Upload
museum-het-valkhof
View
223
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Bijlage Museum Het Valkhof 2015
Citation preview
BIJLAGEN JAARVERSLAG 2015
04 AANWINSTEN 2015
06 UITGAANDE BRUIKLENEN
10 LEZINGEN & PUBLICATIES
14 EDUCATIE & ACTIVITEITEN
INHOUD
03
Archeologie
Aankoop
• Bronzen beeldje van Hercules uit de Romeinse tijd, 14.4 cm.
Schenking
• Sceatta van het continentaal runentype uit Beuningen.
Langdurig bruikleen
• Replica van de Kantharos van Stevensweert.
Oude kunst
Aankopen
• Rudolphus Lauwerier, Afbraak van een deel van de stadswal, aquarel, 1878, 310 x 354 mm.
• Jan Korthals, Ottengas te Nijmegen, olieverf op doek, circa 1935, 1931-1950 x 35 cm.
• Ben Viegers, Grote Markt te Nijmegen, olieverf op doek, 1920-1930, 78,5 x 78,5 cm.
Schenkingen
• Gezicht op Nijmegen, foto, circa 1935, 150 x 425 mm.
Langdurig bruikleen
• Hendrik Ruter, apothekersvijzel, brons, 1601, 33 cm.
Moderne en hedendaagse kunst
Aankopen
• Shinkichi Tajiri, BRM, gepatineerd brons, 1967, 130 x 38 cm.
• Ruud van Empel, Theatre #1-3, archival pigment print (drieluik), 2010, 120 x 360 cm.
• Lynne Leegte, Room, foto’s op Hahnemühlepapier (drieluik), 2014, 54 x 212.5 cm.
Schenkingen
• Titus Nolte, Ivens-Stills / Spanish Earth 1- 11, schildering en zeefdruk op aluminium (serie van
elf panelen), 1999, 60 x 50 cm.
• Barbara Polderman, Aap op stoel, mixed media, 2011, 155 x 70 x 40 cm.
• Risk Hazekamp & Tania Witte, Probeer andere zoektermen, kunstenaarsboek, 2015, 14.4 x 15.2 x
1 cm.
AANWINSTEN 2015
05
Ben Viegers, Grote Markt te Nijmegen
0710
UITGAANDE BRUIKLENENCollectie Archeologie en Provinciaal Depot van Bodemvondsten
• Stichting Schatkamer Sint Servaas, Maastricht, t.b.v.
langdurige expositie in de Sint Servaas, 01.02.2015 t/m
01.02.2017, een bedevaartampul van Sint Servaas uit
de Middeleeuwen, gevonden bij de opgraving in Tiel
Tol-Zuid, collectie PDB
• Streekhistorisch Museum Tweestromenland,
Beneden-Leeuwen, t.b.v. langdurige expositie in het
museum, 01.03.2015 t/m 01.03.2017, vondsten uit de
opgraving Beneden-Leeuwen-De Ret, o.a. Romeins
aardewerk, slijpstenen en metalen voorwerpen, zoals
fibulae, collectie PDB
• Ruhr Museum, Essen, t.b.v. de tentoonstelling
Werdendes Ruhrgebiet. Spätantike und Frühmittelalter
am Rhein und Ruhr, 02.03.2015 t/m 25.09.2015, vondsten
uit de Romeinse tijd, waaronder diverse glazen
objecten, een bronzen haarnaald, een schaar en een
wrijfschaal, collectie PDB en archeologie
• Bureau Archeologie Gemeente Zutphen, Zutphen,
t.b.v. onderzoek, 16.03.2015 t/m 15.03.2016, vijftien
dozen met aardewerk, bot en glas van de opgraving
Warnsveld-Hofstraat, collectie PDB
• Goethe-Universität, Frankfurt am Main, t.b.v.
onderzoek, 15.04.2015 t/m 15.10.2015, terra nigra-
fragmenten van diverse Gelderse vindplaatsen, o.a.
Ede-Veldhuizen en Didam-Aalsbergen, collectie PDB
• Gemeente Voorst, Twello, t.b.v. een langdurige
expositie in het gemeentehuis, 01.05.2015 t/m
01.05.2017, een lijksilhouet en bijgiften uit de
Enkelgrafcultuur van de opgraving Twello-De Schaker,
collectie PDB
• Museum de Casteelse Poort, Wageningen, t.b.v. een
langdurige expositie in het museum, 09.07.2015 t/m
09.07.2017, Romeinse en Vroeg-middeleeuwse
vondsten van de opgraving Wageningen-Diedenweg
en uit de GAS-collectie, o.a. ijzeren speerpunten,
aardewerk en kralen, collectie PDB en archeologie
• Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen Vrije
Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, t.b.v.
