Upload
vine
View
145
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
M üəllim: Elşən BAĞIRZADƏ. Beyn əlxalq maşin və avadanliqlar bazari. Məmmədova Nigar. Plan:. Maşın və avadanlıqlar haqqında anlayış və onun təsnifatı Maşın və avadanlıqlar üzrə dünya istehsalının müasir vəziyyəti Maşın və avadanlıqlar üzrə beynəlxalq ticarətin müasir vəziyyəti - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
BEYNƏLXALQ MAŞIN VƏ
AVADANLIQLAR BAZARI
Məmmədova Nigar
Müəllim: Elşən BAĞIRZADƏ
PLAN: Maşın və avadanlıqlar haqqında anlayış və onun
təsnifatı Maşın və avadanlıqlar üzrə dünya istehsalının müasir
vəziyyəti Maşın və avadanlıqlar üzrə beynəlxalq ticarətin
müasir vəziyyəti Maşın və avadanlıqlar istehsalında beynəlxalq
ixtisaslaşma və koorporasiya Maşın və avadanlıqlar bazarında konyuktura Maşın və avadanlıqlar istehsalı və beynəlxalq
ticarətin əmtəə strukturu və coğrafiyasının dəyişməsi Maşın və avadanlıqlar bazarında qiymət
əmələgəlməsinin xüsusiyyətləri Maşın və avadanlıqlar bazarında TMKın rolu
MAŞIN VƏ AVADANLIQLARIN NÖVLƏRI VƏ TƏSNIFATI
Maşınqayırma kompleksi:maşın və avadanlıqlar, aparat və cihazlar, məişət, istehsal və hərbi təyinatlı müxtəlif mexanizmlərin istehsalının məcmusudur.
Maşınqayırma sahəsi - XIX əsrin I yarısı, İngiltərə Maşınqayırma sahələri:
Texniki-iqtisadi xüsusiyyətlərinə görə: metaltutumlu, əməktutumlu və elmtutumlu
Texnologiyaya görə: az kapital tutumlu və yüksək kapital tutumlu (orta və yüksək texnologiyalı)
MAŞINQAYIRMA KOMPLEKSI 5 QRUPA AYRILIR: Dəzgahqayırma: İstehsalın 75%-i ABŞ,
Yaponiya,AFR,İtaliya, İsveçrə və Fransa; İstehlak Almaniya, Yaponiya, İtaliya, İsveçrə
Kənd təsərrüfatı maşınqayırması: ABŞ-ın “John Deere”in illik dövriyyəsi €6,4 mlrd (avtomobil nəhənglərinin illik dövriyyəsindən 100 dəfə az). Lider:ABŞ, İtaliya, Fransa
Ağır maşınqayırma: Lider: ABŞ, Yaponiya, AFR, B.Britaniya
Nəqliyyat maşınqayırması: Liderlik avtmobilqayırma. ABŞ, Yaponiya, AFR. Ən inhisarlaşmış sahə.
Gəmiqayırma: Lider: Yaponiya, C.Koreya, Aİ ölkələri (Fransa, AFR, İtaliya, Danimarka, Finlandiya, İspaniya, Niderland, Polşa),Çin.
Elektron və elektrotexnika maşınqayırmanın müasir maşınqayırmada payı 30-32%, ümumi (35-37%) və nəqliyyat (33-35%) maşınqayırmasından sonra 3-cü yer.Qabaqcıl regionlar: Cənub-Şərqi Asiya və Yaxın Şərq ölkələri (özəlliklə: Yaponiya, Koreya, Kir regionu (Honq-Konq), Syanqan, Malayziya, Sinqapur və Tayvan)
Bilgisayar bazarı: elektron avadanlıq istehsalının ≈¼-i EHM payına düşür.
MAŞIN VƏ AVADANLIQLAR ÜZRƏ DÜNYA ISTEHSALININ MÜASIR VƏZIYYƏTI...
İEÖ’də maşınqayırma sənayenin 30-50%-ə sahibdir. • Ölkələr üzrə: AFR 53.6%, Yaponiya 51.5%, İngiltərə 39.6%,
İtaliya 36.4%, Çin 35.2%• ÜDM-də maşınqayırma istehsalının payı AB-də 36-45%,
ABŞ-da 10%, RF-da 18%.• İEOÖ avtomobil istehsalçıları: Braziliya, Hindistan, Çin,
Meksika, Rusiya, Tailand, Çexiya və C.Afrika
MAŞINQAYIRMA ISTEHSALININ MÜASIR INKIŞAF TENDENSIYA PROSESLƏRI:
Maşınqayıırma kompleksində istehsal prosesinin mürəkkəbləşməsi. Ölkələr 2 qrupa ayrılır: kütləvi məhsul istehsalçıları və yüksəkixtisaslı elmtutumlu məhsul istehsalçıları.
Məhsul istehsalına çəkilən xərclərin azaldılması üzrə işlərin aktivləşməsi: Alman şirkəti “Siemens” istehsalın 80%-i xaricdə təşkil edir. 430.000 işçinin 38%-i AFRda işləyir
Maşınqayırma istehsalatında ixtisaslaşma və koopesiyalaşma proseslərinin güclənməsi.
