ผลงานประกอบการพจารณาประเมนบคคล เพอแตงตงใหด ารงต าแหนงประเภทวชาชพเฉพาะ

ต าแหนงพยาบาลวชาชพ 7 วช. (ดานการพยาบาล)

เรองทเสนอใหประเมน

1. ผลงานทเปนผลการด าเนนงานทผานมา เรอง การพยาบาลผปวยหลงผาตดโรคเนองอกเสนประสาทสมองคท 8

2. ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน เรอง โครงการลดการเกดแผลกดทบจากการใสสายยางใหอาหารทางจมก

เสนอโดย นางสาวปทดา โพธวฒน

ต าแหนงพยาบาลวชาชพ 6ว (ดานการพยาบาล) (ต าแหนงเลขท วพบ. 954)

ฝายการพยาบาล วทยาลยแพทยศาสตรกรงเทพมหานครและวชรพยาบาล ส านกการแพทย

1

ผลงานทเปนผลการด าเนนงานทผานมา

1. ชอผลงาน การพยาบาลผปวยหลงผาตดโรคเนองอกเสนประสาทสมองคท 8 2. ระยะเวลาทด าเนนการ 12 วน (ตงแตวนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ถงวนท 7 มถนายน พ.ศ. 2551) 3. ความรทางวชาการหรอแนวความคดทใชในการด าเนนการ

กายวภาคศาสตรและสรรวทยาของเสนประสาทสมองคท 8 เสนประสาทสมองคท 8 (acoustic nerve ) มอย 2 สวน คอ สวนบรเวณโคเชย(cochlear) ซงจะมสวน

cochlear nerve ท าหนาทเกยวกบการไดยน และสวนเวสทบลาร (vestibular) จะม vestibular nerve ท าหนาทเกยวกบการทรงตว เปลยนทาทาง หนลกตา หนศรษะและคอ

สาเหตและกลไกการเกดโรค เนองอกเสนประสาทสมองคท 8 (acoustic neurinoma) เปนเนองอกชนดไมรายแรง (benign) สาเหตของการเกดยงไมทราบแนชด แตเขาใจวานาจะเปนความผดปกตของโครโมโซมคท 22 และคท 17 เปน เนองอกของเสนประสาทสมองคท 8 (acoustic nerve) โดยเนองอกอยนอกสมอง มขอบเขตชดเจน เตบโตชา ท าใหเกดการสญเสยหนาทของสมอง โ ดยการกดเนอสมองทอยใกล ๆ เกดขนในสวนของชองวางภายในห ขณะททอดอยในชองหชนใน หรอในสมองกได แตทพบบอยทสดมกจะเรมตนทบรเวณทางเปดของหชนใน เนองอกจะท า ใหกระดกสวนนมการขยายใหญ แลวมการขยายตวเขาไปใน cerebellopontine angle cistern เมอมขนาดใหญกจะกด เสนประสาทสมอง กานสมอง บรเวณทสมองนอยยดตดกบกานสมอง และชองระบายน าไขสนหลง ท าใหเกดการอดตนของทางเดนน าไขสนหลง เกดภาวะโพรงสมองโต (hydrocephalus) ถาเนองอกมขนาดใหญ จะม arachnoid cyst อยทางดานหลง เ นองอกทมขนาดใหญจะดนให มการยอยของสมองนอย ลงลางผาน foramen magnum โดยดานทมเนองอกมกจะลงไปมากกวาดานตรงกนขาม

พยาธสภาพ ลกษณะเนองอกจากภายนอกจะมสเทาปนเหลอง มหลอดเลอดไปเลยงไมมาก เนอจะไมแขงนก

บางรายทมขนาดใหญ อาจมลกษณะนม เปน เพราะเกด degeneration ของสวนกลางของเนองอก ขณะผาตดดดออกไดงาย อาจพบ cysts เลก ๆ หลายแหงและบางรายอาจมจดเลอดออกเกา ๆ

อาการและอาการแสดง อาการและอาการแสดงมกเกยวกบขนาดของเนองอก สวนมากมาดวยอาการไดยนเสยงลดลงของห

