BAPATEAN 2005

BAPATEAN 2005

Grabaketak: Amaia Agirre, Martin Aramendi,Joxe Anjel Aranburu, Estitxu Arozena, Jon Barrocal,

Eneko Bidegain, Xabier Begiristain, Unai Elizasu, Felix Irazustabarrena, Joxema Leitza,

Aitor Mendiluze, Oihane Perea.

Hautaketa eta transkribaketa: Amaia Agirre eta Martin Aramendi.

Dokumentazioa: Xenpelar Dokumentazio Zentroa

Irizpideak eta koordinazioa: Bertsozale Elkartea.

Doinuen izendapena: Martin Aramendi BertsoDoinutegian oinarrituz.

Azken orrazketa: Arkaitz Goikoetxea eta Juanjo Respaldiza.

EHBE

Liburu honek Eusko Jaurlaritzaren laguntza jaso du.

© EUSKAL HERRIKO BERTSOZALE ELKARTEA© LANKU BERTSO ZERBITZUAK S.L.

Maketazioa: LANKU Bertso Zerbitzuak, S.L.Argitaratzaileak:BERTSOZALE ELKARTEAIgeldo paealekua, 25Donostia

LANKU BERTSO ZERBITZUAK S.L.Astigarraga bidea, 2, 2.Oiartzun

I.S.B.N.:84-935192-1-9I.S.B.N.: 84-89283-46-XL.G.:

AURKIBIDEA

Hitzaurrea 7Joan zaizkigunak 10Argibideak eta irizpideak 11Bertso saioen mugimendua 13Tauletako kontzeptuen azalpena 15Txapelketa eta sariketak 19

1. Herrialde mailako txapelketak 212. Eskolarteko txapelketak 293. Bat-bateko sariketak 354. Bertsopaper lehiaketak 42

Bat-bateko bertso hautatuak 51Bat-bateko sariketak 271Saioen aurkibidea 303Bertso hautatuak 306Bertsolarien aurkibidea 307Izen eta izengoitien deskribapena 309

7

HITZAURREA

18. BAPATEAN honen hitzaurrea idazteko eskatu zidanak ezdaki zenbat sufrimendu eta duda sor arazi didan ordutik hona.Aurrekoen zenbait hitzaurre irakurri ditut, ideia beretsuetan ezjausteko asmoz eta nondik norakoa errezago aukeratzeko. Eta badaki-dala uste dudanean, materiala prestatu eta gero, ez zait gustatu erabil-itako tonoa, ez eta zenbait punturen intentsitatea, ez eta … Berrirohasiko naiz.

18. BAPATEAN honen hitzaurrea idazteko eskatu zidaten etanik baietz esan. Pozik sentitu nintzen orduan, ohore handiko, nola ezhitzaurre bat, bai, bai. Euskal Herritik kanpora nenbilen orduan, lasaieta libre. Baina hankak lurrean ipini ditudanean konturatu naizitsasoan urak handi direla eta itotzeko zorian jarri nautela, ezetz esat-en ez dakidala… Berriro hasiko naiz.

BAPATEAN 05 honen hitzaurrea idazten ari naiz eta hainbatgauza daukat zuri esateko, irakurle. Erdu, erdu neugaz batera bertsobidaia honetan lau begik bik baino gehiago ikusten baitute (hasiera hauneureagoa da). Liburu hau ostatu eder bat dela imajinatu, denetarikduen ostatu eder bat, bete-betea: Jantokian Tolosako babarrun gorriakaurkituko dituzu, Peñak eta Amaia Agirrek bertan egindako saioanondo egosiak eta behar dituen sakramentu guztiekin. Ibarrako piper-minak edozein saiotan aurki ditzakezu, baina Egañak eta LujanbiokIgorren egindako saioan beste, kostako da. Makailaua Bizkaiko eraranahi duzula? Ba, jo ezazu Jon Maiak eta Igor Elortzak Zeanurin egin-

8

dako saiora. Poloniako kontzentrazio guneko biktima gisa zer nolakosaltsa sendoa egin zuten proba ezazu. Edo-ta makailaua pil-pil eraranahi duzula? Hartu Altsasuko saioa eta Amaiak eta Ametsek egindakoadastatu. Eta postrera orduko dantzaldi bat proposatzen dizut, diges-tioaren lagungarri. Galdakaon I.Ibarra, J.Maia, A.Egaña, A.Estiballeseta O.Enbeitari galdera hau egin zien gai-emaileak: Zuek ze dantzaklase ezarriko zenukete hauteskunde osteko garai hauetan? Lanbada,arin-arina eta jota, agarradoan, banangoa, ezpata-dantza, kaxarranka,Larrain-dantza proposatu eta argumentatu zituzten. Ederra dantzaldia!Postrerako goxoki hauek: Oiartzunen egindako Sustraien maddalenaketa Maialenen sustraiak, telefonoz eska ditzakezu. Oso onak dira!Ondo geratu zara? Ba, orain begiratu ezazu ispiluan eta ulertuko duzuA.Agirreazaldegiri erantzuten ziona S.Lizasok Irungo bertso saioan.Jaki batzuk bakarrik aipatu ditut baina gure menua zabala da eta zeuregustuko mokaurik aurkituko duzu bidaian zehar.

Lo kuluxka bat egin nahi duzula nabari dizut. Itxoin pixkabatean. Zera kontatu nahi dizut irakurle, Izurtzan X.Paiak,E.Eizagirrek, O.Pereak, I.Ibarrak eta On.Enbeitak egin zuten saioanjakin izan nuela Unai txikia jaio zitzaienetik ezin dugula lorikan egin3 ordu baino gehiago (O.Perea dixit). Hala ere, lo gutxi eta guzti erebertsotan jarraitzen du, emeki-emeki.

Biok jarraitzen dugu ala hausnarrean ari naiz? Ondoan zaude-lako ustean kantatu egingo dizut:”…neska bakarra heldu da erdira/ talotsa barik ganera/ emakumea eta bertsoa/ leku onean ixtera” kantatuzuen Miren Amurizak BBK sariko finalean Bilbon. Eta gai honetaz 3-4 datu. 1999 BAPATEANen hitzaurrean Amaia Agirrek 87koakemakume bakar baten (neska gaztea) bertsoak biltzen zituela esatendigu. Sei urte beranduago ostera, 93koan, gaur arte distira egingoduten 3 izar agertzen dira: E.Arozena (Nafarroa), M.Lujanbio(Gipuzkoa) eta I.Ibarra (Bizkaia). 98koan idatzi ziren lehenengozMiren Artetxe (Lapurdi) eta O.Perearen (Araba) bat-bateko bertsoak.Honi gehitu ia hasieratik ageri diren A.Agirreazaldegi, A.Agirre,

9

O.Enbeita, E.Eizagirre, N.Gabilondo, O.Bartra eta beste hainbat ezku-

taketan dabiltzanak. Eta beste pila bat oraindik behin ere agertu ez

direnak. Emakume bertsolaririk ez dagoela uste duzu oraindik?

Bagoaz isilik eta emeki, baina beti aurrera!

Ia ahaztu zait hitzaurre bat idaztea zela nire ardura. Halakoxe

ugaria naiz ni, ipurdi ederrak bai, baina 4 aulki batera bete nahian.

Amaitzeko, Ataunen Maialenek, Txapelketa Nagusiko finalaren atari-

an kantatutako bertso amaiera birekin ipiniko diot “ginda” jatorduari,

hausnarrak on egin dagizun: “Txapelik ez dun txapeldun asko/dauzk-

agu ingurunean/nolabait baleukate bezela/ txapela buru

barnean”(J.Agirre aipatuz) Eta honekin amaitu zuen” Garrantzitsua

txapela ez da/ baizikan eta burua”. Ados.

Kristina Mardaras Sedrun

10

Joxe Mari Aranalde(1933-2005)

Iturria: Bertsolari aldizkaria

Juan Mari Lekuona(1927-2005)

Argazkilaria: U. Monteron

Bsilio Pujana(1913-2005)

Argazkilaria: C. Beyreuther

Juan San Martin(1922-2005)

Iturria: A. Irigoien artxiboa

Mayi Treku(1928-2005)

Argazkilaria: Bobi

Joan zaizkigunak

11

ARGIBIDEAK ETA IRIZPIDEAK

1.- Urtean urteko bat-bateko bertsogintzaren lekuko izateko helburu-arekin Bertsozale Elkarteak urtero argitaratzen duen bertso bilduma daBapatean liburua.

2.- Bapatean liburuak 600 bertso inguru jaso ohi ditu, 1995ekoak izanezik, hura 300 bertsokoa izan baitzen; 2005eko honek 655 bertsodakartza.

3.- Azkeneko urteetan liburua 2 KD gehigarriz osatu bada ere, orain-goan entzungarri dauden bertso sortak www.bertsozale.com web-gunean jarriko dira. Horretarako, liburuan, musika ikur bat (¯) itsa-tsi zaie entzungarri dauden bertso sortei.

4.- Liburu hau antologia bat dela esan daiteke hein batean, baina ezbere osotasunean. Liburuaren korpus nagusiak, herritarrek antolatu-tako bertso-saioetan bat-batean kantatutako bertsoak jasotzen ditu,bertsolariak eta horien saio kopuruak kontuan harturik.

5.- Jakin badakigu egiten diren bertso-saio guztien informazioa biltzeaia ezinezkoa dela, baina ziur gaude ehuneko handi batean jasotadagoela. Besterik da grabatzen dena: 2005ean 280 saio grabatu diraentzuteko euskarrian, 420 bat ordu guztira.

6.- 2005. urtean, bat-batean kantatutako bertsoak hartu dira kontuanliburu hau egiterakoan, txapelketetakoak izan ezik. Bertso-paperenalorrekorik ere ez da jaso, baina bai bat-bateko gazte sariketetakoak.

7.- Bat-bateko bertsoak idatziz emateko irizpideak (BertsozaleElkartea, 2004) hartu dira oinarri bertsoak transkribatzerakoan; etabertan aholkatzen den modura jaso dira kokapen irizpideak. Doinuak,berriz, J. Dorronsorok bildutako Bertso Doinutegiaren arabera izen-datu dira.

12

8.- Hau guztia gauzatzeko oso garrantzizkoa izan da erakunde hauekemandako diru laguntza: Eusko Jaurlaritzaren Kultura SailekoHizkuntza Politikarako Sailordetza, Gipuzkoako Foru AldundiarenEuskararen Normalkuntzarako Zuzendaritza Nagusia eta BizkaikoForu Aldundiaren Euskara Sustapenerako Zuzendaritza.

Bertsozale Elkartea

13

Bertso-saioen mugimendua

2005KO BERTSO-SAIOAK

Bidasoa Beherea 1 10 8 0 0 5 2 0 4 0 30Debabarrena 4 17 23 3 1 0 9 0 0 4 61Debagoiena 10 13 17 0 0 2 5 2 1 0 50Donostialdea 19 34 59 9 5 8 16 3 4 2 159Errenterialdea 5 10 12 12 2 2 12 0 0 3 58Goierri 8 37 40 4 0 2 15 3 5 1 115Tolosaldea 20 9 39 0 2 2 12 0 0 2 86Urola Kosta 13 14 21 8 3 2 25 1 0 1 88Denera 80 144 219 36 13 22 96 9 14 13 647

Gipuzkoa 80 144 219 36 13 22 96 9 14 13 647Bizkaia 74 94 76 15 6 20 53 7 7 12 364Nafarroa 16 20 70 17 2 6 14 8 0 3 156Araba 15 14 12 8 6 1 12 12 0 0 80Iparraldea 9 7 15 3 0 14 10 8 16 4 86Denera 194 279 392 79 27 63 185 44 37 32 1333

PROBINTZIAK Jaialdiak Plaza Lagun Sari- Hitzal- Ekital- Bereziak Txapel- Didak-Gainera- Deneralibrekoak artekoak ketak diak dipekoak ketak tikoak koak

GIPUZKOA Jaialdiak Plaza Lagun Sari- Hitzal- Ekital- Bereziak Txapel- Didak-Gainera- Deneralibrekoak artekoak ketak diak dipekoak ketak tikoak koak

14

Arratia Nerbioi 4 3 4 1 0 0 0 0 0 0 12Bilbo Handia 43 30 28 4 7 33 2 7 3 161Durangaldea 16 21 7 5 1 5 5 1 0 2 63Enkarterri 0 1 4 0 1 0 4 0 0 0 10Busturialdea 2 14 9 1 0 0 0 1 0 3 30Lea-Artibai 6 15 15 4 0 6 8 3 0 2 59Plentzia Mungia 3 10 9 0 2 3 0 0 2 29Denera 74 94 76 15 6 20 53 7 7 12 364

BIZKAIA Jaialdiak Plaza Lagun Sari- Hitzal- Ekital- Bereziak Txapel- Didak-Gainera- Guztiralibrekoak artekoak ketak diak dipekoak ketak tikoak koak

Bidasoa 4 14 26 8 1 1 5 1 0 1 61Erdalgunea 6 1 14 1 1 3 5 0 0 2 33Mendebaldea 6 4 28 8 0 1 4 7 0 0 58Pirinioak 0 1 2 0 0 1 0 0 0 0 4Denera 16 20 70 17 2 6 14 8 0 3 156

NAFARROA Jaialdiak Plaza Lagun Sari- Hitzal- Ekital- Bereziak Txapel- Didak-Gainera- Guztiralibrekoak artekoak ketak diak dipekoak ketak tikoak koak

Aiaraldea 0 0 4 0 0 0 2 0 0 0 6Arabako Errioxa 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 3Zuia-Gorbeialdea2 0 3 4 0 0 0 3 0 0 12Añana 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1Kantauri arabarra1 1 1 0 0 0 2 3 0 0 8Lautada 11 13 3 2 2 1 5 5 0 0 42Mendialdea 1 0 0 1 4 0 2 0 0 0 8Denera 15 14 12 8 6 1 12 12 0 0 80

ARABA Jaialdiak Plaza Lagun Sari- Hitzal- Ekital- Bereziak Txapel- Didak-Gainera- Guztiralibrekoak artekoak ketak diak dipekoak ketak tikoak koak

BAB 1 4 0 0 0 2 1 0 6 0 14BNafarroa – Zuberoa 5 1 5 1 0 5 5 1 5 3 31Lapurdi barne 3 2 10 2 0 7 4 7 5 1 41Denera 9 7 15 3 0 14 10 8 16 4 86

IPAR EUSKAL Jaialdiak Plaza Lagun Sari- Hitzal- Ekital- Bereziak Txapel- Didak-Gainera- GuztiraHERRIA librekoak artekoak ketak diak dipekoak ketak tikoak koak

15

Tauletako kontzeptuen azalpena

Jaialdia: lau bertsolari edo gehiago eta gaiak emanda.Plaza librekoa: bi-hiru bertsolari, librean, plazan, jaietan...Lagun artekoa: jatordu giroan edo antzekoetan gehienbat.Txapelketa: Bat-batekoak: Euskal Herrikoa, herrialdeetakoak

edo eskolartekoak.Sariketak: Bat-batekoak: elkarteek, udalek antolatuak edo

motibo jakin baten inguruan jokatzen direnak .Hitzaldiak: Bertsolaritza gai izanik edozein markotan

antolatuak. Ekitaldipekoak: Bertsotarako ez den ekitaldian egindako saioak

(omenaldi, ezkontza...)Bereziak: Saio musikatuak, esperimentalak eta bertso jarriekin

eginak.Gainerakoak: Aurreko sailetan sartzen ez direnak.

Herrialdeak:

Herrialdeetako sailkapen berritua, azken urteetan, euskararen az-terketa soziolinguistikoak egiteko erabiltzen den sailkapenean oina-rritu da.

GIPUZKOABidasoa Beherea: Hondarribia eta Irun.Debabarrena: Deba, Eibar, Elgoibar, Mutriku, Soraluze, Mendaro

eta Gatzaga.Debagoiena: Arrasate, Antzuola, Bergara, Elgeta, Leintz-

Gatzaga, Errigoiti, Oñati, Eskoriatza eta Aretxabaleta.

Donostialdea: Lasarte-Oria, Donostia, Astigarraga, Hernani, Andoain, Urnieta eta Usurbil.

Errenterialdea: Pasaia, Lezo, Errenteria eta Oiartzun.

16

Goierri: Mutiloa, Ordizia, Beasain, Lazkao, Itsasondo, Idiazabal, Zegama, Urretxu, Zumarraga, Legazpi, Segura, Gabiria, Altzaga, Zaldibia, Zerain, Ataun, Olaberria...

Tolosaldea: Aduna, Tolosa, Alkiza, Amezketa, Altzo, Anoeta, Bidegoian, Ibarra, Larraul, Ikaztegieta, Lizartza, Zizurkil, Villabona, Irura, Albiztur, Asteasu,Abaltzisketa...

Urola Kosta: Azkoitia, Azpeitia, Zestoa, Beizama, Getaria, Orio, Zarautz, Zumaia, Aizarnazabal, Errezil eta Aia.

BIZKAIAArratia-Nerbioi: Areatza, Artea, Dima, Igorre, Zeanuri, Zeberio,

Orozko, Otxandio, Ugao-Miraballes, Arakaldo, Arantzazu, Ubide, Urduña...

Bilbo Handia: Arrigorriaga, Berango, Muskiz, Bilbo, Deio, Erandio, Galdakao, Getxo, Larrabetzu, Leioa, Lezama, Portugalete, Sondika, Etxebarri, Loiu, Basauri...

Durangaldea: Durango, Abadiño, Berriz, Elorrio, Mallabia, Ermua, Iurreta, Mañaria, Igorre, Amorebieta-Etxano,Zaldibar, Zornotza, Atxondo, Lemoa...

Enkarterri: Galdames, Balmaseda, Zalla, Gordexola, Gueñes, Karrantza, Lanestosa, Sopuerta...

Busturialdea: Arratzu, Bermeo, Gernika-Lumo, Muxika, Nabarniz, Busturia, Ea, Elantxobe, Ereño, Gerrikaitz, Sukarrieta, Morga, Ibarrangelua, Kortezubi, Forua...

Lea-Artibai: Amoroto, Berriatua, Lekeitio, Markina-Xemein, Ondarroa, Aulesti, Mendexa, Ispaster, Gizaburuaga,Etxebarria, Munitibar-Arbatzegi, Gerrikaitz.

Plentzia-Mungia: Gatika, Mungia, Plentzia, Sopelana, Urduliz, Lemoiz, Gorliz, Bakio, Laukiz, Gamiz-Fika, Arrieta, Barrika, Fruiz, Maruri-Jatabe, Meñaka.

17

NAFARROABidasoa: Oitz, Donamaria, Ituren, Eratsun, Beintza-Labaien,

Arizkun, Elizondo, Anitz, Arantza, Bera, Etxalar, Lesaka, Amaiur, Doneztebe, Irurita, Igantzi...

Erdalgunea: Iruñea, Barañain, Burlata, Berriozar, Zizur Nagusia,Tutera, Antsoain, Arre, Etxauri, Atarrabia, Gares, Noain, Tafalla, Lizarra, Uxue...

Mendebaldea: Altsasu, Urdiain, Bakaiku, Etxarri-Aranatz, Arbizu, Lizarrraga, Lakuntza, Uharte Arakil, Etxarren, Gartzaron, Leitza, Areso, Goizueta, Arano, Uitzi, Lekunberri...

Pirinioak: Garralda, Orreaga, Orbaizeta, Aribe, Hiriberri, Izaba, Erronkari, Burgi, Agoitz, Zangoza, Zubiri, Erro, Eugi, Otsagi...

ARABAAiaraldea: Izarra, Aiala, Arrespaldiza eta Artziniega.Errioxa Arabarra: Bilar, Oion, Eskuernaga, Elciego, Kripan,

Labastida, Lantziego, Laguardia, Lapuebla de Labarca...

Gorbeia inguruak: Aramaio, Legutiano, Zigoitia, Urkabustaiz eta Zuia.Ibarrak: Zanbrana, Añana, Armiñon, Berantevilla,Kuartango,

Lantaron...Kantauri arabarra: Amurrio, Artziega, Aiara, Llodio eta Okondo.

Lautada: Agurain, Gasteiz, Alegria-Dulantzi, Iruraiz-Gauna, Asparrena, Barrundia, Iruña Oka,Donemiliaga, Burgelu...

Mendialdea: Arraia-Maeztu, Bernedo, Kanpezu, Harana, Lagran eta Urizaharra.

IPARRALDEABAB: Baiona, Angelu eta Biarritz.Nafarroa Beherea-Zuberoa: Jatsu, Irulegi, Baigorri, Sohüta, Amikuze,

Donaixti, Urdiñarbe, Donibane-Garazi, Aiziritze, Ortzaize, Izpura, Arrosa, Banka...

Lapurdi barnealdea: Hendaia, Urruña, Ziburu, Sara, Azkaine, Senpere, Uztaritze, Ezpeleta, Kanbo, Itsasu, Basusarri, Hazparne, Bidarria, Lekorne, Larresoro...

19

TXAPELKETAK,SARIKETAK,

LEHIAKETAK…

21

TXAPELKETAK, SARIKETAK,LEHIAKETAK…

1.- Herrialde mailako txapelketa

Arabako IV. Bertsolari Txapelketa

Txapelketa hiru fasetan egin da: kanporaketak, finalaurrekoaketa finala.

Kanporaketak:2005-02-19 Araiako Andra Mari aretoa

Andere ArriolabengoaJagoba ApaolazaIker AgirreZigor EnbeitaLander MeazaMarkel BekaresAmaia AltubeFelipe ZelaietaXabier Rico

2005-02-26 Lapuebla de Labarkako Assa ikastolako zinema aretoa

Alberto Martinez “Beitto”Orlando ArreitunandiaRikardo Gonzalez de DuranaXabier LasaHodei Lopes de ArkauteJosu OrmaetxeaIzar MendigurenSerapio Lopez

22

Finalaurreak:2005-03-12 Amurrioko Katekesi aretoa

Asier OtamendiIñaki ViñaspreJuan Mari JuaristiAndere ArriolabengoaAlberto Martinez “Beitto”Iker Agirre

2005-03-19 Legutioko Kultur etxeaOihane PereaManex AgirreZigor EnbeitaOrlando ArreitunandiaRikardo Gonzalez de DuranaIzar Mendiguren

Finala:2005-04-09 Gasteizko Guridi Musika eskolako aretoa

Asier Otamendi (txapelduna)Oihane PereaManex AgirreJuan Mari JuaristiZigor EnbeitaIñaki Viñaspre

Epai-mahaia: Ekaitz Elorriaga, Felix Irazustabarrena, Mirari Azula, Patxi Aizpurua,Xabier Ormaetxea.

Gai-jartzaileak:Irati Lotina, Naroa Sasieta, Lierni Altuna, Alfredo Remirez.

Antolatzailea:Arabako Bertsozale Elkartea.

23

Txapelketa Nagusirako Iparraldeko kanporaketa

Donibane Lohitzuneko Ducotenia lorategiko aretoaAmets Arzallus (sailkatua)Miren Artetxe (sailkatua)Xumai MuruaEneritz ZabaletaEgoitz ZelaiaFermin Mihura

IV. Nafarroako bertso liga

2005-01-08 Irurtzun: Julen Zelaieta, Jon Elizetxe, Aritz Saragueta,Diego Riaño,

2005-01-16 Urdiain: Joseba Beltza, Erika Lagoma,Oier Lakuntza,Eneko Lazkoz

2005-01-21 Arbizu: Migel Mari Elosegi, OskarEstanga, Iñigo Ibarra,Eneko Lazkoz

2005-01-28 Altsasu: Joseba Beltza, Eneko Lazkoz, Julen Zelaieta,Julio Soto

2005-01-28 Auza: Erika Lagoma, Oier Lakuntza, Jon Elizetxe, Oskar Estanga

2005-01-29 Atallu: Aritz Saragueta, Diego Riaño, Migel Mari Elosegi, Iñigo Ibarra

Txapelketarako sailkatuak: Xabier Silveira, Juan Mari Lopez, Jose Juan Zubieta “Etxabe”, JulioSoto, Oier Lakuntza, Erika Lagoma, Estitxu Arozena, XabierLegarreta “Arano”, Iñigo Ibarra, Diego Riaño, Joseba Beltza, MigelMari Elosegi, Bittor Elizagoien, Jon Barberena, Julen Zelaieta, JonElizetxe, Eneko Lazkoz.

24

XXXV. Nafarroako Bertsolari Txapelketa 2005

Txapelketa bi fasetan burutu da: finalaurreak eta finala.

Finalaurreak: 2005-02-13 Larraintzako eskolako jantokia

Xabier SilveiraJuan Mari LopezJose Juan Zubieta “Etxabe”Julio SotoOier LakuntzaErika Lagoma

2005-02-20 Goizuetako udaletxeaEstitxu ArozenaXabier Legarreta “Arano”Iñigo IbarraDiego RiañoJoseba BeltzaMigel Mari Elosegi

2005-02-27 Iruritako Kultur etxeaBittor ElizagoienJon BarberenaJulen ZelaietaJon ElizetxeEneko LazkozOskar Estanga

Finala:2005-03-13 Lakuntzako Behar Zana pilotalekua

Xabier Silviera (txapelduna)Estitxu ArozenaJulen ZelaietaJose Juan Zubieta “Etxabe”Jon BarberenaXabier Legarreta “Arano”Juan Mari LopezIñigo Ibarra

25

Epai-mahaia: Gaizka Sarasola, Jon Abril, Joxe Urroz, Mikel Bujanda eta SaioaMitxelena.

Gai-jartzaileak: Alaitz Rekondo, Erika Landa, Josu Etxanobe, Manu Legarra, MirenBidarte.

Antolatzailea:Nafarroako Bertsozale Elkartea.

Babeslea:Nafarroako Gobernuko Vianako Printzea erakundea.

Laguntzaile Nagusia:Nafarroako Aurrezki Kutxa.

XV. Bertsolari Txapelketa Nagusia

Txapelketa hiru fasetan burutu da: kanporaketak, finalaurreak eta finala.

Kanporaketak:2005-10-09 Lekunberriko Plazaola kiroldegia

Amaia AgirreBixente GorostidiEstitxu Eizagirre Igor MuniategiJose Juan Zubieta “Etxabe”Xabier Silveira

2005-10-15 Idiazabalgo Igarondo PilotalekuaAsier OtamendiEkaitz GoikoetxeaEtxahun LekueIker ZubeldiaIñaki GurrutxagaIñigo Izagirre

26

2005-10-16 Zornotzako Zelaieta aretoaIratxe IbarraJon MartinMiren ArtetxeOihane EnbeitaOihane Perea Xabier Paia

2005-10-22 Uztaritzeko Kiroleta pilotalekuaAmets ArzallusFredi PaiaIñigo Manzisidor “Mantxi”Jokin UrangaJulen ZelaietaOnintza Enbeita

2005-10-23 Arrasateko Amaia antzokiaAitor SarriegiArkaitz EstiballesArkaitz GoikoetxeaEstitxu ArozenaIñaki ZelaiaNahikari Gabilondo

Finalaurrekoak:2005-11-06 Hendaiako D. Ugalde pilotalekua

Amaia AgirreFredi PaiaJesus Mari IrazuJokin UrangaJon MartinUnai Iturriaga

2005-11-12 Markina-Xemeingo Udal pilotalekuaAitor SarriegiAmets ArzallusArkaitz EstiballesIgor ElortzaJon MaiaXabier Paia

27

2005-11-13 Gasteizko Mendizorrotza aretoaAitor MendiluzeArkaitz GoikoetxeaEkaitz GoikoetxeaEtxahun LekueIñigo Manzisidor “Mantxi”Sustrai Colina

2005-11-26 Zumarraga-UrretxuAitor MendiluzeAmaia AgirreArkaitz EstiballesJesus Mari IrazuJon MartínXabier Paia

2005-11-27 Berako Ederrena pilotalekuaAmets ArzallusEtxahun LekueFredi PaiaIñigo Manzisidor “Mantxi”Jon MaiaSustrai Colina

2005-12-04 Donostiako Atano III pilotalekuaAitor SarriegiArkaitz GoikoetxeaEkaitz GoikoetxeaIgor ElortzaJokin UrangaUnai Iturriaga

28

Finala:2005-12-08 Barakaldoko BEC aretoa

Andoni Egaña (txapelduna)Unai IturriagaMaialen LujanbioAmets Arzallus Igor ElortzaSustrai ColinaJon MaiaAitor Mendiluze

Epaileak: Felix Irazustabarrena, Mikel Aizpurua, Mirari Azula, EnekoBidegain, Jon Abril, Joseba Santxo, Saioa Mitxelena, Zigor Leunda,Josu Telleria.

Idazkariak:Joxemari Altuna eta Nerea Goñi.

Gai-jartzaileak: Josu Goikoetxea, Asier Ibaibarriaga, Alaitz Rekondo, Saroi Jauregi,Inazio Usarralde, Naroa Sasieta, Zuriñe Iarritu eta Unai Elizasu.

Gai-emaileak:Alaitz Rekondo, Naroa Sasieta, Unai Elizasu,Zuriñe Iarritu etaBernardo Mandaluniz.

Antolatzailea:Bertsozale Elkartea.

Babesleak:Bizkaiko Foru Aldundia, BBK, Gipuzkoako Donostia Kutza, VitalKutxa, Bilbao Euskaraz, Euskaltel eta Kot.

29

2.- ESKOLARTEKO TXAPELKETAK*

Urtero bezala udaberrian burutu ziren EskolartekoTxapelketak, lehenik herrialdez herrialde eta gero Euskal Herrimailakoa. Hona emaitza:

IX. Arabako Eskolarteko Txapelketa

Kanporaketak:Gaztetxoak:

2005-05-07 Amurrio2005-05-07 Aramaio2005-05-07 Gasteiz

Gazteak:2005-04-21 Urbina2005-05-107Amurrio

Finala:2005-05-21 Gasteiz (Gaztetxoak):

Xabier Igoa (txapelduna)Mikel Serrato (bigarrena)Ane GrisaleñaGillermo VegasJoana KamaraJose GerreroKevin AlvesMiren Sarasola

005-05-21 Gasteiz (Gazteak):Izar Mendiguren (txapelduna)Hodei Lopez de Arkaute (bigarrena)Ieltxu IbarraIker AgirreJagob a ApaolazaXabier Lasa

(*) Eskolarteko herrialdeetako bertso idatzien emaitzak bertsopaper lehiaketen atalean daude.

30

Gai-jartzaile eta aurkezle:Irati LotinaAntolatzailea:Arabako Bertsozale Elkartea eta Arabako Ikastolen Elkartea.

XXII. Bizkaiko Eskolarteko Txapelketa

Kanporaketak:14 urte artekoak:

2005-05-20 Bermeo

14-16 urte bartekoak:2005-05-23 Urbina

17-18 urte artekoak:2005-05-24 Ondarroa

Finala: 2005-06-03 Bilbo El Carmen aretoaGaztetxoak:

Xabier Iturraspe (txapelduna)Irati Erkizia (bigarren)Imanol UriaNagore BeitiaMaitane JaioElena Elejarza

Gazteak:Itsaso Paia (txapelduna)Miren Amuriza (bigarren)Aitor BeitiaArrate IllaroEnea Pinillos Eñaut UruburuJone UriaPeru Vidal

Antolatzailea: Bizkaiko Ikastolen Elkartea

31

XXV. Gipuzkoako Eskolarteko Txapelketa

Kanporaketak: 2005-05-06 Usurbil2005-05-13 Azpeitia2005-05-20 Arrasate2005-05-27 Ordizia

Finala: 2005-06-02 DonostiaGaztetxoak:

Goierriko taldea:(txapelduna):Ainhoa Mujika, Amaia Iturrioz, Maialen Akizu

Hernaniko taldea: Asier Azpiroz, Jon Hidalgo, Iñaki Otxotorena

Oiartzungo taldea:Lur Mitxelena, Eneko Huitzi, Haritz Azkarate

Elgoibar ikastolako taldea: Danel Mendibil, Mikel Olaizola, Mikel Arrieta.

Gazteak: Unai Gaztelumendi (txapelduna)Beñat Gaztelumendi (bigarren)Aitor UrbietaAlaia Marin Hodei IruretagoienaKarmele MitxelenaMaialen VelardeOier Aizpurua

Gai-jartzaile eta aurkezlea:Andoni Egaña.Epai-mahaia: Mikel Aizpurua, Antton Kazabon eta Imanol Lazkano.Antolatzailea: Gipuzkoako Ikastolen Elkartea.

32

XII. Iparraldeko Eskolarteko Txapelketa

Kanporaketak: 2005-04-12 Hazparne2005-04-15 Donibane Garazi2005-04-18 Hendaia

Finala: 2005-05-13 Aiherra (Gaztetxoak)Kanbo A: (txapelduna)

Txomin Elosegi, Eztitxu Oiarburu, Ugo CarrèreGarazi A:

Mattin Luku, Bixente Luku, Iban FalxaHendaia:

Maite Celestino, Ihintza Palacin, Ortzi MuruaKanbo C:

Ximun Cazaubon, Maiana Irigoien, Antton Kurutxet

Gai-jartzaile eta aurkezle: Karlos AizpuruaEpai-mahaia:Beñat Soule, Mixel Itzaina, Aitor Sarasua eta Erik Etxart.Antolatzailea:Iparraldeko Bertsozale Elkartea.

2005-05-28 Itsasu (Gazteak)Maddalen Arzallus (txapelduna)Patxi Iriart (bigarren)Ekhi Erremundegi Elorri AmeztoiGillen HiribarrenKristiñe TxoperenaMaindi MuruaMizel MateoOdei Barroso

Gai-jartzaile eta aurkezle: Eneritz ZabaletaEpai-mahaia:Eneko Bidegain, Beñat Soule eta Mixel Itzaina.Antolatzailea:Iparraldeko Bertsularien Lagunak.

33

XIX Nafarroako Eskolarteko Txapelketa

Finala: 2005-05-28 Irurita

Gaztetxoak:Josu Sanjurjo (txapelduna)Ioar Tainta (bigarren)Egoitz KarrionAinhoa ZabaletaMaialen BelarraJulen BaleztenaAmaia ElizagoienSaioa AlkaizaInaxio PeralesIrati ArrietaMaialen HuiziHaizea UharteAmaia AsiainNahia BarriolaMikel Zabaleta

Gazteak:Julio Soto (txapelduna)Xabier Salbador (bigarren)

Garazi TabernaAlazne UntxaloIker GorosterrazuAimar KarrikaEkaitz AstizAitor Arangoa

Gai-jartzaile eta gai-emailea: Joxema Leitza.Epaileak:Oskar Estanga eta Ekintza Landa.Antolatzailea:Nafarroako Bertsozale Elkartea.

34

XVI. Euskal Herriko Eskolarteko Txapelketa

Finala: 2005-06-18 Altsasu

Gaztetxoak (14 urte arte): Mattin Luku (txapelduna)Mikel Olaizola (bigarren)Amaia IturriozBixente LukuIrati Erkizia Josu Sanjurjo Ioar TaintaMikel SerratoTxomin ElosegiXabi IgoaXabier IturraspeXimun Cazaubon

Gazteak (15-18 urte): Maddalen Arzallus (txapelduna)Julio Soto (bigarren) Beñat GaztelumendiIzar MendigurenHodei Lopez de ArkauteItxaso PaiaMiren AmurizaUnai GaztelumendiPatxi IriartMizel MateoXabier Salbador

Epai-mahaia:Mikel Aizpurua, Beñat Gaztelurrutia, Ekaitz Elorriaga, JoxemaLeitza, Eneko Bidegain. Idazkari: Aitor Sarriegi.Gai-jartzailea:Estitxu Fernandez.Antolatzailea:Ikastolen Elkartea Bertsozale Elkartearen laguntzarekin.

35

3. Bat-bateko bertso sariketak:

IV. Abra saria

Herria: Algorta (Getxo)Antolatzailea: Algortako Bertsolari eskolaMailak: BakarraFinala: 2005-02-26Finalistak: Oihana Bartra (lehenengo), Agin Rezola

(bigarren), Eneritz Zabaleta, Andere Arriolabengoa, Joanes Igeregi, Jon Elizetxe

VIII. Argi Berri saria

Herria: OrdiziaAntolatzailea: Argi Berri elkarteaMailak: BakarraFinalistak: Miren Artetxe, Aitzol Barandiaran, Uxue

Fernandez, Agin Rezola, Xumai Murua, Jon Barberena

Finala: 2005-03-12Lehen biak Osinalde sarira pasa ziren: Aitzol Barandiaran eta AginRezola.

VIII. Axari saria

Herria: IdiazabalAntolatzailea: Axari elkarteaMailak: BakarraFinalistak: Iban Urdangarin, Aritz Aranburu, Ander

Lizarralde, Diego Riaño, Iñaki Viñaspre, Andere Arriolabengoa.

Finala: 2005-04-01Lehen biak Osinalde sarira pasa ziren: Iban Urdangarin eta AritzAranburu.

