Upload
fallon-allison
View
82
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ANALIZA EKONOMICZNA PRZEDSIĘBIORSTW. dr Andrzej Sobczyk Konwersatorium 1. SZCZECIN,2007. Metoda kolejnych podstawień. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
1
ANALIZA EKONOMICZNA PRZEDSIĘBIORSTW
dr Andrzej Sobczyk
Konwersatorium 1
SZCZECIN,2007
2
Metoda kolejnych podstawień
Służy do liczbowego określenia wpływu poszczególnych czynników na wielkość badanego zjawiska tylko wtedy, gdy współzależności mają charakter związku funkcyjnego wyrażonego w formie iloczynu, ilorazu lub sumy algebraicznej danych czynników
3
Metoda kolejnych podstawień
1. Ustalenie odchylenia łącznego między wielkością stanowiącą przedmiot porównania a wielkością przyjętą za podstawę odniesienia (bazę)
2. Określenie czynników wpływających na odchylenia łączne oraz istniejącego między nimi związku przyczynowego
3. Przeprowadzenie kolejnych podstawień w odniesieniu do poszczególnych czynników z jednoczesnym zachowaniem trybu postępowania: najpierw podstawia się czynniki ilościowe, a następnie uwzwględnia się czynniki wartościowe z jednoczesnym zachowaniem podstawionych uprzednio czynników ilościowych
4. Zestawienie odchyleń cząstkowych i ich interpretacja
4
Metoda kolejnych podstawień - przykład
Plan Wykonanie
Liczba godzin przypadająca na 1 robotnika (g)
192 205
Stawka wynagrodzenia za 1 godzinę (p)
10000 11000
Miesięczne wynagrodzenie (W)1920000 2255000
5
Metoda kolejnych podstawień
W1 = g1 * p1 = 205 * 11 = 2255W0 = g0 *p0 = 192 * 10 = 1920
R = W1 – W0 = g1*p1 – g0*p0 = 2255 – 1920 = +335Odchylenia cząstkoweRg = g1*p0 – g0*p0 = 205*10 – 192*10 = +130Rp = g1*p1 – g1*p0 = 205*11 – 205*10 = +205
1. Zwiększenie o 13 liczby godzin przypadającą na 1 robotnika, przy bazowej stawce wynagrodzeń, spowodowało wzrost wynagrodzeń o +130
2. Wzrost stawki wynagrodzeń o 1, przy rzeczywistej liczbie godzin pracy wpłynął na zwiększenie się wynagrodzeń o +335
6
Metoda kolejnych podstawień
PlanWykonanie
Wielkość produkcji (q) w szt. 1000 1200Norma zużycia mater. (n) kg/szt 5 4Cena materiału (p) zł/kg 20 25Całkowity koszt zuż. mater. (K) 100000 120000
7
Metoda kolejnych podstawień
K1 = q1n1p1 = 1200*4*25 = 120000K0 = q0n0p0 = 1000*5*20 = 100000R = K1 – K0 = +20000
Odchylenia cząstkoweRq = q1n0p0 – q0n0p0 = +20000Rn = q1n1p0 - q1n0p0 = -24000Rp = q1n1p1 – q1n1p0 = +24000
1. Wzrost liczby wyrobów q o 200 jednostek spowodował zwiększenie kosztów o 20000
2. Zmniejszenie normy zużycia materiałów n o jednostkę wpłynęło na obniżenie kosztów o -24000
3. Wzrost ceny p o 5 jednostek spowodował zwiększenie kosztów o 24000
8
Metoda różnic cząstkowych
Polega na jednoczesnym wyodrębnianiu cząstkowych odchyleń indywidualnych i cząstkowych odchyleń wyrażających łączny wpływ czynników oraz traktowaniu ich jako odrębnych elementów badania analitycznego
9
Metoda różnic cząstkowych
1. Obliczyć wpływ zmiany pierwszego czynnika, zakładając, że czynnik drugi pozostaje w wielkości przyjętej dla podstawy odniesienia
2. Ustalić wpływ zmiany drugiego czynnika, przyjmując z kolei, że czynnik pierwszy występuje w wielkości odpowiadającej podstawie odniesienia
3. Obliczyć wpływ obydwu czynników łącznie
10
Metoda różnic cząstkowych
1. Obliczyć wpływ każdego czynnika oddzielnie, przyjmując za każdym podstawieniem, że pozostałe czynniki uwzględnia się w wielkościach stanowiących podstawę odniesienia
2. Ustalić łączny wpływ czynnika pierwszego i drugiego3. Ustalić łączne odchylenie dla czynnika pierwszego i
trzeciego4. Ustalić łączny wpływ czynnika drugiego i trzeciego5. Obliczyć łączny wpływ wszystkich trzech czynników
11
Metoda różnic cząstkowych
Rg = g1p0 – g0p0 = 205*10 – 192*10 = +130Rp = g0p1 – g0p0 = 192*11 – 192*10 = +192Rgp = (g1p1 – g1p0) – (g0p1 – g0p0)Rgp = (205*11 – 205*10) – (192*11 – 192*10) = +131. Zwiększenie liczby godzin przyp. Na 1 robotnika, przy
planowanej stawce wynagrodzeń, spowodowało wzrost zarobku o +130
2. Wzrost stawki wynagrodzenia o 1, przy uwzględnieniu planowanej liczby godzin na 1 robotnika, wpłynął na zwiększenie się wynagrodzenia o +192
3. Przekroczenie o 13 liczby godzin na 1 robotnika, przy przyjęciu wzrostu stawki wynagrodzeń o 1, spowodowało wzrost wynagrodzeń o +13
12
Analiza produkcji
Wielkość wytworzonej produkcji stanowi jeden z głównych mierników oceny działalności przedsiębiorstwa
Istotne jest badanie zależności między wielkością produkcji a innymi wskaźnikami techniczno-ekonomicznymi
13
Analiza produkcji
Zakres Wielkość wytworzonej produkcji Dostosowanie produkcji do potrzeb rynku Struktura asortymentowa produkcji Jakość produkcji Rytmiczność produkcji
