Wyroacuteżnia się roacutewnież świątynia Hefajstosa boga ognia i kowali wzniesiona w połowie V wieku przed Chrystusem i uznawana za najlepiej zachowaną budowlę sakralną starożytnej Grecji Do tego należy dodać pozostałości innych świątyń pogańskich rozrzucone w mniejszej i większej odległości od Akropolu Jeżeli uwzględni się setki a może nawet tysiące posągoacutew jakie istniały tu w starożytności o ktoacuterych pojęcie dają nieliczne znalezi-ska przechowywane w ateńskim Muzeum Narodowym świadectwo Dziejoacutew Apostolskich o tym że Paweł bu-rzył się wewnętrznie na widok miasta pełnego bożkoacutew staje się w pełni wiarygodne i zrozumiałe

Św Łukasz wzmiankuje miejsca ktoacutere okazały się szczegoacutelnie ważne podczas misyjnej działalności Paw-ła w Atenach Rozprawiał też w synagodze z Żydami i z raquobojącymi się Bogalaquo i codziennie na agorze z tymi ktoacuterych tam spotykał (Dz 1717) Nie znamy dokładnej lokalizacji synagogi lecz możemy przypuszczać że w tak dużym mieście było ich kilka Mimo wielu przeciw-ności i wrogości ze strony Żydoacutew ktoacuterzy nie uwierzyli w Jezusa Chrystusa model Pawłowej ewangelizacji po-został ten sam najpierw zwracał się do swoich żydow-skich rodakoacutew a następnie do pogan Nic nie wskazuje na to aby działalność wśroacuted Żydoacutew przyniosła widocz-ne rezultaty w czym nie bez znaczenia były nastroje i postawa okazana wcześniej w Tesalonice i gdzie indziej Na pierwszy plan wysuwają się natomiast po-ganie zwłaszcza ci ktoacuterzy słuchali apostoła na agorze Agora ateńska jest usytuowana na poacutełnocny zachoacuted od Akropolu i na wschoacuted od świątyni Hefajstosa Jak w każdym innym greckim mieście było to centrum admi-nistracji lokalnej a zarazem głoacutewny ośrodek wymiany myśli i handlu Na długo przed Pawłem po agorze w Atenach spacerowali najwybitniejsi przedstawiciele świata klasycznego jak Perykles Eurypides Sofokles Sokrates Platon czy Arystoteles Niemal każdy pozo-stawił ucznioacutew ktoacuterzy stworzyli szkoły wierne naukom mistrzoacutew Nic dziwnego że gdy Paweł odwiedził to miejsce przebywali tam przedstawiciele roacuteżnych kie-runkoacutew myślowych Niektoacuterzy z filozofoacutew epikurejskich

Ks prof Waldemar Chrostowski

Wyprawy misyjne św Pawła Apostoła (cz II)

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

i stoickich rozmawiali z nim (Dz 1718) Z następnych zdań wynika że przyjęli apostoła z poczuciem wyższo-ści Nazwę bdquostoicyrdquo urobiono od pobliskiej stoa wznie-sionej w pierwszej połowie II wieku przed Chrystusem przez kroacutela Pergamonu Attalosa II z wdzięczności za studia odbyte w młodości w Atenach Zniszczona doczekała się rekonstrukcji zakończonej w 1956 roku stając się muzeum Dwupiętrowa budowla szczyci się długim i obszernym oraz wspaniale zacienionym przez dach i liczne kolumny portykiem po ktoacuterym spacero-wali filozofowie dyskutujący najtrudniejsze kwestie i problemy

Wiele miejsca zajmuje w Dziejach Apostolskich narracja o pobycie Pawła na Areopagu Zaprowadzono go tam pytając bardzo konkretnie Czy moglibyśmy się dowiedzieć jaką to nową naukę głosisz Bo jakieś nowe rzeczy wkładasz nam do głowy Chcielibyśmy więc dowie-dzieć się o co właściwie chodzi (Dz 1719ndash20) Łukasz natychmiast odwzajemnił tę poufałość wystawiając Ateńczykom następującą ocenę A wszyscy Ateńczycy i mieszkający tam przybysze poświęcają czas jedynie albo moacutewieniu o czymś albo wysłuchiwaniu czegoś nowego (1721) Rzymskim odpowiednikiem greckiego Are-opagu dosłownie Areios Pagos czyli Wzgoacuterze Aresa jest Pole Marsowe gdyż zaroacutewno Ares jak i Mars byli czczeni jako bogowie wojny Na sąsiadującym z Akro-polem skalistym wzgoacuterzu zapadały decyzje ważne dla miasta Także dzisiaj aby wejść na wzgoacuterze należy

pokonać strome kamienne schody Obok nich umiesz-czono tablicę z greckim tekstem Dziejoacutew Apostolskich zawierającym przemoacutewienie Pawła na Areopagu Gdy apostoł doszedł do sprawy zmartwychwstania Jezusa jedni się wyśmiewali a inni powiedzieli Posłuchamy cię o tym innym razemrdquo (1732) Sprzeciw pogan miał inne przyczyny niż sprzeciw Żydoacutew Tym razem chodziło o niemożność racjonalizacji zmartwychwstania z czego zrodziło się lekceważenie i odrzucenie tej prawdy

Odmowa ateńskich słuchaczy mowy Pawła nie była całkowita Niektoacuterzy jednak przyłączyli się do niego i uwierzyli Wśroacuted nich Dionizy Areopagita i kobieta imie-niem Damaris a z nimi inni (Dz 1734) Ten skromny posiew stał się zaczynem chrześcijaństwa ktoacutere trwa do dzisiaj Przeważająca większość wspoacutełczesnych Grekoacutew to prawosławni a to wyznanie zdecydowanie dominu-je wyznaczając głoacutewne kryteria narodowej tożsamości Lecz w Grecji żyje też kilka tysięcy katolikoacutew Katedra katolicka w Atenach usytuowana przy jednej z najbar-dziej ruchliwych ulic miasta nosi wezwanie Dionizego Areopagity W jej wystroju nietrudno odnaleźć akcenty nawiązujące do pobytu Apostoła Narodoacutew

Głoszenie Ewangelii w Atenach było dla Pawła i jego towarzyszy pracą bardzo trudną i raczej niewdzięczną Starożytni intelektualiści uważali Ewangelię z jej naci-skiem na prawdę o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa za głupstwo ktoacuterego nie sposoacuteb pojąć rozu-mem i zaakceptować Aczkolwiek w mieście pozostała grupa wyznawcoacutew pośroacuted kanonicznych pism Nowego Testamentu nie ma listu do Ateńczykoacutew Nie ma też żadnej wzmianki sugerującej iż takie pismo kiedykol-wiek powstało Istnieje natomiast apokryficzna kore-spondencja Pawła z Seneką I to właśnie w niej znalazły wyraz najistotniejsze dylematy typowe dla pełnego na-pięć spotkania bdquoAten z Jerozolimąrdquo

Potem opuścił Ateny i przybył do Koryntu (Dz 181)

Nie wiadomo jak długo Paweł pozostał w Atenach Można się domyślać iż nie dłużej niż kilka tygo-

dni skoro Sylas i Tymoteusz na ktoacuterych przybycie z Te-saloniki czekał (Dz 1715) spotkali się z nim już wtedy gdy dotarł do Koryntu (185) Trudno też powiedzieć z jakimi uczuciami Paweł opuszczał Ateny Odrzucony przez żydowskich wspoacutełrodakoacutew w Filippi Tesalonice i Berei w Atenach doświadczył wzgardy ze strony po-gan Trzeba było wielkiej wiary aby kontynuować pod-jętą misję z nadzieją że wyda ona w przyszłości plony

Jedyna droga z Aten do Koryntu wiedzie wzdłuż Zatoki Sarońskiej Na tym szlaku znajdują się ważne starożytne miasta Należy do nich Eleusis gdzie w starożytności odbywały się słynne na cały helleński świat misteria oraz Megara gdzie nauczał Sokrates

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

i skąd ndash według legendy ndash wyruszył Bizas w poszuki-waniu nowego miejsca dla siebie Osiadł nad cieśniną Bosfor założywszy nazwane swym imieniem miasto Bizancjum Przy dobrej pogodzie z drogi dobrze wi-dać Salaminę wyspę obok ktoacuterej rozegrała się jedna z najważniejszych bitew starożytności przesądzająca o zwycięstwie Grekoacutew nad Persami i oddalająca nie-bezpieczeństwo perskiej hegemonii nad oacutewczesnym światem zachodnim

Jeden bardzo ważny szczegoacuteł roacuteżni obecnie ostatni odcinek tego szlaku od jego wyglądu w starożytności Chodzi o Kanał Koryncki łączący Zatokę Sarońską stanowiącą część Morza Egejskiego z Zatoką Ko-ryncką będącą częścią Morza Jońskiego W czasach św Pawła takie połączenie obydwu moacuterz nie istniało aczkolwiek nieco poacuteźniej w 66 roku po Chrystusie cesarz Neron posługując się złotą łopatą podjął proacutebę przekopania kanału

Aby dostać się z jednego morza na drugie prze-dzielone zaledwie siedmiokilometrowym pasmem lądu należało opłynąć cały Peloponez co oznaczało konieczność przebycia ok 400 kilometroacutew Aby tego uniknąć statki z mniejszymi ładunkami często przesu-wano po drewnianych rolkach ale było to zajęcie nie-słychanie czasochłonne Koryntianie nazwali tę drogę Diolkos Kanał Koryncki powstał w latach 1881ndash1893 i obok Kanału Sueskiego stanowi wspaniały przykład XIX-wiecznej sztuki inżynieryjnej

Korynt znajduje się na Peloponezie ktoacutery wraz z przekopaniem Kanału Korynckiego z poacutełwyspu stał się właściwie wyspą W czasach Pawła było to jedno z najzamożniejszych i najbardziej znanych miast grec-kich Korynt miał dwa porty Kenchry (Dz 1818 Rz 161) nad Zatoką Sarońską i Lachaeum nad Zatoką Koryncką Kontrolując ruch statkoacutew w jednym i dru-gim miasto czerpało olbrzymie korzyści Stale roiło się od żeglarzy kupcoacutew i handlarzy a także roacuteżnego rodzaju uciekinieroacutew zbiegoacutew oraz nierządnic Nawet w świecie pogańskim dalekim od standardoacutew przyję-tych poacuteźniej przez chrześcijan Korynt miał kiepską re-putację co znalazło wyraz w przysłowiach i ludowych opowieściach Na południe od miasta znajduje się wysoka goacutera znana jako Akro-Korynt ktoacutera pełniła rolę korynckiego akropolu Na jej szczycie wznosiła się okazała świątynia Afrodyty bogini miłości i przy-jemności zmysłowych Obsługiwało ją ponad tysiąc hierodul (prostytutek kultowych) przebywających w specjalnych pomieszczeniach Roacutewnież to wpływało na reputację Koryntu uznawanego za najbardziej zepsute miasto w całym imperium rzymskim

Z dawnego Koryntu pozostało niewiele Dla podroacute-żujących śladami św Pawła najważniejszym miejscem jest agora z pozostałościami kilku sklepoacutew datowanymi

na I wiek po Chrystusie Po jej wschodniej stronie znaj-duje się tzw bema czyli podwyższenie używane przez rzymskich namiestnikoacutew do wygłaszania przemoacutewień Właśnie tutaj Paweł stanął przed prokonsulem Gal-lionem ktoacutery oczyścił go ze stawianych mu zarzutoacutew i uwolnił (Dz 1812ndash17) Na zachoacuted od agory widać pozostałości świątyni Apollina pochodzącej z połowy VI wieku przed Chrystusem Jej osobliwością są ko-lumny wykonane nie z układanych mniejszych blokoacutew lecz stanowiące monolity Można też zobaczyć resztki odeonu teatru stoa i innych budowli użyteczności pu-blicznej a także zamożniejszych domostw

Paweł pozostał w Koryncie poacutełtora roku (Dz 1811) Nie ulega wątpliwości że dobrze poznał specyfikę miasta dostosowując do niej swoją ewangelizacyjną pedagogię Jak przedtem znowu rozpoczął od Żydoacutew korzystając z gościnności dwojga żydowskich uciekinie-roacutew z Rzymu Akwili i Pryscylli u ktoacuterych się zatrzymał Znaleźli oni w Koryncie schronienie po wydanym w 49 roku antyżydowskim dekrecie cesarza Klaudiusza Kie-dy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom że Jezus jest Mesjaszem (Dz 185) Ale ich reakcja nie była inna niż ta ktoacutera tak dotkliwie dała się we znaki apostołom w niedalekiej przeszłości Taka sama była roacutewnież konkluzja misji ewangelizacyjnej A kiedy [Żydzi] się sprzeciwiali i bluźnili otrząsnął swe szaty i powiedział do nich Krew wasza na waszą głowę jam nie winien Od tej chwili poacutejdę do poganrdquo (186) To postanowienie jest jedną z najbardziej przełomowych decyzji a jej skutki okazały się rozstrzygające dla poacuteźniejszych dziejoacutew chrześcijaństwa Dowody powstających na tym tle roz-terek i napięć są dobrze widoczne w Pierwszym i Dru-gim Liście do Koryntian Obydwa pisma powstały kilka lat poacuteźniej gdy wspoacutelnota koryncka okrzepła lecz zarazem przeżywała trudności i wyzwania z ktoacuterych bardzo wiele było wyraźnie uwarunkowane specyfiką Koryntu i jego mieszkańcoacutew

Po niezwykle wytężonej pracy Paweł opuścił Korynt i wroacutecił do Azji Przebywał kroacutetko w Efezie gdzie w miejscowej synagodze rozprawiał z Żydami Proszono go aby pozostał dłużej lecz odmoacutewił zapewniając Wroacutecę do was jeżeli Boacuteg zechce (Dz 1821) Nie uległszy prośbom odpłynął z Efezu do Cezarei Nadmorskiej a następnie udał się do Jerozolimy

Ks Profesor dr hab Waldemar Chrostowski (ur 1951) - profesor zwyczajny nauk teologicznych Kierownik Katedry Egzegezy Starego Te-stamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teo-logicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz kierownik Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej na Wydziale Teolo-gicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Redaktor naczelny kwartalnika teologoacutew polskich bdquoCollectanea Theologicardquo konsultor Rady Episkopatu Polski ds Dialogu Religijnego członek Polskiej Aka-demii Filatelistyki przewodniczący Stowarzyszenia Biblistoacutew Polskich Autor ponad 1450 publikacji naukowych i popularnonaukowych

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 6: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

i stoickich rozmawiali z nim (Dz 1718) Z następnych zdań wynika że przyjęli apostoła z poczuciem wyższo-ści Nazwę bdquostoicyrdquo urobiono od pobliskiej stoa wznie-sionej w pierwszej połowie II wieku przed Chrystusem przez kroacutela Pergamonu Attalosa II z wdzięczności za studia odbyte w młodości w Atenach Zniszczona doczekała się rekonstrukcji zakończonej w 1956 roku stając się muzeum Dwupiętrowa budowla szczyci się długim i obszernym oraz wspaniale zacienionym przez dach i liczne kolumny portykiem po ktoacuterym spacero-wali filozofowie dyskutujący najtrudniejsze kwestie i problemy

