10
27/04/16 1 Dr. İbrahim KURT Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD Yoğun Bakım BD Beyin metabolik hızının yavaşlatılması: Farmakolojik yaklaşım • Serebral iskemi üç tipe ayrılır: a) Fokal: İskemik bölgeyi çevreleyen sağlam doku varlığında (örneğin inme, arteriyel tıkanıklık, embolizasyon) b) Kısmi küresel (Incomplete global): Beynin tamamında kan dolaşımı veya oksijen sunumu yetersizliği (örneğin hipotansiyon veya artmış ICP) c) Tam küresel (Complete global): Beyin kan akımının tamamen durması ile (örneğin kalp durması) Serebral iskemi • Barbitüratlar • Diğer intravenöz anestezikler (propofol, etomidat, benzodiazepinler, lidokain) • İnhalasyon anestezikleri • Kalsiyum kanal blokürleri • Antikonvülzanlar • Steroidler • Deneysel yöntemler (Prostanoidler,serbest radikal temizleyiciler, lipid membran peroksidasyon inhibitörleri, NMDA reseptör antagonistleri, 21 aminosteroidler, Eritropoietin (EPO), Sodyum kanal blokürleri, Potasyum kanalını açan ilaçlar, NO) Farmakolojik yaklaşım a. Barbitüratlar: Fokal veya inkomplet global iskemide nörolojik iyileşmeyi biraz artırabilir. Koruyucu yararı olasılıkla barbitürat indüksiyon dozu ile elde edilir. Buna karşılık kardiyak arestte faydası yoktur. b. Izofluran: İzoelektrik EEG yapıp, CMR belirgin azaltır. Global iskemide yararlı olduğu gösterilememiştir. c. Nimodipin: Kalsiyum kanal blokürüdür. Bazı çalışmalarda global iskemiyi takiben sürdürülemeyen bir düzelme sağlasa da serebral hipoperfüzyonu azaltarak inme sonrası sonuçlarını iyileştirdiği gösterilmiştir.. Nimodipinin subaraknoid kanama sonrası vazospazm üzerine yararlı etkileri olduğu bilinmektedir. d. Steroidler: İnme veya şiddetli kafa travması sonrası faydalı olduğu tespit edilmemiştir. Yüksek doz metilprednizolon tedavisi yaralanmayı takiben 8 saat içinde başlanması halinde akut spinal kord zedelenmesinde az da olsa nörolojik iyileşme sağlayabilir. Ajanlar Beyin korumada anestezikler • İntravenöz anestezikler (Barbitüratlar, propofol, etomidat, benzodiazepinler, lidokain) • İnhalasyon anestezikleri (İzofluran, sevofluran, halotan, azot protoksit) Kısaltmalar ve açıklamalar (i) AMPA: αamino3hidroksi5metil4izoksazol propiyonik asit, GABA: γAminobutirik asit (ii) EEG: Elektroensefalogram (iii) CMRO2: Oksijenin Serebral Metabolik Hızı (iv) CPP: Serebral Perfüzyon Basıncı (v) ICP: Kafa İçi Basıncı (vi) IV: Intravenöz (vii) MAP: Ortalama Arteriyel Basınç (viii) T 1/2: Yarı ömür

Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

  • Upload
    others

  • View
    12

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

1  

Dr.  İbrahim  KURT  Adnan  Menderes  Üniversitesi  

Tıp  Fakültesi  Anesteziyoloji  ve  Reanimasyon  AD  

Yoğun  Bakım  BD    

Beyin  metabolik  hızının  yavaşlatılması:  

Farmakolojik  yaklaşım  

•  Serebral  iskemi  üç  tipe  ayrılır:  a)  Fokal:  İskemik  bölgeyi  çevreleyen  sağlam  doku  

varlığında  (örneğin  inme,  arteriyel  tıkanıklık,  embolizasyon)  

b)  Kısmi  küresel  (Incomplete  global):  Beynin  tamamında  kan  dolaşımı  veya  oksijen  sunumu  yetersizliği  (örneğin  hipotansiyon  veya  artmış  ICP)  

c)  Tam  küresel  (Complete  global):  Beyin  kan  akımının  tamamen  durması  ile  (örneğin  kalp  durması)  

 

Serebral  iskemi  

•  Barbitüratlar  •  Diğer  intravenöz  anestezikler  (propofol,  etomidat,  

benzodiazepinler,  lidokain)  •  İnhalasyon  anestezikleri  •  Kalsiyum  kanal  blokürleri  •  Antikonvülzanlar  •  Steroidler  •  Deneysel  yöntemler  (Prostanoidler,serbest  radikal  

temizleyiciler,  lipid  membran  peroksidasyon  inhibitörleri,  NMDA  reseptör  antagonistleri,  21-­‐aminosteroidler,  Eritropoietin  (EPO),  Sodyum  kanal  blokürleri,  Potasyum  kanalını  açan  ilaçlar,  NO)  

Farmakolojik  yaklaşım  a.  Barbitüratlar:  Fokal  veya  inkomplet  global  iskemide  nörolojik  

iyileşmeyi  biraz  artırabilir.  Koruyucu  yararı  olasılıkla  barbitürat  indüksiyon  dozu  ile  elde  edilir.  Buna  karşılık  kardiyak  arestte  faydası  yoktur.  

