16
Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT 1 B. KABLO DÖŞEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında kullanılan iletkenlerin çok çok büyük çoğunluğu borular içinde korunur. Geçmişte çelik saçtan kıvrılmış yarıklı borular olan peşel ve üzeri kurşunlanmış ince saçtan yapılmış borular olan bergman borular kullanılmıştır. Günümüzde plastik ve çelik borular kullanılmaktadır. a. Tesisat boru çeşitleri ve ek parçaları Plastik borular: Plastik borular PVC veya polietilenden imal edilirler. PVC kendi kendine sönen bir malzeme olmasına karşılık polietilen kendi kendine sönmeyen malzemedir. Ancak polietilene ilave edilen katkı maddeleriyle kendi kendine sönme özelliği kazandırılır. Plastik borular düz veya fleksibil tipleri vardır. Fleksibil tiplerin spiral biçimde olduğu gibi, yumuşak esnek tipleri de vardır; bunlar kangal borular olarak isimlendirilir. Fleksibil borular ek parçası gerektirmediğinden, işçiliği azalttığından ve ek bulunmadığından beton dökümü sırasında içine harç girme ihtimalini azatlığından beton içi kullanıma çok uygundur. Ayrıca yumuşak esnek kangal borular üzerlerine basılması halinde kolay ezilmezler ki, bu büyük bir avantajdır. Tünel kalıpla yapılan inşaatlarda çok kullanılan kendi kendine sönmeyen kangal polietilen borular beton içinde kullanılması bir sorun değildir; ancak diğer yerlerde kullanılmaması tavsiye edilir.Düz borular 3 m boyundadır. Spiral ve kangal borular çapa bağlı olarak 25 m ve daha uzun boylardadır. Halojensiz tipleri de üretilmektedir, iç tesisatta bu tipleri tavsiye edilir. İç tesisat için dış çapları 16 mm, 20 mm, 25 mm, 32 mm, 40 mm, 50 mm, 63 mm, 100 mm dır. Et kalınlığı ise çaplarına ve borunun hafif -orta-ağır olmasına bağlıdır, ancak en az 1,5 mm olmalıdır.

B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

1

B. KABLO DÖŞEME MALZEMELERİ

1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında kullanılan iletkenlerin çok çok büyük çoğunluğu borular içinde korunur. Geçmişte çelik saçtan kıvrılmış yarıklı borular olan peşel ve üzeri kurşunlanmış ince saçtan yapılmış borular olan bergman borular kullanılmıştır. Günümüzde plastik ve çelik borular kullanılmaktadır. a. Tesisat boru çeşitleri ve ek parçaları

Plastik borular: Plastik borular PVC veya polietilenden imal edilirler. PVC kendi kendine sönen bir malzeme olmasına karşılık polietilen kendi kendine sönmeyen malzemedir. Ancak polietilene ilave edilen katkı maddeleriyle kendi kendine sönme özelliği kazandırılır. Plastik borular düz veya fleksibil tipleri vardır.

Fleksibil tiplerin spiral biçimde olduğu gibi, yumuşak esnek tipleri de vardır; bunlar kangal borular olarak isimlendirilir. Fleksibil borular ek parçası gerektirmediğinden, işçiliği azalttığından ve ek bulunmadığından beton dökümü sırasında içine harç girme ihtimalini azatlığından beton içi kullanıma çok uygundur. Ayrıca yumuşak esnek kangal borular üzerlerine basılması halinde kolay ezilmezler ki, bu büyük bir avantajdır. Tünel kalıpla yapılan inşaatlarda çok kullanılan kendi kendine sönmeyen kangal polietilen borular beton içinde kullanılması bir sorun değildir; ancak diğer yerlerde kullanılmaması tavsiye edilir.Düz borular 3 m boyundadır. Spiral ve kangal borular çapa bağlı olarak 25 m ve daha uzun boylardadır. Halojensiz tipleri de üretilmektedir, iç tesisatta bu tipleri tavsiye edilir. İç tesisat için dış çapları 16 mm, 20 mm, 25 mm, 32 mm, 40 mm, 50 mm, 63 mm, 100 mm dır. Et kalınlığı ise çaplarına ve borunun hafif-orta-ağır olmasına bağlıdır, ancak en az 1,5 mm olmalıdır.

