Bilişim Teknolojilerinin Sosyal Yapı Üzerindeki Etkileri ve Eğitimdeki Yeri Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri, Yaşam Boyu Öğrenme, Bilgisayarın Eğitimde Kullanımı BDO Kuramsal Temelleri

Bilgisayar 2 1. HAFTA

Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri

Tarım toplumu küçük topluluklar halinde ve göçebe avlanma, tarım, hayvancılık gücün sahibi toprak ve hayvancılığı elinde bulunduranlar

Sanayi toplumu 17.yy’ın sonlarından itibaren 2.dünya savaşı sonrasına kadar emek, sermaye ve doğal kaynaklara dayalı üretim gücün sahibi sanayisini geliştiren, fabrika ve makinelere sahip

olanlar

Bilgi toplumu bilgi, kültür ve ideoloji gibi değerlerin ön plana çıkması bilişimle ilgili işler, birçok alanda bilginin artmasına yönelik bir

üretim güç odağı bilgiyi üreten, etkili biçimde kullanabilenler

2

Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri

değişim ve gelişime açık,

alanında uzman,

yaşam boyu öğrenmeye açık,

yeni bilgiler üretebilen,

İşbirliği içinde çalışabilen

bilgiyi nerede, nasıl ve ne zaman kullanacağını

bilen bireyler

3

Yaşam Boyu Öğrenme

Geçmiş yıllarda mezun olurdunuz ve hayatınızı elinizdeki bilgiler ışığında devam ettirirdiniz.

Günümüzde ise, mezun olduğunuzda elinizde olan bilgi bir süre sonra yetersiz kalmaktadır.

Hizmet içi eğitimler, kurslar, sertifika programları

Yaşam boyu öğrenme; doğduğumuzda başlar yaşam boyu devam eder.

Sadece resmi değil, resmi olmayan eğitimi de kapsar.

4

Bilgi Teknolojilerinin Toplumsal Etkileri

BT (Bilişim Teknolojileri)’nin etkileri:

Kurumların verimliliğinin arttırılması,

Çalışanlara daha yüksek bir yaşam standardı,

Güvenli çalışma ortamları,

Daha kısa çalışma zamanı,

Sunulan hizmetlerde gelişme,

Özel hayata saldırı,

Teknolojiye dayalı suçlar,

5

Bilgisayarın Eğitimde Kullanımı

Neden eğitimde bilgisayar?

Nasıl eğitimde bilgisayar?

Amaç olarak?

Araç olarak?

6

Bilgisayarların Eğitimde Kullanılması

Geleneksel öğrenme ortamları artık yetersiz hale gelmiştir, artık:

Öğrenci merkezli,

Araştıran,

ihtiyacı olan bilgiyi araştıran, değerlendiren ve sentezleyerek çözüm üretebilen,

Bilgiyi gerçek yaşama transfer edebilen,

öğrenme ortamlarına gereksinim vardır.

7

Eğitimde Teknoloji Kullanımı

Eğitimde teknoloji kullanımını gerekli hale getiren nedenler:

Bilgi hızla yayılmaktadır,

Bireysel öğrenme ortamları,

Faal öğrenme ortamları,

Eleştirel düşünmeyi öğrenme,

Kubaşık çalışma olanağı,

Bireyler arası iletişimin artması,

Küresel eğitim olanakları,

Bilgiyi öğrenmeye karşı güdülenmenin artması,

8

Bilgisayarların Eğitimde Kullanılması

Her ne kadar teknoloji denildiğinde akla ilk bilgisayarlar gelse de sadece bilgisayarlar ile sınırlı değildir.

Mektupla eğitim

Radyo ve televizyon ile eğitim

Bilgisayarlar ile eğitim

Bir sonraki ???

9

Bilgisayarların Eğitimde Kullanılması

Bilgisayar Destekli Eğitim

Bilgisayar Destekli Öğretim

Eğitim nedir? Öğretim Nedir?

Eğitim amaçlı bilgisayar kullanımının yararları:

Öğrenmenin zenginleştirilmesi,

Kayıt saklama ve tekrar kullanabilme,

Öğrenmenin bireyselleştirilebilmesi,

İletişim ve etkileşim yeteneği,

Okul yönetiminde kullanılması,

Uygun zaman ve yerde eğitim alınması

10

Web-tabanlı (Internet-tabanlı) Eğitim

Faydaları

Zaman ve yerden bağımsız bir şekilde bilgiye ulaşabilme,

Öğretimin bireyselleştirilmesi,

Eğitimde fırsat eşitliği

Sayısal Bölünme ?

