KAVRAMLAR

EĞİTİM: “Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla istendik/ kasıtlı davranış değiştirme süreci”

EĞİTİMİN İŞGÖRÜLERİ:

1- Ekonomik işgörüsü: Üretimde bulunan, ülkenin gereksinim duyduğu işgücünü nicelik, nitelik ve mesleğin ehli kişiler olarak yetiştirmek.

2- Toplumsal işgörüsü: Toplumun değerleriyle dinamik bir denge kuran, tutarlı olanları benimseyen ve geliştiren, toplum ve ailesi için özveride bulunan, onları seven v.b. kişiler olarak yetiştirmek.

3- Politik işgörüsü: Devletini ve devletin savunduğu siyasal yapıyı benimseyen, koruyan, savunan kişileri yönetime sunmak.

4- Psikolojik işgörüsü: Kişiyi mutlu kılmak, kendisiyle, toplumuyla, diğer varlıklarda barışık yaşamasını sağlamak, ruhen ve bedenen sağlıklı olacak şekilde yetiştirmek.

TEKNOLOJİ: “Mal ve hizmet üretmek amacıyla

eldeki bilgi ve tekniklerin kullanılması”

EĞİTİM TEKNOLOJİSİ: “Öğrenme-öğretme süreçlerinin

tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işi”

ÖĞRETİM: “ Öğrenmenin gerçekleşmesi için

planlanan, kasıtlı ve sistematik kurgu”

ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİ:” Öğrenme- öğretme ortamının en

etkin şekilde düzenlenmesi için gösterilen sistematik ve planlı etkinlikler bütünü”

ÖĞRETİM MATERYALİ: “Özel hedefleri gerçekleştirmek

amacıyla seçilmiş araçlardan faydalanarak yapılan ders sunum içeriği”

ÖĞRETMENÖĞRETMEN NİTELİKLERİNİTELİKLERİ

1.Öğrencinin bilgiye ulaşmasına, onu 1.Öğrencinin bilgiye ulaşmasına, onu yorumlamasına ve gerektiğinde yorumlamasına ve gerektiğinde günlük hayatta kullanmasına yardım günlük hayatta kullanmasına yardım eden rehber kişi,eden rehber kişi,

2.Öğrencinin kendi potansiyelini 2.Öğrencinin kendi potansiyelini anlamasına ve bunu kullanmasına anlamasına ve bunu kullanmasına yardım eden kişi,yardım eden kişi,

3. Sınıf içinde otoritesini kuran ve 3. Sınıf içinde otoritesini kuran ve kullanan değil, sınıf yönetimi kullanan değil, sınıf yönetimi becerilerini öğretim aktiviteleri haline becerilerini öğretim aktiviteleri haline getirebilen bir öğretici,getirebilen bir öğretici,

4. Sınıfta sadece öğrenmeye yardım 4. Sınıfta sadece öğrenmeye yardım eden değil, sınıfla birlikte kendisi deeden değil, sınıfla birlikte kendisi de

öğrenen bir öğreniciöğrenen bir öğrenici

5. Öğrencinin başarısını önceden 5. Öğrencinin başarısını önceden belirlenmiş kriterlere göre belirlenmiş kriterlere göre değerlendiren değil, öğrenciyi kendi değerlendiren değil, öğrenciyi kendi potansiyeli içinde değerlendiren ve potansiyeli içinde değerlendiren ve yönlendiren iyi bir rehber.yönlendiren iyi bir rehber.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİÖĞRETMEN NİTELİKLERİ

1.1. Öğretmen araçları tanımalı ve nasıl Öğretmen araçları tanımalı ve nasıl kullanılacağını bilmelidir. kullanılacağını bilmelidir.

2. Öğretmen öğretimi tasarlama 2. Öğretmen öğretimi tasarlama bilgisine sahip olmalıdır. bilgisine sahip olmalıdır.

3. Öğretmen materyal tasarlama 3. Öğretmen materyal tasarlama ilkelerini bilmeli ve kullanabilmelidir. ilkelerini bilmeli ve kullanabilmelidir.

4. Öğretmen öğrencilerin materyal 4. Öğretmen öğrencilerin materyal oluşturmalarına da rehberlik oluşturmalarına da rehberlik edebilmelidir. edebilmelidir.

5. Öğretmen materyal çeşitlerini 5. Öğretmen materyal çeşitlerini

bilmelidir. bilmelidir.

6. Öğretmen öğrenme ilkelerini bilmelidir. 6. Öğretmen öğrenme ilkelerini bilmelidir.

7. Öğretmen gelişim psikolojisini iyi bilerek 7. Öğretmen gelişim psikolojisini iyi bilerek öğreneni tanımalıdır. öğreneni tanımalıdır.