Page 2: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

2

Çelik borular: Amerika, İngiltere ve bu ülkeleri izleyen bazı ülkeler iç tesisatta çelik boru kullanmaktadır. Türkiye ve birçok Avrupa ülkesinde çelik borular ex-proof tesisatlarda ve araç çarpması gibi mekanik darbe ihtimali olan yerlerde kullanılırlar. Çelik borular içi dışı siyah emaye ve galvanizli olmak üzere iki tiptir. Düz ve fleksibil spiral tipleri vardır. Spiral çelik borular kısa mesafeli ara bağlantılarda kullanılırlar.

Ağır tiplerin ağızları diş açılıdır, hafifler ise plastik borularda olduğu gibi geçme tiptedir.

Çelik borulu bir tesisatta boru sistemi başından sonuna kadar elektriksel anlamda sürekli iletken olmalıdır. Boru, buat, kasa, muf ve dirsek gibi aksesuarın tamamı kesinlikle çelik olmalıdır; bunlar asla yalıtkan malzemeden olmamalıdır. Borular başında ve sonunda mutlaka topraklanmalıdır. Aksi halde bir kaçak halinde ölümcül kazalar olabilir.

Ex-proof ; Patlayıcı ve/veya yanıcı toz ve gazın olduğu ortamlarda kullanılabilen elektrik malzemelerinin genel adıdır. Gaz ve petrol dolum tesisleri, patlayıcı ve yanıcı solvent fabrikaları ve depoları, boya ve mürekkep fabrikaları, kömür madeni ocakları gibi yerler bu malzemelerin kullanıldığı yerlerden sadece birkaçıdır.

Page 3: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

3

Boru Çaplarının Tespiti: Boru çapının belirlenmesinde doluluk oranı asla % 40’ı geçmemeli ve % 30’un altına kalınmamalıdır. Boru içindeki tek damarlı iletken sayısı – kesitine göre boru çapı.

Boru Ek ve Tespit Parçaları: Her boru cinsi için farklı olmak üzere çeşitli boru ek ve geçiş parçaları vardır. Bunlar muf, dirsek, T-ek ve rakordur. Tespit parçaları ise kroşe ve kelepçelerdir.

İletken Kesiti (mm2)

1,5 16 16 16 16 20

2,5 16 16 16 20 20

4 16 16 16 25 32

6 16 20 25 32 40

10 20 25 25 40 40

16 25 32 40 40 50

25 25 40 40 50 50

35 32 40 50 50 63

50 32 50 50 63 63

70 40 50 63 63 63

95 40 50 63 63 -

120 50 63 63 63 -

Muf (Düz-ek): Boruyu boruya bağlayan ek parçasıdır.

Dirsek (Kud): Boruların doğrultu değiştirdiği yerlerde kullanılan eğri ek parçalarıdır.

Rakor: Boruyu tabloya, buata v.b. ye bağlayan ek parçasıdır. Bunlar iletkenlerin, kabloların tablolara, buatlara giriş veya çıkışında sızdırmazlık ve geçiş parçası olarak ta kullanılır.

Kroşe: Borunun ve iletken veya kablonun duvara, tavana, sabit bir yere tespitine yarayan parçadır. Kapaksız, kapaklı, dubelli, ray kroşe gibi çeşitleri vardır. Özellikle sıva üstü tesisatta çok sayıda kablo ve boru yan yana tesis edildiğinde kroşe rayı ve ona tespit edilmiş kroşeler kullanılması işçiliği azatlığı gibi daha düzgün, estetik tesisat yapılmasını sağlar.

Kelepçe: Borunun duvara, tavana, sabit bir yere tespitine yarayan parçadır.

