Biopsia dhe roli i saj në kancerin e gjirit

Dr. Shk. Majlinda Ikonomi

Qendra Spitalore Universitare “Nënë Tereza”, Fakulteti i Mjekësisë.

Tiranë 29.10.2011

“Zoti e ka vënë diagnozën para terapisë - njeriu duhet ta vendosë vëzhgimin e kujdesshëm dhe interpretimin para diagnozës”- Franz Volhard

Biopsia dhe llojet e saj

Marrja e materialeve indore nga organizmi dhe ekzaminimi mikroskopik i tyre

Diagnoza e sëmundjes Prognoza e sëmudjes

Vlerësojnë ecurinë e ardhëshme të sëmundjes si mbijetesa

Faktorët prediktivë në sëmundje Vlerësojnë përgjigjen ndaj trajtimit

Llojet e biopsisë së gjirit

Aspiracioni me age të hollë (FNA)

Punksion biopsia (Core Biopsy)

FNA- thithjen e qelizave nga tumori me age të hollë

CB- marrjen e një copëze të vogël indore me një age më të trashë.

Biopsia e Limfonodulit Sentinel

Llojet e biopsisë së gjirit

Biopsia Operatore

Avantazhet /Disavantazhet

FNA dhe CB Metoda të thjeshta, jo invazive, Kosto e ulët Mund të kenë limite diagnostike

Biopsia operatore Metoda invazive Kosto më e lartë Saktësi më e lartë diagnostike

FNA /CB

FNA: e shpejtë, më pak e kushtueshme, më pak

invazive, më e lehtë dhe e sigurt, përgjigjia merret shpejt

CB: më e besueshme ( më shumë diagnostike),

vlerëson invazionin ( më shumë prognostike) mund të bëhën edhe ekzaminime prediktive (ER,PgR, HER2), më e kushtueshme, përgjigjia merret më vonë

Avantazh kombinimi i FNA me CB

Problemet me biopsitë e vogla…

Fals negativiteti interpretative, material jo përfaqësues,

material i papërshtatshëm Fals pozitiviteti

interpretative, material jo përfaqësues, material i papërshtatshëm

Problemet interpretative DCIS, adenoza sklerozante, kanceri invaziv Probleme në vlerësimin e mikroinvazionit Menaxhim i ndryshëm i pacientit

Problemet me biopsitë e vogla…

Sfida diagnostike si për FNA dhe CB Lezionet papilare Lezionet mucinoze

Sfida diagnostike për CB DCIS apo LCIS Lezionet sklerozante

Strategjia e Vlerësimit Trefish (Triple Test)

Korrelim : Rezultateve

citologjike/histopatologjike Rezultatet imazherike (mamografi,

eko, rezonancë magnetike) Ekzaminimi klinik i gjirit

Strategjia e Vlerësimit Trefish (Triple Test)

Mamografia

FNA/CB

Ekzaminimi klinik

Biopsia jo vetem diagnostikuese

Indeksi Prognostik i Nottingham

Bazohet ne Madhesine tumorale, Stadin dhe Graden (Breast Cancer Res Treat 1992;22:207, Pathol Oncol Res 2008;14:113,

Groups: 80% OS @ 15 yrsif NPI<3.4 sum

42% OS @ 15 yrsif NPI3.4-5.4 sum

13% OS @ 15 yrsif NPI>5.4 sum

Conclusions:as to need for

adjuvant chemo.

treatment

need is doubtful

MAY BENEFITëith chemo.

chemo needed

Formula llogaritëse: NPI (indeksi prognostik)= Madhesia e tumorit pike [_____] +

grada pike [_____] + metastazat ne limfonodula [_____]=________Piket totale të IP

Biopsia dhe teknikat e saj

Teknika e rutinës- diagnozë, prognozë Deri në mes të shekullit 20 diagnoza bazohej vetëm në

teknikën e rutinës me H-E dhe disa ngjyrime speciale.

Teknika imunohistokimike- prognozë, prediktive

U zhvillua në vitet 1970 dhe ishte një përparim drejt diagnozës.

Përdorimi i teknikave imunohistokimike në praktikën rutinë karritur cilësinë e diagnozës histopatologjike.

Biologjia molekulare-prediktivë Një ndër zhvillimet më të mëdha të momentit. Teknika si polymerase chain reaction (PCR), fluorescent in situ

hybridisation (FISH) etj përdoren edhe në patologjitë tumorale.

Mjaft tumore, ndër të cilët edhe Kanceri i gjirit janë duke u njohur në profilin e tyre molekular dhe terapi të drejtuara molekulare janë zhvilluar për të. Mundëson anatomo- patologët të krijojnë një profil diagnostik dhe prognostik të kombinuar histomorfologjik, imunohistokimik dhe molekular. Kanceri i gjirit është një ndër shembujt e parë dhe kryesorë.

Kanceri i gjiritEshtë një sëmundje heterogjene (klinikisht dhe në nivel molekular) Ecuri natyrale të ndryshme të sëmundjes (prognozë) Përgjigje të ndryshme ndaj terapisë (prediktivë)

Kujdesi klinik i rutinës lidhet pikërisht me heterogjenitetin për marrjen e vendimeve në varësi të: Faktorët prognostikë klinikë (TNM, stadi, sëmundje të

tjera ,…..) Markuesit prognostik, prediktive, mixt

prognostik/prediktive (ER, PR, HER2, grade….) Linjat udhëzuese (NCI, NCCN, ….)

Biopsia si mjet prediktiv në kancerin e gjirit

– Ekzaminimet imunohistokimike dhe Hibridizimit in situ

– Vlerësojnë përgjigjen ndaj trajtimit

● ER +dhe PgR+ (pergjigje ndaj anti-estrogjenikeve)

● HER 2 ( pergjigje ndaj trajtimit anti- HER2)

Konkluzione

Biopsia e gjirit – marrja e indeve nga gjiriRealizohet me metoda të ndryshme me shiringa dhe age ose me operacionEkzaminimi mikroskopik i këtyre materialeve shërben për Vendosjen e diagnozës

Konkluzione

Percaktohen edhe faktorë të tjerë prognostikë ( Stadi , grada)Zhvillimet në teknika të reja si imunohistokimia dhe biologjia molekulare e bëjnë biopsinë edhe prediktivePërcakton ndjeshmërinë ndaj trajtimitFaktorët prediktivë në kancerin e gjirit janë Er, Pgr, Her2.

Faleminderit!