8. Hedefler ve kazanımlar için uygun olan 8. Hedefler ve kazanımlar için uygun olan materyaller kullanılmalıdır. materyaller kullanılmalıdır.

9. Öğretmen öğretim materyali hazırlama 9. Öğretmen öğretim materyali hazırlama

ilkelerini bilmeli ve ders materyali ilkelerini bilmeli ve ders materyali geliştirmede uygulamalıdır. geliştirmede uygulamalıdır.

10. Öğretmen Öğrencilerin aile özelliklerini 10. Öğretmen Öğrencilerin aile özelliklerini ve çevre koşullarını çok iyi incelemelidir.ve çevre koşullarını çok iyi incelemelidir.

11. Öğretmen hoşgörülü ve sabırlı 11. Öğretmen hoşgörülü ve sabırlı

olmalıdır. olmalıdır.

12. Öğretmen materyal hazırlama ve 12. Öğretmen materyal hazırlama ve öğrenenlere hazırlatma becerisine sahip öğrenenlere hazırlatma becerisine sahip olmalıdır. olmalıdır.

13. Öğretmen iletişim becerisine sahip 13. Öğretmen iletişim becerisine sahip olmalıdır olmalıdır

İLETİŞİMİLETİŞİM

Davranış değişikliği oluşturmak Davranış değişikliği oluşturmak üzere düşünce, bilgi, duygu, tutum üzere düşünce, bilgi, duygu, tutum ve becerilerin paylaşılması sürecidir.ve becerilerin paylaşılması sürecidir.

İLETİŞİM DÖNGÜSÜİLETİŞİM DÖNGÜSÜ

KAYNAK MESAJ KANAL ALICIKAYNAK MESAJ KANAL ALICI

DÖNÜTDÖNÜT

İLETİŞİMİN ÖGELERİİLETİŞİMİN ÖGELERİ

KAYNAKKAYNAK

İletişimi başlatan ve karşısındaki İletişimi başlatan ve karşısındaki kişi ya da kişilere çeşitli bilgi, duygu, kişi ya da kişilere çeşitli bilgi, duygu, düşünce ve becerileri anlatmak ve düşünce ve becerileri anlatmak ve göstermek isteyendir.göstermek isteyendir.

MESAJ MESAJ Kaynağın alıcısı ile paylaşmak istediği Kaynağın alıcısı ile paylaşmak istediği özellik.özellik. Mesaj Oluşturma İlkeleri Mesaj Oluşturma İlkeleri 1- Öğrenen özelliklerine uygun olmalıdır.1- Öğrenen özelliklerine uygun olmalıdır.

2- Basit, sade ve anlaşılır olmalı, karmaşık 2- Basit, sade ve anlaşılır olmalı, karmaşık olmamalıdır.olmamalıdır.

3- Hedef veya kazanımlara uygun 3- Hedef veya kazanımlara uygun düzenlenmelidir.düzenlenmelidir.

4- Öğrenme ilkelerine uygun olmalıdır.4- Öğrenme ilkelerine uygun olmalıdır.5- Çoklu materyal ve etkinlikleri 5- Çoklu materyal ve etkinlikleri

içermelidir.içermelidir.6- Görsel özelliklere dikkat edilmelidir.6- Görsel özelliklere dikkat edilmelidir.

KANALKANAL Kaynaktan alıcıya gidecek olan Kaynaktan alıcıya gidecek olan

mesajı iletmeye yarayan araç, mesajı iletmeye yarayan araç, materyaller, ortam ve yöntemlerdir.materyaller, ortam ve yöntemlerdir.

ALICIALICI Kanaldan gelen mesajı alan, kodu Kanaldan gelen mesajı alan, kodu

çözümleyen ve kaynağa dönüt verendir.çözümleyen ve kaynağa dönüt verendir.

DÖNÜTDÖNÜT Mesajın anlaşılıp anlaşılmadığının Mesajın anlaşılıp anlaşılmadığının

ya da ne kadar anlaşıldığının alıcı ya da ne kadar anlaşıldığının alıcı tarafından kaynağa (uygun) kanal tarafından kaynağa (uygun) kanal kullanılarak ulaştırılmasıdır.kullanılarak ulaştırılmasıdır.

İLETİŞİM İÇİN GEREKENLERİLETİŞİM İÇİN GEREKENLER

1- İletişimin güçlü olması insanların kendini 1- İletişimin güçlü olması insanların kendini tanımasına bağlıdır.tanımasına bağlıdır.

2- İletişimin oluşup devam etmesinde değerler 2- İletişimin oluşup devam etmesinde değerler önemlidir.önemlidir.