filmopnames voor Omroep Gelderland, 17.08.2015 t/m
24.08.2015, diverse vondsten uit de Romeinse tijd van
de opgraving Tiel-Passewaaij, o.a. aardewerk, een
bronzen godenbeeld van Mars, een zilveren zegelring
en een bronzen oorlepel, collectie PDB
• Hampshire Landgoedhotel Holthurnsche Hof, Berg en
Dal, t.b.v. een langdurige expositie in het hotel,
24.08.2015 t/m 24.08.2017, diverse Romeinse vondsten,
gemaakt van Nijmeegs aardewerk en een maquette
van oven D van de Romeinse steenbakkerij op de
Holdeurn, collectie PDB en archeologie
• Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland
Afdeling Nijmegen en Omstreken, Nijmegen, t.b.v. van
onderzoek en inventarisatie, 26.08.2015 t/m 26.11.2015,
vondsten van diverse vindplaatsen uit Wijchen,
collectie PDB
• Faculteit der Archeologie Universiteit Leiden, Leiden,
t.b.v. onderzoek, 15.09.2015 t/m 22.01.2016, menselijk
botmateriaal van opgravingen aan het Kelfkensbos te
Nijmegen en aan de Steenstraat/Waalkade te
Nijmegen, collectie PDB
Titus Nolte (’s-Heerenberg 1955) Spanish Earth - Ivens-still, 1999 schildering en zeefdruk op aluminium.
• Auxilia Archeologisch Projectbureau, Nijmegen, t.b.v.
onderzoek, 14.10.2015 t/m 31.01.2016, een fragment
beschilderd Romeins glas, gevonden op het Kops
Plateau te Nijmegen, collectie PDB
• Gemeente Heumen, Malden, t.b.v. de tentoonstelling
Leven op het kasteel, Vondsten uit de opgraving van
kasteel Heumen in het gemeentehuis, 08.11.2015 t/m
01.11.2016, vondsten uit de Middeleeuwen en de
Nieuwe tijd van de opgraving Heumen-Kasteel
Heumen, o.a. aardewerken kruiken, borden, tegels en
drinkglazen, collectie PDB
• Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland
Afdeling Nijmegen en Omstreken, Nijmegen, t.b.v. van
onderzoek en inventarisatie, 30.11.2015 t/m 29.02.2016,
vondsten van diverse vindplaatsen uit Wijchen,
collectie PDB
• Faculteit der Archeologie Universiteit Leiden, Leiden,
t.b.v. onderzoek, 01.12.2015 t/m 01.03.2016, diverse
vondsten van de opgravingen Nijmegen-Valkhof en
Nijmegen-Kelfkensbos die zijn uitgevoerd door H.
Brunsting, collectie PDB
0908
Willem Joseph Laquy (1738-1798), Het Gezin van mr. Arent Anthoni Roukens, schilderij, 1786
Collectie kunst en cultuurgeschiedenis
• Het Klooster, Tiel, t.b.v. tentoonstelling Waar de
steenarend durft, 12.02.2015 t/m 14.03.2015, schilderij
Sterrendorp (2003) van Hjalmar Riemersma, kunst en
cultuurgeschiedenis
• Stedelijk Museum Alkmaar, Alkmaar, t.b.v. de
tentoonstelling Kruseman, kunstbroeders uit de
romantiek, 18.04.2015 t/m 02.08.2015, schilderij
Fantasielandschap met ruïne St.Maartenskapel
(Barbarossaruïne) van het Nijmeegse Valkhof (1858)
van Frederik M. Kruseman en schilderij Portret van
Maria Cremer en haar zoon Mr. Isaac Lambertus van
den Bergh van Heemstede (1835) van Jan A.
Kruseman, kunst en cultuurgeschiedenis
• M-Museum Leuven, Leuven, t.b.v. tentoonstelling
Zilver. Kunst/Object/Verhaal, 12.02.2015 t/m 12.07.2015,
pronkbeker (1636) van Christoffel de Conynck, kunst en
cultuurgeschiedenis
• Japanmuseum Sieboldhuis, Leiden, t.b.v.