Wiele miejsca zajmuje w Dziejach Apostolskich narracja o pobycie Pawła na Areopagu Zaprowadzono go tam pytając bardzo konkretnie Czy moglibyśmy się dowiedzieć jaką to nową naukę głosisz Bo jakieś nowe rzeczy wkładasz nam do głowy Chcielibyśmy więc dowie-dzieć się o co właściwie chodzi (Dz 1719ndash20) Łukasz natychmiast odwzajemnił tę poufałość wystawiając Ateńczykom następującą ocenę A wszyscy Ateńczycy i mieszkający tam przybysze poświęcają czas jedynie albo moacutewieniu o czymś albo wysłuchiwaniu czegoś nowego (1721) Rzymskim odpowiednikiem greckiego Are-opagu dosłownie Areios Pagos czyli Wzgoacuterze Aresa jest Pole Marsowe gdyż zaroacutewno Ares jak i Mars byli czczeni jako bogowie wojny Na sąsiadującym z Akro-polem skalistym wzgoacuterzu zapadały decyzje ważne dla miasta Także dzisiaj aby wejść na wzgoacuterze należy

pokonać strome kamienne schody Obok nich umiesz-czono tablicę z greckim tekstem Dziejoacutew Apostolskich zawierającym przemoacutewienie Pawła na Areopagu Gdy apostoł doszedł do sprawy zmartwychwstania Jezusa jedni się wyśmiewali a inni powiedzieli Posłuchamy cię o tym innym razemrdquo (1732) Sprzeciw pogan miał inne przyczyny niż sprzeciw Żydoacutew Tym razem chodziło o niemożność racjonalizacji zmartwychwstania z czego zrodziło się lekceważenie i odrzucenie tej prawdy

Odmowa ateńskich słuchaczy mowy Pawła nie była całkowita Niektoacuterzy jednak przyłączyli się do niego i uwierzyli Wśroacuted nich Dionizy Areopagita i kobieta imie-niem Damaris a z nimi inni (Dz 1734) Ten skromny posiew stał się zaczynem chrześcijaństwa ktoacutere trwa do dzisiaj Przeważająca większość wspoacutełczesnych Grekoacutew to prawosławni a to wyznanie zdecydowanie dominu-je wyznaczając głoacutewne kryteria narodowej tożsamości Lecz w Grecji żyje też kilka tysięcy katolikoacutew Katedra katolicka w Atenach usytuowana przy jednej z najbar-dziej ruchliwych ulic miasta nosi wezwanie Dionizego Areopagity W jej wystroju nietrudno odnaleźć akcenty nawiązujące do pobytu Apostoła Narodoacutew

Głoszenie Ewangelii w Atenach było dla Pawła i jego towarzyszy pracą bardzo trudną i raczej niewdzięczną Starożytni intelektualiści uważali Ewangelię z jej naci-skiem na prawdę o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa za głupstwo ktoacuterego nie sposoacuteb pojąć rozu-mem i zaakceptować Aczkolwiek w mieście pozostała grupa wyznawcoacutew pośroacuted kanonicznych pism Nowego Testamentu nie ma listu do Ateńczykoacutew Nie ma też żadnej wzmianki sugerującej iż takie pismo kiedykol-wiek powstało Istnieje natomiast apokryficzna kore-spondencja Pawła z Seneką I to właśnie w niej znalazły wyraz najistotniejsze dylematy typowe dla pełnego na-pięć spotkania bdquoAten z Jerozolimąrdquo

Potem opuścił Ateny i przybył do Koryntu (Dz 181)

Nie wiadomo jak długo Paweł pozostał w Atenach Można się domyślać iż nie dłużej niż kilka tygo-

dni skoro Sylas i Tymoteusz na ktoacuterych przybycie z Te-saloniki czekał (Dz 1715) spotkali się z nim już wtedy gdy dotarł do Koryntu (185) Trudno też powiedzieć z jakimi uczuciami Paweł opuszczał Ateny Odrzucony przez żydowskich wspoacutełrodakoacutew w Filippi Tesalonice i Berei w Atenach doświadczył wzgardy ze strony po-gan Trzeba było wielkiej wiary aby kontynuować pod-jętą misję z nadzieją że wyda ona w przyszłości plony

Jedyna droga z Aten do Koryntu wiedzie wzdłuż Zatoki Sarońskiej Na tym szlaku znajdują się ważne starożytne miasta Należy do nich Eleusis gdzie w starożytności odbywały się słynne na cały helleński świat misteria oraz Megara gdzie nauczał Sokrates

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

i skąd ndash według legendy ndash wyruszył Bizas w poszuki-waniu nowego miejsca dla siebie Osiadł nad cieśniną Bosfor założywszy nazwane swym imieniem miasto Bizancjum Przy dobrej pogodzie z drogi dobrze wi-dać Salaminę wyspę obok ktoacuterej rozegrała się jedna z najważniejszych bitew starożytności przesądzająca o zwycięstwie Grekoacutew nad Persami i oddalająca nie-bezpieczeństwo perskiej hegemonii nad oacutewczesnym światem zachodnim

Jeden bardzo ważny szczegoacuteł roacuteżni obecnie ostatni odcinek tego szlaku od jego wyglądu w starożytności Chodzi o Kanał Koryncki łączący Zatokę Sarońską stanowiącą część Morza Egejskiego z Zatoką Ko-ryncką będącą częścią Morza Jońskiego W czasach św Pawła takie połączenie obydwu moacuterz nie istniało aczkolwiek nieco poacuteźniej w 66 roku po Chrystusie cesarz Neron posługując się złotą łopatą podjął proacutebę przekopania kanału

Aby dostać się z jednego morza na drugie prze-dzielone zaledwie siedmiokilometrowym pasmem lądu należało opłynąć cały Peloponez co oznaczało konieczność przebycia ok 400 kilometroacutew Aby tego uniknąć statki z mniejszymi ładunkami często przesu-wano po drewnianych rolkach ale było to zajęcie nie-słychanie czasochłonne Koryntianie nazwali tę drogę Diolkos Kanał Koryncki powstał w latach 1881ndash1893 i obok Kanału Sueskiego stanowi wspaniały przykład XIX-wiecznej sztuki inżynieryjnej

Korynt znajduje się na Peloponezie ktoacutery wraz z przekopaniem Kanału Korynckiego z poacutełwyspu stał się właściwie wyspą W czasach Pawła było to jedno z najzamożniejszych i najbardziej znanych miast grec-kich Korynt miał dwa porty Kenchry (Dz 1818 Rz 161) nad Zatoką Sarońską i Lachaeum nad Zatoką Koryncką Kontrolując ruch statkoacutew w jednym i dru-gim miasto czerpało olbrzymie korzyści Stale roiło się od żeglarzy kupcoacutew i handlarzy a także roacuteżnego rodzaju uciekinieroacutew zbiegoacutew oraz nierządnic Nawet w świecie pogańskim dalekim od standardoacutew przyję-tych poacuteźniej przez chrześcijan Korynt miał kiepską re-putację co znalazło wyraz w przysłowiach i ludowych opowieściach Na południe od miasta znajduje się wysoka goacutera znana jako Akro-Korynt ktoacutera pełniła rolę korynckiego akropolu Na jej szczycie wznosiła się okazała świątynia Afrodyty bogini miłości i przy-jemności zmysłowych Obsługiwało ją ponad tysiąc hierodul (prostytutek kultowych) przebywających w specjalnych pomieszczeniach Roacutewnież to wpływało na reputację Koryntu uznawanego za najbardziej zepsute miasto w całym imperium rzymskim

Z dawnego Koryntu pozostało niewiele Dla podroacute-żujących śladami św Pawła najważniejszym miejscem jest agora z pozostałościami kilku sklepoacutew datowanymi

na I wiek po Chrystusie Po jej wschodniej stronie znaj-duje się tzw bema czyli podwyższenie używane przez rzymskich namiestnikoacutew do wygłaszania przemoacutewień Właśnie tutaj Paweł stanął przed prokonsulem Gal-lionem ktoacutery oczyścił go ze stawianych mu zarzutoacutew i uwolnił (Dz 1812ndash17) Na zachoacuted od agory widać pozostałości świątyni Apollina pochodzącej z połowy VI wieku przed Chrystusem Jej osobliwością są ko-lumny wykonane nie z układanych mniejszych blokoacutew lecz stanowiące monolity Można też zobaczyć resztki odeonu teatru stoa i innych budowli użyteczności pu-blicznej a także zamożniejszych domostw

Paweł pozostał w Koryncie poacutełtora roku (Dz 1811) Nie ulega wątpliwości że dobrze poznał specyfikę miasta dostosowując do niej swoją ewangelizacyjną pedagogię Jak przedtem znowu rozpoczął od Żydoacutew korzystając z gościnności dwojga żydowskich uciekinie-roacutew z Rzymu Akwili i Pryscylli u ktoacuterych się zatrzymał Znaleźli oni w Koryncie schronienie po wydanym w 49 roku antyżydowskim dekrecie cesarza Klaudiusza Kie-dy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom że Jezus jest Mesjaszem (Dz 185) Ale ich reakcja nie była inna niż ta ktoacutera tak dotkliwie dała się we znaki apostołom w niedalekiej przeszłości Taka sama była roacutewnież konkluzja misji ewangelizacyjnej A kiedy [Żydzi] się sprzeciwiali i bluźnili otrząsnął swe szaty i powiedział do nich Krew wasza na waszą głowę jam nie winien Od tej chwili poacutejdę do poganrdquo (186) To postanowienie jest jedną z najbardziej przełomowych decyzji a jej skutki okazały się rozstrzygające dla poacuteźniejszych dziejoacutew chrześcijaństwa Dowody powstających na tym tle roz-terek i napięć są dobrze widoczne w Pierwszym i Dru-gim Liście do Koryntian Obydwa pisma powstały kilka lat poacuteźniej gdy wspoacutelnota koryncka okrzepła lecz zarazem przeżywała trudności i wyzwania z ktoacuterych bardzo wiele było wyraźnie uwarunkowane specyfiką Koryntu i jego mieszkańcoacutew

Po niezwykle wytężonej pracy Paweł opuścił Korynt i wroacutecił do Azji Przebywał kroacutetko w Efezie gdzie w miejscowej synagodze rozprawiał z Żydami Proszono go aby pozostał dłużej lecz odmoacutewił zapewniając Wroacutecę do was jeżeli Boacuteg zechce (Dz 1821) Nie uległszy prośbom odpłynął z Efezu do Cezarei Nadmorskiej a następnie udał się do Jerozolimy

Ks Profesor dr hab Waldemar Chrostowski (ur 1951) - profesor zwyczajny nauk teologicznych Kierownik Katedry Egzegezy Starego Te-stamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teo-logicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz kierownik Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej na Wydziale Teolo-gicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Redaktor naczelny kwartalnika teologoacutew polskich bdquoCollectanea Theologicardquo konsultor Rady Episkopatu Polski ds Dialogu Religijnego członek Polskiej Aka-demii Filatelistyki przewodniczący Stowarzyszenia Biblistoacutew Polskich Autor ponad 1450 publikacji naukowych i popularnonaukowych

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 7: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

6 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 7

ROK JUBILEUSZOWY ŚWIĘTEGO PAWŁA

i skąd ndash według legendy ndash wyruszył Bizas w poszuki-waniu nowego miejsca dla siebie Osiadł nad cieśniną Bosfor założywszy nazwane swym imieniem miasto Bizancjum Przy dobrej pogodzie z drogi dobrze wi-dać Salaminę wyspę obok ktoacuterej rozegrała się jedna z najważniejszych bitew starożytności przesądzająca o zwycięstwie Grekoacutew nad Persami i oddalająca nie-bezpieczeństwo perskiej hegemonii nad oacutewczesnym światem zachodnim

Jeden bardzo ważny szczegoacuteł roacuteżni obecnie ostatni odcinek tego szlaku od jego wyglądu w starożytności Chodzi o Kanał Koryncki łączący Zatokę Sarońską stanowiącą część Morza Egejskiego z Zatoką Ko-ryncką będącą częścią Morza Jońskiego W czasach św Pawła takie połączenie obydwu moacuterz nie istniało aczkolwiek nieco poacuteźniej w 66 roku po Chrystusie cesarz Neron posługując się złotą łopatą podjął proacutebę przekopania kanału

Aby dostać się z jednego morza na drugie prze-dzielone zaledwie siedmiokilometrowym pasmem lądu należało opłynąć cały Peloponez co oznaczało konieczność przebycia ok 400 kilometroacutew Aby tego uniknąć statki z mniejszymi ładunkami często przesu-wano po drewnianych rolkach ale było to zajęcie nie-słychanie czasochłonne Koryntianie nazwali tę drogę Diolkos Kanał Koryncki powstał w latach 1881ndash1893 i obok Kanału Sueskiego stanowi wspaniały przykład XIX-wiecznej sztuki inżynieryjnej

Korynt znajduje się na Peloponezie ktoacutery wraz z przekopaniem Kanału Korynckiego z poacutełwyspu stał się właściwie wyspą W czasach Pawła było to jedno z najzamożniejszych i najbardziej znanych miast grec-kich Korynt miał dwa porty Kenchry (Dz 1818 Rz 161) nad Zatoką Sarońską i Lachaeum nad Zatoką Koryncką Kontrolując ruch statkoacutew w jednym i dru-gim miasto czerpało olbrzymie korzyści Stale roiło się od żeglarzy kupcoacutew i handlarzy a także roacuteżnego rodzaju uciekinieroacutew zbiegoacutew oraz nierządnic Nawet w świecie pogańskim dalekim od standardoacutew przyję-tych poacuteźniej przez chrześcijan Korynt miał kiepską re-putację co znalazło wyraz w przysłowiach i ludowych opowieściach Na południe od miasta znajduje się wysoka goacutera znana jako Akro-Korynt ktoacutera pełniła rolę korynckiego akropolu Na jej szczycie wznosiła się okazała świątynia Afrodyty bogini miłości i przy-jemności zmysłowych Obsługiwało ją ponad tysiąc hierodul (prostytutek kultowych) przebywających w specjalnych pomieszczeniach Roacutewnież to wpływało na reputację Koryntu uznawanego za najbardziej zepsute miasto w całym imperium rzymskim

Z dawnego Koryntu pozostało niewiele Dla podroacute-żujących śladami św Pawła najważniejszym miejscem jest agora z pozostałościami kilku sklepoacutew datowanymi

na I wiek po Chrystusie Po jej wschodniej stronie znaj-duje się tzw bema czyli podwyższenie używane przez rzymskich namiestnikoacutew do wygłaszania przemoacutewień Właśnie tutaj Paweł stanął przed prokonsulem Gal-lionem ktoacutery oczyścił go ze stawianych mu zarzutoacutew i uwolnił (Dz 1812ndash17) Na zachoacuted od agory widać pozostałości świątyni Apollina pochodzącej z połowy VI wieku przed Chrystusem Jej osobliwością są ko-lumny wykonane nie z układanych mniejszych blokoacutew lecz stanowiące monolity Można też zobaczyć resztki odeonu teatru stoa i innych budowli użyteczności pu-blicznej a także zamożniejszych domostw

