Athanasius Kircher - Turris Babel

Embed Size (px)

Citation preview

X

\

I

l

Digitized by the Internet Archivein

2012

I

http://www.archive.org/details/turrisbabelsiveaOOkirc

te

==

Athanasii Kircherie

Soc. Jesu

TURRIS BABEL,S I

VE

ARCHONTOLOGIAQ.UA

PrimoPrifcorum pol diluvium hominum vita mores rerumque geBarum magnitudo,?

Sec un doTurris fabrica civitatumque exjrulio confujo linguarum,,

&

inde

gentium tranfmigrationishifloria,

s

cum principalium

inde enatorum idiomatutn

muhiplici eruditone defcnbuntur

&

explicantur.

LEOPOLDI PRIMItJMecwnatis.

AufpiciisAuguftiffimi&SapientiffimiC^SARis

AMSTEL0DAM1,ExOfficina

JANSSONIO-WAESBERGI AN A.CumVriVilegiis.

Anno

cb bc LXXIX.

JOANNES PAULUS OLIVAPR^EPOSITUS GENERALISSOSio

C

IET AT

IS

JES Ua P.

Vm opus, quod infcribiturKirchero,

Turris Babel

Athanacompofitumy

nojlra Societatis Sacerdote

aliquot ejufdem Societatis Theologi recognoverinted pojfe probaverntiis,

&- iny

lucem

adquospertinet, videbitur.

potejlatemfacimus c

fi ita T>atum R^mde io Februarii, 1672.,

ut typis mandetur

JOANNES PAULUS OLIVA.Imprimatur,

(L. S.)

FR.

HYACINTHUS

,

Libeil. Sacr. Palat. Apoftol.

MagifL

SACRATISSIMO

LeopoldoImperatori femper Augufto,

I

Justo, Pio, Felici,Boemia^, Hungari^

Rom. REGL,

TER MAXIMO.ATHANASIUS KIRCHERUSperennem felicitatevi precatur.Oft luhiofam univerfalis diluvii , atque | Arca J\(omicte cataftrophen poft tragicum generis humani excidium poft orbis terrarum , pereuntiumque rerum omnium>k

5

triftiffimam faciem

:

modo novum:

pofte-

rioris fasculiftatum, fcenaeque infolentis

paraftafin in

quam

?

theatrum produco Turrim'Babel Turrim,'m primevo orbis tyranno , Chami Chufiqac filio:

J^rnibrod in

campo Sennaar totius humani generis coetu ibidem adhuc commorante exftrutam Turrim velex5

hoc capite perenni faeculorum decurfu celebrem , ne dicam infamem quod temerarius humanae impietatis aufus fabricam vel ad ultima coelorum confinia exaltandam, fluita prasfumptione attentaverit. Fabricam dico quas realcefe majeftatis divine dum adculmen rebus huma, ,

nis indebitum arrogantis fefe erigerei fulmine coeleftis

vindi6tg deturbata faftum depofuitvince poteftatis,

:

&uti fupremum di-

dominium veritatemque metuendi ubique Numinis luculento fubverfionis fu& documento*3

con-

Dedicatio.contentataeft;

ita

xemplo omnem:

quoque evidenti lapfus fui graviffimi epoli f retro fecuturam humani generis

#tatem edocuit, docereque debuiffet, 3\(on effe confilmm contro, T>ominum fed omnes animi arrogantis machinas, fubftrutionefque ambitionis 9 quantumvis immanes iinfanas effe, eodemque fecum fato peritunanes tamen,

&

ras.

