Upload
alvis
View
43
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Biblioterapia. w pracy nauczyciela i bibliotekarza Oprac. Elżbieta Gromadzka Biblioteka PWSH w Gdyni. Czy słowo może leczyć?. „ Na pocz ą tku było słowo"... głosi Ewangelia. Książka - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Biblioterapia
w pracy nauczyciela i bibliotekarza
Oprac. Elżbieta Gromadzka Biblioteka PWSH w Gdyni
Czy słowo może leczyć?„Na początku było słowo"...
głosi Ewangelia.
Książkamoże łagodzić niepożądane stany psychiczne jak lęk, nuda czy osamotnienie, apatia czy zobojętnienie, a także wyzwalać zachowania pożądane – radość, odprężenie…
Co proponuje biblioterapia?
• W starożytnej aleksandryjskiej bibliotece widniały słowa: „Lekarstwo na umysł".
• W 1272 r roku w szpitalu Al-Mansur w Kairze stosowano czytanie Koranu w ramach terapii.
• W Europie XVIII wieku włączono pobożne teksty do programów leczenia psychicznie chorych.
• Legenda głosi, że Szeherezada wyleczyła sułtana poprzez opowiadania, którymi karmiła uszy władcy przez 1000 dni.
Biblioterapia – co to jest?Biblioterapia opiera się na wykorzystaniu terapeutycznych wartości literatury.
Podstawy biblioterapii stworzył N.A.Rubakin, który od 1919 r. w Instytucie Bibliopsychologii w Lozannie zapoczątkował badania nad reakcjami indywidualnych czytelników.
Biblioterapia – co to jest?
Biblioterapia (wg Ireny Boreckiej) jest działaniem terapeutycznym opierającym się o zastosowanie materiałów czytelniczych, rozumianych jako środek wspierający proces terapeutyczny, jest rodzajem psychicznego wsparcia, pomocy w rozwiązywaniu osobistych problemów danej osoby przez ukierunkowane czytanie.
.
Biblioterapia – co to jest?
Rodzaje biblioterapii:
• instytucjonalna
• kliniczna
• wychowawcza (wychowawczo-humanistyczna albo rozwojowa)
Biblioterapia kliniczna
1. Leczenie zaburzeń
2. Uczestnicy – ludzie chorzy:
• pacjenci szpitali i laboratoriów
• pacjenci nie akceptujący swego stanu zdrowia
Biblioterapia wychowawcza
• Ludzie zdrowi, mający kłopoty „życiowe”
Biblioterapia – skąd się wzięła?
Działania terapeutyczne, które wyrosły z intuicji i doświadczeń:
• lekarzy
• psychologów
• terapeutów zajęciowych
• bibliotekarzy
Biblioterapia – dla kogo?
Uczestnikami biblioterapii mogą być:
• ludzie chorzy (biblioterapia kliniczna)
• ludzie zdrowi ale z problemami życiowymi (samotność, odrzucenie, bezdomność...)
• dzieci i młodzież z problemami w nauce, z zachowaniem, z kontaktami społecznymi...
Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych w kręgu biblioterapii
Biblioterapia wychowawcza adresowana do dzieci i młodzieży z problemami...
• dzieci i młodzież niepełnosprawne fizycznie
• dzieci i młodzież niedostosowane społecznie, sprawiająca trudności wychowawcze.
Dzieci i młodzież niepełnosprawne fizycznie
Biblioterapia jako uzupełnienie procesu rehabilitacji:
• Wspieranie dziecka niepełnosprawnego w procesie akceptacji siebie jako osoby niepełnosprawnej;
• Łagodzenie napięć psychicznych związanych z ułomnością;
• Integracja ze środowiskiem (klasą) i uwrażliwienie na problemy osób niepełnosprawnych.
