1

ผศ.อนรกษ ทองสโขวงศ Faculty of Management Science

Khon Kean University Tel. 043-202-401 ตอ 164

Fax. 043-202-402 E-mail: anuton@kku.ac.th

Website: http://home.kku.ac.th/anuton

2

หนสนโดยประมาณ หนสนทอาจเกดขน สนทรพยทอาจเกดขน

Based on TAS37

3

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน หนสนทมความไมแนนอนเกยวกบจงหวะเวลาหรอจ านวนทตองจายช าระ และก าหนดใหรบรประมาณการหนสนกตอเมอเขาเงอนไขทกขอตอไปน

1. กจการมภาระผกพนในปจจบนซงเปนผลจากเหตการณในอดต ไมวาภาระผกพนนนจะเปนภาระผกพนตามกฎหมายหรอภาระผกพนจากการอนมาน 2. มความเปนไปไดคอนขางแน (ไดแก กรณทนาจะเกดขนมากกวาไมนาเกดขน) ทกจการจะสญเสยทรพยากรทมประโยชนเชงเศรษฐกจตอกจการเพอจายช าระภาระผกพนดงกลาว 3. สามารถจดท าประมาณการของจ านวนภาระผกพนไดอยางนาเชอถอ มาตรฐานการบญชก าหนดวาจะเปนกรณทยากยงทจะเกดขนเทานนทกจการจะไมสามารถประมาณมลคาภาระผกพนไดอยางนาเชอถอ

ใหกจการพจารณาจากหลกฐานทงหมดทมอยหากหลกฐานดงกลาวแสดงใหเหนวาเหตการณในอดตนาจะมผลท าใหกจการมภาระผกพนในปจจบนอย ณ วนสนรอบระยะเวลารายงาน มากกวาทไมนาจะมอย กจการตองรบรประมาณการหนสนส าหรบภาระผกพนในปจจบนหากภาระผกพนนนเปนไปตามเกณฑการรบรรายการทมาตรฐานการบญชฉบบนก าหนดไว ในกรณความนาจะเปนทจะเกดขนมากกวาทจะไมเกดขนวากจการไมมภาระผกพนในปจจบน กจการตองเปดเผยขอมลเกยวกบหนสนทอาจเกดขน เวนแตในกรณความนาจะเปนทกจการจะสญเสยทรพยากรทมประโยชนเชงเศรษฐกจเพอจายช าระภาระผกพนนนอยในระดบทไมนาเปนไปได

ภาระผกพนทเกดจากการกระท าของกจการเมอเปนไปตามทกขอ 1. กจการแสดงออกใหฝายอนๆ เหนวากจการจะยอมรบผดชอบบางประการโดยการปฏบตในอดตจนถอเปนแบบแผน โดยนโยบายทประกาศใชหรอ โดยค าแถลงการณในปจจบนทมความเฉพาะเจาะจงอยางเพยงพอ 2. การกระท าขางตน สรางความคาดหมายทมมลความจรงใหกบฝายอนๆ วากจการจะรบผดชอบตอภารพผกพนทเกดขน

4

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน เรม

ภาระผกพนในปจจบนเกดจาก เหตการณในอดตทกอใหเกด

ภาระผกพนหรอไม ?

มความเปนไปไดคอนขางแนทจะ สญเสยทรพยากรหรอไม ?

สามารถประมาณมลคาได อยางนาเชอถอหรอไม?

ตองรบรเปนหนสน เปดเผยหนสนทอาจเกดขน ไมตองท าอะไรเลย

มภาระผกพนทอาจเกดขนหรอไม?

ไมนาเปนไปไดใชหรอไม

ใช

ม

ได

ไมม

ไมใช ไมม

ใช

ม

ไมใช

ไมได(ยากยงทจะเกด)

5

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน •เมอกจการรบรเปนหนสน กจการตองเปดเผยขอมลดงตอไปน (ไมจ าเปนตองแสดงขอมลเปรยบเทยบ) 1. จ านวนประมาณการหนสน ณ วนตนงวดและวนสนงวด 2. จ านวนประมาณการหนสนทรบรในระหวางงวด ซงรวมถงจ านวนทเพมขนของประมาณการหนสนทมอย 3. จ านวนทตดออกจากบญชประมาณการหนสนระหวางงวด เชน รายจายทเกดขนและน าไปลดประมาณการหนสน 4. จ านวนประมาณการหนสนทตองกลบบญชในระหวางงวดเนองจากบนทกไวสงเกนไป 5. จ านวนคดลดทเพมขนในระหวางงวดของประมาณการหนสนเนองจากเวลาทผานไป และอตราคดลดทเปลยนแปลงไป