T – ek: Boruların bir noktadan iki ayrı doğrultuya ayrılmasını sağlayan ek parçasıdır. Sıva altı tesisatta bu işlev için buat kullanılır.

Page 4: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

4

Page 5: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

5

PVC Spiral Boru - Hafif Seri Kullanım Alanları: Mekanik zorlamaların fazla olmadığı yerlerde, sıva altında, sıva üstünde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içinde. Alev Yaymayan - Esnek Tesisat Borusu.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-22 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 320 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 2 Darbe Dayanımı: 1 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 2 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PVC Spiral Boru - Ağır Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında mekanik zorlamaların olduğu yerlerde, bina, makina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde. Alev Yaymayan - Esnek Tesisat Borusu.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-22 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 750 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 3 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PVC Düz Boru - Hafif Seri Kullanım Alanları: Mekanik zorlamaların fazla olmadığı yerlerde, sıva altı ve sıva üstünde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içinde. Alev Yaymayan - Yayla Bükülebilen Tesisat Borusu.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-21 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 320 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 2 Darbe Dayanımı: 1 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 2 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PVC Düz Boru - Orta Seri Kullanım Alanları: Duvarda, tavanda, darbelere ve ezilmelere karşı dayanıklılık gerektiren tesislerde, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton, asma tavan içerisinde ve döşeme altında. Alev Yaymayan - Yayla Bükülebilen Tesisat Borusu.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-21 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 750 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 3 Darbe Dayanımı: 1 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 2 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V. PVC Düz Boru - Ağır Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında mekanik zorlamaların aşırı olduğu yerlerde, bina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde. Alev Yaymayan - Yayla Bükülebilen Tesisat Borusu. Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında mekanik zorlamaların aşırı olduğu yerlerde, bina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-21 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 1250 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 4 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1

Page 6: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

6

Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PVC Muflu Düz Boru -Hafif Seri Kullanım Alanları: Mekanik zorlamaların fazla olmadığı yerlerde, sıva altı ve sıva üstünde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içinde. Alev Yaymayan - Yayla Bükülebilen Tesisat Borusu.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-21 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 320 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 2 Darbe Dayanımı: 1 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 2 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V. PVC Muflu Düz Boru - Orta Seri Kullanım Alanları: Duvarda, tavanda, darbelere ve ezilmelere karşı dayanıklılık gerektiren tesislerde, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton, asma tavan içerisinde ve döşeme altında. Alev Yaymayan - Yayla Bükülebilen Tesisat Borusu.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-21 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 750 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 3 Darbe Dayanımı: 1 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 2 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn./ 500 V. PVC Muflu Düz Boru - Ağır Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında mekanik zorlamaların aşırı olduğu yerlerde, bina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde. Alev Yaymayan - Yayla Bükülebilen Tesisat Borusu.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-21 / 08.11.2005

Malzeme: PVC Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 1250 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 4 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

Çift Cidarlı Elektrik Tesisat Borusu Ürünün Avantajları:

Hafif olması sebebiyle taşınması ve montajı son derece kolaydır.Son derece ekonomiktir.

Yüksek yoğunluklu polietilenden üretilen ek manşonları ile beraber kolayca montajı yapılabilmektedir.

Alternatifleri ile mukayese edildiğinde, hafifliği, esnekliği, montaj kolaylığı, iyi izolasyon direnci gibi pek çok avantajı göz önüne alındığında HDPE çift cidarlı borular en uygun çözümdür.

Yüksek yoğunluklu polietilenden imal edilen çift cidarlı borular, telekomünikasyon ve enerji hatlarında kablo muhafaza borusu olarak kullanılır. Yüksek performans karakteristikleriyle toprak altı uygulamalarında çevre şartlarına karşı son derece dayanıklı ve esnektir. Özellikle yol tamir çalışmaları sırasında meydana gelebilecek her türlü mekaniksel gerilimlere ve doğadaki kemirgenlerden meydana gelebilecek her türlü tahribata karşı son derece kaliteli bir güvenlik sistemi sunar. HDPE çift cidarlı borular telekomünikasyon endüstrisindealt yapı sistemlerini korumada mükemmel performans sergilerler. HDPE çift cidarlı borular Geniş Bantlı İletişim Kabloları ve Koaksiyel Kabloların korunması için de enuygun çözümdür ve söz konusu kabloların işletme ömürlerinin uzamasını sağlar.

