Badania obrazowe w Badania obrazowe w diagnostyce chorób sercadiagnostyce chorób serca

II Katedra i klinika Kardiologii CM II Katedra i klinika Kardiologii CM UMKUMK

RTG klatki piersiowejRTG klatki piersiowej

Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie zwapnieniazwapnienia Zwykle pierwsze badanie obrazowe w Zwykle pierwsze badanie obrazowe w

diagnostyce chorób sercadiagnostyce chorób serca

RTG klatki piersiowej-opis RTG klatki piersiowej-opis badaniabadania

RTGRTG klatkiklatki piersiowej-opispiersiowej-opis badaniabadania

Standardowe zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej Standardowe zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej wykonuje się w projekcji wykonuje się w projekcji tylno-przedniej (P-A)tylno-przedniej (P-A) tzn. tzn. promienie wnikają do ciała badanego od tyłu. promienie wnikają do ciała badanego od tyłu.

Niekiedy wykonuje się dodatkowo zdjęcie boczne, Niekiedy wykonuje się dodatkowo zdjęcie boczne, wyjątkowo zdjęcie wyjątkowo zdjęcie skośneskośne. Czasami pacjentowi podaje się . Czasami pacjentowi podaje się doustnie środek cieniujący (kontrast), który bardzo silnie doustnie środek cieniujący (kontrast), który bardzo silnie pochłania promieniowanie rentgenowskie, umożliwiając pochłania promieniowanie rentgenowskie, umożliwiając uzyskanie obrazu "odlewu" przełyku. uzyskanie obrazu "odlewu" przełyku.

U ciężko chorych wykonuje się tzw. zdjęcie przyłóżkowe; U ciężko chorych wykonuje się tzw. zdjęcie przyłóżkowe; jest to zdjęcie jest to zdjęcie przednio-tylne (A-P),przednio-tylne (A-P), tzn. promienie wnikają tzn. promienie wnikają do ciała badanego od przodu. Zdjęcia przyłóżkowe na ogół do ciała badanego od przodu. Zdjęcia przyłóżkowe na ogół są gorsze jakościowo niż standardowe zdjęcia są gorsze jakościowo niż standardowe zdjęcia rentgenowskie.rentgenowskie.

RTG klatki piersiowejRTG klatki piersiowej Ocena wielkości serca: Ocena wielkości serca:

wskaźnik serce-klatka wskaźnik serce-klatka (gdy >0.5 to serce (gdy >0.5 to serce powiększone)powiększone)

*niewydolność serca*niewydolność serca*wady serca*wady serca*płyn w jamie osierdzia*płyn w jamie osierdzia

EchokardiografiaEchokardiografia Jest to obrazowa metoda Jest to obrazowa metoda

badania serca i naczyń badania serca i naczyń krwionośnych za krwionośnych za pomocą ultradźwięków. pomocą ultradźwięków. Na ekranie monitora Na ekranie monitora uzyskuje się obraz uzyskuje się obraz ("echo") powstający w ("echo") powstający w wyniku odbicia od wyniku odbicia od badanych struktur badanych struktur wewnątrz ciała fali wewnątrz ciała fali ultradźwiękowej ultradźwiękowej wysyłanej z głowicy wysyłanej z głowicy aparatu. Zwykle stosuje aparatu. Zwykle stosuje się ultradźwięki o się ultradźwięki o częstotliwości od 1 do 10 częstotliwości od 1 do 10 MHz. MHz.

EchokardiografiaEchokardiografia

PrzezklatkowaPrzezklatkowa PrzezprzełykowaPrzezprzełykowa ObciążeniowaObciążeniowa ŚródoperacyjnaŚródoperacyjna

EchokardiografiaEchokardiografia

Ze względu na powtarzalność i Ze względu na powtarzalność i bezpieczeństwo (nie ma przeciwwskazań) bezpieczeństwo (nie ma przeciwwskazań) stanowi podstawowe badanie diagnostyczne stanowi podstawowe badanie diagnostyczne w kardiologiiw kardiologii

Echokardiografia-czemu służy?Echokardiografia-czemu służy?

Badanie to umożliwia w sposób nieinwazyjny Badanie to umożliwia w sposób nieinwazyjny ocenę struktur anatomicznych serca. Pozwala ocenę struktur anatomicznych serca. Pozwala ocenić ruch mięśnia sercowego i zastawek ocenić ruch mięśnia sercowego i zastawek wewnątrzsercowych, a także przepływ krwi w wewnątrzsercowych, a także przepływ krwi w obrębie przedsionków i komór serca, dużych obrębie przedsionków i komór serca, dużych naczyń krwionośnych (aorta, żyły główne, tętnica naczyń krwionośnych (aorta, żyły główne, tętnica i żyły płucne). Informacje te uzyskuje się dzięki i żyły płucne). Informacje te uzyskuje się dzięki zastosowaniu różnych systemów zastosowaniu różnych systemów echokardiograficznych (echokardiografia jedno-, echokardiograficznych (echokardiografia jedno-, dwuwymiarowa, dopplerowska).dwuwymiarowa, dopplerowska).