3- Öğreten- öğrenen ilişkilerinde en önemli 3- Öğreten- öğrenen ilişkilerinde en önemli iletişim özelliklerinden biri de empati iletişim özelliklerinden biri de empati kurmaktır.kurmaktır.

4-İletişim kuran taraflar doğal olmalıdır.4-İletişim kuran taraflar doğal olmalıdır.

5-İletişimde jest, mimik ve dil önemlidir.5-İletişimde jest, mimik ve dil önemlidir.

6- Öğreten ya da öğrenenin etkili iletişim 6- Öğreten ya da öğrenenin etkili iletişim kurma isteği önemlidir.kurma isteği önemlidir.

7-İnsanların birbirlerini tanıma düzeyi 7-İnsanların birbirlerini tanıma düzeyi iletişim için önemlidir.iletişim için önemlidir.

8- Uyarıcı zenginliği iletişimin gücünü 8- Uyarıcı zenginliği iletişimin gücünü artırır.artırır.

9- İletişimde sözlü ya da yazılı kendini 9- İletişimde sözlü ya da yazılı kendini ifade edebilme önemlidir.ifade edebilme önemlidir.

10-İletişimde, dinlemeyi bilmek, sakin 10-İletişimde, dinlemeyi bilmek, sakin olmak, güler yüzlü olmak ve anlamlıyı olmak, güler yüzlü olmak ve anlamlıyı anlamsızdan ayırmak gerekir.anlamsızdan ayırmak gerekir.

SAĞLIKLI İLETİŞİMİ SAĞLIKLI İLETİŞİMİ ENGELLEYEN ETKENLERENGELLEYEN ETKENLER

1- Psikolojik Engeller1- Psikolojik Engeller: Kaynak ile : Kaynak ile alıcının görüş çerçeveleri, duygu ve alıcının görüş çerçeveleri, duygu ve heyecanları, yargı ve saplantıları.heyecanları, yargı ve saplantıları.

2- Semantik Engeller2- Semantik Engeller: Konuşma : Konuşma dilindeki karışıklık ya da inceliklerinin dilindeki karışıklık ya da inceliklerinin neden olduğu fark ve anlaşmazlıklar.neden olduğu fark ve anlaşmazlıklar.

3- Statü3- Statü: Kaynak ve alıcının sosyal ve : Kaynak ve alıcının sosyal ve formal statüleri, akademik ve formal statüleri, akademik ve mesleki gelişme farklılıkları.mesleki gelişme farklılıkları.

4- Korunma4- Korunma: Kaynağın bazı : Kaynağın bazı yükümlülüklerin altına girmesi yükümlülüklerin altına girmesi durumunda önceden hazırladığı durumunda önceden hazırladığı savunma mekanizmaları.savunma mekanizmaları.

5- Alan5- Alan: İletişim merkezi ile birimler : İletişim merkezi ile birimler arasındaki fark.arasındaki fark.

6- Hiyerarşi6- Hiyerarşi: Katı ve hiyerarşik : Katı ve hiyerarşik sınıflama nedeninden dolayı sınıflama nedeninden dolayı kanalların tıkanıklığı.kanalların tıkanıklığı.

7- Uyutma7- Uyutma: Kanalların ve iletimdeki : Kanalların ve iletimdeki organların mesajları ihmal etmesi organların mesajları ihmal etmesi ya da önemsiz sayması.ya da önemsiz sayması.

8- Sınırlama8- Sınırlama: Mesajların iletim : Mesajların iletim sırasında bazı araçları gereği sırasında bazı araçları gereği sınırlaması ve gizli tutması.sınırlaması ve gizli tutması.

YAŞANTI KONİSİ ( DALE )YAŞANTI KONİSİ ( DALE )

KONİNİN DAYANDIĞI TEMEL KONİNİN DAYANDIĞI TEMEL İLKELERİLKELER

1- Öğrenme işlemine katılan duyu organı 1- Öğrenme işlemine katılan duyu organı sayısı ne kadar fazla ise, o kadar iyi sayısı ne kadar fazla ise, o kadar iyi öğrenir ve o kadar geç unutulur.öğrenir ve o kadar geç unutulur.

2- En iyi öğrenilen şeyler, öğrenenin, 2- En iyi öğrenilen şeyler, öğrenenin, kendi kendine yaparak yaşayarak kendi kendine yaparak yaşayarak öğrendiği şeylerdir.öğrendiği şeylerdir.

3- Öğrenilen şeylerin çoğu gözlerin 3- Öğrenilen şeylerin çoğu gözlerin yardımıyla öğrenilir.yardımıyla öğrenilir.

4- En iyi öğretim, somuttan soyuta ve 4- En iyi öğretim, somuttan soyuta ve

basitten karmaşığa doğru gidendir.basitten karmaşığa doğru gidendir.