Page 7: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

7

Elektrik endüstrisinde çoğu direkt gömülü güç kablolarının ekonomik ömrü 30 ile 40 yıl olarak belirlenmesine karşın, söz konusu güç kabloları harfiyat sırasında meydana gelen mekaniksel gerilimlerden ve diğer dış etkilerden dolayı, ekonomik ömürlerini tamamlayamadan yenilenmesi gerekmektedir. Yalıtkan HDPE çift cidarlı borular; hem gömülü alçak gerilim hatlarının, hem de orta gerilim hatlarının korunmasında en iyi çözümdür.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 50086-2-4 / 26.03.2003

Malzeme: Yüksek Yoğunluklu Polietilen Sıkıştırma Dayanımı: 450 Newton Darbe Dayanımı: 5 kg. / 570 mm / -5ºC

PE Kangal Boru - Hafif Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında, mekanik zorlamaların fazla olmadığı yerlerde, bina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde, özellikle tünel kalıp sistemlerinde. Halojensiz.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-22 / TS EN 50086-2-4

Malzeme: PE Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 320 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 2 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PE Kangal Boru - Ağır Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında mekanik zorlamaların olduğu yerlerde, bina, makina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde, özellikle tünel kalıp sistemlerinde. Halojensiz.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-22 / TS EN 50086-2-4

Malzeme: PE Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 750 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 3 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PE Kangal Boru - Hafif Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında, mekanik zorlamaların fazla olmadığı yerlerde, bina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde, özellikle tünel kalıp sistemlerinde. Alev Yaymayan / Halojensiz.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-22 / TS EN 50086-2-4

Malzeme: PE Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 320 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 2 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PE Kangal Boru - Ağır Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında, mekanik zorlamaların olduğu yerlerde, bina, makina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde, özellikle tünel kalıp sistemlerinde. Alev Yaymayan / Halojensiz.

Teknik Özellikler Standart: TS EN 61386-22 / TS EN 50086-2-4

Malzeme: PE Bazlı Termoplastik Sıkıştırma Dayanımı: 750 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 3 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1

Page 8: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

8

Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci: >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

PE Düz Boru - Hafif Seri Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında, mekanik zorlamaların fazla olmadığı yerlerde, bina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde, özellikle tünel kalıp sistemlerinde. Halojensiz.

Teknik Özellikler Malzeme: PE Bazlı Termoplastik

Sıkıştırma Dayanımı: 320 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 2 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

Kullanım Alanları: Her türlü elektrik tesisatında mekanik zorlamaların olduğu yerlerde, bina, makina, prefabrik yapılarda, sıva altı ve sıva üstü tüm uygulamalarda, beton içerisinde, alçıpan, duvar ya da asma tavan içerisinde, özellikle tünel kalıp sistemlerinde. Halojensiz.

Teknik Özellikler Malzeme: PE Bazlı Termoplastik

Sıkıştırma Dayanımı: 750 Newton / 60 sn. / 23± 2ºC Sınıf 3 Darbe Dayanımı: 2 kg. / 100 mm / -25ºC Sınıf 3 Minimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : - 25ºC Sınıf 4 Maksimum Montaj ve Depolama Sıcaklığı : + 60ºC Sınıf 1 Yalıtım Gerilimi: 2000 V. / 50 Hz. / 15 dak.

İzolasyon Direnci : >100 MΩ/ 60 sn. / 500 V.

