26
İÇİNDEKİLER • Bankalarda Muhasebe Süreci • Banka Muhasebesi'nde Tekdüzen Hesap Planı HEDEFLER • Bu üniteyi çalıştıktan sonra; • Bankalarda muhasebe sürecini anlatabilecek, • Hesap planını tanımlayabilecek, •Banka tekdüzen hesap planını tanımlayabilecek, •Banka tekdüzen hesap planında hesapları okuyabilecek, •Banka tekdüzen hesap planını belli başlıklarını sıralayabileceksiniz. ÜNİTE 3 BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI BANKA MUHASEBESİ Prof. Dr. Mustafa UÇAR

BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

İÇİNDEK

İLER

• Bankalarda Muhasebe Süreci

• Banka Muhasebesi'nde Tekdüzen Hesap Planı

HED

EFLER •Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

• Bankalarda muhasebe sürecinianlatabilecek,

•Hesap planını tanımlayabilecek,

•Banka tekdüzen hesap planını tanımlayabilecek,

•Banka tekdüzen hesap planında hesapları okuyabilecek,

•Banka tekdüzen hesap planını belli başlıklarını sıralayabileceksiniz.

 

 

ÜNİTE

3

BANKA MUHASEBESİNDE HESAP 

VE HESAP PLANI  

BANKA MUHASEBESİ

Prof. Dr. Mustafa  

UÇAR 

Page 2: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    2 

GİRİŞ 

Bankalar için tekdüzen hesap planının amacı muhasebeleştirme ve finansal 

raporlama açısından tekdüzeni sağlama, tek tip bilanço ve gelir tablosunun 

doğrudan elde edilmesi, denetim ve gözetim için gerekli olan bilgilerin 

doğrulanabilir ve denetlenebilir bir şekilde doğrudan ve sağlıklı olarak elde 

edilmesi, ekonominin izlenmesi ve yönlendirilmesi için yetkili mercilerin ihtiyaç 

duyduğu bilgilerle, diğer istatistikî bilgilere doğrudan ulaşılması, finansal analiz, 

risk analizi, verimlilik analizi gibi çeşitli analiz ve yorumlar için ihtiyaç duyulan 

bilgilerin standart bir şekilde elde edilmesini sağlamaktır. Bu bölümde önce 

bankalardaki muhasebe süreci açıklanmış daha sonra bankalarda kullanılan 

tekdüzen hesap planı anlatılmıştır.  

BANKALARDA MUHASEBE SÜRECİ 

Bankalar çok sayıda şube ile yurt içine ve yurt dışına dağılmış 

organizasyonlardır. Bu nedenle hem şubelerin birbirleri ile hem de genel müdürlük 

ile sürekli irtibat hâlinde olmaları, yatay ve dikey bilgi akışını çok hızlı bir şekilde 

sağlaması gereklidir. Bu irtibat güçlü bir teknik donanım, fiziki altyapı ve yeterli 

personel ile sağlanabilir. Banka işlemlerine ait bilgilerin kaydedildiği, sınıflandırıldığı 

ve raporlandığı birimler muhasebe servisleridir. Dolayısıyla gerek şubeler arasında 

ve gerekse genel müdürlük düzeyinde irtibat sağlamanın en önemli aracı 

muhasebedir. 

Banka muhasebesi, bankacılık işlemlerinin uygulanmasını inceleyen bir 

uzmanlık muhasebesidir. Diğer işletme muhasebelerinin işleyiş sisteminden 

farklıdır. Bankalarda satın alınan ve satılan ürün paradır ve bir vade söz konusudur. 

Diğer işletmelerin hesap planından farklı bir hesap planı mevcuttur. Diğer 

işletmelerin muhasebe işleyişinden farklı olan en önemli özelliği muhasebe 

işlemlerinin büyük bir bölümünün işlemi yapan servis tarafından 

gerçekleştirilmesidir. Ayrıca bankalarda birçok şube mevcuttur ve müşterilerin 

farklı şubelerden işlem yaptırması sonucu şubeler arası birçok işlem de gerçekleşir. 

Her şube kendi muhasebesini tutar. Bankalarda yapılan kambiyo işlemlerinde 

yabancı paralar miktar olarak kendi cinsinden kayıt altına alınırken, değer olarak 

Türk Lirası’na çevrilerek kayda alınır. Bankalarda yapılan işlemlerin çoğu işlem 

sırasında bir kıymet hareketi yaratmaz, daha sonra kıymet hareketine dönüşebilir. 

Bu tür işlemler nazım hesaplarda takip edilir. 

Banka muhasebesi, bir taraftan yabancı kaynakların ya da mevduatının ve 

borçların diğer taraftan verilen krediler yoluyla oluşan alacakların izlenmesi, bu 

işlemlerin muhasebe kaydı, tahvil, hisse senetleri ve bunların kuponları gibi 

kıymetli evrak, ticari senetler, ticari belgeler ile ilgili hizmetler ve diğer işlemlerin 

Page 3: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    3 

 

Hesaplaşma sisteminde 

şubelerde her bir şube 

için hesap açılması 

gereksiz görülmekte, 

şubeler arası ilişki bir 

tek hesapta 

yürütülmektedir. 

kayıtlarının yapılması şeklinde tanımlanabilir. Banka muhasebesi, diğer işletmeler 

muhasebesine göre daha açık ve kolay anlaşılır. Çünkü banka işlemleri para ve 

parayı temsil eden değerlerle sermaye hareketlerini kapsar ve bunlar biçim 

değiştirmeden sadece para hareketleriyle, belli rakamlarla gösterilir. Bununla 

birlikte banka muhasebesinin kapsamı ve detayı geniştir. 

İlişkilerin muhasebeleştirilmesinde hesap adedini daraltmak ve bünye içinde 

tasarruf sağlamak için “Rambursman Sistemi” (hesaplaşma sistemi) denilen bir 

sistem kullanılmaktadır. Hesaplaşma sisteminde şubelerde her bir şube için hesap 

açılması gereksiz görülmekte, şubeler arası ilişki bir tek hesapta yürütülmektedir. 

Buna karşılıklı karşılaştırmayı ve denetlemeyi sağlamak için bu ilişkiler bir merkezde 

toplanmakta ve orada her bir şube için sadece bir hesap açılmak suretiyle 

muhasebeleştirilmektedir.  

Böylece şubelerin her birinin bu ilişkilerden dolayı borçlu ya da alacaklı 

durumunun tespit ile yetinilmektedir. Bu tür bir uygulamada banka geneli için bir 

hesaplaşma merkezi oluşturulur. İki şube arasında bir kıymet hareketi (bir borç‐

alacak ilişkisi) doğduğunda; her iki şube de, işlemi hesaplaşma merkezi ile yapmış 

gibi, hesaben bu merkeze muhatap olur. Başka bir anlatımla, alacaklı olan şube, 

hesaplaşma merkezini borçlandırırken borçlu olan şube de bu merkezi 

alacaklandırılır. Buna karşılık hesaplaşma merkezinde;  

Merkezi alacaklandıran borçlu şubeye borç,  

Merkezi borçlandıran alacaklı şubeye alacak yazılır. 

Böylece bütün şubelerin borç ve alacakları hesaplaşma merkezinde açılan 

hesaplarda toplanmış olur. Bu şekildeki uygulamada her şubede sadece 

hesaplaşma merkezini temsil eden defteri kebir düzeyindeki tek “Şubeler Cari 

Hesabı” çalıştırılır. Online sistemi uygulamasında şubelerdeki kayıtlarla hesaplaşma 

merkezinin kayıtları, sistem tarafından, eş zamanlı olarak gerçekleştirilir. 

Bankaların hepsinde hesap dönemi takvim yılıdır. Yani bankalarda hesap 

dönemi 1 Ocak'ta başlayıp, 31 Aralık’ta sona erer. Ana hatları ile bir hesap 

döneminde bankalarda muhasebe süreci aşağıdaki sırayla incelenmektedir: 

Açılış bilançosu 

Günlük işlemler 

Her akşam kasa bordrolarının alımı 

Her akşam dekontların ayrılması 

Üçer aylık dönemlerde geçici mizan alınması 

Yıl sonu envanter işlemleri 

Mizanların alınması 

Mali tabloların çıkarılması 

Page 4: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    4 

BANKA MUHASEBESİ TEKDÜZEN HESAP PLANI 

Hesap planı; bir işletme veya teşebbüste tutulan bütün hesapların sistemli 

bir şekilde ve çeşitli gruplara ayrılmış olarak yürütülmesi için tanzim edilen ve aynı 

olayların daima aynı hesaplarda kaydedilmesini sağlayan bir cetvel olarak 

tanımlanabilir. Daha kapsamlı olarak ise hesap planı; belirli bir hesap çerçevesine 

veya genel hesap planına dayanarak işletmelerde tutulan ana hesapların yani 

defteri kebir hesaplarının ve ayrıntı hesaplarının belirli bir sistem içerisinde, plana 

ve denetime uygun bir biçimde tanımlayan, kesin olarak sınırlayan, açıklayan ve 

işlemlerin daima aynı hesaplarda izlenmesini sağlayan özel bir yönerge olarak 

tanımlanabilir.  