36

VII. Aztiri saria

Herria: Gabiria (Aztiria auzoa)Antolatzailea: Aztiri elkarteaMailak: BakarraFinalistak: Beñat Lizaso, Joxe Angel Aranburu, Unai

Muñoa, Jon Agirre, Arkaitz Oiarzabal, Jon Elizetxe

Finala: 2005-04-09Lehen biak Osinalde sarira pasa ziren: Beñat Lizaso eta Unai Muñoa.

XIII. BBK saria

Herria: BizkaiaAntolatzailea: BBK, BBE, BIEMailak: A maila: 18 urte arte (1985ean jaioak barruan)

B maila: 18-23 urte (1980ean jaioak barruan)Kanporaketak: 2005-02-22 Bilbo

2005-02-23 Derio2005-03-01 Markina-Xemein2005-03-02 Arratia2005-03-08 Igorre2005-03-09 Durango

Finala: 2005-03-12 BilboSailkapena: 1. Durango

2. ArratiaFinalistak: Arratia:

A: Manex Sagarna, Jurek Zienkiewic, Jon AgirreB: Iñaki Iturrioz, Gorka Intxaurbe, Jabi OlivaresDurango: A: Eñaut Uruburu, Xabi Solaguren, Miren AmurizaB: Ibai Guridi, Jon Unanue, Gorka Lazkano.

37

X. Berritxu saria

Herria: BerriatuaAntolatzailea: Herriko bertsozale taldeaMailak: BakarraFinala: 2005-06-24Finalistak: Unai Gaztelumendi, Julio Soto, Izar

Mendiguren, Miren Amuriza (lehenengo), Itsaso Paia (bigarren), Ekhi Erremundeguy, Joanes Igeregi, Amaia Uribe.

III. Bertsotan Bagare Bertsolari Gazteen Arabako saria

Herria: ArabaAntolatzailea: Bagare Euskal tokia, Arabako Bertsozale

ElkarteaMailak: BakarraKanporaketak: 2005-11-12 Pobes

2005-11-18 Zigoitia2005-12-01 Gasteiz

Finala: 2005-12-15 GasteizFinalistak: Jokin Labayen, Ander Lizarralde J., Miren

Artetxe, Julio Soto, Oihana Bartra (lehenengo), Enaitz Alustiza.

I. Hernandorena saria

Herria: Euskal Herrik iparraldeaMailak: BakarraKanporaketak: 2005-11-18 Larresoro

2005-11-19 BaigorriFinala: 2005-12-11 Donibane LhitzuneFinalistak: Oihana Bartra (lehenengo), Xumai Murua

(bigarren), Beñat Lizaso, Mizel Mateo, IzarMendiguren, Egoitz Zelaia.

38

VII. Iurretako Txapelketa

Herria: IurretaAntolatzailea: Bertso-eskolaMailak: BakarraKanporaketak: 2005-04-02 Finalistak: Peru Magdalena, Markel Onaindia, Juan Mari

Areitio (lehenengo), Justo Alberdi, Ander Salaberria, Gorka Lazkano (bigarren), Eneko Abasolo Abarkas”.

XIXX. Lizardi saria

Herria: ZarautzAntolatzailea: UdalaMailak: BakarraKanporaketak: 2005-08-30 Zarautz

2005-08-31 ZarautzFinala: 2005-09-02Finalistak: Beñat Lizaso (lehenengo), Agin Rezola, Iñigo

Izagirre, Unai Muñoa (bigarren), BeñatGaztelumendi, Iker Zubeldia.

Oiartzungo txapelketa (binaka)

Herria: OiartzunMailak: BakarraKanporaketak: 2005-04-30

2005-05-07 2005-05-14

Finala: 2005-05-27Finalistak: Amets Arzallus eta Mirari Martiarena (lehenen-

go), Manu Goiogana eta Jon Martin, Jose Juan Zubieta “Etxabe” eta Arkaitz Oiartzabal.

39

X. Orixe saria

Herria: Añorga (Donostia)Mailak: BakarraKanporaketak: 2005-02-25

2005-03-04 2005-03-11

Finala: 2005-03-20Finalistak: Ekaitz Goikoetxea (lehenengo), Felix Zubia

(bigarren), Nahikari Gabilondo, Iñigo Manzisidor “Mantxi”, Xabier Sukia, Ibai Esoain

XXXIII. Osinalde saria

Herria: GabiriaMailak: BakarraKanporaketak: 2005-03-12 Argi Berri

2005-04-01 Axari2005-04-09 Aztiri

Finala: 2005-04-16Finalistak: Aitzol Barandiaran, Agin Rezola, Aritz

Aranburu (lehenengo), Beñat Lizaso, Unai Muñoa, Iban Urdangarin.

IV. Plazatik gaztetxera saria

Herria: GipuzkoaAntolatzailea: Mutrikuko bertso eskolaMailak: BakarraKanporaketak: 2005-04-15 Ondarrua

2005-04-22 Deba2005-04-29 Soraluze

Finala: 2005-05-07 MutrikuFinalistak: Beñat Ugartetxea, Julen Zelaieta, Xabier

Astigarraga (lehenengo), Unai Muñoa (biga-rren), Mikel Arrillaga,Agin Rezola.

40

VII. Txantxangorri saria

Herria: ErrenteriaAntolatzailea: Ereintza elkatea. Xenpelar Bertso-eskolaMailak: BakarraKanporaketak: 2005-10-14Finala: 2005-10-21Finalistak: Jon Ansa (lehenengo), Iker Goñi (bigarren),

Aitor Albistur, Arkaitz Oiartzabal, Manex Mujika, Josu Oiartzabal.

I.Urkabustaiz saria

Herria: IzarraAntolatzailea: Lan eta Jolas Kultur elkarteaMailak: BakarraFinala: 2005-07-22Finalistak: Oier Lakuntza, Onintza Enbeita (lehenengo),

Egoitz Zelaia, Iñigo Eizagirre, Enaitz Alustiza, Andere Arriolebengoa.

II. Urretxu-Zumarragako txapelketa

Herria: Urretxu eta ZumarragaAntolatzailea: Urretxu eta Zumarragako bertso-eskolaMailak. BakarraKanporaketak: 2005-03-05

2005-03-112005-03-12

Finala: 2005-03-19Sailkapena: 1. Torno, gogoan zaitugu

2. Zintzoa, zatarra eta gaiztoa3. DJ and company

Finalistak: Torno, gogoan zaitugu:Gorka Erostarbe, Gorka Ganuze, GorkaOjanguren Zintoza, zatarra eta gaiztoa:Asier Murua, Iker Soraluze, Asier ZalduaDJ and company:Andoni Jaka, Itziar Pildain, Gorka Azkarate.

41

VIII. Xalto saria

Herria: GoizuetaAntolatzailea: Nafarroako Bertsozale ElkarteaMailak: BakarraFinala: 2005-12-02Finalistak: Julio Soto (lehenengo), Erika Lagoma, Oier

Lakuntza, Eneko Lazkoz, Joseba Beltza, Migel Mari Elosegi, Mizel Mateo, Iñaki Aleman, Jon Elizetxe.

VII Zumaiako txapelketa

Herria: ZumaiaAntolatzailea: Zumaiako bertso-eskolaMailak: BakarraFinala: 2005-04-08Finalistak: Felix Aizpurua, Maddi Gallastegi (bigarren),

Unai Gijarro (lehenengo), Josu Manzisidor, Jokin Gijarro, Gorka Iribar, Markel Peñalba.

42

4. – Bertsopaper Lehiaketak

VII. Balendin Enbeita bertso-paper lehiaketa

Herria: GetxoAntolatzailea: Algortako Bertsolari EskolaMailak: A: 18 urte arte

B: 18 urtetik gorkoakSarituak: A: 1. Alaia Martin

2. Oier Aizpurua3. Itsaso Paia

B: 1. Arkaitz Estiballes “2002ko iraila”2. Oihane Enbeita “Bilotsik”3. Nikolas Zendoia “Maitia nun zira?”

XX. Basarri saria

Herria: ZarautzAntolatzailea: Zarauzko udala. Euskara zerbitzuaMailak: BakarraSarituak: 1. Xabier Etxeberria “Garau zaharrak gogoan”

2. Alaia Martin “Malkozko tsunami ikustezinak”XXI. Bizkaiko eskolarteko txapelketa: bertso idatziak

Herria: BilboAntolatzailea: Bizkaiko Ikastolen elkarteaMailak: A: LH 5. maila

B: LH 6. mailaC: DBH 1. mailaD: DBH 2. mailaE: DBH 3. mailaF: DBH 4. mailatik 18 urtera

Sarituak: A: 1. Karmen Urionaguena2. Olatz Niembro / 2. Nerea Ibarzabal

B: 1. Imanol Uria2. Ibai Zulaika

C: 1. Aitor Monasterio2. Josu Ugarte

43

D: 1. Xabier Iturraspe2. Unai Arriola

E: 1. Jone Uria2. Miren Amuriza / 2. Ane Bernas

F: 1. Itxaso Paya2. Arrate Illaro / 2. Olatz Ibarluzea

III. Erniarraitz bertso paper lehiaketa

Herria: AzpeitiaMailak: A: 18 urte artekoak

B: 18 urtetik gorakoakAntolatzailea: Erniarraitz Bertsozale ElkarteaSarituak: A: 1. Nekane Zinkunegi “Ustez guraso

nitun biekin”2. Silvia Etxaniz “Amona batek bere bilobari... 2092an”

B: 1. Xabier eta Josu Azpillaga “Zapatu gaubatean”

2. German Zelaia “Berriro!!!”

XXV. Gipuzkoako eskolarteko bertsolari txapelketa

Herria: DonostiaAntolatzailea: Gipuzkoako Ikastolen ElkarteaMailak: A: LH 2. zikloa

B: LH 3. zikloaC: DB lehen zikloa: 12-14 urte bitarteD: DBH bigarren zikloa eta A DBHO: 14-18 urte bitarte

Sarituak: A: Haritz MujikaB: Amaia IturriozC: Mikel OlaizolaD: Alaia Martin

44

VII. Ibon Zavala bertso-paper lehiaketa

Herria: ErrenteriaAntolatzailea: Lau Haizetara. Xenpelar bertso eskolaMailak: BakarraSarituak: 1. ————————

2. ————————3. Aitzol Pikabea “Bertso eskolako bidaia”

XII. Iparraldeko bertsu paper lehiaketa

Herria: Euskal Herriko IparraldeaAntolatzailea: Iparraldeko Bertsozale ElkarteaMailak: A: 4. urtea

B: 5. urteaSarituak: A: Ortiz Murua, Elena Casiriain, Lucas Pias,

Maddi Cherquefosse, Mikel Anchordoqui, Leire Ihidoy.B: David Rosset, Marilou Lapeyrade, Antón Dufau, Maialen Elosegi, Ximu Lastiri, Olían Olaziregi-Berrouet

II. Iurretako ipuin eta bertso paper lehiaketa

Herria: IurretaAntolatzailea: UdalaMailak: A: LH 5. eta 6. maila

B: BH 1. eta 2. mailaC: BH 3. eta 4. mailaD: Batxillergoa (1. eta 2. mailak)

Sarituak: A : 1. Irati I+txaurraga “Bertsoak”2. Asier Garmendia “Tsunamia”3. Leire Aiartzaguena “Dendak eta

tabernak”B: 1. Oihane Garmendia “Hegan egiten ez zekientxoria”

2. Garazi Andueza “Argazkiak hitz egingobalu”

3. Bidane Petralanda “Malkorik gabekoumea”

45

C: 1. Iñaki Ugarteburu “Azken bidaia”2. Amez Amezua “Mari eta Maju”3. Libe Gaztelurrutia “A ze izualdia!”

D: 1. Eñaut Aiartzaguena “Igande eder hura”2. Jose Segade “Bizitzaren jokoa”3. Eritz Agirre “Nork esango zizun...”

VIII. Jentilak kopla-paper lehiaketa

Herria: IgorreAntolatzailea: Arratiako bertsozale eskolaMailak: A: 14 urte artekoak

B: 15 urtetik 18 urte bitartekoentzatC: 19 urtetik gorakoak

Sarituak: A: 1. Beñat Mendia “Negua”2. Imanol Cañas “Udazkena”

B: sari berezia: Esti Olibares “Mara mara”C:: 1. Moises Enbeita “Ispiluen begire”

2. Eñaut Intxaurraga “Gerra koloreak”

VIII. Joanito Dorronsoro bertsopaper lehiaketa

Herria: ZumaiaAntolatzailea: Zumaiko bertso-eskolaMailak: BakarraSarituak: 1. Xabier Azkue “Etxebizitza: etxea, bizitza...”

2. Maddi Gallastegi

XVI. Koldo Mitxelena literatur sariak: betso-paperak

Herria: DonostiaAntolatzailea: Donostiako udalaren euskara patronatuaMailak1: B : 8-10 urte

C: 10-12 urte D: 12-14 urteE: 14-16 urteF: 16-18 urte

(1) Lehiaketa honetako “A mailan” e dago bertso-paperen atalik

46

Sarituak: B: Imanol Artola C: Amaia AzpirozD: Kepa MatxainE: ——————F: Unai Gaztelumendi

XIII. Lazkao Txiki bertso paper lehiaketa

Herria: OrdiziaAntolatzailea: Argi Berri elkarteaMailak: A: 13 urte arte

B: 14-18 urteC: 1984an edo aurretik jaiotakoentzat

Sarituak: A: 1. Jone Alberdi “Negua ala uda”2. Mikel Tapia “Uda ala negua”3. Mattin Luku “Uda ala negua?” eta 3. Ane Agirre “Negua ala uda?”

B: 1. Alaia Martin “Belaun eta bihotz zubelduak”

2. Oier Aizpurua “Zaharrak berri”3. Karmele Mitxelena “Geroaren aiduru”

C: 1. Uxue Alberdi “Aireportuan”2. Aitzol Jauregi “Zentzumener zentzua

galtzen dutenean”3. Jon Martin “Bisita” eta 3. Nikolas

Zendoia “Txakurrari ipurdia garbitu”

XVII. Nafarroko eskolarteko bertsolari txapelketa

Herria: NafarroaAntolatzailea: Nafarroako Bertsozale ElkarteaMailak: A maila: LH 3. eta 4.

B maila: LH 5. eta 6. C maila: DBH 1. eta 2. D maila: DBH 3. eta 4.

Sarituak: A maila: 1. Antton Astiz2. Ainhoa Zabaleta3. Sarai Robles

47

B maila: 1. Irati Majuelo2. Laura Mendibil3. Oihan Olaizola

C maila: 1. Maite Mendibil2. Maialen Huizi3. Jon Jorajuria

D maila: 1. Alazne Untxalo2. Oihana Luis3. Iker Gorosterrazu

III. Neguko bertso-paper lehiaketa

Herria: BeasainAntolatzailea: Arrano Kultur Elkartea / Bertsoaren Beasaingo

lagunakMailak: A maila: 2005ean 18 urte baino gutxiago beteko

dituztenakB maila: 2005ean 18 urte edo gehiago beteko dituztenak

Sarituak: A maila: 1. Jon AldasoroB maila: 1. Alaitz Sarasola

II. Sabino Arana bertso paperen lehiaketa

Herria: BilboAntolatzailea: Sabino Arana Kultur ElkargoaMailak: A: LH 2. zikloa 3. eta 4. mailak

B: LH 3. zikloa 5. eta 6. mailakC: DBH 1. ETA 2.D: DBH 3.A ETA 4.A

Sarituak: A: 1. Mikel Iturrioz2. Unai Aldasoro3. Ione Bastida

B: 1. Ainoa Begiristain2. Elene Lejarzegi3. Amaia Iturrioz

C: 1. Mikel Olaizola2. Unai Arriola3. Izaro Zinkunegi

48

D: 1. Silvia Etxaniz2. Nekane Zinkunegi3. Nekane Berekoetxea

XI. San Andres bertso-paper lehiaktea

Herria: EibarAntolatzailea: ... eta Kitto! Euskara taldeaMailak: A: 14 urte arte

B: 14 urtetik aurreraSarituak: A: 1. Naroa Arriola “San Andres”

2. Teresa Terroba “San Andresak”B: 1. Irati Agirreazaldegi “Itsasoa, maitasun soa”

2. Antxon Aldalur “Mendia eta ni”

XXI.Urretxu eta Zumarragako bertso-paper lehiaketa

Herria: Urretxu eta ZumarragaAntolatzailea: Urretxu eta Zumarragako udalakMailak: A maila: L.H. 1. eta 2. maila

B maila. DBH 1. eta 2. mailaSarituak: A : 1. Elixabete iztueta

2. Amaia IturriozB : 1. Joseba Angulo

2. Mikel Agirrezabal

Villabonako bertso eta ipuin lehiaketa

Herria: VillabonaAntolatzailea: UdalaMailak: A: LHko 3. eta 4. maila

B: LHko 5. eta 6. mailaC: BH

Sarituak: A: 1. Naiara Larrañaga2. Iker Sarasola3. Iñigo Otaegi

B: 1. Irati Olazabal2. Kepa Nazabal3. Beñat Iraola

49

C 1. Julen Urruzola2. Aritz Garin3. Ander Altuna

XIV. Xabier Munibe Bertso Paper lehiaketa

Herria: AzkoitiaAntolatzailea: Udaberri eta Indarlan guraso elkarteaMailak: A maila: DHB lehen zikloa

B maila: DHB bigarren zikloaSarituak: A: 1. Unai Iraola Gaia: Pelota

2. Eneritz Garate. Gaia: Azkoitiko Andramaixek

3. Mikel Olaizola. Gaia: InauteriakB: 1. Silvia Etxaniz. Gaia: Bullinga jasan duen haur baten hitzak

2. Nekane Zinkunegi. Gaia: Nire sexu berdineko pertsonak ditut gustuko eta nire ingurukoek onartzen dute, erabat zoriontsu izateko ordea, ume bat adoptatzea falta zait.

3. Lide Rekondo. Gaia: Txinatar umezurtegi bateko neskatoa naiz

XVI. Zapirain anaiak bertso-paper lehiaketa

Herria: ErrenteriaAntolatzailea: Lau Haizetara. Xenpelar bertso eskolaMailak: BakarraSarituak: 1. Esteban Martiarena “Mutil gazteen janzkera

(kantzontzilotsuak)” 2. Nikolas Zendoia “Bigarren gibela”

BAT-BATEKOBERTSO HAUTATUAK

53

OÑATI (2005-01-05)

Bertsolariak: A.M. Peñagarikano, S. Colina, A. Egaña, S. Lizaso, J. Agirre eta A. Arzallus.

Gai-emailea: Egoitz Aizpuru.

Errege egunaren bezperan urtero antolatzen den bertso jaialdia.Frontoian izan zen, gaueko hamar eta erdietan.

S. Lizaso-J. Agirre

Gaia: Hirurogei urteko gizon-emakumeak dira. Gizona Lizaso etaemakumea Agirre. Bikotekiderik ez dute aurkitu, baina elkarmaite izan dute bizitza guztian. Inoiz ez diote elkarri ezer esan.Gaur iritsi da horretarako txanda.

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Kantatzera nijoa

S. Lizaso: Beti auzokideaia-ia anaibaina ez gera izanhizketarako gai;zahartzaroa ez dutbakarrik pasa nahizu asko maite zaitutta behar ere bai.

¯

54

J. Agirre: Nahiko zahartuta gaudezerbait eratzekobaina bildurra degubakar geratzeko.Oaindik garaian gaudeenamoratzeko;nik laguna falta duthankak berotzeko.

S. Lizaso: Zu beti bihotzeanzu beti buruanbiok ibili gerakoldarren moduan.Bero eskean zatozgarai beranduanprobatuko al gerasuaren onduan?

J. Agirre: Beraz suan onduandezu aukeratuanahiko beldurturikannago geratua;surik gabe ote dagoezin eratua?Gizarajo hori zaudebizarzuritua.

S. Lizaso: Bizarrak zuri bainagogoa lehengoaia egiten degunpozaren txangoa;eta betetze horielkarren gogoalehen pekatua gendunorain milagroa.

55

J. Agirre: Pekatu zan garaiangendun tentsiuabaina orain dadukaguburura iyua.1

Gogua ez dakit dezunbai intentziua;xelebria izango dagure funtziua.

S. Lizaso: Biok egin beharraegoeran karguhortarako gogoabiok baitaukagu;nahiz ta hortan oraindikaprendiz garan gujardun ta jardun igualikasiko degu.

J. Agirre: Mejoratu ote leikehemendik aurrera?Orain hasi behar deulehen ez zan karrera;nahiko motelak gaudegerritikan beherabaina goia ondo da takonponduko gera.

A.M. Peñagarikano-A. Arzallus-S. Colina-S. Lizaso

Gaia: Urkiolako harriari buelta pila ematen ari den pertsona bakarrazarete. Zuek erabaki nola izena duen, zergatik dagoen han, nolahasi den eta nola bukatuko duen.

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Nere senarrarekin I

(1) igoa

56

S. Lizaso: Bizitzak berekin dumakina bat hesidenok nola ez ginangu berdintsu heziloturak denentzakoez baitu merezihan ezkondu bat dabilandreai ihesi.

A.M. Peñagarikano: Beti igualtsu nabiljaunak hau da marka!Hemen urtero-urterobaldarka-baldarka;batzutan irriparrezbestetan “puta”-kaalper-alperrik nabilharriai bueltaka.

S. Colina: Peña bihurtu zaiguUrkiolan erregebuelta-bueltaka dabilbilatzea xede;mareatuko zaigukolpez alafedebatzuk mutilzahar diraezkonduta ere.

A. Arzallus: Gizonaren ihesiandre bat zebilenez dakit zan Mariaedota zan Belen;tira hartu beharko det pixka bat atsedenmareatuko naiz taezkondu baino lehen.

57

S. Lizaso: Izena jakiteanhau da ezustea!:lehen mutilzaharra gendungaur gizon gazteaeta nahi omen lukeloturak haustea;lehen bera zegon salgaiorain emaztea.

A.M. Peñagarikano: Berdin-berdin da beraedo emaztiahaundiena izan dabueltaka hastiata gainera limosnazbetea saskia;santu ona da bainaoso garestia.

S. Colina: Eman dio limosnata Visa txartelabueltaka ibiltzekoeroa bezela.Sinistu ezazuelagunak horrelaumea ere holaekarri zuela.

A. Arzallus: Goizeko beatzitanetorri naiz hona;ehun buelta emateanunbait ez da ona.Mareatu’re iabihurtu aitonagezurra izango daSan Antoniona.

58

S. Lizaso: Zertan kendu santuailehen dadukan fama?Hark betetze omen duxuxen bere lanaeta hau omen deguPeñanak esana:“Azkar kendu zaidazuberandu emana.”

A.M. Peñagarikano: Hartu edo ez hartuelkarren onduangeroztik zenbat gauzadauzkadan buruan!Maiz kantatuko det nikaskoren moduanakordatzen al zerazer egin genduan?

S. Colina: Harrian inguruanzorabiatutahor dabil txoratutaedo zoratuta.Andrea ez zaio inportazertarako uka?tarteka Athleticekirabazten du-ta.

A. Arzallus: Dena amets gaizto batizan da egitanta despertadoreaari zait erritan.Lagunekin gerau naizherriko ermitanUrkiolara joatekogoizeko zortzitan.

59

S. Lizaso-S. Colina

Gaia: Mobila modako artikulua da eta zuek biok bikotea osatzenduzue. Sustrai mutilak urtebetean lau aldiz aldatu du mobila.Sebastian neska-lagunari ideia hori ez zaio asko gustatu.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Txoriak eta txoriburuak

S. Lizaso: Nere mutilak bete nahi lukemodakoaren papela;buruan zerbait gertatzen zaioezin liteke bestela!Urtebetean lau bat alditanmobila aldatu duela...ni zenbat aldiz aldatu ote nauneronek ez dakitela? (bis)

S. Colina: Orain artean ibili gerabikote zintzoen parekonfidantza ta amodioazen harremanan zutabe;baina mobila aldatuz gerozu ere alperrik zaude:zu aspalditik geratu zinenkoberturarikan gabe. (bis)

S. Lizaso: Babesa eta kobertura emanhori genduen tratuata aurrez hitza ematen dunabetetzera behartua.Zure kasoa zer izan degunorain nago ohartua:neretzat beti komunikatzeneta komunikatua. (bis)

¯

60

S. Colina: Sarri askotan deitu didazueta alper-alperrikannahiz ta zurekin izango zendunhitz goxo ta suharrikan.Bada garaia uler dezazungauz bat bakar-bakarrikanmaitatutzeko ez dagoelamobilaren beharrikan. (bis)

S. Lizaso: Mogitzen ez dagon harekin jaihori zeuk’e badakizueta mutila jarria nagoorain kezkati ta izu:neskatxa danak telefonotikdeika hor ari zaizkizueta nigana zatozeneanantenak fallatzen dizu. (bis)

S. Colina: Arrazoi duzu zure ondoanantena joaten zait beheragure artekoa ulertzen baituttelefonoan arabera;konparaketa egingo dizutkomeni zaigun antzera:mugikor asko eduki arrennere fijoa zu zera. (bis)

S. Lizaso: Haundi samarra egingo zendungauz hori ziurtatzeagerta liteke tuntunena erenoizbait espabilatzea;ez zazu uste fijo papelanik betirako hartzea;ez al dakizu modan dagolakonpainia aldatzea? (bis)

61

S. Colina: Orain artean izandu gerazu erregin, ni erregeta maitasunak eduki arrengugan nahikoa botereoraingo hontan konpainia aldatzenhasi nahi zenuke trebebaina ez daukazu aldatzerikanasko saiatuta ere. (bis)

S. Lizaso: Uste al dezu engainatzeazuk horrela hitz eginda?Gehiago ez zaitut lagun jasatennola zabiltzan jakinda.Erabakia serioa data honezkero berdin da;barkatu baina gure artekohartu-emana eten egin da. (bis)

Txapelketa Nagusirako Iparraldeko kanporaketa(Donibane Lohitzune, 2005-01-16)

Argazkilaria: A. Elosegi

62

LEIOA (2005-01-08)

Bertsolariak: S. Colina, A.Mendiluze, On.Enbeita, O. Perea, M. Lujanbio eta O. Bartra.

Gai-emailea: Aitzol de Castro.

Algortako Bertsolari Eskolak antolatutako jaialdia. Kultur Etxeanizan zen, iluntzeko zortzietan, eta sartzeko euro bat ordaindu beharizan zuten entzuleek.

On. Enbeita

Gaia: Olentzero, Errege Magoak, Papa Noel, San Nikolas... Guztiakgizonezkoak dira. Ez al duzue ezer egin behar emakumeok?

Neurria: zortziko handiaDoinua: Eguna pasa nekean eta / Andre txarraren bentajak

Urtean baten hartuten doguzopari danak baterakapritxotxuak helduten jakuzdanoi zapata artera.Umerik ez dau ta esateazilegia ba ete da?Gurean behintzat ama joaten daopariak erostera. (bis)

63

Olentzero ta Papa Noel beErregeak hortxe, hara!Begira gagoz gizonezkoentraje berezietarata gero amak joaten direlagehienetan dendetara;ez al da hori ba gizarteanjazoten danan islada? (bis)

San Antontxu jaietako bertso saioa(Mungia, 2005-01-16)

Argazkilaria: Taket Bertsolaritza Alkartea

64

OIARTZUN (2005-01-09)

Bertsolariak: M. Lujanbio, J. Martin, X. Silveira, J. Maia, S. Colina, I. Elortza,

S. Lizaso eta A. Egaña.

Gai-emailea: Josu Goikoetxea.

Urtero antolatzen den jaialdia. Etxerat-ek antolatu zuen etaElorsoro kiroldegia jendez mukuru egon zen (mila lagun inguru).Arratsaldeko seietan izan zen.

M. Lujanbio-S. Colina

Gaia: Zuk, Maialen, semea Kanadan daukazu ikasketak egiten. Gaur,cobro revertido deitu dizu Sustrai semeak. Hizketarako gogoadauka, baina deia garesti doa.

Neurria: seiko txikiaDoinua: Bertsuak jarri dizkat

S. Colina: Kaixo ama zer moduz?Ni ondo antzean;gauza txarrik ez dagodei honen atzean.Zer moduz herrian tazer moduz etxean? (bis)

¯

65

M. Lujanbio: Zure aitatxok badunahikoa nekea.Herrian mugimendufesta ta troteabaino nahiko ondo gabiltz;adio maitea. (bis)

S. Colina: Barkatu baina orainnago txora-txoraamatxo zu entzundanola ez aztora!Barka amatxo bainamaitia hori nor da? (bis)

M. Lujanbio: Maitia zu zera taisilik eon zaite!Nahiz aspaldi zabiltzanetxetik aparteoraindik maite zaitutbeno hurren arte. (bis)

S. Colina: Beraz bialdu nahi nauzununbait handik hona;beste galdera bat dutez da gero broma:zer moduz da aitona?Zer moduz amona? (bis)

M. Lujanbio: Amonak edaten dupattarra gehiegita aitonak urteenajea nabaribaino nahiko ondo daudeaio ondo segi. (bis)

S. Colina: Beraz harremanikanoaindik ez da galdu.Beste kontutxo hau’reamatxo azaldu:ai aurten Errealakirabazten al du? (bis)

66

M. Lujanbio: Errealaren galdefutbolan erreguReala behera doauda eta negu;ez zaite desperauta hitz egingo degu. (bis)

S. Colina: Hizketako gogoazgabiltza beti gugaldera garrantzitsubat dut zu testigu:aurtengo Basetxeanork irabazi du? (bis)

M. Lujanbio: Ez du inporta etazutaz ez naiz fiolehen izaten zenitungaldera gutxiohau da erretolika!Hor konpon ta adio! (bis)

S. Colina: Bialdu dizkit goraintzikbialdu dizkit muxukdeia bukatu nahi dutta aitzaki batzuk…Azken eskea hau da:dirua behar dut. (bis)

M. Lujanbio: Lasai, espero nuengaldera astuna;zuretzako gordetabaneukan kuttunajuxtu-juxtu dei hontangastatu deguna. (bis)

67

J. Maia

Gaia: Imajina dezaket nolakoa den bisitarako bidea, baita bisita beraere. Baina ezin dut imajinatu nolakoa den senide baten itzulera.

Neurria: zortzi puntukoa Doinua: Laurogeita hamar urte

Hilabetean behin noahorra nere ahalegina;berrogei ta bost minutudaukat bisita ziztrina.Nolatan aprobetxatuhorren denbora pittina?Zer esan barruko kezkakedo betiko mitina? (bis)Hor egoten gara lasaihainbat gauza hitz egina.Bukatu ta beti zerbaitahaztuta ta huts egina;nahiz ta gero itzulerakeragiten duen minaaskoz mingarriago dabera itzuli ezina. (bis)

Hendaian egon behar tahamaikak ta laurdeneantrena zikin ta beteaegoten da gehienean;gero ordu luze hoiekPariserako bideanAusterlitza heldu geraheldu gera azkenean. (bis)Handik beste autobus batpoltsa guztiak gaineantartetxo bat egon etabuelta da azken finean.Zerbait raroa dakarguitzulerako treneanmaitasunak ta amorruakbat egiten dutenean. (bis)

¯

68

Lehenago Espainiaraere joaten ginan zuzenAndaluzia aldeanbadira hainbeste izen;gorrotoaren jauntxoakgurekin hain daude gizenalperrik da distantziasalatzea oihuz ozen. (bis)Behin Karmele izena zunandra batekin joan nintzenhontaz ta hartaz hizketanoso gustora genbiltzen;hura behin ez zen itzuliia kontura gaitezen:neuk’e ez dakit hurrenaberriz itzuliko naizen. (bis)

Santa Ageda bezpera(Zumaia, 2005-02-04)

Argazkilaria: L.Llavori

69

BERRIZ (2005-01-21)

Bertsolariak: A. Mendiluze, I. Ibarra,G. Lazkano eta S. Colina.

Gai-emailea: Asier Ibaibarriaga.

Luberri ekimenaren barruan Berrizko Udalak antolatutako jaial-dia. Bertsozale Elkartearen proiektua da Luberri, saioak berreskura-tzea eta hainbat plaza ez dituzten bertsolariak plazaratzea helburuduena; Euskadiko Kutxaren laguntzarekin antolatua. Kultur Etxeanizan zen, ilunabarreko zortzi eta erdietan.

I. Ibarra-G. Lazkano

Gaia: Urtea hasi berria den arren, jadanik emakumezko bat hil du beresenarrak. Hemendik oso urrun ez da izan: Durangon bertan.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Erreguetan ari nintzela

I. Ibarra: Emakumeok baltza daukaguhorretaz seguru nago;urtea hasi ta beitu zelanipini daben Durango.Etorkina zan baina datu hauez jaku egin arrarota aldatzeko pasa beharko daurte bat baino gehiago.

70

G. Lazkano: Gertatzen dana kontatu gurannahiz eta sarritan jardunez da ezer be aldatzen hemendanak bardin dirau egun;danoi bardina gertatzen jakunahiz ta telebistan entzun:tamalez zeinen hurbil gertatuta zein urrun izan dugun.

I. Ibarra: Legelariak ibilten dirakontu honetan afanean.Esan eutsien neskarengandikegoteko urruneanbaina hurreratu ta hil egin ebanaukera izan ta unean;hemen legeak betetan dirabaina komeni danean.

G. Lazkano: Epaile batzuk kontu horretanantza dute hainbat trabajustiziarik ezin ei dabeharek inundik atara.Hainbat joan dira eta beste bathortxe joan jaku, hara!Eta gehiago joango diraezer egiten ez bada.

I. Ibarra: Gai honek jada hartuak ditunik ez dakit zenbat graduta lege hauste honek Durangon oraingoan urten karu.Nahiz eta esan euskaldun onaportetan dala ondraduEuskal Herrian ere ez gagozindarkeriatik salbu.

71

G. Lazkano: Kontu bardina pasatzen dabejuzgau batetik besteraeta ez dabe aprobetxatzensententziatzeko aukera.Guk beso biak gurutzatutaezingo dogu ba gera!Konpleju danak etxean itxita urten daigun kalera!

I. Ibarra-A. Mendiluze

Gaia: Zuek Gabon zahar gauean elkar ezagutu zenuten, eta bikote lezhasi zarete. Orain arte dena ondo joan da. Gaur, Aitorrek “Zerplan?” galdetu dio, eta “Merkealdietara” goaz, erantzun dioIratxek.


A. Mendiluze: Gaur ze plan daukagu bata zenbat enkargu?“Merkealdietara ba ote goaz gu?”Berriz galdetzen dizut:gaur ze plan daukagu? (bis)

I. Ibarra: Merkealdietaraataraten bitsa...Nigaz etortea dazuretzat baldintza;horrelakoxea dabikote bizitza. (bis)

¯

72

A. Mendiluze: Beraz zuk agindu tani han zukin bertan;horrela lotu beharal nauzu benetan?Bikotea ez al dagomerkealdietan? (bis)

I. Ibarra: Merkaldi hori izanbedi gerokoa!Erropa erosteada nire jokoata zureak behar daunire gustokoa. (bis)

A. Mendiluze: Ez gera ari osomodu txukunean;erropa sartu zaizuzuri garuneannik nahiago zaitut baez daukazunean! (bis)

I. Ibarra: Etxean kenduko dothalakoren baten;bitartean jarraitudagigun erostenplazara ezin dozuedozelan urten! (bis)

A. Mendiluze: Plazara ezin urtenal zintezke hola?Inork burla egiteanez buelta inola!Pentsa edertasunabarrutik dagola. (bis)

I. Ibarra: Barrutik egon leikeguztia benetan;itxuraz jantzi behar dabaina gaur plazetaneta mundu guztiakez du hori pentsetan. (bis)

73

A. Mendiluze: Baina ezin gintezkedendaz denda sartu.Eskeintza egiten dizutta gogoan hartu:bost prenda uzten dizkizutondo aukeratu! (bis)

I. Ibarra: Aukeratu behar dothor dago burruka;gaurkoagatik egonez joan oihukaurte guztian lasaiitxiko zaitut-ta! (bis)

A. Mendiluze: Bueno pakea eginbehar delakoanmerkatal zentru hortarabehar degu joanta etorri tabernarabukatutakoan. (bis)

Korrika(Bilbo, 2005-03-20)

Argazkilaria: Z. Iarritu

74

DONOSTIA (2005-01-22)

Bertsolariak: X. Amuriza, A. Egaña, I. Gurrutxaga, J. Martin, A. Arzallus,

U. Iturriaga, A. Mendiluze, S. Lizaso eta J.M. Irazu.

Aurkezlea: Jon Maia.

Bertsozale Elkarteak urtero antolatzen duen Bertso Eguna izanzen. Arratsaldean Kursaalen hiru bikote eta hirukote bat aritu ziren.Saioak librean egin zituzten.

