26
Director-General, The Energy and Resources Institute Chairman, Intergovernmental Panel on Climate Change 17-8- 2012, Hà Ni Đại hc Thy li Biến đi khí hu và tài nguyên nước R. K. Pachauri

Biến đổi khí hậu và tài nguyên nước · nguồn nước từbăng tan. ỞTrung và Tây Á khô hạn, thay đổi vềkhí hậu và tính dễ biến đổi của

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Director-General, The Energy and Resources Institute

Chairman, Intergovernmental Panel on Climate Change

17-8- 2012, Hà NộiĐại học Thủy lợi

Biến đổi khí hậu và tài nguyên nước

R. K. Pachauri

Những thay đổi về nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu

50 năm 0.128oC

100 năm 0.074oC

Giai đoạn Tỷ lệ

11 trong 12 năm qua được ghi nhận là 12 năm nóng nhất dựa trên tài liệu về

đo nhiệt độ bề mặt toàn cầuNguồn: Ủy ban Liên chính phủ về BĐKH (IPCC)

Những thay đổi quan sát được

Nhiệt độ trung bìnhtoàn cầu

Mực nước biểntrung bình toàn cầu

Lớp tuyết phủ báncầu Bắc

Nguồn: Ủy ban Liên chính phủ về BĐKH (IPCC)

Mực nước biển trung bình toàn cầu đã dâng cao theo tốc độ trung bình là 1.8mm/năm từ 1961 và3.1mm/năm từ 1993

Tần suất các đợt mưa với lượng lớn đã tăng ở hầu hết các khu vực

Các trận mưa lớn cực đoan xảy ra ngày càng nhiều , gây ra các trận lũ quét ở Việt Nam

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

C ác nguồn tài nguyên nước ngọt hiện nay có nhiều khả

năng dễ bị tổn thương

Nguồn: Ủy ban Liên chính phủ về BĐKH (IPCC)

Các ví dụ về những tác động liên quan đến tài nguyên nướcdo thay đổi nhiệt độ trung bình toàn cầu (1980-1999)

Nguồn: Ủy ban Liên chính phủ về BĐKH (IPCC)

Các tác động có thể xảy ra một cách bất ngờ hoặc không thể đảo ngược

Mất một phần các lớp băng ở hai cực có nghĩa là mực nước biển dâng cao hàng mét, dẫn đến những thay đổi lớn ở đường bờ biển và ngập nước các khu vực đất thấp

20-30% các loài có khả năng bị rủi ro tuyệt chủng nếu nóng tăng vượt quá 1.5-2.5°C

Những thay đổi về hoàn lưu kinh tuyến bị đảo lộn ở quy mô lớn và kéo dài sẽ có các tác động đến năng suất hệ

sinh thái biển, nghề cá, hấp thụ CO2 đại dương và thảm thực vật trên đất liền

Nguồn: Ủy ban Liên chính phủ về BĐKH (IPCC)

Dự báo các tác động của BĐKH đến tài nguyên nước

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Các lớp băng ở Châu Á đang tan nhanh hơn trong những năm gần đây, đặc biệt là các lớp băng Zerafshan, Abramov và các lớp băng khác trên cao nguyên Tây Tạng

Băng tan được dự báo sẽ làm gia tăng lưu lượng bùn, lũ lụt, trượt lở đá và ảnh hưởng bất lợi đến các nguồn tài nguyên nước trong 2-3 thập kỷ tớicũng như ảnh hưởng đến người dân có điều kiện sản xuất sinh hoạt phụ thuộc vào nguồn nước từ băng tan.

Ở Trung và Tây Á khô hạn, thay đổi về khí hậu và tính dễ

biến đổi của khí hậu tiếp tục gây ra những thách thức đối với việc đáp ứng nhu cầu sử

dụng nước ngày càng gia tăng của các quốc gia nằm trong đới khí hậu khô hạn và bán khô hạn

Dự báo các tác động của BĐKH

Water

Sản lượng nông nghiệp có thể bị suy giảm:

50% vào năm 2020 ở một số nước Châu Phi 30% vào năm 2050 ở Trung và Nam Á 30% vào năm 2080 iở Mỹ La tinh

Yields

Source : IPCC

Đến 2010, số người sẽ bị thiếu nước sinh hoạt

ngày càng gia tăng:

120 triệu đến 1.2 tỷ ở Châu Á 75 đến 250 triệu ở Châu Phi 12 đến 81 triệu ở Mỹ La tinh

Các tác động tiêu cực của BĐKH đến các hệ thống nước ngọt trội hơn các lợi ích

Dự báo các tác động của BĐKH đến nền nông nghiệp

Nhiều hậu quả bất lợi đốivới ngành nông nghiệp hạ

lưu ở khu vực Nam Á vì hệ

thống tưới tiêu phụ thuộcvào nước băng tan và nướcsông.