14
Analiza produkcji
Sprzedaż wyprodukowanych wyrobów – miernik dostosowania produkcji, jej poziomu, jakości i nowoczesności do potrzeb nabywców
Cykl obrotu zapasów w dniach
Co = (Pz*t)/Kw Co – cykl (współczynnik) obrotu zapasów w dniach Pz – przeciętny zapas wyrobów gotowych t – liczba dni w okresie Kw – koszty własne sprzedanych wyrobów w badanym
okresie
15
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Cel Ocena stopnia wykonania planu produkcji
według poszczególnych asortymentów, Rozpoznanie przyczyn niewykonania planu
asortymentowego produkcji oraz sprzedaży Ocena wpływu zmian asortymentowych na
wyniki produkcyjne i finansowe wytwórcy
16
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Wskaźnik asortymentowośći prosty
Ap = (Pz/Pp)*100 Ap – wskaźnik asortymentowości produkcji Pz – wartość produkcji zaliczonej do
asortymentu Pp – wartość produkcji planowanej danego
asortymentu
17
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Wskaźnik asortymentowośći progresywny
Apr = (Pzs/Pps)*100 Apr – progresywny wskaźnik
asortymentowości produkcji Pzs – wartość produkcji wykonanej w
granicach planu asortymentowego skorygowanego o ogólny procent wykonania planu produkcji
Pps – wartość wykonanej produkcji
18
Analiza struktury asortymentowej produkcji – przykład 1
Miesiące
Kurtki ocieplane Kurtki wiosenne Koszule bawełniane
średni zapaskoszt sprzedaż
yśredni zapas koszt sprzedaży średni zapas
koszt sprzedaży
styczeń 200 750 80 120 40 200
luty 220 660 75 90 44 165
marzec 250 500 97 144 48 240
kwiecień 280 420 65 130 50 300
maj 300 300 70 210 50 250
czerwiec 350 300 60 225 50 185
19
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Najszybciej były sprzedawane koszule bawełniane, ich zapasy utrzymywały się na niskim i równomiernym poziomie
Niecelowa była w tak dużych rozmiarach produkcja kurtek zimowych od marca, bo utworzyły się zbyt duże zapasy i wydłużył się cykl ich rotacji
Nie wzięto pod uwagę faktu, iż popyt na kurtki wiosenne jest sezonowy i ożywienie sprzedaży rozpoczyna się w kwietniu, czego skutkiem były zbyt wysokie cykle obrotu zapasów w miesiącach I kwartału
20
Analiza struktury asortymentowej produkcji – przykład 2
Firma X produkuje wyroby w trzech asortymentach. Planowana produkcja wynosiła: A-20000 szt., B-30000 szt., C-10000 szt. Faktyczna produkcja wyniosła: A-25000 szt., B-28000 szt., C-w ogóle nie wykonywano. Ceny jednostkowe wynosiły: A-21000 zł, B-20000 zł, C-23000zł.
1. Obliczyć wskaźnik asortymentowości produkcji (prosty i progresywny)
2. Ustalić odchylenia od zaplanowanej struktury asortymentowej produkcji
3. Ocenić realizację produkcji pod względem asortymentowości
21
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Ap = (980*100)/1250 = 78,4%Założenia asortymentowości wykonano w 78,4%.
Nie wykonano także całej wartości zaplanowanej produkcji – odpowiedni wskaźnik wynosi 86,8%
W obliczeniu progresywnego wskaźnika niezbędne jest skorygowanie planowanych wielkości produkcji o rzeczywisty procent wykonania produkcji ogółem
22
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Wyroby
Wartość produkcjiWielkość
produkcji przy
zachowaniu
planowanej struktury
Produkcja zaliczona
do asortyment
u
Plan Wykonanie
A 420 525 364,6 364,6
B 600 560 520,8 520,8
C 230 - 199,6 -
Razem 1250 1085 1085 885,4
23
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Progresywny wskaźnik asortymentowności:
Apr = (885,4*100)/1085 = 81,6%
24
Analiza struktury asortymentowej produkcji
Wyroby
Plan Wykonanie Produkcja wykonana
mln zł % mln zł %
planowana ponadplanowa nieplanowana niewykonana
A 420 33,6 525 48,4 420 105 - -
B 600 48 560 51,6 560 - - 40
C 230 18,4 - - - - - 230
Razem 1250 100 1085 100 980 105 - 270
25
Analiza struktury asortymentowej produkcji
W wykonaniu poszczególnych wyrobów nastąpiły dość istotne przesunięcia
Współczynnik asortymentowości prosty wskazuje, że proporcje asortymentowe utrzymano tylko w 78,4%
Uwzględniając procent wykonania planu produkcji (przy wskaźniku progresywnym), niezgodność z zaplanowaną strukturą wyniosło 81,6%
Brak jest informacji, które pozwoliłyby ocenić zjawisko struktury asortymentowej jednoznacznie.
Jeśli były to przesłanki wiążące się z zamówieniami odbiorców, pogłębioną analizą ich zapotrzebowania – wówczas zaistniałe zmiany należy ocenić pozytywnie
Mogły one jednak być wymuszone sytuacją zaopatrzeniową lub cechami techniczno-ekonomicznymi wyrobów korzystniej wpływającymi na wyniki produkcyjne, ale nie spełniającymi wymogów odbiorców
26
Analiza rytmiczności