Paweł pozostał w Koryncie poacutełtora roku (Dz 1811) Nie ulega wątpliwości że dobrze poznał specyfikę miasta dostosowując do niej swoją ewangelizacyjną pedagogię Jak przedtem znowu rozpoczął od Żydoacutew korzystając z gościnności dwojga żydowskich uciekinie-roacutew z Rzymu Akwili i Pryscylli u ktoacuterych się zatrzymał Znaleźli oni w Koryncie schronienie po wydanym w 49 roku antyżydowskim dekrecie cesarza Klaudiusza Kie-dy Sylas i Tymoteusz przybyli z Macedonii Paweł oddał się wyłącznie nauczaniu i udowadniał Żydom że Jezus jest Mesjaszem (Dz 185) Ale ich reakcja nie była inna niż ta ktoacutera tak dotkliwie dała się we znaki apostołom w niedalekiej przeszłości Taka sama była roacutewnież konkluzja misji ewangelizacyjnej A kiedy [Żydzi] się sprzeciwiali i bluźnili otrząsnął swe szaty i powiedział do nich Krew wasza na waszą głowę jam nie winien Od tej chwili poacutejdę do poganrdquo (186) To postanowienie jest jedną z najbardziej przełomowych decyzji a jej skutki okazały się rozstrzygające dla poacuteźniejszych dziejoacutew chrześcijaństwa Dowody powstających na tym tle roz-terek i napięć są dobrze widoczne w Pierwszym i Dru-gim Liście do Koryntian Obydwa pisma powstały kilka lat poacuteźniej gdy wspoacutelnota koryncka okrzepła lecz zarazem przeżywała trudności i wyzwania z ktoacuterych bardzo wiele było wyraźnie uwarunkowane specyfiką Koryntu i jego mieszkańcoacutew

Po niezwykle wytężonej pracy Paweł opuścił Korynt i wroacutecił do Azji Przebywał kroacutetko w Efezie gdzie w miejscowej synagodze rozprawiał z Żydami Proszono go aby pozostał dłużej lecz odmoacutewił zapewniając Wroacutecę do was jeżeli Boacuteg zechce (Dz 1821) Nie uległszy prośbom odpłynął z Efezu do Cezarei Nadmorskiej a następnie udał się do Jerozolimy

Ks Profesor dr hab Waldemar Chrostowski (ur 1951) - profesor zwyczajny nauk teologicznych Kierownik Katedry Egzegezy Starego Te-stamentu i Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego na Wydziale Teo-logicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz kierownik Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej na Wydziale Teolo-gicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Redaktor naczelny kwartalnika teologoacutew polskich bdquoCollectanea Theologicardquo konsultor Rady Episkopatu Polski ds Dialogu Religijnego członek Polskiej Aka-demii Filatelistyki przewodniczący Stowarzyszenia Biblistoacutew Polskich Autor ponad 1450 publikacji naukowych i popularnonaukowych

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 8: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

JAROSŁAW STARZYK - AMBASADOREM RP W SZWAJCARII

bdquoPan Jarosław Starzyk urodził się w 1963 r w Olsztynie Z wykształcenia jest ekonomistą z zawodu ndash dyplomatą W 1989 r ukończył prestiżowy Wydział Handlu Zagranicznego Szkoły Głoacutewnej Planowania i Statystyki w latach 1990-1991 odbył studia podyplomo-we w Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu Od 1989 r jest pracownikiem MSZ początkowo w Departamencie Międzynarodowych Stosunkoacutew Ekonomicznych W 1992 r rozpoczął pracę na swojej pierwszej placoacutewce zagra-nicznej w ambasadzie RP w Sztokholmie Zajmował się tam problematyką ekonomiczną i obserwował starania Szwecji o wejście do Unii Europejskiej W latach 1997-1999 prowadził Wydział Koordynacji w Departamencie Integracji Europejskiej a następnie został wicedyrekto-rem Departamentu Unii Europejskiej i odpowiadał za przygotowania akcesyjne Polski do UE W latach 1999-2004 pracował jako radca-minister w przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli Zbudował tam i prowadził pion polityczny aż do momentu uzyskania przez Polskę człon-kostwa w Unii Był roacutewnież członkiem kilkuosobowego zespołu koordynującego negocjacje członkowskie Polski W 2004 r powroacutecił do centrali Tworzył Wydział Nego-cjacji Akcesyjnych w Departamencie Unii Europejskiej W 2005 r został zastępcą dyrektora Departamentu Zagranicznej Polityki Ekonomicznej MSZ i kierował pracami tego departamentu min nadzorując negocjacje pomiędzy MSZ a Ministerstwem Gospodarki w sprawie budowy dyplomacji ekonomicznej W czerwcu 2006 r został powołany na stanowisko dyrektora Departamentu Unii Europejskiej ktoacutere piastuje po dziś dzień wykonu-jąc funkcje koordynacyjne w realizacji polskich interesoacutew w Radzie Unii Europejskiej W lipcu 2007 r pan dyrektor Jarosław Starzyk został ambasadorem tytularnym Jest żonaty ma dwoacutejkę dziecirdquo Według wypowiedzi pani mini-ster pan Starzyk bdquonależy do osoacuteb niezwykle pracowitych solidnych i naprawdę wysokiej klasy profesjonalistoacutew Jest świetnym ekonomistą przeprowadził MSZ przez bardzo trudny proces negocjacji z MG na temat podziału kompetencji w zakresie gospodarczym na placoacutewkach polskich Jest doskonałym negocjatorem co ostatnio udowodnił negocjując partnerstwo wschodnie Polski i objeżdżając całą Europę z pozytywnymi skutkami Jest bardzo dobrym szefem osobą lojalną i odpowiedzialną Muszę powiedzieć że to rzadki przypadek ndash nadaje się

Dnia 1 lipca 2008 r pan Jarosław Starzyk złożył w Bernie listy uwierzytelniające i objął urząd Amba-sadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

W dniu 13 czerwca br Komisja Spraw Zagranicznych przed jednogłośnym pozytywnym zaopiniowaniem kan-dydatury pana Jarosława Starzyka zgodnie z obowiązującą praktyką wysłuchała w ramach tzw Przesłuchania opinii o kandydacie a następnie zapoznała się z koncepcją pracy kandydata na ambasadora

Kandydaturę pana Starzyka przedstawiła pani minister Grażyna Bernatowicz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych

bowiem na wiele stanowisk ambasadorskich Czasami jest tak że dana osoba jest po prostu przypisana z racji swojej profesji i zainteresowań do jednego stanowiska ale w tym przypadku naprawdę Jarosława Starzyka można wysłać w roacuteżne miejscardquo

Rozpoczynając swoje wystąpienie pan Starzyk pod-kreślił że bdquow stosunkach polsko-szwajcarskich nie ma kwestii spornychrdquo i dodał bdquoNie pojadę tam w po to by rozwiązywać jakieś poważne problemy polityczne Nato-miast jeśli chodzi o bieżącą wspoacutełpracę dwustronną to chciałbym zwroacutecić państwa uwagę na dwie sprawy Jedną jest Szwajcarski Instrument Finansowy (SIF) a drugą Muzeum Polskie w Rapperswilu Chciałbym się pilnie zająć właśnie nimi są to bowiem rzeczy ktoacutere mogą rzu-tować na nasze dwustronne stosunkirdquo Koncepcję pracy pan ambasador ujął w dwoacutech zasadniczych punktach Polonia i Muzeum Polskie w Rapperswil oraz wspoacutełpraca dwustronna na polu ekonomicznym

Panu ambasadorowi zależy na nawiązaniu kontaktu z młodą wysoko wykształconą kadrą Polakoacutew zatrud-nioną w firmach szwajcarskich Zważywszy że polonia szwajcarska czekała na swojego ambasadora od prawie poacutełtora roku pana Starzyka czeka wielkie wyzwanie Jak sam powiedział bdquoTo ambasada powinna do nich dotrzeć znaleźć i utrzymywać kontakty oraz zachęcać aby przekazywali nam swoją wiedzę i doświadczenie a także wracali do kraju po wykonaniu swoich zadań w międzynarodowych organizacjach ktoacutere mieszczą się w Szwajcariirdquo Jeśli chodzi o Rapperswil pan Starzyk okre-

ZE SZWAJCARII I POLSKI

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 9: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

8 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 9

ślił sytuację Muzeum Polskiego jako bdquosplot elementoacutew finansowych koncepcyjnych i merytorycznychrdquo Zdaniem ambasadora bdquoRząd ma w tej sprawie formalnie niewiele do zrobienia dlatego że nie mamy żadnego wpływu na dyrekcję muzeum w Rapperswilu Władze lokalne są nie-zadowolone z tego że muzeum jest zarządzane w starym stylu ndash posiadając bardzo ciekawe eksponaty ma bardzo nieciekawą ekspozycję W związku z tym (hellip) należałoby po prostu podejść do zagadnienia w sposoacuteb następujący zagwarantować pewne środki pomocowe ale przede wszystkim zastanowić się nad koncepcją uatrakcyjnienia tego muzeum jak roacutewnież wykorzystania zameczku w ktoacuterym muzeum ma siedzibę do promocji Polski np przez organizację wystaw konferencji biznesowych Moż-na w ten sposoacuteb przekonać władze lokalne ktoacutere uważa-ją że tak piękny zamek jest wykorzystywany wyłącznie na źle zorganizowane muzeum do ktoacuterego za bardzo nikt nie chce przyjeżdżać że dzieje się w nim coś ciekawego Tak jak muzeum jest symbolem opozycji Polonii sprzed 1989 r tak chciałoby się żeby roacutewnież teraz było sym-bolem polskości w Szwajcarii Jest świetnie usytuowane ndash to tylko poacuteł godziny jazdy z Zurychu gdzie istnieje duże środowisko polonijne (hellip) Wydaje nam się że wszystko idzie w pozytywnym kierunku Kluczem do sukcesu jest nowy program i nowy styl zarządzania na co nie bardzo mamy wpływ w sensie kadrowym natomiast na koncepcję mamy ogromny wpływrdquo

W zakresie wspoacutełpracy dwustronnej pan ambasador planuje zajęcie stanowiska w sprawie pomocy finanso-wej UE dla Polski w związku ze sporem podatkowym Szwajcarii z Unią Europejską bdquoW ocenie szwajcarskiej - wyjaśnia pan Starzyk - środki finansowe ktoacutere wynoszą 1000000000 CHF dla wszystkich dziesięciu nowych państw członkowskich Unii Europejskiej w połowie są przeznaczone dla Polski Dla szwajcarskiej zewnętrznej pomocy finansowej kwota prawie 500000000 CHF jest dużą częścią pomocy W Polsce natomiast instrument ktoacutery jest koordynowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego to stosunkowo mały procent tego co otrzymujemy jako środki finansowe z Unii Europejskiej I tu jest problem polityczny Dla Szwajcaroacutew ktoacuterzy o włos zaakceptowali instrument finansowy dla 10 państw to ważna sprawa polityczna gdy dla Polski to mały element dużej pomocy zewnętrznej z Zachodu Moją rolę widzę w tym aby uspokajać Szwajcaroacutew a w Polsce promować to co ważne dla Szwajcaroacutew i co będzie rzutowało na stosunki politycznerdquo

Kolejnym celem ambasadora jest zintensyfikowanie wspoacutełpracy handlowej i inwestycji między obydwoma kra-jami przy maksymalnym wykorzystaniu Wydziału Pro-mocji Handlu i Inwestycji oraz Wydziału Ekonomiczne-go bdquoDobrze rozwija się wspoacutełpraca handlowa i inwestycje między obydwoma krajami ale według mnie jest jeszcze szereg obszaroacutew na ktoacuterych można ją zintensyfikowaćrdquo ndash wyjaśnia pan Starzyk i dodaje bdquohellipmiałem udział w ne-

gocjowaniu umowy o ekonomizacji służby zagranicznej Jako szef placoacutewki w Szwajcarii będę chciał w każdym calu tę ważną podpisaną umowę wykonywać odpowied-nio wykorzystując Wydział Promocji Handlu i Inwestycji oraz Wydział Ekonomiczny Można wykorzystać wiele możliwości chociażby nawet tak drobną rzecz jak to o czym nie wszyscy pamiętają a co zapisano w umowie ndash ra-cjonalizację majątku Skarbu Państwa za granicą Należy się temu przyjrzeć bo nie jest dla mnie rzeczą właściwą że w budynku w ktoacuterym mieści się 10 biur pracują dwie osoby a w budynku ambasady nie mamy miejsca żeby porozmawiać z pracownikiem innej ambasady Nie moacute-wię że odnioacutesłbym sukces w tej sprawie ale będę sygnali-zował to co jest zawarte w umowierdquo

Ostatnią rzeczą jaką planuje ambasador jest dopro-wadzenie do podpisania porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy resortoacutew obrony bdquoTak jak chętnie widziani są nasi oficerowie na roacuteżnych szkoleniach w świetnie przygotowanych ośrodkach szwajcarskich tak Szwajcaria jest poważnie zainteresowana wykorzystywaniem naszych poligonoacutew W związku z tym istnieje koncepcja podpi-sania w przyszłym roku porozumienia dwustronnego o wspoacutełpracy w tym obszarzerdquo

Po zakończeniu Przesłuchania przewodniczący Ko-misji Spraw Zagranicznych poseł Krzysztof Lisek (PO) zakomunikował

bdquoUprzejmie informuję że Komisja Spraw Za-granicznych jednogłośnie pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na stanowisko ambasadora RP w Szwajcarii i Lichtensteinie Serdecznie gratuluję i życzę powodzenia w pracy na placoacutewce Liczymy na dobrą wspoacutełpracę z Komisją Spraw Zagranicz-nychrdquo

Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Jarosławowi Starzykowi

z okazji nominacji na stanowiskoAmbasadora Nadzwyczajnego

i Pełnomocnego RPw Konfederacji Szwajcarskiej oraz Księstwie Lichtensteinu

składam serdeczne gratulacje i najlepsze życzenia

wszelkiej pomyślności zawodowej i osobistej

oraz Bożego błogosławieństwa na owocną służbę

dla Rzeczypospolitej i dla dobra Polakoacutew w Szwajcarii

Ks dr Sławomir Kawecki Rektor Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 10: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

W wywiadzie dla bdquoWspoacutelnoty Polskiejrdquo Prezes Stowarzyszenia Senator Maciej Płażyński pod-kreślił rolę szkoły polskiej i języ-ka polskiego w procesie integracji Polakoacutew na emigracji bdquoMusimy pamiętać że wszyscy razem sta-nowimy Wspoacutelnotę Polską (hellip) Misja Stowarzyszenia jest stała natomiast sposoacuteb wykonywania tej misji musi być korygowany

dlatego że świat się zmienia czego najlepszym przy-kładem jest nowa emigracja Priorytety pozostają te same Na pewno bez względu na podział geograficzny jest to szkoła polska i język polski bo bez tego tracimy tożsamość rozpływamy się w otoczeniu Dotyczy to za-roacutewno zwartych środowisk takich jak na Wileńszczyź-nie czy Białorusi ale jeszcze bardziej tych środowisk ktoacutere żyją w rozproszeniu - roacutewnież nowej emigracjiUważam że coraz większym problemem coraz poważ-niejszym wyzwaniem będzie kształcenie dzieci nowych emigrantoacutew na Zachodzie Oczywiście rodzice nie tracą języka bo mają codzienny kontakt z Polską telefonicz-ny internetowy często podroacuteżują do Polski Inaczej jest z dziećmi Rozmawiają z rodzicami po polsku ale

Dyrektor Caritas Polska ksiądz prałat Marian Subocz został mianowany 25 lipca br przez papieża Benedykta XVI członkiem Papieskiej Rady bdquoCor Unumrdquo

Rada bdquoCor Unumrdquo z sie-dzibą w Rzymie koordynuje kościelne dzieła charytatywne na całym świecie Organizuje

pomoc humanitarną dla ofiar katastrof katakli-zmoacutew naturalnych i konfliktoacutew zbrojnych Od wielu lat priorytetowym zadaniem Rady jest walka z gło-dem i nędzą w najuboższych krajach Afryki i AzjiKs prał Subocz po reaktywowaniu Caritas Polska został jej pierwszym dyrektorem Pełniąc tę funkcję w latach 1992-1994 stworzył struktury Caritas Polska zainicjował akcję Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzie-ciom Zainicjował też wydawanie kwartalnika bdquoCari-tasrdquo Przy wspoacutełpracy z Caritas we Freiburgu stworzył fakultet Caritas przy oacutewczesnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dzisiejszym Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego gdzie studiują przy-