Quodnam enim

poterat vanitatis imbecillitatifque

mundanae luculentius (tatui exemplum pofteritati ob oculos, ad comprimendos infahi tumoris impetus ad evertendas faftuofas

hominum,

cogitationes

,

qum faftus>

a-

deo infolens &c ingens tam levi Dei digito fuppreffus, qum moles tam vafta tam cit facileque devaftata Ininaufpicatumque ftolidiffimae arrogntiae exemplum hc ego in fcenam produco; atque utinam illud ita univerfis poffem ftatuere ob oculos ut videant, qum tragica femper in hoc ambitionis theatro fcenam claudat cataftrophe perfpiciantque , non aliam po(Te exfpetari coronidem operis quod molitur impietas,qum cumulum tumulumque y qui autoremnefariorum moliminum edem fecum ruin confepeliat. Id quod neminem oculata mentis latere poffe crediderim, qui,quod hc oculis fubjicereconatus fum,apprime confiderrit,quantam2^)>/w//ci ifti infante mentis pne varicatores ab ulteriori coepti moliminis profecutione coelits defiftere coati , linguarum videlicet admirabili confufione inter fefe divifi diffipatifelix illud>

populorumque infauftiffimi conditores , ac furculi per totum terrarum orbem propagati, quantam, inquam, haec fparfa quaquaverfum lemina infelicitatis, toti humanae pofteritati meffem calamitatum diffeminrint. 3\(embrod cnim ambitionis oeftro in tanta mortalium multitudine percitus , ad haec giquey

tranfmigrationis gentium

&

ganteo corporis habitu formidabilis , cum virium , tum potentine fux grandicate confifus , veftigio avita? religicnis cultu repudiato 3 paternis Jsfoemi pofterioris mundi primi monarchi Deo conftituti, praeceptis rece-

dens , degener

& refratarius,

,

dum divince apotheofeos>

titulum impiiffimo faftu attentatdivinis humanifque juribus

fpretis conculcatifquefcele-

primus orbem ab hac

rum

Dedicati

o.

rum illuvie non longo abhinc diluvio repurgatum abominanda tyrannidis, idololatriac, atque innumerarum inde profluentium deteftandarum peftium labe contaminavit. Quam impietatem intuitus , nec non intimo cordis dolore perculfus ille humani generis reftitutor 3^oe mox nutu divino feparatis ab impia Chami ftirpe filiis Sem Sey

f

viam retam, quam ^^^corruperat divini cults propagatione redimere quibufeunquepotuitmodis non deftitit. Ut vel inde doceamur, nullum ad imperiorum regnorumque flatus evertendos impietate violentiorem effe arietem ; nullum ad eofdemconfervandosaghetto ^,

fulciendofque pietate Se religione robuftius dari praefldium. Quocirca utriufque primevi hujus imperii imaginem , ceu prototypon quoddam reliquorum , hifee quibufeunque me confcripti voluminis lineamentis exhibendam duxi ut reges terrai , mundique dominatores, quid feeptra purpuramque deceat , quid dedeceat quid quid denique rationi rete confonum , quid diffonum ad divini moderatoris normam compoftum atque conforme , quid difforme s veluti in fpeculo quodam attento mentis examine contemplentur. Quod quidem non alteri meliori jure , qum tibi Sacratissime Cjesar, qui in republ. Christiana puppim clavumque tenes , dicatum ad facros majeftatis pedes eb , quo poflum, fubmi fiffimas voluntatis obfequio venerabundus depono. Fa55

5

tieris,

Augustissime Imperatore pr tua in omnes pietate, clementiaque, laborum meorum frutus exiguos,tanquam infimafldio requiefeitfervituti

tu# additiffimos

fatellites

ad

pedes tuos requiefeere

Tax

&,

5

fub cujus ingentis Umbrie pr#Felicita*

univerfbrum

,

in cujus

auguftifllmi capitis fpecula indefeffi vigilant excubitores Con/iliumtuas oculi

&

Indujriaaquilini

qui duo perfpicacifTimae mentis

vere

nunquam

vel

minimum

remifsfedat-

contentionedeflehmtaciem tentis in omnem partem ftudiisfolio

Solts eterni radiis

pr

Deo

&

;

populo affidu

occupantur. In cujus inconcufl animi incomparabilis

regiam

fibi

fedem fixerunt paterna

hereditatis pars

maxima Tietas & fujlitia : cujus demum, quod rarifTimumdicebat

DedicatiTacici.

o.