Dzieci niesłyszące i niedosłyszące
• Dla prawidłowego rozwoju osób niesłyszących lub z niedosłuchem konieczne jest włączenie się do społeczności osób czytających;
• Rozwój zainteresowań czytelniczych może przyczynić się do pełnej rewalidacji, przy pomocy nowej formy książki;
• Biblioterapeuta znający język migowy i rozumiejący specyfikę kontaktów werbalnych pomiędzy słyszącymi i niesłyszącymi.
Dzieci niedowidząceDwa modele postępowania:
• Model postępowania dla osób zagrożonych utratą wzroku;
• Model zmierzający do kształtowania właściwych postaw wobec siebie jako osoby niepełnosprawnej.
• Literatura może być źródłem wiedzy o ludziach z podobnymi problemami;
• Literatura może być źródłem wiedzy o świecie.
Dzieci i młodzież niedostosowane społecznie
Biblioterapia – jak?
CZYTANIE POWINNO SIĘ DZIECKU ZAWSZE KOJARZYĆ
Z RADOŚCIĄ, NIGDY Z PRZYMUSEM, KARĄ CZY NUDĄ
Biblioterapia – jak?• Swoboda uczestnictwa,• Uwzględnienie potrzeb, problemów i preferencji członków
grupy,• Dostosowanie środków terapeutycznych do możliwości
percepcyjnych i fizycznych poszczególnych uczestników grupy,• Uwzględnienie i akceptowanie poziomu „gotowości
uczestnictwa” poszczególnych członków grupy,• Dostosowanie poziomu i tempa zajęć terapeutycznych do
psychicznych i fizycznych możliwości uczestników,• Włączenie do programów biblioterapeutycznych zajęć
muzykoterapeutycznych i arteterapeutycznych oraz elementów innych terapii wspomagających proces powrotu do zdrowia.
Biblioterapia – jak?• Różne funkcje książki w procesie
wychowawczym:
Materiały pobudzające to książki o tematyce awanturniczo-przygodowej, wojenne, podróżnicze i popularnonaukowe;
Materiały uspakajające, do których zalicza się książki przygodowe, tzw. młodzieżowe, fantazy, literaturę humorystyczną;
Materiały refleksyjne czyli powieści obyczajowe, biograficzne, romanse, psychologiczne i socjologiczne..
Biblioterapeuta – kto?
• Kierowanie procesem biblioterapii wymaga od nauczyciela dobrego przygotowania fachowego oraz pewnych wrodzonych predyspozycji.
• Biblioterapeuta – osoba wzbudzająca zaufanie, cierpliwa i tolerancyjna.
Biblioterapia – gdzie?
• W każdym miejscu w szkole, na każdej lekcji ale też w bibliotece, ponieważ:„biblioteka szkolna jest jedyną biblioteką, z którą człowiek w ciągu swojego życia musi się zetknąć. (…) Nie wolno przy tym lekceważyć najbardziej błahej nawet przyczyny obecności ucznia w bibliotece, gdyż każde, choćby minimalne zainteresowanie można wykorzystać.” (I. Borecka)
• Również w plenerze, na wycieczce... wykorzystując dodatkowe walory terapeutyczne obcowania z przyrodą.
Biblioterapia w szkole podstawowej
Biblioterapia w gimnazjum
Biblioterapia – czy warto?Interdyscyplinarny i uniwersalny charakter biblioterapii polega na współdziałaniu z:
• baśnioterapią i bajkoterapią,
• muzykoterapią,
• Arteterapią,
• dramą pedagogiczną,
• pedagogiką zabawy.
Czyli z każdym kto chce pomóc dzieciom bezpiecznie i pogodnie przejść przez trudy dzieciństwa:
• nauczycielami wszystkich przedmiotów,
• pedagogami, bibliotekarzami,
• terapeutami, logopedami,
• rodzicami, babciami...
Biblioterapia – czy to trudne?
NIKT NIE RODZI SIĘ CZYTELNIKIEM,CZYTELNIKA TRZEBA WYCHOWAĆ,
CODZIENNIE CZYTAJĄC DZIECKU DLA PRZYJEMNOŚCI.