X. Amuriza-A. Egaña

Egaña 1980ko Errege egunaren biharamuneko Egin egunkariabesapean zuela taularatu zen, eta han agertzen ziren berrien gaineanjardun zuten saioaren lehenbiziko zatian, Amurizak irabazi zuenlehenbiziko txapelaren gainean, besteak beste. Halako batean, ordea,Amurizak doinuarekin batera gaia ere aldatu egin zuen.

Neurria: Sei puntuko motzaDoinua: Dozena bat bertso berri

¯

75

X. Amuriza: Baldin bada ere laburez gaiten izan gaur beldurbeste gai asko ere gaur hemenizan daike zigur.Egini egiok agurta jarri oraingotik hur;merezi duen notiziarikzer ikusten duk gaur? (bis)

A. Egaña: Egin utzi eta bapoerantzun egin beharkomunduko martxa izugarri taizua dalako.Ibarretxe jokoz kanpoPatxi ta Arnaldo kapo;gaur egunean gaurkoak ez dubalio biharko. (bis)

X. Amuriza: Etorri gara hontaranonork nazala anpara!Ai zer nolako builosoa dengaurko antepara!Otzanak pizti erarapiztiak otzandu gara...obisporen bat kondoi saltzailebakarrik falta da! (bis)

A. Egaña: Nolako sugegorriya!Edo askoren kabiya;orain kondoia al da Xabiergaurko notiziya?Fraga jaunak ez jarriyaneretzat ez da larriya;bere aitak beti ipini baluhobe gendun iya! (bis)

76

X. Amuriza: Fragaren alde haizeahau duk hau txalo asea!Baina ez dezagun ahaztu lagunakGasteizen pasea.Kondoitxo muturluzeaez dela haren klaseahark erabili behar zuenabaitzen guraizea. (bis)

A. Egaña: Hori’re egia kasibastante listoa haiz hibaina goraizak erabiltzen’eez zian ikasi!Goazen bizar eta guziFragarengandik ihesihorrek ez baitu horrenbestekodenboraik merezi. (bis)

X. Amuriza: Fraga genuen lehenagoFrankozale haundia klaro!Zahartu zela ta uste gendun“Gizona akabo!”baina seguru ez nagoez dagon indartsuago;denborarikan ez du merezibaina hortxe dago. (bis)

A. Egaña: A ze nolako arantzafrankista zaharren bengantza!Oraindik buru gainen zintzilikdaukagun laratza!Ez ote da oso latza?Fraga hortxe dago antza;ia lehenbailehen ipintzen duen“Fraga hemen datza”ta jainkoarren ez bedi gehiosekula’re altxa!

77

X. Amuriza-A. Egaña

Neurria: bereziaDoinua: Itsaso hori dago zatarra

X. Amuriza: Arlauza eder bat kanpo ta barren;kurutze haundi bat gainean hurren.Hemen gaituk gu iraganari astindua ematearren. (bis)Denbora hartan pozarrenhenbilen hor txit nabarmenbaina zentra hadi arren!Ahaztua al daukak aurtengo urtekoabenduak zer dakarren?Bat eta bi ta hirugarrenaizango al da laugarren? (bis)

A. Egaña: Nik goxo-goxo zaitut igurtzita zuk kolpera lepotik eutsi!Txapelketaren itzala al dagaurko saioan nagusi? (bis)Nahiz ta zuk gaur ez sinetsibadet nahikoa lizentzibeharko det txapeletsi;zuk zeuk lortua lortu nahi det niketa ez da horren gutxi:markarik ez det jarri nahi bainaarrastoa nahi det utzi. (bis)

X. Amuriza: Hire txapelen abiadura!:batetik bira, bitik hirura;laugarrena ere aurten eramannahi omen huke burura. (bis)Ez diat min eman gurabaina ez badik ardurakonparazio modurainoiz Francoren sasoia etorriohi zaidak pentsamenduranoiz demonio bukatuko denEgañaren diktadura! (bis)

¯

78

A. Egaña: Ni ez naiz Franco, ez naiz armadaerrima ez da fusil ilara;laugarrenikan ez da joangohiru txapelen pilara (bis)ez bainaiz iristen jadalehenago nuen mailara;gehienez ere islada.Aitorrek frente hitza bota duta frente kopeta badaAitor ez dabil hain gaizki bainageu ere osatzen gara. (bis)

X. Amuriza: Nahiz ta lau urte helduko zalaondorioa da printzipalaeta Egaña otzan dabil gaurnahiz ta baduen itzala. (bis)Gazteak badabiltzalaeta lekuko Kursaala.Donostik entzun dezala:bertsolaritzan gerta litekepolitikan ez bezala:igual zure kontra lortukodugu frente nazionala. (bis)

A. Egaña: Aspaldi hartu zuk atsedena;erretiratu, hori al da dena?Oraindik ere Xabier dezuChanquetek zuen kemena. (bis)Sei hilabete barrenapreparatu litekeena!Apunta zaite hurrena;gauzak aldrebes irtenda ereizango zera zaharrena;nik laugarrenik ez det desiojantzi zeuk hirugarrena! (bis)

79

X. Amuriza: Egitekoa nik egin nuanzertako nahi dut ezer buruan?Gaur gaurkoa da hirugarrenairabazia zenduan. (bis) Laugarrena abenduandago denon akorduanez jarri hortaz minduan.Irabaztea bada egin zakbeti ohi dukan graduanta galtzekotan ere galdu zakez dudatzeko moduan! (bis)

Bertso Eguna 2005(Donostia, 2005-01-22)


80

DONOSTIA (2005-01-22)

Bertsolariak: E. Lekue, M. Artetxe, S. Colina, J. Agirre , X. Paya, J. Maia, A.M. Peñagarikano,

J.J. Eizmendi “Loidisaletxe” eta J. Sorozabal.


Bertso Eguneko afaria Zubietako Araeta sagardotegian izan zen.Jantokia erabat bete zen, eta hainbat bertsozalek kanpoan geratubehar izan zuten. Esperimentu moduko bat ere egin zuten Xabi Payaketa Anjel Mari Peñagarikanok. Xabik pianoa jo eta bertsotan bat-batean egin zuen aldi berean. Ikusgarria izan zen.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Kantore berri xarmant batzuek

J. Sorozabal: Entzun dezute Amurizarenhistoriaren nibelahoita bost urte txapeldun dalagarbi geldituz horrela.Bakarren batzui ahaztu egin zaiebeste batzuk bazirela;garaitsu hartan jantzi zun honekGabiriako txapela. (bis)

81

Loidisaletxe: Egia da bai ez nuke nahi nikhorretan inor engainagainera ez det ezkutatzekohan egindako azaina.Amurizaren txapelan aldengradu txikia zun bainaneretzat harek balio zuenAmurizarenak aina. (bis)

J. Sorozabal: Gazte denboran izaten da baioroitzapen gozo prankozure aurpegian izango zirenhainbat irri eta malko.Kategoria txikia zan baihori aitortu beharkotxapelik ere ez zuen izandirurik ez zegolako. (bis)

Loidisaletxe: Baina merituik ezingo zaiohorri kendu gaur hala’rebeste gauzataz pentsatzen ez naizsekula egon batere;jarri ditzagun bi garaipenakahal balitza parez pareBaldan Xabier onena zan tabaita Gabirin ni ere. (bis)

J. Sorozabal: Ta ahal zuena egingo zuenhonek hara juatianjuerga ederra gero ondorenegunaren aitzakian.Biek daukate eginkizunata utz ditzagun pakian:ipotxak beti behar ditugumunstroak dauden tokian. (bis)

82

Loidisaletxe: Gauzak horrela izaten dirata hori ez da arrarohorretan danok murgil gaitezenahal baldin bada zeharo.Jende xeherik ez dan tokiangainontzekoak akabo!Txikirik inun ez baldin badohaundik izateik ez dago. (bis)

J. Sorozabal: Ta denei esker bertsolaritzakdauka daukan arrakasta;segi dezagun kantari gogorbatzuk esan arren basta!Gainera azaldu behar ditugugure indarra eta kasta:segi kantari segi bertsotanbide onean goaz ta! (bis)

Loidisaletxe: Jendea hemen ezingo deguluzaroan goakaitugainontzekoan jende gehiagokere kanta behar baitu.Honenbestean gure saioabeharko degu amaitubaina euts dezaiogun bertsoarihorrela biltzen bagaitu. (bis)

M. Artetxe-E. Lekue

Gaia: Atzeko kartel honek zeresan handia eman du. Kartela oso arrazela, saioan ere bederatzi bertsolari gizonezko… Zuekelkarteko bi langile zarete. Bertso Eguna prestatzen ari zarete,eta zuk, Etxahun, atzeko kartel hori aurkeztu duzu. Miren ezdago konforme.2

(2) Bertso Eguna iragartzen zuen karteleko irudia gizonezko baten gorputz biluzia zen.Aurpegirik gabea baina gizonezko baten irudia.

¯

83

Neurria: zortziko handiaDoinua: Santa Barbara zure bizitza IE. Lekue: Aurkeztua dut kartel eder hau

sinplea bezain txukunata orain espero beste langiledanen baiezko erantzuna;ez egiozu honi aurkituMiren bigarren zentzunahonek ederto adierazten dubertsoan biluztasuna. (bis)

M. Artetxe: Kartel ederra aurkeztu duzuzuzen eta eraginkorbiluztasunen harmoniarensinbolo tinko ta jatorta saioaren sinbolo gisagizon bat ageri da hor;bai, bai, librean izatekotangizona behar derrigor. (bis)

E. Lekue: Kartel txukun bat aurkeztu etahara hemen tira-bira;sinplea da ta ez zaitez jarrihain urrutira begira;jendean oso gustokoa dahori argi dago tira...Argi dago bai gaurko saioraneska piloa etorri da. (bis)

M. Artetxe: Full montyaren esperantzetanetorri dira herabebaina engaño bat iruditzen zaitez al gabiltz nahiko grabe?Gizon oso bat arren ta arrenbiluztasunaren jabe;bertsoa ez al da nahiko gogorrapotrorik azaldu gabe? (bis)

84

E. Lekue: Potroen ikuspegi zabalaeuki behar da bizitzaneta ez dakit zu estuegihartzen ez ote zabiltzan.Bertsolariak jarri nahi nitunhorixe dagoen gisan ;hori zen nire proposamenabaina ez dute nahi izan. (bis)

M. Artetxe: Egia esan ez dira izanaurten proposamen anitztipo hau biluzik ta neska danakbaba eta ahoko bitsbaina okerrena hara hauxe data zinez egiten dut hitzkeja gehiago geneukakeelaemakumea izan balitz. (bis)

E. Lekue: Nik egin dudan proposamenankontra agertu zara zuneurri batean arrazoi duzuta egingo dizut kasubaina halere duda batekinhemen itxi nauzu aizu:hainbeste keja, hainbeste kejazuk zer proposatzen duzu? (bis)

M. Artetxe: Zer proposatu, zer proposatuhara hauxe da galdera!Eta zuretzat erantzuntxo batzailegia edo ote da?Proposamena hara zuzenkiez gaiten joan gainbehera:emakume bat, gizonezko batkartel berean batera. (bis)

85

E. Lekue: Bada zuzena iruditzen zaitjarri duzun aitzakiaproposamena ere egin duzugoitik behera egokiaeta onartu beharko danezzuk esandako guztiabiluz daitezen hementxe etaegin daigun argazkia. (bis)

M. Artetxe: Argazki ederra aterako dabai gu guztiok batzean;egin dezagun hementxe bertanedo hango baratzean;egin dezagun propaganda batedo marketin antzean;bueno hori bai argazkirakoni Sebastianen atzean. (bis)

E. Lekue: Argazki horrek sortu behar dusekulako zalaparta!Beharko dira hiru-lau Kursaaleta jendea botatabaina gehiegi luzatzen gabizhemen Miren gure lataazken batean Bertso Eguneankartela gitxiena da-ta. (bis)

M. Artetxe: Kartela gora kartela beherabueltaka alperrik geundenproposamenak atera diraguztion artean hemen.Hurrengo urteko horri begirapentsa dezagun bederenproposamenak onartzen dirabertsozale.com-en. (bis)

86

BILBO (2005-01-28)

Bertsolariak: E. Lekue, I. Elortza eta U. Iturriaga.

Gai-emailea: Joxemi Larrabeiti.

Kafe Antzokian urtero egiten diren afarietako bat. Hirurogei afal-tiar inguru. Sarrera 15 euro eta afari ona. Saioa, berriz, luzea, bi ordueta erditik gorakoa. Lehenengo zatia librean egin zuten, eta bigarrenagaiak emanda. Saio polita atera zen, oro har.

U. Iturriaga-I. Elortza

Gaia: Unaik beti kondoiarekin egiten du, eta Igorrek beti kondoirikgabe.


U. Iturriaga: Ni ez naz sekula izanhorretako kapaz;zeu be enterau zaitebehingoz kontuakazzenbat ume jaio danbetaurrekoekaz. (bis)

¯

87

I. Elortza: Parean jarri ezkeronik tiroa danba!Ta ez dot erabiltzenegia esandaasko egin ezkerokaru urtetan da. (bis)

U. Iturriaga: Hori da erantzunabelarriak bete...antza egiten dozusarri eta fuertezuretzat asko zer danjakin gura neuke. (bis)

I. Elortza: Askotan eta ondosartzen dot nik sardaeta beti aurrerabehin hartuta kargabaina batzutan marchaatras jo behar da. (bis)

U. Iturriaga: Kondoia dago bainalaguna gaur modan;kaputxa hobea dasartzekotan koban:klandestinitateasentitzen da holan. (bis)

I. Elortza: Klandestinidadeaegiaz lortzekoizan zaitez kapazadanak aitortzeko:zuk erabiltzen dozukanpaia jotzeko. (bis)

U. Iturriaga: Ba ez zabiz ez okerai adiskideanahiz ta beste bat izansarritan ideaaskotan hobetzen dasonoridadea. (bis)

88

I. Elortza: Ta ez da trasmititzeninora odolaikasita daukazuprebentzio eskola;zorionak lagunahori bai kontrola! (bis)

U. Iturriaga: Zu libre-libre zabizgaur maitasunean;damutu behar jatzuzeure eguneantxanpinoian moduanjartzen jatzunean! (bis)

I. Elortza: Horretan sortu leikelagunaz disputabaina neu be neurriakbanago hartutanorekin eiten dodanondo hautatuta. (bis)

U. Iturriaga: Ai kottaua! dinozubeste hainbestek leztxanpinoia ez da onaulertu eixu berez:txapelak balio daubaina kirtenak ez. (bis)

I. Elortza: Zuk barriz badaukazubehar dan sasoia:kanpaia kondoiagazprebentzioan goiata halantxik dago ondozure txanpinoia. (bis)

89

U. Iturriaga: Hau da gure gizonahau beti potentebape babestu bariketa beti tente;zuk segidu zeureananimo Torrente! (bis)

I. Elortza: Torrentek erakutsieustan hainbat trukoeta kondoiak ez daumenpean hartukota eskuak garbituikutu orduko. (bis)

Bertso Eguna 2005(Zubieta, 2005-01-22)


90

ZEANURI (2005-01-29)

Bertsolariak: I. Elortza, J. Olibares, U. Iturriaga,M. Lujanbio, A. Egaña eta J. Maia.

Gai-emailea: Eñaut Intxaurraga.

Urtero antolatzen den jaialdia da. Bertso Eskolak eta Udalakantolatzen dute. Frontoian izan zen, arratsaldeko zazpietan.

J. Maia-I. Elortza

Gaia: Zuek biok bi agure zarete, duela hirurogei urte Poloniakokontzentrazio esparruetan egondako bi biktima. Atzo,lehenengoz, hara itzuli zarete. Hango bizipenak nolakoak dira?

Neurria: zortziko handiaDoinua: Beti penetan beti penetan

J. Maia: Begira zazu gure aurreradena zahar eta heze;zulo horretan pasa genitunhainbat hilabete luze;hirurogei bat urte joan dirata barruak ezin ase...sentsazioak berpiztu zaizkitatzo balitz bezelaxe.

91

I. Elortza: Urteak joan dira ordutikta badauka bere famagogoratzeko ospakizunezheldu dira gureganabaina hau dana ikusita nikgustokoa ez dot dana:ikuskizuna bihurtu dabedesastre bat izan zana.

J. Maia: Heriotzaren menpean ginenegunetik eguneraezin jakinik helduko gineninoiz hurrengo goizera;orain bizirik gaudela bainalagun nere araberasalbatu ginen gutxiak erehilik bizi izan gera.

I. Elortza: Gu umilatzen ta orden emotenebizen hemen hiru-laulehenengo egin eixue horita gero barriz egin hau;diru mordoa sortu genduenduintasuna galdu arauta diru horrek oindino eskubardinetan segitzen dau.

J. Maia: Barrakoitatik usaintzen gendunkamara hoietako gasajendea nola eraman zutenoroitzen ez da erraza.Denbora joan da ta gaur hor diraGuantanamo eta Gaza;mundua ez da lekzio hurabarneratzeko kapaza.

92

I. Elortza: Arrazoi dozu lehengo lekuanjarraitzen dabe problemakaldatu arren norbanakoaketa lekuen izenak;gainera huts bat lez dau barruanbizirik iraun dabenakhementxe dagoz lurperatutagure urterik onenak.

J. Maia: Uste genuen ez ginala guhori behin pasatzeko gaitxoko hauetan berriz datozkithainbat beldur eta usai;etorri behar gendula bainaene laguna ai, ai, aigoazen hemendik inpernu horiez det berriz ikusi nahi!

I. Elortza: Inpernu horrek markatu etahementxe gagoz gu biokta errudun asko be inguruanta hori gorrotoz dinot;kamaran sartu gasari emoneta hilko neukez danokez neuke holan pentsatu gurabaina holan pentsatzen dot.

93

MUTILOA (2005-02-04)

Bertsolariak: S. Lizaso-A. Egaña-A.M. Peñagarikano-I. Murua

Gai-emailea: Joxerra Garzia.

Lierniko Mujika jatetxean, urteroko ohiturari jarraituz ehun laguninguru bildu ziren. Bertako nagusia hil berria zen, baina hala ereantolatzea erabaki zuten. Hiru orduko saioa egin zuten.

Egaña-I. Murua

Gaia: Biak elkarren osagarri zarete. Murua itsua da eta Egaña gorra.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Hirurogeita beatzi urte

A. Egaña: Kale erdian hamaika aldizaritzen gera parreka;kontatzen diot hau eta hurabistako gauzen herrenkabaina itsuak ere badaukabadauka bere arreta:maiz esaten dit “Aparta hortikautobusa dator eta!”.

94

I. Murua: Halaxe da bai aritzen naiz nihoni gauzak eramatennere begiak berak ditulanork ez dio antzematen?Autobusana halaxe izan zangertatu zan bai behin baten;nik esan nion ta apartau ein zannahiz bat’e ez dun entzuten.

A. Egaña: Biok gerade Realzaleakberaz bi astetik birabuelta koxkor bat egiten deguAnoetako zelaira;nik sarri diot “Mugi Rekartekoño Kovacevic tira!”Ta itsuak dio “Ez dira hasihimnoa jotzen ai dira”.

I. Murua: Bururatu’re zeini ta guriAnoetara joatea!Zail izaten da honek nahi dunata alperrik da esatea.Realekoek ezin zulatukontrarioen atea;hori ikusteko kasi hobe daguztiz itsu izatea!

A. Egaña: Gorra den batek egi osoabereganatzen du nekez;nere emazteak ni jipoitzekosarri hainbeste interes:esate omen du nerekin zail dabutaneroakin errez;neure aurrean kontatze omen duirriparrez irriparrez.

I. Murua: Ez da egia baina Anoetandago gure atsegina:hango buila ta garraisi haieknigan dute eraginata honi berriz han ikusiakeraiten dio mina;aizu senarra hobe zendukearbitroa zeu bazina!

95

GASTEIZ (2005-02-11)

Bertsolariak: X. Silveira, As. Otamendi, M. Lujanbio, I. Elortza,

A. Egaña eta A. Arzallus.

Gai-emailea: Naroa Sasieta.

Aldabe gizarte etxean izan zen gaueko hamar eta erdietan.Gauekoak elkarteak eta Arabako Bertsozale Elkarteak antolatutakojaialdia izan zen. Areto txukuna eta leku egokia bertsotarako.

M. Lujanbio

Gaia: Sustrai Colinaren zutabe batek horrela zioen: “Asko dira gezu-rra diruditen egiak; komediak diruditen komeriak”.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Ludi bizitza abesti gozoz

Bertsotan ezin esan litekehitz lauz esaten den gisabaina kontzeptu hoien arteandago mundu honen giltza:zer da egia? Zer da gezurra?Bietan zeinek du hitza?Bi lagun hoiek urte guzianinauteritan dabiltza.3

(3) Bertso hauek kantatu zirenean inauteri garaia igaro berri zegoen.

96

Baten bat behintzat izan da guresinesmenaren lapurra;orain bakarrik irentsi leikeikusiaren apurradena baitago ia usteldutagure burmuinaren lurra;ia ezer ez da erabat egieta erabat gezurra.

Eta jarririk zure bigarrenesaldiari begirakomeriak ta komediak duhitz-joku baten diztirabaina hortatik gutxi daukagunahiz ta gehiago desirahemen komedi ta komeriaktrajikoegiak dira.

X. Silveira-A. Egaña

Gaia: Don Quijote eta Sancho Panza dira bi hauek. Gasteizera iritsidira. Haize erroten ordez, zaldunak ikusten zituen besoakluzatuta, eta pentsa beraz. Gasteizen zer ikus dezaketen.Eskerrak Andonik, Xabier duen ondoan, argibideak emateko.

Neurria: lauko txikiaDoinua: Orbelak airez aire

A. Egaña: Ahaten iturri aldeana ze eraikina! (bis)Piramide berri batAlonsok egina. (bis)

X. Silveira: Baina ohartu zaitez

97

hiria da hirieta izan bedi;goizeko ardoarenefektua da hori. (bis)

A. Egaña: Hiri hau ulertzeaze atarramendu! (bis)Bunker hori zer degu?Boulevard jartzen du. (bis)

X. Silveira: Ba hori da leku bategina presaka (bis)denak ezkutatzekogu gatozela-ta. (bis)

A. Egaña: Beste gauza bat bitxiegin zait hain zuzen (bis)zenbaitek kristianozez baita mintzatzen. (bis)

X. Silveira: Ba ez batzuk kristianozez dakite tira (bis)Afrikatikan edoetorri omen dira. (bis)

A. Egaña: Ta rosazko andre haueder ta xumea (bis)Sancho ez al da horinere dultzinea? (bis)

X. Silveira: Koño nahi duzuneannahiko argia zara (bis)bai, bai, dultzinea dabaina nerea da. (bis)

A. Egaña: Mairuak kanpora taJainkoa testigu (bis)zuk beharko dituzudultzineak hiru. (bis)

X. Silveira: Arrazoia duzu zuk

98

egia da hori (bis)lasai utziko dizutlaugarrena zuri. (bis)

A. Egaña: Eta jende arteanbegiratuz hara (bis)gure lagunak direnvizcainorik ba al da? (bis)

X. Silveira: Gauzak hola ikusitazertan zabiltz koño? (bis)Hauek ez dira ezerarto errotak baino. (bis)

A. Egaña: Alperrikan ai geraele ta kalaka (bis)goazen zure astoalehertu egin da-ta! (bis)

X. Silveira: Bai, bai, nik joateko’renahiko gogo daukat (bis)baina erosi moro horrirocinante pixkat. (bis)

Luberriko ekitaldia(Lekeitio, 2005-02-19)

Argazkilaria: X. Sukia

99

LEGAZPI (2005-02-18)

Bertsolariak: U. Iturriaga, M. Lujanbio eta X. Amuriza.

Gai-emailea: Nerea Elustondo.

Bertso Olariak izeneko bertso eskolak urtero antolatzen duenbertso afaria izan zen. Lau-Bide jatetxea entzulez mukuru, eta osogiro ona. Saio luzea eta emankorra izan zen. Ia gehiena librean eginzuten, baina tartean gai batzuk ere izan zituzten.

M. Lujanbio-U. Iturriaga-X. Amuriza


M. Lujanbio-U. Iturriaga-X. Amuriza

X. Amuriza: Gora ta behera dabiltza hemenADNa ta odola4

ta Maialenen deskribapenaezin dut ahaztu inolabizar urdina, azal lakarraesan dezu hola-hola...bakarrik falta zan esateadisekaturik nagola. (bis)

(4)Xabier Amuriza zer-nolakoa den, zer itxura duen, zahartzen ari ote den... Kontuhoriek izan zituzten aurreko bertsoetan bi gazteek hizpide.

100

M. Lujanbio: Disekatua ta sekatuabi hitz diferente tira;deskribapena egin nahi nueneta fidela guztira;txuleta jaten ari baitzan tani nengon berai begira;gero joan da komunera tagaztetuta itzuli da. (bis)

U. Iturriaga: Lehor samarra marraztu duzubere gorputz, bere buruegia esan apurtzear denmakinatxo bat puntu du;onartzen degu momia zarenez gaude oso seguru;jakin dezazun gure arteanTutankamon deitzen dugu. (bis)

X. Amuriza: Hauek entzunda kantatu beharhola aurpegi ta alaiz;hauek entzunda gehiago ereentzun beharra daukat maiz.Deskuidatu naiz komunerainobaita atera ere garaizgazteturikan ez dakit bainasaltoka bai etorri naiz.5 (bis)

M. Lujanbio: Ez gendun uste aitortza intimohori egiterik bertankomonera joan eta itzulizarela salto batetan;ta Tutankamon hortxe hor dabilkomunan sartu-irtenetan;bukatzerako bilduko degukomoneko papeletan. (bis)

(5) Jantokian hotz egiten zuen, eta komunean zer esanik ez.

101

U. Iturriaga: Hori da gero oinez sartzeaeta saltoka atera!Aizu Xabier sartu zara taleku espezial batera; (bis)Nasan izaten dituzte holakomakinatxo bat aukerateknikoki horri esaten zaiodeskonpresio ganbera. (bis)

X. Amuriza: Orain teknikan ere sartuakta ni ez izan hortan gaideskonpresio horri iriztendiot zerbait alaia, ai!Eta Maialen erdian etaalbotik zirika Unai;ia guztiok izoztu gerani ere bai, zu ere bai. (bis)

M. Lujanbio: Hemen jertsea degu jantzitahotz dago ta ez alperrikbaina horrera bisita itekoinork ba al du indarrik?Pentsa andreak hortan’e gaudehor’e zapaldu samarrikgrazikan zuek ez zeneukatengaltzik erantzi beharrik! (bis)

U. Iturriaga: Ez baina ez pentsa gurea ereMaialen bada letxea:zaila izaten da gure puxikaisarri askotan heltzea;barrura joanda horko dardarazer datorren pentsatzeaadar artean bila ibilitaenborra ezin aurkitzea. (bis)

102

X. Amuriza: Unaik badaki horren berriabizardunakin bateraeta bestela joan zaitezteprobatxo bat egiteragu gizonena aizu Maialenokerrago ez ote da?Galtzik erantzi beharrik ez nunbaina ezin nuen atera. (bis)

M. Lujanbio: Ezin atera, ezin erantzita ezin jantzian modakontu horrekin badaramaguhemen dexente denborata hori baino gai komunagoikezin liteke egon ba!Baina aspertzen zeratenianbota ezazue bonba. (bis)

U. Iturriaga: Baina horrela da a ze problemaksartu ta ateratzeko!Nahiz ta bigarren urtea izaneta sentitu etxekoXabier ia ordua heldu dagai lizuna aldatzekoez delako oso gai egokiaahoan erabiltzeko. (bis)

103

LEKEITIO (2005-02-19)

Bertsolariak: U. Iturriaga, A.Sarriegi,E. Lekue eta O. Bartra.

Gai-emailea: Zuriñe Iarritu.

Luberri ekimenaren barruan Udal Kultur Erakundeak antolatuta-ko saioa. Kultur etxeko Azkue aretoan izan zen, arratsaldeko zazpie-tan.

E. Lekue

Gaia: Bihar beteko dira bi urte Egunkaria itxi zutenetik.

Neurria: bereziaDoinua: Uso xuria errazu

Del Olmo epailean erruzhain agertu zan harroputz! (bis)Orain urte bi itxi euskuenta harrezkero gabiz kontuz;ago bat itxi euskuen bainaguk ago ugari daukoguz. (bis)

Tristea izan zan benetanguztia sasoi haretan. (bis)Baina Berria egin genduaneuskaldunok bueltan-bueltan;erantzuteko gaitasun horibehar da arlo guztietan. (bis)

104

Zabaldu genduan barrizta harrezkero danok irriz. (bis)Baina adi egon beleak betigure kontra artez dabiz;horretan ere ekin behar jakoegunero irakurriz. (bis)

Bertsozale Elkartearen Batzar Nagusia(Zumaia, 2005-02-19)


105

ELGETA (2005-02-25)

Bertsolariak: U. Agirre, S. Lizaso, I. Murua eta E. Arozena.

Gai-emailea: Unai Elizasu.

Luberri ekimenaren barruan antolatutako bertso jaialdia.Espaloia kafe-antzokian izan zen, gaueko hamar eta erdietan hasita.

S. Lizaso-E. Arozena

Gaia: Lizaso aita eta Arozena alaba. Lizaso alkatea da. Azkenurteotan herrian etxeak egin eta egin ari dira. Estitxu zerrendaguztietan apuntatu da, baina ez zaio bat bera ere tokatu.


E. Arozena: Nere izena beti eman dutbateko eta besteko;adina badut gurasoarenetxetikan joateko.Seguru aita aritzen delatranpetan denen antzekobaina ziur berak egiten dulaniri ez egokitzeko. (bis)

106

S. Lizaso: Hara alaba zozketarekinal dezu buruhaustea?Hori zortean esku dagolanahi dut adieraztea;zure morroi ta neskame garani ta nire emaztea;lehen etxe baten agintzen dezuzertako dezu bestea? (bis)

E. Arozena: Ez da errexa aitan ahotikholakoak aditzeabere ondoan pasatua dutelkar bizitza luzeata mahai gainean jarritakoabaldin bada agintzeazuk herri osoan agintzen duzuzertako duzu etxea? (bis)

S. Lizaso: Udaletxeko langilea naizene alaba maiteabaina hala ere ez dut posiblezorteai eragiteata nere esku ez dago ezerkomeni da jakitea:ni neuk ere poz hartuko nukeetxetik aldegitea. (bis)

E. Arozena: Zure hitzetan nabaritzen dagazteekiko inbidia.Badakit ziur ni joateaez litzakeela opariapoztu egingo zinatekeelanolako aho haundia!Negar egingo zenuke etaez zen lehenengo aldia. (bis)

107

S. Lizaso: Barkatu baina orain ez nagogarai bateko trantzean;sentibera ta malko haundiakutziak dauzkat atzean.Ahal baldin bada tranpa pixka bateginez udaletxeanetxe berrira ni neu joango naizta zeu gelditu etxean. (bis)

U. Agirre-I. Murua

Gaia: Elgetara pakistandar asko etorri dira, eta Murua da horietakobat. Unairen arropa dendara joan da euskaldundu egin nahiduela eta horretarako jantzietatik hasi nahi duela esanez.


U. Agirre: Zuk nahi dezu erosita nik irabazibiak konpon gintezkegu primeran kasi;zaila ez dago etabadakit non hasi:manta zahar hori kenduezazu lehenbizi! (bis)

I. Murua: Horixe egin nahi duthori dut arduraatorra jantzi etatxapela burura.Euskeraz deus ez dakitgehiagon moduragutxinez hartu nahi duteuskaldun itxura. (bis)

108

U. Agirre: Hori batzuetan dahemen nobedadeni asko poztutzen naizta biontzat hobe;baina zure itxurabailegoke grabetxapelikan ez jantzizimak moztu gabe. (bis)

I. Murua: Laister naiz barberianzima dariolazapela jaztea nahiasko zait ajola;ezin nezake Elgetanjarraitu inolakalen markatzen nautejende denek hola.6 (bis)

U. Agirre: Ezin ibil zintezkezu lotsa karraio.Nahiz eta hemendikanzu urruti jaioentrenatzen egingoditugu bi saio:hola egiten dunarihola egiten zaio.7 (bis)

I. Murua: Aizu ikasle ona naizikasten det di-danbaina jende gaiztoabadabilkit jiran;batek hola egin zidannik hola segidanta berak berehalahola egin zidan.7 (bis)

(6) Hatz erakuslea entzuleei begira jarri zuen, norbait seinalatzeko erabiltzen denmoduan.(7) Erdiko hatza gora jaso zuen. Norbait gutxietsi edo iraintzeko erabiltzen da.(8) Hatz lodia behera begira jarri zuen, “kanpora!” edo “ez du balio!” esanez bezala.

109

IRUN (2005-02-26)

Bertsolariak: S. Lizaso, A. Egaña, A.M. Peñagarikano, M. Lujanbio,A. Agirreazaldegi eta A. Arzallus.

Gai-emailea: Karlos Aizpurua.

Irungo AEK-ko Korrika Batzordeak Korrika Kulturalaren baitanantolatutako jaialdia. Arratsaldeko seietan izan zen, Amaia antzokian.

A. Agirreazaldegi-S. Lizaso

Gaia: Zu, Ainhoa, orain dela hiru ordu-edo, Sebastian zinen,ispiluarenaurrean, gaurko bertso saiorako zer jantzi erabakitzen: hauprobatu, bestea kendu, bat jarri... Zer elkarrizketa izan duzue?

Neurria: Zortziko txikiaDoinua: Dama gazte xarmant bat

A. Agirreazaldegi: Ispilu, nigan dauzkatgaldera ugarita egin nahi dizkizuttxandan-txandan zuri:berde, beltz, gorri, urdinmore edo zuriinork beiratze’al diogure erropari? (bis)

110

S. Lizaso: Zeurekin hainbat dudatraba eta hesigehiegi kezkatzeakez dizu merezi;“Inork beiratzen al du?”galdezka ez hasieta zeure buruaibeiratu lehenbizi. (bis)

A. Agirreazaldegi: Dudak dauzkadanikanez nezake ukalana luzatu ohi zaithasi eta buka.Hementxe sentitzen naizitxuraldatuta;zuk zer ikusten duzuneri beiratuta? (bis)

S. Lizaso: Ispiluai begirazuk dezun ohiturata zure begiradakbadauka lotura;eta argituko detzuk daukazun duda:nik beti ikusten detzuk nahi dezun hura. (bis)

A. Agirreazaldegi: Erantzuna zorrotzahartara ohituta...neuk galdetu dizut tanerea da kulpa.Eskatu arren, beraklorerik ez dauka;hortarako hobe detetxetik kenduta. (bis)

111

S. Lizaso: Adiskideak ginangu biok haseran;petraltzen hasi zerazeuretzat galeraneta kentzen banazuesan dezun eranahaztu egingo zaizunolakoa zeran. (bis)

A. Agirreazaldegi: Erropa bat, besteajantzi, kendu, ri-rau!Lainotuta ordeanere ispilu hau.Zertarako kezkatipasa hainbeste gau?Sebastianen eupadakanimatuko nau! (bis)

S. Lizaso: Animatzen bazerazu horrenbesteanjanzkerakin al zaudezu buruhaustean?Berdin da ahalegindubat edo bestean:biluztu egingo zerabertsotan hastean. (bis)

A. Egaña-A. Arzallus

Gaia: Amets, Iparraldean bakantzetan gaudela aprobetxaturik,Parisera joatea erabaki duk. Trenetik jaitsi orduko galdu eginhaiz, eta ibilian-ibilian, ez dakiala nola, Pigal izeneko karrikaedo auzora, putetxez beteta dagoen horretara, iritsi haiz.Konturatzerako trabesti hau hurbildu zaik, ipurditik heldu etalizunkeriak erraten hasi zaik.

112

Neurria: zortziko handiaDoinua: Elizan sartu ziradenian I / Salbatoreko ermitan I

A. Egaña: Urrutitikan ikusi etaeuskalduna iruditu;hogeita pare-hiru bat urtehor nunbait izango ditu.Sasoia dauka sasoia ezinia galtzetan kabitu!Hain ipurmatrail gogorrik ez detaspalditxoan ukitu.

A. Arzallus: Oporrak pasa asmotan haraetorri Paris parterata hogeita bat urtekin lasaimutil gaztean aukera;zuk hogeita hiru esan didazueta hauxe da galdera:prezioa ere igotzen al daadinarekin batera?

A. Egaña: Zure izena ez dakit bainanerea duzu Anthoni;aukera on hau hemen galtzerikaizu ez zaigu komeni.Gure artean egin litekemajina bat zeremoni!Hornitzen zaitun ta hornitzen naunzentimetroz ai nintzan ni.

