BİLGİSAYAR VE BİLİŞİM SİSTEMLERİ

DONANIM BİLEŞENLERİ

(TEMEL DONANIM)

Yard.Doç.Dr. Cihad DEMİRLİ

BİLGİSAYAR KASASI Tüm temel donanım bileşenlerini

bünyesinde barındırır.

Bileşenlerin çalışması için güç kaynağı da içermektedir (en az 300 Watt gücünde olması önerilir).

Farklı model ve fiyatlara sahiptir.

Üzerinde çeşitli amaçlarla konmuş led’ler yer almaktadır.

Standart olarak açma/kapama ve reset düğmesi yer alır.

ANAKART Temel donanım bileşenlerini üzerinde taşır ve giriş-çıkış

işlemleri yönetmeye destek verir.

Üzerinde BIOS (Basic Input Output System) chipi yer alır.

Üretici firmalar farklı yongalar ve tasarımlar kullanırlar (Intel, AMD, VIA gibi)

CPU (işlemci) ile uyumlu bir yonga setine sahip anakart kullanılması

gerekir.

ANAKART BÖLÜMLERİ

CPU yuvası

İşlemcinin takıldığı yerdir.

İşlemci yuvaya takıldıktan

sonra üzerine soğutucu

metal şase ve fan yerleştirilir.

ANAKART BÖLÜMLERİ

RAM yuvaları

RAM modüllerinin takıldığı yerdir.

DDR, DDR2 ve DDR3türünde RAM’ler,bu modellere uygun yuvalara yerleştirilir.

ANAKART BÖLÜMLERİ

IDE yuvalarıSabit disk ve CD/DVD/Bluray sürücülerinin

bağlantı yuvalarıdır.

Günümüz anakartlarındaen az bir adet IDEyuvası bulunur.

ANAKART BÖLÜMLERİ

SATA/SATA2 yuvalarıSATA sabit disklerin bağlantı yuvalarıdır.

IDE teknolojisinden yaklaşık 1.5 kat daha hızlıdır.

SATA2 yuvaları daSATA yuvaları gibidir.

Anakart üzerinde en az iki adet bulunurlar.

ANAKART BÖLÜMLERİ

AGP yuvası (Accelerated Graphics Port - Hızlandırılmış

Grafik Yuvası)533 MHz veri yolu hızına ulaşabilen AGP

kartlarının takıldığı yuvadır.Sadece grafik kartlarının kullanımı içindir.

ANAKART BÖLÜMLERİ

PCIe yuvası PCI ekran kartlarının takıldığı yuvadır.

AGP teknolojisinin yerini almaya başlamıştır.

Bazı anakartlarda SLI (Sclable Link Interface –

Ölçeklendirilebilir Bağlantı Arabirimi)teknolojiler

desteği ile iki adet PCIe

kullanılabilir.

ANAKART BÖLÜMLERİ

PCI yuvası Modem, ses kartı, ağ kartı, TV kartı gibi donanımların

takıldığı yuvadır.

PCI (Peripheral Component Interconnect).

Bir çok bileşen PCI teknolojisiyle uygun çalışır.

Beyaz renkleriyle hemen fark edilirler.

Hızları 133 MHz ile sınırlıdır.

ANAKART BÖLÜMLERİ

FDD (Floppy Disk) yuvası 3.5 inçlik disket sürücülerinin takıldığı yuvadır..

Günümüzde Floppy Diskler pek kullanılmamaktadır.

Bir çok bileşen anakartta FDD bulunmasına karşınFD sürücüsü yer almaz.

FD’lerinçabuk bozulmaya eğilimli

olmaları ve sınırlı kapasitelerien büyük dezavantajlarıdır.

ANAKART BÖLÜMLERİ

USB yuvalarıUniversal Serial Bus – Evrensel Seri Veri Yolu

USB cihazlarının takıldığı soketlerin anakart üzerindeki yuvasıdır.

Bir çok çevresel donanımUSB ile uyumludur.

Hızlı ve çok sayıda cihazıbağlamada kullanılırlar.

