Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Beheer en Onderhoud
Legionella
Richard Peet
Wateropleidingen 2
Programma
Relatie tussen
Legionella en
Beheer en onderhoud
Inspectierichtlijn en ILen T
Wateropleidingen 3
Legionella
Aangetoond 1976, bijeenkomst
Legionairs
In Nederland 1999, Bovenkarspel
Komen voor in:
• Grondwater
• Oppervlakte water
• Drinkwaterinstallaties
4
5
Legionella op BCYE-medium
6
Legionella
• Vermeerdering Legionella in water
• Aerosolvorming met besmet water
• Blootstelling (inhalatie)/infectie
– intensiteit (duur, aantal bacteriën)
– type organisme (serogroep)
• Risicogroep (verminderde afweer)
– medicijngebruik
– mannen, > 50
– bovenmatig roken
– alcoholgebruik
7
Eigenschappen Legionella
• Staafvormige bacteriën
• Groei bij 20-50°C
• Zuurstof nodig voor de groei
• Aminozuren en ijzer nodig
• Vermeerdering in biofilms,
sediment en protozoa
8
Ziekteverschijnselen Legionella
• Incubatietijd 2-10 dagen
• Griepachtig beeld
• Pontiac Fever
• Veteranenziekte:
–hoge koorts, koude rillingen
–hoesten, benauwdheid
– zware longontsteking
–algehele malaise
• Mortaliteit: 5-10%
9
Groei Legionella
10
Factoren die vermeerdering van Legionella bevorderen
• Temperatuur water 25-50°C
• Stilstaand water
• Lange verblijftijden
• Aanwezigheid van micro-organismen
–voedingsstoffen vrij uit water en materialen
–vormen biofilms en sediment
• Slechte circulatie van het water
11
Dode leidingen
12
Weinig gebruikte leidingen
13
Opwarming van koud water
14
Corrigerende maatregelen
• Verwijderen van dode leidingen
• Verbeteren doorstroming van koud waterleidingen
• Tijdelijk afkoppelen van weinig gebruikte leidingen
• Verplaatsen van koud waterleidingen
• Verplaatsen mengventiel
15
Beheersmaatregelen
• Wekelijks spoelen warmwaterleiding
(thermische desinfectie)
• Wekelijks spoelen koudwaterleiding
• Spoelen bij weer ingebruikname van installatiedelen
• Onderhoud boiler
• Periodieke monitoring temperatuur
• Periodieke monitoring Legionella
Wateropleidingen 16
≤ 0.15m ≤ 0.15m
≤ 0.15m
≥ 0.15m
Wekelijks spoelen vereist
Spoelen niet vereist
doorstroomde leiding
1 open afsluiter verzegeld
2 gesloten bedieningsafsluiter verzegeld
1.
1.
2.
2.
2.
2.
2.
niet-doorstroomde leiding
De in de leidingwaterinstallatie geplaatste keerkleppen moeten zo zijn aangebracht dat zij gemakkelijk kunnen worden onderhouden en vervangen. Tevens moeten zij zo zijn aangebracht dat zij gemakkelijk kunnen worden gecontroleerd! De brandblusleiding moet bij het binnenkomen en verlaten van een ruimte en bij aftakkingen worden gecodeerd met “geen drinkwater’
17
Standaard installatie
Boiler
koudwater
Bedieningsafsluiter douche
Inlaatcombinatie
Mengtoestel
< 1 liter inhoud
T
T
Thermometer
Wateropleidingen 18
Installatie omloopleiding
koudwater
Boiler
ND = Normaal dicht
ND
T Thermometer
T
> 1 liter inhoud
Bedieningsafsluiter douche
Inlaatcombinatie
Mengtoestel
19
Decentraal mengsysteem
koudwater
Boiler
Bedieningsafsluiter douche
Inlaatcombinatie
Mengtoestel (decentraal)
T Thermometer
T
Inhoud < 1 liter
20
Bestrijding Legionella
• Ladder van VROM (ILenT)
• Thermisch=Verhogen temperatuur water >60°C minimaal 20 minuten
• Fysische=UV, Ultra/microfiltratie
• Elektro-Chemische
anodische oxydatie koper/zilverionisatie
(Alleen bij collectieve watervoorziening)
21
Anodische oxidatie
Spanningsverschil in water (natriumchloride)
wordt omgevormd tot desinfecterende
stoffen(chloride en natrium).
Chloorgas zorgt voor desinfectie.
Geen smaak en reuk resten.
Samenstelling water wordt gewijzigd.
22
Koper-zilver ionisatie
Bij koper zilver ionisatie wordt dit met behulp van elektrolyse opgelost in het water.
De koper delen tasten de celwand bacteriën aan, de zilver delen maken de kern van de bacterie onschadelijk.