Szkoła polska i język polskiuczą się w szkole niemieckiej angielskiej a to nie jest to samo co ukończenie polskiej szkoły ktoacutera pozwala na powroacutet do kraju wtedy kiedy się chce i płynne wejście do polskiego systemu edukacji Zależy nam na tym aby emigranci wracali zawsze kiedy stwierdzą że warto do Polski wracać To jest jedno z podstawowych zadań bdquoWspoacutelnotyrdquo oczywiście we wspoacutełpracy z MEN i MSZ Zwarte skupiska Polakoacutew są naturalnym obszarem na-szych zainteresowań Tam gdzie jesteśmy w większości tam jest potrzebna silna szkoła ktoacutera teraz musi być lepsza niż szkoła miejscowa Szkoła polska na Litwie musi być lepsza niż szkoła litewska szkoła polska na Białorusi musi być lepsza niż szkoła białoruska bo tylko w ten sposoacuteb przyciągniemy zdolniejszych ambitniej-szych tych na ktoacuterym nam szczegoacutelnie zależy (hellip)

Na podstawie wwwwspolnota-polskaorgpl

Maciej Płażyński (ur 10 lutego 1958 w Młynarach) ndash polski prawnik polityk wojewoda gdański w latach 1990-1996 Mar-szałek Sejmu w latach 1997-2001 jeden z założycieli Platformy Obywatelskiej były przewodniczący tej partii i klubu parlamen-tarnego poseł na Sejm III IV i VI kadencji Marszałek Sejmu III kadencji senator i wicemarszałek Senatu VI kadencji 11 lutego 2008 roku senator Maciej Płażyński został wybrany prezesem Stowarzyszenia bdquoWspoacutelnota Polskardquo a jednocześnie Przewodni-czącym Rady Krajowej i Prezesem Zarządu Krajowego

Dyrektor Generalny Caritas Polska członkiem Papieskiej Rady Cor Unum

szli pracownicy największej charytatywnej organizacji kościelnej Dziełem ks Subocza są także stacje opieki Caritas gdzie pomoc znajdują osoby starsze i choreZ perspektywy kilku lat pracy jako proboszcz ks Sub-ocz uważa że to co obecnie jest potrzebne w Polsce to przede wszystkim szkolne koła Caritas - w ktoacuterych dzieci i młodzież wychowuje się do działalności charyta-tywnej - oraz świetlice socjo-terapeutyczne przy każdej parafii Ważne jest także tworzenie burs dla dzieci z terenoacutew popeegerowskich - Mieszka tam wiele bardzo uzdolnionej młodzieży ktoacutera jednak nie ma możliwości kształcenia się - powiedział - A przecież chodzi o przy-szłość tych młodych ludzi

Na podstawie wwwcaritaspl

Ks Marian Subocz (ur 28 sierpnia 1947 w Wałczu) był pierwszym po reaktywowaniu dyrektorem Caritas Polska w latach 1992-94 W 1994 roku został mianowany za-stępcą sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski Pełnił tę funkcję do 1998 roku Potem pracował w Biurze Konferencji Episkopatoacutew Unii Europejskiej w Brukseli W 2001 roku na własną prośbę wroacutecił do krajuFunkcję dyrektora Caritas Polska objął ponownie w czerwcu 2007 roku

ZE SZWAJCARII I POLSKI

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 11: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

10 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 11

jącymi Żydom w Szwajcarii i ich odpowiednikami w Stanach Zjednoczonych Tematem ostatniej części jest działalność Genewskiego lekarza sądowego Franccedilois Navillersquoa ktoacutery przyczynił się do ujawnienia zbrodni katyńskiej na forum międzynarodowym w 1943 roku

Paul Stauffer (ur 1930) szwaj-carski dyploma-ta i historyk był w latach 1984-89 był ambasado-rem Szwajcarii w Warszawie Pod-czas swojej misji dyplomatycznej studiował w pol-skich archiwach historię wolnego miasta Gdańska lat 30-tych i 40-tych ktoacuterą potem opisał

ambasadorem RP w Madrycie Właśnie podczas wizyty w Madrycie w 1945 r Roselyne de Chollet opowiada znaną z prasy historię polskich dzieci w Salzburgu prezydentowi hiszpańskiego Czerwonego Krzyża Ten deklaruje gotowość do pomocy ale wskazuje na szereg problemoacutew W tej sytuacji Roselyne de Chollet posta-nawia sama podjąć się niebezpiecznej misji Korzysta-jąc ze swej funkcji w American-Polish War Relief na terenie Niemiec namawia USA do zaangażowania w transport polskich dzieci do Hiszpanii Od armii USA otrzymuje stopień generała dzięki czemu może prze-dostać się do Salzburga Stąd dwoma ciężaroacutewkami dzieci zostają przewiezione do Marsylii i dalej statkiem do Hiszpanii Tutaj część z nich znajduje opiekę w klasztorach część zostaje adoptowana

Po rozwodzie ze Stanisławem Radziwiłłem Rosely-ne de Chollet wyszła za mąż za szwajcarskiego bankie-ra z Fryburga Louisa de Chollet Przez całe życie skromna z sympatią wobec Polski i Polakoacutew Wyroacuteżnia ją energia de-terminacja racjonalizm i dobra pamięć Obecnie w wieku 94 lat mieszka w domu dla senioroacutew we Fryburgu

W dniu 10 lipca 2008 roku we Fryburgu odbyła się Uroczystość wręczenia Krzyża Komandorskiego Orderu Zasługi Rzeczy-pospolitej Polskiej Pani Roselyne de Chollet W imieniu Prezydenta Polski odznaczenie wręczył Pan Jerzy Wieczorek charge drsquoaffaires ai RP w Bernie

Roselyne de Chollet w 1945 r w wieku 32 lat walnie przyczyniła się do uratowania grupy 300 pol-skich dzieci ktoacutere po wojnie znalazły się w obozie dla internowanych w Salzburgu Były to przede wszystkim dzieci-sieroty ktoacuterych rodzice zaginęli w obozach kon-centracyjnych bądź zostali deportowani do Niemiec i ślad o nich zaginął Bez osobistej inicjatywy i poświę-cenia Roselyne de Chollet los dzieci byłby niepewny prawdopodobnie musiałyby powroacutecić do komunistycz-nej Polski

Z zawodu pielęgniarka urodziła się w zamożnej szwajcarskiej rodzinie burżuazyjnej z ktoacuterej wywodzili się min papieże Juliusz II i Sykstus IV Pierwszym mę-żem Roselyne de Chollet był polski książę Stanisław Radziwiłł Jego brat był w czasie II wojny światowej

Order Zasługi RP dla Roselyne de Chollet

Książka Paula Stauffera historyka i dyplomaty szwajcarskiego to trzy eseje historyczne powiązane wspoacutelnym tematem rolą obywateli szwajcarskich w historii Europy Wschodniej pierwszej połowy dwudzie-stego wieku

Pierwszy esej opowiada o działalności Feliksa Ca-londera Szwajcara pełniącego misję dyplomatyczną na Goacuternym Śląsku od 1922 roku ktoacuterej zadaniem było przywroacutecenie zasad pokojowego wspoacutełżycia między Po-lakami Niemcami i Żydami w tej niespokojnej części Europy Drugi tekst przedstawia działalność polskiego poselstwa w neutralnej Szwajcarii podczas drugiej woj-ny światowej Niewiele osoacuteb wie że poselstwo to grało tajną rolę pośrednika między organizacjami pomaga-

Polacy Żydzi SzwajcarzyPaul Stauffer

Państwowy Instytut Wydawniczy 2008 Liczba stron 204 Wymiary 155 x 240 mm

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 12: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

OGOacuteLNODIECEZJALNE SPOTKANIE WIERNYCHz diecezji Lozanna Fryburg Genewa

Niedziela 7 września 2008Notre Dame des Marches Broc (FR)

1030 ndash Msza święta pod przewodnictwem ks Biskupa Bernarda Genoud1200 ndash Piknik1430 ndash Nabożeństwo maryjne i procesja1600 ndash Zakończenie

Kaplica Notre Dame des Marches w Broc

WSPOacuteLNOTA WIARY Z MARYJĄMonseigneur Reacutemy Berchier do diecezjanW liście z dnia 27 maja br

wikariusz generalny mgr Reacutemy Berchier w imieniu Księdza Bi-skupa Bernarda Genoud ordyna-riusza diecezji Fryburg Lozanna i Genewa skierował zaproszenie do wszystkich kapłanoacutew dia-konoacutew asystentoacutew i asystentek pastoralnych oraz do wiernych świeckich zwłaszcza do osoacuteb cho-rych i ich opiekunoacutew do uczest-

Parafia Matki Bożej Notre Dame des Marches przynależy do parafii Broc ktoacuterej Dziekanem i Proboszczem jest ks Dariusz Kąpiński Broc - to miejscowość w kantonie Fryburg w dystrykcie Gruyegravere położona w dolinie rzeki Sarine u jej ujścia do jeziora Gruyegravere na przedpolu Alp Fryburskich

Dla sześciorga młodych ludzi z Polski laureatoacutew konkursu fizycznego bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo była to podroacuteż ich życia Od czterech lat Wydział Fizyki Uni-wersytetu Warszawskiego organizuje konkurs fizyczny bdquoPoszukiwanie Talentoacutewrdquo Głoacutewną nagrodą jest wyjazd do jednego z europejskich centroacutew fizyki wspoacutełczesnej Konkurs jest adresowany dla dwoacutech grup wiekowych młodzieży gimnazjalnej i młodzieży szkoacuteł ponadgimna-zjalnych Rokrocznie bierze w nim udział około 300-400 osoacuteb z całej Polski Konkurs ma na celu popularyzację fizyki Regulamin skonstruowany jest w ten sposoacuteb by przekonać do tego trudnego przedmiotu nawet tych ktoacuterzy go nie lubią Każdy z uczestnikoacutew wykonuje w

domu prace w kilku kategoriach takich jak pisanie o fizyce fizyka i sztuka fizyka i fotografia nauczanie fizy-ki doświadczenia Uczestnicy przesyłają swoje prace do komisji uniwersyteckiej ktoacutera je ocenia i klasyfikuje Na czym więc polega praca ucznia startującego w konkur-sie Musi wykonać zdjęcie (lub film) zjawiska fizycznego i dołączyć jego interpretację napisać esej na jeden z te-matoacutew zaproponowanych w regulaminie przeprowadzić wywiad z fizykiem namalować plakat lub zrobić rysunek na temat fizyki zaprojektować znaczek ułożyć historyjkę dla małych dzieci w ktoacuterej przedstawi zjawisko fizyczne Konieczne jest wykonanie przynajmniej jednego do-świadczenia fizycznego i przysłanie jego dokumentacji

nictwa we wrześniowej ogoacutelnodiecezjalnej pielgrzymce do sanktuarium Notre Dame des Marches w Broc aby bdquow sposoacuteb uroczysty i prosty jednocześnie uczcić 150-lecie objawień Matki Bożej świętej Bernadecie Soubirous w Lourdesrdquo

Ksiądz Berchier wyraził podziękowanie za zgłoszo-ną gotowość w przygotowaniu i organizacji pielgrzym-ki Zachęcił wszystkie wspoacutelnoty parafialne do licznego uczestnictwa bdquouczyńmy z naszego spotkania wspoacutel-notę wiary z Maryją i przez Maryję ktoacutera nigdy nie przestaje prowadzić nas do swojego Synardquo

Fizyka i sześć dni z widokiem na Mont Blanc czyli przygoda w CERN

ZE SZWAJCARII I POLSKI

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 13: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

12 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 13

Uczestnicy dostają drogą pocztową dyplomy i specjalną odznakę bdquoZłoty Kwantrdquo Autorzy najlepszych prac są za-praszani do Warszawy na uniwersytet gdzie odbywa się finał konkursu Spośroacuted ponad 60 finalistoacutew wyłaniani są laureaci W auli Wydziału Fizyki odbywa się uroczystość wręczenia nagroacuted i prezentacja najciekawszych prac i do-świadczeń Głoacutewnym sponsorem konkursu i fundatorem nagroacuted w tym głoacutewnej jest Fundacja PZU

W tym roku laureatami zostali uczniowie Paweł Woźniak z Zespołu Szkoacutel Elektronicznych w Zduńskiej Woli Karolina Wlach z Liceum Ogoacutelno-kształcącego w Cieszynie Damian Kęski z Liceum Ogoacutelnokształcącego w Jastrzębiu Zdroju Maria Iz-debska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Katarzyna Zioacutełkowska z Prywatnego Gimnazjum Sioacutestr Niepokalanek w Szymanowie Patry-cja Kur z Katolickiego Gimnazjum w Szczecinie

Tegoroczni laureaci przylecieli 23 lipca samolotem do Genewy i zamieszkali na terenie CERN-u Wspoacutelne posiłki jedli na zewnątrz kafeterii przy dużych okrągłych stołach z pięknym widokiem na Mont Blanc W czasie czterech dni zobaczyli dwa największe na świecie detek-tory cząstek elementarnych w czasie ostatnich prac mon-tażowych tuż przed ich uruchomieniem zapowiadanym na pierwsze dni września Był to detektor i związany z nim eksperyment ATLAS i CMS ( Compcte Mion Solenoid) Poza tym zwiedzili centrum komputerowe wystawę Microcosm eksperyment Isolde oraz niedzia-łający już detektor Delphi Byli pod oprowadzani przez Polakoacutew pracujących przy tych eksperymentach Oproacutecz ciekawej fizyki laureaci poznali roacutewnież interesujących ludzi Dwa dni przeznaczone były na wyjazdy pierwsza wycieczka to wspaniałe goacutery - wycieczka do Chamonix i wjazd kolejką linową pod szczyt Mont Blanc a druga do Berna gdzie zwiedzono Stare Miasto i dom Alberta Einsteina

Wielkim przeżyciem dla wszystkich uczestnikoacutew wy-cieczki było spotkanie z laureatem Nagrody Nobla z 1988 r Jackiem Steinbergerem Uczestniczka konkursu Karo-lina Wlach w ramach prac konkursowych przeprowadziła wywiad z profesorem Gdy została laureatką pochwaliła się tym drogą elektroniczną profesorowi Steibergerowi ktoacutery zaprosił do swojego biura w CERN-ie Spotkanie odbyło się przy bdquonaszymrdquo okrągłym stole na zewnątrz kafeterii Profesor odpowiadał na zadawane pytania Moacutewił o konieczności ekologicznego pozyskiwania ener-gii i ekologicznego korzystania z techniki o wręczeniu w Sztokholmie Nagrody Nobla Z wypowiedzi Profesora wynikało że nie jest zwolennikiem nagroacuted za osiągnięcia naukowe ponieważ na sukces - w szczegoacutelności w dzie-dzinie wysokich energii - składa się wiele czynnikoacutew Nig-dy nie jest on zasługą jednego człowieka Niebagatelną rolę odgrywają pieniądze na badania wyjątkowo drogie w tej dziedzinie

bdquoOdjechać to jakby trochę umrzećrdquo moacutewią Francuzi parafrazując to powiedzenie powiem bdquowroacutecić to jakby na nowo się urodzićrdquo Na lotnisku w Warszawie w chwili powrotu witało rodzicoacutew sześcioro młodych ludzi ktoacuterzy byli ci sami jak w dniu wyjazdu ale nie tacy sami Wroacutecili odmienieni przez doświadczenie intelektualne jakim jest spotkanie wielkiej techniki fizyki i wielkich ludzi przez doświadczenie emocjonalne jakim jest przebywanie w pięknych goacuterach i doświadczenie bycia razem w proza-icznych czynnościach na przykład jedzenia śniadania ktoacuterym można nadać miano chwil niezapomnianych bo towarzyszył im widok Mont Blanc