ANAKART BÖLÜMLERİ

PS/2 bağlantı noktaları

Çeşitli fare ve klavyelerin takıldığı yuvalardır.

Son zamanlarda fare ve klavyeler USB bağlantı teknolojisiyle üretilmektedir.

ANAKART BÖLÜMLERİ

LPT yuvasıLine Printer

Paralel yuva üzerinden bağlantı kuran yazıcılar için oluşturulan yuvadır.

Nokta vuruşlu yazıcıların halen bazı sektörlerde kullanılması nedeniyle bazı anakartlarda

mevcuttur.

ANAKART BÖLÜMLERİ

IEEE 1394 yuvasıDijital kamera ve video kaydediciler için hızlı

veri transferi gerçekleştirilmesi amacıyla geliştirilmiş yuvalardır.

Ticari amaçlı üretimlerin bazılarında bu teknoloji Firewire ve i.Link olarak

isimlendirilir.

CPU (MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ)

İçerisinde silikon devreler barındıran ileri teknoloji ürünüdür.

Çeşitli matematiksel ve mantıksal işlemler çok hızlı ve doğru biçimde gerçekleşir.

Bilgisayarın işlemcisi olarak ta adlandırılabilir.

CPU (MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ)

Sahip oldukları cache (önbellek) hız ve performans için önemlidir.

Önbellek kapasitesi ve çalışma frekansı ne kadar yüksek ise o kadar güçlü ve hızlıdır.

İşlemciler donanımların kesme isteklerini (IRQ - Interrupt Request) yönetir.

RAM (RANDOM ACCESS MEMORY)

Çalışan program parçacıklarından oluşan işlemlerin üzerinde fiziksel adreslere yerleşerek hayata geçirilmesini sağlayan donanımlardır.

Geçici belleklerdir. Güç kesildiğinde üzerindeki bilgiler silinir.

RAM (RANDOM ACCESS MEMORY)

EDO (Extended Data Out) RAM SDRAM (Synchronous Dynamic RAM) DDR (Double Data Rate) SDRAM DDR2 (Double Data Rate 2) SDRAM DDR3 (Double Data Rate 3) SDRAM

SABİT DİSK (HDD-HARDDISK)

Tüm yazılımların kayıtlı olduğu birimdir. Manyetik depolama gerçekleşir. Kapasitesi barındırabilecek bilgi miktarını

belirtir. 500 GB, 750 GB, 1 TB gibi

RPM (round per minute) değeri okuma-yazma hızının göstergesidir. Örn. 4200 rpm, 5200 rpm, 15000 rpm gibi

SABİT DİSK (HDD-HARDDISK)

Sunucu bilgisayarlarda SCSI (small computer system interface), kişisel bilgisayarlarda ise SATA ve SATA 2 (serial advanced technology attachment) teknolojisine sahip diskler tercih edilmektedir.

SAS (Serial Attached SCSI) Merkezi depolama aygıtı 3 Gigabit veri transfer hızı

SSD (Solid State Disk) HP ve EMC Mekanik hareket yerine kimyasal reak.

EKRAN/GRAFİK KARTI

Ekranda görüntü alabilmek için kullanılır. Ekran kartlarının kendi üzerindeki işlemcilere

GPU (Graphical Processing Unit) denir. Neredeyse GPU teknolojisi 6 ayda bir

yenilenerek gelişmektedir.

MONİTÖR

İki türü yaygın olarak kullanılmaktadır. CRT (Cathode Ray Tube) ve LCD (Liquid

Crystal Display)

CRT LCD

MONİTÖR

CRT (Cathode Ray Tube)

MONİTÖR

LCD (Liquid Crystal Display)

KLAVYE

Giriş ünitesidir. Yazılımları yönetmek ve veri girişi yapmak

için kullanılır. Klasik 101 tuşludan MultiMedia türlerine

kadar bir çok modeli mevcuttur.

FARE

GUI (Graphical User Interface) sunan işletim sistemlerinin ve programları için vazgeçilmez donanımdır.

2-3 ve üzeri tuşluları mevcuttur. Toplu – Optik, Kablolu - Kablosuz modelleri

söz konusudur.

devam edecek…