dicebatTjfir/ttf

,

mens tanta? molis non folum capax, fed

major , commiflfam fibi imperii adminiftrationem, qum exate prudenterque ad fremici hujus Archetypi amuquanta cum fide , 8c fapientia navim liane inter tot fluhis tempeftatefque direxerit ? novit oradmiratur. Quem enim vel denfiffimis ferarum labis tibulis, vel intimis montium inacceflorum clauftris innutritum latere nunc poffunt vel virtus tua vel nefaria aliorum confilia, periculaque nulli unquam xvo audita, quibus caput tuum facrofantum atque una in te totius Aufirn

conformrit

,

&

jlracx

domus vita per fummum nefas fuii attentata Quis>

mariumque intervallis effe poterit abfciffus , quo fama non pervenerit nominis tui , pietatifque aura fuaviffima Quis mundi angulus ade ab omni humanitate alienus , que gens ade inculta, quae ad machinationum teterrimarum monftra non exhorruerit, quibus tua, imnoftra, bonorumque omnium,locus adeo ab orbe noftro terrarum

quorum tu vita falufque es incolumitas periclitabatur? O temporum morumque infamiam O faeculi noftri co,!

inquinatiffimibis exulcerati

fermentum tartareumcarcinomata,

!

O putidiffima or,

,

mundi;

fatifeentis portenta,

peftes

humani generis viperas infernales deteftabiles inquam , imperii Catilinas qui flve c vel potius noftram in te reclinantem in-

columitatem firmare omni nifu allaborabant.funt

Adeo vana

omnia contra praspotentis T>ei confilium, tum infana

tumentis furentifque animi praefumptione,tum clandeftinis infidiarum cuniculis inftruta machinamenta. Dico hxc non ad tuarum obletationem aurium , ( odifti enim hoc genus illecebrarum) fed , quanto prius horrore ad tot fcelerum monftra omnium obrigefcebant animi; tam nunc dulce piumque eft horum meminiffe ad folatium animorum noftrorum ad aufpicia fereniorum temporum ; ad fpem falutis public^ uberiorem , in quam nos erigit tot coeleftium beneficiorum grata memoria, nulla unquam faeculorum oblivione delenda. Exinde poft tot triftes reipubi. Chriftianae nebulas, poft extintas furiarum execrabilium faces, laetiora demum omina, nec inani id quidem>

augurio, capimus profperitatis. Ad quantum enim orbis Chriftiani bonum divina te providentiadeftinrit,utique

haud vanif

praefagii oftento id

mundo in natali tuo innuifotiofi.

videbaturrfiquidem non deerant complures haud

aufpicesquidecoelocaperentomen non obfcurum feli** citatisy

Dedicaticitatis5

o.Feliciani aufpicatif-

eoque

te die,videlicet v.

idus^wj.nonfruftra mun-

do datum augurarentur, quofima agebatur memoria.tur,qui infclicirati

SS. aprimi

&

Eum dico orbi editum gratulaban-

temporumfperatam jam dudum felicitatem reftitueretjSc rurfum Primi, quod jam diu auditum non fuerat, femper tamen ingentis fpei argumentum in Cacfareorum nominum album inferret. Qu$ tam tata orts tui auguftiffimi profcenia , non difparis demum fortuna comprobavit eventus , quando Leopoldi I. nomine infignitus inauguratufque Imperator, quodmyfterio non caret o,

&

,

mnium (fermarne Caefarum Regumque quinquagcfimus,fub initiali nominis tui litera L Faftos Auguftorum decorafti,utmero quodam epilogifmo facrum Imperatorum jubitaum nonfolm compleres,fed&aliudmajorifelicitatis aufpicioordireris.