GÖRSEL- İŞTSEL ARAÇLARIN GÖRSEL- İŞTSEL ARAÇLARIN SINIFLANDIRILMASISINIFLANDIRILMASI

Yaşantı Yaşantı SOMUTSOMUT NesnelerNesneler Modeller Modeller FilmlerFilmler İşitsel araçlar İşitsel araçlar Slaytlar Slaytlar ResimlerResimler HaritalarHaritalar DiyagramlarDiyagramlar KelimelerKelimeler SOYUTSOYUT

DUYULARA GÖRE ÖĞRENE DUYULARA GÖRE ÖĞRENE ORANLARIORANLARI % 83’ ü görme% 83’ ü görme

% 11’ i işitme% 11’ i işitme

% 3,5’i koklama% 3,5’i koklama

% 1,5’i dokunma% 1,5’i dokunma

% 1’ i tatma yoluyla öğrenilir.% 1’ i tatma yoluyla öğrenilir.

Buna göre insanlar;Buna göre insanlar; Okuduklarının % 10’unu,Okuduklarının % 10’unu, İşittiklerinin % 20’ini,İşittiklerinin % 20’ini, Gördüklerinin % 30’unu,Gördüklerinin % 30’unu, Hem görüp hem işittiklerinin % Hem görüp hem işittiklerinin %

50’sini,50’sini, Söylediklerinin % 70’ini,Söylediklerinin % 70’ini, Yapıp söylediklerinin % 90’ını Yapıp söylediklerinin % 90’ını

hatırlamaktadırlarhatırlamaktadırlar..

ALGISAL ÖRGÜTLEME YASALARI ALGISAL ÖRGÜTLEME YASALARI (GESTALT )(GESTALT )

1- Şekil - Zemin İlişkisi:1- Şekil - Zemin İlişkisi: Onlara göre bütün algılamalarda Onlara göre bütün algılamalarda

şekil- zemin ilişkisi vardır. Algılamada şekil- zemin ilişkisi vardır. Algılamada ilk göze çarpan şekil, geriye kalan ilk göze çarpan şekil, geriye kalan arka plan zemindir.arka plan zemindir.

2- Yakınlık:2- Yakınlık: Nesneleri birbirlerine yakınlıkları Nesneleri birbirlerine yakınlıkları

bakımından gruplandırarak algılarız.bakımından gruplandırarak algılarız.

3- Benzerlik:3- Benzerlik: Birbirine benzer nesneler birlikte Birbirine benzer nesneler birlikte

gruplanarak algılanır.gruplanarak algılanır.

4- 4- Tamamlama:Tamamlama: Tamam olmayan nesneler Tamam olmayan nesneler

tamammış gibi algılanır.tamammış gibi algılanır.

5- 5- Devamlılık:Devamlılık: Aynı yöne giden noktalar, çizgiler Aynı yöne giden noktalar, çizgiler

birlikte gruplandırılarak algılanır.birlikte gruplandırılarak algılanır.

6- Basitlik:6- Basitlik: Basit olan karmaşık olandan daha kolay Basit olan karmaşık olandan daha kolay algılanıralgılanır

MATERYALİN ÖZELLİKLERİMATERYALİN ÖZELLİKLERİ1- Kolay kullanılır olmalı ve öğrenciyi en az 1- Kolay kullanılır olmalı ve öğrenciyi en az çaba ile ve en kısa zamanda bilgiye çaba ile ve en kısa zamanda bilgiye ulaştırmalıdır.ulaştırmalıdır.

2- Materyalde kullanılan nesneler, ilk 2- Materyalde kullanılan nesneler, ilk bakışta bakışta

kavranabilecek özellikte olmalıdır.kavranabilecek özellikte olmalıdır.

3- Materyal İçindeki unsurlar, uyumlu ve 3- Materyal İçindeki unsurlar, uyumlu ve bütünlük içinde olmalıdır.bütünlük içinde olmalıdır.

4- Kullanılan yazı açık, net ve kolay 4- Kullanılan yazı açık, net ve kolay algılanabilir olmalı, renkler uyumlu algılanabilir olmalı, renkler uyumlu olmalı ve abartılı olmamalıdır.olmalı ve abartılı olmamalıdır.

5- Resim, çizim, yazı ve renkler, 5- Resim, çizim, yazı ve renkler, öğrencinin yaşı ve cinsiyetine uygun öğrencinin yaşı ve cinsiyetine uygun olmalıdır.olmalıdır.

MATERYAL HAZIRLAMA MATERYAL HAZIRLAMA İLKELERİİLKELERİ

1- Öğretim materyali, basit, sade ve 1- Öğretim materyali, basit, sade ve anlaşılır olmalıdır.anlaşılır olmalıdır.

