Upload
joost-dijkstra
View
214
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Betere bijen met Beebreed
Waarom gaat erfelijke verandering langzaam en
wat doet Beebreed om dat te versnellen?
Pim BrascampKoninginnenteeltdag, Utrecht, 29 januari 2011
• Beebreed schat teeltwaardes van koninginnen.• Imkers voeren daartoe gegevens van volken in in
een databank. • De uitvoering berust bij het Länderinstitut für
Bienenkunde Hohen Neudorf e.V.
Kerstkaart 2010
Opzet van dit verhaal
1. Voorbeelden van erfelijke verandering2. Waarom gaat erfelijke verandering langzaam3. Natuurlijke en kunstmatige selectie4. Inteelt
5. Wat doet Beebreed?• Teeltwaardeschatting
6. Wat doet Beebreed niet?• Selectie (dat doen imkers en verenigingen)
wikipedia NL en UK
David Shankbone, Wikimedia commons
Alexander Francis Lydon(1836–1917)
Hobbyfokkerij in de 19e eeuw
amazon.com
0
SelectielijnControlelijn
0 5 10 15 20 25 30
Wo
rpg
roo
tte
5
10
15
Selectie op worpgrootte bij muizen
1 15
Bakker, Wallinga en Politiek, J Anim Sci 1978, 1572-1580
aan
tal w
orpe
n
Generatienummer
Waarom duurde de verhoging van worpgrootte zo lang?
1. Muizen2. Worpgrootte. Alleen te meten aan vrouwtjes3. Niet scherp geselecteerd
4. Inteelt5. Kenmerk is beperkt erfelijk bepaald
6.Worpgrootte wordt bepaald door veel samenwerkende genen en bovendien door milieu-omstandigheden
Natuurlijke en kunstmatige selectie
1. Bij natuurlijke selectie veranderen populaties dieren, planten, schimmels, bacteriën, geleidelijk aan doordat exemplaren die zich beter aanpassen zich voortplanten
2. Bij kunstmatige selectie ligt de beslissing welke exemplaren zich mogen voortplanten bij de mens
3. Er is een belangrijke overeenkomst: “Voor wat hoort wat”
Inteelt
1. Selectie en inteelt zijn onlosmakelijk verbonden: er is sprake van een beperkt aantal ouders van de volgende generatie. Ook al kunnen dat er veel zijn.
2. Het is verstandig de inteelttoename beperkt te houden: voldoende ouders van de volgende generatie
3. Het effect van een flessenhals is blijvendBij honden worden erfelijke gebreken in verband gebracht met inteelt. Er is in recente generaties geen sprake van sterke toename van inteelt, maar vermoedelijk is er wel sprake van een flessenhals, verder in het verleden
Beebreed: teeltwaardeschatting (www.beebreed.eu)
www.beebreed.eu
Afstamming
Koningin (1a)17-2-78-2006
Dochters van 4a (1b) *
(2a) Moeder17-2-111-2004
(3a) Grootmoeder
17-2-28-2002(6a) Vader vd 1a
6-42-516-2001(7a)17-2-86-2000
(12a)17-2-42-2000
Dochters van (6a) = 2b
(4a) Paring6-42-682-2003
Dochters van (12a) = 4b* *
Beebreed: teeltwaardeschatting (www.beebreed.eu)
Teeltwaardes worden berekend, rekening houdend met:•Gegevens van een volk en van alle familievolken•De stand waar het volk stond
Inteelt-coëfficient (%) van koningin en werksters
Teeltwaarde(gemiddelde is 100,
spreiding is 10)
Teeltwaardes worden gepubliceerd in februari. Ze veranderen doordat er
nieuwe info bij komt
Nauwkeurigheid
(tussen 0 en 1)
Beebreed: teeltwaardeschatting varroatolerantie
Die Zucht der Honigbiene, F.K. TieslerAbschlussbericht Varroaprojekt Arbeitsgemeinschaft Toleranzzucht (AGT), 2007
Varroa-index is mijten per 10 gram bijen
mijtenval per dagen pintest
Beebreed doet niet aan selectie, maar wel ...
1. Beebreed • Teeltwaardes van koninginnen• Verwachte teeltwaardes en inteeltcoëfficienten van door
imker gewenste paringen• Maakt keuze mogelijk van koninginnen met gewenste
eigenschappen• Maakt het mogelijk kenmerken naar eigen inzicht te
wegen
2. De individuele imker beslist over de paring. Hij of zij selecteert. Beebreed levert een service: teeltwaardes
3. Verenigingen selecteren voor bevruchtingsstations
Bevruchtingsstations en kunstmatige inseminatie
Die Zucht der Honigbiene, F.K. Tiesler
Samenvatting
1. Erfelijke verandering is een kwestie van volhouden
2. Kenmerken worden bepaald door veel genen en door milieu-omstandigheden
3. Natuurlijke en kunstmatige selectie lijken op elkaar en gaan hand in hand
4. Voorkom (teveel) inteelt
5. Beebreed is een service: teeltwaardes
6. Teeltwaardes kunnen gebruikt worden door imkers en verenigingen om te selecteren
Websites
http://www.beebreed.eu
http://www.beebreed.nl
http://www.beebreed.be
www.beebreed.nl
Dank voor uw aandacht
http://www.beebreed.eu
http://www.beebreed.nl
http://www.beebreed.be
Apis mellifera heeft zo’n 10.000 genen. De mens heeft er ongeveer 22.500.
De westerse honingbij heeft heel veel genen die met geur te maken hebben (163) maar weinig met smaak (10).
In vergelijking met andere insecten hebben veel genen te maken met het gebruiken van pollen en nectar, maar verhoudingsgewijs minder genen met ziekteweerstand en het onschadelijk maken van gif.
wikipedia UK