Page 9: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

9

2. Kanallar

Görevi: Bina içerisinde sıva altı tesisat döşenip tamamlandıktan sonra telefon, bilgisayar, asansör, televizyon, seslendirme ve bildirim tesisatları, kuvvet tesisatları yapılmaktadır. Bu tesisatlar sıvanın üzerine ve değişik şekillerde döşendiğinden özellikle iç dekorasyonun düzenli görünümünü bozar. Bunun için sonradan döşenen elektrik tesisatları özel taşıyıcılar kullanılarak, dekoratif görünümle uyumlu hale getirilmiştir.

Plastik Kablo Döşeme Kanalı Sistemleri

Kanal kiltleme aparatı İkilii Çerçeve UPS ve Topraklı Priz Priz bağlantı aparatı

Page 10: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

10

Ara bölme: Sistem kanalı içerisinde güç kabloları ile data kablolarının birbirinden ayrı olarak

Ayrı olarak dağıtılmasını sağlar.

İç köşe

Ara bölme

Dış köşe

Ara perde

Dirsek ( L )

Kapak

T köşe

Kanaldan kanala geçiş setleri Ör 80x50 den 101x50 ye

Uç tapa

Kablo tutucu

Ek yeri kapatıcı

Metal Kablo Döşeme Kanalı Sistemleri

Koruyucu tedbirler yüzeyine temas edilebilir metal parçalar, bir hata durumunda gerilim altında bulunmamalıdır. Bu nedenle, uygun koruyucu tedbirlerin alınması gereklidir. Alınması gereken koruyucu tedbirler, geçerli güncel standartlarda belirlenmiştir. Kablo Döşeme Sistemleri'nin oluşturulması için EN 50085-1 ve de EN 50085-2-1 standartları ve elektrik tesisatı için DIN VDE 0100 Bölüm 410 ve 540 standartları (tehlikeli elektrik şokları için koruyucu tedbirler).

Page 11: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

11

Avrupa standardındaki farklı tesisat türleri

EN 50085-1 sayılı Avrupa standardı, Avrupa Birliği'ne dahil olan ülkelerde uygulanan farklı tesisat türlerini dikkate almaktadır. Geçmişte tesisat kanalı sistemleri için sadece potansiyel dengelemesi öngörülmekteydi. Buna karşın günümüzde, belirli yapı parçaları standartlarında koruyucu iletken fonksiyonları talep edilmektedir. Bu durum, bazı ülkelerde tesisat kanallarına temel izolasyonlu hatların döşenmesinin gerekli olmasından kaynaklanmaktadır.

Tüm metal bileşenler, koruyucu tedbirlere dahil edilmelidir

EN 50085-1 standardına göre: Tüm metal bileşenler, koruyucu tedbirlere dahil edilmelidir. İlgili kontroller, üretici firmalar tarafından yapılmalıdır ve belgelendirilmelidir.

Tesisatçı tarafından etkililiğin kontrol edilmesi

Tesisatçı, tesisat işleri tamamlandıktan sonra DIN VDE 0100 Bölüm 610 uyarınca alınan koruyucu tedbirlerin etkililiğini kontrol etmelidir. Topraklama klemenslerindeki kontak vidalarının gereken sıkma torkunda olduklarından ve bağlantı elemanlarının usulüne uygun olarak monte edildiklerinden emin olunmalıdır. Eksiksiz koruma tedbirleri Kanalın duvar geçiş yerlerinde kesintiye uğraması durumunda, kanalın, bu duvar geçiş yerinde binanın çeşitli bölgelerine etki eden harici ve iletken bir parça oluşturduğu için ek koruyucu tedbirlerin alınması öngörülmektedir. Alüminyum cihaz montaj kanallarında, alt parçalar arasındaki bağlantı bir bağlantı elemanı yardımıyla sağlanmaktadır. Kapakların cihaz montaj kanalı ile olan bağlantısı, kendinden kavramalı kapak sayesinde oluşmaktadır. Böylece, ek bir kablolama külfeti olmadan eksiksiz bir koruma tedbiri sağlanır. Metal Kablo Döşeme Kanalları alanında, kapak ile alt parça arasındaki bağlantı ek bir toprak hattı kullanılmadan yapılmaktadır. Alt parçalar arasındaki bağlantı, birleştirme parçası aracılığıyla yapılmaktadır. Önemli: Toz boya kaplamalı metal kapaklar, karışık yapı şeklinde değildir ve bu nedenle izolasyonlu olarak kabul edilmemektedir! Bu tür metal kapaklar da koruyucu tedbirlere dahil edilmelidir. Çelik sac seperatörler kendinden kavramalıdır. Kapasitif bağlantı ve muhtemel statik yüklenmeler olgusu nedeniyle, cihaz montaj kanalının metal kapakları da koruyucu iletken fonksiyonuna dahil edilmelidir. Bu ekranlama tedbiri ile elektro manyetiklik azaltılmaktadır ve genel olarak daha iyi bir EMC koruması elde edilmektedir. Koruyucu iletken bağlantıları, kalıcı olacak şekilde oluşturulmalıdır. Örneğin daha sonradan eklenen donanımlar gibi sistemdeki değişikliklerde koruma fonksiyonlarının devam etmesinin sağlanması önemlidir.