ดานหนง มเสยงในห อาการไดยนลดลงมกจะคอย ๆ เปน ถาไมสงเกตอาจไมทราบถงความผดปกต การทรงตวไมด ถาขนาดใหญอาจมอาการหนาชา ปวดศรษะ ปากเบยวหรอมอาการอน ๆ ถาไปกดกานสมองหรอเสนประสาทสมองอน ๆ เชน คลนไส อาเจยน มองภาพซอน เสยงแหบ กลนล าบาก ในระยะสดทายของโรคจะมอาการของความดนภายในชองกะโหลกศรษะสง เนองจากมการอดตนทางไหลของน าไขสน หลง ผปวยจะมอาการปวดศรษะ ตามว อาเจยน ความรสตคอย ๆ เลวลง ในทสดจะถงแกกรรม

2

การวนจฉย การตรวจประเมนผปวยควรไดรบการตรวจการไดยน (audiometric test) เชน Pure tone audiogram,

Speech discrimination score และตรวจวนจฉยดวย CT scan แตใหความละเอยดไดไมดเทา MRI การตรวจวนจฉยดวย MRI เปนวธทดในการวนจฉย บางครงอาจเหนเน องอกขนาดเลกอยในชองประสาทห และชวยบอกลกษณะของเนองอก ความสมพนธกบสมองขางเคยง การกดกานสมอง มภาวะน าคงในสมอง

การรกษา แบงออกไดเปน 1. เฝาตดตามด ดอาการ ตรวจการไดยน ถาเนองอกโตขนอาจพจารณาผาตด 2. การฉายแสง อาจฉายแสงอยางเดยวหรอรวมกบการผาตด การฉายแสงปจจบนทนยมท าคอการ

ฉายรงสแกมมา 3. การผาตด มวธการผาตดหลายวธ ขนกบขนาดของกอน การไดยนของผปวย ความถนดของ

ศลยแพทย วธผาตดเชน suboccipital approach, translabyrinthine approach, middle fossa approach การพยาบาล การพยาบาลกอนการผาตด คอ การเตรยมความสะอาดรางกาย บรเวณผาตด และอธ บายใหผปวย

เขาใจเกยวกบโรคทเปนและแนวทาง การรกษาทผปวยไดรบ ตลอดจนอธบายใหผปวยเขาใจถงสภาพหลงการผาตด และแนะน าการปฏบตตวหลงการผาตด

การพยาบาลหลงการผาตด การพยาบาลผปวยหลงผาตดสมองระยะวกฤต (24 ชวโมงแรกหลงการผาตด) คอ 1. จดทานอน ใน 24 ชวโมงแรก ใหผปวยนอนพกนง ๆ บนเตยง จดใหนอนศรษะสง 30 องศา เพอ

ใหการไหลเวยนกลบของเลอดสะดวก ลดการบวมของสมอง 2. ดแลทางเดนหายใจใหโลง เพราะถาเกดภาวะทางเดนหายใจอดตนจะท าใหมการคงของกาซ

คารบอนไดออกไซด ท าใหความดนในโพรงกะโหลกศรษะสงได ผปวยจะซมลงและอาจหมดสตได 3. ตรวจและบนทกสญญาณชพและอาการทางระบบประสาท 4. ดแลใหไดรบยาครบถวนตามแผนการรกษาของแพทย 5. บนทกจ านวนสารน าทเขาและออกจากรางกาย บนทกจ านวนปสสาวะทก 1 ชวโมง 6. ตดตามผลการตรวจทางหองปฏบตการ ไดแก Electrolyte, BUN, Creatinine, CBC การพยาบาลเมอผปวยพนภาวะวกฤต ประกอบดวยการดแลสขภาพอนามยทวไปของรางกาย

การขบถายอจจาระ ปสสาวะ ความเจบปวดของรางกาย และปองกนภาวะแทรกซอนอนๆ ทอาจเกดขน แนวคดทใชในการด าเนนงาน

1. การประเมนภาวะสขภาพผปวยใชกรอบแนวคดของการประเมนภาวะสขภาพของกอรดอน 2. การวนจฉยการพยาบาลใชกรอบแนวคดของสมาคมวนจฉยการพยาบาลแหงอเมรกาเหนอ(NANDA)

3

4. สรปสาระส าคญของเรองและขนตอนการด าเนนการ สรปสาระส าคญของเรอง : ผปวยหญงไทยอาย 48 ป สถานภาพสมรส ค นบถอศาสนาพทธ จบ