2- Öğretim materyali, ders 2- Öğretim materyali, ders programlarını destekleyici biçimde programlarını destekleyici biçimde dersin hedef ve kazanımlarına uygun dersin hedef ve kazanımlarına uygun seçilmeli ve hazırlanmalıdır.seçilmeli ve hazırlanmalıdır.

3- Öğretim materyali, dersin konusunu 3- Öğretim materyali, dersin konusunu oluşturan bütün bilgilerle değil, önemli oluşturan bütün bilgilerle değil, önemli ve özet bilgilerle donatılmalıdır.ve özet bilgilerle donatılmalıdır.

4- Öğretim materyalinde kullanılacak 4- Öğretim materyalinde kullanılacak görsel özellikler materyalin önemli görsel özellikler materyalin önemli noktalarını vurgulamak amacıyla noktalarını vurgulamak amacıyla kullanılmalı, aşırı kullanımdan kullanılmalı, aşırı kullanımdan kaçınılmalıdır.kaçınılmalıdır.

5- Öğretim materyalinde kullanılan 5- Öğretim materyalinde kullanılan yazılı metinler, görsel- işitsel öğeler, yazılı metinler, görsel- işitsel öğeler, öğrencinin pedagojik özelliklerine öğrencinin pedagojik özelliklerine uygun olmalı ve öğrencinin gerçek uygun olmalı ve öğrencinin gerçek hayatıyla tutarlılık göstermelidir.hayatıyla tutarlılık göstermelidir.

6- Öğretim materyali, öğrenciye 6- Öğretim materyali, öğrenciye alıştırma ve uygulama imkanı alıştırma ve uygulama imkanı sağlamalıdır.sağlamalıdır.

7- Öğretim materyalleri mümkün olduğunca 7- Öğretim materyalleri mümkün olduğunca gerçek hayatı yansıtmalıdır.gerçek hayatı yansıtmalıdır.

8- Öğretim materyali her öğrencinin 8- Öğretim materyali her öğrencinin erişimine ve kullanımına açık olmalıdır.erişimine ve kullanımına açık olmalıdır.

9- Materyaller sadece öğretmenin rahatlıkla 9- Materyaller sadece öğretmenin rahatlıkla kullanabileceği türden değil, öğrencilerin kullanabileceği türden değil, öğrencilerin de kullanabileceği düzeyde basit olmalıdır.de kullanabileceği düzeyde basit olmalıdır.

10-10- Zaman içinde tekrar kullanılacak Zaman içinde tekrar kullanılacak materyaller dayanıklı hazırlanmalı, bir materyaller dayanıklı hazırlanmalı, bir defalık kullanımlarda zarar görmemelidir.defalık kullanımlarda zarar görmemelidir.

11- Hazırlanan öğretim materyalleri, 11- Hazırlanan öğretim materyalleri, gerektiği taktirde, kolaylıkla gerektiği taktirde, kolaylıkla

geliştirilebilir geliştirilebilir ve güncelleştirilebilir olmalıdır.ve güncelleştirilebilir olmalıdır.

--

12- Materyal hazırlanırken yakın 12- Materyal hazırlanırken yakın çevreden çevreden

her türlü yardım için çaba harcamalı her türlü yardım için çaba harcamalı ve ve

yardım alınmalıdır.yardım alınmalıdır.

HARF KULLANIMIHARF KULLANIMI 1- Kullanılan harfler birbiri ile 1- Kullanılan harfler birbiri ile

uyumlu olmalıdır. uyumlu olmalıdır. 2- Bir yazıda çok fazla harf karakteri 2- Bir yazıda çok fazla harf karakteri kullanılmamalıdır. Mümkün olduğunca bir kullanılmamalıdır. Mümkün olduğunca bir harf karakteri kullanılmalıdır .harf karakteri kullanılmalıdır .

3- Başlıklar büyük harfle, diğer kısımlar 3- Başlıklar büyük harfle, diğer kısımlar küçük harfle yazılmalıdır.küçük harfle yazılmalıdır.

4- Sürekli büyük harf kullanılması 4- Sürekli büyük harf kullanılması dikkat dağıtır, algılamayı zorlaştırır. dikkat dağıtır, algılamayı zorlaştırır.

5- Koyu , eğik ve altı çizme özellikleri 5- Koyu , eğik ve altı çizme özellikleri

ayırt edici bilgiler için kullanılmalı ve ayırt edici bilgiler için kullanılmalı ve uzun kullanılmamalıdır.uzun kullanılmamalıdır.