Anna Kaczorowska

Dr Anna Kaczorowska z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego jest koordynatorem konkursu bdquoPoszukiwa-nie Talentoacutewrdquo

ZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 14: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

bdquoWielkie wydarze-nierdquo rozpoczęło się na lotnisku w Zurychu 5 lipca kiedy wsiadali-śmy do Boeninga 787 lini Emirates żeby po 27 godzinach lotu z przesiadką w Dubaju wylądować w Perth w Zachodniej Australii Był już wieczoacuter chociaż była dopiero 1730 i było dość chłodno co uświa-domiło nam że bdquotam na

dolerdquo jest rzeczywiście zima Pierwsze miejsce w ramach dni w diecezji to było opactwo benedyktyńskie New Norcia Tam spędziliśmy prawie dwa dni przeznaczone też na wzajemne zapoznanie się gdyż młodzi pochodzili z roacuteżnych niemiec-ko-języcznych kantonoacutew Bardzo szybko znaleźliśmy wspoacutel-ny język a noclegi w 16 osobowych nieogrzewanych salach dawnej szkoły przyspieszyły tylko proces integracji gdyż dużo łatwiej jest o kontakt z kimś kto też musiał przetrwać noc w temperaturze ok 7 C Zapewne i otwarcie na biskupa Martina Gaumlchtera oraz dziewięciu księży towarzyszących tej ponad 130 osobowej grupie związane było ze wspoacutelnym dzie-leniem pielgrzymiego losu we wszystkich jego wymiarach

Następnym etapem była jedna z parafii w Perth gdzie gościnne rodziny udzieliły nam dachu nad głową Parafia liczy ok 4500 osoacuteb i prawie 40 roacuteżnych narodowości To jest dopiero doświadczenie bdquopowszechnego Kościołaldquo W Perth spotkaliśmy delegacje młodych z roacuteżnych krajoacutew od Niemiec po Stany Zjednoczone i RPA Były oczywiście okazje do wspoacutelnej modlitwy do spotkań w roacuteżnych grupach tematycz-nych i do wymiany doświadczeń z Kościołem w roacuteżnych kra-jach świata Dziewczęta z mojej parafii ktoacutere były jednymi z młodszych uczestnikoacutew poznałem od zupełnie nowej strony W ciągu dwoacutech dni bdquozintegrowały sięldquo z grupą szwajcarską i podobnie jak inni młodzi szybko nawiązywały kontakty z bdquodelegatamirdquo roacuteżnych krajoacutew i kontynentoacutew

Musieliśmy lecieć dalej aby dotrzeć do Sydney na rozpo-częcie SDM Po blisko 5- godzinnym locie i przestawieniu zegarkoacutew o dwie godziny dotarliśmy do miejsca noclegu ktoacuterym była hala Centrum Olimpijskiego Organizatorzy

przygotowali miejsce dla ponad tysiąca osoacuteb Na samo wspomnienie tych noclegoacutew bolą mnie kości gdyż izomata dla kogoś w moim wieku nie jest już najodpowiedniejszym materacem Pochrapywanie sąsiadoacutew roacuteżnych narodowości z każdej strony tworzyło swoistą jedność wspoacutełspaczy Po-zostałe noce spędzaliśmy już w szkole na przedmieściach Sydney ktoacutera była naszą bazą wypadową

No i zaczęło się Na błękitnym niebie nad City mały sa-molocik narysował rybę-symbol chrześcijaństwa i wielki na-pis bdquowelcomerdquo Kiedy one zniknęły pojawił się wielki krzyż i napis Jesus Całe miasto było udekorowane flagami Dni Młodzieży Na każdym kroku dawało się odczuć niezwykłą sympatię i gościnność Australijczykoacutew Tysiące woluntariu-szy udzielało informacji rozdzielało posiłki pomagało na stacjach kolejowych i zajmowało się sprzątaniem terenoacutew na ktoacuterych przebywaliśmy Organizacyjny majstersztyk

Duchowy wymiar pielgrzymki podkreślały codzienne msze święte katechezy prowadzone przez biskupoacutew oraz możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami wiary w mniejszych grupach Bardzo wielu młodych korzystało z ad-oracji Najświętszego Sakramentu i sakramentu Pojednania (nb jedna z kaplic wystawienia znajdowała się w gmachu słynnej opery w Sydney)

Najciekawsze jednak były przesłania ktoacutere kierowali do nas roacuteżni ludzie jak np biskup z dni w diecezji ndash bdquoJezus nie pyta czy jesteś dobrym organizatorem czy znasz języki czy jesteś fachowcem w swojej dziedzinie On pyta tak jak Piotra ndash kochasz mnie Od odpowiedzi na to pytanie zależy wszystko w twoim życiurdquo Premier Australii ktoacutery podczas powitania Ojca Świętego wyraził szczerą wdzięczność za wszystko co Kościoacuteł uczynił dla Australii apelowal do nas byśmy byli dumni z tego że należymy do Chrystusa i jego Kościoła Papież Benedykt XVI rozradowany spotkaniem z ogromną liczbą młodzieży zachęcał do uczynienia z Jezusa celu swoich duchowych poszukiwań Zapraszał nas do tego by Jezus był naszą duchową ojczyzną byśmy bdquopadlirdquo w Jego objęcia i zawsze tam pozostawali Prosił byśmy ufali mocy Ducha Świętego ktoacuterego nieustannie otrzymujemy w Sakra-mentach byśmy przez miłość odnawiali oblicze ziemi

Na zakończenie kroacutetko o spotkaniach z Polakami Faktycznie można nas spotkać w każdym często najmniej spodziewanym miejscu Obok tych bezpośrednich spotkań z pielgrzymami z roacuteżnych stron Polski na SDM miałem cały

Zapiski z Sydney 2008[1

] ndash K

s J

erzy

Chł

open

iuk

z m

isie

m k

oala

[2] ndash Młodzież ze Szw

ajcarii w N

ew N

orciaZE SZWAJCARII I POLSKI

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 15: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

14 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 15

szereg innych Nasza szwajcarska grupa w trudnych chwilach np gdy odwołano samolot albo zapomniano nas odebrać z lotniska albo musieliśmy dłużej czekać na autobus tańczyła i śpiewała bdquoLaurentia liebe Laurentia meinhelliprdquo Okazało się że nauczyli się bdquoLaurencjildquo od Polakoacutew ktoacuterzy w Rzymie w roku 2000 tańcem i śpiewem reagowali na stresowe sytuacje Niektoacuterzy młodzi szwajcarzy jak się dopytali skąd pocho-dzę przyznawali się że mama lub tata jest Polakiem Matka chrzestna Szwajcara bierzmowanego w Sydney jest Polką z Australii ktoacuterą poznał na kursie językowym w Warszawie Jedna z uczestniczek przedstawiła się mi jako Kordulka bo tak zwracali sie do niej Polacy na wcześniejszych Dniach Młodzieży Na wyspie Rodnest w pobliżu Perth spotkałem na molo dwie starsze Panie ktoacutere rozmawiały sobie mie-szanką polsko-angielską ale zagadnięte szybciutko prze-stawiły się na piękną przedwojenną polszczyznę Mieszkają w Perth od ponad 50 lat Z delegacją Południowej Afryki przyjechał jako opiekun duchowy Father Paweł a jakże Autorem zdjęć 234 jest ks Jerzy Chłopeniuk

[4] ndash Powitanie B

enedykta XVI w B

arangaroo

[3] ndash

Pow

itani

e B

ened

ykta

XVI

w B

aran

garo

o

W niedzielę 3 sierpnia br w historycznej siedzibie PMK w Marly miało miejsce niecodzienne wydarzenie Otoacuteż Mszę świętą odprawił Ksiądz Kardynał Stanisław Ryłko Nawiązując w homilii do Ewangelii moacutewił o

polski salezjanin pracujący tam od dziewięciu lat W Hali olimpijskiej w Sydney prawie nadepnąłem na polskich studentoacutew z Warszawy z ks Januszem Kopczyńskim ktoacuterzy przed rokiem odwiedzili mnie po drodze z Loretto Jego brata Tadeusza pracującego w USA spotkałem podczas mszy św z Papieżem Widziałem wielu młodych z USA Kanady i Australii ktoacuterzy mieli przy sobie po dwie flagi swoją naro-dową i polską niestety można się było z nimi porozumieć już tylko po angielsku Niektoacuterzy z rodakoacutew przyjechali do Sydney nieprzygotowani na chłoacuted australijskiej zimy i grozi-ło im że się poprzeziębiają Wystarczył kroacutetki komunikat w polskim radio Sydney by Polonusi błyskawicznie zabrali do swoich domoacutew ponad 300 osoacuteb Nikt nie musiał nocować w zimnej szkole

ks Jerzy Chłopeniuk

Ks Jerzy Chłopeniuk jest proboszczem parafii St Vitus w Me-renschwand w dekanacie Muri w kantonie Aargau Wraz z grupą młodzieży z parafii uczestniczył w XXIII Światowych Dniach Mło-dzieży w Sydney

DAR I ZADANIE roacuteżnych rodzajach głodu ktoacutery nęka dzisiaj ludzkość W tym kontekście podzielił się wrażeniami z dopiero co zakończonego Światowego Spotkania Młodych w Sydney Licznie zgromadzona - jak na czas wakacji - młodzież wraz z dorosłymi w wielkim skupieniu słucha-ła przesłania Księdza Kardynała ktoacutery po raz pierwszy odprawiał mszę świętą w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii Na zakończenie Mszy świętej nasz Ksiądz Rektor wyraził wielką radość z obecności Księdza Kar-dynała Stanisława Ryłko Wyznał że dla PMK obec-ność księdza kardynała jest wielkim DAREM A para-frazując słowa Jana Pawła II powiedział że tam gdzie jest DAR tam też jest i zadanie Dlatego ogłosił że ta msza święta PMK w Szwajcarii rozpoczyna przygoto-wania do Światowego Dnia Młodzieży w Madrycie w 2011 roku Młodzież zgromadzona w kaplicy w Marly przyjęła te słowa swego Rektora z entuzjazmem Po mszy świętej wszyscy zgromadzeni udali się do ogrodu na spotkanie z Księdzem Kardynałem przy kawie i her-bacie Uczestnicy tego spotkania na długo zapamiętają to spotkanie a zwłaszcza jego atmosferę

Andrzej Piwowarczyk

ZE SZWAJCARII I POLSKI

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 16: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

SPOTKANIE Z KS KARDYNAŁEM STANISŁAWEM RYŁKO W MARLY 3 SIERPNIA 2008 R

Z ŻYCIA PMK

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 17: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

16 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 17

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 18: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Ostatnie miesiące przyniosły sporo zmian personal-nych w naszej Misji

Ksiądz Michał Tchorowski otrzymał nomina-cję w służbie dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Nowym Jorku Dzięki wielkiej życzliwości Księdza Arcybiskupa Silvano Tomasi ksiądz Michał z wielkim zaangażowaniem pomagał w Ośrodku Duszpasterskim w Genewie Dziękujemy Mu serdecznym bdquoBoacuteg zapłaćrdquo za jego wkład pracy i życzymy jak najlepszej służby dla Kościoła w Nowym Jorku

Ojciec Zdzisław Szmańda dominikanin wyjeż-dża na placoacutewkę do Kijowa Jesteśmy Mu wdzięczni za wieloletni trud pracy duszpasterskiej zaroacutewno w Zurychu z Księdzem Prałatem Czerwińskim czy też w pracy ze studentami we Fryburgu i w Neuchacirctel W związku z wyjazdem Ojca Zdzisława niedzielna msza święta wieczorna sprawowana dotąd w St Justin będzie odprawiana w Marly o godz 1900

Zmianyzmiany Ksiądz Karol Garbiec zakończył (zgodnie z naszą umową) posługę duszpasterską w Basel Od września ks Karol rozpocznie pracę w Neuchacirctel

Dzięki wielkiej pracy Księdza Karola i naszych parafian Ośrodek Duszpasterski w Basel zmienił się bardzo pozytywnie Ufam że wszystkie dobre dokona-nia będą kontynuowane przez następcę ktoacuterym został Ksiądz Grzegorz Piotrowski Nominację tę otrzymał ksiądz Grzegorz na okres czterech lat

Odpowiedzialność za Ośrodek duszpasterski w Lozannie została powierzona księdzu Arturowi Cząstkiewiczowi

Cieszymy się że jest z nami Ksiądz Rafał Bia-łek

W tym miejscu pragnę z całego serca podzięko-wać wszystkim ktoacuterzy wspierają Fundusz Stypen-dialny przy PMK

O innych decyzjach poinformuję w następnym numerze bdquoWiadomościrdquo

ks Sławomir Kawecki rektor PMK

Fundusz Stypendialny PMK został ustanowiony w celu zapewnienia opieki duszpasterskiej w środo-wisku polonijnym w Szwajcarii Wiele osoacuteb już zaangażowało się na rzecz Funduszu Stypendialnego Wszystkich ktoacuterzy chcieliby wesprzeć nasze wspoacutelne Dzieło prosimy o przesyłanie ofiar na konto

FUNDUSZ STYPENDIALNY POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII

Mission Catholique Polonaise en Suisse1723 Marly

Konto 17-976-7z dopiskiem STYPENDIUM

W dniu 24 sierpnia 2008 r ks Rafał Białek kapłan Ar-chidiecezji Gnieźnieńskiej rozpoczął pracę duszpaster-ską w PMK w Marly oraz studia doktoranckie na uni-wersytecie we Fryburgu

Ks Rafał Białek urodził się 5 kwietnia 1975 roku w Szczeci-

nie Szkołę Podstawową oraz Technikum Elektryczne ukończył w Bydgoszczy Po maturze wstąpił do Pry-masowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk Księdza Arcybiskupa Henryka Muszyńskiego 18 maja 2002 roku Na pierwszą i jedyną jak do tej pory wikariuszowską parafię został posłany do Inowrocławia do parafii pw Zwiastowania NMP Tam spędził sześć pierwszych lat

Nowy duszpasterz w PMK w Marlykapłańskiego życia Uczył religii rok w Zespole Szkoacuteł Samochodowych a kolejne pięć lat w Gimnazjum oraz Liceum Katolickim Przez ostatnie poacutełtora roku uczył roacutewnież w Technikum Fryzjerskim i Informatycznym Przez cały ten czas prowadził roacutewnież zajęcia duszpa-sterskie w parafii Opiekował się wspoacutelnotą Odnowy w Duchu Świętym przez pewien czas miał pod opieką Służbę Liturgiczną naszej parafii od 6 lat prowadził grupę pieszej pielgrzymki na Jasną Goacuterę a od trzech lat pełnił funkcję koordynatora wszystkich grup wę-drujących z Archidiecezji Gnieźnieńskiej do Jasnogoacuter-skiego Sanktuarium Prowadził roacutewnież dwa zespoły muzyczne dziecięcy oraz młodzieżowy Od czerwca tego roku dekretem Ks Arcybiskupa H Muszyńskie-go został skierowany na studia doktoranckie z zakresu teologii dogmatycznej we Fryburgu

Księdzu Rafałowi życzymy Bożego błogosławień-stwa w pracy naukowej i duszpasterskiej

Z ŻYCIA PMK

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 19: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