A. Arzallus: Zentimetroan kontua baldinez bazaio bururatuagian hemen beste oilar batekjoko zuen kukurruku.Anthoni dio ze izen polita!ia utzi nauzu mutu;Anthoni izena duen neskarikez det inoiz ezagutu.

113

A. Egaña: Hemen Mouline rouge da ospetsuabaina ni sexu errota.Gauza berri bat probatu zazuhori da zure erronka;nere eskua luzatu dizutzuk ere zeurea botagauzak aldrebes irtenda ereinork ez du jakingo ta.

A. Arzallus: Baina norbaitek jakin lezakedeskuidoan beharbadata galdera bat egin nahi nukeorain dudanez parada:hau oso etxe ezaguna data zera nahi dizut galda:Republikako presidenteahonera etortzen al da?

A. Egaña: Republikako presidenteaMarsellesaren dizdiran...Euskaltzaindiko partaideren batibili zan nere jiran;Munich-ko Bayer jokatzen duenfutbolista bat segidan;Iparraldetik etorri etazu bezain lotsati ziran.

A. Arzallus: Eskuak nola sartu dizkidanaurreko eta atzekoaukera ez diot utzi nahi leporaino pasatzeko.Banoa azkar eta korrikabeste askoren antzekoedo dirurik ez dut izangoHendaiara itzultzeko.

114

OROZKO (2005-03-05)

Bertsolariak: O. Bartra, F. Paia,A. Mendiluze eta M. Mendizabal.

Gai-emailea: Zuriñe Iarritu.

Luberri egitasmoaren barruan antolatutako jaialdia. Kultur etxe-ko aretoan izan zen, arratsaldeko zazpietan; berrogeita hamarren batentzule.

O. Bartra-M. Mendizabal

Gaia: Aitona-bilobak zarete. Mikel aitonak triste ikusten du Oihanabiloba azkenaldian.


M. Mendizabal: Hogei urteko bilobatxoaoraindik oso gazteanabaritzen det zure inguruandaukazun buruhaustea.Hemen naukazu nahiko bazenuzerbait adierazteaaititerentzat tristea baitabiloba triste ikustea.

115

O. Bartra: Nire arrazoia botako deutsutbenetan modu gozoanlehen ere fijau egin zara tabilobaren arazoan:erdi gaixorik ikusten zaitutta makal antza pausoanta nire ondoan euki nahi zaitutnire bizitza osoan.

M. Mendizabal: Arrazoi dezu ez nagoelaosasunean betea;alargun ere gelditu nintzanhori neretzat suertea!Zaila izango da bizi osoaelkarrekin izateapuska on batzuk goza ditzagunaizu biloba maitea.

O. Bartra: Ederto dakit azkenaldianjoan zarela gainbeherata gero eta txarrago dalanire aititeren tankerabaina edarto egongo nintzenpozez beteta gainerazu eta biok batera egondazure istorioekin batera.

M. Mendizabal: Zer kontatua ugari daukatta istorio itzelabaina denborak ipintzen gaitukomeni zaigun bezela.Makalik eta triste antxeanaurkitu arren honelajakizu zure adinean nikbapo gozatu nuela.

116

O. Bartra: Egia da bai egon zinelagarai bateko suerteandenbora luzez jente askogazzorionaren ateaneta orain nik ez dot egon nahinoski zutaz apartean;zure arretaz gozatu nahi dutaukera dodan artean.

M. Mendizabal: Pasa ditugu lautada zabaleta pasatu bazterrak;familiako berotasunakez dira une uherrak.Nere denboran eginak dituthain ibilaldi ederrakta hildakoan zurekin nauzuoroimenari eskerrak.

O. Bartra: Noski oroimenak iraun behar daubeti gogor eta sendobaina zu barik nire bizitzaez da bardina izango.Berbeta honek halan ta ereegingo deust oso ondota zure berbak euki arteantristerik ez naz egongo.

F. Paia-O. Bartra

Gaia: Nobioak zarete. Baqueirara joan zarete eskiatzera. Hara iritsi,eta trasteak hartzen hasi zaretenean, Fredik plastikoa atera duOihanaren lagun guztien aurrean.


117

O. Bartra: Giro ederra dagohemen edurretanplan benetan politaegin dogu bertanbaina sinplea zaramutila benetanplastikoa jartzen bainoez dozu pentsetan. (bis)

F. Paia: Gogor zabiltza bainaetorri suabeelurretan maitakozintuzket nik bare;plastikoaz pentsatzendodala nik grabegaraia zan hastekoplastikorik gabe! (bis)

O. Bartra: Zeurean zagoz Fredibeti legez tinkohorretarako bainoez gara hasiko.Eskiak hartu eizubehingoan mutiko;fondo apur bat ez jatzutxarto etorriko. (bis)

F. Paia: Nik ikaragarrizkofondoa dut aizueta edaten sarriikusi bainauzu;mendian behera eskiazni ez nabil usueski estatikoafrogatu al duzu?9 (bis)

(9) Bi eskuak luzaturik gerria mugitu zuen.

118

O. Bartra: Oingoan bota deustalagunak itzelaharrapatzeko ez datipoa epela;eski estatikoazer egin bestela?Estatikoa zaraohean bezela. (bis)

F. Paia: Hemen da dena mendielur eta harrigainera maiteagazzeinen zoragarri.Hain Papa Noel ez naizni sentitu sarri;Oihana neretzakotrineoa ekarri. (bis)

O. Bartra: Gaurkoan nik egin dotmutilagaz porrotbeti nire planerimakina bat boikot.Kotxean geratzeaonena deritzot;elurrezko papinazhobe pasauko dot. (bis)

F. Paia: Krisi sentimental batdozu Oihana ai!Lasai konpontzen ditutedonon ta nunahi.Gure maitasuna data egon zaitez lasaihemen dagoen elurdana urtzeko gai. (bis)

119

AIHERRA (2005-03-13)

Bertsolariak: M. Mendizabal, A. Mendiluze, A. Arzallus eta M. Artetxe.

Gai-emailea: Karlos Aizpurua.

Luberri ekimenaren karietara antolatutako bertso saioa.Aiherrako gaztetxean, arratsaldeko lau eta erdietan. Saio nagusiarenaurretik bertsolari gaztetxoen saio izan zen.

A. Arzallus

Gaia: Zu, Amets, Ainizako laborari bat zara, eta gaur heldu dira zureeskuetara 2x2 autobidearen planoak, behin betikoak. Bidea zureetxetik hogei metrora pasatuko da.

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Lurraren pean sar nindaiteke

Iruñea aldera oren erdianjoan ninteke bizi-bizierrepidea azkenaldianbihurtu baita notizi;merkatura ere oren laurdenezauto batean iritsi.Aurrerapenak badatoz ainitzberen bide eta guzibaina hobe dut traktorez joaneta lasai-lasai bizi.(bis)

120

Proiektu on bat manatu zuteneta obratu behar zenpolitikoak beti aintzina joaten ez dira nekatzen.Laborariek zer nahi ginukeeninoiz ez dute eskatzen;hor kamioinak eta autoakjoaten dira zuzen-zuzeneta norbaitek galde egin al duhain fite nora doazen? (bis)

Hain fite nora ote doazenasmatzen ez da hain errezIrak aldean lapurtutakopetrolio denak errez;pentze berdeak gudronaturik10

nahi lituzkete indarrez.Jon Sarasuak behin erran zuenautopista zer den berez:“ Norabide bat, bizpahiru bideeta zentzurik batere ez”. (bis)

NAfarroako Bertsolari Txapelketa 2005(Lakuntza, 2005-03-13)


(10) Asfaltaturik

121

LAKUNTZA (2005-03-13)

Nafarroako Bertsolari Txapelketaren finala.Txapeldunaren agurra.

X. Silveira

Neurria: hamalauko handiaDoinua: Arratsalde on eta muxu bat/ Beñatena

Lehenik eta behin muxu haundi bateuskal erresistentziari;errefuxiatu, giltzaperatueta sasiko gudari;zuek zarete gure ereduzuek tuneleko argibaina gaur nik badauzkat bientzule hor adi-adiene amaren erraietatikirtendako bi oparibijoakie eskeintza eureiJoneri eta Gaizkarieta “Txapela gorde dezazun”eskatu zenidanari.

122

ZESTOA (2005-03-18)

Bertsolariak: I. Gurrutxaga, M. Artetxe, M. Lujanbio, S. Lizaso,

O. Alberdi eta J. Sorozabal

Gai-emailea: Iñigo Manzisidor “Mantxi”.

Erralla bertso eskolak antolatutako jaialdia izan zen, kiroldegian,gaueko hamar eta erdietan. Ohi baino jende gutxiago bertaratu zen,eta lekua handi geratu zen.

S. Lizaso-O. Alberdi

Gaia: Zu, Oskar, mediku forentsea zaitugu. Gaur, Sebastianengorpuari autopsia egiten ari zarela, begiak zabaldu ditu.

Neurria: hamarreko txikiaDoinua: Lagundurikan danoi I

O. Alberdi: Tipo hau egina zaitnahikoa arrarohoni begira hainbatmomentu igaro:edana dauzka lau batwhiski, ardo trago;nik barru hortan keaez espero klaro!Baina hau ez dago hildahau bizirik dago.

S. Lizaso: Hiru trago egindalogurean mendehorrekin harritu dahorrenbeste jende.Hemen nabarmentzen data zalantzan gaudeautopsia egitenoaindik iki11 gabe...Medikua zeralaseguru al zaude?

O. Alberdi: Bai, bai ni meikua naizta ona gainerata bidalia nautezu begiratzera.Nahiz eta aurrez zeundenaizu hil antzerasegi, segi joan zaitezsiesta egiterakajan sartutakoanesnatuko zera.

S. Lizaso: Zure ondoan nagoestu eta larribizirik nagola ereia ezin igarri;begiak zabaltzeabada ezaugarriwhiski trago bat etapuru bat ekarrimesedez eskelarikez zaidazu jarri!

123

(11) iriki

124

O. Alberdi: Eskelaik ez det jarrita zuek lekukobaina horrekin ez zerazu konturatuko.Medikuek badeguhorrenbeste truko:indizio txiki batnik sartu ordukobehin lo hartu ta geroez zera esnatuko.

S. Lizaso: Ez zaitezela izanhorren majadero!Nik eskatuta ez naizni zure bezero;zurekin adosterikez zazu esperonik esnatzen badakitlo hartu ta gero:hil ta piztu egiten naizasteburuero.

M. Lujanbio-J. Sorozabal

Gaia: Zuek zeuen sexuarekin ez zaudete gustura. Maialenek mutilaizan nahi luke, Jokinek neska. Sexu aldaketa egiten duenmediku baten kontsultan egin duzue topo.


J. Sorozabal: Bizitza hau nola denurte gutxikuaizan behar da ondoaprotxatzekuata mutila izatenaspertutakuaorain izan nahi nukezu bezelakua. (bis)

125

M. Lujanbio: Ai egin ahal bagendusexua sexu truk!Aurreztu ordun baietzarazo latz batzuk!Nei zer pasatzen zaidanulertzen dezu zuk:ispilua beiratuta zu ikusten zaitut. (bis)

J. Sorozabal: Ni hemen nago gaur zuizan nahi nukeenazuk berriz ez dezu nahibaizik beste dena;ispiluak esaten dubakoitza zer dena;ispilua aldatzeagauzarik onena. (bis)

M. Lujanbio: Edo aldatu beharispilu jabeahori igual litzakegure mesedea.Puzzle pare bat geraosatu gabe:zuk nere pieza dezueta nik zurea. (bis)

J. Sorozabal: Arrazoi daukazu baigu erdian gaudehorregatik daukaguzerbait besten aldeeta mundu hontatiknola egin aldebeste erdia zer dangeuk probatu gabe? (bis)

126

M. Lujanbio: Askok bere itxuranahi luke defendaaskok pisu gehiegiduela ta senda;asko bere orrazkeranfijatzen omen dabaina barruko horinola aldatzen da? (bis)

J. Sorozabal: Barrua ez dela aldatzenai zera esatenhorixe pentsatu detnik’e lehengo baten.Nahiz azalai itxuradioten ematenikasi ein beharko detemakume izaten. (bis)

M. Lujanbio: Desberdin jaiotzeahala komeni zen;orain zaila daukagugurea berdintzen.Naizenarekin ez naizbarruan kabitzenta operatzen berrizez naiz atrebitzen. (bis)

127

IGORRE (2005-03-20)

Bertsolariak: I. Elortza, M. Lujanbio, A.M. Peñagarikano, S. Lizaso,

A. Egaña eta A. Mendiluze.

Gai-emailea: Karmelo Uriarte.

Arratialdean sanjosetan urtero eratzen duten jaialdia. Kiroldegianizan zen, arratsaldeko sei eta erdietan.

M. Lujanbio-A. Egaña

Gaia: Maialen, Esta es mi gente telebista programara gonbidatuta joanzara. Aurkezleak platora atera zaitu, eta zure bikotekidea,Andoni, aurrean agertu zaizu publikoki zerbait esan guradizula-eta.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Adixkidia Andoaindikan

A. Egaña: Kaixo Maialen zu izan zaitutbikote paregabea;zazpi urtetan ondo joan daegin dut akats grabea;barruan badut damu haundi batta ezin euki gordea:zure amakin enrrollatu naizbehin bakarrikan ordea.

128

M. Lujanbio: Hori bat eta horrelakoakbadituzu hamaika kasu;bai etxean ta bai platoan’eegiten dezu enbazu.Lasai nengoen pozik nengoenta hemen azaldu zera zu;nere gloria momentutxoalapurtu nahi al didazu?

A. Egaña: Erantzun hortan nabarmendu dahartuko zenuela min.Zure amakin enrrollatzeanik ere ez dut atsegin.Proposamen bat egingo dizutnahi ote zenuke jakin?Eraztuntxo bat ekarri dizutezkondu zaite nerekin.

M. Lujanbio: Bere txarrean iruditu zaitnahiko detaile politazu oso detaile onekoaez zerala izan jakin-ta.Urre kolore polita daukanahiz faltsua duen pinta;baina hara! Hor nere aitarenizena du idatzita.

A. Egaña: Txiki-txikiak daduzka letrakbaina ikusi du, akabo!Nik neukan truko hori bistaraekarri digu zeharo.Aizu eraztun berri-berririkez zenezakeen itxaro;familiako ekonomia gastutarako ez dago!

129

M. Lujanbio: Ez dunak ez du ez dan tokitikgasturikan egin ezin;nere amaren eraztunakinondo eman didazu min.Behin hasi ezkero esan eingo detaudientzia igo dedin:ba bai Andoni ni ere enrrollaunintzan zure amarekin.

A. Egaña: Bejondeizula! Orain igo daaudientzi hori topeaeta gainera seguru degumila euroko txekea.Gure plan hori ondo irten zaiguene Mailalen maitea;azken unean geratzen zaigunegar pixkat egitea.12

M. Lujanbio: Behin telebistan pasa ondorengure gloria trantzeaesan bezela orain onenadegu dibortziatzea.Ta eraztuna ze? Ez zaite ariaurrea eta atzea!Fidelena ta onena dezuFarias bati jartzea.

(12) Negarrez ariko balitz bezala kantatu zuen azken bertsoaren azken lerroa.

130

ZUMAIA (2005-04-01)

Bertsolariak: X. Silveira, I. Elortza, J. Sorozabal,S. Lizaso, A. Arzallus eta A. Egaña.

Gai-emailea: Saroi Jauregi.

San Telmo festen harira Aita Mari zinema aretoan urtero antola-tzen duten bertso jaialdia. Gaueko hamar eta erdietan izan zen.Entzule asko eta giro beroa.

S. Lizaso-A. Arzallus

Gaia: Sebastianen alabarekin ezkonduta dago Amets. Hamabost urtedaramatza emazteak koman. Ametsek bizitzen laguntzen diotenbideak eten nahi ditu. Sebastianek eutsi egin nahi dio.

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Mutil koxkor bat itsu aurreko I

A. Arzallus: Garai batean igande goizezjeiki ta mendian goraeskutik heldu alabari tajoaten nintzen gustorabaina tamalez zoritxarrekoatera zaigu denbora;orain ez arnas ta ez paseozerbait egin beharko dahamabost urte baitaramatzabizitza hontatik kanpora. (bis)

131

S. Lizaso: Asko sufritzen ari zeralalehendik nago antzemanaeta gehiago sufrituz hemengaude aita eta ama.Ezin ukatu urte pila bathilzorian daramanabaina makina kendu ezkeroharek galduko du danaesperantza da guraso batekazkena galtzen duana. (bis)

A. Arzallus: Zure bihotza ez bazeneukanmaitasunean hain beroitxaropena ere galduabehar zendun honezkero;adibide bat jarriko dizutazaltze aldera edo:zuk badakizu beste alabarikez dezu izango geronik emazte bat hartu nezakehura zeruan balego. (bis)

S. Lizaso: Zuk zerua nahi, horretarakobaldintza derrigortuahura hil arte al dadukazuzerua ezin lortua?Utzi pakean lehen bezelaxemakina bati lotua;zoritxarrean lehen ere beradago nahiko zigortua;guk ez daukagu hiltzen uzterikgeuregandikan sortua. (bis)

132

A. Arzallus: Egia da bai neska txikiazuengandik sortu zela;aitortuko dut maite nuelanik ere zuek bezelabaina hamabost urte badirapiztu nuela kandelata nahiago dut bertan uzteahor ospitaleko gela;azkenean gu hilko baikeraberai begira gaudela. (bis)

S. Lizaso: Hemen bakoitzak ikusi ohi dugauza nahi duen moduan;nahi bazenduke utzi alabaeta gelatikan juan.Ahal duen arte iraun dezalahauxe dadukat buruannahiz eta jakin hark une gutxidula bizirik munduanbeti legeak agintzen baitugizalegean onduan.(bis)

A. Arzallus: Nahiz ta lege bat atera duzungizalege bat tartekoneretzat behintzat legeak ez duez zentzu, ez errespetoeta uste dut garaia delabizi berri bat hasteko.Alaba zer den ondo dakizuneronek baino hobeto;nik ez al daukat eskubiderikalaba bat izateko? (bis)

S. Lizaso: Berriro diot pentsamentutangu gabiltzala ezberdinzuk makina kendu nahi diozuneretzat ez da atsegin;eta alaba izan zentzakeigual beste norbaitekineta makina kentzen badezumundutikan joan dadinnik mesede bat eskatzen dizutnegarrik ez zazu egin. (bis)

133

ZEGAMA (2005-04-02)

Bertsolariak: N. Gabilondo, M. Lujanbio, I. Zubeldia, J.M. Irazu, A. Egaña eta S. Lizaso.


Frontoian izan zen, gaueko hamar eta erdietan hasita. Urteroantolatzen den saioa da, eta urtero jende asko biltzen da.

S. Lizaso-I. Zubeldia

Gaia: Aita-semeak zarete. Iker semeak zilindrada handiko kotxeaerostea pentsatu du bere lehen soldatarekin. Lizaso aitak ez dubegi onez ikusten.


I. Zubeldia: Kotxe haundi bat erosi nuenta badaukat nahiko trabadoscientos veinte-n laster jartzen data ematen dit ikara.Aita zergatik erosi dedanesan nahi nizuke hara:hartara garaiz iritsiko naizandragaiaren zitara. (bis)

¯

134

S. Lizaso: Zeure ustetan ametsak beteta orain zaude konpletobaina aitaren kontsejuak’ebalio ohi du tarteko;berrehun ta hogeian kotxea jarriagian zure kalteko;barka, azkarregi abitu zeragerora azkar joateko. (bis)

I. Zubeldia: BMW, M-3a tabeti aldarte oneanhamazazpiko llantak jarritadaukat modu dotorean;berotu latza ematen diotZegamarako bidean;ondoren jolas egiten degukapotan gainekaldean. (bis)

S. Lizaso: Gazte denboran jolasak ametsezin daiteke ukatubaina semea ez al da hobetarteka neurriak hartu?Lehenago ere bat baino gehioiegin baitzaio gertatukruze batean deskuidatu tagurutze baten bukatu. (bis)

I. Zubeldia: Gure aitak’e berriz bota doegundoko parabola!Nahi dezun dana esan ezazuez dit batere ajola;beti aguro ibiltzen naiz nieta beti edonolahildakon ere esango dutebehintzat gozatuz zijola. (bis)

135

S. Lizaso: Ez da normala zure bizitzakotxeari eskeintzea;ez al da hobe inoiz edo behinfrenoa erabiltzea?Ez da komeni presaka bizieta presaka hiltzeaez al da hobe mantso ibilieta luze bizitzea? (bis)

I. Zubeldia: Luze bizitze kontu hori’reesan dezu bapatean.Etorkizuna iluna degugazteantzako kalteanahal detenean bizi nahi nukeoso aldarte onean;aprobetxatu egin behar dagazteak geran artean. (bis)

S. Lizaso: Gazte zera ta dezu buruazuk asentatu beharra;kotxearekin azkar bazoazzai egoten da radarra.Sasoiko zaude ta gorputzeansoberan dezu indarrabizikleta da abiaduranmugarik ez dun bakarra. (bis)

I. Zubeldia: Gaur aita kontra jarri zait etaeraman deten txaskoa!Gehientsunetan pasatu ohi detciento veinte-ko arrastoabaina honekin ez daukat lagungiroa eder askoa;kapoten dauzket hirurehun zaldieta etxean astoa. (bis)

136

S. Lizaso: Konparaketak hainbeste klaseheldu zaizkizu burura;hirurehun zaldi zuk kapoteaneta ez zaizu ardurata asto batek bestearekinaita-semean loturaasto ta erdi izango al dagidari dijoan hura?(bis)

J.M. Irazu-N. Gabilondo

Gaia: Jarri elkarri puntuak.

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Haizeak bidali du

J.M. Irazu: Kopiloto ona al daAndoni Egaña?

N. Gabilondo: Bastante eskasa dazergatik engaina;ia-ia galdutabiok alajainaazkenean heltzealortu degu baina.

J.M. Irazu: Sukaldeko apustuahartuko al diozu?13

N. Gabilondo: Bai eta hasiko naizlanean jo ta su!Sukaldari ona naizjakin zazu aizueta epaile gisaetorri zaitez zu.

(13) Jaialdi honetan bertan Andoni Egañak Nahikari Gabilondori sukaldeko laneanerronka bota zion, eta Jexus Mari Irazuk horren aipamena egiten du.

¯

137

J.M. Irazu: Hego haize honekinZarautzen zer berri?

N. Gabilondo: Ikusi nahi badezubertara etorrineri hego-haizerikezin zait igerri;hori ikustekotanbeira’iozu horri.14

J.M. Irazu: Paseatzen al dezueskutik helduta?

N. Gabilondo: Tarteka ibili naizzertarako uka?Malekoia paseazhasi eta bukaZarautzek xarmarikandexente badu-ta.

J.M. Irazu: Zuk’e bota bertso batAita Santuari.

N. Gabilondo: Ixiltzeko hobetolegoke Nahikari;bizitzan ez det eginerrezu ugarimonjatik gutxi daukatez al zait nabari?

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Triste bizi naiz eta

N. Gabilondo: Hurrengo Aita Santuizango bazina

(14) Andoni Egañagatik ari da, hura ere zarauztarra baita.

138

J.M. Irazu: emango nun litekeenmezarik haundina;ez dakit Jaunan berrifalta zait latinaAita Santu izateaneretzat ezina.

N. Gabilondo: Kopiloto edo txoferzer zera hobea?

J.M. Irazu: Bolantea aurreanhobe ez gordea;norbera bere txofera ze balorea!Batzutan atrebitubehar du ordea.

N. Gabilondo: Sukaldeko epailejuango al zera?

J.M. Irazu: Joango nintzake bainabazkaia jatera;zuk prestatu Nahikaridakizun antzerata mano-mano biokhan egongo gera.

N. Gabilondo: Gero pasiatzeramalekoian edo

J.M. Irazu: bai Hernani aldeanhalakoik balego;han kalea bakarrikhotza edo beroeta tabernetara sartu behar gero.

N. Gabilondo: Baina Zarautzen noskimalekoirik bada

139

J.M. Irazu: derrigor hara joanbehar beharbada;hainbeste nahi badezutori besarkadata bihar eguerdianelkartuko gara.

M. Lujanbio-S. Lizaso

Gaia: Senar-emazteak zarete. Etxetik kanpo egiten duzue lana.Iluntzean telebista aurrean afaltzen duzue, eta ez duzuelkarrekin hitz egiten kasi. Telebista izorratu egin da. Gaurduzue telebista gabeko lehen afaria. Hizketan hasi beharkoduzue.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Nere gogoa hegan dijoa

S. Lizaso: Orain ez degu garai bateanaina hitz eta txolarte;gorputzez hurbil aurkitzen gerasentimentutik aparte.Telebistarik ez dago etairratia piztu maiteia zertxobait entzuten degunSegura edo Arrate.

M. Lujanbio: Lehendabiziko kortinak zuenzulotxoari begira;gero mahaieko apurrak bilduta esku ahurrean tira;gero hizketan norbait hasi da“Maitea” esaka tira;ohiera pozik joango nitzakezortzi t’erdik ez balira.

¯

140

S. Lizaso: Arrazoi dezu orain ez gabiltzgarai batean bezela;hitz jarioa gendun lehenagota orain mingain motela;ez dakit zertan betetzen degunsenar-emazte papela?Ez al da egia gu elkarrekineta bakarrik gaudela?

M. Lujanbio: Horrelakoak egongo diranork daki milaka kasu.Etxera ere pereza latzezetortzen naiz pausuz pausu;ixilik zaudela beiratutaamorrazi eiten naiz aizueta hizketan hasten bazerahaserretu egiten nauzu.

S. Lizaso: Zaila daukagu garai bateangenduen sua berpizten.Halabeharrez hitz egiteraere ez gera iristen;inoiz edo behin ahalegintzen naiznahiz ta ez didazun uztennoizbait egia esanda erezuk ez didazu sinisten.

M. Lujanbio: Gaur egun ere gezurtia talehen’e gezurtia zinanandrea sarri amorrazi nahibai orain ta bai aintzinan;telebista bat geneukan behintzatgaur arte mahaian ixkinan!Besteen desgrazieri begiralasaiago bizi ginan.

141

S. Lizaso: Gure bidea oso astunaez al da adiskidea?Ezin banatu ez sentimentuez kontu ta ez ideahola ez dago jarraitzerikanhau egoera grabea!Ta ez al degu hobe hartzeabakoitzak bere bidea?

M. Lujanbio: Lehenago ere geure bidetanein degu puska majuanahiz eta gero batera bilduegunan ordu bajua.Gaur bi esaldi egin dituguta joño hau da lujua!Beatzik laurden gutxik badiraeta ohera nijua.

S. Lizaso: Ordua da ta ohera zoazohitura daukazu lehendikbaina gauza bat sentitua detbihotzan barren-barrendik:bakoitzak bere bidea hartubenetan esan dizut nik;hizketan hasi trabatu zerata maite nauzu oraindik.15

M. Lujanbio: Honek lehen zeukan harrokeriabehintzat ez zaio txikitu;trabatu naiz ta beregatikanzala hori iruditu.Trabatu naiz ta sustoa hartu detesaldi bakarrak ituaspaldi hontan ez zitzaidanezbihotza hainbeste mugitu.

(15) Aurreko bertsoan Mailen Lujanbio trabatu egin zen.

142

S. Lizaso: Noizbait bederen mugitu zaiota ez zaio inportikanta azken hitzak egingo ditutbaina berak gogotikan:agur andrea, agur bikotenoa zure ondotikan;noizbait muxu bat emango dizutbaina telefonotikan.

M. Lujanbio: Inoiz ahotsa sartzen badezutelefonoan hariraez zazu pentsa zure esperoaneongo naizenik sikira.Aldegin du ta isilik nagopantaila hilai begira;hau da suertea senarra joandaseinalea etorri da!

I. Zubeldia

Gaia: Zu gizon maitemindua zara, eta zure maiteari hiru bertsokantatuko dizkiozu, baina ez duzu “Nere bihotza”, “Maitea” etahorrelakorik esango. Zure maiteagatik zer egingo zenukeenesango duzu.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Hamaika aldiz daukazu lehendik

Egun batean ustegabeanheldu zenidan eskutik;bata bestea maitatu gendunez genekien zergatik.Garai bateko poxpolo hurapiztuta dago oraindikbertsotan poto egingo nukezure muxu batengatik.

143

Elkarren ondon abitu ginenahalik eta lasterren.Bihotz-bihotzez maite dedalagarbi utzi nahi det hemen.Nahiz ta batzutan ibiltzen naizenmaitasun kontuan herrenbeste hori’re moztuko nukezurekin bizitzearren.

Muxu goxo bat ta igurtziaklaztan ederrak tartekoaukera degu bata besteaiatsegina emateko ;beste hori’re moztuko nulagaia nuen esateko...ez det moztuko ez nauzulakogaur horrenbesteko maiteko.

N. Gabilondo-J.M. Irazu

Gaia: Senar-emazteak zarete. Adinekoak, zaharrak. Argindarra joanda. Sua badaukazue baina bestelako berogailurik ez. Sekulakohotza egiten du. Aitonak, urteetan zehar pilatutako bertsoakatera ditu eta amonak hau esan dio: “Zerbait behar duguberotzeko eta erre ditzagun”.

Neurria: lauko handiaDoinua: Kontu barri bat suzedidu da II

J.M. Irazu: Behingoatik pasako deguhamar eguneko hotza;pixkat zahartuta egonagatikbero daukagu bihotza.

N. Gabilondo: Alper-alperrik gabiltz horiekaspaldi urtean gordez;orain gorputza berotu nahi detburua berotu ordez.

144

J.M. Irazu: Basarri eta Uztapide horsu bajuan gori-gori...Aita Santua hiltzea bainookerragoa da hori!

N. Gabilondo: Ba goxo-goxo egongo geraliburu danak erretata horrenbeste zertan inportaburuz dakizkizu eta!

J.M. Irazu: Buruz ta biak behar ditut nikondo kontuak atera;danak kantatu behar dizkizutordun berotuko zera!

N. Gabilondo: Neri’re pena pixkat eman dithori ezin det ukatu;biak batera egin ditzagunnik erre ta zuk kantatu.

J.M. Irazu: Beste gauza bat armarioansutarako ainakua:derrepentean bota ezazugue bodako soinekua!

N. Gabilondo: Erlijioan nola badegunbiok sinismen oparonoski bertsoa erre behar daBiblia baino lehenago.

J.M. Irazu: Erlijioa eta bertsoasuarentzat egizkoagurutze bat’e badegu bainohura ere burnizkua.

N. Gabilondo: Denak banaka kontatu ditutehun bat liburutik gora;zu lasai danak erretzerakoargia etorriko da.

145

J.M. Irazu: Bai hala gerta dedin emaztebadegu nahiko beharra:neri aspaldi joan zitzaizkidanargia eta indarra.

N. Gabilondo: Gero berriro berreskuratzengogotik nahi nuke neka;beraz guztiak idatz ditzagunidazten dakigu eta.

J.M. Irazu: Argirik gabe puska bateanez ote degu mejora?Benga amona ipurdi horiaitona zaharran ondora.

N. Gabilondo: Zure ondoan pasatu arrenjadanik urte oparolehen ez ninduzun asko berotzeneta orain gutxiago.

Arabako Txapelketa 2005(Gasteiz, 2005-04-25)

Iturria: XDZ.

146

GASTEIZ (2005-04-09)

Arabako Bertsolari Txapelketaren finala.Txapeldunaren agurra.

As. Otamendi

Neurria: hamarreko txikiaDoinua: Gogoratuko zara

Mila esker entzulezintzo ta fidelaeskeintzearren zuretxaloen epela.Ricardo, Juanma, Beittobeste asko bezelabeterano izan arrenjarraitu horrelaguardia zaharrarentzakoda nire txapela.

147

ALTSASU (2005-04-16)

Bertsolariak: A. Agirre, A. Arzallus,A. Egaña eta S. Colina.

Gai-emailea: Joxema Leitza.

A. Arzallus-A. Agirre

Gaia: Azken hamabostaldi honetan, gauza harrigarriak entzun ditugu;EAEko hauteskundeez ari naiz, zenbat promesa eta zenbat hitzharrigarri. Nola bizi izan duzue hori guztia?

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Orain hasi bihagu

A. Arzallus: Nik uste dut hor jeistenai dela nibelaasko dabiltz hizketanlehenago bezelaagindu ta aginduzerbait datorrela;seinale da agindunahiko luketela.

148

A. Agirre: Horrenbeste promesaeginak nolanahilagun zirenak ereizan leizke etsai.Herenegun jai gendunta bihar ere jai;ez nau ezerk harritzenbaina larritu bai.

A. Arzallus: Berdeak hor dabiltzajokoan jakina;gorriek ere aurtenbadaukate grina.Denek zurikerianhitza eta zinanahikoa osatuadago ikurrina.

A. Agirre: Emakume eskuindar bathain dabil aldrebesnahiz ta jasotzen duenbehar hainbat babes.Zergatik egiten duhorrenbeste promes?Giletik asko daukabaina santutik ez.

A. Arzallus: San Gilekin zabiltzabehera eta goraez balitz aterakoguretzat mejora;Ama Santua nunbaitbera izango daErromara bidalibeharko da gerora.

149

A. Agirre: Hitz faltsuekin etamaiz borondateanerkidego zaharrareneskaparatean.Iraultza egin behar detgainera kolpeanneoni aurkeztuko naizhurrengo urtean.

A. Arzallus: Proposamena ontzathartzen dut egitan;hala ta guztiz datasartu zait begitan;nahiz sartu nahi zenukeenzuk zeuk politikanhurrengo urtean ez dahauteskunderikan.

A. Agirre: Nere buruarenganhorrenbeste fedebadet ta sinistekoegizu mesede.Nerea bere eginezta eurenak nere:Agirre lehendakariizan zen lehen ere.

150

LIZARTZA (2005-04-16)

Bertsolariak: J. Maia, J. Sorozabal,J.M. Irazu eta A. Sarriegi.

Gai-emailea: Xabino San Sebastian.

Luberri ekimenaren barruan antolatutako saioa. Herriko pilotale-kuan izan zen; gaueko hamar eta erdietan iragarrita bazegoen ere,ordu laurden geroago hasi zen, 22:45ean, artean, entzule gutxi bait-zeuden. Azkenerako ehun entzule inguru elkartu ziren, eta saio txu-kuna egin zuten bertsolariek.

J. Maia-A. Sarriegi

Gaia: Aita Santua zerura iritsi omen da. Maia da Juan Pablo II.a. etahiesaren birusak hildako Aitorrekin egin du topo zeruan.


J. Maia: Zeruan ere badetzuretzat mitinanola ekarri dezunsendatu ezina.Kondoien kontra nagohori da jakina;ez zenuke izangoorain dezun minabeti abstinentzianmantendu bazina.

151

A. Sarriegi: Zure hitzak hain zuriedota hain garden…lehen bizirik ginenakhara nola gauden;nahiz ta aldegin nuenhandik zuk baino lehennahiz ta hau zerua denedo hala omen...Ta zu ze arraiotanari zera hemen?

J. Maia: Ni hemen egoteanormala da klaro!Zu zerura iristeahori da arraro!Bizioetan jardunzera zu luzaronahiz aita izan zinenzu askoz lehenagoaita eta santuabat bakarra dago.

A. Sarriegi: Nik ez ditut ulertzenzure apustuak;munduan bizi diramomentu estuaknahiz ta askok dauzkatenezin sinistuakez dituzu entzutenjendean txistuakodolez zikindutadauzkazu eskuak.

J. Maia: Nola mintzatzen zeranere izenean?Atakatu didazuzuzen-zuzenean;nik ez daukat errurikzuk dezun minean.Odola eskuetan ez dut azkeneanJainkoaren odoladaukat barrenean.

152

A. Sarriegi: Munduan hil da hainbatandra eta gizonelizan botereakegin gaberik on;ia esan nahi dizutnik Juan Pablo gabon;ni inpernura noaea han zer dagonzure ondoan bainonahiago han egon.

J.M. Irazu-A. Sarriegi

Gaia: Ama-semeak zarete. Aitor semea eta Irazu ama. Aitorrek behinhonela esan omen zuen: nahiago nuke beltza banintz gaybeharrean; beltza naizela ez neukake amari kontatu beharrik.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Egun lanerat abiatu zait

A. Sarriegi: Kaixo amatxo une gogorrairuditzen zait gaurkoaeta nahi nuke gaurko antzerabizitzea biharkoa;seme jator hau dezu pareanhitzeko eta guapoabaina agian ez da izangozuk uste bezelakoa.

J.M. Irazu: Hara semea nik ez dakit zerdarabilkizun jokoannonbait berdinak ez ote gerabarruan eta kanpoan?Zinan bezela hartu zintudanmundura sortutakoan;zeran bezela onartzen zaitutpertsona egindakoan.