tentoonstelling Shinkichi Tajiri, 11.06.2015 t/m
29.11.2015, beeldhouwwerk Warrior-Guerrier (1949-
1974) van Shinkichi Tajiri, kunst en
cultuurgeschiedenis
• Rijksmuseum Twenthe, Enschede, t.b.v. tentoonstelling
Gevaar en schoonheid. William Turner en de traditie
van het sublieme, van 05.09.2015 t/m 03.01.2016,
tekening Skog (2003) van Erik Odijk, kunst en
cultuurgeschiedenis
• Museum de Fundatie, Zwolle, t.b.v. tentoonstelling
Gevaar en schoonheid. William Turner en de traditie
van het sublieme, 05.09.2015 t/m 03.01.2016, collage
Imitatio Christi (2004) van Benoît Hermans, kunst en
cultuurgeschiedenis
• Tate Modern, Londen, t.b.v. tentoonstelling The World
Goes Pop, 17.09.2015 t/m 24.01.2016, beeldhouwwerk
Machine No 7 (1967-1968) van Shinkichi Tajiri en
beeldhouwwerk He, She & It (1969-1970) van Joe
Tilson, kunst en cultuurgeschiedenis
• Museum Gouda, Gouda, t.b.v. tentoonstelling As the
flow grows older, 22.09.2015 t/m 10.01.2016, schilderij
Milde Luft, Spaziergänge, dunkle Zimmer (1994) van
Marjolijn van den Assem, kunst en
cultuurgeschiedenis
• Wallraf-Richartz-Museum, Keulen, t.b.v.
tentoonstelling Schalcken - Painted Seduction,
25.09.2015 t/m 20.01.2016, schilderij Allegorie op de
Vrede van Nijmegen (1676-1677) van Godfried
Schalcken, kunst en cultuurgeschiedenis
• Museum Kurhaus Kleve, Kleef, t.b.v. tentoonstelling
Govert Flinck: Reflecting History, 04.10.2015 t/m
17.01.2016, tekening Johannes de Evangelist, zittend
en schrijvend (17de eeuw) van Govert Flinck, kunst en
cultuurgeschiedenis
• Teylers Museum, Haarlem, t.b.v. tentoonstelling Echte
Winters! 19de-eeuwse Nederlandse
Winterlandschappen, 07.11.2015 t/m 06.03.2016,
schilderij De watersnood van 1855 (1855-1860) van
Johan D.C. Veltens, kunst en cultuurgeschiedenis
Lezingen van medewerkers 2015
Annelies Koster
Het grafveld van Noviomagus en de rijke graven van de stedelijke elite, Historische Kring Maas en Niers in
Ottersum, 5 maart 2015.
Barbara Kruijsen
Inleiding op de tentoonstelling ‘Ontmoetingen in oorlogstijd’ voor het Soeterbeeckprogramma, Vele tinten
grijs? Mensen zijn geen helden, 25 januari 2015.
Louis Swinkels
• Inleiding op de tentoonstelling ‘Van hun voetstuk. Romeinse beelden opnieuw ontdekt’, voor leden van de
Vereniging van Vrienden van Museum Het Valkhof, Nijmegen, 21 maart 2015.
• Glorie van weleer. Het droeve lot van bronzen beelden in heden en verleden, voor genodigden op de
openingsavond van de tentoonstelling ‘Van hun voetstuk. Romeinse beelden opnieuw ontdekt’ in Museum
Het Valkhof, Nijmegen, 27 maart 2015.
• Goden op gewijde plaatsen. Bronzen beelden in tempels en heiligdommen, tijdens symposium ‘Romeinse
beelden opnieuw ontdekt’ in Museum Het Valkhof, Nijmegen, 24 april 2015.
• Glorie van weleer, voor docentenmiddag van uitgeverij Malmberg in Museum Het Valkhof, Nijmegen, 16 juni
2015.
• Introductie op de archeologie van Baden-Württemberg, voor deelnemers aan de reis naar Stuttgart,
georganiseerd door de Vereniging van Vrienden van Museum Het Valkhof, Nijmegen, 29 augustus 2015.
• Romeinse innovaties in de bouw, tijdens studiemiddag voor docenten over techniek in de Romeinse tijd in
het kader van de tentoonstelling High Tech Romeinen in Museum Het Valkhof, Nijmegen, 23 september 2015.
Stephan Weiß-König
• Rare Nijmeegse vogels, gehouden op de 19de aardewerkdag op de Radboud Universiteit in Nijmegen.
• Keramiek in Romeins Nijmegen, Geschiedeniscafé in Museum Het Valkhof, 20 maart 2015.
LEZINGEN & PUBLICATIES
11
Publicaties van medewerkers in 2015
Annelies Koster
• ‘Weapons in a late 1st Century Grave in Nijmegen (NL)’, in: XVII Roman Military Equipment Conference
Zagreb 2010, Zagreb 2013 (2015), 77-85.
• ‘De Romeinse limes’, in: Mijn Gelderland 3, 2015-4, 3.
Barbara Kruijsen
• ‘Titus Brandsma verraden door Theodor Baader?’, in: De Brug Nijmegen, 4 februari 2015.
Ronny Meijers
• ‘Hightech in de Oudheid’, in: Van hun voetstuk. Romeinse beelden opnieuw ontdekt, Frank Willer en Ronny
Meijers, Nijmegen 2015, 166-179.
