Upload
vanquynh
View
216
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Układy cienkowarstwowe o prostopadłej anizotropii magnetycznej sterowalnej
polem elektrycznym
A. Kozioł-Rachwał
Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej AGH
National Institute of Advanced Industrial Science and Technology (AIST)
seminarium WFiIS AGH
28.04.2017
Plan seminarium
prostopadła anizotropia magnetyczna (PMA)
w układach cienkowarstwowych
efekt wpływu pola elektrycznego na PMA (VCMA)
PMA oraz VCMA w układzie MgO/Fe/Cr
jak zwiększyd PMA oraz VCMA w układzie MgO/Fe/Cr poprzez inżynierię interfejsową?
Prostopadła anizotropia magnetyczna (PMA)
E= - Keff cos2θ
E= - (Kv + Ks / t) cos2θ
Ks ~ 0.5 mJ/m2
Mn
θ
30nm
Wpływ pola elektrycznego na PMA w cienkiej warstwie ferromagnetyka
M. Weisheit, S. Fähler, A. Marty, Y. Souche, C. Poinsignon, D. Givord, Science 315 (2007)
Duża PMA oraz silny efekt VCMA niezbędne do realizacji pamięci magnetycznej nowej generacji
0 10 20 30 40 50
100
1000
10000
= 80
0 = 60
= 40
= 30
VC
MA
coeff
icie
nt
(fJ/V
m)
MTJ diameter, d (nm)
ESW
=1V/nm, tfree
=1 nm
0.1
1
10
KP
MA
,eff*t
free(m
J/m
2)
Cache memory
Main memory memory
Storage class
T. Nozaki et al., to be published T. Nozaki et al., imPACT symposium, 2015
PMA w układzie MgO/Fe/Cr
PMA @ RT subnanometrowych warstw Fe w układzie MgO/Fe/Cr oraz MgO/Fe/V1,2
pochodzenie PMA: anizotropia powierzchniowa (~1mJ/m2)
1Lambert et al. Appl. Phys. Lett. 102, 122410 (2013), 2Koo et al. Appl. Phys. Lett. 103, 192401 (2013)
MgO(001)
Cr/V
klin Fe
MgO
Wpływ buforowej warstwy MgO na PMA w układzie MgO/Fe/Cr/bufor MgO/MgO(001)
- PMA subnanometrowych warstw Fe w układzie MgO/Fe/Cr/buforMgO(3nm)/MgO(001)
- anizotropia powierzchniowa Ks ~ 2.1mJ/m2
T. Nozaki, AKR, W. Skowrooski, V. Zayets, Y. Shiota, S. Tamaru, H. Kubota, A. Fukushima, S. Yuasa, and Y. Suzuki, Phys. Rev. Applied 5, 044006 (2016).
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.90.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
Kef
f tF
e (m
J/m
2)
Fe thickness, tFe
' (nm)
Czy MA w układzie MgO/Fe/Cr/buforMgO/MgO(001) może byd kontrolowana poprzez zmianę grubości bufora MgO?
MgO/Fe(t)/Cr/bufor MgO(d)/MgO(001)
- podłoże MgO(001) (wygrzano @ 800°C)
- klinowa warstwa MgO @ 200°C, 0 < d < 4nm(15nm)
- 30 nm Cr @ 200°C (wygrzano @ 800°C/20min.)
- Fe @ 200°C (0.4 – 1.1)nm (wygrzano@ 260°C)
- 3nm MgO @ 60°C (wygrzano@ 350°C/20minutes)
- 20nm ITO @ RT
Cr Fe(0.7nm)
RHEED AES
200 300 400 500 600 700
Cr
Cr
CrA
ES
in
ten
sit
y [
a.u
.]