Türkiye’de belirli gruplardaki işletme ve kurumlar için tek düzeni sağlayacak 

çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalardan biri de; Türkiye Bankalar Birliği tarafından 

hazırlanan tekdüzen hesap planı (TDHP)dır. Bu hesap planı 01.01.1986 tarihinden 

itibaren tüm bankalarda uygulamaya konulmuştur. Daha sonra Türkiye Bankalar 

Birliğinin 01.12.1995 tarih ve 990 sayılı Tebliği ile TDHP’de yapılması gerek görülen 

ilave ve değişiklikler yayınlanarak tüm bankalara bildirilmiştir. 26.01.2007 tarih ve 

26415 (mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de Bankacılık Düzenleme ve Denetleme 

Kurumundan Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ yayımlanmıştır. 

Bu Tebliğin amacı, bankalar için muhasebeleştirme ve finansal raporlama açısından 

tekdüzeni sağlama, tek tip bilanço ve gelir tablosunun doğrudan elde edilmesi, 

denetim ve gözetim için gerekli olan bilgilerin doğrulanabilir ve denetlenebilir bir 

şekilde doğrudan ve sağlıklı olarak elde edilmesi, ekonominin izlenmesi ve 

yönlendirilmesi için yetkili mercilerin ihtiyaç duyduğu bilgilerle, diğer istatistikî 

bilgilere doğrudan ulaşılması, finansal analiz, risk analizi, verimlilik analizi gibi çeşitli 

analiz ve yorumlar için ihtiyaç duyulan bilgilerin standart bir şekilde elde edilmesini 

sağlamaktır. Ayrıca;  Türkiye’de faaliyette bulunan mevduat bankaları ile kalkınma 

ve yatırım bankaları bu Tebliğ hükümlerine tâbidir. 

TDHP’nin Amacı 

Tek düzen hesap planı (TDHP) şu amaçlara hizmet etmek için hazırlanmıştır; 

Türkiye'de faaliyet gösteren ve gösterecek olan tüm bankalar için 

muhasebe kayıtları ve mali raporlama açısından tekdüzen, yani bankaların 

mali belgelerinin ortak dille konuşmasını sağlamak, 

Bankalarca hazırlanacak, dünya bankacılık merkezlerinde de anlaşılabilir 

tek tip bilanço ve kâr/zarar tablosunun doğrudan TDHP'nin numaralama 

sistemine dayanarak kolayca üretilmesini sağlamak. 

Page 5: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    5 

 

TDHP'de hesaplar 10 

ana gruptan 

oluşmaktadır. 

Bankaların denetim ve gözetimi için gerekli olan bilgilerin mümkün olduğu 

kadar doğrudan ve sağlıklı olarak TDHP'den alınmasını sağlamak, 

Bilgisayarlı ortama uygun, programlamaya, sınıflamaya ve analize kolayca 

cevap vermek amacıyla gruplandırılmış ve desimal olarak hazırlanmıştır. 

TDHP'nin her banka tarafından, kendi faaliyet özelliklerine göre kolayca 

kullanılabilmesini ve detay hesapları için kolayca ihtiyaç üzerine 

genişletilebilmesini sağlamak. Bunu gerçekleştirmek için TDHP altı haneli 

ve üç seviyede oluşturulmuştur. 

TDHP'nin Özellikleri 

TDHP Türkiye'de hâlen faaliyetlerini sürdüren tüm bankaların ihtiyacına, 

mümkün olan en üst düzeyde cevap verecek şekilde hazırlanmıştır. Buna rağmen, 

bankaların fonksiyonları ve türleri açısından göstermekte oldukları büyük 

farklılıklardan dolayı bazı hesapların detayına girilmemiştir. Bu hesapların detayı, 

ilgili bankalarca, ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde, kendileri tarafından 

oluşturulacaktır. Çünkü ziraatle ilgili bankaların açacakları kredilerle, ticaret 

bankalarının açacakları krediler arasında tür, vade, faiz oram vb. şartlarda büyük 

farklılıklar vardır. 

TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri 

de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan elde edilecek bilgilerin 

hepsinin TDHP'ye konmamasıdır. Fazla karışıklıklara girmediğinden bu yöntem 

TDHP'yi pratik ve uygulanabilir hâle getirmektedir. Bununla beraber, bankalardan 

elde edilecek bilgilerin sağlığı ve doğruluğu açısından, TDHP'den üretilmeyen 

bilgileri elde etmek için bankalara veri tabam oluşturmaları hususu önerilmektedir. 

Bankalar, denetim ve gözetime yetkili kuruluşlara gönderecekleri bilgileri, veri ta‐

banından kolaylıkla üretebileceklerdir 

TDHP'nin Yapısı 

TDHP'de hesaplar 10 ana gruptan oluşmaktadır; 

Page 6: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    6 

 

Defteri kebir hesabının 

üçüncü rakamlarının (0‐

2‐4‐6‐8) şeklinde çift 

olanları TL ile çalışan, 

(1‐3‐5‐7‐9) şeklinde tek 

numaralı olanları da 

yabancı para ile çalışan 

defter‐i kebir 

hesaplarını gösterir. 

Her ana grup içinde hesaplar Türk Lirası ve yabancı para olarak ayrılmıştır. 

Yabancı para olarak belirtilen hesaplar bankanın yabancı para işlemlerinden doğan 

miktarları sabit fiyat üzerinden kaydettiği hesaplardır. Bu hesaplardaki yabancı 

para bakiyeleri dönem sonlarında evalüasyon işlemine tabi tutulur. Ortaya çıkacak 

kâr veya zarar ilgili dönem netice hesaplarına intikal ettirilir. Yabancı para 

hesaplardan ve işlemlerden sağlanan yabancı para faiz, komisyon ve gelirler işlem 

tarihindeki kurdan Türk parasına çevrilir ve ilgili yabancı para kâr/zarar hesaplarına 

kaydedilir. Bu gelirler yabancı para yerine Türk Lirası üzerinden tahsil edilse bile, 

yine ilgili yabancı para kâr/zarar hesaplarına kaydedilir. 

Yukarıdaki gruplama sistemi sayesinde bankalar yurtdışında kolaylıkla 

anlaşılacak bilanço ve kâr/zarar tabloları hazırlayabileceklerdir. Ayrıca, bankalar, 

yetkili kuruluşlara denetim ve gözetim amacıyla, gönderecekleri bilgileri kolaylıkla 

üretebileceklerdir. 

TDHP'de hesap numaralama sistemi idari takipteki kredi hesapları dışında 

altı haneden oluşmaktadır, idari takipteki kredi hesapları ise yedi haneden 

oluşmaktadır. 

TDHP’nin kodlama yapısı şu şekildedir. 

1 2 3 4 5 6 

A B C D E F 

A ‐ İlk rakam yukarıda belirtilen (O'dan 9'a kadar) ana grup numarasını 

tanımlar. Örneğin (0) Döner Değerler, (1) Krediler, (2) Bağlı Değerler ve Diğer 

Aktifler. 

ABC ‐ İlk üç rakam defter‐i kebir hesap numarasını tanımlamaktadır. 

Örneğin; 010 Kasa, 100 Iskonto Senetleri‐TL, 410 Sermaye‐TL. 

C ‐ Defteri kebir hesabının üçüncü rakamlarının (0‐2‐4‐6‐8) şeklinde çift 

olanları TL ile çalışan, (1‐3‐5‐7‐9) şeklinde tek numaralı olanları da yabancı para ile 

0  DÖNER DEĞERLER 

1  KREDİLER 

2  BAĞLI DEĞERLER VE DİĞER AKTİFLER 

3  MEVDUAT VE DİĞER PASİFLER 

4  ÖZKAYNAKLAR 

5  FAİZ GELİRLERİ 

6  FAİZ GİDERLERİ 

7  FAİZ DIŞI GELİRLER 

8  FAİZ DIŞI GİDERLER 

9  NAZIM HESAPLAR 

Page 7: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    7 

çalışan defteri kebir hesaplarını gösterir. Örneğin; 100 İskonto Senetleri‐TL, 101 

İskonto Senetleri‐Yabancı Para, 410 Sermaye‐TL, 411 Sermaye‐Yabancı Para, 022 

Yurt İçi Bankalar‐TL, 023 Yurt İçi Bankalar‐Yabancı Para. 