Louis Swinkels
• ‘Goden op gewijde plaatsen. Bronzen beelden in tempels en heiligdommen’, in: Van hun voetstuk. Romeinse
beelden opnieuw ontdekt, Mainz/Nijmegen 2015, 75-83.
• ‘Een hellehond uit Beuningen’, Vrienden Museum Het Valkhof Nijmegen, Nieuwsbrief nr. 41, februari 2015.
• ‘Cave leonem: een bronzen leeuw uit Ewijk’, Vrienden Museum Het Valkhof Nijmegen, Nieuwsbrief nr. 43,
augustus 2015.
• ‘Archeologische noviteiten uit Museum Het Valkhof: maat van een voet zo lang gezocht en nu gevonden’,
(met Gemma Jansen, Ylva Klaassen en Ronny Meijers) Jaarboek Numaga 62, 149-155.
• ‘Romeinse bronzen beelden uit de depots. Onderzoek en tentoonstelling in Museum Het Valkhof’, (met
Gemma Jansen, Ylva Klaassen, Lou Lichtenberg, Ronny Meijers en Frank Willer) Archeobrief 19 nr.1, maart,
13-18.
• ‘Romeinse bronzen aan de limes, Archeologie Special’ in: Archeologie Magazine 2015 nr. 1, 19-34.
Stephan Weiß-König
• ‘Archivieren und Aussondern von archäologischen Funden in der denkmalpflegerischen Praxis am Beispiel
der Provinz Gelderland (Niederlande)’, in: Archäologischen Informationen 38, 2015, p. 255-262.
• ‘Sempronius – nicht Seius Pronimus. Neulesung der Inschrift CIL XIII 8740 aus Nijmegen (Germania inferior)’,
S. Weiß-König/A. Kakoschke, in: FeRA 28, 2015, p. 12-16.
• Medewerking aan de Gelderse Archeologische Kroniek 2014, in: Bijdragen en Mededelingen Gelre 106, 2015,
p. 60-64.
12
BezoekcijfersIn 2015 bezochten in totaal 10.097 kinderen t/m 17 jaar Museum Het Valkhof.
In schoolverband bezochten 13.206 leerlingen Museum Het Valkhof, 4034 leerlingen
van het basisonderwijs en 9172 leerlingen van het voortgezet onderwijs. Deze
groepen werden begeleid door 1004 volwassenen/docenten.
Bijna 1/3 van het totale bezoek aan Museum Het Valkhof in 2015 was jonger dan 18
jaar.
Ontmoetingen in oorlogstijdHoe was het in 1944 om jong te zijn in Nijmegen?
Museum Het Valkhof en Bureau Buitenkans ontwikkelden ter gelegenheid van de
viering van 70 jaar Market Garden een project voor jongeren van 9 t/m 15 jaar
waarin deze vraag centraal stond.
Het project bestond uit verschillende onderdelen: een animatiefilm over Nijmegen
in 1944 gemaakt door Theatergroep Kwatta, een inleidende film, een wandeling
door de stad en een boekje waarin alle verhalen die tijdens de rondwandeling
werden verteld, zijn opgenomen.
Het project was zo opgesteld dat ook schoolgroepen nadat de tentoonstelling was
afgelopen, gebruik hebben gemaakt van dit project.
Op de laatste dag waarop de tentoonstelling te zien was, hebben leerlingen van de
Montessorischool Nijmegen herdenkingsbootjes – die gevouwen werden door
bezoekers in de expositie – in de Waal gezet om de gestorvenen in de oorlog te
herdenken.
• 18 januari: Introdans
• 25 januari: Soeterbeeck programma
In de Aula vond een dubbellezing plaats door historicus Lennart Savenije en
filosoof Theo de Wit. Met introductie op de tentoonstelling door Barbara Kruijsen.
• 22 februari: lezing Bart Janssen, twee maal aula vol
EDUCATIE & ACTIVITEITEN
15
Van hun voetstukIn de tentoonstelling werden op diverse plaatsen hands-on exhibits ontwikkeld
waarbij de bezoeker zelf onderzoek kon uitvoeren. Zo kon je onder andere zelf een
bronzen beeld in elkaar zetten. Voor docenten werd een docentenmiddag
georganiseerd, die druk werd bezocht. Conservator Gemma Janssen en restaurator
Ronny Meijers verzorgden de lezingen.
Iedere zondagmiddag zijn er in de tuin van het museum demonstraties bronsgieten
gegeven. Bezoekers konden daarbij zelf penningen maken en laten afgieten in
brons.
Tordoir verkent TiepoloBij deze tentoonstelling werden kleurrijke zaalbladen ontwikkeld, die de bezoeker
hielpen bij het goed bekijken van de kunstwerken.