Quam in fpem fidemq; erexerant jam pridem orindo-

bem Chriftianum auo-uftiffimae dotes tu#> vivaciffimae

lisfummaalacritas; acerrima ingenii vis; tata mentis ferenitas in vultu efflorefcensjmagnarum cogitationumcapax judicium; in flore aetatis veneranda prudentia; in Principe ju-

vene fenile petus

;

in vere vitaetantaque fortuna indulgen-

za

,

morum ad omnes modeftias regulas caftigatiffimorumomniumque paternarum virtutumin adolefcente:

decentia;

ne laudum tuarum catalogum ad aurium facrarum moleftiffima potius faftidia , quam delitias hic congeram, brevi dicam compendio fummae dignitati fumma decora tam fublimi imperio fublimiorem animi tui magnitudinem tefolum Atlantemdeftinaffe, utlnonimperium tibi, fed tu imperio coronam conferre videreris. His itaque virtutum praefidiis,ducibufque,quae veluti fulgentiffima totidem fider tibi ad excelfum imperialis folii thronum praelucere videbantur, ad tantas reipubl. gubernacula admotus,maturitas;

&

&

antefinui

omnia

fapientiffimi patris tui

,

Sapientissime CLesar,oculis obver-

relitta tibi Politicai Chriftianc

documenta intimo cordis,

imprimere

,

&

nunquam non mentis

fantia ftudios excolere coepifti

exat circumfpiciendo

non impia illa fallacis

Politico dogmata,fed fecuriffima ve-

raque prsefidia;quibus veluti firmamentis folidentur regna, mundique principatus quibus tanquam bafibus tut innitantur diademata, Regumque folia;quibus demum cardinibus rerumpublicarum ftatus,imperiorum fecuritas/alufque:

fub-

Dedicati&,

o.

fubditorum circumvolvantur. Quas quidem firmamenta, uti divinam illam Tjthagorce Tetratyn,, id cd^Tietatem^fuSapentiini , cum annexo virtutum oJlitiam, Fortitudinem mnium orbis moderatori neceflariarum, comitatu, proxim refpiciunt ; ita quoque unic tibi ad fulciendam regnorum tuorum incolumitatem casteris exempli facem preferendo, fervanda ftabiliendaque cenfuifti. Quse enim tua in virtutum iftiufmodi , prasfertim Pietatis cultu affi-

duo indefefla fint ftudia fera? pofteritati commendabunt infignia,quce nullibi non exflant horum opera monumentque per omnes Hwigarite, lobemice, Aulirla, hasreditariarumque provinciarum angulos ingentibus meritorum titulis ad omnem asternitatis memoriam indelebili charate,

5

re exarata. Sed angufta funt haec

tam

auguftae pietati, quae

nequaquam hifce limitibus circumfcribi f paffa vel ad ipfos territorii Romani fines f extendit; ubi avitg pietatis infgnemonumentumj temporum vetuftate poen collapfum, ecclefiam montemque Deiparas ac divo Eujlacbio facrum majeftatis tuae zelus propriis fumptibus inftaura,

tum/ubfidiifqueuberrimis inftrutum,perpetuae gentium illarum devotioni denu confecravit. Loquentur ifta de te fi homines tacuerint, reftitutae decori fuo ecclefia^eo clefiis arae , aris lampades aeterno Auftriace; pietatis igne collucentes, teftabuntur fervorem iftum, C^sar Piissime, anathematum, piturarum , variorumque ornamentorum fplendor coloffi virtutum tantafaxa denique ipfa rum muti interpretes atque praecones omni tefte majores. Quid porro dicam de incredibili,qua polles^artium fcientiarumque divinarumpariter atque humanarumcognitione qui ut ad coronas pertingeres,ad kureas tibi viam ftravifti noras enim qum fcitiffim iftiufmodi effatum , Qui,;

&

?

:

in

magno imper io

fapienti^ munerefungitur;

3

minimum fapere,

nifi fa-

piat fuper omnes

ut proinde,

condere videarisgabiles,

quot verba fundis tot leges non minus Themidis diramine irrefra,

opere exemplo proprio inconcuffas comprobatafque. Jataerant jampridem te folidatan-

qum

&

tarum eruditionum fapientiaeque fundamenta

;

quanalio

do adolefcentiam tuamne,

frequenti

hiftoriarum legio-

ftudiofaque rerum prasteritarum indagine2

non

fan

,

EDICATIO.rerumpublicarum archivis 3 penetratifque regnorum arcanis, imperii habenas moderaturus , quid imitandum quid fufan fine erudire voluifti5