b.  Izofluran:  İzoelektrik  EEG  yapıp,  CMR  belirgin  azaltır.  Global  iskemide  yararlı  olduğu  gösterilememiştir.  

c.  Nimodipin:  Kalsiyum  kanal  blokürüdür.  Bazı  çalışmalarda    global  iskemiyi  takiben  sürdürülemeyen  bir  düzelme  sağlasa  da  serebral  hipoperfüzyonu  azaltarak  inme  sonrası  sonuçlarını  iyileştirdiği  gösterilmiştir..  Nimodipinin    subaraknoid  kanama  sonrası  vazospazm  üzerine  yararlı  etkileri  olduğu  bilinmektedir.  

d.  Steroidler:  İnme  veya  şiddetli  kafa  travması  sonrası  faydalı  olduğu  tespit  edilmemiştir.  Yüksek  doz  metilprednizolon  tedavisi  yaralanmayı  takiben  8  saat  içinde  başlanması  halinde  akut  spinal  kord  zedelenmesinde  az  da  olsa  nörolojik  iyileşme  sağlayabilir.  

Ajanlar  

Beyin  korumada  anestezikler  •  İntravenöz  anestezikler  (Barbitüratlar,  propofol,  

etomidat,  benzodiazepinler,  lidokain)  •  İnhalasyon  anestezikleri  (İzofluran,  sevofluran,  

halotan,  azot  protoksit)  

Kısaltmalar  ve  açıklamalar  (i)  AMPA:  α-­‐amino-­‐3-­‐hidroksi-­‐5-­‐metil-­‐4-­‐izoksazol  propiyonik  asit,  GABA:  γ-­‐Aminobutirik  asit  (ii)  EEG:  Elektroensefalogram  (iii)  CMRO2:  Oksijenin  Serebral  Metabolik  Hızı  (iv)  CPP:  Serebral  Perfüzyon  Basıncı  (v)  ICP:  Kafa  İçi  Basıncı  (vi)  IV:  Intravenöz  (vii)  MAP:  Ortalama  Arteriyel  Basınç  (viii)  T  1/2:  Yarı-­‐  ömür  

Page 2: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

2  

İntravenöz  anestezikler  Anestezik  ajanların  karşılaştırmalı  etkileri  

Ajan   CMRO2   CBF  BOS  

Üretimi  BOS  

Emilimi   CBV   ICP  

Barbitüratlar   -­‐4   -­‐3   +   +1   -­‐2   -­‐3  

Etomidat   -­‐3   -­‐2   +   +1   -­‐2   -­‐2  

Propofol   -­‐3   -­‐4   ?   ?   -­‐2   -­‐2  

Benzodiazepinler   -­‐2   ?   +   +1   +1   +1  

Ketamin   +   +2   +   -­‐1   +2   +2  

Opioidler   +   +   +   +1   +   +  

Lidokain   -­‐2   -­‐2   ?   ?   -­‐2   -­‐2  

Tiyopental  Grup   Barbitürat  

Etki  mekanizması/  Farmakodinamik  

GABA  reseptörlerini  uyarır  AMPA  reseptörlerini  inhibe  eder  

Nöroprotektif  etkileri  

CBF,  CMRO2  ve  ICP  azaltır  MAP  azaltır,  CPP  üzerindeki  bu  değişken  etki  nedeniyle  nöbet  eşiğini  yükseltir  

Farmakokinetik   Hepatik  yolla  metabolize  olur  %  0,5’i  değişmeden  renal  yolla  atılır  Eliminasyon  t  ½  =  11,6  saat  Plazmada  yüksek  oranda  bulunursa  eliminasyon  hızı  konsantrasyondan  bağımsız  olarak  sabit  bir  değer  ile  oluşur  (Sıfırıncı  derece  kinetik)  Belirgin  olarak  birikir  

Tiyopental  

Avantajları   İndüksiyon  ajanı  olarak  hızlı  etki  başlangıcına  sahiptir  CBF,  CMRO2  ve  ICP  üzerinde  istenen  etkileri  vardır  Ucuz  

Dezavantajları  ve  önemli  yan  etkileri  

Uzamış  infüzyonda  birikir  Hipotansiyon  Gastroparezi  Sıcaklık  düzenlemesi  bozulur  Bağışıklığı  baskılar  İnfüzyon  sırasında  hipokalemi  görülür  Hiperkalemi  (acil  durumlarda)  Koma  gelişirse  yaşamı  tehdit  eden  aritmiler  görülür  

Tiyopental  

Dozaj   Anestezi  indüksiyonu:  2-­‐5  mg  /  kg  EEG  dalga  baskılanması:  40  mg  /  kg    Sonra  EEG  ile  titre  edilerek  4-­‐8  mg  /  kg  /  saat  infüzyon  ile  takip  

Diğer  önemli  özellikler  

Birlikte  uygulanan  ilaçları  çökertebilir  

TBI’da  kullanımı    

Anestezi  indüksiyonunda  hipotansiyona  dikkat  edilmelidir  Tedaviye  dirençli  KİBA  Tedaviye  dirençli  status  epileptikus  

Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

Page 3: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

3  

•  Literatürde  tiyopentalin  nöroprotektif  etkileri  kanıtlanmamış  olup,  herhangi  bir  potansiyel  yararı  varsa  onun  da  kısa  vadeli  olabileceği  düşünülmektedir  (10  gün).  