•หากกจการไมรบรเปนหนสน แตตองเปดเผยขอมล ใหเปดเผยขอมลส าหรบประมาณการหนสนแตละประเภทดงตอไปน 1. ค าอธบายโดยสงเขปเกยวกบลกษณะของภาระผกพนและจงหวะเวลาทกจการคาดวาจะสญเสยประโยชนเชงเศรษฐกจ 2. ความไมแนนอนเกยวกบจ านวนหรอจงหวะเวลาของการสญเสยประโยชนเชงเศรษฐกจ กจการตองเปดเผยขอสมมตส าคญเกยวกบเหตการณในอนาคตเมอกจการจ าเปนตองเปดเผยขอมลใหเพยงพอ 3. จ านวนรายจายทคาดวาจะไดรบคน โดยระบจ านวนสนทรพยทกจการรบรส าหรบรายจายทคาดวาจะไดรบคนนน

6

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน •การรบประกนสนคา •ผผลตไดใหการรบประกนสนคาเมอขายสนคาใหกบผ ซอ ภายใตเงอนไขของสญญาขายผผลตจะรบผดชอบสนคาใหอยในสภาพด โดยการซอมหรอเปลยนแทนสนคาทมต าหนภายในเวลา 3 ป นบจากวนทซอ จากประสบการณในอดตของผผลตพบวา มความเปนไปไดคอนขางแน (นาจะเกดขนมากกวาไมนาเกดขน) ทจะมการเรยกรองการรบประกนสนคา •เหตทกอใหเกดภาระผกพน •การขายสนคาซงมการรบประกน •ภาระผกพน •ภาระผกพนในปจจบนคอ ภาระผกพนตามกฎหมายทเกดจากการขายสนคา •สรป •มความเปนไปไดคอนขางแนส าหรบการรบประกนสนคาโดยรวม •ตองรบรประมาณการหนสนดวยจ านวนประมาณการทดทสดของตนทนในการท าใหสนคาอยในสภาพดภายใตการรบประกนสนคาทขายไปกอนวนทในงบดล

ตวอยางท 1

7

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน •ทดนปนเปอนมลพษขณะทกฎหมายสงแวดลอมจะไดรบการบญญตขนอยางแนนอน •กจการอยในอตสาหกรรมน ามนทกอใหเกดมลพษ แตมนโยบายทจะท าการก าจดมลพษเฉพาะเมอมกฎหมายของประเทศทกจการด าเนนการอยก าหนดไว หากกจการด าเนนการอยในประเทศทไมมขอก าหนดทางกฎหมายทระบใหกจการตองท าการก าจดมลพษและการด าเนนงานของกจการไดท าใหทดนในประเทศนนเกดมลพษเปนเวลาหลายป แตวนวนท 31 ธนวาคม (สนงวด) ไดมการรางกฎหมายทก าหนดใหกจการตองท าการก าจดมลพษในทดนและรางกฎหมายนนจะมการบญญตเปนกฎหมายอยางแนนอนภายหลงวนสนปไมนานนก

•เหตทกอใหเกดภาระผกพน •การกอใหเกดมลพษในทดน •ภาระผกพน •ภาระผกพนในปจจบนคอ ภาระผกพนตามกฎหมายสงแวดลอมทมการบญญตขนอยางแนนอน •สรป •มความเปนไปไดคอนขางแน •กจการตองบนทกประมาณการหนสนดวยจ านวนประมาณการทดทสดของตนทนในการก าจดมลพษ

8

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน •ทดนปนเปอนมลพษและภาระผกพนจากการอนมาน •กจการอยในอตสาหกรรมน ามนทกอใหเกดมลพษในประเทศ ซงไมมกฎหมายสงแวดลอม อยางไรกตามกจการไดประกาศนโยบายรกษาสงแวดลอมตอสาธารณชนอยางกวางขวางในการก าจดมลพษทเกดจากการด าเนนงานของกจการ และในอดตทผานมากจการไดปฏบตตามนโยบายทประกาศตอสาธารณชนมาโดยตลอด •เหตทกอใหเกดภาระผกพน •การท าใหทดนปนเปอนมลพษ •ภาระผกพน •ภาระผกพนในปจจบนคอภาระผกพนจากการอนมานทสรางความคาดหวงอยางมมลความจรงใหกบผทถกกระทบวากจการจะท าการก าจดมลพษนน •สรป •มความเปนไปไดคอนขางแน •กจการตองบนทกประมาณการหนสนดวยจ านวนประมาณการทดทสดของตนทนในการก าจดมลพษ