การศกษามธยมศกษาปท 6 อาชพ แมบาน ภมล าเนาอยในจงหวด กรงเทพมหานคร มสขภาพแขงแรงดมาตลอด ไมมโรคประจ าตว 4 เดอนกอนมาโรงพยาบาล มอาการเดนเซ รสกวาตาทง 2 ขางมขนาดไมเทา กน มอาการปวดศรษะจนตองตนขนมากลางดกประมาณ 2 ครงตอคน เปนมากเวลาไ อหรอจาม ปวดมากบรเวณทายทอย น งพกประมาณ 5 นาทอาการจะดขน ไ มมอาการเวยนศรษะหรอตาพรามว 1 เดอนกอนมาโรงพยาบาล มอาการชาตามปลายมอขางขวา ไปโรงพยาบาลใกลบานแนะน าให ตรวจดวยคลนแมเหลกไฟฟา (จากโรงพยาบาลเอกชน ) พบเนองอกของเสนประสาทสมองคท 8 ขนาด 4.4 x 3.8 x 3.3 ลกบาศกเซนตเมตร จงมาพบแพทย วนท 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ทวทยาลยแพทยศาสตรกรงเทพมหานครและวชรพยาบาล แพทยนดมาผาตด การวนจฉยโรค เนองอกเสน ประสาท สมองคท 8 ดานซาย (left acoustic neurinoma) รบไวทตกศลยกรรมพเศษ 3 วนท 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ผปวยไดรบการผาตด เปดกะโหลกศรษะบรเวณทายทอยดานซาย เอาเนองอกออก (left lateral sub-occipital craniectomy remove tumor) ในวนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 หลงการผาตดเขารบการรกษาตอทหออภบาลศลยกรรมประสาท แรกรบใหการพยาบาลโดยประเมนระดบความรสกตวและสญญาณชพ พรอมสงเกตอาการชกเกรง กระตก จากการประเมนระดบความรสกตวผปวย คะแนนการตรวจรางกายทางระบบประสาท (glasgow coma score) เทากบ 11 ผปวยลมตาไดเอง สามารถท าตามค าสงได ใสทอชวยหายใจทางปาก แขนขา ออนแรงเลกนอยทง 2 ขาง รมานตาขนาด 2 มลลเมตร มปฏกรยาตอแสงปกตทง 2 ขางไมพบอาการชกเกรง กระตก ผปวยใสทอชวยหายใจตอกบเครองชวยหายใจ ยหออเวนท รปแบบการหายใจดวยเครองสลบกบการหายใจด วยตนเอง (mode SIMV) อากาศไปยงผปวย 40 ลตรตอนาท อตราการหายใจ 14 ครงตอนาท ความเขมขนของออกซเจนรอยละ 40 ปรมาตรอากาศทให 500 มลลลตร งดน าและอาหารทางปากทกชนดยกเวนยา ไดรบสารน าทางหลอดเลอดด าชนด 0.9 % NSS 1,000 มลลลตรในอตรา 80 มลลลตรตอชวโมง ไดรบยาปฏชวนะ cefrom 2 กรม ทางหลอดเลอดด า ทก 12 ชวโมง(วนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ถงวนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2551) ยาปองกนการเกดความดนในกะโหลกศรษะสง ใหยาปองกนภาวะสมองบวม dexamethazone 4 มลลกรม ฉดเขาทางหลอดเลอดด า ทก 6 ชวโมง (วนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ถงวนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2551) ยาปองกนการเกดแผลในกระเพาะอาหาร omeprazole 40 มลลกรม ฉดเขาทางหลอดเลอดด า ทก 12 ชวโมง (วนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ถงวนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2551) ยาแกปวด paracetamal 500 มลลกรม 2 เมด ทก 6 ชวโมง เมอมอาการปวดมาก ผลการตรวจคาความเขมขนของเมดเลอดแดง ความแขงตวของเลอด และผลการตรวจ อเลกโทรไลตพบวาปกต 1 วนหลงผาตดแพทยถอดทอชวยหายใจออก ไดรบออกซเจนผานทางหนากาก (face mask with bag ) ความเขมขนของออกซเจนรอยละ 40 อตราการไหล 10 ลตรตอนาท หลงถอดทอชวยหายใจสามารถหายใจไดดไมมอาการหอบเหนอย ความอมตวของ