nifi ut introfpetis

,

horum exemplo memoriaque pervideres atque ade variis humanarum fortium cafibus caufifque tam ridentis, qum fvientis fortunae attente ponderatisigiendum,:

ex preclare utiliterque veterum geftis qufacris, quprofanis, adperfimilium exercitationem facinorum caperes documenta. Qum multa hc mihi fupereffent dicenda de admirandis animi dotibus atque prasfidiis , quorum adminiculo ad orbiscautior inftrutiorque evadens,

molem fine defatigatione fiiftentandam corroboraneutut dixero quamplurima,

fed

tamen fupererunt potis venerabunda admiratione fufpicienda, premendaque flentio qum ut ego virtutum fua fat luce patentium amplitudinem jejunas orationis anguftiis comprehendere me polle confidam. Tacebo hc infignem veluti abipfomet tibi ^Mercurio infufam eloquenti^ ubertatem conceffam ab dpolline Mathematices universe atque Harmonicx abfolutiffimam, cum Ethicae animorumplura;;

,

moderatricis difciplinaconjuntam 3 facultatem; omnemque totius fapienti^ apparatum, quo petus tuum, Magne

CESar

3

Tal/ade ipfa fufficienter

verfus fufpicit atque veneratur. hc mihi videtur illud incredibile literarum patrocinium

obarmauum orbis uniNon tamen tacendum

amorque benigniffimus, quo mufas omnes complexus intimis vifceribus, hoc etiam addidifti non ita pridem, tam in laudes tuas magnificum qum in publici boni cumulum, munus fingulare; quod, qui nihil ade Caefareo mu,

neri neceffarium effe,

qum peregrinarum linguarum ftu5

dium peritiamque

noras qua uti tu mirific inftrutus, in alios ingentis animi tui divitias transfufurus ita in Viennenjt tua metropoli orientalium idiomatum athenaeum raro exemplo &: indubio Dei inftinhi fundaverisj

&

ut vel

imperium occidentali reciproco linguarum commercio > magno utique reip. Chriftianas emolumento cum auguftiffimi nominis tui gloria im. mortali, junhim confoederares. Sed nolo temerarius injuriofus inoperum tantorum magnitudinem , quacoCic

orientale

,

,

&

mnem

Dedicultra extendere; ubi tutius:

atio.

mnemdicentis amplitudinem excedit,imparemcalamumconvenientiufque efttantorum meritorum fplendorem potius conniventibus oculis cura orbe univerfoadmirari,necontemplator majeftatis oppnmatur gloria praefertim cum nec majeftatis tuasmodeftia id ferat, in animi dignitatifque ingentis magnitudine demiffiffime, in tanta animi demiflione TerMaxime Cjesak &c folummcdo illainftituti mei fit ratio, utoftendamtetalemtantumqueCaefarem, unum hujus ope-

&

:

tutoremlegendum cui hoc aliaque omnia devotiffmx fervitutis me$ pignora non uno ex capite debeantur cm tu flusfisilleaequiffimus rerum arbitcr, qui partum hunc novum rerum primcevis poft diluvium Regibus ./Egypti geftarum varietate,raritatequeinfolitumris;

,

:

,

admirabilis fapientias trutin judicareiis

,

vindicareque pof,

adverfus obtretatorum cavillationes potentiae mas autoritate tutum illius novitati prasfidium conferendo.fortafTis>

nonnemo quod te Caefarem curis mundi gravioribus intentum mea interpellare fcriptioneAccufabit

non

Vererer utique > nifi celfiffimus idem humaniffimus ex augufto majeftatis folio perfonx meae humilitatem, ut interpellareris , gratiofe invitffes, dubifirn veritus.

&

tantem animfles cuntantemfollicitffes. Hincfadlum eft, ut opus hoc Sac. CxL Majeftatis oculis etfi indignum ex f anguftum , auguftum tamen vel hoc titulo , dignumque fit vifum, quia Auguftus id juffit, munificentiaque plufquam regia promotum in lucem publicam evo?

&

cavit.

Unde Munificentissime Cesar, omnemfive

five

laudem,

veniam in

fola obfequii gloria collocan-

do, quod mihi dedifti , tibi reddo, opus hoc non tam meum qum tuum , quia totum me tuum quantus quantus fum agnofco meum id quidem quod fubfidiis:

,

tuislongemunificentiffimis id meumfecifti. Vale orbis Chriftianifulcimentum , idea Casfarum, humani generis delicium. Hsecdabam^w^ Anno 1676. die 9 fumi, Trimo Feliciano M. facro , qui uti Majeftati Tua3

&

&

M

Cxlzvcxfecutur^

exticit genethliacusfelicitatis tu^e,

,

ita

quoque

fit

prasfagum

totiusque reip. Chriftiane fau-

ftum fortunatumque pradudium.

**

3

IN-

1 5

INDEX CAPITUM OPERIS.Trafatio ad LeBorem.Fol.fpatio geflis.3

De Rebus

poli:

B E R I. Diluvium centum triginta annorum

L

I

CAPUTin rebus

4ibid.

I.

mediate pofl diluvium uteban-

E

exituca,

No filiorumque

ex aribid.

tur.

i.De

vita mortalium prim^Vorum in

Qtbus

No filiique

cum

fiubmontana montis Ararat regione multi* annis peratla.

uxoribus in montibus Je occupaVerint.ibid.

nex

V

I.

5)* temporeOriente in

tranjmigrationis

III.

De defcenfu No cummerosain

familia nuinfub-

terram Sennaar ,

monte peratla

Diluvio peratla

ad 132 an-

montanam regionis planitiem. 6

num

,

qui eft ortus Phaleg.

14

Noemi ^m^7/0.f,Sem,Cham Japheth ja m confi itutos princi>y

Epilogi smusEx quofieriesgenerationum filiorum ibid. No colligi potfi.VII.Defcriptio terra

pes populorum, exhortatio. ibid.

IV.

3)e multiplicatione h umani generi*

Sennaar qiiam ex17 Turris19quifub Mofiaica

a Diluvio ujque ad Tmvisficai ionem.

^edi-

Oriente advena repererunt deliciis

8

affiuentem.

V.

3)e prima tranfimigratione filiorum

Vili. Quo tempore

Nembrod

Nopos.

ex monte Ararat

in pla-

arcbiteSlus natus Jt

excipit hanc Civi-

tatis

Turrite

omnibus feculis memorabilis fa-

brica

y

quamfequitur v'indicante f

DEO OPT. Max. de indomita

filiorum

hominum fuperbia & contumacia y linguarum confufo y &* gentiumtranfmigrationisexordium : qua cunei a Mofes Genefcoscap.ali axi.etjiy

qum brevifim

,

qum3

di/linci ijlima

tamen

y

&* ex-

rerum

qua? in hoc arduo negotio

temporumfucceffu acciderunt,

enarrat ione compie xus per quinque circumflantias pulchr fan expofuit;

quarumy

Prima ejlqui

3

quinamin

vide/icet

primevi7

ifli

zSMorta'

lium fuerint

& quidnamday

tum tempori*

mundo vixerintad infante

quid egerint y

eos

ad tranfnigrationem

or diendam per mover it

Secun-

qui* finis in eorum tr anfnigr atione

molis

Turrim

erigendam impu/erit

Tertia

>

ad quodnam?

altitudini*

fpatium ex

Quarta quemfinemfcopumque in tanta molis adifido fbi prafixum habuerint Quinta deex Divini 5VV nique y quomodo ab opere temerario aufu inceptoeorum confilo Turris/e extender e debebaty y

minis di fp li centi'a

y

c exituCip.I.

No

5

jliorumque ex arca.1

I

aequ mentis trutin~pri

exiftebant

,

ex limofx materia utiquevena: adnecel-

non fiebat, citis tempeftivifque re videtur , Filios No poft egreflum aperirentur , campique aifluxu hurniex arca peradoque DEO de acceptis di agriculturac idonei aptique reddebeneflciis , fcrificio acceptoque de rentur certe Nomm meliorem, commultiplicatione generis Immani per modioremque , pr fmma ejus circa ix arca verba ( Crefcite