MaanstraalHet museum is in 2015 uitgebreid met een nieuwe zaal: de patio. Voorheen was
deze zaal niet toegankelijk voor bezoekers.
Speciaal voor de patio ontwierp beeldend kunstenaar Rob Sweere de installatie
‘Maanstraal’. Met deze installatie bracht hij licht naar een donkere ruimte. Het
werk nodigde uit tot interactie met de bezoeker. Je kunt er niet alleen naar kijken,
maar ook deelnemen door er op te gaan liggen. “De beleving van de bezoeker is het
daadwerkelijke kunstwerk”, aldus Sweere.
Op 8 november organiseerde het museum een speciale performancemiddag met
Rob Sweere. Bezoekers konden samen met de kunstenaar genieten van een
klankperformance, plaatsnemen op zijn installatie en ervaren wat de trillingen van
het kunstwerk samen met de klanken bewerkstelligden. Naderhand werd er met de
kunstenaar over de ervaringen nagepraat in het Museumcafé.
Documentaire over Paolo Ventura, iedere zondagmiddagRegisseur en cameraman Erik van Empel maakte een documentaire over Paolo
Ventura. Deze productie van Zuidenwind Filmprodukties ging in september op het
Nederlands Film Festival in Utrecht in première. Gedurende de
tentoonstellingsperiode (17 oktober t/m 10 januari) was deze bijzondere
documentaire te bekijken in de aula van Museum Het Valkhof.
16
13 december: Kunstcafé Paolo Ventura Het inmiddels beproefde concept van het Kunstcafé, waarbij bezoekers
kennismaken met hedendaagse kunst, zou in het teken staan van een ontmoeting
met de exposerende Italiaanse kunstenaar Paolo Ventura. Helaas moest deze
bijeenkomst op het laatste moment worden afgezegd wegens persoonlijke
omstandigheden van de kunstenaar.
High Tech RomeinenIn 2015 is de spectaculaire tentoonstelling ‘High Tech Romeinen’ opnieuw te zien
geweest in Museum Het Valkhof. In deze tentoonstelling, die werd samengesteld
door twee musea met grote archeologische collecties (Museum Het Valkhof in
Nijmegen en het LVR-Landesmuseum in Bonn) en twee science-centres (Museon
Den Haag en Technopolis Mechelen) stond de technologie die in de Romeinse tijd
werd gebruikt centraal. In negen thema’s werden de technische hoogstandjes van
de Romeinen belicht, zoals architectuur, watergebruik, wegenbouw, machines en
reizen. Op een interactieve en multimediale manier werd de bezoeker uitgedaagd
om de technische installaties, machines, gereedschappen en instrumenten zelf uit
te proberen en te ontdekken.
Activiteiten
Gedurende de tentoonstellingsperiode werden iedere zondag (kinder)workshops
georganiseerd. Van het gieten van een eigen bronzen penning, tot het maken van
een Romeinse ballista (katapult) of een bijzonder mozaïek.
Scholen
Bij ‘High Tech Romeinen’ werd een scholenprogramma ontwikkeld voor
basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Vóór het bezoek aan de tentoonstelling
kregen alle scholen eerst de speciaal hiervoor gemaakte film over Techniek in de
Romeinse tijd te zien. Via de website werd op verschillende niveaus lessen
aangeboden die de schoolklassen als voorbereiding op school uit konden voeren.
Voor docenten werd een docentenmiddag georganiseerd, die druk werd bezocht.
17
Kunst op je kamer12 december 2015 tot en met 17 januari 2016
Productiehuis Plaatsmaken vroeg zestien kunstenaars om een werk voor de
kindergalerie te maken. Zowel in Museum Het Valkhof (Nijmegen) als in CODA
Museum (Apeldoorn) zijn deze werken te zien geweest. Alleen kinderen en
jongeren van 5 t/m 18 jaar mochten in de kindergalerie naar binnen. Voor € 45,-
konden zij hun eigen echte kunstwerk kopen, dat ze zelf uitzochten. Het thema van
deze editie was ‘vluchtelingen’ waarbij € 5 van elk verkocht werk naar
Vluchtelingenwerk Nederland ging. Bij het project verscheen ook een kleurboek,
dat tegelijk een catalogus was.
Openstelling ValkhofkapelMuseum Het Valkhof heeft samen met de Valkhofvereniging ervoor gezorgd dat
de Valkhofkapel opengesteld was voor publiek. De Valkhofkapel was geopend van
29 maart tot eind oktober 2015 op dinsdag t/m zondag van 11.00 tot 17.00 uur.
ScholenmarketingIn 2015 nam de Sectie Educatie en Activiteiten het initiatief om met een team van
docenten/rondleiders een beleid voor scholenmarketing op te zetten. Concreet
resultaat van dit initiatief was de in het najaar verschenen digitale nieuwsbrief voor
scholen.