DE ‐ Dördüncü ve beşinci rakamlar yardımcı hesap numaralarım 

göstermektedir. Örnek; 

014 ALINAN BANKA ÇEKLERİ‐TL 

014.0 Şubelerimiz üzerine keşideli 

014.1 Diğer Bankalar Üzerine keşideli 

F ‐ Altıncı rakam alt hesap numaralarını tanımlar. Örneğin; 

380 ÖDENECEK VERGİ, RESİM HARÇ. VE PRİMLER‐TL 

380.000 Ödenecek Vergiler 

380.005 Banka ve Sigorta Muam. Vergisi 

380.006 Kambiyo Muameleleri Vergisi 

7 ve 8 haneliler ise yukarıda da bahsedildiği gibi takipteki senetlerin detay 

hesaplarını göstermektedir. 

TDHP'de Değişiklik Yapmak 

TDHP'de yer aldığı hâlde banka tarafından kullanılmayacak olan defteri kebir 

hesaplarının açılmasına gerek yoktur. Ancak kullanılan bir defteri kebir hesabında 

kullanılmayacak dahi olsalar, TDHP'de yer alan yardımcı ve alt hesapların açılması 

gereklidir.  

TDHP'de yeni defteri kebir hesaplarının ilavesi; defteri kebir hesabı ile 

birlikte yardımcı ve alt hesaplar varsa yine yardımcı ve alt hesapların ilavesi ancak 

zorunluluk bulunduğu hâllerde yapılacak ve bu ilavelerde aşağıdaki yol 

izlenecektir. 

Tek düzen hesap planına Bankalar Birliğinin izni olmadan defteri kebir 

seviyesinde yeni bir hesap ilave edilemez. 

TDHP'de defteri kebir seviyesinde (üç haneli) tespit edilmekle yetinilmiş 

maddeler için bankalar gerek duyacakları yardımcı, alt ve daha tali 

hesaplan serbestçe açabilirler. 

TDHP'de defteri kebir hesabı ile birlikte bir veya daha fazla yardımcı hesap 

(5 haneli) varsa yeni yardımcı hesapların ilavesi; bir veya daha fazla 

yardımcı hesap (6 haneli) varsa yeni alt hesapların ilavesi Türkiye Bankalar 

Birliğinin iznine tabidir. Bu şekilde defteri kebir hesabını kullanan bütün 

bankalarca açılması gereklidir. 

Page 8: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    8 

TDHP'de yardımcı hesap (5 haneli) veya alt hesap (6 haneli) seviyesinde 

tespit edilmiş maddeler için gerek duyacakları alt ve daha tali hesaplan, 

mevcut hesap numaralarının sonuna yeni haneler eklemek suretiyle 

serbestçe açabilirler. 

TDHP'de 6 hane olarak (idari takipteki krediler 7 hane olarak) yer alan 

hesaplarda bankalar döviz cinsi, müşteri numarası, kontrol numarası 

(check‐digit) gibi hususları izlemek amacıyla, ilave haneler eklemek 

suretiyle daha alt seviyede hesaplar açmakta serbesttirler. 

Defteri kebir bazında kullanılmayacak hesapların açılmasına gerek 

bulunmamaktadır. Ancak kullanılan defteri kebir hesabında kullanılmayan 

yardımcı ve alt hesaplar var ise bunlar açılacaktır. 

BDDK’nın izni olmadan büyük defter seviyesinde yeni hesap açılamaz. 

Ancak, ilaveler yapılması Türkiye Bankalar Birliği vasıtasıyla Kuruma 

bildirilmesi ve bütün bankalarca aynı ilavelerin yapılması kaydıyla 

mümkündür. 

TDHP'deki Hesapların Özellikleri 

Tek düzen hesap planında bir defter‐i kebir hesabı; 

Aktif nitelikli, 

Pasif nitelikli, 

Hem aktif, hem de pasif nitelikli olabilmektedir. 

Aktif nitelikli hesaplar; Başlangıçta borç kaydı yapılan ve borç bakiye veren, 

alacak bakiyesi vermeyen ve bilançonun aktifinde yer alan hesaplardır. 010 Kasa. 

011 Efektif Deposu, 100 İskonto Senetleri gibi. 

Pasif nitelikli hesaplar; Başlangıçta alacak kaydı yapılarak açılan ve alacak 

bakiyesi verip borç bakiye vermeyen, bilançonun pasifinde yer alan hesaplardır. 

Buna örnek olarak 300 Vadesiz Tasarruf Mevduatı, 410 Sermaye, 430 İhtiyari 

Yedek Akçeler hesapları gösterilebilir. 

Hem aktif hem de pasif nitelikli hesaplar; Başlangıçta hem alacak, hem de 

borç kaydı yapılarak açılabilen, duruma göre alacak bakiye de, borç bakiye de 

verebilen hesaplardır. Örnek olarak 290 Şubeler Cari Hesabı, 022 Yurt içi Bankalar, 

028 Özel Finans Kurumlan gösterilebilir. Bu hesaplar zaman zaman borç, zaman 

zaman da alacak bakiye verebildiklerinden hem aktifte hem de pasifte yer 

alabilirler. 

Page 9: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    9 

 

İşletme ile ilgileri 

yönünden hesapları 

asli, düzenleyici, geçici 

ve nazım hesaplar 

olarak 4 grupta ele 

alınır. 

Mali raporlar yönünden de hesapları aşağıdaki şekilde sınıflandırmak 

mümkündür; 

Bilanço hesapları; Bankaların bilançolarında yer alacak hesaplardır. Kasa, 

Yurt içi Bankalar, Mevduatlar, Krediler, Sermaye hesapları bunlardan bazılarıdır. 

TDHP'de 0, 1, 2, 3 ve 4 numaralı gruplar bilanço hesaplarıdır. 

Gelir tablosu hesapları; Bilanço çıkarılmadan önce kapatılacak olan ve gelir 

tablosunu ilgilendiren hesaplardır. Mevduatlara ödenen faizler, personel giderleri 

gibi. Bu hesaplar gelir tablosu ile ilgili olup, bilançoda ancak kâr ve zarar hesabı ile 

temsil edilebilirler. TDHP'de 5,6, 7 ve 8 no’lu gruplar bu gruptadır. 

İşletme ile ilgileri yönünden hesaplar asli, düzenleyici, geçici ve nazım 

hesaplar olarak 4 grupta ele alabiliriz; 

Asli hesaplar; Tamamlanmış işlemlere ait hesaplardır. Kasa, Bankalar, 

Menkuller, Gayrimenkuller ve Sermaye hesapları gibi. 

Düzenleyici hesaplar; Aktif ve pasif karakterli hesapların karşılığını oluşturan 

hesaplardır. Bu hesaplar aktifteki bir varlığın karşılığı ise; pasifte yer alır. İlgili aktif 

hesabın bakiyesi, ilk şekliyle kalır. 

Aktifi düzenleyici hesaplar olduğu gibi pasifi düzenleyici hesaplarda vardır. Bunlar 

aktifte yer alıp pasifte hesabın bakiyesini değiştirmeden bilançoda gösterilmesini 

sağlarlar. Asıl hesabın bakiyesinden düzenleyici hesabın bakiyesini düştüğümüzde 

ilgili hesabın net bakiyesini bulmuş oluruz. 

Geçici hesaplar; henüz tamamlanmayan işlemleri gösteren hesaplardır. 

Dekontu beklenen muameleler, avanslar, verilen provizyonlar gibi. 

Nazım hesaplar; işletme mevcutları arasında yer alan fakat işletme 

mülkiyetinde olmayan değerler ile şartlı işlemlerin izlenmesine yarayan 

hesaplardır. Bu hesaplar asli ve geçici hesaplarla değil, bir başka nazım hesapla 

karşılıklı çalışırlar. Yani bir nazım hesabın karşısında mutlaka bir başka nazım hesap 

bulunur. TDHP'de nazım hesaplar da ihtiyaca cevap verebilecek ölçüde 

detaylandırılmıştır. 

Ana hesap düzeyinde (defteri kebir) tekdüzen hesap planında yer alan hesaplar 

aşağıdaki gibidir. 