Wateropleidingen 23
Organisatie Controle en Inspectie
• Ministerie Infrastructuur en Milieu
borg voor gezond drinkwater
• Inspectie Leefomgeving en Transport
handhaaft de wetgeving
• Controle DWI door Drinkwaterbedrijf
Invulling controletaak vlgs art.24 DWW
Wateropleidingen 24
Waarom controle en inspectie
• Borg voor gezondheid en kwaliteit
• Drinkwaterbedrijven controleren art. 24
‘ op gevaar voor verontreiniging’
• Drinkwaterbedrijf controletaak
• Toezicht en handhaving ILenT
• Doelgroep Legionella
• Risico’s beperken
• Verantwoordelijkheid
Wateropleidingen 25
Regelgeving
Drinkwaterbesluit
NEN 1006
Waterwerkbladen
Drinkwaterwet
Overig
Woningwet
Bouwbesluit
Wateropleidingen 26
Wetten
Drinkwaterbesluit
Controle drinkwaterinstallatie
Art. 21.3b Toezicht op het leidingnet
Art. 24.1 Aangeslotene, geen gevaar
verontreiniging leidingnet
Art. 24.2 Drinkwaterbedrijf controleert op gevaar voor verontreiniging van aan derden geleverd drinkwater
(collectieve installaties)
Wateropleidingen 27
Controlebeleid
• Geen gevaar voor volksgezondheid
• Inspectierichtlijn 2012
• Aan de hand van Risico klasse
• Interventie strategie -> Naleving legionella
regelgeving
• Drinkwaterbedrijf bepaald de
Risico klasse 1 t/m 5
Wateropleidingen 28
Inspectierichtlijn 2012
• Ministerie Infrastructuur en Milieu
borg voor gezond drinkwater
• Inspectie Leefomgeving en Transport
Handhaaft de wetgeving
• Controle DWI door Drinkwaterbedrijf
Invulling controletaak vlgs art.24 DWW
Wateropleidingen 29
Uitvoering Controles
• Standaard werkwijze, uniform
• Geen interpretatieverschillen
(geen discussie met klanten)
• Eenduidige rapportage aan ILenT
Wateropleidingen 30
Wettelijke plichten eigenaar
• Zorgdragen, geen gevaar volksgezondheid
• Blijvend voldoen aan NEN 1006
• Beheersmaatregelen uitvoeren(als nodig)
• Zorg voor goed beheer ->
controleren, onderhouden, documenteren
• Zorgplicht
• Hulpmiddel:Waterwerkblad 1.4 G met
beheerspakketten
Wateropleidingen 31
Beheerspakketten
• Grote uitgebreide installaties pakket A
Watermeter > Qn 6 aanvullend beheer
verplicht
• Prioritaire installatie Legionellapreventie en
beheerspakket C
• Beheerspakket D toepassen bij wettelijk
meetprogramma
Wateropleidingen 32
Frequentie van controles
Risico’s
• Hoe hoger risico, hoe hoger klasse
• Hoe hoger risico klasse, hoe hoger
bezoek frequentie
Klasse 3 -> 1 x per 9 jaar
Klasse 4 -> 1 x per 6 jaar
Klasse 5 -> 1 x per 3 jaar
33
Risicoklassenindeling
Waterleidingbedrijf:
• Bepaalt per klant frequentie van controle
• Doel: eigenaar kan ook zelf bepalen
• Ingredienten:
• Vloeistofklasse
• Andere waterleidingnetten
• Kans op wijzigen
• Kwetsbaarheid gebruikers
• Grootte
Wateropleidingen 34
Object matrix
Wateropleidingen 35
Vloeistofklasse
1 water menselijk consumptie, drinkwater
2 vloeibaar, geen schade mens, geschikt
als drinkwater
3 vloeibaar, enige mate van schade,
toxische stof, LD 50 >200mg/kg
lichaamsgewicht proefdier
4 vloeibaar, gevaar zeer toxische stof, LD 50
≤200mg/kg lichaamsgewicht proefdier
5 vloeibaar, gevaar aanwezigheid
pathogene bacterie of virus
36
Extra risico
Andere waterleidingnetten :
• Onthard water
Kans op wijzigen :
• Wordt vooral gekeken naar het
risicoverhogende effect van wijzigingen
• Groot bij ontoereikend beheer
37
Kwetsbaarheid gebruikers
• Geen kennisdomein watersector
• Dus: volgend (ILenT, GGD)
• Bestaande indeling (LCI-lijst):
Wateropleidingen 38
Doelgroepen bij legionellapreventie.
• Hoofdgroep Kwetsbaarheid gebruikers
• Ziekenhuizen hoog
• Zorginstellingen middelmatig
• Logiesverblijven middelmatig
• Asielzoekerscentra middelmatig
• Cel complexen middelmatig
• Badinrichting middelmatig
• Campings middelmatig
• Jachthavens middelmatig
• Truckstops middelmatig
• Locaties waar verneveld water laag
aan derden wordt geleverd.(zorgplicht)
39
Conclusie
• Er is meer dan alleen Legionella
• Beheer, controle en onderhoud van een
drinkwaterinstallatie is belangrijk
• Overheid handhaaft
• Iedereen heeft verantwoordelijkheid.