Tiyopental  

Bilotta  F,  Stazi  E,  Zlotnik  A,  Gruenbaum  SE,  Rosa  G.  Neuroprotective  effects  of  intravenous  anesthetics:  a  new  critical  perspective.  Curr  Pharm  Des.  2014;20(34):5469-­‐75.    

•  Tiyopental  eEF2  fosforilasyonu  indükler.  •  Tiyopental  global  protein  sentezini  inhibe  eder.  •  Tiyopental  cAMP  içeriğini  artırmadan  hücreiçi  kalsiyum  düzeyini  

artırır.  •  Tiyopental  AMP  bağımlı  protein  kinaz  (AMPK)  oto-­‐

fosforilasyonunu  indükler.  •  Protein  sentez  inhibitörleri  hipoksik  nöronal  hasarı  azaltır.  •  Tiyopental  protein  sentezini  inhibe  eder,  hipoksik  hasarı  düzeltir  ve  

primer  kortikal  nöronlardaki  oksijen  azalması  sırasında  enerji  dengesini  sağlar.  

Propofol  

Grup   Fenol  Derivesi  

Etki  mekanizması/  Farmakodinamik  

GABA-­‐A  reseptörlerini  potansiyelize  eder  Na+  kanal  blokürü  

Nöroprotektif  etkileri   CBF,  CMRO2  ve  ICP  azaltır  MAP  azaltır,  CPP  üzerindeki  etkisi  değişkendir  Nöbet  eşiğini  yükseltir  

Farmakokinetik   Hızla  karaciğerde  metabolize  olur,  karaciğer  dışı  metabolizması  da  vardır  t1/2=  2–24  saattir,  ancak  periferal  dağılım  nedeniyle  uyanma  daha  hızlıdır  

Propofol  

Avantajları   CBF,  CMRO2  ve  ICP  üzerinde  istenen  etkileri  vardır  Etkisi  hızlı  başlar  Görece  hızlı  uyanma  özelliğiyle  nörolojik  değerlendirmeyi  kolaylaştırır  

Dezavantajları  ve  önemli  yan  etkileri  

Hipotansiyon  nedeniyle  CPP’nı  kötüleştirebilir  Lipit  yüklenmesine  neden  olabilir  KC  enzimlerinde  artma  ve  pankreatit  gelişebilir  Uzamış,  yüksek  doz  infüzyonu  PRİS’e  yol  açabilir  Formülü  nedeniyle  enfekte  olabilir  Yumurta  veya  soya  alerjisi  olanlarda  kontrendikedir  

Propofol  

Dozaj   İndüksiyon:  1–2,5  mg/kg,  Yaşlı  veya  kardiyak  rezervi  sınırlı  olanlarda  0,5–1,5  mg/kg  Sedasyon  uygulaması:  1,5–4,5  mg/kg/saat,  istenen  düzeye  kadar  titre  edilir  

Diğer  önemli  özellikler  

4  mg/kg/saat  üzerinde  ve  48  saatten  uzun  infüzyonlarında  PRİS  riski  artar  

TBI’da  kullanımı     TBI’da  sedasyon  için  sürekli  infüzyon  Anestezi  indüksiyonunda  hipotansiyona  dikkat  edilmelidir  Tedaviye  dirençli  KİBA  Tedaviye  dirençli  nöbetler  

Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

Sonuç  olarak,  iki  RKÇ’da  propofol  bir  nöroprotektif  bir  etki  göstermemiştir.  Bu  iki  çalışmanın  tasarımları  ve  metodolojisi  farklı  olduğundan  sonuçlarının  birlikte  değerlendirilmesi  hatalara  yol  açabilir.  

Propofol  

Bilotta  F,  Stazi  E,  Zlotnik  A,  Gruenbaum  SE,  Rosa  G.  Neuroprotective  effects  of  intravenous  anesthetics:  a  new  critical  perspective.  Curr  Pharm  Des.  2014;20(34):5469-­‐75.    