0 DÖNEN DEĞERLER 

010 KASA 

011 EFEKTİF DEPOSU 

012 YOLDAKİ PARALAR ‐T.P. 

013 YOLDAKİ PARALAR‐Y. P. 

Page 10: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    10 

015 SATIN ALINAN BANKA ÇEKLERİ ‐Y. P. 

016 VADESİ GELMİŞ MENKUL DEĞERLER ‐T. P. 

017 VADESİ GELMİŞ MENKUL DEĞERLER ‐Y.P. 

019 ALTIN DEPOSU ‐ Y.P. 

020 T.C.MERKEZ BANKASI ‐T.P. 

021 T.C.MERKEZ BANKASI ‐Y.P. 

022 YURT İÇİ BANKALAR ‐T.P. 

023 YURT İÇİ BANKALAR‐Y.P. 

024 YURTDIŞI BANKALAR ‐ T.P. 

025 YURTDIŞI BANKALAR ‐Y.P. 

026 YURTDIŞI MERKEZ VE ŞUBELER‐T.P. 

027 YURTDIŞI MERKEZ VE ŞUBELER ‐Y.P. 

028 ÖZEL FİNANS KURUMLARI‐T.P. 

029 ÖZEL FİNANS KURUMLARI ‐Y.P. 

030 MENKUL DEĞERLER CÜZDANI ‐T.P. 

031 MENKUL DEĞERLER CÜZDANI‐Y.P. 

032 MENKUL DEĞERLER DEĞER AZALMA KARŞILIĞI ‐T.P. 

033 MENKUL DEĞERLER DEĞER AZALMA KARŞILIĞI ‐Y.P. 

040 BANKALAR PARA PİYASASI İŞLEMLERİ‐ T.P. 

041 BANKALAR PARA PİYASASI İŞLEMLERİ‐ Y.P. 

1 KREDİLER 

100 İSKONTO SENETLERİ ‐T.P. 

101 İSKONTO SENETLERİ ‐Y.P. 

102 İŞTİRA SENETLERİ ‐T.P. 

103 İŞTİRA SENETLERİ‐Y. P. 

110 KISA VADELİ AÇIK İHRACAT KREDİLERİ ‐T.P. 

111 KISA VADELİ AÇIK İHRACAT KREDİLERİ ‐Y.P. 

112 KISA VADELİ TEMİNATLI İHRACAT KREDİLERİ ‐T.P. 

113 KISA VADELİ TEMİNATLI İHRACAT KREDİLERİ ‐Y.P. 

114 KISA VADELİ TEMİNATLI İTHALAT KREDİLERİ ‐T.P. 

115 KISA VADELİ TEMİNATLI İTHALAT KREDİLERİ ‐ Y.P. 

116 KISA VADELİ AÇIK DİĞER KREDİLER ‐ T.P. 

117 KISA VADELİ AÇIK DİĞER KREDİLER ‐ Y.P. 

118 KISA VADELİ TEMİNATLI DİĞER KREDİLER ‐ T.P. 

119 KISA VADELİ TEMİNATLI DİĞER KREDİLER ‐ Y.P. 

120 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ ‐ T.P. 

121 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ ‐ Y.P. 

123 ALTIN KREDİSİ ‐ Y.P. 

124 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLER ‐ T.P. 

125 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLER ‐ Y.P. 

126 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLER ‐ T.P. 

127 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLER ‐ Y.P. 

Page 11: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    11 

128 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLER ‐ T.P. 

129 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLER ‐ Y.P. 

130 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ ‐ T.P. 

131 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ ‐ Y.P. 

132 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ‐T.P. 

133 ORTA VE UZUN TEMİNATLI İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİ ‐ Y.P. 

134 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK DİĞER YATIRIM KREDİLERİ ‐T.P. 

135 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK DİĞER YATIRIM KREDİLERİ ‐ Y.P. 

136 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI DİĞER YATIRIM KRED.‐ T.P. 

137 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI DİĞER YATIRIM KRED. ‐ Y.P. 

138 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İŞLETME VE DİĞER KREDİLER ‐ T.P. 

139 ORTA VE UZUN VADELİ AÇIK İŞLETME VE DİĞER KREDİLER ‐ Y.P. 

140 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI İŞLETME VE DİĞER KRED. ‐ T.P. 

141 ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI İŞLETME VE DİĞER KRED. ‐ Y.P. 

142 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ ‐ T.P. 

143 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİ ‐ Y.P. 

144 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİ.‐T.P. 

145 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİ.‐Y.P. 

146 MALİ KESİME VERİLEN ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER‐T.P. 

147 MALİ KESİME VERİLEN ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER‐ Y.P. 

148 YURT DIŞI ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER‐T.P. 

149 YURT DIŞI ORTA VE UZUN VADELİ KREDİLER‐Y.P. 

150 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATSIZ KREDİLER‐TP 

151 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATSIZ KREDİLER‐YP 

152 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATLI KREDİLER‐TP 

153 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KISA VADELİ TEMİNATLI KREDİLER‐YP 

154 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATSIZ 

KREDİLER‐TP 

155 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATSIZ 

KREDİLER‐YP 

156 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI 

KREDİLER ‐ TP 

157 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN ORTA VE UZUN VADELİ TEMİNATLI 

KREDİLER – YP 

158 TAZMİN EDİLEN GAYRİNAKDİ KREDİ BEDELLERİ ‐TP 

159 TAZMİN EDİLEN GAYRİNAKDİ KREDİ BEDELLERİ ‐YP 

160 KANUN ve/veya KARARNAMELERE DAYANAN ERTELENMİŞ ve 

TAKSİTLENDİRİLMİŞ 

KREDİLER ‐ TP 

161 KANUN ve/veya KARARNAMELERE DAYANAN ERTELENMİŞ ve 

TAKSİTLENDİRİLMİŞ 

KREDİLER ‐YP 

Page 12: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    12 

170 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR /TAHSİL İMKANI SINIRLI KREDİLER VE 

DİĞER ALACAKLAR ‐ TP 

171 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR/ TAHSİL İMKANI SINIRLI KREDİLER VE 

DİĞER ALACAKLAR ‐ YP 

172 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR/ TAHSİLİ ŞÜPHELİ KREDİLER ‐ TP 

173 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR/ TAHSİLİ ŞÜPHELİ KREDİLER ‐ YP 

174 TAHSİLİ ŞÜPHELİ ÜCRET, KOMİSYON VE DİĞER ALACAKLAR ‐ TP 

175 TAHSİLİ ŞÜPHELİ ÜCRET, KOMİSYON VE DİĞER ALACAKLAR ‐ YP 

176 ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE DİĞER ALACAKLAR ‐ TP 

177 ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE DİĞER ALACAKLAR ‐ YP 

180 ÖZEL KARŞILIKLAR ‐ TP 

181 ÖZEL KARŞILIKLAR – YP 

2 BAĞLI DEĞERLER VE DİĞER AKTİFLER 

202 FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR ‐T.P. 

203 FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN ALACAKLAR ‐Y.P. 

204 KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA GELİRLERİ (‐) ‐ T.P. 

205 KAZANILMAMIŞ FİNANSAL KİRALAMA GELİRLERİ (‐) ‐ Y.P 

210 ZORUNLU KARŞILIKLAR ‐ T.P. 

211 ZORUNLU KARŞILIKLARI ‐ Y.P. 

220 KREDİ FAİZ GELİRLERİ TAHAKKUK REESKONTLARI ‐ T.P. 

221 KREDİ FAİZ GELİRLERİTAHAKKUK REESKONTLARI ‐ Y.P. 

222 DİĞER FAİZ VE GELİR REESKONTLARI ‐ T.P. 

223 DİĞER FAİZ VE GELİR REESKONTLARI ‐ Y.P. 

240 İŞTİRAKLERİMİZ ‐ T.P. 

241 İŞTİRAKLERİMİZ ‐ Y.P. 

242 BAĞLI ORTAKLIKLAR ‐ T.P. 

243 BAĞLI ORTAKLIKLAR ‐ Y.P. 

244 BAĞLI MENKUL DEĞERLER ‐ T.P. 

245 BAĞLI MENKUL DEĞERLER ‐ Y.P. 

246 İŞTİRAKLER, BAĞLI ORTAKLIKLAR VE BAĞLI MENKUL DEĞERLER DEĞER 

AZALMA KARŞILIKLARI (‐) TP 

247 İŞTİRAKLER, BAĞLI ORTAKLIKLAR VE BAĞLI MENKUL DEĞERLER DEĞER 

AZALMA KARŞILIKLARI (‐) YP 

250 MENKULLER ‐ T.P. 

251 MENKULLER ‐ Y.P. 

252 GAYRİMENKULLER ‐ T.P. 

253 GAYRİMENKULLER ‐ Y.P. 

254 ÖZEL MALİYET BEDELLERİ ‐ T.P. 