4

ออกซเจนทปลายนวรอยละ 100 ลดยาปองกนภาวะสมองบวม dexamethazone 4 มลลกรม ฉดเขาทางหลอดเลอดด าเปนทก 12 ชวโมง(วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ถงวนท 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2551)ยาปองกนการเกดแผลในกระเพาะอาหาร sucralfate 1 กรม ทก 12 ชวโมง งดรบประทานอาหารและน า ใน 3 วนแรก หลงจากนน เรมรบประทานอาหาร ออน และอาหาร ธรรมดา ตามล าดบ แพทยหยดใหสารน าทดแทนทางหลอดเลอดด า หลงผาตด 5 วน ผปวยสามารถชวยเหลอตวเองไดด ไมมภาวะแทรกซอนหลงผาตด แพทยอนญาตใหไปดแลรกษาตอทตก ศลยกรรมพเศษ 3 หลงผาตด 14 วน แพทยอนญาตใหผปวยกลบบานได และนดตรวจอก 2 สปดาห ตรงกบวนท 21 มถนายน พ.ศ. 2551 5. ผรวมด าเนนการ ไมม 6. สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผด าเนนการทงหมด รอยละ 100

จากกรณศกษาผปวยเปนโรคเนองอกเสนประสาทสมองคท 8 ไดรบการผาตด เปดกะโหลกศรษะบรเวณทายทอยดานซาย เอาเนองอกออก วนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 หลงผาตดรบไวในความดแลทหออภบาลศลยกรรมประสาท ผศกษาไดประเมนอาการ ตรวจระดบความรสกตว สญญาณชพ เพอ วางแผนการพยาบาลและใหการพยาบาลอยางใกลชด จนอาการดขนเรอย ๆ ไมมภาวะแทรกซอนหลงผาตดและสามารถยายไปดแลรกษาตอท ตกศลยกรรมพเศษ 3 วนท 1 มถนายน พ .ศ. 2551 และกลบบานในวนท 7 มถนายน พ .ศ. 2551 ตลอดระยะเวลาทรบไวในความดแลและ ตดตามเยยม 5 ครง พบปญหา ทางการพยาบาลทงหมด 8 ปญหา ไดใหการพยาบาลเพอปองกนและสงเสรมอาการใหดขนตามล าดบ ดงน การวนจฉยการพยาบาลท 1 รปแบบการหายใจไมมประสทธภาพ เนองจากหลงผาตดไดรบยาระงบความรสก ท าใหกลามเนอหายใจออนลาและไดรบบาดเจบทสมองอยางรนแรง จดประสงคของการพยาบาล : รปแบบการหายใจมประสทธภาพ กจกรรมการพยาบาล แรกรบจากห องผาตด ประเมนการหายใจ และภาวะการขาดออกซเจน โดยสงเกตอตราการหายใจ ลกษณะของการหายใจ และวดคาความอมตวของออกซเจนทปลายนว จดทานอนศรษะสง 15-30 องศา และใหนอนพกอยางสมบรณ ดแลทอชวยหายใจตอกบเครองชวยหายใจ ยหอ อเวนท รปแบบการหายใจดวยเครองสลบกบการหายใจดวยตนเอง อากาศไปยงผปวย 40 ลตรตอนาท อตราการหายใจ 14 ครงตอนาท ความเขมขนของออกซเจนรอยละ 40 ปรมาตรอากาศทให 500 มลลลตร ดดเสมหะทางทอชวยหายใจ และเปลยนทานอนบอยๆ เพอปองกนภาวะแทรกซอนทางปอด วดคาความอมตวของออกซเจนทปลายนว อตราและลกษณะการหายใจ หลงถอดทอชวยหายใจ สงเกตอาการเปลยนแปลงพรอมบนทกเปนลายลกษณอกษร

5

ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 3 (วนท 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 เวลา 18.00 นาฬกา) ขอวนจฉยการพย าบาลท 2 การปรบตวของชองในกะโหลกศรษะลดลง เนองจา กเนอเยอสมองไดรบบาดเจบจากการผาตด และเซลลสมองอาจเกดการกดทบจากกอนเลอดทเกดใหม จดประสงคของการพยาบาล : การปรบตวของชองในกะโหลกศรษะปกต กจกรรมการพยาบาล