En verder organiseerden we de volgende activiteiten7 februari: Regionale voorronde Ken-Je-Klassiekenquiz
Zoals ieder jaar ontving Museum Het Valkhof ook dit jaar maar liefst 24 teams (96
gymnasiasten!) van vijftien scholen, voornamelijk uit Gelderland en Noord-Brabant,
die streden om een plaats voor de finale van de Ken-Je-Klassiekenquiz. De finale
vond op 15 maart plaats in het RMO in Leiden.
19 t/m 27 maart: Week van de Klassieken
In deze week waren er openbare rondleidingen door de tentoonstelling ‘Van hun
Voetstuk’.
28 en 29 maart: Maelwael weekend (600 jaar sterfdag)
Dit jaar stonden we uitgebreid stil bij de 600ste sterfdag van Johan Maelwael, de
oom van de beroemde miniaturisten de gebroeders Van Limburg. In het museum
waren op zondag 29 maart lezingen door Drs. Rob Dückers, Dr. Victor M. Schmidt
18
en Dr. Patricia Stirnemann. Ook waren er speciale kinderactiviteiten, zoals de
Workshop Maak je eigen verf en de Workshop Boekbinden. In Valkhof Junior
konden kinderen het Scriptorium ontdekken.
Het Museumcafé had voor die dag een speciale Middeleeuwse menukaart.
5, 6 april (Pasen) en 12 april: ArtEZ danst ‘Hier is de Tijd’
Op 5, 6 en 12 april waren de studenten van ArtEZ te gast bij het museum. Zij
dansten ‘Hier is de Tijd’, een multidisciplinaire voorstelling waarin dans en
beeldende kunst op een speciale wijze samenkwamen. De voorstelling had
betrekking op de tentoonstelling ‘Van hun voetstuk’ en was gebaseerd op de relatie
tussen dans en de inspirerende omgeving die het museum biedt.
De dansers en de choreografe gaven hun eigen interpretatie aan de tentoonstelling
en haalden het thema ‘op een voetstuk staan’ naar deze tijd; Wie zet je op een
voetstuk en waarom, hoe ga je om met mensen die op een voetstuk staan en durf je
zelf op een voetstuk te gaan staan?
De voorstelling kwam tot stand door een unieke samenwerking tussen de
dansacademie van ArtEZ, Beeldend Danstheater Telder en Museum Het Valkhof.
Eindverantwoordelijke was Paula Walta, artistiek leidster van Telder. De dansers
waren zeven derdejaars studenten van de opleiding Docent Dans van ArtEZ.
Choreografie: Paula Walta en dansers; Compositie: Albert Winters; Dans: Elodie
Schillemans, Zoë Vreugdewater, Esmeralda Broeren, Fleur Elkink, Jorine
Schoenmaker, Lisa Dirkse, Loes Eggink.
18 april: Geschiedenisquiz
Voor deze quiz hadden zich in totaal 22 scholen aangemeld, iedere school speelde
met een team van twee personen.
18 en 19 april: Start weekend Nationale Museumweek
Van 18 t/m 26 april was het Nationale Museumweek. In het openingsweekend van
18 en 19 april was het museum voor slechts 1 euro toegankelijk. Publiek kon
deelnemen aan rondleidingen door de tentoonstelling ‘Van hun voetstuk - Romeinse
beelden opnieuw ontdekt’.
19 april: festival Theatraal am Waal
Naast activiteiten rondom de Museumweek waren er op zondag 19 april ook
diverse dansoptredens van ArtEZ en LEF door het hele museum, in samenwerking
met het festival Theatraal Am Waal.
19
22 april: Museumkidsdag
Kinderen van 6-12 jaar konden tijdens de Museumkidsdag ervaren hoe het is om
standbeeld te zijn door mee te doen aan een living statue workshop.
24 april: Symposium bronzen beelden
In samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen organiseerde het museum
op 24 april een symposium over bronzen beelden. Sprekers waren dr. Stephan Mols
en prof.dr. Eric Moormann van de RU.
2 t/m 10 mei: Romeinenweek
Op zondag 3 mei reden medewerkers van Gemina in een Romeinse reiswagen
rondom het museum. Publiek mocht hierin ook een rondje maken. De organisatie
van de Romeinenweek had vakantieboeken voor kinderen van 9-12 jaar en
winkelwagenmuntjes laten maken. Deze werden bij de receptie uitgedeeld.
In het museum waren de workshops ‘Maak je eigen geldbuideltje’ en ‘Dagelijks
leven van een Romeinse dame’.