153

A. Sarriegi: Alde hontatik begiratutairekia dirudizubaina hitz batek izan dezakeetxe honetan hainbat pisu;ez dakit nola baina eman nahidizut zerbaiten abisu:neskarik ez det sekula izanhorrek zer esaten dizu?

J.M. Irazu: Galdera zuzen egin didazuuste zenuen akabo!Nunbait aspaldi ez zendun trantzeoso samurrik izango;neskarikan ez eta zergatikerantzun beharra dago:neroni ia jabetu nitzanzerorri baino lehenago.

A. Sarriegi: Beraz ederki bideratuazure amatasun senanik baino hobeto dakizu iaegiz benetan naizena;zehar bidean alperrik nabilta izan nadin zuzenamutil batekin maitemindu naizJon Maia dauka izena.

J.M. Irazu: Sorpresa ederra eman didazuunerik ederrenean;laguna ere bilatu dezuez zabiltz modu herrenean.Jon Maia omen da bere izenaezaguna da deneanbertsoren batzuk botako ditubazkaltzea datorrenean.

154

A. Sarriegi: Nahiago nuke hura ez balegodagoen bezain aparte!Nere aldetik egin dizkiotdagoeneko hainbat atakebaino ama gaizki ulertu dezugaizki esan baldinbaite:ni berarekin maitemindu naizbaina berak ez nau maite.

J.M. Irazu: Hara azkenik atera zaizusekulako karanbola!Ez zaituela maitatzen etaezin eskura inola.Segi semea segi horretanezin leike etsi holauste al zendun amari esandadena egina zegola?

J. Maia

Gaia: Gai hau gizakia bezain zaharra da. Antzinako grekoek ere askoidatzi zuten honetaz. Zuk ere baduzu abestiren bat “Amore,amore” kantatzen duzuna. Amore eternoa ipuin bat omen da.Zuk zer diozu?

Neurria: zortzi puntukoaDoinua: Baserrian jaio nintzan / Habanera

155

Gaztea hain da inozoagaztea hain da ergela;ameslari izateahori bere erregela.Aguro bilatzen degubeste gorputzen epelagaztetan ibiltzen geratxori txikiak bezela.Lehenengoz maitemindu tanengon gaztea nintzelauste nun maitasun horibetiko izango zelata ondoren ikasi nuenerraz hautsi zitekeelaeta bizi den arteangozatu egin behar dela.

Gazteak maitasunakindauka bizitzan pultsua;izan liteke goxoaizan leike amultsua.Amodioak barruanezartzen digu pisuaorduan bihur litekepertsona guztiz itsua.Nahiz ta zorionerakoegiten dun zerbitzuadenborarekin bihurtuliteke guztiz antzua;egin kariñoak lasaieman lagunai muxuaegurra bota ezeanitzaliko baita sua.

156

Maitasuna euki leikenoski hainbat gauzarako:izan leike lagunentzatedo lagun batentzako;barrura sartu ezkerobihotzak hamaika saltobaina maitasuna badahor badira nahiko dato;maitasun eta gorrotodena bizitu beharkonahiz eta kontraesanaizan gure kolkorako;Euskal Herriakin behintzatbatera da guretzakoborroka egiten deguasko maite degulako.

“Hitzak egin gaitu ezer” erakusketa(Oiartzun, 2005-04-07)

Argazkilaria: A. Mariskal

157

GALDAKAO (2005-04-23)

Bertsolariak: A. Mendiluze, J. Maia,A. Estiballes, O. Enbeita, I. Ibarra,

A. Egaña eta J.M. Irazu.


Herriko Andra Mari dantza taldeak berrogeita hamar urte bete-tzen zituela-eta antolatutako bertso jaialdia. Kultur etxean izan zen,iluntzeko zortzietan hasita. Saioa hasteko hamar minutu falta zirene-an aretoa hutsik zegoen, baina azkenean itxuratu zen.

I. Ibarra-J. Maia-A. Egaña-A. Estiballes-O. Enbeita

Gaia: Zuek zer dantza klase ezarriko zenukete hauteskunde ostekogarai hauetan?

Neurria: zortziko handiaDoinua: Zeru altuan zegoen jaunak

A. Egaña: Nahiz euskal dantzek berez badutenhorrenbeste kategorinik politikan jarriko nukelanbadaren bat edo bi;brasildar doinuz zertan dantzatu?Entzule jar zaitez adi:politikoak premizko baitugerri mugimendu hori.

¯

158

A. Estiballes: Kanpoko salsa ekarri ezkeroegin daiteke boikota.Nik bertakoa jarriko neukeez badeutsue inportatrikitrixakin batzuk hantxe jozarin-arina ta jotahau arin-arin konpondu daitenbehar dan lekuan jota.

J. Maia: Dantza sueltoa hain ona denikArkaitz nik ez dut pentsatzen:politikoak beti banakaez dira sarri elkartzen.Kanpoko ala bertako bainaagarradoan dantzatzenta pausoak bat egin arteaninoiz ez dena bukatzen.

I. Ibarra: Ai euskal dantzak topatu asmozbarruan dodan burruka!Baina pare bat badakidaz tabadaukat horren gomuta:nik banangoa jarriko neukeikusiz gure konduktahemen bakotxak norberearibegiratzen dautsagu-ta.

O. Enbeita: Maria San Gil flamenkozalepataletaz pataletata PNV balsean dabilhara ta hona tarteka;beste batzuek ezin asmatumogitzeko gerri buelta...ezpata dantza ein behar dogusasi asko dago-eta.

159

A. Egaña: Ta soka dantza egin litekeharmoni bete-beteanedo lepoan ipini sokahan propio etetean;kaxaranka’re probatu ezkeroez litzateke kalteanpauso mordoa eman dezatenterreno txiki batean.

A. Estiballes: Dantza egiteko behar da gogota baita be animoaeta aurrean deukozunarilaztana eta mimoa;dirudienez garaile irtenjakunez komunismoaAjuria Enean jarriko neukeErrusiako himnoa.

J. Maia: Ez dago zertan joan beharrikorain horren urrutira.Politikoez ez naiz fiatzenhori denentzat argi daizan ere hor politikoaksarritan ibiltzen diraondokoari dantzan heldutabeste bateri begira.

I. Ibarra: Danok garaile, danok garailebaina zenbat muturreko!Aurrerantzean be izango dahainbat plan eta proiekto.Nik Larrain dantza jarri behar dotbasoa dala tartekoardo pixka bat beharko da-tabidea erraz egiteko.

160

O. Enbeita: Ausardiagaz sartu behar dadantza pistatik barrenadanontzat pista libre izateahori da oinarrian dena;auskalo zein dan dantza modurikegokiena, onena;erritmoa nork markatzen dauenhori da inportanteena.

GR 5 Sariketa. Finala(Lasarte, 2005-05-15)

Argazkilaria: A. Otamendi

161

LEZO (2005-05-06)

Bertsolariak: S. Colina eta A.Arzallus

Gai-jartzailea: Lezoko Bertso EskolaGai-emailea: Eñaut Gantxegi.

Lezoko presoen aldeko topaguneak antolatutako bertso afaria.Tiñelu elkartean izan zen, iluntzeko zortzietan. Saioaren hasieran etabukaeran librean aritu ziren bertsolariak, eta tartean gai-emailearenesanetara.

S. Colina-A. Arzallus

Gaia: Azterketa bat egin dute ikasleen euskara maila nolakoa denjakiteko, eta emaitza nahiko kaskarrak atera dira. Zuekazterketa horiek zuzentzen ari diren bi irakasle zarete. Sustraierabat harritzen da azterketa bakoitzarekin, ikusita zer mailadagoen; bestea, berriz, lasai ederrean ari da zuzentzen.

Neurria: hamarreko txikiaDoinua: Ai gure antzinako / Esnesaltzailearena

162

S. Colina: Jada ez du bagoirikeuskararen trenak; (bis)batzun akatsak diraoso nabarmenakta hortik sortzen diranere ardura denak:nola ba aprobatu ikasle alenakeuskera Iturgaitzekinikasi zutenak! (bis)

A. Arzallus: Noraino joan zeralaguna noraino! (bis)Lanean dabiltz maisueta andereño;gainera jartzen dutenahikoa enpeinota ni ez naiz arduratzenhorrekintxe, joño;hobe gaizki ikasiez ikasi baino! (bis)

S. Colina: Ba nik zigortu ohi duthorrelako prenda; (bis)denek akatsez lepodaukate agendaeuskeraren kateabaitago etendaikasleak dabiltzaonetik ertenda.Gaizki ikasten denagaldu egiten da. (bis)

163

A. Arzallus: “Ni Hodei izena dut”ipintzen du hola; (bis)goitik behera irakurridut ongi kontrola:“Ta niri gustatzen ditpilo bat futbolaeta gehien-gehienaaizu ba kirola”;aizu nik pentsatzen dethori ondo dagola. (bis)

S. Colina: Euskararen problemaez da berriketa (bis)eta guk nola betegure papeleta?Nahiz eta denek egin duten azterketaorri guztiak daudeakatsez betetaizena ere gaizkiidazten dute-eta! (bis)

A. Arzallus: Hori dela ta txarrikez dizut esango. (bis)Begira ibili naizhemengo ta hango;akats gabeko hitzikez zan ez izangobaina egingo balutezuzen eta ondoaizazu guk lanikanez gendun izango. (bis)

164

TOLOSA (2005-05-07)

Bertsolariak: A.M. Peñagarikano,B. Gorostidi, X. Silveira eta A. Agirre.

Gai-emailea: Unai Elizasu.

Luberri ekimenaren barruan antolatutako jaialdia. Plaza Berrianizan zen, arratsaldeko zazpi eta erdietan. Jende gutxi eta bertsotarakoegoera desegokia: entzuleak zutik eta ezker-eskuinera gainera.

A.M. Peñagarikano-A. Agirre

Gaia: Aita-alabak zarete, Anjel Mari aita eta Amaia alaba. Gauralabak aitari hala esan dio: “Aita, nik zergatik ez dakiterderaz?”.


A.M. Peñagarikano: Euskaraz bizi zeraegun eta gabazeta zurekin betiharro nago arras.Gaztea edozertakobeti baita kapazikasiko duzu baibelaxe erdaraz. (bis)

165

A. Agirre: Nabil español horiezin ikasitata aldamenekoakezin sinetsita;gelakoek naukateaspaldi etsita:“Kaxera!” zergatik naizkalean bizita? (bis)

A.M. Peñagarikano: Baina emaitza onakbadauzkazu bapo;zurekin pozik nagolista zeralako.Ez dakizu erderazhori al da kako?Ikasiko dezu baihamar urterako! (bis)

A. Agirre: Hamar urteak dauzkatondo kunplituta.Etxeko egoeraez daukat ahaztuta;zu ere berdin zabiltzez zazula ukaIñaki Perurenaematen dezu-ta! (bis)

A.M. Peñagarikano: Iñakin antzekorikhemen ez da nunahiIñaki ez naiz bainanik izatea nahi.Zurea ez da dramaegon zaitez lasai:jakingo dezu erderazinglesez ere bai. (bis)

166

A. Agirre: Ikasteko nahiz izanhainbeste interessaiatu arren betijardun naiz aldrebes.Nahiz ta hori esan dezunatta oso errezerderaz baino hobetodakit nik inglesez. (bis)

A.M. Peñagarikano: Orain bide hortatikez zaitez ateraesplikatuko dizutgutxi gorabehera:haiena da erderagurea euskera;zapaltzaileen hizkuntzahori da erdera. (bis)

A. Agirre: Euskaldunon gaineanhorrenbeste mito!“Zapaltzaileak dira”esan eta kito.Goazen Andaluziraurte bat piko;zuri ere ez zaizugaizki etorriko! (bis)

A.M. Peñagarikano: Zer espero dezaketalabarengandik?Orain hori bota ditta barren-barrendik;Andaluzira joanbehar al det hemendik?Ala tu mare esatennik badakit lehendik! (bis)

A. Agirre: Aholku exkaxekinsegi eta segi!Behingoz jarri geranezaurpegiz aurpegizatoz sofa ondoranerekin eseri;kendu Goenkale tajarri ETB bi. (bis)

167

X. Silveira

Gaia: Zure bikotekideak, gaur, zugana hurbildu, belauniko jarri,eskutik heldu eta berarekin ezkontzeko eskatu dizu.

Neurria: hamabiko handiaDoinua: Arratsalde on eta muxu bat / Beñatena

Ene ametsak betetzen doazzatituz noa pasteladesagertu da nunbait barruaneraman dudan ustela.Orain arteko ene bizitzahotza, grisa ta krudela;jakin zazu zu hurbildu etapolita bihurtu delaeta zurekin ezkonduko naizta ezkonduko naiz belabaldin ta aldeiten ez badezuetorri zaren bezela.

Zu izan zara ene ametsenprotagonista ttikia;negar malkoen erresuman zukpozten zenuen guztia;zuk jan dituzu ere hamaikanik dudan malaostia;zuk jasan duzu nik dudan txarrabaita nik dudan eztia;entzun nahi nuen hura diozu tazer nahi duzu esatia?Nere bihotza zurea da tazuk hartu erabakia.

¯

168

BILBO (2005-05-07)

Bertsolariak: I. Elortza, S. Lizaso, M. Lujanbio eta A. Egaña.

Gai-emailea: Urtzi Urrutikoetxea.

Santutxuko Bertso Eskolak urtero antolatzen dituen udaberrikosaioetako bat. Santutxuko Karmelo plazan izan zen, eguerdiko ordubatean.

A. Egaña-M. Lujanbio

Gaia: Zu, gaur, Andoni, etxera heldu zarenean, atea zabaldu eta denahankaz gora ikusi duzu. Halako batean, leihotik irteten Maialenikusi duzu, zelan badoan, txapel handia buruan.


A. Egaña: Beti holako nexka zera zukolpe hemen eta zintz han;ederki asko dakizu indarradezula bertsolaritzan.Txapelen bila sartu al zeralapur gaiztoenen gisan?Gabonetako lortuko duzupresarik ez zazu izan!

¯

169

M. Lujanbio: Gabonak daude urruti etahobe det izan eskuanez det egon nahi esperantzatanbalizkoan gerokuan.Baldin txapelik lortzen ez badetnik abenduko jokuanbostekotxo bat brodatuko detbata dagoen lekuan.

A. Egaña: Gure etxetik eraman dezutxapel beltz ta borobila.Hurrengorako grinarik ez nungarbi geratu dadila.Etxeko hoiek eduki etalasai nengoen mutila;orain falta dut ta joan naitekefalta zaidanaren bila.

M. Lujanbio: Hiru dituzu lehenago etazertako lauan desiran?Hiru dituzu letra horidunakoihal beltz-beltz baten jiran.Zure txapela jantzi behar dutta ia kutsatzen zaidan;zure ideia konddarren batzukbertan geratuko ziran.

A. Egaña: Zu lapurretan ikusi etaharritua naiz zeharozure aldetik horrelakoriknola ez nuen itxaro.Zeurez bazera nahikoa azkarkutsa beharrik ez dagonere txapela zurea baitaerdia baino gehiago.

170

M. Lujanbio: Ez det sinisten; txapel beltz horiez da izaten erdi biko.Zurea dela badakit bainaoso denbora gutxiko.Nahiz ta ez lortu seguru askolasaituko naiz ta kito;udaberriko saiotarakogaizki ez da etorriko.

Zaharrak Berri Xou(Ibarra, 2005-04-08)

Argazkilaria: Galtzaundi

171

AIZARNAZABAL (2005-05-07)

Bertsolariak: J. Agirre, A. Mendiluze, I. Manzisidor “Mantxi” eta M.A. Aiertza.

Gai-emailea: Abel Etxabe.

San Migel Txiki jaiak zirela-eta antolatutako jaialdia.Pilotalekuan izan zen, gaueko hamar eta erdietan. Ehun eta hogeitabost entzule inguru. Sarrera dohan.

A. Mendiluze

Gaia: Zu, Aitor, anbulantzia gidaria zara. Deitu dizute, eta istripuaizan den lekura iristean, ohartu zara zure emaztea dela hil-zorian dagoena.

Neurria: zazpi puntukoaDoinua: Txikitatikan edukia dut

Hasi nintzala urteak dirabeti denei serbitzeko.Zenbat neke ta zenbat izerdiahal zirenei laguntzeko!Zenbat istripu, zenbat hildakota zenbat egon trantzeko!Gaizki haiek ekartzekodenak zetozen antzeko.Karrera eta praktikak egintitulo hori lortzekobaina ez dago estudiorikhontarako prestatzeko. (bis)

¯

172

Argi naranjek ez dutelakobeti guztia argitzensaiatu arren beti ez geraguk nahi bezela aritzen.Hasitakoan esan zidatenlehenengo gauza hori zen:jendea ikusi sufritzentarteka besotan hiltzen.Eta unea iristerakoprestatzen aritu nintzen.Orain zeozer egin behar detbaina ez naiz atrebitzen. (bis)

Kamioi bat irten bere bidetikta andrea parez pare;elkar jo eta burni guztiakpila bat eginda daude.Une honetan nor egiten dabere pultsuaren jabe?Andrea hor dago grabeta ni ez banengo hobe!Segundu gutxi pentsatzeko taegin beharrean gaude;gertatzen dena gerta dedilabaina ez saiatu gabe! (bis)

173

ASTIGARRAGA (2005-05-14)

Bertsolariak: E. Eizagirre, O. Perea, A. Agirre,N. Gabilondo, X. Paya, A. Estiballes, J. Zelaieta, E. Goikoetxea, J. Uranga

eta I. Manzisidor “Mantxi”.


Hitzetik Hortzera telebistako bertso programak antolatutakojaialdia. Herrero-Irigoien sagardotegian izan zen bazkaria, eguerdikoordu bietan. Ez zen jende asko joan, baina giro egokia izan zen ber-tsotarako.

X. Paya-J. Zelaieta-N. Gabilondo-Mantxi-E. Eizagirre

Gaia: Nik ez dut ofiziotarako bikotekiderik aukeratu. Zuek aukeratubeste bosten artean zuen bikotekidea.


X. Paya: Atzekaldeko kide bat hartujaunak hau da gurutzea!Izan behar du irribarreata berdin malaletxea;nik zilegi dut gaurko honetanOihane aukeratzeabeti gustatu izan zait etahirunaka kantatzea.16 (bis)

(16) Oihane Perea haurdun zegoen.

174

O. Perea: Oihane eta Unai17 hartutabazkalosteko laguntzathirukotea osatu nahi duta ez dira ez hitz hutsak.Borobiltasun ta goxotasunugari dauka gorputzak;neri ere asko gustatzen zaizkitzulo gabeko donutsak. (bis)

Mantxi: Hemen bakoitzak egin behar dituez dakit zenbat ekarpensaioa hasi ea zeinekinkantatu nahi dan esaten.Nik Estiballes aukeratzen detez da motela izatenaltuagoa izanda ereez dit bildurrik ematen. (bis)

A. Estiballes: Beldurra nola emango dizutni hain naiz tipo apala;atzean nengon zuri begirazeinen polita itzala:aurpegi fina, praka pirataketa ipurdi zabala;gaur hasi dugun harreman honekluzaro iraun dezala. (bis)

J. Zelaieta: Hori nahi nuen neretzako tahargatik nago erreta.Nor hautatuko pentsatzen hasiburuari mila buelta...Ni Jokinekin geldituko naizez da gero berriketagipuzkoar bat umilatzekogogoz etorri naiz eta. (bis)

(17) Jaiotzear zen semearen izena.

175

J. Uranga: Julen ni umildu asmoz zetorrennahiz ta ni izan umila;bere bertsoan erakutsi dudela bastante abilabaina harremanai eusteko badutbarruan nik duda pilaEstiballes ez nik gurea nahi detlehenbailehen buka dadila. (bis)

N. Gabilondo: Nonbait saioan aztertu nahi dabikote arteko kondukta.Egokiena hautatu nahi detdenak kontuan hartuta;beraz nik Ekaitz aukeratzen detguztiei begiratuta;pareja ona egingo degubiok eskutik helduta. (bis)

E. Goikoetxea: Berria gogoz irakurtzen detorriz orri, aipuz aipu;bertan Nahikari irakurri takolpetik ohi naiz alaitu.Astigarragan martxan ipinieta Zaldibin jarraitu…guk nahi ala ez azken bateanbertsoak elkartzen gaitu.18 (bis)

E. Eizagirre: Gogoratu zait zer izaten zanrekreoan neskatotanbi lider jarri zozketan etaze trantzea holakotan!Harritzekoa marjinatuakbi neskatxa gaurko hontan;gu beti azkenak sartu ohi ginanfutboleko ekipotan. (bis)

(18) Astigarragako saioa bazkalondoan zen, eta gauean Zaldibian zuten bertso jaialdiaelkarrekin.

176

A. Agirre: Ni futbolean ez nitzan txarrakemenak oaindik badarrai;sobra bezela gelditu arrenindarrak sobra nolanahi;marjinatuta sentitzen zinanbaina egon zaitez lasaizure bixkia ez naiz izangobaina sikologua bai. (bis)

Mantxi-A. Estiballes

Gaia: Juan Pablo II.a beatifikatze bidean dago. Hona hemen JuanPablo II.a, Mantxi. Imajina ezazu santu izateko zain daudenenilara bat. Mantxik atzetik aurrera egin du ilara horretan etalehenengo jarri da. Bigarren geratu dena Estiballes da.

Neurria: hamarreko txikiaDoinua: Espainian behera

A. Estiballes: Aita Santu hauetxekdaukaten distira!Munduan zireneanjira eta bira...pixkat santuagoakbalira sikira...Azkena etorri talehenengo jarri dabehintzat puntualagoetorri balira! (bis)

Mantxi: Zerura iritsi naizErroma aldetikta nik beti izan detdexente santutik;lehenena jarri nauteazken izatetik;mesedez ez zazulazuk belztu kopetikni beti egondu naiz Francoren aurretik. (bis)

177

A. Estiballes: Zu aurreratu zaraxuabe-xuabebaina ez dut egingohemen zure alde.Jainkoa bera ereomen dago grabeta ateak itxitadaude parez pare;datorren asterarteoporretan daude. (bis)

Mantxi: Alperrik ari geragu biok tratuanzu hain era frankoanni hain era santuan;zera esango dizuthobe delakuan:oporretan dagolajakin det gaurkuanbaina neu ipiniko naizJaunaren lekuan. (bis)

A. Estiballes: Jarriko zinatekeados naiz zeharobaina zure ametsakoraintxe akabo ;beste bat jarri baitzenta han da luzaro;Jaungoikoan lekuanCarrero han dago;kotxean iritsi zanni baino lehenago. (bis)

Mantxi: Kotxean egin zutensalto eta aupa!Nik ezertxo ez daukatzuek bion aurka;zoaz berarengananei egin gabe zaunkazure lagunak aizuzer-nolako mauka!:bolantea buruansartua omen dauka. (bis)

178

ZALDIBIA (2005-05-14)

Bertsolariak: N. Gabilondo, A. Sarriegi, I. Apalategi, A. Mendiluze eta E. Goikoetxea.


Herri antzokian izan zen, gaueko hamar eta erdietan. Luberri eki-menaren barruan antolatutako saioa izan zen. Hasieran giro hotza etajende gutxi, baina saioa aurrera joan ahala antzokia itxuratuz joanzen.

E. Goikoetxea-A. Mendiluze

Gaia: Txapelketa Nagusia jokatuko da aurten. Duela lau urte bezelaEkaitz eta Aitor sailkatuta daude. Aitor finalera iritsi zen, bainaEkaitz ez. Geroztik, Aitor, ohartu zara Ekaitz zure atzetikdabilela saioz saio. Papera eta boligrafoa hartu eta entzuleenartean ikusten duzu.


179

A. Mendiluze: Txapelketa batekinzenbat konpromezu!Plazaz plaza segikahasita zaude zu;agian hola zerbaitikas dezakezubaina arreta noteijartzen badiezubidaia alperrikanegin behar dezu.

E. Goikoetxea: Etxetik irtetzen naizpozik eta gogozzu entzuteak soiliksortu izan dit poz.Zorte txarra izan nuenegia da, ados;gaur zure atzetik nabilhanka hankari jozgero zure aurretikgelditzeko asmoz.

A. Mendiluze: Bale, bale ona zenzure erantzuna;a ze intentzioaazaldu zaizuna!Horrenbeste plazata`liburuaz junahorrenbeste plazata`...esazu lagunazer den neri entzundaikasi dezuna?

E. Goikoetxea: Bertsoekin badezuzuk hartu-emana;oso gustoko dezubakarkako lana;ofizioka erearrazoi andanabaina akatsak eredatoz nereganazer ez den ein behar daikasten dedana.

180

A. Mendiluze: Lehen ere hori askokesaten didate;zeuk kaso egiteazeuretzako kalte;zer ez den egin beharnabarmena ote?Jakiteak ez dizubalioko bat’ezer egin behar dezunkonturatu arte.

E. Goikoetxea: Orain dela lau urtejoan nintzen etxerabaina ez det egingonik akats berberata zuri jarraitzeaaskozaz hobe da;kantatzen baldin badetzerorren antzerafinaletikan kanpogeldituko zera.

A. Mendiluze: Kanpora edo barruzertan hainbeste minbertsotan egin beharbada berdin-berdin?Zuk egiten badezuhainbeste ahaleginbertsoa edozeinengustokoa dedinzeure bertso bakoitzazeuretzako egin.

E. Goikoetxea: Zu umil-umil zabiltzni kukurrukuka;koaderno bateanhainbeste gomuta...aurtengo txapelketannolako burruka!Eta zerbait lortu detezingo da uka:gutxinez plaza askoegiten ditut-ta.

181

OÑATI (2005-05-21)

Bertsolariak: S. Lizaso, J. Lizaso eta B. Lizaso.

Gai-emailea: Andoni Egaña.

Benito Barrena bertsozale eta bertsolaritzaren sustatzailea omen-tzeko egin zuten ekitaldi hau Araotz auzoan. Mezaren ondoren eginzioten omenaldia. Dantzariek eta bertso eskolan ikasle izan zituenekparte hartu zuten, Lizasotarrekin eta Egañarekin batera. Auzoko pilo-talekuan egin zen bazkaria, eta ondoren bertso saioa.

S. Lizaso-J. Lizaso-B. Lizaso

Gaia: Beti gizonezkoak izan dira protagonista. Gaur ere Benito daprotagonista, eta bere emazteari bi muxu eman eta gustura.Lizasotarrei begira, ze nota jartzen diozue zuen emazte, ama etaamona den Juliri?


S. Lizaso: Aztertzailea Juli degulazertarako disimula?Emazte, ama ta amonatzatzer emakume mardula!Gazte garaian bostetik goraez nintzan pasa sekula;oain bisitara nijoaneanohorezko matrikula. (bis)

182

J. Lizaso: Orain aitonak egin behar duazterketa nabarmena;amona Juli pasea dagohamaika poz eta pena:lehenbizi senarrak aldegiten zungero semeak hurrena;pazientzia neurtu baleikejarriko nuke aurrena. (bis)

B. Lizaso: Leheno senarra joaten zitzaionamona ez zegon lasai;gero semea eta amonakezin zuen egon alai;neretzat nota hauen berdinabeharko luke nolanahiaspaldidanik esaten baititLizasotarra zera bai! (bis)

S. Lizaso: Gazte garaian bertsotan hasita odola nuen bero;aitortu behar: parranda ereegiten nun egunero.Sailkapenean eta puntuannahiz ta amak jarri zeroneretzat ez zen bronka haundirikaitakin hustu ta gero. (bis)

J. Lizaso: Maite behar ta histori horrekgurean behar zeguansukalde aldian lanian tasenar gordina kanpuan.Hala’re muxu ematen zidanetxera juandakuanjakingo nuke isil-isilikzenbat sufritutzen zuan! (bis)

183

B. Lizaso: Aita ta aitonak bertso munduanzeinen ibilbide fina;Neuk’e gauz bera egin nahi nukeegiten det ahalegina.Amonak sarri esaten zidanhau hain da gauza jakina:“Beñat mesedez ez zaitez irtenaita ta aitonan berdina” (bis)

S. Lizaso: Hala ta guztiz ez zaigu beteamonan borondateaaita bezela semea erehark sarri muxuz betea.Ondo pentsatzen jarri ezkeroguk izan degu suerteahortzaka eiteko nahiko motiboeta muxu ematea! (bis)

J. Lizaso: Kontuak kontu nolabait erebadijoazti urtiakta urte hoiek izandu dirahainbeste bertso botiak;guri gehiegi lagundu digumundu hontan suertiak:guk ez dakigu zer balio dunamona ona izatiak!19

B. Lizaso: Amona ona eduki deguhorretaz jakitun gera;lehenen senarra gero semeata ni’re hauen antzerabaina uste det amona beraere doala pozerabiharamunean galdetzen baitit“Zer moduz ibili zera?” (bis)

(19) Emozioak gaina hartuta, ezin izan du bukaera errepikatu.

184

S. Lizaso: Seme guztiak egoten geragurasoak aipa premizta aipatzean sarri askotanbarruak eiten du diz-dizhala ta guztiz pentsatu izan detneronek hamaika aldizaita ta ama ez zinatelani jaio izan ez banintz. (bis)

J. Lizaso: Jaio zinan ta aitortutzen detez zinan jarri saltzeko!Zure beharra izan genduanbihotzak kontsolatzeko;gero amonan historiariere begira behar zako:hura negarrez ta gu bertsotantxaluak irabazteko. (bis)

B. Lizaso: Amona beti eduki degupazientzian jabeanahiz ta amorru pixkat edukibere barruan gordea;munduan ez da sekula sortuhorren andra dotorea:emazte ona, ama bikainaeta amona hobea. (bis)

S. Lizaso: Begira nora iritsi zaigunlehen hasitako ezbaia:amonarekin hasi gera takontuak esaten saia;aita lehen malkoz etena zaizuzenedukan esan nahia…pozaren pozez negar eitekoaita bazendun garaia! (bis)

185

HERNANI (2005-06-12)

Bertsolariak: M. Lujanbio, J. Agirre, I. Zelaia, J. Maia, J. Zelaieta eta A. Arzallus.

Gai-emailea: Aritz Zerain.

Ereñozu auzoan San Antonio jaietan urtero antolatzen den jaial-dia. Txilibita enparantzan egiteko asmoa izan arren, euriaren beldur,elizan egin zuten saioa.

I. Zelaia-J. Agirre

Gaia: Hernanin hemezortzi baserri soilik omen dira baserritik bizidirenak. Zuek biok baserritarrak zarete, baina egoeraezberdinean zaudete. Zu, Joxe, beti baserrian bizi izan zara; zu,Iñaki, ordea, baserrian jaiotakoa zara, baina egun ez zarahandik bizi.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Dama askoren engainagarri

I. Zelaia: Baserri asko hustuta daudebeste askok lana utzilanbide horrek guri ez baitiguaurpegi onik erakutsi:prezio danak baju dabiltzaezin etekinei eutsi;baserrian dago lana askoeta negozio gutxi!

186

J. Agirre: Arrazoi dezu jarria dagonahiko jokera tristiaeta nik berriz hortxe daramatnere denbora guztia;ni baino askoz listuaguaaterako da gaztia:bizi izatea gauza bat da tasufritutzia bestia.

I. Zelaia: Sufritzen ari dana joaten dabaserritikan ihesi;askok diote “Hola ibiltzeakasko ez baitu merezi”baina Joxeren kasua orainargitu nahi det lehenbizi:inori ez diozu esatenondo ez zeranik bizi.

J. Agirre: Ni juxtu-juxtu ibilitzen naizaitortuko det ondradu;bizitzeko ere izaten diramunduan hamaika modubaina nere ustez baserritarrakoraintxe ia-ia jo dueta jendeak zer jan behar dulurrak ematen ez badu?

I. Zelaia: Lurra ez degu gehiegi lantzenemanda nago tankera;horrek ekarri digu baserriugariren amaiera.Kanpoko produkto trasgenikohoiekin ezin aurrera...dauden apurrak hustu baino lehenkonturatuko al gera?

187

J. Agirre: “Dauden apurrak hustu baino lehen”orain zuk esan dezunezbenetan ondo hartutzen dizutneuk hala uste dedanezkanpotik ere hala moduzkogauzak etortzen diranezlaster jendeak hasi beharko duhemen plastikoa janez!

M. Lujanbio

Gaia: Espetxean urruti dagoen euskal preso baten ama zara.Azkenaldian zure semea eskatzen ari zaizu bisitak bakantzenhasi beharko zenukeela bideko arrisku horiek hartu gabe.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Ama Birjina Erkudengoa

Gogorra eta arriskutsuaerrepidearen malda;berdin da izan euri zaparraberdin da eguzki galgaparez paretik kamioi bateknazakeela ni asaldata zu bakarrik bertan uzteagogorragoa ez al da?

Beraz baimena eskatu nahi taorain ia ez dakit zeini;horrenbestetan horra joateaez omen dala komenihiltzeko arriskuz nagola etaez dezula hainbeste premi...eta etxean zu ikusi gabeere hiltzen ari naiz ni.

188

Barkatu baina ezin onartuegin didazun demandabi astean behin kunplituko dettokatu zitzaidan txanda;joanez gero bueltatu nahi dethala da ondo esandata azken bidaia lehenbailehen eginzu ekartzera joanda.

Emakume Martxaren barruan antolatutako bertso saio berezia(Azkoitia, 2005-05-21)

Argazkilaria: O. Aranburu

189

ANDOAIN (2005-06-24)

Bertsolariak: A. Arzallus, I. Elortza, M. Arozena,J. Sorozabal, J.L. Gorrotxategi eta I. Ibarra.

Gai-emailea: Joxe Manuel Oiartzabal.

Sanjuan festetan izan zen jaialdia, Goiko Plazan, arratsaldekozazpi eta erdietan. Plaza irekia izanik, jende asko zegoen.

Gorrotxategi-I. Elortza

Gaia: Azken pilota txapelketaren inguruan giro beroa sortu zen ohikolekuetan apustuak ezin zirela egin eta. Gorrotxategi apustuzaleamorratua da, baina azken boladan nahigabetuta dabil apusturikezin duelako egin. Elortza inbertsorearengana jo du, dirua noninbertitu dezakeen galdezka.


J.L. Gorrotxategi: Pentsatzen nago azkenaldiangu erotu ote geran;apustuzale amorratuokjarri gaituzte gainbeheran.Ekonomista esan zaidazuzer egingo det aukeran?Jokoa ez da errenta bainadiru beltza det soberan. (bis)

190

I. Elortza: Zure diruak zuritzekotanmakinatxo bat modu du:gaur egun boltsan ere badaudehainbat balore seguru;Telefonica, Sogecable taTelepizza hor ditugubaina lehenengo nere parteazhitz egin beharko dugu. (bis)

J.L. Gorrotxategi: Horra zertara iritsi geranjaunak jokoa dala ta!Ekonomistak azaldu digubelaxe aingeru planta;gaurtik aurrera emango dit baihonek makina bat lataai ni honekin fiatutzeabesterik ez gendun falta! (bis)

I. Elortza: Fiatu zaitez gomendio batbehar baitizut azaldu:gaur zuriketan bide guztiakarriskutsuak bat salbu;bide bat bada egiten denabeti irabazi ta ez galduoso sinplea, lurra erosieta hormigoia saldu. (bis)

J.L. Gorrotxategi: Nunbait hortikan dirua dagoeskuratzea seguru;horren aurrean pentsatzen jarribeharko det buruz buru;zer izango ote da neretzatamets guztien helburu?Azkenean hor utziko nauteez terreno ta ez diru. (bis)

191

I. Elortza: Influentzia da garrantzitsuaez duzu ezer ulertu;hamaika bat lur bada hor zeharta beste hainbeste leku...urbanizable zein izango denhortaz behar da jabetu;zoaz horra ta urbanismokokontzejalari galdetu. (bis)

J.L. Gorrotxategi: Artekariak deitutakoannik esango diot han “Bai!”ta egongo naiz eserlekuantxartela noiz hartuko zai.Era horretan nere diruajokatzen det lasai-lasai;nik gauzak garbi nahi ditut hemenbitartekorik ez det nahi. (bis)

I. Elortza: Esan dizkizut ondo moduakta baita ere tokiakbaina beldurrak zaude zu antzaeta hortik aitzakiak.Segi zeurean lehendik baditutoso lagun egokiakta ahalik ondoen zaindu itzazuzure lau txakur txikiak. (bis)

192

DONOSTIA (2005-06-24)

Bertsolariak: J. Agirre, Mañukorta,U. Iturriaga eta M. Lujanbio.

Gai-emailea: Martin Agirre.

San Joan eguna zela-eta auzoko batzordeak antolatu zuen jaial-dia. Gaueko hamarretan, Antiguako pilotalekuan, laurogei bat entzu-le.

J. Agirre-Mañukorta

Gaia: Joxe Agirre, baserri gizona, Oranda baserrikoa da, bainaurteetan aurrera doa, eta gero eta gehiago kostatzen zaiobaserria gobernatzea. Morroiren bat behar duela eta, iragarkiajarri du, eta hara non, goiz batean, hantxe agertu zaio baserrianMañukorta proba egitera.