9

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน •ฐานการผลตในทะเล •กจการมฐานการผลตน ามนในทะเล ซงตามสมปทานก าหนดใหกจการตองเคลอนยายฐานการผลตเมอการผลตสนสดลงและตองบรณะพนทะเล กจการประมาณวารอยละ 90 ของตนทนทงสนเกยวของกบการเคลอนยายแทนขดเจาะน ามนและบรณะความเสยหายทเกดขนจากการสรางแทนดงกลาว สวนอกรอยละ 10 เกยวของกบการขดน ามน ณ วนทในงบดล กจการไดสรางแทนขดเจาะน ามนแลว แตยงไมไดเรมขดเจาะน ามน •เหตทกอใหเกดภาระผกพน •การสรางแทนขดเจาะน ามนซงท าใหเกดภาระผกพนตามกฎหมายภายใตเงอนไขในสมปทานทตองเคลอนยายแทนขดเจาะน ามนและบรณะพนทะเล •ภาระผกพน •กจการยงไมมภาระผกพนทจะตองแกไขความเสยหายทเกดจากการขดเจาะน ามน ณ วนทในงบดล •สรป •กจการตองรบรประมาณการหนสนดวยจ านวนประมาณการทดทสดของตนทนจ านวนรอยละ 90 ทจะเกดขนในทสด ซงเปนตนทนเกยวกบการเคลอนยายแทนขดเจาะน ามนและบรณะความเสยหายทเกดจากการสราแทนขดเจาะนน ตนทนดงกลาวตองรวมเปนสวนหนงของตนทนแทนขดเจาะน ามน สวนอกรอยละ 10 ของตนทนทเกดขนจากการขดเจาะน ามนตองรบรเปนหนสนเมอการขดเจาะน ามนเกดขน

10

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน •นโยบายการคนเงน •รานคาปลกมนโยบายทจะคนเงนและรบคนสนคาหากลกคาไมพอใจในสนคา แมวากจการไมมภาระผกพนตามกฎหมายทจะปฏบตดงกลาว แตนโยบายนนเปนทรกนโดยทวไป •เหตทกอใหเกดภาระผกพน •การขายสนคา •ภาระผกพน •ภาระผกพนในปจจบน คอ ภาระผกพนจากการอนมานเนองจากการปฏบตของรานคาสรางความคาดหมายอยางมมลความจรงใหกบลกคาวารานคาจะจายเงนคนเมอไดรบสนคาจากลกคา •สรป •มความเปนไปไดคอนขางแน สวนหนงของสนคาจะตองมการสงคนเพอทจะรบคนเงน •กจการตองรบรประมาณการหนสนดวยจ านวนประมาณการทดทสดของตนทนทจะตองจายคนเงนใหกบลกคา

11

ประมาณการหนสน และหนสนทอาจเกดขน •กจการตดสนใจปดแผนก โดยกอนวนทในงบดลกจการยงไมไดปฏบตการใด ๆ เกยวกบเรองดงกลาว •ณ วนท 12 ธนวาคม คณะกรรมการของกจการตดสนใจทจะปดแผนกหนงของกจการกอนวนทในงบดล (31 ธนวาคม) กจการยงไมไดแจงการตดสนใจใหกบผถกผลกระทบทราบและยงไมไดปฏบตตามการตดสนใจนน •เหตทกอใหเกดภาระผกพน •ไมม •ภาระผกพน •ขอเทจจรงดงกลาวถอวายงไมมเหตการณทกอใหเกดภาระผกพน ดงนนกจการจรงยงไมมภาระผกพน •สรป •กจการไมรบรประมาณการหนสน

12

สนทรพยทอาจเกดขน

สนทรพยทอาจมอยอนเนองมาจากเหตการณในอดต แตการจะทราบวาสนทรพยดงกลาวมอยหรอไมนน ตองไดรบการยนยนจากเหตการณอยางนอยหนงเหตการณในอนาคตซงยงไมมความแนนอนวาจะเกดขนหรอไมเกดขนโดยเหตการณดงกลาวตองไมอยในความควบคมทงหมดของกจการ

กจการตองไมรบรสนทรพยทอาจเกดขน แตตองเปดเผยขอมลเกยวกบสนทรพยทอาจเกดขนนนเมอมความเปนไปไดคอนขางแนทกจการจะไดรบประโยชนเชงเศรษฐกจในอนาคต

เมอกจการมความมนใจมากวารายไดนาจะเกดขนอยางแนนอน สนทรพยทเกยวของกบรายไดนน ไมถอวาเปนสนทรพยทอาจเกดขนแตถอเปนสนทรพยทตองรบร

13

สนทรพยทอาจเกดขน เรม

กจการนาจะไดประโยชน เชงเศรษฐกจอยางแนนอน ?