6- Harf koyu olduğunda6- Harf koyu olduğunda zeminin açık, zeminin açık, zemin koyu olduğunda harfin koyu zemin koyu olduğunda harfin koyu olmasına dikkat edilmelidir. olmasına dikkat edilmelidir.

7- Harflerin çok yakın olmamasına dikkat 7- Harflerin çok yakın olmamasına dikkat edilmelidir.edilmelidir.

8- Harflerin büyüklüğü öğrenenlere göre 8- Harflerin büyüklüğü öğrenenlere göre ayarlanmalıdır. Küçük yaşlarda büyük ayarlanmalıdır. Küçük yaşlarda büyük punto kullanılmalıdır, ister elde ister punto kullanılmalıdır, ister elde ister bilgisayar temelli hazırlanan bir bilgisayar temelli hazırlanan bir materyalde hangi yaş olursa olsun büyük materyalde hangi yaş olursa olsun büyük punto kullanılmalıdır.punto kullanılmalıdır.

9- Bir metinde çok fazla yazı 9- Bir metinde çok fazla yazı olmamalıdır. Örneğin; bir powerpoint olmamalıdır. Örneğin; bir powerpoint slaytında en fazla 4- 5 satır olmalı slaytında en fazla 4- 5 satır olmalı ayrıca kelime sayısı da az olmalıdır. ayrıca kelime sayısı da az olmalıdır.

10- Harfler ve satırlar arasında 10- Harfler ve satırlar arasında gerektiği kadar boşluk olmalıdır. Çok gerektiği kadar boşluk olmalıdır. Çok yakın olunca dikkat dağılabilir. yakın olunca dikkat dağılabilir.

RENK KULLANIMIRENK KULLANIMI

1- Materyal hazırlarken renk öğesi 1- Materyal hazırlarken renk öğesi kullanılmalıdır. Renkler her zaman dikkat kullanılmalıdır. Renkler her zaman dikkat çekicidir.çekicidir.

2- Renkler önemli bilgileri ayırt etmede zıtlık 2- Renkler önemli bilgileri ayırt etmede zıtlık yaratılarak kullanıla bilir. Örneğin açık yaratılarak kullanıla bilir. Örneğin açık renk üzerine koyu renk ya da koyu renk renk üzerine koyu renk ya da koyu renk üzerine açık renk vb.üzerine açık renk vb.

3- Renkler öğrenenlerin gelişim özelliklerine 3- Renkler öğrenenlerin gelişim özelliklerine uygun olarak kullanı labilir. Küçük uygun olarak kullanı labilir. Küçük yaştakiler için parlak renkler daha dikkat yaştakiler için parlak renkler daha dikkat çekicidir. çekicidir. 4- Renklerle bilgilerin gruplanması da 4- Renklerle bilgilerin gruplanması da sağlanabilir. Her bir bilgi bü tünü bir renkle sağlanabilir. Her bir bilgi bü tünü bir renkle

ifade edilebilir.ifade edilebilir.

5- En önemli bilgiler canlı renklerle ayırt 5- En önemli bilgiler canlı renklerle ayırt edilebilir.edilebilir.6- Renk bir materyalde çok aşırı 6- Renk bir materyalde çok aşırı kullanılmamalıdır. Kullanılan renkler kullanılmamalıdır. Kullanılan renkler

estetik bir bütün oluşturmalı, dikkati estetik bir bütün oluşturmalı, dikkati dağıtacak şekilde karmaşık olmamalıdır.dağıtacak şekilde karmaşık olmamalıdır.

7- Renkler gerçek yaşamdakine uygun 7- Renkler gerçek yaşamdakine uygun olarak kullanılmalıdırolarak kullanılmalıdır

EKRAN TASARIMIEKRAN TASARIMI

1- Bir ekranda en fazla 4-5 satır ve en fazla 1- Bir ekranda en fazla 4-5 satır ve en fazla 20 sözcük kullanılmalıdır.20 sözcük kullanılmalıdır.

2- Basit koyu harf tipleri tercih edilebilir. 2- Basit koyu harf tipleri tercih edilebilir. Çok gösterişli yazılar dikkat dağıtabilir.Çok gösterişli yazılar dikkat dağıtabilir.

3- Ekrandan ekrana tutarlılık sağlamak 3- Ekrandan ekrana tutarlılık sağlamak için satır genişliği ve satır aralığına için satır genişliği ve satır aralığına önceden karar verilmelidir. Tek satır önceden karar verilmelidir. Tek satır yorucudur. Bilgisayar temelli yorucudur. Bilgisayar temelli sunumlar 1.5 satır aralığı olabilir. sunumlar 1.5 satır aralığı olabilir. Boşluklar olmalıdır. Her tarafı dolu bir Boşluklar olmalıdır. Her tarafı dolu bir ekran algılamayı zorlaştırır.ekran algılamayı zorlaştırır.