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Mando baten gainean

Mañukorta: Egunkaritan hauxe dairakurri dedana:Oranda basarrianbadagola lana.Lehenago ere ni nagoaskotxo emana;gehiau estimauko dizutjana ta edana.

¯

193

J. Agirre: Zahartu naiz ta lagun bat nikdaukat derrigorranola damakitan osobizitza gogorra.Aurrean ta atzean bietan tontorra;baleike baina hau ez dahain morroi jatorra.

Mañukorta: Nagusi zaharrak badaukanahi aina malizi;morroia ikusitzen dugorputzez itsusi.Lana beste gauzarikez dezu ikasi;ni baino mutil hoberikez dezu merezi.

J. Agirre: Errexena da zurekintratuan hastia;lehenez gain baserriakbadu deskastia!Aitzakia galanki zukbata ta bestia...debalde izanda eremorroi garestia!

Mañukorta: Holako desafiuakizate’itu nunahi;larogei urte baditubaina oindik alai.Kotxez ibiliko detnik bertso jairik jai;baserriko lanikannik ere ez det nahi.

194

J. Agirre: Beraz kotxean ibiliharuntz ta honerakolana utzi nahi dezualdamenerako;baina portatu nahi nukegizonan erako:pruebako hartuko zaitutzortzi egunerako.

Mañukorta: Oso exkaxa baitabasarriko maldata lana gogor eiteaderrigorra al da?Herriz herri ikusirikhainbat minifaldazuretzat oso ona dahonako guardaespalda.

J. Agirre: Bere ustez emanak dizkiterantzun txukunakbaina ilusio askopikotara junak.Biok ere egongo geragu alkarren lagunak;ez gaituzte gu maitekominifaldadunak.

Mañukorta: Tranpa ta maliziakez ditut aparte:neska txikitan badetbehar hainbat arte.Zuk ere mundu honetanhartu zazu parte;morroi hona aprobetxatubizi zeraden arte.

195

J. Agirre: Beraz saiatu beharko dutaprobetxatzerazer egin pentsau behargauetik goizera;baina neskatarako zuhain baldarra zera:mutilikan guapoenaaurrekoz atzera!

Mañukorta: Errazoia esan dezuta entzuteko zaierantzuna emango’izutgoxo eta lasai:umorez ibilitzen naiznunahitan jairik jai;atzez aurre dotoriaaurrez atze ere bai.

J. Agirre: Holako kontuak dauzkabai inbentatutazein engainatu nahi lukehoiek kontatuta?Honen inguruan neskakezin aguantatuta;hargatik dago holakoitxurak hartuta.

196

LEIOA (2005-06-25)

Bertsolariak: U. Iturriaga, A. Estiballes, P. Vidal eta B. Vidal.

Gai-emailea: Arrate Illaro.

Leioako jaiak zirela-eta antolatutako saioa. Txosnagunean izanzen, eguerdiko ordu batean.

U. Iturriaga

Gaia: Gozategiren kantu batek hala dio: “Euskal selekzioa garenarenislada”; baina zer gara?

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Mundu honetan holako gauzak

Galdera hori pentsatzen egonal zarete hiru buru?Nirean behintzat erantzutekonahikoa leku hartu du.Zer garen eta nundik gatozennora juatea helburu?Herria garen, jendarte gareninor ez dago seguru;zer garen ondo jakin ez etaselekziorik ez dugu.

197

Nor izatean izan lezakebeharbada garrantzianahiz ta kontutan hartu behar denaurrekoen herentzia.Egia esan kirol munduaknauka apur bat etsiaikusiz gure inguruan erejende askoren kontzientzianola animatzen dituzten sutsuEspaña eta Frantzia.

Azken batean ze odol klasedaramagu guk zainetan?Zertan gabiltza sarritan geureburutxoak engainetan?Urtean partida bat jolastueta hor gabiltz festetan;selekziorik ez ta zer garenerantzun ezin benetan;zerbait prestauta ekarriko dutnik datorren sanjoanetan.

“Ni ere bertsolari” ekimena(Amoroto, 2005-05)

Iturria: XDZ

198

ASTEASU (2005-06-28)

Bertsolariak: A. Mendiluze, A.M. Peñagarikano,A. Arzallus, Loidisaletxe, S. Lizaso eta A. Egaña.

Gai-emailea: Jon Zaldua.

San Pedro festen harira urtero antolatzen den bertso jaialdia.Aurreko urteetan ez bezala jaialdia pilotalekuan izan zen.Bertsotarako baldintzak egokiagoak izanik, bertsolariak ere erosoagoaritu ziren.

S. Lizaso-A. Mendiluze

Gaia: Duela bi aste Madrilen izan zinen Sebastian gay-en artekoezkontzaren aurkako manifestazioan. Aitor semeak bera erehomosexuala dela esan dizu eta noizbait familia bat osatunahiko lukeela.


A. Mendiluze: Lehengoan izan zinen Madrilenbotereari boterezerbait eskatuz kalean zeharaita egizu mesede!Batzuri ukatu nahi diezuelaguna egitea berebaina ukatuko al zeniokezeure semeari ere?

199

S. Lizaso: Gazte garaian bide bakarraikasi gendun eleizan;hari jarraituz lehengo bateanMadridaino joan nintzanustekabeko sorpresak ereizaten dira bizitzan:zure aukera onartzen det niknahiz ta gogoko ez izan.

A. Mendiluze: Zure gogoko ez dela izangosemeak ondo badakieta halere ez ukatzeaomen dezu erabakibaina beidatu behar al didazubegiratu txarrez beti?Ta orain ez zazu egin gaztetanikasiaren aitzaki.

S. Lizaso: Ikasiaren aitzaki horinik ez dut erabili nahi;aita naiz eta izango ahal naizbidea egiteko gai!Zeure bizitza zeurea da taaukera ein zazu lasai;nik hitz egiten badakit bainagauzak gordetzen ere bai.

A. Mendiluze: Ba nik nahi nuke behin behar etadena garbi esateazeure barrua ez egotekoesan gabeaz beteata tentatzeko eskatzen dizutai nere aita maiteainoiz ezkondu ahal banintekeaita jauna izatea.

200

S. Lizaso: Hori posible izan leikenikorain ezin dut sinetsibaina denborak emango ahal ditbehar hainbat pazientzi!Hainbeste amets egin nituenorain kolpetikan etsi;armariotik atera zerapozaren ateak itxi.

A. Mendiluze: Ai aita, aita, hola al gaude?Ideia arrotzak tira!Gustora egon behar zenukezuk semeari begira;lotsarik gabe bere gogoaadierazten ari da;zure poza ta zure ateakzure arazoa dira.

S. Lizaso: Arrazoi dezu ika-mikakahastea besteik ez falta:zer arraiotan atera hemenbuila edo zalaparta!Beste mutil bat maite dezulaohitura zaharrak lagatazeuk nahi dezuna egin ezazubizitza zeurea da-ta.

S. Lizaso-A.M. Peñagarikano

Gaia: Zu, Sebastian, Asteasun jaio zinen baina kanpoan bizi zara. Zu,Peña, kanpoan jaio arren, Asteasun bizi zara. Nor daasteasuarrago?


201

A.M. Peñagarikano: Oain hemen bizitzen naizhain itxura lasaizhona etorri nintzan eta oso garaiz;“Asteasurra ez haiz hi”nahiz eta entzun maizhemen bizi naiz etaasteasuarra naiz. (bis)

S. Lizaso: Zergatik hasi hemengu biok auzian?Ikusi behar gauzaknola pasa zian:zu hemen kanpotarradenbora luzianta ni bertakoa naiznatorren guzian. (bis)

A.M. Peñagarikano: Pentsa asteasuarrasentitzen naizelaeta hori aurreraemango detela;botoa hemen eman detbeste askok bezelata ez Argentinatikgallegok bezela. (bis)

S. Lizaso: Botoa emate hutsaaizu ez da bastaeta erronkarekinez nazazu nazka!Hemen egiten dezuzuk lo eta bazkazuk ohea daukazunik berriz sehaska. (bis)

202

A.M. Peñagarikano: Guretzat Asteasuleku ederra dabizitzeko ez daukathorrenbeste traba;orain neretzat diratxalo zaparradaAnjel Alkain bera ereasteasuarra da. (bis)

S. Lizaso: Gauza ez zazu esanaurrekoz atzera:kanpotikan etorrihonuntz bizitzera;ausartu zera Alkainlaguntzat hartzera...zu ere Anjel bainaaingeru ez zera! (bis)

A.M. Peñagarikano: Nere kontra ez zazuhemen esan hitzik;nere kontra ez zazuorain egin deusik;kanpoan bizi zeraeta oso pozikez zera asteasuarratolosarra baizik. (bis)

S. Lizaso: Gure diferentziakhain daude nabarmen:zu gallegoa zinanhonera baino lehen;ni berriz etortzen naizahal dudanik gehienlo Tolosan eiten dutbaina bizi hemen. (bis)

A.M. Peñagarikano: Honera astean behinegiten du jirani egunero hemenbira eta bira;zure semeak betikanpora begiranere seme-alabakbertakoak dira. (bis)

203

LASARTE-ORIA (2005-06-29)

Bertsolariak: A. Egaña, J.M. Irazu, M. Lujanbio,I. Elortza, P. Etxeberria eta A. Otamendi.

Gai-emailea: Pablo Suberbiola.

Sanpedro egunean izaten da urtero bertso jaialdia. ManuelLekuona kultur etxean izan zen, gaueko hamar eta erdietan hasita.Urtero herriko bi bertsolari tartekatzen dituzte, eta gai-jartzailea erebertakoa izaten da.

P. Etxeberria-J.M. Irazu

Gaia: Zu, Patxi, lorazaina zara Lasarteko Udaletxean. Festak bukatuberri dira, eta jardinak txukuntzen ari zarela, Irazu ikusi duzubertan lo, oraindik blusa soinean.

Neurria: zortziko haundiaDoinua: Bertso polit bat kantatuko det I

P. Etxeberria: Beti bezela lanean hasigaldu ez dadin konpasaeta gainera erantzutekobeti izaten du presabaina gaur ere eragozpenakhau da mundu aldrebesa!San Pedro jaiak pasa dira baibaina honi ez zaio pasa.

¯

204

J.M. Irazu: Zuk jakin zazu San Pedro jaiakbehin ditugula urteaneta etxera bueltatzea ahaztubehin tabernara jutean;etzanda hemen ez nago ederkibarrenak ardo beteankanporako ez det balio etasartu nazazu lurpean.

P. Etxeberria: Lehenago ere makina bat lanhorrela badet eginaeta astea gaur ere hasi detlehen askotako berdina.Nahiago nuke lore artetikorain altxatu bazina!Txukuna jarri didazu behintzathemengo gure jardina!

J.M. Irazu: Aizazu Patxi lehenago ereez zegon oso politaaspaldi samar paraje hontatikzu ez zera ibili-ta;larri nagonez etzanda jarrita zutik ezin jarrita...ia pixka bat hobetzen naizenpuntak moztuta utzita!

P. Etxeberria: Alkarren ondon jarrita dauzkaburua ta ipurdiahor zihoala zilipurdikanunbait hala eroria.Neri ere gustau izan zait aizuardoa ta edaria;hasten danean jakin behar danola kargatu gurdia.

205

J.M. Irazu: Bai etxetikan atera nintzankarga haunditxuan bila;denborarekin konturatu naizdedala gorputz debila.Goraize eta mangerarekingaur jardinero mutilahortikan urik ez bedi ateraardoa izan dedila!

A. Egaña-I. Elortza

Gaia: Zu, Andoni, Baltasar Garzon zara. Ez zabiltza oso ondo zuretesiak aurrera egin ez duelako. Burua gaizki dabilkizu, tristezaude, ez duzu lorik egiten. Tratamentu bat behar duzula usteduzu, eta Igor psikologo euskaldunarengana joan zara.


A. Egaña: Aspalditxoan amets gaiztotannere bekokia blaitu;zoritxarrean momentu onikinun ezin det usaitu;pentsatzen nuen “Andrea ta nisexuak batuko gaitu”ta andreak “Segi” esanez geroia ezin det jarraitu.

I. Elortza: Ta garai baten izan al zinensexu kontuetan maisu?Hitz okerren bat esanez gerodeskalabruen abisu“Segi” ta “Jarrai” entzun ezkerogaizki omen zabiltza zutxoritxoari “Haika” esan talurrera jausiko zaizu.

¯

206

A. Egaña: Garai batean munduko jabeizan nintzan baldinbaite;orain haizeak aldatu diraeta inork ez nau maite;leheno lagunak millioika nitunorain ia ez det bat’eeta dauzkadan lagun apurrekhika egiten didate.

I. Elortza: Lagunek hika egiten duteta zuk orduan algara;gauetan berriz beldurrak zaudezu joateko lotara.Terapia lez proposamen bategin behar dizut hara:zer ba ez zoaz lo egiteraaislamentu zeldetara?

A. Egaña: Horretaraxe etorri naiz niazkenean lortu tira;sospetxosoen itxura daukajarri ezkero begira:anarko beltza oinetakotanpasatzen zaio gorrira...Euskal Herriko psikologoaksarearen parte dira.

I. Elortza: Nire itxurak goitik beherainohemen aztertu dituzueta pentsatu aker beltzarieman diodala muxu;teori baten hasi zinen tagero hainbeste abusu;dena deabrua ikusi ezkerobarruan izango duzu.

207

USURBIL (2005-07-02)

Bertsolariak: A. Arzallus, M. Lujanbio, S. Colina, X. Sukia eta A. Egaña.

Gai-emailea: Joxe Mari Izeta.

Santa Isabeletan urtero antolatzen duten jaialdia. Herriko pilota-lekuan izan zen, gaueko hamar eta erdietan, hirurehun entzuletik gorabertan zirela. Bat-bateko saioa hasi aurretik 29. Santa Isabel bertso-paper lehiaketaren sariak banatu zituzten.

M. Lujanbio-A. Egaña

Gaia: Zuek herri bateko festa batean ezagutu duzue elkar. Maialenenetxean pasatu duzue gaua. Goizean, Maialen, esnatu zara, bainatriste; Andoni ez dago ondoan; joan egin da. Ohartxo bat utzidu: “Nahi duzunerako”, eta ondoan bere telefono zenbakia.Dudan egon ondoren, deitzea erabaki duzu.

Neurria: hamarreko txikiaDoinua: Antton eta Maria

¯

208

M. Lujanbio: Usurbilgo festetanjuerga hain lizunikurtek izango ziranegite’ ez nunikbaina gaur gauekoakizan du oihartzunik;atzo hainbeste muxuematen jardunikgaurko gosaia ereemango nizun nik! (bis)

A. Egaña: Gaurko gosaia nuenhiru kafe bero;hala erabaki detnotatxoa bego:“Numeroa: zazpi, bostsei, sei, bi, lau, zerota nahi dezunerako”erantsi det gero;hain azkar behartzerikez nuen espero! (bis)

M. Lujanbio: Zure harrokerianun dezu utzia?Eta atzo gaueanzeneukan antsia?Hola ihes egiteaa ze elegantzia!Atzo ze esan zendunez daukat ahantzia!Tokitan geratu dazure pazientzia! (bis)

A. Egaña: Esan nizun osatzennintzela txakurrezta pazientziarenabota nuen errez;txori hutsa nintzelabazenekin aurrezta beste esaeraulertu aldrebes:egiten ikasi detbaina egoten ez. (bis)

209

M. Lujanbio: Egiten dakizulaa ze panorama!Zure ezin egonakhartuko du fama;garesti aterako zaitbart gaueko lana;lehendabizi erdizkautzi ninduanaeta gero fakturatelefonoana. (bis)

A. Egaña: Atzo gauean biokgeunden hain indartsu;ai ene zenbat kontueta zenbat muxu!Zu trebe arituata ni ez hain maisu.Faktura ta erdizkahor ari zera zu;bueno baina zertakohots egin didazu? (bis)

M. Lujanbio: Goizean esnatu taalde egin karreran;honen kontzientziaez zegon primeran.Galdetzen dit zertakodeitu ote dedan!Zure kaltzontziluakhementxe aukeran;faborez beira zazuzerekin joan zeran! (bis)

A. Egaña: Oraintxe erori naizkolpetik argira;gure neska matrakasalatzen ari da.Atzo ligatu nindunta etxera di-da!Kaltzontzilo beltz batzuknik badauzkat, tira;ta zuk jakingo dezu...nereak ez dira. (bis)

210

LARRAUL (2005-08-07)

Bertsolariak: S. Colina, A. Mendiluze,J. Agirre eta J. Maia.


Plazan izan zen, arratsaldeko zazpi eta erdietan hasita. Bero han-dia eta eguzki galgatan oholtza. Denera, berrehun eta berrogeitahamar entzule inguru.

J. Maia-J. Agirre

Gaia: Hiritik ihesi, Larraulgo etxe adosatu horietako bat erosi zuenJonek. Etxe aurrean baratzea jartzen ari da. Zuk, Joxe, zurebaserritik ikusten duzu zertan ari den, eta gauza onik egingo ezduela eta, laguntzera joan zatzaizkio.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Zeru altuan zegoen Jaunak

J. Agirre: Nere ustetan aukera dezuhain bide okerrekua.Sinistu zazu zuri begiraegon dala hurrekua;kalekumea baserrirakoguztia beharrekuazu atxurrean ez zera jartzenitxura ederrekua!

211

J. Maia: Egia da bai ni ez naizelabaserritar peto-peto;orain zu hemen zaudenez geromoldatuko naiz hobeto.Terreno hontan galderatxo batbadet zuri esateko:ze hazi mota sartu behar daentsaladak irtetzeko?

J. Agirre: Beharbada hemen aldatu leikezeuk nahi dezun klasekuazerbait gertatu baleike erebesterikan ezekua;tomateantzat ere hau ez damalkarra eta sekuabaina hala ere ez da egingozu hainbeste luzekua.

J. Maia: Nahiko luzea naizenez gerohala dut erabakia:badaukadala arbol batzueklandatzeko aitzakiabaina ez dakit nundikan hasinon dago nere tokia?Jakin nahi nuke zer arboletikirtetzen dan odolkia.

J. Agirre: Odolkitako arbolarikannik sekula ez dut entzun;pentsatzen nuen kaletar honekzer molde edukiko zun.Zeuk ez dakizu ikusi etazer pena ematen didazun!Inork laguntzen ez ba’izu iagoseak hil behar dezun!

212

J. Maia: Goseak hiltzen hasi behar badetalda dezadan pausua;inolaz ere ez da argitzenbaratz hontako kasua.Hortxe patata pixkat sartu detta onduan txorixua...bi egunetan ia irtetzen danplater bat goxo-goxua.

J. Agirre: Beraz txorixua izan al leikehor lurpetikan ertena?Pentsamentu hoiek ditun gizonakneri ematen dit pena.Esango dizut nere ustetanegin behar zendukeena:golperik iten ez baldin ba’zuirabaziko’zu gehiena.

J. Maia: Aholku ona eman didazujarraituko det jokoabaserritarren jakinduriaez baita nolanahikoata gonbidatu egin nahi zaitutez zera nola-halakoa:oilaskotxo bat daukat gordeaatzo erositakoa.

J. Agirre-S. Colina

Gaia: Jarri elkarri puntuak.


J. Agirre: Zer itxura daukazunhanka susterretan!

213

S. Colina: Horrela ibiltzen naizeuskal herrietan;nahiz eta galtza motxakdaduzkadan bertanneriak ez zaizkit ezeten belaunetan.

J. Agirre: Uste det dauzkazulagora ta meheago;

S. Colina: zu ere hala zabiltzoso garbi dago;neri begira egonal zara luzaro?Eta horrexegatikbeldurtuta nago.

J. Agirre: Politaguak badaudehemen tapatuta!

S. Colina: Hori horrela denikzertarako uka?Ez ote gaude hobedena azalduta?Gorputzak eguzkiahartu behar du-ta.

J. Agirre: Bakoitzak jakin behar duhor zer erakutsi;

S. Colina: zuk behintzat zeurearinahi diozu eutsi;horregatik ez nauzugaur pakean utzizure ustez baitaukatedertasun gutxi.

214

S. Colina: Ta zu etorri zeradena tapatutata;

J. Agirre: inor ez aspertzearrennei begiratutaaldrebesa nagolanago enteratutatapatzea horreatikdet aukeratuta.

S. Colina: Mingaina ez daukazutapatu beharrik!

J. Agirre: Mingainean ere ez duthalako indarrikbaina daukatan pixkathor daukat bakarriketa gaztea nerinei ez jo adarrik!

S. Colina: Morroi joan nahi nukezure baserrira

J. Agirre: orduantxe mejorauko’agure etxeko jira!Ni lanean eta haualbotik begira;holako hanka meheakhortarako dira.

S. Colina: Zu’re hankaz ez zaudeoso osatuta

J. Agirre: nere hankak baitaudemodan pasatuta;nahikoa gogortutanahiko okertuta...adinak hemen edozeinizorratzen du-ta.

215

S. Colina: Eseri aurretikannahi dezuna esan!

J. Agirre: Sasoia daukazu tazabiltza lainezanahal dedana egitekoez nago perezanbaina zaharrai lagunduaskozaz hobe zan.

S. Colina-A. Mendiluze

Gaia: Aurten Txapelketa Nagusia jokatuko da. Aurten itxurarigarrantzi handia emango dio antolakuntza taldeak. Bertsolariekezingo dute nahi bezala joan saioetara. Bertsolariek orrazkeraeta janzkera zaindu egin beharko dute. Horrek eztabaida sortudu bertsolarien artean.


A. Mendiluze: Txapelketa nahi dutedetaileetan doitu;antza zabarkerianezin da jarraitujende pilak ikusiegin behar baitu;nikiaz hasten zenatrajean amaituta gero esango dute“hitzak egin gaitu”. (bis)

216

S. Colina: Aurten aldaketekinomen datoz fuertejazkeraz ez baitugubehar aina bertuteta zertaz ari direnbadakizu zuk’e;trajera heldu garaAitor urtez urte...laister zer bota ereesango digute! (bis)

A. Mendiluze: Orduan daude bertanni noiz helduko zai;nigatik baldin badadabiltzala lasaibaina ez dira izangoni aldatzeko gaiez det hura jantzikoez baldin badet nahini naizena naiz etajazkeran ere bai! (bis)

S. Colina: Ta aldatzeko asmorikez daukazu bela!Jakin koherenteaizan behar delanahiz igo behar dugunjazkera nibelaprintzipean bodarajoateko bezelagero irabazleantzatbetiko txapela. (bis)

A. Mendiluze: Hemen ere kontuaez al da gailendu?Itxura ona beharomen da mantendu;orain artean zenagogoen ukenduilusioa piztueta loa kenduorain zenbait gauzatannazka ematen du. (bis)

217

S. Colina: Txapelketa nola deneskaparateatokatzen omen zaiguitxura ematea;ni errendituko naizjantzi ta pakea!Eta zuretzat horinola dan kalteaonena duzu Aitorbat’e ez joatea. (bis)

A. Mendiluze: Zergatia ez dakithala nahi zenukebaina nahi duten denekegon beharko dute;ni ez naiz makurtukolau txaloren trukeeta jantzi honekinhartzen ez banauteSarasuakeri bategingo det neuk’e. (bis)

S. Colina: Barkatu Aitor bainaez dakit zergatikoraingoan ez dezuzuk arrazoi faltikbaina esan dezunazertan den ez dakit:ez dakit mahonezkogaltza hoiengatikedota kartzelakotongo harengatik. (bis)

A. Mendiluze: Bat ta bestearekinElkartea kexueta zergatikan dendudatan zaude zu;guztia kontatzerikez nuke nahi aizu.Beraz abendurarteitxoin dezakezu;zoaz finalera taikusiko dezu. (bis)

218

S. Colina: Nahiz eta bakar batekduen irabaztenzazpi dabiltza bueltanbazter oro nahasten;bertara iristeaduzu aurrikusten;horrexegatik zabiltzilusioa piztenbaina hara’re ez diraguztiak iristen. (bis)

Andra Mari Zuriaren jaiak(Gasteiz, 2005-08-05)

Iturria: XDZ

219

GOIZUETA (2005-08-16)

Bertsolariak: J.M. Irazu, M. Lujanbio, A. Arzallus eta A.M. Peñagarikano.

Gai-emailea: Joxe Manuel Oiartzabal.

Plazan izan zen, arratsaldeko zazpi eta erdietan. KulturaBatzordeak herriko jaien karietara antolatutako jaialdia izan zen. Saiomotza, baina bizia eskaini zuten.

Gaia: Azkenaldian, Nafarroako zenbait herritan gorabehera handiaksortu dira ikurrina dela eta. Herri batzuetako udaletan jardaiteke, beste batzuetan ez. Zuek zer iritzi duzue?

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Aita izena kanta beharrak

A.M. Peñagarikano: Aspaldi hontan gertatzen denahau da hau negargurea!Ikurrina da asko kostatahazitako landarea;nola demontre onartuko daaurka dagoen legea?Gizabidea baldin badugubeti bakoitzai bereaguk ez baitegu hura gorrotoguk maite degu gurea. (bis)

¯

220

M. Lujanbio: Ikurrina da azala bainazerbait badauka atzea:Euskal Herrian nortasuna taberrien euskalduntzea;barka akaso diskurtso ofizialbetikotik aldentzeabaina aukeran jarriko balitzbat edo beste kentzeafirmauko nuke sinbolorik ezta edukia mantentzea. (bis)

A. Arzallus: Ikurrina da bateko etabandera degu bestea;garai batean derrigorreansartu zen trapu tristea.Ez al da pena udaletxeakhortaraino biluztea?Ez det eskatzen nahi ez duenakgurea erakusteabaina legeak beharko lukejarri nahi dunai uztea. (bis)

J.M. Irazu: Euskal Herriak berez Nafarrunizan omen zun sorrerata orain batzuk ausartu diraelkarren kontra jartzera;kostata baina zuek ikurrinaudaletxetik ateranahiz elkartera begiratutaeman lezakeen besteraikurrina ta umore onabeti ez dihoaz batera. (bis)

221

A.M. Peñagarikano

Gaia: Anjel Mari mutilzahartzeko atarian ezkondu zen. Nik badutgaldera bat: noiz bizi haiz hobeto: ezkondu aurretik edoezkondu ondoren?


Erantzuna emango detgoxo poliki-poliki.Mutilzaharraren famalehenago banuen betieta “ez naiz ezkonduko!”esaten nuen setati;bai baina nere bihotzagero egin zen bi zati:oiartzuar bat ezagutueta odolak diraki;seme bat ekarri gendunaingerutxo bat izaki;hura zein maitatzen dudanni beste inork ez daki;lehenago ondo bizi nintzenorain aunitzez hobeki.

Kostata baina loratanjarri genuen baratzainoiz ez genuen galduarrasto ta zarramaltza.Mutilzaharraren kabitikaspaldian nintzan altxata orain bizimoduagozoa ta aberatsa;neure etxekoarekinnik badaukat konfiantzaezkondu edo ez ezkondugarai batean zalantza;oaindik soltero daudenakizan behar du esperantzata gainera nere umeakbadauka aitaren antza.

222

IZURTZA (2005-09-04)

Bertsolariak: X. Paya, E. Eizagirre, O. Perea, I. Ibarra eta On. Enbeita.

Gai-emailea: Asier Ibaibarriaga.

Jaiak zirela-eta antolatutako jaialdia. Eguerdiko hamabietan izanzen, Santa Ageda elizan. Berrogeita hamarren bat entzule.

O. Perea-E. Eizagirre

Gaia: Duela bi aste,Oihane, ama egin zara; baina Estitxuk erehorretan zer edo zer badaki, izeko egin baitzen duela gutxi.Horrek zuen bizimoduan zer eragin eduki du?

Neurria: zortziko handiaDoinua: Haurtxo txikia negarrez dago I

O. Perea: Ene ze polita den guztiaamets egin dut oparo!Orain ama naiz ta horrek baduberekin hamaika trago!Azaldu beharko litzatekeinstrukzioekin klaroezin dugula lorikan eginhiru ordu baino gehiago.

223

E. Eizagirre: Hiru ordu baino gehiago haribegira ta hari muxu...Kontraesan bat ikus nezakeama zure aurrean aizu:jende aurrera bertso kantariberehala hasi zera zuta umeari bakardadeankantatzen al dizkiozu?

O. Perea: Zesarea batekin zidatenhogeita bian atera;gau hortan bertan negar zotinkahasi zitzaidan kolpera;haur kantaren bat bilatzen nuen“bertsotan bai ba ote da?”;ba asko kantatu nizkion baidoinu honetan gainera.

E. Eizagirre: Kendu zizuten zilbor-hestealehen lotura akabo!Bertsolaria umearekinharremanetan baitagobeste galdera ta intuzio batkomentatu nahian nago:zeharo hustuta sentitzen zarenedota emankorrago.

O. Perea: Ba tripa erortzeko zorianhankak dardarka ta grabebaina sendatzen ari gara gupoliki eta suabe.Zuretzako galdera bat badutizeba orain hala’re:izebak gauza onak dituztebaina gauza txarrik gabe?

224

E. Eizagirre: Ez nun sekula nik neuk esangozuk orain baino hobeto!Beti badaukat goxokiren batilobari ematekota petraltzean agintzen diotamarengana joateko.Gogo guztiak kenduak dizkitni neu ama izateko.

Lugaritz kultur etxean bertso saioa(Donostia, 2005-11-25)

Argazkilaria: I.Lazkano

225

ALKIZA (2005-09-08)

Bertsolariak: S. Lizaso, J.M. Irazu, A. Mendiluze,M. Lujanbio, S. Colina eta A. Egaña.


Herriko jaietan urtero antolatzen duten jaialdia. Gaueko hamai-ketan izan zen, pilotalekuan.

S. Lizaso-S. Colina

Gaia: Zuek biok aita-semeak zarete, Sebastian aita eta Sustraihamasei urteko semea. Sustrai New Orleansen zegoen, Katrinaitsasikara iritsi zenean. Astebetean aitak ez du semearenberririk izan. Gaur deitu dizu telefonoz.


S. Colina: Hara ta hona ibilia naizbertan geratzeko ordezsentimentuak ta ikusiakneure baitarako gordez.Orain artean ez dizut deitubarka zaidazu faborezneronek ere ez bainekienbizirik nengon edo ez.

¯

226

S. Lizaso: Betiko grinak izan dituzuseme, bidaiatzekoakta albisteak entzun ondorenlarri geunden etxekoak;telefonoan deiak genitunamets baten antzekoakta zure deiak legortu dizkitastebeteko malkoak.

S. Colina: Barkatu zazu aita maiteaeragin dizudan pena;zure barruan borborka dabilmaitetasun sentipena.Albiste ezak eragin arrenmalko putzu nabarmenaalbisterik ez jasotzea dasarri albiste onena.

S. Lizaso: Barkatu baina ez nago adosseme zure esanean;hainbat albiste telebistatikjaso degu zuzenean;pentsatzen gendun zu han zinelahil kopuru barreneanbeti txarrena pentsatzen baitaalbisterik ez danean.

S. Colina: Egia esan ez nun esperogure aitaren marmarra;beti izan da builosoa taahotsen duna indarra.Jaioberria nauzun honetanez ote da zoritxarraheriotzetik ihes egin taerrita entzun beharra?

227

S. Lizaso: Ez zan errita bainan kritikaez ote gendun normala?Gure etxean hurbil baitzegonheriotzaren itzala.Agur seme ta orain amakinjar zaitut nik berehala;hitz egiozu sinetsi dezanoraindik bizi zerala.

A.M. Peñagarikano-S. Colina

Gaia: Azken datuen arabera, Espainiako Estatuan hiru etxetatik bitanloreak ihartu egin omen dira. Zuek, ama-semeak zarete, Peñaama eta Sustrai semea. Amak, oporretara joan zenean, semearienkargu bakarra eman zion: loreak ondo zaintzeko; gaur etorrizara oporretatik.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Adixkiadia Andoaindikan I

A.M. Peñagarikano: Oporraldi bat nik igaro detta ez da izan hain luzeeta loreak ederrak neuzkanhaundi bikain eta heze;konturatu naiz nere semeakez duela egin eze;ximel-ximelak dauzkat loreakbera dagon bezelaxe.

S. Colina: Etorri eta begiratu dubalkoian dagon saskira;errita eta bronka emanazoihukatu dit “Aski da!”.Hiru krabelin ta bi larrosaximeldu dira guztira;loreak ximel-ximelak daudeSustrai ederki bizi da.

228

A.M. Peñagarikano: Gaur egunean ez da errezaseme-alabei agintzen!Esku onetan zeudela uste taoporretara joan nintzen;ikusi ditut nolatan daudenez zait batere gustatzen.Andragaiak’e alde egingo dikez baldin badek bustitzen!

S. Colina: Barkatu baina ama zein zerasemeari agintzeko?Nahikoa bainaiz koltxoia etakontzientzia astintzeko.Nahiz ta loreak ximeldu direniazko udako antzekooraindik ere kapaza nauzumaite dedana zaintzeko.

A.M. Peñagarikano: Oain aitzekiak jartzen dituzugezurrak ez du balio!Nik hemen neuzkan zazpi larrosabi klabel, lau geranio;orain ximelak ta igartutazenbat letxe ta jenio!Nahiago nuen alde eindakoankaskarren eman banio!

S. Colina: Ama hasi behar al dezu orainzure semea astintzen?Nik onartzen dut: opor garaianparrandan ibili nintzen;orain loreak zergatik botaez al dira hor gelditzen?Zu aspaldian ihartu zineneta ez zaitugu hiltzen.

229

BERMEO (2005-09-13)

Bertsolariak: E. Arozena, U. Iturriaga, J. Maia,A. Arzallus, A. Egaña eta I. Muniategi.

Gai-emailea: Bernardo Mandaluniz.

Euskeraz Berbetan taldeak herriko jaietan urtero eratzen duenjaialdia, aurten hogeita hamaikagarrena. Artza pilotalekuan izan zen,eta gaueko hamarrak ondo jota hasi zen. Urtero bezala, entzule askoelkartu zen saioa entzutera. Hasieran, Aitor Beitia, EstibalitzErkoreka eta Nagore Beitia bertsolari gazteek agur bana kantatuzuten.

U. Iturriaga

Gaia: Duela hilabete-edo bete ziren ehun urte Lauaxeta jaio zela.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Ez nau izutzen negu hurbilak III

Ehun urte dira hor zabizelahemen ezin zan bizi-tazure kondena zure zuloabihurtu jatzun Gernika.“Goiz eder hontan hil behar nabe”itxi zendun idatzitata gaba zenbat luzatu jatzungerokoak ikusita.

¯

230

Borrokatzea ta bizitzeagura zenduna Euskadin;kazetari lez prestua etaolerkari lez berba arin.Konbentu baten erail zintuenta zure bihotzak ze min!:hainbeste maite zendun Jainkoakez eban eze be egin.

Ta orain dator dana omenaldidana lora, dana ospe...Zu segurasko zabiz ondinoLorcagaz zitaren eske.Baina hemen dana haunditzen dabehiltzen bada norbait gazte;zure antiojuak oroitzen dirapoemak ez horrenbeste.

A. Arzallus

Gaia: Hitza egunkaria Gabon aurretik Bermeo eta Gernika inguruanzabaltzekoa da.

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Gogoan daukat ez du aspaldi

Azti ibili! Hitza badatorhori omen da egiata Bermeoko berri idaztekoprest dago kazetaria.Eguneroko prentsak honeraazaldu du aurpegiabaina bakarrik ibiltzeko daHitza gauz txikiegia;zuek erantsi lehenik eskuaeta ondoren begia. (bis)

231

Udaletxean multa jartzeabihurtu omen da lege;eraikin zahar bat egin dutelakai ertzean xehe-xehe;Urdaibai ongi ibili delaguztiontzako mesede.Notizia euskaraz irakurtzeazein ederra alafede!Eta tarteka eman ditzalanotizi on batzuk ere! (bis)

Tolosaldean bakar-bakarrikhasi omen zen bere kasa;gero Oarson, Lea-Artibainegin omen du solasa;ta orain berriz Bermeo aldeanhartu behar du arnasa.Baina norbere mende izateahitza ez al da eskasa?Har ezazue zuekin etabeste herrietara pasa! (bis)

Bertso Eskolen Topaketa(Astiz, 2005-09-24)

Iturria: XDZ

232

OÑATI (2005-09-23)

Bertsolariak: A. Mendiluze, S. Colina, S. Lizaso,J. Agirre, M. Lujanbio eta A. Egaña.


Udaleko Kultura Batzordeak San Migel jaietan urtero antolatzenduen jaialdia. Gaueko hamar eta erdietan izan zen, Zubikoa pilotale-kuan.