Kablo Hacmini Nasıl Hesaplarım?

Gerekli olan kanal büyüklüğünün seçilmesinde en önemli kriter, kablo hacmidir. Kabloların hiçbir zaman tam olarak bitişik ve mutlak şekilde paralel ilerlememesi nedeniyle, kablo hacmini hesaplarken sadece kablo çapını temel almak asla yeterli olmamaktadır. Gerçekçi bir ölçüt, (2r)² formülü ile elde edilebilmektedir. İşinizi kolaylaştırmak için bu iki sayfada, en önemli kablo tiplerine ait çapları ve yer ihtiyaçlarını bir liste halinde sunduk. Önemli: Burada söz konusu olan değerler, üreticiden üreticiye değişkenlik göstermesi mümkün olan ortalama değerlerdir. Kesin değerler için lütfen üretici verilerine bakınız.

Doğru seçim

Doğru kanal büyüklüğü seçiminizde, bu sayfadaki tablo size yardımcı olmaktadır. İlgili kablonun efektif kesiti ile birlikte, dolum etkenine ve kablonun müsaade edilen ısınmasına ilişkin geçerli DIN/VDE standartlarını dikkate alın.

Page 12: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

12

Genel Planlama Yardımı Kablo Hacimleri Tablosu

Page 13: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

13

Page 14: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

14

Buatlar Buatlar (ek kutusu), elektrik tesisatında iletkenlerin birbiri ile bağlantısının yapıldığı kutudur. Eklerin,

buat dışında baska bir yerde yapılması yasaktır ( tablo ve panolar hariç). Buat kullanım yerine göre farklı

ölçülerde ve tiplerde olabilir. Buatlar kullanıldıkları tesisatın yapısına ve kullanıldıkları yere göre norm

buat (derin), kare buat, tünel buat, kontralı buat, sıva üstü buat, antigron buat, dahili tip galvanizli çelik

buat, harici tip buat, kondulet buat olmak üzere çeşitlere ayrılır.

Norm Buat: Dairesel tip buat türüdür. Boruların giriş çapına göre buat boru girişleri de farklı çaplarda

olur. Buatlar, boru giriş sayısı dikkate alınarak birden fazla (2–3–4) girişli olarak imal edilirler. Derinlik

olarak 37 mm ve çap olarak 70 mm ebatlarında üretilmektedir.

Kare Buat: Kare buat, tesisatta iletken bağlantısı çok olan yerlerde kullanılır. Örneğin; ana dağıtım

noktalarında (kolon hatlarında, linye hattı başlangıcında, apartman dairelerindeki geçiş noktalarında…).

Kare buatlar, 8x8, 10x10, 12x12, 15x15, 20x20, 26x12 cm’dir.

Tünel Buat: Tünel buatlar, dairesel buat çeşidi olup boru girişleri kare buat girişinin aynısıdır. Boru

girişi, buat üzerindeki dairesel kısımları kesici yardımı ile açarak yapılır. Buat derinliği 42 mm ve dış çap

uzunluğu 80 mm dir.