2 t/m 10 mei: Meivakantie + 10 mei Aggripinadag (Moederdag)
Tijdens de meivakantie was Valkhof Junior iedere dag open. De laatste
vakantiedag, 10 mei en tevens Moederdag, werd omgedoopt tot Agrippinadag.
Aanleiding vormde het topstuk van de tentoonstelling ‘Van hun voetstuk – Romeinse
beelden opnieuw ontdekt’: het beeld van keizerin Agrippina, moeder van keizer
Nero, achterkleindochter van keizer Augustus en vrouw van keizer Claudius.
Er was een aantal lezingen over Agrippina door assistent-conservator dr. Ylva
Klaassen.
Daarnaast maakte Living Sculptures beeldtheater het bronzen beeld van Agrippina
na en konden bezoekers een workshop living statue volgen. Voor en na de
workshops was living statue Agrippina in het museum aanwezig en konden
bezoekers met haar op de foto.
Verder waren er openbare rondleidingen door de tentoonstelling. Alle moeders
ontvingen een gratis bonbon bij de koffie.
19 juli: Voorstelling Claudia van Kesteren
Als onderdeel van de kidsloop van de Vierdaagde organiseerde het museum een
voorstelling met een verhalenjurk, uitgevoerd door Claudia van Kesteren.
20
Hemelvaart en Pinksteren
Tijdens Hemelvaart en gedurende de Pinksterdagen was Valkhof Junior open.
Kinderen van 7 t/m 12 jaar konden hier van alles ontdekken over de Romeinse tijd
en de middeleeuwen.
9 augustus: NJO Muziekzomer, Café de Paris, Le Chat Noir
Café Le Chat Noir in Parijs werd weer tot leven gewekt tijdens de NJO
Muziekzomer; een spannend idee van young artist in residence Sebastiaan Kemner.
In een intieme cafésetting bracht een trio een mix van oude successen van Satie
en Debussy, hypermodern werk van Mike Svoboda, Franse chansons en cabaret
(en alles daartussen). Het trio bestaat – naast trombonist Sebastiaan Kemner – uit
accordeonist Vincent van Amsterdam en mezzosopraan Zinzi Frohwein.
In Het Museumcafé konden bezoekers terecht voor drankjes en hapjes in Franse
stijl.
29 en 30 augustus: Gebroeders Van Limburgfestival
Het Gebroeders Van Limburgfestival vond plaats in het laatste weekend van
augustus en was geconcentreerd op het Valkhofpark, het Kelfkensbos, Museum Het
Valkhof en de Stevenskerk. In het museum waren het hele weekend allerlei
activiteiten georganiseerd rond de 600ste sterfdag van Johan Maelwael, oom van
de drie Gebroeders Van Limburg. Het thema was dan ook ‘Bezoek de schatkamer
van Johan Maelwael!’
Speciaal voor het festival liet het museum zes reproducties maken van het
bijzondere werk van Maelwael. In de schatkamer werd ook de facsimile van de
Tres Riches Heures getoond en het nieuw vervaardigde middeleeuwse harnas van
hertog Willem I van Gelre.
In de museumtuin waren middeleeuwse ambachtslieden aan het werk. Een
zilversmid en een smid vertelden over hun ambacht. Ook kon men zelf een
middeleeuwse penning van brons maken en kwamen bezoekers meer te weten over
de prachtige kleurrijke kleding uit de tijd van de gebroeders Van Limburg. In een
speciale modeshow werden de mooiste stukken getoond.
Kunstenaar Henk Groenendaal maakte een reproductie van de Tuin der Lusten van
Jeroen Bosch. Tijdens het festival liet hij zijn werk zien aan bezoekers. Daarnaast
waren er demonstraties kalligraferen.
Daarnaast deed het museum mee aan de ‘kerfstokkenroute’. In het museum kregen
bezoekers een kerfje nadat ze een proefje in Valkhof Junior hadden verricht of
21
nadat ze bij JuniorLab op de Schop een object hadden opgegraven en beschreven.
Tot slot was er bovendien het hele weekend een uitgebreid lezingenprogramma in
het museum, met op zaterdag lezingen door Rob Dückers, Victor M. Schmidt en
Moniek Rakhorst en op zondag lezingen door Clemens Verhoeven, Jacobus
Trijsburg, Hubert Hendriks en Johan Oosterman.
13 september: Big Draw Nijmegen met programma in het museum
Samen met De Lindenberg en het Natuurmuseum kon jong en oud op zondag 13
september een eigen Valkhofverhaal maken. Deze activiteit maakte onderdeel uit
van tekenfestival The Big Draw. Verhalen van het Valkhof - Film jezelf in je eigen
tekening!
Deze activiteit was voor alle leeftijden. Deelnemers startten bij de Barbarossaruïne
in het Valkhofpark. Daar haalden ze een strippenkaart op om langs de drie locaties
te gaan.