İnteqrasiya proseslərinin ativləşməsi və texnoloji və kooperasiya əlaqəli sənaye təsərrüfat subyektləri əsasında yaradılmış iri inteqrasiyalaşmış kompaniyaların rolunun artması
İstehsalın təşkilinin qarışıq tipinə keçilməsi
Avtomobilqayırmada regionların payı: 1. Q. Avropa 19.1 mln2. Şimali Amerika 15.8 mln 3. Asiya (Yaponiya, C.Koreya) 12.3 mln avtomobil. XXI əsrin əvvəllərində dünya avtomobil
sənayesi iki əsas təmayüllə xarakterizə olunur:
Rəqabətin güclənməsi Qloballaşmanın təsirinin genişlənməsi
BEYNƏLXALQ MAŞIN VƏ AVADANLIQLAR BAZARININ STRUKTURU VƏ COĞRAFIYASI. Maşınqayırma sahəsi üçün kooperasiyalaşma
səciyyəvidir. Əməktutumlu (Asiya, C.Amerika və qismən Afrika) və
elmtutumlu (Q.Avropa, Ş,Amerikanın İEÖ-də və Yaponiya) sahələr xarakterikdir.
Maşınqayırmada 4 əsas region: 1. Ş.Amerika:bütün nomenklaturası üzrə istehsal
müəssisələrinə malikdir2. Q.Avropa:kütləvi maşınqayırma məhsulları istehsal
olunur3. C-Ş.Asiya:kütləvi maşınqayırma məhsullarını ən
yüksək texnologiyalı məmulatlarla uyğunlaşdıra bilən Yaponiya liderlik edir
4. MDB ölkələri:kifayət qədər məhsuldar qüvvəlrə malikdir, lakin elmtutumlu sahələrin zəif inkişafı ilə xarakterizə olunur.
MAŞINQAYIRMA MÜƏSSISƏLƏRININ YERLƏŞMƏSINƏ TƏSIR GÖSTƏRƏN FAKTORLAR:
Əmək faktoru Elmi-texniki tərəqqi Sistematik mürəkkəbləşmə İxtisaslaşma və kooperasiyalaşmanın güclənməsi Maşınqayırmanın kompleksinin coğrafi
yerləşmə prinsipləri: Maşınqayırma kompleksinin tam nomenklatursına malik
ölkələr: ABŞ, Almaniya, Yaponiya, Rusiya Maşınqayırmanın bəzi struktur bölmələrindən yoxsul
ölkələr: İngiltərə Maşınqayırmanın xeyli sayda struktur bölmələrindən
yoxsul ölkələr: İtaliya Maşınqayırma kompleksi məhsullarının əksəriyytini idxal
edən ölkələr Maşınqayırmanın sahəvi strukturunun qeyri-bərabər
inkişafı ilə xarakterizə olunn ölkələr: Kanada, Braziliya.
MAŞIN VƏ AVADANLIQLAR BAZARINDA TMK-IN ROLU:
Samsung Electronics:şirkət yarımkeçiricilər, telekommunikasiya avadanlıqları və rəqəmli konvergensiya istehsalı üzrə dünya lider.
61 ölkədə fəaliyyət göstərir. 160.000-ə yaxın işçi qüvvəsi.
Gəlir: $117.4 mlrd Tərəfdaşları: Microsoft,
Mitsubishi, Matsushita, Sanyo, Sony, HP, Dell
General Electrics: bazar kapitallaşmasına görə (369.44 mlrd.$) dünyada ikinci yerdədi.
NBC GE-in tərkibindədir İşçi: 315 min nəfər
General Motors:32 ölkədə avtomobil istehsal;192 ölkədə satış. Şirkətdə 325000 insan çalışır.
Əsas avtomobil markaları - Cadillac, Chevrolet, Hummer, Opel, Pontiac, Saab
C.Koreyanın Deawoo Auto&Technology Co. Kompaniyasının ən iri səhmdarıdır
Sony: İşçi sayı: 150.000-dən çox. Hal-hazırda şirkətin əsas fəaliyyət
istiqamətləri aşağıdakılardır: Məişət və peşəkar elektronika,
informasiya və telekommunikasiya sahəsində məhsul istehsalı;
əyləncə sahəsi, o cümlədən kinofilm (Columbia Pictures, TrisStars Pictures), musiqi proqramları (Sony BMG) və kompyuter oyunları istehsalı;
maliyyə-investisiya fəaliyyəti; internet-layihələrin həyata keçirilməsi
Toyota Motor Corporation: Avtomobil istehsalına görə 1-ci yerdədir.
İşçi:317,734 Brendlər: Toyota(Scion), Lexus,
Daihatsu, Hino Motors. Gəlir: $185,805 mln
Ford Motor Company: ilk dəfə klassik avtoquraşdırma konveyerini tətbiq etmişdir. 3-cü yer.
Brendlər: Ford, Linkoln, Merkuri İşçi: 327,5 min nəfər
Adambaşına avtomobillərin sayı:
Sıra
Ölkə 1000 nəfərə
İl
1. Monako 863 20082. ABŞ 808 20093. Lixtenştey
n796 2008
4. Lüksemburq
749 2008
5. Yeni Zelandiya
733 2008
6. Avstraliya 730 20117. İslandiya 724 20058. Qətər 696 20079. Bruney 690 200710.
İtaliya 743 2010
Sıra
Ölkə/Region
2010 2005 2000
- Dünya 77,857,705 66,482,439
58,374,162
1. Çin 18,264,667 5,708,421 2,069,069
- Aİ 17,102,459 18,176,860
17,142,142
2. Yaponiya 9,625,940 10,799,65
910,140,79
6
3. ABŞ 7,761,443 11,946,653
12,799,857
4. AFR 5,905,985 5,757,710 5,526,615
5. C.Koreya 4,271,941 3,699,350 3,114,998
6. Braziliya 3,648,358 2,530,840 1,681,517
7. Hindistan 3,536,783 1,638,674 801,360
8. İspaniya 2,387,900 2,752,500 3,032,874
Motorlu nəqliyyat vasitəsi istehsalı