A. Egaña-A. Mendiluze

Gaia: Zuek biok istripu batean gertuko lagun bat galdu zenuten bigazte zarete. Denbora aurrera doan arren, Andoni oraindik lurjota dago; Aitor, berriz, aspaldiko partez itxaropentsu dago.


A. Egaña: Nik ondo dakit gure lagunabiok degu bihotzeanbaina suerteak eraman zigunhorren modu narratsean;sei hilabete eta oraindikbolanteari heltzeanIker gaixoa hor azaltzen zaiterrebuelta bakoitzean.

¯

233

A. Mendiluze: Neronek ere hamaika malkoIkerrengatikan tirabaina gainditzen hasita nagomina pasatzen ari da.Errebueltatan bere irudiakerrepikatzen al dira?Orduan hartu behar dituzuerrepidera begira.

A. Egaña: Laguna daukat gogo-gogoannahiz ta ahazten ahalegindu;oroitzapena memoriarentxoko batek ziprixtindu;sarri buruak “ahaztu ezazuahaztu ezazu!” agindubaina bihotza bihotza da-tabihotzak hori ezin du.

A. Mendiluze: Ustekabean igual bihotzabigunegia daukazueta denbora igaro arren sufritzen ari zera zu.Bihotzak ezin duela ahaztunormala da baina aizu:ahaztu ez luke egin behar bainaonartzen ikasi zazu.

A. Egaña: Psikologo bat bisitatu detegin ditut mila zurrut!Hala’re ezin ibili normalezin ibili buru xut.“Bihotza dezu bigunegia”zerorri aditu dizut;bigunarekin jaio nintzan tabigunarekin hil nahi dut.

234

A. Mendiluze: Biguna bigun izan litekebaina negarra zergatik?Falta nik aina somatzen dezuAndoni hori badakitbaina guk egin behar degunada mugitzean bertatikbide berean ez joateaIkerren bide beretik.

A. Egaña: Oroitzapena maiz egiten zaitnere buruaren jabe;onartzen dizut irudi hoiekdatozkit nik neuk nahi gabe.Ez ahaztutzea izanagatik tragedi handien pareokerragoa izan litekeerrezegi ahaztea’re.

A. Mendiluze: Nik ez det ahaztu baina ez det nahioroitzapenei lotzea;aurrera segi beharra dagoalperrik da geratzea.Lehen esan dizut falta zaizulagertatua aitortzea;baina zu lasai ikasi artenik hartuko det kotxea.

M. Lujanbio

Gaia: Top model oso ezagun bat zara, pasarelaz pasarela eta iragarkiziragarki zabiltzan top modela. Egiten ari zinen azken iragarkitikbota egin zaituzte, kokaina hartzen harrapatu zaituztelako.

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Amodioa gauza tristea

¯

235

Top model deitzen didate orainpasarelako topea;nere katxea garesti dagopauso bat ez da merkeata nere bizi izkutuanamarketin hutsa ote’a?Modelo fin bat mehea nahi zuteneta ez gantzaz betea;marra fin bidez lortu nuen nikmarra fin bat izatea.

Eta honekin hustu nahi omennere sekretuen kutxa;nahi ote naute mixeriaradesprestigiora bultza?Pasarelako pauso bakoitzakematen dien dirutza!Berak eta ni zer gera bada?Diferentzia da hutsa:beren bizio dirua dutenere bizioa hautsa.

Eta ez pentsa kokainakinni nabilenik pozikan!Ez pentsa hola lor litekeenikbestela ezin dan gauzikan!Ni mespretxutan ito nahi nautehala ere neretikan.Zulo honetatik aterako naizta esaten det egitanbaina ez eurek agindugatikbaizik ta neregatikan.

236

URNIETA (2005-09-30)

Bertsolariak: A. Agirre, J.M. Irazu, A. Arzallus eta A.M. Peñagarikano.


Herriko festen barruan urtero antolatzen den bertso jaialdia.Bertso-saio honen antolatzaile eta gai-jartzaile lanetan aritu zen JoxeMari Aranalde zendu berria zen, eta hasierako agurretan hura izanzuten aipagai. Sarobe arte-eszenikoen aretoan izan zen, gauekohamar eta erdietan.

A.M. Peñagarikano-A. Agirre

Gaia: Zuek biok asko kostata baina guraso izan zarete. Seme txikiahaurtzaindegira eraman edo ez erabakia hartu behar duzue.Zuk, Amaia, umea haurtzaindegira eraman nahi duzu. Zuk,Peña, etxean hazi nahi duzu.

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Lagundurikan danoi I

A. Agirre: Nik haurtzaindegiarihainbeste miresmenhaurrak zaintzeko badubehar hainbat kemen;bertako zaintzaileekdohaiak eta sennahiko dituzte etabertara goazenzure mania denakkutsatu baino lehen.

¯

237

A.M. Peñagarikano: Ez naiz maniatikota horren inozo;oain zer egin behar danhori da arazo.Haurtzaindegi kontuaihobe eman pasoeta nere etxeanhazi nahi det gozo;biak izan nahi ditutaita ta guraso.

A. Agirre: Haurtzaindegiai emannahi zenioke jaiustez ez duelakozuk hainbeste dohai.Bere atzetik nabilmaiz izerditan blai;nere gonapetikanaskatu nahi det ai!Bera lasaituko daeta ni ere bai.

A.M. Peñagarikano: Gure burua dagozalantzaz betea;bilatu zirrikitu,zabaldu atea.Esan dizut: nik nahi detguraso izatea;ez al da ba lastimaoain eramateahainbeste kostatakosemetxo maitea?

A. Agirre: Zertan botatzen dezuhorrenbeste mezu?Mundura ekartzekohamaika esfortzubaina hari begirajarri zera itsu;haur batek ze lan duenondo ez dakizu;lantokira zurekineraman ezazu!

238

A.M. Peñagarikano: Hau da hau komeriaezin erabakigaurko bizimoduatristea izaki;baina nola jokatuaita honek badaki:bihotza egingo zaitkolpetik bi zatiama deitzen badioama ez dan bati.

A. Agirre: Senarra ez zabiltzabide zuzenean;noski haziko degugure magaleanbaina besteen tarteanda zorionean;pozez itoko zeraazken-azkeneanzuregana korrikaetortzen danean.

A.M. Peñagarikano: Kezkati egotekobadet arrazoiahaurra haurtzaindegirahori da marroia!Ez dezagun puskatugure armazoia;titia ematekobadezu sasoiata nik emango diotgero biberoia.

239

J.M. Irazu-A. Arzallus

Gaia: Zuek biok bata bestearen paperean kantatuko duzue. Zuk, Irazu,Amets izango bazina bezala, eta alderantziz. Hiru egoerajarriko dizkizuet:

1-Bertsozale Elkarteak bertsolari bakoitzaren datu basea egin nahi du.Horretarako bertsolari bakoitzak bere curriculuma egin behardu. Zein da zuena?


A. Arzallus: Larraul aldean jaioa naiz niorain hogeita hamar urte;filosofia ikasi nuenhartu nuen nahiko arte;Gipuzkoako txapela ere ez nuen oso aparte;azkarrena nik kantatzen nuenAmets etorri zan arte. (bis)

J.M. Irazu: Hendaian jaio, aitarengandikdatorkit zaletasuna;kazetaria, mutil bizkorrabadaukat azkartasuna.Nik dakidala lau alditan naizNaparruko txapeldunata aurten Bilbon osatu nahi detegizko curriculuma. (bis)

240

2-Aurrerantzean lantokietan ezingo da ez erre, eta ezta alkoholik edanere. Bertsolariek ere ezingo duzue horrelakorik egin saioetan.Nola sentitzen da bakoitza?


A. Arzallus: Oraintxe dena izorratu daorain mekauen kalkutagure bertsoak gelditu diraberen zentzua galduta!Ezin alkoholik probatu erelegeak hala ditu ta;bertso saiota’ joan beharko daetxe aldean kargatuta. (bis)


J.M. Irazu: Legeak ote dakarbeste errezeta? (bis)Orain guztia garbibelaxe mezeta`;keak nazka ematen dithobe ez erreta;alkohola ez zait gustatzenez da berriketalehen ere kas de limonedaten det eta. (bis)

3-2030. urtean gaude. Gaurkoa egun handia da. Horrenbeste urtebertsotan pasatu eta gero, bi bertsolari handi hauei omenaldiaegingo zaie. Nola dago bakoitza?


241

A. Arzallus: Bi urte pasatu ditutmedikurikan mediku:esan dit “Ez bota bertsoez sermoi ta ez prediku”.Baina bertsoik bota gabeetxean nola gelditu?Kursaalera etortzekobehar nuen errenditu;Nola maite nauten hainbatnik ezin det entenditu;ez daukat hainbat ohoreez det hainbeste meritu.Tira, adio guztieientzule, honek maite zaituta nik egin gabekoak semeak egingo ditu.

J.M. Irazu: Ni oraindik sasoikoabarrua daukat gozoa;berrogeita hamar bat urtebizimodu erosoahiru txapel irabaziez al da kuriosoa?Bat Egañari kenduaharentzat zer frakasoa!Orain biok omendutaze esker ona jasoa!Laguna nola daukadaneria eta gaixoa;ai bai zu Irazu maiteze begiratu lausoa;Habanerak behar zuenzure azkenengo bertsoa.

242

BEASAIN (2005-10-28)

Bertsolariak: J.M. Irazu, U. Iturriaga, A. Arzallus, J. Maia, S. Colina,

E. Lekue eta E. Goikoetxea.

Gai-emailea: Iñaki Apalategi.

Usurbe antzokian izan zen, gaueko hamar eta erdietan. Entzuleugari eta giro atsegina bertsotarako. Bertso eskolak antolatu zuen,Udalaren laguntzarekin.

J. Maia-E. Goikoetxea

Gaia: Zuek biok itsasikara bat zetorrela-eta herritik alde egin beharizan zenuten. Itzuli zarete, eta dena txikituta dago. Ekaitz lurjota dago. Jonek, ordea, irribarre egiteko ez du arazorik.


J. Maia: Lehenago ere negar egin dutnik ez dakit zenbat aldiz.Gaur paisaiari begira nagoberdin bihotzez ta begiz;begira nago eta gainerabegiratzen diot irriz;ez nuen uste bueltatzerikangure herriraino berriz.

¯

243

E. Goikoetxea: Urakan batek beste urakan batekartzen du alafede!Euren etxetik ihesi doazhainbat gizon ta andere;ekaitzaldiak ipintzen gaituetsipenaren titere;ia arnasik ez zait geratzenbizitzen hasteko ere.

J. Maia: Har zazu arnas eta uxatuzure barrengo beldurra!Behin bakarrikan biziko gerata bizitza da laburra;aurrean degu itsasoa tahankapean berriz lurrata horixe da bizitza hontanbeharrezko den apurra.

E. Goikoetxea: Ama naturak azkenaldianhartuak gaitu bere gain;lur azalean zabaldu dituhainbat zauri eta orbain:lehenik Tsunami, ondoren RitaWilma omen dator orain;jaio gabeko hondamendiekizen bat dute beren zain.

J. Maia: Izen berriak helduko dirata zaharrak berriz ahaztutabaina halare ez ote zaudebarrua pixkat nahastuta?Ni pozik nago naturak berehautapena egin du taeta besteak eraman ditubiok hemen hautatuta.

244

E. Goikoetxea: Azkenaldian gertu daukaguheriotzaren itzala;alperrikoa degu sarritangizakion eginahalaeta zerutik datorren euritantak sentitu ahalairuditzen zait denborarekinmalko bihurtu gerala.

J. Maia: Tristea da bai zu entzuteata hari horri segitzea.Eskatzen dizut behin eta berrizhemen bertan isiltzea;kasikan ia hobe zenuenurakan hortan hiltzeata bizitzeko gogo gehiagozzegoen bat bizitzea.

E. Goikoetxea: Sendi guztia joan zait etaezin naiteke alaitu;hainbat herri ta hainbat herritargu urakanak garaitu.Nahiz ta bideak eraikitakobarne nahiari jarraitubeti ihesi gabiltza bainabeti harrapatzen gaitu.

J. Maia: Baina mesedez har zazu berrizbizi taupaden konpasaeta ez zaitez amets gaiztoenmugetatik hara pasa;badakit ondo jarraitzea ereez dela izango errazabaina hilgarria zen haize horibihur dezagun arnasa.

245

E. Goikoetxea: Kontrolagaitzak nola ditugunnaturaren ahalmenakbeti azpian egongo gerahala esaten dit senak;bi ezpainekin eginagatikahalegin nabarmenakmundu hontan beti berdinak dirabarre egiten dutenak.

Abbadia Jauregian bertso saioa(Hendaia, 2005-10-02)

Argazkilaria: O. Aranburu

246

UREPELE (2005-10-30)

Bertsolariak: A. Egaña, M. Lujanbio eta X. Amuriza.

Urepeleko pilotalekuan izan zen bazkaria. Bazkalondoan, hanzegoen oholtza batetik aritu ziren kantari. Ez zen saio luzea izan.Saioa hasi aurretik, Joxe Mari Aranalderen omenez bideo emanaldiaeskaini zuten.

X. Amuriza-A. Egaña-M. Lujanbio

Gaia: Gaurko festa duzue lehenengo gaia. Xalbador eta Aranaldegogoan.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Kantore berri xarman batzuek

X. Amuriza: Bi izen haundi ditugularikgaur parez pare jarririkhona ni hemen egun xume batpasatzera etorririk.Azkenik nekez pasatuko dutholako egun haundirikXalbador eta Aranaldekindeus ere ez baitzen ttipirik. (bis)

247

M. Lujanbio: Iraganetik egiten dutebi argazkiok diztiraeta lagunek gaur eguneraberrekartzea desira.Bostehun bat lagun hemen badaudeiraganari begira...bostehun bat lagun hemen bagaudeetorkizuna hori da. (bis)

A. Egaña: Beti bezela batu zaizkiguUrepel ta uda azken:kolore anitz errepidekoixkina denak babesten;saiatu gera aldez aurretikkolore hoiek ikustenbaina holako jendetzarikanez genuen aurrikusten. (bis)

X. Amuriza: Guregatikan ez zen izangohemen hartu dute elkarXalbador eta Aranaldenameritua horrek dakar.Maiz pasatzen da Donostia taBaiona ta Bilbon zehareuskal zentroa aurkitutzekobazterrera etorri behar. (bis)

M. Lujanbio: Gaurkoz bai behintzat zentru-zentruabertatik mintzo da ozen;begira nola mendebaldetikauto ilaran datozen.Eskerrak badan motibo on batta Urepelen hain zuzenhegoaldeko egozentristakpixka bat mugi gaitezen. (bis)

248

A. Egaña: Egia da bai egozentrismohor ez du falta indarrikbatzuk gunean gabiltza betibatzuk baztertu samarrik.Egun hau geure egin behar deguez dago esan beharriketa ahal dela ez bedi izanfolklore egun bakarrik. (bis)

X. Amuriza: Bi hauentzako txapelketa erenola ez dagon aparteduela zenbait urteko kontuhura berriz gerta daike:Xalbadorreri gerta zaionaentzulea oroi zaite;gaur ez duzue txisturik jokoberaz ez zaituztet maite. (bis)

M. Lujanbio: Behin Xalbadorrek pasa zuenagerokoentzat eredu;bertsozaleen zenbat haserreepaileek zenbat ernegu!Ez gera horren bikainak gu tadenaren premiz gaude gu;merezi gabe txalo jota’reguk maiteko zaituztegu. (bis)

A. Egaña: Ai Xalbador ze bertsolari zenhartu dezagun kontuanbehin Donostian barru-barrutikaritu baitzen kantuan;txistuka ari ziren guztiakhan txaloka segituan...bi minutuan bertso bateandenak aldatu zituan. (bis)

249

X. Amuriza: Aldatzea da nunbait errezakristau ebanjelioabaina Xalbador harek bazeukanbere baitan jenioa.Nahiago nuke neuk izan banuegiteko balioatxistuak entzun ondoren harekhan egin zuen saioa. (bis)

M. Lujanbio: Txistu gordinen ondoreneanaritu al zen hain aisa?Gu ez geunden ta sinistu beharhemen entzundako hitza.Txapelketa hartan txistu arteanXabier epaile gisanik ez nuke nahi Xabi Amurizaaurten epaile balitza. (bis)

A. Egaña: Amuriza hau epaile gisaMaialen ez zazu errebatzutan iso egingo baitukomeni zaiola arre.Ai Xalbadorrek beiratzen diohona bere gorazarreargazkietan zeharka etahil ondoren aurrez aurre. (bis)

X. Amuriza: Hemen bizian bildu behar dahaizetan doan orbelata zu Maialen nik hartzen zaitutaurten hautagai horrela.Nik zuri txistu jo behar dizutlehen Xalbadorri bezela;ea amorruak jota Andonirikentzen diozun txapela! (bis)

250

M. Lujanbio: Ia Andonik bere txapelaizan lezaken galzorigerta liteke baino akasoutzi behar gaitu grogi.Publiko artetik entzuten badettxistu hotsen bat edo bipentsatuko det “Oain ere ari daAmuriza alu hori!” (bis)

A. Egaña: Maialen ta ni joango garahurrengo txapelan bilata Amurizak txistua joazjarri nahi du iskanbila.Hau apaiztzako ikasia zentxintxoa gendun mutila ;beraz seguru gaur Amurizaktxistu jotzen ez dakila. (bis)

X. Amuriza: Hara Andoni ez nazak jarritxistulari baten pare;ze txistu klase dagon aspaldigaituk jakintzaren jabe.Aurten aluak izateko ereaurrez prestatuak gaude;alukerian izatekotanbehingoz neska baten alde. (bis)

M. Lujanbio: Ez pentsa, poza ere hartzen dethalakorik esateanneskaren alde jarriko dalaXabier halakon bateanta txistu hotsik irtete ez badabere hortz hoien tarteanhonen bizarra ezautuko dahamar milaren artean. (bis)

251

A. Egaña: Behin behar eta jende aurreanXabier jarri biluzik:berak esan du Maialen honekgailendu ezkero pozik;barka Xabier iritzi horrekinni ere bat nator kasikbaina ez neska delako soilikhobea delako baizik. (bis)

X. Amuriza: Egañak beti berea baitudiplomazi ugariahara Andoni hautsi zitekekurte honetan haria;galtzaile bahintz hator niganaizan zan erabakia:esplikatuko diat nola dentxapelaren nostalgia. (bis)

M. Lujanbio: Amurizaren ibilbideaoparoa ta luzeaAndonik bertsoz edertu dituauzoa eta etxea;behingoz nik ere kantatuko detdiplomatiko antzeanere txapelik onena hau da:bi mitokin kantatzea. (bis)

252

ATAUN (2005-11-11)

Bertsolariak: A. Barandiaran, I. Urdangarin, E. Goikoetxea, A.M. Peñagarikano,

M. Lujanbio eta A. Egaña.

Gai-emailea: Jon Aizpurua.

San Martin auzoko jaietan urtero antolatzen duten jaialdia.Antzokian izan zen, gaueko hamarretan. Sarrera bost euro, eta aretoabeterik; berrehun eta berrogei entzule inguru.

A.M. Peñagarikano

Gaia: Ba al duk San Clementerengan batere federik?


Gu joan dan urteanharro ta potente; (bis)asko egon ziran bailehoi zaharren menpe;nun da Aranzubia?ta nun da Lafuente?Ta Yestek aspaldianfalloak dexente...Arren salba gaitzazuJabi San Clemente! (bis)

253

Aurten ez gaude behintzathain itxura alaiz (bis)ta esaten didate“Hi bildurtu al haiz?”.Jetsiko ote geranpentsa izan det maiz;errezatzen hasi dafraile aina apaiz...Athletic jeisten badasuizidatuko naiz. (bis)

Hau gerta zitekeenikezin det sinetsi; (bis)batzuk itxaropenadute oso gutxibaina harrokerianahi det erakutsi:baietz gure mailaribeti tinko eutsi!Baietz gu salbatu tabaietz Real jetsi! (bis)

M. Lujanbio

Gaia: Txapelak egiten al du txapelduna?

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Aita izena kanta beharrak

Ze esan bada txapelketa horrekkontua dakarrenean;erantzun errez da baiezkoairisten da aurrenean.Baina nik ezetz erantzun nahi detmodu egoskorrenean;txapelik ez dun txapeldun askodauzkagu inguruneannolabait baleukate bezelatxapela buru barnean. (bis)

254

Ez da topiko huts ta eskas batbaizik bi hitz egiazko;bertso ingurura begiratzen detgertukoena dalako;adibidez hor Joxe Agirreegin duna plaza pranko;txapelik ez du sekula santanirabazi beretzakotxapelduna bat izaten baitamerezi dutenak asko. (bis)

Atzera ez ta aurrera beiraere bada apurua:abendurako gutxi falta dahelmuga ta helburua;nerbio denak dardarka daudeezer ez da segurua;irabazi edo ez irabaziez da bukatzen mundua;garrantzitsuna txapela ez dabaizikan eta burua. (bis)

Gipuzkoako bertso eskolen topaketa(Villabona, 2005-05-28)

Argazkilaria: J.M. Irazu

255

ORIO (2005-12-06)

Bertsolariak: I. Esoain, U. Iturriaga, A. Egaña,M. Lujanbio, A. Arzallus eta P. Etxeberria.

Gai-emailea: Jon Agirresarobe.

Orioko Bertso Eskolak antolatu eta Udalak babestutako jaialdia.Xabier Sukia herriko bertsolaria Irlandan zela aprobetxatu zuten saio-ari berezitasun bat eransteko. Xabier Sukiak ere bertsotan egin zuen,eta kiroldegian jarria zegoen pantaila handi batean ikusi zuten berta-ratuek. Oso ondo antolatu zuten eta bitxia izan zen. Entzuleek bizikieskertu zuten.

M. Lujanbio

Gaia: Pantailan argazki bat agertuko da. Saharako emakume bat agerida, begirada iluna du, zuzena. Aurpegi baten irudia da.

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Lurraren pean sar nindaiteke

Harriak eta hondarra bueltanhango kanpin denda zaharrak;eguzkiz eta haizez zainduakaurpegi ta atzaparrak.Maroakoarren ihesi joanziren lehen sahararrak;oain Tindufen euren irrintzieta euren deiadarrak...Hona iritsi baino lehenagotragatzen ditu hondarrak. (bis)

256

Emakume bat besoa goiandagola ikusten degu;gizonezkoek ai gerran zenbatsufrimentu ta ernegu!Emakumeak soilik herrianbizitzari nola heldu?Ikasi eta antolatuazez dira bela zimeldu!Gaur emakume sahararra dabizi iraupen eredu. (bis)

Laguntza talde ta babes taldeugari badago hemenbai baitakigu gobernu batenesku zer utzi litekeen.Kanpotik hara bidalitakojakiak dituzte jaten;ariko gera gure laguntzaeta babesa ematenipar haizeak gure mezuaea helarazten dien. (bis)

P. Etxeberria

Hasierako puntua emanda.

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Aranora joan ziran I / Sastarretik hasita I

J. Agirresarobe: Berrogeita hamar urteerrez esaten da20;

P. Etxeberria: begiratuta gaineraurrun ikusten da.Aldamenean badezuzuk gustoko prendadenbora ere oso aguro joaten da.

(20)Patxi Etxeberriak aste horretan ospatu zituen urrezko ezteiak: berrogeita hamarurte ezkondu zela.

¯

257

J. Agirresarobe: Andrea goxatzekozein da sekretua?

P. Etxeberria: Patxik daukana orainia bukatua;zahardadea nola dedannik gerturatuahorixe dala uste detnere pekatua.

J. Agirresarobe: Laguntzen al diozuetxeko lanetan?

P. Etxeberria: Saiatzen naiz hortan’eahal dedan danetan;harekin ibiltzerikez dago brometanhala esaten dit neihark astelehenetan.

J. Agirresarobe: Eraztuna daukazuatera ezinda

P. Etxeberria: gixarajua hori’rezahartutxo egin da.Lehen ere jarri nuengoxo hitz eginda;luzaro ibiltzeahori atsegin da.

J. Agirresarobe: Eta zuen etxeanzeinek agintzen du?

P. Etxeberria: Ez baleki bezelahonek galdetzen du!Andriak bere besuahan goian jartzen du;baita zuriak erehartuko bazendu!

258

J. Agirresarobe: Gozatzen al dezuteohean sartuta?

P. Etxeberria: Ahal dana egiten degunahiz egon zahartuta;partiduak badituguezin bukatutabaina ondo eoten geraalkarri helduta.

A. Arzallus

Gaia: Pantailan irudi bat ageri da: Parisko auto erreketa.

Neurria: hamarreko handiaDoinua: Gure aurreko guraso zaharrak

Hiru bertsotan gai hau azaltzenez da izango hain sinpleParis aldeko bazter auzotanzenbat leku satelite!Nere begiez bakarren batzukikusiak dauzkat nik’e.Ene Frantzia omen zinelaliberte ta egalite...Hori guztia gezur bat delagazte hoiek badakite.

Ene Frantzia aurrerakoiagarbia ta demokrata…Barne ministro Sarkozy jaunanahiko pertsona non grata.Gazte horiei “zaborra” deituzprentsan eman digu lata.Gizonak jakin beharko luketxorakeriak lagatasua ez dela inoiz itzaltzenegur gehiago botata.

¯

259

Neroni ere hori ikusteaksortzen dit kristoren pena;bazter auzotan galdua dagobizitza itxaropena:eskolarik ez, lanik apenasbide itsua da dena.Guk geuk ikasi beharko duguhori izango da onenagure herrian ez gertatzekoParisen gertatu dena.

“Argo” egitasmoaren aurkezpena(Bilbo, 2005-12-17)

Argazkilaria: A. Mariskal

260

MARKINA-XEMEIN (2005-12-18)

Bertsolariak: M. Lujanbio, S. Colina, A. Arzallus,I. Elortza, U. Iturriaga eta A. Egaña.


U. Iturriaga-S. Colina

Gaia: Aita-semeak zarete. Zu, Unai, funeraria bateko nagusia zara.Urte askotan egin duzu hildakoekin lana, eta garaia da Sustraisemea ere lan horretan hasteko. Lehen gorpua darama, etaurduri ikusten duzu.

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Urzo xuri pollit bat I

U. Iturriaga: Sekula be ez dozueuki hain gertuko;lehenengoko hilotzaaita da lekuko.Jantzi ta txukun jarrieraztun ta luto...zu lasai hori ez da asko mobiduko.

261

S. Colina: Hara hemen gizon batguapo baina kalbokutxan sartu dutenaharro eta bravo.Ez ei da mugitukobertatik gehiagobaina ni baino askoztxuriago dago.

U. Iturriaga: Lan honek badauz beremila truko mota:hildakoari begitubegirada bota;urrezko haginik badaugogoaren kontrakenduiozu ia ez daujan beharra izango ta.

S. Colina: Hagina bertan utzibehar dut ze arraio!Baina dena lapurtzensaia nadin iaiopobreak izatekoez baikinen jaio;eraztuna amarigustatuko zaio.

U. Iturriaga: Amari hasi zarazu erregalatzen;lasai, hari ez jakoholakorik sartzen;ni erakutsi guranta zu zuzen-zuzen...dudan nau azkarregiikasten zabizen.

262

S. Colina: Ikasten ari naiz tajarraitu beharkoetorkizun ederranahi badut biharko;funerarian laneanhasiko naiz bapo;horrela lanik ez zaitsekula faltako.

U. Iturriaga: Ehun ta hamar hildakoeuki doguz aurteneta ahal dala sokaez daitela eten;ikasiko’zu semesantiamen batenhildakoen konturazelan bizi leiken.

S. Colina: Hiltzeak izan behar dupertsonaren meta;hil ostekoa ez dagero berriketa:bizirik zegoenakabroi ta erretahil ostean santu batbihurtzen da eta.

U. Iturriaga-A. Egaña

Gaia: Unaik gaur azkenean erabaki du etxea garbitzea. Joan dasukaldera, kajoi batetik hartu du pote bat, ireki du eta hantxeazaldu da Mister Proper, alegia, Andoni.


¯

263

U. Iturriaga: Ia ohitu egin naztxarrian txarriragarbitu barik noaia urte bira;nik nire lana egin dotzabaldu ta di-daoindik aurrerakoakzure lanak dira. (bis)

A. Egaña: Hamabost urtez hemenneretzat kaltianeta orain irikinauzu bapatian;ni jeinu hutsa nintzengarbitze artianbaina ahaztu egin zaithainbeste urtian. (bis)

U. Iturriaga: Baina eukiko dozumemorizatutaekiozu lanarita egin burruka!Danai brilloa ateraertza edo puntaDon Limpio pastelajaten jabiltzu-ta. (bis)

A. Egaña: Don Limpio ez al daegungo ajia?Alde ederrekoanere pelajia!Ni lanean jartzeakhauxe korajia!Bi urte gaztego daConejo lejia. (bis)

264

U. Iturriaga: Bueno egingo deutsutalgodoian proba;hasi zaite laneanbadozu denpora;atrebitzen bazarajoan komun zulorahortik pasauta danaerreza izango da. (bis)

A. Egaña: Aizu ez naiz sentitzenkumunerako lain.Garai aspaldi hartanibili komun zainbehin garbitu nulakotxukun eta apainbegiratu buruanola dudan orain. (bis)

U. Iturriaga: Kalbo honek badeukobere arrazoia:neguan igual hoztueingo jatzu goia.Ondo garbitu ezkerogela ta saloiaerregalauko deutsutpotean tapoia. (bis)

A. Egaña: Komun eta logelamajinat enplastugizon hau serbitzekohorrenbeste gastu!Jenio ta jeniodituzu nahastu:deitu aladinoriMister Proper ahaztu! (bis)

265

HERNANI (2005-12-30)

Bertsolariak: A. Mendiluze eta J.M. Irazu.

Gai-emailea: Aritz Zerain.

Zumardi jatetxean izan zen, gaueko bederatzietatik aurrera.Hirurogei afaltiar, gehienak bertso eskolaren ingurukoak.Antolatzailea Iraulio Panttalone bertso eskola, Bertsolata ekimena-ren barruan.


J.M. Irazu: Gaia eta doinuaaldatu behinepinezin segiko degukontu berarekin.Antzematen zaizueaurpegikerakin.Beraz galderatxo batnik Aitor zurekin:zer esan nahi zenuenprestakuntzarekin?21 (bis)

(21)Txapelketa Nagusia igaro berria zen. Jexus Mari Irazu ez zen finalean izan etaAitor adarra jotzen hasi zitzaion.

266

A. Mendiluze: Zita baten aurrekolan guztia omenguk egin degun horifinala baino lehenbaina bat jakitunabaldin bada hementitulo hoi zerorreklortuko zenuen;ondona zuk dakizuprestakuntza zer den. (bis)

J.M. Irazu: Ba erantzun zuzenikez daukat nabarmennahiz saiatu nintekeenkanpo eta barren.Batzuk pausoa bizita besteak herren;dena zuk esan dezulitekeen ondoenprestakuntza neuk ein nunfinala baino lehen. (bis)

A. Mendiluze: Ahalegindu zinelaIrazu argi daahalegindu zinelabertsoen harira;egunero-egunerotira eta tirabaina orain galderakbiderkatzen dira:prestatu zinen bainanorantza begira? (bis)

267

J.M. Irazu: Txapelketak ametsakdamazki azpiradenak ondo irten eztira, tira, tira!Orain galdezka zatozbehar dan neurriratxapelketa ez da danaegia hori data ni prestatu nintzanluzera begira. (bis)

A. Mendiluze: Saihesbide batetikjoaten da errezenhala libratzen geraahal degunik maizen;luzera begira tabota dezu ozenbaina erantzun eginnahi det zuzen-zuzenondo geratu zaizubaina gezurra zen. (bis)

J.M. Irazu: Horrelakoa al dazure imajina?Batzutan gertatzen danahi eta ezina;zu berriz prestaketanez zera hain fina.Hala’re txapelketaederra egina...Nora helduko zinanprestatu bazina? (bis)

268

A. Mendiluze: Prestakuntza lanariezin egin ukobaina ezin libratunahi nuen orduko;beti harrapatutaeroen moduko.Halere izan nintzenni BECen lekukota igual prestatu banintzez nintzan helduko. (bis)

J.M. Irazu: Bai Aitor bota dezuarrazoi sakonabaina nik ez dakit baez ote dan broma;batzuk saiatzen etazure zoriona!Lehen hirugarren, geroatzera gizona;nik ere lehenenguanegin nun ondona. (bis)

A. Mendiluze: Jendea postuekinkezkatan zeharo;ni berriz lasai-lasaiagian arraro.Denek aurreratu nahiahal baino gehiagobaina postuarenanigatik akabo:orain lau urte bainogustorago nago. (bis)

269

J.M. Irazu: Ordun ez zaude gaizkijarraitu hain zuzen ;BECera iritsitajardun zinan ozen.Zure lehengo erantzunaahalik eta maizenburuaren barruralehen nolatan sartzen?Ondo geratu zaizubaina gezurra zen. (bis)

A. Mendiluze: Uste al dezu hitzakoker datozela?Ba behingoz konbenzituegin zaitezela;uste det aurtengoaona izan zelaeta orain dela lau urte ez bezelaaurten denek dakitehan egon nintzela. (bis)

271

BAT-BATEKOSARIKETAK

273

XIII. BBK SARIA Finala

BILBO (2005-03-12)DURANGO-ARRATIA

DURANGO Txikiak:

E. Uruburu, X. Solaguren eta M. Amuriza.Handiak:

P. Magdalena, J. Unanue eta G. Lazkano.

ARRATIA Txikiak:

M. Sagarna, J. Zeinkievic eta J. Agirre.Handiak:

J. Olibares, I. Iturrioz eta G. Intxaurbe.

Gai-emailea: Bernardo Mandaluniz.

Handien maila

G. Lazkano

Azken puntua emanda.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Dama askoren engainagarri

Hauteskundeak apirileanlehen zirenak maiatzekota batzuk ezin bertan aurkeztugaizkile batzun antzekozer gura dogun badakigu gukta ez gagoz lo hartzekoindarra egin beharko dogugura doguna lortzeko.

274

Gaia: Kazetaria zara baina oraingoan eginbehar berezia egokitu zaizu.KORRIKArekin batera Euskal Herrian barrena ibili beharduzu. Gaur duzue hirugarren eguna.

Neurria: sei puntukoaDoinua: Ligoi bizitza ez da izaten

Orreagatik urten gendunaha gendun ha jente masaeta Bilbora helduko danaizango ete da demasa?Nahiz ta batzutan dana erdoilduemongo dautsagu grasaherriz herriz plazaz plaza (bis)Nahiz ta hizkuntza honena izanhain egoera eskasaia ba nire arnas estuakemoten dautsan arnasa. (bis)

Guk herenegun korrika hasita hor doa abiadanindarra majo hartu ei ebanOrreagako bailarania Bilbora ailegatzen dankorrika barik hegaranguztiok nahi dogun eran (bis)nahiz gauza onik ez dan entzutengugatik azken boladannik egi osoa idatziko doteta ia baikorra dan. (bis)

275

ORIXE SARIA (2005-03-20)

Bertsolariak: N. Gabilondo, E. Goikoetxea, X. Sukia, F. Zubia, I. Manzisidor “Mantxi”

eta I. Gurrutxaga.

Aurkezlea: Xabier GaztelumendiGai-emailea: Gorka Tolosa

F. Zubia-X. Sukia

Gaia: Jakina da garai hauetan zuhaitz eguna ospatzen dela. Zuek biakbi zuhaitz zarete. Zu, Xabier, ipurditik atera zaituzten zuhaitzzaharra. Zu, Felix, bere lekuan sartuko dutena.


X. Sukia: Ni zulotikan atera etazu bertan sartu zaituzte;zaharra kendu paretik etageroa da gazte-gazteta horregatik hasarretzerikaizu ez zazula ustebaina gutxinez iraun ezazunik iraun dedan hainbeste.

276

F. Zubia: Zu iraulita eta ni zutikjarririkan parez pareneronek ere izan nahi nukeparke hontako ondare;nere hostroak egingo dirazure eguratsan jabebaina sustraiak non sartzen direninoiz ere ahaztu gabe.

X. Sukia: Zuri aukera eman dizuteeta neretzat kastigubizitza honek zuhaitzoi behintzataukerak eman dizkigu:zenbat bikote enborran kontramuxu bat, bi edo hiru...Izango zera bikote askorenmaitasunaren testigu.

F. Zubia: Azal gainean jar dezatelaeuren maitasunan hitza;oroigarria izan dadilaparke zaharreko haritza;hiru urtera haien umeaknigan jolasten dabiltzanere inguruan berri dadilaherri hontako bizitza.

X. Sukia: Bizitza asko izango dezuarrazoi hala da horizure inguruan jira-birakazenbat kontu ta istori;zure adarretan hankak jarritakantuan hainbeste txori;agian bota ein zaitzaketebaina ez zaitez erori.