De start was de Karel de Grote-zaal in Museum Het Valkhof; van daaruit zie je het
Valkhofpark met de kapel en de ruïne liggen. De eerste opdracht was een
fantasiegebouw te tekenen op deze plek in het park. Vervolgens werden
deelnemers in het Natuurmuseum geschminkt als favoriet Valkhofdier. Daarna
legde een theaterdocent in De Lindenberg uit hoe je een verhaal maakt.
Na deze tour lieten de deelnemers zich voor de Barbarossaruïne voor een green
screen op de film zetten, en speelden ze het zelfverzonnen verhaal met de
zelfgemaakte tekening van het kasteel als achtergrond. De filmpjes konden aan het
einde van The Big Draw via social media verkregen worden.
17 september: Popronde
Ook dit jaar was Popronde Nijmegen de aftrap voor een nieuw Popronde-seizoen,
en zo’n aftrap verdiende een grootse opening! Die opening werd verricht door dhr.
Jan Jaap Knol, directeur van het Fonds voor Cultuurparticipatie, Popronde 2015, in
het café van Museum het Valkhof. Aansluitend liet Yakumo Orchestra het museum
dansen op hun combinatie van techno en wereldmuziek.
17 en 18 oktober: Nationale Archeologiedagen
Tijdens de Nationale Archeologiedagen konden kinderen deelnemen aan een
schervenworkshop en werden volwassenen rondgeleid door de Romeinse collectie.
22
17 oktober: Gitaarconcert GiCon: Enno Voorhorst
Op de sfeervolle galerij werd op zaterdagavond 17 oktober een gitaarconcert
gegeven door Enno Voorhorst. Organisator was stichting GiCon. Dit evenement trok
110 bezoekers.
17 oktober t/m 1 november: Herfstvakantie / Rabo Museumkidsweek
De herfstvakantie stond in het teken van de doe-tentoonstelling ‘High Tech
Romeinen’. Daarnaast waren er volop workshops voor kinderen, zoals de
workshops Romeins mozaïek maken, ballista maken en bronsgieten.
24 oktober: Gelderse Museumdag
Tijdens de Gelderse Museumdag met als thema ‘Tussen droom en daad’ kon men
voor € 1 het museum bezoeken. Voor kinderen waren er (gratis) workshops Romeins
mozaïek maken, ballista maken en bronsgieten.
25 oktober: 024Geschiedenis + Geschiedenismarkt St. Stevenskerk
Bezoekers konden in Nijmegen volop geschiedenis opsnuiven en zich wanen als in
het Romeinse Noviomagus in het historische hart van de stad. Er waren
wandelroutes langs kenmerkende plekken uit de Nijmeegse geschiedenis, van de
Romeinse tijd tot de Tweede Wereldoorlog. Kinderen konden op het plein voor het
museum kijken naar een demonstratie ballista schieten door Romeinse re-enactors.
In het museum konden kinderen de workshop ‘ballista maken’ volgen.
In de St. Stevenskerk was een geschiedenismarkt met informatiestands. Het
museum gaf informatie over de expositie HTR aan de hand van Romeinse hands-on,
zoals frescopuzzels en een legerkamppuzzel.
MuseumJeugdUniversiteit
Ook dit jaar deed Museum Het Valkhof mee met MuseumJeugdUniversiteit.
Zowel in het voor- als in het najaar konden kinderen intekenen voor een
collegereeks, waarbij naast Museum Het Valkhof ook colleges aangeboden werden
bij Natuurmuseum Nijmegen, Afrikamuseum en Museumpark Oriëntalis. Per reeks
deden 35 tot 40 kinderen mee.
23
Het programma van Museum Het Valkhof zag er als volgt uit:
Voorjaar
29 maart: Wanneer kreeg je bij de Romeinen een standbeeld?, door Dr. Stephan
Mols
31 mei: Waarom hadden Romeinse keizers altijd ruzie met hun familie?, door
Dr. Ylva Klaassen
Najaar
29 november: De Romeinen en Water, door Drs. Paul Kessener
20 december: Hoe ging een Romein in bad?, door Dr. Nathalie de Haan
19 december t/m 3 januari: Kerstvakantie
Er waren tijdens de kerstvakantie weer volop activiteiten voor kinderen: Romeins
olielampje maken, Romeins mozaïek leggen, op ontdekkingstocht in de expositie
‘High Tech Romeinen’ en ‘Valkhof Junior’. Ook konden kinderen een kunstwerk
kopen bij ‘Kunst op je kamer’.
De workshop Romeins mozaïek trok in de kerstvakantie 149 kinderen; op Romeinse
olielampjes maken kwamen maar liefst 305 kinderen (vaak met hun ouders) af!
24 23
BIJLAGE 2015