256 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (‐) T.P. 

257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (‐) Y.P. 

258 ŞEREFİYE VE AKTİFLEŞTİRİLMİŞ GİDERLER ‐ T.P. 

260 PEŞİN ÖDENMİŞ VERGİLER ‐ T.P. 

Page 13: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    13 

270 AYNİYAT MEVCUDU ‐ T.P. 

278 MUHTELİF ALACAKLAR ‐ T.P. 

279 MUHTELİF ALACAKLAR ‐ Y.P. 

280 BORÇLU GEÇİÇİ HESAPLAR ‐T.P. 

281 BORÇLU GEÇİCİ HESAPLAR ‐Y.P. 

282 BÖLGELER VEYA İŞLETMELER CARİ HESABI ‐ T.P. 

284 ALTIN ALIM/SATIM HESABI ‐ T.P. 

285 ALTIN VAZİYETİ ‐ Y.P. 

290 ŞUBELER CARİ HESABI‐T.P. 

291 ŞUBELER CARİ HESABI ‐Y.P. 

292 EFEKTİF ALIM/SATIM HESABI ‐T.P. 

293 EFEKTİF VAZİYETİ ‐Y.P. 

294 DÖVİZ ALIM/SATIM HESABI ‐T.P. 

295 DÖVİZ VAZİYETİ ‐ Y.P. 

296 ÖZEL GÖREV HESAPLARI ‐ T.P. 

297 ÖZEL GÖREV HESAPLARI ‐ Y.P. 

298 ELDEN ÇIKARILACAK KIYMETLER ‐ T.P. 

3 MEVDUAT VE DİĞER PASİFLER 

300 TASARRUF MEVDUATI (YURT İÇİNDE YERLEŞİK‐ GERÇEK KİŞİLER) ‐ VADESİZ 

301 DÖVİZ TEVDİAT HESABI ‐ VADESİZ 

302 TASARRUF MEVDUATI (Y.D.Y GERÇEK KİŞİLER)‐VADESİZ 

304 RESMÎ, TİCARİ VE DİĞER KUR.MEV.(Y.İ.Y)‐VADESİZ 

305 ALTIN DEPO HESAPLARI ‐VADESİZ ‐ Y.P. 

306 TİCARİ VE DİĞER KURULUŞLAR MEVDUATI (Y.D.Y)‐VADESİZ 

308 BANKALAR MEVDUATI‐VADESİZ ‐ T.P. 

309 BANKALAR MEVDUATI‐VADESİZ ‐Y.P. 

310 TASARRUF MEVDUATI (Y.İ.Y GERÇEK KİŞİLER)‐VADELİ 

311 DÖVİZ TEVDİAT HESABI‐VADELİ 

312 TASARRUF MEVDUATI (Y.D.Y GERÇEK KİŞİLER)‐VADELİ 

314 RESMÎ, TİCARİ VE DİĞER KURULUŞLAR MEVDUATI (Y.İ.Y)‐VADELİ 

315 ALTIN DEPO HESAPLARI ‐ VADELİ ‐ Y.P. 

316 TİCARİ VE DİĞER KURULUŞLAR MEVDUATI (Y.D.Y)‐VADELİ 

318 BANKALAR MEVDUATI ‐ VADELİ ‐ T.P. 

324 7 GÜN İHBARLI MEVDUAT 

325 7 GÜN İHBARLI DÖVİZ TEVDİAT HESABI 

328 BANKALARARASI PARA PİYASASINDAN ALINAN BORÇLAR ‐ T.P. 

329 BANKALARARASI PARA PİYASASINDAN ALINAN BORÇLAR ‐ Y.P. 

330 TAHVİL TALEBİ KARŞILIĞI TEVDİAT HESABI ‐ T.P. 

340 T.C. MERKEZ BANKASI KREDİLERİ ‐T.P. 

341 T.C. MERKEZ BANKASI KREDİLERİ ‐ Y.P. 

342 YURT İÇİ BANKALARDAN KULANILAN KREDİLER ‐T.P. 

343 YURT İÇİ BANKALARDAN KULLANILAN KREDİLER ‐ Y.P. 

Page 14: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    14 

344 YURT İÇİ DİĞER KURULUŞLARDAN KULLANILAN KREDİLER ‐ T.P. 

345 YURT İÇİ DİĞER KURULUŞLARDAN KULLANILAN KREDİLER ‐ Y.P. 

346 SERMAYE BENZERİ KREDİLER ‐ T.P. 

347 SERMAYE BENZERİ KREDİLER ‐ Y.P. 

348 YURT DIŞINDAN KULLANILAN KREDİLER ‐T.P. 

349 YURT DIŞINDAN KULLANILAN KREDİLER ‐Y.P. 

350 KARŞILIKLAR ‐T.P. 

351 KARŞILIKLAR‐Y.P. 

352 FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR ‐ T.P. 

353 FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNDEN BORÇLAR ‐Y.P. 

354 ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ(‐) T.P. 

355 ERTELENMİŞ FİNANSAL KİRALAMA GİDERLERİ (‐)Y.P. 

356 TAZMİN EDİLMEMİŞ ve NAKDE DÖNÜŞMEMİŞ GAYRİNAKDİ KREDİLER ÖZEL 

KARŞILIKLARI TP 

357 TAZMİN EDİLMEMİŞ ve NAKDE DÖNÜŞMEMİŞ GAYRİNAKDİ KREDİLER ÖZEL 

KARŞILIKLARI YP 

359 YURT DIŞINDAN KULLANILAN ALTIN KREDİLERİ ‐ YABANCI PARA 

360 FAİZ VE GİDER REESKONTLARI ‐T.P. 

361 FAİZ VE GİDER REESKONTLARI ‐Y.P. 

362 KREDİ ve DİĞER ALACAKLAR DEĞERLEME FONU TP 

363 KREDİ ve DİĞER ALACAKLAR DEĞERLEME FONU YP 

366 YURT DIŞI MERKEZ VE ŞUBELER ‐ T.P. 

367 YURT DIŞI MERKEZ VE ŞUBELER ‐Y.P. 

370 İTHALAT TRANSFER EMİRLERİ ‐ T.P. 

371 İTHALAT TRANSFER EMİRLERİ ‐Y.P. 

376 ÇIKARILAN MENKUL KIYMET İHRAÇ FARKLARI (‐) ‐ T.P. 

377 ÇIKARILAN MENKUL KIYMET İHRAÇ FARKLARI (‐) ‐ Y.P. 

380 ÖDENECEK VERGİ, RESİM, HARÇ VE PRİMLER ‐T.P. 

381 ÖDENECEK VERGİ, RESİM, HARÇ VE PRİMLER‐Y.P. 

382 ÇIKARILAN MENKUL KIYMETLER ‐ T.P. 

383 ÇIKARILAN MENKUL KIYMETLER ‐ Y.P. 

384 FONLAR ‐T.P. 

385 FONLAR ‐Y.P. 

386 ERTELENMİŞ VERGİLER ‐ T.P. 

388 FONLARDAN KULLANDIRILAN KREDİ KARŞILIKLARI ‐ T.P. 

390 MUHTELİF BORÇLAR ‐T.P. 

391 MUHTELİF BORÇLAR ‐Y.P. 

392 ALACAKLI GEÇİCİ HESAPLAR‐T.P. 

393 ALACAKLI GEÇİCİ HESAPLAR‐Y.P. 

394 ÖDEME EMİRLERİ‐T.P. 

395 ÖDEME EMİRLERİ‐Y.P. 

396 ÖZEL GÖREV HESAPLARI ‐ T.P. 

Page 15: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    15 

397 ÖZEL GÖREV HESAPLARI‐Y.P. 

398 YÜKLENİCİLER HESABI ‐ T.P. 

4 ÖZKAYNAKLAR 

410 SERMAYE‐T.P. 

411 SERMAYE‐Y.P. 

412 ÖDENMEMİŞ SERMAYE ‐T.P. 

413 ÖDENMEMİŞ SERMAYE ‐Y.P. 

420 KANUNİ YEDEK AKÇELER ‐ T.P. 

430 İHTİYARİ YEDEK AKÇELER ‐ T.P. 

440 BANKA SABİT KIYMET YENİDEN DEĞERLEME FONU ‐ T.P. 

441 BANKA SABİT KIYMET YENİDEN DEĞERLEME FONU – Y.P 

442 İŞTİRAKLER, BAĞLI ORTAKLIKLAR SABİT KIYMET YENİDEN DEĞERLEME 

KARŞ. (BAĞLI MENKUL KIYMETLER ARASINDA İZLENİLEN İŞTİRAK AMAÇLI 

DİĞER ORTAKLIKLAR DAHİL) ‐ TP 

443 İŞTİRAKLER, BAĞLI ORTAKLIKLAR SABİT KIYMET YENİDEN DEĞERLEME KARŞ. 