Page 4: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

4  

Midazolam  Grup   Imadobenzodiazepin  

Etki  mekanizması/  Farmakodinamik  

GABA-­‐A  reseptör  agonisti  Klor  kanalı  aktivasyonu  Kappa  opioid  agonisti  

Nöroprotektif  etkileri  

CBF,  CMRO2  ve  ICP  sedasyon  dozunda  minimal  etki,  yüksek  dozlarda  azalma  MAP  düşer,  CPP’da  değişken  etki  Nöbet  eşiğini  yükseltir  

Farmakokinetik   Etki  başlangıcı  2–4  dakika  %  94  proteine  bağlanır  Yağda  çözünürlüğü  yüksektir  Hepatik  metabolizma  Böbreklerden  atılır  (Kısmen  safra  ile)  Kesildikten  sonra  hızlı  uyanma  (2,4  saat)  

Midazolam  Avantajları   Diğer  benzodiazepinlerden  kısa  yarı  ömür  

Barbituratlar  ve  propofolden  daha  az  hipotansiyon  yapar  

Dezavantajları  ve  önemli  yan  etkileri  

Metabolitlerinin  birikimi  infüzyonun  kesilmesinden  sonra  nörolojik  değerlendirmede  gecikmeye  yol  açar  TBI’da  bolus  uygunması  MAP  (ve  CPP)  düşürür  Çekilme  sendromu  Deliryum  Solunumsal  ve  öksürük  reflekslerini  baskılar  72  saat  üzerinde  taşifilaksi  ICP  azaltılmasında  plato  etkisi  vardır,  doz  artırılmasının  etkisi  yoktur  

Midazolam  

Dozaj   İndüksiyon:  0,1  mg/kg  Sedasyon  uygulaması:  0,02–0,2  mg/kg/saat  

Diğer  önemli  özellikler  

Periferik  benzodiazepin  lökosit  reseptörleri  ile  etkileşimi  yüzünden  immün  süpresif  etkisi  olabilir  

TBI’da  kullanımı    

Anestezi  indüksiyonunda  TBI’lı  hipertansif  hastalarda  sedasyon  uygulamasında  Hızlı  nörolojik  değerlendirme  gerektirmeyen  hastalarda  sedasyon  uygulamasında  Nöbet  tedavisinde  

Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

Opioidler    

Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

Etomidat  Grup   Karboksillenmiş  imidazol  derivesi  

Etki  mekanizması/  Farmakodinamik  

GABA-­‐A  reseptör  agonist  

Nöroprotektif  etkileri  

CBF,  CMRO2  ve  ICP  azaltır  CPP  korunur  veya  artar  Nöbet  eşiğini  azaltır  

Farmakokinetik   %  75  proteine  bağlanır  Yağda  çözünürlüğü  yüksektir  Üç  kompartman  modeli  ile  dağılım  hacmi  yüksektir  Hepatik  metabolizma  Böbreklerden  atılır  (Kısmen  safra  ile)  İnfüzyon  kesildikten  sonra  yarı  ömrü  kısadır  (4,8  saat)  

Etomidat  Avantajları   İndüksiyon  ajanı  olarak  hızlı  etki  başlangıcına  sahiptir  

Tek  doz  sonrası  etkisi  3-­‐5  dakikada  geçer  CBF,  CMRO2  ve  ICP  üzerinde  istenen  etkileri  vardır  

Dezavantajları  ve  önemli  yan  etkileri  

Adrenal  süpresyon  Propilen  glikol  aracılığıyla  metabolik  asidoz  Enjeksiyon  ağrısı  Miyoklonik  hareketler  Bulantı,  kusma  

Dozaj   İndüksiyon:  0,2–0,4  mg/kg  

Diğer  önemli  özellikler  

Başlangıçta  anti-­‐fungal  olarak  geliştirilmiştir  

TBI’da  kullanımı    

Anestezi  indüksiyonunda  kullanılırsa  adrenal  süpresyona  dikkat  edilmelidir   Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  

injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

Page 5: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

5  

•  Sonuçlar  anevrizma  cerrahisinde  etomidatın  tiyopentale  göre  daha  güvenli  bir  seçenek  olduğunu  göstermektedir.  

Klinik  olarak  nöroprotektif  etkileri  için  etomidat  kullanımı  uygulanmamaktadır.  Bu  nedenle  nöroprotektif  etkilerini  değerlendirmek  için  RKÇ  yapılmamıştır.  

Etomidat  

Bilotta  F,  Stazi  E,  Zlotnik  A,  Gruenbaum  SE,  Rosa  G.  Neuroprotective  effects  of  intravenous  anesthetics:  a  new  critical  perspective.  Curr  Pharm  Des.  2014;20(34):5469-­‐75.    

Ketamin  

Grup   Fensiklidin  derivesi  

Etki  mekanizması/  Farmakodinamik  

Yarışmalı  NMDA  reseptör  antagonisti  Opioid  ve  muskarinik  reseptörlerle  ilişkili  Na+  kanalı  ICP’ı  etkilemez  veya  azaltır  

Nöroprotektif  etkileri  

Glutamatı  azaltır  

Farmakokinetik   Biyo-­‐yararlanımı  %  20  %  40  proteine  bağlanır  Dağılım  yarı  ömrü  10  dakika  Hepatik  metabolizma  Eliminasyon  yarı  ömrü  2,5  saat  

Ketamin  

Avantajları   MAP  ve  CPP’ı  korur  

Dezavantajları  ve  önemli  yan  etkileri  

Erken  çalışmalarda  ↑ICP,  ?epileptogenik  Halüsinasyon/  uyanma  fenomeni  

Dozaj   İndüksiyon:  2  mg/kg  İdame:  50  mcg/kg/dk  

Diğer  önemli  özellikler  

TBI’da  kullanımı     Hemodinamik  instabilitede  

Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

•  Mevcut  literatür,  ketaminin  genel  anestezi  indüksiyonunda  kullanılan  tek    dozunun  kalp  cerrahisinden  1  hafta  sonra  postoperatif  bilişsel  disfonksiyonu  etkin  olarak  azalttığını  göstermektedir.  