Bireylerin kendi hızlarında öğrenebilmesine imkan verme

Eksiklikleri

İletişim

11

Web-tabanlı (Internet-tabanlı) Eğitim

Eş-zamansız Eğitimde

E-posta,

Tartışma listeleri,

Web sayfaları, portallar

bloglar

Eş-zamanlı Eğitimde

Sohbet

Video konferans, sesli görüşme vb.

12

Eğitimde Teknolojiler, Gelecek!

Yapay Zeka

Bilgisayarlar düşünebilir mi?

Uzman sistemler

Karmaşık bir sistemde uzman bir kişinin yaptığı işleri yapan bir bilgisayar programı olarak düşünülebilir.

Sanal Gerçeklik

Matrix,

Eğitimde Mobil Teknolojiler

Cep telefonları, i-phone, PDA’lar

13

Davranışçı kuramlar

Bilişsel kuramlar

Oluşturmacı (Yapılandırmacı) kuramlar

BDÖ’in Kuramsal Temelleri

BDÖ’in Kuramsal Temelleri

Davranışçı kuramlar

Öğrenme dış etkilerle (pekiştirme, tekrar) elde edilen bir sonuçtur.

Skinner tarafından geliştirilen doğrusal programlı öğretim modeli örneği

Bireysel farklılıklar dikkate alınmaz! Farklı uyarıcılarla güdüleme yok!

BDÖ’in Kuramsal Temelleri

Bilişsel kuramlar

Öğrenmede zihinsel süreçler etkindir. Bireyler bilgileri beyninde kodlar, zihinsel şemalarında organize eder ve günceller.

Teknolojinin eğitim ortamlarında kullanılması gerektiği düşüncesini destekler.

Bilgisayarların eğitimde bilgi sunum aracı olarak kullanılması bu kurama ait görüşlerin bir sonucudur.

BDÖ’in Kuramsal Temelleri

Oluşturmacı (Yapılandırmacı) kuramlar

Öğrenme sürecinde birey aktif olmalıdır. Bilgiyi araştırma, yorumlama, analiz etme etkinlikleri bireyin sorumluluğundadır.

Eğitim ortamları etkileşimli olmalıdır görüşünü savunurlar.

Bilgisayarların eğitimde sadece sunum aracı olarak değil, öğrenme ortamında etkileşimi sağlayan araçlar olarak da kullanılmasını destekleyen görüştür.

Bilgisayar Destekli Öğretim’in Kuramsal

Temelleri

Davranışçı ve bilişsel kuramların etkisi ile ilk BDÖ

uygulamaları öğrencilerin tek başlarına çalışabildikleri veya

bireysel olarak testler uygulayabildikleri ve dönütler

alabildikleri sistemlerdir.

Son yıllarda birebir uygulamaların akademik başarıya

etkisinin fazla olmadığı ve sosyal soyutlanmışlık durumunun

ortaya çıktığı yönündeki araştırma bulguları öğretim amaçlı

özel bilgisayar programlarının yazılması yerine bilgisayar ve

internet uygulamalarının öğretim amaçlı kullanımının daha

etkili olduğu görüşünü desteklemektedir.

Eğitimde Bilgisayar Kullanımı

Amaç bilgisayar eğitimi ise bilgisayar öğretimi, bilgisayar teknolojisi kavramlarının öğretimi, bilgisayar ağlarının öğretimi programlama dillerinin öğretimi

Bilgisayar eğitimde bir araç ise Programlı öğretim ilkelerine uygundur. Bireysel ve grup öğretiminde kullanılabilir. Etkileşimli bir araçtır, Yazı tahtası, ders kitabı gibi genel bir araçtır. Pekiştiricidir, Ders yazılımları gibi uygun biçimde hazırlanmış pek çok

uygulamayı kullanmaya imkan verir. Bir sınav ve değerlendirme aracı olarak kullanılabilir. Sınıf içi ve sınıf dışı etkinlikleri yönetim aracı olarak kullanılabilir.