Kinetic energy [eV]
0 nm
2 nm
5 nm
15 nm
C
0 5 10 150.00
0.05
0.10
0.15
0.20
C/C
r ra
tio
MgO thickness [nm]
0nm
3nm
15nm
grubośd MgO
MgO/Fe(t)/Cr/bufor MgO(d)/MgO(001)
-2 -1 0 1 2
-40
-20
0
20
40
H [kOe]
Kerr
ro
tati
on
[
rad
]
-3 -2 -1 0 1 2 3
-60
-30
0
30
60
Kerr
ro
tati
on
[
rad
]
H [kOe]
0nm
1nm
2nm
3nm
4nm
grubośd Fe t = 0.4nm grubośd Fe t = 0.6nm
Hc vs d(grubośd Fe:t=0.5nm, 0.6nm, 0.7nm)
grubośd MgO d
0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0
0.5
1.0
1.5
coerc
ivit
y [
kO
e]
MgO thickness [nm]
0.5 nm
0.6 nm
0.7 nm
MgO/Fe(t)/Cr/bufor MgO(d)/MgO(001) – pomiary PMOKE
-9 -6 -3 0 3 6 9
-80
-40
0
40
80
Kerr
ro
tati
on
[
rad
]
H [kOe]
LMOKE
1nm
2nm
4nm-0.5 0.0 0.5
-80
0
80K
err
ro
tati
on
[
rad]
H[kOe]
Zależnośd MA od grubości bufora MgO(d)
grubośd Fe t=1.0nm
1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
Keff *
10
5 [
J/m
3]
MgO thickness [nm]
Fe 0.9 nm
Fe 1.0 nm
Keff vs grubośd MgO (d) (t=0.9nm, 1.0nm)
zmiana Keff nie jestzwiązana ze zmianą anizotropii kształtu
grubośd MgO (d)
AKR, T. Nozaki, V. Zayets, H. Kubota, A. Fukushima, S. Yuasa and Y. Suzuki, J. Appl. Phys. J. 120, 085303 (2016).
Pytania:1. co jest źródłem MEA w układzie?
2. dlaczego MEA zmienia się z grubością bufora MgO?
Pochodzenie MEA w układzie MgO/Fe/Cr
- silna zależnośd MEA vs. stała sieci dla FeCo (K. H. He and J. S. Chen, JAP 111, 07C109 (2012))- dla d=3nm przyczynek objętościowy do Keff ~ Kv=-2*106J/m3
- zmiana stałej sieci Fe może byd spowodowane mieszaniem Fe i Cr
Dlaczego Keff zmienia się z grubością d ?
1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
Keff *
10
5 [
J/m
3]
MgO thickness [nm]
Fe 0.9 nm
Fe 1.0 nm
- wzrost ujemnego przyczynku do Keff
wraz ze wzrostem grubości MgO
- zmiana naprężeo w warstwie Fe
MA w układzie MgO/Fe(0.4nm – 1.0nm)/Cr/MgO(d)/MgO(001) zależy od grubości bufora MgO
0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0
0.5
1.0
1.5
coerc
ivit
y [
kO
e]
MgO thickness [nm]
0.5 nm
0.6 nm
0.7 nm
dla t < 0.8 nm niemonotoniczna zależnośd Hc(d)
1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
Keff *
10
5 [
J/m
3]
MgO thickness [nm]
Fe 0.9 nm
Fe 1.0 nm
dla 0.8nm ≤ t ≤1.0nm zmiana kierunkunamagnesowania (SRT) w funkcji grubości MgO
Wpływ pola elektrycznego na MA w układzie Cr/Fe/MgO
Wpływ pola elektrycznego na MA w układzie Cr/Fe/MgO
G(θ)=G90 + (GP – G90) cosθ
Wpływ pola elektrycznego na MA w układzie Cr/Fe/MgO
T. Nozaki, AKR, W. Skowrooski, V. Zayets, Y. Shiota, S. Tamaru, H. Kubota, A. Fukushima, S. Yuasa, and Y. Suzuki, Phys. Rev. Applied 5, 044006 (2016).
tFe=5.3Å
VCMA ~ 290 fJ/Vm
tFe=7.8Å
VCMA ~ 80 fJ/Vm
Ks ~ 2.1 mJ/m2
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.90.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
Kef
f tF
e (m
J/m
2)
Fe thickness, tFe
' (nm)
Silny efekt VCMA zaobserwowano dla tFe < 6Å !