Ketamin  

Bilotta  F,  Stazi  E,  Zlotnik  A,  Gruenbaum  SE,  Rosa  G.  Neuroprotective  effects  of  intravenous  anesthetics:  a  new  critical  perspective.  Curr  Pharm  Des.  2014;20(34):5469-­‐75.    

Deksmedetomidin  

Grup   Selektif  α2  adrenerjik  agonist  

Etki  mekanizması/  Farmakodinamik  

Periferik  α2-­‐A,  beyin  ve  spinal  kord  Α2-­‐B,α2-­‐C  adrenoreseptör  alt  tipleri  

Nöroprotektif  etkileri   CBF  ve  ICP  azaltır  

Farmakokinetik   Hepatik  metabolizma  Dağılım  yarı  ömrü  6  dakika    Eliminasyon  yarı  ömrü  2  saat  

Page 6: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

6  

Deksmedetomidin  

Avantajları   Minimal  solunum  depresyonu  Deliryumda  azalma  

Dezavantajları  ve  önemli  yan  etkileri  

Hipotansiyon  (%  28)  Bradikardi  Atriyal  fibrilasyonu  da  içeren  aritmi  Görece  pahalı  

Dozaj   Yükleme  dozu:  1  mcg/kg  İnfüzyon:  0,42–  1,0  mcg/kg/saat  

Diğer  önemli  özellikler  

Solunum  fonksiyonuna  minimal  etki  

TBI’da  kullanımı     Pre  &  post  ekstübasyonda  sedasyon  ajanı  Ajitasyonlu  deliryumda  uygulama  

Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

Travmatik  Beyin  Hasarında  öneriler  

İndüksiyon  ajanları  

Hemodinami  stabil    

Tiyopental  (1–3  mg/kg)   Fentanil  

(1–3  mcg/kg)  Propofol    (0,5–2,5  mg/kg)  

Hemodinami  stabil  değil  

Ketamin  (2  mg/kg)   Fentanil  

(1–3  mcg/kg)  Midazolam  (0,1  mg/kg)    

İdame  ajanları  Propofol  (1,5–4,5  mg/kg/saat)  

Fentanil    (0,5–2  mcg/kg/saat)  

Flower  O,  Hellings  S.  Sedation  in  traumatic  brain  injury.  Emerg  Med  Int.  2012;2012:637171.    

Hem  fokal  ve  global  iskemiye  karşı  korur  Mekanizma  1.  Metabolik  elektriksel  süpresyon  2.  Uyarıcı  nörotransmitter  inhibisyonu  3.  İnhibitör  reseptör  uyarılması  4.  Ca  +  akımı  azalması  5.  Mitokondriyal  K  +  kanallarının  aktivasyonu  Örneğin  izofluran  /  desfluran  /  sevofluran  /  halotan  Diğer  volatil  anesteziklerle  karşılaştırıldığında,  izofluran  fokal  iskemi  sırasında  üstün  koruma  göstermiştir      Michenfelder  JD,  Sundt  TM,  Fode  N,  Sharbrough  FW.  Isoflurane  when  compared  to  enflurane  and  halothane  decreases  the  frequency  of  cerebral  ischemia  during  carotid  endarterectomy.  Anesthesiology  1987;  67:  336-­‐40.  

İnhalasyon  anestezikleri  

İnhalasyon  anestezikleri   Volatil  ajanların  karşılaştırmalı  etkileri  

Ajan   CMRO2   CBF  BOS  

Üretimi  BOS  

Emilimi   CBV   ICP  

Halotan   -­‐2   +3   -­‐1   -­‐1   +2   +2  

Enfluran   -­‐2   +2   +1   -­‐1   +2   +2  

İsofluran   -­‐3   +1   +   +1   +2   +1  

Desfluran   -­‐3   +1   +1   -­‐1   ?   +2  

Sevofluran   -­‐3   +1   ?   ?   ?   +2  

Azot  protoksit   -­‐1   +1   +   +   +   +1  

Page 7: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

7  

Kitano  H,  Kirsch  JR,  Hurn  PD,  Murphy  SJ.  Inhalational  anesthetics  as  neuroprotectants  or  chemical  preconditioning  agents  in  ischemic  brain.  J  Cereb  Blood  Flow  Metab.  2007  Jun;27(6):1108-­‐28.    

İzofluran  Özellikleri:  •  Glutamat  reseptörleri  inhibe  eder  •  GABA  reseptörleri  aktive  eder  •  İskemi  sırasında  nöronların  canlı  kalmasının  ön  

koşullarını  sağlar  •  Hipoksi  ve  depolarizasyondan  kaynaklanan  glutamat  

salınımını  inhibe  eder  •  Hipotermi  uygulanmasını  kolaylaştırır  •  Uygulamadan    sonra  uzun  bir  süre  boyunca  hücre  içi  

sinyalleri  değiştirir  

İnhalasyon  anestezikleri  nöroprotektif  mi?  