EchokardiografiaEchokardiografia

Tomografia komputerowaTomografia komputerowa pacjent umieszczony na

specjalnym ruchomym stole jest przesuwany do wnętrza aparatu (do tzw. gantry).

dookoła pacjenta porusza się lampa rentgenowska. Promieniowanie to, przechodząc przez poszczególne tkanki ciała pacjenta, ulega osłabieniu. Dzięki temu zjawisku można dobrze zróżnicować między sobą poszczególne tkanki w ciele pacjenta.

Tomografia komputerowa sercaTomografia komputerowa serca

TK strumienia elektronówTK strumienia elektronów to pierwsza to pierwsza metoda TK zastosowana do badania metoda TK zastosowana do badania sercaserca

służy głównie do oceny stopnia służy głównie do oceny stopnia uwapnienia tętnic wieńcowych i w uwapnienia tętnic wieńcowych i w ograniczonym zakresie do oceny ograniczonym zakresie do oceny czynności serca – obecnie rzadziej czynności serca – obecnie rzadziej stosowana stosowana

Tomografia komputerowa sercaTomografia komputerowa serca

1.1. Prawy przedsionekPrawy przedsionek. . 2.2. Lewy przedsionekLewy przedsionek. . 3.3. Prawa komoraPrawa komora. . 4.4. Lewa komoraLewa komora. . 5.5. ZstępującaZstępująca aaorta. orta. 6.6. TTh7h7. . 7.7. Prawe oskrzelePrawe oskrzele. . 8.8. Lewe oskrzeleLewe oskrzele

Tomografia komputerowa Tomografia komputerowa wielorzędowawielorzędowa

TK z użyciem systemów wielorzędowych TK z użyciem systemów wielorzędowych detektorówdetektorów

pozwala uzyskać 4-64 równoległych przekrojów pozwala uzyskać 4-64 równoległych przekrojów badanego narządu podczas jednego obrotu lampybadanego narządu podczas jednego obrotu lampy

zwiększenie szybkości obrotu lampy powoduje zwiększenie szybkości obrotu lampy powoduje poprawę rozdzielczości czasowej, umożliwia poprawę rozdzielczości czasowej, umożliwia obrazowanie kurczącego się sercaobrazowanie kurczącego się serca

w trakcie badania podaje się środek cieniujący w w trakcie badania podaje się środek cieniujący w celu zakontrastowania jam serca i naczyńcelu zakontrastowania jam serca i naczyń

obróbkę danych i interpretację badań obróbkę danych i interpretację badań przeprowadza się przy konsoli komputerowejprzeprowadza się przy konsoli komputerowej

Naczynia wieńcoweNaczynia wieńcowe

TK wielorzędoweTK wielorzędowe

Obrazowanie naczyń wieńcowychObrazowanie naczyń wieńcowych

TK wielorzędowe - wskazaniaTK wielorzędowe - wskazania diagnostyka tętnic wieńcowych, wszczepionych diagnostyka tętnic wieńcowych, wszczepionych

stentów, pomostów aortalno-wieńcowychstentów, pomostów aortalno-wieńcowych obrazowanie lewego przedsionka i ocena iść żył obrazowanie lewego przedsionka i ocena iść żył

płucnych przed zabiegiem ablacjipłucnych przed zabiegiem ablacji diagnostyka zatorowości płucnejdiagnostyka zatorowości płucnej ocena morfologii zastawek, mięśnia i jam sercaocena morfologii zastawek, mięśnia i jam serca diagnostyka chorób osierdziadiagnostyka chorób osierdzia ocena dużych pni naczyniowychocena dużych pni naczyniowych

Angiografia wieńcowa-Angiografia wieńcowa-koronarografiakoronarografia

Polega na obrazowaniu tętnic wieńcowych Polega na obrazowaniu tętnic wieńcowych lub pomostów aortalno-wieńcowych za lub pomostów aortalno-wieńcowych za pomocą promieniowania rentgenowskiego pomocą promieniowania rentgenowskiego po wybiórczym podaniu do nich środka po wybiórczym podaniu do nich środka cieniującego przez cewnik wprowadzony cieniującego przez cewnik wprowadzony przezskórnie do ujść tętnic wieńcowychprzezskórnie do ujść tętnic wieńcowych

Koronarografia-dostępyKoronarografia-dostępy

Koronarografia-kiedy Koronarografia-kiedy wykonujemy?wykonujemy?