Các tác động cục bộ củaBĐKH chắc chắn ảnhhưởng xấu đến các nhómcó năng lực thích ứng thấp, như:

• Tiểu nông

• Nông dân sản xuất tựcung, tự cấp

• Người chăn thả gia súc

• Ngư dân

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Nhiệt độ cao cực đoan ảnh hưởng bất lợi đến sản xuất lúa gạo, nguồn lương thực chủ yếu ở

nhiều nơi của Châu Á

Projected Impacts On Human Health

• Nguy cơ gia tăng tình trạng rủi ro liên quan đến BĐKH có khả năng ảnh hưởng xấu đến tình trạng sức khỏe của hàng triệu người

Suy dinh dưỡng và các hệ

lụy đối với điều kiện tăng trưởng và phát triển của trẻem

Tử vong, bệnh tật và tổn thương do các đợt sóng nóng, lũ lụt, bão, cháy và hạn hán

Dịch Bệnh tiêu chảy Tần suất mắc bệnh tim mạch-

hô hấp

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Các công trình nghiên cứu gần đây ở Việt Nam cho thấy các đợt thiên tai ảnh hưởng rất tiêu cựcđến việc học tập, sức khỏe và điều kiện sử dụng nước và vệ sinh của trẻ em

Các tác động dự báo của BĐKH đến sức khỏe

Dự báo mực nước biển dâng…

… có thể gây gập lụt hàng triệungười sinh sống ở Nam, Đông-Nam

và Đông Châu Á

Hàng năm số người bị ngập lụt ở

các bộ phân dân cư ven biển sẽ

tăng từ 13 đến 94 triệu theo kịchbản thấp nhất:

Tăng 60% số người bị ngậplụt ở Nam Á (Pakistan, ẤnĐộ, Sri Lanka, Bangladesh, Miến Điện)

Tăng 20% ở ĐNA (Thái Lan, Việt Nam, Indonesia,

Philippin)

Thậm chí theo kịch bản thận trọng nhất này, vào cuối thế kỷ 21 mực nước biển sẽ dâng caohơn khoảng 40 cm so với mức hôm nay

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Quan sát và dự báo các xu thế về mức độ và điều kiện nguy hiểm của con người: lũ lụt

Tăng dân số sẽ tiếp tục gia tăng mức độ nguy hiểm với lũ lụt

Nguồn: Báo cáo SREX

Khả năng dễ bị tổn thương của các vùng ven biển

Các vùng đồng bằng lớn ở Châu Á đặc biệt có nguy cơ rủi ro trước các sự kiện cực đoan, nhưngập lụt và dân cư ở các khu vực đô thị mới đang được mở rộng sẽ rất dễ bị tổn thương

Cực đoan ( đến 2050 > 1 triệu người có khả năng phải di dời do các xu thế mực nước biển hiện tại )

Cao (50 000 đến 1 triệu)

Trung bình (500 đến 50 000)

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Dân cư dễ bị tổn thương

Khả năng dễ bị tổn thương ở

các khu vực đang phát triểnvà trong các cộng đồngnghèo & bần cùng càng lớnhơn do năng lực thích ứngthấp và các áp lực không liênquan đến khí hậu, như:

• Phụ thuộc nhiều vàocác tài nguyên nhạycảm với khí hậu

• Tính đồng bộ của cáchạ tầng quan trọng

• Khả năng phòng ngừavà quy hoạch

• Mức độ tinh vi của hệ

thống y tế công cộng

• Nguy cơ rủi ro xung đột

Không có các biện pháp thích hợp, BĐKH sẽ có khả năng làm trầm trọng hơn tình trạng đói nghèovà tiếp tục kìm hãm tăng trưởng kinh tế ở các nước đang phát triển

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Tỷ lệ tử vong cao ở các nước đang phát triển

Từ1970-2008, hơn 95% số người chết liên quan đến thiên tai xảy ra ở các nước đangphát triển

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Các chiến lược thích ứng

Các xã hội có lịch sử lâuđời về thích ứng với cáctác động của thời tiết và khíhậu

Thích ứng là cần thiết để

giải quyết các tác động do sự nóng lên mà không thể

tránh khỏi do phát thảitrước đây

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Thích ứng với các tác động của BĐKH & thúc đẩy phát triển bền vững đều có chung các mụcđích

Các chiến lược thích ứng liên quan đến tài nguyên nước

Các phương thức quản lý nước hiệnnay rất có khả năng là chưa thỏađáng để giảm thiểu các tác động tiêucực của BĐKH.