NMDA  reseptörleri  İzofluran  

Ca2+  

Ca-­‐Kalmodulin  

MAPK  p42/44   HIF  1α   Akt  

Endoplazmik  retikulum  

Transkripsiyon  faktörleri   Apopitoz  regülasyonu  

(-­‐)  

(-­‐)  

(+)  

Ca2+  

(-­‐)  

İzofluran  ve  nöroprotektif  hücre  içi  sinyalizasyon  

CA1  

CA3   dentat  

Sıçanların    Hipokampal  kültürleri  

İskemi  simülasyonu  sonrası  48  saat  

Kontrol  (ön  koşullama  yok)   %  0,5  izofluranla  ön  koşullama  

Ölü    Nöronlar  

İzofluran  hipokampüsteki  nöronların  iskemi  sonrasında  ölmesini  engelleyen  ön  koşullamayı  sağlar  

Steroidler  Anti-­‐enflamatuvar  özellikleri,  yaralanmaya  normal  yanıtı  ve  iskemik  hasarı  takiben  nörolojik  sonucu  değiştirebilir.  •  Fokal  iskemide  glukokortikoidlerin  etkisini  tanımlamak  

için  kanıtlar  yetersiz  (Cochrane  Database  Syst  Rev  2002).  •  Çift  kör  bir  çalışmada,  akut  inme  hastalarına  

deksametazon  verilmesinin  masif  beyin  enfarktüsüne  sekonder  gelişen  beyin  ödemini  azaltmak  için  yararlı  etkileri  olabileceği  sonucuna  varılmıştır.  Patten  BM,  Mendell  J,  Bruun  B,  Curtin  W,  Carter  S.  Double-­‐blind  study  of  the  effects  of  dexamethasone  on  acute  stroke.  Neurology.  1972  Apr;22(4):377-­‐83.  

•  Glukokortikoidler  plazma  glukozunu  yükselterek  ile  global  iskemi  hasarını  artırabilirler.  

Steroidler  •  Vazojenik  peritümöral  ödemi  azaltmada  etkindir.  (Andrews  

RJ,  Giffard  RG.  Clinically  useful  nonanesthetic  agents.  In:  Andrews  RJ,  editor.  Intraoperative  Neuroprotection.  USA:  Williams  and  Williams,  1996.)  

•  İkinci  Ulusal  Akut  Omurilik  Felçlileri  Çalışması  (NASCIS  II)  yüksek  doz  metilprednizolon  (30  mg  /  kg  bolus  takiben  23  saat  süreyle  5,4  mg  /  kg)  tedavisinin  yaralanma  sonrası  8  saat  içinde  başlandığında  omurilik  hasarında  faydalı  olduğunu  göstermiştir  .  

•  NASCIS  I  çalışmasında  düşük  dozların  etkisiz  olduğu  bildirilmiştir.  (Bracken  MB,  Shephard  MJ,  Hellenbrand  KG  et  al.  Methylprednisolone  and  neurological  function  I  year  after  spinal  cord  injury.  Results  of  the  National  Acute  Spinal  Cord  Injury  Study.)  

•  Ağır  kafa  travmalı  hastalarda  ICP  azaltmak  veya  sonucu  iyileştirmek  için  glukokortikoid  kullanımı  önerilmez.  

Page 8: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

8  

Steroidler   Steroidler  

Kalsiyum  kanal  blokürleri  

Lidoflazin  ve  Flunarizin  Çalışma  sonucu  :  Yararsız  

Kalsiyum  kanal  blokürlerinin  beyin  koruyucu  etkileri  

Hücreye  Ca++  girişini  önler  

Mitokondrinin  Ca++  sekestrayonunu  önler  

Yağ  asidi  metabolizmasını  değiştirir  

Vazodilatasyon    

Serbest  radikal  temizler  

Trombosit  agrgasyonunu  önler  

Kan  viskozitesinin  artışını  önler  

Nimodipin  

•  Voltaja  duyarlı  Ca  kanallarının  L-­‐tipinin  blokajını  yapar.  

•  Tam  iskemi  sonrası  reperfüzyon  sağlandığında  serebral  kan  akımını  artırarak  düzelme  sağlar.  

•  Travmatize  olmayan  beyinde  serebral  metabolizma  hızını  artırmadan  CBF  artırır.  (Harper  AM,  et  al.  J  Cereb  Blood  Flow  Metab  1981;  1:  349-­‐56.)  

Pickard  JD,  Murray  GD,  Illingworth  R,  Shaw  MD,  Teasdale  GM,  Foy  PM,  Humphrey  PR,  Lang  DA,  Nelson  R,  Richards  P,  et  al.  Effect  of  oral  nimodipine  on  cerebral  infarction  and  outcome  after  subarachnoid  haemorrhage:  British  aneurysm  nimodipine  trial.  BMJ.  1989  Mar  11;298(6674):636-­‐42.    