4- Satır sonları "tire" lenmemelidir.4- Satır sonları "tire" lenmemelidir.

5- Koyu fon üzerine açık, ya da açık 5- Koyu fon üzerine açık, ya da açık renk üzerine koyu olacak şekilde renk üzerine koyu olacak şekilde zıtlık ekranda olmalıdır. Şekil-zemin zıtlık ekranda olmalıdır. Şekil-zemin algısı özelliğine dikkat edilmelidir.algısı özelliğine dikkat edilmelidir.

BİÇİMSEL ELEMANLARIN KULLANIM BİÇİMSEL ELEMANLARIN KULLANIM İLKELERİİLKELERİ

Boşluk:Boşluk: Bir materyalde verilmek Bir materyalde verilmek istenen mesaj dışında kalan yerlere istenen mesaj dışında kalan yerlere "boşluk" denir. Bir materyalde "boşluk" denir. Bir materyalde boşluklar olmadan materyaldeki boşluklar olmadan materyaldeki vurgulamaları anlamak mümkün vurgulamaları anlamak mümkün değildir. Boşluklar algılamayı değildir. Boşluklar algılamayı kolaylaştırır.kolaylaştırır.

Çizgi:Çizgi: Fonla figürün Fonla figürün ayrıldığı ayrıldığı kısma(sınıra) "çizgi" denir.kısma(sınıra) "çizgi" denir. Çizgiler yatay, Çizgiler yatay, dikey, eğik,dikey, eğik, düzdüz,, yuvarlak yuvarlak vb. olabilirvb. olabilir.. Çizgiler "algılamadaÇizgiler "algılamada ayırt edicilik" için ayırt edicilik" için gereklidir. Çizgiler hareketi ve hareketgereklidir. Çizgiler hareketi ve hareket yönünü belirleyici etki yaratırlar. Yatay yönünü belirleyici etki yaratırlar. Yatay çizgiler objelerin genişliğiniçizgiler objelerin genişliğini artırıcı, dikey artırıcı, dikey çizgiler yüksekliği artırıcı, eğikçizgiler yüksekliği artırıcı, eğik çizgiler iseçizgiler ise dengesizlik etkisi yaratır.dengesizlik etkisi yaratır.

Biçim:Biçim: Biçim bir nesneye ya da onun Biçim bir nesneye ya da onun bir parçasına işaret eden bir parçasına işaret eden sınırlandırılmış alandır. Bunlar bir sınırlandırılmış alandır. Bunlar bir araya gelerek bir bütün oluştururlar.araya gelerek bir bütün oluştururlar.

Yüzey: Yüzey: Bir materyalin doku Bir materyalin doku özelliğidir. Yüzey, sade, düz, mat,özelliğidir. Yüzey, sade, düz, mat, renkli, parlak, pürüzlü olabilir.renkli, parlak, pürüzlü olabilir.

YERLEŞİM ELEMANLARININ YERLEŞİM ELEMANLARININ KULLANIM İLKELERİKULLANIM İLKELERİ

Oran/Ölçek:Oran/Ölçek: Objelerin büyüklüğü ile Objelerin büyüklüğü ile bağlantılıdır. Bir objenin diğer objeler ile bağlantılıdır. Bir objenin diğer objeler ile arasındaki ilişkiye göre objenin büyük, arasındaki ilişkiye göre objenin büyük, orta, küçük, ağır, hafif olduğu gibi orta, küçük, ağır, hafif olduğu gibi duygular yaratabilir. Objelerin duygular yaratabilir. Objelerin büyüklüğünün doğru olarak algılanabilmesi büyüklüğünün doğru olarak algılanabilmesi için tanıdık başka bir obje ile için tanıdık başka bir obje ile ölçeklendirilmesi gerekir. ölçeklendirilmesi gerekir.

Denge :Denge : Objenin göz tarafından algılanan Objenin göz tarafından algılanan ağırlığı ile ilgilidir. Öğretim materyalleri ağırlığı ile ilgilidir. Öğretim materyalleri üzerinde, yatay ve dikey eksenin her iki üzerinde, yatay ve dikey eksenin her iki tarafında objelerin eşit olarak dağıtılması tarafında objelerin eşit olarak dağıtılması ile oluşturulur. İstenilen amaca yönelik ile oluşturulur. İstenilen amaca yönelik ola rak objelerin bütününe yerleşimi ile ola rak objelerin bütününe yerleşimi ile denge veya dengesizlik etkisi yaratabilir.denge veya dengesizlik etkisi yaratabilir.