18 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 19

Zdjęcia[1] ndash Ks rektor SKawecki dziękuje księdzu proboszczo-wi Joseph Nguyen van Sinh[2] ndash Msza św w kościele Saint-Eacutetienne 240808[3] ndash ks Artur Cząstkiewicz odbiera dekret z rąk Księdza Rektora[4] ndash Spotkanie w sali parafialnejAutor zjdęć Agnieszka Paciorek

Trzecia Olimpiada Rodzin ndash Lozanna 14 września 2008

W niedzielę 14 września 2008 roku na stadionie im Pierra de Coubertin w VidyLozanna odbędzie się

Trzecia Olimpiada Rodzin Impreza rozpocznie się o godzinie 1000

Program spotkania- Msza święta- Modlitwa roacuteżańcowa prowadzona przez rodziny- Zawierzenie rodzin Matce Bożej- Zabawy- Rozdanie medalikoacutew dla wszystkich roacutewnież gości- I oczywiście syty posiłek

Będzie to niepowtarzalna okazja aby we wspoacutelnym gronie podtrzymać powołanie rodziny umocnić powołanie do małżeństwa stworzyć możliwość do przyjacielskich spotkań oraz

zawrzeć nowe znajomościKoniecznie zaznaczcie tę datę w Waszych kalendarzach

ZAPRASZAMY

Lozanna24 sierpnia br o godz 1730 Ks Rektor Sła-womir Kawecki odprawił dla wspoacutelnoty polskiej pierwszą Mszę świętą w oddanym na nowo do dyspozycji PMK kościele Saint-Eacutetienne na Route dOron 10 Ks Rektor podziękował proboszczo-wi Parafii Księdzu Joseph Nguyen van Sinh oraz Radzie Parafialnej za bardzo życzliwe przyjęcie na nowo polskiej społeczności Odpowiedzial-nym za Ośrodek PMK w Lozannie został ks Ar-tur Cząstkiewicz ktoacuteremu ksiądz rektor wręczył dekret nominacyjny Po Mszy świętej odbyło się w sali parafialnej spotkanie bdquoprzy kawierdquo

Z ŻYCIA PMK

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 20: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

Z ŻYCIA PMK

Chrzest

Rodzice zgłaszają do kapłana w danym Ośrod-ku zamiar ochrzczenia dziecka co najmniej na 1 miesiąc przed planowanym terminem chrztu Przedstawiają akt urodzenia dziecka i zaświad-czenia rodzicoacutew chrzestnych Przypominamy że według prawa kościelnego rodzicami chrzestnymi mogą być katolicy ktoacuterzy ukończyli 16 lat przyjęli Sakrament Bierzmowania i jeżeli są w zawiązku małżeńskim to w zawiązku sakramentalnym

Pierwsza Komunia Święta

1 Zgłoszenia dziecka do przyjęcia I Komunii Świętej dokonują rodzice we wrześniu

2 Do przyjęcia przez dziecko I Komunii Św wy-magane jest przedłożenie świadectwa chrztu dziecka

3 Przygotowanie dziecka do I Komunii i do Sa-kramentu Pokuty dokonuje się indywidualnie z dużym zaangażowaniem rodzicoacutew

4 W okresie bezpośrednim przed I Komunią dzieci biorą udział w proacutebach oraz przystępują po raz pierwszy do Spowiedzi świętej

5 Przyjęcie I Komunii przez dzieci następuje podczas uroczystej Mszy Św w terminie uzgod-nionym z rodzicami

Sakrament Bierzmowania

1 Młodzież pragnąca przystąpić do tego sakra-mentu zgłasza się do kapłana odpowiedzialne-go za dany Ośrodek Duszpasterski przedsta-wiając świadectwo chrztu

2 Przygotowanie odbywa się indywidualnie3 Bezpośrednio przed przyjęciem Sakramentu

Bierzmowania młodzież bierze udział w dniu skupienia i przystępuje do sakramentu pokuty

4 Młodzież sama wybiera imię z bierzmowania oraz świadka bierzmowania

5 Sakramentu bierzmowania udziela biskup specjalnie zaproszony przez Misję na tę uroczy-stość

Duszpasterz czasowo oddelegowany do posługi Ks Grzegorz PiotrowskiE-Mail xgrzegorz1o2pl

Kościoacuteł Sacreacute CoeurFeierabendstr 68

Msza świętaNiedziela g 1145 Możliwość spowiedzi przed i po Mszy św

Spotkania przy kawie1 i 3 niedziela miesiąca po Mszy św w sali przy kościele

Katecheza dla dzieci przedszkolnychW każdą niedzielę o g 1100 w sali przy kościele

Przygotowanie do przyjęcia Sakramentoacutew Świętych

Przygotowanie dzieci do I Komunii Świętej1 niedziela miesiąca po Mszy świętej

Przygotowanie młodzieży do przyjęcia Sakramentu Bierzmowania4 niedziela miesiąca po Mszy Świętej

Koło Żywego RoacuteżańcaZelator ndash Maria Kulpa E-Mail mkulpatiscalich

Zmiana tajemnic roacuteżańcowych 2 niedziela miesiąca po Mszy św

Choacuter kierownik Alina Kołodziejczyk E-Mail alkalowppl

Wszelkie informacje wwwpolskamisjach

BAZYLEAProgram Ośrodka Duszpasterskiego

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 21: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

20 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 21

rafialnego (gdzie kiedyś pracował śp ks Henryk Kaszubski) na wyso-kości parkingu super-mercato bdquoManorrdquo skrę-camy w lewo albo lepiej zostawiamy samochoacuted na parkingu oddalonymo 100 m od Villa Negro-ni ktoacutery dzięki uprzej-mości pana Macconi zostaje oddany całkowicie do naszej dyspozycji

ks Andrzej Radziszowski

Z ŻYCIA PMK

Od września Polacy w Ticino zaczną gromadzić się na Mszach Świętych w innym niż dotąd kościele choć jak zawsze w trzecią niedzielę miesiąca o godz 1700 Wiąże się to z przeniesieniem na nową placoacutewkę księdza Grzegorza Maliszewskiego ktoacutery nas dotąd gościł w Sementynie gdzie już nie ma pol-skiego księdza Zatem od 21 września Msze św w języku polskim będziemy sprawować w kościoacutełku znajdującym się przy wejściu do Parku Negroni w Vezia tuż przy Lugano Miejsce znane jest Polakom i z tego że w kaplicy grobowej parku przez pewien czas znajdowało się serce Tadeusza Kościuszki

Jadąc do Vezia od Lugano po minięciu kościoła pa-

AARAU ndash Polska Msza ŚwiętaOd kilku miesięcy

możemy się spotykać w Aarau w polskiej wspoacutelnocie To dobry czas W ciągu kilku miesięcy nie wydarzyło się może nic spektaku-larnego inaczej patrząc - wydarzyło się wiele Po raz pierwszy od-prawiana jest tu re-gularnie Msza św po polsku w 3 niedzielę miesiąca o g 1700

W ciągu tych kilku miesięcy zawsze bdquoznalazł sięrdquo ksiądz służył nam w ojczystym języku Jest nadzieja że teraz będziemy mogli cieszyć się tym samym kapłanem przez dłuższy czas że będziemy się częściej spotykać dwa razy w miesiącu może kiedyś co tydzień Szwajcarzy admi-

TICINO - VEZIA

nistrujący kaplicą są nam przychylni pomagają Mamy śpiewniki mamy od niedawna nasz obraz polski jasno-goacuterski taki jak w domu jak w kaplicy z dzieciństwa bdquoPrzyjdźcie do mnie wszyscyrdquo (Mt 11 28)rdquo - moacutewi Pan Jezus bdquoZroacutebcie wszystko cokolwiek wam powierdquo (J 2 5) - moacutewi Maryja - Ta przy ktoacuterej obrazie gromadzimy się w kaplicy w Aarau Matka prosi by podążać za Jezusem słuchać Go Wierzę że nowy ośrodek PMK w Szwajcarii będzie nadal pomagał nam słuchać Maryi i Jej Syna Za wspieranie nas dziękuję wszystkim ktoacuterzy się z nami i za nas modlą naszym duszpasterzom i dobroczyńcom

Jest nas Polakoacutew w okolicy Aarau ponad poacuteł tysiąca Wielu chodzi na polską Mszę św do Gnadenthal

Nie wszyscy jeszcze znają Polską Misję ciągle przybywają nowe osoby Wiadomość o Mszach św po polsku też tych w Aarau należy przekazywać dalej Wierzę że nasza wspoacutelnota będzie rosła liczebnie i duchowo

Marcin Sumiła

ZAPROSZENIE DO MARLYRektor PMK ma zaszczyt zaprosić wszystkich przyjacioacuteł i sympatykoacutew na uroczystość odpustową ku czci św Jana z Kęt Patrona PMK w Szwajcarii połączoną z obchodami XXX Rocznicy Pontyfikatu śp Ojca Świętego Jana Pawła II

Sobota 18 października 2008 g 1130Szczegoacutełowe informacje zostaną zamieszczone w numerze październikowym

oraz na wwwpolskamisjach

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 22: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Już dwudziesty sioacutedmy raz odbyła się bdquoFatima-Schiffsprozessionrdquo ndash procesja fatimska na statkach w uroczystość Wniebowzięcia NMP na Jeziorze Bo-deńskim Ale dla naszej Misji ndash po raz pierwszy w tak licznej grupie Ponad 30 bdquonaszychrdquo osoacuteb udało się nad Jezioro Bodeńskie by w grupie pielgrzymoacutew liczącej po-nad tysiąc osoacuteb na statkach uczcić NMP Wniebowziętą Byli wierni z Niemiec Austrii Szwajcarii Lichtensteinu Włoch Ukrainy i oczywiście Polacy Program uroczysto-ści obejmował Msze św celebrowane w kilku kościołach nad Jeziorem (Bregenz Wigratzbad Gwiggen Linadu Rorschach) zaroacutewno po niemieckiej jak austriackiej i szwajcarskiej stronie Specjalnym gościem był abp Mieczysław Jaworski arcybiskup lwowski wieloletni sekretarz Jana Pawła II Grupa kilku przedstawicieli naszej Misji (dobrzy znajomi arcybiskupa) uczestniczy-ła w celebrowanej przez niego Mszy św w Wigratzbad Arcybiskup (pisemnie) przesłał dla Misji swoje błogosła-wieństwo Większość bdquonaszychrdquo wiernych uczestniczyła we Mszy św w kościele pw św Kolumbana w Rorschach ktoacuterej przewodniczył bp Markus Buumlchel ordynariusz diecezji St Gallen W swojej homilii przybliżył biblijny obraz Matki Bożej Gwiazdy Morza przewodniczki na naszej drodze do nieba W strugach deszczu po Mszy św procesyjnie wszyscy się udali na statek Jak zauważyli organizatorzy w historii tej procesji pierwszy raz się zda-rzyło że nie towarzyszyła jej piękna sierpniowa pogoda Deszcz wiatr i fala mogły odstraszyć niejednego od tak niezwykłej wycieczki na morze a jednak dla wszystkich

zgromadzonych na pięciu statkach była to prawdziwa pielgrzymka spotkanie z Gwiazdą Morza ktoacutera w takiej scenerii jeszcze bardziej potwierdziła że kto Jej zaufa zawsze dopłynie do portu zbawienia Gdy na chwilę wy-szło przez chmury zachodzące słońce wzrok wszystkich skierował się ku niebu Od znaku słońca łatwo przyszła myśl o znaku nadziei że wśroacuted burz jest zawsze Boacuteg

Zgodnie z programem po przywitaniu grup z roacuteżnych krajoacutew Europy abp M Mokrzycki oddał cały kontynent europejski Niepokalanej a następnie udzielił błogosła-wieństwa Najświętszym Sakramentem Kapitanowie stat-koacutew robili co mogli aby utrzymać statki w sterowności i nie poddać się wiatrom ktoacutere mogły doprowadzić do niebezpiecznej kolizji Spontanicznie nasuwały się ob-razy biblijne Jezusa kroczącego po jeziorze czy Matki Bożej ndash Gwiazdy Morza

Organizatorzy zadbali o kilka atrakcji ktoacutere dodały pozareligijnego znaczenia przeżyciom hymn Unii Eu-ropejskiej i pokaz sztucznych ogni W drodze powrotnej do portu obok modlitwy po kierunkiem ks proboszcza z Rorschach i bpa Markusa z St Gallen zziębniętych i trochę przemoczonych pielgrzymoacutew rozgrzewał śpiew i gra zespołu włoskiej grupy pielgrzymoacutew ktoacuterzy przybyli z miasta Pagani

Nikt nie żałował że przybył Wręcz przeciwnie już teraz czekamy na przyszłoroczną pielgrzymkę i mamy plany jak przyczynić się do bardziej widocznego polskie-go akcentu

jf

Fatima ndash Jezioro Bodeńskie ndash Europa

Zdjęcia [1] - Procesja statkoacutew[2] - Niesprzyjająca pogoda dodawała szczegoacutelnego wrażenia[3]- Bp Markus Buumlchel

[4]- Msza św w Roschach[5] - Abp Mieczysław Mokrzycki[6]- Włoscy pielgrzymi z Pagani (Włochy)Autorzy zdjęć Jean-Marc Bossi Hans Peter Landert

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 23: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

22 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 23

Z ŻYCIA PMK

Koło Przyjacioacuteł Radia Maryja przy PMK w Zurychuzaprasza na pielgrzymkę do Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej

w Hergiswald (LU) 4 października 2008 r o godz 1500

Nabożeństwo roacuteżańcowe Msza święta modlitwa i rozważania na stacjach Drogi Krzyżowej

pomogą pogłębić naszą wiarę w Boga i nasze miejsce w Kościele Jak w każdą pierwszą sobotę miesiąca modlić się będziemy

w intencjach Ojca Świętego Benedykta XVI Ojczyznę i Radio Maryja Hergiswald - miejscowość między Luzern a Eigenthal ndash jest miejscem pielgrzymkowym

Znajduje się tu kościoacuteł z pięknym barokowym ołtarzem kaplica loretańska

Dojazd Samochodem Autostrada Lucern-Sud kierunek KriensObernau Za miastem Kriens zjazd w lewo w kierunku Eigenthal Pociągiem do Lucerny na dworcu należy

przesiąść się na autobus w kierunku Eigenthal (ok 20 min jazdy)

Kilkaset tysięcy słuchaczy toruńskiej rozgłośni zgromadziło się na XVI Pielgrzymce Rodziny Radia Maryja pod hasłem bdquoBądźmy uczniami Chrystusardquo Przybyli z całej Polski i nie tylko Koło Radio Maryja przy PMK w Zurychu reprezentowała pani Jadwiga Wator Centralnym wydarzeniem pielgrzymki była uroczysta Msza św koncelebrowana w niedzielę 13 lipca przez przedstawicieli Episkopatu Polski licznych zakonnikoacutew i kapłanoacutew bdquoNiech Rodzina Radia Mary-ja rozrasta się coraz bardziej będąc Nazaretem i Be-tlejem Kaną i Kalwarią a zwłaszcza Wieczernikiemrdquo - moacutewił ks biskup Antoni Dydycz pasterz Kościoła drohiczyńskiego

Pani Jadwiga Wator wspomina bdquoZebrane przez

Msza święta w BazyleiZapraszam na Mszę Świętą do Bazylei w dniu 7 września br o godz 1145 w intencji Ojczyzny Ojca Świętego Benedykta XVI Ojca Dyrektora Tadeusza Rydzyka Radia Maryja i wszystkich dzieł przy nim powstałych TV Trwam pisma bdquoNasz Dziennikrdquo i Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej Ojcoacutew posługujących w radio oraz wszystkich jego słuchaczy