(MENKUL KIYMETLER ARASINDA İZLENİLEN İŞTİRAK AMAÇLI DİĞER 

ORTAKLIKLAR DAHİL) ‐ YP 

444 MENKUL DEĞERLER DEĞER ARTIŞ FONU ‐ T.P. 

445 MENKUL DEĞERLER DEĞER ARTIŞ FONU ‐ YP 

450 KÂR VE ZARAR ‐ T.P. 

452 GEÇMİŞ YILLAR KAR VE ZARARI ‐ T.P. 

 

5 FAİZ GELİRLERİ 

500 İSKONTO VE İŞTİRA SENETLERİNDEN ALIN.FAİZ. ‐ T. P. 

501 İSKONTO VE İŞTİRA SENETLERİNDEN ALIN.FAİZ. ‐ Y.P. 

504 ALTIN KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

505 ALTIN KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

510 KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

511 KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

512 KISA VADELİ İTHALAT KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

513 KISA VADELİ İTHALAT KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

514 KISA VADELİ DİĞER KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

515 KISA VADELİ DİĞER KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

516 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐T.P. 

517 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐Y.P. 

518 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐T.P. 

519 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐Y.P. 

520 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐T.P. 

521 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐Y.P. 

522 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

523 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

530 ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERDEN ALINAN 

Page 16: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    16 

FAİZLER ‐T.P. 

531 ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERDEN ALINAN 

FAİZLER ‐ Y.P 

532 ORTA VE UZUN VADELİ DİĞER YATIRIM KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

533 ORTA VE UZUN VADELİ DİĞER YATIRIM KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

534 ORTA VE UZUN VADELİ İŞLETME KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

535 ORTA VE UZUN VADELİ İŞLETME KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

536 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

537 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

538 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

539 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

540 MALİ KESİME VERİLEN ORTA UZUN VADELİ KREDİLERDEN ALINAN 

FAİZLER ‐ T.P. 

541 MALİ KESİME VERİLEN ORTA UZUN VADELİ KREDİLERDEN ALINAN 

FAİZLER ‐ Y.P. 

542 YURT DIŞI ORTA UZUN VADELİ KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

543 YURT DIŞI ORTA UZUN VADELİ KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

546 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ TP 

547 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KREDİLERDEN ALINAN FAİZLER ‐ YP 

548 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR İLE ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE 

DİĞER ALACAKLARDAN ALINAN FAİZLER ‐ TP 

549 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR İLE ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE 

DİĞER ALACAKLARDAN ALINAN FAİZLER ‐ YP 

550 KAYNAK KULLANIMINI DESTEKLEME FONUNDAN ALINAN PRİMLER ‐ T.P. 

560 MEVDUAT MUNZAM KARŞILIKLARINDAN ALINAN FAİZLER ‐T.P. 

561 MEVDUAT MUNZAM KARŞILIKLARINDAN ALINAN FAİZLER ‐ Y. P. 

570 BANKALARDAN ALINAN FAİZLER ‐T.P. 

571 BANKALARDAN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

572 PARA PİYASASI VE VADELİ DÖVİZ İŞLEMLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ T.P. 

573 PARA PİYASASI VE VADELİ DÖVİZ İŞLEMLERİNDEN ALINAN FAİZLER ‐ Y.P. 

580 MENKUL DEĞERLER CÜZDANINDAN ALINAN FAİZ ‐ T.P. 

581 MENKUL DEĞERLER CÜZDANINDAN ALINAN FAİZ ‐ Y.P. 

592 ŞUBELERDEN ALINAN FAİZLER‐T.P. 

593 ŞUBELERDEN ALINAN FAİZLER‐Y.P. 

598 DİĞER ALINAN FAİZLER‐T.P. 

599 DİĞER ALINAN FAİZLER‐Y.P. 

6 FAİZ GİDERLERİ 

608 TÜRK LİRASI MEVDUATA VERİLEN FAİZLER (YDY‐ KİŞİ VE KURULUŞLAR) 

610 TÜRK PARASI MEVDUATA VERİLEN FAİZLER (Y.İ.Y) 

611 YABANCI PARA MEVDUATA VERİLEN FAİZLER 

612 AKTİFLEŞTİRİLEN FİNANSMAN FAİZLERİ ‐ T.P. 

614 ALTIN DEPO HESAPLARINA VERİLEN FAİZLER ‐ T.P. 

Page 17: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    17 

615 ALTIN DEPO HESAPLARINA VERİLEN FAİZLER ‐ Y.P. 

616 YURT DIŞINDAN KULLANILAN ALTIN KREDİLERİNE VERİLEN FAİZLER ‐ TP 

617 YURT DIŞINDAN KULLANILAN ALTIN KREDİLERİNE VERİLEN FAİZLER‐ YP 

620 T.C. MERKEZ BANKASI KREDİLERİNE VERİLEN FAİZLER ‐ T.P. 

621 T.C. MERKEZ BANKASI KREDİLERİNE VERİLEN FAİZLER ‐ Y.P. 

622 YURT İÇİNDEN KULLANILAN KREDİLERE VERİLEN FAİZLER ‐ T.P. 

623 YURT İÇİNDEN KULLANILAN KREDİLERE VERİLEN FAİZLER ‐ Y.P. 

624 YURT DIŞINDAN KULLANILAN KREDİLERE VERİLEN FAİZLER ‐ T.P. 

625 YURT DIŞINDAN KULLANILAN KREDİLERE VERİLEN FAİZLER ‐ Y.P. 

626 PARA PİYASASI VE VADELİ DÖVİZ İŞLEMLERİNE VERİLEN FAİZLER ‐ T.P 

627 PARA PİYASASI VE VADELİ DÖVİZ İŞLEMLERİNE VERİLEN FAİZLER ‐ Y.P 

630 ÇIKARILAN MENKUL KIYMETLERE VERİLEN FAİZLER ‐ T.P. 

631 ÇIKARILAN MENKUL KIYMETLERE VERİLEN FAİZLER ‐Y.P. 

640 FONLARA VERİLEN FAİZLER ‐ T.P. 

641 FONLARA VERİLEN FAİZLER ‐ Y.P. 

650 ŞUBELERE VERİLEN FAİZLER‐T.P. 

651 ŞUBELERE VERİLEN FAİZLER‐Y.P. 

698 VERİLEN DİĞER FAİZLER‐T.P. 

699 VERİLEN DİĞER FAİZLER‐Y.P. 

7 FAİZ DIŞI GELİRLER 

700 İSKONTO VE İŞTİRA SENETLERİNDEN ALINAN KOMİSYONLAR ‐T.P. 

701 İSKONTO VE İŞTİRA SENETLERİNDEN ALINAN KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

710 KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐T.P. 

711 KISA VADELİ İHRACAT KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

712 KISA VADELİ İTHALAT KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐T.P. 

713 KISA VADELİ İTHALAT KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐ Y.P. 

714 KISA VADELİ DİĞER KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐T.P. 

715 KISA VADELİ DİĞER KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

716 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐T.P. 

717 KISA VADELİ İHTİSAS KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

718 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐ T.P. 

719 KISA VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐ Y.P. 

720 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐ T.P. 

721 MALİ KESİME VERİLEN KISA VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

722 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐T.P. 

723 YURT DIŞI KISA VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

730 ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİNDEN ALINAN 

ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐T.P. 

Page 18: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    18 

731 ORTA VE UZUN VADELİ İHRACAT GARANTİLİ YATIRIM KREDİLERİNDEN ALINAN 

ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

732 ORTA VE UZUN VADELİ DİĞER YATIRIM KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐T.P. 

733 ORTA VE UZUN VADELİ DİĞER YATIRIM KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐ Y.P. 

734 ORTA VE UZUN VADELİ İŞLETME KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐T.P. 

735 ORTA VE UZUN VADELİ İŞLETME KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

736 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐T.P. 

737 ORTA VE UZUN VADELİ İHTİSAS KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

738 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐T.P. 