Các phương thức chủ yếu để phòngngừa khan hiếm nước là:

Trồng các giống cây chịu hạn Các đề án tiết kiệm nước tưới Tái chế và tái sử dụng nước thải đô

thị

Các chính sách đầu tư công để tăngcường năng lực thích ứng

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Cải thiện việc đưa khả năng dễ biến đổi của khi hậu hiện nay vào trong quản lý liên quan đến tàinguyên nước sẽ làm cho việc thích ứng với BĐKH dễ dàng hơn trong tương lai

Các chiến lược thích ứng và phát triển

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Tăng mức thu nhập, giáo dục và cáckỹ năng kỹ thuật

Thông tin và giáo dục để tăng cườngmức độ nhận thức và hiểu biết

Cải thiện khả năng sẵn sàng và quảnlý thiên tai

Cải thiện các hệ thống chắm sóc y tế Thúc đẩy quản trị tốt bao gồm việc raquyết định có trách nhiệm và giaoquyền cho các cộng đồng

Gia tăng cơ hội sử dụng năng lượngtái tạo

Việt Nam đã tiến hành các bước lồng ghép quản lý rủi ro thiên tai với việc xây dựng luật pháptrong các ngành phát triển chính, kể cả Luật Đất đai và Luật Bảo vệ và Phát triển rừng

Các hạn chế của thích ứng

Thông tin không đầy đủ về

các tác động của BĐKH sẽ cókhả năng tiếp tục cản trở thíchứng hiệu quả ở Châu Á.

Thiếu thông tin về các chi phívà lợi ích của thích ứng gâykhó khăn cho việc thực hiệnphương án thích ứng tốt nhất.

Cần nhiều thông tin liên quan

hơn như các mức tối ưu và chi phí

đầu tư bảo vệ ven biển ở Việt

Nam

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Chỉ thích ứng không thôi thì không thể đối phó được với những ảnh hưởng của BĐKH đã dự báo

Thíc ứng và giảm thiểu

“Chỉ có thích ứng hoặc chỉcó giảm thiểu không thôi thì không thể tránh được tất cả

tác động của BĐKH; tuy nhiên, thích ứng và giảm thiểu có thể bổ sung cho nhau và kết hợp lại có thể

giảm đáng kể các rủi ro của BĐKH”

-Báo cáo Đánh giá lần thứ 4 của IPCC

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Các đặc điểm của các kịch bản về mức ổn định

Mức ổn định

(ppm CO2-quy đổi)

Mức tăng nhiệt độ

trung bình toàn cầu

(ºC)

Năm CO2 cần đạtđỉnh

Mực nước biển toàn

cầu dâng trên mức tiền

công nghiệp do nở

nhiệt

(m)

445 – 490 2.0 – 2.4 2000-2015 0.4 – 1.4

490 – 535 2.4 – 2.8 2000-2020 0.5 – 1.7

535 – 590 2.8 – 3.2 2010-2030 0.6 – 1.9

590 – 710 3.2 – 4.0 2020-2060 0.6 – 2.4

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Các kịch bản về mức ổn định sau -TAR

Các ảnh hưởng của giảm thiểu đến tăng trưởng GDP

2030 Thời

gian

Hiện tại

GDP

GDP không giảm

thiểu

GDP có giảm

thiểu nghiêm

ngặt

Giảm thiểu sẽ trì hoãn tăng trưởng GDP 1 năm hầu như suốt giai đoạn trung hạn

Chi phí giảm thiểu năm 2030: tối đa 3% GDP toàn cầu

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Đồng lợi ích của giảm thiểu

Các mục đích chung nằm đằng sau các chính sách giảm thiểu và các chính sách quan tâm giải quyết phát triển kinh tế, đói nghèo, sức khỏe, việc làm, an ninh năng lượng và bảo vệ mội trường địa phương

Các chính sách gắn kết tạo ra cơ hội cho các chính sách không hối tiếc để giảm chi phí giảm thiểu các khí nhà kính

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

Giảm thiểu theo triển vọng bình đẳng

Điều 3, Công ước khungLHQ về BĐKH quy định cácBên sẽ bảo vệ hệ thống khíhậu trên cơ sở bình đẳng, theo các trách nhiệm chungnhưng có khác biệt

• Do vậy, các nướcphát triển cần đi đầutrong cuộc chiếnchống BĐKH

• Cuối cùng là cách tiếpcận dựa trên bìnhđẳng toàn cầu có thể

cho phép mỗi cá nhâncó quyền có lượngphát thải khí nhà kínhbình đẳng tính theođầu người

Nguồn : Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC)

“Bạn không thể mất niềm tin vào nhân loại. Nhân loại là mộtđại dương; nếu có vài giọt củađại dương bị bẩn , thì đại dươngkhông trở nên bẩn được.”

- Mahatma Gandhi