บนทกสญญาณชพ ระดบความรสกตวและอาการทางระบบประสาททก 15 นาท 4 ครง ทก 30 นาท 2 ครง และทก 1 ชวโมง เพอประเมนภาวะ ความดนในโพรงกะโหลกศรษะ สงเชน ชพจรชาลง ความดนโลหตสงขน ความดนชพจรมากกวา 60 มลลเมตรปรอท ใหการพยาบาลเพอลดและปองกนการเพม ความดนในโพรงกะโหลกศรษะ ไดแก จดใหผปวยนอนศรษะสงประมาณ 15-30 องศา ควบคมอณหภมรางกายผปวยใหอยในเกณฑปกต เชดตวลดไขเมออณหภมรางกายสงเกน 38 องศาเซลเซยส ดแลใหไดรบออกซเจนอยางเพยงพอ เนองจากภาวะคงคางของคารบอนไดออกไซด และภาวะขาดออกซเจน จะท าใหหลอดเลอดสมองขยายตว ท าใหการไหลกลบของหลอดเลอดด าชา สงผลใหมการคงของเลอดในสมอง ท าใหสมองบวม มผลท าใหความดนในโพรงกะโหลกศรษะสงขนดวย ใหยาลดปองกนภาวะสมองบวม dexamethazone 4 มลลกรม ฉดเขาทางหลอดเลอดด า สงเกตอาการเปลยนแปลงของภาวะความดนในโพรงกะโหลกศรษะสง เชน ไขสง ปวดศรษะ อาเจยนพง ชกเกรง กระตก ตาพรามว ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 5 (วนท 3 มถนายน พ.ศ. 2551 เวลา 22.00 นาฬกา) ขอวนจฉยการพยาบาลท 3 อาจเกดภาวะชอค เนองจากมการสญเสยเลอดและน าระหวางการท าผาตดจ านวนมาก (hypovolemic shock) วตถประสงค : ไมเกดภาวะ hypovolemic shock กจกรรมการพยาบาล ตรวจบนทกสญญาณชพและระดบความรสกตว ทก 1 ชวโมง เพอเฝาระวงอาการเปลยนแปลงและชวยเหลอไดอยางรวดเรว สงเกตบรเวณแผลผาตดวามเลอดออกเพมมากขนหรอไม ดแลใหไดรบสารน าทางหลอดเลอดด าชนด 0.9 % NSS 1,000 มลลลตร บนทกปรมาณสารน าทเขาและออกจากรางกายทก 8 ชวโมง เพอประเมนภาวะสมดลของน าในรางกาย ตดตามผลการตรวจความเขมขนของเมดเลอดแดง ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 2 (วนท 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 เวลา 22.00 นาฬกา)

6

ขอวนจฉยการพยาบาลท 4 ผปวยและญาตมความวตกกงวลเกยวกบการเจบปวย เนองจากขาดความร ความเขาใจ เกยวกบอาการของผปวย สภาวะของโรค และภาวะแทรกซอนหลงผาตด จดประสงค : ลดความวตกกงวลของผปวยและญาต กจกรรมการพยาบาล

พดคยกบ ผปวยและญาต ดวยทาททเปนมตร และเหนใจ อธบายการด าเนนโรค และแผนการรกษาพยาบาลในแตละวนใหเขาใจ เปดโอกาสใหผปวยและญาตไดระบายความรสกวตกกงวล เพอลดความกดดนทางอารมณและรบฟงดวยความตงใจ เปดโอกาสใหผปวยและญาตไดซกถามขอสงสย พรอมอธบายใหเขาใจ ใหญาตมสวนรวมในการดแลรกษาผปว ย ใหก าลงใจโดยการใชค าพดทสภาพและการสมผสทนมนวล แจงและอธบายใหผปวยและญาตทราบทกครง ทงกอนและหลงใหการพยาบาล ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 3 (วนท 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 เวลา 24.00 นาฬกา) ขอวนจฉยการพยาบาลท 5 รปแบบการหายใจไมมประสทธภาพ เนองจากหลงถอดทอชวยหายใจวนแรก มเสมหะในคอ และขบออกไดไมด จดประสงคของการพยาบาล : รปแบบการหายใจมประสทธภาพ กจกรรมการพยาบาล บนทกสญญาณชพ ระดบความรสต ตามกลาสโกว โคมา สเกล และอาการทางระบบประสาท ทก 1 ชวโมง สงเกตลกษณะการหายใจ เชน หายใจเรว หายใจตน หอบลก มเสยงเสมหะในล าคอมาก ไมสามารถไอขบเสมหะออกไดเอง ชวยเคาะปอดและดดเสมหะ สอนวธไออยางมประสทธภาพใหผปวย เพอขบเสมหะในล าคอ กระตนและแนะน าใหผปวยหายใจลก ๆ 6-8 ครง ทก 2 ชวโมง เพอใหปอดขยายตวไดด บนทกคาความอมตวของ ออกซเจนในรางกาย ทปลายนวท ก 1 ชวโมง ดแลใหไดรบออกซเจนผา นทางหนากาก อตราการไหล 10 ลตรตอนาทตามแผนการรกษา ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 3 (วนท 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 เวลา 18.00 นาฬกา) ขอวนจฉยการพยาบาลท 6 มโอกาสเกดภาวะตดเชอบรเวณแผลผาตด และจากการสอดใสทอหรอสายตาง ๆ เขารางกาย จดประสงคของการพยาบาล : ผปวยไมเกดการตดเชอบรเวณแผลผาตด และไมเกดการตดเชอในรางกาย กจกรรมการพยาบาล