Nimodipin  Sub-­‐araknoid  kanamada  Nimodipin  •  Koruyucu  etkisi  serebral  arter  spazmının  engellenmesine  bağlıdır.  •  Tedavi  edilen  hastalarda  nörolojik  defisit  ve  ölüm  önemli  ölçüde  

azalır.(Allen  GS,  et  al.  N  Engl  J  Med;  308:  619-­‐24.)  Kafa  travmalarında  Nimodipin  •  Nimodipin  ağır  kafa  travmalı  hastaların  tedavisinde  ICP  veya  

sistemik  kan  basıncında  istenmeyen  değişiklikler  oluşturmadan  etkilidir.  (Kostron,  H,  et  al.  Neurol  Res  1984;  6:  29-­‐32.)  

İnmede  Nimodipin:  •  Çift-­‐kör,  plasebo  kontrollü  prospektif  bir  çalışmada,  nimodipin  

insanda  akut  iskemik  inme  sırasında  tüm  nedenlere  bağlı  mortaliteyi    anlamlı  oranda  azaltmıştır.  

•  Altı  aylık  takip  sırasında,  nimodipin  grubundaki  hastalar  plasebo  grubuna  göre  belirgin  bir  iyileşme  göstermeyi  sürdürmüşlerdir.  (Gelmers  HJ,  et  al.  N  Engl  J  Med  1988;  318:  203-­‐7.)  

Lidokain  1.  İskemik  transmembran  iyon  geçişini  azaltır  2.  CMRO2  azalır  3.  Lökosit  aktivitesini  modüle  eder  4.  İskemik  eksitotoksin  salınımını  azaltır  5.  Kafaiçi  basıncı  düşürür    Bu  etkileri  (izoelektrik  EEG  varlığında  iskemik  bölgeden  potasyum  akışında  azalma  yaparak  metabolik  inhibisyon  oluşturabilmesi)  hipotermiye  benzemektedir.  Köpek  global  iskemi  modelinde  barbitüratlar  ile  oluşturulan  bir  izoelektrik  EEG  sonrası  CMRO2  %  15-­‐  20  daha  da  azalır.    

Astrup  J,  Sørensen  PM,  Sørensen  HR.  Oxygen  and  glucose  consumption  related  to  Na+-­‐K+  transport  in  canine  brain.    Stroke.  1981  Nov-­‐Dec;12(6):726-­‐30.    

Page 9: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

9  

Magnezyum  sülfat  1.  Ca  ++  kanal  blokaj  yoluyla  hücresel  ATP  seviyelerinin  korur  2.  NMDA  reseptör  antagonisti  3.  Nöronal  iletimin  inhibisyonu  4.  Serbest  radikal  temizleyici  5.  Membran  stabilizörü  •  5  gün  süreyle  8  saat  içinde  hastaya  verilen  sürekli  magnezyum  infüzyonu  

orta  veya  şiddetli  travmatik  beyin  hasarı  nöroprotektif  değildir.  Hatta  önemli  kafa  travması  tedavisinde  negatif  bir  etkiye  sahip  olabilir.  (Temkin  NR,  Anderson  GD,  Winn  HR,  Ellenbogen  RG,  Britz  GW,  Schuster  J,  Lucas  T,  Newell  DW,  Mansfield  PN,  Machamer  JE,  Barber  J,  Dikmen  SS.  Magnesium  sulfate  for  neuroprotection  after  traumatic  brain  injury:  a  randomised  controlled  trial.  Lancet  Neurol.  2007  Jan;6(1):29-­‐38.)  

•  Magnezyum  sub-­‐araknoid  kanama  geçirenlerde  gecikmiş  serebral  iskemiyi  ve  sonrasındaki  kötü  sonuçları  azaltmaktadır.  Ancak  sonuçlar  henüz  kesin  değildir.  (van  den  Bergh  WM,  Algra  A,  van  Kooten  F,  Dirven  CM,  van  Gijn  J,  Vermeulen  M,  Rinkel  GJ;  MASH  Study  Group.  Magnesium  sulfate  in  aneurysmal  subarachnoid  hemorrhage:  a  randomized  controlled  trial.  Stroke.  2005  May;36(5):1011-­‐5.)  

•  Yüksek  doz  intravenöz  magnezyum  subaraknoid  kanama  sonrası  vazospazmı  hafifletip  ve  kritik  hipoperfüzyon  sırasında  iskemik  toleransı  artırıp  serebral  iskemik  olayları  azaltabilir.  (Westermaier  T,  Stetter  C,  Vince  GH,  Pham  M,  Tejon  JP,  Eriskat  J,  Kunze  E,  Matthies  C,  Ernestus  RI,  Solymosi  L,  Roosen  K.  Prophylactic  intravenous  magnesium  sulfate  for  treatment  of  aneurysmal  subarachnoid  hemorrhage:  a  randomized,  placebo-­‐controlled,  clinical  study.  Crit  Care  Med.  2010  May;38(5):1284-­‐90.)  