739 ORTA VE UZUN VADELİ FON KAYNAKLI KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

740 MALİ KESİME VERİLEN ORTA/UZUN VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐TP 

741 MALİ KESİME VERİLEN ORTA/UZUN VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐YP 

742 YURT DIŞI ORTA/UZUN VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐T.P. 

743 YURT DIŞI ORTA/UZUN VADELİ KREDİLERİNDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐Y.P. 

744 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KREDİLERDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐ TP 

745 YENİLENEN VE İTFA PLANINA BAĞLANAN KREDİLERDEN ALINAN ÜCRET VE 

KOMİSYONLAR ‐ YP 

746 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR İLE ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE 

DİĞER ALACAKLARDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐ TP 

747 TASFİYE OLUNACAK ALACAKLAR İLE ZARAR NİTELİĞİNDEKİ KREDİLER VE 

DİĞER ALACAKLARDAN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR – YP 

748 NAKDİ OLMAYAN KREDİLERDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐T.P. 

749 NAKDİ OLMAYAN KREDİLERDEN ALINAN ÜCRET VE KOMİSYONLAR ‐ Y.P. 

750 SERMAYE PİYASASI İŞLEMLERİ KARLARI ‐T.P. 

751 SERMAYE PİYASASI İŞLEMLERİ KARLARI‐Y.P. 

760 BANKACILIK HİZMETLERİ GELİRLERİ‐T.P. 

761 BANKACILIK HİZMETLERİ GELİRLERİ ‐ Y.P. 

771 KAMBİYO KARLARI ‐ Y.P. 

780 İŞTİRAKLERİMİZ VE BAĞLI ORTAKLIKLARIMIZDAN ALINAN KAR PAYLARI ‐ T.P. 

Page 19: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    19 

781 İŞTİRAKLERİMİZ VE BAĞLI ORTAKLIKLARIMIZDAN ALINAN KAR PAYLARI ‐ Y.P. 

790 DİĞER FAİZ DIŞI GELİRLER‐TP 

791 DİĞER FAİZ DIŞI GELİRLER‐Y.P. 

792 OLAĞANÜSTÜ GELİRLER ‐ T.P. 

793 OLAĞANÜSTÜ GELİRLER‐Y.P. 

8 FAİZ DIŞI GİDERLER 

810 PERSONEL GİDERLERİ ‐ T.P. 

811 PERSONEL GİDERLERİ ‐ YP 

820 PROVİZYONLAR ‐ T.P. 

821 PROVİZYONLAR ‐ Y.P. 

830 VERGİ, RESİM, HARÇLAR VE FONLAR ‐ T.P. 

831 VERGİ, RESİM, HARÇLAR VE FONLAR ‐ Y.P. 

840 TÜRK PARASI İŞLEMLERDEN VERİLEN KOMİSYONLAR VE ÜCRETLER 

841 YABANCI PARALI İŞLEMLERİNDEN VERİLEN KOMİSYON VE ÜCRETLER ‐ Y.P. 

850 AMORTİSMAN GİDERİ ‐ T.P. 

851 AMORTİSMAN GİDERİ ‐ Y.P. 

861 KAMBİYO ZARARLARI ‐ Y.P. 

870 SERMAYE PİYASASI İŞLEMLERİ ZARARLARI ‐ T.P. 

871 SERMAYE PİYASASI İŞLEMLERİ ZARARLARI ‐ Y.P. 

880 DİĞER İŞLETME GİDERLERİ ‐T.P. 

881 DİĞER İŞLETME GİDERLERİ‐ YP 

882 DİĞER GİDERLER VE ZARARLAR ‐ T.P. 

883 DİĞER GİDERLER VE ZARARLAR‐YP 

890 OLAĞANÜSTÜ GİDERLER‐T.P. 

891 OLAĞANÜSTÜ GİDERLER‐Y.P. 

9 NAZIM HESAPLAR 

910 TÜRK PARASI TEMİNAT MEKTUPLARINDAN ALACAKLAR 

911 YABANCI PARA TEMİNAT MEKTUPLARINDAN ALACAKLAR 

912 TÜRK PARASI TEMİNAT MEKTUPLARINDAN BORÇLAR 

913 YABANCI PARA TEMİNAT MEKTUPLARINDAN BORÇLAR 

920 KABUL KREDİLERİNDEN ALACAKLAR‐T.P. 

921 KABUL KREDİLERİNDEN ALACAKLAR‐Y.P. 

922 KABUL KREDİLERİNDEN BORÇLAR‐T.P. 

923 KABUL KREDİLERİNDEN BORÇLAR‐Y.P. 

930 AKREDİTİF TAAHHÜTLERİMİZDEN ALACAKLAR‐T.P. 

931 AKREDİTİF TAAHHÜTLERİMİZDEN ALACAKLAR‐Y.P. 

932 AKREDİTİF TAAHHÜTLERİMİZDEN BORÇLAR‐T.P. 

933 AKREDİTİF TAAHHÜTLERİMİZDEN BORÇLAR‐Y.P. 

940 CİRANTALARIMIZ ‐ T.P. 

941 CİRANTALARIMIZ ‐ Y.P. 

942 CİROLARIMIZ ‐ T.P. 

943 CİROLARIMIZ ‐ Y.P. 

Page 20: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    20 

950 MENKUL KIYMET İHRACINDA SATIN ALMA GARANTİLERİMİZDEN 

(UNDERWRITING) ALACAKLAR TP 

951 MENKUL KIYMET İHRACINDA SATIN ALMA GARANTİLERİMİZDEN 

(UNDERWRITING) ALACAKLAR ‐ YP 

952 MENKUL KIYMET İHRACINDA SATIN ALMA GARANTİLERİMİZDEN 

(UNDERWRITING) BORÇLAR ‐ TP 

953 MENKUL KIYMET İHRACINDA SATIN ALMA GARANTİLERİMİZDEN 

(UNDERWRITING) BORÇLAR ‐ YP 

960 DİĞER GARANTİ VE KEFALETLERİMİZDEN ALACAKLAR ‐ T.P 

961 DİĞER GARANTİ VE KEFALETLERİMİZDEN ALACAKLAR ‐ Y.P 

962 DİĞER GARANTİ VE KEFALETLERİMİZDEN BORÇLAR ‐ T.P. 

963 DİĞER GARANTİ VE KEFALETLERİMİZDEN BORÇLAR ‐ Y.P. 

964 DÖVİZ VE FAİZ HADDİ İLE İLGİLİ İŞLEMLERDEN ALACAKLAR ‐ T.P 

965 DÖVİZ VE FAİZ HADDİ İLE İLGİLİ İŞLEMLERDEN ALACAKLAR ‐ Y.P. 

966 DÖVİZ VE FAİZ HADDİ İLE İLGİLİ İŞLEMLERDEN BORÇLAR ‐ T.P. 

967 DÖVİZ VE FAİZ HADDİ İLE İLGİLİ İŞLEMLERDEN BORÇLAR‐Y.P. 

970 TEMİNAT MEKTUPSUZ PREFİNANSMAN KREDİLERDEN ALACAK. ‐ T.P. 

971 TEMİNAT MEKTUPSUZ PREFİNANSMAN KREDİLERDEN ALACAK. ‐ Y.P. 

972 TEMİNAT MEKTUPSUZ PREFİNANSMAN KREDİLERDEN BORÇLAR‐T.P. 

973 TEMİNAT MEKTUPSUZ PREFİNANSMAN KREDİLERDEN BORÇLAR‐Y.P. 

974 DÖVİZE ENDEKSLİ KREDİLERDEN ALACAKLAR ‐ T.P. 

976 DÖVİZE ENDEKSLİ KREDİLERDEN BORÇLAR ‐ T.P. 

978 TAAHHÜTLERDEN ALACAKLAR‐T.P. 

979 TAAHHÜTLERDEN ALACAKLAR‐Y.P. 

980 TAAHHÜTLERDEN BORÇLAR‐T.P. 

981 TAAHHÜTLERDEN BORÇLAR‐Y.P. 

982 EMANET VE REHİNLİ KIYMETLER ‐ T.P. 

983 EMANET VE REHİNLİ KIYMETLER ‐ YP 

984 EMANET VE REHİNLİ KIYMET VERENLER / BIRAKANLAR ‐ T.P. 

985 EMANET VE REHİNLİ KIYMET VERENLER / BIRAKANLAR ‐ YP 

992 SINIRLAMALARA TABİ OLMAYAN KREDİLERDEN ALACAKLAR‐T.P. 

993 SINIRLAMALARA TABİ OLMAYAN KREDİLER ‐Y.P. 

994 SINIRLAMALARA TABİ OLMAYAN KREDİLERDEN BORÇLAR‐TP 

995 SINIRLAMALARA TABİ OLMAYAN KREDİLERDEN BORÇLAR‐YP 

996 DİĞER NAZIM HESAPLARDAN ALACAKLAR‐T.P. 

997 DİĞER NAZIM HESAPLARDAN ALACAKLAR‐Y.P. 

998 DİĞER NAZIM HESAPLARDAN BORÇLAR‐T.P. 

999 DİĞER NAZIM HESAPLARDAN BORÇLAR‐Y.P. 

  

   

Page 21: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    21 

 

 

 

  

 

 

 

 

   

Örnek

•Banka muhasebesi uygulamalarında, diğer işletmelerden farklı olarak kullanılan hesap "Şubeler Cari Hesabı"dır.