สงเกตและบนทกอาการปวด บวม แดง รอน และสงระบายทซม ออกจากแผลผาตด ประเมนอณหภมรางกายทก 4 ชวโมง ถาอณหภมรางกายมากกวา 38.5 องศาเซลเซยส ชพจรเรว หายใจเรว อาจแสดง

7

ถงภาวะตดเชอ ลางมอทกครงกอนและหลงใหการพยาบาลผปวย ดแลท าแผลผาตดดวยวธปลอดเชอ และแนะน าผปวยไมควรเอามอจบแผล ระวงไมใหแผลเปยกน า เพราะจะท าใหแผลตดเชอและแผลหายชาลง ดแล ใหไดรบยาปฏชวนะ cefrom 2 กรม ทางหลอดเลอดด า ทก 12 ชวโมง เปนเวลา 2 วน ตามแผนการรกษา และตดตามผลการเพาะเชอน าไขสนหลง และการตรวจนบจ านวนเซลลเมดเลอดขาวในรางกาย ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 5 (วนท 3 มถนายน พ.ศ. 2551 เวลา 22.00นาฬกา) ขอวนจฉยการพยาบาลท 7 เสยงตอการเกดภาวะไมสมดลของสารน าสารอาหารและอเลกโทรไลต จดประสงคของการพยาบาล : ไดรบสารน าและสารอาหารอยางเพยงพอตอความตองการของรางกาย มความสมดลของสารน าสารอาหารและอเลกโทรไลต กจกรรมการพยาบาล ดแลใหไดรบสารน า ชนด 0.9 % NSS 1,000 มลลลตร หยดเขาทางหลอดเลอดด า และรบประทานอาหาร ตามแผนการรกษา ของแพทย พรอมสงเกต อาการคลนไส อาเจยน ส าลก ขณะและหลงรบประทานอาหาร บนทกสญญาณชพ ระดบความรสกตวทก 1 ชวโมง พรอมทง สงเกตการเปลยนแปลง เชน กระสบกระสาย ซมลง ชกเกรง บนทกปรมาณน าเขาและออกจากรางกาย ทก 1 ชวโมงใน 24 ชวโมงแรก หลงจากนนทก 8 ชวโมง และ ตดตามผลการตรวจอเลกโทรไลตทางหองปฏบตการ ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 5 (วนท 3 มถนายน พ.ศ. 2551 เวลา 22.00 นาฬกา) ขอวนจฉยการพยาบาลท 8 ผปวยและญาตมความวตกกงวลเนองจากขาดความร ความเขาใจเกยวกบการปฏบตตนเมอกลบไปอยบาน จดประสงคการพยาบาล : ลดความวตกกงวลแกผปวยและญาต ใหผปวยสามารถกลบบานและด ารงชวตในสงคมไดอยางเปนปกตสข กจกรรมการพยาบาล ใหความรเกยวกบอาการผดปกตทอาจเกดขน และตองรบมาพบแพทยกอนนด เชน อาการปวดศรษะอยางรนแรง คลนไส อาเจยน แขนขาออนแรง การไดยนเสยไปหรอระดบความรสกตวลดลง มไข แผลผาตดแยกหลงตดไหม หรอมหนอง มอาการชก เปนตน อธบายใหผปวย และญาตเขาใจถงพยาธสภาพของโรค และอาการแทรกซอนทอาจเกดขน แนะน าใหรบประทานยาตามค าสงการรกษาใหครบ สงเกตอาการผดปกตทอาจเกดขนในระหวางรบประทานยา หามหยดยาหรอลดขนาดยาเอง แนะน าใหผปวยมาตรวจตามนด ประเมนผล : ปญหานไดรบการแกไขไดทงหมดในการเยยมครงท 5 (วนท 3 มถนายน พ.ศ. 2551 เวลา 22.00 นาฬกา)

8

ในผปวยรายน หลงไดรบการผาตด ผปวยมอาการดขนตามล าดบ หขางซายไดยนดขนและอาการปวดศรษะคอยๆหายไป แผลผาตดไมมการตดเชอ ไมมแผลแยกหลงตดไหม แขนขาทง 2 ขางก าลงปกต และกลบบานวนท 7 มถนายน พ. ศ. 2551 กอนกลบบาน แนะน าใหผปวยสงเกตอาการ ผดปกตทควรรบมาพบแพทยโดยเรว ถาไมมอาการเปลยนแปลงผดปกตใหผปวยมาตรวจตามนดอกครง ใน 2 สปดาห ตรงกบวนท 21 มถนายน พ.ศ. 2551 ระยะเวลาทรบผปวยไวรกษาตวอยในโรงพยาบาลรวม 14 วน 7. ผลส าเรจของงาน

เนองอก เสนประสาทสมองคท 8 เปนเนองอกชนด ไมรายแรง แตผลทเกดตามมาของโรคจะท า ใหผปวย สญเสยความสามารถในการไดยน การทรงตวและการดแลตนเอง เมอกอนเนองอกมขนาดใหญ ท าใหเกดความดนภายในชองกะโหลกศรษะสงขน สงผลใหผปวยเสยชวต ได ดงนนพยาบาลซงเปนบคลากรทมสวนส าคญทใหการดแลผปวยอยางใกลชด จะตองน ากระบวนการพยาบาลมาใช โดยมการประเมน สภาวะสขภาพและปญหาของผปวย มการวางแผนการพยาบาลแล ะใหการพยาบาลอยางถกตอง ครอบคลมทงดานรางกาย จตใจ สงคม ตลอดจนสงแวดลอมและจตวญญาณ ชวยใหผปวยมชวตรอดและไมมภาวะแทรกซอนทเปนอนตรายแกชวตได

จากกรณศกษาผปวยเปนโรคเนองอก เสนประสาทสมองคท 8 ไดรบการผาตด เปดกะโหลกศรษะบรเวณทายทอยดานซาย เอาเนองอกออก วนท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2551 หลงผาตดรบไวในความดแลทหออภบาลศลยกรรมประ สาท ผศกษาไดประเมนอาการ ตรวจระดบความรสกตว สญญาณชพ เพอวางแผนการพยาบาลและใหการพยาบาลอยางใกลชด จนอาการดขนเรอย ๆ ไมมภาวะแทรกซอนหลงผาตดและสามารถยายไปดแลรกษาตอทตกศลยกรรมพเศษ 3 ดแลตดตามเยยม 5 ครง พบปญหา 8 ปญหา ไดรบการดแลปญหาอยางตอเนอง ขอวนจฉยการพยาบาลทกขอไดรบการแกไขและไดใหค าแนะน าการปฏบตต ว การรบประทานยา เมอกลบไปทบาน และเนนถงความ ส าคญของการมาตรวจตามนด รวมเวลาในการรกษาพยาบาล 14 วน ผปวยรสกตวด มสหนาสดชน ยมแยมแจมใส แขนขาทง 2 ขางเคลอนไหวไดปกต ไมมอาการปวดศรษะ แผลผาตดท ศรษะแหงด หลงตดไหมไมมแผลแยก แพทยอนญาตใหกลบบานวนท 7มถนายน พ. ศ. 2551 และนดมาตรวจทหองตรวจศลยกรรมประสาท วนท 21 มถนายน พ.ศ. 2551 เพอตดตามการรกษา 8. การน าไปใชประโยชน