Bütünlük:Bütünlük: Görsel elemanlar ve bunların Görsel elemanlar ve bunların fonksiyonları arasındaki ilişki bütünlüğünü fonksiyonları arasındaki ilişki bütünlüğünü oluşturur. Her bir görsel unsur, bir mesaj oluşturur. Her bir görsel unsur, bir mesaj iletmedeki fonksiyonu göz önüne alınarak iletmedeki fonksiyonu göz önüne alınarak yerleştirilmelidir. Yararı olmayan hiçbiri yerleştirilmelidir. Yararı olmayan hiçbiri yazı, resim, şekil, grafik vb. unsurlar yazı, resim, şekil, grafik vb. unsurlar materyalde bulundurulmamalıdır.materyalde bulundurulmamalıdır.

RitimRitim : Kompozisyonda gözün bir : Kompozisyonda gözün bir objeden diğerine rahatça objeden diğerine rahatça kayabilmesidir. Birbirinden kopuk kayabilmesidir. Birbirinden kopuk olarak yerleştirilmiş tasarım olarak yerleştirilmiş tasarım elemanları arasında bağıntı zor elemanları arasında bağıntı zor kurulacağı için algılama istenilen kurulacağı için algılama istenilen düzeyde olmaz.düzeyde olmaz.

VurguVurgu: Vurgunun bütüne baskın : Vurgunun bütüne baskın olması gerekir. Materyalin can alıcı olması gerekir. Materyalin can alıcı noktasıdır. En ilgi çekici nokta olarak noktasıdır. En ilgi çekici nokta olarak tasarlanıp en önemli unsurlar tasarlanıp en önemli unsurlar yerleştirilebilir.yerleştirilebilir.

AhenkAhenk: Kompozisyonun bütünü ile : Kompozisyonun bütünü ile bağlantılıdır. Parçalar bir araya bağlantılıdır. Parçalar bir araya geldiğinde ortaya çıkacak bütünlük geldiğinde ortaya çıkacak bütünlük duygusudur.duygusudur.

DERS MATERYALİ GELİŞTİRME DERS MATERYALİ GELİŞTİRME AŞAMALARIAŞAMALARI

1- 1- Öğrencilere kazandırılması gereken Öğrencilere kazandırılması gereken hedefler veya kazanımlar belirlenir.hedefler veya kazanımlar belirlenir.

2) Etkinliklerde hangi içerik ve sürecin 2) Etkinliklerde hangi içerik ve sürecin yer alacağı tasarlanır.yer alacağı tasarlanır.

3- Hedef veya kazanımları 3- Hedef veya kazanımları gerçekleştirecek etkinliklerde yer gerçekleştirecek etkinliklerde yer alan materyaller tasarlanır.alan materyaller tasarlanır.

4) Materyal tasarlama ve hazırlama 4) Materyal tasarlama ve hazırlama ilkelerine göre materyal için gerekli ilkelerine göre materyal için gerekli araç gereçler belirlenir.araç gereçler belirlenir.

5- Araç gereçler, materyal hazırlama ve 5- Araç gereçler, materyal hazırlama ve tasarlama ilkelerine göre oluşturulur. tasarlama ilkelerine göre oluşturulur.

6) Materyalin öğretim sürecinde uygulaması 6) Materyalin öğretim sürecinde uygulaması yapılır.yapılır.

7) Uygulama sonuçları değerlendirilir ve 7) Uygulama sonuçları değerlendirilir ve geliştirilir.geliştirilir.

DERS PLANIDERS PLANIA- Biçimsel BölümA- Biçimsel BölümDers: Süre:Ders: Süre:Kazanımlar:Kazanımlar:Konu:Konu:Strateji Yöntem ve Teknikler:Strateji Yöntem ve Teknikler:Araç-gereçler:Araç-gereçler:Kaynaklar:Kaynaklar:Kavramlar:Kavramlar:

B- Biçimsel BölümB- Biçimsel BölümDikkati Çekme:Dikkati Çekme:Güdüleme:Güdüleme:Hedeften Haberdar Etme(Gözden Hedeften Haberdar Etme(Gözden

Geçirme)Geçirme)Ön Koşul Öğrenmeler:Ön Koşul Öğrenmeler:Derse Geçiş:Derse Geçiş:

C- Etkinlikler(İşleniş- Geliştirme C- Etkinlikler(İşleniş- Geliştirme Bölümü)Bölümü)

1-1-2-2-3-3-4-4-

D- Sonuç BülümüD- Sonuç BülümüSon Özet:Son Özet:Tekrar Güdüleme:Tekrar Güdüleme:Kapanış:Kapanış:

E- Ölçme ve Değerlendirme EtkinlikleriE- Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri1-1-2-2-3-3-4-4-