277

F. Zubia: Bizi luzea izan nahi nukezurea baino hobeaudaberria gainean degubizigarri da ordea.Zeuregan hartuz eguzki etanaturaren koloreazure ohorez ernetuko danere lehenengo lorea.

N. Gabilondo-E. Goikoetxea

Gaia: Bikotekideak zarete. Gaur hegazkinean zoazte elkarren ondoanhainbeste desio duzuen haur adoptatua jasotzera.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Uso zuri bat inguratu zait

N. Gabilondo: Nahiz ta bidean hainbat oztopo topatu degun tartekaazkenik baietz esan diguteez gera alperrik neka.Hura izango da gure zoriongure bizitzen orekagure odolik ez baina gurebihotza darama eta.

E. Goikoetxea: Hamaika traba ikusten diramaitasun kate motzetikargi izpi bat heldu da etairten gaiten laiotzetik.Zeru ertzean oihu zabal batbota nahi det bihotzetikirribarre bat loratu baitagure malko bakoitzetik.

278

N. Gabilondo: Hiru urtean itxaron arrenparean degu aukerabesarkadarik beroena nikbarrutik nahi det atera.Guraso onak izan gaitezkezalantzarik ba ote da?Guk elkar maite degun hainbestemaitatzen badegu bera.

E. Goikoetxea: Erlazio bat lora litekebihotzaren araberagure etxetik Txina alderairrifartsu naiz atera;orain badegu gure ametseibide egiteko aukeraaita ta ama ez bada ereguraso izango gera.

N. Gabilondo: Aita ta ama ez izateamesedez ez zazu aipaguk ere hori lortu baiteguahaleginari jarraika.Familia hau desio degubihotzetik degu maita;tira zuk ere muxu bat emaniezadazu orain aita.

E. Goikoetxea: Orain artean bizi izan deguzoritxarraren itzalabaina ume bat adoptatzealortu degu nola hala.Anax txikia maita dezagunmerezi duen bezalaeta amestu duen bizitzagugandik jaso dezala.

279

F. Zubia-N. Gabilondo

Gaia: Piano bera jotzen ari diren eskuak zarete. Felix, irakasleareneskua zara. Nahikari, ikaslearen eskua.

Neurria: hamarreko txikiaDoinua: Hamalau heriotzena

F. Zubia: Zeinen doinu politaMozarten aideazailtasunak ugariberekin ordea:biltzen ditu bai pozata bai nahigabea.Izan nahi bazenukeabilidadeajarraitu behar dezuneronen bidea.

N. Gabilondo: Pianoan doinuanarin eta alaitarteka oztoporikizaten det etsaibaina zure gisaraaritu nahi det ai!Ta zeure bideariekin eta jarraiabildaderik ez detborondatea bai.

F. Zubia: Alperrik mila mitinta mila teoriborondateak badunahiko kategori.Burutik hatzetaraerritmoa jorinahiz ta tekla bereansarritan eroriahaleginaren bidezgainditzen da hori.

280

N. Gabilondo: Nahiz orain arte jardunnaizen borondatezzerbait lortu nezakeizerdiz ta nekez;zuk segi erakustenhorrela mesedezbaina esan dezunabanekien aurrez:behin ta berriz erorizikasten da oinez.

F. Zubia: Gainditu zenitzakemila ta bat trabazeure eskua badagogoen islada.Orain amets polit bategingo det hara:Milango Escalarabiok joango garapieza hau jotzekotanta lau eskutara.

N. Gabilondo: A ze proposamenagaldu det oreka!Amets hori izan detbarruan tarteka.Lehen aldapa nuenaorain det ordekani hara eramatenzu ez zaitez nekazurekin ikasianahikoa det eta.

281

VII. IURRETAKO TXAPELKETA

FinalaIURRETA (2005-04-02)

Bertsolariak: E. Abasolo “Abarkas”, P. Magdalena, J.M. Areitio eta G. Lazkano.

Gai-emailea: Nerea Elorriaga.

Casa Paco ostatuan izan zen, gaueko hamarretatik aurrera.Herriko txapelketa izanik, sekulako giroa izan zen.

J.M. Areitio

Gaia: Asian lehenik Tsunamia jasan zuten eta gero lurrikara. Gurean,berriz, tenperatura zero azpitik izatetik manga motzean ibiltzeraigaro gara gauetik goizera. Zer pentsatua ematen du, ezta?

Neurria: zortziko handiaDoinua: Bihotz gureko Tolosa zaharra

Mundu hau laister amaituko daesaten eben lehenagobaina oraindik ikusten danezmundu hau ez da akabohan eta hemen zenbat desgrazizenbat nahigabe ta tragoegia esan gaurko mundu haunahiko zoratuta dago.

282

Lurrikara ta itsasikarabesterik ez da aditzenhorrelakuak baitabiltza hormundu guztia astintzeneta hobera ez gara joangoni horixe nago sinistenbihar edo etzi amerikarrakjartzen badira agintzen.

P. Magdalena

Lau oinak emanda

Oinak: alkarri, sarri, mugarri, barri.

Neurria: zortziko txikiaDoinua: Mando baten gainean

Lau lagunek eskuaemonda alkarriemon nahi dogu gurepoztasunen barribihotzean sartutadaramagu Sarriliteraturan beraizan da mugarri.

283

XXXIV. OSINALDE SARIA

FinalaGABIRIA (2005-04-16)

Bertsolariak: B. Lizaso, A. Aranburu, I. Urdangarin, A. Barandiaran, A. Rezola

eta U. Muñoa.

Gai-emailea: Jokin Murua.

I. Urdangarin-A. Aranburu

Gaia: Aritz, zu parrandatik herriko festetan etxera zoazela Iban aitaaurkitu duzu etxeko atea ezin ireki.


A. Aranburu: Parranda eder bat egina nuankuadrila guztiarekinhirurak edo laurak badiraberandu samar behinepinaita ere halatsu ibili dalaorain artian ez nekinbaina ze kristo egiten dezusoziedadeko giltzakin!

284

I. Urdangarin: Nik parrandara atera gabenemazkin hamaika urtegaur soziedaden afaldu det tabanuen hamaika suertebaina moxkortu naizenik semebehintzat ez zazula usteantiajuak galdu’itut edozerraila lapurtu dute.

A. Aranburu: Nere aita zaharra ikusterikanez nuan asko esperoerdi balantzan moxkorturikanta muturrak bero-bero.Irekiko det eta oherazuzen joan zaite gerokristonak ta bi aituko’ituzuama enterau ezkero.

I. Urdangarin: Hiru patxaran edan ditut tasemea hau da patua!Soziedadeko giltzekin nabiloihua eta kantua;andreak nola moxkortutzeadaukaten debekatuabadaezpada’re egin zaidazuzure ohean lekua.

A. Aranburu: Giltza horrekin aita ez zuazoso bide azkarretikegia esan itxura askodadukazu kaxkarretik;a zer piura, a zer piurabegiratuta urretikpraketa behintzat lotu ezazuetxera sartu aurretik.

285

I. Urdangarin: Praketarena antzeman dezuhau lotsakizuna zera;galduak ditut antiajuakgiltza sorta ta kartera.Egia esan nere semeanere antzekoa zerabihar biontzat dago bronka tajoan gaitezen ohera.

Osinalde Saria(Gabiria, 2005-04-16)


286

IV. PLAZATIK GAZTETXERA

Finala

MUTRIKU (2005-05-07)

Bertsolariak: B. Ugartetxea, U. Muñoa, A. Rezola, J. Zelaieta, X. Astigarraga

eta M. Arrillaga.

Gai-emailea: Aitziber Azkue.

X. Astigarraga-M. Arrillaga

Gaia: Hamalau urteko gazte batek esku batean porroa eta besteanmetxeroa dauka. Alde batetik tentazioa sentitzen du, bestetikerrespetoa. Zu, Xabier, alde batetik ari zaion deabrua zara. Zu,Mikel, aingerua.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Anai arrebak hementxe nator

X. Astigarraga: Hamalau urte bete berriakzeinen edade eroaezin egona gorputzean taburua berriz beroa.Metxeroa ta kostoa hor prestzein izango den geroabi esku hoiek elkar itzazu (bis)eta piztu metxeroa.

287

M. Arrillaga: Metxerorikan ez zazu piztueta alkoholik ez edanhankak lurrean jarri itzazueta ez zazu ein hegan;bide zuzena eta okerrabiak dituzu aukeranerabakia zurea da ta (bis)ia nundik joaten zeran.

X. Astigarraga: Baina ez zazu mutiko jarraiaingeruaren aukerabeti izan da erdi eroaeta tentela gainera.Piztu porroa eta mantendurebeldearen jarreraeta ondoren burua tente (bis)juan zaitez Gaztetxera.

M. Arrillaga: Ergel samarra naizela esanezalbotik ein dizu ekinbaina urruti ez zara heldukoberaren aholkuekin.Utzi guztia alde bateraporroak, alkohola berdinerrebeldia ez bedi nahastu (bis)drogak dastatzearekin.

X. Astigarraga: Orain porroarekin hasitadroga munduraino gerohalare mutil mantendu zazubihotza hotz, buru bero;drogadiktoa bihurtzerikanez zazu inoiz esperohasteak ez du kalterik sortzen (bis)gelditzen jakinez gero.

288

M. Arrillaga: Esango dizu drogak ez daukagorputzarentzako txarrikesango dizu neurtuko duzuporro bat erre bakarrik;zer pasako da gero ez baduzukontrolatzeko indarrikhasten ez denak ez du izango (bis)gero geratu beharrik.

U. Muñoa



A. Azkue: Nolakoak ditugugaur egun gazteak?

U. Muñoa: Animoz bizi bainabarrutik tristeak.Ez dira aintzat hartzengu danon eskeakta guk izan nahi degugeu eta askeak.

Lizardi Saria(Zarautz, 2005-09-02)


289

X. BERRITXU SARIAFinala

BERRIATUA (2005-06-24)

Bertsolariak: A. Uribe, I. Paia, M. Amuriza, E. Erremundegui, J. Igeregi, J. Soto, U. Gaztelumendi eta I. Mendiguren.

Gai-emailea: Imanol Aldazabal.

Kultur Etxean izan zen iluntzeko bederatzi eta erdietan. Sarreradoan izan zen.

I. Paia-M. Amuriza

Gaia: Elkarrekin Madrilen bizi zareten homosexual bikotea zarete.Zuen balkoi azpitik homosexualen aurkako manifestazioa arida pasatzen. Zer diotsozue elkarri?


M. Amuriza: Kale kantoian buelta ta bueltaguzurrezko mila fedebaina zergatik izango diramundu honetan errege?Gu baztartzeko ta kaleratzenizanagatik hain trebeezberdin maite dogu alkar bainapertsona gara geu ere.

290

I. Paia: Mundu hontako errege diramundu holakoa baitainurri pila ikus dezaketpankarta bati jarraikaeta zeozer esan behar dizutnahiz eta ez esan nahitaMadrileraino etorri da tabeitu hor dago zure aita.

M. Amuriza: Gure aitaren bizar haundiekekarri dauste ikarabaina horregatik ez dot galdusobran daukadan patxadaarraroenak geu omen garata indarrak nondik atara?Baina onartzen ez gaituenezarazoa eurena da.

I. Paia: Arazoa da eurena soilikzuk esan duzu edertota hemen goian batera gaudezeruan baino hobetoproposamenik badaukat etaunea ere esatekoaizu laztana ez al daukazugogorik txistuka hasteko?

M. Amuriza: Baldekada ura atara etapozik botako neuke niksinistu’idazu ene laztanaez jata falta kemenikta lotsatuta begitu arrenkale kantoitik oraindikzu maitatzeko nik ez dot beharJaungoikoaren baimenik.

291

I. Paia: Muxu handi bat emango dizutegin didazu itxurazure ondoan zugandik gertuni horren nago gusturaeta zeozer esan behar tadena aitortuz munduraelkar maitatu dezakeguniknork esan behar digu ba?

Berritxu Saria(Berriatua, 2005-06-24)

Iturria: XDZ

292

XIXX. LIZARDI SARIA

FinalaZARAUTZ (2005-09-02)

Bertsolariak: B. Lizaso, A. Rezola, I. Izagirre, U. Muñoa, B. Gaztelumendi eta I. Zubeldia.

Gai-emailea: Arantxa Laskibar.

Zarauzko Zinema pilotalekuan izan zen gaueko hamarretan hasi-ta. Urtero bezala entzule asko, laurehun bertsozale inguru. Bertaratuzirenek hiru euro ordaindu behar izan zuten.

B. Lizaso-A. Rezola

Gaia: Zuek zahar etxean bizi zareten bi alargun zarete. Zuk, Beñat,bizitzeko gogoa bizirik mantentzen duzu. Zuk, Agin, ez duzuaurrera egiteko ilusiorik, ezta kemenik ere.

Neurria: zortziko handiaDoinua: Hauxe da gauza zelebrezkua

B. Lizaso: Amets polit bat egin nuen behinni izango naiz betikolarogeita hamar urte gaineanta oraindik nago tinkonahiz eta nere seme-alabakzai dauden noiz naizen hilkobistatik kendu naute bai bainaez naiz bela eroriko.

293

A. Rezola: Bota nahi zaitut esan zizuteneta atera irriparranere zeruan ordea ez dagohorrelako ortzadarranere bizitza egoitza hontanez da batere edarrazuri musian irabaztiabada nere poz bakarra.

B. Lizaso: Neri musian irabazitazabiltz eroen moduanbaina uste det traba bakarrikeingo degula zeruanehun ta hogei urtera heldubesterik ez det buruaneta horrela sartuko nauteGuinesseko liburuan.

A. Rezola: Egia esan nik lanak erebattut hori sinistekoeta sinistu dezakedanikere ez dezu ustekoez dakit zenbat neurtzen dezunlaguna bataz bestekobaina zu haundi samarra zeraGuiness libruan sartzeko.

B. Lizaso: Nere lagunak esan duenasentitua det arrarozu ez bezela mundu honetanni biziko naiz luzaroberaz hiltzeko gogoz zaude zuta ni harrituko nagoheriotza bera etorriko dani bila ez naiz joango.

A. Rezola: Arrazoi dezu zeozer ereikasia det zugandikgutxienean kontzientziakneri horixe esan ditikusi dezu umore pixkatnola badedan oraindikondo ez bizi ta halere ez dethiltzeko bat’e presarik.

I. Zubeldia



A. Laskibar: Amodiorik ez da arantzarik gabe

I. Zubeldia: lehen ere banitzan niesanaren jabeondora etorri zeraxuabe-xuabenerekin orain rasogoxatuta zaude.

A. Laskibar: Esplikatu zaiguzuzer den justizia

I. Zubeldia: ez dakit horren berrihau da desgraziaetxean utzi baitetnere malezianahi dunak egiten dunahi duen guzia.

294

295

I. Izagirre

Gaia: Hurakana datorrela-eta herria husteko agindua eman dute. Denautzi eta bazoaz.

Neurria: hamabiko handiaDoinua: Ez nau izutzen negu hurbilak III

Albistegitan esan zigutengogorra da panoramaitsas aldetik datorren horrekbere gainean daukanakopilototzat alboan daukatnere andregai laztanaeta atzean negar zotinkaikusten det nere amaetorkizuna beltza daukaguta beltza zen iraganasekula ere ez da joatenpobrezian urakana.

Gure herrian beti gogorrakizaten dira ekaitzakta orain ere oso gogorrakutziko ditun emaitzakitxaropena ateratzerikizango bagendu behintzatnere kotxean etsipenarenarrastoak daramatzateta gelditu direnak berrizmuxu bana beraientzatamets gehiegi ito baitituhor euri tanta bakoitzak.

296

Neuk’e negarrez itxia dut lehenatearen maratilabaina urrunean igartzen gendunurakanen iskanbiladagoeneko kaletan zeharhor bagenuen ur pilapentsatzen gendun hogei minutueta bukatu dadilabaina bagoaz hemendik urrunoraindik ez nago hilahaize indartsuan ihesi bainahaize berri baten bila.

Hernandorena Saria(Donibane Lohitzune, 2005-12-11)

Argazkilaria: I. Ostolaza

297

I. HERNANDORENA SARIA

FinalaDONIBANE LOHITZUNE (2005-12-11)

Bertsolariak: X. Murua, O. Bartra, B. Lizaso, M. Mateo, E. Zelaia eta I. Mendiguren.

Gai-emailea:

Jai-Alaiko ostatuan jokatu zen arratsaldeko bostetan hasita.Iparraldeko Bertsularien Lagunak elkarteak antolatu zuen.

O. Bartra-I. Mendiguren

Gaia: Zu, Oihana, futbol jokalari profesionala zara. Norgehiagokabatean ikusleak birao arrazistak esaten ari zaizkizu. Baloiaeskuetan hartu eta Izar epailearengana joan zara.


O. Bartra: Hona etorri garapartidu bateraahal gendun ondoenlana egiterata beltz deitu nautenezguztiek baterajarrera arrazistanormala ote da?Ezin diezu txartelgorririk atera? (bis)

298

I. Mendiguren: Barkatu nire lanabetetzen diharduteta orain arteangisa segiko dutnahiz eta hainbat oihueta irain batzukirudia mantenduezin baduzu zukzelai hontatik kanpobialiko zaitut. (bis)

O. Bartra: “Puto negro” esan dutealtu eta gardenirizpide aldetikzu zabiltza herrenhau paratu behar daene Jainkoarren!eta eurak bialihor hurrenez hurrenez didate pagatzenhau jasatearren. (bis)

I. Mendiguren: Publikoa sarritanportatzen da gordinzu ez zaituzte maitebaitzara etorkinbaina egin behar duzuhainbeste ahaleginzu indartsua zarazureari ekindena ahazten zaietxilena batekin. (bis)

299

O. Bartra: Umorea hasi zaitzeharo garrazteneta gogo guztiakere kenduaraztenkamiseta nik ez duthontarako jaztenlau txilena ein ditutez hasi nahastentxilenoa naizelaez zaie ahazten. (bis)

I. Mendiguren: Txarto portatzen diraez dut zalantzarikdutenai inbidiadeitzen baitiot nikberaiek ez baitutehola jolasteriketa zurekin adosnago honegatikpertsonak garelakodenaren gainetik. (bis)

B. Lizaso-X. Murua

Gaia: Zuk, Xumai, euskaldunak langileak eta hitzekoak garela entzuneta pentsatu izan duzu beti. Zu, Beñat, ez zaude hain ziur.


300

B. Lizaso: Xumai nik zu bezelaez dut ba pentsatzenta egoeraz arinaiz beti kezkatzenhitz egin ta hitz eginbeti bezain ozenpolitikari deneihasi begiratzenhitz-emandakorikanez dute betetzen.

X. Murua: Nahiz politikan badenhamaika jariohoien langintza da taze erremediobaina zuk erranariez naiz oso fiomunduan barna orokhonelaxe dioeuskaldun batek hamarduela balio.

B. Lizaso: Barkatu Xumai denaez dugu horrelazeure ingurutarabegira bestelazuk diozu guztiahau polita delabaina euskaldunen kontuhorretan bezelakanpo distiratsuabarrua ustela.

301

X. Murua: Nahiz tartean-tarteanbaditugun txarrakgehienak abil giragehienak azkarrakpoetak badira taez dira baldarraketa antxeman leizkeedonun indarrakhori ekartzen digubizi iraun beharrak.

B. Lizaso: Zure hitz polit hoieknik ez ditut biltzeneta ez naiz hasikohorretaz pentsatzenkanpotikan begirajarri zaitez zuzenkanpokoak hau esanazez dira isiltzenbakarrik dakigulaarmak erabiltzen.

X. Murua: Batzuk hautatu duteirtenbide hitsabaina zer nahi duzuhola da bizitzaeuskalduna beti dalanean anitzaeta horgatik hoiekhorrela dabiltzaez jateko aitariemandako hitza.

303

SAIOEN AURKIBIDEA

Data herria bertsolariak or.

2005-01-05 Oñati S. Lizaso, J. Agirre, A.M. Peñagarikano, S. Colina, A. Arzallus 53

2005-01-08 Leioa On. Enbeita 622005-01-09 Oiartzun M. Lujanbio, S. Colina,, J. Maia 642005-01-21 Berriz I. Ibarra, G. Lazkano,

A. Mendiluze 692005-01-22 Donostia X. Amuriza, A. Egaña 742005-01-11 Donosita (Zubieta) J. Sorozabal, Loidisaletxe II,

M. Artetxe, E. Lekue 802005-01-28 Bilbo U. Iturriaga, I. Elortza 862005-01-29 Zeanuri J. Maia, I. Elortza 902005-02-04 Mutiloa A. Egaña, I. Murua 932005-02-11 Gasteiz M. Lujanbio, X. Silveira,

A. Egaña 952005-02-18 Legazpi M. Lujanbio, U. Iturriaga,

X. Amuriza 992005-02-19 Lekeitio E. Lekue 1032005-02-25 Elgeta S. Lizaso, E. Arozena,

U. Agirre, I. Murua 1052005-02-26 Irun A. Agirreazaldegi, S. Lizaso,

A. Egaña, A. Arzallus 1092005-03-05 Orozko M. Mendizabal, O. Bartra,

F. Paia 1142005-03-13 Aiherra A. Arzallus 1192005-03-13 Lakuntza X. Silveira 1212005-03-18 Zestoa O. Alberdi, S. Lizaso,

M. Lujanbio, J. Sorozabal 1222005-03-20 Igorre M. Lujanbio, A. Egaña 1272005-04-01 Zumaia S. Lizaso, A. Arzallus 1302005-04-02 Zegama S. Lizaso, I. Zubeldia,

J.M. Irazu, N. Gabilondo, M. Lujanbio, I. Zubeldia 133

2005-04-09 Gasteiz As. Otamendi 1462005-04-16 Altsasu A. Arzallus, A. Agirre 1472005-04-16 Lizartza J.Maia, A. Sarriegi, J.M. Irazu 1502005-04-23 Galdakao A. Egaña, A. Estiballes, J. Maia,

I. Ibarra, O. Enbeita 157

304

2005-05-06 Lezo S. Colina, A. Arzallus 1612005-05-07 Tolosa A.M. Peñagarikano, A. Agirre,

X. Silveira 1642005-05-07 Bilbo A. Egaña, M. Lujanbio 1682005-05-07 Aizarnazabal A. Mendiluze 1712005-05-14 Astigarraga X. Paya, O. Perea, Mantxi,

A. Estiballes, J. Zelaieta,J. Uranga, N. Gabilondo, E. Goikoetxea, E. Eizagirre, A. Agirre 173

2005-05-14 Zaldibia E. Goikoetxea, A.Mendiluze 1782005-05-21 Oñati S. Lizaso, J. Lizaso, B. Lizaso 1812005-06-12 Hernani I. Zelaia, J. Agirre, M. Lujanbio 1852005-06-24 Andoain J.L. Gorrotxategi, I. Elortza 1892005-06-24 Donostia J. Agirre, Mañukorta 1922005-06-25 Leioa U. Iturriaga 1962005-06-28 Asteasu S. Lizaso, A. Mendiluze,

A.M. Peñagarikano 1982005-06-29 Lasarte-Oria P. Etxeberria, J.M. Irazu,

A. Egaña, I. Elortza 2032005-07-02 Usurbil M. Lujanbio, A. Egaña 2072005-08-07 Larraul J. Agirre, J. Maia, S. Colina,

A. Mendiluze 2102005-08-16 Goizueta A.M. Peñagarikano, M. Lujanbio,

A. Arzallus, J.M. Irazu 2192005-09-04 Izurtza O. Perea, E. Eizagirre 2222005-09-08 Alkiza S. Lizaso, S. Colina,

A. M. Peñagarikano 2252005-09-13 Bermeo U. Iturriaga, A. Arzallus 2292005-09-23 Oñati A. Egaña, A. Mendiluze,

M. Lujanbio 2312005-09-30 Urnieta A.M. Peñagarikano, A. Agirre,

J.M. Irazu, A. Arzallus 2362005-10-28 Beasain J. Maia, E. Goikoetxea 2422005-10-30 Urepele X. Amuriza, M. Lujanbio,

A. Egaña 2472005-11-11 Ataun A.M. Peñagarikano, M. Lujanbio 2522005-12-06 Orio M. Lujanbio, P. Etxeberria,

A. Arzallus 2552005-12-08 Markina-Xemein U. Iturriaga, S. Colina,

A. Egaña 2602005-12-30 Hernani J.M. Irazu, A. Mendiluze 265

305

Bat-bateko sariketak

Data herria bertsolariak or.

2005-03-12 Bilbo G. Lazkano 273

2005-03-20 Donostia (Añorga) F. Zubia, X. Sukia, N. Gabilondo, E. Goikoetxea 275

2005-04-02 Iurreta J.M. Areitio, P. Magdalena 2812005-04-16 Gabiria A. Aranburua, I. Urdangarin 2832005-05-07 Mutriku X. Astigarraga, M. Arrillaga,

U. Muñoa 2862005-06-24 Berriatua I. Paia, M. Amuriza 2892005-09-02 Zarautz B. Lizaso, A. Rezola,

I. Zubeldia, I. Izagirre 2922005-12-11 Donibane Lohitzune O. Bartra, I. Mendiguren,

B. Lizaso, X. Murua 297

BERTSO HAUTATUAK

www.bertsozale.com

1. 2005-01-05 Oñati S. Lizaso, J. Agirre 532. 2005-01-05 Oñati S. Lizaso, S. Colina 593. 2005-01-09 Oiartzun M. Lujanbio, S. Colina 644. 2005-01-09 Oiartzun J. Maia 675. 2005-01-21 Berriz I. Ibarra, A. Mendiluze 716. 2005-01-22 Donostia X. Amuriza, A. Egaña 747. 2005-01-22 Donostia X. Amuriza, A. Egaña 778. 2005-01-22 Donostia M. Artetxe, E. Lekue 829. 2005-01-28 Bilbo U. Iturriaga, I. Elortza 8610. 2005-04-02 Zegama S. Lizaso, I. Zubeldia 13311. 2005-04-02 Zegama J.M. Irazu, N. Gabilondo 13612. 2005-04-02 Zegama M. Lujanbio, N. Gabilondo 13913. 2005-04-23 Galdakao J. Maia, A. Estiballes, O. Enbeita,

I. Ibarra, A. Egaña 15714. 2005-05-07 Tolosa X. Silveira 16715. 2005-05-07 Bilbo A. Egaña, M. Lujanbio 16816. 2005-05-07 Aizarnazabal A. Mendiluze 17117. 2005-06-24 Donostia J. Agirre, Mañukorta 19218. 2005-06-29 Lasarte-Oria P. Etxeberria, J.M. Irazu 20319. 2005-06-29 Lasarte-Oria A. Egaña, I. Elortza 20520.2005-07-02 Usurbil A. Egaña, M. Lujanbio 20721. 2005-08-16 Goizueta A.M. Peñagarikano, M. Lujanbio,

J.M. Irazu, A. Arzallus 21922. 2005-09-09 Alkiza S. Lizaso, S. Colina 22523. 2005-09-13 Bermeo U. Iturriaga 22924. 2005-09-23 Oñati A. Egaña, A. Mendiluze 23225. 2005-09-23 Oñati M. Lujanbio 23426. 2005-09-30 Urnieta A.M. Peñagarikano, A. Agirre 23627. 2005-10-28 Beasain J. Maia, E. Goikoetxea 24228. 2005-12-06 Orio P. Etxeberria 25629. 2005-12-06 Orio A. Arzallus 25830. 2005-12-08 Markina-Xemein U. Iturriaga, A. Egaña 262

306

307

BERTSOLARIEN AURKIBIDEA

Agirre, A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147 (BI), 164 (BI), 236 (BI)Agirre, J. . . . . . . . . . . . . . . . .53 (BI), 185 (BI), 192 (BI), 210 (BI), 212 (PE)Agirre, U. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107 (BI)Agirreazaldegi, A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109 (BI)Alberdi, O. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122 (BI)Amuriza, M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289 (BI)Amuriza, X. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74 (GL), 77 (GL), 99 (GL). 246 (BI)Aranburu, A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283 (BI)Areitio, J.M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281 (B)Arozena, E. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105 (BI)Arrillaga, M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .286 (BI)Artetxe, M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82 (BI)Arzallus, A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 (BI), 111 (BI), 119 (B), 130 (BI)

147 (BI), 161 (BI), 219 (BI), 239 (H), 258 (B)Astigarraga, X. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .286 (BI)Bartra, O. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114 (BI), 116 (BI), 297 (BI)Colina, S. . . . . . . . . . . . . . . . . .55 (BI), 59 (BI), 64 (BI), 161 (BI), 212 (PE)

215 (BI), 225 (BI), 227 (BI), 260 (BI)Egaña, A. . . . . . . . . .74 (GL), 77 (GL), 93 (BI), 96 (BI), 111 (BI), 127 (BI)

157 (BI), 168 (BI), 205 (BI), 207 (BI), 232 (BI), 246 (BI), 262 (BI)Eizagirre, E. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173 (BI), 222 (BI)Elortza, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86 (BI), 90 (BI), 189 (BI), 205 (BI)Enbeita, O. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157 (BI)Enbeita On. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 (B)Estiballes, A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157 (BI), 176 (BI)Etxeberria, P. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203 (BI), 256 (P)Gabilondo, N. . . . . . . . . . . .136 (PE), 143 (BI), 173 (BI), 277 (BI), 279 (BI)Goikoetxea, E. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178 (BI), 242 (BI), 277 (BI)Gorrotxategi, J.L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189 (BI)Ibarra, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69 (BI), 71 (BI), 157 (BI) Irazu, J.M. . . . . . . . . . . . . .136 (PE), 143 (BI), 152 (BI), 203 (BI), 219 (BI)

239 (H), 265 (B)Iturriaga, U. . . . . . . .86 (BI), 99 (GL), 196 (B), 229 (B), 260 (BI), 262 (BI)Izagirre, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .295 (B)Lazkano, G. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69 (BI), 273 (P), 274 (B)Lekue, E. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82 (BI), 103 (B)Lizaso, B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181 (BI), 292 (BI), 299 (BI)Lizaso, J. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181 (BI)Lizaso, S. . .53 (BI), 55 (BI), 59 (BI), 105 (BI), 109 (BI), 122 (BI), 130 (BI)

133 (BI), 139 (BI), 181 (BI), 198 (B), 200 (BI), 225 (BI)

308

Loidisaletxe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80 (GL)Lujanbio, M. . . . . . . . . . . . . . . .64 (BI), 95 (B), 99 (GL), 124 (BI), 127 (BI)

139 (BI), 168 (BI), 187 (BI), 207 (BI), 219 (BI), 234 (B), 246 (BI)253 (B), 255 (B)

Magdalena, P. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282 (H)Maia, J. . . .67 (BI), 90 (BI), 150 (BI), 154 (B), 157 (BI), 210 (BI), 242 (BI)Mantxi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173 (BI), 176 (BI)Mañukorta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192 (BI)Mendiguren, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297 (BI)Mendiluze, A. . . . . . . . . . . . . .71 (BI), 171 (B), 178 (BI), 198 (B), 215 (BI)

232 (BI), 265 (B)Mendizabal, M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114 (BI)Muñoa, U. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .288 (P)Murua, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93 (BI), 107 (BI)Murua, X. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299 (BI)Otamendi, As. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146 (H)Paia, F. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116 (BI)Paia, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289 (BI)Paya, X. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173 (BI)Peñagarikano, A.M. . . . . . . . .55 (BI), 164 (BI), 200 (BI), 219 (BI), 221 (B)

227 (BI), 236 (BI), 252 (B)Perea, O. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222 (BI)Rezola, A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292 (BI)Sarriegi, A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150 (BI), 152 (BI)Silveira, X. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96 (BI), 121 (H)Sorozabal, J. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80 (GL), 124 (BI)Sukia, X. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275 (BI)Urdangarin, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283 (BI)Zelaia, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185 (BI)Zelaieta, J. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173 (BI)Zubia, F . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275 (BI), 279 (BI)Zubeldia, I. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133 (BI), 142 (B), 294 (B)

IKURRAK:

(B): Gaia emanda bakarka egindako saioa.(BI): Gaia emanda binaka -edo talde handiagoan- egindako saioa.(P): Puntutan egindako saioa.(PE): Lehen edo azken puntua emanda egindako saioa.(H): Gainerako ariketak(GL): Gai librean egindako saioa.

309

IZEN ETA IZENGOITIEN DESKRIBAPENA

Zerrenda hau, liburuan agertzen diren izen laburdura eta izen-goitiei dagokio.

Liburuan Izen deiturak Herria

Agirre, A. Amaia Agirre Arrastoa VillabonaAgirre, J. Joxe Agirre Esnal AzpeitiaAgirre, U. Unai Agirre Goia HernaniAgirreazaldegi, A. Ainhoa Agirreazaldegi Rekondo BergaraAlberdi, O. Oskar Alberdi Etxabe ZestoaAmuriza, M. Miren Amuriza Plaza BerrizAmuriza, X. Xabier Amuriza Zarraonaindia BerrizAranburu, A. Aritz Aranburu Lasa ZarautzAreitio, J.M. Juan Mari Areitio Elkoro AbadiñoArozena, E. Estitxu Arozena Albizu LesakaArrillaga, M. Mikel Arrillaga Bereziartua EibarArtexe, M. Miren Artetxe Sarasola HendaiaArzallus, A. Amets Arzallus Antia HendaiaAstigarraga, X. Xabier Astigarraga Gagoaga MutrikuBartra, O. Oihana Bartra Arenas BilboColina, S. Sustrai Colina Akordarrementeria UrruñaEgaña, A. Andoni Egaña Makazaga ZarautzEizagirre, E. Estitxu Eizagirre Kerejeta HernaniElortza, I. Igor Elortza Aranoa DurangoEnbeita, O. Oihane Enbeita Gardoki Gernika-LumoEnbeita, On. Onintza Enbeita Maguregi MuxikaEstiballes, A. Arkaitz Estiballes Ormaetxea GaldakaoEtxeberria, P. Patxi Etxeberria Zubiria Lasarte-OriaGabilondo, N. Nahikari Gabilondo Mendizabal ZarautzGoikoetxea, E. Ekaitz Goikoetxea Asurabarrena BeasainGorrotxategi, J.L. Jose Luis Gorrotxategi Zangitu AzpeitiaIbarra, I. Iratxe Ibarra Foruria Markina-XemeinIrazu, J.M. Jexux Mari Irazu Muñoa LarraulIturriaga, U. Unai Iturriaga Zuaza-Artaza DurangoIzagirre, I. Iñigo Izagirre Urteaga Deba (Itziar)Lazkano, G. Gorka Lazkano Arrizubieta BerrizLekue, E. Etxahun Lekue Etxebarria LarrabetzuLizaso, B. Beñat Lizaso Alberdi AzpeitiaLizaso, J. Joxe Lizaso Mendizabal Azpeitia

310

Lizaso, S. Sebastian Lizaso Iraola AzpeitiaLoidisaletxe Juan Jose Eizmendi Garmendia ErrezilLujanbio, M. Maialen Lujanbio Zugasti HernaniMagdalena. P. Peru Magdalena Arriaga BerrizMaia, J. Jon Maia Soria ZumaiaMantxi Iñigo Manzisidor Larrañaga ZarautzMañukorta Gregorio Larrañaga Mandiola Markina-XemeinMendiguren, I. Izar Mendiguren Cosgaya LaudioMendiluze, A. Aitor Mendiluze Gonzalez AndoainMendizabal, M. Mikel Mendizabal Garmendia ItsasondoMuñoa, U. Unai Muñoa Amundarain Lasarte-OriaMurua, I. Iñaki Murua Jauregi GabiriaMurua, X. Xumai Murua Berra AzkaineOtamendi, As. Asier Otamendi Alkorta UrretxuPaia, F. Alfredo Paia Ruiz “Fredi” Algorta (Getxo)Paia, I. Itxaso Paia Ruiz Algorta (Getxo)Paya, X. Xabier Paya Ruiz Algorta (Getxo)Peñagarikano, A.M. Anjel Mari Peñagarikano AnoetaPerea, O. Oihane Perea Perez de Mendiola GasteizRezola, A. Agin Rezola Laburu AstigarragaSarriegi, A. Aitor Sarriegi Galparsoro BeasainSilveira, X. Xabier SilveiraEtxeberria LesakaSorozabal, J. Jokin Sorozabal Ansa AndoainSukia, X. Xabier Sukia Etxeberria OrioUranga, J. Jokin Uranga Isuskiza AzpeitiaUrdangarin, I. Iban Urdangarin Lardizabal AtaunZelaia, I. Iñaki Zelaia Irazusta HernaniZelaieta, J. Julen Zelaieta Iriarte BeraZubia, F. Felix Zubia Olaskoaga ZarautzZubeldia, I. Iker Zubeldia Akarain Zegama

Documents

BAPATEAN 2005