Eğitimde Bilgisayarlar

Bilgisayar Destekli Öğretim Yönetim Aracı Öğretimi Destekleyici Araç

Alıştırma Uygulama

Bire-Bir Öğretim

Benzeşim

Eğitsel Oyunlar

Problem Çözme Yazılımları

Ofis uygulamaları

Yazarlık yazılımları

Multimedya programları

Otomasyon Yazılımları

Ofis yazılımları

Veritabanları

Bilgisayar Destekli Öğretim

Bireyselleştirilmiş öğretim ilkelerine bağlı olarak oluşturulan bilgisayar programları ile öğrencinin etkileşimde bulunarak öğrenmeyi gerçekleştirdiği, öğrenmelerini izleyebildiği ve öğrenmelerini kendi başına değerlendirebildiği bir öğretim yöntemidir.

Bilgisayar Destekli Öğretim

Bilgisayara dayalı öğretim (Computer Aided/Assisted) Instruction)

Bilgisayar destekli /temelli) öğretim (Computer Based Instruction)

Web Tabanlı Öğrenme (Web Based Learning)

Elektronik öğrenme (e-learning)

BDÖ genellikle eğitsel yazılımlar aracılığıyla veya son yıllarda Internet üzerinden sunulan Uzaktan Eğitim adı verilen yöntemle uygulanır.

BDÖ Uygulama Biçimleri

Öğretim yazılımları Tekrar ve alıştırma yazılımları Birebir öğretim yazılımları Benzetim yazılımları Öğretim amaçlı oyun yazılımları Problem tabanlı öğrenme (sorun çözme) yazılımları

Web tabanlı öğretim uygulamaları Bilgisayarlı testler Uzaktan eğitim Hiper ortam sistemleri

Sanal gerçeklik (3-D uygulamaları) Yapay Zeka (Uzman Sistem) Uygulamaları

Turing Makinesi Zeki Öğretim Sistemleri Uyarlanır hiper ortam sistemleri

Öğretimi Destekleyici Araç Olarak

Bilgisayarlar

Öğretmenin sınıf ortamında öğrencinin öğrenmesini kolaylaştırmak

ve öğretimin etkililiğini arttırmak için bilgisayar yazılımlarını

(multimedya programları, ofis programları) kullanarak öğretim

materyali geliştirmesi/kullanması.

Öğretmenin bilgisayarı bir ölçme/değerlendirme ve yönetim aracı

olarak sınıfta kullanması.

Öğrencilerin ve öğretmenlerin araştırma aracı olarak veritabanlarını

kullanmaları.

Öğrencilerin ve öğretmenlerin raporlaştırma aracı ofis programlarını

kullanmaları.

Yönetim Aracı Olarak

Bilgisayarlar

Öğrenci bilgilerini raporlaştırmada ofis

yazılımlarının kullanımı (Örn: duyuru

hazırlama/sunma, ders başarı analizi,..vb.)

Okulla ilgili yönetimsel işler için kullanılan

otomasyon programları

Öğrenci/öğretmen/idareci bilgilerinin

arşivlenmesi, kütüphane hizmetlerinde

veritabanlarının kullanılması

BDÖ’in Tarihsel Gelişimi - Dünya’da

1950 Skinner’in Programlı Öğretim

Makinesi 1950 sonu

Amerika Birleşik Devletleri’nde, Stanfod ve Illinois gibi gelişmiş üniversitelerde, bilgisayarın yönetsel amaçlarla kullanılması.

1960 Bireyselleştirilmiş öğretim kavramı Bilgisayara dayalı öğretim kavramı

1963 Standford’da öğretimsel amaçlı

matematik yazılımı geliştirilmesi. 1966 – öğretim sistemleri

IBM 1500 öğretim sistemi Plato TICCIT

1970 Avrupa ülkelerinde başlayan

BDÖ çalışmaları (İngiltere, Fransa, Almanya,İsveç)

1980 İlk kişisel bilgisayar Hiper ortama dayalı öğretim

1990 ve sonrası Gelişmiş öğretim yazılımları Web tabanlı öğretim

2000 e-öğrenme Harmanlanmış öğretim Açık ders malzemeleri

BDÖ’in Tarihsel Gelişimi - Türkiye’de

Başlangıç 1984

1990

Okullara yönetsel faaliyetler için bilgisayarın girişi

1990 sonu

Öğretimi destekleyici araç olarak kullanılması

~2003’ler

Web tabanlı öğrenme (ODTÜ-IDEA, Sakarya Üniv., Anadolu Üniv.)

~2005 sonrası

E-öğrenme

E-devlet uygulamaları

2006

Öğretmen eğitiminde bilgisayar destekli öğretimin kapsamının genişletilmesi

2010

Açık ders malzemeleri