•Alt hesabı bulunmayan T.C. Merkez Bankası Vadesiz Serbest Hesabı şöyle gösterilir;

•020 T.C. MERKEZ BANKASI

•020.00 Vadesiz Serbest Hesap

•Alt hesabı bulunan özel Mevduat Bankaları Vadesiz‐TL hesabı şöyle gösterilir;

•022 YURT İÇİ BANKALAR‐TL

•022.00 Vadesiz Hesap

•022.00.1 Özel Mevduat Bankaları, şeklinde alt hesapla birlikte gösterilecektir.

Bireysel Etkinlik •Hazırlanmış diğer tekdüzen hesap planlarını banka tekdüzen hesap 

planı ile karşılaştırıp, aralarında benzerlik ya da farklılık olan noktaları belirtiniz.

Tartışma •İşletmeler ya da kuruluşlar bazında ayrı ayrı tekdüzen hesap planı 

oluşturulmasının gerekliliği üzerine tartışınız.

Page 22: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    22 

 

 

 

   

Özet •Hesap planı; bir işletme veya teşebbüste tutulan bütün hesapların

sistemli bir şekilde ve çeşitli gruplara ayrılmış olarak yürütülmesi içintanzim edilen ve aynı olayların daima aynı hesaplarda kaydedilmesinisağlayan bir cetvel olarak tanımlanabilir.

•BDDK tarafından yayımlanan Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesiHakkında Tebliği’nde Türkiye’de faaliyette bulunan tüm bankalarıntebliğ hükümlerine tabi oldukları ve Tekdüzen Hesap Planı’na uymasızorunluluğu getirilmiştir. Tekdüzen hesap planı, bankalar için ortak birkavram birliği sağlamakta, aynı tür işlemlerin tüm bankalarda aynıhesaplarda muhasebeleştirmesini zorunlu kılarak, farklı sonuçlarçıkarılmasını önlemektedir. Tüm bankalar aynı formatta mali tablohazırlayabilecek ve bu durum performans ölçmek için, karşılaştırmakyapmak için ve denetim için ilgili taraflara büyük kolaylıklarsağlayacaktır.

•TDHP’de yüzlük kodlama sistemi benimsenmiş ve ana hesaplar 010‐999arasında kodlanmıştır. Ancak hesap planı alt hesapları da belirli birnoktaya kadar kodlamıştır. İlk üç sayıdan sonra gelen sayılar alt hesapkodlarını yani yardımcı hesapları temsil etmektedir.

Page 23: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    23 

    

Değerlendirme 

sorularını sistemde ilgili 

ünite başlığı altında yer 

alan “bölüm sonu testi” 

bölümünde etkileşimli 

olarak 

cevaplayabilirsiniz. 

DEĞERLENDİRME SORULARI  

1. Banka muhasebesi uygulamalarında diğer işletmelerden farklı olarak 

kullanılan özellikli hesap aşağıdakilerden hangisidir? 

a) Sermaye Hesabı 

b) Kasa Hesabı 

c) Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı 

d) Şubeler Cari Hesabı 

e) Birikmiş Amortismanlar Hesabı 

2. I. Günlük İşlemler 

II. Her Akşam Dekontların Ayrılması 

III. Mali Tabloların Çıkartılması 

IV. Yıl Sonu Envanter İşlemleri 

Yukarıda verilen işlemler bankalarda muhasebe sürecini göz önüne alarak 

ilk yapılacak işlemeden son işleme göre nasıl sıralanır? 

a) I, II, III, IV 

b) I, II, IV, III 

c) I, III, II, IV 

d) II, I, IV, III 

e) II, I, III, IV 

3. Bir işletme veya teşebbüste tutulan bütün hesapların sistemli bir şekilde ve 

çeşitli gruplara ayrılmış olarak yürütülmesi için tanzim edilen ve aynı 

olayların daima aynı hesaplarda kaydedilmesini sağlayan bir cetvele ne ad 

verilir?    

a) Bilanço  

b) Mizan 

c) Hesap Planı 

d) Envanter 

e) Muhasebe 

4. Aşağıdakilerden hangisi TDHP’nin amaçlarından değildir? 

a) Bankaların denetim ve gözetimi için gerekli olan bilgilerin mümkün 

olduğu kadar doğrudan ve sağlıklı olarak TDHP'den alınmasını 

sağlamak  

b) Türkiye'de faaliyet gösteren ve gösterecek olan tüm bankalar için 

muhasebe kayıtları ve mali raporlama açısından tekdüzen, yani banka‐

ların mali belgelerinin ortak dille konuşmasını sağlamak  

Page 24: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    24 

c) Bankalarca hazırlanacak olan, dünya bankacılık merkezlerinde de 

anlaşılabilir tek tip bilanço ve kâr/zarar tablosunun doğrudan TDHP' 

nin numaralama sistemine dayanarak kolayca üretilmesini sağlamak   

d) TDHP'nin her banka tarafından, kendi faaliyet özelliklerine göre 

kolayca kullanılabilmesini ve detay hesapları için kolayca ihtiyaç 

üzerine genişletilebilmesini sağlamak  

e) Bilgisayarlı ortama uygun, programlamaya, sınıflama yapılmasına 

ait önlemlerin alınmasını sağlamak 

5. TDHP’de hesaplar kaç gruptan oluşmaktadır? 

a) 10 

b) 9 

c) 8 

d) 7 

e) 5 

6. “3” ile başlayan bir hesap hangi gruba ait bir hesaptır? 

a) Dönen Değerler 

b) Krediler 

c) Bağlı Değerler ve Diğer Aktifler 

d) Mevduatlar 

e) Özkaynaklar 

7. TDHP'de hesap numaralama sistemi idari takipteki kredi hesapları dışında 

kaç haneden oluşmaktadır?  

a) 3 

b) 4 

c) 5 

d) 6 

e) 2 

8. Başlangıçta borç kaydı yapılan ve borç bakiye veren, alacak bakiyesi 

vermeyen hesaplara ne ad verilir? 

a) Aktif nitelikli hesaplar 

b) Pasif nitelikli hesaplar 

c) Bilanço hesapları 

d) Gelir tablosu hesapları 

e) Asli hesaplar 

9. Aşağıdakilerden hesaplardan hangisi hem aktif hem de pasif niteliklidir? 

a) 300 Vadesiz Tasarruf Mevduatı 

b) 410 Sermaye  

c) 022 Yurt içi Bankalar 

Page 25: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    25 

d) 010 Kasa 

e) 011 Efektif Deposu 

10. İşletme ilgilileri yönünden hesaplar gruplandırıldığında aşağıdakilerden 

hangisi bu grubun dışında kalır? 

a) Asli hesaplar 

b) Pasif hesaplar 

c) Düzenleyici hesaplar 

d) Geçici hesaplar 

e) Nazım hesaplar 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cevap Anahtarı 

1.D, 2.B, 3.C, 4.E, 5.A, 6.E, 7.D, 8.A, 9.C, 10.B 

Page 26: BANKA MUHASEBESİNDE HESAP VE HESAP PLANI...TDHP'nin hazırlanmasında göz önünde tutulan en önemli özelliklerden biri de, gözetim sistemi ve istatistik amaçlarla bankalardan

Banka Muhasebesinde Hesap ve Hesap Planı 

 

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi    26 

YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER 

KAYNAKLAR  

5411 Sayılı Bankacılık Kanunu. (2005) 

Altuğ, O.(2000), Banka İşlemleri&Muhasebesi, İstanbul: Türkmen Kitabevi. 

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu: Bankalarca Kamuya Açıklanacak 

Finansal Tablolar ile Bunlara İlişkin Açıklama ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ. 

(2007)  

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu: Bankaların Muhasebe 

Uygulamalarına ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında 

Yönetmelik. (2006)  

Ertaş, F.C.(2011), Muhasebe Organizasyonu, Ankara, Seçkin Yayınları.  

Sevilengül, O.(2001) Banka Muhasebesi, İstanbul: Gazi Kitapevi. 

Uçar, M., (1999), Banka Muhasebesi, İstanbul: Beta Yayınları. 

Yıldırım, M. (2008). Banka Muhasebesi, İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayını