ACT TO MOVE…het belang van activatie

Chronische pijn verandert je hele leven

Zorgt voor verminderde activiteit & vermindering van zinvolle dag invulling

Patiënten doorlopen vele onderzoeken zonder gewenst resultaat of zonder voldoende

geïnformeerd te worden over mogelijke alternatieven.

Patiënten worden vaak van het kastje naar de muur gestuurd

Patiënten hebben vaak verschillende therapieën gevolgd zonder verbetering van de

pijnklachten

“Het doet me pijn niet te zijn, wie ik moet zijn, wie ik wil zijn”

1. INLEIDING

Pijnvermindering is geen primair behandeldoel meer.

Voor elke patiënt wordt een individueel behandelplan opgesteld. Dit behandelplan bevat

volgende aspecten:

Mentaliteitsverandering

Activering

Pacing

Zoektocht naar ‘kant-en-klare oplossing voor de pijn’ loslaten

Empowerment - Positieve bekrachtiging

Arbeidsreïntegratie- of heroriëntatie

2. DOELSTELLINGEN THERAPIE

3. MULTI- INTERDISCIPLINAIRE WERKING

Anesthesist- algoloog en revalidatiearts

Pijnverpleegkundigen

(neuro-)Psycholoog

Kinesitherapeut: gegradeerd programma uitwerken volgens voorschrift

Ergotherapeut: inventarisatie van mogelijkheden en beperkingen op vlak van werken/ wonen/

vrije- tijd en sociale situatie, assessment, educatie, advisering van hulpmiddelen/ aanpassingen naar

de thuis- of werksituatie toe, enz.

Sociale dienst

4. ALGEMENE METHODIEK REVALIDATIE

Educatie (vragenlijsten: DRI, CSI, Tampa)

Leren minderen

Leren luisteren naar lichaam

Aanpassingen- en/ of hulpmiddelen aanreiken

Activeren:

• Graded activity

• Pacing

• Graded exposure

Aanleren van ademhalings- en relaxatietechnieken

Doorverwijzing

GRADED ACTIVITY

Het is een cognitief- gedragsmatige therapie die een stapsgewijze en begeleide heropname van

dagelijkse activiteiten voorop stelt, afgestemd op de mogelijkheden van de patiënt, gericht op

participatie en re-integratie in de maatschappij.

5. DEFINITIE

6. GRADED ACTIVITY, voor welke doelgroep

Patiënten met een verminderd activiteitenniveau ;

Patiënten met een verminderde bewegingskwaliteit in gewrichten of ledematen ;

Patiënten die discrepantie vertonen in wat zij aangeven, en wat testresultaten op basis van

lichamelijk onderzoek aangeven ;

Patiënten met a-specifieke klachten ;

Patiënten met recidiverende lage rugklachten ;

Patiënten die niet over het vermogen beschikken met hun klachten om te gaan, die de

controle verloren zijn, en daardoor weinig zelfvertrouwen hebben ;

Patiënten met disfunctionele opvattingen over pijn en bewegen.

PIJNCONTINGENT TIJDSCONTINGENT

7. GRADED ACTIVITY METHODIEK

voorbeeld

8. GRADUELE OPNAME VAN ACTIVITEITEN OP MAAT VD PATIËNT

9. PRAKTISCHE UITWERKING APRA REVALIATIE

Inhoud therapie: aerobe training, spiegeltherapie,…

Bepalen doelstellingen: therapie en thuisprogramma

Schema uitwerken om de bepaalde fysieke oefening of activiteit op te bouwen

Bepalen startniveau en uitbreidings schema

Evaluatie

Duur therapie: max 48 sessies verspreid over 5 à 6 maanden, evaluatie na 2 maanden

Frequentie: 2x/week

10. CASUS

Man 38j, getrouwd, 2 kinderen

Diagnose: FBSS met chronische Lumbo- ischias re indeukings# L1,L2; musculofacettaire

cervico-brachialgie re tgv discushernia C5-C6.