İnmede  magnezyum  •  İntravenöz  magnezyum  erken  uygulanması  akut  inme  

başlangıcı  ve  bunu  izleyen  90  gün  içinde  sakatlık  gelişmesi  ve  mortaliteyi  azaltmaz.  (Muir  KW,  Lees  KR,  Ford  I,  Davis  S;  Intravenous  Magnesium  Efficacy  in  Stroke  (IMAGES)  Study  Investigators.  Magnesium  for  acute  stroke  (Intravenous  Magnesium  Efficacy  in  Stroke  trial):  randomised  controlled  trial.  Lancet.  2004  Feb  7;363(9407):439-­‐45.)  

Magnezyum  sülfat  

•  Kalp  cerrahisi  sırasında  intravenöz  magnezyum  postoperatif  kognitif  disfonksiyonu  azaltmaz.(Mathew  JP,  White  WD,  Schinderle  DB,  Podgoreanu  MV,  Berger  M,  Milano  CA,  Laskowitz  DT,  Stafford-­‐Smith  M,  Blumenthal  JA,  Newman  MF;  Neurologic  Outcome  Research  Group  (NORG)  of  The  Duke  Heart  Center.  Intraoperative  magnesium  administration  does  not  improve  neurocognitive  function  after  cardiac  surgery.  Stroke.  2013  Dec;44(12):3407-­‐13.)  

Magnezyum  sülfat   Fenitoin  •  Hayvanlarda  yapılan  iki  ayrı  araştırmada  komple  global  

iskemide  fenitoin  ile  tedavide  nörolojik  iyileşme  sağlandığı  ve  histopatolojik  değişikliklerin  düzeldiği  gösterilmiştir.  (AIdrete  JA,et  al.  Crit  Care  Med  1979;  7:  466-­‐7  I.    Cullen  JP,  et  al.  Anesth  Analg  1979;  58:  165-­‐9  .)  

•  Fenitoin  hücre  membranını  stabilize  edip  iskemik  nöronlardan  K+  salınmasını  yavaşlatarak  koruyucu  etki  gösterir.  (Artru  AA,  Michenfelder  JD.  Cerebral  protective,  metabolic,  and  vascular  effects  of  phenytoin.  Stroke.  1980  Jul-­‐Aug;11(4):377-­‐82.)  

•  Fenitoin  serebral  ekstraselüler  K  +  birikimini  sınırlayıp,  CBF  dağılımı  ve  enerji  /  substrat  sunusunu  iyileştirerek  metabolit  ve  toksik  maddelerin  birikmesini  önler.  

BÜYÜME  FAKTÖRÜ  •  Endojen  sinir  büyüme  faktörü  (NGF)  ve  Beyin-­‐türevli  nörotrofik  faktör  (BDNF)  serebral  iskeminin  

ardından  nöronların  up-­‐regülasyonu  ve  antiapoptotik  etkiye  sahiptir  •  BDNF  ekspresyonu  hipotermi  ile  de  oluşur.  •  SONUÇ:  Tatmin  edici  değil  

PROSTAGLANDİN  İNHİBİTÖRLERİ  •  İndometazin  iskemi  sonrası  reperfüzyona  eşlik  eden  prostaglandin  artışı  inhibe  etmek  ve  deneysel  

iskemi  modellerinde  post-­‐iskemik  CBF  düzeltmek  için  kullanılan  bir  siklooksijenaz  inhibitörüdür.  DEMİR  ŞELATÖRLERİ  •  Fe+2  hücre  hasarına  yol  açan  lipid  peroksidasyonu  yapan  serbest  oksijen  radikal  mekanizmalarının  

katalizörüdür.  •  Katalizör  olan  demir  ortadan  kaldırılarak,  lipid  peroksidasyonu  ve  hücre  hasarı  önlenebilir.  •  Demir  şelatörü  desferoksaminin  post-­‐iskemik  lipid  peroksidasyonunu  inhibe  ettiği  gösterilmiştir  .  

Bu  nedenle  lipid  peroksidasyonunun  neden  olduğu  membran  bütünlüğünü  bozan  reperfüzyon  hasarını  önlemede  yardımcı  olabilir.  

ERİTROPOETİN  •  Nöronogenez,  anjiyogenezi  uyarır  •  Eksitotoksisiteyi,  nöronal  apopitozu  inhibe  eder  •  Enflamasyonu  azaltır  •  (Grasso  G.et  al,  JNA  2006;18:91.)  

Deneysel  ilaçlar  •  NMDA  antagonist  •  Xenon,  pCREB  

(Phosphorylated  cAMP  response  element  binding  protein)    artırır.  

•  Hayatta  kalma  proteinleri  Bcl-­‐2  ve  beyin-­‐türevi  nörotrofik  faktörü  up-­‐regüle  eder.  

•  Xenon'un  nöronal  yaralanmaya  karşı  ön  tedavide  kullanılabilir  gibi  gözükmektedir.  

Xenon  

D  Ma  et  al.  Journal  of  Cerebral  Blood  Flow  &  Metabolism  2006:26;  199–208.  

Page 10: Beyin metabolik hızının yavaşlatılması327/04/16 2 İntravenöz!anestezikler! Anestezik!ajanların!karşılaştırmalı! etkileri! Ajan$ CMRO2$ CBF$ BOS$ Üretimi$ BOS$ Emilimi$

27/04/16  

10