ตองรบรเปนสนทรพย

เปดเผยสนทรพยทอาจเกดขน

ไมตองท าอะไรเลย

มโอกาสทจะไดรบประโยชนเชง เศรษฐกจแตไมถงระดบนา จะเกดขนอยางแนนอน?

ใช

ไมใช

มโอกาสทจะไดรบประโยชนเชง เศรษฐกจแตมความนาจะเปนไมถง ระดบนาจะเกดขนอยางแนนอน?

ใช

ไมใช

ใช

14

สนทรพยทอาจเกดขน

•กรณทตองเปดเผยขอมล กจการตองใหค าอธบายโดยสงเขปเกยวกบลกษณะของสนทรพยทอาจเกดขน ณ วนทในงบดล กจการตองเปดเผยประมาณการผลกระทบทางการเงน ซงวดมลคาตามขอก าหนดตาง ๆ ของมาตรฐานการบญช •รายจายทงหมดหรอบางสวนทจายไปเพอช าระประมาณการหนสนซงกจการคาดวาจะไดรบคนจากบคคลทสาม กจการไมตองเปดเผยขอมล

15

•ในกรณมภาระผกพนส าหรบจ านวนรายจายทคาดวาจะไดรบคน และกจการนาจะไดรบรายจายนนคนอยางแนนอนภายหลงการจายช าระ กจการตองรบรรายจายทจะไดรบคนเปนสนทรพยแยกตางหากในงบดล และอาจน ารายจายนนมาหกกลบลบกบคาใชจายในงบก าไรขาดทน จ านวนรายจายทคาดวาจะไดรบคนทตองรบรจะตองไมสงกวาหนสนทเกยวของ โดยตองเปดเผยจ านวนรายจายทจะไดรบคนโดยระบจ านวนสนทรพยทกจการรบรส าหรบรายจายทจะไดรบคนนน •ในกรณกจการมภาระผกพนส าหรบจ านวนรายจายทคาดวาจะไดรบคน แตการรบคนนนมความนาจะเปนไมถงระดบทจะเกดขนอยางแนนอน กจการตองไมรบรรายจายทคาดวาจะไดรบคนเปนสนทรพย และตองเปดเผยขอมลเกยวกบรายจายทคาดวาจะไดรบคน

สนทรพยทอาจเกดขน

16

ตวอยางท 2 บรษท นาไร จ ากด ด าเนนกจการเพาะพนธพชเพอจ าหนาย มาตงแตป 2540 และมผลประกอบการดอยางตอเนอง ในป 2552 ไดมบรษท สารพษ จ ากด มาจดสรางโรงงานผลตสารเคมในพนทดานขาง จนกระทงในป 2555 จนถงปจจบนสงผลกระทบตอการเพาะปลกพชท าใหไมสามารถเพาะปลกพชบนพนทกวา 50% หรอผลกระทบ 20 ลานบาทตอป บรษท นาไร จ ากด จงด าเนนการฟองรองตามกฎหมายในป 2556 แตบรษท สารพษ จ ากด ยงมขอโตแยงเกยวกบความเสยหายดงกลาวอยจนกระทงงบการเงนส าหรบปสนสด 31 ธนวาคม 2556 ไดรบการอนมต ทนายความของกจการใหความเหนวามความเปนไปไดคอนขางแนทกจการจะไดรบคาชดเชยจากผลกระทบทเกดขน

สนทรพยทอาจเกดขน

17

สนทรพยทอาจเกดขน

1.ทนายความของกจการใหความเหนวามความเปนไปไดอยางแนนอนทกจการจะไดรบคาชดเชยจากผลกระทบทเกดขน

2.ทนายความของกจการใหความเหนวามความเปนไปไดคอนขางแนทกจการจะไดรบคาชดเชยจากผลกระทบทเกดขน

3.ทนายความของกจการใหความเหนวามความเปนไปไดบางทกจการจะไดรบคาชดเชยจากผลกระทบทเกดขน

ตองรบรเปนสนทรพย 20 ลานบาท

เปดเผยสนทรพยทอาจเกดขน

ไมตองท าอะไร

18

Question?

Based on TAS37