Sıva Üstü Buat: Sıva üstü buatlar daha çok eski yapılarda görülmektedir. Günümüzde de sıva üstü

tesisatlarda kullanımı mevcuttur. Buat çapı 52 mm ve derinliği 18 mm’dir.

Antigron Buat: Nemli yerlerde kullanılır. Sıva üstü elektrik tesisatında kullanılır. Kare ve dairesel

olmak üzere iki tipte üretilir. Dairesel olanları 70, 90 mm, 3 girişli ve 4 girişli olarak üretilir. Antigron

kare buatların boyutları 85x85, 100x100, 180x110 mm’dir.

Dahili Tip Galvanizli Çelik Buat: Galvanizli çelik buatlar 1,6 mm kalınlıktaki galvanizli çelikten, tek

bir parçadan preslenerek imal edilmiş olup en ağır şartlara göre dizayn edildiğinden yüksek mekanik

dirence sahiptir. Galvanizli çelik boru tesisatında kullanılır.

Harici Tip Buat: Harici tip buat, gri renk fırın boyalı dökme alüminyumdan imal edilmiş olup kesinlikle

paslanmaz ve harici hava şartlarına karşı son derece dayanıklıdır. Sıva üstü tesisatta kullanılır. 102x102

ve 102x51 mm ebatlarında üretilmektedir.

Kondulet Buat: Dökme alüminyumun gri epoksi fırın boya ile boyanmasıyla imal edilen tesisatta dirsek

olarak dönüşlerde, kablo çekmede, tesisat içindeki kablolara ek yapmada ve bakımda kolaylık

sağlamaktadır. 1/2" ile 1"(inç) arasında değişik ebatlarda üretilmektedir.

Kasalar Elektrik tesisatında sıva altı tesisatta anahtar, priz, Light gibi elemanların duvara sabitlenmesinde

kullanılır. Sıva üstü tesisatta kanallarda özel imal edilmiş olan kasalar kullanılır. Elektrik tesisatında

kullanılan kasalar, kullanılacağı yere göre değişik türde ve boyuttadırlar.

Page 15: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

15

Modüler Kasa

1. Kasa : Her açıdan kablo girişi yapılmasına

imkan veren özel tasarım kasa.

2. Karkas : Polikarbonat malzemeden üretilmiş, tüm

sıva altı ve İtalyan modüler sistem kasalara ve alçıpan

kasalara uyumlu karkas.

3. Modül : 60 mm çapında sıva altı yuvarlak kasalara ya da kare

kasalara 2 adet modül sığdırabilme imkanı

4. Çerçeve : Karkas ve kapakları sökmeden değiştirilebilir çerçeveler.

Page 16: B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİhuseyinkosoglu.com/wp-content/uploads/2015/10/KABLO...B. KABLO DÖùEME MALZEMELERİ 1. Tesisat Boruları ve Ek Parçaları Görevi: İç elektrik tesisatında

Tesisata Giriş Öğr.Gör. Hüseyin KÖSOĞLU & Öğr.Gör. Yalçın KANAT

16

Kablo bağları: Kablo bağları, termoplastikten yapılan, aynı gruba ait kabloları veya boruları bir arada

tutabilmek için kullanılan elemanlardır. Kilitli olarak yapılır. Sıkıştırıldıktan sonra geri açılmaz. Pano

gövdesine yapışkanlı altlıkları ile de takılabilir.

Kablo bağlarının kullanıldığı sektörler: automotive, home, commercial, HVAC, agricultural

applications

Kapalı Hortum Spiral: Kapalı hortum spiraller, kullanımı en yaygın olan tiplerdendir. Esnek, farklı

çaplarda bulunuşu, toza karşı koruması, daha fazla tercih edilmesinin başlıca sebepleridir.

Helezon Spiral: Helezon spiral ise montajı yapılmış kabloların üzerine geçirme kolaylığına sahiptir.

Spiralin içinden kablolara müdahale şansı tanır.