เปนแนวทางในการใหการพยาบาลผปวยโรคเนองอกเสนประสาทสมองคท 8 ทไดรบการผาตดเปดกะโหลกศรษะบรเวณทายทอยดานซายเอาเนองอกออก(left lateral sub-occipital craniectomy remove tumor) 9. ความยงยาก ปญหา อปสรรคในการด าเนนการ

จากการศกษาผปวยรายนพบวาผปวยมความวตกกงวลและกลว เกยวกบการท าผาตด หลงผาตดตองใสทอชวยหายใจ ท าใหความสามารถใน การดแลตนเองลดลง พยาบาลจงจ าเปนตองมความร ความเขาใจ

9

พนฐานทางดานกายวภาคสรรวทยาของสมอง การรกษา การด าเนนโรค และความสมพนธระ หวางอาการของผปวยกบการเปลยนแปลงของพยาธสภาพทางระบบประสาททเกดขน โดยการประเมนและสงเกตความผดปกตทเกดขนกบผปวย เพอน ามาวางแผนใหการพยาบาลไดอยางถกตอง มประสทธภาพ ตลอดจน รายงานใหแพทยทราบไดอยางรวดเรว เพอวางแผนใหการรกษาไดทนเวลา 10. ขอเสนอแนะ

1. การเยยมผปวยกอนและหลงผาตด เปนสงทควรปฏบต เพออธบายแนวทางการรกษาโดยวธการ ผาตด และแนะน าการปฏบตตวภายหลงการผาตด

2. การดแลผปวยหลงผาตดทาง ระบบประสาท จ าเปนตอง ใหการดแลอยางใกลชด พยาบาลตองมความรคว ามช านาญเฉพาะทาง และมทกษะในการสงเกตอาการทาง ระบบประสาท อยางถกตอง รวดเรวแมนย า และสามารถตดสนใจ แกไขปญหาไดอยางถกตองเพอใหผปวยปลอดภยทสด

3. การใหการดแลทางดานจตใจ เปนเรองส าคญในผปวยทเขารบการรกษาดวยการผาตด เนองอกเสนประสาทสม องคท 8 การสนบสนนใหก าลงใจผปวยใหเขาใจและยอมรบสภาพความเจบปวยเปนสงส าคญ รวมทงการใหค าปรกษาแนะน าแกญาต ในการสงเสรมใหญาตมสวนรวมในการดแลผปวย

4. หนวยงานทดแลผปวยทางระบบประสาท ควรจดสอนสขศกษาใหกบผปวย และญาต ใหมความรเกยวกบพยาธสภาพของโรค อาการและอาการแสดง แนวทางในการรกษาพยาบาล และการปฏบตตนเมอกลบไปอยบาน

10

11

เอกสารอางอง

ก าพล ศรวฒนากล. คมอการใชยาฉบบสมบรณ. ปทมธาน: สกายบคส, 2538. จเร ผลประเสรฐ. ประสาทศลยศาสตร. กรงเทพมหานคร: เยยรบคพบลชเชอร, 2528. เจษฎา นมมานนตย. เนองอกสมอง. กรงเทพมหานคร: เรอนแกวการพมพ, 2537. ชนพ ชวงโชต. พยาธวทยาวนจฉยของเนองอกระบบประสาท. กรงเทพฯ: เทกซ แอนด เจอรนล พบลเคชน, 2549. ชชรนทร องศภากร. การพยาบาลศลยกรรมประสาทเบองตน. กรงเทพมหานคร: บณฑตการพมพ, 2532. นนทา เลกสวสด. การพยาบาลผปวยกอนและหลงผาตด. พมพครงท3. เชยงใหม: คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2537.

12

13

2

14

3

15

4

16

เอกสารอางอง วจตร ศรสพรรณ และคณะ . การเกดแผลกดทบในโรงพยาบาลมหาวทยาลย : พยาบาลสาร .

เมษายน- มถยายน,2549. ฟารดา อบราฮม. ปญหาผปวยระบบประสาททางอาย รศาสตร. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร :

ธนาเพรส แอนด กราฟฟค, 2542. ฟารดา อบราฮม. ปฏบตการพยาบาลตามกรอบทฤษฎการพยาบาล. คณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยมหดล, 2546. สมจต หนเจรญกล. การพยาบาลทางอายรศาสตร เลม 3. พมพครงท 11. กรงเทพมหานคร: ว.เจ.พรนตง, 2543.