Werkloos, werkte voordien als zelfstandig electrieker

Patiënt is zeer prestatiegericht, professionele ambities

Reeds rugschool gevolgd in het verleden

pijntoename bij lang zitten, staan, >1u wandelen

Doelen:

1. Zijn echtgenote opnieuw ten volle mee kunnen helpen in het huishouden

2. Zelfstandigheid verhogen in dagelijkse zelfzorg

3. Tuin kunnen onderhouden

4. Sociale contacten in de hondenschool hernemen

5. Werk hervatten

6. Sportactiviteiten uitbreiden (wandelen, fietsen)

7. Meer actief kunnen spelen met zijn kinderen

Welk behandeltraject zou je voorstellen?

10. CASUS

psycho-educatie bij neuropsychologe bij start

sociale dienst i.f.v. werkheroriëntering (in 2de fase)

Revalidatie (Ergotherapie/kinesitherapie)

1. Intake: DRI- Tampa- neurocom – CSI – BTE – COPM – pijn- en slaapeducatie.

2. 1ste fase:

kine: Start matoefeningen (stabilisatie oefeningen), begeleid+ aerobe training.

Opbouw volgens graded activity principe+ houdingsadvies, proprioceptie

Ergo: terug gezien i.f.v. ergonomielessen, time- en activiteitenmanagement 3x

(activiteitendagboek ingevuld, advies rond hulpmiddelen voor zelfzorg en

aanpassingen in de thuis en vrijetijdssituatie om energie te doseren.

3. Evaluatie

4. 2de fase: Opstarten Tergumed, progressief oefeningen opbouwen, ergonomielessen

5. Eindevaluatie

Resultaten: DRI 60%-56%, Tampa bewegingsangst- bewegingsangst vrijwel afwezig, Vas: 8/10 -

5/10, neurocom: positieve evolutie.

Patiënt voelt verbetering, kan meer activiteiten zonder pijn uitvoeren, kan terug meehelpen in

huishouden/ zorg voor kinderen/zelfzorg, gaat bewuster om met activiteiten overdag

10. CASUS

TRAIN THE BRAIN TO TREAT THE PAIN

• J. Bart Staal, PT, PhD; Hynek Hlobil, MD; Jos W.R. Twisk, PhD; Tjabe Smid, PhD; Albère J.A. Köke, PT, MSc;

and Willem van Mechelen, MD, PhD, Graded Activity for Low Back Pain in Occupational Health Care, Annals of

Internal Medicine, 2004;140:77-84

• Van der Steen et al., Graded exposure en graded activity, een verschil? Issue 2002;2:8-9

• Hout ven den JHC, Vlaeyen JWS, Houben RMA et al. The effects of falure feedback and pain related fear on pain

report. Pain tolerance, and pain avoidance in chronic low back pain patiënts. Pain 2001;92:247-257

• Luciana G Mcedo, Jane Latimer, Chris G Maher et al., Motor control or graded activity exercises for chronisc low

back pain? A randomised controlled trial, BMC Musculoskeletal Disorders 2008, 9:65

• Bart Morlion, Kolet janssen, wanneer de pijn blijft, kwaliteitsvol leven ondanks Chronische pijn, Acco 2012

• Jo Nijs; C. Paul van Wilgen, Als pijn chronisch wordt: Revalidatie van patiënten met chronische pijn, 2009, pg88-

134.

• Ingalill Lindström, RPT; Carl Öhlund, MD; Claes, Eek, BSc; Leif Wallin, MD PhD; Lars- Erik Peterson, Bsc; Alf

Nachemson, MD, PhD. Mobility, strength, and fitness after a graded activity program for patients wirh subacute

low back pain. Spine, 1992, volume17, nr.6, pg 641-652.

• Ingalill Lindström; Carl öhlund; Claes Eek; Leif Wallin; Lars- Erik Peterson; Wilbert E Fordyce; Alf L Nachemson.

The effect of graded activity on patients with subacute low back pain: A randomized prospective clinical study with

an operant-conditioning behavorial approach. Physical Therapy, volume 72, nr. 4, april 1992, pg. 279-290.

• Linnenkamp, M.; Klock, E. Eindexamenopdracht A-specifieke rugklachten: Graded Activity versus Graded

Exposure. 2006, 6 mei.