Jadwiga Bartkiewicz

Bądźmy uczniami ChrystusaPielgrzymka Radia Maryja do Częstochowy 12 - 13 lipiec 2008

nasze Koło Dary Serca zostały wręczone w procesji z darami ojcu Tadeuszowi Rydzykowi ktoacutery wraz z ks bp Dydyczem prosili o przekazanie pozdrowień i błogo-sławieństwa dla naszego Koła i wszystkich miłośnikoacutew Radia Maryja w Szwajcarii (hellip) Ponieważ miałam szczęście poznać Madzię Buczek założycielkę Po-dwoacuterkowych Koacutełek Roacuteżańcowych Dzieci poprosiłam ją o wpisanie się do naszej kroniki oraz o modlitwę Dyrektor Telewzji bdquoTrwamrdquo Dariusz Pogorzelski oraz naczelny redaktor bdquoNaszego Dziennikardquo pani Ewa No-wina-Konopka roacutewnież wpisali się nam do naszej kro-niki ktoacutera będzie do wglądu na naszym spotkaniu w pierwszą sobotę września po mszy świętej o godz1800 w intencjach stałych Radia Maryjardquo

Dnia 24 sierpnia 2008 roku odszedł od nas na zawsze nasz ojciecSTANISŁAW WIESŁAW GROCHOWSKI

Zginął śmiercią tragicznąOstatnie pożegnanie od coacuterek

Katarzyny Alicji Karoliny Joanny+

Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci Niech odpoczywa w pokoju wiecznym Amen

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 24: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Co skłoniło Panią do zaangażowania się w pracę dla Kościoła w diecezji Fribourg w charakterze asystentki pastoralnej

ndash Przyjeżdżając do Szwajcarii w 1992 roku nie wiedzia-łam że zostanę tu na dłużej niż planowane dwa lata Nie wiedziałam roacutewnież że istnieje zawoacuted bdquoasystent pastoralnyrdquo Kiedy znajomi w Polsce pytają się co ro-bię w Szwajcarii zawsze jestem trochę zażenowana Bo jak wyjaśnić kim jest bdquoasystent pastoralnyrdquo funkcja zawoacuted powołaniepraktycznie nie znane w Polsce tutaj coraz bardziej codzienne Prawie nie można już sobie wyobrazić szwajcarskiej parafii bez asystenta pa-storalnego Zakres jego czynności jest roacuteżny w zależno-ści od regionu parafii potrzeb (w Szwajcarii niemiec-kojęzycznej powierzane są świeckim całe parafie) Z zainteresowaniem przyglądam się ewolucji tutejszego Kościoła i dostrzegam że zaczynamy być akceptowani nawet w najbardziej konserwatywnych kręgach

Jak się zostaje asystentem pastoralnym ndash Drogi są roacuteżne Moja jest bdquowypadkowąrdquo pragnienia by w sposoacuteb świadomy i zaangażowany przeżywać dar chrztu świętego i losu Pracuję jako asystent pasto-ralny ale nie jestem bdquowikariuszem w spoacutednicyrdquo Soboacuter Watykański II otworzył przed świeckimi tę drogę Cieszę się że jako chrześcijanka kobieta matka mogę uczestniczyć w misji jaką zmartwychwstały Chrystus powierzył kobietom ktoacutere przyszły płakać do grobu

Na czym polega formacja duchowa osoacuteb świeckich podejmujących się pracy pastoralnej i katechetycznej w Kościele w Szwajcarii

ndash W Szwajcarii romańskiej osoby ktoacutere odkrywają w sobie powołanie do pracy bdquozawodowejrdquo w Kościele kończą IFM (Institut de formation aux ministegraveres) W Szwajcarii niemieckojęzycznej jest wymagany dyplom uniwersytecki Moja formacja jest nietypowa po filo-logii polskiej na KUL-u skończyłam fryburską Szkołę Wiary a następnie uzyskałam roacutewnoważnik dyplomu IFM studiując teologię pastoralną trochę w Polsce trochę we Francji i trochę w Szwajcarii

MISJA KOBIETY W KOŚCIELERozmowa z Marleną Schouwey asystentką pastoralną z Fryburga

Katecheza dzieci młodzieży i dorosłych prowadzenie grup parafialnych posługa pastoralna w domach spokojnej starości i szpitalach przygotowywanie nabożeństw ekumenicznych i prowadze-nie rozmoacutew duszpasterskich z parafianami - to niektoacutere z zadań powierzanych w Kościele katolickim w Szwajcarii świeckim asystentom pastoralnym zaroacutewno mężczyznom jak i kobietom

Na stanowisku asystentki pastoralnej odpowiedzialnej za koordynowanie pracy katechetycznej w parafiach Christ-Roi Saint-Jean Saint-Maurice et Saint-NicolasSaint-Paul we Fribourgu w kantonie francuskojęzycznym pracuje Polka Marlena Schouwey Poprosiliśmy Panią Marlenę aby podzieliła się z czytelnikami bdquoWiadomościrdquo swoimi doświadczeniami pracy w Kościele szwajcarskim

Co sprawia Pani największą radość w tej służbie Ko-ściołowi

ndash Pierwsza encyklika Jana Pawła II zaczynała się od słoacutew bdquoDrogą Kościoła jest człowiekrdquo Należę do pokolenia Jana Pawła II Nasz papież był moim bdquowychowawcąrdquo Nic więc dziwnego w tym że właśnie spotkanie z Drugim jest tym co cenię sobie najbardziej w mojej pracy Już studia w Szkole Wiary dały mi okazję do poznania dziesiątek wspaniałych ludzi ktoacuterzy szukali Boga Mogliśmy stworzyć jedną rodzinę mimo roacuteżnych kultur językoacutew koloroacutew skoacutery Podobnie praca w parafii daje okazję do bycia z ludźmi do wspoacutelnego odkrywania Ewangelii Lubię spotkania z dziećmi radość wspoacutelnej modlitwy Fascynuje mnie towarzyszenie katechetom w ich misji Odkrywam że Boacuteg przychodzi tam gdzie dwoacutech lub trzech wędruje w Jego imię Jestem szczęśliwa że mogę uczestniczyć w pracach Ekipy Pastoralnej Razem z księżmi i innymi osobami świeckimi przyjmujemy dar odpowiedzialno-ści za powierzony nam Kościoacuteł lokalny Poznawać Ko-ścioacuteł bdquood środkardquo co za przygoda Zdaję sobie sprawę z zaszczytu i klękam przed Tajemnicą

Dziękuję za rozmowę Rozmawiała Grażyna Goacuterzna

Mar

lena

Sch

ouwe

y z d

ziećm

i w k

aplic

y PM

K w

Mar

ly

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 25: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

24 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 25

Z ŻYCIA PMK

Cecha o ktoacuterej chcę moacutewić jest nasz intelektu-alizm (hellip) Otoacuteż zaroacutewno nasza dewiza ndash Veritas ndash jak i cała historia Zakonu Świętego Dominika najświetniejsza karta z dziejoacutew myśli Kościoła dowodzi jasno że przypadła nam w udziale służ-ba rozumu Intelektualizm jest cechą podstawową specyficznych rysoacutew Zakonu Kaznodziejskiego

Intelektualizm jest najogoacutelniej moacutewiąc kierun-kiem filozoficznym ktoacutery wyższą wartość przypisuje funkcjom poznawczym niż innym gdy np pragma-tyzm uważa że myśl nie ma innego sensu i celu niż służenie życiu a woluntaryzm zapewnia że wola i czyn zewnętrzny są czymś szlachetniejszym od wysiłku umysłowego ktoacutery jest całkowicie zorientowany w jego kierunku jako narzędzie i przygotowanie In-telektualizm stoi twardo na stanowisku że myśl jest najwyższą ludzką funkcją człowieka i powin-na w jego życiu odkrywać rolę nie narzędzia ale celu To jest podstawowa prawda tomizmu na ktoacuterej opiera się wszystko inne Ona to właśnie sprawia że tomizm może w przeciwieństwie do mnoacutestwa innych kierunkoacutew oprzeć się zwycięsko wszystkim herezjom i błędom Racja jest prosta wszystkie kierunki anty-intelektualistyczne nie są w stanie znaleźć żadnego obiektywnego miernika dla swych poglądoacutew Jeśli pierwszą rzeczą ma być uczucie albo wola to praw-dziwe będzie to czego człowiek pożąda uczuciowo względnie czego gorąco chce a nie to co przedmio-towo istnieje Nie potrzebuję dodawać że Kościoacuteł zwłaszcza w początkach bieżącego stulecia stanął bardzo bezwzględnie po stronie intelektualizmu w obronie wiary Niemniej olbrzymie rzesze katolikoacutew nie orientują się jeszcze dostatecznie w sprawie i dlatego musi istnieć w Kościele ośrodek czystki my-śli intelektualistycznej ktoacutery będzie ostoją przeciw wszystkim zakusom na pewność i zwartość naszej

bdquoNie ma wspanialszej drogi niż kroacutelewska droga intelektuhelliprdquo

O Joacutezef I M Bocheński OP

O intelektualizmie dominikańskim

Dla tercjarzy OP

wiary Tym ośrodkiem jesteśmy my oczywiście ani ja ani Wy Wielebni Bracia ale zakon jako całość ktoacutery dzięki swojej niezroacutewnanej dyscyplinie intelektualnej dawał Kościołowi w chwilach kryzysoacutew zawsze ludzi o zdrowym nastawieniu i tęgich bojownikoacutew intelek-tualnych Otoacuteż to pierwszeństwo myśli nad uczuciem i wolą przeprowadzamy konsekwentnie wszędzie także w stosunku do Boga Nasza religia oparta na intelektualnym akcie wiary i obracająca się około prawd objawionych jest przede wszystkim rzeczą rozumu Żyć w pełni swoją religią to nie unosić się słodkimi uczuciami To przede wszystkim i najpierw zrozumieć głęboko i wnikliwie wchodzić w tajemnice swojej wiary i nimi żyć To oczywiście nie wyklucza uczuć i woli ale ich funkcje wypłyną z czynu rozumo-wego jako jego konsekwencja (hellip) Kto nie żyje nigdy wiarą kto nie poświęca codziennie ani chwili na roz-ważanie tajemnic ten pomylił się z powołaniem i nie ma niczego do roboty między nami Jesteśmy ludźmi myśli i przede wszystkim myśli

Można by się zapytać czy ten skrajny intelektu-alizm nie koliduje z wiarą i nie prowadzi nas do ra-cjonalizmu Jak wiara godzi się z intelektualizmem Godzi się bez żadnych trudności Tylko mierne głowy i ludzie ktoacuterzy nigdy nie myśleli na serio mogą przy-puszczać że człowiek potrafi zdobyć sobie własnymi siłami pełny udowodniony światopogląd My wiemy doskonale że to niemożliwe tę tezę uzasadnił już św Tomasz a dzisiaj w świetle nowoczesnej krytyki nauk i logiki matematycznej jego twierdzenie jest niezbitym pewnikiem nie ma rozumowego światopoglądu w tym znaczeniu żeby można było w nim udowodnić logicz-nie podstawy Na dnie wszystkiego jest zawsze wiara Otoacuteż my wolimy od arbitralnie wybranych tez ndash w rodzaju np marksizmu albo tzw poglądu liberalno-hu-manitarnego ndash prawdy objawione Te przyjmujemy bez

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 26: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Dostojni Czytelnicy oraz Czytelniczki

Jak tu można pisać o sobie kiedy nasza głoacutewna wada narodowa oproacutecz pijań-stwa jest to bałwochwalcze chwalenie

Motto przewodniebdquoPytasz za co Boacuteg trochę sławy mnie ozdobił

Za to com myślił i chciał nie za to com zrobiłLecz uczynki jak ziarna w głąb ziemi zakryte

Aż na przyszły rok ziarna wydadzą obifte Niechże prawdę zrozumie kto Chrystusa słyszy

Kto pragnie ziemię posiąść niechaj siedzi w ciszyAdam Mickiewicz Liryki Lozańskie

w Lozannie (1839-1840)

Prof Wojciech Konstanty Podleski

Niniejszy esej pragnę dedykować swemu CiceroneHenrykowi Kardynałowi Gulbinowiczowi

OD LIMFOCYTOacuteW ZABOacuteJCZYCH DO TRAGICZNEGO SZOKU ANAFILAKTYCZNEGO U NIEWINNYCH DZIECI

siebiehellipNo ale w tym wypadku to nie było tak ponieważ nieoczekiwany telefon od naszego Księdza Rektora zapraszający mnie do podzielenia się niniejszymi dy-gresjami istotnie postawił mnie na nogi

Z ŻYCIA PMK

dyskusji aksjomatycznie jako pierwsze podstawy na-szej myśli Nie będziemy nigdy poddawali ich prawdy w wątpliwość i jesteśmy gotowi odrzucić każde twier-dzenie ktoacutere stałoby z nimi w kolizji Tak samo zresztą dogmatyzują ndash tylko na ileż słabszych podstawach ndash wszyscy inni aż do zwolennikoacutew tzw światopoglądu naukowego ktoacutery jest najbardziej nienaukowym ze wszystkich Ale z tym zastrzeżeniem dla naszej aksjo-matyki chcemy żyć rozumem i zmysłem krytycznym zgłębiać tajemnice wiary łączyć je w system deduko-wać wnioski i stosować je w życiu Innymi słowy nasz światopogląd jest rozumowy żyjemy intelektem Ten intelektualizm jest roacutewnocześnie największą ofiarą jaką składamy w naszym życiu zakonnym i podstawowym wyrzeczeniem ktoacutere na siebie przyjmujemy Mogę was zapewnić Drodzy Bracia że ofiara jest ogromna wszystkie nasze dyscypliny posty nocne czuwania nawet samo posłuszeństwo jest niemal niczym w poroacutewnaniu do tego obowiązku ciągłego wysiłku intelektualnego ustawicznego podry-wania myśli do rozumowania Ale jeśli się jest domini-kaninem trzeba sobie powiedzieć że to jest pierwszy i podstawowy obowiązek Można służyć Bogu i bez tego poświęcając się robotom ręcznym albo czemu innemu ale nie można Mu służyć u nas bez bezwzględnej wierności służbie intelektualnej (hellip)

Będziemy działali na innych nie przez uczucie nie frazesami ale przede wszystkim przez naukę Chcemy uczyć ludzi pociągać ich ku wierze przez pokazywa-nie im piękności jej nauk i podnosić tych ktoacuterzy już wierzą dając im do ręki wyższe nieznane im dotąd prawdy

Nie potrzebuję dodawać że nie w tej chwili u nas pilniejszej roboty Chciałoby się abyśmy mieli tysią-ce polskich inteligentoacutew zdolnych stanąć w naszych szeregach ale nie po to żeby polemizować i moacutewić beztreściowe frazesy ale na to by swoją wyższością intelektualną swoją wiarą przemyślaną i przemedyto-waną działać na ludzi ktoacuterzy czekają tylko na to aby do nich ktoś przyszedł

Bądźcie Drodzy Panowie takimi apostołami Sposobność do pracy znajdzie się wnet Ale zanim ona się zjawi trzeba przede wszystkim wżyć się w ducha naszego zakonu i być mu wiernym służyć Bogu rozumem przez codzienny wytrwały wysiłek intelek-tualny Nie ma rzeczy potrzebniejszej dla Was samych i dla świata ale nie ma też wspanialszej drogi niż ta kroacutelewska droga intelektu na ktoacuterą Was wzywa św Dominik

Kazania i przemoacutewienia tom I Wydawnictwo Salwator 2000 s145-152

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 27: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