Cr/57Fe(6Å)/MgO – spektroskopia Mössbauera
widmo Cr/57Fe(6Å)/MgO przed i po wygrzaniu
Po wygrzaniu: „wyostrzenie” interfejsów segregacja Cr SRT
AKR, T. Nozaki, K. Friendl, J. Korecki, S. Yuasa and Y. Suzuki, http://arxiv.org/abs/1701.00048
Jak obecnośd Cr wpływa w interfejsie Fe/MgO wpływa na PMA oraz VCMA?
Zależnośd Keff od grubości Cr
grubośd Fe t=5.1Å grubośd Fe t=6.6Å
-15 -10 -5 00.00
0.25
0.50
0.75
1.00
-15 -10 -5 0
Cr thickness d [Å]
No
rmal
ized
co
nd
uct
ance
[a.
u.]
H [kOe]
0
0.44
0.56
1.07
a b
H [kOe]
0
0.16
0.28
0.41
0.66
Cr thickness d [Å]
PMA w układzie Cr/Fe/MgO może byd wzmocniona poprzez naniesienie cienkiej warstwy Cr pomiędzy Fe i MgO!
Zależnośd Keff od grubości Cr d
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.20.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1.0
1.1
4.91
5.11
5.26
5.41
5.61
5.91
6.11
6.61
Kef
f [
J/m
3]
Cr thickness [Å]
Fe thickness t [Å]
PMA w układzie Cr/Fe/MgO może byd wzmocniona poprzez naniesienie cienkiej warstwy Cr pomiędzy Fe i MgO!
Zależnośd efektu VCMA od grubości Cr
-300 -200 -100 0 100 200 3000.20
0.25
0.30
0.35
0.40
0.45
0.50
0.55
-300 -200 -100 0 100 200 300
0.28
0.32
0.36
0.40
0.44
0.48
0.52
0.56
0.60
-300 -200 -100 0 100 200 300
0.45
0.50
0.55
0.60
0.65
0.70
0.75t = 5.9 Åt = 5.4 Å
d [Å]
0
0.44
0.69
199 fJ/Vm
257 fJ/Vm
Keff t
[m
J/m
2]
E [mV/nm]
302 fJ/Vm
a
t = 5.1 Å
b
d [Å]
0
0.41
0.66
0.79
E [mV/nm]
c
d [Å]
0
0.28
0.54
0.66
E [mV/nm]
wzmocnienie VCMA dla optymalnej grubości Cr!
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0
200
250
300
350
400
Fe thickness [Å]
5.11
5.41
5.61
5.91
6.11
VC
MA
coef
fici
ent
[fJ/
Vm
]
Cr thickness [Å]
Zależnośd efektu VCMA od grubości Cr
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0 1.1 1.20.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
1.4
1.6
1.8
2.0
5.11 Å
5.41 Å
5.61 Å
5.91 Å
6.11 Å
Cr thickness d [Å]
Kef
f [M
J/m
3]
Fe thickness t [Å]
0
50
100
150
200
250
300
350
400
VC
MA
[fJ
/Vm
]
Zależnośd PMA oraz VCMA od grubości Cr
AKR, T. Nozaki, K. Freindl, J. Korecki, S. Yuasa and Y. Suzuki, http://arxiv.org/abs/1701.00048
wzmocnienie PMA oraz VCMA dla optymalnej grubości Cr!
Wzmocnienie PMA oraz VCMA – przyczyna?
A. Hallal et al. PRB 90, 064422(2016) J. Zhang et al. arXiv:1612.02724v1 P. V. Ong et al. PRB 92, 020407(R) (2015)
Podsumowanie
Podziękowania
AIST (Tsukuba)Spintronics Research Center T. Nozaki V. Zayets Y. Shiota S. Tamaru H. Kubota A. Fukushima Y. Suzuki S. Yuasa
AGH & IKiFP PANW. Skowrooski K. Freindl J. Korecki
This work was supported by ImPACT Program of Council for Science