Rozpoznanie lub wykluczenie choroby wieńcowejRozpoznanie lub wykluczenie choroby wieńcowej Ocena zaawansowania i lokalizacji zmian w tętnicach Ocena zaawansowania i lokalizacji zmian w tętnicach

wieńcowych w celu ustalenia wskazań do leczenia wieńcowych w celu ustalenia wskazań do leczenia inwazyjnego i wyboru metody (PCI lub CABG)inwazyjnego i wyboru metody (PCI lub CABG)

OZWOZW Nawrót dolegliwości dławicowych po przebytej Nawrót dolegliwości dławicowych po przebytej

rewaskularyzacjirewaskularyzacji Celem ustalenia etiologii niewydolności sercaCelem ustalenia etiologii niewydolności serca Przed operacjami wad zastawkowychPrzed operacjami wad zastawkowych Przebytym NZK o nieznanej etiologiiPrzebytym NZK o nieznanej etiologii

Rezonans magnetycznyRezonans magnetyczny Badanie to polega na umieszczeniu pacjenta w stałym

polu magnetycznym o wysokiej energii. Linie pola magnetycznego jąder atomów - w organizmie

człowieka - ustawiają się równolegle do kierunku wytworzonego pola magnetycznego.

Aparat emituje fale radiowe, które docierając do poszczególnych tkanek wzbudzają w nich powstanie podobnych fal radiowych (rezonans), które z kolei zwrotnie są odbierane przez aparat.

Komputer dokonując obliczeń, na ekranie przedstawia uzyskane dane w formie obrazów struktur anatomicznych.

Jest to badanie nieinwazyjne, gdyż nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego, lecz nieszkodliwe dla organizmu pole magnetyczne i fale radiowe.

MRI - wskazaniaMRI - wskazania

wrodzone wady serca u dorosłychwrodzone wady serca u dorosłych choroby dużych naczyńchoroby dużych naczyń ocena żywotności m. sercowego i ocena żywotności m. sercowego i

rozległości blizny pozawałowejrozległości blizny pozawałowej kardiomiopatiekardiomiopatie ocena masy i czynności komórocena masy i czynności komór diagnostyka guzów sercadiagnostyka guzów serca

MRI-przeciwskazaniaMRI-przeciwskazania wszczepienie stymulatora serca lub kardiowertera-wszczepienie stymulatora serca lub kardiowertera-

defibrylatoradefibrylatora wszczepienie stentu do naczynia (w okresie 6tyg. wszczepienie stentu do naczynia (w okresie 6tyg.

od zabiegu)od zabiegu) ciała obce metaliczne (sztuczne zastawki serca, ciała obce metaliczne (sztuczne zastawki serca,

protezy stawów, szwy metalowe po zabiegach protezy stawów, szwy metalowe po zabiegach chirurgicznych)chirurgicznych)

klaustrofobiaklaustrofobia zaburzenia rytmu serca (uniemożliwia zaburzenia rytmu serca (uniemożliwia

bramkowanie obrazu) bramkowanie obrazu)

Scyntygrafia sercaScyntygrafia serca Badania wykonuje się po wprowadzeniu do Badania wykonuje się po wprowadzeniu do

krwiobiegu niewielkich dawek izotopów krwiobiegu niewielkich dawek izotopów promieniotwórczych (radioznaczników) - głównie promieniotwórczych (radioznaczników) - głównie technetu-99m połączonego z odpowiednimi technetu-99m połączonego z odpowiednimi nośnikami, rzadziej talu-201. Bada się nośnikami, rzadziej talu-201. Bada się gromadzenie radioznacznika w mięśniu sercowym.gromadzenie radioznacznika w mięśniu sercowym.

Badanie wykonuje się przy pomocy urządzeń Badanie wykonuje się przy pomocy urządzeń zwanych gammakamerami, sprzężonych z zwanych gammakamerami, sprzężonych z systemem komputerowym.systemem komputerowym.

Scyntygrafia- wskazaniaScyntygrafia- wskazania

diagnostyka niedokrwienia mięśnia diagnostyka niedokrwienia mięśnia sercowegosercowego ocena żywotności mięśnia sercowegoocena żywotności mięśnia sercowego ocena funkcji lewej i prawej komoryocena funkcji lewej i prawej komory wady sercawady serca diagnostyka zatorowości płucnejdiagnostyka zatorowości płucnej