26 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 27

Był to dla mnie o wiele więcej niż zaszczyt ndash to był moacutej Patriotyczny Obowiązek Narodowy co wyssałem z mlekiem mej Matki Poszły zatem w kąt wszelkie prace priorytetowe włączając abs-trakt o podwyższonej alergii u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie na sympozjum do Hong-kongu i zaczęła się retrospektywa

Początki mej przygody życia ktoacutere zaczęło się nad Odrą we Wrocławiu były bowiem niebywa-łe Zawsze chciałem być lekarzem wychodząc z domu katowicko-krakowskiej palestry gdzie nigdy mi tego nie odmawiano w osobliwym stylu bdquochcesz sobie kupić eleganckie węgierskie butyhellip to sobie na nie zapracujhelliprdquo

W wakacyjne poranki wsiadałem zatem obju-czony przez Mamę w bdquowałoacutewkęrdquo i dalej na bu-dowę domkoacutew jednorodzinnych koło Mikołowa I to właśnie tam jako pomocnika murarskiego nauczono mnie szacunku do pracy oraz do zaro-bionego w krwawym pocie chleba

Przyjęcie do Wrocławskiej Akademii Me-dycznej było raczej groteskowe ponieważ były to czasy kiedy za pochodzenie () otrzymywało się punkty

Moacutej zdesperowany Tata (ile to ja mu zawdzię-czam) gotował się już na bdquoszychtęrdquo do kopalni Wujek aby Jego jedyny syn zasiadł na studenc-kiej ławie tejże prestiżowej uczelni

Obyło się jednak bez takich nadludzkich po-święceń magistra prawa UJ w Krakowie ponie-waż odkrył moacutej talent medyczny bliski nam na poacuteł przyszywany Wujek Adam Kopyciński ndash wte-dy Dyrektor Opery Wrocławskiej Teraz żarty się skończyły proszę państwa Wytrawne oko peda-goga ndash artysty dało mi szkołę istnej wirtuozerii na całe życie

Już na IV roku medycyny wyłapał mnie na wo-lontariat sam wielki Profesor Antoni Falkiewicz Dużo czasu nie minęło kiedy ten wspaniały in-ternista powierzył mi zorganizowanie referencyj-nego laboratorium pod egidą Polskiej Akademii Nauk dla diagnostyki choroacuteb tarczycy To były tylko początki mego mezaliansu towarzyskiego z tym dziwnym schorzeniem

Otoacuteż jak wiadomo w odpowiedzi odpor-nościowo-immunologicznej mamy tylko dwie reakcje Jedna to wytwarzanie przeciwciał przez limfocyty typu B (ze szpiku kostnego Bone Marrow) a druga to odpowiedź komoacuterkowa wiedziona limfocytami typu T (Thymus tzn grasica) W tym miejscu pragnę złożyć hołd

wieczystej wdzięczności obecnie 84- letniemu Panu Profesorowi Zbigniewowi Wieczorkowi ktoacutery sadzał mnie na krzesełku przed sobą w swoim Gabinecie Polskiej Akademii Nauk przy ul Chałubińskiego i jako uczeń Profesora Ludwika Hirszfelda przekazywał mi niebywałą wiedzę oraz osobiste doświadczenie cierpliwie i skutecznie aż wreszcie zrozumiałem co to są np przeciwciała cytofilne

W tym miejscu pragnę przejść do uściślenia choroacuteb tarczycy Kiedy to w 1922 roku Japoń-czyk Hashimoto opisał zjawisko zapalenia tarczycy w ktoacuterym to cała tkanka tarczycowa była usiana gęstymi naciekami limfocytoacutew po-chodzących z krwi obwodowej w moich czasach wrocławskich o tym zjawisku nikt nie zauważył nawet wspomnieć I tak prawdę moacutewiąc nikt na całym świecie nie zadał sobie pytania bdquoco te nacieki limfocytarne w miąższu tarczycy tam robiąrdquo

Zagadnienie było światowej wagi bowiem chodziło o wytłumaczenie choroacuteb z autoagresji kiedy np własne limfocyty człowieka zabijają jego tarczycę

Dziwnym zbiegiem okoliczności do Lozanny zaprosił mnie Pan Profesor Alfredo Vannotti oddając mi swoich bdquotarczycowychrdquo pacjentoacutew do mej dyspozycji i polecił mi zbadanie tego zjawiska Byłem w sioacutedmym niebie mając do dyspozycji Instytut Biochemii Pana Profesora Henryka Islikera Laboratorium Referencyjne Światowej Organizacji Zdrowia w Lozannie pod egidą wyśmienitego brytyjskiego immunologa (odkrył Immunoglobulinę D) pana profesora Dawida Rowe a szefem tego zespołu kierował z pobliskiej kwatery głoacutewnej Światowej Orga-nizacji Zdrowia w Genewie profesor Howard Goodman

No i jak to w kulturalnym świecie naukowym bywa każdego nowicjusza zaprasza się na wy-kład inauguracyjny ot tak aby go profilaktycz-nie sprawdzić

I ten zaszczyt mnie nie ominął kiedy popro-szono mnie przed galerię intelektualną welwe-toacutew abym im streścił własny koncept limfocytar-nego zapalenia tarczycy typu Hahimoto Powie-działem kroacutetko i węzłowato że dogmat niszczy-cielskich przeciwciał przeciwtarczycowych należy naukowo podważyć i udowodnić że w istocie rzeczy naloty bdquozaboacutejczych limfocytoacutewrdquo dopro-

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 28: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

wadzają do zniszczenia gruczołu tarczycowego W tym momencie na sali wykładowej się zrobił lekki popłoch że ja to młody Polak pozwalam sobie na szczeniackie podważanie doktryny o zaboacutejczych przeciwciałach przeciwtarczycowych proponując w zamian bdquozaboacutejcze limfocytyrdquo jako powoacuted zaniku tkanki tarczycowej

Nie wiem co by się ze mną stało gdyby w tym miejscu nie podnioacutesł się pan profesor H Good-man oświadczając że przyznaje mi fundusze na sześć miesięcy abym sprawdził swoją hipotezę roboczą

Zatem bdquoamerykański wyścig szczuroacutewrdquo się zaczął Ślęczałem dzień i noc kombinując roacuteżne wariantyhellipa tu nic Mija sześć miesięcy nowy wykład czyli bdquowykładanie kiturdquo i nic nie wychodzi I tym razem podnioacutesł się pan profe-sor Goodman z szerszym przemoacutewieniem bdquoże mam nadal swoje badania prowadzić bo jemu na tym bardzo zależy aby świat się dowiedział jak to naprawdę jest z tymi limfocytami w cho-robach o podłożu autoagresjirdquo I tak przyznano mi fundusze na następne sześć miesięcy badań klinicznych

I co się okazuje następna grupa pacjentoacutew profesora Vannottiego wykazuje niezbicie iż w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto występu-ją niezwykłe cytotoksyczne-zaboacutejcze limfocyty niszczące tkankę tarczycy doprowadzając do jej niedoczynności Tymczasem przeciwciała prze-ciw tarczycowe to tylko element towarzyszący w roacuteżnym stopniu tejże choroby bez podłoża patogennego

W nauce immunologii jeżeli się coś odkryje niczym fakir zaklinający swoje węże to każ-dy natychmiast bierze to na swoacutej warsztat do sprawdzenia autentyczności takiego doniesienia O dziwo brytyjczycy i japończycy potwierdzili natychmiast prawdziwość istnienia fenomenu bdquocytotoxic lymphocytesrdquo w zapaleniu tarczycy typu Hashimotos

To już była bdquobombardquo ktoacuterą Światowa Organi-zacja Zdrowia na specjalnym sympozjum istot-nie potwierdziła Przyleciał nawet z Wrocławia moacutej szef - profesor Zbigniew Wieczorek aby sprawdzić czy ja czasami bdquonie puszczam jakie-goś numerurdquo bo stawka była wysokahellipreputacja Polskiej Szkoły Immunologii Ludwika Hirszfel-da

Nagle po pierwszym szumie wszystkie drzwi do najlepszych światowej klasy immunologoacutew stanęły przede mną otworemhellip Przemiły Zbysiu Wieczorek nalegał abym przyjął Profesurę Im-munologii w 31 roku życia () na Uniwersytecie Stanu Nowy York w Buffalo-mekka badaczy zja-wiska auto-immunizacji założoną przez Ernesta Witebskiego gdzie na mnie już czekał niedoszły następca Ludwika Hirszfelda z Wrocławia pro-fesor Feliks Milgrom Jego niezwykła życzliwość i słowiańska pasja twoacutercza pozwoliła mi rozsze-rzyć horyzonty mego niezwykłego odkrycia ndash rze-czy nowej ndash mawiał profesor F Milgrom

Potem wziąłem profesurę medycyny na Uni-wersytecie w Stanie Kolorado Denver gdzie przez prawie 20 lat pochłonął mnie efekt cy-totoksyczny limfocytoacutew oraz śmiercionośnych eozynofili w alergii pokarmowej W tejże to dzie-dzinie w tych pamiętnych czasach każdy miał swoacutej pogląd na stan rzeczy a niewinne dzieci alergiczne na roacuteżne przysmaki gastronomiczne ginęły na rękach swoich rodzicoacutew w szoku ana-filaktycznym

Wiele w tym względzie pomogły mi znane koncerny farmaceutyczne Szwajcarii jak np Sandoz z Bazylei czy OM-Pharma z Genewy

Udało mi się doprowadzić do pewnego usys-tematyzowania zjawisk alergii pokarmowej dzięki czemu można było zastosować działania prewencyjne ratując dzieci szkolne uczulone na niezwykłe alergeny pokarmowe

Moje bdquoKsięgi Mądrościrdquo z zakresu alergii pokarmowej zostały wpisane jako pozycje refe-rencyjne Biblioteki Światowej Organizacji Zdro-wia w Genewie ktoacutera ponownie zażądała mego powrotu do Szwajcarii Najbardziej przypadło to do gustu mojej 9-letniej wtedy coacuterce Amber-Ludmile dla ktoacuterej alpejski świat flory i fauny był fascynacją na życie Dzięki angielskiej szkole Monte Rosa w Montreux ja mogłem nadal być międzynarodowym konsultantem do spraw nad-wrażliwości pokarmowej a moja latorośl Am-ber-Ludmiła zdobyła nieodwracalne korzenie wspaniałej kultury europejskiej

Proszę mi wybaczyć jeżeli kogoś pominąłem niechcąco upraszczając zagadnienia dla przej-rzystości tekstu Pozostaje jednak w moim życiu jeden milowy kamień węgielny moja Ojczyzna oraz kuźnia ostrza wiedzy wg Ludwika Hirszfel-da

Z ŻYCIA PMK

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 29: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

28 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 29

Z ŻYCIA PMK

Rada Duszpasterska Ośrodka w Winterthurze serdecznie zaprasza na

bdquoJesienną zabawę 2008ldquo 27092008 (1700 - 2400)

w sali przy kościele św Joacutezefa Winterthur-Toumlss Naumlgelseestrasse 46

Organizatorzy proponująndash program artystyczny zespołu bdquoPiastrdquondash zabawę taneczną (grać będzie Piotr Rzepczyk)ndash smaczną kolację ciasta i napoje

Informacje Jerzy Stawarz 079 672 67 86

Anna Buczek

SłowaPani Barbarze Schaumlfer tłumaczce literatury polskiej

Są słowa zwykle jak chleb powszedniDo życia tak potrzebneSą słowa - pawie i słowa - myszkiBogate oraz biedne

Są słowa długie i słowa kroacutetkieDżdżownice pszczoacutełki uleSłowa normalne i wyszukaneI niepotrzebne w ogoacutele

Są słowa ktoacutere uciszająWielkie wzburzone tłumySłowa do czynu porywająceI słowa do zadumy

Są słowa ktoacutere leczą ranyI zdrowie przywracająTakie co niosą ukojenieTakie co boacutel zadają

Są słowa ktoacutere wszystko niszcząI miażdżą z wielką siłąSą słowa ktoacutere pozwalająZapomnieć to co było

Słowa gorące i słowa zimneSzorstkie i jedwabisteJasne od prawdy ciemne od fałszuI słowa bardzo mgliste

Czasem tak trudno je rozroacuteżnićGdy wokoacuteł mnie słoacutew morzeWięc pomoacuteż wybrać mi właściwe Te dobre Dobry Boże

W pociągu Zuumlrich ndash Basel 020902

Anna Buczek - organistka artystka malarka fotograf i poetkaW swoich wierszach pokazuje Polskę i to co polskie na helweckiej ziemi

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 30: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

WIADOMOŚCIMiesięcznik Polskiej Misji Katolickiej w SzwajcariiAdres redakcji 12 Chemin des Falaises 1723 MarlyFribourg SuisseTel 0264364459 Fax 0264364472Konto poczt 17-976-7e-mail pmksurfeuchAbonament dobrowolna ofiara

Redaktor naczelny ks dr Sławomir KaweckiZastępca Redaktora naczelnego ks dr Krzysztof ZadarkoZespoacuteł redakcyjny Agnieszka G Paciorek Grażyna Goacuterzna Teresa Osmecka ks Artur Cząstkiewicz Beata Daniluk Skład komputerowy ks Andrzej RybickiImpression Mission Catholique Polonaise 1723 MarlyRedakcja nie zwraca materiałoacutew nie zamoacutewionychZa treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający

Godz 1030 UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA

Mszy św przewodniczy Rektor PMK ks dr Sławomir KaweckiHomilię wygłosi ks dr Krzysztof Zadarko

Po Mszy Świętej piknik z niespodziankami

Godz 1600Ponowienie Aktu Oddania Rodzin podczas Nabożeństwa

do Matki Bożej Gnadenthalskiej Opiekunki Rodzin

Skorzystajmy z okazji do wspoacutelnej modlitwy i spotkaniaSerdecznie zapraszamy wszystkie Rodziny

IX OGOacuteLNOSZWAJCARSKA PIELGRZYMKA RODZINDO MATKI BOŻEJ GNADENTHALSKIEJ

OPIEKUNKI RODZIN

NIEDZIELA 14 WRZEŚNIA 2008

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 31: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

30 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ) 31

Biuro Reklamy bdquoWiadomości PMKrdquo

Grupa PK Sp z ooul Filomatoacutew 4304-116 Warszawatel 22 810-21-99 610-71-90fax 22 810-21-98

Osoba kontaktowaMarek BetlińskiTel 0608 58 11 77mbetlinskipkpl

TŁUMACZENIAJęzyki

niemiecki francuski polski ukraiński rosyjski

Dr phil Marija Buumlchi-Glaeser

Solistrasse 9 CH-8180 Buumllach

Natel 076 380 68 54 Tel 044 860 17 88 Fax 044 860 17 89

email buechieetchwwweetch

KANTOR WYMIANY WALUTTERMINAL II

czynny 7-2400

Wymiana walutskup czekow podroacuteżnych

najlepsze kursy walutna lotnisku w Warszawie

miła obsluga

Tel + 48 22 650 30 59+ 48 22 650 50 59

TŁUMACZENIA I LEKCJE Z JĘZYKA FRANCUSKIEGO

AGNIESZKA G PACIOREK

Polska Misja Katolicka w Marly

tel 078 749 65 02e-mail agnieszka_paciorekhotmailcom

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)

Page 32: AMBASADORA NOWEGO WITA POLONIA - Polska Misja Katolicka · rzenia. Polonia w Szwajcarii otrzymała nowego Ambasadora RP w Bernie, na którego czekała od ponad roku. Po zapo-znaniu

32 WIADOMOŚCI ndash NR 444 (WRZESIEŃ)